Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
11 05/03/2022 sihq
www.samajweekly.com
qrkÈIlF ivc isrmOr mfstr prm vyd
qrkÈIl susfietI pµjfb sµgr¨r- brnflf
dy Ëon jQybµdk muKI mfstr prm vyd
nfl AunHF dy qrkÈIl ivcfrF dy DfrnI
bxn bfry gl bfq kIqI geI»Auh afpxy
PrËF ƒ pRnfey hoey hn»AunHF lihrygfgy
afpxy sfQIaF nfl iml ky byÈumfr
mfnisk rogIaF ƒ TIk kIqf jF mfihr
zfktrF ,mnoivigafnIaF qoN TIk krvfieaf
qy bhuq sfrIaF rhWsmeI jfpdIaF
GtnfvF df sWc lokF sfhmxy ilaFdf qy
hux Auh sµgr¨r ivKy rih ky d¨r d¨r ivigafnk
ivcfrF dy cfnx df iCWtf dy rhy
hn»lokF df socx Zµg ivigafnk bxfAux
leI XqnÈIl hn» afpxy pirvfrk
ipCokV bfry dsidaF AunF ikhf ik AunF
df jnm sµgr¨r ijlHy dy aqI pCVy ielfky
,GWgr 'qy vsy ipµz mµzvIN ivWc aµDivsvÈF,
vihmF, BrmF,r¨VIvfdI ivcfrF
nfl gRWsy, aqI grIb anpVH pirvfr
ivWc hoieaf » Auh hYrfn hn ik ikvyN AunHF
dI mF ny ies grIbI Bry mfhOl ivWc AunHF
ƒ sk¨ly pVHny pf idWqf »AunHF ikhf," mYN
sdky jFdf hF Aus dlyr qy idafl¨ mF dy ,
ijsny mYƒ ividaf dy mµdr ivWc
Byijaf,ijQoN mYƒ igafn qy ividaf r¨pI
cfnx imilaf » " AunHF aWgy ikhf ik
pirvfr ivWc r¨VHIvfdI , vylf ivhfa
cuWkIaF rsmF afm huµdIaF sn » Dfgy
qvIqF ivWc ivÈvfs kIqf jFdf sI » ipµz
ivWc afAuNdy qFqirkF qoN grIbI dy kfrx
jfxnf afm gWl sI pr Ausdf jigafs¨
idmfg ies dy kfrnF bfry socdf Ër¨r sI
ik ienHf qFqirkF jF Dfgy qvIqF vfilaf
kol ikhVf ielm ikhVI ÈkqI hY , ijs
nfl Auh iksy df BivWK dWs skdy hn jF
sµvfrn df Zµg dWs skdy hn »" AunF
afpxI gl jfrI rWKidaF ikhf ik ipµz
ivWc jfd¨ Èoa vfly afAuNdy » jm¨ry dI
mWdd nfl hYrfn krn vfÜy tirWk krdy qy
aµq ivWc pYsy mµgdy » lokF ƒ pYr dI imWtI
CWzx qy nuksfn hox df zrfvf idµdy jF
jm¨ry dI grdn qy cfk¨ rWK ky Ausdf gÜ
kWtx df zrfmf krky lokF ƒ qrs krn
leI AuksfAuNdy,BrmfAuNdy » ieh lokF qoN
pYsy lYx df Zµg sI» idmfg ivWc afAuNdf
ik jy ienHF kol cmqkfr hY qF ieh pYsy
ikAuN nhIN pYdf kr lYdy ? ienHF ƒ lokF qoN
pYsy mµgx dI kI loV hY ?" AunHF ikhf
bhuq sfry ivcfr mn ivWc afAuNdy , pr
ikqoN vI jvfb nf imldf »jigafsf p¨rI
nf huµdI» aOrqF ivWc huµdI ksr , EprI
ÈYa ,vzyiraF dI ksr dy kys dyKx ƒ
imldy »AunHF ikhf ik Aus smyN vI soicaf
Ër¨r jFdf sI ik ieh B¨q pRyq kI ny ?
qFqirkF rfhIN srkfrF ienHF ƒ kfb¨ ikAuN
nhI krdIaf » hWdF dI rfKI leI ienHF ƒ
AuWQy ikAuN nhIN vriqaf jFdf , afid afid
» GrF ivcoN cIË guµm hox vyly vI puWC
puafeI jFdI » Aus dy kfrn leI vI mn
socdf ik ienHF kol ikhVI ÈkqI hY ? Tfxy
ivWc ienHF dI inXukqI ikAuN nhIN huµdI ,
ijs nfÜ cor df pqf lfieaf jf sky »
AunHF dWisaf ik ieWk vfrI AunHF dy guaFZ
ivWc ieWk imsqrI rihµdf sI » rfq smyN
nhuµ rfhIN cIjF idKfAux bfry kihµdf » AunHF
dy afpxy sfry sfQI kihµdy sfƒ ijvyN
imsqrI aµkl kihµdf hY AuvyN idKdf hY ,
pr Auh kihµdy mYƒ qF kuWJ nhIN idKdf »
Auh hYrfn huµdy ik AunHF ƒ nhuµ ivWc ikAuN
nhI idKdf,d¨ijaF ƒ ikvyN idKdf hY »
jigafsf ikqoN p¨rI nf huµdI»ikqoN vI ȵky
dI inivrqI nf huµdI»
gl dI lVI jfrI rWKidaF AunHF
ikhf smF lµGdf irhf » Aumr vDdI geI
» idmfg vI vDdf igaf pr ivigafnk
cyqµnqf,ivigafnk ivafiKaf, ivigafnk
ivcfrF dI jfg lfAux vflf hux qk koeI
nhIN imilaf » bhuq sfrIaF gWlF sunx ƒ
imldIaF » AunF dWisaf ik AunHF dI mF
kihµdI huµdI sI ik AunHF dy ipµz cfr pIrF
df pihrf huµdf hY » rfq ƒ GoVy qy cV ky
ipµz dI rfKI krdy hn»ieh vI sunx ƒ
imldf ik ieWk ipµz df sfD rfq ƒ afpxy
sfry aµg lWqF, bfhF, isr afid alWgalWg
krky sONdf hY »"
idmfg ivWc ieh hYrfnIjnk
gWlF afAuNdIaF » idmfg socdf Ër¨r sI
ik ieh ikvyN huµdf hY ? mnWK kI hY ? Ausdy
vWs ivWc kI kuWJ hY ? ienHF dI ivigafnk
ivafiKaf/jfxkfrI ikDroN nf imldI
»AunHF dWisaf ik afpxy aWKIN ieWk aOrq ƒ
KyzidaF / isr mfridaF dyiKaf » pihlF
isr mfrdI rhI ,iPr Kyzx lWg peI »
Auh afpxI mF nfl gey hoey sn»Auh
zrdy Gr BWj afey » Aus dI mF smyq
d¨jIaF aOrqF Kyzx vflI aOrq ƒ mWQf
tykx lWg peIaF qy ikhf ," q¨µ kOx
hYN?ikAuN afieaf hYN? mµg kI mµgdf hYN ?"
AunHF ikhf ik ieh sfrIaF gWlF acyq mn
ivWc peIaF hn » bËurgF koloN vI bhuq
sfrIaF B¨qF-pRyqF nfl juVIaF khfxIaF
bcpn ivWcoN suxn ƒ imldIaF sn» AunHF
aWgy ikhf ik dsvIN qoN bfafd kflj gey
» kflj ivWc vI ivigafink ivcfrF
vflIaF gWlF dI Gft sI » Gr ivc ÈrfDF
smyN
sdIvI ivCoVf dy cuWky bËurgF ƒ rotI vgYrf
phuµcfAux /KvfAux leI pµzqF ƒ rotI
KvfeI jFdI » dfn-puµn kIqf jFdf » dµd
GsfeI idWqI jFdI » Aus smyN vI idmfg
ivWc afAuNdf ik mry bËurg ienHF Éfs idnF
ivWc hI ikAuN KFdy ny » bfkI idn ikvyN
guËfrf krdy ny, kI KFdy hn? ikqy vI ienHF
svflF dy jvfb nf imldy » glbfq jfrI
rWKidaF AunHF ikhf ik bhuq vfrI
soicaf jFdf ik bµdf mr ky ikWQy jFdf hY ?
ikAuN mrdf hY ? ijAuNdf ikAuN nhIN rih
skdf ? smF bIqdf igaf » pVHfeI qoN
bfafd nOkrI ivWc af igaf » pr
r¨VIvfdI ivcfrF dI QF ivigafnk ivcfrF
dI Gft rhI » idmfg ivc bhuq sfry pRÈn
AuTdy pr jvfb ikqoN nf imldf » bhuq
sfrIaF rhWsmeI GtnfvF suxn ƒ
imldIaF» zr vI lgdf » AunHF dWisaf
ik srkfrI nOkrI dOrfn rijµdr BdOV qy
Auh pihlF sµgr¨r ijlHy dy sk¨l B¨lx
ivWc qy AusqoN bfad lihrgfgy kol jl¨r
sk¨l ivWc iekWTy rhy hn » Auh rijµdr
BdOV qoN ivigafnk jfgr¨kqf vflIaF
bhuq sfrIaF gWlF/GtnfvF suxdy » Aus
kol ivigafn afDfirq priKaf igafn sI
, jfxkfrI sI » rijµdr kihµdf koeI B¨qpRyq
,ijµn,Clyzf vgYrf nhIN huµdy pr
klipq hn» ies bRihmµz ivWc GtnfvF
vfprdIaF hn GtnfvF dy kfrn jfnxf,
suxI suxfeI gl qy ivsvfÈ nf krnf, hr
gl ƒ qrk dI ksvWtI qy prKxf hI
qrkÈIlqf hY»prm vyd ny dWisaf ik Auh
Aus smyN Aus dI gWl ƒ J¨T mµn ky kWtdy
rihµdy»
AunHF ikhf ik ies smyN durfn AunHF dy
aqI nËdIkI dosq dy Gr B¨qF -pRyqF aqy
zr ny zyrf lf ilaf » kihµdy sfzy Gr B¨qF
pRyqF df vfsf ho igaf,bhuq BfrI ijµn af
igaf hY» » cIËF guµm hox lWg peIaF »
dosq kdy iksy isafxy kol jfx, kdy iksy
kol » sB pfisEN inrfÈf imlI»Gry zr
irportr
rmyÈvr isµG pitaflf
9914880392
df mfhOl vDdf igaf » aqI BYa meI
mhOl bx igaf»aFZI guaFZI vI bolxoN
ht gey»Aus smyN qrkÈIl susfietI hoNd
ivWc afeI afeI hI sI »mfstr jI ny ies
sµbµDI rijµdr BdOV nfl gl kIqI» rijµdr
ny kys qrkÈIl susfietI ƒ dyx leI
ikhf»rijµdr ny ikhf ik qrkÈIl AunHF
dy dosq dy pirvfr ƒ zr mukq kr dyxgy
» pYsy lutfAux qy zrn dI loV nhIN » AunHF
sfrI gWl dosq nfl sFJI kIqI » dosq ny
ikhf ik clo dyK lYNdy hF » sfƒ ieWk-ieWk
idn kWtxf aOKf lWg irhf hY » AunHF iPr
rijµdr BdOV nfl gWl kIqI » Ausny ikhf
hux qusIN sfrf kµm sfzy qy CWz idE » Auh
afpy qrkÈIlF nfl gWl krky AunHF ƒ CyqI
hI pIVq pirvfr dy Gr lY ky afvygf »
rijµdr BdOV afpxy do dosqF smyq imWQy
smyN qy pIVq pirvfr kol phuµc ky sfrIaF
GtnfvF dI mno ivigank qy ivigank
pWKoN pVqfl kIqI qy pIiVq pirvfr ƒ BYa
mukq kr idWqf » kuWJ idnF ivWc hI
pirvfr df mhOl suKfvF bx igaf »
mfstr jI ny dWisaf ik AunHF 'qy
ies gWl ny z¨µGf pRBfv pfieaf » hux
rijµdr BdOV duafrf hWl kIqy kysF bfry
Auh gWlF iDafn qy p¨rI idlcspI nfl
suxdy » sfrIaF gWlF
qy XkIn krn lg
pey» » AunHF ikhf rhWsmeI jfpdIaF
GtnfvF ijnHF ƒ pirvfr vfly ijµn, B¨qFpRyqF
nfl joVdy , AunHF ƒ rijµdr BdOV dI
tIm bVI afsfnI nfl hWl kr idµdI »
pIVq pirvfrF nfl vI gWlF kIqIaF jfx
lWgIaF » hux AunHF dy jigafs¨ mn qy vI
rijµdr BdOV dy ivcfrF df rµg cVH cuWikaf
sI » Auh vI rijµdr nfl,rhWsmeI
GtnfvF, EprI ÈYaF ,B¨qF -pRyqF nfl
pIiVq pirvfrF dy Gr jfx lg pey»
ies smyN dOrfn AunHF qy B¨qF-pRyqF df zr
iblkul Éqm hox lWgf » lokF dy Kyzxqy
EprI ÈYaF dy kys hWl huµdy dyKy » hux Auh
qrkÈIl ivcfrF ivWc rµgy gey»» AunHF
ikhf ik hux smJ afeI ik ies dunIaf
ivWc B¨q pRyq nF dI koeI cIË nhI »
mfnisk bImfrIaF dI smJ afAux
lWgI»smJ afeI ik aKOqI isafixaF kol
luWt df Dµdf hY ,AunHF duafrf PYlfieaf Brm
jfl hY » ieh EprI ÈYaF df isrP zr hY,
ijhVf bËurgF qoN gWlF sux ky sfzy acyq
mn ivWc bYTf hoiea hY »ivigafnk
ivcfrF vflIaF ikqfbF pVHIaF, qrkÈIl
sYmInfr , ivcfr goÈtIaF, qrkÈIl
nftk myly dyKy » mn ivWc qsWlI ho geI
ik asl ivWc sfƒ sfry pfisaF qoN vihmF
BrmF dy hnHyry dy buWk prosy jFdy hn »
hQOilaF , jfd¨ t¨ixaF , Dfgy qvIqF dI
arQhIxqf spWst ho cuWkI sI »
ies smyN Auh vI p¨rI qrHF ivigafink
ivcfrfDfrf dy DfrnI bx cuWky sn» AunHF
ikhf ik ies smyN bcpn ivWc suxIaF qy
pirvfr ivWc kIqIaF jFdIaF Pj¨l,byarQ
rsmF bfry vI jfixaF ik ikvyN aWgy qoN
aWgy,pIVHI dr pIVHI ieh aµDivÈvfs cldy
rihµdy hn» pirvfrk mYNbr byloVIaF
rsmF ƒ ibnHF socy smJy ieWk pIVHI qoN
aglI pIVHI ƒ prosdy rihµdy ny » jfd¨grF
dI clfkI bfry vI spWÈt ho cuWikaf sI »
ies qrHF AunHF qy p¨rI qrHF qrkÈIlqf df
rµg ciVaf » Auh qrkÈIl bx ky
qrkÈIl susfietI pµjfb iekfeI
lihrfgfgy dy mYNbr bxy » ivigafink
ivcfrF dy nfÜ nYiqk kdrF kImqF qy
BfeIcfrk sFJ df pRcfr krnf Èur¨ kr
idWqf , jo afey idn vDf rhy hn»AunHF
dWisaf ik lihrgfgy rihµidaF AunHF ƒ
qrkÈIl susfietI pµjfb iekfeI
lihrgfgy dI muKI dI ijµmyvfrI dy idWqI
ijhVI AunHF p¨rI suihrdqf nfl inBfeI »
mfnisk smWisafvF qy rhWsmeI GtnfvF
qoN pIiVq bhuq sfry pirvfrF ƒ rfhq
dvfeI» 2020 ivWc sµgr¨r afAux qoN QoVy
smyN bfad sfQIaF ny AunHF ƒ qrkÈIl
susfietI pµjfb dy Ëon knvInr qy bfad
ivWc sµgr¨r iekfeI dy jQybµdk muKI dI
ijµmyvfrI soNp idWqI geI » AunHF ny ieh
ijµmyvfrI bfK¨bI inBfeI qy qrkÈIl
susfietI dy pRcfr pRsfr leI axQWk kµm
kIqf»AunHF dI qrkÈIl susfietI pRqI
pRqIbWDqf qy suihrdqf ƒ dyKidaF ipCly
sfl AunHF ƒ Ëon jQybµdk muKI dI ijµmyvfrI
dy idWqI geI»ieh ijµmyvfrI Auh
lgn,ihµmq qy eImfndfrI nfl inBf rhy
hn»lokF ƒ sunyhf dyx bfry puCx qy AunHF
ikhf ik Auh lokF ƒ aµDivÈvfsF, vihmF
BrmF , r¨VHIvfdI ivcfrF dy hnyry ivcoN
inkl ky ivigafnk ivcfrF dI roÈnI
ivWc afAux df hokf idµdy hn,ikAuNik
ivigafnk jfgr¨kqf vkq dI muK loV
hY»iksy vI suxI gl/Gtnf ƒ aWKF bµd
krky nf svIkfr ky qrk dI ksvWtI qy
priKaf jfvy»Auh lokF ivWc ivigafnk
idRÈtIkox ,afpsI pRym- ipafr,sihXog
,inzrqf qy BfeIcfrk sFJ vDdI dyKx
dy cfhvfn hn»