W pustyni i w puszczy - Wolne Lektury

More documents

Recommendations

Info

— Wiem — odrzekła. — Ty byś mnie nie dał. Ale dlaczego nie puszczają Fatmy z Port-Saidu? — Bo Fatma jest cioteczną siostrą Mahdiego. Mąż jej, Smain, oświadczył rządowi egipskiemu w Kairze, że pojeǳie do Sudanu, gǳie przebywa Mahdi, i wyrobi wolność dla wszystkich Europejczyków, którzy wpadli w jego ręce. — To Smain jest dobry? — Czekaj. Twój i mój tatuś, którzy znali doskonale Smaina, nie mieli wcale do niego zaufania i ostrzegali Nubara Paszę, by mu nie ufał. Ale rząd zgoǳił się wysłać Smaina i Smain bawi od pół roku u Mahdiego. Jeńcy jednak nie tylko nie wrócili, ale przyszła z Chartumu³ wiadomość, że mahdyści obchoǳą się z nimi coraz okrutniej, a że Smain, nabrawszy od rządu pienięǳy, zdraǳił. Przystał całkiem do Mahdiego i został mianowany emirem⁴. Luǳie powiadają, że w tej okropnej bitwie, w której poległ jenerał Hicks, Smain dowoǳił artylerią Mahdiego i on to podobno nauczył mahdystów obchoǳić się z armatami, czego przedtem, jako ǳicy luǳie, wcale nie umieli. Ale Smainowi choǳi teraz o to, by wydostać z Egiptu żonę i ǳieci, toteż gdy Fatma, która widocznie z góry wieǳiała, co zrobi Smain, chciała cichaczem wyjechać z Port-Saidu, rząd aresztował ją teraz razem z ǳiećmi. — A co rządowi przyjǳie z Fatmy i jej ǳieci? — Rząd powie Mahdiemu: „Oddaj nam jeńców, a my oddamy ci Fatmę…” Na razie rozmowa urwała się, albowiem uwagę Stasia zwróciły ptaki lecące od strony Echtum om Farag ku jezioru Menzaleh. Leciały one dość nisko i w przezroczystym powietrzu widać było wyraźnie kilka pelikanów z zagiętymi na grzbiety szyjami, poruszających z wolna ogromnymi skrzydłami. Staś począł zaraz naśladować ich lot, więc zadarł głowę i biegł przez kilkanaście kroków groblą⁵, machając rozłożonymi rękoma. — Patrz, lecą i czerwonaki⁶ — zawołała nagle Nel. Staś zatrzymał się w jednej chwili, gdyż istotnie za pelikanami, ale nieco wyżej, widać było zawieszone na błękicie jakby dwa wielkie, różowe i purpurowe kwiaty. — Czerwonaki! Czerwonaki! — One wracają pod wieczór do swoich sieǳib na wysepkach — rzekł chłopiec. — Ach, gdybym miał strzelbę! — Po cóż byś miał do nich strzelać? — Kobiety takich rzeczy nie rozumieją. Ale pójdźmy dalej, może zobaczymy ich więcej. To powieǳiawszy wziął ǳiewczynkę za rękę i poszli ku pierwszej za Port-Sa- idem kanałowej przystani, za nimi zaś nadążała Murzynka Dinah, niegdyś piastunka małej Nel. Szli wałem odǳielającym wody jeziora Menzaleh od kanału, przez który przepływał w tej chwili, prowaǳony przez pilota, duży parowiec angielski. Zbliżał się wieczór. Słońce stało jeszcze dość wysoko, ale przetoczyło się już na stronę jeziora. Słonawe jego wody poczynały lśnić złotem i drgać odblaskami pawich piór. Po arabskim brzegu ciągnęła się, jak okiem sięgnąć, płowa piaszczysta pustynia — głucha, złowroga, martwa. Mięǳy szklanym, jakby obumarłym niebem a bezmiarem pomarszczonych piasków nie było śladu żywej istoty. Podczas gdy na kanale wrzało życie, kręciły się łoǳie, rozlegały się świsty parowców, a nad Menzaleh migotały w słońcu stada mew i ǳikich kaczek — tam, na arabskim brzegu, była jakby kraina ³Chartum — stolica Sudanu. ⁴��i� — tytuł honorowy przysługujący dowódcom i książętom w państwach islamu. ⁵�� — wał ziemny, który utrzymuje wodę w sztucznym zbiorniku lub chroni przyległe tereny przed wylewami rzeki. ⁶cz��w�n�� — flaming; nazwa potoczna. �� W pustyni i w puszczy 2 Ptak Miasto, Woda Przyroda nieożywiona, Pustynia, Słońce, Światło
śmierci. Tylko w miarę jak słońce zniżając się stawało się coraz czerwieńsze, piaski poczęły przybierać barwę liliową, taką, jaką jesienią mają wrzosy w polskich lasach. ǲieci idąc ku przystani ujrzały jeszcze kilka czerwonaków, do których śmiały się ich oczy, po czym Dinah oświadczyła, że Nel musi wracać do domu. W Egipcie po dniach, które nawet w czasie zimy często bywają upalne, następują noce barǳo zimne, a że zdrowie Nel wymagało wielkiej ostrożności, ojciec jej, pan Rawlison, nie pozwalał, by ǳiewczynka znajdowała się po zachoǳie słońca nad wodą. Zawrócili więc ku miastu, na którego krańcu stała w pobliżu kanału willa pana Rawlisona — i w chwili gdy słońce zanurzyło się w morzu, znaleźli się pod dachem. Niebawem przybył też zaproszony na obiad inżynier Tarkowski, ojciec Stasia — i całe towarzystwo, wraz z Francuzką, nauczycielką Nel, panią Olivier, zasiadło do stołu. Pan Rawlison, jeden z dyrektorów kompanii Kanału Sueskiego, i Władysław Tar- kowski, starszy inżynier tejże kompanii, żyli od wielu lat w najściślejszej przyjaźni. Obaj byli wdowcami, ale pani Tarkowska, rodem Francuzka, zmarła z chwilą przyjścia na świat Stasia, to jest przed laty przeszło trzynastu, matka zaś Nel zgasła na suchoty w Heluanie, gdy ǳiewczynka miała lat trzy. Obaj wdowcy mieszkali w sąsiednich domach w Port-Saiǳie i z powodu swych zajęć widywali się coǳiennie. Wspólne nieszczęście zbliżyło ich jeszcze barǳiej do siebie i umocniło zawartą poprzednio przyjaźń. Pan Rawlison pokochał Stasia jak własnego syna, a zaś pan Tarkowski byłby skoczył w ogień i wodę za małą Nel. Po ukończeniu ǳiennych prac najmilszym dla nich odpoczynkiem była rozmowa o ǳieciach, ich wychowaniu i przyszłości. Podczas podobnych rozmów najczęściej bywało tak, że pan Rawlison wychwalał zdolności, energię i ǳielność Stasia, a pan Tarkowski unosił się nad słodyczą i anielską twarzyczką Nel. I jedno, i drugie było prawdą. Staś był trochę zarozumiały i trochę chełpliwy, ale uczył się doskonale, i nauczyciele szkoły angielskiej, do której choǳił w Port-Saiǳie przyznawali mu istotnie niezwykłe zdolności. Co do odwagi i zaradności, oǳieǳiczył ją po ojcu, albowiem pan Tarkowski posiadał te przymioty w wysokim stopniu i w znacznej części im właśnie zawǳięczał obecne swe wysokie stanowisko. W roku 1863 bił się bez wytchnienia w ciągu jedenastu miesięcy. Następnie ranny, wzięty do niewoli i skazany na Sybir, uciekł z głębi Rosji i przedostał się za granicę. Był już przed pójściem do powstania skończonym inżynierem, jednakże rok jeszcze poświęcił na studia hydrauliczne, a następnie otrzymał posadę przy kanale i w ciągu kilku lat — gdy poznano jego znajomość rzeczy, energię i pracowitość — zajął wysokie stanowisko starszego inżyniera. Staś uroǳił się, wychował i doszedł do czternastego roku życia w Port-Saiǳie, nad kanałem, wskutek czego inżynierowie, koleǳy ojca, nazywali go „ǳieckiem pustyni”. Później, będąc już w szkole, towarzyszył czasem ojcu lub panu Rawlisonowi, w czasie wakacji i świąt, w wycieczkach, jakie z obowiązku musieli czynić od Port-Saidu aż do Suezu, dla rewizji robót przy wale i przy pogłębianiu łożyska kanału. Znał wszystkich — zarówno inżynierów i urzędników komory, jak i robotników, Arabów i Murzynów. Kręcił i wkręcał się wszęǳie, wyrastał, gǳie go nie posiali, robił długie wycieczki wałem, jeźǳił łódką po Menzaleh i zapuszczał się nieraz dość daleko. Przeprawiał się na brzeg arabski i dorwawszy się do czyjego bądź konia, a w braku konia — do wielbłąda, a nawet i osła, udawał farysa w pustyni, słowem, jak się wyrażał pan Tarkowski, „bobrował” wszęǳie i każdą wolną od nauki chwilę spęǳał nad wodą. Ojciec nie sprzeciwiał się temu wieǳąc, że wiosłowanie, konna jazda i ciągłe życie na świeżym powietrzu wzmacnia zdrowie chłopca i rozwĳa w nim zaradność. Jakoż Staś wyższy był i silniejszy, niż bywają chłopcy w jego wieku, a dość mu było spojrzeć w oczy, by odgadnąć, że w razie jakiego wypadku pręǳej zgrzeszy zbytkiem zuchwałości niż bojaźnią. W czternastym roku życia był jednym z najlepszych pływa- �� W pustyni i w puszczy 3 Przyjaźń, Wdowiec, Emigrant ǲiecko Odwaga, Powstanie ǲieciństwo Marzenie
Page 1: HENRYK SIENKIEWICZ W pustyni i w pu
Page 5 and 6: Ponieważ zbliżały się święta
Page 7 and 8: ców, przemocą. Przeważnie jednak
Page 9 and 10: z leżącego w Sudanie miasta El-Fa
Page 11 and 12: i ukłuł panią Olivier w szyję,
Page 13 and 14: — Rawlison? — czy nie jeden z d
Page 15 and 16: — Jutro — pamiętajcie — jest
Page 17 and 18: szczęścia, a Staś, lubo sąǳił
Page 19 and 20: i ku ogrodom położonym za miastem
Page 21 and 22: Staś był rad, że spęǳą noc na
Page 23 and 24: — Żałuję jednakże, że zamias
Page 25 and 26: Nie mogą umknąć. Wysyłam w tej
Page 27 and 28: I tak mówiąc uderzył ją korbacz
Page 29 and 30: — Mahdi ześle nam anioła, któr
Page 31 and 32: tych, którym nie szczęǳisz dobro
Page 33 and 34: — Ale nie bęǳiemy jechali z pow
Page 35 and 36: w dłonie, i okrzyki: yalla!… Na
Page 37 and 38: nimi olbrzymią piaszczystą mogił
Page 39 and 40: czony ptaszek — i dopiero gdy zdj
Page 41 and 42: Chwila nadeszła. Chłopak wygiął
Page 43 and 44: Nastała chwila milczenia — po cz
Page 45 and 46: — Chyba. Ale on nie jest winien,
Page 47 and 48: Nel podniosła się i na razie zami
Page 49 and 50: wojskiem angielskim. Derwisze Mahdi
Page 51 and 52: Miał tylko jeszcze naǳieję, że
Page 53 and 54:
z taką siłą, że myślał, że m
Page 55 and 56:
— Jak? co się stało? — pytał
Page 57 and 58:
Staś, który wyobrażał sobie, ż
Page 59 and 60:
— Nie zimno ci? — Nie — odpow
Page 61 and 62:
od dawna i który w Port-Saiǳie ok
Page 63 and 64:
stwo lub przekroczenie praw ogłasz
Page 65 and 66:
która zmienia twarz w plaster miod
Page 67 and 68:
��
Page 69 and 70:
Abdullahi wysyła pocztę wielbłą
Page 71 and 72:
opuściłby małej bint. Nie obyło
Page 73 and 74:
Po czym do Stasia: — Miałem do c
Page 75 and 76:
porwanie zapłaty. Tak czyniono zma
Page 77 and 78:
— Bo może Gebhr nie bęǳie śmi
Page 79 and 80:
— Spuść Kalego z powroza — oz
Page 81 and 82:
��
Page 83 and 84:
się w odǳiale, to ich może oszcz
Page 85 and 86:
I chcąc wzbuǳić jej zaufanie, a
Page 87 and 88:
mieszkujące pobrzeża Nilu i broǳ
Page 89 and 90:
i uǳiec odǳielony od grzbietu. W
Page 91 and 92:
Staś począł je co pręǳej rozrz
Page 93 and 94:
gruntu. Kali przepowiadał wielką
Page 95 and 96:
Ulewa potężniała z każdą chwil
Page 97 and 98:
za tymi, które rozproszyły się i
Page 99 and 100:
łagała, tak powtarzała patrząc
Page 101 and 102:
tak niesłychana, że przetwarzała
Page 103 and 104:
strusiach, żyrafach i nosorożcach
Page 105 and 106:
I tupiąc nóżkami nie przestawał
Page 107 and 108:
— Mów sobie, co chcesz, a ja jes
Page 109 and 110:
Zaledwie doliczył jednak do trzyst
Page 111 and 112:
— Tutejsze słonie są ǳiksze, a
Page 113 and 114:
yło roboty. Wyrzucanie próchna, w
Page 115 and 116:
kilka — a wtem olbrzymi zwierz ch
Page 117 and 118:
nie chciał się z nią rozstać i
Page 119 and 120:
sem zabierać z sobą Kalego. Był
Page 121 and 122:
Pytał jeszcze wesoło, ale już si
Page 123 and 124:
zajęte chorobą ǳiewczynki, że c
Page 125 and 126:
nawet kiedyś uciekł, co mu po ży
Page 127 and 128:
i na czym ona sama pojeǳie? Po tej
Page 129 and 130:
— Dobrze, dobrze. Nazywam się Li
Page 131 and 132:
Po czym wszedł do drzewa. Nel rozb
Page 133 and 134:
i południowej granicy kręcą się
Page 135 and 136:
Linde posiadał znaczne zapasy wsze
Page 137 and 138:
dołu, a resztki nie wyskrobanego p
Page 139 and 140:
— To i ja będę w geografii? —
Page 141 and 142:
tawców z błon, to tylko dlatego,
Page 143 and 144:
„Ach! — pomyślał Staś — wi
Page 145 and 146:
��
Page 147 and 148:
pewno, że z jednej strony tego jez
Page 149 and 150:
I zwróciwszy konia ku pracującym,
Page 151 and 152:
— Więc zbliżcie się i padnĳci
Page 153 and 154:
pały się gliniane ściany chaty i
Page 155 and 156:
— Niech go rozedrze wobo! — Wob
Page 157 and 158:
ciw podróżnikom wymierzona. Murzy
Page 159 and 160:
— Mój Stasiu, pójdę sama jak k
Page 161 and 162:
Stasiowi przyszło do głowy, że g
Page 163 and 164:
dowieǳieli się, że prowaǳił on
Page 165 and 166:
słonia w służbie człowieka, na
Page 167 and 168:
tak pognębioną i smutną, że ju
Page 169 and 170:
— Kali wybić, ach, wybić czarow
Page 171 and 172:
Ale Samburowie nie umieli mu powie
Page 173 and 174:
— Kali kazać, albowiem Kali jest
Page 175 and 176:
niechętnie, i gdyby nie znaczna il
Page 177 and 178:
że Faru każe im poucinać głowy,
Page 179 and 180:
Sam został, albowiem obawiał się
Page 181 and 182:
podniósł karawanę na nogi i rusz
Page 183 and 184:
się, wietrząc i poszczekując, we
Page 185 and 186:
— Trzeba. Może się dowiemy, sk
Page 187 and 188:
kwasem węglowym. Jednakże woda po
Page 189 and 190:
Wa-himów i uczyni z nich nie tylko
Page 191 and 192:
kapitana i doktora listownie, gǳie
show all

W pustyni i w puszczy - Wolne Lektury

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?