+2022 2023 YUO`T qo`llanma Aripova Aziza

Yuristlar uchun o‘zbеk tili
!!!Og‘zaki nutq: Mavzuga oid matnni o‘qib tushunish. Matndagi termin va iboralarning
maʼnosini izohlash. Matnga munosabat bildirib so‘zlash. Milliy urf-odatlarni taʼriflab berish.
Milliy qadriyatlar – mamlakatdagi millat va elatlar uchun qadrli
milliy fazilat
Hech bir xalq o‘zligini anglamasdan, milliy madaniyati, milliy qadriyatlarini
asrab-avaylab saqlamasdan turib, boshqa xalqlarning qadriyatlariga hurmat bilan
qaray olmaydi. Yangi O‘zbekistonning kuch-qudrati xalqimizning umuminsoniy
qadriyatlariga sodiqligidadir.
Istiqlolning ilk kunidan boshlab hayotimizning barcha jabhalarida
“Qadriyatlar”, “Milliy tiklanish”, “Milliy ong”, “Milliy g ‘urur” kabi atamalar teztez
ishlatiladigan bo‘lib qoldi. Bu bejiz emas, albatta.
“Qadriyat” iborasi o‘z ma’nosida mamlakatimiz mustaqillikka erishganidan
so‘ng keng qo‘llanila boshlandi. Sobiq Ittifoq davrida bu termin muomalada deyarli
uchramas edi, uni o‘zbekcha lug ‘atlardan topib ham bo‘lmasdi.
Milliy qadriyatlar – mamlakatdagi millat va elatlar uchun qadrli bo‘lgan va
fuqarolar tomonidan e’zozlanadigan, milliy xususiyat va fazilatlarni ifodalovchi
hodisalardir. Har bir xalqning o‘zi uchun e’zozli, qiymatli bo‘lgan ma’naviy
boyliklari bo‘ladi. Masalan, Navro‘z bayrami, dinimiz va diniy bayramlarimiz,
milliy urf-odatlarimiz, tilimiz bizning eng muhim milliy qadriyatlarimiz sanaladi.
Demak, qadriyat deyilganda, inson va insoniyat uchun ahamiyatli bo‘lgan, millat,
elatlarning manfaatlariga va maqsadlariga xizmat qiladigan, shu tufayli ular
tomonidan qadrlanadigan tabiat va jamiyat ne’matlari, hodisalarini tushunish lozim.
Bular asrlar davomida avloddan-avlodga o‘tib kelgan, hozirgi kunda ham u
o‘zining ahamiyati va qadrini yo‘qotmagan, shu xalqning iftixoriga aylangan
durdonalardir.
Milliy qadriyatlar millatning yashash tarzi, milliy ong, til, ma’naviyat hamda
madaniyati bilan uzviy bog ‘liq.
O‘zbek udumlari
O‘zbeklar qadimdan to‘y turlariga boy xalq. Sunnat to‘yi, nikoh to‘yi, askar
to‘yi, uy to‘yi, muchal to‘yi, ellik va undan ortiq yoshlarni nishonlash to‘ylari…
Urf-odat ko‘pchilik tomonidan qabul qilingan bo‘lib, u kishilar turmushiga
singib ketadi, bu ko‘proq oilaviy munosabatlarda sodir bo‘ladi. Masalan, o‘zbek
xalqiga xos urf-odatlarga salomlashish qoidalari, kelin-qizlarning ertalab hovlilarni
supurib, suv sepishi; mehmonlarga alohida hurmat ko‘rsatish, bayram arafalarida
bemor, yolg ‘iz, muhtoj keksalardan, qiynalganlardan xabar olish, hashar kabi
udumlar kiradi.
Yaxshi niyat – yarim davlat, deydi xalqimiz. Tilak bildirish, yaxshi niyat,
duoyu olqishlar – bu ham o‘zbek xalqining eng qadimiy udumlaridan biridir. Inson
hayotining barcha fasllarida, turli yoshlarda, turli munosabatlar bilan, turmushning
barcha chorrahalarida bir-biriga tilak bildiradi, yaxshi niyat qiladi.
25