SAMAJWEEKLY 08-08-2022
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
11 08/08/2022 sihq
www.samajweekly.com
eyhu hmfrf jIvxf -44
srvx qy hrmIq isµG afps ivWc qfey cfcy dy puWq sn» jdoN df
jæmIn df vµz - vµzeIaf hoieaf sI AudoN qoN ieWk vWt ipWCy rOlæf pY
igaf sI»ijs krky dovyN BrfvF df afps ivWc hWz kuWqy df vYr sI»
srvx suBfa dI bhuqI qyjæI idKfAux krky bhuq jldI qWqf ho jFdf
sI» hjy hrmIq isµG kuJ smJdfr aqy nrm suBfa df sI» ieWk
idn hrmIq isµG dI kuVI kflj qoN af rhI
sI, Aus dI shylI Aus ƒ sk¨trI qy CWzx
afeI»Auh Aus ƒ ipµz vfly moV qy lfh ky
clI geI» d¨r afpxI motr qy bYTf
srvx AuWcf ho ho ky dyKdf hY qy afpxy
sIrI ƒ puWCdf hY," Eey bµiqaf! afh ikµnF
dI kuVI ƒ koeI lfh ky igaf[[[[ mYƒ qF
isafx nI afAuNdI[[[[[aOh dyK [[[Eh pIly
s¨t vflI kuVI dyK ikvyN dmfdm qurI jFdI
af»"
"srdfrf mYƒ qF afpxy mIqy dI vWzI kuVI
lWgdI af ijhVI kflj pVHn jFdI
af»"bµqy ny jvfb idWqf»
brijµdr kOr ibsrfE[[[
9988901324
"afh Blf Ehƒ lfh ky kOx igaf[[[[ mYƒ qF pCfx nI afeI ikµnF
df muµzf sI?" srvx ny jfx buWJ ky gWl cWkxI cfhI»
"srdfrf pCfx qF mYƒ vI nI afeI [[[[ afpxy ipµz df muµzf nIN
hoxf[[[[ qF hI lfh ky bfhrovfr vg igaf»" bµqy ny srvx dI mfVI
soc df sfQ idµdy hoey jvfb idWqf» bs Pyr kI sI ieh gWl do m¨µhF
qoN cONh qWk cONh qoN aWT qWk qy iPr PYldI PYldI sfry
ipµz ivWc PYl geI»buVIaF kuVIaF kWTIaF ho ky
gWlF krdIaF qF hrmIq isµG dI kuVI dy afcrx
qy Kæ¨b icWkV suWtdIaF qy qrHF qrHF dIaF gWlF
krdIaF» ieWk buVI d¨jI ƒ afKx lWgI ," nI, mYN
qF mIqy dI vWzI kuVI df irsæqf afpxy BqIjy ƒ
krvfAux lWgI sI[[[[ sæukr af ikqy krvf nI sI idWqf»bcfa ho
igaf BYxy»" d¨jI bolI,"aYhy ijhIaF shurIN vI nI itkdIaF huµdIaF»
hor nI BYxy,qyrf qF koeI idWqf ilaf aWgy af igaf» nflæy q¨µ afpdy
isr svfh pvfAuNdI nflæy agFh vfilaF dy»" sfrIaF buVIaF,"hor
nI BYxy bcgI q¨µ»"kih ky gWl ƒ hor rsdfr bxfAuNdIaF»
hrmIq isµG dI pqnI qy kuVIaF kdy iksy kolæ nf Pæflq¨ KVHdIaF
sn qy nf iksy kol jFdIaF sn» hrmIq isµG afp vI KyqF ivWc kµm
krdf, KyqF qoN Gr qy Gr qoN KyqF qWk hI Aus dI jiæµdgI sI»lok
bfhr jo mrjæI bolI jFdy hoxgy, AuhnF ƒ kI pqf? mhInf ku lok
msfly lf lf ky hrmIq dI kuVI dIaF gWlF kr-kur ky bYT gey»
ieWk idn hrmIq isµG sæfm ƒ afpxy KyqF ƒ pfxI lfAux
jf irhf sI qy Aus dy nfl Aus df kfmf jIqf vI sI» sæihr vWloN
afAuNdI ipµz dI iPrnI ƒ joVn vflI sVk qy do iqµn jfixaF df kWT
ijhf hoieaf lWigaf» hrmIq isµG ny afpxI motr vWl ƒ
motrsfeIkl moVn dI QF AuDr ƒ Gumf ilaf ikAuNik Aus ƒ iksy
kuVI dI cIk dI avfjæ df vI BulyKf ipaf sI» ijvyN hI hrmIq isµG
afpxy kfmy nfl AuDr ƒ viDaf qF guµizaF ny AuhnF vWl ƒ zFgF
Aulfr leIaF» hrmIq isµG qy Aus dy kfmy ny AuhnF nfl cµgI qrHF
do hWQ kIqy qF bdmfsæF ny AuWQoN BWjx dI kIqI» kuVI dI cuµnI lIro
lIr hoeI peI sI» bcfa krdI df kmIjæ vI keI jgHf qoN Pitaf
ipaf sI» hrmIq isµG ny afpxy isr df prnf lfh ky kuVI ƒ afpxf
qn Zkx leI idWqf» Aus ny pCfx ilaf sI ik Auh qF srvx dI
kuVI sI jo sæihr afpxy ivafh dy kWpVy isAUxy dyx geI sI» Auh
afpxI sk¨trI qy af rhI sI qF muµizaF ny iekWlI dyK ky Gyr ilaf
sI» hux kuVI afpxy cfcy hrmIq dy glæ lWg ky bhuq ro rhI sI»
hrmIq isµG ny Aus dy isr qy hWQ rWK ky ikhf,"DIey ro nf,jy aWj
eyQy koeI jfh jFdI ho jFdI qF sfƒ mrn ƒ QF sI[[[[[(afpxy kfmy
ƒ) [[[[[ jIiqaf q¨µ kuVI dI sk¨trI lY ky af ipWCy ipWCy[[[[ mYN afp
CWz ky afAunF rfxo ƒ Gry»" kihky rfxo ƒ Aus dy Gr lY ky jFdf
hY» ijvyN eI srvx isµG bfhr inklædf hY qF Aus dI DI rfxo Aus
dy gl lWg ky bhuq roNdI hY qy kihµdI hY," pfpf[[[[ aWj jy cfcf jI
mYƒ nf bcfAuNdy qF qusIN kfsy jogy nI rihxf sI[ [[[["( rfxo roNdy hoey
sfrI khfxI dWsdI hY)
srvx isµG df isr særm nfl Juk jFdf hY»Aus ƒ Xfd afAuNdf hY
ik Aus ny ies dI DI dI imWtI plIq krn ivWc koeI ksr nhIN CWzI
sI» Auh hrmIq aWgy hWQ joV ky aqy isr Jukf ky KVH jFdf hY»
hrmIq isµG Aus ƒ kihµdf hY," vWzy vIiraf, Brf hI BrfvF dIaF
bfhF huµdy ny [[[[pr DIaF BYxF qF sfiraF dIaF sFJIaF huµdIaF hn»
DIaF BYxF dI ieWjæq dI rfKI krnf qF afpxf sfiraF df Prjæ
hY»ieho qF aslI hmfrf jIvxf hY»
ies ivwc koeI sLwk nhI ik ivigafn
aqy qknflOjLI ny ipwClIaF iek do
sdIaF ivwc kmfl dIaF pRfpqIaF
kIqIaF hn,pr iPr vI ieh svfl
bixaf hoieaf hY ik mnuwKI qrwkI ikMnI
hkIkI aqy ikMnI Brm-pUrx hY.hvf,
pfxI, imwtI ,jo ik jIvn dIaF muwZlIaF
loVF hn,pr sB dI hflq bhuq
icMqfjnk hY.jMg aqy ies dy hiQafr
ieMny ivnfsLkfrI ho gey hn ik keI
hwsdy-hwsdy dysL(ierfk, sIrIaf,
lIbIaf, aPgfinsqfn,Xmn afid)
kuJ sflF ivwc hI AunF dy hwQoN qbfh ho
gey hn.iehnF vwzy muwidaF nMU
Cwzo,rojLfnf ijLdgI ivwc bhuq ijafdf
ihMsf aqy qbfhI PYlI hoeI hY,aflyduafly
dI ijMdgI ivwc byloVI aqy ies
dy ivsLv pwDr dy aMkVy zrfAuxy hn
aqy iek cl rhI jMg vFg
jfpdy hn.bysLwk aYsLo-afrfm
dy sfDn bhuq vD gey
hn,pr dunIaf dI vwzI
afbfdI iksy nf iksy qrHF
buinafdI loVF pUrIaF krn leI
sMGrsL kr rhI hY jF iblkul hI
asmrwQ hY.ijvyN ik imwtI,pfxI,hvf
afid jIvn df afDfr guafcdf jf irhf
hY,BivwK ivwc sMsfr dI afbfdI dy iek
vwzy ihwsy leI,jIvn ijAUx leI,ieh
sMGrsL hor vI asMBv aqy gMuJldfr
bx skdf hY. ies dy nfl hI jlvfXU
pirvrqn aqy ies dy nfl juVIaF
gMBIr vfqfvrn smwisafvF aqy ivafpk
ivnfsLkfrI hiQafrF dy
BMzfr,pulfV XuwD dI sMBfvnf,DrqI
dIaF jIvn dyx vflIaF smrwQfvF nMU
vI Kqrf pYdf ho irhf hY.ies pRBfv
leI bhuq sfrIaF cyqfvnIaF sMsfr
ivwc cMgI qrHF mNMny-pRmMny ivigafnk dy
cuwky hn.ieh smkflI sMsfr dI sB qoN
vwzI smwisaf hY.spwsLt hY ik ieh
kihxf Auicq nhI hovygf ik ipClIaF
sdIaF jF afjoky dhfikaF df ieiqhfs
qrwkI df ieiqhfs irhf hY,hF ieh ho
skdf hY ik kuJ dysLF df kuJ sflF leI
qrwkI df ieiqhfs hovy.Audfhrx dy qOr
‘qy sMn 1950 aqy sMn 1960 dy dhfky
ivwc Bfrq df ieiqhfs vwzy pwDr ‘qy
qrwkI df ieiqhfs irhf hY.iesy
qrHF,jykr asI asLok dy rfj dy
ieiqhfs ‘qy njLr mfrIey qF kilMg XuwD
qoN bfad df smHF qrwkI df sI,pr ies
qrwkI dy PfrmUly
nMU kilMg XuwD qoN pihlF dy smHyN bfry df
nhI ikhf jf skdf.ieiqhfs nMU ies
qrHF nfl dyKxf Auicq nhI hY ik smHyN
dy bIqx dy nfl hI inrMqr qrwkI hMudI
hY.iksy vI smHyN dI imafd ivwc sfnMU ieh
jFc krnI pvygI ik kI ies smHy ivwc
smuwcy qOr ‘qy koeI asl qrwkI hoeI hY
jF nhI.ies jFc df pYmfnf kI hovygf?asl
ivwc ieh tYst pMjL-pVfvF
df ho skdf hY. pihlf svfl ieh hY ik
kI ieh smHF brfbrI aqy inaF nMU
vDfAux vflf sI?sfry smfijkafriQk
pwDrF ‘qy brfbrI aqy inaF
jrUrI hn. afmdnI, dOlq, jmIn,
jfq, rMg, nsl, ilMg afid dy sfry
pwDrf ‘qy brfbrI vDfAuxI cfhIdI aqy
asmfnqf GtxI cfhIdI hY,inaF vDxf
cfhIdf hY,aqy byiensfPI GtxI
cfhIdI hY.sfry ivqikiraF
nMU Kqm krn dI loV
hY.dUjf svfl ieh hY ik
kI lokqMqr aqy
pfrdrsLqf hY, hflfq
mjLbUq kIqy gey hn jF
nhI.qIjf svfl ieh hY ik
aihMsf aqy sLFqI leI lokF ivwc
vcnbwDqf vDI hY jF nhI.jMg aqy
aihMsF df ivroD lok mfx-snmfn ivwc
ikMnI ku qrwkI kr rhy hn.hiQafrF dI
dOV ivwc AuhnF ny afpxy afp nMU dUr
rwiKaf hY jF nhI.aglf svfl hY ik kI
vfqfvrx aqy kI jYv iviBMnqf
surwiKaq hY?kI ijhVy vI jIv-jMqU hn
pysLksL:-amrjIq cMdr
9417600014
jF jfnvrF pRqI hmdrdI apxfeI geI
hY?iek mhwqvpurx dMz ieh vI hY ik
njLdIkIaF smfijk irsLiqaF ivwc
smfijk sdBfvnf nMU pRPwulq krn ivwc
sPLlqf imldI hY jF nhI?
iehnF pMjL mfpdMzf dy afDfr
‘qy jykr iksy smyN dOrfn iksy smfj df
aiDaYn krIey qF asI inrpwK qOr ‘qy
ds skdy hF ik ies smyHN dOrfn ies
smfj ny qrwkI kIqI hY jF igrfvt vl
jf irhf hY.jykr ieMnF pMj mfpdMzF dy
afDfr ‘qy smfj dy qfkqvr qwq qrwkI
df Brm pYdf krdy hn qF smuwcy qOr ‘qy
inGfr vl jf rhy ho,qF iPr
smwisafvF vDdIaF rihxgIaF.jykr
bhuq sfry smfjF ivwc ieho ijhf ho
irhf hY qF svfl ieh hY ik kI gMBIr
glqIaF aqy AuxqfeIaF nMU smyN isr
svIkfr kIqf jfvygf jF nhI?ies
Brm ivwc Ps ky siQqI ies hd qwk
phMuc geI hY ik awj dunIaF dy bhuq
sfry ivigafn aqy hor mfihr vfrvfr
cyqfvnI dy rhy hn ik DrqI dI
jIvn dyx vflI smrwQf Kqry ivwc
hY.ies cyqfvnI nMU iqMn dhfikaF qoN vwD
smyN qoN suxdy af rhy hF,pr ies smyN
ies sMkt nMU dUr krn leI koeI vwzI
pihlkdmI nhI kIqI geI aqy nf hI
ienHF glqIaF nMU dUr krn leI koeI
vwzI afsLfvfdI smJOqf hoieaf hY,ijs
dy aFDfr ‘qy ieh ikhf jfvy ik hux
asI ies sMkt dy qswlI-bKsL hwl vwl
vwD rhy hF.ies inrfsLF dy aflm ivwc
vI ieh ikhf jf skdf hY ik qrwkI dy
ijhVy pMj mfpdMz ieiqhfsk dOr ivwc
mhwqvpUrn rhy hn,AunF dI mhwqqf
ies Kqrnfk dOr ivwc awj vI kfiem
hY.ieMnF dy afDfr ‘qy hI aijhI mjbUq
nINh bxfeI jf skdI hY,ijs ivwc
vwzIaF qoN vwzIaF mOjUdf smwisafvF df
hwl lwiBaf jf skdf hY. brfbrqf aqy
inaF,amn-sLfqI aqy aihMsF,
jmhUrIaq aqy pfrdrsLqf, vfqfvrx
aqy vwK-vwK jIv jMqUaF dI surwiKaf
aqy sdBfvnf df ivsLv ivwc jLmInI
pwDr ‘qy pRsfr hovygf,smfj ivwc
KusLhflI afAux dI sMBfvnf AunI hI
vwDygI,aqy lok josL aqy AuqsLfh nfl
awgy vwDxgy.jykr ies qrHF dIaF
iqafrIaF smfj ivwc lgfqfr hMudIaF
rihx aqy afm lokF qoN kroVF
vlMtIar iqafr kIqy jfx qF XkInn
bhuq hI gMuJldfr aqy musLikl
smwisafvF df hwl lwiBaf jf skdf
hY.ies nMU swcI qrwkI mMinaf jfvygf
aqy qrwkI df Brm Cwz ky asl qrwkI
dy rfh ‘qy afAuxf vwzI cuxOqI hovygI.