Vademecum Historii Najnowszej w Polsce. Przewodnik po ...

Polskie muzea, archiwa i biblioteki za granicą ____________________________________
6.9 Instytut Literacki / Institut Littéraire w
Maison-Laffitte pod Paryżem |
Institut für Literatur in Maison-Laffitte bei Paris
Avenue de Poissy 91
Le Mensil-le-Roi
78600 Maissons-Laffitte
France
Tel.: 0033 - (0)139 - 62 19 04
Fax: 0033 - (0)139 - 62 57 52
Instytut Literacki powstał w 1946 r. w Rzymie, a od 1947 r. działa w Maisons-Laffitte koło
Paryża. Jest jedną z najbardziej znanych i cenionych polskich instytucji na emigracji, której
twórcą i wieloletnim dyrektorem był Jerzy Giedroyć (1906-2000). Instytut zajmował się
działalnością wydawniczą. Do śmierci Jerzego Giedroycia wydawał prestiżowy miesięcznik
„Kultura” (od 1947 r.), który stał się głównym periodykiem polityczno-kulturalnym polskiego
uchodźstwa (zajmowano się w nim historią najnowszą i współczesnymi koncepcjami
politycznymi, kulturą polityczną polską i obcą, na jego łamach zamieszczano polemiki,
recenzje, stałe kroniki i przeglądy rosyjskie, ukraińskie, litewskie, białoruskie oraz
niemieckie). W 1953 roku zainicjowano wydawanie Biblioteki „Kultury”, w której ukazywały
się dzieła polskich pisarzy z kraju i na emigracji oraz tłumaczenia na język polski.
Publikowano nie tylko literaturę piękną, ale także dzieła z zakresu filozofii, historii oraz
socjologii. Często były to książki zakazane w Polsce ze względów cenzuralnych (do 1994 r.
ukazało się ponad 500 tytułów). Dla badań nad historią najnowszą ogromne znaczenie miało
utworzenie „Zeszytów Historycznych” (od 1962 r.), które stały się centralnym miejscem
dyskusji nad historią Polski i jej sąsiadów. „Zeszyty” ukazują się do dzisiaj.
Das Institut für Literatur wurde im Jahre 1946 ursprünglich in Rom gegründet, seit 1947 wirkt
es in Maisons-Laffitte bei Paris. Es ist eine der bekanntesten und geachtetsten polnischen
Institutionen im Exil. Sein Gründer und langjähriger Direktor war Jerzy Giedroyc (1906-2000),
der das Institut durch seine rege Publikationstätigkeit bekannt machte. Bis zum Tod von Jerzy
Giedroyc brachte das Institut die Monatszeitschrift „Kultura/Kultur“ heraus (seit 1947), die im
Laufe der Zeit zu einem der herausragendsten politisch-kulturellen Periodika des polnischen
politischen Exils wurde. Sie beschäftigte sich vor allem mit Zeitgeschichte und aktuellen politischen
Konzeptionen sowie mit der polnischen und anderen politischen Kulturen. Die Zeitschrift
druckte darüber hinaus Polemiken, Rezensionen, ständige Chroniken und sowjetische,
ukrainische, litauische, weißrussische und deutsche Rundschauen); 1953 wurde die Bibliothek
der „Kultura“ ins Leben gerufen, in der Werke polnischer Autoren aus Polen und aus dem Exil
sowie ins Polnische übersetzte Arbeiten veröffentlicht wurden. Es erschienen darin belletristische,
aber auch philosophische, historische und soziologische Arbeiten. Sehr oft waren es
Arbeiten, die in Polen aufgrund der politischen Zensur nicht erscheinen durften (bis 1994 sind
in dieser Reihe über 500 Titel gedruckt worden). Herausragende Bedeutung für die zeitgeschichtliche
Forschung hatte die Gründung einer historischen Zeitschrift, der Zeszyty Historyczne
(Historische Hefte), im Jahre 1962, die zum zentralen Diskussionsforum über die
Geschichte Polens und seiner Nachbarn wurde. Die Zeszyty Historyczne erscheinen auch
weiterhin.
Wydawnictwa | Veröffentlichungen: Zeszyty Historyczne | Historische Hefte
74 |