9 stycznia 2013 - Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej

C hętnych
ŚRODA
do startu w konkursie
było tylu, że trzeba
ich było podzielić na dwie
tury. Zjeżdżali z całego regionu
do Nauczycielskiego Kolegium
Języków Obcych
w Opolu, gdzie pisali prace
konkursowe.
- Trzeba było m.in. wykazać
się wiedzą na temat Szwajcarii,
napisać - oczywiście po niemiecku
- list do kolegi zachęcający
do wakacyjnego wyjazdu
do tego kraju - opowiada
Adam Larysz, uczeń PG
w Zdzieszowicach - a także
rozwiązać zadania związane
wprost ze znajomością języka
niemieckiego, czyli wykazać
się umiejętnością czytania ze
zrozumieniem oraz rozwiązać
testy typu prawda-fałsz.
Sebastian Nieświec z PG
w Strzeleczkach przyznaje, że
list o Szwajcarii, w której nigdy
nie był, sprawił mu kłopot.
- Ale reszta była łatwa - mówi.
Jego kolega z tej samej szkoły,
Paweł Wrzeciono, jak wielu
uczniów z tej generacji, niemieckiego
uczy się od przedszkola
i mówi w tym języku
bez żadnego oporu.
-Samniewiem,jakikiedy
Czy Odra
może być
jak Ren
się nauczyłem. To było zupełnie
naturalne. Mamy w Niemczech
rodzinę - opowiada Paweł
- ale moi kuzyni w większości
rozumieją po polsku.
Niemieckiego używam, kiedy
jadę do nich, np. w sklepie i nikt
mi nie dawał nigdy odczuć, że
mówię inaczej niż moi rówieśnicy
w Republice Federalnej.
Kto wie, czy to pokolenie, które
już w gimnazjum ztakąłatwością
używa niemieckiego,
wychowane w kilku językach
i kulturach nie jest największą
nadzieją mniejszości.
- Mój ojciec należy do TSKN
- mówi Tomasz Niestroj z PG
w Prószkowie. - Czy ja też będę
się w to angażował? Nie
myślałem o tym. Ale niemieckiego
używam często i chętnie.
Przede wszystkim w szkole
i w kontaktach ze starszymi
członkami rodziny. Z rodzicami
mówimy gwarą śląską.
Nauczyciele opiekujący się
uczestnikami konkursu też
wiążą z ich umiejętnościami
językowymi wiele nadziei.
Choć przestrzegają, że sama
liczba godzin niemieckiego
wszystkiego nie załatwi.
- Do konkursu też się nikogo
siłą nie zaciągnie - przyznaje
Dorota Leja, która uczy
niemieckiego jako języka
mniejszości w PG w Kolono-
Kolędnicy
trzech
języków
wskiem. - Trzeba szukać osób
zaangażowanych i potem pomagać,
podsuwając materiały
do poszczególnych tematów.
Na pewno ktoś, kto w gimna-
PARTNERZY
Związek Niemieckich
Stowarzyszeń Społeczno-
Kulturalnych w Polsce
ul. Krupnicza 15,
45-013 Opole
zjum ma w sumie 5, a bywa, że
i 6 godzin niemieckiego, jeśli
tylko chce, wychodzi ze szkoły
z bardzo dobrą znajomością
języka. Ale akcent trzeba
Towarzystwo Społeczno-Kulturalne
Niemców na Śląsku Opolskim
ul. Konopnickiej 6, 45-004 Opole
9 stycznia 2013
Redaguje KRZYSZTOF OGIOLDA
Dom Współpracy
Polsko-Niemieckiej
Ul. 1 Maja 13/2,
45-068 Opole
Oni po niemiecku mówią bez oporu
EDUKACJA. Aż 214 uczniów ze Śląska Opolskiego wystartowało w sobotę w okręgowym finale XI Ogólnopolskiego
Konkursu Języka Niemieckiego dla Gimnazjalistów. Uczą się języka od przedszkola, więc znają go świetnie.
Sebastian Nieświec, Paweł Wrzeciono i Tomasz Niestroj po opolskiej części konkursu byli z siebie zadowoleni.
Być może spotkają się w marcu na ogólnopolskim finale w Warszawie.
Sie sprechen Deutsch ohne Hemmungen
Bildung. 214 Schüler aus dem
Oppelner Schlesien nahmen am
Samstag am Bezirksfinale des
landesweiten Deutschwettbewerbs
für Gymnasiasten teil.
Sie lernen die Sprache ab dem
Kindergarten, also können sie
hervorragend Deutsch.
s gab so viele Schüler, die an
E
dem Wettbewerb teilneh-
men wollten, dass sie in zwei
Gruppen aufgeteilt werden
mussten. Die Schüler reisten
aus der ganzen Region in das
Oppelner Fremdsprachenkolleg
an, wo der Wettbewerb
stattfand.
„Wir mussten u.a unser Wissen
über die Schweiz vorweisen,
einen Brief an einen
Freund schreiben in dem wir
ihn anregen, in der Schweiz Ferien
zu machen” sagt Adam Larysz,
Schüler am Gymnasium
in Deschowitz. „Darüber hinaus
mussten wir viele Aufgaben
lösen, bei denen die
Deutschkenntnisse im Allgemeinen
geprüft wurden. Es
gab auch Testfragen und Leseverstehen.
Sebastian Nieświec vom Gymnasium
in Klein Strehlitz gesteht,
dass ihm der Brief über die
Schweiz, wo er auch noch nie
war, Schwierigkeiten bereitet
hat. „Doch der Rest war einfach”,
sagt Sebastian. Sein
Freund von derselben Schule,
Paweł Wrzeciono, lernt, wie
viele Schüler seiner Generation,
Deutsch vom Kindergarten
an und spricht ohne Hemmungen
die Sprache.
„Ich weiß gar nicht wie und
wann ich die Sprache gelernt
habe. Es war irgendwie völlig
Czytaj > II-III Czytaj > IV
natürlich. Wir haben Familie
in Deutschland, doch meine
Cousins verstehen größtenteils
Polnisch. Ich spreche Deutsch,
wenn ich zu ihnen fahre, beispielweise
im Laden. Es hat
mir nie jemand zu spüren gegeben,
dass ich anders spreche
als meine Altersgenossen in
der Bundesrepublik.”
Wer weiß, ob diese Generation,
die bereits im Gymnasialalter
mit solcher Leichtigkeit
Deutsch spricht, mit mehreren
Sprachen und Kulturen aufgewachsen
ist, nicht die Hoffnung
der deutschen Minderheit ist.
„Mein Vater ist Mitglied der
SKGD”, sagt Tomasz Niestroj,
Gymnasiast aus Proskau. „Ob
ich mich auch dafür engagieren
werde? Es ist zu früh für
diese Frage. Ich habe darüber
nicht nachgedacht. Aber ich
spreche oft und gerne Deutsch.
Vor allem in der Schule und in
Kontakten mit älteren Familienmitgliedern.
Mit meinen Eltern
spreche ich meistens Wasserpolnisch.”
Die Lehrer, welche die Wettbewerbsteilnehmer
betreuen,
setzen viel Hoffnung in deren
Sprachkenntnisse. Sie warnen
aber auch, dass die Deutschstundenanzahl
an sich nicht
alles erledigen wird.
„Man kann niemanden dazu
zwingen am Wettbewerb
teilzunehmen”, gesteht Dorota
Leja. Sie unterrichtet
Deutsch als Minderheitensprache
am Gymnasium in
Collonowska. „Man muss engagierte
Personen auswählen
und sie dann unterstützen, Materialien
zu jeweiligen Themen
zu liefern. Mit Sicherheit kann
jemand der insgesamt fünf
und sogar sechs Stunden
Deutsch in der Woche hat, die
Schule mit sehr guten Deutschkenntnissen
verlassen. Doch
der eigene Wille, die Sprache
zu lernen, ist hier am Wichtigsten.
Für einen Lehrer ist es am
schwierigsten zu arbeiten,
wenn Eltern ihr Kind für den
Minderheitenunterricht eintragen,
aber es nicht geschafft
haben, ihn davon zu überzeugen,
dass er selbst die Sprache
als eine Zukunftschance ansieht.
Nur im Unterricht zu sitzen
ist zu wenig.
„Es ist nicht einfach in Klassen
zu arbeiten, wo es Schüler
mit sehr guten Sprachkenntnissen
und Anfänger gibt. Formell
ist es für die einen und
anderen eine Minderheits-
KRZYSZTOF ŚWIDERSKI
postawić na owym: jeśli chce.
Nauczycielowi najtrudniej
pracować wtedy, gdy rodzice
zapisali ucznia na język mniejszości,
ale nie zdołali go przekonać,
by on sam uznał to
za szansę na przyszłość. Samo
siedzenie na lekcjach nie wystarczy.
- Niełatwo pracować w tych klasach,
gdzie spotykają się uczniowie
znający język bardzo dobrze
i początkujący. Formalnie
dla jednych i drugich jest
to język mniejszości. Ale każdego
trzeba uczyć inaczej -
przyznaje Dorota Leja.
Agata Makiola, nauczycielka
w PG w Walcach i prezes opolskiego
oddziału Polskiego Stowarzyszenia
Nauczycieli Języka
Niemieckiego (organizatora konkursu)
cieszy się z rekordowej
liczby uczestników oraz z no-
wych szkół biorących w kon-
kursie udział (m.in. PG z Izbicka,
Zdzieszowic, Olesna i Jemielnicy).
Ma nadzieję, że do marcowego
finału w Warszawie
Opolan wejdzie jeszcze więcej
niż przed rokiem. Było ich wówczas
41 na 120 finalistów z całej
Polski. ❚
sprache. Doch man muss eigentlich
jeden anders unterrichten”,
gibt Dorota Leja zu.
Agata Makiola, Lehrerin am
Gymnasium in Walzen und Vorsitzende
des Oppelner Abteilung
des Polnischen Deutschlehrerverbandes(Wettbewerbveranstalter)
freut sich
über die Rekordzahl von Wettbewerbsteilnehmern
sowie
neuen Schulen, die am Wettbewerb
teilnehmen (u.a. Gymnasien
aus Stubendorf, Deschowitz,
Rosenberg und Himmelwitz).
Sie hofft, dass sich
für das Warschauer Finale in
März noch mehr Schüler aus
der Region qualifizieren als vor
einem Jahr. Damals waren es
41 von 120 Finalisten aus ganz
Polen.
TŁUM. ELF

www.nto.pl
Środa 9 stycznia 2013
KOMORNO
Życzenia na nowy - 2013 rok
Jak co roku w pierwszy poniedziałek po Nowym Roku liderzy
mniejszości niemieckiej spotkali się z działaczami z terenu, zwłaszcza
szczebla gminnego i powiatowego. Tym razem noworoczne
życzenia przekazano sobie w Komornie. Udział w uroczystości
wzięło ponad 130 osób.
Po raz pierwszy gościem takiego noworocznego spotkania był
konsul generalny Republiki Federalnej Niemiec z Wrocławia, dr
Gottfried Zeitz. Był on jedną z pięciu osób, które przekazały zebranym
noworoczne życzenia. Wraz z nim uczynili to poseł Ryszard
Galla, lider VdG Bernard Gaida, wicemarszałek województwa Roman
Kolek oraz przewodniczący zarządu TSKN Norbert Rasch.
- Charakterystyczne było to, że we wszystkich życzeniach przewijały
się słowa język, kultura i szkolnictwo - mówi Norbert Rasch.
- Ja życzyłem politykom i samorządowcom z mniejszości, by zadbali
naprawdę o nauczanie języka niemieckiego i o jego jakość.
Działaczom, by udało się im stworzyć ciekawą ofertę dla naszych
członków i sympatyków. Bo ludzi przyciągnie właśnie ta oferta,
nie ideologia. Wreszcie pracownikom TSKN życzyłem, by byli ludźmi
zaufania i powiernikami członków kół DFK.
Na zdjęciu od lewej: Rafał Bartek, konsul generalny Gottfiried
Zeitz, Bernard Gaida, konsul Peter Eck, Leonard Malcharczyk.
SUCHY BÓR
Śpiewali kolędy po niemiecku
Tradycyjnie w święto Trzech Króli
w Suchym Borze odbył sie II Przegląd
Kolęd w Języku Niemieckim
w gminie Chrząstowice.
W koncercie, który odbył się
w miejscowym kościele parafialnym
wzięło udział aż 37 wykonawców.
- Wystąpili uczniowie ze szkoły
podstawowej w Dębiu, ze szkoły
stowarzyszeniowej z Raszowej oraz
siostry Warzecha z Suchego Boru.
Swój indywidualny debiut miało
czworo nowych członków Młodzieżowej
Orkiestry Dętej Gminy
Chrząstowice (Jugendblasorchester
Gemiende Chronstau) - mówi Marek Baron, lider
MN w gminie Chrząstowice. - Orkiestra uświetniła spotkanie koncertem
bożonarodzeniowym i noworocznym.
Wśród publiczności znalazł się - nagrodzony gromkimi brawami
- konsul Niemiec w Opolu Peter Eck. Organizatorem przeglądu
było koło DFK Suchy Bór/Derschau w ramach projektów ożywiania
domów spotkań. Kolejny przegląd planują zorganizować
już za rok. ❚
DWPN
Młodzież patrzy na MN życzliwie
Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej na początku roku 2013
podsumował przeprowadzony w 2012 projekt „Polska krajem dla
wszystkich”. W jego ramach 307 uczniów szkół ponadgimnazjalnych
wypełniło anonimowo kwestionariusz mający ocenić wiedzę
społeczeństwa nt. mniejszości narodowych i etnicznych.
Na pytanie o własną ocenę swojej wiedzy nt. historii regionu
lub mniejszości go zamieszkujących tylko 2 proc. przyznało się
do braku wiedzy. 14 proc. oceniło, że wie dużo na ten temat, 40
proc. uznało swą wiedzę za dobrą, a 26 za dostateczną.
Wpływ MN na rozwój regionu pozytywnie oceniło 29 proc. ankietowanych,
raczej pozytywnie 38 proc. Negatywnie i raczej negatywnie
oceniło ten wpływ 13 proc. Co 5. uczeń nie miał zdania.
Czy MN wyróżnia region? Ponad połowa młodzieży (55 proc.)
uważa, że tak. 22 proc. udzieliło odpowiedzi przeciwnej, reszta
nie miała zdania.
Młodzież pozytywnie wypowiedziała się też o tablicach dwujęzycznych.
Łącznie 77 proc. uznało je za wyróżnik regionu i element
świadczący o historii tych ziem. Za niepotrzebne uznało je 21 proc.
- W porównaniu z badaniami osób dorosłych widać wyraźnie,
że uczniowie patrzą na mniejszość niemiecką znacznie bardziej
życzliwie - uważa Beata Woźniak z DWPN. ❚
VDG
DFK SUCHY BÓR
Czy Odra może stać
DO DYSKUSJI. Zapewnienie żeglowności na Odrze jest zadaniem możliwym
- Czy Polska i Niemcy
współpracująprzypoprawie
żeglowności Odry?
- Odpowiem anegdotą.
W jednej z ogólnopolskich gazet
przed laty ukazał się taki rysunek:
kontury Polski i Niemiec
rozdzielała rzeka. Jej niemiecka
nazwa Oder (co znaczy równocześnie
Odra i albo) była przekreślona
i zastąpiona słowem
und (co oznacza i). Z tą współpracą
jest właśnie tak, że ona
dziś Polskę i Niemcy łączy jak
und, a nie dzieli jak oder. Jako
Opolanie możemy tylko żałować,
że te wspólne projekty są
realizowane przede wszystkim
na dolnej Odrze, na mapie powyżej
nas, a nie ma odcinku
płynącym przez Śląsk Opolski.
Powinniśmy się jako region jak
najszybciej do tego dołączyć, by
doprowadzić do sytuacji, w której
cała rzeka będzie miała przynajmniej
III klasę żeglowności.
I na całej długości będą mogły
po niej pływać barki.
- Co się musi zdarzyć
w praktyce, by było to możliwe?
- To bardzo proste. Trzeba wyznaczyć
zadania i je zrealizować.
Nasz problem z Odrą bierze się
m.in. stąd, że od lat patrzyliśmy
na nią i inwestowaliśmy w nią
głównie pod kątem zabezpieczenia
przeciwpowodziowego.
Kończy się budowa obwałowań.
W tym roku ruszy wreszcie budowa
zbiornika w Raciborzu. Jej
wymiar gospodarczy, transportowy,
znalazł się trochę w cieniu.
Potrzebujemy programu, o który
zresztą marszałkowie regionów
zachodnich zabiegają. Jego
celem powinno być uzyskanie
żeglowności. A to oznacza, że
przez co najmniej 80 procent roku
głębokość rzeki na całej długości
powinna mieć nie mniej
niż 1,8 metra.
- A wtedy...
- Zyskamy tańszy szlak
tranportowy, odciążymy mocno
wyeksploatowane tory kolejowe.
Ożywimy porty w Szczecinie
i w Świnoujściu. Będziemy
też mogli złożyć ofertę
naszym sąsiadom z Czech. Oni
już teraz mówią, że chętnie będą
korzystać z Odry żeglownej
od Kędzierzyna do Szczecina.
I będą za korzystanie z tego szlaku
płacić. Ale w tym celu trzeba
nie tylko „bagrować” dno.
Musimy także odbudować infrastrukturę
- porty, miejsca
przeładunkowe, śluzy i bocznice.
Port rzeczny w Koźlu jest
w dużej mierze zdegradowany.
Ale może odżyć, a wraz z nim
szkolnictwo kształcące rzecznych
marynarzy. Likwidacja
stoczni w Dobrzeniu nie była
rezultatem braku zamówień.
Raczej tego, że gotowy produkt
czekał pół roku, bo nie mogł -
z braku wody - opuścić doku.
- Odzywaja się głosy, że
Niemcy we wzmacnianiu
Szczecina i Świnoujścia pomagać
nie będą, bo to konkurencjadlaHamburgaiRostocku.
- To nieprawda. Land
Brandenburgia i Berlin deklarują,
że zależy im na tym, by dostęp
wodą do Szczecina był jak
najlepszy.
- Ale jak na wojnę prowadzoną
przez Napoleona po-
trzeba na to trzech rzeczy:
pieniędzy, pieniędzy i pieniędzy.
Rząd zapowiadał
przeznaczenie na Odrę 3,3
mld zł. To wystarczy?
- Jak przy każdym projekcie
i programie nie ma co liczyć
na jedno źródło finansowania,
np. tylko na budżet państwa.
Nie wyłoży tych pieniędzy sam
marszałek. Trzeba ich szukać
tam, gdzie się pojawią. Myślę
o nowej perspektywie unijnej
na lata 2014-2020 w ramach poprawy
konkurencyjności i bezpieczeństwa.
Na początku lutego
prezydium sejmowego Zespołu
Przyjaciół Odry, którego
jestem przewodniczącym, spotka
się z marszałkami województw
zachodnich. Chcemy,
by właśnie marszałkowie byli
silnym partnerem w rozmowach
na temat Odry i z Brukselą
i z Ministerstwem Rozwoju
Regionalnego.
- Żeby się starać o unijne
pieniądze, trzeba mieć gotowy
projekt.
- I my go mamy. Projekt techniczny
i dokumentację na co
najmniej kilka przedsięwzięć
mają też regionalne dyrekcje
gospodarki wodnej. Mogłyby
praktycznie zaraz kupić
urządzenia do pogłębiania
i monitorowania rzeki.
- A może nie ma co czekać
na Unię? Może to nasze, także
mniejszościowe samorządy
powinny zadbać, by Odra
znów była stale pogłębiana,
jakprzedwojną.Oczywiście,
w okresie PRL Odrę zaniedbanostraszliwie.Alezanami
już ponad 20 lat wolności...
- Ludzie z mojej generacji jeszcze
pamiętają, że to „bagrowanie”
Odry się odbywało. Z perspektywy
Zespołu Przyjaciół Odry
bardzo pobudzam moich kolegów
samorządowców
od Krapkowic po Racibórz. Rzeczywiście,
sama Unia Europejska
nam pogłębiarek na Odrę nie pośle.
Z drugiej strony, po 1989 Odrą
z rządowego punktu widzenia
zajmowało się tylko Ministerstwo
Środowiska. Resort gospodarki
dostrzega ją dopiero teraz.
- Bić się jest o co, skoro
transport wodny uważany
jest za najtańszy.
- Też go za taki uważałem.
Tymczasem słyszę ostatnio, że
tranport Odrą np. do Elektrowni
Opole może nie być opłacalny.
Zastanawiam się, jak to jest, że
wozić węgiel Renem się opłaca,
a Odrą niekoniecznie. Trzeba się
temu przyjrzeć bliżej.
- Kilka lat temu mieszkałem
w Moguncji w hotelu
z widokiem na Ren. Ile razy
spoglądałem wokno, tyle razywidziałempłynącąporzecebarkę.Aczasemmijałosię
ichkilka.Możemyskorzystać
z doświadczeń partnerskiego
landu, by na Odrze było
podobnie? Mniejszość może
byćpośrednikiem,pomostem
w tych kontaktach?
- Jesteśmy gotowi tym pośrednikiem
być. Ale żeby rozmawiać
z niemieckim partnerem
musimy być w pełni przygotowani,
czyli mieć koncepcję,
przygotowaną dokumentację,
policzone pieniądze i wiedzieć
dokładnie, co chcemy osiągnąć
i w jakim czasie.
Kann die Oder zum zweiten
Zur Diskussion. „Die Zusicherung
der Schiffbarkeit der Oder ist eine
Aufgabe, die in den Jahren 2014-
2020 möglich ist” meint Ryszard
Galla, Minderheitenabgeordneter
im polnischen Sejm.
- Arbeiten Polen und
Deutschland an de Verbesserung
der Schiffbarkeit der
Oder zusammen?
- Ich werde mit einer Anekdote
antworten. In einer landesweiten
polnischen Zeitung ist vor
Jahren eine Zeichnung erschienen:
Die Konturen Polens und
Deutschlands teilte ein Fluss. Sein
deutscher Name (der zugleich
den Flussnamen und das Bindewort
oder bedeutet) war durchgestrichen
und mit dem Wort
und ersetzt. Mit dieser Zusammenarbeit
ist es eben so, dass sie
heute Polen und Deutschland verbindet.
Als Bewohner des Oppelner
Landes können wir nur
bereuen, dass diese Projekte vor
allem auf der niederen Oder realisiert
werden, über uns, und
nicht auf dem Teil des Stroms,
der hier fließt. Wir sollten als Region
so schnell diesen Initiativen
beitreten, damit der ganze Fluss
zumindest die dritte Klasse der
Schiffbarkeit hat. Damit auf der
ganzen Strecke Lastkähne fahren
können.
- Was muss in der Praxis
passieren, damit es möglich
ist?
- Es ist sehr einfach. Man
muss Aufgaben bestimmen und
sie realisieren. Unser Problem
mit der Oder kommt u.a. davon,
dass wir sie jahrelang diese aus
Sicht des Hochwasserschutzes
betrachtet haben und so finanziert
haben. Der Bau der
Dämme läuft dem Ende zu. In
diesem Jahr startet endlich der
Bau des Staubeckens in Ratibor.
Die wirtschaftliche Seite
und die Funktion für den Transport
blieb etwas im Hintergrund.
Wir brauchen ein Programm,
welches die Marschälle
der westlichen Ragione
anstreben. Sein Ziel sollte das
Erlangen von Schiffbarkeit sein.
Und das bedeutet, dass mindestens
zu 80 Prozent des Jahres
die Tiefe des Flusses auf der
ganzen Länge nicht weniger als
1,8 Meter betragen sollte.
- Und dann...
- Werden wir einen billigen
Transportweg gewinnen und damit
die stark belastete Bahn entlast
en. Wir werden die Häfen
in Stettin und Swinemünde beleben.
Wir werden auch imstande
sein, unseren Nachbarn
in Tschechien ein Angebot zu
stellen. Sie sagen jetzt schon,
dass sie gerne die befahrbare
Oder von Kandrzin nach Stettin
nutzen werden. Und sie werden
für die Nutzung bezahlen.
Aber dafür muss man nicht nur
Grund „baggern”. Wir müssen
auch die Infrastruktur wiederaufbauen
- Hafen, Umschlagplätze,
Schleusen und Seitenwege.
Der Coseler Oderhafen ist
größtenteils degradiert. Aber er
kann wieder aufleben und mit
ihm die Bildungseinrichtungen
für die Schifffahrer. Die Beseitigung
der Werft in Guttentag
war nicht das Ergebnis von fehlenden
Aufträgen. Eher die Tatsache,
dass das fertige Projekt
ein halbes Jahr gewartet hat,
weil es aufgrund von fehlendem
Wasser den Dock nicht verlassen
konnte.
- Es gibt Stimmen, die behaupten,
dass Deutschland
dieStärkungvonStettinund
Swinemünde nicht unterstützenwerden,weilesKonkurrenz
für Hamburg und
Rostock ist.
- Das stimmt nicht. Das Land
Brandenburg-Berlin erklären,
dass ihnen daran liegt, dass der
Wasserzugang nach Stettin so
gut wie möglich ist.
- Aber um diesen Krieg zu
gewinnen braucht man, wie
Napoleon meinte, drei Sachen:
Geld, Geld und noch
mal Geld. Die Regierung hat
angekündigt, dass sie für die
Oder3,3MilliardenZlotyzur
Verfügung stellt. Reicht das
aus?
- Wie bei jedem Projekt und
Programm kann man nicht nur
auf eine Finanzierungsquelle
zählen, z.B. nicht nur auf die
Staatskasse. Diese Mittel wird
nicht der Marschall selbst auslegen.
Man muss sie dort suchen,
wo sie auftauchen. Ich denke an
die Mittel aus der EU in den Jahren
2014-2020 in Rahmen der
Stärkung der Wettbewerbsfähigkeit
und Sicherheit. Anfang
Februar wird sich das Präsidium
der Oder-Arbeitsgruppe mit
den Marschällen der westlichen
Woiwodschaften treffen. Wir
möchten, dass die Marschälle
Starke Partner bei den Gesprächen
zum Thema Oder mit Brüssel
und dem Minister für regionale
Entwicklung sind.
-UmsichumEUFördergelder
zu bemühen, muss
man ein fertiges Projekt haben.
- Wir haben ein Projekt. Ein
technisches Projekt und eine

się drugim Renem?
do wykonania w latach 2014-2020 - mówi RYSZARD GALLA, poseł MN na Sejm RP.
- To może kolejność odwrócić
i zacząć od sprawdzenia,
jak to zrobili partnerzy
wNadrenii-Palatynacie,
że na Renie roi się od barek?
- Wtedy mniejszość też może
być pomostem, zarówno
na poziomie landowym, jak
i federalnym. Myślę jednak, że
oglądanie z zadziwieniem barek
pływających po Renie mamy
już dawno za sobą. Ale zanim
pojedziemy do Moguncji,
musimy do spraw Odry przekonać
Warszawę. Bo decyzje
dotyczące jej przyszłości zapadają
właśnie tam, nie
nad Odrą. Trochę niepokoi, że
jeszcze trwa proces przywracania
żegludze Odry, a już słyszę
o projektach dla Wisły.
A różnica jest zasadnicza. Odrę
trzeba odbudować, ale Wisłę
zbudować. Wszyscy musimy
lobbować: lokalne samorządy,
władze regionu i mniejszość
za Odrą. A najpierw ułożyć kalendarz
z uwzględnieniem pieniędzy,
które są lub będą
do dyspozycji.
- Ten kalendarz spełni się
jeszcze za naszego życia?
- Taki stan, że spogądając
z okna mojego biura poselskiego
na Odrę zobaczę przynajmniej
kilka przepływających barek
na godzinę, da się osiągnąć
- przy pełnej moblilizacji - do roku
2020, czyli w najbliższej perspektywie
unijnej. Co nie znaczy,
że do tego czasu da się przeprowadzić
wszystkie inwestycje.
Ale żeglowność powinna zostać
przywrócona. Róbmy wszystko
krok po kroku, by wrócić
na początek do stanu Odry
z 1945 roku. To już będzie coś.
Rhein werden?
Dokumentation für mindestens
ein paar Sachen haben regionale
Leitstellen für Wasserwirtschaft.
Sie könnten praktisch
sofort ein Gerät zur Vertiefung
und Überwachung des
Flusses kaufen.
- Vielleicht sollte man auf
dieEuropäischeUnionnicht
warten?Vielleichtsolltenunsere
Kommunen dafür sorgen,
dass die Oder ständig
vertieft wird, wie in der Vorkriegszeit.
Natürlich wurde
in der Zeit der Volksrepublik
Polen die Oder
schrecklich vernachlässigt.
Aberwirhabenüber20Jahre
Freiheit hinter uns...
- Menschen meiner Generation
erinnern sich noch daran,
dass die Oder „ausgebaggert”
wurde. Ich wirke in der
Oder-Arbeitsgruppe im polnischen
Parlament mit und übe
starken Einfluss auf die Kommunalpolitiker
aus Krappitz
nach Ratibor. Tatsächlich, die
EU selbst wird uns keine Bagger
an die Oder schicken. Andererseits,
hat sich seitens des
Parlaments nach 1989 nur das
Umweltministerium mit der
Oder beschäftigt. Das Wirtschaftsministerium
erkennt sie
erst jetzt.
Barka na Odrze to wciąż rzadkość. Żeby uzyskać żeglowność rzeki przez cały rok trzeba wspólnie - posłowie i samorządowcy - lobbować
zarówno w Brukseli, jak i w Warszawie. Ale na to, by Odra stała się drugim Renem potrzeba jeszcze wiele czasu i pieniędzy.
-CzytewysiłkiwokółOdry
da się jakoś włączyć w starania
o strefę demograficzną
iekonomiczną w naszym regionie?
- Zdecydowanie tak. Niby
w przypadku Odry nie mówimy
bezpośrednio o kapitale
ludzkim. Ale Odra to także
miejsca pracy. Niemieckie i polskie
miasta znad Odry już two-
-Eslohntsichzukämpfen,
wenn der Wassertransport
als der billigte gilt.
-SohabeichdieSacheauch
gesehen. Dabei hörte ich zuletzt,
dass sich der Odertransport z.
B. zum Elektrizitätswerk Oppeln
als nicht rentabel erweisen
könnte. Ich überlegte, wie es
möglich ist, dass es sich lohnt
die Kohle auf dem Rhein zu
transportieren und auf der Oder
nicht unbedingt. Das muss man
sich näher anschauen.
- Vor ein paar Jahren habe
ich in Mainz in einem Hotel
mit einem Blick auf den
Rhein gewohnt. Jedes Mal,
wenn ich aus dem Fenster
schaute, sah ich einen Lastkahn
auf dem Fluss fahren.
Manchmal waren es sogar
ein paar gewesen. Wir könnenvonden
Erfahrungendes
Partnerlandes profitieren,
damit es auf der Oder ähnlich
zugeht. Die Minderheit
kann dabei vermitteln und
eine Brückenrolle spielen?
- Wir sind bereit diese Vermittler
zu sein. Doch um mit
deutschen Partnern zu sprechen
müssen wir vollkommen
vorbereitet sein, also ein Konzept,
eine Dokumentation, Geld
haben und genau wissen, was
rzą razem program turystycznego
wykorzystania rzeki. Budują
mariny i w naszym Koźlu
już zamówili statki spacerowe,
które będą turystów po Odrze
wozić.
- Niech zgadnę, Brzegu,
Opola ani Kędzierzyna-
Koźla w tym programie nie
ma.
und in welcher Zeit wir es erreichen
wollen.
- Vielleicht sollten wir die
Reihenfolge ändern und zuerst
überprüfen, wie es unsere
Partner in Rheinland-
Pfalzgemachthaben,dasses
am Rhein von Lastkähnen
wimmelt?
- Dann kann die Minderheit
auch eine Brückenrolle spielen,
sowohl auf Landes- wie auf der
Bundesebene. Ich denke, dass
wir das Betrachten von Lastkähnen
am Rhein bereits lange
hinter uns haben. Doch bevor
wir nach Mainz fahren, müssen
wir Warschau für das Projekt
„Oder” gewinnen. Denn Entscheidungen
zu deren Zukunft
werden eben dort gefällt und
nicht an der Oder. Es ist etwas
beunruhigend, dass der Prozess
den Fluss Oder für die Schifffahrt
zurückzugewinnen noch
andauert und ich bereits von
Projekten über die Weichsel höre.
Und hier gibt es grundsätzliche
Unterschiede. Denn die
Oder muss wiederaufgebaut
und die Weichsel aufgebaut werden.
Das Unterfangen braucht
ein breites Lobby: seitens der
Kommunalpolitiker, der Regionsmachthabern
und der deutschen
Minderheit. Als erstes
- Myślę, że bardzo łatwo byłoby
się w podobne działania
włączyć, byle dostrzec w turystyce
po Odrze dobry interes.
To się zresztą już dzieje.
Krapkowice budują marinę, co
jest jednym z dowodów na to,
że miasto zwraca się znów ku
Odrze. Koźle się przygotowuje.
Jak tylko żeglowność się poprawi,
to stateczki spacerowe
muss man einen Kalender aufstellen,
in dem Gelder berücksichtigt
werden, welche zu Verfügung
sind oder sein werden.
- Wird dieser Kalender
noch zu unseren Lebzeiten
realisiert werden?
- Ein solcher Zustand, dass
ich aus dem Fenster meines Abgeordnetenbüros
auf die Oder
blicke und mindestens ein paar
Lastkähne pro Stunde vorbeifahren
sehe, ist bei voller Mobilisation
bis 2020, also in der
nächsten EU-Fördermittelperiode
zu erreichen. Das heißt
nicht, dass es sich bis zu dieser
Zeit alle Investitionen realisieren
lassen. Doch die Schiffbarkeit
sollte wiederhergestellt
werden. Arbeiten wir uns
Schritt für Schritt voran, damit
wir für die Oder den Zustand
vor 1945 erreichen. Das wäre
schon mal was.
- Lassen sich diese Bemühungen
um die Oder irgendwiemitdenBemühungenumdiedemographischeundökonomische
Zone in unserer
Region verbinden?
- Mit Sicherheit ja. Wir sprechen
zwar im Fall der Oder nicht
unmittelbar über Menschenka-
same się tu pojawią. Teraz tylko
bardzo wytrawny kapitan
potrafi poprowadzić statek, który
turystów z Berlina przywiezie
do Opola. Taka próba już się
zresztą odbyła. Ale to powinno
być czymś oczywistym i powszechnym.
Na wykorzystanie,
na przykład kajakarskie, czeka
Kanał Ulgi w Opolu. Odra jest
naszą wielką szansą. ❚
pital. Doch die Oder bedeutet
auch Arbeitsplätze. Deutsche
und polnische Städte an der
Oder gestalten schon zusammen
ein Programm zur touristischen
Nutzung des Flusses. Sie bauen
Marinas und in unserem Cosel
wurden bereits Spazierschiffe
bestellt, die die Touristen auf der
Oder fahren werden.
- Lassen Sie mich raten,
Brieg,OppelnundKandrzin-
Cosel sind bei diesem Programm
nicht dabei.
- Ich denke, dass es sehr leicht
wäre sich solchen Initiativen anzuschließen,
Hauptsache man
wird im Odertourismus eine gutes
Geschäft sehen. Das passiert
übrigens bereits. Krappitz baut
eine Marina, was eines der Beweise
dafür ist, dass die Stadt
wieder zur Oder hinüber schaut.
Cosel bereitet sich vor. Wenn die
Schiffbarkeit sich nur bessert,
werden hier Spazierschiffe selbst
auftauchen. Zurzeit kann nur ein
sehr geschickter Kapitän ein
Schiff fahren, das Touristen von
Berlin nach Oppeln bringt. Eine
solche Probe gab es bereits. Aber
es sollte etwas Offensichtliches
und Selbstverständliches werden.
Auf die Nutzung wartet der
Mühlgraben in Oppeln, z.B. für
Kajakfahrten. Die Oder ist unsere
große Chance. TŁUM. ELF
TOŻSAMOŚĆ > III
DANIEL POLAK
ROCZNICA
Będą
pamiętać
o śląskiej
tragedii
dG i TSKN zapraszają
Vdo wspólnego oddania
hołdu ofiarom Tragedii Górnośląskiej.
W niedzielę, 27 stycznia
odbędzie się uroczystość
w Łambinowicach. Rozpocznie
się ona nabożeństwem
w kościele św. Marii
Magdaleny (ul. Zawadzkiego
32) o godzinie 15.00.
O 15.45 przejazd na cmentarz
ofiar powojennego obozu,
o 16.00 złożenie wieńców.
Pół godziny później
spotkanie i poczęstunek
w Centralnym Muzeum Jeńców
Wojennych.
Dla chętnych Związek Niemieckich
Stowarzyszeń organizuje
przejazd z Opola
do Łambinowic. Można się
zgłaszać pod numerem telefonu
77/453-85-07.
- Zachęcamy także do oddawania
czci ofiarom
w swoich miejscowościach
- mówi lider VdG Bernard
Gaida. - Złóżmy wieńce, zapalmy
znicze i pomódlmy
się w intencji ofiar na terenie
dawnych obozów,
na masowych grobach,
pod pomnikami i tablicami
pamiątkowymi. ❚
BORKI WIELKIE > Kolędują
od ponad dwudziestu lat.
Zgodnie z tą tradycją w ostatnią
niedzielę stycznia (27.01)
o godzinie 15.00 w kościele
ojców Franciszkanów w Borkach
Wielkich zostanie odprawione
uroczyste nabożeństwo
przy żłóbku w języku niemieckim.
- Zapraszamy na nie wszystkich
chętnych mieszkańców naszego
regionu - mówi Damian
Hutsch, lider TSKN w powiecie
oleskim. - Będzie okazja
do wspólnego śpiewania kolęd
w „języku serca” z towarzyszeniem
miejscowych muzyków,
do modlitwy i wysłuchania
bożonarodzeniowego
kazania po niemiecku, a także
zobaczenia występu miejscowych
dzieciaków. ❚
OPOLE > Koncert noworoczny.
W sobotę, 26 stycznia
w sali koncertowej Państwowej
Szkoły Muzycznej w Opolu
(ul. Strzelców Bytomskich 18)
odbędzie się tradycyjny koncert
noworoczny „W wiedeńskim
nastroju”.
Na zaproszenie marszałka województwa
i konsula Niemiec
w Opolu wystąpią wspólnie
Orkiestra Symfoniczna Państwowej
Szkoły Muzycznej
w Opolu oraz Młodzieżowa
Orkiestra Symfoniczna Willigis
Gimnasium w Mainz.
Młodzi muzycy zaprezentują
m.in. „Marsz Radeckiego”
i „Nad pięknym modrym Dunajem”
Johanna Straussa,
utwory Leroya Andersona i Louisa
Armstronga oraz muzykę
filmową (m.in. ścieżkę dźwiękową
do filmu Ridleya Scotta
„Gladiator”. ❚

www.nto.pl
IV > KULTURA Środa 9 stycznia 2013
Program telewizyjny
„Schlesien Journal”
w TVP Opole we wtorek
o 19.10, w TVP
Katowice w poniedziałek
o 17.00.
Reportaż pt. „Karol
Stosiek - kuśnierz z Prudnika”.
Audycja radiowa
„Schlesien Aktuell
Kompakt” w Radiu
Opole przez siedem
dni w tygodniu o godzinie
20.03 (tuż
po wiadomościach):
wśrodę- muzeum regionalne
w Biedrzychowicach otrzymało pieniądze
na rozbudowę;
w czwartek - wyniki ankiety DWPN
pokazującej obraz mniejszości niemieckiej
w społeczeństwie;
w piątek - rok 2013 ogłoszono Rokiem
Josepha von Eichendorffa.
Kulturviertel, czyli Kwadrans
kulturalny w niedzielę
w Radiu Opole o 17.05:
13 stycznia - rozmowy
dotyczące sytuacji
mniejszości niemieckiej
w Europie Środkowo-
Wschodniej.
W każdą środę TSKN na Śląsku Opolskim
publikuje w internecie Newsletter.
A w nim znajdziecie Państwo m.in. aktualne
informacje z życia Towarzystwa, kalendarz
wydarzeń oraz przegląd prasy.
„Wochenblatt.pl” ukazuje się
już w środę.
- wywiad z Michaelem Bieglerem, niemieckim
trenerem reprezentacji Polski
w piłce ręcznej przed zbliżającymi się mistrzostwami
świata;
- rozmowa z Wilhelmem Bekerem, prezesem
OSM w Oleśnie;
- materiał nt. ankiety DWPN badającej
stan wiedzy o mniejszości.
Dodatek finansowany ze środków
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
Republiki Federalnej Niemiec
oraz środków Mniejszości
Niemieckiej będących w dyspozycji
Fundacji Rozwoju Śląska oraz
Wspierania Inicjatyw Lokalnych
pochodzących z wcześniejszych
dotacji Rządu Niemieckiego.
Diese Beilage wurde finanziert
aus Mitteln des Bundesministeriums
des Inneren sowie
aus Mitteln der deutschen
Minderheit, welche in Verfügung
der Stiftung für die Entwicklung
Schlesiens und Förderung lokaler
Initiativen stehen und aus den
früheren Zuwendungen der
deutschen Regierung stammen.
Kolędnicy wspierają misje
TRADYCJA. Kolędnicy odwiedzają domy w dniu Trzech Króli. O Bożym Narodzeniu opowiadają
po polsku, po niemiecku i po śląsku. To, co zbiorą do skarbonek, pomaga w pracy misjonarzy.
J ako
jedni z pierwszych wyruszyli
w drogę kolędnicy
z parafii Brożec, którzy
odwiedzili mieszkańców wiosek
należących do parafii już
w dniu Świętych Młodzianków
(28 grudnia).
- Kolędnicy chodzili
w Brożcu, Kromołowie
i w Żużeli - mówi ks. Proboszcz
Henryk Wollny. - Zgodnie z naszą
tradycją co roku przedstawiają
historię spotkania
mędrców z Dzieciątkiem w innym
języku. Poprzednio był to
niemiecki, w tym roku gwara
śląska.
„Drodzy Gospodorze, teroz pozór
dejcie, kaj nos gwiazda
powiydła, posuchejcie” - mówił
więc król Kasper.
- Nigdy nie było na tym tle
żadnych konfliktów ani sporów
- zapewnia nauczycielka
Agnieszka Kostka, która przygotowała
grupę 16 kolędników
z Kromołowa. - Śląskie scenki
i śpiewy też się podobały i wywoływały
życzliwy uśmiech
na wielu twarzach.
Tradycję kolędników misyjnych
ożywił w diecezji
opolskiej emerytowany duszpasterz
mniejszości, ks.
prałat Wolfgang Globisch.
- To się zaczęło w połowie
lat 70., gdy byłem proboszczem
w Wawelnie - opowiada.
- Zainspirowali mnie
podczas kolędy mieszkańcy
Siedliska. - Pierwsze teksty
sprowadziłem z Austrii,
gdzie zwyczaj był od dawna
znany. Irena Świda, polonistka
i poetka przetłumaczyła
je na język polski.
A kolędnicy wystąpili nawet
w Kurii Diecezjalnej
przed ówczesnym biskupem,
Franciszkiem Jopem.
Z czasem dodawałem nowe
teksty. Także, niezbyt trudne,
po niemiecku, a panią
dyrektor szkoły z Zawadzkiego
poprosiłem o śląski
przekład.
Ks. Globisch wspomina, że
w Kolonowskiem kolędnicy
w zależności od chęci gospodarzy
odgrywali krótkie
jasełka po polsku, po niemiecku
lub po śląsku.
- W Borkach Wielkich zdecydowana
większość uczniów
i kolędników to członkowie
mniejszości niemieckiej - mówi
Anna Meryk, dyrektorka
szkoły podstawowej. - Ale we
wszystkich domach występowali
w dniu Trzech Króli
po polsku. 45 osób podzielonych
na siedem grup wyruszyło
po uroczystym rozesłaniu
z parafialnego kościoła
(pokazali tu także swój
występ), by odwiedzić Borki,
Broniec i Kucoby. Mieszkańcy
byli bardzo hojni. Kolędnicy
w sumie zebrali 3334 zł
oraz 30 groszy.
Jak wszędzie, w Borkach
kolędnicy kwestowali dla misjonarzy
z diecezji opolskiej.
Część zebranej sumy przekażą
do ośrodka misyjnego
na Górze św. Anny. Reszta -
w ramach konkursu „Mój
szkolny kolega z misjii” - pomoże
sfinansować budowę
przedszkola w Kongo.
❚
Sternsinger unterstützen Missionswerk
Tradition. In vielen Pfarrgemeinden
sind am Dreikönigsfest
die Sternsinger unterwegs. Sie erzählen
über die Geburt Christi auf
Polnisch, Deutsch und Wasserpolnisch.
Das, was sie in ihre Sparbüchsen
einsammeln, hilft den
Missionaren bei ihrer Arbeit.
ls ersten machten sich die
ASternsinger aus der Pfarrgemeinde
Broschütz auf den
Weg und besuchten die Einwohner
der Dörfer der Pfarrgemeinde
bereits am Fest der
Unschuldigen Kinder (28. Dezember).
„Die Sternsinger waren in Broschütz,
Kramelau und Zuzella
unterwegs”, sagt Pfarrer Henryk
Wollny. „Gemäß unserer
Jedna z grup, które kolędowały w Borkach Wielkich i w okolicznych
miejscowościach. Wszyscy razem zebrali ponad 3300 zł.
Tradition erzählen sie die Geschichte
der Begegnung der
drei Könige mit dem Jesuskind,
jedes Mal in einer anderen
Sprache. Letztes Jahr war
es auf Deutsch, dieses Jahr ist
es auf Wasserpolnisch.”
„Drodzy Gospodorze, teroz
pozór dejcie, kaj nos gwiazda
powiydła, posuchejcie” - sagte
also König Caspar.
„Es gab deswegen nie irgendwelche
Konflikte oder
Streit”, beteuert Lehrerin
Agnieszka Kostka, die die 16köpfige
Truppe aus Karmelau
vorbereitet hat. „Szenen und Gesänge
auf Wasserpolnisch fanden
auch Gefallen und haben
in vielen Gesichtern für ein
freundliches Lächeln gesorgt.”
Die Tradition der Sternsin-
ger hat in der Oppelner Diözese
der emeritierte Minderheitenseelsorger
Prälat Wolfgang
Globisch wiederbelebt.
„Das fing Mitte der 1970er
Jahre an, als ich in Bowallno
Pfarrer war”, erzählt der Priester.
„Dazu haben mich bei der
Kolende Bewohner von
Schiedlisk inspiriert. Die ersten
Texte habe ich in Österreich
besorgt, wo der Brauch
seit langer Zeit verbreitet war.
Irena Świda, Polonistin und
Dichterin hat sie ins Polnische
übersetzt. Und die Sternsinger
haben sogar in der Diözesankurie,
vor dem damaligen
Bischof, Franciszek Jop einen
Auftritt gehabt. Mit der
Zeit habe ich neue Texte besorgt.
Auch die nicht allzu
PSP W BORKACH WIELKICH
schwierige auf Deutsch. die
Schuldirektorin aus Zawadzki
habe ich um eine wasserpolnische
Version gebeten.”
Pfarrer Globisch erinnert
sich, dass die Sternsinger in Collonowska
je nach Wunsch der
Gastgeber kurze Krippenspiele
in Polnisch, Deutsch oder Wasserpolnisch
vorgetragen haben.
„In Gross Borken sind die
Sternsinger größtenteils Mitglieder
der deutschen Minderheit”,
sagt Anna Meryk, Direktorin
an der Grundschule.
„Doch in allen Häusern hatten
sie am Dreikönigsfest
Auftritte in polnischer Sprache.
45 Personen wurden in
drei Gruppen aufgeteilt und
feierlich aus der Pfarrkirche
verschickt (hier hatten sie einen
Auftritt), um die Orte
Borken, Bronietz und Kutzoben
zu besuchen. Die Einwohner
waren sehr großzügig.
Die Sternsinger haben
insgesamt 3334 Zloty und 30
Groschen eingesammelt.
Wie überall, so haben auch
Sternsinger in Gross Borken
für die Missionare der Diözese
Oppeln gesammelt. Ein
Teil der Erträge werden sie
an das Missionswerk am
Sankt Annaberg übergeben.
Der Rest des Geldes wird im
Rahmen des Wettbewerbs:
„Mein Schulfreund aus der
Mission” den Aufbau eines
Kindergartens in Kongo unterstützen.
TŁUM. ELF
Pidżama to przecież strój wieczorowy
KARNAWAŁ. W podopolskim Folwarku członkowie i sympatycy MN bawili się na przekór grypie.
a pomysł zorganizowania
Nkarnawałowego “Pidżama
party” wpadła 3 lata temu Rita
Żur, przewodnicząca DFK
w Folwarku.
- Chodziłam po domach i zachęcałam
całą wieś do udziału
-mówipaniRita.-Przekonywałam
mieszkańców, że pidżamy
to w końcu strój wieczorowy
i można w nich pokazać
się w lokalu. W dodatku
są dziś takie fajne, że nie ma
się czego wstydzić.
Już pierwsze “Pidżama party”,
w barze “Maja”, udało się
doskonale. Zabrakło nawet
miejsc dla wszystkich chętnych
do zabawy w nietypo-
Folwarczanie w pidżamach bawli się doskonale do rana. Pierwsza
z prawej Rita Żur, pomysłodawczyni nietypowej imprezy.
KRZYSZTOF ŚWIDERSKI
wych strojach. W zeszłym roku
sala również była wypełniona
po brzegi, lecz w minioną
niedzielę na “Pidżama
party” przyszło zaledwie 30
osób.
- Na listę zapisało się 69
chętnych, ale większość z nich
zmogła grypa - wyjaśnia Rita
Żur. - Co prawda są w pidżamach,
ale w chorzy łóżkach.
Folwarczanie, których nie
zmogła choroba udowodnili,
że nawet podczas epidemii nie
należy tracić humoru.
Na przekór grypie bawili się
doskonale do rana, co chwilę
wznosząc toasty za zdrowie
nieobecnych.
- Taka zabawa integruje
wiejską społeczność - mówi
Rudolf Zmarzły, niestrudzony
kronikarz dawnych i współczesnych
dziejów Folwarku. -
Na “Pidżama party” spotykamy
się w takich strojach i makijażach
w jakich wchodzimy
wieczorem do łóżka i budzimy
się rano.
W nietypowej karnawałowej
atmosferze pierwszy raz
bawił się też Norbert Rasch,
przewodniczący TSKN. - Wspaniały
pomysł - mówił. - W takim
stroju i w takim gronie
można się doskonale rozerwać
i zapomnieć o problemach
dnia codziennego.
KRZYSZTOF ŚWIDERSKI
kswiderski@nto.pl - 77 44 32 613