You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
www.samajweekly.com
afp vfilaF af ky
pµgf nvF hI kr idWqf
krdy sI ijhVy syvf
mFj ky bftf Dr idWqf
lWg pey izWgx rupeIey
Kæjæfnf afpy bol igaf
sWqr sfl dI isAuNk df
Kfqf sWc hI bol igaf
Kf gey dysæ ƒ luWt ky
kihµdy syvf krdy hF
votF vyly bfp¨ afKx
kihµdy pfxI Brdy hF
brsfqI zWz¨aF vFg¨
mihlF dy ivWc bV jFdy
mµgIey jd hWk afpxy
sfzI ihWk qy KVH jFdy
qusIN vI afpxI pYnsæn leI
hux koeI Drnf lf dyvo
puils nI kuJ vI kihµdI
sVk qy zrnf lf dyvo
afpxy leI qF lV lE
hor dWs KWtI KWtoNgy
afm lokF dy rfh ivWc
qusIN qF kµzy hI suWtoNgy
pµj pµj pYNnsænF nflæ
nf iZWz sozf Brdf sI
ijs jµgl c j¨n aY kWtI
gujæfrf ieWk nfl krdf sI
'jIq' qF jmF afKdf sWc
sozy nfl zfhZI ho geI ey
quhfzy grIbF nfl vI
gWl aWj PfzI ho geI ey
jgq qmfsæf
mfs nucf ky kµrG hI bcfieaf hY pµjfb df
bWcf bWcf hµJ¨ rWq dy ruafieaf hY pµjfb df
icWQ jvfnI mfry nf inglæ zkfr kdy
grB igrf ky Br¨x qVPfieaY pµjfb df
gWl mnuWKI aiDkfrF dI nyrIaF 'c rolæqI
'kWlf-'kWlf puWq ijAuNdf jlfieaf hY pµjfb df
kOx lvygf ihsfb "bflI", moVky inAuNdy iehdy
bhuq ipaY ryqgV´ ajy, bkfieaf hY pµjfb df
bflI ryqgVH
+919465129168
smfj vIklI inAUj
pYnsæn
srbjIq isµG nmolæ
ipµz nmolæ ijælHf sµgrUr
9877358044
sihq
27/03/2022 10
lotn imWqrF df, nF boldf guibµdI ey qyrf
pµjfb dI DrqI 'Auqy ies smyN nklI sfihq dy
zfktr, ieµjInIar, lyKk, kvIaF dI Brmfr hY,
iesy hI qrF duWD, pnIr, dhI, iGE, imTfeIaF,
Ìl, sbËIaF, msfly, dflF, aftf, cInI, pWqI qy
hor pqf nI,kI svf-Kyh, Ëihr dy vpfrI bxf ik
lokF ƒ Èryafm KvfeI jf rhy hn» asIN svfdF dy
pWty aWKF mIt ky CkI jf rhy hF»
'aµnI pIhdI aY qy kuWqy cWtdy af' vflI khfvq isWD
ho rhI hY» ieh sB kuWJ srkfr dy nWk hyT ho irhf
hY» Kfx-pIx vflIaF vsq¨aF 'c imlfvt qy nklI
cIËF bËfrF dy ivWc sjf ky hfkF mfr mfr ky vycIaF
jf rhIaF hn»
koeI puWCx vflf nhIN ikAuik sBdy m¨µh kfly kIqy
hoey hn» 'cor qy kuWqI rl gey hn', cfry pfsy ieAuN
lgdf hY ijvyN GoVy vflf iÌr igaf hovy» ies DrqI
'qy kI nhIN nklI bxdf? nklI aslI nfloN ssqf
qy BrosyXog huµdf hY pr ishq dy leI hfnIkfrk
huµdf hY»
iesy krky aWjkWl lok jfnlyvf bImfrIaF dy
iÈkfr ho ky inWjI hspqflF dy Gr Brdy hF qy
afpixaF df ivCoVf JWldy hF» iesy hI qrF nklI
sfihq zfktr bx rhy hn, ijhnF sfihq dy cµgy
mfVy leI Pqby dyx df aiDkfr imilaf huµdf hY»
pr ieh ijhnF ny koeI sfihq dI izgrI kIqI Auh
bhuq sfry zfktr sfihq 'c hn» hux nF iks iks
df leIey?
keI afKdy nF ilKo pr qusIN vI afÜy duafly dyKo
ik kOx kOx sfihq df zfktr hY? koeI Drm dIaF
ikqfbF ilK ik qy koeI notF dI pOVI lf ky zfktr
bxy hoey af» KYr ieh mslf tyZf hY , ijvyN tyZI KIr
huµdI hY» ijhVy srkfrI ivBfg dy krmcfrIaF ny
ies imlfvt dy kfrobfr ƒ rokxf hY, Auh kuµBkrnI
nINd suWqy pey af» Ëihr dy vpfrIaF dy m¨µh ƒ ɨn
lWg igaf qy AuhnF ny sfry hI lbyV idWqy hn»
puls, ishq ivBfg, adflqF qy jylF sB iBRÈtfcr
dI dldl 'c grk geIaF hn»
sB dy m¨µh lh¨ dy nfl ilbVy hoey ny» ikqy ikqy
koeI afs dI ikrn idKdI hY pr Ausƒ vI srkfr
ikqy itWk ky kµm krn nhIN dyNdI» ijhVf vI koeI
iemfndfr aiDkfrI iehnF Ëihr dy vpfrIaF ƒ
hWQ pfAuNdf jF aWKF idKfAuNdf hY, Aus dI ivBfg dy
ivWcoN jF DrqI qoN hI CuWtI krvf idWqI jFdI hY»
ies hmfm dy ivWc vpfrI, aiDkfrI qy ilKfrI sB
rly hoey hn» ikqoN hPqf, ikqoN mhInf qy ikqoN roË
dI roË vs¨lI kIqI jFdI hY» ieh vs¨lI QWly iekWTI
huµdI qy Aupr 'rWb' qWk jFdI hY»
ieWQy iemfndfrI dy nfl ihWsf pWqI Gr jF dÌqr
puj jFdf hY» ikqy koeI vI hyrfPyrI hoeI qF AudoN hI
muKbr dI imhrbfnI ho jFdI hY» AuNJ hr qrF
'Dµdf' Aupr qoN QWly qWk rl iml ky hI cldf hY»
ikAuNik sB dy iZWz lWgy hoey hn» iZWz qF roË Kfx
ƒ mµgdf hY» ieh cfh-pfxI dI syvf qoN ibnF pWqf
nI ihl skdf» nklI Kfx-pIx vflIaF cIËF , nÈy
df smfn Èrfb, icWtf, BuWkI, zozy, aPIm qy hor bVf
ieWk idn mYN Audfs ijhI bYTI kuJ soc rhI sI» vYsy
vI KuWlHIaF aWKF nfl socdy socdy iensfn jo kuJ
dyK irhf huµdf hY qF AuhI kuJ afpxI jiæµdgI dIaF
bIq cuWkIaF GtnfvF nfl ,socF dI lVI ieWk qoN
bfad ieWk joV ky ies qrHF socdf hY ik Auh kuJ
smyN leI Aus jæmfny ivWc phuµc ky Aus ƒ Piær qoN
ijAUx lWgdf hY» myry sfhmixEN kflj dIaF do
kuVIaF qyjæ qyjæ qurdIaF kflj dIaF kuJ gWlF
krdIaF lµGIaF jf rhIaF sn» AuhnF dI gWl qF
mYƒ kuJ smJ nf afeI pr AuhnF dy do-cfr sæbd
kµnIN pYNdy hI mYN afpxy kflj dy smyN ivWc socF rfhIN
AuzfrIaF mfrn lWgI» vrqmfn dunIaf qoN bhuq
d¨r inklky mYN bYTI bYTI afpxy kflj phuµc
geI»mYN qy myrI BYx kflj ivWc iekWTIaF hI
pVHdIaF sI» ieWko jmfq ivWc pVHdIaF hox krky
sfzIaF do hI pWkIaF shylIaF kuldIp qy mnjIq
sn»bhuqy shylpuxy ivWc pYx dI GroN vI pihly idn
qoN hI iejfjæq nhIN sI» Auh vI sfzy vFg sDfrn
ijhy pirvfrF nfl sµbµD rWKdIaF sn» sfzy sfry
ivsæy sFJy hox krky sfzy sfry lYkcr vI iekWTy
lWgdy» iekWTIaF hI kµntIn qy jFdIaF»afpsI
sihmqI nfl smosy jF cft KFdIaF qy pYsy vI afpxy
afpxy idµdIaF»cfr sfl iekWTIaF rhIaF pr kdy
vI sfzI lVfeI jF mn mutfv nhIN sI hoieaf» ieWk
vfrI sfzy Gry KusæI nfl aKµz pfT df Bog sI»
kuWJ af ijhVf bËfr dy ivWc idn idhfVy ivWkdf hY»
ijhVf pfV 'qy PiVaf igaf Auh cor qy bfkI sfD»
sfDF df kµm qF lokF ƒ sµsfr dy Bvjl dy ivcoN
kWZxf sI pr hux qF sfD vI afpxIaF krq¨qF dy
kfrn Bvjl 'c Ps rhy hn» pr keI sfD afpxf
kfrobfr rl iml ky clfeI jf rhy hn»
smyN smyN dIaF srkfrF dy mµqrI qy aiDkfrI jdoN
vI kursI bdl ky bYTdy hn, qF ijµnI vWzI bVk
mfrdf hY qy Enf eI vWzf kimÈn lYNdf hY» 'kfly
kfrobfr' df ihWsf aWjkWl aÉbfrF, tIvI cYnlF dy
dÌqrF qy GrF qWk vI jfx lWg ipaf hY» iesy
krky aslI sWc ikDry vI nËr nhIN afAuxf» hux
qF Ébr lgvfAuNx qy rokx dI vI bolI lWgdI hY»
aWjkWl Ëihr dy vpfrI qy aiDkfrI ivjIlYNs qy
puls qoN nhIN zrdy ijµnF mIzIey qoN
zrdy af» aWjkl qF nYWt qy cYnl
clfAux vfly pWqrkfrF df hV
afieaf ipaf hY»
ieh sB kuWJ Aus DrqI ho irhf ijs
pµjfb ƒ gur¨aF, pIrF, BgqF, ÌkIrF,
s¨ÌI sµqF, dyÈ BgqF, XoiDaF df dyÈ
afKdy sI» pr murfrI lfl afKdf hY
ik ' ieWQy gdfrF dI vI vWzI lfeIn hY,
aYvyN nf ies dI isÌqF krI cWl»'
ies DrqI 'qy cfr vyd, mhFBfrq,
rfmfiex, gIqf, Bgvq, ÈRI gur¨ gRµQ
sfihb jI, s¨ÌI, ikWsf, bolIaF, gIq,
kQf khfxIaF, nfvl qy sfihq dI hr ivDf dIaF
ilKqF ilKIaF geIaF hn» pr hux pµjfbI sfihq
dy ivWc nklI lyKkF dI igxqI r¨VI dy Zyr vFg vDI
jf rhI hY» ieWk vfr kvI dy Gr zfkf pY igaf sI,
Aus ny ijhVIaF ÊËlF mFJy dI kb¨qrI ƒ idWqIaF
sn, AuhI ieWk mlvYx kb¨qrI zfierI dy ivWcoN pfV
ky lY geI» ies zfky df jdoN kvI ƒ pqf lWgf qF
Auh sfihq dy ieWk cODrI dy Gr igaf» zfky dI
sfrI Ébr ilKfeI» cODrI kI krdf Auh vI socIN pY
igaf» Pon KVkfieaf qy qfVnf kIqI nfly aslI
gWl dWsI ik ieho hI ÊËlF qF qyry jfx qoN bfad
af[ [ lY geI jy dohF ny Cfp leIaF qF kI bx¨µ aslI
kivqrI df?
qF ikqy pihlI kbq¨rI dy nF hyT Auh ÊËlF
CpIaF qy d¨jI hor ilK ky idWqIaF» keI kb¨qrIaF
dy ies pflk df Dµdf cWl irhf hY qy Auh kb¨qrF qy
kb¨qrIaF ƒ pfl ky sfihq dy asmfn ivWc Auzf
irhf hY, ieho ijhf kfrobfr hor vI keI khfxIkfrF
ny Èur¨ kr ilaf hY » ieh afpxI DolI dfVI df vI
iKafl nhIN rWKdy» ieÈk dy aµny afÈk vFg
byÈrmI dIaF sfrIaF hI hWdF tWpI jf rhy hn» sB
ƒ pqf hY ik iks dy ipWCy kOx hY? keI qF
pfiksqfnI ÈfierI ƒ pµjfbI dy ivc ilµpIaµqr
kr kr ky afpxy jF hornF dy nf hyT Cfp rhy
hn» pµjfbI dy iek Èfier ny qF p¨rI ikqfb hI
apxy nF hyT Cfp leI» ieWk vfr mogy vWl dy ny
gurcrn cfhl BIKI dIaF khfxIaF qy pfqrF dy
do pl dI Xfd (khfxI)
GridaF dI iejfjæq nfl asIN AuhnF ƒ vI pfT qy
bulfieaf» kuldIp QoVHI ijhI mOzrn hox krky
lyzI sfeIkl clfAuNdI sI»Auh dovyN jfxIaF
iekWTIaF hI Bog qy afeIaF»Bog pYx qoN
bfad Auh lµgr-pfxI Ck ky clIaF geIaF»
agly idn jd asIN iPr kflj iekWTIaF
hoeIaF qF AuhnF ny ipCly idn sfzy Gr qoN
vfps jfx vflI gfQf suxfeI» kuldIp ny
dWisaf ik jdoN Auh sfzy Gr qoN inkl ky pµj
ku imµt bfad jd afrqI cONk phuµcIaF qF kuC
m¨hry af jfx krky Aus ny pYr DrqI qy lf ky
sfeIkl ƒ mfVHf ijhf roikaf qy clf ilaf» Auh
gWlF krdI hWsdI hoeI afpxI hI Dun ivWc sfeIkl
clfAuNdI geI»Aus vWl dyK ky bhuqy muµzy Kuµzy hWsdy
hoey koloN lµG rhy sn » Ehƒ lWigaf ik sohxIaF
kuVIaF vWl qF muµzy dyKdy hI huµdy ny» iPr ieh
ikhVf koeI nvIN gWl sI» kuldIp lokF dI koJI
qWkxI ƒ axgOilaF krn leI mnjIq nfl koeI
nf koeI nvIN gWl sæur¨ kr rhI sI»Auh gWlF dI lVI
tuWtx nhIN dyxf cfhuµdI sI» mqlb ik afm nfloN
vWD gWlF krky lokF vWloN afpxf iDafn htf rhI
sI» Aus vWl dyKky iPr kuJ lok hWsdy hoey lµG rhy
buWD isµG nIlo
9464370823
nF bdl ky ikqfb Cfp leI qy rIivAU dy leI
aKbfrF ƒ Byj idWqI » Auh ikqfb puj geI
nirµjn bohy kol Pyr kI Ausny BFzf Bµn qF, Auh
lyKk kOx sI bohf sfihb qoN pqf kr ilE jI»
vWzy vWzy kvI qy lyKk ieh Dµdf kr rhy hn»
afpy hI vWzy-vWzy kOmFqrI pWDr dI aµgryËI
ÈbdF dy nfl guµd ky lyK Cpvfey hf rhy hn»
pµjfbI qy aµgryËI dy ieh jfx¨µ ÊËlF, khfxIaF
qy ÈÉsIaq sbµDI lyK hI nhIN ilK ky dy rhy
AuhnF ƒ CpvfAux qoN lY ky iksy sµsQf dy ivcoN
purskfr idvfAux dy leI p¨µC quVfAux qWk jFdy
hn» afpxI gWzI qy afpxI jyb qy nF ijvyN
kihµdy huµdy af ' lotn imWqrF df, nF boldf
guibµdI ey qyrf'» ' idAurf vy mYƒ kihx kuVIaF
qyry muµzy df qF jyT 'qy muVµgf»'
pµjfbI keIaF dIaF ikqfbF dy
ivWK ' ieWk Ausqfd Èfier df
muVµgf dyiKaf jf skdf hY, ieh
Ausqfd purfxy ihµdI iPlmF dy
gIqF ƒ ÊËlF bxf ky vycdf
hY» aWjkWl ieWk khfxIkfr vI
iesy qrF ieWk ' goly kb¨qr ' ƒ
khfxIkfr bxfAux dy leI pWbF
Bfr hoieaf ipaf hY»
qusIN iehnF dIaF ikqfbF pVky
vyK ilE qF quhfƒ purfxy ihµdI
iPlmF dy gIqF dIaF mihkF,
ikrnF qy KuÈbo afvygI» hor qF hor iehnF ƒ
kfljF ivc nOkrIaF qy sfihqk smfgmF dy ivc
ivÈys qOr 'qy sWdx leI aWzI cotI df Ëor
lfieaf jf irhf hY» keIaF ny qF apxIaF
nOkrfxIaF bxf ik rWiKaf hoieaf sI»
X¨nIvristI dy ivc jdoN iksy ƒ rijstr kIqf
jFdf sI qF ieh Èrq Aus 'qy lfeI jFdI sI ik
'bIbf qYN hux ivafh nIN krvfAuxf»' keIaF ny
qF ivafh hox vI nI idWqy» Auh hux BtkdIaF
iPrdIaF hn» ieiqhfs kihµdf hY ik sfihq
smfj df ÈIÈf huµdf hY ijs dy ivcoN pµjfb ƒ
dyiKaf jFdf hY» ieh sfihq df lyKk afpxI
ilKq df jvfbdyh huµdf hY» pr ijs qrF sfihq
'c nklI qy jugfV¨ sfihqkfrF, lyKkF kvIaF qy
kivqrIaF df dyÈ ivdyÈ 'c vfDf ho irhf hY,
ieh sfihq qy smfj dy leI bhuq hI Kqrnfk
hY» nYiqk kdrF kImqF df Zol ipWtx vfly kOx
kOx hn? ieh qusIN sB jfxdy ho? KYr afpF kI
lYxf hY ies vrqfry qoN ? afpF qF pfx-pIx
vflIaF vsq¨aF dI gWl krdy sI pr hux iehnF
qy vI srkfr dI aWK hY» aWK iks dI iks 'qy
hY? ieh kdy Pyr shI ajy qusIN nklI duWD,
pnIr, imTfeIaF qy sbËIaF KrIdo» nklI qyl
qy msfilaF dy nfl bxIaF dflF, sbËIaF qy hor
jµk-P¨z df suafd lvo» qusIN gurdfs mfn df
gIq suxo- beI kI bx¨µ dunIaf df, sWcy pfqÈfh
vfihgur¨ jfxy, kI bx¨µ dunIaf df?
sn qF Aus ƒ iKJ ijhI afeI» Aus ny iPr mnjIq
ƒ afiKaf, "dyKIN, ikvyN aWKF PfV PfV ky afpxy vWl
dyKdy af ,ijvyN ikqy iehnF ny koeI kuVI nI dyKI
huµdI[[[h¨[[[[»"aWgy BfeI bflf cONk phuµc ky bhuq
sfrIaF gWlF krn qoN bfad mnjIq ƒ kihµdI,"
mnjIq ,q¨µ jvfb nI idµdI myrf[[[[[[?ikqy sON qF nI
geI[[[[[?", kihky AuWcI dyxy Thfkf
mfiraf» ijvyN hI Aus ny Thfkf mfiraf
qF Aus ny dyiKaf ik Aus dy aflæy duaflæy
vfly keI lok Aus vWl ajIb qrHF nfl
dyK ky hWs rhy sn» ipWCy dyiKaf
qF[[[[[[ mnjIq hY hI nhIN sI» d¨r JfqI
mfr ky dyiKaf qF Auh ipCly cONk qoN QoVHf
aWgy vWl ƒ vDdI hoeI sfho sfh hoeI qurI af rhI
sI» kuldIp særm nfl pfxI pfxI hoeI jFdI sI
ikAuNik sfry lok Aus ƒ iekWlI ƒ gWlF kr kr ky
hWsdI ƒ vyK ky mjæfk AuzfAuNdy hoey kolæ dI hWsdy
hoey lµG rhy sn qy mnjIq guWsy nfl lfl hoeI jFdI
sI» mYN bYTI bYTI ieWko dm hWsx lWgI» mYN do pl
dI Xfd ivWc afpxf ikµnf sohxf jIvn ijAU ky afeI
sI mYƒ Xfd hI nf irhf mYN iks gWloN Audfs sI» myrI
ichry dI muskurfht dy nfl nfl myrf idl vI
zfhZf afnµd mihs¨s kr irhf sI»
brijµdr kOr ibsrfE[[[
9988901324