22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MEDIC - oprawy do pomieszczeń czystych<br />
Oprawy „downlight” z ELGO<br />
SIMEN, ARION, MATIS<br />
str. 44<br />
ADVISION ADVISION<br />
Widzisz lepiej<br />
str. 34<br />
ACRON<br />
<strong>50</strong>, <strong>100</strong>, <strong>200</strong><br />
Rodzina opraw drogowych<br />
str. <strong>22</strong><br />
r.28 28<br />
st str.
ACRON<br />
Nowa rodzina opraw drogowych<br />
trzy modele: ACRON <strong>200</strong>, ACRON <strong>100</strong>, ACRON <strong>50</strong><br />
szeroki zakres źródeł światła: lampy sodowe<br />
i metalohalogenkowe oraz diody LED<br />
doskonałe właściwości fotometryczne<br />
regulacja rozsyłu światła<br />
energooszczędność<br />
wysoka odporność na zanieczyszczenia i wpływy atmosferyczne – IP66<br />
długotrwałe użytkowanie, dzięki użyciu materiałów najwyższej jakości<br />
ACRON <strong>200</strong><br />
ACRON <strong>100</strong><br />
ACRON <strong>50</strong><br />
Biuro handlowe<br />
05-<strong>50</strong>0 Piaseczno, Stara Iwiczna, ul. Słoneczna 116A, tel. +48 (<strong>22</strong>) 756 64 00, fax +48 (<strong>22</strong>) 756 64 10, brilux@brilux.pl, www.brilux.pl
Spis treści<br />
Szanowni Czytelnicy,<br />
Spis treści<br />
OD REDAKCJI 3<br />
Trzydzieści to liczba okrągła i ciesząca oko. Dla zespołu tworzącego „Oświetlenie<br />
INFO” trzydzieści to liczba ciesząca szczególnie, ponieważ mówi ona o ilości wydań<br />
kwartalnika. Warto przy tym uświadomić sobie, że trzydzieści numerów oznacza<br />
trzydzieści kwartałów, czyli sto dwadzieści miesięcy. Zatem towarzyszymy naszym<br />
Czytelnikom już ósmy rok. Niby to tylko kilka lat, a jednak sporo czasu, a w tym okresie<br />
w oświetleniu z ery żarówek wkroczyliśmy w erę diod świecących LED. W ciągu tych<br />
lat nie było przypadku, aby jakiś numer nie ukazał się. Co więcej pismo docierało do<br />
Czytelników zawsze regularnie na przełomie kolejnych kwartałów. Żadna inna firma<br />
z branży oświetleniowej w Polsce nie może pochwalić się publikacją periodyczną<br />
wydawaną tak długo i tak konsekwentnie. W tym czasie kwartalnik „Oświetlenie INFO”<br />
z powodzeniem spełniał rolę firmowego narzędzia marketingowego, ale także wypełniał<br />
misję popularyzacji podstawowej wiedzy z zakresu techniki oświetlania.<br />
Mamy nadzieję, że będziemy mogli dobrze służyć naszym Czytelnikom jeszcze przez<br />
wiele kolejnych wydań.<br />
Zapraszamy do lektury!<br />
Marek Kołakowski<br />
Redaktor naczelny<br />
Aktualności firmowe .................................................................................................................................................. 4<br />
Aktualności z branży .................................................................................................................................................. 6<br />
Firma Handlowa ELEKTRON .................................................................................................................................. 8<br />
Konsorcjum Hurtowni Elektrycznych ELMEGA ....................................................................................... 10<br />
GOVENA Oświetlenie ściemnialne .................................................................................................................. 12<br />
Targi Światło 2010 ....................................................................................................................................................... 16<br />
AURAEKO na certyfikat ISO 14001 ................................................................................................................... 18<br />
Prof. dr hab. inż. W. Dybczyński ......................................................................................................................... 20<br />
ADVISION Widzisz więcej ...................................................................................................................................... <strong>22</strong><br />
Rodzina opraw oświetlenia drogowego ACRON <strong>50</strong>, <strong>100</strong>, <strong>200</strong> ...................................................... 28<br />
LED XELLENT Technologia LED w oświetleniu wnętrzowym ........................................................ 32<br />
Ledowe źródła światła R<strong>50</strong>-LCW i ALCRE GU10 ...................................................................................... 33<br />
MEDIC Szczelne oprawy do pomieszczeń czystych ........................................................................... 34<br />
Nowości w rodzinie HERMETIC ......................................................................................................................... 38<br />
Oprawy RIGA do łączenia w linie ..................................................................................................................... 42<br />
SIMEN, ARION, MATIS Oprawy typu „downlight” z ELGO ................................................................ 44<br />
SUNWIND 10 Hybrydowy zestaw oświetleniowy ................................................................................ 48<br />
SIRAN, LOTOS i inne nowości – Nowe świetlówki kompaktowe BRILUM .............................. 52<br />
Nowoczesne źródła światła białego do oświetlania przestrzeni miejskich .......................... 54<br />
Oświetlenie obiektów muzealnych ................................................................................................................ 56<br />
Montaż powierzchniowy SMT .......................................................................................................................... 64<br />
Narzędziownia – Serce ELGO ............................................................................................................................. 68<br />
Iluminacja zabytków i obiektów sakralnych ............................................................................................. 72<br />
Oprawy uliczne LED – o rzetelności informacji ...................................................................................... 76<br />
LED Llne News ............................................................................................................................................................. 80<br />
Rok 2010 w prognozie firmy Seoul Semiconductor ............................................................................ 83<br />
CREE <strong>200</strong>9/2010 .......................................................................................................................................................... 84<br />
Jaki był rok <strong>200</strong>9, a jaki będzie 2010? ............................................................................................................. 86<br />
Diody LED – Prawdy i mity ................................................................................................................................... 88<br />
Suplement do katalogów BRILUM i ELGO .................................................................................................. 91
4<br />
AKTUALNOŚCI<br />
Nowe foldery ProductLine<br />
Niedawno w naszej serii materiałów informacyjnych<br />
ProductLine ukazały się, w wersji elektronicznej,<br />
dwa kolejne foldery produktowe<br />
prezentujące wyroby z oferty ELGO. Pierwszy<br />
z nich przedstawia dwie nowe oprawy typu „downlight”<br />
o nazwach MATIS i ARION. Drugi folder<br />
prezentuje specjalne, szczelne oprawy świetlówkowe<br />
do stropów podwieszanych przeznaczone<br />
do oświetlania pomieszczeń czystych.<br />
Foldery można sciągnąć na własny komputer<br />
z naszej firmowej strony internetowej<br />
www.brilux.pl, z działu „Marketing” – zakładka<br />
„Katalogi tematyczne”.<br />
r e k l a m y<br />
ONNINEN ................................................ 14, 15<br />
TARGI ŚWIATŁO ...............................................17<br />
Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam<br />
Redaktor naczelny:<br />
Marek Kołakowski<br />
Redakcja:<br />
Joanna Warzywoda<br />
Robert Kordoński<br />
Konrad Kozłowski<br />
Sławomir Kwiatkowski<br />
Grafika: studio BRILUX<br />
Sylwia Sokolnicka<br />
Jacek Burski<br />
Łukasz Klimek<br />
Marcin Sobiecki<br />
Michał Zabielski<br />
Wydawca:<br />
BRILUX S.A.<br />
ul. Słoneczna 116A<br />
Stara Iwiczna<br />
05-<strong>50</strong>0 Piaseczno<br />
tel./fax. (+48-<strong>22</strong>) 756 64 00, 756 64 10<br />
e-mail: redakcja@brilux.pl<br />
AURAEKO uzyskała Certyfikat<br />
ISO 14001<br />
AURAEKO Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego<br />
i Elektronicznego S.A. jako pierwsza<br />
i jedyna organizacja w branży elektrycznej na<br />
rynku polskim rozpoczęła wdrażanie Systemu<br />
Zarządzania Środowiskowego zgodnego z normą<br />
PN-EN ISO 14001, zaś w listopadzie <strong>200</strong>9<br />
roku uzyskała Certyfikat ISO 14001.<br />
Więcej na stronie 18.<br />
Uruchomienie produkcji<br />
opraw drogowych ACRON <strong>50</strong><br />
Po dówch pierwszych seriach opraw drogowych<br />
ACRON <strong>200</strong> i ACRON <strong>100</strong>, w gostynińskiej<br />
fabryce ELGO L.I. rusza produkcja kolejnej serii<br />
ACRON <strong>50</strong>. Oprawy te charakteryzują się niewielkimi<br />
wymiarami, kompaktową budową<br />
i charakterystycznym uchwytem montażowym<br />
umieszczonym na górnej powierzchni<br />
obudowy.<br />
Więcej na stronie 28.
Szczelne oprawy MEDIC do<br />
pomieszczeń czystych<br />
W ELGO L.I. opracowano i uruchomiono produkcję<br />
specjalnych, szczelnych opraw do tzw. pomieszczeń<br />
czystych, np. wnętrz produkcyjnych<br />
w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym,<br />
kosmetycznym i elektronicznym, sal szpitalnych,<br />
kuchni w obiektach gastronomicznych,<br />
itp. Oprawy MEDIC do czterech świetlówek<br />
liniowych są przeznaczone do wbudowania w<br />
sufit podwieszanych i charakteryzują się stopniem<br />
szczelności IP65.<br />
Więcej na stronie 34.<br />
SIMEN, ARION, MATIS<br />
Oprawy do świetlówek kompaktowych wbudowane<br />
w sufit podwieszany, popularnie nazywane<br />
„downlightami”, są jednym z podstawowych<br />
narzędzi stosowanych do zapewnienia ogólnego<br />
oświetlenia wnętrz biurowych, handlowych<br />
itp.<br />
Produkcja trzech nowych serii opraw typu<br />
„downlight” o nazwach SIMEN, ARION i MA-<br />
TIS rozpoczęła się niedawno w fabryce ELGO<br />
Lighting Industries.<br />
Więcej na stronie 44.<br />
AKTUALNOŚCI 5<br />
Lampy ACRICHE w blistrach<br />
Ledowe źródła światła z serii ACRICHE produkowane<br />
w ELGO L.I. są wyjątkowo energooszczędną<br />
alternatywą dla energochłonnego oświetlenia<br />
żarowego stosowanego dotychczas w naszych<br />
domach i mieszkaniach. Lampy te oferowane<br />
początkowo w zamkniętych pudełkach kartonowych<br />
uzyskały nowe atrakcyjne opakowania.<br />
Nowoczesne, przezroczyste blistry pozwolą<br />
klientom supermarketów i sklepów obejrzeć<br />
je bez kłopotliwej konieczności wyjmowania<br />
z pudełka.<br />
Targi Light & Building są jedną z najważniejszych, światowych imprez wystawienniczych w dziedzinie<br />
oświetlenia. W 2010 roku przewidywany jest udział około 1.<strong>50</strong>0 wystawców z ponad <strong>50</strong> krajów.<br />
Na tegorocznych targach wyroby ELGO i BRILUM prezentowane będą na stoisku o powierzchni 60 m2.<br />
Zaprezentowane zostaną najnowsze produkty ELGO oraz wybrane produkty w marce BRILUM.<br />
Zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska na Targach<br />
Light & Building 2010 we Frankfurcie n/Menem<br />
w dniach 11-16 kwietnia 2010.<br />
Stoisko o numerze A26 zlokalizowane będzie w hali 4.2.
6<br />
AKTUALNOŚCI<br />
Centrum Światła firmy EL-MAX<br />
Na początku 2010 roku firma EL-MAX Centrum Światła Lublin - członek Konsorcjum Elmega - uruchomiła nowy punkt sprzedaży<br />
przy swojej głównej siedzibie przy ul. Fabrycznej 2D w Lublinie. Na powierzchni 1<strong>50</strong> m2 firma oferuje swoim klientom szeroki<br />
wybór ekskluzywnych lamp oświetleniowych. Centrum Światła zostało podzielone tematycznie na dwie części – oświetlenia<br />
klasycznego i nowoczesnego. Nowością w działalności firmy jest poszerzenie oferty o designerskie meble, które tak jak lampy<br />
charakteryzującą się odważnym wzornictwem i stylem.<br />
Onninen świętuje zdobycie<br />
certyfikatu ISO 14001<br />
Grupa Onninen – międzynarodowy dystrybutor artykułów elektrotechnicznych,<br />
instalacyjno-grzewczych, wentylacji i klimatyzacji – uzyskała certyfikat<br />
ISO 14001.<br />
Grupa Onninen prowadzi działalność na terenie Finlandii, Szwecji, Norwegii,<br />
Polski, Rosji i krajów Nadbałtyckich. W Polsce posiada sieć 32 punktów sprzedaży<br />
obsługujących teren całego kraju, nowoczesne Centrum Dystrybucyjne<br />
oraz magazyn dystrybucji towarów do sieci DIY. Onninen zapewnia swoim<br />
klientom wysoką dostępność towarów zarówno na „półkach”, jak i poprzez<br />
system szybkich dostaw we wskazane miejsce oraz profesjonalną i elastyczną<br />
obsługę zamówień inwestycyjnych.<br />
Firma działa w oparciu o system zarządzania jakością zgodny z normami<br />
ISO 9000, a poprawa jakości jest stałym elementem codziennej pracy i ma<br />
priorytetowe znaczenie dla całej organizacji.<br />
14 grudnia <strong>200</strong>9 roku Grupa Onninen dołączyła do „elitarnego klubu” ISO 14001,<br />
co uważa za wielki zaszczyt. Wszystkie oddziały Grupy w poszczególnych<br />
krajach jej działania spełniają wymagania systemu zarządzania środowiskiem<br />
(ISO 14001) i przeszły pozytywnie audyt, czego efektem było przyznanie grupowego<br />
certyfikatu przez firmę Lloyd’s Register Quality Assurance Ltd.<br />
Posiadanie certyfikatu ISO 14001 gwarantuje, że grupa Onninen zobowiązuje<br />
się przestrzegać reguł i zasad odpowiedzialności środowiskowej w swojej<br />
codziennej działalności.
2010 rokiem on-line w Solar<br />
Polska<br />
W 2010 roku dla firmy Solar Polska szczególnego<br />
znaczenia nabiera obsługa<br />
klientów on-line, obecność w Internecie<br />
oraz pełna informatyzacja procesów.<br />
Działania w tych obszarach determinują<br />
postrzeganie firmy jako nowoczesnej<br />
hurtowni technicznej. Dla firm partnerskich<br />
oznacza to wyższą jakość usług<br />
oferowanych przez Solar, przy jednoczesnym<br />
obniżeniu kosztów obsługi. Grupa<br />
Solar zawsze priorytetowo traktowała<br />
zagadnienia IT. Strategia e-businessu<br />
Grupy Solar opiera się na ciągłym<br />
dialogu z rynkiem, dzięki czemu odbiorca<br />
może liczyć na nowoczesne,<br />
dopasowane do jego potrzeb rozwiązania<br />
IT. Aby zachować korporacyjną<br />
tożsamość strategiczne elementy są<br />
opracowywane centralnie, a następnie<br />
dystrybuowane na rynki objęte<br />
działaniami Grupy.<br />
Wraz z przejęciem nowego rynku,<br />
oddziałów firmy Eltomont, Solar zaoferował<br />
wszystkim nowym klientom<br />
możliwość składania zamówień<br />
on-line.<br />
System WebLink (www.weblink.solar.<br />
pl) służy klientom w Polsce od <strong>200</strong>8<br />
roku. Podstawowe walory WebLink’a,<br />
o których warto pamiętać to:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
–<br />
–<br />
–<br />
–<br />
informacja o produktach - baza<br />
ponad 56 tys. pozycji asortymentowych<br />
od 144 kluczowych dostawców,<br />
oferta ponad 7,5 tys. produktów<br />
magazynowanych dostępnych od<br />
ręki,<br />
codziennie aktualizowane ceny,<br />
informacja o dostępności w magazynie<br />
i orientacyjny czas dostawy,<br />
transakcje sprzedaży odbywające<br />
się zgodnie indywidualnie wynegocjowanymi<br />
warunkami handlowymi,<br />
tzn. według ustalonego<br />
poziomu rabatów,<br />
wybór metody dostawy:<br />
DIRECT - bezpośrednia pod wskazany<br />
adres, przy czym zamówienia<br />
powyżej kwoty <strong>50</strong>0zł dostarczane<br />
są gratis,<br />
TERMINAL – transport do najbliższego<br />
oddziału Solar Polska gratis,<br />
ROUTE – transport w ramach wyznaczonej<br />
trasy gratis.<br />
Dodatkowa funkcjonalność systemu<br />
WebLink to między innymi:<br />
� dostęp do oferty towarowej w postaci<br />
katalogów koncepcyjnych (Solar Plus,<br />
Solar Industry, Solar Light),<br />
� możliwość przygotowania ofert przez<br />
użytkownika dla własnych klientów,<br />
� Solar Favorites - lista najczęściej zamawianych<br />
produktów przez klienta,<br />
� możliwość tworzenia własnej dokumentacji<br />
oraz katalogów na bazie kart<br />
produktowych w postaci PDF,<br />
� niebawem dodatkowa opcja - zapytanie<br />
ofertowe do handlowca, opiekuna<br />
klienta.<br />
AKTUALNOŚCI 7<br />
Aby podkreślić swoje intencje, Solar<br />
w Polsce przygotował specjalne logo,<br />
które ma komunikować o istotnej roli<br />
narzędzi internetowych w działalności<br />
firmy. Można na nie natrafić na kalendarzach,<br />
które trafiły do partnerów. Będzie<br />
ono także prezentowane w dwumiesięczniku<br />
SolarInfo oraz na stronie internetowej<br />
www.solar.pl.<br />
Wszelkie pytania dotyczące systemu<br />
zamówień WebLink można kierować na<br />
adres weblink@solar.pl lub telefonując<br />
na numer (42) 677-58-88.
8<br />
AKTUALNOŚCI<br />
Firma<br />
Handlowa<br />
ELEKTRON<br />
Firma Handlowa<br />
Elektron to prężnie<br />
rozwijające się<br />
przedsiębiorstwo<br />
w dziedzinie hurtowej<br />
oraz detalicznej<br />
sprzedaży artykułów<br />
elektrycznych<br />
Przedmiotem działalności firmy jest<br />
sprzedaż opraw oświetleniowych wielu<br />
producentów krajowych i zagranicznych,<br />
źródeł światła w tym również specjalistycznych<br />
oraz szerokiej gamy osprzętu<br />
instalacyjnego.<br />
Siedziba firmy mieści się w Gostyninie,<br />
w województwie mazowieckim. Swą działalność<br />
firma również poprzez dwa oddziały<br />
usytuowane w województwie łódzkim -<br />
w Kutnie oraz Łęczycy. Dogodna lokalizacja<br />
wszystkich trzech punktów, w centralnym<br />
regionie kraju, znacznie ułatwia funkcjonowanie<br />
firmy, zapewniając dogodną komunikację<br />
z wieloma partnerami.<br />
Firma powstała w listopadzie 1990<br />
roku w niewielkim budynku przy Zakładach<br />
Sprzętu Oświetleniowego ELGO<br />
w Gostyninie, na początku jako sklep<br />
firmowy, a następnie Hurtownia Elektron.<br />
Po roku działalności zatrudniała<br />
trzy osoby. W 1994 roku rozpoczęto<br />
planowanie budowy własnej siedziby,<br />
a rok 1996 przyniósł zmianę miejsca prowadzenia<br />
działalności - firma przeniosła<br />
się do własnego budynku z dużym magazynem.<br />
Wiązało się to z zatrudnieniem<br />
kolejnych pracowników. Liczba zatrudnionych<br />
wzrosła w tym okresie do 6 osób.<br />
W 1998 roku powstała druga firma o nazwie<br />
TYTAN zajmująca się sprzedażą elektronarzędzi,<br />
artykułów spawalniczych,<br />
BHP, pneumatyki. W <strong>200</strong>0 roku nastąpiły<br />
zmiany organizacyjne. Zapadła decyzja<br />
o rozbudowie i już w <strong>200</strong>2 zwiększyła<br />
się powierzchnia sprzedaży. Rok <strong>200</strong>3<br />
to otwarcie oddziału firmy w Kutnie,<br />
a w dwa lata później w <strong>200</strong>5 roku<br />
działanie rozpoczął oddział F.H.<br />
TYTAN w Płocku. Kolejny oddział<br />
w Łęczycy powstał w <strong>200</strong>8 roku.
Obecnie firma zatrudnia 21 pracowników<br />
i prowadzi sprzedaż w 4 miastach. Aby<br />
umożliwić wzrost zatrudnienia i poprawę<br />
warunków pracy, w roku <strong>200</strong>9 firma Elektron<br />
rozpoczęła rozbudowę o dodatkowe<br />
pomieszczenia biurowe i magazynowe.<br />
Dwadzieścia lat rozwoju działalności<br />
na rodzimym rynku sprawia, że z całą<br />
pewnością można stwierdzić, iż Elektron<br />
potrafi zaspokajać potrzeby klientów. Dlatego<br />
wraz z upływem czasu firma zyskała<br />
wysokie uznanie kontrahentów, zarówno<br />
odbiorców, jak i dostawców. Współpraca<br />
z nimi przyczyniła się do progresywnego<br />
funkcjonowania przedsiębiorstwa. Firma<br />
Handlowa Elektron, doceniana przez<br />
niezależnych obserwatorów, zdobywa<br />
takie wyróżnienia jak „Diament Forbes’a”<br />
przyznany w <strong>200</strong>9 roku oraz Gazele Biznesu<br />
<strong>200</strong>9.<br />
Diament Forbes’a to nagroda dla<br />
przedsiębiorstwa, które w ostatnich<br />
trzech latach najbardziej dynamicznie<br />
zwiększyło swoją wartość. Lista Diamentów<br />
Forbes’a opracowana została na<br />
podstawie szwajcarskiej metody wyceny<br />
wartości firm, uwzględniającej wyniki<br />
finansowe oraz wartość majątku, m.in.:<br />
poziom sprzedaży, zysk netto, wartość<br />
majątku trwałego, zapasów, należności<br />
oraz nakłady na inwestycje.<br />
Firma Elektron współpracuje<br />
z najlepszymi dostawcami.<br />
Jej partnerami w zakresie<br />
dostaw są m.in. firmy:<br />
ELGO Lighting Industries,<br />
Philips, Kanlux,<br />
Aga Light,<br />
Lena, Lug, Osram,<br />
Radium,<br />
Legrand, Hager,<br />
Moeller,<br />
ETI, EFEN,<br />
F&F, Energizer,Hensel,<br />
Scame,<br />
Telefonika,<br />
Bitner, Baks,<br />
AKTUALNOŚCI 9<br />
Satel, Tamel i wielu innych.<br />
Elektron jest członkiem grupy EL-SIG-<br />
MA, która uzyskała wyłączność sprzedaży<br />
marki RADIUM. Fakt ten jest doskonałym<br />
potwierdzeniem tego, że firma współpracuje<br />
z profesjonalistami – twórcami<br />
nowoczesnych technologii, odnoszącymi<br />
sukcesy w światowej produkcji sprzętu<br />
elektrycznego.<br />
Świadomość wagi zadowolenia klienta<br />
sprawia, że firma dąży do sprostania<br />
oczekiwaniom wszystkich nabywców.<br />
Dzięki profesjonalnej obsłudze wspartej<br />
fachową wiedzą, Elektron rozwija się dynamicznie,<br />
cieszącą się zaufaniem klientów.<br />
Firma realizuje każde zamówienie,<br />
a przy większych gwarantuje Klientom<br />
bezpłatną dostawę towaru. Elektron<br />
zapewnia też krótkie terminy dostaw,<br />
korzystne ceny, a dla stałych klientów<br />
atrakcyjne warunki płatności.<br />
Zadowolenie z zakupów w Firmie<br />
Handlowej Elektron znajdują nie tylko<br />
indywidualni odbiorcy. Obsługiwane są<br />
także zakłady przemysłowe, placówki<br />
służby zdrowia, szkoły. Do grona klientów<br />
należą także firmy elektroinstalacyjne,<br />
specjaliści branży energetycznej, hurtownie<br />
oraz sklepy. Kooperacja z tak wieloma<br />
klientami, o różnorodnych potrzebach,<br />
zapewnia firmie możliwość nieustannego<br />
doskonalenia w dziedzinie dystrybucji<br />
sprzętu elektrycznego.<br />
�
10<br />
AKTUALNOŚCI<br />
Konsorcjum Hurtowni<br />
Elektrycznych „ELMEGA”<br />
Sposób na biznes Wejście na rynek polski sieci hurtowych<br />
z kapitałem zagranicznym wywołało<br />
u małych i średnich firm hurtowych potrzebę<br />
organizacji wspólnych działań<br />
w celu utrzymania pozycji rynkowej. Takim<br />
rozwiązaniem było powołanie grup<br />
zakupowych. Powstawały one, jako stowarzyszenia<br />
lub spółki prawa handlowego,<br />
prowadząc działalność handlową lub tylko<br />
wspierając działania rynkowe zrzeszonych<br />
firm. Celem działalności grup jest głównie<br />
prowadzenie polityki zakupowej, negocjowanie<br />
umów z dostawcami towarów<br />
handlowych oraz usług, a także organizowanie<br />
wsparcia marketingowego dla<br />
swoich członków lub udziałowców.<br />
Jedną z większych grup zakupowych<br />
jest Konsorcjum Hurtowni Elektrycznych<br />
ELMEGA powstałe w <strong>200</strong>4 roku, powołane<br />
przez 5 firm: ELKOND Sp. z o.o., BARGO Sp.<br />
z o.o., KABIS Tadeusz Wojtczuk, EL-MAX<br />
Jacek Woźniak i KAREL II Sp. z o.o.<br />
W kolejnych latach Konsorcjum powiększało<br />
się o nowych członków i dziś<br />
liczy 16 udziałowców - dynamicznie rozwijających<br />
się polskich firm.<br />
Rynek hurtowy zmienia się nieustannie<br />
i stawia coraz wyższe wymagania<br />
działającym na nim firmom. W odpowiedzi<br />
na te wyzwania w ciągu ostatnich lat<br />
zmieniły się cele i model funkcjonowania<br />
KHE ELMEGA. Oprócz pierwotnego celu<br />
typowego dla grup zakupowych, czyli<br />
maksymalizacji zysków wypracowanych<br />
ze wspólnych zakupów towarów i usług,<br />
pojawiły się nowe:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
wdrożenie wspólnych standardów<br />
obsługi klienta,<br />
promocja marki ELMEGA,<br />
wykorzystanie technologii informatycznych<br />
dla potrzeb szeroko pojętego<br />
B2B pomiędzy udziałowcami Konsorcjum,<br />
a także innymi zewnętrznymi<br />
uczestnikami rynku,<br />
� utworzenie sprawnego systemu zarządzania<br />
zapasami w oparciu o lokalne<br />
magazyny Udziałowców oraz<br />
ich udostępnienie.<br />
Konsekwentna realizacja postawionych<br />
zadań pozwala firmom Elmegi skutecznie<br />
konkurować na trudnym rynku<br />
polskim, a osiągane wyniki: sumaryczne<br />
przychody ze sprzedaży oraz sumaryczny<br />
zysk netto, plasują Konsorcjum w czołówce<br />
firm sieciowych. Konsorcjum kładzie<br />
szczególny nacisk na rozwój technologii<br />
informatycznych w relacjach wzajemnych<br />
i ze swoimi kontrahentami.<br />
Sposób na integrację<br />
Pomysł na integrację informatyczną<br />
zrodził się z potrzeby pozyskiwania<br />
danych z różnych systemów informatycznych<br />
posiadanych przez firmy,<br />
komunikacji między nimi, dostępu do<br />
wspólnych danych, potrzeby budżetowania<br />
i rozliczania, organizacji danych<br />
logistycznych oraz automatycznych aktualizacji<br />
cen iparametrów. Krótką drogą<br />
od pomysłu do realizacji było stworzenie<br />
platformy informatycznej SII ELMEGA<br />
(System Integracji Informatycznej), której<br />
cześć publiczną stanowi znany na rynku<br />
MEGACENNIK.<br />
MEGACENNIK to pierwsza w Polsce<br />
profesjonalna baza produktów branży<br />
elektrotechnicznej obejmująca w ujednoliconej<br />
formie: specyfikacje techniczne<br />
(parametry, karty katalogowe, schematy,<br />
certyfikaty na wyroby, deklaracje CE),<br />
specyfikacje logistyczne (opakowania,<br />
minimum logistyczne, waga, wymiary,<br />
dostępność u producenta lub dystrybutora),<br />
a w szczególności informacje<br />
o aktualnych cenach katalogowych tych<br />
produktów u każdego producenta lub<br />
dystrybutora.
SYSTEM UŻYTKOWNIKA<br />
Dziś baza danych zawiera już 383<br />
tysiące rekordów - linii danych opisujących<br />
towary pochodzące od <strong>22</strong>5<br />
producentów. Każdy rekord produktu<br />
wyposażony jest w kod i nazwę producenta,<br />
uniwersalny kod EAN (tam gdzie<br />
to jest możliwe) oraz przypisany jest do<br />
„drzewa” asortymentowego dla potrzeb<br />
wyszukiwarki. Ujednolicona baza produktów<br />
branży uporządkowała chaos<br />
informacyjny i zgromadziła w jednym<br />
dostępnym miejscu dane o produktach<br />
różnych producentów.<br />
Baza aktualizowana jest codziennie<br />
przez administratorów systemu.<br />
Zaawansowana wyszukiwarka pozwala<br />
użytkownikowi na szybkie dotarcie do<br />
pożądanych informacji.<br />
W oparciu o bazę danych użytkownik<br />
może tworzyć dokumenty: zapytania<br />
ofertowe, zamówienia, oferty, zestawienia<br />
materiałów. Dokumenty zawierają specyfikację<br />
złożoną z rekordów wybieranych<br />
z bazy produktów oraz innych pozycji dopisywanych<br />
ręcznie. Dokumenty z bazy<br />
można wysyłać elektronicznie w różnych<br />
formatach (pdf, csv, xml) lub drukować.<br />
Opisane funkcje dostępne są bezpłatnie<br />
dla wszystkich użytkowników rynku.<br />
Cześć korporacyjna zawiera platformę<br />
danych biznesowych grupy oraz inne<br />
funkcjonalności dostępne dla określonych<br />
użytkowników rynku.<br />
Baza rekordów zawiera wszystkie wymagane<br />
dane zgodnie ze specyfikacją<br />
pliku komunikacyjnego „Katalog Produktów”<br />
dla potrzeb EDI (ang. Electronic<br />
Data Interchange) za pośrednictwem<br />
standardu ECOD lub INFINITI.<br />
Platforma SII zawiera więc funkcję katalogu<br />
produktów dla wymiany EDI i stanowi<br />
„kręgosłup” integracji informatycznej<br />
różnych systemów informatycznych<br />
uczestników wymiany dokumentów:<br />
MEGACENNIK<br />
SYSTEM UŻYTKOWNIKA<br />
Rekordy bazy danych<br />
transferowane są w formatach<br />
xml, csv lub pobierane<br />
on-line poprzez program<br />
kosztorysowy ZUZIA oraz<br />
przez lokalne systemy informatyczne<br />
udziałowców<br />
w celu aktualizacji cen lub<br />
innych danych opisujących<br />
towary.<br />
Kolejna zaawansowana<br />
funkcja platformy to wirtualny<br />
magazyn towarów<br />
trudno-rotujących, przeszukiwany<br />
przy przesyle elektronicznych<br />
zamówień (EDI) użytkownika do<br />
dostawcy.<br />
Opisane aplikacje umożliwiają raportowanie<br />
i analizę danych pochodzących<br />
z przesyłanych dokumentów.<br />
Projekt SII ELMEGA realizowany jest ze<br />
wsparciem środków unijnych oraz funduszy<br />
własnych Konsorcjum. Przygotowana<br />
ogromnym wysiłkiem realizatorów i dostawców<br />
baza służyć może także innym<br />
użytkownikom rynku.<br />
Cenną inicjatywą dla rozwoju i standaryzacji<br />
bazy jest wprowadzenie systemu<br />
ETIM przez firmę ETIM Polska. ETIM (European<br />
Technical Information Model) jest<br />
systemem klasyfikacji wyrobów.<br />
O ile baza Megacennik zapisana jest<br />
w ujednoliconym standardzie danych,<br />
to nazwa własna tego samego produktu<br />
i opis parametrów zawarty w polu „NA-<br />
ZWA” różni się zasadniczo dla określonego<br />
producenta. ETIM opisuje cechy dla<br />
każdej z równorzędnych grup towarów<br />
w postaci uporządkowanych wartości<br />
liczbowych (np. moc, napięcie, prąd nominalny<br />
itd.), logicznych (tak/nie) oraz<br />
przypisuje do danej grupy synonimy<br />
używane w danym kraju. Zaimplementowanie<br />
do bazy Megacennika klasyfika-<br />
AKTUALNOŚCI 11<br />
OPERATOR np. ECOD SYSTEM PRODUCENTA<br />
cji ETIM pozwoli na szybkie wyszukanie<br />
wyrobów o podobnych lub identycznych<br />
cechach, porównanie cen cennikowych<br />
oraz wyszukanie zamienników.<br />
O korzyściach płynących<br />
z elektronicznego przepływu<br />
dokumentów nie trzeba<br />
nikogo przekonywać.<br />
Wkrótce EDI będzie<br />
standardem obowiązującym<br />
powszechnie w branży, a czas<br />
papierowych i telefonicznych<br />
zamówień minie<br />
bezpowrotnie.<br />
�
12<br />
AKTUALNOŚCI<br />
GOVENA<br />
Oświetlenie ściemnialne<br />
Govena to producent<br />
inteligentnych<br />
i energooszczędnych<br />
systemów<br />
oświetleniowych<br />
Wysokiej jakości produkty GOVENA pozwalają<br />
na znaczną oszczędność energii<br />
elektrycznej i redukcję emisji gazów<br />
cieplarnianych, dzięki czemu ochrona<br />
środowiska staje się jeszcze łatwiejsza<br />
i skuteczniejsza. Oszczędzanie energii<br />
to powszechne hasło, które możemy<br />
usłyszeć praktycznie wszędzie. Naszym<br />
obowiązkiem stało się ograniczanie zużycia<br />
energii. Już dziś, dzięki produktom<br />
Govena, można tego dokonać w prosty<br />
i przyjemny sposób, odczuwalny<br />
dla kieszeni.<br />
W ofercie<br />
firmy znaleźć można m.in. ściemnialne<br />
świetlówki energooszczędne. Idealnie<br />
dobrane światło jest doskonałym kreatorem<br />
każdego pomieszczenia. Wychodząc<br />
naprzeciw oczekiwaniom Klientów, Govena<br />
stworzyła ściemnialne oświetlenie.<br />
Ten niezwykle wygodny sposób sterowania<br />
światłem pozwala dostosować<br />
poziom jasności oświetlenia do Twoich<br />
potrzeb.<br />
Dzięki połączeniu dwóch technologii<br />
ASLO (Advanced System of Lighting Opportunities)<br />
oraz FlexDigit, firma Govena<br />
wyprodukowała pierwszą na świecie sterowaną<br />
radiowo ściemnialną świetlówkę<br />
energooszczędną ASLO. To bardzo prosty<br />
do zainstalowania i obsługi system<br />
pozwalający na sterowanie za pomocą<br />
pilota radiowego dowolną ilością źródeł<br />
światła. Jedną z najważniejszych funkcji<br />
systemu ASLO jest możliwość tworzenia<br />
scen świetlnych. Wystarczy nacisnąć klawisz<br />
w radiowym pilocie, a światło zmieni<br />
swoją jasność. Programowanie oświetlenia<br />
za pomocą pilota nie wymaga żadnych<br />
zmian w instalacji elektrycznej, ani<br />
pomocy fachowców. Można bez żadnych<br />
ograniczeń ściemniać i rozjaśniać oświetlenie<br />
w całym domu za pomocą jednego<br />
pilota radiowego.<br />
Nie jest to jedyny sposób ściemniania<br />
świetlówek, jaki oferuje firma Govena.<br />
Obok świetlówki ASLO znaleźć można<br />
świetlówkę Switch oraz Dimm.<br />
Za pomocą włącznika, który<br />
masz w swoim domu,<br />
możesz ściemniać<br />
i rozjaśniać światło<br />
świetlówką<br />
Switch. Dimm<br />
to świetlówka<br />
ściemnianla za<br />
pomocą dowolnego<br />
ściemniacza.<br />
Ściemnialne świetlówki Govena umożliwiają<br />
płynne regulowanie natężenia<br />
światła w zakresie od 2% do <strong>100</strong>%. Funkcja<br />
ściemniania oświetlenia to nie tylko<br />
możliwość tworzenia scen świetlnych<br />
oraz przyjemnego nastroju we wnętrzach;<br />
to także znaczna oszczędność<br />
energii. Ściemnialne świetlówki Govena<br />
pozwalają zmniejszyć wydatki na energię<br />
elektryczną nawet o 94% w porównaniu<br />
ze zwykłymi żarówkami; a emisję<br />
dwutlenku węgla rocznie aż o 210 kg.<br />
Dodatkową zaletą tych świetlówek jest<br />
również nieograniczona ilość włączeń<br />
i wyłączeń oraz długa żywotność - dzia-
łają 16 razy dłużej niż zwykłe żarówki i 3<br />
razy dłużej niż inne świetlówki energooszczędne.<br />
Atutem tych produktów jest<br />
ponadto fakt, że świecą o 10% jaśniej niż<br />
inne świetlówki energooszczędne o tej<br />
samej mocy.<br />
W asortymencie firmy Govena obok<br />
ściemnialnych świetlówek znajdują się<br />
również standardowe świetlówki energooszczędne:<br />
Świetlówki Super Long Life zostały<br />
stworzone z myślą o zastosowaniach profesjonalnych.<br />
Charakteryzują się bardzo<br />
długą żywotnością 15 000h. Zalecane<br />
są do stosowania w miejscach trudno<br />
dostępnych, w pomieszczeniach wymagających<br />
ciągłego energooszczędnego<br />
oświetlenia. Pozwalają zmniejszyć zużycie<br />
energii elektrycznej o 80%.<br />
Świetlówki Long Life to nowoczesne,<br />
energooszczędne produkty skonstruowane<br />
w celu zastąpieniu tradycyjnych<br />
żarówek. Charakteryzują się jedną<br />
z najdłuższych na rynku żywotnością<br />
10.000 godzin, co oznacza, że działają<br />
dwa razy dłużej niż zwykłe świetlówki.<br />
Pozwalają zmniejszyć<br />
rachunki za energię<br />
elektryczną o 80%.<br />
Govena oferuje<br />
również unikatową<br />
linię osprzętu elektroinstalacyjnego<br />
Metal.<br />
To wyjątkowa oferta<br />
stworzona dla każdego<br />
wnętrza. Bogaty asortyment<br />
w szerokiej gamie<br />
kolorystycznej pozwala<br />
na wybór najlepszego<br />
rozwiązania do<br />
każdego wnętrza. Eleganckie<br />
wzornictwo,<br />
płaski kształt frontów<br />
oraz szlachetny blask<br />
metalu może być idealnym<br />
wykończeniem<br />
AKTUALNOŚCI 13<br />
każdego domu czy biura. Wysoka jakość<br />
metalu sprawi, że produkty Linii Metal<br />
pozostaną na długie lata modnym akcentem<br />
wnętrz.<br />
Zapraszamy do odwiedzenia<br />
stoiska GOVENA podczas<br />
międzynarodowych targów<br />
branżowych Light and Building.<br />
Hala 4.0 Stoisko B85<br />
11 - 16 kwietnia 2010 r.<br />
Frankfurt nad Menem<br />
Niemcy
16<br />
AKTUALNOŚCI<br />
Targi Światło 2010<br />
Między 4 a 6 marca 2010 hale warszawskiego Centrum<br />
Wystawienniczego EXPO XXI wypełni światło, a to za sprawą<br />
odbywających się tam XVIII Międzynarodowych Targów Sprzętu<br />
Oświetleniowego ŚWIATŁO 2010<br />
Targi ŚWIATŁO to nie tylko największe<br />
branżowe targi oświetleniowe<br />
i elektrotechniczne w Europie Środkowowschodniej,<br />
lecz także jedyne<br />
wydarzenia branżowe w Polsce łączące<br />
prezentację najnowszych produktów<br />
z koncepcją szkoleniową. Agencja<br />
Soma, promując corocznie firmy i ich<br />
produkty, jednocześnie dba o bogatą<br />
ofertę warsztatową dla uczestników<br />
targów, którzy mogą brać udział w seminariach<br />
naukowych, konferencjach<br />
ixszkoleniach dla specjalistów, obejmujących<br />
prezentację sprzętu i najnowszych<br />
technologii stosowanych<br />
w branży oświetleniowej, elektrotechnicznej<br />
i budownictwie. Dzięki tej unikalnej<br />
formule targów reprezentanci<br />
różnych sektorów i profesji mają okazję<br />
skonfrontować wiedzę praktyczną<br />
z ofertą producentów prezentowaną<br />
na ekspozycjach.<br />
W ramach Targów ŚWIATŁO 2010,<br />
zorganizowanych zostanie kilkanaście<br />
warsztatów i konferencji branżowych<br />
skierowane do ponad 1800 specjalistów:<br />
architektów, projektantów,<br />
aranżerów wnętrz, inżynierów budownictwa,<br />
zarządców i właścicieli hoteli.<br />
Tematyka Tragów poświęcona jest<br />
sprzętowi oświetleniowemu, zagadnieniom<br />
oświetlenia i iluminacji.<br />
Wydarzenia towarzyszące<br />
Targom<br />
Ważnym wydarzeniem Targów będą<br />
seminaria przeznaczone dla przedstawicieli<br />
urzędów gmin, miast, samorządów<br />
oraz zarządów dróg:<br />
� Seminarium „Oświetlenie Dróg<br />
i Obiektów w Miastach i Gminach”<br />
organizowane 4 marca 2010,<br />
dotyczące minimalizacji kosztów<br />
inwestycyjnych i eksploatacyjnych.<br />
Ta konferencja szkoleniowa ma na<br />
celu dostarczenie kompendium wiadomości<br />
niezbędnych do prawidłowego<br />
i racjonalnego przeprowadzenia<br />
inwestycji i osiągnięcia efektów takich<br />
jak nagrodzeni, a może i lepszych.<br />
Dodatkowym ważnym elementem<br />
jest dyskusja z udziałem przedstawicieli<br />
wykonawców nagrodzonych<br />
realizacji.<br />
Seminarium będzie połączone z rozstrzygnięciem<br />
Konkursu na Najlepiej<br />
Oświetloną Gminę i Miasto Roku <strong>200</strong>9,<br />
który służy propagowaniu najlepszych<br />
inwestycji oświetleniowych w zakresie<br />
oświetlenia ulic, budynków użyteczności<br />
publicznej oraz iluminacji.<br />
Wręczenie nagród tegorocznej edycji<br />
Konkursu na Najlepiej Oświetloną Gminę<br />
i Miasto roku <strong>200</strong>9 połączone z konferencją<br />
szkoleniową dla przedstawicieli samorządów<br />
miast i gmin odbędzie się w dniu 4 marca<br />
2010 podczas Targów ŚWIATŁO 2010.<br />
Patronat nad Konkursem sprawuje<br />
Gazeta Samorządu i Administracji.<br />
� Seminarium „Nowoczesne systemy<br />
zarządzania energią w gminach.<br />
Zapewnienie dostaw ciepła i energii<br />
elektrycznej; zmniejszenie zużycia<br />
energii w obiektach użyteczności<br />
publicznej oraz gospodarstwach<br />
domowych” organizowane 5 marca<br />
2010 roku.<br />
� Ważnym wydarzeniem targów jest organizowany<br />
cyklicznie wspólnie z Izbą<br />
Architektów RP oraz SARP warsztat<br />
dla Architektów z cyklu ARCHITEK-<br />
TURA ŚWIATŁO PRZESTRZEŃ. W tym<br />
roku gwiazdą spotkania będzie uznany<br />
polski architekt Romuald Loegler.<br />
Udział w seminariach jest bezpłatny.<br />
W programie tegorocznych targów<br />
znajdą się także: kurs szkoleniowy branży<br />
hotelarskiej, poświęcony zagadnieniom<br />
dotyczącym energooszczędnego oświetlenia<br />
i iluminacji obiektów hotelowych<br />
oraz nowym regulacjom prawnym dotyczącym<br />
wycofywania z rynku nieenergooszczędnych<br />
źródeł światła oraz konferencja<br />
„Realizacja obiektów sportowych<br />
w gminach”, które obejmować będzie<br />
całokształt problemów związanych z budową<br />
i modernizacją obiektów sportowych<br />
ze szczególnym uwzględnieniem<br />
tematyki oświetlenia .<br />
Szczegółowe informacje o wydarzeniach<br />
towarzyszących targom znaleźć<br />
można na stronie internetowej<br />
www.lightfair.pl.<br />
Ranga targów rośnie<br />
Co roku w organizację targów angażują<br />
się nowe instytucje z branży<br />
oświetleniowej, energetycznej, a także<br />
stowarzyszenia specjalistów. W tym roku<br />
są to: Izba Architektów RP, Polska Izba Inżynierów<br />
Budownictwa, Stowarzyszenie<br />
Architektów Polskich, Stowarzyszenie<br />
Elektryków Polskich oraz Stowarzyszenie<br />
Projektantów Form Przemysłowych.<br />
O rosnącym znaczeniu targów świadczy<br />
ponadto honorowy patronat Ministra<br />
Gospodarki Waldemara Pawlaka.<br />
Wszyscy zainteresowani udziałem<br />
w kolejnych edycjach targów, zarówno<br />
wystawcy, jak i odwiedzający, mogą uzyskać<br />
szczegółowe informacje na stronie<br />
internetowej targów www.lightfair.pl<br />
�
AKTUALNOŚCI 17
18<br />
AKTUALNOŚCI<br />
AURAEKO ma Certyfikat ISO 14001<br />
AURAEKO Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego<br />
i Elektronicznego S.A. uzyskała Certyfikat ISO 14001<br />
Nasycenie sprzętem elektrycznym i elektronicznym<br />
wzrasta w miarę rozwoju cywilizacji.<br />
Odpowiednio do tego wzrostu<br />
rośnie również potrzeba nowych metod<br />
oceny wpływu oddziaływania przedsiębiorstw<br />
na środowisko. Celna ocena<br />
faktycznego stanu tego oddziaływania<br />
pozwala podejmować skuteczne działania<br />
minimalizujące wpływ negatywny. Aby<br />
osiągnąć założony cel w zakresie ograniczenia<br />
negatywnego wpływu działalności<br />
przedsiębiorstwa na środowisko<br />
niezbędne są precyzyjne instrumenty<br />
pozwalające planować działania wg przewidzianych<br />
algorytmów, dopasowanych<br />
do profilu działalności firmy i obszaru jej<br />
oddziaływania na środowisko.<br />
Norma PN-EN ISO 14001 stanowi dla<br />
AURAEKO instrument wspomagający świadome<br />
oddziaływanie ekologiczne przedsiębiorstwa<br />
z korzyścią dla środowiska.<br />
Wdrażanie systemu zarządzania środowiskowego<br />
w zgodności z wymaganiami<br />
tych norm pozwala:<br />
� metodycznie oceniać wpływy działalności<br />
firmy na środowisko naturalne,<br />
� podejmować skuteczne działania<br />
w celu minimalizowania negatywnych<br />
oddziaływań na środowisko,<br />
� kontrolować efekty własnej działalności<br />
w stosunku do otoczenia.<br />
Wdrażanie tego Systemu w AURAEKO<br />
to naturalny efekt dążenia do podniesienia<br />
jakości usług i efektywnego wykorzystania<br />
dostępnych zasobów. Firma traktuje<br />
działania związane z ochroną środowiska,<br />
jako długoterminowy cel wynikający ze<br />
specyfiki branży. Aby jednak osiągnąć<br />
wyższy poziom ochrony środowiska, musi<br />
stale doskonalić stosowane standardy<br />
zarządzania przedsiębiorstwem i jego<br />
oddziaływaniem na środowisko. Temu<br />
właśnie służy wprowadzenie w AURAEKO<br />
normy PN-EN ISO 14001.<br />
Z upływem czasu i wzrostem presji na<br />
działania proekologiczne, coraz więcej<br />
firm i organizacji będzie wdrażało normę<br />
PN-EN ISO 14001, która jest międzynarodowym<br />
standardem.<br />
Gabriela Leszczyńska<br />
Prezes Zarządu<br />
AURAEKO Organizacja Odzysku Sprzętu<br />
Elektrycznego i Elektronicznego S.A<br />
AURAEKO Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A. jako pierwsza i jedyna organizacja<br />
w branży elektrycznej na rynku polskim rozpoczęła wdrażanie Systemu Zarządzania Środowiskowego zgodnego<br />
z normą PN-EN ISO 14001, zaś w listopadzie <strong>200</strong>9 roku uzyskała Certyfikat ISO 14001.
AURAEKO<br />
przejmuje i wypełnia obowiązki wynikające z ustawy<br />
o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym<br />
z dnia 9 lipca <strong>200</strong>5 r. (Dz. U. Nr 180, poz. 1495 wraz z późniejszymi zmianami).<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Przejmiemy i wypełnimy Państwa obowiązki wynikające z Ustawy o ZSEE,<br />
tj. zorganizujemy zbieranie, przetwarzanie, recykling oraz unieszkodliwianie<br />
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.<br />
Przygotujemy raporty do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.<br />
Gwarantujemy szybki odbiór sprzętu.<br />
Certyfikat ISO 14001 potwierdza nasz profesjonalizm obsługi klienta.<br />
Oferujemy jedną stawkę cenową od kilograma masy sprzętu wprowadzanego<br />
na rynek, bez żadnych dodatkowych ukrytych kosztów.<br />
Mamy kilkuset zadowolonych klientów.<br />
Zapraszamy do współpracy<br />
AURAEKO Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.<br />
ul. Rzymowskiego 30, 02-697 Warszawa<br />
Tel. : (0<strong>22</strong>) 331 01 84<br />
Fax: (0<strong>22</strong>) 313 01 59<br />
e-mail: auraeko@auraeko.pl , www.auraeko.pl
20<br />
LUDZIE POLSKIEGO OŚWIETLENIA<br />
Prof. dr hab. inż.<br />
Władysław Dybczyński<br />
Drogę zawodową rozpoczął w 1959 roku<br />
w Filmowym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym<br />
„Techfilm” w Warszawie gdzie<br />
pracował do roku 1983. Stąd też w pierwszym<br />
okresie pracy zawodowej zajmował<br />
się projektowaniem kinotechnicznych<br />
przyrządów kontrolno-pomiarowych<br />
przeznaczonych do badania projektorów<br />
filmowych 16 mm i 35 mm oraz warunków<br />
odtwarzania obrazu i dźwięku<br />
w salach kinowych. Opracował między<br />
innymi miernik luminancji, autokolimator<br />
do justowania układu projekcyjnego<br />
projektorów filmowych, urządzenia do<br />
automatyzacji projekcji filmowej, urządzenie<br />
do zdalnej regulacji ostrości obrazu<br />
w kinie, przyrząd autokolimacyjnomikroskopowy<br />
do regulacji projektorów<br />
filmowych, przyrząd mikroskopowy do<br />
pomiaru wymiarów szczeliny czytającej<br />
w układzie optycznego odczytu dźwięku<br />
w projektorze filmowym i inne.<br />
Zajmował się też opracowywaniem projektów<br />
kinotechnicznych kin. Jednym<br />
z problemów był kształt (profil) podłogi<br />
widowni w kinie. Opracował oryginalną<br />
analityczną metodę wyznaczania<br />
profilu podłogi. Tym sposobem został<br />
zaprojektowany profil podłogi dla kina<br />
„Polonia” w Łodzi, “Relax” w Warszawie<br />
i wiele innych.<br />
W latach sześćdziesiątych prof. W. Dybczyński<br />
brał udział w opracowywaniu<br />
nowych metod pomiaru elementów<br />
sprzętu projekcyjnego. Wymienić tu<br />
można: badania zwierciadeł kinowych,<br />
Prof. dr hab. inż. Władysław Dybczyński urodził się<br />
w miasteczku Wilamowice, w powiecie Bielsko-<br />
Bialskim. Jedenastoletnią Szkołę Ogólnokształcącą<br />
im. Adama Asnyka ukończył w Białej. Studia<br />
rozpoczął na Wydziale Mechanicznym Politechniki<br />
Śląskiej w Gliwicach. Następnie przeniósł się<br />
na Oddział Mechaniki Precyzyjnej przy Wydziale<br />
Mechaniczno-Technologicznym Politechniki<br />
Warszawskiej (obecnie Wydział Mechatroniki).<br />
elektrod węglowych, lamp ksenonowych,<br />
materiałów ekranowych, żarowych źródeł<br />
światła, skurczu taśmy filmowej itp.<br />
Drugi kierunek zainteresowań dotyczył<br />
techniki zdjęciowej. Do najważniejszych<br />
prac z tego zakresu można zaliczyć:<br />
� opracowanie autokolimacyjnej metody<br />
kontroli ostrości odwzorowania obrazu<br />
kamer zdjęciowych (współautor),<br />
� opracowanie metody wyznaczania<br />
charakterystyk częstotliwościowokontrastowych<br />
obiektywów zdjęciowych<br />
i projekcyjnych (współautor),<br />
� badania fotometryczne optyki zdjęciowej<br />
(otwory względne, poziom<br />
światła rozproszonego).<br />
W 1970 r. powierzono mu w FOBR „Techfilm”<br />
zorganizowanie laboratorium fotometrycznego,<br />
które pracowało dla<br />
potrzeb całej kinematografii krajowej.<br />
W związku z tym trzeba było wpierw<br />
opracować ogólną koncepcję rozwoju<br />
techniki świetlnej w kinematografii ze<br />
szczególnym uwzględnieniem potrzeb<br />
wytwórni filmowych. Wobec występujących<br />
w owym czasie trudności importowych,<br />
trzeba było zaprojektować<br />
i wykonać szereg urządzeń specjalistycznych<br />
wyposażenia laboratorium. Wśród<br />
zbudowanych urządzeń występują: ława<br />
fotometryczna (l = 9 m) z wyposażeniem,<br />
goniometr, reflektometr pięciootworowy,<br />
lumenomierz kulisty (d = 2<strong>50</strong>0 mm), stanowisko<br />
do wyznaczania charakterystyk<br />
luminancyjnych materiałów itp. W powyższych<br />
tematach opracował: założenia<br />
konstrukcyjne, dokumentację konstrukcyjną,<br />
brał udział w justowaniu układów<br />
świetlno-optycznych, w regulacji<br />
i wzorcowaniu stanowisk pomiarowych,<br />
w wykonywaniu wzorców roboczych itp.<br />
Zbudowane w ten sposób laboratorium<br />
fotometryczne uzyskało wysoką ocenę<br />
w opinii wizytujących go specjalistów<br />
zarówno krajowych jak i zagranicznych.<br />
Równocześnie z rozwojem bazy laboratoryjnej<br />
projektował sprzęt oświetleniowy<br />
(współautorstwo) w tym oprawy oświetleniowe<br />
przeznaczone dla kinematografii,<br />
telewizji i dla teatrów. W wyniku<br />
nabytego doświadczenia opracował kilka<br />
uproszczonych metod projektowania<br />
układów świetlno-optycznych: reflektorów,<br />
projektorów i naświetlaczy. Wśród<br />
wielu prac związanych z projektowaniem<br />
sprzętu oświetleniowego warto wymienić:<br />
dobór elementów rozpraszających<br />
powierzchni czynnej odbłyśników stosowanych<br />
w naświetlaczach symetrycznych<br />
i asymetrycznych oraz w reflektorach.<br />
Opracował też oryginalną metodę<br />
projektowania soczewek schodkowych<br />
stosowanych w projektorach oświetleniowych.<br />
Zaprojektowane tą metodą<br />
soczewki (o średnicy 1<strong>50</strong> mm i 2<strong>50</strong> mm)<br />
były produkowane w Jeleniogórskich<br />
Zakładach Optycznych.<br />
Doświadczenie zdobyte przy prowadzeniu<br />
prac badawczych nad materiałami<br />
ekranowymi umożliwiło podjęcie i wykonanie<br />
pracy doktorskiej w Instytucie<br />
Elektrotechniki Przemysłowej (Wydział
Elektryczny, Politechnika Poznańska) pod<br />
kierunkiem prof. dr hab. inż. Mieczysława<br />
Banacha. Jej tematem były „Cechy fotometryczne<br />
ekranów i zasady ich kształtowania”.<br />
Zrealizowana została zasada<br />
projektowania faktury rozpraszającej<br />
ekranów wychodząc z wymagań technologii<br />
projekcji obrazów świetlnych, a nie<br />
z możliwości produkcyjnych materiałów<br />
ekranowych. Rozprawa doktorska uzyskała<br />
pozytywne recenzje prof. Tadeusza<br />
Oleszyńskiego i doc. dr inż. Władysława<br />
Golika. Stopień naukowy doktora nauk<br />
technicznych Władysław Dybczyński uzyskał<br />
na Wydziale Elektrycznym Politechniki<br />
Poznańskiej w dniu 20.02.1979 r.<br />
W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych<br />
prof. W. Dybczyński zajmował się<br />
również technologią oświetlenia planów<br />
zdjęciowych. Był zwolennikiem wprowadzania<br />
naświetlaczy do oświetlenia scen<br />
filmowych, telewizyjnych i teatralnych, co<br />
umożliwiało zaoszczędzenie poważnych<br />
ilości energii elektrycznej. Opracował racjonalny<br />
sposób oświetlenia tła (horyzontu)<br />
na scenie. Przy współpracy z Państwową<br />
Wyższą Szkołą Filmową, Telewizyjną<br />
i Teatralną w Łodzi wykonał pracę, która<br />
określała wpływ oświetlenia na odwzorowanie<br />
barw na filmie. Brał również udział<br />
w temacie: analiza systemów zdalnego<br />
sterowania oprawami oświetleniowymi<br />
w studiach filmowych i telewizyjnych.<br />
Temat ten był niezwykle istotny w związku<br />
z zamierzonym projektowaniem modernizacji<br />
wyposażenia technicznego hal<br />
zdjęciowych w wytwórniach filmowych<br />
i w studiach telewizyjnych.<br />
W latach osiemdziesiątych zajmował<br />
się elementami rozpraszającymi, które<br />
występują w sprzęcie oświetleniowym<br />
i w układach świetlno-optycznych.<br />
W ramach tematów finansowanych<br />
z problemu resortowego MNiSzW opracował<br />
metodę projektowania reflektorów<br />
z uwzględnieniem elementów rozpraszających<br />
wiązkę świetlną. Metoda ta została<br />
zweryfikowana poprzez zaprojektowanie<br />
kilku układów świetlno-optycznych reflektorów,<br />
a następnie poprzez pomiary<br />
wykonanych prototypów. Podobnie też<br />
została zweryfikowana metoda projektowania<br />
elementów rozpraszających<br />
występujących na powierzchni czynnej<br />
soczewek schodkowych. Sprawdzono<br />
również możliwość wykorzystania powierzchni<br />
rozpraszających w układach<br />
świetlno-optycznych. Zaprojektowano<br />
LUDZIE POLSKIEGO OŚWIETLENIA 21<br />
w ten sposób i wykonano układ świetlnooptyczny<br />
symulatora promieniowania<br />
słonecznego z lampą ksenonową o mocy<br />
900 W. Pomimo dużej nierównomierności<br />
luminancji obszaru świecącego tej lampy<br />
uzyskał dobrą równomierność natężenia<br />
napromienienia na powierzchni<br />
eksponowanej. Czwarty zespół zagadnień,<br />
zawierający elementy optycznie<br />
rozpraszające, dotyczył materiałów ekranowych.<br />
W wyniku przeprowadzonych<br />
analiz brył fotometrycznych powierzchni<br />
materiałów ekranowych zaproponowano<br />
fakturę o stałej luminancji w obszarze<br />
wymaganego kąta użytecznego.<br />
Wyniki prac dotyczące elementów rozpraszających<br />
zostały zebrane w pracy habilitacyjnej<br />
pt.: “Projektowanie powierzchni<br />
odbijających lub przepuszczających<br />
światło w sposób kierunkowo-rozproszony”,<br />
która została opublikowana przez<br />
Wydawnictwa Politechniki Białostockiej<br />
w 1986 r. Kolokwium habilitacyjne odbyło<br />
się w dniu 27.11.1987 r. na Wydziale<br />
Elektrycznym Politechniki Warszawskiej.<br />
Recenzentami pracy habilitacyjnej byli:<br />
prof. dr hab. inż. Mieczysław Banach (Politechnika<br />
Białostocka), prof. dr hab. inż.<br />
Jerzy Bąk (Politechnika Warszawska), prof.<br />
dr hab. inż. Paweł Horniak (Politechnika<br />
w Bratysławie).<br />
Od 1983 r. prof. W. Dybczyński pracuje<br />
w Politechnice Białostockiej na Wydziale<br />
Elektrycznym w Zakładzie Technik Radiacji,<br />
a następnie w Katedrze Promieniowania<br />
Optycznego. W działalności dydaktycznej<br />
należy wymienić prowadzenie wykładów,<br />
ćwiczeń projektowych i innych<br />
zajęć w Politechnice Białostockiej z następujących<br />
przedmiotów: Podstawy techniki<br />
świetlnej, Sprzęt oświetleniowy, Technika<br />
oświetlania, Energetyka słoneczna, Zasady<br />
eksploatacji urządzeń oświetleniowych,<br />
Miernictwo promieniowania optycznego<br />
i Fotometria. Równolegle przez kilka lat<br />
prowadził wykłady i ćwiczenia projektowe<br />
na Wydziale Elektrycznym Politechniki<br />
Warszawskiej z przedmiotu: Oprawy<br />
oświetleniowe. Jest autorem programów<br />
ramowych i szczegółowych z sześciu<br />
przedmiotów. Brał też aktywny udział<br />
w projektowaniu i w budowie stanowisk<br />
do ćwiczeń laboratoryjnych.<br />
Był opiekunem 71 prac dyplomowych<br />
magisterskich. Był też przez szereg lat<br />
opiekunem Naukowego Koła Mikrokomputerowego<br />
działającego przy Katedrze<br />
Promieniowania Optycznego.<br />
W latach dziewięćdziesiątych zajmował<br />
się, między innymi, teorią projektowania<br />
układów świetlno-optycznych opraw<br />
oświetleniowych, głównie naświetlaczy<br />
symetrycznych i asymetrycznych. W wyniku<br />
tych doświadczeń powstały dwie<br />
monografie wydane w Wydawnictwach<br />
Politechniki Białostockiej w 1996 i w 1997 r.<br />
W ramach prowadzenia diagnostyki opraw<br />
oświetleniowych przeprowadził pomiary<br />
wybranych wyładowczych wysokoprężnych<br />
źródeł światła, prowadził badania<br />
krzywych wskaźnikowych światłości materiałów<br />
odbłyśnikowych, analizował błędy<br />
korekcji widmowej i korekcji przestrzennej<br />
głowic fotometrycznych i kolorymetrycznych<br />
oraz prowadził inne prace.<br />
W tych latach nawiązał szeroką współpracę<br />
z Centralnym Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym<br />
“Polam” w Warszawie-Międzylesiu,<br />
z Instytutem Transportu<br />
Samochodowego w Warszawie<br />
i z Centralnym Instytutem Ochrony Pracy<br />
w Warszawie.<br />
Wspomnieć też należy o działalności<br />
wydawniczej. W latach od 1970 do 1981<br />
r. pracował w charakterze redaktora działowego<br />
w miesięczniku “Kinotechnik”,<br />
był członkiem Kolegium Redakcyjnego<br />
rocznika “Problemy Techniki Kinematografii”<br />
od 1975 do 1990 r., był redaktorem<br />
wkładki “Technika Świetlna” w Przeglądzie<br />
Elektrotechnicznym (od 1984 r.)<br />
gdzie obecnie wchodzi w skład Rady<br />
Programowej, był też członkiem zespołu<br />
redakcyjnego kwartalnika “Światło i Środowisko”<br />
(od 1993 do 1998 r.).<br />
Od wielu lat jest członkiem zwyczajnym<br />
Polskiego Komitetu Oświetleniowego<br />
SEP. Przez cztery kadencje był członkiem<br />
Prezydium PKOśw (do 1994 r.). Często<br />
uczestniczy w pracach tego Komitetu<br />
poprzez współudział w organizowaniu<br />
konferencji, sympozjów i innych spotkań<br />
zawodowych. Był też współzałożycielem<br />
Fundacji “Więcej światła”.<br />
Po uzyskaniu tytułu profesora (1999 r.)<br />
został zatrudniony poprzez mianowanie<br />
na stanowisku profesora zwyczajnego na<br />
Wydziale Elektrycznym PB w Katedrze<br />
Promieniowania Optycznego, gdzie pracuje<br />
do dzisiaj.<br />
Dzięki uprzejmości internetowego wortalu<br />
branży oświetleniowej:<br />
www. lighting.pl
<strong>22</strong><br />
NOWE PRODUKTY<br />
ADVISION<br />
Widzisz<br />
lepiej<br />
Diody świecące LED, których technologia<br />
rozwija się niezwykle dynamicznie w kilku<br />
ostatnich latach, budzą bardzo wiele nadziei,<br />
jako źródło wyjątkowo taniego i trwałego<br />
oświetlenia sztucznego. Stopień ich rozwoju<br />
technicznego i funkcjonalności nie przewyższył<br />
jeszcze obecnego stanu rozwojowego<br />
innych źródeł światła, ale zbliżył się do niego<br />
bardzo poważnie. Skuteczność świetlna<br />
LED’ów dogoniła już, a w najnowszych konstrukcjach<br />
nawet przekroczyła wartość tego<br />
parametru osiąganą przez wysokoprężne<br />
lampy wyładowcze. Pewną barierę stanowi<br />
obecnie niska jednostkowa moc pojedynczej<br />
diody. Poważnym ograniczeniem jest też<br />
przezwyciężenie bariery psychologicznej<br />
związanej z dość wysoką początkową ceną<br />
inwestycji, mimo perspektywy znacznych<br />
oszczędności w procesie eksploatacji instalacji<br />
oświetleniowej. Dlatego czołowi<br />
producenci sprzętu oświetleniowego zaczynają<br />
wspierać rozwój tych źródeł światła<br />
opracowując pierwsze profesjonalne kon-<br />
Oprawa oświetlenia ulicznego<br />
ADVISION jest jedną z niewielu<br />
jeszcze konstrukcji<br />
opracowanych dotychczas<br />
przez czołowych europejskich<br />
producentów sprzętu<br />
oświetleniowego,<br />
wspierających rozwój<br />
technologii<br />
półprzewodnikowych źródeł<br />
światła – diod świecących LED<br />
strukcje opraw oświetleniowych z diodami<br />
LED. Jednym z pierwszych praktycznych<br />
pól wprowadzenia oświetlenia LED staje<br />
się powoli obszar oświetlenia ulic i terenów<br />
miejskich.<br />
Ledowe oprawy uliczne ADVISION<br />
Podstawowym zadaniem dla opraw<br />
ADVISION jest oświetlenie dróg i miejskich<br />
terenów otwartych. Mogą być one stosowana<br />
w oświetlaniu ulic, placów, mostów, a<br />
także różnorodnych przestrzeni otwartych<br />
o charakterze reprezentacyjnym i terenów<br />
rekreacyjnych w obszarach zurbanizowanych.<br />
Właściwe zastosowanie opraw<br />
ADVISION pozwala na uzyskanie wyjątkowo<br />
energooszczędnego i trwałego oświetlenia<br />
o doskonałych parametrach technicznych<br />
i użytkowych dzięki pełnemu wykorzystaniu<br />
wszystkie zalet technologii diod<br />
świecących LED.<br />
Do zalet diod LED<br />
należy:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
fot. Łukasz Klimek<br />
białe światło o wyższej widmowej<br />
skuteczności świetlnej<br />
w warunkach widzenia<br />
nocnego, niż w przypadku<br />
światła żółtego,<br />
wyjątkowo wysoka trwałość<br />
diod LED,<br />
optymalny rozsył światła,<br />
doskonałe oddawanie<br />
barw,<br />
szerokie możliwości sterowania<br />
oświetleniem,<br />
niskie zużycie energii elektrycznej.
Najlepsze cechy użytkowe<br />
Ponad 12 lat użytkowania przy<br />
ograniczonej konserwacji<br />
Dotychczas zewnętrzne oprawy<br />
oświetleniowe i eksploatowane w nich<br />
wyładowcze źródła światła traktowane<br />
były, jako oddzielne produkty. W całym<br />
okresie eksploatacji oprawy oświetleniowej<br />
kolejno użytkowano w niej kilka<br />
źródeł światła.<br />
Wyjątkowo wysoka trwałość diod LED<br />
zmienia to podejście. Zaawansowane<br />
technicznie diody LED charakteryzują<br />
się trwałością przekraczającą <strong>50</strong>.000 godzin.<br />
Tak długi okres eksploatacji oprawy<br />
oświetleniowej bez potrzeby wymiany<br />
źródeł światła, doskonała konstrukcja<br />
ADVISION i użycie materiałów wysokiej<br />
jakości sprawiają, że oprawy<br />
te mogą być traktowane jako<br />
zintegrowane urządzenie<br />
oświetleniowe. Przewiduje<br />
się, że zapewnią one ponad 12<br />
lat pracy przy średnich okresach<br />
świecenia 4.000 godzin<br />
rocznie, bez konieczności wymiany<br />
źródeł światła i ograniczeniu<br />
konserwacji jedynie do<br />
zewnętrznego czyszczenia.<br />
Najwyższa szczelność<br />
IP 66<br />
Ponieważ praktycznie w całym przewidywanym<br />
czasie eksploatacji oprawy<br />
ADVISION nie przewiduje się wymiany<br />
diodowych źródeł światła, koniecznym<br />
wymogiem konstrukcyjnym jest zapewnienie<br />
najwyższej szczelności wszystkich<br />
przestrzeni wewnętrznych oprawy, w tym<br />
komory źródeł światła oraz komory za-<br />
Rys.1. Uchwyt montażowy<br />
Uchwyt montażowy umożliwia dodatkowo płynną zmianę kąta nachylenia<br />
w zakresie -5°/+15° na pionowym słupie i -15°/+5° na wysięgniku<br />
poziomym.<br />
silacza. Specjalne uszczelki pomiędzy<br />
kloszem i korpusem oraz pod pokrywą<br />
komory zasilacza zapewniają całej oprawie<br />
najwyższy stopień ochrony przed<br />
wnikaniem kurzu i wilgoci IP 66.<br />
Łatwy montaż i regulacja<br />
położenia<br />
Oprawa ADVISION może być łatwo<br />
montowana na pionowym słupie lub<br />
wysięgniku z końcówką o średnicy<br />
42 - 60 mm. Nachylenie wysięgnika<br />
w stosunku do poziomu może dochodzić<br />
do +30°. Uchwyt montażowy umożliwia<br />
dodatkowo płynną zmianę kąta nachylenia<br />
w zakresie -5°/+15° na pionowym<br />
słupie i -15°/+5° na wysięgniku.<br />
„ Ledowa oprawa oświetlenia<br />
ulicznego ADVISION jest w pełni<br />
oryginalnym, polskim produktem,<br />
opracowanym i wytwarzanym<br />
w zakładach ELGO<br />
„<br />
Lighting Industries S.A.<br />
Zasilanie z zabezpieczeniami<br />
Półprzewodnikowe źródła światła – diody<br />
LED zasilane są za pośrednictwem mikroprocesorowego<br />
zasilacza elektronicznego<br />
o wysokiej sprawności. Zasilacz ten<br />
wyposażono w zabezpieczenia:<br />
� przed zwarciem lub rozwarciem diody<br />
- pozwalające na dalszą pracę oprawy<br />
�<br />
NOWE PRODUKTY 23<br />
nawet w przypadku awarii lub zwarcia<br />
jednej z diod,<br />
termiczne z czujnikiem temperatury<br />
każdej linijki diodowej - redukujące<br />
moc oprawy w przypadku osiągnięcia<br />
przez nią, z nieprzewidzianych powodów<br />
zewnętrznych, dwóch kolejnych<br />
progów temperaturowych 70°C i 80°C<br />
i całkowicie wyłączające zasilanie<br />
w przypadku osiągnięcia temperatury<br />
85°C, krytycznej dla działania diod.<br />
Możliwość redukcji mocy<br />
i współpracy z czujnikami<br />
Mikroprocesorowy zasilacz oprawy<br />
ADVISION może dodatkowo realizować<br />
funkcje:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
automatycznej redukcji<br />
mocy w godzinach późnonocnych,<br />
współpracy z czujnikiem<br />
zmierzchowym,<br />
współpracy z czujnikiem<br />
ruchu.<br />
Minimalna<br />
powierzchnia<br />
narażona na wiatr<br />
Wyjątkowo płaski<br />
kształt ledowej oprawy ADVISION sprawia,<br />
że stawia ona szczególnie mały opór<br />
wiejącym wiatrom. Jej powierzchnia narażona<br />
na wiatr wynosi zaledwie 0,083 m2<br />
i jest blisko dwukrotnie mniejsza od przeciętnej<br />
oprawy oświetleniowej do wysokoprężnych<br />
lamp wyładowczych.<br />
Regulowany uchwyt montażowy z odlewu aluminiowego, umieszczony<br />
w tylnej części korpusu obudowy umożliwia mocowanie na pionowym<br />
słupie lub wysięgniku z końcówką o średnicy 42-60 mm, nachylonym<br />
do poziomu pod kątem 0° - 30°.<br />
30 º
24<br />
1<br />
NOWE PRODUKTY<br />
Korpus<br />
Korpus wykonano w formie wysokociśnieniowego odlewu aluminiowego<br />
zabezpieczonego przed wpływami atmosferycznymi<br />
malarską powłoką proszkową.<br />
Podstawowe wersje kolorystyczne<br />
RAL 7040<br />
Na życzenie inne<br />
kolory zgodnie<br />
z paletą RAL<br />
3<br />
4<br />
4A<br />
4B<br />
RAL <strong>50</strong>14 RAL 7015 RAL 7043<br />
Wytrzymały i szczelny klosz PC<br />
Układ optyczny z odbłyśnikami w modelach<br />
z oznaczeniem R<br />
Do każdej z diod zastosowano indywidualny<br />
odbłyśnik wykonany z tworzywa sztucznego ABS,<br />
metalizowany w celu uzyskania powierzchni o wysokim<br />
współczynniku odbicia kierunkowego.<br />
Układ optyczny z soczewkami w modelach<br />
z oznaczeniem L<br />
Do każdej z diod zastosowano indywidualną soczewkę<br />
wykonaną z polimetakrylanu metylu (PMMA) o<br />
bardzo wysokim współczynniku przepuszczania<br />
światła i precyzyjnym kącie rozsyłu swiatła.<br />
4A<br />
4B<br />
2<br />
Radiator odprowadzający<br />
ciepło<br />
Do zapewnienia pracy diod LED w optymalnej<br />
temperaturze gwarantującej ich wysoką żywotność<br />
wykorzystano radiator w formie specjalnego<br />
użebrowania na górnej powierzchni korpusu.<br />
Pełni on ważną funkcję odbioru ciepła<br />
wytwarzanego przez diody w trakcie pracy<br />
i oddawania go do atmosfery.<br />
Od dołu oprawę zamyka szczelnie klosz z poliwęglanu (PC) przykręcony do korpusu na stałe za pomocą śrub imbusowych.<br />
Dzięki poliuretanowej uszczelce wylanej na korpusie, wnętrze oprawy uzyskuje szczelność określaną wysoką wartością współczynnika IP 66.<br />
Diody LED i układ optyczny<br />
Jako źródła światła wykorzystano diody LED<br />
firm Seoul Semiconductor i CREE należących<br />
do wąskiego grona światowych liderów w zakresie<br />
konstrukcji i produkcji półprzewodnikowych<br />
źródeł światła. Do ukształtowania bryły<br />
świetlnej oprawy ADVISION zastosowano dwa<br />
alternatywne układy optyczne:
5<br />
Komora osprzętu z zasilaczem<br />
Na górnej powierzchni korpusu znajduje się komora osprzętu<br />
zamknięta pokrywą z poliuretanową uszczelką zapewniającą<br />
stopień szczelności IP 66. W komorze umieszczono elektroniczny,<br />
mikroprocesorowy zasilacz oprawy.<br />
5<br />
8<br />
2<br />
8<br />
6<br />
7<br />
7<br />
NOWE PRODUKTY 25<br />
Uchwyt montażowy<br />
Funkcjonalny uchwyt montażowy z odlewu<br />
aluminiowego, umieszczony w tylnej części<br />
korpusu obudowy umożliwia łatwe mocowanie<br />
oprawy ADVISION na końcówce pionowego słupa<br />
lub wysięgnika i regulację jej nachylenia w stosunku<br />
do płaszczyzny drogi. Zamocowanie wymaga<br />
przykręcenia dwóch śrub imbusowych M10,<br />
a pozycjonowanie względem poziomu odbywa<br />
się za pomocą czterech śrub imbusowych M8.<br />
Łatwe i niezawodne<br />
podłączenie<br />
Specjalna szybkozłączka umieszczona fabrycznie na<br />
kablu wyprowadzonym z oprawy zapewnia łatwe<br />
i niezawodne podłączenie do sieci zasilającej.<br />
Zasilacz z regulatorem mocy<br />
Mikroprocesorowy zasilacz oprawy ADVISION wyposażono<br />
w funkcję automatycznej redukcji mocy<br />
w okresach późnonocnych. Standardowo redukcję<br />
mocy ustawiono na okres 4 godzin pracy z obniżeniem<br />
o około 30%. W przypadku innych potrzeb<br />
istnieje możliwość fabrycznego ustawienia okresu<br />
redukcji mocy na czas od 0,5 godziny do 16 godzin<br />
w interwale co 0,5 godziny.<br />
Mikroprocesor uzależnia porę rozpoczęcia redukcji<br />
mocy w danym dniu od uśrednienia okresów pracy<br />
oprawy z poprzednich pięciu dni. Dlatego pierwsza<br />
redukcja mocy następuje dopiero w szóstym dniu od<br />
pierwszego włączenia oprawy trwającego ponad 6 godzin.<br />
Mikroprocesor nie bierze pod uwagę okresów<br />
pracy poniżej 6 godzin. Na podstwie uśrednionych<br />
okresów świecenia z ostatnich pięciu dni mikroprocesor<br />
określa środek okresu świecenia i rozpoczyna<br />
redukcję mocy dwie godziny przed tym czasem.<br />
6
26<br />
NOWE PRODUKTY<br />
Parametry techniczne<br />
Parametry elektryczne i dane konstrukcyjne<br />
opraw ADVISION przedstawia tablica 1,<br />
natomiast parametry charakteryzujące ich<br />
układ świetlny zawarto w tablicy 2.<br />
Układ optyczny ADVISION zapewnia<br />
efektywne oświetlenie powierzchni pod<br />
oprawą. Optymalne parametry oświetlenia<br />
mogą być uzyskane przy wysokościach zawieszenia<br />
od 7 do 12 metrów nad oświetlaną<br />
powierzchnią.<br />
Rozkłady natężenia oświetlenia na obszarze<br />
o rozmiarach <strong>50</strong> x 14 m, pod oprawą<br />
ADVISION zawieszoną na wysokości 10 m<br />
w płaszczyźnie równoległej do oświetlanej<br />
powierzchni, pokazuje rysunek nr. 2.<br />
Ciąg dalszy nieunikniony<br />
Oprawa ADVISION jest konstrukcją o charakterze<br />
nowatorskim, tak jak rozwojowy jest<br />
rodzaj źródeł światła LED, których użyto do jej<br />
budowy. Pierwsze wyprodukowane modele<br />
opraw ADVISION wyposażono w diody LED<br />
firmy Seoul Semiconductor Z-Power LED P4<br />
1W. Jednak wyścig konstruktorów diod świecących<br />
LED trwa i rozwój tych źródeł światła<br />
będzie się z pewnością toczył się jeszcze<br />
długo. Konstruktorzy z ELGO L.I. przewidują<br />
w najbliższym czasie zastosowanie w oprawach<br />
ADVISION diod XLamp XR-E firmy Cree.<br />
Z pewnością w miarę postępu pojawią się<br />
kolejne modele opraw ADVISION z innymi,<br />
bardziej zaawansowanymi rodzajami ledowych<br />
źródeł światła.<br />
Marek Kołakowski<br />
Rys.2. Rozkład natężenia oświetlenia • wysokość zawieszenia oprawy 10 m,<br />
• wymiary oświetlanego obszaru <strong>50</strong> x 14 m<br />
Rozkład natężenia oświetlenia pod oprawą ADVISION 615L.<br />
Wtórny układ optyczny – soczewki<br />
2<br />
4<br />
6<br />
7<br />
25 20 15 10 5 0 5 10 15 20 25<br />
Rozkład natężenia oświetlenia pod oprawą ADVISION 615L.<br />
Wtórny układ optyczny – odbłyśniki<br />
7<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
2<br />
4<br />
6<br />
7<br />
25 20 15 10 5 0 5 10 15 20 25<br />
Natężenie oświetlenia lx:<br />
0 2,<strong>50</strong> 5 7,<strong>50</strong> 10 15 25 30 55<br />
Tab.1. Parametry elektryczne i dane konstrukcyjne<br />
Napięcie zasilania 90 – 260 V<br />
Częstotliwość <strong>50</strong> – 60 Hz<br />
Współczynnik mocy cos φ 0,94<br />
Całkowite zniekształcenie harmoniczne (THD) 11,80%<br />
Moc pobierana 118÷125W*<br />
Sprawność energetyczna oprawy 85 %<br />
Stopień ochrony IP66<br />
Klasa ochronności I<br />
Materiały: obudowa / klosz aluminium / poliwęglan<br />
Wymiary (dł. x szer. x wys.) 785 mm x 294 mm x 159 mm<br />
Waga netto 11,8 kg<br />
Powierzchnia boczna narażona na wiatr 0,083 m²<br />
Temperatura oprawy <strong>50</strong>.000 godzin<br />
* według danych producenta diod<br />
7<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0
Na ulicy Dzielnej w Warszawie<br />
zrealizowana została pierwsza<br />
eksperymentalna instalacja,<br />
w której zastosowano<br />
ledowe oprawy drogowe ADVISION<br />
opracowane i skonstruowane<br />
w ELGO Lighting Industries S.A.<br />
Eksperyment prowadzony przez warszawski<br />
Zarząd Terenów Publicznych ma na celu<br />
praktyczne sprawdzenie przydatności i jakości<br />
ledowych opraw oświetleniowych.<br />
Do oświetlenia ulicy Dzielnej na Muranowie,<br />
jednej z centralnych dzielnic Warszawy, użyto<br />
opraw ADVISION z reflektorowym układem<br />
optycznym wyposażonych w diody Z Power<br />
LED P4 firmy Seoul Semiconductor.
28<br />
NOWE PRODUKTY<br />
Rodzina opraw<br />
oświetlenia drogowego<br />
ACRON <strong>50</strong>, <strong>50</strong> <strong>100</strong>, <strong>200</strong><br />
Współczesne wyarunki stawiane oświetleniu drogowemu wymagają<br />
stosowania opraw oświetleniowych o najwyższym stopniu<br />
zaawansowania konstrukcyjnego i technologicznego.<br />
Do takich zalicza się rodzina opraw ACRON z ELGO.<br />
Rodzina nowoczesnych opraw<br />
drogowych ACRON<br />
Publiczna premiera nowoczesnych opraw<br />
oświetlenia drogowego z rodziny ACRON<br />
miała miejsce pod koniec <strong>200</strong>8 roku<br />
podczas targów ŚWIATŁO i ENERGETAB.<br />
Zaprezentowana została wówczas największa<br />
oprawa ACRON <strong>200</strong> przeznaczona<br />
do wysokoprężnych lamp sodowych<br />
400 – 2<strong>50</strong> – 1<strong>50</strong> W i metalohalogenkowych<br />
400 – 2<strong>50</strong> – 1<strong>50</strong> – <strong>100</strong> W. Rok <strong>200</strong>9<br />
przyniósł rozszerzenie rodziny o serię<br />
nieco mniejszych opraw ACRON <strong>100</strong> do<br />
lamp sodowych<br />
1<strong>50</strong> – <strong>100</strong> – 70<br />
– <strong>50</strong> W.<br />
Acron <strong>100</strong> z szybą Acron <strong>100</strong> z kloszem PC<br />
Również w ubiegłym roku seria ACRON<br />
<strong>200</strong> została wzbogacona o specjalne wykonanie<br />
w wersji z dwoma źródłami światła<br />
przeznaczone głównie do oświetlania<br />
przejazdów kolejowych. W ofercie pojawiła<br />
się także oprawa ACRON LED ze źródłem<br />
światła opartym na półprzewodnikowych<br />
diodach świecących, wykonana<br />
w obudowie oprawy ACRON <strong>100</strong>.
Rodzina ACRON niezawodna<br />
i oszczędna<br />
Rodzina opraw oświetlenia ulicznego<br />
ACRON składająca się obecnie z trzech<br />
podstawowych serii o oznaczeniach <strong>50</strong>,<br />
<strong>100</strong> i <strong>200</strong> stanowi kompletną propozycję<br />
profesjonalnych rozwiązań dla oświetlenia<br />
drogowego o wysokim stopniu<br />
zaawansowania konstrukcyjnego i technologicznego.<br />
Przy użyciu tych opraw<br />
można efektywnie oświetlić praktycznie<br />
każdy obiekt drogowy na terenach<br />
miast i wsi, od autostrad, przez drogi<br />
o różnym natężeniu ruchu, trasy ruchu<br />
pieszego po deptaki, tereny reprezentacyjne<br />
w centrach miast i parkingi.<br />
W ktrakcie projektowania i w procesie<br />
produkcji opraw ACRON użyto najnowocześniejszych<br />
rozwiązań konstrukcyjnych<br />
i technologicznych stosowanych obecnie<br />
w oprawach oświetlenia drogowego.<br />
Współpraca z wydajnymi energetycznie<br />
źródłami światła oraz możliwość zastosowania<br />
stateczników elektronicznych i regulatorów<br />
mocy, zwiększa efektywność<br />
wykorzystania energii elektrycznej.<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
NOWE PRODUKTY 29<br />
Rodzina opraw ACRON z serii<br />
<strong>50</strong>, <strong>100</strong> i <strong>200</strong> to:<br />
�<br />
Acron <strong>200</strong> z kloszem PC<br />
Acron <strong>200</strong> z szybą
30<br />
NOWE PRODUKTY<br />
ACRON <strong>50</strong><br />
Kompaktowy ACRON <strong>50</strong><br />
Z początkiem roku<br />
2010 w zakładach ELGO<br />
Lighting Industries ruszyła<br />
produkcja kolejnej,<br />
zapowiadanej już wcześniej, serii<br />
najmniejszych opraw ACRON <strong>50</strong>.<br />
Oprawy te są przeznaczone do wysokoprężnych<br />
lamp sodowych 70 – <strong>50</strong> W<br />
i metalohalogenkowych 70 W.<br />
Główną cechą opraw ACRON <strong>50</strong>, różniącą<br />
je od pozostałych serii w rodzinie,<br />
jest ich kompaktowa budowa, niewielkie<br />
rozmiary, a przede wszystkim uchwyt<br />
montażowy umiejscowiony w charakterystyczny<br />
sposób – od góry obudowy.<br />
Niskie moce źródeł światła i niewielkie<br />
rozmiary opraw sprawiają, że oprawy<br />
ACRON <strong>50</strong> są przeznaczone głównie do<br />
oświetlania mniejszych ulic w centrach<br />
miast, terenów miejskich w dzielnicach<br />
mieszkalnych – ulic i terenów osiedlowych,<br />
parkingów, miejsc rekreacji oraz<br />
dróg i terenów wiejskich.<br />
Nowoczesny design,<br />
niezawodna budowa<br />
Górny korpus obudowy oprawy AC-<br />
RON <strong>50</strong>, podobnie jak w seriach <strong>100</strong> i <strong>200</strong>,<br />
wykonano z aluminium metodą odlewu<br />
wysokociśnieniowego. Od dołu obudowa<br />
zamknięta jest kloszem z tworzywa<br />
sztucznego o wysokiej wytrzymałości<br />
mechanicznej - poliwęglanu (PC), charakteryzującym<br />
się stopniem ochrony<br />
przed udarami<br />
mechanicznymi IK10. Klosz<br />
połączony jest z korpusem za pomocą<br />
dwóch zawiasów umiejscowionych z tyłu<br />
oprawy i przedniej klamry odlewanej<br />
z aluminium, spinającej oba elementy.<br />
Ostateczne uszczelnienie zapewnia<br />
niezawodna poliuretanowa uszczelka<br />
wylana na krawędzi korpusu obudowy.<br />
System ten zapewnia osiągnięcie wysokiego<br />
stopnia szczelności IP66.<br />
W korpusie oprawy zamocowany jest<br />
odbłyśnik, filtr umożliwiający wyrównywanie<br />
ciśnienia między wnętrzem oprawy<br />
i otoczeniem bez zasysania nieczystości<br />
oraz łatwo wymienialna płyta z kompletnym<br />
osprzętem elektrycznym i oprawką<br />
źródła światła.<br />
Precyzyjnie zaprojektowany, jednoczęściowy<br />
odbłyśnik wykonano metodą<br />
tłoczenia z blachy aluminiowej o najwyższej<br />
czystości. Konstrukcja oprawy<br />
zapewnia możliwość regulacji ukształtowania<br />
wiązki świetlne dzięki pionowej<br />
i poziomej zmianie położenia źródła<br />
światła względem odbłyśnika.<br />
Do obu rodzajów źródeł światła – wysokoprężnych<br />
lamp sodowych i meta-<br />
lohalogenkowych<br />
- oferowane<br />
są oprawy z dwoma rodzajami stateczników<br />
–magnetycznymi i elektronicznymi.<br />
Dostępne są także oprawy ACRON <strong>50</strong> do<br />
wysokoprężnych lamp sodowych o mocy<br />
70 W wyposażone w regulatory pozwalające<br />
na redukcję mocy o około 40%<br />
w godzinach późnonocnych.<br />
W ofercie znajdują się oprawy w pierwszej<br />
i drugiej klasie ochronności przed<br />
porażeniem elektrycznym.<br />
Uchwyt montażowy oprawy umieszczony<br />
został na górnej powierzchni jej<br />
obudowy. Pozwoliło to na znaczne skrócenie<br />
konstrukcji i uzyskanie kompaktowego<br />
wyglądu. Uchwyt pozwala na montaż<br />
opraw na wysięgnikach o średnicy<br />
42 – 60 mm, bez możliwości regulacji kąta<br />
nachylenia w stosunku do płaszczyzny<br />
drogi. Regulację taką można zapewnić<br />
zarówno na wysięgniku jak i pionowym<br />
słupie przy użyciu dodatkowego uchwytu<br />
kątowego U-1.<br />
Marek Kołakowski
Korpus z wysokociśnieniowego<br />
odlewu aluminiowego,<br />
malowany metodą proszkową<br />
Klamra z odlewu aluminiowego szczelnie<br />
zamykająca korpus<br />
Klosz<br />
NOWE PRODUKTY 31<br />
Oprawa ACRON <strong>50</strong> może być montowana bezpośrenio na<br />
wysięgniku lub na pionowej końcówce słupa - za pomocą<br />
uchwytu kątowego U-1<br />
Zawias łączący górną<br />
i dolną część korpusu<br />
Płyta montażowa<br />
z kompletnym osprzętem<br />
elektrycznym<br />
Odbłyśnik<br />
jednoczęściowy<br />
tłoczony z aluminium<br />
Uszczelka poliuretanowa<br />
wylewana bezpośrednio<br />
na korpusie obudowy<br />
Klamra z odlewu aluminiowego<br />
szczelnie zamykająca korpus<br />
Odbłyśnik jednoczęściowy tłoczony z aluminium Płyta montażowa z kompletnym osprzętem<br />
elektrycznym
32<br />
NOWE PRODUKTY<br />
LED XELLENT<br />
Technologia LED w oświetleniu wnętrzowym<br />
ELGO Lighting Idustries jest polskim producentem oświetlenia,<br />
który z powodzeniem stosuje najnowocześniejsze rozwiązania<br />
związane z techniką diod świecących LED<br />
Po uruchomieniu w ubiegłym roku produkcji<br />
źródeł światła powszechnego<br />
użytku wykorzystujących diody LED do<br />
wytwarzania promieniowania świetlnego<br />
oraz po wprowadzeniu na rynek nowatorskiej,<br />
ledowej oprawy drogowego<br />
oświetlenia zewnętrznego ADVISION,<br />
niebawem w ofercie ELGO ma się pokazać<br />
kolejna ledowa nowość. Tym razem<br />
będzie to pierwsza, opracowana w ELGO,<br />
ledowa oprawa oświetlenia wnętrzowego<br />
o nazwie LED XELLENT. Konstruktorzy<br />
gostynińskiej fabryki wykorzystali w niej<br />
wszystkie zalety najnowszej półprzewodnikowej<br />
technologii LED tworząc interesujące,<br />
energooszczędne rozwiązanie<br />
o ciekawym, nietuzinkowym designie.<br />
LED XELLENT<br />
Oprawy z rodziny LED XELLENT tworzone<br />
są z myślą o użytkowym oświetleniu<br />
wnętrz, lecz w taki sposób by mogły one<br />
pełnić także funkcję dekoracyjną. Dlatego<br />
będą one mogły stanowić ciekawą propozycję<br />
energooszczędnego oświetlania np.<br />
w różnego rodzaju pubach, klubach i kawiarniach,<br />
a także sklepach i butikach oraz wielu<br />
nowoczesnych wnętrzach w budynkach<br />
użyteczności publicznej. Będzie to także<br />
doskonała propozycja oświetlenia wnętrz<br />
mieszkalnych o nowoczesnej stylistyce.<br />
Oryginalna konstrukcja<br />
Zasada oryginalnego rozwiązania konstrukcyjnego<br />
zastosowanego w oprawach<br />
LED XELLENT polega na umieszczeniu<br />
dwóch linii diod LED na przeciwległych<br />
krawędziach płyty z tworzywa sztucznego.<br />
Równocześnie do górnej powierzchni<br />
tej płyty przymocowana jest płaski metalowy<br />
odbłyśnik o charakterystyce rozpra-<br />
szającej. Obudowę stanowią odpowiednie<br />
profile aluminiowe o wysokiej trwałości<br />
i estetyce. W planach są standardowe<br />
wykonania z powierzchniową obróbką<br />
profili za pomocą anodowania i malowania<br />
w kolorze białym lub szarym.<br />
Źródła światła LED<br />
W oprawie zastosowane będą diod<br />
LED LCW<strong>100</strong>Z1 firmy CREE. Pierwsze wykonania<br />
opraw LED XELLENT, które wejdą<br />
do seryjnej produkcji będą wyposażone<br />
w diody emitujące światło białe o zimnej<br />
i ciepłej temperaturze barwowej. Maksymalny<br />
pobór mocy kształtuje się na poziomie<br />
około 18 W lub 36 W w zależności<br />
od wymiarów oprawy.<br />
Kilka rozmiarów<br />
Swobodę doboru w zależności od<br />
rodzaju wnętrza, jego rozmiarów oraz<br />
proporcji umożliwią dwa podstawowe<br />
kształty i wielkości opraw: prostokąt<br />
o rozmiarach 300 x 1<strong>200</strong> mm i kwadrat<br />
600 x 600 mm. W ofercie znajdą się także<br />
wersje opraw przystosowanych specjalnie<br />
do montażu w kartonowo-gipsowych sufitach<br />
podwieszanych oraz w sufitach OWA<br />
lub podobnych. Będą one miały kształt<br />
kwadratowy i rozmiary 595 x 595 mm i 6<strong>22</strong><br />
x 6<strong>22</strong> mm.<br />
Uniwersalne mocowanie<br />
Współczesna forma oprawy pozwala<br />
na kilka alternatywnych sposobów<br />
jej mocowania. LED XELLENT może być<br />
umieszczany na stropie lub ścianach. Może<br />
być także podwieszany lub instalowany<br />
w sufitach podwieszanych.<br />
Konrad Kozłowski
NOWE PRODUKTY 33<br />
ALCRE GU10 i R<strong>50</strong>-LCW<br />
Rośnie rodzina ledowych źródeł światła<br />
z ELGO<br />
ELGO konsekwentnie rozwija rodzinę ledowych źródeł światła<br />
wprowadzając do produkcji dwa kolejne modele<br />
Firma ELGO Lighting Industries konsekwentnie<br />
rozwija ofertę nowoczesnych<br />
źródeł światła opartych o półprzewodnikowe<br />
diody świecące LED.W ubiegłym<br />
roku do produkcji wprowadzone zostały<br />
trzy pierwsze modele lamp ledowych<br />
ACRICHE GU10, R<strong>50</strong> i S4. Nie stanowi to<br />
jednak końca rozwoju tej linii produktowej.<br />
Konstruktorzy z ELGO L.I. opracowali<br />
już kolejne ledowe źródła światła, które<br />
wkrótce trafią na taśmy produkcyjne<br />
fabryki. Są to dwa nowe modele o oznaczeniu<br />
ALCRE GU10 i R<strong>50</strong>-LCW.<br />
ALCRE GU10<br />
ALCRE GU10<br />
Źródło światła ALCRE GU10 odpowiada<br />
funkcjonalnie żarówkom halogenowym<br />
GU-10. Jest ono zasilane bezpośrednio<br />
napięciem sieciowym 230 V. W odróżnieniu<br />
od oferowanej wcześniej lampy<br />
ACRICHE GU10 z obudową wykonaną<br />
ze specjalnego tworzywa sztucznego<br />
– poliamidu, materiałem obudowy lamp<br />
ALCRE jest aluminium jeszcze skuteczniej<br />
odprowadzające ciepło. Jako elementu<br />
emitującego światło użyto diod o bardzo<br />
dużej skuteczności typu XR-E lub XP-G<br />
firmy CREE. Dioda XP-G to najbardziej<br />
skuteczne półprzewodnikowe źródło<br />
światła na rynku. Jego skuteczność świetlna<br />
wynosi 132 lm/W. W ofercie dostępne<br />
są lampy o mocach 2 W i 3,5 W, o ciepłej<br />
i dziennej barwie światła białego.<br />
R<strong>50</strong>-LCW<br />
R<strong>50</strong>-LCW<br />
Lampę ledową R<strong>50</strong>-LCW, zamiennik<br />
żarówki reflektorowej R<strong>50</strong> z trzonkiem<br />
E14, oparto o najnowszy rodzaj diod firmy<br />
Seoul Semiconductor. Po raz pierwszy<br />
konstruktorzy ELGO zastosowali diody<br />
typu LCW. Lampa R<strong>50</strong>-LCW zawiera 36<br />
takich diod o skuteczności świetlnej 106<br />
lm/W i pobiera jedynie 3 W mocy. Źródło<br />
światła R<strong>50</strong>-LCW oferowane jest w obudowie<br />
o kształtach bańki reflektorowej,<br />
wykonanej z poliamidu – specjalnego<br />
tworzywa sztucznego o bardzo dobrych<br />
właściwościach przewodzenia ciepła,<br />
w kolorze białym lub szarym. Od przodu<br />
obudowę zamyka mleczny klosz z poliwęglanu,<br />
rozpraszający światło. W R<strong>50</strong>-LCW<br />
zastosowano diody o barwie ciepło-białej<br />
jak i dzienno-białej.<br />
Kolejne lampy LED<br />
już w planach<br />
Oprócz tych nowości w najbliższych<br />
planach jest także rozpoczęcie produkcji<br />
ledowych zamienników niskonapięciowych<br />
żarówek halogenowych MR16<br />
i AR111 zasilanych napięciem 12 V oraz<br />
ledowych źródeł światła z trzonkiem<br />
E27 o kształcie zbliżonym do żarówek<br />
tradycyjnych.<br />
Marek Kołakowski
34<br />
NOWE PRODUKTY<br />
MEDIC<br />
Szczelne<br />
oprawy<br />
do pomieszczeń<br />
czystych<br />
Istnieją miejsca i rodzaje czynności, przy których przed sprzętem<br />
oświetleniowym stawiane są bardzo szczególne wymagania<br />
wykraczające daleko poza standardowe cechy<br />
We wszystkich pomieszczeniach gdzie<br />
żyją lub pracują ludzie, oświetlenie<br />
powinno przede wszystkim spełniać<br />
wymagania funkcjonalne dotyczące<br />
podstawowych parametrów, takich jak<br />
zapewnienie odpowiedniej wartości<br />
i równomierności natężenia oświetlenia,<br />
rozkładu luminancji, ograniczenia<br />
olśnienia, temperatury barwowej światła,<br />
oddawania barw itp.<br />
Istnieją także pewne szczególne przypadki,<br />
gdy użyty sprzęt oświetleniowy<br />
musi spełniać często bardzo wyjątkowe<br />
wymagania bezpieczeństwa, związane<br />
z potencjalnym zagrożeniem osób przebywających<br />
we wnętrzu lub prowadzonych<br />
tam działań i procesów. Należą do<br />
nich np. pomieszczenia o:<br />
�<br />
�<br />
podwyższonych normach czystości,<br />
podwyższonym stopniu zabrudzenia<br />
i wilgotności.<br />
Szczególnie wysokie normy czystości<br />
mogą być wymagane np. w pomieszczeniach<br />
produkcyjnych przemysłu<br />
farmaceutycznego, kosmetycznego,<br />
spożywczego i elektronicznego, w laboratoriach<br />
badawczych, pomieszczeniach<br />
szpitalnych, kuchniach w obiektach<br />
gastronomicznych, itp.<br />
Z kolei niektóre pomieszczenia o dość<br />
dużym stopniu zabrudzenia, mogą ze<br />
względu na utrudniony dostęp wymagać<br />
opraw oświetleniowych odpornych na<br />
brud. Może to dotyczyć nawet niskich<br />
pomieszczeń oświetlanych oprawami<br />
świetlówkowymi, np. gdy gęste usytuowanie<br />
sprzętów lub ciągły charakter pracy<br />
komplikuje czynności konserwacyjne.<br />
Od opraw oświetleniowych instalowanych<br />
w pomieszczeniach tego rodzaju<br />
wymaga się ponadprzeciętnej szczelności,<br />
niezawodności i wytrzymałości<br />
mechanicznej.
Sprzęt oświetleniowy<br />
dla pomieszczeń „czystych”<br />
Przy produkcji żywności, leków i kosmetyków,<br />
wymagania oświetleniowe<br />
dotyczące przynajmniej niektórych<br />
standardowych właściwości oświetlenia<br />
są zazwyczaj wyższe od przeciętnych.<br />
W tego rodzaju pomieszczeniach produkcyjnych<br />
istnieją także inne, wyjątkowe<br />
wymagania związane z oświetleniem.<br />
Dotyczą one bezpośrednio cech sprzętu<br />
oświetleniowego – opraw i źródeł światła.<br />
W takich szczególnych pomieszczeniach<br />
powinny być stosowane oprawy oświetleniowe,<br />
które:<br />
� same nie tworzą zagrożenia polegającego<br />
na przedostaniu się do prowadzonych<br />
procesów produkcyjnych<br />
odrywających się drobin materiału,<br />
z którego są wykonane lub wprost<br />
całych części konstrukcyjnych,<br />
� uniemożliwiają gromadzenie się na ich<br />
powierzchni lub we wnętrzu trudno<br />
usuwalnych zanieczyszczeń pyłowych<br />
lub mikrobiologicznych,<br />
� są łatwe w czyszczeniu, odporne na<br />
nie, a czynności te mogą być prowadzone<br />
w sposób bezpieczny.<br />
Również sposób montażu opraw powinien<br />
być szczególny. Wszystkie miejsca<br />
styku opraw oświetleniowych z sufitem<br />
powinny być specjalnie uszczelnione,<br />
aby uniemożliwić gromadzenie się zanieczyszczeń<br />
i grzybów w miejscach<br />
trudnodostępnych nad oprawami.<br />
Najważniejsze cechy opraw MEDIC:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
wysoka szczelność IP65,<br />
komfortowe oświetlenie dzięki różnym<br />
układom optycznym,<br />
energooszczędność i niezawodność<br />
dzięki statecznikom elektronicznym,<br />
doskonała jakość wykonania.<br />
Wymagania formalne<br />
Formalne wymagania w zakresie<br />
zabezpieczenia przed takimi przypadkami<br />
są określone przez zasady tzw.<br />
Dobrej Praktyki Produkcyjnej - GMP<br />
(ang. Good Manufacturing Praktice).<br />
Stanowią one gwarancję najwyższej<br />
jakości. Kładą nacisk na zachowanie<br />
należytych warunków organizacyjnotechnicznych<br />
i higienicznych w procesie<br />
produkcji. Tak zwane Kodeksy GMP<br />
zawierają wymagania Dobrej Praktyki<br />
Produkcyjnej, w których ważne miejsce<br />
zajmuje prawidłowe i zgodne z normami<br />
oświetlenie.<br />
W przemyśle spożywczym stosowany<br />
jest system Analizy Zagrożeń i Krytycznych<br />
Punktów Kontroli - HACCP (ang.<br />
Hazard Analysisis and Critical Control<br />
Points). Jest to systemowe podejście do<br />
zarządzania jakością zdrowotną. Polega<br />
na identyfikacji i ocenie zagrożeń, związanych<br />
z różnymi fazami procesu produkcji<br />
wyrobów rolno-spożywczych.<br />
Pozwala określić środki niezbędne dla<br />
opanowania zagrożeń w celu zagwarantowania<br />
bezpieczeństwa żywnościowego.<br />
Podstawowym uregulowaniem<br />
unijnym w tym zakresie jest dyrektywa<br />
93/43/EEC w sprawie higieny środków<br />
spożywczych. W Polsce głównym aktem<br />
prawnym regulującym zapewnienie<br />
bezpieczeństwa żywności, w tym<br />
zagadnienia związane z wdrażaniem<br />
NOWE PRODUKTY 35<br />
przez przedsiębiorców branży spożywczej<br />
systemu HACCP, jest znowelizowana<br />
obecnie ustawa z dnia 11 maja<br />
<strong>200</strong>1 r. o warunkach zdrowotnych<br />
żywności i żywienia (Dz. U. 01,63,634<br />
z późniejszymi zmianami), która nałożyła<br />
obowiązek rozpoczęcia wdrażania<br />
HACCP z dniem wejścia Polski do UE.<br />
W świetle obowiązującego prawa za<br />
zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego<br />
żywności odpowiedzialność<br />
ponosi przedsiębiorca produkujący lub<br />
wprowadzający żywność do obrotu.<br />
On też odpowiada za wszelkie szkody<br />
i uszczerbki na zdrowiu konsumenta<br />
spowodowane niewłaściwą jakością<br />
zdrowotną żywności.<br />
W zakresie oświetlenia, oprócz zapewnienia<br />
jego właściwych parametrów<br />
technicznych, najważniejszą sprawą<br />
pozwalającą na spełnienie wymagań<br />
jest stosowanie opraw oświetleniowych<br />
wyposażonych w nietłukące klosze,<br />
chroniące żywność przed odpryskami<br />
szkła w razie stłuczenia źródeł światła,<br />
umożliwiających łatwe ich czyszczenie.<br />
Ogromną pomocą może być tutaj stosowanie<br />
specjalnych, bezodpryskowych<br />
źródeł światła.
36<br />
NOWE PRODUKTY<br />
1 2 3 4<br />
Oprawy MEDIC dostępne są z trzema różnymi rodzajami układów zasilających:<br />
1. statecznik elektroniczny<br />
2. statecznik magnetyczny<br />
3. statecznik magnetyczny zkompensacja mocy biernej<br />
Osiem zamków<br />
sworzniowych<br />
i zatrzaskowych gniazd<br />
umożliwia pewne<br />
zamocowanie ramki<br />
klosza w obudowie<br />
oprawy<br />
Specjalny, chowany<br />
zaczep umożliwia<br />
łatwe otwarcie oprawy<br />
Raster P PAR w oprawach<br />
z kloszem przezroczystym<br />
Ramka klosza dokładnie<br />
wpasowana w obudowę<br />
Dwie gumowe uszczelki<br />
hermetyzują ramkę do obudowy<br />
4. Oprawy mogą być opcjonalnie<br />
wyposażone w układ zasilania<br />
awaryjnego gwarantujący pracę<br />
przy zaniku zasilania<br />
Uszczelka poliuretanowa<br />
hermetyzuje klosz do ramki
MEDIC<br />
Do oświetlania właśnie tego rodzaju<br />
pomieszczeń „czystych” posłużyć może<br />
najnowsza szczelna, świetlówkowa oprawa<br />
kasetonowa MEDIC opracowana i produkowana<br />
w Polsce w zakładach ELGO Lighting<br />
Industries.<br />
Wysoka szczelność IP65<br />
Świetlówkowe oprawy kasetonowe,<br />
zwłaszcza te przeznaczone do<br />
wbudowania w sufity podwieszane,<br />
na ogół wyposażone są w rastrowe<br />
układy optyczne typu otwartego składające<br />
się z odbłyśników usytuowanych<br />
wzdłuż świetlówek oraz rastrów<br />
w formie poprzeczek chroniących przed<br />
olśnieniem. Tego typu powszechnie<br />
stosowane rozwiązanie nie zabezpiecza<br />
jednak wnętrza oprawy przed<br />
swobodną cyrkulacją powietrza i osadzaniem<br />
kurzu na elementach układu<br />
optycznego i wewnątrz skrzynkowej<br />
obudowy. Dlatego oprawa<br />
MEDIC została dodatkowo<br />
wyposażona w specjalny<br />
klosz szczelnie<br />
zamykający kasetonową<br />
obudowę. Klosz w postaci<br />
płaskiej, przezroczystej szyby<br />
ze szkła hartowanego lub<br />
płyty z polimetakrylanu metylu<br />
PMMA w trzech rodzajach<br />
– przezroczystej, o powierzchni<br />
pryzmatycznej lub matowanej,<br />
jest osadzony w metalowej ramce,<br />
na której wylano uszczelkę poliuretanową<br />
skutecznie hermetyzującą<br />
połączenie obu części. Z kolei połączenie<br />
ramki klosza z kasetonową obudową<br />
oprawy jest uszczelniane dwoma<br />
Oprawa bez odbłyśnika<br />
wewnętrznego z kloszem<br />
rozpraszającym z płyty PMMA<br />
o strukturze mlecznej<br />
gumowymi uszczelkami i dociskane<br />
specjalnymi zamkami w postaci ośmiu<br />
sworzni wciskanych w zatrzaskowe,<br />
sprężynujące gniazda.<br />
Różne układy optyczne<br />
Różnorodność pomieszczeń, w których<br />
mogą być stosowane oprawy MEDIC, sprawiła,<br />
że w ofercie znalazły się wersje z czterema<br />
rodzajami układów optycznych:<br />
� oprawy z rastrowym układem optycznym<br />
typu P PAR, tzn. z parabolicznymi<br />
odbłyśnikami i poprzeczkami<br />
zamknięte przezroczystym kloszem<br />
w postaci płaskiej płyty:<br />
- z polimetakrylanu metylu<br />
-<br />
(PMMA),<br />
ze szkła hartowanego,<br />
� oprawy bez odbłyśnika wewnętrznego<br />
zamknięte kloszem rozpraszającym<br />
z płaskiej płyty polimetakrylanu<br />
metylu (PMMA):<br />
-<br />
-<br />
o strukturze pryzmatycznej,<br />
o strukturze mlecznej.<br />
Energooszczędne układy<br />
zasilania<br />
W ofercie znalazły się obecnie oprawy<br />
MEDIC przeznaczone do czterech najpopularniejszych<br />
i powszechnie dostępnych<br />
świetlówek liniowych o mocy 18W.<br />
Do ekonomicznego zasilania fluorescencyjnych<br />
źródeł światła użyto osprzętu<br />
najnowszej generacji:<br />
� energooszczędnych stateczników<br />
elektronicznych.<br />
Alternatywnie w ofercie znalazły się także<br />
wersje opraw:<br />
� z niskostratnymi statecznikami magnetycznymi:<br />
Oprawa bez odbłyśnika<br />
wewnętrznego z kloszem<br />
rozpraszającym z płyty PMMA<br />
o strukturze pryzmatycznej<br />
NOWE PRODUKTY 37<br />
- z kompensacją mocy biernej,<br />
- bez kompensacji mocy biernej.<br />
Ze względu na zalety ekonomiczne<br />
i techniczne rozwiązaniem polecanym<br />
jest oczywiście wersja opraw ze statecznikami<br />
elektronicznymi, dzięki którym<br />
możliwe jest uzyskanie:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
Oprawa z rastrowym układem<br />
optycznym typu P PAR<br />
i kloszem z płyty z polimetakrylanu<br />
metylu (PMMA)<br />
oszczędności energetycznych,<br />
wydłużonej żywotności lamp,<br />
natychmiastowego, pewnego i pozbawionego<br />
migotania startu oświetlenia,<br />
cichej i stabilnej pracy,<br />
zmniejszonego ciężaru opraw.<br />
Oprawy MEDIC są także przystosowane<br />
do montażu układów zasilania awaryjnego<br />
gwarantujących utrzymanie oświetlenia<br />
w warunkach zaniku napięcia sieciowego.<br />
Eliminuje to konieczność stosowania oddzielnych<br />
opraw oświetlenia awaryjnego<br />
zakłócających estetykę wnętrza, zwiększających<br />
koszty inwestycyjne, a przede<br />
wszystkim mogących nie spełniać warunków<br />
czystości pomieszczenia.<br />
Marek Kołakowski<br />
Szczelne oprawy MEDIC do pomieszczen czystych, oferowane są z czterema rodzajami układów optycznych<br />
595<br />
595<br />
634<br />
83,4<br />
Oprawa z rastrowym układem<br />
optycznym typu P PAR<br />
i kloszem ze szkła hartowanego
38<br />
NOWE PRODUKTY<br />
Nowości w rodzinie<br />
Hermetic 258<br />
Rodzina szczelnych opraw świetlówkowych<br />
Hermetic o stopniu ochrony IP65 powiększyła się<br />
o kolejne modele HERMETIC 235, HERMETIC 249,<br />
HERMETIC 258, HERMETIC 280<br />
Po mrozoodpornych<br />
oprawach<br />
DUST FR, które weszły do oferty ELGO<br />
na początku 2010 r., rodzina nowych<br />
opraw HERMETIC jest kolejną nowością<br />
z grupy szczelnych opraw oświetlenia<br />
przemysłowego gostynińskiej fabryki.<br />
Oprawy HERMETIC należą do grupy<br />
szczelnych, świetlówkowych opraw przemysłowych,<br />
przystosowanych do pracy<br />
w środowiskach o znacznym stopniu<br />
wilgotności i zapylenia. Dzięki wysokiej<br />
odporności na uszkodzenia mechaniczne<br />
są także szczególnie polecane do<br />
miejsc narażonych na akty wandalizmu<br />
oraz pomieszczeń o niewielkiej wysokości,<br />
gdzie wymagane są szczególe parametry<br />
oświetlenia, a nie jest możliwe<br />
stosowanie opraw z wysokoprężnymi<br />
źródłami światła.<br />
Z uwagi na swoje właściwości oprawy<br />
HERMETIC są idealnym rozwiązaniem<br />
do oświetlania powierzchni wewnątrz<br />
budynków o charakterze:<br />
� przemysłowym – głównie warsztatów,<br />
pomieszczeń technicznych,<br />
terminali transportowych, magazynów<br />
czy innych obszarów produkcyjnych,<br />
� pomocniczym – np. piwnic, szatni,<br />
kuchni,<br />
� komunikacyjnym – zwłaszcza parkingów<br />
wielopoziomowych i podziemnych,<br />
garaży, tuneli dla pieszych,<br />
przejść podziemnych, stadionów i hal<br />
sportowych,<br />
oraz na zewnątrz: do oświetlania wejść<br />
do budynków, wiat, przystanków itp.<br />
Rodzina opraw HERMETIC jest przeznaczona<br />
do montażu na podłożach<br />
normalnie palnych. Dzięki uniwersalnym<br />
rozwiązaniom konstrukcyjnym istnieje<br />
alternatywa w sposobach ich mocowania.<br />
Pojedyncze oprawy lub linie świetlne<br />
mogą być zamocowane bezpośrednio<br />
na stropie lub zwieszane na hakach,<br />
linkach lub łańcuszkach przy użyciu<br />
dedykowanych akcesoriów. Ważne jest,
iż współpraca z dodatkowymi akcesoriami<br />
dedykowanymi dla opraw HERMETIC<br />
odbywa się bez konieczności wykonania<br />
otworów w obudowie, co sprawia,<br />
że stopień ochrony IP65 jest zachowany<br />
bez względu na sposób montażu.<br />
Dodatkowym walorem świadczącym<br />
o przemyślanych rozwiązaniach użytkowych,<br />
jest możliwość stosowania opraw<br />
w podwyższonych pomieszczeniach lub<br />
w miejscach, gdzie istnieje konieczność<br />
dodatkowego doświetlenia stanowiska<br />
pracy. Tworzenie linii z opraw jest<br />
możliwe przez bezpośrednie połączenie<br />
obudów za pomocą złączek i szczelnych<br />
dławnic z wykorzystaniem specjalnych<br />
otworów w korpusie.<br />
Na brud, wilgoć, ogień<br />
i wandali<br />
Seria opraw HERMETIC przeszła<br />
pozytywnie szereg badań w laboratoriach<br />
ELGO. Za pomocą wielu procedur<br />
sprawdzających i testów zbadano zarówno<br />
całe oprawy jak i poszczególne ich<br />
elementy. Oprawy HERMETIC spełniają<br />
wymagania określone w Dyrektywie<br />
niskonapięciowej LVD i Dyrektywie kompatybilności<br />
elektrycznej EMC. Charakteryzuje<br />
je pierwsza klasa ochronności<br />
przed porażeniem prądem elektrycznym<br />
i klasa ochrony przed wnikaniem ciał<br />
stałych i wilgoci - IP 65.<br />
Tak wysoki stopień szczelności opraw<br />
HERMETIC jest możliwy dzięki zastosowaniu<br />
specjalnych rozwiązań konstrukcyjno-technologicznych.<br />
Obudowy i klosze opraw są idealnie<br />
spasowane, a poliuretanowa uszczelka<br />
zabezpiecza wnętrze oprawy przed<br />
wnikaniem kurzu i wilgoci. Wewnętrzna<br />
płyta montażowa mocowana jest do<br />
obudowy za pomocą zatrzaskowych<br />
uchwytów. Dzięki proszkowemu malowaniu<br />
na kolor biały pełni ona również<br />
funkcję odbłyśnika. Przezroczysty klosz<br />
z poliwęglanu jest odporny na promieniowanie<br />
UV, charakteryzuje się wysokim<br />
współczynnikiem przepuszczalności<br />
światła widzialnego i zapewnia jednocześnie<br />
ochronę wnętrza oprawy przed<br />
uszkodzeniami mechanicznymi. Jego<br />
zewnętrzna część ma gładką powierzchnię,<br />
aby łatwiej zapewnić zachowanie<br />
czystości. Wzdłużne i poprzeczne ryflowanie<br />
wewnętrznej powierzchni klosza<br />
ogranicza niekorzystny efekt olśnienia.<br />
Obudowa i klosz spinane są specjalnymi,<br />
Korpus z poliwęglanu szczególnie<br />
trwały i odporny na udary<br />
mechaniczne<br />
Wytrzymały, trwały i odporny na uszkodzenia klosz z przezroczystego poliwęglanu<br />
NOWE PRODUKTY 39<br />
Konstrukcja zapewniająca wysoki<br />
stopień ochrony IP65<br />
Poliuretanowa uszczelka i mocne klamry spinające klosz z korpusem zapewniają szczelność IP65
40<br />
NOWE PRODUKTY<br />
Nieskomplikowana i mocna konstrukcja oraz solidne wykonanie<br />
sprawiają, że oprawy HERMETIC mogą niezawodnie służyć<br />
w trudnych warunkach pracy.<br />
Gniazdo do uchwytów mocujących<br />
do stropu lub wieszaków<br />
umożliwiających podwieszenie<br />
Zamaskowane otwory<br />
do łączenia opraw<br />
w linie świetlne<br />
Korpus z poliwęglanu<br />
Uchwyty zatrzaskowe z poliwęglanu<br />
do mocowania płyty montażowej<br />
Oprawka<br />
zapłonnika<br />
Oprawka<br />
świetlówki<br />
Świetlówka T8 lub T5<br />
estetycznymi klamrami dociskowymi,<br />
co zapewnia hermetyczność oprawy<br />
i dodatkowo zwiększa jej sztywność. Zaokrąglone<br />
kształty zabezpieczają oprawy<br />
przed gromadzeniem kurzu i wilgoci<br />
na ich powierzchni, dzięki czemu łatwo<br />
jest je utrzymać w czystości.<br />
Wszystkie elementy opraw HERME-<br />
TIC: obudowa, klosz, klamry zamykające<br />
i zatrzaskowe uchwyty płyty montażowej<br />
wykonane są z wysokogatunkowego<br />
Klosz z poliwęglanu<br />
Statecznik<br />
poliwęglanu (PC), który jest tworzywem<br />
o bardzo wysokiej wytrzymałości mechanicznej<br />
i odporności na wpływy atmosferyczne.<br />
Dzięki takiej budowie oprawy HERME-<br />
TIC można bez obaw nazwać nie tylko<br />
pyłoszczelnymi, ale także wandaloodpornymi.<br />
Poliwęglan charakteryzuje się także<br />
odpornością na temperatury do 130°C.<br />
W przypadku palenia nie emituje tok-<br />
Klamry z poliwęglanu łączące<br />
korpus z kloszem<br />
Poliuretanowa<br />
uszczelka<br />
Dławnica<br />
Zapłonnik<br />
Płyta montażowa z blachy stalowej<br />
malowana proszkowo na biało<br />
sycznych gazów i nie rozprzestrzenia<br />
płomienia. Te właściwości fizyczne oraz<br />
możliwość stosowania modułów awaryjnych<br />
sprawiają, że rodzina HERMETIC<br />
doskonale nadaje się do wykorzystania<br />
także, jako oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne<br />
w miejscach użyteczności<br />
publicznej.<br />
Obudowy wszystkich oprawHERME-<br />
TIC mają uniwersalna szarą kolorystykę<br />
(RAL7035).
NOWOŚCI W<br />
RODZINIE HERMETIC<br />
Nowe modele opraw HERMETIC są<br />
przystosowane do współpracy z dwiema<br />
popularnymi świetlówkami liniowymi T8<br />
o mocy 58W i trzonku G13 (HERMETIC<br />
258) lub energooszczędnymi świetlówkami<br />
liniowymi T5 o mocy 35W, 49W<br />
lub 80W i trzonku G5 (HERMETIC 235,<br />
HERMETIC 249, HERMETIC 280). Dostęp-<br />
Oprawy HERMETIC dostępne są w specjalnych<br />
wersjach przystosowanych do łączenia w linie,<br />
oznaczonych symbolem L. Oprawy takie posiadają<br />
na obu końcach otwory z dławnicami i dwie złączki<br />
oraz dodatkowe przewody wzdłuż oprawy.<br />
ne są wersje opraw z alternatywnymi<br />
układami zasilania:<br />
�<br />
�<br />
statecznikami elektronicznymi,<br />
niskostratnymi statecznikami elektromagnetycznymi,<br />
bez lub z kompensacją<br />
mocy biernej.<br />
W ofercie znajdują się także wersje<br />
opraw HERMETIC dodatkowo wyposażone<br />
w moduły awaryjne 1h, 2h, 3h. Dioda LED<br />
umieszczona w widocznym miejscu pozwa-<br />
NOWE PRODUKTY 41<br />
la na kontrolę sprawności działania systemu<br />
podtrzymania napięcia w razie awarii.<br />
Dostępne są także nowe oprawy HER-<br />
METC przystosowane do łączenia w linie<br />
świetlne z wykorzystaniem dławic, złączek,<br />
przewodów oraz zamaskowanych<br />
otworów znajdujących się w korpusie<br />
obudowy.<br />
Konrad Kozłowski<br />
Marek Kołakowski<br />
Oprawa ze statecznikiem elektronicznym Oprawa ze statecznikiem magnetycznym i kompensacją mocy biernej<br />
Wszystkie oprawy HERMETIC oferowane są w wersji z energooszczędnym statecznikiem elektronicznym lub niskostratnym statecznikiem magnetycznym,<br />
bez lub z kompensacja mocy biernej.<br />
Dostępne są wersje opraw HERMETIC wyposażone w moduły umożliwiające pracę w trybie oświetlenia awaryjnego z pakietami akumulatorów o czasie pracy 1, 2<br />
lub 3 godziny.
42<br />
NOWE PRODUKTY<br />
Oprawy RIGA<br />
do łączenia<br />
w linie<br />
Seria opraw RIGA popularnie nazywanych belkami świetlówkowymi,<br />
powiększyła się o modele przystosowane do łączenia w linie za pomocą<br />
specjalnych złączek. Pojawiły się także nowe moce opraw 1x49W<br />
w wersji podstawowej RIGA T5 oraz 1x21W i 2x49W<br />
w wersji z odbłyśnikiem RIGA T5 reflector.<br />
Oprawy RIGA należą do grupy prostych<br />
opraw przemysłowych z nieosłoniętymi<br />
źródłami światła, przystosowanych do<br />
pracy w środowiskach o niewielkim stopniu<br />
wilgotności i zapylenia. Z uwagi na<br />
swoje właściwości oprawy tego rodzaju<br />
są popularnym i praktycznym, a także<br />
trwałym i ekonomicznym rozwiązaniem<br />
do oświetlania wnętrz o charakterze:<br />
� handlowym – sklepów, supermarketów<br />
i hipermarketów,<br />
� przemysłowym – hal produkcyjnych,<br />
warsztatów i pomieszczeń technicznych,<br />
� pomocniczym – magazynów, szatni,<br />
Belkowa obudowa oprawy RIGA ma<br />
formę rynienki zamkniętej na obu końcach<br />
i przykrytej zdejmowaną pokrywą. Cała<br />
obudowa oprawy wykonana jest z blachy<br />
stalowej malowanej proszkowo na kolor<br />
biały (RAL9003). Wewnątrz belki zamocowano<br />
kompletny osprzęt elektryczny.<br />
Oprawki świetlówki umiejscowione<br />
w wycięciach na końcach belki wykonano<br />
z trwałego tworzywa – poliwęglanu w kolorze<br />
białym. Oprawę w wersji RIGA reflector<br />
wyposażono dodatkowo w odbłyśnik<br />
rozpraszający wykonany również z blachy<br />
stalowej i malowany proszkowo na biało.<br />
W ofercie znaleźć można modele wyposażone<br />
w statecznik elektroniczny oraz<br />
magnetyczny, bez lub z kompensacją<br />
mocy biernej.
Oprawy RIGA są przeznaczone do<br />
montażu na podłożach normalnie palnych.<br />
Charakteryzują się pierwszą klasą<br />
ochronności przed porażeniem prądem<br />
elektrycznym i stopniem szczelności<br />
IP20. Oprawy mogą być mocowane bezpośrednio<br />
na stropie za pomocą kołków<br />
rozporowych. Alternatywą dla tego<br />
rozwiązania jest możliwość zwieszania<br />
opraw na uniwersalnych zawiesiach, np.<br />
linkowych lub łańcuchowych.<br />
RIGA do łączenia w linie<br />
świetlne<br />
Oprawa RIGA OFSb, OFSa, OFSae<br />
Z odbłyśnikiem i pokrywą<br />
Tworzenie linii opraw RIGA lub RIGA<br />
reflector jest możliwe przez bezpośrednie<br />
łączenie obudów za pomocą<br />
złączek WIELAND GST 18i3 z wykorzystaniem<br />
specjalnych otworów w korpusie.<br />
W skład takiego złącza wchodzą<br />
następujące elementy: gniazdo, wtyk,<br />
rygiel do blokowania jednej ze stron<br />
(gniazda lub wtyku), łącznik oraz zaślepka<br />
gniazda. Wszystkie akcesoria<br />
pakowane są w osobną torebkę do samodzielnego<br />
montażu przez klienta.<br />
Do łączenia w linie użyto przewodów<br />
DY 1,0 mm2. Tablica 1 przedtawia maksymalne<br />
liczby opraw RIGA i RIGA reflector<br />
możliwych do połączenia w linię świetlną<br />
w zależności od modelu oprawy.<br />
Oprawa RIGA OFSb, OFSa, OFSae<br />
Z odbłyśnikiem i pokrywą<br />
gniazdo WIELAND<br />
Funkcjonalne<br />
i energooszczędne<br />
Rodzina opraw RIGA jest przystosowana<br />
do współpracy z popularnymi,<br />
tanimi i ogólnodostępnymi świetlówkami<br />
liniowymi.<br />
Oprawy RIGA w wersji bez odbłyśnika<br />
współpracują ze świetlówkami:<br />
� RIGA T5 – z pojedynczą świetlówką T5<br />
o mocach: 14W, 21W, 24W, 28W, 35W,<br />
49W, 54W, 80W;<br />
� RIGA T8 – z pojedynczą świetlówką<br />
T8 o mocach: 18W, 36W, 58W;<br />
Oprawy RIGA reflector w wersji z odbłyśnikiem<br />
współpracują ze świetlówkami:<br />
� RIGA T5 reflector – z jedną lub dwiema<br />
świetlówkami T5 o mocach: 14W, 24W,<br />
28W, 35W, 49W, 54W, 80W;<br />
� RIGA T8 reflector – z jedną lub dwiema<br />
świetlówkami T8 o mocach: 18W,<br />
36W, 58W.<br />
Model oprawy<br />
OSFb<br />
OSFa<br />
OSFae<br />
łącznik WIELAND<br />
gniazdo WIELAND<br />
NOWE PRODUKTY 43<br />
Oprawy RIGA wyposażone są w różne<br />
rodzaje układów zasilania:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
Moc<br />
świetlówki<br />
stateczniki elektroniczne,<br />
niskostratne stateczniki elektromagnetyczne<br />
z kompensacją mocy<br />
biernej,<br />
niskostratne stateczniki elektromagnetyczne<br />
bez kompensacji mocy<br />
biernej.<br />
Energooszczędne świetlówki linio-<br />
we współpracujące w oprawach RIGA<br />
z osprzętem zasilającym najnowszej generacji<br />
pozwalają uzyskiwać wymierne<br />
oszczędności energii elektrycznej. Szczególnie<br />
energooszczędnym rozwiązaniem<br />
godnym polecenia jest użycie opraw<br />
w wersji z nowoczesnymi świetlówkami<br />
typu T5 i statecznikami elektronicznymi.<br />
Max. liczba opraw w linii<br />
14 W 245<br />
21 W 185<br />
24 W 145<br />
28 W 120<br />
35 W 90<br />
49 W 75<br />
54 W 60<br />
80 W 45<br />
18 W <strong>200</strong><br />
36 W 110<br />
56 W 75<br />
18 W 300<br />
36 W 95<br />
56 W 6<br />
Konrad Kozłowski<br />
Złączka WIELAND GST 18i3 Tabl. 1. Maksymalna liczba opraw RIGA i RIGA refl ector możliwych do połączenia w linię świetlną.
44<br />
NOWE PRODUKTY<br />
SIMEN, ARION, MATIS<br />
Oprawy typu „downlight”<br />
z ELGO<br />
Świetlówkowe oprawy wbudowane w sufit podwieszany są jednym<br />
z podstawowych narzędzi stosowanych do zapewnienia ogólnego<br />
oświetlenia wnętrz biurowych, handlowych itp.<br />
Zastosowaniu świetlówek liniowych służą<br />
wbudowywane w sufit oprawy typu kasetonowego<br />
z rastrowymi układami optycznymi<br />
lub z dyfuzorami rozpraszającymi. W mniejszych<br />
wnętrzach lub po prostu dla wizualnego<br />
urozmaicenia oświetlanych pomieszczeń używa<br />
się także, podobnych funkcjonalnie, opraw<br />
do świetlówek kompaktowych nazywanych<br />
popularnie „downlightami”.<br />
Okrągłe lub niekiedy kwadratowe oprawy<br />
„downlight” mieszczą na ogół jedną lub<br />
dwie niezintegrowane świetlówki kompaktowe<br />
usytuowane poziomo, dzięki<br />
czemu oprawy mają płaski kształt, miesz-<br />
czą się w płytkiej przestrzeni sufitu podwieszonego<br />
i charakteryzują się stosunkowo<br />
szerokim rozsyłem światła.<br />
Do zasilania świetlówek kompaktowych<br />
w oprawach tego rodzaju używane są stateczniki<br />
magnetyczne, a w najnowszych<br />
konstrukcjach energooszczędnych – elektroniczne.<br />
Stateczniki i oprawki źródeł światła<br />
są sytuowane w specjalnych obudowach<br />
zespolonych z odbłyśnikami. W niektórych<br />
konstrukcjach oprawki lamp zamocowane są<br />
do odbłyśników, a obudowa stateczników stanowią<br />
odrębną część połączoną jedynie przewodami<br />
elektrycznymi ze źródłami światła.<br />
Układy optyczne opraw „downlight” wykonywane<br />
są najczęściej w formie aluminiowych<br />
odbłyśników o symetrii obrotowej. Do takich<br />
otwartych odbłyśników oferowane są elementy<br />
ograniczające olśnienie – dyfuzory<br />
w formie szyb rozpraszających światło lub<br />
jeszcze skuteczniejsze, aluminiowe rastry<br />
typu „turbo” i krzyżowe.<br />
Nowe „downlighty” z ELGO<br />
Produkcja trzech nowych serii opraw typu<br />
„downlight” o nazwach SIMEN, ARION i MA-<br />
TIS rozpoczęła się niedawno w fabryce ELGO<br />
Lighting Industries.
SIMEN<br />
Pierwszą z nowych propozycji jest seria<br />
opraw o nazwie SIMEN.<br />
W ofercie znalazły się modele opraw<br />
SIMEN do dwóch niezintegrowanych<br />
świetlówek kompaktowych, w wersji dwu<br />
i cztero pinowej, o mocach 13, 18 i 26 W.<br />
Świetlówki 2pin, zawierające zapłonnik<br />
w trzonku, współpracują ze statecznikami<br />
magnetycznymi, natomiast lampy 4pin<br />
z układami stabilizacyjno-zapłonowymi<br />
w postaci stateczników elektronicznych.<br />
Obudowa oprawy składa się z komory<br />
osprzętu i komory źródeł światła. Komorę<br />
osprzętu stanowi obudowa z otworami<br />
wentylacyjnymi, wykonana z tworzywa<br />
sztucznego – poliwęglanu (PC) w kolorze<br />
jasno szarym. Pionowa przegroda dzieli ją<br />
na dwie części. W jednej umiejscowione są<br />
stateczniki, w drugiej oprawki do źródeł<br />
światła. Od góry obudowa zamykana jest<br />
poliwęglanową przykrywką. Zasilanie doprowadzone<br />
jest do osprzętu za pomocą<br />
kabla zakończonego szybkozłączką.<br />
Obudowę osprzętu podpiera<br />
dodatkowo wspornik<br />
o regulowanej wysokości<br />
Wycięcie w obudowie odbłyśnika zamykane pokrywą ułatwia umieszczenie<br />
świetlówek w oprawkach<br />
Materiałem komory źródeł światła jest<br />
również poliwęglan. Obudowa tej komory<br />
ma dzwonowy kształt z kołnierzem ukształtowanym<br />
na rancie w formie pierścienia.<br />
Dwa kolory dolnego pierścienia komory<br />
źródeł światła widocznego poniżej sufitu:<br />
biały i szary, są dodatkowym urozmaiceniem<br />
pozwalającym dostosować wygląd<br />
opraw do charakteru i wystroju wnętrza.<br />
We wnętrzu komory źródeł światła<br />
umieszczony jest właściwy odbłyśnik<br />
składający się z dwóch części i jest wykonany<br />
z blachy aluminiowej o wysokiej<br />
czystości. Główna część odbłyśnika znajduje<br />
się na stałe w górnej części komory<br />
źródeł światła. W dolnej części tej komory,<br />
na zatrzaskowych zaczepach, mocowana<br />
jest druga część odbłyśnika mająca postać<br />
samodzielnego pierścienia w oprawach<br />
otwartych albo pierścienia ze szklanym<br />
dyfuzorem, sześcioramiennym rastrem<br />
„turbo” lub czteroramiennym - krzyżowym.<br />
Oferowane są odmiany oprawy<br />
Dwa przeciwległe uchwyty służą<br />
do mocowania oprawy w sufi cie<br />
Obudowa komory osprzętu z poliwęglanu (PC) mieści<br />
statecznik i oprawki świetlówek<br />
NOWE PRODUKTY 45<br />
z odbłyśnikiem i ewentualnie rastrem<br />
o powierzchni lustrzanej – odbijającej<br />
w sposób kierunkowy lub matowanej<br />
– odbijającej w sposób rozproszony.<br />
W głównej, górnej części odbłyśnika,<br />
naprzeciw oprawek, wykonano wycięcie<br />
zamykane specjalną, uchylną przykrywką,<br />
ułatwiające umieszczenie źródeł światła<br />
w oprawkach.<br />
Do mocowania oprawy w suficie podwieszanym<br />
służą dwa uchwyty, dociskane<br />
przez przemieszczanie ich na gwintowanym,<br />
obrotowym trzpieniu. Obudowę<br />
osprzętu podpiera dodatkowo wspornik<br />
o regulowanej wysokości.<br />
Dzięki czterem rodzajom układów<br />
optycznych, kilku wariantom mocy źródeł<br />
światła i różnym rodzajom układów<br />
zasilających, seria „downlightów” SIMEN<br />
daje projektantom uniwersalne możliwości<br />
ekonomicznego oświetlania ogólnego<br />
wielu wnętrz.<br />
Oprawa z odbłyśnikiem otwartym<br />
Oprawa z dyfuzorem rozpraszającym<br />
Oprawa z rastrem „turbo”<br />
Oprawa z rastrem „krzyżowym”
46<br />
NOWE PRODUKTY<br />
ARION<br />
W ofercie znalazły się także prostsze<br />
oprawy ARION do niezintegrowanych świetlówek<br />
kompaktowych o mocach 2x13W,<br />
2x18W i 2x26W. W zależności od modelu,<br />
oprawy ARION wyposażone są w stateczniki<br />
elektroniczne lub magnetyczne.<br />
Oprawy ze statecznikiem elektronicznym<br />
współpracują z czteropinowymi świetlówkami<br />
PLC/4P o trzonkach G24q, natomiast<br />
modele ze statecznikiem magnetycznym<br />
są przeznaczone do dwupinowych świetlówek<br />
PLC/2P o trzonkach G24d.<br />
Obudowa osprzętu<br />
Wspornik o regulowanej<br />
długości<br />
Statecznik elektroniczny<br />
w oprawach ARION<br />
do świetlówek PLC (4pin)<br />
lub magnetyczny w modelach<br />
do świetlówek PLC (2pin)<br />
Mocowanie w sufi cie za pomocą<br />
sprężystych uchwytów<br />
„Downlighty” ARION są oprawami otwartymi,<br />
bez elementów osłaniających źródło<br />
światła. Ich odbłyśniki wykonano z elektropolerowanego<br />
aluminium. Standardowo<br />
pierścienie dolne opraw malowane są<br />
w kolorze białym (RAL 9003). Na życzenie<br />
klienta można stosować inną kolorystykę<br />
według palety kolorów RAL.<br />
W ofercie znajdują się trzy wielkości<br />
opraw różniące się rozmiarem odbłyśnika,<br />
a w konsekwencji średnicą dolnego<br />
pierścienia. Średnice te wynoszą 191,<br />
Możliwość regulacji położenia odbłyśnika w zależności<br />
od długości świetlówek<br />
Pierścień z odlewu aluminiowego<br />
malowany proszkowo na kolor biały<br />
215 lub 239 mm. Każdy z trzech wariantów<br />
rozmiarowych oprawy oferowany<br />
jest w wersjach do świetlówek różnych<br />
mocy, czyli o różnych długościach. Aby<br />
dla każdej z wersji zapewnić właściwe<br />
umieszczenie świetlówki w stosunku do<br />
ogniska odbłyśnika, istnieje możliwość<br />
odpowiedniej regulacji jego położenia<br />
względem oprawek źródeł światła.<br />
Do mocowania oprawy w suficie podwieszonym<br />
służą uchwyty z blachy sprężynującej.<br />
Spężysty uchwyt do mocowania<br />
w sufi cie<br />
Otwarty odbłyśnik<br />
z elektropolerowanego aluminium<br />
o średnicach 191, 215 lub 239 mm<br />
Mocowanie w sufi cie za pomocą sprężystych uchwytów
MATIS<br />
Trzecim rodzajem opraw „downlight”<br />
w nowej ofercie ELGO jest model MATIS.<br />
Oprawy MATIS także oferują dwa warianty<br />
osprzętu elektrycznego. Oprawy ze statecznikiem<br />
elektronicznym są przeznaczone<br />
do współpracy z dwiema świetlówkami<br />
PLC/4P o trzonku G24q i mocach 2x13W,<br />
2x18W i 2x26W. Drugi wariant to oprawa<br />
bez statecznika, przeznaczona do dwóch<br />
zintegrowanych świetlówek kompaktowych<br />
z trzonkiem E27, typu 2U o mocy<br />
2x18W lub 3U o mocy 2x26W.<br />
Odbłyśniki wykonano z elektropolerowanego<br />
aluminium. Pierścienie dolne<br />
standardowo malowane są w kolorze<br />
białym (RAL 9003) z możliwością innej kolorystyki<br />
według palety kolorów RAL.<br />
Odbłyśniki opraw MATIS zamknięto szybą z<br />
matowanego, hartowanego szkła, pełniącą<br />
rolę dyfuzora rozpraszającego światło i ograniczającego<br />
niepożądany efekt olśnienia.<br />
Zastosowanie metalowego zawiasu łączącego<br />
szklany dyfuzor z oprawą, dodatkowo<br />
zabezpiecza go przed przypadkowym stłu-<br />
Sprężyste uchwyty<br />
do mocowania oprawy<br />
w sufi cie podwieszanym<br />
PLC/4P<br />
Dwie niezintegrowane<br />
świetlówki kompaktowe<br />
typu PLC (4pin)<br />
o mocy 13 ,18 lub 26 W<br />
z trzonkiem G24 q<br />
współpracujące<br />
ze statecznikiem<br />
elektronicznym<br />
czeniem podczas wymiany źródeł światła.<br />
Średnica dolnego, białego pierścienia oprawy<br />
MATIS wynosi <strong>22</strong>8 mm.<br />
Aby zapewnić pewny montaż „downlighty”<br />
wyposażono w specjalne sprężyny mocujące<br />
oprawy w suficie podwieszonym.<br />
Różnorodne możliwości<br />
Oferta opraw typu „downlight” z serii<br />
SIMEN, ARION i MATIS, z energooszczędnymi<br />
i trwałymi źródłami światła<br />
o zróżnicowanych mocach i nowoczesnymi<br />
statecznikami, umożliwia dobór<br />
ekonomicznego oświetlenia dla wielu<br />
wnętrz komercyjnych i publicznych,<br />
a także nowoczesnych aranżacji wnętrz<br />
mieszkalnych.<br />
Nowe „downlighty” pozwalają uzyskać<br />
optymalne efekty w oświetlaniu ogólnym:<br />
� wnętrz użyteczności publicznej np.:<br />
galerii sztuki, sal muzealnych, banków,<br />
hoteli, pubów itp.<br />
� przestrzeni handlowych np.: sklepów,<br />
butików itp.<br />
Statecznik elektroniczny<br />
2U 3U<br />
Dwie zintegrowane<br />
świetlówki<br />
kompaktowe typu<br />
2U o mocy 18W<br />
z trzonkiem E27<br />
NOWE PRODUKTY 47<br />
� ciągów komunikacyjnych w budynkach<br />
np. korytarzy, recepcji, klatek<br />
schodowych itp.<br />
� wnętrz mieszkalnych o nowoczesnej<br />
i nieskrępowanej stylistyce.<br />
Dzięki różnorodności rozwiązań i wariantów<br />
serie SIMEN, ARION i MATIS stanowią<br />
praktyczną syntezę wszystkich<br />
podstawowych cech opraw typu „downlight”<br />
zapewniając:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
możliwość aranżacji oświetlenia w zależności<br />
od indywidualnych potrzeb,<br />
rożne parametry świetle i bogaty asortyment<br />
źródeł światła,<br />
prostą i bezpieczną eksploatację,<br />
łatwy montaż i zabiegi konserwacyjne,<br />
energooszczędność.<br />
Marek Kołakowski<br />
Odbłyśnik<br />
z elektropolerowanego<br />
aluminium<br />
Szyba matowana<br />
ze szkła hartowanego
48<br />
NOWE PRODUKTY<br />
SUNWIND 10<br />
Hybrydowy zestaw oświetleniowy<br />
Pozyskiwanie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych<br />
staje się nie tylko modą, ale także koniecznością
Naturalne zasoby energetyczne kurczą<br />
się, a koszty energii elektrycznej rosną<br />
lawinowo. Nie bez znaczenia jest także<br />
konieczność ochrony środowiska naturalnego<br />
i minimalizowania negatywnych<br />
skutków emisji do atmosfery dwutlenku<br />
węgla CO2 powodującego efekt cieplarniany.<br />
Zalecenia Unii Europejskiej<br />
mówią, że do roku 2020 udział energii<br />
odnawialnej w całym bilansie energetycznym<br />
Unii powinien wynieść 20%. Tak<br />
więc korzystanie z odnawialnych źródeł<br />
energii już dziś staje się koniecznością.<br />
Energia odnawialna to między innymi<br />
słońce i wiatr. Badania meteorologiczne<br />
wykazują niestety, że w Polsce okres słoneczny<br />
w ciągu dnia w skali całego roku<br />
wynosi średnio zaledwie 1,5 godziny,<br />
a w okresie zimowym ilość światła docierającego<br />
do baterii słonecznych jest<br />
stanowczo zbyt mała, aby korzystać tylko<br />
z energii słonecznej. Chcąc korzystać<br />
z energii odnawialnej np. do oświetlania<br />
niektórych terenów zewnętrznych niezbędne<br />
jest jednoczesne wykorzystanie<br />
energii słonecznej i wiatru. Mogą być do<br />
tego wykorzystywane specjalne hybrydowe<br />
zestawy oświetleniowe. Elektryczność<br />
w tego typu zestawach pozyskiwana<br />
jest za pomocą paneli słonecznych<br />
oraz przy użyciu turbin wiatrowych.<br />
Zasilanie hybrydowe wyposażone jest<br />
w akumulatory pozwalające na nieprzerwane<br />
korzystanie z energii niezależnie<br />
od warunków. Dodatkowe zalety stosowania<br />
takiego rozwiązania to:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
całkowita niezależność od sieci energetycznej,<br />
unikanie opłat za energię elektryczną,<br />
niskie koszty eksploatacji i konserwacji,<br />
korzyści ekologiczne.<br />
Stosowanie hybrydowych układów<br />
oświetleniowych umożliwia poprawę<br />
widoczności i bezpieczeństwa w miejscach,<br />
gdzie budowanie połączeń kablowych<br />
jest zbyt kosztowne. Zestawy<br />
hybrydowe można stosować zarówno<br />
w przestrzeni publicznej, jak i prywatnej,<br />
a przy ich pomocy oświetlać:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
przystanki autobusowe,<br />
deptaki i promenady,<br />
przejścia dla pieszych,<br />
parki i place zabaw,<br />
obiekty handlowe i przemysłowe,<br />
parkingi,<br />
tereny przydomowe,<br />
ogrody,<br />
działki rekreacyjne.<br />
SUNWIND 10<br />
Panel<br />
ogniw<br />
fotowoltaicznych<br />
ELGO Lighting Industries S.A. wprowadziło<br />
właśnie do swojego programu produkcyjnego<br />
hybrydowy zestaw oświetleniowy<br />
o nazwie SUNWIND 10. Jego<br />
podstawowymi modułami są:<br />
� panel ogniw fotowoltaicznych,<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
NOWE PRODUKTY 49<br />
Turbina<br />
wiatrowa<br />
Oprawa oświetleniowa<br />
ze źródłem światła LED<br />
Akumulator<br />
„ Zestaw oświetleniowy SUNWIND 10<br />
umożliwia poprawę widoczności<br />
i bezpieczeństwa w miejscach,<br />
gdzie budowanie połączeń kablowych „<br />
jest zbyt kosztowne<br />
turbina wiatrowa,<br />
akumulator,<br />
oprawa oświetleniowa wyposażona<br />
w bardzo energooszczędne, ledowe<br />
źródło światła,<br />
czujnik zmierzchowy.
<strong>50</strong><br />
NOWE PRODUKTY<br />
Ogniwo fotowoltaiczne<br />
Fotowoltaiczne ogniwa krzemowe służą<br />
do przetwarzania promieniowania<br />
słonecznego na energię elektryczną.<br />
Moc znamionowa ogniwa stosowanego<br />
w zestawie SUNWIND wynosi 130 W,<br />
a napięcie 34 V.<br />
Słup<br />
Wysokość słupa<br />
[m]<br />
Panel fotowoltaiczny STP130S-24/Ac<br />
Maksymalna<br />
moc<br />
znamionowa [W]<br />
Turbina wiatrowa<br />
Prąd przy Pmax [A] Napięcie przy Pmax [V]<br />
Turbina wiatrowa dostarcza energii elektrycznej<br />
przetwarzając energię kinetyczną<br />
wiatru. Generuje ona prąd stały o napięciu<br />
12 V. Turbina wyposażona jest w wirnik,<br />
na którym zamocowane jest wirnikowe<br />
śmigło z trzema łopatami. Jego średnica<br />
Prąd zwarciowy<br />
[A]<br />
Napięcie przy<br />
obwodzie<br />
otwartym [V]<br />
wynosi 1,38 m. Energia elektryczna jest<br />
wytwarzana już przy prędkości wiatru<br />
wynoszącej 2,5 m/s. Maksymalną moc<br />
wynoszącą 300 W turbina uzyskuje przy<br />
prędkości wiatru 10 m/s. Jeśli prędkość<br />
wiatru przekroczy <strong>50</strong> m/s zaczyna działać<br />
zabezpieczenie w postaci hamulca, który<br />
zatrzymuje turbinę, aby zapobiec jej<br />
uszkodzeniu.<br />
Akumulator<br />
Energia uzyskiwana z panelu słonecznego<br />
i turbiny wiatrowej gromadzona jest w akumulatorze.<br />
W zestawie SUNWIND 10 zastosowano<br />
akumulator żelowy o pojemności<br />
120 Ah i napięciu nominalnym 12 V.<br />
Oprawa oświetleniowa i źródło<br />
światła LED<br />
Dodatkowym atutem zestawu SUNWIND<br />
10 jest zastosowanie wyjątkowo energooszczędnego<br />
i trwałego źródła światła<br />
LED z trzonkiem E40 w specjalnie do<br />
niego przystosowanej oprawie oświetleniowej<br />
ACRON <strong>100</strong>L2. Takie rozwiązanie<br />
wielokrotnie zapewnia wyjątkowo długą<br />
i ekonomiczną eksploatację zestawu.<br />
Dwuczęściowy korpus oprawy ACRON<br />
<strong>100</strong>L2 wykonany jest z wysokociśnieniowego<br />
odlewu aluminiowego. Pokrycie<br />
korpusu farbą proszkową dodatkowo<br />
podwyższa odporność opraw na czynniki<br />
Nominalna<br />
temperatura pracy<br />
[ºC]<br />
Waga<br />
[kg]<br />
Wymiary [mm]<br />
130 3,83 34 4,4 41,8 45 ± 2 15,5 1580 x 808 x 35<br />
Turbina wiatrowa FD1.5-0.3/10C<br />
Moc nominalna<br />
[W]<br />
Napięcie [V]<br />
Prędkość wiatru [m/s]<br />
startowa nominalna maksymalna<br />
Łopaty [szt.] Korpus<br />
Średnica wirnika<br />
[m]<br />
Waga [kg]<br />
300 12 2,5 10 <strong>50</strong> 3 odlew aluminiowy 1,38 20<br />
Akumulator żelowy<br />
Materiał<br />
Napięcie nominalne [V] Pojemność [Ah]<br />
długość<br />
Wymiary [mm]<br />
szerokość wysokość<br />
Masa [kg]<br />
12 120 410 175 <strong>22</strong>7 34<br />
Oprawa ACRON ze źródłem światła LED (w zestawie)<br />
Index Model Źródło światła<br />
YU-WO0059-14 ACRON <strong>100</strong>L2<br />
półprzewodnikowe<br />
źródło<br />
Wymiary<br />
[mm]<br />
Moc źródła<br />
światła [W]<br />
Wymiary podstawy słupa [mm]<br />
6 stal ocynkowana przekrój <strong>100</strong> x <strong>100</strong> 300 x 300<br />
** w zależności od selekcji zastosowanych diod.<br />
Trzonek lampy<br />
LED<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
Klosz<br />
Barwa źródła<br />
światła<br />
29-35** E40 IP66 II szkło dzienny biały
atmosferyczne i korozję. Specjalne wysokogatunkowe uszczelki<br />
z poliuretanu wylewane na korpusie i kloszu oprawy oraz zawiasy<br />
i klamra dociskająca części korpusu zapewniają wysoki stopień<br />
szczelności IP66.<br />
Do wyboru są oprawy z wypukłym kloszem z poliwęglanu lub<br />
z płaską szybą ze szkła hartowanego.<br />
Czujnik zmierzchowy<br />
Hybrydowe zestawy oświetleniowe SUNWIND 10 są przeznaczone<br />
do użytkowania w sposób bezobsługowy w miejscach<br />
pozbawionych zasilania z sieci energetycznej. Dlatego załączanie<br />
i wyłączanie oświetlenia jest realizowane automatycznie za<br />
pomocą czujnika zmierzchowego na prąd stały 12V.<br />
Sławomir Kwiatkowski<br />
NOWE PRODUKTY 51<br />
Hybrydowy zestaw oświetleniowy SUNWIND10<br />
zastosowano do oświetlenia uliczki osiedlowej<br />
w Radziejowie.
52<br />
NOWE PRODUKTY<br />
SIRAN, LOTOS i inne nowości<br />
Nowe świetlówki kompaktowe<br />
Program<br />
energooszczędnych<br />
źródeł światła, w tym<br />
świetlówek<br />
kompaktowych<br />
BRILUM jest<br />
konsekwentnie<br />
rozwijany<br />
Ubiegłoroczne zarządzenia Unii Europejskiej<br />
związane ze stopniowym wycofywaniem<br />
z rynku europejskiego energochłonnych<br />
typów żarówek tradycyjnych<br />
i halogenowych, spowodują wkrótce,<br />
że rolę źródeł światła powszechnego<br />
użytku przejmą właśnie świetlówki<br />
kompaktowe i rozwijające się w szybkim<br />
tempie źródła światła LED.<br />
Właśnie dlatego czołowi dostawcy<br />
powszechnych rozwiązań oświetleniowych<br />
pracują nad jak najlepszym dostosowaniem<br />
swoich ofert do tej nowej<br />
sytuacji rynkowej. W ofercie BRILUM<br />
również pojawiają się coraz to nowe serie<br />
energooszczędnych źródeł światła -<br />
świetlówek kompaktowych pozwalające<br />
na oszczędzanie energii elektrycznej<br />
i kosztów oświetlenia w prywatnych<br />
domach i mieszkaniach oraz wielu wnętrzach<br />
publicznych, takich jak np.: biura,<br />
sklepy, hotele i restauracje.<br />
Prawie całą ofertę świetlówek kompaktowych,<br />
liniowych i kołowych BRI-<br />
LUM prezentuje jeden z najnowszych<br />
folderów zatytułowany „Świetlówki<br />
– nowoczesne źródła światła” opracowany<br />
w naszej serii wydawniczej ProductLine.<br />
SIRAN<br />
SIRAN to nowa seria czterech typów<br />
świetlówek kompaktowych, o klasycznej<br />
formie z rurkami wyładowczymi w<br />
kształcie litery U. Odpowiednio do oznaczeń<br />
3U, 4U oraz 6U lampy posiadają 3,<br />
4 lub 6 rurek.<br />
Świetlówki SIRAN oferowane są w szeregach<br />
mocy:<br />
� SIRAN 3U: 7 – 9 – 11 – 13 W, z trzonkiem<br />
E14 i E27,<br />
� SIRAN 4U: 9 – 11 – 13 – 15 – 18 W,<br />
z trzonkiem E27,<br />
� SIRAN 6U: 11 – 13 – 15 – 18 – 20 W,<br />
z trzonkiem E27.<br />
Wszystkie świetlówki kompaktowe z serii<br />
SIRAN charakteryzują się temperaturą<br />
barwową światła 4.000 K i wskaźnikiem<br />
oddawania barw Ra=82, a ich deklarowana<br />
trwałość znamionowa wynosi 10.000 h.<br />
SIRAN 3U SIRAN 4U SIRAN 6U LOTOS 4U LOTOS 5U
Szczególną cechą konstrukcyjną jest<br />
niewielka średnica rurki wyładowczej<br />
wynosząca jedynie 7 mm. Pozwoliło to<br />
na osiągnięcie małych wymiarów źródła<br />
światła. W zależności od modelu i mocy<br />
długość świetlówek SIRAN mieści się<br />
w przedziale od 92 mm do 125 mm, przy<br />
długości tradycyjnej żarówki wynoszącej<br />
zwykle 105 mm.<br />
LOTOS<br />
Kolejną nowością w programie energooszczędnych<br />
źródeł światła BRILUM jest<br />
seria świetlówek kompaktowych LOTOS<br />
z rurkami wyładowczymi ukształtowanymi<br />
w charakterystyczny sposób tworzący<br />
obrys zbliżony do bańki żarówkowej.<br />
Również ta seria zawiera modele<br />
o czterech rurkach oznaczone jako 4U<br />
i o pięciu rurkach 5U.<br />
W ofercie świetlówek LOTOS znalazły<br />
się lampy w następującym szeregu<br />
mocy:<br />
LOTOS 4U: 11 – 15 W, z trzonkiem E27,<br />
LOTOS 5U: 16 – 25 W, z trzonkiem E27.<br />
Każdy z modeli świetlówek z serii LOTOS<br />
oferowany jest w dwóch wersjach temperatury<br />
barwowej 2700 K i 4000 K. Także<br />
w tym przypadku lampy charakteryzują się<br />
niewielkimi rozmiarami porównywalnymi<br />
z wielkością tradycyjnych żarówek.<br />
SKR-<strong>50</strong><br />
Inne nowości w grupie<br />
świetlówek kompaktowych<br />
Warto zauważyć także inne nowości<br />
w grupie kompaktowych, fluorescencyjnych<br />
źródeł światła BRILUM. Są to<br />
świetlówki kompaktowe SKR-<strong>50</strong>, GU-10F<br />
i SJ-118.<br />
Świetlówka kompaktowa typu SRK-<strong>50</strong><br />
to małe fluorescencyjne źródło światła<br />
o mocy 7 W, w bańce zewnętrznej zbliżonej<br />
kształtem i rozmiarami do tradycyjnej<br />
żarówki reflektorowej z trzonkiem E14.<br />
Średnica lampy wynosi <strong>50</strong> mm, a całkowita<br />
długość 87 mm. Kopuła bańki posiada<br />
powierzchnię rozpraszającą światło.<br />
Temperatura barwowa światła wynosi<br />
4.000 K, a wskaźnikiem oddawania barw<br />
Ra=82.<br />
Świetlówka kompaktowa GU-10F<br />
o mocy 9 W uzupełnia naszą wcześniejszą<br />
ofertę takiej świetlówki o mocy 7 W.<br />
Charakterystyczną cechą świetlówek<br />
GU10F jest wyposażenie ich w trzonek<br />
typu GU10 pozwalający na zastosowanie<br />
tych energooszczędnych źródeł światła<br />
w wielu oprawach, w zastępstwie energochłonnych<br />
żarówek halogenowych<br />
z takim trzonkiem. Świetlówki GU-10F<br />
o mocy 9 W mogą być zastosowane<br />
zwłaszcza w oprawach punktowych<br />
wbudowywanych w sufit podwieszany,<br />
GU-10F<br />
NOWE PRODUKTY 53<br />
wyposażonych w możliwość regulacji<br />
wsunięcia źródła światła w oprawę przez<br />
zmianę położenia oprawki.<br />
Kopuła bańki posiada pryzmatyczną powierzchnię<br />
rozpraszającą światło. Temperatura<br />
barwowa światła wynosi 4.000 K,<br />
a wskaźnikiem oddawania barw Ra=82.<br />
Świetlówka kompaktowa SJ-118<br />
to specjalne fluorescencyjne źródło<br />
światła przeznaczone do stosowania w<br />
popularnych oprawach projektorowych<br />
typu B-7 w zastępstwie energochłonnych<br />
liniowych żarówek halogenowych<br />
J -118, wycofanych z rynku na podstawie<br />
ubiegłorocznych zarządzeń Unii Europejskiej.<br />
Lampę wyposażono w dwa<br />
trzonki R7s. Świetlówka o mocy 20 W<br />
charakteryzuje się wysokim strumieniem<br />
świetlnym o wartości 1.<strong>200</strong> lm. Temperatura<br />
barwowa światła wynosi 4.000 K,<br />
a wskaźnikiem oddawania barw Ra=82.<br />
Jej deklarowana trwałość znamionowa<br />
jest kilkukrotnie wyższa niż w przypadku<br />
liniowego żarówki halogenowej i wynosi<br />
8.000 godzin.<br />
Marek Kołakowski<br />
SJ-118
54<br />
TECHNIKA ŚWIETLNA<br />
Nowoczesne źródła światła<br />
białego do oświetlania<br />
przestrzeni miejskich<br />
Na całym świecie, również w Polsce, coraz częściej do oświetlania<br />
przestrzeni miejskich używa się nie tylko lamp sodowych,<br />
ale i nowoczesnych, kompaktowych lamp metalohalogenkowych<br />
Pierwsza fala masowych modernizacji<br />
oświetlenia miejskiego rozpoczęła się<br />
w Polsce z początkiem ostatniej dekady<br />
ubiegłego stulecia. W latach dziewięćdziesiątych,<br />
a nawet kilka lat wcześniej,<br />
pod wpływem samorządów lokalnych<br />
wysokoprężne lampy rtęciowe, dominujące<br />
wcześniej na ulicach polskich miast,<br />
zaczęły być masowo wymieniane na wysokoprężne<br />
lampy sodowe. Światło rtęciowe<br />
charakteryzowało się niezbyt przyjemną<br />
barwą biało niebieskawą, a lampy<br />
tego typu miały skuteczność świetlną<br />
w zakresie zaledwie 45-55 lm/W przy<br />
praktycznej trwałości około 6.000 godzin.<br />
Wymiana lamp rtęciowych na sodowe<br />
była dyktowana przede wszystkim względami<br />
oszczędności energii elektrycznej<br />
i kosztów przeznaczanych w budżetach<br />
gminnych na cele oświetlenia publicznego.<br />
Przy ograniczonych funduszach i powszechnej<br />
krytyce praktyki częściowych<br />
wyłączeń lamp ulicznych, wysokoprężne<br />
lampy sodowe o trwałości średniej 16.000<br />
– 24.000 godzin, znacznie wyższej niż<br />
rtęciówki, były doskonałym środkiem<br />
zapewnienia tańszego światła wszędzie<br />
gdzie było ono potrzebne mieszkańcom.<br />
Ówczesne lampy sodowe typu standardowego<br />
charakteryzowały się skutecznością<br />
świetlną w zakresie 85-120 lm/W.<br />
Ich oczywiste niedoskonałości w postaci<br />
żółtego światła i słabego oddawania<br />
barw były świadomie i z konieczności<br />
akceptowane w perspektywie znaczącej<br />
energooszczędności.<br />
Proces modernizacji oświetlenia drogowego<br />
w Polsce trwa nadal. Modernizacje<br />
na podstawowym poziomie wymiany<br />
rtęciówek na sodówki, mają jeszcze<br />
ciągle miejsce w mniejszych ośrodkach<br />
- niewielkich miejscowościach i wsiach.<br />
W dużych miastach przeprowadza się<br />
natomiast już drugą falę modernizacji<br />
polegającą na wymianie opraw oświetlenia<br />
ulicznego na sprzęt najnowszej<br />
generacji, na ogół z wysokoprężnymi<br />
lampami sodowymi, lecz często już<br />
w wersji o podwyższonym strumieniu<br />
świetlnym, ale także z wysokoprężnymi<br />
lampami metalohalogenkowymi.<br />
Nowe podejście do oświetlania<br />
terenów miejskich<br />
Obecnie zadaniem oświetlenia terenów<br />
miejskich staje się nie tylko zapewnienie<br />
dobrej widoczności uczestnikom ruchu<br />
kołowego, jak miało to miejsce wcześniej.<br />
Współcześnie oświetlenie miejskie staje<br />
się także sposobem na tworzenie przyjaznej<br />
mieszkańcom atmosfery miasta<br />
i podnoszenia jego atrakcyjności.
Podstawowa zmiana podejścia do<br />
oświetlania miast polega na częściowym<br />
powrocie do światła białego w przestrzeni<br />
miejskiej. Tym razem jest to jednak światło<br />
o wysokiej jakości zapewniane głównie<br />
przez nowe generacje wysokoprężnych<br />
lamp metalohalogenkowych. Są one coraz<br />
częściej stosowane do oświetlania<br />
mniejszych ulic o dużym udziale ruchu<br />
pieszego oraz terenów miejskich, typowo<br />
rekreacyjnych lub spacerowych – parków,<br />
skwerów, deptaków, itp.<br />
Nie oznacza to całkowitego odejścia<br />
od żółtego światła lamp sodowych, które<br />
nadal są masowo używane. Jednak zauważalna<br />
jest tendencja do ograniczania<br />
ich zastosowania do głównych, największych<br />
ulic i tras przelotowych o dużym<br />
nasileniu ruchu kołowego. Na mniejsze<br />
ulice w obszarach mieszkalnych miast,<br />
do parków i w tereny rekreacyjne, coraz<br />
częściej wprowadzane jest światło białe<br />
i tendencja ta będzie się w najbliższym<br />
czasie pogłębiać.<br />
Zalety światła białego<br />
w przestrzeni miejskiej<br />
Okazuje się, że białe światło jest źródłem<br />
wielu korzyści. Przede wszystkim badania<br />
wykazują, że nocą w świetle białym<br />
otoczenie postrzegane jest jako jaśniejsze,<br />
bardziej naturalne i lepiej akceptowane<br />
przez ludzi. Daje to mieszkańcom zwiększone<br />
poczucie bezpieczeństwa w okresie<br />
nocnym. W rejonach zagrożonych przestępczością<br />
wyposażonych w monitoring<br />
za pomocą kamer telewizji przemysłowej<br />
białe światło zapewnia też lepszą jakość<br />
nagrań. Stosowane w rejonach współistnienia<br />
ruchu kołowego z nasilonym<br />
ruchem pieszym, pomaga również kierowcom<br />
i pieszym we wzajemnym widze-<br />
Statecznik elektroniczny POWERTRONIC<br />
do lamp metalohalogenkowych POWERBALL HCI fi rmy Osram<br />
niu zmniejszając liczbę wypadków.<br />
W większości przypadków światło białe<br />
jest odpowiednie do celów iluminacji<br />
architektury. Może być używane do zalewowej<br />
iluminacji całej fasady lub bryły<br />
obiektu, ale także do tworzenia nastroju<br />
przez podświetlanie akcentujące detal architektoniczny.<br />
Dodatkowo pasuje równie<br />
dobrze do klasycznych i nowoczesnych<br />
form i materiałów budowlanych.<br />
Biała barwa światła, znacznie lepiej<br />
niż żółta, nadaje się też do oświetlania<br />
krajobrazu i zieleni, nadając im naturalny,<br />
zdrowy wygląd.<br />
Według najnowszych badań, również<br />
z energetycznego punktu widzenia, nocne<br />
oświetlenie białe w terenach miejskich<br />
jest korzystne. Nowoczesne, metalohalogenkowe<br />
źródła światła są pod względem<br />
zużycia energii elektrycznej porównywalne<br />
z lampami sodowymi, a dzięki białej<br />
barwie światła w warunkach widzenia<br />
nocnego są wizualnie odbierane jako<br />
jaśniejsze. Dzięki temu można osiągać<br />
ten sam efekt wizualny co przy świetle<br />
żółtym, już przy niższym strumieniu<br />
świetlnym i mocy elektrycznej. Tak wiec<br />
porównywalne efekty widzenia można<br />
osiągać oszczędzając sporo energii. Z kolei<br />
mniejsze zużycie energii to mniej paliw<br />
stałych zużytych do jej wytworzenia<br />
i mniejsza emisja substancji szkodliwych<br />
dla zdrowia do atmosfery.<br />
Niezależna organizacja – Międzynarodowa<br />
Komisja Oświetleniowa CIE<br />
– opracowuje już zalecenia dotyczące<br />
stosowania światła białego na terenach<br />
zurbanizowanych uwzględniające wrażliwość<br />
widmową oka ludzkiego przy<br />
niskich poziomach natężenia oświetlenia<br />
występujących w warunkach<br />
nocnych.<br />
TECHNIKA ŚWIETLNA 55<br />
Nowe źródła światła<br />
w oświetleniu terenów<br />
miejskich<br />
Nowością w oświetleniu terenów miejskich<br />
są przede wszystkim kompaktowe<br />
lampy metalohalogenkowe w tzw. technologii<br />
ceramicznej. Jarzniki tych lamp<br />
wykonane są z przeświecającej ceramiki<br />
z polikrystalicznego tlenku glinu. Wykorzystano<br />
tu doświadczenia uzyskane przy<br />
konstrukcji i produkcji wysokoprężnych<br />
lamp sodowych, szczególnie tzw. lamp<br />
typu „white soda” o bardzo dobrym oddawaniu<br />
barw. Zastosowano podobny<br />
prętowy przepust prądowy jarznika zmieniając<br />
dodatkowo kształt bańki wyładowczej<br />
z cylindrycznego na sferyczny,<br />
z rozkładem temperatur korzystniejszym<br />
dla pracy metalohalogenków.<br />
Ze względu na silną zależność parametrów<br />
świetlnych i barwowych nowego<br />
typu lamp od warunków zasilania,<br />
pracują one wyłącznie ze specjalnymi<br />
elektronicznymi urządzeniami zasilająco<br />
stabilizującymi oferowanymi przez<br />
producentów w komplecie z lampą lub<br />
montowanymi w firmowych oprawach<br />
oświetleniowych.<br />
W praktyce kompaktowe lampy metalohalogenkowe<br />
wykonane w technologii<br />
jarznika ceramicznego wytwarzają jedynie<br />
najwięksi producenci źródeł światła,<br />
którzy od początku opanowali produkcję<br />
standardowych jarzników ceramicznych<br />
do wysokoprężnych lamp sodowych,<br />
a następnie przystosowali<br />
ją do potrzeb lamp<br />
metalohalogenkowych.<br />
Marek Kołakowski<br />
Lampa metalohalogenkowa<br />
POWERBALL HCI-T 70W<br />
fi rmy Osram
56 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />
Oświetlenie obiektów muzealnych<br />
CZĘŚĆ 1<br />
Oświetlenie ma decydujący wpływ na percepcję eksponatów<br />
oglądanych w muzeum. Tworzy klimat we wnętrzu, umożliwia skupienie<br />
uwagi na oglądanych przedmiotach.<br />
Fot. 1. „Ku wolności – Powstanie Warszawskie 1944” Strasburg, Chicago, Warszawa <strong>200</strong>5<br />
Można powiedzieć, że obok samych eksponatów,<br />
oświetlenie jest jednym z równorzędnych<br />
czynników, które warunkują powodzenie<br />
medialne ekspozycji. Światło pomaga<br />
widzieć eksponaty, ale też zwiększa<br />
odczuwanie przeżyć estetycznych, a także<br />
stanowi czynnik prowadzący pomiędzy<br />
poszczególnymi punktami wystawy.<br />
Oświetlenie musi współgrać z prezentowanymi<br />
eksponatami. Ma być ich<br />
uzupełnieniem, nie może jednak pełnić<br />
dominującej funkcji. Już samo opracowanie<br />
koncepcji oświetlenia dla muzeów<br />
lub galerii jest wyzwaniem dla projektanta.<br />
Wymagana jest tutaj znajomość<br />
nie tylko zasad oświetlania, ale również<br />
zagadnień konserwatorskich oraz prawideł<br />
z zakresu estetyki. Należy zwracać<br />
również uwagę na wrażliwość obiektów<br />
na promieniowanie optyczne [1].<br />
Projektując oświetlenie w obiektach<br />
muzealnych należy pamiętać, że weryfikację<br />
tej pracy będą przeprowadzali przede<br />
wszystkim zwiedzający i to właśnie od nich<br />
będzie zależało, czy wystawa odniesie sukces<br />
medialny, czy pozostanie tylko „jakąś”<br />
wystawą w „jakimś” muzeum. Nawet najlepsze<br />
wystawy bez odpowiedniej oprawy,<br />
do której należy oświetlenie, mimo swej<br />
świetności mogą zostać niezauważone,<br />
ponieważ we współczesnych czasach<br />
każdą wystawę należy traktować jako<br />
produkt, który trzeba dobrze sprzedać.<br />
Zasada podstawowa<br />
Podstawową zasadą przy oświetlaniu<br />
muzeów jest dążenie do zapewnienia<br />
odbiorcom wygody widzenia oraz stworzenie<br />
właściwego otoczenia świetlnego<br />
do prezentowanych zbiorów.<br />
Wygoda widzenia zależy od czynników<br />
ilościowych oraz jakościowych<br />
oświetlenia.<br />
„Zapewnienie wygody widzenia<br />
oznacza spełnienie następujących warunków:<br />
� zdolność rozróżniania szczegółów<br />
jest pełna;<br />
� spostrzeganie jest sprawne, pozbawione<br />
ryzyka dla człowieka oraz przedmiotów<br />
jego pracy i jego otoczenia;<br />
� spostrzeganie połączone jest z pewną<br />
przyjemnością, a nie prowadzi do odczucia<br />
pewnej przykrości, niewygody,<br />
nadmiernego zmęczenia.”[2]<br />
„Otoczenie świetlne jest to środowisko<br />
oddziałujące (na człowieka) fizjologicznie<br />
i psychologicznie, utworzone<br />
we wnętrzu przez światło (poziom<br />
i rozkład natężenia oświetlenia, sposób<br />
wprowadzenia światła do wnętrza, barwę<br />
postrzeganą światła) oraz przez barwę<br />
(odcień, nasycenie, rozkład odcienia<br />
i nasycenia we wnętrzu, oddawanie<br />
barw) w powiązaniu z kształtem wnętrza.<br />
Otoczenie świetlne nazywane jest też<br />
niekiedy „klimatem świetlnym.”[2]<br />
Stosownie do tego kryterium, należy<br />
ograniczać wpływ olśnienia, zapewniać<br />
dostateczną luminancję i jej rozkład we<br />
wnętrzu, zapewniać dostateczny kontrast.<br />
Należy stosować źródła światła
o odpowiednio dobranej temperaturze<br />
barwowej oraz wysokim wskaźniku<br />
oddawania barw. Atrakcyjność eksponowanych<br />
obiektów powinno się wzmacniać<br />
poprzez modelowanie światłem<br />
w oświetlanym wnętrzu.<br />
Zasady estetyczne,<br />
ekonomiczne i fizjologiczne<br />
Zasady dotyczące oświetlenia wynikają<br />
z potrzeb fizjologicznych i estetycznych<br />
człowieka. Często uwarunkowaniem<br />
ich są podstawy ekonomiczne.<br />
Zasady fizjologiczne i estetyczne<br />
decydują także o jakości oświetlenia<br />
w muzeach. Oświetlenie ma być bodźcem<br />
stymulującym dla człowieka, ma<br />
wywoływać odczucia i pobudzać jego<br />
wyobraźnię.<br />
Wyróżnia się następujące zasady<br />
fizjologiczne:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
zasada dostatecznej luminancji;<br />
zasada dostatecznego kontrastu;<br />
zasada unikania zbyt małych rozmiarów<br />
kątowych, szczegółów<br />
i czasów przeznaczonych na ich<br />
postrzeganie;<br />
zasada równomiernej luminancji<br />
otoczenia.<br />
TECHNIKA ŚWIETLNA 57<br />
Do zasad estetycznych zalicza się:<br />
� zasadę wzmacniania atrakcyjności<br />
obrazu;<br />
� zasadę tworzenia nastroju.<br />
Zasady ekonomiczne to natomiast:<br />
� zasada ograniczania nadmiernego<br />
kosztu;<br />
� zasada wyboru najmniejszego<br />
kosztu.<br />
Wymagania w oświetlaniu<br />
wnętrz muzealnych<br />
Istnieje wiele wymagań dotyczących<br />
oświetlania wnętrz muzealnych. Podstawowe<br />
zasady to: zapewnienie wygody<br />
widzenia u odbiorcy i stworzenie odpowiedniego<br />
otoczenia świetlnego.<br />
Otoczenie świetlne we wnętrzu wpływa<br />
na wrażenia u odbiorcy. Dzięki kierowaniu<br />
i przesłanianiu światła, właściwemu<br />
wprowadzeniu do wnętrza oraz<br />
równomiernemu rozkładowi natężenia<br />
można uzyskać szereg efektów. Stosując<br />
te zasady można uzyskać u odbiorcy<br />
wrażenie komfortu.<br />
Natężenie oświetlenia<br />
Właściwe rozróżnianie przedmiotów<br />
jest w dużej mierze zależne od natężenia<br />
oświetlenia. Wartość natężenia oświetle-<br />
Fot. 2. Wystawa w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi
58 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />
nia ustala się indywidualnie dla każdego<br />
dzieła sztuki. Zwykle dobór natężenia<br />
odbywa się po konsultacji z konserwatorem<br />
sztuki. Największe znaczenie dla<br />
obrazów ma składowa pionowa natężenia<br />
oświetlenia. Wartość tej składowej<br />
uzależniona jest od rodzaju przedmiotu,<br />
jego wielkości oraz indywidualnych<br />
aspektów. Ustalając poziom natężenia<br />
oświetlenia należy kierować się zarówno<br />
możliwością olśnienia przez źródło światła,<br />
jak i jego szkodliwym wpływem na<br />
obiekty muzealne. Jest to istotne w przypadku<br />
obiektów o szczególnej wartości<br />
muzealnej i dużej wrażliwości na działanie<br />
światła. Dolna granica natężenia<br />
oświetlenia umożliwia dobre rozróżnianie<br />
szczegółów. Górna wynika z ograniczenia<br />
skutków działania światła. W przypadku,<br />
gdy nie stosuje się filtrów ograniczających<br />
szkodliwe promieniowanie UV lub<br />
nie korzysta z oświetlenia pośredniego<br />
dla przedmiotów wrażliwych na działanie<br />
światła, zaleca się zmniejszenie natężenia<br />
oświetlenia.<br />
Równomierność oświetlenia<br />
Oprócz zachowania odpowiednich<br />
poziomów natężenia oświetlenia należy<br />
pamiętać o równomierności oświetlenia<br />
na płaszczyźnie oświetlanej. Poziomy<br />
wymagane do oświetlenia pomieszczenia<br />
są także wykorzystywane do oświetlenia<br />
wnętrza. Ważne jest także oddanie klimatu<br />
epoki, w której zostały wykonane<br />
prezentowane zbiory.<br />
Wymagania normatywne<br />
Wymagania jakościowe i ilościowe<br />
Fot. 2. Wystawa w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi<br />
dotyczące oświetlenia pomieszczeń zamieszczone<br />
zostały w Polskiej Normie<br />
PN-EN 12464-1 [3]. Norma ta odnosi się<br />
również do oświetlenia wnętrz muzealnych.<br />
Nie ogranicza jednak w żaden<br />
sposób projektantów, gdyż nie narzuca<br />
stosowania technik oświetlania. Wspomaga<br />
natomiast dowolność stosowania<br />
różnych źródeł światła. Rozkład natężenia<br />
oświetlenia pomiędzy polem pracy,<br />
a otoczeniem wpływa na człowieka pod<br />
kątem jego efektywności pracy. Samo<br />
natężenie oświetlenia w obszarze jego<br />
bezpośredniego otoczenia powinno być<br />
związane z natężeniem w polu pracy.<br />
Oczywiście może być od niego mniejsze,<br />
jednak musi zapewniać odpowiedni rozkład<br />
luminancji w obszarze widzianym.<br />
Norma sugeruje, by zostały w tym wypadku<br />
spełnione wymienione zależności [4].<br />
Poziom natężenia oświetlenia w obszarze<br />
zadania i jego bezpośredniego otoczenia<br />
przedstawiony został w tabeli 1.<br />
Obszar<br />
Obszar<br />
zadania bezpośredniego<br />
otoczenia<br />
≥7<strong>50</strong> <strong>50</strong>0<br />
<strong>50</strong>0 300<br />
300 <strong>200</strong><br />
E obszaru zadania<br />
≤<strong>200</strong><br />
wzrokowego (Etask)<br />
Tabela 1. Poziom natężenia oświetlenia w obszarze<br />
zadania i jego bezpośredniego otoczenia.<br />
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Polskiej<br />
Normy Oświetleniowej PN-EN 12464.1:<strong>200</strong>4.<br />
Różnicowanie poziomów natężenia<br />
oświetlenia<br />
Różnice w poziomach natężenia<br />
oświetlenia pola wzrokowego i jego<br />
bezpośredniego otoczenia w muzeach<br />
wynikają z doświetlania obszarów zadania<br />
wzrokowego dodatkowymi źródłami<br />
oświetlenia miejscowego. Zmiany<br />
poziomu natężenia oświetlenia powyżej<br />
sugerowanych poziomów mogą doprowadzić<br />
do odczucia niewygody u odwiedzających,<br />
szczególnie tam, gdzie<br />
układ pomieszczeń jest powtarzający się<br />
i wymaga skupienia u odbiorcy.<br />
Przy oświetlaniu wnętrz muzealnych<br />
wymaga się osiągnięcia wystarczającej<br />
równomierności oświetlenia na oświetlanej<br />
płaszczyźnie oraz w całym pomieszczeniu.<br />
Płaszczyzną oświetlenia może<br />
być dowolny przedmiot. Osiągnięcie nieznacznej<br />
nierównomierności może być<br />
pomocne w celu podkreślenia wartości<br />
szczególnie istotnych eksponatów. Celem<br />
projektanta nie jest tutaj stworzenie<br />
idealnej równomierności. Muzeum ma<br />
tworzyć odpowiedni klimat, a osiągnięcie<br />
pewnej nierównomierności pomaga<br />
zaakcentować wybrane miejsca i punkty<br />
w pomieszczeniu. Projektant oświetlenia,<br />
opierając się na wyczuciu tematu oraz<br />
bazując na doświadczeniu, ustala strategię<br />
oświetlenia poszczególnych sal.<br />
Im oświetlenie bardziej zaskakuje widza,<br />
tym ma on większą ochotę tam wejść<br />
i dać się prowadzić przez światło. Nie<br />
znajdują tutaj zastosowania szablonowe<br />
schematy oświetleń, ono musi być dobre,<br />
nie może stwarzać problemów w odbiorze.<br />
Najpierw należy dobrać oświetlenie<br />
do konkretnych eksponatów, a następnie<br />
dopasować je do całej sali. Odwrotna<br />
droga postępowania wydaje się nieuzasadniona.<br />
Często zauważyć można<br />
sale, w których projektantowi zależy na<br />
możliwie dużej ich nierównomierności.<br />
W każdym przypadku wymagania zależą<br />
od projektanta. Uważa się, że dobra<br />
równomierność w polu zadania istnieje<br />
wtedy, gdy spełnione są następujące<br />
warunki:<br />
E<br />
E<br />
min ≥<br />
śr<br />
0,<br />
8<br />
Emax<br />
oraz ≤ 1,<br />
2<br />
E<br />
Wymagania te są wysokie i nie zawsze<br />
ich spełnienie jest w każdym przypadku<br />
uzasadnione. Jest to jednak pożądane<br />
śr
Kierunek światła<br />
bezpośrednio w dolną<br />
półprzestrzeń<br />
w przestrzeni stożkowej<br />
Oświetlenie ścian<br />
pomiędzy sufitem<br />
a podłogą<br />
ze względu na dobrą jakość oświetlenia.<br />
Częstym efektem, związanym z nierównomiernością<br />
są zacienienia rogów sal.<br />
Równomierne oświetlenie eksponatów<br />
Inną kwestią jest osiągnięcie równomierności<br />
oświetlanych eksponatów.<br />
Jest to szczególnie istotne w przypadku<br />
przedmiotów płaskich i dwuwymiarowych,<br />
jak obrazy, dokumenty, tkaniny.<br />
W celu zwiększenia równomierności<br />
można stosować specjalnie ukształtowane<br />
odbłyśniki lub układy przepuszczające<br />
światło tylko w określonym obszarze, który<br />
zazwyczaj pokrywa się z powierzchnią<br />
obrazu. Często istnienie składowej rozproszonej<br />
ułatwia spełnienie wymagań<br />
odnoszących się do równomierności<br />
oświetlenia. W przypadku oświetlenia<br />
gablot problem równomierności jest<br />
trudniejszy do rozwiązania. Dużo zależy<br />
od kształtu oraz od jakości materiału,<br />
z której została wykonana. W systemach<br />
oświetlenia często stosuje się materiały<br />
odbijające i jednocześnie rozpraszające.<br />
Na rysunku 1 przedstawione zostały<br />
sposoby rozsyłu strumienia świetlnego<br />
opraw oświetleniowych.<br />
Barwa światła i oddawanie barw<br />
Jednym z problemów oświetlenia<br />
obiektów muzealnych jest stopień oddawania<br />
barw i barwa światła. Barwa<br />
światła jest jednym z czynników wpływających<br />
na właściwe odtworzenie barw<br />
na powierzchni eksponatów. Wrażenie<br />
barwne powstające podczas oglądania<br />
obiektów muzealnych zależy w dużej<br />
mierze od składu widmowego światła padającego<br />
na dany eksponat oraz od właściwości<br />
odbiciowych samego eksponatu.<br />
W wyniku różnego widmowego rozkładu<br />
promieniowania źródła światła, mimo tej<br />
samej barwy różne lampy mogą mieć<br />
odmienną zdolność oddawania barw.<br />
Oświetlenie<br />
zarówno sufitu<br />
jak i ścian oraz<br />
podłogi<br />
Rysunek 1. Podział oświetlenia pod względem wielkości oświetlanej powierzchni<br />
Źródło: Strona internetowa www.erco.com<br />
Oświetlenie ścian<br />
wyłączenie od<br />
sufitu do podłogi<br />
Można stwierdzić, iż wagę barwy światła<br />
i oddawanie barw można bagatelizować<br />
dla obiektów czarnych i rzeźb.<br />
Rozkład luminancji<br />
Rozkład luminancji we wnętrzu muzeum<br />
wpływa pośrednio, ale w sposób<br />
istotny na jakość widzenia. Jest on również<br />
czynnikiem decydującym o nastroju<br />
we wnętrzu oraz o jego atrakcyjności.<br />
W przypadku muzeów i galerii w niektórych<br />
wnętrzach odchodzi się od zasad<br />
równomiernego oświetlenia otoczenia,<br />
aby osiągnąć swoisty nastrój we wnętrzu.<br />
Ma to miejsce wówczas, gdy autor chce<br />
przekazać swoją wizję wystawy. Rozkład<br />
luminancji wpływa na poziom adaptacji<br />
wzroku odbiorcy oraz na postrzeganie<br />
przedmiotów. Właściwie dobrane po-<br />
TECHNIKA ŚWIETLNA 59<br />
ziomy luminancji wpływają na wzrost<br />
ostrości widzenia oraz poprawę funkcji<br />
wzroku u człowieka. Poprawny rozkład luminancji<br />
w przestrzeni wpływa na wygodę<br />
widzenia. Wymagany jest odpowiedni<br />
kontrast między gablotami, a strefami<br />
komunikacyjnymi, który skieruję uwagę<br />
zwiedzających na eksponaty. Dla samej<br />
wygody widzenia przeciętna luminancja<br />
nie powinna być mniejsza niż innych<br />
obiektów w polu widzenia. Rozkład luminancji<br />
powinien być tak zaplanowany,<br />
aby wyższe partie ścian nie były jaśniejsze<br />
niż niższe powierzchnie. Założenie to jest<br />
łatwiejsze do spełnienia przy stosowaniu<br />
wyłącznie światła sztucznego, używając<br />
odbłyśników i reflektorów niż przy dużej<br />
powierzchni nieboskłonu. Miarą rozkładu<br />
luminancji może być stosunek natężenia<br />
pionowego i poziomego Ev:Eh [5].<br />
Jeśli obraz jest bardzo ciemny, należy<br />
oświetlać go tak, aby uniknąć radykalnych<br />
różnic w poziomie natężenia oświetlenia.<br />
Oko ludzkie męczy się, jeśli zmiany poziomu<br />
luminancji są zbyt duże. Nadmiernie<br />
nierównomierny rozkład luminancji<br />
Fot. 4. „Ku wolności – Powstanie Warszawskie 1944” Strasburg, Chicago, Warszawa <strong>200</strong>5<br />
w otoczeniu ma ujemny wpływ na jakość<br />
widzenia. Może wywoływać zjawisko<br />
olśnienia [2]. W muzeach oświetlanych<br />
światłem dziennym dużym problemem<br />
jest większa luminancja ścian skierowa-
60 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />
Fot. 5. Bruno Schulz – Republika Marzeń”, Teatr Wielki-Opera Narodowa, Muzeum Teatralne Warszawa <strong>200</strong>3<br />
nych ku południu niż tych skierowanych<br />
na północ.<br />
Modelowanie oświetlenia<br />
Modelowanie oświetlenia w muzeach<br />
wykorzystuje się, aby wytworzyć równowagę<br />
lub kontrast pomiędzy światłem<br />
kierunkowym, a rozproszonym. Kryterium<br />
to jest szczególnie istotne przy wnętrzach<br />
muzealnych. Ogólny wygląd wnętrza ulega<br />
poprawie, gdy kształt i powierzchnia<br />
znajdujących się w nim eksponatów ukazane<br />
są w dość wyrazisty sposób. Ma to<br />
miejsce, gdy światło dociera głównie z<br />
jednego kierunku, wówczas cienie, które<br />
mają bardzo istotne znaczenie dla dobrego<br />
modelowania tworzą się bez wyraźnego<br />
nieładu i mają uporządkowany szereg.<br />
Zastosowane oświetlenie nie może być<br />
zbytnio kierunkowe, gdyż wytworzy za<br />
ostre cienie, ani zbyt rozproszone, gdyż<br />
wtedy otoczenie może stać się dość monotonne.<br />
Konsekwencją tego może być<br />
to, że środowisko uzyska efekt nieciekawy<br />
i bez wyrazu [6].<br />
Sztuka wzrokowego<br />
prowadzenia widza<br />
Odpowiednie zaplanowanie drogi<br />
zwiedzania muzeum wpływa w dużej<br />
mierze na satysfakcję widza. Umożliwia<br />
zapoznanie się z całością zbiorów bądź<br />
tylko z wybraną ich częścią i najcenniejszymi<br />
eksponatami. Prowadzenie widza<br />
po takiej drodze można wspomóc<br />
dobierając stosowne oświetlenie. Przy<br />
planowaniu drogi zwiedzania nie jest<br />
wskazane ustawianie blisko siebie stref<br />
(sal, pomieszczeń) o różnych poziomach<br />
oświetlenia. Ma to zły wpływ na prowadzenie<br />
wzrokowe widza oraz przystosowanie<br />
wzroku obserwatorów do odmien-<br />
nych warunków panujących w sąsiednich<br />
pomieszczeniach. Zazwyczaj projektanci<br />
planują układ eksponatów według określonych<br />
kategorii. Ma to duże znaczenie<br />
dla odbioru wystawy przez widza. W samym<br />
muzeum powinny być wyznaczone<br />
szlaki główne, oraz szlaki wewnętrzne dla<br />
eksponatów w salach. Podział szlaków<br />
wewnętrznych musi wiązać się z ważnością<br />
eksponatów. Podczas projektowania<br />
wnętrza muzeum należy pamiętać o zachowaniu<br />
równowagi pomiędzy wolnym<br />
miejscem w muzeum, a miejscami do<br />
koncentracji. Czas na zwiedzanie nie powinien<br />
przekraczać 1 godziny z uwagi na<br />
możliwości koncentracji człowieka. Układ<br />
eksponatów powinien być taki, aby wrażenia<br />
oglądającego następowały stopniowo.<br />
Jeżeli zamierzone jest zaakcentowanie<br />
wybranego obrazu kosztem innych,<br />
należy wprowadzić kontrast oświetlenia<br />
tego obrazu z otoczeniem.<br />
Psychologia widzenia widza<br />
Wchodząc do pomieszczenia, widz<br />
stara się od razu ogarnąć je wzrokiem.<br />
Pierwsze wrażenie decyduje o dalszym<br />
odbiorze i późniejszym samopoczuciu.<br />
Zależy między innymi od koloru pomieszczenia,<br />
jego wystroju, gablot użytych<br />
do prezentacji eksponatów oraz światła<br />
użytego do oświetlenia. Światło nadaje<br />
wnętrzu indywidualny i niepowtarzalny<br />
charakter. Mimo, że wnętrza będą zawsze<br />
takie same, to zmieniając oświetlenie<br />
można manipulować jego charakterem.<br />
Wnętrze muzeum, prezentujące nawet<br />
najciekawsze zbiory, przy złym oświetleniu<br />
nie będzie w ogóle widoczne.<br />
Stosując dobre oświetlenie można wydobyć<br />
„myśl przewodnią” pomieszczenia<br />
i nadać mu klimat stosowny do umieszczonych<br />
ekspozycji.<br />
Każde muzeum w zależności od prezentowanych<br />
zbiorów wymaga innego rodzaju<br />
oświetlenia. W nielicznych przypadkach można<br />
używać tylko oświetlenia ogólnego. Jednak<br />
w większości pomieszczeń wymaga się także<br />
stosowania oświetlenia miejscowego, jako<br />
oświetlenia pomocniczego.<br />
Należy pamiętać, że oświetlenie, to zawsze<br />
próba przekazania odbiorcy pewnej ekspresji<br />
oraz przeniknięcia do jego duszy. Jest to wysiłek<br />
zainteresowania go przekazem, a przy tym<br />
uchwycenia i zatrzymania na dłuższą chwilę<br />
jego uwagi. Są to kwestie niezmiernie ważne,<br />
gdyż dobra wystawa jest obecnie tak samo<br />
ważna jak ekspozycja w sklepie, która reklamuje<br />
jego wnętrze. Oświetlenie to gra światła i cienia,<br />
miejsc jasnych i ciemnych, światła oraz jego<br />
braku. To od projektanta zależy, jaki będzie<br />
odbiór wystawy przez obserwatora.<br />
Używanym parametrem, informującym<br />
o oddziaływaniu oświetlenia na odbiorcę jest<br />
wskaźnik akcentu świetlnego (Tabela 2). Wskaźnik<br />
ten podaje się jako stosunek ilości światła<br />
na oświetlanym obiekcie do ilości światła w pomieszczeniu.<br />
Im stosunek ten jest większy, tym<br />
łatwiej jest osiągnąć silniejszy akcent świetlny<br />
na oświetlanym eksponacie. Uzyskiwane efekty<br />
wahają się od efektu dramatycznego przy<br />
względnie niskim poziomie oświetlenia ogólnego<br />
do zauważalnego efektu świetlnego, przy<br />
stosunku 2:1. Wartościami pośrednimi, które<br />
mają wpływ na wskaźnik akcentu świetlnego<br />
są również współczynniki odbicia materiałów,<br />
z których wykonany jest eksponat [7].<br />
L.p. Efekt / Wskaźnik akcentu<br />
świetlnego<br />
1 Zauważalny efekt wizualny (wskaźnik<br />
akcentu 2:1)<br />
2 Słaby efekt teatralny<br />
(wskaźnik akcentu 5:1)<br />
3 Efekt teatralny<br />
(wskaźnik akcentu 15:1)<br />
4 Efekt dramatyczny<br />
(wskaźnik akcentu 30:1)<br />
5 Efekt bardzo dramatyczny (wskaźnik<br />
akcentu <strong>50</strong>:1)<br />
Tabela 2. Wskaźnik akcentu świetlnego<br />
Źródło: P. Oziemblewski Oświetlenie dekoracyjne<br />
i akcentujące, „Widzieć więcej” nr 1(5)/<strong>200</strong>5 - Philips<br />
Lighting, Kwartalnik Klubu Światła, maj <strong>200</strong>5.<br />
Światło i jego barwa, tworząc klimat świetlny<br />
pomieszczenia, oddziaływują pośrednio<br />
na ludzką psychikę i estetykę wnętrza. Barwa<br />
dobrana nieodpowiednio do wystawy, może
zakłócać jej odbiór poprzez wywoływanie<br />
złego samopoczucia u zwiedzającego.<br />
Barwy najbardziej aktywne można<br />
stosować na małych powierzchniach<br />
wystawienniczych, natomiast najmniej<br />
aktywne na dużych powierzchniach.<br />
Człowiek najbardziej utożsamia się z<br />
barwami, które są mu najbliższe. Są to<br />
barwy często występujące w przyrodzie<br />
oraz wywołujące skojarzenie z podświadomymi<br />
i przyjemnymi odczuciami. Stosując<br />
odpowiednie barwy, w zależności<br />
od eksponowanych płaszczyzn, można<br />
wywoływać u odbiorcy różne stany emocjonalne.<br />
Zastosowanie ciepłych i jasnych<br />
barw w górnej części pomieszczenia<br />
pobudza do działania. Z kolei użycie<br />
ich z boku i na ścianach daje wrażenie<br />
przytulności pomieszczenia, ciepła oraz<br />
zbliżenia. Użycie ich z dołu powoduje<br />
uczucie przyjemności [8]. Stosując ciemne<br />
i ciepłe barwy u góry wywołuje się odczucie<br />
zamknięcia pomieszczenia [9]. Zastosowanie<br />
tych barw z boku powoduje<br />
oddzielenie, a z dołu wywołanie uczucia<br />
równowagi i stabilności. Używanie zimnych<br />
i jasnych kolorów w górnej części<br />
pomieszczenia wpływa odprężająco<br />
oraz rozjaśnia wnętrze. Zastosowanie<br />
ich z boku i z dołu stanowi element prowadzenia<br />
wzrokowego widza. Zimne oraz<br />
ciemne barwy zastosowane w górnej<br />
części płaszczyzny przytłaczają odbiorcę,<br />
natomiast w bocznych wywołują poczucie<br />
smutku oraz chłodu. Barwy zimne<br />
niwelują wpływ hałasu i temperatury<br />
pomieszczenia. Kolory takie jak żółty,<br />
czerwony i pomarańczowy zmniejszają<br />
optycznie przestrzeń. Stosując jasne barwy<br />
na ścianach i na suficie wywołuje się<br />
odczucie przestronności. Biel kojarzy się<br />
z czystością i porządkiem pomieszczenia.<br />
Stosując biel przy kształtowaniu kolorystyki<br />
wnętrza można oddzielić różne<br />
kolory od siebie.<br />
Przez odpowiednie użycie światła<br />
i barwy można uzyskać optyczną zmianę<br />
proporcji wnętrza, a także znajdujących<br />
się w nim eksponatów oraz zmianę<br />
kształtu pomieszczenia. Większe i cięższe<br />
wydają się przedmioty w kolorze<br />
ciemnym. Częstym zabiegiem powiększającym<br />
optycznie pomieszczenie jest<br />
zastosowanie lustra.<br />
Czarne i ciemne obiekty wydają się<br />
mniejsze niż białe o tej samej wielkości.<br />
Jasna barwa obok ciemnej powoduje,<br />
UV<br />
Ultrafiolet<br />
ŚWIATŁO WIDZIALNE<br />
fiolet<br />
fiolet-granat<br />
granatowy<br />
cyjan<br />
ciemny zielony<br />
zielony<br />
TECHNIKA ŚWIETLNA 61<br />
żółty<br />
pomaraczowy<br />
czerwony<br />
<strong>200</strong> 315 400 <strong>50</strong>0 600 700<br />
fale<br />
krótkie UV<br />
UV-C<br />
<strong>200</strong>-280nm<br />
fale<br />
średnie UV<br />
UV-B<br />
280-315nm<br />
fale długie UV<br />
UV-A<br />
315-400nm<br />
Światło ultrafioletowe<br />
NIEWIDZIALNY ZAKRES ULTRAFIOLETU<br />
że ta ostatnia jest jeszcze ciemniejsza.<br />
Elementy ciemne uwypuklają się na jasnym<br />
tle, natomiast jasne na ciemnym tle<br />
dają efekt lekkości. Pionowe pasy podwyższają<br />
wnętrze, poziome poszerzają,<br />
natomiast układ systemu kratek poszerza<br />
oraz podwyższa. Układy poziome ponadto<br />
nadają wnętrzu dynamiczności. Układy<br />
pionowe są bardziej statyczne.<br />
Rodzaj obiektów Typ obiektu<br />
Obiekty mało<br />
wrażliwe<br />
Obiekty średnio<br />
wrażliwe<br />
Obiekty bardzo<br />
wrażliwe<br />
metal, kamień, minerały,<br />
szkło, porcelana, ceramika<br />
drewno, obrazy olejne,<br />
tempera, niemalowana<br />
skóra, laka, rogi, kości (w<br />
tym kość słoniowa)<br />
papier, tkaniny (gobeliny,<br />
dywany, obicia mebli,<br />
kostiumy etc.), pastele,<br />
rysunki, listy, mapy,<br />
zdjęcia i inne obiekty z<br />
papieru, malowana skóra,<br />
preparaty biologiczne,<br />
obiekty etnografi czne etc.<br />
ciemny czerwony<br />
IR<br />
Rys. 2. Zakresy widmowe<br />
ultrafi oletu: nadfi oletu<br />
- UV-A (315-380 nm) bliski<br />
nadfi olet, (280-315 nm)<br />
średni nadfi olet, UV-C (<strong>100</strong><br />
–280 nm) daleki nadfi olet,<br />
promieniowania widzialnego<br />
(światło) i bliskiej<br />
podczerwieni IR-A<br />
Wchodząc do pomieszczenia i obejmując<br />
je wzrokiem od podłogi aż do sufitu,<br />
nie wykonując przy tym ruchu głową,<br />
można zaobserwować, jaki charakter ma<br />
wnętrze. Znajdując się w przytulnym pokoju,<br />
ma się poczucie bezpieczeństwa,<br />
gdyż traktuje się go jako wnętrze statyczne.<br />
Zmieniając wnętrze na długie,<br />
którego nie można ogarnąć wzrokiem,<br />
Natężenie i czas<br />
oświetlania<br />
300-<strong>50</strong>0 lx bez<br />
ograniczeń czasu<br />
ekspozycji<br />
1<strong>50</strong>-<strong>200</strong> lx przez nie<br />
więcej niż 3000 godzin<br />
w ciągu roku( czyli 4<strong>50</strong><br />
do 600 klxh/rok)<br />
<strong>50</strong> lx przez nie więcej<br />
niż 2<strong>50</strong> do 300 godzin w<br />
ciągu roku (czyli 12,5 do<br />
15 klxh/rok)<br />
Czas ekspozycji<br />
bez ograniczeń czasu<br />
ekspozycji<br />
(ograniczenie wartości<br />
natężenia oświetlenia<br />
do 300-<strong>50</strong>0 lx<br />
wynika z zagrożenia<br />
przegrzaniem)<br />
3000 h/rok<br />
300 h/rok<br />
Tabela 3. Optymalne warunki oświetlenia dzieł sztuki<br />
Źródło: M. Zawarto-Laskowska Oświetlenie muzeów i sal wystawowych, „Technika Świetlna, Poradnik-<br />
Informator”, Warszawa 1996
62 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />
można poczuć się przytłoczonym jego<br />
wielkością.<br />
Na efekt odbioru pomieszczenia wpływa<br />
ponadto wiele innych czynników, takich<br />
jak rodzaj światła w pomieszczeniu,<br />
kierunek jego padania, współczynnik<br />
odbicia przedmiotów oraz indywidualne<br />
cechy obserwatora.<br />
Muzea i galerie powinny być podzielone<br />
na specjalne strefy o podobnych<br />
zakresach wymaganych przeglądów<br />
i kontroli otoczenia oraz oświetlenia. Pod<br />
względem kontroli otoczenia zaleca się,<br />
aby eksponaty o podobnej wrażliwości na<br />
temperaturę i światło były zgrupowane<br />
w tych samych pomieszczeniach. Można<br />
wtedy zapewnić rygorystyczne kontrole<br />
oświetlenia w wybranych salach [10].<br />
Należy brać pod uwagę czas ekspozycji<br />
oraz zaplanowanie systemu kontroli tak,<br />
aby zapewnił on oświetlenie tylko wtedy,<br />
kiedy jest to niezbędne. Względy ochrony<br />
wymagają, aby projektant zapewnił<br />
oświetlenie alternatywne, które nie działa<br />
na eksponaty bezpośrednio. Może być<br />
ono wtedy wykorzystywane przy pracach<br />
porządkowych. Inne rozwiązania to<br />
stosowanie wyłączników, które załączają<br />
światło tylko wtedy, kiedy zadziała detektor<br />
ruchu oraz stosowanie wyłączników<br />
czasowych. Dopuszcza się jeszcze oświetlenie<br />
dynamiczne, które albo rozjaśnia<br />
albo ściemnia światło w zależności od<br />
potrzeb. Aby obliczyć dopuszczalny czas<br />
ekspozycji, należy wziąć wartość średnią<br />
natężenia oświetlenia, w jakim eksponat<br />
będzie oświetlany w czasie. W tym przypadku<br />
bierze się pod uwagę eksponaty<br />
o średniej i dużej wrażliwości. Zaleca się<br />
wprowadzenie specjalnych sal z materiałami<br />
o podwyższonej wrażliwości oraz<br />
zakomunikowanie zwiedzającym zakazu<br />
używania lamp błyskowych. Trudno wyegzekwować<br />
od zwiedzających muzeum,<br />
aby przy wybranych eksponatach oraz<br />
w niektórych salach nie używali lamp<br />
błyskowych. Jest to trudne w realizacji,<br />
ponieważ tworzy się wtedy bałagan organizacyjny.<br />
W tym wypadku zaleca się<br />
wprowadzenie zakazu używania lamp<br />
błyskowych w całym muzeum.<br />
W przypadku, gdy poziom natężenia<br />
oświetlenia jest większy niż <strong>50</strong> lx, a wy-<br />
Ultrafiolet<br />
Promieniowanie z ultrafioletowego<br />
zakresu widma (UV, promieniowanie ultrafioletowe,<br />
nadfiolet) to promieniowanie<br />
elektromagnetyczne o długości fali<br />
krótszej niż światło widzialne i dłuższej<br />
niż promieniowanie rentgenowskie (ang.<br />
X-rays). Oznacza to zakres długości od <strong>100</strong><br />
nm do 380 nm. Słowo „ultrafiolet” oznacza<br />
„powyżej fioletu”. Utworzone zostało<br />
z łacińskich słów „ultra” (ponad) i słowa<br />
„fiolet” oznaczającego barwę najmniejszej<br />
długości fali w świetle widzialnym.<br />
Dawniej było nazywane promieniowaniem<br />
„pozafiołkowym” [11].<br />
„Międzynarodowa Komisja Oświetleniowa<br />
(CIE) zaproponowała podział nadfioletu<br />
na trzy pasma (UV-A, UV-B, UV-C).<br />
Podobnie postąpiono z podczerwienią,<br />
dzieląc ją również na trzy pasma - IR-A<br />
bliska podczerwień, IR-B średnia podczerwień,<br />
IR-C daleka podczerwień”<br />
[1]. Zakresy widmowe ultrafioletu<br />
przedstawia rysunek 2.<br />
Najbardziej szkodliwe jest<br />
promieniowanie ultrafioletowe<br />
oraz podczerwone, dlatego do<br />
lamp fluorescencyjnych oraz<br />
lamp halogenowych należy<br />
stosować filtry eliminujące wysoki<br />
poziom promieniowania<br />
UV. Fale nadfioletowe zwane<br />
promieniowaniem UV mają długość<br />
poniżej 380 nm i wprowadzają<br />
największe uszkodzenia<br />
w eksponatach. Bardzo istotnym<br />
czynnikiem jest eliminacja<br />
promieniowania ultrafioletowego<br />
i podczerwonego.<br />
W tym celu należy zastosować<br />
filtry hamujące poziom<br />
promieniowania UV do światła<br />
naturalnego, neonowego oraz<br />
Fot. 6. Wystawa w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi<br />
lamp fluorescencyjnych i halogenowych.<br />
W celu blokowania<br />
promieniowania UV na źródła<br />
stawa składa się z obiektów wrażliwych, światła nakłada się filtry akrylowe, któ-<br />
czas wystawy powinien być zmniejszony rych zasada działania polega na zmniej-<br />
tak, aby nie przekroczyć dopuszczalnych szaniu intensywności w kierunku środka<br />
wartości. Zaleca się, żeby materiały wy- filtru. Zaleca się stosowanie filtrów UV na<br />
sokiej wrażliwości nie były wystawiane wszystkie źródła światła, a także na miej-<br />
na długich ekspozycjach. Łatwiej jest sca przeszklone, aby chronić eksponaty<br />
kontrolować oświetlenie, jeżeli wyeli- przed dostępem światła słonecznego.<br />
minowane zostanie światło dzienne. Filtry mineralne wytrzymują wysokie<br />
Dla niektórych eksponatów (instalacji) temperatury i są bardziej skuteczne, przy<br />
oświetlenie dzienne stanowi jego inte- stosowaniu oświetlenia punktowego.<br />
gralną całość i decyduje o jego odbiorze. Ze względów konserwatorskich zaleca
się, aby każde źródło światła posiadało<br />
filtr UV. Filtry te powinny być okresowo<br />
kontrolowane w celu sprawdzenia, czy<br />
ich wydajność nie spadła poniżej minimalnego<br />
poziomu oraz czy są właściwie<br />
zamontowane.<br />
Promieniowanie to niesie energię,<br />
która zapoczątkowuje reakcje fotochemiczne<br />
w eksponatach. W przypadku<br />
obrazów można zaobserwować zmianę<br />
ich barwy oraz pęknięcia na powierzchni.<br />
Taką samą szkodę niesie promieniowanie<br />
podczerwone o długości powyżej zakresu<br />
widzialnego 780 nm. Promieniowanie<br />
to, w przeciwieństwie do nadfioletowego,<br />
powoduje zwiększenie temperatury<br />
ponad poziom otoczenia. Zjawisko to<br />
zachodzi tym intensywniej, im obiekty<br />
mają ciemniejszy kolor.<br />
Reasumując średni oraz daleki nadfiolet<br />
są najbardziej szkodliwe. Promieniowania<br />
te są niewidzialne dla ludzi,<br />
gdyż znajdują się poza zakresem widzialnym.<br />
Nie są potrzebne do prawidłowego<br />
widzenia obiektów, więc należy w jak<br />
największym stopniu ograniczać je. Tak<br />
samo należy postępować w miejscach,<br />
w których występuje dostęp światła z zewnątrz.<br />
Istotna jest również zawartość<br />
wilgoci w eksponatach oraz ich stopień<br />
wrażliwości na światło. Czynnikami pomocnymi<br />
mogą być również unikanie<br />
wysokich poziomów natężenia oświetlenia,<br />
stosowanie klimatyzacji w miejscach<br />
szczególnie narażonych poprzez<br />
zainstalowanie dużej ilości źródeł światła<br />
na zwiększenie temperatury oraz respektowanie<br />
zasad ograniczających czas wystawiania<br />
obiektów na działanie oświetlenia.<br />
W zależności od tych wszystkich<br />
czynników zmienia się ich stopień czułości.<br />
Promieniowanie UV w warunkach<br />
względnej wilgotności powietrza, która<br />
wynosi 70% oraz temperaturze 20ºC,<br />
czyli takich, jakie panują w muzeach są<br />
głównym czynnikiem do rozwoju różnych<br />
grzybów. Później w procesie metabolicznym<br />
przyspieszonym promieniowaniem<br />
widzialnym i UV zmieniają kolor i niszczą<br />
papier, skórę oraz drewno.<br />
Poprawne oświetlenie muzeum powinno<br />
spełniać jednocześnie kilka celów.<br />
Przy zachowaniu właściwego stylu wystawy<br />
musi zarówno spełniać wymogi konserwacyjne.<br />
Wielkość promieniowania<br />
nadfioletowego nie może przekraczać 75<br />
mW/lm, natomiast dla materiałów szcze-<br />
gólnie wrażliwych na światło 10 mW/lm.<br />
Dla tych obiektów oświetlenie w ciągu<br />
roku nie może przekroczyć 12.<strong>50</strong>0 luksogodzin<br />
przy natężeniu <strong>50</strong> lx. Dla pozostałych<br />
obiektów 33.600 luksogodzin<br />
w ciągu roku. Planowanie oświetlenia<br />
powinno uwzględniać szkodliwy wpływ<br />
światła na poszczególne składniki eksponatów,<br />
uwzględniając jednocześnie<br />
ich właściwości fizyczne. Planowanie to<br />
powinno następować po porozumieniu<br />
z konserwatorem sztuki.<br />
Używane źródła światła powinny<br />
być wysokiej jakości, nie wydzielać gazów<br />
(ozonu), nie nagrzewać się i dawać<br />
stabilne światło. Oświetlenie obiektów<br />
muzealnych jest bardzo ważne, dlatego<br />
też konserwator zabytków musi kontrolować<br />
i rejestrować liczbę luksogodzin<br />
przypadających w ciągu roku na konkretny<br />
eksponat. Pomocnym przy tym<br />
urządzeniem jest luksomierz. W tabeli<br />
3 podane zostały zalecenia dotyczące<br />
warunków oświetlania dzieł sztuki.<br />
Wartości natężenia i czasu podane<br />
w powyższej tabeli dotyczą promieniowania,<br />
z którego zostało wyeliminowane<br />
lub też bardzo ograniczone promieniowanie<br />
nadfioletowe. W przeciwnym wypadku<br />
wysiłek włożony w utrzymanie na<br />
niskim poziomie natężenia oświetlenia<br />
i czasu oświetlenia pozostanie bezowocny,<br />
tzn. niszczące zmiany w dziełach<br />
sztuki będą zachodziły. W przypadku<br />
obiektów bardzo wrażliwych na światło<br />
wartości natężenia i czasu mogłyby być<br />
niejednokrotnie zwiększone po przeprowadzonej<br />
analizie odporności konkretnego<br />
obiektu. Jeżeli jednak nie jest<br />
możliwe przeprowadzenie dokładnych<br />
badań odporności należy stosować się<br />
do wymagań.<br />
Łukasz Anikiej<br />
TECHNIKA ŚWIETLNA 63<br />
Bibliografia<br />
[1] L. Leniarski<br />
Oświetlenie muzeów – sprzęt i systemy<br />
oświetleniowe, Technika Świetlna 1996<br />
Poradnik – Informator<br />
[2] J. Bąk<br />
Technika oświetlania,<br />
Państwowe Wydawnictwo Naukowe,<br />
Warszawa 1981<br />
[3] PN-EN 12464-1<br />
Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc<br />
pracy Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach,<br />
PKN <strong>200</strong>4<br />
[4] A. Wolska, A. Pawlak<br />
Syntetyczna charakterystyka oświetlenia<br />
elektrycznego na stanowiskach pracy<br />
Strona internetowa:<br />
www.ciop.pl/15835.html<br />
[5] W. Pabjańczyk<br />
Zasady racjonalnego oświetlenia<br />
Technika świetlna Poradnik-Informator<br />
Warszawa<br />
[6] Strona internetowa: www.ciop.pl/11583<br />
[7] P. Oziemblewski<br />
Oświetlenie dekoracyjne i akcentujące<br />
Widzieć więcej, nr 1(5)/<strong>200</strong>5<br />
Philips Lighting<br />
[8] J. Niezgoda<br />
Architektura wnętrz obiektów handlowych.<br />
Oświetlenie, kolor, proporcje, cz.1<br />
[9] A. Mingozzi, S. Bottiglioni<br />
Enhance daylight inside museums.<br />
[10] D. Szubert<br />
Nowe tendencje w projektowaniu<br />
oświetlenia muzeów i galerii sztuki<br />
Konferencja naukowa Zarządzanie procesami<br />
inwestycyjnymi w budownictwie<br />
Politechnika Krakowska<br />
[11] Strona internetowa<br />
www.pl.wikipedia.org<br />
[12] Strona internetowa:www.bn.gov.pl/doc/<br />
b_tarcza/zalecenia_konserwatorskie.doc<br />
Wystawy prezentowane na fotografiach 2, 3, 6<br />
pochodzą z Muzeum Włókiennictwa w Łodzi<br />
Zdjęcia: Sylwia Sokolnicka<br />
Wystawy prezentowane na fotografiach 1, 4, 5<br />
powstały w latach <strong>200</strong>2 - <strong>200</strong>9.<br />
Projekty scenografii wystaw:<br />
Żaneta Govenlock i Violetta Damięcka<br />
Oświetlenie wystaw zaprojektowane<br />
i zrealizowane przez:<br />
03-936 Warszawa<br />
ul. Bajońska 13<br />
tel.: (<strong>22</strong>) 616-36-55<br />
fax: (<strong>22</strong>) 616-35-14<br />
e-mail: studio@studiogovenlock.pl
64<br />
TECHNIKA I TECHNOLOGIA<br />
Nowe technologie w ELGO L.I.<br />
Montaż powierzchniowy SMT<br />
Na potrzeby własne i w ofercie usług<br />
Do montażu powierzchniowego układów elektronicznych w fabryce<br />
ELGO Lighting Industries używana jest automatyczna linia<br />
technologiczna SMT. Od lutego 2010 możliwość usługowego korzystania<br />
z tej technologii mają także inni producenci sprzętu elektronicznego.<br />
Uruchomienie produkcji źródeł światła<br />
z serii ACRICHE i opraw oświetlenia<br />
ulicznego ADVISION wykorzystujących<br />
zaawansowaną technologię półprzewodnikowych<br />
źródeł światła LED<br />
wymagało wprowadzenia w ELGO L.I.<br />
technologii powierzchniowego montażu<br />
SMT elementów elektronicznych.<br />
Technologia ta będzie także podstawą<br />
dalszego rozwoju produkcji elektroniki<br />
oświetleniowej i wprowadzania do<br />
oferty kolejnych wyrobów.<br />
Od lutego 2010 roku montaż powierzchniowy<br />
jest też oferowany usługowo<br />
innym producentom urządzeń<br />
elektronicznych.<br />
Technologia montażu<br />
powierzchniowego SMT<br />
Technologia montażu powierzchniowego<br />
SMT (ang. Surface Mount<br />
Technology – w skrócie SMT) to sposób<br />
automatycznego montowania podzespołów<br />
elektronicznych na płytkach PCB<br />
lub PCBP.<br />
Obwody drukowane (ang. Printed<br />
Circuit Board, w skrócie PCB) to płytki<br />
wykonane z materiału izolacyjnego z połączeniami<br />
elektrycznymi (tzw. ścieżkami)<br />
i punktami lutowniczymi (tzw. padami).<br />
W płytkach PCBP wykorzystuje się łączenia<br />
na bazie aluminium. Obwody<br />
drukowane są przeznaczone do montażu<br />
podzespołów elektronicznych. Są<br />
projektowane pod kątem budowanego
układu elektronicznego i wykonywane<br />
techniką trawienia.<br />
Podzespoły elektroniczne montowane<br />
są na płytce w dwóch typach technologii:<br />
w tzw. sposób przewlekany – technologią<br />
THT (ang. Through-Hole Technology)<br />
lub powierzchniowo – technologią SMT.<br />
W pierwszym przypadku, w technologii<br />
THT, wyprowadzenia elektryczne elementu<br />
w postaci wąsów przewlekane<br />
są przez przygotowane otwory płytki<br />
i lutowane z przeciwnej strony niż ta,<br />
na której element się znajduje. W drugim<br />
przypadku, w technologii SMT, elementy<br />
lutowane są z tej strony płytki, z której<br />
się znajdują.<br />
Elementy elektroniczne przeznaczone<br />
do montażu powierzchniowego<br />
nazywane są w skrócie SMD (ang. Surface<br />
Mounted Devices) charakteryzują<br />
się niewielkimi wymiarami, mają płaską<br />
obudowę i końcówki lutownicze w formie<br />
kołnierzy obejmujących końce obudowy.<br />
Ze względu na swoje niewielkie fizyczne<br />
rozmiary końcówki lutownicze są duże<br />
w porównaniu do rozmiaru obudowy<br />
elementów SMD. Dawniej obwody drukowane<br />
projektowane były ręcznie. Obecnie<br />
do projektowania wykorzystuje się<br />
komputery i odpowiednie oprogramowanie<br />
typu CAD.<br />
Proces montażu w technologii<br />
SMT<br />
Ze względu na znaczną miniaturyzację<br />
elementów i stopień komplikacji<br />
obwodów drukowanych, montaż powierzchniowy<br />
przebiega całkowicie<br />
automatycznie. Odbywa się w kilku etapach.<br />
W pierwszej kolejności na płytkę<br />
w miejscu padów (miejsc lutowniczych)<br />
jest nakładana pasta lutownicza, w której<br />
skład wchodzi topnik oraz mikroskopijne<br />
kulki cyny. Następnie na płytce rozmieszczane<br />
są elementy elektroniczne. Jeśli<br />
płytka jest dwustronna, komponenty<br />
na pierwszej stronie są przyklejane przy<br />
pomocy kropli kleju nakładanej przed<br />
rozmieszczeniem komponentów. Istnieje<br />
też możliwość, że po obu stronach<br />
płytki stosowana jest pasta lutownicza.<br />
W następnym etapie płytka drukowana<br />
z nałożonymi elementami trafia do pieca,<br />
w którym pasta lutownicza i cyna roztapiają<br />
się tworząc spoiwo lutownicze.<br />
Po wyjściu z pieca i obniżeniu temperatury<br />
następuje zakrzepnięcie spoiwa<br />
i powstanie trwałego połączenia elek-<br />
trycznego. Graficzny schemat elementu<br />
SMD zamocowanego na płytce PCB<br />
technologią montażu powierzchniowego<br />
SMT przedstawia rysunek 1.<br />
Technologia SMT posiada wiele zalet.<br />
Do najważniejszych można zaliczyć:<br />
� możliwość miniaturyzacji urządzeń<br />
elektronicznych oraz większą gęstość<br />
rozmieszczania elementów,<br />
� małą impedancję połączeń, co jest<br />
istotne zwłaszcza przy wysokich częstotliwościach,<br />
� dobre właściwości mechaniczne<br />
zwłaszcza w warunkach wstrząsów<br />
lub wibracji z uwagi na mniejszą masę<br />
elementów.<br />
Nie bez znaczenia są też zalety ekonomiczne<br />
związane z automatyzacją procesu<br />
wytwarzania, który pozwala znacznie<br />
obniżyć koszty produkcji.<br />
TECHNIKA I TECHNOLOGIA<br />
Automat montażowy dwugłowicowy AUTOTRONIK BS 387 V2V<br />
z podajnikami inteligentnymi oraz podajnikiem tackowym<br />
Linia SMT w ELGO Lighting<br />
Idustries<br />
Nowoczesna linia technologiczna do<br />
montażu powierzchniowego w oparciu<br />
o obwody drukowane PCBP w gostynińskiej<br />
fabryce wyposażona jest w automat<br />
montażowy dwugłowicowy Autotronik<br />
BS 387 V2V z podajnikami inteligentnymi<br />
8 mm, 12 mm, 16 mm, 24 mm i 32 mm oraz<br />
podajnikiem tackowym, komorowy piec<br />
lutowniczy BS3020 i drukarkę Autotronik<br />
BS 110.<br />
Automat montażowy jest wyposażony<br />
w wizyjny system pozycjonowania elementów.<br />
Posiada kamery pozycjonującą<br />
elementy większe od 16x16 mm, kamery<br />
pozycjonujące wbudowane w głowice -<br />
dla elementów mniejszych niż 16x14 mm,<br />
kamerę do rozpoznawania punktów referencyjnych,<br />
znaczników Bad Mark oraz<br />
65
66<br />
TECHNIKA I TECHNOLOGIA<br />
uczenia Teach-In. W zależności od rodzaju<br />
elementów ma praktyczną wydajność na<br />
poziomie 3.000 – 4.000 elementów w zależności<br />
od ich rodzaju. Współpracuje<br />
z podajnikami sztangowymi wibracyjno<br />
- taśmowymi, dzięki czemu istnieje możliwość<br />
podawania układów o różnych<br />
rozmiarach z jednego podajnika.<br />
Konstrukcja pieca lutowniczego umożliwia<br />
precyzyjne profilowanie w procesie<br />
lutowania bezołowiowego. Płytki są przenoszone<br />
na transporterze z regulowaną<br />
szybkością w zakresie 10-120 cm/min.<br />
Piec posiada wbudowane cztery strefy<br />
grzewcze z wymuszoną konwekcją,<br />
dzięki czemu efekty cieniowania i tzw.<br />
efekty zimnych lutów są zredukowane.<br />
Zastosowanie szyb w górnej części pieca<br />
umożliwia wizualną kontrolę procesu<br />
lutowania. Piec lutowniczy posiada komorę<br />
1.400 mm. Istnieje możliwość pod-<br />
Drukarka AUTOTRONIK BS 110<br />
łączenia dwóch termopar zewnętrznych<br />
i wykonanie profilowania. Maksymalna<br />
szerokość płytki wynosi 365 mm.<br />
Usługa montażu SMT w ofercie<br />
ELGO<br />
Możliwość wykonania podzespołów<br />
elektronicznych SMD w oparciu o linię<br />
technologiczną do montażu powierzchniowego<br />
SMT działającą w ELGO L.I. daje<br />
nowe możliwości producentom sprzę-<br />
Rys. 1. Element SMD zamocowanego na płytce PCB technologią<br />
montażu powierzchniowego SMT:<br />
1 – element SMD,<br />
2 – wyprowadzenia elektryczne elementu SMD,<br />
3 – lutowina,<br />
4 – klej,<br />
5 – ścieżki przewodzące,<br />
6 – podłoże (PCB).<br />
Piec lutowniczy BS 3020<br />
tu elektronicznego, którzy do tej pory<br />
nie mogli korzystać z tej technologii ze<br />
względu na wysoki koszt zakupu tego<br />
rodzaju maszyn. Uznana marka gostynińskiej<br />
fabryki, gwarancja jakości wykonywanych<br />
usług w połączeniu z konkurencyjną<br />
ceną mogą być szansą rozwoju dla<br />
wielu mniejszych firm.<br />
Konrad Kozłowski
OFERTA WSPÓŁPRACY<br />
DLA PRODUCENTÓW<br />
PODZESPOŁÓW ELEKTRONICZNYCH<br />
ELGO Lighting Industries S.A. zaprasza producentów sprzętu elektronicznego do<br />
współpracy. W oparciu o nowoczesną i zautomatyzowaną linię produkcyjną SMT<br />
oferujemy podmiotom zewnętrznym montaż powierzchniowy podzespołów<br />
elektronicznych.<br />
Nasze atuty:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Nowoczesna linia montażowa wyposażona<br />
w automat montażowy dwugłowicowy Autotronik<br />
BS 387 V2V z podajnikami inteligentnymi 8mm,<br />
12mm, 16mm, 24mm, 32mm oraz podajnikiem<br />
tackowym, piec lutowniczy komorowy BS3020<br />
i drukarkę Autotronik BS 110<br />
Montaż powierzchniowy elementów SMD<br />
na płytkach PCB lub PCBP<br />
Atrakcyjne ceny<br />
Gwarancja jakości<br />
<strong>50</strong> lat doświadczenia w produkcji<br />
Dogodne położenie w centrum Polski<br />
ELGO Lighting Industries S.A.<br />
09-<strong>50</strong>0 Gostynin, ul. Kutnowska 98<br />
tel. +48 (24) 235 20 01, fax +48 (24) 235 37 43<br />
e-mail: elgo@elgo-li.pl<br />
www.elgo-li.pl<br />
Biuro handlowe<br />
05-<strong>50</strong>0 Piaseczno, Stara Iwiczna, ul. Słoneczna 116A<br />
tel. +48 (<strong>22</strong>) 756 64 00, fax +48 (<strong>22</strong>) 756 64 10<br />
e-mail: brilux@brilux.pl<br />
www.brilux.pl, www.elgo.pl
68<br />
TECHNIKA I TECHNOLOGIA<br />
Narzędziownia<br />
Produkcja opraw oświetleniowych, jak wszystkich<br />
nowoczesnych wyrobów technicznych, wymaga<br />
skomplikowanych narzędzi o dużej wytrzymałości i precyzji.<br />
Większość z nich w ELGO wykonuje się na miejscu - w narzędziowni,<br />
która jest sercem gostynińskiej fabryki.<br />
Dział Narzędziowni ELGO Lighting Industries<br />
wykonuje większość narzędzi produkcyjnych<br />
niezbędnych dla różnorodnych<br />
procesów technologicznych prowadzonych<br />
w fabryce. Głównym zadaniem działu jest<br />
zabezpieczenie produkcji w nowe narzędzia<br />
i oprzyrządowanie pomocnicze oraz naprawy<br />
i regeneracja już używanych.<br />
Narzędziownia ELGO L.I. wykonuje m.in.:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
formy wtryskowe,<br />
wysokociśnieniowe formy<br />
odlewnicze,<br />
głowice do wytłaczania długich elementów<br />
np. kloszy,<br />
wykrojniki,<br />
dziurkowniki,<br />
tłoczniki,<br />
giętaki,<br />
�<br />
�<br />
ciągowniki,<br />
oprzyrządowanie montażowe.<br />
Narzędzia i oprzyrządowanie pro-<br />
jektowane są przez własny wysoko<br />
wykwalifikowany zespół składający się<br />
z konstruktorów i technologów wykorzystujących<br />
programy komputerowe<br />
CAD/CAM. Opracowują oni dokumentację<br />
technologiczną narzędzi i oprzyrządowania<br />
stanowiącą podstawę ich<br />
wykonania. W sekcji tej opracowuje się<br />
także programy ścieżek narzędzi na<br />
obrabiarki sterowane numerycznie, na<br />
podstawie których frezarki CNC i drążarki<br />
drutowe wykonują później skonstruowane<br />
elementy.<br />
� Element narzędzia – forma na klosz do oprawy HERMETIC – widok części formującej wnętrze klosza;<br />
część matrycy z wtryskowym układem sekwencyjnym; czas przygotowania tego typu formy około 5 miesięcy.<br />
Do wykonawstwa narzędzi i oprzyrządowania<br />
używane są różnego rodzaju materiały:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
stale zwykłej jakości np. w gatunkach St3<br />
i St5;<br />
stale konstrukcyjne do ulepszania cieplnego<br />
np. w gatunkach 45, 55, 40H, 40HM;<br />
stale sprężynowe <strong>50</strong>HS i <strong>50</strong>HSA;<br />
stale stopowe narzędziowe do pracy na<br />
zimno NC6, NC10 i NC11;<br />
stale stopowe narzędziowe do pracy na<br />
gorąco WCL, WCLV i WWL;<br />
węgliki spiekane G9 i G10;<br />
stopy aluminium PA4 i PA6;<br />
stopy miedzi M1E i MHY.<br />
Narzędziownia wyposażona jest w podsta-<br />
wowy park maszynowy, na który składają się<br />
tokarki, frezarki, szlifierki i wiertarki. Oprócz podstawowych<br />
obrabiarek w wyposażeniu znajdują<br />
się również obrabiarki specjalistyczne:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
�<br />
elektrodrążarki ubytkowe - obszar roboczy<br />
400x600x2<strong>50</strong>,<br />
drążarki drutowe:<br />
obszar roboczy 400 x 2<strong>50</strong> x 300, udźwig<br />
3<strong>50</strong> kg,<br />
obszar roboczy 600 x 400 x 3<strong>50</strong>, udźwig<br />
<strong>100</strong>0 kg,<br />
frezarki numeryczne:<br />
obszar roboczy 800 x <strong>50</strong>0 x 420, udźwig<br />
<strong>50</strong>0 kg,<br />
obszar roboczy 800 x 540 x 620, udźwig<br />
7<strong>50</strong> kg,<br />
obszar roboczy <strong>100</strong>0 x 600 x 6<strong>50</strong>, udźwig<br />
<strong>100</strong>0 kg,<br />
szlifierki współrzędnościowe – obszar<br />
roboczy 3<strong>50</strong> x 800 x 1<strong>50</strong>,
� wiertarki współrzędnościowe – obszar<br />
roboczy 700 x 1<strong>100</strong> x 700,<br />
� szlifierki optyczne – obszar roboczy<br />
2<strong>50</strong> x <strong>100</strong> x <strong>100</strong>,<br />
� tokarki - przelot wrzeciona Ø 30÷70,<br />
długość toczenia do 2<strong>50</strong>0 mm, max.<br />
średnica obrabiana Ø 600,<br />
� szlifierki do wałków - długość robocza<br />
do 2<strong>50</strong>0 mm,<br />
� frezarka obwiedniowa do kół zębatych<br />
– max. średnica frezowania Ø 600,<br />
wysokość <strong>200</strong> mm, max. moduł nr 8,<br />
� wytaczarko-wiertarko-frezarka – max.<br />
zewnętrzna średnica wytaczania<br />
Ø <strong>100</strong>0, max. wewnętrzna średnica<br />
wytaczania Ø 400, max. długość wytaczania<br />
800 mm.<br />
Narzędziownia prowadzi również obróbkę<br />
cieplno-chemiczną elementów roboczych<br />
narzędzi - matryc, stempli, wkładek<br />
formujących form, słupów, tulei prowadzących,<br />
tj. wyżarzanie, sezonowanie, hartowanie,<br />
odpuszczanie, nawęglanie. Hartownia<br />
wyposażona jest w piece hartownicze typu<br />
POK 70, POK 71, POK 73, POK 74. Maksymalne<br />
gabaryty, które można obrabiać cieplnie<br />
to: <strong>100</strong>0 x 800 i ciężar 7<strong>50</strong> kg.<br />
Wtryskarki tworzyw sztucznych, na<br />
których wykonuje się obudowy, boczki,<br />
klosze, zamki, płyty montażowe, oprawki<br />
źródeł światła, kostki montażowe i inne<br />
drobne elementy opraw oświetleniowych,<br />
wymagają skomplikowanych form wtryskowych.<br />
Do pras wykrawających blaszane<br />
obudowy, płyty montażowe, elementy<br />
rastrów, przygotówki elementów z blachy<br />
do tłoczenia odbłyśników, potrzebne są<br />
precyzyjne wykrojniki, tłoczniki i giętaki.<br />
Do wykonania takich narzędzi używa się<br />
zwykle materiałów o najwyższej twardości<br />
- stali specjalnych i trudno skrawalnych<br />
materiałów kompozytowych.<br />
Obróbka elektroerozyjna oraz frezowanie<br />
na frezarkach CNC są kluczowymi<br />
technologiami wykorzystywanymi przy<br />
produkcji narzędzi i form. Technologie te<br />
są niezbędne do wykonania form i wykrojników,<br />
stosowanych do seryjnej produkcji<br />
części z tworzyw sztucznych, metalu,<br />
a także do produkcji precyzyjnych części<br />
mechanicznych.<br />
Elektrodrążenie<br />
Element narzędziastempel<br />
do produkcji<br />
opraw ACRON <strong>50</strong>.<br />
� Matryca w trakcie prac przygotowawczych do<br />
próby formy – w trakcie polerowania elementu.<br />
Ze względu na kształt wykonywanych<br />
detali i twardość użytych materiałów, nie<br />
zawsze mogą być stosowane klasyczne me-<br />
TECHNIKA I TECHNOLOGIA<br />
tody mechanicznej obróbki skrawaniem<br />
polegające na usuwaniu nadmiaru materiału<br />
w postaci wiórów. Nie wszystkie kształty da<br />
się uzyskać przy pomocy toczenia lub frezowania,<br />
zwłaszcza z materiałów o tak wysokiej<br />
twardości. Tu przychodzi z pomocą<br />
metoda obróbki elektroerozyjnej, popularnie<br />
nazywana elektrodrążeniem. W dziale<br />
narzędziowni ELGO Lighting Industries<br />
stosowane są obrabiarki wykorzystujące<br />
zarówno technologię EDM jak i WEDM. Obrabiane<br />
są na nich stale narzędziowe NC10,<br />
z których wykonuje się głównie elementy<br />
giętaków i wykrojników oraz stal WCL na<br />
formy wtryskowe.<br />
Elektrodrążarki wgłębne ( EDM)<br />
Proces obróbki elektroerozyjnej polega<br />
na zagłębianiu elektrody kształtowej<br />
w obrabianej części. Dzięki temu materiał<br />
obrabiany przyjmuje kształt elektrody.<br />
Przy użyciu tej odmiany obróbki EDM wytwarzane<br />
są formy wtryskowe do tworzyw<br />
sztucznych, formy odlewnicze oraz matryce.<br />
Elektroda ma identyczny kształt jak element<br />
odlewany później w formie. Podczas obróbki,<br />
każde wyładowanie iskrowe usuwa<br />
niewielką ilość metalu z części obrabianej.<br />
Pomiędzy elektrodą, a detalem nigdy nie<br />
dochodzi do kontaktu mechanicznego.<br />
Elektrody produkowane są głównie z miedzi<br />
oraz grafitu.<br />
Wycinarki drutowe<br />
Elektrody, którymi są wykonywane<br />
drążenia na frezarkach CNC, wycinane są<br />
na drążarkach drutowych. Proces obróbki<br />
elektroerozyjnej wykorzystuje metalową<br />
elektrodę drutową w celu wycięcia zadane-<br />
� Element narzędzia – część stemplowa do produkcji obudowy oprawy HERMETIC 2x58W w trakcie montażu.<br />
69
70<br />
TECHNIKA I TECHNOLOGIA<br />
� Szlifierka<br />
współrzędnościowa;<br />
przy jej pomocy można<br />
m. in. szlifować otwory<br />
do wykrojników i form.<br />
� Frezarka CNC AVIA VMC<br />
800 – frezarka<br />
sterowana numerycznie<br />
w trakcie pracy;<br />
frezowanie kształtu<br />
matrycy formującej do<br />
formy na obudowę<br />
HERMETIC 2x58W.<br />
� Frezarka CNC AVIA FNE-<strong>50</strong>N -<br />
frezarka sterowana<br />
numerycznie w trakcie<br />
pracy; obecnie najstarsza<br />
frezerka CNC w ELGO.<br />
go kształtu w materiale obrabianym. Drut<br />
zawsze przecina obrabiany detal na wylot,<br />
toteż przed rozpoczęciem procesu należy<br />
w nim wykonać otwór startowy. Alternatywnie,<br />
obróbka może się rozpocząć od<br />
krawędzi detalu. Ponieważ cięcie drutem<br />
może odbywać się również pod kątem, możliwe<br />
jest obrabianie stożkowych detali lub<br />
wycinanie innych kształtów na górze oraz<br />
spodzie detalu. Drut jest wykonywany przeważnie<br />
z mosiądzu lub powlekanej miedzi<br />
i posiada średnice od 0,02 do 0,33 mm.<br />
Technologię wycinania elektroerozyjnego<br />
(WEDM) wykorzystuje, pracująca w ELGO<br />
obrabiarka ROBOFIL 300 szwajcarskiej firmy<br />
Charmilles Technologies. Można w niej obrabiać<br />
części o wymiarach 8<strong>50</strong> x <strong>50</strong>0 x 400 mm<br />
o masie aż do <strong>50</strong>0 kg. Drugą maszyną jest<br />
elektrodrążarka drutowa CUT 30 szwajcarskiej<br />
firmy GF AgieCharmilles. Urządzenie<br />
charakteryzuje się doskonałą ergonomią,<br />
szerokim dostępem do strefy roboczej<br />
oraz przejrzyście zaprojektowanym pulpitem.<br />
Możliwa jest pełna kontrola impulsu<br />
elektrycznego. Obrabiarkę charakteryzuje<br />
elastyczność, prostota programowania, łatwość<br />
przygotowania obróbki oraz nowoczesny<br />
design. Bezproblemową obsługę<br />
zapewnia przejrzysty interfejs użytkownika<br />
w języku polskim oparty na systemie operacyjnym<br />
Microsoft Windows XP. Inną bardzo<br />
ważną zaletą tej obrabiarki jest intuicyjny<br />
interfejs HMI oraz łatwy sposób programowania<br />
skracający do minimum okres od<br />
przygotowania detalu po obróbkę. Standardowym<br />
wyposażeniem tej obrabiarki<br />
są: automatyczny układ nawlekania drutu<br />
oraz chłodziarka wody. Cięcie odbywa się<br />
w zanurzeniu, co zapewnia wysoką jakość<br />
obróbki. Dzięki zaawansowanemu szwajcarskiemu<br />
generatorowi typu IPG, możliwe<br />
jest uzyskania bardzo gładkiej powierzchni<br />
w niewielkiej liczbie przejść.<br />
CNC – frezarki sterowane<br />
numerycznie<br />
Dział narzędziowni ELGO L.I. wyposażony<br />
jest w trzy frezarki sterowane numerycznie<br />
wyprodukowane przez Fabrykę Obrabiarek<br />
Precyzyjnych „AVIA” S.A. w Warszawie<br />
oznaczone jako: FBV-60N, FNE-<strong>50</strong>N i VMC<br />
800. Frezarki numeryczne wykorzystywane<br />
są głównie do produkcji elementów<br />
formujących form wtryskowych - matryc<br />
i stempli, elementów kalibratorów głowic<br />
do wytłaczania tworzyw sztucznych oraz<br />
zarysów stempli w płytach stemplowych<br />
form do wtryskiwania tworzyw sztucznych.<br />
Najbardziej zaawansowaną jest frezarka<br />
VMC 800. Umożliwia ona nowoczesną zau-
tomatyzowaną produkcję precyzyjnych<br />
detali. W jednym zamocowaniu przedmiotu<br />
można wykonać szereg różnych<br />
operacji, takich jak frezowanie, wiercenie,<br />
gwintowanie gwintownikiem, wytaczanie<br />
lub rozwiercanie. Szeroki zakres obrotów<br />
wrzeciona umożliwia obróbkę przedmiotów<br />
wykonanych z różnych materiałów – zawsze<br />
w optymalnie ekonomicznych warunkach.<br />
Bezpośrednie przeniesienie napędu<br />
z silników na przekładnie śrubowe toczne<br />
bez użycia pasków gwarantuje uzyskanie<br />
powtarzalności i dokładności pozycjonowania<br />
oraz zapewnia uzyskiwanie dużych<br />
dokładności obróbki. Obrabiarka posiada<br />
bardzo funkcjonalny system spłukiwania<br />
i transporter wiórów. W wykonaniu standardowym<br />
obrabiarka ta wyposażona jest<br />
w system sterowania CNC typu iTNC 530<br />
niemieckiej firmy HEIDENHAIN.<br />
Przygotowanie programów obróbki<br />
może być dokonane przy pomocy następujących<br />
metod:<br />
�<br />
�<br />
�<br />
w formacie DIN/ISO,<br />
w formacie konwersacyjnym HEIDEN-<br />
HAIN,<br />
komputerowo, stosując technikę CAD/<br />
CAM, w formacie DIN/ISO lub HEIDEN-<br />
HAIN, w tym również z interpolacją typu<br />
spline.<br />
Dzięki tym zaletom AVIA VMC 800 może<br />
zastąpić w produkcji kilka mniej nowoczesnych<br />
obrabiarek i znacznie podnieść poziom<br />
technologii w warsztacie, w którym została<br />
zainstalowana.<br />
Opracowali:<br />
Janusz Biegała<br />
Konrad Kozłowski<br />
� Stanowisko frezarek CNC<br />
– widok ogólny<br />
� Piec do obróbki cieplnej<br />
(wyżarzania, hartowania,<br />
odpuszczania i nawęglania);<br />
proces nawęglania<br />
elementu w temperaturze<br />
900°C; akcesoria<br />
zabezpieczające<br />
pracowników niezbędne w<br />
pracy przy piecach.<br />
� Drążarka drutowa<br />
zanurzeniowa AGIE<br />
CHARMILLES<br />
– widok ogólny<br />
� Proces wycina m. in.<br />
kształty matryc tnących do<br />
produkcji opraw<br />
oświetleniowych.<br />
TECHNIKA I TECHNOLOGIA<br />
71
72<br />
ZASTOSOWANIA<br />
Iluminacja – sposób na świetlną promocję miast<br />
cz. III<br />
Iluminacja zabytków<br />
i obiektów<br />
sakralnych<br />
W nocnej panoramie<br />
współczesnych miast<br />
dominuje jasne oświetlenie<br />
uliczne oraz światło reklam<br />
i wystaw sklepowych.<br />
Coraz częściej władze miast<br />
decydują się, aby przy<br />
użyciu współczesnej<br />
techniki oświetleniowej<br />
specjalnie wyróżnić<br />
wartościowe obiekty<br />
architektoniczne. Iluminacja<br />
takich budowli kształtuje<br />
nastrój, tworzy wrażenia<br />
trwałe i zapamiętywane,<br />
a w konsekwencji służy<br />
promocji miast.<br />
Zabytkowa Wieża Zegarowa w Płocku pełniąca od końca XV wieku rolę dzwonnicy katedralnej,<br />
przebudowana w połowie XVI wieku; barokowy hełm otrzymała w latach1723-1735.<br />
Na pierwszym planie Muzeum Diecezjalne w dawnym opactwie benedyktyńskim.
Zewnętrzne oświetlenie iluminacyjne<br />
spełnia już nie tylko funkcje użytkowe,<br />
lecz także kreuje nocny wizerunek miasta,<br />
który po zapadnięciu zmroku ma być<br />
nie mniej atrakcyjny niż za dnia. Coraz<br />
częściej pamięta się też o dziedzictwie<br />
kulturowym i iluminuje obiekty zabytkowe,<br />
tworząc niezwykle atrakcyjne nocne<br />
panoramy miast. Warto zaznaczyć,<br />
że ponad połowa zabytków w naszym<br />
kraju to obiekty sakralne. Ich znaczenie<br />
w historii i rola kulturotwórcza spowodowały,<br />
że kościoły i zespoły klasztorne są<br />
często skarbnicą bardzo wartościowych<br />
dzieł sztuki i zabytków historii kultury<br />
materialnej. Ich architektura i wystrój<br />
wnętrz to często także zapis korzeni<br />
regionalnej społeczności, a nierzadko<br />
także narodu. W wielu miejscowościach<br />
kościół jest jedyną zabytkową budowlą.<br />
Znaczenie tego faktu przejawia się również<br />
w realizowanych obecnie na terenie<br />
Polski iluminacjach.<br />
Prawne aspekty iluminacji<br />
obiektów zabytkowych<br />
Realizując iluminacje obiektów zabytkowych<br />
trzeba brać pod uwagę<br />
wiele czynników, w tym obowiązujące<br />
regulacje prawne i aspekty konserwatorskie.<br />
Do podstawowych aktów prawnych<br />
należy zaliczyć Międzynarodową<br />
Kartę Konserwacji i Restauracji Zabytków<br />
i Miejsc Zabytkowych (tzw. Kartę<br />
Wenecką) z 1964 r. i Ustawę o ochronie<br />
zabytków i opiece nad zabytkami z 27<br />
lipca <strong>200</strong>4 r. (Dz U. z <strong>200</strong>3 r. nr 162, poz.<br />
1568, zm. Dz. U. z <strong>200</strong>4 r. poz. 959). Oba<br />
dokumenty definiują pojęcie zabytku<br />
i określają cele ich ochrony. Już w preambule<br />
Karty Weneckiej jest zapis dotyczący<br />
dziedzictwa kulturowego obiektów<br />
zabytkowych:<br />
„Brzemienne duchową spuścizną przeszłości zabytkowe<br />
dzieła narodów pozostają w życiu współczesnym<br />
żywym świadectwem ich wiekowych tradycji.<br />
Ludzkość, z każdym dniem bardziej świadoma jednolitego<br />
charakteru wartości ogólnoludzkich, uważa je<br />
za dziedzictwo wspólne i uznaje swą solidarną odpowiedzialność<br />
za ich zachowanie wobec przyszłych<br />
pokoleń. Poczuwa się ona do przekazania im tychże<br />
wartości w całym bogactwie ich autentyzmu”.<br />
Ustawa o ochronie zabytków definiuje<br />
natomiast pojęcie zabytku: „Zabytek<br />
– nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich<br />
części lub zespoły, będące dziełem czło-<br />
wieka lub związane z jego działalnością<br />
i stanowiące świadectwo minionej epoki<br />
bądź zdarzenia, których zachowanie leży<br />
w interesie społecznym ze względu na<br />
posiadaną wartość historyczną, artystyczną<br />
lub naukową”.<br />
Z ustawy o ochronie zabytków wynikają<br />
także cele i obowiązki związane<br />
z ochroną obiektów zabytkowych:<br />
„Ochrona zabytków polega w szczególności,<br />
na podejmowaniu przez organy<br />
administracji publicznej, działań mających<br />
na celu (art.4) miedzy innymi:<br />
� zapewnienie warunków prawnych,<br />
organizacyjnych i finansowych<br />
�<br />
umożliwiających trwałe zachowanie<br />
zabytków oraz ich zagospodarowanie<br />
i utrzymanie;<br />
zapobieganie zagrożeniom mogącym<br />
spowodować uszczerbek dla wartości<br />
zabytków;<br />
� udaremnianie niszczenia i niewłaściwego<br />
korzystania z zabytków;<br />
� uwzględnienie zadań ochronnych<br />
w planowaniu i zagospodarowaniu<br />
ZASTOSOWANIA 73<br />
przestrzennym oraz przy kształtowaniu<br />
środowiska.<br />
Uwarunkowania historyczne<br />
i estetyczne iluminacji<br />
zabytków<br />
Architektura zabytkowa przemawia<br />
za pomocą swojej formy, czyli samej<br />
bryły obiektu, proporcji, kompozycji<br />
i wystroju. Zabytkowe obiekty podziwiamy<br />
głównie w ciągu dnia, w dynamicznie<br />
zmieniającym się oświetleniu<br />
naturalnym. Wtedy w sposób naturalny<br />
jesteśmy w stanie docenić ich wartość<br />
tworzącą wspaniały widok. Do niedawna<br />
rzadko obiekty zabytkowe oświetlano<br />
w nocy od strony zewnętrznej. Stała, wieczorna<br />
ekspozycją zabytków, wymaga<br />
stosowania rozwiązań bardzo przemyślanych.<br />
Iluminując obiekty zabytkowe<br />
trzeba mieć na uwadze możliwie wierne<br />
przekazanie tych wartości artystycznych,<br />
które są powszechnie uznane i stanowią<br />
o pięknie obiektu ocenianego według<br />
obiektywnych kryteriów. Choć światło nie<br />
Kościół św. Bartłomieja w Płocku (płocka Fara) – najstarszy kościół parafi alny miasta, jeden z jego<br />
cenniejszych zabytków, tzw. matka parafi i Płocka.
74<br />
ZASTOSOWANIA<br />
niszczy architektury budowli, to w bardzo<br />
odczuwalny sposób może zniekształcić<br />
jej widok. W przypadku obiektów architektonicznych,<br />
a także rzeźb i pomników<br />
może bezpośrednio wpłynąć na niekorzystną<br />
zmianę ich spostrzegania. Światło<br />
po zmierzchu jest bowiem katalizatorem<br />
odczuć, przyciąga wzrok i przykuwa uwagę<br />
do oświetlanych miejsc, które nabierają<br />
w jego blasku szczególnej wagi.<br />
Wszystkie okresy w historii architektury<br />
miały swoje charakterystyczne rozwiązania.<br />
Jeżeli inwestor iluminacji oraz „reżyser<br />
światła” je znają i rozumieją, to istnieje<br />
duża szansa, że uda się zbudować nocny<br />
widok zabytku spójny z zabytkową architekturą.<br />
Jeśli natomiast zostaną zastosowane<br />
schematy lub rozwiązania czysto<br />
formalne, to zaprojektowane oświetlenie<br />
może w drastyczny sposób obniżyć wartość<br />
zabytku i pośrednio przyczynić się do<br />
pomniejszenia jego znaczenia.<br />
Dla projektantów oświetlenia iluminacyjnego<br />
podstawową sprawą powinno<br />
być właściwe rozpoznanie wartości<br />
zabytku, które wynika z analizy samego<br />
obiektu i jego otoczenia. Pozwali to zdać<br />
sobie sprawę z wartości artystycznej, hi-<br />
storycznej i naukowej obiektu. Wynika to<br />
z faktu, że każdy zabytek ma indywidualny<br />
charakter i jest osadzony w innym<br />
kontekście czasu i przestrzeni. Dopiero<br />
po takim wstępnym etapie rozpoznania<br />
można przystąpić do projektowania iluminacji.<br />
Brak rozeznania wartości zabytku<br />
może w efekcie spowodować pseudo kreację.<br />
Dlatego ważne jest, aby przybliżyć<br />
projektantom i firmom wykonawczym<br />
kompleksowy punktu widzenia związany<br />
z iluminacją obiektów zabytkowych.<br />
Iluminacja zabytków –<br />
przemyślana koncepcja<br />
projektowa<br />
Miasta, a zwłaszcza miasta historyczne,<br />
powinny posiadać projekt iluminacji<br />
wartościowych i zabytkowych obiektów<br />
występujących na ich terenie - architektury,<br />
budowli inżynierskich, zieleni, ciągów<br />
komunikacyjnych. Aby uzyskać efekt<br />
harmonii oświetlenia, temu projektowi<br />
należy podporządkować zagadnienia<br />
związane z realizacjami oświetlenia publicznego.<br />
Projektowa koncepcja iluminacji<br />
obiektów zabytkowych powinna<br />
wynikać z analizy architektury, bryły i lo-<br />
kalizacji zabytku, a także jego funkcji.<br />
Musi uwzględniać zamierzony zakres i cel<br />
iluminacji. Może to być np. eksponowanie<br />
budowli ważnych dla tożsamości miejscowości<br />
lub regionu poprzez podkreślenie<br />
walorów historycznych i artystycznych<br />
tych obiektów. Wiele doświadczeń<br />
wskazuje, że udział artystów plastyków,<br />
scenografów, historyków czy architektów<br />
w grupie projektującej iluminacje<br />
długoterminowe (interdyscyplinarny zespół<br />
osób, które prawidłowo rozumieją<br />
walory zabytkowe budowli i potrafią je<br />
odpowiednio przeanalizować) w wielu<br />
przypadkach zaowocowało niezwykle<br />
ciekawymi rozwiązaniami wizualnymi,<br />
korzystnymi dla oświetlanego zabytku<br />
i wartościowymi dla podkreślenia tożsamości<br />
miast. Brak takich zespołów zaangażowanych<br />
w projekt i posiadających<br />
uznany talent i dorobek, może prowadzić<br />
do powstania złych czy kiczowatych<br />
realizacji, których efekty mogą np. deformować<br />
oświetlane obiekty i obniżać<br />
ich uznane wartości. To w konsekwencji<br />
może mieć negatywny aspekt społeczny,<br />
polegający na utrwaleniu w społecznym<br />
odbiorze niekorzystnych wzorców, które<br />
Iluminacja kompleksu zabytkowych budynków na Wzgórzu Tumskim w Płocku (dawne opactwo benedyktyńskie, wieża szlachecka, wieża zegarowa oraz Katedra<br />
– iluminowana panorama najstarszej części miasta widziana od strony dzielnicy Radziwie.
później będą bezkrytycznie aprobowane<br />
i powielane.<br />
W projektowaniu oświetlenia iluminacyjnego<br />
zabytków spotyka się najczęściej<br />
trzy rozwiązania:<br />
� metodę zalewową - która ma na celu<br />
pokazanie całości lub części budowli,<br />
� iluminowanie częściowe – które eksponuje<br />
wybrane fragmenty obiektów<br />
(oświetlenie punktowe, liniowe),<br />
� oświetlenie iluminacyjne, które łączące<br />
oba wyżej wymienione sposoby.<br />
Oświetlenie zalewowe fasad budowli<br />
ma na celu zazwyczaj uczytelnienie<br />
architektury obiektu nocą. Zależnie od<br />
sposobu rozmieszczenia reflektorów, ich<br />
typu, mocy i koloru światła można uzyskać<br />
efekty plastyczne zróżnicowane pod<br />
względem jakości. Reflektory skierowane<br />
ku górze oraz umieszczone zbyt blisko<br />
ścian zazwyczaj nie dają prawidłowego<br />
nocnego obrazu obiektu. W ten sposób<br />
powstają nowe cienie niespójne ze światłocieniem<br />
architektury, utworzone przez<br />
elementy wystroju wysunięte z elewacji.<br />
Inne detale, cofnięte w stosunku do lica<br />
elewacji, pozostają mało czytelne. Prowadzi<br />
to do uwypuklenia faktury i nie-<br />
równości powierzchni, widoczne stają<br />
się także wszelkie uszkodzenia tynków<br />
i ścian. Taki typ oświetlenia często kończy<br />
się na gzymsach ścian, nadmiernie je<br />
podkreślając, pomijając natomiast płaszczyzny<br />
połaci dachowych, tak ważnych<br />
dla odbioru bryły budowli.<br />
Budowle zabytkowe nie zawsze muszą<br />
być całkowicie oświetlone mocnym<br />
sztucznym światłem. Często zmniejszenie<br />
mocy oraz ograniczenie ilości światła,<br />
a także prawidłowo wydobyty światłocień,<br />
bardziej podkreślają i eksponują<br />
wartości zabytków.<br />
Koncepcja projektu iluminacji zabytku<br />
powinna być projektem pełnym. Korzystna<br />
jest sytuacja, w której projekt iluminacji<br />
jest opracowany jako rozwiązanie<br />
kompleksowe dla całego obiektu i jego<br />
otoczenia.<br />
Świadoma kreacja sztucznym<br />
oświetleniem wydobywa budynki<br />
z ciemności, podkreślając ich walory.<br />
Może spowodować, że podnosząc<br />
głowę nie tylko uświadomimy sobie<br />
ich obecność, ale i sam zabytek będzie<br />
oddziaływał na nas. Dostarczy<br />
nowych wrażeń, kształtując klimat<br />
Bazylika Katedralna na Wzgórzu Tumskim w Płocku.<br />
ZASTOSOWANIA 75<br />
swojego otoczenia - zabytkowej ulicy<br />
lub placu.<br />
Pojawienie się światła w nocy w otoczeniu<br />
zabytku może także wpłynąć na<br />
zwiększenie atrakcyjności i dostępności<br />
miejsca wokół niego. W konsekwencji<br />
przekłada się to zazwyczaj na ożywienie<br />
turystyczne. Iluminacja jest także diametralną<br />
zmianą jakości oświetlenia i dlatego<br />
nie może być to działanie przypadkowe<br />
- musi być dokładnie zaplanowana i prawidłowo<br />
zrealizowana.<br />
Konrad Kozłowski<br />
Foto: Patryk Maślankowski<br />
Bibliografia<br />
[1] Dominik Mączyński<br />
Iluminacja zabytków – problematyka<br />
konserwatorska cz.1, cz.2, cz3.,<br />
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji<br />
Zabytków w Warszawie, <strong>200</strong>6-<strong>200</strong>8<br />
[w:] WWW.swiatlo.tak.pl<br />
[2] Dominik Mączyński<br />
Oblepianie światłem, czyli słów kilka<br />
o iluminacji zabytków,<br />
[w:] „Renowacje i Zabytki” nr 2/<strong>200</strong>4 s. 94-109,<br />
„Ochrona zabytków” nr 3-4/<strong>200</strong>3.<br />
[3] W. Żagan.<br />
Iluminacja obiektów.<br />
Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, <strong>200</strong>3 r.
76<br />
fot. Łukasz Klimek<br />
ZASTOSOWANIA<br />
Oprawy uliczne LED<br />
O rzetelności informacji<br />
Na całym świecie oprawy oświetleniowe<br />
ze źródłami światła LED zdobywają rynek.<br />
Ostatnio polem do ich powszechnego,<br />
profesjonalnego zastosowania<br />
staje się oświetlenie<br />
uliczne.<br />
Nowe, energooszczędne źródła światła<br />
LED są od kilku lat w fazie niezwykle dynamicznego<br />
rozwoju. Żadne inne źródło<br />
światła nie jest tak wielką nowością<br />
techniczną i nie rozwija się obecnie tak<br />
intensywnie. Diody świecące LED są pod<br />
bardzo wieloma względami: funkcjonalnymi,<br />
konstrukcyjnymi i użytkowymi, źródłami<br />
światła znacznie odmiennymi od<br />
dotychczas znanych i wykorzystywanych.<br />
Jako elementy półprzewodnikowe, diody<br />
świecące LED są konstruowane i produkowane<br />
przez inżynierów elektroników<br />
nie związanych z zagadnieniami techniki<br />
oświetleniowej i mających niewielkie pojęcie<br />
o sprawach zastosowań w oświetleniu.<br />
Z kolei w środowisku inżynierów techniki<br />
świetlnej wyraźnie widoczna jest pewna<br />
nieufność i brak entuzjazmu do ich implementacji.<br />
Porozumienie między tymi<br />
dwoma grupami nie jest łatwe. Mimo to<br />
na całym świecie zbudowano już wiele<br />
eksperymentalnych instalacji oświetlenia<br />
drogowego z oprawami wykorzystującymi<br />
diody LED, a po etapie testowania powstają<br />
już coraz więcej instalacji użytkowych.
78<br />
Widmowa czułość oka (lm/W)<br />
ZASTOSOWANIA<br />
Nawet przy założeniu, że w praktycznych<br />
warunkach użytkowania trwałość<br />
ta wynosi tylko 12.000 godzin to i tak<br />
oczekiwana trwałość LED jest wyższa<br />
tylko około 5 krotnie, przy czym<br />
trwałość lamp sodowych jest dobrze<br />
przebadana w ciągu wielu lat ich rozwoju,<br />
a trwałość LED i zasilających je<br />
układów elektronicznych w praktycznych<br />
warunkach eksploatacji w oprawach<br />
ulicznych jest jedynie wartością<br />
przewidywaną.<br />
Czy mogą oświetlać lepiej?<br />
Na koniec warto przyjrzeć się uważnie<br />
często spotykanemu twierdzeniu, że „stosowanie<br />
opraw oświetleniowych z diodami<br />
LED w oświetleniu ulicznym pozwala<br />
na osiągnięcie <strong>50</strong>% do 80% oszczędności<br />
energii elektrycznej”. Niektóre firmy oferujące<br />
takie oprawy twierdzą, że możliwe jest<br />
zastąpienie oprawy z wysokoprężną lampą<br />
sodową o mocy 1<strong>50</strong> W, a nawet 2<strong>50</strong> W,<br />
oprawą LED o mocy około 90 – <strong>100</strong> W.<br />
Porównując skuteczności świetlne wysokoprężnych<br />
lamp sodowych i diod LED,<br />
na pierwszy rzut oka twierdzenie takie<br />
wydaje się całkowicie bezpodstawne<br />
i nieuzasadnione.<br />
1<strong>50</strong>0<br />
<strong>100</strong>0<br />
<strong>50</strong>0<br />
400<br />
1700 lm/W<br />
<strong>50</strong>7nm<br />
555 nm<br />
683 lm/W<br />
<strong>50</strong>0 600 700<br />
Długośc fali (nm)<br />
Widzenie skotoskopowe (nocne)<br />
Widzenie fotopowe (dzienne)<br />
Rys.1. Krzywe czułości widmowej oka (skuteczności świetlnej<br />
promieniowania) dla oka przystosowanego do jasności<br />
(widzenie fotopowe) i ciemności (widzenie skotopowe).<br />
Do porównywania wydajności energetyczne<br />
źródeł światła powszechnie używane<br />
jest pojęcie skuteczności świetlnej<br />
określanej, jako stosunek strumienia<br />
świetlnego emitowanego przez źródło<br />
światła do pobieranej przez nie mocy<br />
elektrycznej.<br />
Należy jednak pamiętać, że:<br />
� w zakresie widma widzialnego oczy<br />
reagują silniej na jedne długości fal<br />
niż na inne,<br />
� w zależności od stanu adaptacji wzroku<br />
do niskiego bądź wysokiego natężenia<br />
oświetlenia w procesie widzenia<br />
biorą udział inne receptory oka o różnej<br />
czułości widmowej.<br />
W warunkach dziennych, przy wysokich<br />
poziomach natężenia oświetlenia,<br />
mamy do czynienia z tzw. widzeniem<br />
fotopowym, przy którym istnieje możliwość<br />
widzenia dużej liczby szczegółów<br />
i barw. W tym rodzaju widzenia udział<br />
biorą głównie receptory ludzkiego oka<br />
nazywane czopkami. Maksymalna czułość<br />
widmowa oka w warunkach widzenia<br />
fotopowego (dziennego) ma miejsce<br />
dla promieniowania o długości fali<br />
555 nm, czyli o barwie żółtej. Tak więc<br />
przy jasnym, dziennym oświetleniu źródło<br />
światła może osiągnąć najwyższą<br />
widmową skuteczność świetlną<br />
wynoszącą 683 lm/W, emitując<br />
promieniowanie o długości fali<br />
555 nm.<br />
Inaczej jest przy widzeniu w warunkach<br />
nocnych, przy bardzo<br />
niskich poziomach natężenia<br />
oświetlenia. Mówimy wtedy<br />
o widzeniu skotopowym, które<br />
odbywa się za pomocą innego<br />
rodzaju receptorów oka – pręcików.<br />
Widzenie nocne zapewnia<br />
jedynie małą rozdzielczość i słabe<br />
rozróżnianie barw. Przy widzeniu<br />
skotopowym maksymalna<br />
czułość oka przesuwa się w kierunku<br />
fal krótszych i występuje<br />
przy długości fali <strong>50</strong>7 nm, czyli dla<br />
barwy zielono-żółtej. Maksymal-<br />
na możliwa wartość skuteczności<br />
świetlnej źródła światła w warunkach<br />
widzenia skotopowego<br />
(nocnego) wzrasta natomiast<br />
do wartości 1.700 lm/W.<br />
Oczywiście istnieje także sytuacja<br />
pośrednia, gdy w procesie widzenia<br />
biorą udział czopki i pręciki, nazywana<br />
widzeniem mezopowym.<br />
Krzywe czułości widmowej oka w fotopowych<br />
i skotopowych warunkach widzenie<br />
przedstawia rysunek 1.<br />
Upraszczając oznacza to, że w warunkach<br />
nocnych źródło światła białego zawierające<br />
w promieniowanym widmie m.in. fale<br />
o niższej długości, przy tej samej mocy<br />
promieniowania wywoła silniejsze wrażenie<br />
wzrokowe niż lampa głównie o żółtej<br />
barwie promieniowania z wyższego zakresu<br />
widma.<br />
W praktyce może oznaczać to, że oprawa<br />
oświetleniowa ze źródłem światła białego,<br />
np. z diodami LED, ale także z lampą metalohalogenkową,<br />
o strumieniu świetlnym<br />
zmierzonym w warunkach dziennych (fotopowych)<br />
na poziomie niższym niż oprawa<br />
z wysokoprężną lampą sodową, przy<br />
widzeniu nocnym (skotopowym) może<br />
rzeczywiście zapewniać lepsze widzenie.<br />
Dzieje się tak dlatego, że w warunkach<br />
nocnych wzrok jest czulszy na światło<br />
białe niż żółte. Dodatkowo białe światło<br />
LED zapewnia lepsze oddawanie barw.<br />
Warto dbać o rzetelność<br />
Diody świecące LED i wykorzystujące je<br />
oprawy oświetleniowe rozwijają się tak<br />
dynamicznie, że informacja techniczna<br />
o ich właściwościach nie nadąża za rozwojem<br />
sytuacji. Dodatkowo zetknięcie<br />
dwóch dyscyplin technicznych - elektroniki<br />
i techniki świetlnej, przynosi kłopotliwe<br />
nieporozumienia. Nie pomaga też<br />
brak normalizacji w zakresie używania<br />
diod LED do celów oświetleniowych. Taka<br />
sytuacja połączona z aurą rewolucyjnej<br />
nowości technicznej nie powinna być<br />
wykorzystywana do marketingowego<br />
bełkotu mającego na celu sprzedanie niskiej<br />
jakości wyrobu za wszelką cenę.<br />
Ta sytuacja z pewnością będzie się wkrótce<br />
zmieniać na korzyść, zwłaszcza w miarę<br />
zdobywania doświadczeń w wyniku kolejnych<br />
badań i konstrukcji oraz profesjonalnych<br />
aplikacji. Do tej pory warto jednak<br />
dbać o możliwie rzetelne prezentowanie<br />
danych technicznych, bez rażących błędów<br />
i trudnych do uzasadnienia sloganów<br />
reklamowych.<br />
Dobrze także uświadomić sobie, że istniejąca<br />
jeszcze dziś bariera cenowa ograniczająca<br />
stosowanie opraw LED w oświetleniu<br />
ulic i terenów miejskich wkrótce<br />
zostanie przezwyciężona, a oświetlenie<br />
ledowe stanie się codziennością.<br />
Marek Kołakowski
TECHNIKA LED 73
80<br />
LED LINE NEWS<br />
Ledowe światła<br />
Opla Insignia<br />
W poprzednim numerze kwartalnika<br />
„Oświetlenia INFO” pisaliśmy<br />
o wykorzystaniu półprzewodnikowych<br />
źródeł w światłach przednich samochodów.<br />
Firma OPEL dołączyła do grona producentów<br />
wykorzystujących diody LED<br />
w reflektorach przednich aut swojej produkcji.<br />
Przez wiele lat Opel był pionierem<br />
w technologii świateł samochodowych. W<br />
<strong>200</strong>3 roku marka ta, jako pierwsza, wprowadziła<br />
do klasy samochodów średnich<br />
dynamiczne światła skrętne oraz lampy<br />
doświetlające pod kątem 90° wraz z innowacyjnym<br />
adaptacyjnym systemem świateł<br />
przednich (AFL). Obecnie w modelu<br />
Inisgnia firma stosuje swą kolejną jeszcze<br />
bardziej zaawansowaną generację AFL+,<br />
która oferuje szereg udoskonaleń w ad-<br />
Nowe diody Acriche<br />
o skuteczności <strong>100</strong> lm/W<br />
Seoul Semiconductor, wiodący światowy<br />
producent LED ogłosił 1 lutego, że<br />
w pierwszym kwartale 2010 roku wprowadzi<br />
na rynek diodę ACRICHE o skuteczności<br />
<strong>100</strong> lm/W. Oferuje ona efektywność<br />
o 25% większą niż diody ACRICHE produkowane<br />
dotychczas. Podobnie jak inne<br />
produkty Acriche, nowa dioda LED nie<br />
wymaga konwertera prądu zmiennego<br />
na prąd stały. Próbki nowych diod będą<br />
dostępne już od 1 marca, a wprowadzenie<br />
na rynek będzie wspierane globalną<br />
kampanią marketingową.<br />
Firma prowadzi intensywną działalność<br />
inwestycyjną w dziedzinie prac badawczo-rozwojowych.<br />
Rozpoczęła też<br />
aktywne działania promocyjne w celu<br />
zwiększenia podaży ACRICHE w Stanach<br />
Zjednoczonych. Nakłady inwestycyjne<br />
wyniosły około 20 milionów dolarów.<br />
aptacyjnym<br />
systemie świateł<br />
przednich nowej generacji,<br />
łącznie z automatycznym dostosowaniem<br />
promieni świetlnych do panujących<br />
profili drogowych i warunków widoczności.<br />
System ten, dostępny jako opcja w Insigni,<br />
po raz pierwszy zapewnia 9 funkcji<br />
oświetlania. Reflektory przednie Insigni<br />
z systemem AFL+ wyposażone są także<br />
w lampy do jazdy dziennej oparte na diodach<br />
LED. W porównaniu z konwencjonalnymi<br />
światłami mijania, zmniejszają one<br />
W szczególności, podejmuje ogromne<br />
wysiłki, aby opatentowana technologia<br />
ACRICHE, znalazła różnorodne zastosowanie.<br />
„Jesteśmy dumni z wprowadzenia<br />
nowej generacji ACRICHE o profilu przyjaznym<br />
dla środowiska oraz efektywnej<br />
pod względem kosztów aplikacji.” - powiedział<br />
S.M. Lee, Wiceprezes Seoul<br />
Semiconductor HQ. „Ten nowy produkt<br />
jest wielkim osiągnięciem technicznym<br />
opracowanym w Seulu Semiconductor<br />
Research Institute. Skuteczność Acriche<br />
jest teraz nawet dziesięć razy większa od<br />
skuteczności żarówek, a wydajność systemu<br />
przekroczyła poziom reprezentowany<br />
przez systemy z diodami zasilanymi<br />
prądem stałym, a więc wymagającymi<br />
dodatkowych zasilaczy.”<br />
Firma Seoul Semiconductor przewiduje<br />
nadal wysokie zapotrzebowanie na<br />
diody ACRICHE w USA i przeznacza duże<br />
środki w celu zapewnienia ciągłości do-<br />
zużycie<br />
paliwa, ponieważ wymagają<br />
znacznie mniej energii elektrycznej.<br />
Wyróżniająca się linia świateł w kształcie<br />
skrzydeł czyni Insignię unikalną w nocy,<br />
gdy po włączeniu świateł głównych diody<br />
LED stają się światłami postojowymi. Dodatkowo<br />
diody te oferują nadzwyczajnie<br />
długi czas pracy, do 30 razy dłuższy od<br />
halogenowych żarówek H7.<br />
staw. Masowa produkcja nowych Acriche<br />
rozpocznie się w pierwszym kwartale<br />
tego roku. Towarzyszyć jej będą badania<br />
i kampanie marketingowe mające na celu<br />
podniesienie świadomości konsumentów<br />
na temat korzyści płynących z technologii<br />
LED.
Czy zabraknie LED’ów<br />
Na przestrzeni ostatnich miesięcy zapotrzebowanie na główny składnik diod<br />
LED - trójmetylek galu (TMGa) wzrosło kilkakrotnie. Związek ten jest nanoszony<br />
w postaci pary na płytkę krzemową umieszczoną w specjalnym reaktorze. Ulega on<br />
częściowej redukcji i osadza się na płytce. Po zakończeniu<br />
procesu otrzymujemy materiał półprzewodnikowy<br />
tworzący diodę. Jak dono- si czasopismo<br />
„Chemistry World”, największy producent TMGa ze względu na<br />
bezprecedensową konieczność rozbudowy linii produkcyjnych zmuszony został do<br />
podniesienia ceny tego preparatu o około 15%, gdyż obecne moce przerobowe są niewystarczające<br />
by zaspokoić potrzeby rynku.<br />
Według światowych ekspertów niezwykle dy- namiczny wzrost zapotrzebowania<br />
producentów diod LED na TMGa wynika z bardzo szybkiego rozwoju branży elektronicznej,<br />
w części której wykorzystywane są wyświet- lacze podświetlane diodami LED.<br />
W minionym roku z taśm produkcyjnych lidera produkcji wyświetlaczy LCD zjechało 2,6<br />
miliona nowych telewizorów, których ekran podświetlany jest diodami LED. Dla porównania<br />
rok wcześniej, ten sam producent wy- tworzył zaledwie kilkaset tysięcy takich urządzeń.<br />
Podobnie dzieje się wśród producen- tów komputerów, gdzie w <strong>200</strong>9 roku praktycznie<br />
wszystkie nowo produkowane monito- ry komputerowe wyposażone były w diody LED,<br />
zamiast dotąd stosowanych świetlówek podświetlających ciekłokrystaliczne wyświetlacze.<br />
Dzięki bezprecedensowej ekspansji diod świecących, producenci TMGa z początkiem tego roku<br />
stanęli wobec braku możliwości spełnienia żądań producentów diod LED, a pośrednio producentów<br />
urządzeń elektronicznych, których zapo- trzebowanie na trójmetylek galu wzrosło w ostatnich<br />
miesiącach niemal o <strong>100</strong> procent.<br />
Według rzecznika prasowego, jed- nego z największych światowych producentów<br />
TMGa, wzrost ceny tej substancji o 15% ma zapewnić odpowiednie środki na budowę<br />
linii produkcyjnych o znacznie większej mocy przerobowej. Warto dodać, iż światowa produkcja<br />
TMGa szacowana jest dziś zaledwie na tony. Obecna kryzysowa sytuacja wynika między<br />
innymi z faktu, iż dotychczasowa cena trójmetylku galu była bardzo niska i przez długi okres czasu nie było<br />
ekonomicznego uzasadnienia by zwiększać wydajność linii produkcyjnych wytwarzających TMGa.<br />
Źródło: PAP - Nauka w Polsce<br />
Diody LED z Seoul Semiconductor na „Oasis of the Sea”<br />
LED LINE NEWS 81<br />
Seoul Semiconductor - światowy lider w produkcji diod LED ogłosił, że jego produkty zostały<br />
zastosowane do oświetlania zewnętrznych balkonów „Oasis of the Sea”, największego i najbardziej<br />
innowacyjnego statku wycieczkowego na świecie, który wyruszył w swój inauguracyjny rejs 5 grudnia <strong>200</strong>9.<br />
Produkty LED Seoul Semiconductor zostały zamontowane na wszystkich balkonach kabin w „Oasis of the Sea” przez brytyjską<br />
spółkę specjalizującą się w oświetlaniu balkonów na wysokiej klasy statkach wycieczkowych. Oprawy „Cruise Balkon Light” zbudowane<br />
są z trzech diod i zużywają tylko 4,5 W mocy. Ich efektywność energetyczna jest 10 razy wyższa<br />
niż żarówek halogenowych. Światło, które emitują oprawy wyposażone w diody LED<br />
nie przenika do kabin. Są produktem, który może ograniczyć zużycie energii na<br />
statku wycieczkowym.<br />
Seoul Semiconductor poinformował, że ledowe światła balkonowe zostaną<br />
zainstalowane także na „Allure of the Seas”, siostrzanym statku „Oasis of the<br />
Seas”, którego pierwszy rejs planowany przez właściciela firmę Royal Caribbean Cruises<br />
Ltd. pod koniec roku 2010. Oficjalny przedstawiciel Seoul Semiconductor powiedział – „Zastosowanie naszych<br />
produktów na największych na świecie luksusowych statkach wycieczkowych ma wielkie znaczenie symboliczne. Nasze produkty<br />
to przyjazne środowisku źródła światła o wysokiej wydajności i użycie ich jako zewnętrzne oświetlenie balkonów jest jeszcze<br />
jednym przykładem jak szerokie zastosowanie znajdują ledowe źródła światła.”
82<br />
LED LINE NEWS<br />
Konkurs na projekt wysokowydajnego<br />
oświetlenia w Wielkiej Brytanii<br />
Rząd brytyjski wprowadza program wspierania innowacji<br />
i badań poprzez finansowanie programu małych projektów<br />
związanych ze skutecznością energetyczną oświetlenia. W tym<br />
celu ogłoszony został konkurs finansowania badań, o łącznej<br />
wartości 1,2 mln funtów (<strong>100</strong>% finansowane), w celu promowania<br />
„ultra – energooszczędnego” oświetlenia. UK Technology<br />
Strategy Board oraz Departament Środowiska, Żywności<br />
i Spraw Wsi (Defra) stwierdziły, że chcą pomóc firmom stać<br />
się liderami na rynku wysokiej wydajności oświetlenia, przyczyniając<br />
się jednocześnie do zmniejszenia zużycia energii<br />
w domach Wielkiej Brytanii.<br />
Konkurs będzie przeprowadzony w dwóch etapach. Pierwszy<br />
etap rozpoczyna się <strong>22</strong> lutego 2010, a termin składania<br />
wniosków upływa 19 kwietnia 2010.<br />
Na pierwszy etap konkursu, którego celem jest pokazanie<br />
możliwości technicznych proponowanych koncepcji,<br />
przewidziane są maksymalnie 3 miesiące i do 40.000 GBP na<br />
projekt. Celem wniosków będzie kierunkowe i niekierunkowe<br />
oświetlenie na rynku krajowym. Projekty powinny obejmować<br />
konkretne prace techniczne prowadzące do demonstracji ultra<br />
wydajnego oświetlenia spełniającego kryteria techniczne,<br />
które wymagają skuteczność świetlnej 90 lm/W i temperatury<br />
barwowej 2700 – 3000 K.<br />
W drugim etapie zostaną opracowane i ocenione prototypy<br />
wykonane na bazie najbardziej obiecujących technologii<br />
opracowanych w etapie I. Finansowanie do 4<strong>50</strong>.000 GBP na<br />
projekt będzie dostępne dla projektów trwających maksymalnie<br />
12 miesięcy. Przewiduje się, będzie to wymagało<br />
podejmowania dalszych ulepszeń technologii opracowanych<br />
w I etapie, takich jak udoskonalenie szczegółowego projektu,<br />
przygotowanie do produkcji, przeprowadzenie badań i wykonanie<br />
dokumentacji oraz certyfikacji na znak CE.<br />
Wyjściowym rezultatem etapu II będzie produkcja <strong>50</strong><br />
opraw i przeprowadzenie badań terenowych przez kolejne<br />
6 miesięcy. Produkt uzyskany w wyniku tego dwuetapowego<br />
konkursu ma mieć pełną certyfikację w zakresie bezpieczeństwa,<br />
ochrony środowiska badań niezawodności i co najmniej<br />
3 miesięczne przyspieszone badania tak, aby osiągnięte wyniki<br />
odpowiadały eksploatacji przez ponad 25.000 godzin.<br />
Przedstawiając cele konkursu, szef SBRI Mark Glover powiedział<br />
- „W Wielkiej Brytanii już uruchomiliśmy środki w celu<br />
usunięcia najmniej wydajnych produktów oświetleniowych<br />
pochodzących jeszcze z epoki wiktoriańskiej [XIX wiek] -<br />
technologii żarowej na rzecz efektywnych energetycznie<br />
świetlówek kompaktowych (CFL). Jest jednak potencjał do<br />
dalszego rozwoju i tego typu konkursy bardzo temu sprzyjają.<br />
Pozwalają opracować bardzo energooszczędne, o bardzo<br />
długiej żywotności. Rozwiązania, które będą stosowane<br />
w oświetleniu domowym.”<br />
MPL EasyWhite LED - nowa dioda<br />
CREE<br />
Firma Cree zaprezentowała nową diodę<br />
o oznaczeniu XLamp ® MPL EasyWhite <br />
LED, która emituje strumień świetlny do<br />
1<strong>50</strong>0 lumenów przy skuteczności 75 lm/W.<br />
Cree ogłosiła, że nowe źródło światła stanowi<br />
przełom na rynku zamienników żarowych<br />
źródeł światła. XLamp ® MPL EasyWhite LED<br />
oferuje doskonałą wydajność, spójność<br />
kolorów i gęstość strumienia świetlnego.<br />
Dzięki zastosowaniu unikalnej technologii<br />
EasyWhite diody Cree charakteryzują się stabilnością<br />
temperatury barwowej i jasności.<br />
Multi-chip XLamp MPL EasyWhite LED jest<br />
zoptymalizowany pod kątem zastosowań<br />
w oświetleniu kierunkowym, w tym żaró-<br />
wek typu PAR- lub BR-. MPL EasyWhite LED<br />
emituje promieniowanie o temperaturze<br />
barwowej 3000 K, analogiczne jak żarówka<br />
o mocy 75 W, ale zużywa 78% mniej energii<br />
niż żarówka tradycyjna. XLamp MPL Easy-<br />
White LED oferowana jest w temperaturach<br />
barwowych 2700 K, 3000 K, 3<strong>50</strong>0 K i 4000 K<br />
i emituje strumień do 1<strong>50</strong>0 lumenów przy<br />
prądzie 2<strong>50</strong> mA. Diody posadowione są na<br />
płytce o wymiarach 12 x 13 mm.
Rok 2010<br />
W PROGNOZIE FIRMY SEOUL SEMICONDUCTOR<br />
Miniony rok <strong>200</strong>9 był bardzo udany dla<br />
firmy SSC. Zanotowała ona znaczny<br />
wzrost sprzedaży i produkcji. Niezależne<br />
źródła plasują firmę na IV miejscu wśród<br />
producentów diod LED.<br />
Rok rozpoczął się od podpisania<br />
z firmą Nichia umowa licencyjnej, dzięki<br />
której doszło do wymiany patentów.<br />
Zakończyło to wieloletnie spory między<br />
firmami i otworzyło nową drogę do wzrostu<br />
pozycji SSC w świecie LED.<br />
W roku <strong>200</strong>9 SSC wprowadziła do<br />
oferty nowe produkty, które wyznaczyły<br />
trendy w świecie LED. Pierwszy<br />
z nich to kolejna wersja diody Acriche.<br />
Od pojawienia się na rynku serii Acriche<br />
A3 minęło ponad 3 lata i przyszedł czas<br />
na kolejne nowatorskie rozwiązanie Acriche<br />
A4. Dioda została zaprojektowana<br />
z przeznaczeniem dla rynku producentów<br />
oświetlenia wewnętrznego. Dioda<br />
dostępna jest w wersji ciepłej białej (3000<br />
K). Dla uzyskania barwy ciepłej białej po<br />
raz pierwszy zastosowano dodatkową<br />
strukturę czerwoną w rdzeniu diody.<br />
Pozwoliło to na zwiększenie wydajność<br />
do 70 lm/W przy temperaturze<br />
barwowej 3000 K i współczynniku oddawania<br />
barw Ra = 85. Ciekawostką jest<br />
inna zasada połączenia serii A4 w porów-<br />
AC<br />
naniu z serią A3. Zastosowanie w układzie<br />
prostownika diodowego łagodzi efekt<br />
migotania.<br />
Aby ułatwić producentom oświetlenia<br />
szybkie wdrażanie SSC oferuje gotowe<br />
do podłączenia moduły.<br />
Bardzo ciekawym produktem, który<br />
zaskoczył odbiorców była dioda<br />
LCW <strong>100</strong>Z1.<br />
Dioda LCW <strong>100</strong>Z1<br />
Jest to pierwszy LED z serii Chip Led<br />
przeznaczony do produkcji oświetleniowej.<br />
Dotychczas diody Chip LED znajdowały<br />
swoje zastosowanie głównie w produkcji<br />
elektroniki użytkowej. Dioda LCW<br />
<strong>100</strong>Z1 charakteryzuje się bardzo wysoką<br />
sprawnością 120 lm/W, co daje wynik porównywalny<br />
z diodami mocy. Czas życia<br />
diody wynosi <strong>50</strong>.000 h. Inżynierowie SSC<br />
zastosowali metalową podstawę diody,<br />
dzięki czemu uzyskano bardzo dobre<br />
współczynniki odprowadzania ciepła.<br />
Dioda ta jest idealnym rozwiązaniem<br />
dla aplikacji oświetlenia wewnętrznego<br />
OŚWIETLENIE LED 83<br />
Firma Seoul Semiconductor (SSC) przewiduje, że rok 2010 będzie dla<br />
niej kontynuacją wielkiego rozwoju technologii LED<br />
mostek<br />
diodowy<br />
R<br />
A4 (4W)<br />
Rys.1 Prostownik diodowy w układzie diody Acriche z serii A4<br />
gdzie potrzebna jest równomierność<br />
świecenia oprawy. Powielanie diody na<br />
powierzchni PCB nie powoduje znacznego<br />
wzrostu temperatury złącza, co<br />
umożliwia redukcję kosztów radiatora.<br />
Najnowszym produktem, który otwiera<br />
rok 2010 w ofercie Seoul Semiconductor,<br />
jest dioda Z5 z serii Power LED. Dioda<br />
została zbudowana na ceramicznej podstawie,<br />
która pozwala znacznie zredukować<br />
problem odprowadzania temperatury<br />
oraz izolacji PCB z radiatorem. Typowa<br />
wartość strumienia świetlnego wynosi<br />
110 lm przy prądzie zasilania 3<strong>50</strong> mA.<br />
Stawia to diodę Z5 w czołówce podobnych<br />
produktów na świecie. Zaletą jest<br />
wymiar diody wynoszący 3,5 x 3,5 mm.<br />
Dioda Z5 z serii Power LED<br />
W roku 2010 firma Seoul Semiconductor<br />
oczekuje dalszego wzrostu udziału<br />
w rynku LED. Siłą ma być dalszy rozwój<br />
wydajności świetlnej Power LED do poziomu<br />
1<strong>50</strong> lm/W. Oczekiwane są nowe<br />
produkty w rodzinie Acriche oraz zwiększenie<br />
wydajności do poziomu <strong>100</strong> lm/W<br />
dla pojedynczej diody.<br />
Krzysztof Pietruczuk<br />
Seoul Semiconductor<br />
Regionalny Manager Sprzedaży<br />
Europa Wschodnia
84<br />
OŚWIETLENIE LED<br />
CREE <strong>200</strong>9/2010<br />
Rok <strong>200</strong>9 był bardzo<br />
owocny dla firmy<br />
Cree. Z raportów<br />
finansowych wynika,<br />
¿e mimo światowego<br />
kryzysu<br />
ekonomicznego,<br />
wartość sprzedaży<br />
znacząco wzrosła. Dla CREE miniony rok był także niezwykle niu struktury do wymiarów 1,4 x 1,44 mm<br />
udany pod względem technologicznym.<br />
Firma wprowadziła szereg produktów,<br />
które wyznaczać będą trendy w rozwoju<br />
półprzewodnikowych źródeł światła.<br />
W kwietniu Cree wprowadziła pierwszy<br />
multichip o oznaczeniu MC-E LED<br />
zawierający struktury w kolorach: czerwonym,<br />
zielonym, niebieskim i białym<br />
– wszystkie w jednej paczce. To bardzo<br />
istotna modyfikacja istniejącej i cieszącej<br />
się dużym uznaniem klientów diody XP-E.<br />
Multichip MC-E jest unikalnym rozwiązaniem<br />
będącym kombinacją czterech<br />
kolorów w jednej paczce. Pozwala on<br />
na dużą elastyczność w przypadkach,<br />
gdy potrzebna jest zmienność barw,<br />
a jednocześnie wymagany jest duży<br />
strumień świetlny uzyskiwany z małego<br />
źródła światła np. w oświetleniu architektonicznym<br />
lub reklamowym.<br />
Dioda MC-E LED<br />
Kwiecień <strong>200</strong>9 to także miesiąc, w którym<br />
CREE zaprezentowała swoją diodę<br />
XP-G, która emituje strumień świetlny<br />
o wartości 139 lumenów z pojedynczej<br />
struktury przy imponującej skuteczności<br />
132 lm/W, przy prądzie zaledwie 3<strong>50</strong> mA.<br />
Dioda ta zasilana prądem 1,0 A emituje<br />
345 lumenów i ma najwyższą gęstość<br />
światła spośród wszystkich dostępnych<br />
diod mocy. Dioda XP-G może zaoferować<br />
tak wysokie parametry dzięki powiększe-<br />
(standard 1 x 1 mm), co umożliwia także<br />
większą gęstość prądu i lepszy odbiór<br />
ciepła.<br />
Dioda XP-G<br />
W październiku Cree ogłosiła ze uruchamia<br />
produkcję lampy typu PLCC LED.<br />
Lampa MX-6 dostarcza 130 lumenów dla<br />
barwy zimnej i 107 lumenów dla barwy<br />
ciepłej. Zastosowanie MX-6 pozwala na<br />
obniżenie kosztów wytwarzania opraw<br />
poprzez podwyższenie trwałości oraz<br />
zredukowanie wrażliwości na wilgoć.<br />
Lampa MX-6<br />
Także w październiku firma zademonstrowała<br />
ledową żarówkę opartą<br />
na diodach XP-G. Żarówka emituje strumień<br />
969 lumenów przy skuteczności<br />
102 lm/W, co odpowiada 65 watowemu<br />
żarowemu źródłu światła, ale pobiera<br />
moc tylko 9,5 W.<br />
W grudniu wprowadzono technologię<br />
EasyWhite, dzięki której można wyprodukować<br />
diody o właściwościach chromatycznych<br />
takich jak świetlówki liniowe<br />
T8, a 75% lepszych niż świetlówki kompaktowe.<br />
Ogłoszono także, że wyprodukowano<br />
diody XP-G w barwie neutralnej<br />
i ciepło-białej.
Wydarzeniem, które potwierdza pozycję<br />
Cree na rynku technologii energooszczędnych<br />
jest zaproszenie prezesa firmy<br />
Chucka Swobody do Białego Domu, wraz<br />
z prezesami innych firm z sektora technologii<br />
energooszczędnych. 2 lipca <strong>200</strong>9<br />
przedstawiciele firm będących liderami<br />
w innowacji w takich obszarach jak czysta<br />
energia i technologie energooszczędne<br />
spotkali się z prezydentem Barakiem Obamą.<br />
„Pomoc prezydenta Obamy i położenie<br />
szczególnego nacisku na technologie<br />
energooszczędne i zrównoważony rozwój<br />
stwarzają bezprecedensowe możliwości<br />
Parametry diod produkowanych przez fi rmę Cree<br />
dla firm amerykańskich takich jak Cree na<br />
dostarczenie innowacyjnych technologii<br />
i produktów pozwalającym sprostać naszym<br />
wyzwaniom energetycznym. <strong>22</strong>%<br />
energii w USA jest zużywane na cele<br />
oświetleniowe, a rozpowszechnienie<br />
oświetlenia LED może zredukować to<br />
zużycie o ponad 60%” – stwierdził po<br />
spotkaniu Chuck Swoboda.<br />
Zapowiedzią tego, co nas czeka ze<br />
strony firmy Cree w roku 2010 jest informacja,<br />
że dioda Cree pokonała barierę<br />
skuteczności <strong>200</strong> lm/W. Testy potwierdziły,<br />
że LED emituje strumień 208 lumenów<br />
OŚWIETLENIE LED 85<br />
i osiąga skuteczność 208 lm/W. Temperatura<br />
barwowa diody to 4579 K. Wyniki te<br />
uzyskano podczas standardowych testów<br />
przy prądzie 3<strong>50</strong> mA w temperaturze pokojowej.<br />
Jak powiedział współzałożyciel<br />
firmy Cree John Edmund, firma będzie<br />
kontynuować wysiłki w celu uzyskiwania<br />
jeszcze wydajniejszych diod tak, aby<br />
utrzymać się w gronie najbardziej innowacyjnych<br />
firm w dziedzinie oświetlenia<br />
półprzewodnikowego.
86<br />
OŚWIETLENIE LED<br />
Jaki był rok <strong>200</strong>9,<br />
a jaki będzie 2010?<br />
Dioda XP-G fi rmy CREE<br />
Geoff Archenhold pisze, że w roku <strong>200</strong>9<br />
znacznie zmalała liczba klientów nastawionych<br />
sceptycznie do technologii LED.<br />
Co więcej, w minionym roku technologia<br />
LED została uznana na szeroką skalę, jako<br />
przyszłościowa dla światowego przemysłu<br />
oświetleniowego. Jej rozwój został<br />
jednak trochę spowolniony przez światowy<br />
kryzys ekonomiczny. Paradoksalnie<br />
kryzys wymusił większą elastyczność<br />
w dostosowywaniu produkcji do nowej<br />
technologii. Dr Archenhold twierdzi,<br />
że kryzys ekonomiczny jest szansą dla<br />
wielkiej liczby małych przedsiębiorstw,<br />
które są bardziej elastyczne w zmianie<br />
procesów technologicznych i wprowadzaniu<br />
innowacji niż wielcy producenci.<br />
Ponadto konkurencja oznacza niższe<br />
ceny i większą innowacyjność.<br />
Istnieje kilka powodów, dla których<br />
oświetlenie LED staje się łatwiej akceptowane:<br />
� konsumenci są świadomi zmian klimatycznych<br />
i istotnych zjawisk pogodowych,<br />
a to, co w przeszłości zdarzało<br />
się raz na <strong>100</strong>0 lat teraz zdarzyło się<br />
w ciągu dekady,<br />
� ceny energii są wysokie, a to one są<br />
najczęściej priorytetem klienta,<br />
� udało się znacznie poprawić wydajność<br />
LED i jakość kolorów czyniąc je<br />
źródłami światła o parametrach, co<br />
najmniej porównywalnych do tradycyjnych<br />
źródeł światła,<br />
� zasilacze opraw LED są urządzeniami<br />
�<br />
�<br />
�<br />
W artykule, który ukazał się<br />
w numerze 52 brytyjskiego wydawnictwa<br />
MONDO ARC dr. Geoff Archenhold<br />
podsumował rok <strong>200</strong>9 w branży LED<br />
i przedstawił perspektywy jej rozwoju<br />
w kolejnym roku 2010<br />
cyfrowymi, co sprawia, że sterowanie<br />
nimi jest łatwiejsze w porównaniu do<br />
opraw wyposażonych w dotychczas<br />
stosowane źródła światła,<br />
zostały już opracowane normy<br />
dotyczące LED, przedstawione w tablicy<br />
1,<br />
koszty LED znacznie spadły w <strong>200</strong>9<br />
roku, a przez co stały się bardziej<br />
przystępne,<br />
jest coraz większy wybór producentów<br />
diod LED i dostawców komponentów.<br />
Główne osiągnięcia rynku LED<br />
w <strong>200</strong>9 roku<br />
W roku <strong>200</strong>9 wykonano kilka kroków<br />
milowych w rozwoju technologii LED.<br />
EN 12464<br />
Nazwa normy Opis<br />
Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy, wydane w 2 częściach:<br />
Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach; Część 2: Miejsca pracy na<br />
zewnątrz.<br />
CIBSE Society of Light & Lighting Przepisy dotyczące oświetlenia <strong>200</strong>6.<br />
CIBSE Society of Light & Lighting<br />
LM-79-08<br />
LM-80-<strong>200</strong>8<br />
Nastąpił szybki wzrost produkcji, skuteczności<br />
LED, znaczny wzrost wskaźnika<br />
oddawania barw CRI oraz stabilności<br />
temperatury barwowej. Diody LED<br />
wiodących producentów produkowane<br />
seryjnie osiągnęły wydajność rzędu<br />
<strong>100</strong>lm/W.<br />
Firma CREE rozpoczęła produkcję diod<br />
o oznaczeniu XP-G, której skuteczność wyniosła<br />
132 lm/W przy barwie zimno-białej.<br />
Kluczem do osiągnięcia tego imponującego<br />
wyniku było powiększenie struktury<br />
diody o 90% do wymiarów około 1,4 x 1,44<br />
mm. Spowodowało to także lepszy odbiór<br />
ciepła. Zwiększenie powierzchni oznacza<br />
również, że dioda może działać przy prądzie<br />
do 1,0 A co pozwala na osiągnięcie<br />
przez nią wydajności 345 lumenów.<br />
Przewodnik po oświetleniu 2 – Oświetlenie szpitali i budynków opieki<br />
zdrowotnej.<br />
Zatwierdzona przez IES metoda przeprowadzania pomiarów<br />
elektrycznych i fotometrycznych dla produktów oświetleniowych SSL<br />
(Solid State Lighting).<br />
Metoda pomiaru zachowania strumienia świetlnego diod LED,<br />
zatwierdzona przez IESNA<br />
Tablica 1. Najważniejsze normy lokalne dotyczące stosowania opraw oświetleniowych wykorzystujących<br />
diody LED (poza oświetleniem awaryjnym).
Firma PHILIPS LUMILEDS poinformowała<br />
również, że Rebel-ES, jest pierwszą<br />
diodą, dla której skuteczność <strong>100</strong> lm/w<br />
została osiągnięta zarówno dla barwy<br />
zimnej jak i neutralnej. Firma podała także,<br />
że index Hot/Cold dla diody Rebels<br />
wynosił 0,93. Indeks ten wskazuje jak<br />
w diodach LED kształtuje się wartość<br />
strumienia świetlnego w <strong>100</strong>°C Tj i temperaturze<br />
25°C Tj. Ma to duże znaczenie<br />
dla producentów opraw, gdyż informuje<br />
ich, że spadek strumienia świetlnego przy<br />
wzroście temperatury złącza wyniesie<br />
jedynie ok. 10%.<br />
Japońska firma NICHIA, o której pisaliśmy<br />
w numerze 4(28)<strong>200</strong>9 kwartalnika<br />
„Oświetlenie INFO”, podała, że w warunkach<br />
laboratoryjnych wyprodukowała<br />
diodę o skuteczności 249 lm/W, która jest<br />
w tej chwili najbardziej wydajną diodą na<br />
świecie (Rys. 1.).<br />
Firma XICATO, jedna z najmłodszych<br />
firm w branży oświetlenia LED, której<br />
biura zarejestrowane są w Krzemowej<br />
Dolinie, Londynie i Tokio przekazała informację,<br />
że rozszerzyła rodzinę modułów<br />
ledowych o nazwie Xicato Spot Module<br />
o serię Artist, której współczynnik oddawania<br />
barw wynosi 97. Jest to wynik<br />
unikalny w skali światowej gdyż chyba<br />
po raz pierwszy wyprodukowany źródło<br />
światła oparte na technologii LED, którego<br />
wskaźnik CRI jest taki sam jak żarówek<br />
halogenowych, a przewyższa oddawanie<br />
barw świetlówek kompaktowych i lamp<br />
metalohalogenkowych.<br />
Firmy Bridgelux, Citizen, Enfis i Sharp<br />
ogłosiły, że wyprodukowały LED o dużej<br />
wydajności i skuteczności z paczki o powierzchni<br />
mniejszej niż 30 mm2.<br />
Rys. 2. Dioda Xicato Spot Module o CRI 97.<br />
Rys. 1. Osiągnięcia i plany fi rmy Nichia<br />
Czego się spodziewać w roku<br />
2010?<br />
Można przewidywać, że diody LED<br />
zaczną wkrótce dominować, jako oświetlenie<br />
główne zarówno w oprawach wnętrzowych<br />
jak i zewnętrznych, w których<br />
dla całego systemu zostanie osiągnięta<br />
skuteczność <strong>100</strong> lm/W. Najlepsze dziś<br />
produkowane oprawy LED o wydajności<br />
<strong>100</strong>0 lumenów osiągają skuteczność<br />
60 lm/W włączając w to sterowanie, straty<br />
cieplne i optyczne. Tak, więc, poziom<br />
<strong>100</strong> lm/W oznaczać będzie 40% wzrost.<br />
Spowoduje to presję na wymianę opraw<br />
ze świetlówkami i lampami wysokoprężnymi<br />
na oprawy z diodami LED.<br />
W roku <strong>200</strong>9 wydajność źródeł światła,<br />
w których elementem emitującym promieniowanie<br />
jest dioda LED, przekroczyła<br />
wydajność świetlówek kompaktowych.<br />
Dioda Xicato Spot Module o CRI 97.<br />
OŚWIETLENIE LED 87<br />
Sterowniki LED osiągnęły jeszcze więcej<br />
możliwości i opcji sterowania. Diody<br />
osiągnęły jeszcze większą skuteczność.<br />
Sztandarowymi przykładami jest tutaj<br />
dioda firmy NICHIA, która, w warunkach<br />
laboratoryjnych osiągnęła skuteczność<br />
rzędu 249 lm/W czy produkcyjna już<br />
dioda XP-G firmy CREE o skuteczności<br />
132 lm/W.<br />
Rok 2010 będzie rokiem znaczącego<br />
wzrostu produkcji dla producentów<br />
oświetlenia opartego na technologii LED,<br />
mimo ciągle trwającego kryzysu ekonomicznego.<br />
W miarę jak konsumenci będą decydować<br />
się na przejście do bardziej ekologicznych<br />
rozwiązań oświetleniowych,<br />
będziemy mogli obserwować stosowanie<br />
technologii LED na coraz szerszą skalę<br />
przez znaczną część tradycyjnych firm<br />
produkujących oprawy oświetleniowe.<br />
Dzięki postępowi, jaki dokonał się<br />
w technologii wytwarzania układów sterowania,<br />
wykorzystaniu technologii LED<br />
będzie także towarzyszyło wprowadzanie<br />
inteligentnych systemów sterowania<br />
wewnątrz opraw bez znaczącego wzrostu<br />
kosztów. Pozwoli to jeszcze bardziej<br />
zmniejszyć różnicę w kosztach wytwarzania<br />
pomiędzy oprawami wyposażonymi<br />
w diody LED, a tymi z tradycyjnymi<br />
źródłami światła.<br />
Oczywiście, producenci nadal będą<br />
podwyższać skuteczność produkowanych<br />
przez siebie diod, poprawiać wskaźnik<br />
CRI i obniżać koszty systemów opartych<br />
na diodach LED.<br />
Opracował:<br />
Sławomir Kwiatkowski
88<br />
OŚWIETLENIE LED<br />
Diody LED<br />
Diody LED - jeszcze niedawno zupełna<br />
nowość w dziedzinie oświetlenia - wzbudzają<br />
wiele kontrowersji. Towarzyszy im<br />
wiele niesprawdzonych informacji, budzą<br />
też wiele pytań. Poniżej postaramy się odpowiedzieć<br />
na najczęściej pojawiające się<br />
wątpliwości dotyczące technologii LED.<br />
Czy diody LED są bardziej<br />
trwałe niż inne „tradycyjne”<br />
źródła światła?<br />
TAK. Wiodący producenci diod LED<br />
określają ich trwałość na <strong>50</strong>.000 godzin.<br />
Po tym czasie strumień świetlny diody<br />
spada do poziomu 70% wartości pierwotnej.<br />
W porównaniu z trwałością tradycyjnego<br />
żarowego źródła światła wynoszącą<br />
około <strong>100</strong>0 godzin lub żarówki halogenowej<br />
około <strong>200</strong>0 godzin, żywotność diod<br />
LED jest zdecydowanie większa.<br />
Czy białe światło emitowane<br />
przez diody LED ma zimny<br />
kolor?<br />
NIE. Diody są produkowane w praktycznie<br />
całym spektrum temperatur barwowych<br />
od barwy ciepło-białej (2.700 K)<br />
do barwy zimno-białej (10.000 K).<br />
Czy diody LED źle oddają<br />
barwy?<br />
NIE. Oddawanie barw mierzone jest<br />
tzw. wskaźnikiem oddawania barw (CRI),<br />
który określa stopień, w jakim kolory odwzorowane<br />
są w swej naturalnej postaci,<br />
czyli tak jak gdyby padało na nie światło<br />
słoneczne. Wskaźnik CRI lampy żarowej<br />
wynosi <strong>100</strong> - tyle samo ile w przypadku<br />
żarówek halogenowych. Standardem<br />
wśród diod LED wiodących producentów<br />
jest wartość 75-85 co odpowiada<br />
świetlówkom kompaktowym, a zdecydowanie<br />
przewyższa np. wysokoprężne<br />
lampy sodowe. Pojawiają się już moduły<br />
diodowe o CRI 98 (piszemy o tym w artykule<br />
omawiającym osiągnięcia rynku<br />
LED w roku <strong>200</strong>9).<br />
Czy diody LED emitują ciepło?<br />
TAK. Jednak ciepło emitowane jest<br />
przez diody w kierunku przeciwnym<br />
do kierunku świecenia. Bardzo ważnym<br />
zagadnieniem jest odbiór tego ciepła<br />
przez radiatory lub specjalne podłoża<br />
metalowo ceramiczne ułatwiające jego<br />
rozproszenie, ponieważ właściwa temperatura<br />
pracy bardzo wpływa na żywotność<br />
diody. Warto podkreślić, że ciepło<br />
emitowane przez diodę w kierunku<br />
świecenia światła jest znikome. Dzięki<br />
temu diody nie ogrzewają przedmiotów,<br />
na które świecą.<br />
Czy efektywność diod LED jest<br />
mniejsza niż tradycyjnych<br />
źródeł światła?<br />
NIE. Była to prawda dla diod prdukowanych<br />
jeszcze kilka lat temu. Obecnie<br />
produkowane diody posiadają skuteczność<br />
świetlną porównywalną ze<br />
skutecznością wysokoprężnych lamp<br />
wyładowczych, a przewyższają świetlówki<br />
kompaktowe. Najbardziej wydajną<br />
diodą produkowaną seryjnie jest dioda
firmy CREE o oznaczeniu XP-G, której skuteczność<br />
wynosi 132 lm/W. Firma NICHIA<br />
podała, że w warunkach laboratoryjnych<br />
wyprodukowała diodę o skuteczności<br />
249 lm/W, a więc znacznie więcej niż<br />
najlepsze lampy wysokoprężne.<br />
Diody LED są bardziej<br />
„delikatne” niż tradycyjne<br />
źródła światła?<br />
NIE. Diody LED nie zawierają żarników<br />
i elementów szklanych, które są wrażliwe<br />
na wstrząsy. Dlatego są one bardzo<br />
wytrzymałe mechanicznie na uderzenia,<br />
wstrząsy, wibracje oraz oddziaływania<br />
otoczenia – wysokie i niskie temperatury.<br />
Mogą być stosowane tam, gdzie do<br />
tej pory instalacja oświetleniowa była<br />
niemożliwa bądź znacznie utrudniona.<br />
Oprawy wyposażone w diody LED nie<br />
wymagają specjalnych zabezpieczeń,<br />
gdyż ich wytrzymałość mechaniczna jest<br />
nieporównanie większa niż stosowanych<br />
dotychczas źródeł światła.<br />
Czy diody LED emitują<br />
promieniowanie UV?<br />
NIE. Diody LED w odróżnieniu od<br />
lamp fluorescencyjnych nie emitują<br />
w swoim widmie promieniowania ultrafioletowego.<br />
Dzięki temu doskonale<br />
sprawdzają się w sytuacjach, kiedy<br />
oświetlany obiekt jest wrażliwy na to<br />
promieniowanie. Obecnie coraz częściej<br />
stosuje się diody LED do oświetlania<br />
eksponatów w muzeach, galeriach oraz<br />
do iluminacji zabytków.<br />
Czy diody LED są przyjazne dla<br />
środowiska?<br />
TAK. Przewiduje się, że zastąpienie tradycyjnych<br />
źródeł światła nowoczesnymi<br />
rozwiązaniami opartymi o technologię<br />
LED doprowadzi do blisko 10% zmniejszenia<br />
zapotrzebowania na energię<br />
elektryczną na świecie. Proporcjonalnie<br />
zmniejszy się także emisja dwutlenku<br />
węgla. Innym aspektem wskazującym<br />
na to, że diody LED są przyjazne dla środowiska<br />
jest fakt, że nie zawierają one<br />
rtęci, obecnej chociażby w lampach fluorescencyjnych,<br />
czy innych substancji<br />
niebezpiecznych, przez co utylizacja ich<br />
jest łatwiejsza, a co za tym idzie tańsza.<br />
Czy oprawa oświetleniowa<br />
wyposażona w diodę LED<br />
świeci natychmiast po<br />
załączeniu?<br />
TAK. Czas włączenia diody LED nie<br />
przekracza <strong>100</strong> ns (10 -9 s), a czas wyłączenia<br />
<strong>200</strong> ns. Typowa żarówka osiąga<br />
90% swojej światłości po czasie 0,2 s.<br />
Czasy włączania lamp fluorescencyjnych<br />
i wyładowczych są jeszcze dłuższe i sięgają<br />
kilku minut.<br />
Czy diody LED możemy<br />
ściemniać bez ograniczeń?<br />
TAK. Ponieważ diody LED są urządzeniami<br />
półprzewodnikowymi, mogą być<br />
zasilane i sterowane w identyczny sposób<br />
jak wszelkiego rodzaju urządzenia elektroniczne.<br />
Tak więc również ściemnianie<br />
OŚWIETLENIE LED 89<br />
w zakresie 0 - <strong>100</strong>% nie stanowi żadnego<br />
problemu.<br />
Czy częste włączanie<br />
i wyłączanie ma wpływ na<br />
żywotność diody?<br />
NIE. Ponieważ, jak już wspomniano<br />
wyżej, diody to urządzenia półprzewodnikowe<br />
częstotliwość ich włączania<br />
i wyłączania nie ma żadnego wpływu na<br />
żywotność jak i inne parametry. Inaczej<br />
niż świetlówki kompaktowe diody LED<br />
mogą być stosowane wszędzie tam, gdzie<br />
częstotliwość włączania i wyłączania jest<br />
bardzo duża np. w łazienkach, na korytarzach.<br />
Opracował:<br />
Sławomir Kwiatkowski
Suplement nr 10 do katalogów BRILUM i ELGO
92<br />
Oświetlenie domowe<br />
2. Oświetlenie domowe • wnętrzowe<br />
1.3. 1.5. Oprawy meblowe typu downlight<br />
28<br />
~230V IP 20<br />
265<br />
84<br />
0,40kg<br />
1,15kg<br />
ARIBA 10 ARIBA 20<br />
Rodzaj źródła światła: dioda elektroluminescencyjna, 6LED- ARIBA 10LED, 12LED- ARIBA 20LED<br />
Rodzaj materiału: obudowa – profil aluminiowy, boki – tworzywo sztuczne<br />
Rodzaj zapłonu: elektroniczny<br />
LED 2.5A/2<strong>50</strong>V<br />
180cm<br />
1,2W<br />
2,2W<br />
28<br />
455<br />
ARIBA 10LED Oprawa meblowa LED<br />
Nr<br />
art.<br />
Model Indeks Kolor<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
Cena netto<br />
PLN<br />
G1071 10LED OL-ARB102-10 biały 2700 K 92,00<br />
G1072 10LED OL-ARB102-72 srebrny 2700 K 92,00<br />
ARIBA 20LED Oprawa meblowa LED<br />
Nr<br />
Temperatura Cena netto<br />
art. Model Indeks Kolor barwowa<br />
PLN<br />
G1073 20LED OL-ARB202-10 biały 2700 K 135,00<br />
G1074 20LED OL-ARB202-72 srebrny 2700 K 135,00<br />
84
1. Źródła światła • świetlówki<br />
1.8. 1.1. Świetlówki Połprzewodnikowe kompktowe źródła • zintegrowane<br />
światła LED<br />
11 W<br />
53g<br />
15 W<br />
66g<br />
16 W<br />
81g<br />
25 W<br />
99g<br />
Strumień świetlny: 11 W – 600 lm, 15 W – 870 lm, 16 W – 930 lm, 25 W – 1580 lm<br />
~230V Ra=82<br />
E27 <strong>100</strong>00h<br />
LOTOS 4U Świetlówka kompaktowa<br />
Nr<br />
art.<br />
Model Indeks Moc<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
Cena netto<br />
PLN<br />
G1075 LOTOS 4U SK-LOT242-11 11 W 2700K 17,40<br />
G1076 LOTOS 4U SK-LOT244-11 11 W 4000K 17,40<br />
G1077 LOTOS 4U SK-LOT342-15 15 W 2700K 19,60<br />
G1078 LOTOS 4U SK-LOT344-15 15 W 4000K 19,60<br />
LOTOS 5U Świetlówka kompaktowa<br />
LOTOS 4U, 11W LOTOS 4U, 15W<br />
LOTOS 5U, 16W<br />
Nr<br />
art.<br />
Model Indeks Moc<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
Cena netto<br />
PLN<br />
G1079 LOTOS 5U SK-LOT252-16 16 W 2700K 19,80<br />
G1080 LOTOS 5U SK-LOT254-16 16 W 4000K 19,80<br />
G1081 LOTOS 5U SK-LOT352-25 25 W 2700K 23,30<br />
G1082 LOTOS 5U SK-LOT354-25 25 W 4000K 23,30<br />
LOTOS 5U, 25W<br />
93<br />
Źródła światła, światła, akcesoria, komponenty
94<br />
Źródła światła, akcesoria, komponenty<br />
1. Źródła światła • świetlówki<br />
1.1. Świetlówki Świetlówki kompaktowe kompktowe • • zintegrowane<br />
Strumień świetlny: 9 W – 4<strong>50</strong> lm, 11 W – 600 lm, 13 W – 730 lm, 20 W – 1<strong>200</strong> lm, 23 W – 13<strong>50</strong> lm, 26 W – 16<strong>50</strong> lm<br />
~230V Ra=82<br />
E27 <strong>100</strong>00h<br />
9 W<br />
40g<br />
11 W<br />
44g<br />
13 W<br />
46g<br />
20 W<br />
74g<br />
23 W<br />
74g<br />
26 W<br />
74g<br />
SIGNE Świetlówka kompakotwa<br />
Nr<br />
art.<br />
Model Indeks Moc<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
Cena netto<br />
PLN<br />
G1083 SIGNE SK-SIGNE2-09 9W 2700K 12,70<br />
G1084 SIGNE SK-SIGNE2-11 11W 2700K 13,10<br />
SIGNE Świetlówka kompakotwa<br />
Nr<br />
art.<br />
Model Indeks Kolor<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
Cena netto<br />
PLN<br />
G1085 SIGNE SK-SIGNE2-13 13W 2700K 13,<strong>50</strong><br />
G1086 SIGNE SK-SIGNE2-20 20W 2700K 15,40<br />
SIGNE Świetlówka kompakotwa<br />
Nr<br />
art.<br />
Model Indeks Kolor<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
Cena netto<br />
PLN<br />
G1087 SIGNE SK-SIGNE2-23 23W 2700K 16,30<br />
G1088 SIGNE SK-SIGNE2-26 26W 2700K 16,90<br />
SIGNE 9W/11W/13W SIGNE 20W/23W/26W
1. Źródła światła • Świetlówki<br />
1.8. 1.4. Świetlówki Połprzewodnikowe kołowe źródła światła LED<br />
Strumień świetlny: 3<strong>200</strong> lm<br />
Ra=82<br />
<strong>100</strong>00h<br />
0,15kg<br />
FCS (2GX13) Świetlówka kołowa<br />
Nr<br />
art.<br />
Model Indeks Moc<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
Cena netto<br />
PLN<br />
G1089 FCS SO-FCSGX2-40 40 W 2700K 24,<strong>50</strong><br />
G1090 FCS SO-FCSGX4-40 40 W 4000K 24,<strong>50</strong><br />
FCS<br />
95<br />
Źródła światła, akcesoria, komponenty
96<br />
ADVISION<br />
3<br />
Charakterystyka<br />
Profesjonalna oprawa oświetlenia drogowego, w której źródło<br />
światła stanowią diody LED, przeznaczona do oświetlenia terenów<br />
otwartych o różnych wymaganiach oświetleniowych.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
• Korpus główny z wysokociśnieniowego odlewu aluminiowego,<br />
malowany metodą proszkową.<br />
• Górna część korpusu użebrowana.<br />
• Pokrywka z odlewu aluminiowego, szczelnie zamykająca<br />
komorę osprzętu.<br />
• Profi l aluminiowy, na którym zamocowane są diody,<br />
przymocowany do korpusu.<br />
• Komora z osprzętem elektrycznym w górnej części korpusu.<br />
• Filtr umożliwiający wyrównywanie ciśnienia między oprawą<br />
i otoczeniem bez zasysania nieczystości.<br />
• Uchwyt montażowy, umożliwiający płynną regulację kąta<br />
nachylenia oprawy w stosunku do płaszczyzny drogi.<br />
Układ optyczny<br />
4 5<br />
• Soczewkowy układ optyczny dostosowany do położenia diody<br />
na profi lu.<br />
• Klosz z poliwęglanu, z wylaną na jego krawędzi uszczelką<br />
poliuretanową.<br />
2<br />
1<br />
1. Korpus głowny z wysokociśnieniowego odlewu aluminiowego.<br />
2. Pokrywka z odlewu aluminiowego szczelnie zamykająca oprawę.<br />
3. Regulowany uchwyt montażowy, umożliwiający płynną zmianę kąta<br />
nachylenia oprawy w stosunku do płaszczyzny drogi.<br />
4. Profi l aluminiowy, na którym mocowane są diody.<br />
5. Klosz z poliwęglanu, z wylaną na jego krawędzi uszczelką poliuretanową.
Oprawy drogowe<br />
Nr. art. Index Model Źródło światła Moc oprawy Ilość linii LED Ilość LED w linii Ilość diod LED Stopień ochrony<br />
ADVISION Oprawa drogowa<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
C060 YU-WO0060-<strong>50</strong> ADVISION 615L1 Diody LED 118W-125W* 6 15 90 IP 66 I elektroniczny<br />
*moc pobierana zależy od selekcji zastosowanych diod LED<br />
785<br />
138<br />
294<br />
159<br />
230V IP 66<br />
Zasilacz<br />
97<br />
www.elgo-li.pl
98<br />
ACRON <strong>200</strong><br />
2<br />
3<br />
4<br />
Przeznaczenie<br />
• Profesjonalne oprawy drogowe do stosowania<br />
w tzw. konfl iktowych strefach dróg - na skrzyżowaniach<br />
dróg o dużym stopniu złożoności, na skrzyżowaniach<br />
z ruchem okrężnym, w miejscach gdzie tworzą się<br />
kolejki pojazdów.<br />
Charakterystyka<br />
• Oprawa drogowa przeznaczona do współpracy<br />
wysokoprężną lampą sodową o mocy 400W<br />
z bańką przezroczystą lub wysokoprężną lampą<br />
metalohalogenkową o mocy 400W z bańką<br />
przezroczystą.<br />
• Wposażona w statecznik magnetyczny.<br />
• Przystosowana do mocowania na pionowym słupie<br />
o średnicy 42 -60mm lub wysięgniku poziomym<br />
nachylonym pod kątem 30˚ do płaszczyzny drogi.<br />
• Dodatkowa płynna regulacja kąta nachylenia<br />
o ok. +5˚/-15˚ przy wysięgniku poziomym<br />
i odpowiednio ok. -5˚/+15˚ przy pionowym słupie.<br />
• Zalecana wysokość zawieszenia oprawy: 8÷15m.<br />
1<br />
1<br />
5<br />
lampa metalohalogenkowa<br />
400W (E40)<br />
lampa sodowa<br />
400W (E40)<br />
1. Górna i dolna część korpusu z wysokociśnieniowego odlewu<br />
aluminiowego, malowana metodą proszkową.<br />
2 Klamra z odlewu aluminiowego szczelnie zamykająca korpus.<br />
3. Klosz z poliwęglanu szczelnie połaczony z korpusem.<br />
4. Elektropolerowany, jednoczęściowy układ optyczny, tłoczony<br />
z aluminium o najwyższej czystości (99,9% Al).<br />
5. Regulowany uchwyt rury z odlewu aluminiowego do mocowania<br />
oprawy na wysięgniku poziomym lub pionowym słupie.
Oprawy drogowe<br />
Nr. art. Index Model Źródło światła<br />
ACRON <strong>200</strong> Oprawa drogowa<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lamp<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
Klosz<br />
Statecznik<br />
magnetyczny<br />
C061 YU-WO0062-14 ACRON <strong>200</strong>H1 wysokoprężna lampa<br />
metalohalogenkowa<br />
400W<br />
I PC •<br />
C062 YU-WO0062-15 ACRON <strong>200</strong>H2 z bańką przezroczystą 400W II PC •<br />
C063 YU-WO0062-16 ACRON <strong>200</strong>S1<br />
400W<br />
E40 IP 66<br />
I PC •<br />
C064<br />
C065<br />
YU-WO0062-17<br />
YU-WO0062-18<br />
ACRON <strong>200</strong>SR1<br />
ACRON <strong>200</strong>S2<br />
wysokoprężna lampa<br />
sodowa z bańką<br />
przezroczystą<br />
400W<br />
400W<br />
I<br />
II<br />
PC<br />
PC<br />
•<br />
•<br />
•<br />
C066 YU-WO0062-19 ACRON <strong>200</strong>SR2 400W II PC • •<br />
790 383<br />
242<br />
230V<br />
IP 66<br />
IK 10<br />
400W<br />
Regulator<br />
mocy<br />
99<br />
www.elgo-li.pl
<strong>100</strong><br />
LUNA<br />
6<br />
7<br />
Charakterystyka<br />
wysokoprężna lampa sodowa<br />
z bańką przezroczystą<br />
70W (E27)<br />
Dwukorpusowe oprawy oświetlenia drogowego z szerokim zakresem regulacji parametrów świetlnych.<br />
Ułatwiają rozwiązywanie problemów związanych z geometrią instalacji oświetleniowej.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany na płycie montażowej.<br />
• Stateczniki magnetyczne.<br />
• Reduktor mocy w oprawach z oznaczeniem h, pozwalający na zmniejszenie poboru mocy o ok. 40%.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
1<br />
1. Korpus lampy z polipropylenu wzmocnionego włóknem szklanym.<br />
2. Korpus osprzętu z polipropylenu wzmocnionego włóknem szklanym.<br />
3. Dwa uchwyty (zamki) z poliwęglanu.<br />
4. Rama z norylu, która jest podstawą panelu z osprzętem elektrycznym.<br />
5. Uchwyt stalowy służący do regulacji kąta zawieszenia oprawy.<br />
6. Odbłyśnik aluminiowy jednoelementowy tłoczony.<br />
7. Klosz z poliwęglanu (PC).<br />
• Oprawa dwukorpusowa złożona z korpusu lampy i korpusu osprzętu.<br />
• Oba korpusy wykonane z polipropylenu wzmocnionego włóknem szklanym, odporne na działanie<br />
promieni UV.<br />
• Korpusy połączone śrubami poprzez gumową uszczelkę.<br />
• Korpus osprzętu zbudowany z pokrywy oraz ramy z norylu, zamykany za pomocą dwóch uchwytów<br />
(zamków) z poliwęglanu.<br />
• Standardowa wersja kolorystyczna: korpus lampy i korpus osprzętu – szary RAL 7035.<br />
• W korpusie lampy znajdują się:<br />
– odbłyśnik,<br />
– klosz na stałe zamocowany do korpusu lampy - uszczelnienie pomiędzy korpusem lampy i kloszem,<br />
– dwa fi ltry umożliwiające oprawie „oddychanie”.<br />
• W korpusie osprzętu znajdują się:<br />
– ruchoma osłona z polipropylenu wzmocnionego włóknem szklanym,<br />
– rama z politlenku fenylenu PPO (noryl), stanowiąca podstawę dla panelu z osprzętem elektrycznym,<br />
kolor RAL 7035,<br />
– wyjmowany panel (zasilacz) z kompletnym osprzętem elektrycznym i oprawką źródła światła<br />
(regulacja położenia oprawki),<br />
– system złączek pozwalający na bezpieczne podłączenie i odłączenie zasilacza oprawy,<br />
– regulowany stalowy uchwyt montażowy do mocowania oprawy na słupie lub wysięgniku.<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5
Oprawy drogowe<br />
Nr. art. Index Model Źródło światła<br />
LUNA Oprawa drogowa<br />
C067 EU-WOAA27-66 LUNA OUSh-70<br />
335<br />
272<br />
595<br />
wysokoprężna lampa sodowa<br />
z bańką przezroczystą<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lamp<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
Klosz<br />
PC<br />
Statecznik<br />
magnetyczny<br />
Reduktor<br />
mocy<br />
70W E27 IP 66/44 II • • •<br />
230V<br />
IP 66<br />
IP 44<br />
IK 10<br />
101<br />
www.elgo-li.pl
102<br />
DUST<br />
3 2<br />
Charakterystyka<br />
• Rodzina opraw o wysokiej szczelności, najlepiej<br />
sprawdzających się w wilgotnym i zapylonym<br />
środowisku, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz<br />
budynków, w miejscach narażonych na akty<br />
wandalizmu.<br />
• Moduły umożliwiające pracę oświetlenia<br />
awaryjnego z pakietami akumulatorów o czasie<br />
pracy 1, 2 lub 3 godziny.<br />
A<br />
1<br />
5<br />
1. Obudowa z poliestru wzmocnionego włóknem szklanym.<br />
2. Klamry z poliamidu lub stali nierdzewnej.<br />
3. Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany na płycie montażowej.<br />
4. Poliuretanowa uszczelka.<br />
5. Klosz z poliwęglanu (PC) wewnętrznie ryfl owany, o gładkiej<br />
powierzchni zewnętrznej.<br />
C<br />
B<br />
świetlówka liniowa T8<br />
(G13)<br />
Model<br />
A<br />
Wymiary [mm]<br />
B C<br />
DUST 136 1277 90 95<br />
DUST 158 1577 90 95<br />
DUST 236 1277 90 95<br />
DUST 258 1577 116 99<br />
230V<br />
4
Oprawy przemysłowe świetlówkowe<br />
Nr. art. Index Model<br />
DUST Oprawa przemysłowa<br />
Źródło<br />
światła<br />
Moc Trzonek<br />
źródła światła lampy<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
Klosz<br />
PC<br />
Zamki Statecznik Kompensacja<br />
PA stal elektroniczny magnetyczny mocy biernej<br />
C068 YA-WOAA41-95 Oprawa hermetyczna DUST 136TMKA, PC, 1h<br />
1 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C069 YA-WOAB41-95 Oprawa hermetyczna DUST 136TMKA, PC, 2h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C070 YA-WOAC41-95 Oprawa hermetyczna DUST 136TMKA, PC, 3h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C071 YA-WOAB41-97 Oprawa hermetyczna DUST 136TEA, PC, 1h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C072 YA-WOAC41-97 Oprawa hermetyczna DUST 136TEA, PC, 2h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C073 YA-WOAD41-97 Oprawa hermetyczna DUST 136TEA, PC, 3h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C074 YA-WOAA42-01 Oprawa hermetyczna DUST 136NMKA, PC, 1h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C075 YA-WOAB42-01 Oprawa hermetyczna DUST 136NMKA, PC, 2h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C076 YA-WOAC42-01 Oprawa hermetyczna DUST 136NMKA, PC, 3h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C077 YA-WOAA42-02 Oprawa hermetyczna DUST 136NMA, PC, 1h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C078 YA-WOAB42-02 Oprawa hermetyczna DUST 136NMA, PC, 2h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C079 YA-WOAC42-02 Oprawa hermetyczna DUST 136NMA, PC, 3h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C080 YA-WOAA42-03 Oprawa hermetyczna DUST 136NEA, PC, 1h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C081 YA-WOAB42-03 Oprawa hermetyczna DUST 136NEA, PC, 2h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C082 YA-WOAC42-03 Oprawa hermetyczna DUST 136NEA, PC, 3h 1 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C083 YA-WOAA42-07 Oprawa hermetyczna DUST 158TMKA, PC, 1h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C084 YA-WOAB42-07 Oprawa hermetyczna DUST 158TMKA, PC, 2h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C085 YA-WOAC42-07 Oprawa hermetyczna DUST 158TMKA, PC, 3h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C086 YA-WOAA42-08 Oprawa hermetyczna DUST 158TMA, PC, 1h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C087 YA-WOAB42-08 Oprawa hermetyczna DUST 158TMA, PC, 2h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C088 YA-WOAC42-08 Oprawa hermetyczna DUST 158TMA, PC, 3h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C089 YA-WOAB42-09 Oprawa hermetyczna DUST 158TEA, PC, 1h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C090 YA-WOAC42-09 Oprawa hermetyczna DUST 158TEA, PC, 2h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C091 YA-WOAD42-09 Oprawa hermetyczna DUST 158TEA, PC, 3h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C092 YA-WOAA42-13 Oprawa hermetyczna DUST 158NMKA, PC, 1h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C093 YA-WOAB42-13 Oprawa hermetyczna DUST 158NMKA, PC, 2h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C094 YA-WOAC42-13 Oprawa hermetyczna DUST 158NMKA, PC, 3h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C095 YA-WOAA42-14 Oprawa hermetyczna DUST 158NMA, PC, 1h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C096 YA-WOAB42-14 Oprawa hermetyczna DUST 158NMA, PC, 2h<br />
świetlówka<br />
liniowa T8<br />
1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C097 YA-WOAC42-14 Oprawa hermetyczna DUST 158NMA, PC, 3h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C098 YA-WOAA42-15 Oprawa hermetyczna DUST 158NEA, PC, 1h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C099 YA-WOAB42-15 Oprawa hermetyczna DUST 158NEA, PC, 2h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C<strong>100</strong> YA-WOAC42-15 Oprawa hermetyczna DUST 158NEA, PC, 3h 1 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C101 YA-WOAB42-31 Oprawa hermetyczna DUST 236TMKA, PC, 1h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C102 YA-WOAC42-31 Oprawa hermetyczna DUST 236TMKA, PC, 2h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C103 YA-WOAD42-31 Oprawa hermetyczna DUST 236TMKA, PC, 3h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C104 YA-WOAA42-37 Oprawa hermetyczna DUST 236NMKA, PC, 1h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C105 YA-WOAB42-37 Oprawa hermetyczna DUST 236NMKA, PC, 2h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C106 YA-WOAC42-37 Oprawa hermetyczna DUST 236NMKA, PC, 3h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C107 YA-WOAA42-39 Oprawa hermetyczna DUST 236NEA, PC, 1h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C108 YA-WOAB42-39 Oprawa hermetyczna DUST 236NEA, PC, 2h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C109 YA-WOAC42-39 Oprawa hermetyczna DUST 236NEA, PC, 3h 2 x 36W G13 IP 65 I • • • •<br />
C110 YA-WOAB42-43 Oprawa hermetyczna DUST 258TMKA, PC, 1h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C111 YA-WOAC42-43 Oprawa hermetyczna DUST 258TMKA, PC, 2h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C112 YA-WOAD42-43 Oprawa hermetyczna DUST 258TMKA, PC, 3h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C113 YA-WOAA42-44 Oprawa hermetyczna DUST 258TMA, PC, 1h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C114 YA-WOAB42-44 Oprawa hermetyczna DUST 258TMA, PC, 2h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C115 YA-WOAC42-44 Oprawa hermetyczna DUST 258TMA, PC, 3h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C116 YA-WOAA42-49 Oprawa hermetyczna DUST 258NMKA, PC, 1h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C117 YA-WOAB42-49 Oprawa hermetyczna DUST 258NMKA, PC, 2h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C118 YA-WOAC42-49 Oprawa hermetyczna DUST 258NMKA, PC, 3h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • • •<br />
C119 YA-WOAA42-<strong>50</strong> Oprawa hermetyczna DUST 258NMA, PC, 1h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C120 YA-WOAB42-<strong>50</strong> Oprawa hermetyczna DUST 258NMA, PC, 2h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C121 YA-WOAC42-<strong>50</strong> Oprawa hermetyczna DUST 258NMA, PC, 3h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C1<strong>22</strong> YA-WOAA42-51 Oprawa hermetyczna DUST 258NEA, PC, 1h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C123 YA-WOAB42-51 Oprawa hermetyczna DUST 258NEA, PC, 2h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
C124 YA-WOAC42-51 Oprawa hermetyczna DUST 258NEA, PC, 3h 2 x 58W G13 IP 65 I • • • •<br />
Oznaczenia: T – zamki poliamid; N – zamki stal; M – statecznik magnetyczny; K – kompensacja mocy biernej; E – statecznik elektroniczny; S – statecznik elektroniczny<br />
ściemnialny; A – układ awaryjny: 1h – 1h, 2h – 2h, 3h – 3h<br />
www.elgo-li.pl<br />
Układ<br />
awaryjny<br />
103
104<br />
DUST FR<br />
3<br />
Przeznaczenie<br />
• Oprawy przemysłowe o wysokiej szczelności przeznaczone do pracy w warunkach, gdzie występują<br />
znaczne ujemne temperatury (do -40°C).<br />
Charakterystyka<br />
2<br />
1<br />
świetlówka liniowa do ujemnych temperatur, o ekstremalnie<br />
wysokiej trwałości, umieszczona w szklanej rurze T10<br />
1. Obudowa z poliestru wzmocnionego włóknem szklanym.<br />
2. Klamry ze stali nierdzewnej.<br />
3. Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany na płycie montażowej.<br />
4. Poliuretanowa uszczelka.<br />
5. Klosz z poliwęglanu (PC) wewnętrznie ryfl owany, o gładkiej<br />
powierzchni zewnętrznej.<br />
• Estetyczna i wytrzymała obudowa wytwarzana metodą termoformowania z poliestru wzmocnionego<br />
włóknem szklanym.<br />
• Klosz z poliwęglanu o opływowym kształcie, wewnętrznie ryfl owany o gładkiej powierzchni zewnętrznej,<br />
wewnętrznie zmatowiony z obu stron na końcach.<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz obudowy.<br />
• Stateczniki magnetyczne i kondensatory kompensacyjne przystosowane do pracy w znacznie ujemnych<br />
temperaturach.<br />
• Przystosowana do pracy z dwiema świetlówkami liniowymi 36W lub 58W do ujemnych temperatur,<br />
o ekstremalnie wysokiej trwałości, umieszczonymi w szklanej rurze T10.<br />
• Zamaskowane otwory do łączenia w linie świetlne.<br />
• Uszczelka z poliuretanu wylana bezpośrednio na podstawie oprawy.<br />
• Montaż opraw bezpośrednio na sufi cie lub jako zwieszane na łańcuszkach lub linkach na powierzchniach o<br />
normalnej palności.<br />
• Możliwość montażu jako samodzielne oprawy lub łączone w linie świetlne.<br />
4<br />
5
Oprawy przemysłowe świetlówkowe<br />
Nr. art. Index Model Źródło światła<br />
DUST FR Oprawa przemysłowa<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lamp<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
Klosz<br />
PC<br />
Statecznik<br />
C125 YS-WO0061-00 DUST FR236NMK świetlówka liniowa do ujemnych<br />
temperatur o ekstremalnie wysokiej<br />
2 x 36W G13 IP 65 I • magnetyczny •<br />
C126 YS-WO0061-01 DUST FR258NMK trwałości umieszczona w rurze T10 2 x 58W G13 IP 66 I • magnetyczny •<br />
A<br />
B<br />
C<br />
230V<br />
Kompensacja<br />
mocy biernej<br />
Model<br />
A<br />
Wymiary [mm]<br />
B C<br />
DUST FR 236 NMK 1277 116 99<br />
DUST FR 258 NMK 1577 116 99<br />
- 40˚C<br />
www.elgo-li.pl<br />
105
106<br />
HERMETIC<br />
1<br />
Charakterystyka<br />
Profesjonalne oprawy oświetleniowe opracowane i produkowane<br />
w ELGO Lighting Industries S.A., przystosowane do pracy<br />
w trudnych warunkach, w miejscach o wysokim stopniu<br />
zapylenia i wilgotności.<br />
Układ optyczny<br />
• Odbłyśnik z blachy stalowej, malowany proszkowo na biało,<br />
będący jednocześnie płytą montażową.<br />
• Klosz z poliwęglanu (PC) o opływowym kształcie, wewnętrznie<br />
ryfl owany, o gładkiej powierzchni zewnętrznej.<br />
Wytrzymały, trwały i odporny na uszkodzenia, promieniowanie<br />
UV i na działanie podwyższonej temperatury.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
2<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany na płycie<br />
montażowej.<br />
• Stateczniki magnetyczne lub elektroniczne.<br />
• Oprawy ze statecznikami magnetycznymi,<br />
bez lub z kompensacją mocy biernej.<br />
• Moduły umożliwiające pracę w trybie oświetlenia awaryjnego<br />
z pakietami akumulatorów o czasie pracy 1, 2 lub 3 godziny.<br />
3<br />
4<br />
świetlówka liniowa T5<br />
(G5)<br />
świetlówka liniowa T8<br />
(G13)<br />
1. Obudowa z poliwęglanu (PC).<br />
2. Kompletny osprzęt elektryczny wewnątrz obudowy.<br />
3. Klamry zamykające oprawę z poliwęglanu (PC).<br />
4. Klosz z poliwęglanu (PC).
Oprawy przemysłowe świetlówkowe<br />
Nr. art. Index Model<br />
Źródło<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lampy<br />
HERMETIC Oprawa przemysłowa świetlówkowa, ze statecznikiem<br />
C127 YS-WO0062-56 Oprawa HERMETIC 258M<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochrony<br />
Klosz<br />
PC<br />
Stetecznik<br />
elektroniczny magnetyczny<br />
2 x 58W G13 IP 65 I • •<br />
C128 YS-WO0062-57 Oprawa HERMETIC 258ML 2 x 58W G13 IP 65 I • •<br />
C129 YS-WO0062-58 Oprawa HERMETIC 258MK 2 x 58W G13 IP 65 I • •<br />
C130 YS-WO0062-59 Oprawa HERMETIC 258MKL 2 x 58W G13 IP 65 I • •<br />
C131 YS-WO0062-60 Oprawa HERMETIC 258E 2 x 58W G13 IP 65 I • •<br />
C132 YS-WO0062-61 Oprawa HERMETIC 258EL świetlówka<br />
liniowa<br />
2 x 58W G13 IP 65 I • •<br />
C133 YA-WO0062-62 Oprawa HERMETIC 258MKA, 1h T8 2 x 58W G13 IP 65 I • • •<br />
C134 YA-WO0062-63 Oprawa HERMETIC 258MKA, 2h 2 x 58W G13 IP 65 I • • •<br />
C135 YA-WO0062-64 Oprawa HERMETIC 258MKA, 3h 2 x 58W G13 IP 65 I • • •<br />
C136 YA-WO0062-65 Oprawa HERMETIC 258EA, 1h 2 x 58W G13 IP 65 I • • •<br />
C137 YA-WO0062-66 Oprawa HERMETIC 258EA, 2h 2 x 58W G13 IP 65 I • • •<br />
C138 YA-WO0062-67 Oprawa HERMETIC 258EA, 3h 2 x 58W G13 IP 65 I • • •<br />
C139 YS-WO0062-68 Oprawa HERMETIC 235E 2 x 35W G5 IP 65 I • •<br />
C140 YS-WO0062-69 Oprawa HERMETIC 235EL<br />
2 x 35W G5 IP 65 I • •<br />
C141 YA-WO0062-70 Oprawa HERMETIC 235EA, 1h 2 x 35W G5 IP 65 I • • •<br />
C142 YA-WO0062-71 Oprawa HERMETIC 235EA, 2h 2 x 35W G5 IP 65 I • • •<br />
C143 YA-WO0062-72 Oprawa HERMETIC 235EA, 3h 2 x 35W G5 IP 65 I • • •<br />
C144 YS-WO0062-73 Oprawa HERMETIC 249E 2 x 49W G5 IP 65 I • •<br />
C145 YS-WO0062-74 Oprawa HERMETIC 249EL 2 x 49W G5 IP 65 I • •<br />
C146 YA-WO0062-75 Oprawa HERMETIC 249EA, 1h świetlówka<br />
liniowa<br />
2 x 49W G5 IP 65 I • • •<br />
C147 YA-WO0062-76 Oprawa HERMETIC 249EA, 2h T5 2 x 49W G5 IP 65 I • • •<br />
C148 YA-WO0062-77 Oprawa HERMETIC 249EA, 3h 2 x 49W G5 IP 65 I • • •<br />
C149 YS-WO0062-78 Oprawa HERMETIC 280E 2 x 80W G5 IP 65 I • •<br />
C1<strong>50</strong> YS-WO0062-79 Oprawa HERMETIC 280EL 2 x 80W G5 IP 65 I • •<br />
C151 YA-WO0062-80 Oprawa HERMETIC 280EA, 1h 2 x 80W G5 IP 65 I • • •<br />
C152 YA-WO0062-81 Oprawa HERMETIC 280EA, 2h 2 x 80W G5 IP 65 I • • •<br />
C153 YA-WO0062-82 Oprawa HERMETIC 280EA, 3h 2 x 80W G5 IP 65 I • • •<br />
A B<br />
D<br />
C<br />
Układ<br />
awaryjny<br />
Model Źródło światła<br />
A<br />
Wymiary [mm]<br />
B C D<br />
HERMETIC 235 świetlówka liniowa T8 1587 140 94 1<strong>200</strong><br />
HERMETIC 249 świetlówka liniowa T5 1587 140 94 1<strong>200</strong><br />
HERMETIC 258 świetlówka liniowa T5 1587 140 94 1<strong>200</strong><br />
HERMETIC 280 świetlówka liniowa T5 1587 140 94 1<strong>200</strong><br />
230V IP 65<br />
www.elgo-li.pl<br />
107
108<br />
RASTRA 202<br />
2<br />
Charakterystyka<br />
Oprawy świetlówkowe o niskiej i lekkiej obudowie, z różnorodnymi<br />
rastrowymi układami optycznymi zapewniającymi możliwość<br />
zaprojektowania optymalnego oświetlenia. W oprawach ze<br />
statecznikiem elektronicznym zmniejszenie zużycia energii<br />
elektrycznej, natychmiastowy zapłon i stabilna praca źródeł światła.<br />
Układ optyczny<br />
• Rastry z wybłyszczonej blachy aluminiowej najwyższej<br />
czystości, zbudowane z zamkniętych odbłyśników oraz<br />
poprzeczek.<br />
• Odbłyśniki o kształcie parabolicznym.<br />
• Poprzeczki o kształcie parabolicznym.<br />
• Łatwe mocowanie rastrów do obudowy za pomocą czterech<br />
specjalnych spręzynujących zaczepów.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz<br />
obudowy.<br />
• Stateczniki magnetyczne lub elektroniczne.<br />
• Oprawy ze statecznikami magnetycznymi z kompensacją mocy<br />
biernej.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
• RASTRA 202 - Obudowa (podstawa) przystosowana do<br />
nabudowania lub zwieszenia, wykonana z blachy stalowej,<br />
malowana proszkowo na biało.<br />
3<br />
1<br />
świetlówka liniowa T8<br />
18W (G13)<br />
1. Osprzęt elektryczny i okablowanie wewnątrz obudowy.<br />
2. Obudowa oprawy przystosowana do nabudowania lub zwieszenia,<br />
wykonana z blachy stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
3. Raster z aluminium o najwyższej czystości.<br />
PP<br />
Odbłyśniki: w kształcie parabolicznym, zamknęte<br />
Poprzeczki: w kształcie parabolicznym
Oprawy wnętrzowe, rastowe<br />
Nr. art. Index Model<br />
Źródło<br />
światła<br />
RASTRA 202 Oprawa rastrowa natynkowa<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lampy<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
C154 YR-WO0058-86 RASTRA 202PPMK świetl.<br />
liniowa<br />
2 x 18W G13 IP 20 I<br />
C155 YR-WO0058-87 RASTRA 202PPE T8 2 x 18W G13 IP 20 I<br />
618 75<br />
268<br />
~230V T8 G13 2x18W<br />
Raster<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
20<br />
Statecznik<br />
elektroniczny<br />
•<br />
www.elgo-li.pl<br />
109
110<br />
RASTRA 304<br />
3<br />
2<br />
Charakterystyka<br />
Oprawy świetlówkowe o niskiej i lekkiej obudowie, z<br />
różnorodnymi rastrowymi układami optycznymi zapewniającymi<br />
możliwość zaprojektowania optymalnego oświetlenia.<br />
W oprawach ze statecznikiem elektronicznym zmniejszenie<br />
zużycia energii elektrycznej, natychmiastowy zapłon i stabilna<br />
praca źródeł światła.<br />
Układ optyczny<br />
• Rastry z wybłyszczonej blachy aluminiowej najwyższej czystości,<br />
zbudowane z zamkniętych odbłyśników oraz poprzeczek.<br />
• Odbłyśniki o kształcie parabolicznym.<br />
• Poprzeczki o kształcie parabolicznym.<br />
• Łatwe mocowanie rastrów do obudowy za pomocą czterech<br />
specjalnych sprężynujących zaczepów.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz<br />
obudowy.<br />
• Stateczniki magnetyczne lub elektroniczne.<br />
• Oprawy ze statecznikami magnetycznymi z kompensacją<br />
mocy biernej.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
• RASTRA 304 - Obudowa (podstawa) przystosowana do<br />
nabudowania lub zwieszenia, wykonana z blachy stalowej,<br />
malowana proszkowo na biało.<br />
1<br />
świetlówka liniowa T8<br />
36W (G13)<br />
1. Osprzęt elektryczny i okablowanie wewnątrz obudowy.<br />
2. Obudowa oprawy przystosowana do nabudowania lub zwieszenia,<br />
wykonana z blachy stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
3. Raster z aluminium o najwyższej czystości.<br />
PP<br />
Odbłyśniki: w kształcie parabolicznym, zamknęte<br />
Poprzeczki: w kształcie parabolicznym
Oprawy wnętrzowe, rastowe<br />
Nr. art. Index Model<br />
Źródło<br />
światła<br />
RASTRA 304 Oprawa rastrowa natynkowa<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lampy<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
C156 YR-WO0058-80 RASTRA 304PPMK świetl.<br />
liniowa<br />
4 x 36W G13 IP 20 I<br />
C157 YR-WO0058-81 RASTRA 304PPE T8 4 x 36W G13 IP 20 I<br />
1<strong>22</strong>8 75<br />
490<br />
Raster<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
~230V T8 4x36W<br />
G13 20<br />
Statecznik<br />
elektroniczny<br />
•<br />
111<br />
www.elgo-li.pl
112<br />
RASTRA 402<br />
Charakterystyka<br />
Oprawy świetlówkowe o niskiej i lekkiej obudowie,<br />
z różnorodnymi rastrowymi układami optycznymi<br />
zapewniającymi możliwość zaprojektowania<br />
optymalnego oświetlenia. W oprawach ze statecznikiem<br />
elektronicznym zmniejszenie zużycia energii elektrycznej,<br />
natychmiastowy zapłon i stabilna praca źródeł światła.<br />
Układ optyczny<br />
• Rastry z wybłyszczonej blachy aluminiowej najwyższej<br />
czystości, zbudowane z zamkniętych odbłyśników<br />
oraz poprzeczek.<br />
• Odbłyśniki o kształcie parabolicznym.<br />
• Poprzeczki o kształcie parabolicznym.<br />
• Łatwe mocowanie rastrów do obudowy za pomocą<br />
czterech specjalnych sprężynujących zaczepów.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
1 2<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz<br />
obudowy.<br />
• Stateczniki magnetyczne lub elektroniczne.<br />
• Oprawy ze statecznikami magnetycznymi z kompensacją<br />
mocy biernej.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
świetlówka liniowa T8<br />
36W (G13)<br />
• RASTRA 402 - Obudowa (podstawa) przystosowana do wbudowania w sufi t podwieszany wykonana<br />
z blachy stalowej malowana proszkowo na biało.<br />
3<br />
1. Osprzęt elektryczny i okablowanie wewnątrz obudowy.<br />
2. Obudowa oprawy przystosowana do wbudowania w sufi t podwieszany,<br />
wykonana z blachy stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
3. Raster z aluminium o najwyższej czystości.<br />
PP<br />
Odbłyśniki: w kształcie parabolicznym, zamknęte<br />
Poprzeczki: w kształcie parabolicznym
Oprawy wnętrzowe, rastowe<br />
Nr. art. Index Model Źródło światła<br />
RASTRA 402 Oprawa rastrowa natynkowa<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lampy<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
C158 YR-WO0058-84 RASTRA 402PPMK<br />
świetl.<br />
2 x 36W G13 IP 20 I<br />
C159 YR-WO0058-85 RASTRA 402PPE<br />
liniowa T8<br />
2 x 36W G13 IP 20 I<br />
1195<br />
1233<br />
295 73<br />
Raster<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
~230V T8 2x36W<br />
G13 20<br />
Statecznik<br />
elektroniczny<br />
•<br />
113<br />
www.elgo-li.pl
114<br />
RASTRA 404<br />
Charakterystyka<br />
Oprawy świetlówkowe o niskiej i lekkiej obudowie,<br />
z różnorodnymi rastrowymi układami optycznymi<br />
zapewniającymi możliwość zaprojektowania<br />
optymalnego oświetlenia. W oprawach ze statecznikiem<br />
elektronicznym zmniejszenie zużycia energii elektrycznej,<br />
natychmiastowy zapłon i stabilna praca źródeł światła.<br />
Układ optyczny<br />
• Rastry z wybłyszczonej blachy aluminiowej najwyższej<br />
czystości, zbudowane z zamkniętych lub otwartych<br />
odbłyśników oraz poprzeczek.<br />
• Odbłyśniki o kształcie parabolicznym.<br />
• Poprzeczki o kształcie parabolicznym.<br />
• Łatwe mocowanie rastrów do obudowy za pomocą<br />
czterech specjalnych sprężynujących zaczepów.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz<br />
obudowy.<br />
• Stateczniki magnetyczne lub elektroniczne.<br />
• Oprawy ze statecznikami magnetycznymi z kompensacją<br />
mocy biernej.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
1. Osprzęt elektryczny i okablowanie wewnątrz obudowy.<br />
2. Obudowa oprawy przystosowana do wbudowania w sufi t podwieszany,<br />
wykonana z blachy stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
3. Raster z aluminium o najwyższej czystości.<br />
• RASTRA 404 - Obudowa (podstawa) przystosowana do wbudowania<br />
w sufi t podwieszany, wykonana z blachy stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
1<br />
2<br />
3<br />
świetlówka liniowa T8<br />
36W (G13)<br />
PP<br />
Odbłyśniki: w kształcie parabolicznym, zamknęte<br />
Poprzeczki: w kształcie parabolicznym
Oprawy wnętrzowe, rastowe<br />
Nr. art. Index Model<br />
Źródło<br />
światła<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
RASTRA 404 Oprawa rastrowa natynkowa<br />
Trzonek<br />
lampy<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
C160 YR-WO0058-82 RASTRA 404PPMK świetl.<br />
liniowa<br />
4 x 36W G13 IP 20 I<br />
C161 YR-WO0058-83 RASTRA 404PPE T8 4 x 36W G13 IP 20 I<br />
1195<br />
1233<br />
595<br />
73<br />
Raster<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
~230V T8 4x36W<br />
G13 20<br />
Statecznik<br />
elektroniczny<br />
•<br />
115<br />
www.elgo-li.pl
116<br />
RASTRA <strong>50</strong>2<br />
1<br />
Charakterystyka<br />
Oprawy świetlówkowe o niskiej i lekkiej obudowie,<br />
z różnorodnymi rastrowymi układami optycznymi<br />
zapewniającymi możliwość zaprojektowania<br />
optymalnego oświetlenia. W oprawach ze statecznikiem<br />
elektronicznym zmniejszenie zużycia energii elektrycznej,<br />
natychmiastowy zapłon i stabilna praca źródeł światła.<br />
Układ optyczny<br />
• Rastry z wybłyszczonej blachy aluminiowej najwyższej<br />
czystości, zbudowane z zamkniętych odbłyśników<br />
oraz poprzeczek.<br />
• Odbłyśniki o kształcie parabolicznym.<br />
• Poprzeczki o kształcie parabolicznym.<br />
• Łatwe mocowanie rastrów do obudowy za pomocą<br />
czterech specjalnych sprężynujących zaczepów.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz<br />
obudowy.<br />
• Stateczniki magnetyczne lub elektroniczne.<br />
• Oprawy ze statecznikami magnetycznymi z kompensacją<br />
mocy biernej.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
świetlówka liniowa T8<br />
36W (G13)<br />
1. Osprzęt elektryczny i okablowanie wewnątrz obudowy.<br />
2. Obudowa oprawy przystosowana do nabudowania lub zwieszenia,<br />
wykonana z blachy stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
3. Raster z aluminium o najwyższej czystości.<br />
PP<br />
Odbłyśniki: w kształcie parabolicznym, zamknęte<br />
Poprzeczki: w kształcie parabolicznym<br />
• RASTRA <strong>50</strong>2 - Obudowa (podstawa) przystosowana do nabudowania lub zwieszenia, wykonana z blachy<br />
stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
3<br />
2
Oprawy wnętrzowe, rastowe<br />
Nr. art. Index Model<br />
Źródło<br />
światła<br />
RASTRA <strong>50</strong>2 Oprawa rastrowa natynkowa<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lampy<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
C162 YR-WO0058-88 RASTRA <strong>50</strong>2PPMK<br />
świetl.<br />
2 x 58W G13 IP 20 I<br />
C163 YR-WO0058-89 RASTRA <strong>50</strong>2PPE<br />
liniowa T8<br />
2 x 58W G13 IP 20 I<br />
1528<br />
75<br />
268<br />
Raster<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
odbłyśniki paraboliczne, zamknięte;<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
~230V T8 2x58W<br />
G13 20<br />
Statecznik<br />
elektroniczny<br />
•<br />
117<br />
www.elgo-li.pl
118<br />
MEDIC<br />
1<br />
2<br />
Charakterystyka<br />
Szczelna oprawa wnętrzowa do oświetlania<br />
pomieszczeń, w których wymagane jest oświetlenie<br />
z wysokim stopniem ochrony przed pyłem i wilgocią<br />
(szpitale, gabinety lekarskie, środowiska przemysłowe,<br />
budynki użyteczności publicznej) przeznaczona do<br />
montażu w sufi tach podwieszanych typu OWA lub<br />
podobnych o module 600x600mm.<br />
Spełnia wymogi klasyfi kacji ISO dla pomieszczeń<br />
sterylnych oraz posiada atest PZH.<br />
Układ optyczny<br />
• Układ szczelnie zamknięty kloszem<br />
rozpraszającym w postaci płaskiej płyty wykonanej<br />
z polimetakrylanu metylu PMMA.<br />
• Układ optyczny w postaci rastra z wybłyszczonej<br />
blachy aluminiowej najwyższej czystości z<br />
odbłyśnikami zamkniętymi i poprzeczkami<br />
w kształcie parabolicznym. Układ szczelnie<br />
zamknięty kloszem rozpraszającym w postaci<br />
płaskiej płyty wykonanej ze szkła hartowanego.<br />
• Układ optyczny bez odbłyśnika szczelnie zamknięty<br />
kloszem rozpraszającym pryzmatycznym w postaci<br />
płaskiej płyty wykonanej z polimetakrylanu metylu<br />
PMMA.<br />
• Układ optyczny bez odbłyśnika szczelnie<br />
zamknięty kloszem rozpraszającym<br />
mlecznym w postaci płaskiej płyty wykonanej<br />
z polimetakrylanu metylu PMMA.<br />
1. Kompletny osprzęt elektryczny wewnątrz obudowy.<br />
2. Odbłyśnik - raster zamknięty z wybłyszczonej blachy aluminiowej najwyższej czystości.<br />
3. Wytrzymała obudowa z blachy stalowej malowana proszkowo.<br />
4. Ramka oprawy wykonana z profi li aluminiowych, malowana proszkowo.<br />
5. Energooszczędne świetlówki T8 (źródła światła nie są na wyposażeniu oprawy).<br />
6. Poliuretanowa uszczelka uniemożliwająca wnikanie pyłów i wilgoci do wnętrza oprawy.<br />
7. Klosz ze szkła hartowanego lub PMMA.<br />
Budowa<br />
Obudowa wykonana z blachy stalowej, malowana<br />
proszkowo na biało (RAL 9003). Ramka oprawy<br />
wykonana z profi li aluminiowych, malowana<br />
proszkowo na biało lub kolor anoda Alesta.<br />
Komplet uszczelek szczelnie zamykających oprawę:<br />
• Uszczelka poliuretanowa, wylana na ramce klosza,<br />
• Gumowe uszczelki uszczelniające ramkę klosza<br />
z obudową.<br />
Sworznie zamykające i dociskające ramkę klosza ze<br />
stali ocynkowanej.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany<br />
wewnątrz obudowy.<br />
• Stateczniki elektroniczne lub magnetyczne.<br />
• Stateczniki magnetyczne z kompensacją mocy<br />
biernej lub bez kompensacji.<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
świetlówka liniowa T8<br />
36W (G13)
595<br />
Oprawy rastowe szczelne<br />
Nr. art. Index Model<br />
MEDIC Oprawa rastowa szczelna<br />
Elektorniczny<br />
Statecznik Kolor ramki Odbłyśnik Klosz<br />
Magnetyczny<br />
z kompensacją bez kompensacji<br />
C164 YR-WO0059-99 MEDIC 418PPGM • • • •<br />
C165 YR-WO0060-00 MEDIC 418PPGM • • • •<br />
biały szary PP brak szkło PMMA pryzmatyczny mleczny<br />
C166 YR-WO0060-01 MEDIC 418PPTM • • • •<br />
C167 YR-WO0060-02 MEDIC 418PPTM • • • •<br />
C168 YR-WO0060-03 MEDIC 418PPGMK • • • •<br />
C169 YR-WO0060-04 MEDIC 418PPGMK • • • •<br />
C170 YR-WO0060-05 MEDIC 418PPTMK • • • •<br />
C171 YR-WO0060-06 MEDIC 418PPTMK • • • •<br />
C172 YR-WO0060-07 MEDIC 418PPGE • • • •<br />
C173 YR-WO0060-08 MEDIC 418PPGE • • • •<br />
C174 YR-WO0060-09 MEDIC 418PPTE • • • •<br />
C175 YR-WO0060-10 MEDIC 418PPTE • • • •<br />
C176 YR-WO0061-48 MEDIC 418CM • • • •<br />
C177 YR-WO0061-49 MEDIC 418CM • • • •<br />
C178 YR-WO0061-<strong>50</strong> MEDIC 418CMK • • • •<br />
C179 YR-WO0061-51 MEDIC 418CMK • • • •<br />
C180 YR-WO0061-52 MEDIC 418CE • • • •<br />
C181 YR-WO0061-53 MEDIC 418CE • • • •<br />
C182 YR-WO0061-54 MEDIC 418BM • • • •<br />
C183 YR-WO0061-55 MEDIC 418BM • • • •<br />
C184 YR-WO0061-56 MEDIC 418BMK • • • •<br />
C185 YR-WO0061-57 MEDIC 418BMK • • • •<br />
C186 YR-WO0061-58 MEDIC 418BE • • • •<br />
C187 YR-WO0061-59 MEDIC 418BE • • • •<br />
595<br />
634<br />
83,4<br />
~230V T8 G13<br />
4x18W<br />
2x18W<br />
255°<br />
270°<br />
285°<br />
300°<br />
315°<br />
MEDIC 418 PPGMK<br />
240°<br />
1 dz.=<strong>50</strong>cd/<strong>100</strong>0 lm<br />
<strong>22</strong>5° 210° 195° 180° 165° 1<strong>50</strong>° 135° 120°<br />
330° 345° 0° 15° 30°<br />
0,0°-180,0° 45.0°-<strong>22</strong>5.0° 90,0°-270,0°<br />
105°<br />
90°<br />
75°<br />
60°<br />
45°<br />
119<br />
www.elgo-li.pl
120<br />
ORINA<br />
1<br />
3<br />
Charaktyerystyka<br />
• Oprawy świetlówkowe oświetlenia bezpośredniego o lekkiej<br />
obudowie, z optyką rastrową. Zastosowane stateczniki<br />
elektroniczne wpływają na zmniejszenie zużycia energii<br />
elektrycznej, natychmiastowy zapłon i stabilną pracę źródeł<br />
światła. Nowoczesne świetlówki liniowe T5 znacznie podnoszą<br />
ekonomiczność pracy i zapewniają wyższą skuteczność świetlną<br />
w porównaniu do świetlówek tradycyjnych.<br />
Układ optyczny<br />
• Raster aluminiowy, zbudowany z parabolicznych odbłyśników<br />
oraz poprzeczek płaskich ryfl owanych (oprawy do wbudowania<br />
w sufi t podwieszany) lub parabolicznych (oprawy natynkowe).<br />
• Łatwe mocowanie rastra do obudowy za pomocą czterech<br />
zaczepów sprężynujących.<br />
Osprzęt elektryczny<br />
• Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz obudowy.<br />
• Stateczniki elektroniczne.<br />
Budowa / Korpus oprawy<br />
• Obudowa z blachy stalowej, malowana proszkowo na biało.<br />
• Elementy dekoracyjne zamocowane między rastrami, wykonane<br />
z blachy perforowanej, malowane proszkowo na biało.<br />
• Łatwy dostęp do źródeł światła dzięki prostemu demontażowi<br />
rastra bez użycia narzędzi.<br />
2<br />
świetlówka liniowa T5<br />
24W (G5)<br />
1. Kompletny osprzęt elektryczny zamocowany wewnątrz obudowy.<br />
2. Obudowa z blachy stalowej malowana proszkowo na biało.<br />
3. Raster aluminiowy zbudowany z parabolicznych odbłyśników<br />
oraz poprzeczek płaskich ryfl owanych lub parabolicznych.<br />
Oprawa rastrowa nastropowa
Oprawy wnętrzowe, rastrowe<br />
Nr. art. Index Model Źródło światła<br />
Moc źródła<br />
światła<br />
Trzonek<br />
lampy<br />
Stopień<br />
ochrony<br />
ORINA Oprawa rastrowa, natynkowa, ze statecznikiem elektronicznym<br />
C188 ER-WOAA47-37 ORINA 424NPPE<br />
600<br />
600<br />
55<br />
świetlówka<br />
liniowa T5<br />
Klasa<br />
ochronności<br />
4 x 24W G5 IP 20 I<br />
Raster<br />
zamknięty paraboliczny raster,<br />
poprzeczki paraboliczne<br />
230V IP 20<br />
Statecznik<br />
elektroniczny<br />
•<br />
121<br />
www.elgo-li.pl<br />
121
1<strong>22</strong><br />
Akcesoria<br />
Charakterystyka<br />
Nr. art. Index Model<br />
R<strong>50</strong>-LCW Źródło światła<br />
Strumień<br />
świetlny (lm)<br />
Moc Trzonek<br />
Kolor<br />
obudowy<br />
C189 YJ-WO0061-36 R<strong>50</strong>-LCW, w.1<br />
3W<br />
biały<br />
C190<br />
C191<br />
YJ-WO0061-37<br />
YJ-WO0061-38<br />
R<strong>50</strong>-LCW, w.2<br />
R<strong>50</strong>-LCW, w.1<br />
230 lm*<br />
3W<br />
3W<br />
E14<br />
szary<br />
biały<br />
230V LED<br />
Szerokie zastosowanie: jako źródło światła w pomieszczeniach mieszkalnych, sklepach, księgarniach, hotelach,<br />
a także do tworzenia akcentów świetlnych przy oświetlaniu eksponatów w muzeach lub na wystawach.<br />
• Barwa światła ciepła (2800K-3<strong>50</strong>0K) lub zimna (5<strong>50</strong>0K-7000K).<br />
• Źródło światła stanowią diody LCW<br />
C192 YJ-WO0061-39 R<strong>50</strong>-LCW, w.2 3W szary<br />
*Parametr dotyczy diody i jest publikowany w oparciu o dane dostarczone przez jej producenta<br />
Kąt rozsyłu Trwałość<br />
110º 3<strong>50</strong>00h<br />
Temperatura<br />
barwowa<br />
5<strong>50</strong>0K-7000K<br />
2800K-3<strong>50</strong>0K<br />
Nr. art. Index Model Napięcie znamionowe Prąd znamionowy Trzonek Długość przewodu Stopień ochrony Przekrój przewodów<br />
GZ10P Oprawka ceramiczna<br />
C193 YO-GZ10P0-28 GZ10P 2<strong>50</strong>V 2,5A GU10 28cm IP20 0,75mm 2<br />
78<br />
26<br />
Charakterystyka<br />
Oprawka ceramiczna do źródeł światła o trzonku GU10.<br />
86<br />
Ø<strong>50</strong><br />
280
SIMEN<br />
Nowe oprawy downlight<br />
• nowoczesna i lekka konstrukcja<br />
• wybór układów optycznych<br />
• montaż w sufi cie podwieszanym<br />
• energooszczędna eksploatacja<br />
• bezpieczne i długotrwałe użytkowanie<br />
Biuro handlowe<br />
05-<strong>50</strong>0 Piaseczno, Stara Iwiczna, ul. Słoneczna 116A, tel. +48 (<strong>22</strong>) 756 64 00, fax +48 (<strong>22</strong>) 756 64 10, brilux@brilux.pl, www.brilux.pl
R<strong>50</strong>-LCW ALCRE GU10<br />
Biuro handlowe:<br />
05-<strong>50</strong>0 Piaseczno, Stara Iwiczna<br />
ul. Słoneczna 116A<br />
tel./fax (+48-<strong>22</strong>) 756 64 00, 756 64 10<br />
e-mail: brilux@brilux.pl, www.brilux.info