02.09.2013 Views

Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme

Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme

Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Republika e Kosovës<br />

Republika Kosovo-Republic of Kosovo<br />

Qeveria-Vlada-Government<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong>-Ministarstvo Unutrasnjih Poslova-Ministry of internal Affairs<br />

____________________________________________________________________________________________________________<br />

UDHËZIM ADMINISTRATIV<br />

Nr. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> -MPB<br />

PËR KUSHTET MINIMALE TEKNIKE DHE TE SIGURISË QË DUHET TË PËRMBUSHEN NË OBJEKTET E<br />

POLIGONEVE CIVILE TË QITJES<br />

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION<br />

No. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MIA<br />

REGARDING MINIMUM TECHNIKAL AND SECURITY CONDITIONS TO BE MET IN THE PREMISES OF CIVIL<br />

SHOOTING RANGES<br />

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO<br />

Br.<strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MUP<br />

MINIMALNIM TEHNIČKIM I BEZBEDNOSNIM USLOVIMA KOJE TREBA DA ZADOVOLJE CIVILNE STRELJANE<br />

0


Republika e Kosovës<br />

Qeveria<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Ministri i <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Mbështetur në nenin 65 paragrafi 8 <strong>të</strong> Ligjit<br />

për Armët <strong>nr</strong> 03/L-143 dhe <strong>të</strong> nenit 25<br />

paragrafi 7 <strong>të</strong> Rregullores së Punës së<br />

Qeverisë <strong>nr</strong>. 2007/1 nxjerr kë<strong>të</strong>:<br />

UDHËZIM ADMINISTRATIV<br />

Nr. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> - MPB<br />

PËR KUSHTET MINIMALE TEKNIKE<br />

DHE TË SIGURISË QË DUHET TË<br />

PËRMBUSHEN NË OBJEKTET E<br />

POLIGONEVE CIVILE TË QITJES<br />

Neni 1<br />

Qëllimi<br />

1. Ky udhëzim administrativ përfshinë<br />

kushtet minimale teknike dhe <strong>të</strong> sigurisë që<br />

duhet <strong>të</strong> përmbushen në objektet e poligoneve<br />

civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> dedikuar për ushtrime<br />

sportive-rekreative në qitje si dhe trajnim për<br />

përdorim <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong> sigurt <strong>të</strong> armëve.<br />

2. Ky udhëzim administrativ nuk vlen për<br />

poligonet për “paintball”.<br />

Republic of Kosovo<br />

Government<br />

Ministry of Internal Affairs<br />

Minister of Internal Affairs<br />

In support to Article 65, paragraph 8 of the<br />

Law on Weapons No. 03/L-143 as well as<br />

Article 25 paragraph 7 of the Regulation on<br />

the Work of Government, issues this:<br />

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION<br />

No. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MIA<br />

REGARDING MINIMUM TECHNICAL<br />

AND SECURITY CONDITIONS TO BE<br />

MET IN THE PREMISES OF CIVIL<br />

SHOOTING RANGES<br />

1<br />

Article 1<br />

Purpose<br />

1. This administrative instruction prescribes<br />

the minimum technical and security<br />

conditions to be met by facilities of the civil<br />

shooting ranges dedicated for sport-recreation<br />

exercises in shooting as well as training for<br />

proper and safe use of weapons.<br />

2. This administrative instruction does not<br />

apply for paintball ranges.<br />

Republika Kosovo<br />

Vlada<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Ministar unutrašnjih poslova<br />

Shodno članu 65. stavu 8. Zakona o oružju i<br />

članu 25(7) Pravinika o Radu Vlade br.<br />

2007/1 donosi sledeće:<br />

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO<br />

Br. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MUP<br />

O MINIMALNIM TEHNIČKIM I<br />

BEZBEDNOSNIM USLOVIMA KOJE<br />

TREBA DA ZADOVOLJE CIVILNE<br />

STRELJANE<br />

Član 1<br />

Svrha<br />

1. Ovo administrativno uputstvo propisuje<br />

minimalne tehničke i bezbednosne uslove<br />

koje treba da zadovolje civilne streljane<br />

namenjene sportskoj rekreaciji u streljaštvu<br />

kao i obukama za bezbedno korišćenje oružja.<br />

2. Ovo administrativno uputstvo ne važi za<br />

pejntbol terene.


Neni 2<br />

Përkufizimet<br />

1. Shprehjet e përdorura në kë<strong>të</strong> <strong>Udhëzim</strong><br />

<strong>Administrativ</strong> kanë kuptimin si në vijim:<br />

1.1. Qitja skeet dhe trap (qitja ne figura<br />

fluturuese) nënkupton: disiplinën e gjuajtjes<br />

me pushkë gjuetie - qifte në figurat<br />

fluturuese, te thyeshme që hidhen në shtegun<br />

e caktuar.<br />

1.2. Qitje sportive në figurat fluturuese<br />

nënkupton: disiplinë qitje individuale me<br />

pushkë gjuetie - qifte ne figurat fluturuese jo<br />

te thyeshme që hidhen në shteg <strong>të</strong> caktuar<br />

fluturimi ose në harqe <strong>të</strong> imagjinuara qe janë<br />

menduar për <strong>të</strong> simuluar gjuetinë ose situatat<br />

në terren.<br />

1.3. Predha e huqur nënkupton: predhen apo<br />

projektilin qe nuk godet asnjë objekt te<br />

poligonit. Ky përkufizim nuk vlen për<br />

poligonet për skeet and trap<br />

1.4. Rikoshet nënkupton: predha apo<br />

projektili që ka ndryshuar trajektoren si<br />

rezultat i goditjes në sipërfaqe ose në ndonjë<br />

objekt në poligon, përfshirë edhe dyshemenë<br />

e poligonit.<br />

Article 2<br />

Definitions<br />

1. Terms used in this <strong>Administrativ</strong>e<br />

Instructions have the following meaning:<br />

1.1. Skeet and trap shooting means: a<br />

shotgun discipline at moving frangible targets<br />

thrown at fixed flight paths or within<br />

prescribed arcs.<br />

1.2. Sporting clay shooting means: a<br />

discipline for the discharge of shot at moving<br />

frangible targets thrown on fixed flight paths<br />

or within prescribed arcs and designed to<br />

simulate hunting or field situations.<br />

1.3. Overshoot projectile means: a bullet or<br />

projectile that carries over, or beyond a<br />

backstop, meaning that an overshoot will not<br />

have struck any down range object before<br />

travelling beyond the backstop. This<br />

definition does not apply for skeet and trap<br />

ranges.<br />

1.4. Ricochet projectile means: a bullet or<br />

projectile which has altered its trajectory as a<br />

result of having struck a surface or an object<br />

dow<strong>nr</strong>ange including the range floor<br />

2<br />

Član 2<br />

Definicije<br />

1. Terminologija korišćena u ovom<br />

<strong>Administrativ</strong>nom Uputstvu ima sledeće<br />

značenje:<br />

1.1. Skit i trap označavaju gađanje: puškom<br />

sačmarom na pokretne krhke mete koje se<br />

izbacuju u vazduh fiksnom putanjom ili u<br />

određeni deo.<br />

1.2. Sportsko pucanje u glinene mete<br />

označava disciplinu gađanja: na pokretne<br />

krhke mete koje se izbacuju u vazduh<br />

fiksnom putanjom ili u određeni deo sa ciljem<br />

da se simulira lov ili situacija na terenu.<br />

1.3. Projektil za gađanje: preko označava<br />

metak čija putanja nastavlja preko ili iznad<br />

zaštitne mreže, što znači da projektil neće<br />

pogoditi metu koja se nalazi ispod pre nego<br />

što pređe preko zaštitne mreže. Ova definicija<br />

ne važi za streljane namenjene za streljačke<br />

discipline skit i trap.<br />

1.4. Rikošet označava metak ili projektil koji<br />

je izmenio svoju putanju nakon udara u<br />

površinu ili objekat u opsegu streljane,<br />

uključujući pod streljane.


1.5. Zonë rreziku nënkupton: sipërfaqën e<br />

drejtimit nga qi<strong>të</strong>si gjer te caku, në drejtim<br />

dhe në çdo anë <strong>të</strong> vendit së qitjes që ësh<strong>të</strong><br />

përkufizuar brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit për<br />

<strong>të</strong> ndalur predhat apo projektilet që shkojnë<br />

përtej, ose kalojnë përmbi mbroj<strong>të</strong>sin ballor<br />

dhe/ose muret anësore ose fortifikimin.<br />

1.6. Koni i qitjes nënkupton: sipërfaqen e<br />

cila ne rrafshet horizontale dhe vertikale<br />

permban predha, projektil, plumba te<br />

shkrepur <strong>të</strong> cilet duhet te lejohen ne poligonin<br />

e projektuar duke perfshire edhe devijimet e<br />

pranueshme te armëve.<br />

1.7. Shenjat për zonë rreziku nënkupton:<br />

tabelat informuese që paraqesin sipërfaqen e<br />

dizajnuar dhe që përmbajnë predhë apo<br />

projektil te huqur dhe rikoshet <strong>të</strong> gjuajtur<br />

përtej cakut nga një pikë e vetme e qitjes. Ato<br />

mund <strong>të</strong> kombinohen në shenjat e rrezikut <strong>të</strong><br />

poligonit.<br />

1.8. Vendi i qitjes nënkupton: lokacionin<br />

specifik nga i cili qi<strong>të</strong>sit individual gjuajnë<br />

cakun e tyre, ato kanë për qëllim që <strong>të</strong><br />

kontrollojnë lokacionin nga i cili qi<strong>të</strong>sit<br />

gjuajnë dhe ndihmojnë për <strong>të</strong> drejtuar qitjen e<br />

tyre.<br />

1.9. Shpërndarja e grimcave nënkupton:<br />

fishekun e copëtuar, materialet e copëtuara <strong>të</strong><br />

cakut ose copëza <strong>të</strong> dyshemesë, që kthehen ne<br />

dretjim te qi<strong>të</strong>sit si rezultat i goditjes.<br />

1.5. Danger area means: the dow<strong>nr</strong>ange area,<br />

forward to and to each side of the firing point<br />

that is defined within the level of probability<br />

to contain bullets that pass over, or beyond<br />

the backstop and/or sidewalls or berms.<br />

1.6. Cone of fire means: a surface containing<br />

in vertical and horizontal planes, fired<br />

projectiles that are to be allowed for in a<br />

range design including acceptable firearm<br />

deviation.<br />

1.7. Danger area template means: drawings<br />

that represent the ground area designed to<br />

contain overshoot bullets and ricochets<br />

generated from a single shooter’s firing point.<br />

They can be combined in range danger area<br />

templates.<br />

1.8. Firing point means the specific location<br />

from which individual shooters engage their<br />

targets, they are intended to control the<br />

location from which shooters fire and help to<br />

direct their firing.<br />

1.9. Backsplash means a fragmented<br />

cartridge, target materials, ground debris,<br />

thrown back towards the shooter as a result of<br />

an impact.<br />

3<br />

1.5. Opasna zona označava opseg streljane<br />

ispred i sa svake strane tačke sa koje se gađa,<br />

i koji je definisan u okviru verovatnoće da će<br />

se u njemu kretati meci, ili iznad zaštitne<br />

mreže i/ili zidova ili utvrđenja.<br />

1.6. Konus gađanja: označava površinu na<br />

kojoj se uspravno i vodoravno kreću projektili<br />

a koja je dozvoljena za dizajn streljane,<br />

uključujući prihvatljivo odstupanje vatrenog<br />

oružja.<br />

1.7. Šablon opasne zone označava crtež koji<br />

predstavlja teren namenjen da prihvati<br />

projektile ispaljene preko i rikošete koji<br />

dolaze sa određene tačke gađanja. Oni se<br />

mogu skombinovati u šablone opasnih zona<br />

streljane.<br />

1.8. Tačka gađanja označava određenu<br />

lokaciju sa koje strelci gađaju mete i<br />

namenjene su da kontrolišu lokaciju sa koje<br />

strelci gađaju, te im pomažu da usmeravaju<br />

svoje gađanje.<br />

1.9. Odbijeni otpad označava deliće čaura,<br />

materijala od meta, krhotinu na zemlji koji se<br />

vraćaju na strelca zbog udara.


1.<strong>10</strong>. Hapësira në mes <strong>të</strong> vendeve <strong>të</strong> qitjes<br />

nënkupton: distancën ndërmjet dy qendrave <strong>të</strong><br />

vendeve <strong>të</strong> afërta <strong>të</strong> qitjes.<br />

1.11. Vija e qitjes nënkupton: grupin e<br />

vendeve individuale <strong>të</strong> qitjes me tipare <strong>të</strong><br />

përbashkëta (distanca ndaj cakut).<br />

1.12. Hapësira e qitjes, më tutje edhe si<br />

zona e qitjes, nënkupton: hapësiren në mes <strong>të</strong><br />

vijes së qitjes dhe cakut më <strong>të</strong> largët .<br />

1.13. Mbroj<strong>të</strong>si ballor nënkupton: sipërfaqen<br />

në fund <strong>të</strong> poligonit e dizajnuar për <strong>të</strong> ndalë<br />

predhat e shkrepura.<br />

1.14. Ndalësi i predhave apo projektileve<br />

nënkupton: zonën e parë ku godet predha apo<br />

projektile dhe mund <strong>të</strong> ndërtohet si pjesë e<br />

mbrojtesit ballor menjëherë pas caqeve.<br />

1.15. Fortifikimi ose muret anësore<br />

nënkupton: konstruksionet e ndërtuara për <strong>të</strong><br />

parandaluar lëvizjen e njerëzve/kafshëve në<br />

sipërfaqen aktive <strong>të</strong> poligonit, qe <strong>të</strong><br />

reduktojnë gjasat e ndonjë predhe apo<br />

projektili bredhëse ose shperndarje te<br />

grimcave që <strong>të</strong> ikin nga sipërfaqja aktive e<br />

poligonit, poashtu te ndajë poligonet e afërta,<br />

<strong>të</strong> mbrojë personat afër poligonit dhe <strong>të</strong><br />

mbrojë ndërtesat dhe pajisjet.<br />

1.16. ISSF nënkupton: Federata<br />

Ndërkombëtare e Qitjes Sportive.<br />

1.<strong>10</strong>. Firing point spacing means the<br />

distance center to center between adjacent<br />

firing points.<br />

1.11. Firing line means a group of individual<br />

firing points with a common attribute (e.g.<br />

distance to the targets).<br />

1.12. Range floor, also referred to as the<br />

shooting area means the space between the<br />

firing line and the most distant target.<br />

1.13. Back stop means the area at the end of<br />

the shooting range designed to capture fired<br />

bullets.<br />

1.14. Bullet catcher means the primary bullet<br />

impact area and may be built as part of a<br />

backstop immediately behind the targets.<br />

1.15. Berms or side walls means the<br />

constructions intended to prevent movement<br />

of people/ animals onto the active range area,<br />

reduce the likelihood of an errant shot or<br />

backsplash escaping the active range area,<br />

separate adjacent ranges, protect people in<br />

areas adjacent to the range and protect<br />

buildings and equipment.<br />

1.16. ISSF means the International Sport<br />

Shooting Federation.<br />

4<br />

1.<strong>10</strong>. Razmak tačke gađanja označava<br />

razdaljinu od centra do centra susednih tačka<br />

gađanja.<br />

1.11. Linija gađanja označava grupu<br />

pojedinačnih tački gađanja sa zajedničkim<br />

svojstvima (npr: udaljenost mete).<br />

1.12. Pod streljane, takođe nazvan prostor<br />

streljane označava prostor između linije<br />

gađanja i najudaljenije mete.<br />

1.13. Zaštitna mreža označava zonu na kraju<br />

streljane namenjen da zadrži ispaljene metke.<br />

1.14. Hvatač označava primarnu zonu udara<br />

i može se izgraditi kao deo zaštitne mreže<br />

odmah iza meta.<br />

1.15.Utvrđenje ili zidovi označavaju<br />

konstrukciju namenjenu da spreči kretanje<br />

ljudi/životinja u aktivnu streljanu, da bi se<br />

smanjila verovatnoća da metak odluta ili da<br />

odbijeni otpad izađe van granica aktivne<br />

streljane, da odvoji susedne streljane, da<br />

zaštiti ljude u prostoru pored streljane i da<br />

zaštiti objekte i opremu.<br />

1.16. ISSF označava Međunarodnu sportsku<br />

streljačku federaciju.


1.17.FITA nënkupton: Federata<br />

Ndërkombëtare e Shigjetarëve.<br />

Neni 3<br />

Ka<strong>të</strong>gorizimi i poligoneve civile <strong>të</strong><br />

qitjes<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes (në tekstin e<br />

mëtejmë “poligonet”) klasifikohen në tri<br />

ka<strong>të</strong>gori kryesore:<br />

1.1. poligonet civile <strong>të</strong> qitjes në mjedis<br />

<strong>të</strong> hapur; (në tekstin e mëtejmë<br />

“poligonet e hapura”);<br />

1.2. poligonet civile <strong>të</strong> qitjes në mjedis<br />

<strong>të</strong> mbyllur; (në tekstin e mëtejmë<br />

“poligonet e mbyllura”);<br />

1.3. poligonet e kombinuara civile <strong>të</strong><br />

qitjes (në tekstin e mëtejmë “poligonet e<br />

kombinuara”).<br />

2. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> përmendura në<br />

paragrafin 1 <strong>të</strong> këtij neni kanë:<br />

2.1. objektet administrative dhe<br />

logjistike;<br />

2.2. objektet teknikisht <strong>të</strong> siguruara <strong>të</strong><br />

certifikuara për ruajtje <strong>të</strong> armëve dhe<br />

municionit;<br />

2.3. sipërfaqen e sigurt për manipulim<br />

1.17. FITA means the International Archery<br />

Shooting Federation.<br />

Article 3<br />

Categorization of civil shooting ranges<br />

1. Civil shooting ranges (further referred to as<br />

ranges) are classified into three main<br />

categories:<br />

1.1. outdoor civil shooting ranges;<br />

(further referred to as outdoor ranges);<br />

1.2. indoor civil shooting ranges; and<br />

(further referred to as indoor ranges);<br />

1.3. combined civil shooting ranges.<br />

(further referred to as combined<br />

ranges).<br />

2. Civil shooting ranges outlined in paragraph<br />

1 of this article shall have:<br />

2.1. administrative and logistic<br />

premises;<br />

2.2. technically secured premises<br />

certified for storage of weapons and<br />

ammunition;<br />

2.3. secured area for handling and<br />

5<br />

1.17. FITA međunarodnu federaciju za<br />

gađanje strelom.<br />

Član 3<br />

Kategorizacija civilnih streljana<br />

1. Civilna streljana (u daljem tekstu streljana)<br />

je klasifikovana u tri glavne kategorije:<br />

1.1. civilna streljana na otvorenom<br />

prostoru (u daljem tekstu otvorena<br />

streljana);<br />

1.2. civilna streljana u zatvorenom<br />

prostoru (u daljem tekstu zatvorena<br />

streljana);<br />

1.3. kombinovane civilne streljane (u<br />

daljem tekstu kombinovane streljane).<br />

2. Civilne streljane navedene u stavu 1. ovog<br />

člana moraju imati:<br />

2.1. objekat za administraciju i<br />

logistiku;<br />

2.2. tehnički obezbeđene objekte sa<br />

dozvolom za skladištenje oružja i<br />

municije;<br />

2.3. bezbednu zonu za rukovanje i


dhe pastrim <strong>të</strong> armëve; dhe<br />

2.4. së paku tri vende për qitje, përveç<br />

për poligonet e hapura që përdoren për<br />

qitje në argjilë.<br />

3. Në poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> dedikuara<br />

për ushtrime sportive – rekreative ndalohet<br />

trajnimi me qitje <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> që simulojnë<br />

operacione taktike fushore.<br />

4. Ndalohet përdorimi i predhave me thelb <strong>të</strong><br />

çelikut dhe zive.<br />

Neni 4<br />

Klasifikimi i poligoneve dhe llojet e<br />

poligoneve<br />

1. Klasifikimi i mëposh<strong>të</strong>m do <strong>të</strong> përdoret për<br />

licencat e poligoneve :<br />

1.1. poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 1<br />

(I-1) nënkupton: poligonin e qitjes <strong>të</strong><br />

vendosur në salla <strong>të</strong> mbyllura, ku<br />

mbushja, zbrazja dhe qitja në cak<br />

kryhet duke përdorur këto armë dhe<br />

municion:<br />

1.2. armë zjarri te gjata dhe pushka<br />

me municion që zakonisht përdoret<br />

për pistoleta, dhe revolverë;<br />

1.3. pistoletat dhe revolverët me<br />

municion për revolver dhe pistole<strong>të</strong> te<br />

lejuar sipas ligjit për armë;<br />

clearing of the weapon; and<br />

2.4. at least three firing points, except<br />

for outdoor shooting ranges used for<br />

Clay shooting.<br />

3. In civil shooting ranges dedicated for sport<br />

recreation exercises it is prohibited to train<br />

life firing activities which are simulation for<br />

tactical field operations.<br />

4. The use of projectiles with hard steel core<br />

and mercury is prohibited.<br />

Article 4<br />

Classification of ranges and types of<br />

ranges<br />

1. The following classification for licenses for<br />

ranges will be used:<br />

1.1. indoor shooting range Type 1 (I-<br />

1) meaning shooting ranges located in<br />

closed rooms, where loading,<br />

unloading and firing at targets takes<br />

place using the following weapons<br />

and ammunition:<br />

1.2. long firearms and rifles with<br />

ammunition as normally used for<br />

pistols, and revolvers;<br />

1.3. pistols and revolvers with<br />

revolver and pistol ammunition<br />

allowed pursuant to the law on<br />

weapons;<br />

6<br />

pražnjenje oružja; i<br />

2.4. najmanje tri tačke gađanja, osim<br />

za otvorene streljane koje se koriste za<br />

gađanje glinenih meta.<br />

3. U civilnim streljanama namenjenim za<br />

sportsku rekreaciju zabranjena je obuka živog<br />

pucanja koja predstavlja simulaciju taktičkih<br />

terenskih operacija.<br />

4. Korišćenje projektila sa jezgrom od tvrdog<br />

čelika i žive je zabranjeno.<br />

Član 4<br />

Klasifikacija streljana i<br />

vrste streljana<br />

1. Za dozvole koje se izdaju streljanama<br />

koristi se sledeća klasifikacija:<br />

1.1. zatvorena streljana tipa 1 (I-1)<br />

označava streljanu koja se nalazi u<br />

zatvorenoj prostoriji, u kojoj se puni,<br />

prazni i gađa na mete korišćenjem<br />

sledećeg oružja i municije:<br />

1.2. dugo vatreno oružje i puške sa<br />

municijom koja se obično koristi za<br />

pištolje i revolvere;<br />

1.3. pištolji i revolveri sa municijom<br />

dozvoljenom za pištolje i revolvere u<br />

skladu sa Zakonom o oružju;


1.4. poligoni i mbyllur i llojit 1 mund<br />

<strong>të</strong> përfshijë disiplinat e llojit 2, llojit 3<br />

dhe llojit 4.<br />

2. Poligonii i qitjes i mbyllur i llojit 2 (I-2)<br />

nënkupton poligonin e qitjes <strong>të</strong> vendosur në<br />

salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion, dhe ku energjia kinetike e<br />

predhës e matur në 1 m nga tyta nuk tejkalon<br />

600 Xhaul:<br />

2.1. armë zjarri <strong>të</strong> gjata me municion<br />

<strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në .22 L.R.<br />

(pushkë e gja<strong>të</strong>) dhe municioni i<br />

njëj<strong>të</strong> që zakonisht përdoret për<br />

pistoletat dhe revolverët (jo municion<br />

magnum);<br />

2.2. pistoletat dhe revolverët me<br />

municion <strong>të</strong> zakonshëm për revolver<br />

dhe pistole<strong>të</strong> (jo municion magnum).<br />

3. Poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 3 (I-3)<br />

nenkupton poligonin e qitjes te vendosur në<br />

salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion, dhe ku energjia kinetike e<br />

predhës e matur në 1 m nga tyta nuk tejkalon<br />

200 Xhaul:<br />

3.1. armë zjarri te gjata me municion<br />

<strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në .22 L.R.<br />

me mbushje <strong>të</strong> fishekut në fole;<br />

1.4. indoor shooting range Type 1 can<br />

include disciplines from type 2, type 3<br />

and type 4.<br />

2. Indoor shooting range Type 2 (I-2)<br />

meaning shooting ranges located in closed<br />

rooms, where loading, unloading and firing at<br />

targets takes place using the following<br />

weapons and ammunition, and whereby the<br />

kinetic energy of the projectile measured at 1<br />

meter from muzzle is not greater than 600<br />

Joule:<br />

2.1. long firearmswith small-bore<br />

ammunition up to .22 L.R. (Long<br />

Rifle) and the same ammunition as<br />

normally used for pistols and<br />

revolvers (no magnum ammunition);<br />

2.2. pistols and revolvers with normal<br />

revolver and pistol ammunition (no<br />

magnum ammunition).<br />

3. Indoor shooting range Type 3 (I-3)<br />

meaning shooting ranges located in closed<br />

rooms, where loading, unloading and firing at<br />

targets takes place using the following<br />

weapons and ammunition, and whereby the<br />

kinetic energy of the projectile measured at 1<br />

meter from muzzle is not greater than 200<br />

Joule:<br />

3.1. long firearm with small-bore<br />

ammunition up to .22 L.R. with<br />

cartridge chamber loading;<br />

7<br />

1.4. zatvorena streljana tipa 1 može<br />

sadržati discipline tipa 2, tipa 3 i tipa<br />

4.<br />

2. Zatvorena streljana tipa 2 (I-2) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />

mete korišćenjem sledećeg oružja i municije,<br />

i u kojoj kinetička energija projektila<br />

izmerena na 1 metar od grlića nije veća od<br />

600 džula:<br />

2.1. dugo vatreno oružje sa<br />

malokalibarskom municijom do .22<br />

L.R. (duga puška) koja se obično<br />

koristi za pištolje i revolvere (bez<br />

magnumske municije);<br />

2.2. pištolji i revolveri sa uobičajenom<br />

municijom za pištolje i revolvere (bez<br />

magnumske municije).<br />

3. Zatvorena streljana tipa 3 (I-3) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />

mete korišćenjem sledećeg oružja i municije,<br />

i u kojoj kinetička energija projektila<br />

izmerena na jedan metar od grlića nije veća<br />

od 200 džula:<br />

3.1. dugo vatreno oružje sa<br />

malokalibarskom municijom do .22<br />

L.R. i komorom za punjenje čaura;


3.2. pistoletat dhe revolverët me<br />

municion <strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në<br />

.22,SR??? (jo municion magnum).<br />

4. Poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 4 (I-4)<br />

nenkupton poligonin e qitjes te vendosur në<br />

salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: pushkë pneumatike (ajrore)<br />

dhe/ose pistoleta pneumatike (ajrore) dhe/ose<br />

harqe <strong>të</strong> kry qëzuara;<br />

5. Poligoni i mbyllur i shigjetarise i llojit 5 (I-<br />

5) nenkupton poligonet e vendosura në<br />

sipërfaqe <strong>të</strong> mbyllura, ku armët me harke nën<br />

kategorinë D2 përdoren për <strong>të</strong> qitur në cak<br />

përveç harkut <strong>të</strong> kryqëzuar;<br />

6. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 1 (O-1)<br />

nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: armë <strong>të</strong> shkurtra <strong>të</strong> kategorisë<br />

B dhe kategorisë C dhe harqet <strong>të</strong> kryqëzuara e<br />

kategorisë D sipas ligjit për armë;<br />

7. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 2 (O-2)<br />

nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: armët e gjata <strong>të</strong> kategorisë B<br />

dhe kategorisë C sipas ligjit për armët përveç<br />

3.2. pistols and revolvers with smallbore<br />

ammunition up to .22, (no<br />

magnum ammunition).<br />

4. Indoor shooting range Type 4 (I-4)<br />

meaning shooting ranges located in closed<br />

rooms, where loading, unloading and<br />

shooting at targets takes place using the<br />

following weapons and ammunition:<br />

pneumatic rifles and/or pneumatic pistols<br />

and/or crossbows;<br />

5. Indoor archery range Type 5 (I-5) meaning<br />

shooting ranges located in closed areas,<br />

where sinew backed weapons under Category<br />

D2 are shot at targets with exception of<br />

crossbows;<br />

6. Outdoor shooting range Type 1 (O-1)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: short firearms of Category B<br />

and C Category and crossbows of Cat D<br />

according to the law on weapons;<br />

7. Outdoor shooting range Type 2 (O-2)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: long firearms of Category B and<br />

C Category according to the law on weapons<br />

8<br />

3.2. pištolji i revolveri sa uobičajenom<br />

municijom za pištolje i revolvere (bez<br />

magnumske municije).<br />

4. Zatvorena streljana tipa 4 (I-4) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />

mete korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

pneumatske puške i/ili pneumatski pištolji<br />

i/ili samostreli;<br />

5. Zatvorena streljana tipa 5 (I-5) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se na mete gađa iz ojačanog<br />

oružja pod kategorijom D2, osim iz<br />

samostrela;<br />

6. Otvorena streljana tipa 1 (O-1) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

kratko vatreno oružje kategorije B i kategorije<br />

C, i samostreli kategorije D, u skladu sa<br />

Zakonom o oružju;<br />

7. Otvorena streljana tipa 2 (O-2) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije: dugo<br />

vatreno oružje kategorije B i kategorije C, u<br />

skladu sa Zakonom o oružju, osim lovačkih


pushke gjuetie - cifte Poligoni i qitjes i hapur<br />

i llojit 2 mund te perfshije disiplinat nga lloji<br />

1 dhe 4;<br />

8. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 3 (O-3)<br />

nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: breshane <strong>të</strong> kategorisë B dhe C<br />

sipas ligjit për armët dhe në veçanti i ndërtuar<br />

për skeet, trap apo qitje sportive në figura<br />

fluturuese;<br />

9. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 4 (O-4)<br />

nenkupton poligonet e vendosura në ambient<br />

<strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe qitja në cak<br />

bëhet duke përdorur këto armë dhe municion:<br />

armëzjarri pneumatike (ajrore) <strong>të</strong> kategorisë<br />

B dhe C, dhe kategorise D2 arme me hark te<br />

kryqezuar sipas ligjit për armët;<br />

<strong>10</strong>. Poligoni i shigjetarise i hapur <strong>të</strong> llojit 5<br />

(O-5) nenkupton poligonet e vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku qitet me armët me harke<br />

nën kategorinë D2 në cak me përjashtim <strong>të</strong><br />

harkut te kryqezuar me <strong>të</strong> cilin qitet në vije<br />

caku;<br />

11. Poligoni i hapur i shigjetarise në shteg <strong>të</strong><br />

përcaktuar <strong>të</strong> llojit 6 (O-6) nenkupton<br />

poligonet e vendosura në ambient <strong>të</strong> hapur ku<br />

qitet me armët me tejzë nën kategorinë D2 në<br />

cak me përjashtim <strong>të</strong> harkut <strong>të</strong> kryqëzuar për<br />

except from shotguns. Type 2 outdoor<br />

shooting range can include disciplines from<br />

type 1 and type 4;<br />

8. Outdoor shooting ranges Type 3 (O-3)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: shotguns of Category B and C<br />

Category according to the law on weapons<br />

and specifically constructed for trap, skeet or<br />

sporting clay shooting;<br />

9. Outdoor shooting ranges Type 4 (O-4)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: pneumatic firearms of Category<br />

B and C Category, and D2 category<br />

crossbows according to the law on weapons;<br />

<strong>10</strong>. Outdoor archery ranges Type 5 (O-5)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where sinew backed weapons under Category<br />

D2 are shot at targets with exception of<br />

crossbows aiming at a target line;<br />

11. Outdoor field archery ranges Type 6 (O-<br />

6) meaning shooting ranges located in open<br />

air or non areas, where sinew backed<br />

weapons under Category D2 are fired at<br />

targets with exception of crossbows aiming at<br />

9<br />

pušaka. Otvorena streljana tipa 2 može da<br />

sadrži discipline tipa 1 i tipa 4.<br />

8. Otvorena streljana tipa 3 (O-3) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

lovačke puške kategorije B i kategorije C, u<br />

skladu sa Zakonom o oružju, koje su posebno<br />

namenjene za streljačke discipline trap, skit<br />

ili sportsko gađanje glinenih meta.<br />

9. Otvorena streljana tipa 4 (O-4) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

pneumatsko vatreno oružje kategorije B i<br />

kategorije C, i samostreli kategorije D2, u<br />

skladu sa Zakonom o oružju.<br />

<strong>10</strong>. Otvorena streljana tipa 5 (O-5) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se na metu gađa iz ojačanog oružja<br />

pod kategorijom D2, osim samostrela koji<br />

ciljaju na liniju meta.<br />

11. Otvorena streljana tipa 6 (O-6) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se na metu gađa iz ojačanog oružja<br />

pod kategorijom D2, osim samostrela koji<br />

ciljaju u unapred određenom pravcu;


qitje në shteg <strong>të</strong> përcaktuar;<br />

12. Klasifikimi nga paragrafi 1 i këtij neni<br />

kombinohet sipas veçorive dhe certifikatave<br />

<strong>të</strong> inspektimit nga Organi Kompetent dhe do<br />

<strong>të</strong> specifikohet si ne vijim:<br />

12.1. klasifikimi i poligonit <strong>të</strong> qitjes;<br />

12.2. kategoria e armëve;<br />

12.3. kalibri (ve<strong>të</strong>m për armë <strong>të</strong><br />

zjarrit);<br />

12.4. lloji i municionit (ve<strong>të</strong>m për<br />

armë te zjarrit).<br />

13. Formulari i licencës për poligon civil te<br />

qitjes gjendet në shtojcen A.<br />

Neni 5<br />

Licencimi i poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />

1. Për licencim <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />

kërkuesi paraqet kërkesën sipas nenit 65 <strong>të</strong><br />

ligjit për armët.<br />

2. Për licencim <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes,<br />

përveç kritereve nga paragrafi 1 i këtij neni<br />

dorëzohet edhe skica e lokacionit për <strong>të</strong><br />

verifikuar lokacionin.<br />

3. Skica e lokacionit përmban këto<br />

dokumente:<br />

3.1. ekstrakti nga plani komunal<br />

targets along a predetermined course;<br />

12. The classifications from paragraph 1 of<br />

this article shall be combined according to the<br />

specifications and Competent Body<br />

inspection certification and will be specified<br />

as follows:<br />

12.1.classification of shooting range;<br />

12.2. category of weapon;<br />

12.3. caliber (for firearms only);<br />

12.4. type of ammunition (for firearms<br />

only).<br />

13. A template of a license for civilian<br />

shooting range shall be found in Attachment<br />

A.<br />

Article 5<br />

Licensing of a civil shooting range<br />

1. In accordance with article 65 of the law on<br />

weapons, an applicant shall forward a request<br />

for a license for a civil shooting range.<br />

2. Additionally to the criteria from paragraph<br />

1 of this article a location sketch will be<br />

delivered to verify the location of the<br />

proposed shooting range:<br />

3. The location sketch shall contain the<br />

following documents:<br />

3.1. extract from the municipal<br />

<strong>10</strong><br />

12. Klasifikacija iz stava 1. ovog člana<br />

kombinuje se u skladu sa specifikacijama i<br />

uverenjima o inspekciji nadležnog organa, i<br />

obuhvata sledeće:<br />

12.1. klasifikacija streljane;<br />

12.2. kategorija oružja;<br />

12.3. kalibar (samo za vatreno oružje);<br />

12.4. vrsta municije (samo za vatreno<br />

oružje).<br />

13. Obrazac dozvole za civilne streljane može<br />

se naći u prilogu A.<br />

Član 5<br />

Izdavanje dozvole za civilnu streljanu<br />

1. U skladu sa članom 65. Zakona o oružju,<br />

kandidat je dužan da podnese zahtev za<br />

izdavanje dozvole za civilnu streljanu.<br />

2. Osim kriterijuma iz stava 1. ovog člana,<br />

dostavlja se i skica lokacije da bi se proverila<br />

lokacija predložene streljane:<br />

3. Skica lokacije mora da sadrži sledeću<br />

dokumentaciju:<br />

3.1. izvod iz opštinskog katastarskog


kadastral i lëshuar nga shërbimi<br />

komunal i kadastrës;<br />

3.2. harta e lokacionit në shkallën<br />

minimale 1/2500 e <strong>të</strong> gjitha objekteve<br />

dhe akomodimeve duke treguar<br />

lidhjet, rrugët hyrëse dhe daljet<br />

emergjente, si dhe natyrën dhe vendin<br />

e aparateve për fikjen e zjarrit dhe<br />

lokacioni i panelit <strong>të</strong> siguresave<br />

elektrike.<br />

4. Brenda afatit kohor prej 30 di<strong>të</strong>sh nga<br />

paraqitja e kërkesës dhe para dhënies së<br />

miratimit nga organi kompetent, lokacioni do<br />

<strong>të</strong> inspektohet nga inspektorët e caktuar nga<br />

organi kompetent. Organi kompetent<br />

lajmëron aplikuesin se kur inspektimi do <strong>të</strong><br />

kryhet.<br />

5. Formulari i kërkesës për licencë për<br />

poligon civil gjendet në shtojcen B.<br />

Neni 6<br />

Certifikata e sigurisë së poligonit civil <strong>të</strong><br />

qitjes<br />

1. Të gjitha poligonet duhet <strong>të</strong> certifikohen<br />

nga inspektorët e Organit Kompetent para se<br />

<strong>të</strong> bëhen funkcionale.<br />

2. Poligoni civil i qitjes humb certifikimin:<br />

2.1. në di<strong>të</strong>n e skadimit <strong>të</strong> certifikimit<br />

(<strong>10</strong> vite) në rast se certifikimi nuk<br />

cadastral plan issued by the municipal<br />

cadastral service;<br />

3.2. a map of the location on a scale of<br />

minimum 1/2500 of all premises and<br />

accommodations with the<br />

indication of their connections, access<br />

routes and emergency exits, as well as<br />

the nature and place of fire<br />

extinguishers and the location of the<br />

electrical switchboard.<br />

4. Within the period of 30 days after<br />

receiving the request and prior to giving an<br />

approval by the Competent Body the site will<br />

be inspected by the inspectors assigned by the<br />

competent body. The Competent Body will<br />

inform the applicant when the inspection will<br />

take place.<br />

5. A request form for license for a civilian<br />

shooting range can be found in Attachment B.<br />

Article 6<br />

Safety Certificate of a civil shooting range<br />

1. All ranges need to be certified by<br />

inspectors from the Competent body before<br />

becoming functional.<br />

2. Certification of a civil shooting range<br />

ceases to be valid:<br />

2.1. on the day of the expiry date of<br />

the certification (<strong>10</strong> Years) in case the<br />

11<br />

plana koji izdaje opštinska katastarska<br />

služba;<br />

3.2. karta lokacije u razmeri od<br />

najmanje 1/2500 svih objekata i<br />

smeštaja sa objašnjenjem međusobne<br />

povezanosti, prilaznim putevima i<br />

izlazima u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja,<br />

kao i sa karakteristikama i mestima<br />

protivpožarnih aparata, i mestom<br />

razvodne kutije za struju.<br />

4. U roku od 30 dana od prijema zahteva i pre<br />

nego što nadležni organ izda dozvolu,<br />

inspektori koje odredi nadležni organ vrše<br />

inspekciju na licu mesta. Nadležni organ<br />

obaveštava kandidata kada će se izvršiti<br />

inspekcija.<br />

5. Obrazac zahteva za izdavanje dozvole za<br />

civilnu streljanu može se naći u prilogu B.<br />

Član 6<br />

Uverenje o bezbednosti civilne streljane<br />

1. Inspektori nadležnog organa moraju da<br />

provere sve streljane pre nego što otpočnu sa<br />

radom.<br />

2. Uverenje o bezbednosti civilne streljane<br />

prestaje da važi:<br />

2.1. datuma kada istekne rok važnosti<br />

uverenja (<strong>10</strong> godina) u slučaju da


vazhdohet;<br />

2.2. nëse poligoni gja<strong>të</strong> inspektimit <strong>të</strong><br />

ndërkohshem nuk përmbushë më<br />

kriteret për shkak <strong>të</strong> ndryshimeve në<br />

projektimin në bazë <strong>të</strong> cilit ësh<strong>të</strong> bërë<br />

certifikimi ose për shkak <strong>të</strong> faktorëve<br />

natyror (erozioni, etj);<br />

2.3. nëse gja<strong>të</strong> inspektimit <strong>të</strong><br />

ndërkohshem nga organi kompetent<br />

konstatohet se poligoni nuk i<br />

përmbushë më kriteret e sigurisë;<br />

2.4. menjëherë pas kryerjes së çdo<br />

aktiviteti që nuk ësh<strong>të</strong> miratuar nga<br />

doracaku për procedurë standarde për<br />

poligone ose ndonjë veprim <strong>të</strong><br />

paligjshëm qe cenon sigurine.<br />

3. Formular i certifika<strong>të</strong>s së sigurisë për<br />

poligonin civil <strong>të</strong> qitjes gjendet në shtojcen C.<br />

Neni 7<br />

Doracaku për procedura standarde për<br />

poligone<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes vepron sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> caktuara që nxirren si Procedura<br />

Standarde <strong>të</strong> Poligonit (në tekstin e mëtejmë<br />

PSP). Qëllimi i PSP-së ësh<strong>të</strong> që <strong>të</strong> sigurojë<br />

operimin e sigurt <strong>të</strong> poligonit civil te qitjes<br />

dhe përcakton kërkesat për aktivitet <strong>të</strong> duhur<br />

<strong>të</strong> çdo personi prezent në poligon. PSP<br />

certification was not extended;<br />

2.2. if the range does during a<br />

intermediate inspection not longer<br />

meet the criteria due to changes to the<br />

original certified lay out or due to<br />

natural factors (erosion, etc);<br />

2.3. if during an intermediate<br />

inspection by the competent body was<br />

determined that the shooting range not<br />

longer fulfils the safety criteria;<br />

2.4. immediately after any activity<br />

that is not approved by range standard<br />

procedure manual or any unlawful<br />

operation hampering the safety, is<br />

conducted;<br />

3. A template of a safety certificate for a civil<br />

shooting range can be found in attachment C.<br />

Article 7<br />

Range standard procedures manual<br />

1. Every civil shooting range shall operate<br />

under specific rules that are issued as Range<br />

Standard Procedures (further referred to as<br />

RSP). The aim of the RSP is to ensure the<br />

safe operation of the civil shooting range and<br />

set the requirements for the proper activity of<br />

any person present at the range. RSP are<br />

12<br />

uverenje nije produženo;<br />

2.2. ako se posle hitne inspekcije<br />

ustanovi da streljana više ne<br />

zadovoljava kriterijume zbog promena<br />

prvobitno proverenog izgleda ili zbog<br />

prirodnih faktora (erozija, itd);<br />

2.3. ako se posle hitne inspekcije koju<br />

vrši nadležni organ ustanovi da<br />

streljana više ne zadovoljava<br />

kriterijume bezbednosti;<br />

2.4. odmah posle svake delatnosti koja<br />

nije dozvoljena priručnikom o<br />

standardnoj proceduri streljane.<br />

3. Obrazac uverenja o bezbednosti civilne<br />

streljane može se naći u prilogu C.<br />

Član 7<br />

Priručnik o standardnoj proceduri<br />

streljane<br />

1. Svaka civilna streljana funkcioniše u<br />

skladu sa pravilima koja se donose kao<br />

standardne procedure streljane (u daljem<br />

tekstu SPS). Cilj SPS jeste da se obezbedi<br />

bezbedno funkcionisanje civilne streljane i<br />

utvrde uslovi za odgovarajuće delovanje bilo<br />

kog lica prisutnog u streljani. SPS izrađuje


hartohet nga personi juridik dhe i nënshtrohet<br />

miratimit nga organi kompetent. Pakoja e e<br />

<strong>të</strong> gjitha PSP <strong>të</strong> nevojshme quhet edhe<br />

doracaku për PSP.<br />

2. Doracaku për PSP vendoset në mënyrë <strong>të</strong><br />

dukshme në poligon. Të gjithë vizitorët e<br />

poligonit, qi<strong>të</strong>sit, dhe <strong>të</strong> punesuarit, do <strong>të</strong><br />

pranojnë dhe konfirmojn duke nënshkruar se<br />

e kanë kuptuar doracakun PSP dhe obligohen<br />

t’i përmbahen atij.<br />

3. Personi përgjegjës për poligon do <strong>të</strong><br />

sigurojë që procedurat e përcaktuara në<br />

paragrafin 2 <strong>të</strong> këtij neni, do <strong>të</strong> aplikohen në<br />

rast <strong>të</strong> ndryshimit <strong>të</strong> udhëzuesit PSP.<br />

4. Dokumentacioni nga paragrafi 2 dhe 3 <strong>të</strong><br />

këtij neni mund <strong>të</strong> inspektohet nga organi<br />

kompetent.<br />

5. Doracaku PSP për poligone përfshinë <strong>të</strong><br />

mëposhtmet (kur lejohen disa ndryshime <strong>të</strong><br />

rregullave në poligone për qitje me shigje<strong>të</strong>):<br />

5.1. Përshkrimin e detajeve kyçe<br />

fizike për <strong>të</strong> gjitha poligonet (përfshirë<br />

lokacionin, licencën, certifika<strong>të</strong>n e<br />

sigurisë dhe çdo kusht <strong>të</strong> imponuar,<br />

gjendjen e zonave <strong>të</strong> rrezikshme,<br />

informatat për lar<strong>të</strong>sinë gjer ku<br />

paraqitet rreziku, pajisjet për ndihmën<br />

e parë, pajisjen per zjarrfikje dhe<br />

shtigjet e emergjencës);<br />

drafted by legal entity and are subject to<br />

approval by the competent body. The set of<br />

all necessary RSP aggregated in one<br />

document is further called the RSP manual.<br />

2. RSP manual shall be clearly displayed at<br />

the range. All range visitors; shooters and<br />

employees; will receive and confirm by<br />

signing that they understood the RSP manual<br />

and obliging themselves to follow it.<br />

3. The responsible person for the range will<br />

make sure that the procedure prescribed in<br />

paragraph 2 of this article takes place<br />

whenever the RSP manual is amended.<br />

4. The documentation of paragraph 2 and 3 of<br />

this article can be subject to the inspection by<br />

the competent body.<br />

5. RSP manual shall include the following<br />

(when appropriate meaning that some<br />

deviation to the rules are allowed for archery<br />

ranges):<br />

5.1. Describe the key physical details<br />

of all ranges (including location,<br />

license, safety certificate and any<br />

conditions imposed, danger area<br />

status, air danger height information,<br />

first aid kit, fire extinguishers and<br />

emergency routes);<br />

13<br />

pravno lice a odobrava ih nadležni organ.<br />

Skup svih potrebnih SPS u jednom<br />

dokumentu naziva se priručnikom SPS.<br />

2. Priručnik SPS se mora jasno prikazati u<br />

streljani. Svi posetioci streljane; strelci i<br />

zaposleni; dobijaju i potpisom potvrđuju da<br />

su shvatili priručnik SPS, i obavezuju se da će<br />

ga poštovati.<br />

3. Lice odgovorno za streljanu dužno je da<br />

obezbedi da je ispoštovana procedura opisana<br />

u stavu 2. ovog člana svaki put kada se<br />

priručnik SPS promeni.<br />

4. Dokumentaciju iz stava 2. i 3. ovog člana<br />

može proveriti inspekcija nadležnog organa.<br />

5. Priručnik SPS sadrži sledeće (ako je to<br />

izvodljivo, odnosno streljanama za gađanje<br />

strelom je dozvoljeno određeno odstupanje od<br />

pravila:<br />

5.1. Opis glavnih fizičkih<br />

karakteristika streljane (uključujući<br />

lokaciju, dozvolu, uverenje o<br />

bezbednosti i sve druge uslove, status<br />

opasne zone, informacije o opasnosti<br />

na visini u vazduhu, pravce do prve<br />

pomoći, protivpožarnih aparata i<br />

izlaza u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja);


5.2. Përshkrimin e orarit <strong>të</strong> punës;<br />

5.3. Përshkrimin e armëve te<br />

zjarrit/kalibrave/llojet e predhave ;<br />

5.4. Përshkrimin e aktiviteteve <strong>të</strong><br />

poligonit (p.sh. harqet e zjarrit,<br />

vendosja e cakut; caqet e autorizuara).<br />

Aktivitetet që nuk janë përshkruar<br />

konsiderohen si <strong>të</strong> ndaluara.<br />

5.5. Rishikimin e çështjeve <strong>të</strong> sigurisë<br />

(mbroj<strong>të</strong>set për vesh, mbroj<strong>të</strong>set për<br />

sy, kontaminimi me Plumb (Pb),<br />

kontaminimi me gaz, etj);<br />

5.6. Përshkrimin e flamujve/dritave <strong>të</strong><br />

paralajmërimit, shenjave tjera <strong>të</strong><br />

paralajmërimit dhe përdorimin i tyre;<br />

5.7. Informatat për raste emergjente<br />

(lokacioni i spitalit më <strong>të</strong> afërt dhe<br />

numri i telefonit, numri i telefonit <strong>të</strong><br />

policisë dhe shërbimi i zjarrfikësve);<br />

5.8. Tregojnë përgjegjësi<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong><br />

drejtat e zyrtarit <strong>të</strong> poligonit<br />

5.9. Tregon aktivitetet për manipulim<br />

<strong>të</strong> sigurt me armë (pastrimi, ushtrimet,<br />

etj);<br />

5.<strong>10</strong>. Një har<strong>të</strong> <strong>të</strong> lokacionit në shkallë<br />

prej 1/200 e <strong>të</strong> gjitha hapësirave duke<br />

treguar lidhjet, rrugët hyrëse dhe<br />

daljet, si dhe natyrën dhe vendin e<br />

aparateve për fikjen e zjarrit dhe<br />

lokacioni i panelit <strong>të</strong> siguresave<br />

elektrike;<br />

5.11. Certifika<strong>të</strong>n nga shërbimi i<br />

5.2. Describe the hours of operation;<br />

5.3. Describe acceptable<br />

firearms/calibers/bullet nature;<br />

5.4. Describe range activities (e.g.<br />

arcs of fire, target placement;<br />

authorized targets). Activities that are<br />

not described are considered to be<br />

prohibited.<br />

5.5. Review safety issues (hearing<br />

protection, eye protection, lead<br />

contamination, gas contamination, et);<br />

5.6. Describe warning flags/lights,<br />

other warning signs and use;<br />

5.7. Provide emergency information<br />

(nearest hospital location and its<br />

telephone number, telephone number<br />

of police and fire prevention service);<br />

5.8. Indicate the responsibilities and<br />

rights of the range officer<br />

5.9. Indicate activities for safe<br />

handling of weapons (clearing,<br />

immediate action drills, etc);<br />

5.<strong>10</strong>. a map of the location on a scale<br />

of 1/200 of all spaces with the<br />

indication of their connections, access<br />

routes and exits, as well as the nature<br />

and place of fire extinguishers and the<br />

location of the electrical switchboard;<br />

5.11. the certificate from the<br />

14<br />

5.2. Radno vreme;<br />

5.3. Opis prihvaćenih vrsti vatrenih<br />

oružja/kalibara/metaka;<br />

5.4. Opis delatnosti streljane (npr: luk<br />

gađanja, postavljanje mete, ovlašćene<br />

mete). Delatnosti koje nisu opisane<br />

smatraju se zabranjenim;<br />

5.5. Pregled bezbednosnih mera<br />

(zaštita sluha, zaštita očiju, zaštita od<br />

zagađenja olovom, gasom, itd.);<br />

5.6. Opis zastavica/svetala za<br />

upozorenje i drugih znakova za<br />

upozorenje;<br />

5.7. Informacije u slučaju nesreće<br />

(najbliža bolnica i broj telefona, broj<br />

telefona policije i vatrogasne službe);<br />

5.8. Odgovornosti i prava službenika<br />

streljane;<br />

5.9. Aktivnosti za bezbedno rukovanje<br />

oružjem (pražnjenje, vežbe za hitno<br />

delovanje, itd.)<br />

5.<strong>10</strong>. Karta lokacije u razmeri 1/200<br />

sa svim prostorima i prikazanim<br />

međusobnim vezama, prilaznim<br />

putevima i izlazima, kao i<br />

karakteristike i mesta protivpožarnih<br />

aparata i razvodne kutije za struju;<br />

5.11. Uverenje od ovlašćenje


autorizuar për fikjen e zjarrit në lidhje<br />

me natyrën, numrin dhe vendin e<br />

fikësve <strong>të</strong> zjarrit, dhe certifika<strong>të</strong>n për<br />

numrin e personave <strong>të</strong> lejuar në zonën<br />

për qitje;<br />

5.12. Certifikatat në lidhje me veti<strong>të</strong> e<br />

rezistencës së zjarrit ose për vet-fikje<br />

<strong>të</strong> materialeve <strong>të</strong> përdorura <strong>të</strong><br />

ndërtimit;<br />

5.13. Certifikatat në lidhje me<br />

kontrollet e instalimit elektrik dhe<br />

aparateve për fikjen e zjarrit;<br />

5.14. Emrin e personit përgjegjës për<br />

siguri, me tutje në tekst si zyrtari<br />

kryesor i plogonit;<br />

5.15. Regjistrin e punës se<br />

mirmbajtjes që tregon natyrën dhe<br />

da<strong>të</strong>n e inspektimit dhe mirëmbajtjes<br />

dhe riparimet ne poligonin e qitjes që<br />

mund <strong>të</strong> jenë objekt i inspektimit;<br />

6. Doracaku për PSP i përshkruar në<br />

paragrafin 5 <strong>të</strong> këtij neni miratohet nga<br />

organi kompetent.<br />

7. Projekti i doracakut PSP për poligone do<br />

t’i dërgohet organit kompetent për miratim.<br />

8. Organi kompetent do <strong>të</strong> përgjigjet brenda<br />

30 di<strong>të</strong>ve pas pranimit <strong>të</strong> projektit se<br />

doracakut për PSP.<br />

9. Organi kompetent ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n që <strong>të</strong><br />

authorized fire service concerning the<br />

nature, the number of and the place of<br />

the fire extinguishers, and the<br />

certificate with respect to the number<br />

of persons allowed in the shooting<br />

area;<br />

5.12. the certificates with respect to<br />

the fire-resistance or selfextinguishing<br />

properties of<br />

construction materials used;<br />

5.13. the certificates concerning the<br />

controls of the electrical installation<br />

and the fire extinguishers;<br />

5.14. the name of the person<br />

responsible for safety further referred<br />

to as the master range officer;<br />

5.15. a work maintenance register<br />

listing the nature and date of<br />

inspection and maintenance activities<br />

and repair work at the shooting range<br />

which can be subject to inspection;<br />

6. The RSP manual described in paragraph 5<br />

of this article shall be subject to approval by<br />

the competent body.<br />

7. A draft of the RSP manual will be<br />

submitted to the competent body for<br />

approval.<br />

8. The competent body will decide within 30<br />

days after receiving the draft RSP manual.<br />

9. The competent body has the right to<br />

15<br />

protivpožarne službe u vezi sa<br />

karakteristikama, brojem i mestima<br />

protivpožarnih aparata, kao i uverenje<br />

o broju lica koji je dozvoljen u<br />

streljani;<br />

5.12. Uverenje o otpornosti na požar<br />

ili svojstvima građevinskog materijala<br />

koji je korišćen da se samostalno gasi;<br />

5.13. Uverenje o kontroli električne<br />

instalacije i protivpožarnih aparata;<br />

5.14. Ime odgovornog lica za<br />

bezbednost od požara, u daljem tekstu<br />

glavni službenik streljane;<br />

5.15. Evidencija o radu na održavanju<br />

koja beleži karakteristike i datume<br />

inspekcija i održavanja, kao i radova<br />

na opravkama streljane, koja se može<br />

podvrgnuti inspekciji.<br />

6. Priručnik SPS opisan u stavu 5. ovog člana<br />

odobrava nadležni organ.<br />

7. Nacrt priručnika SPS podnosi se<br />

nadležnom organu na odobravanje.<br />

8. Nadležni organ donosi odluku u roku od 30<br />

dana od dana prijema priručnika SPS.<br />

9. Nadležni organ ima pravo da predloži


propozojë ndryshimet ose <strong>të</strong> refuzojë<br />

projektin e doracakut për PSP.<br />

<strong>10</strong>. Në rast se projekt doracaku për PSP<br />

refuzohet, kërkuesi ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e ankesës në<br />

Komisionin për Ankesa brenda 15 di<strong>të</strong>ve.<br />

11. Në rast se organi kompetent propozon<br />

ndryshimet në projektin e doracakut për PSP,<br />

aktivitetet në poligonet civile te qitjes<br />

përkohësisht ndalohen ose nuk mund <strong>të</strong><br />

fillojnë. Afati kohor maksimal për përgjigje<br />

ndaj ndryshimeve <strong>të</strong> propozuara ësh<strong>të</strong> 6 muaj.<br />

12. <strong>Udhëzim</strong>et shtesë për doracakun për PSP<br />

janë dhënë në shtojcën E.<br />

Neni 8<br />

Zyrtarët e poligonit<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes ka zyrtarin<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit i cili ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />

sigurinë e poligonit civil te qitjes.<br />

2. Çdo poligon civil i qitjes ka së paku një<br />

zyrtar poligoni për vijen e qitjes që nuk<br />

tejkalon 8 vende <strong>të</strong> qitjes, për armët e zjarrit<br />

<strong>të</strong> shkurta dhe <strong>të</strong> gjata dhe armët me tojë, dhe<br />

në rastin e diskut, kurthit ose argjilës; 2 vende<br />

<strong>të</strong> qitjes.<br />

3. Zyrtari kryesor i poligonit dhe zyrtarët e<br />

vijes së qitjes mund <strong>të</strong> ndalojnë qitjen duke<br />

urdhëruar “NDAL QITJEN” si dhe ka <strong>të</strong><br />

propose amendments to or refuse the draft<br />

RSP manual.<br />

<strong>10</strong>. In case the draft RSP manual is refused<br />

the applicant has the right to appeal to the<br />

Appeal Committee within 15 days.<br />

11. In case the competent body proposes<br />

amendments to the draft RSP manual, the<br />

activities on the civil shooting range are<br />

temporarily banned or cannot be started. The<br />

maximum timeframe for responding to these<br />

proposed amendments is 6 months.<br />

12. Further guidance on the RSP manual is<br />

provided in Attachment E.<br />

Article 8<br />

Range officer<br />

1. Every civil shooting range shall assign a<br />

master range officer who is responsible for<br />

the safety of the civil shooting range.<br />

2. Every civil shooting range shall at least<br />

have at least one range officer per firing line<br />

not exceeding 8 firing points; for short and<br />

long firearms and sinew backed weapon, and<br />

in case of skeet, trap or clay; 2 firing points.<br />

3. The master range officer and the firing line<br />

officers can stop the shooting by giving the<br />

commend “STOP SHOOTING” as well as is<br />

16<br />

izmene i dopune ili da odbije nacrt priručnika<br />

SPS.<br />

<strong>10</strong>. U slučaju da je nacrt priručnika SPS<br />

odbijen, kandidat ima pravo žalbe koju u roku<br />

od 15 dana podnosi Komisiji za žalbe.<br />

11. U slučaju da nadležni organ predloži<br />

izmene i dopune nacrta priručnika SPS,<br />

delatnosti civilne streljane se privremeno<br />

zabranjuju i ne mogu početi. Krajnji rok za<br />

odgovor na predložene izmene i dopune<br />

iznosi 6 meseci.<br />

12. Više smernica o priručniku SPS dato je u<br />

prilogu E.<br />

Član 8<br />

Službenik streljane<br />

1. Svaka civilna streljana mora da odredi<br />

glavnog službenika koji je odgovoran za<br />

bezbednost u civilnoj streljani.<br />

2. Svaka civilna streljana mora da ima<br />

najmanje jednog službenika zaduženog za<br />

jednu liniju gađana koja nema više od 8 tački<br />

gađanja; za kratko i dugo oružje, kao i za<br />

ojačano oružje, i u slučaju skita, trapa ili<br />

glinenih meta; 2 tačke gađanja.<br />

3. Glavni službenik streljane i službenici<br />

zaduženi za liniju gađana mogu zaustaviti<br />

gađanje uzvikivanjem komande „PREKID


drej<strong>të</strong>n që ta përjashtoj personin që nuk<br />

respekton rregullat e poligonit civil i qitjes.<br />

Mos respektimi i kërkesës së zyrtarit <strong>të</strong><br />

poligonit mund rezultojë në raportimin e<br />

incidentit në polici.<br />

4. Zyrtari kryesor i poligonit, zyrtarët e vijës<br />

së qitjes dhe trajnerët duhet <strong>të</strong> certifikohen<br />

nga organi kompetent dhe <strong>të</strong> kalojnë provimin<br />

për instruktor.<br />

5. Përgjegjësi<strong>të</strong> e punëtorëve <strong>të</strong> poligonit civil<br />

<strong>të</strong> qitjes:<br />

5.1. zyrtari kryesor i poligonit ;<br />

5.1.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />

sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong><br />

poligonit;<br />

5.1.2. ësh<strong>të</strong> autoriteti kryesor<br />

për zyrtarët e vijës së qitjes,<br />

trajnerët, zyrtaret e qendrave te<br />

dispeçerit, zyrtarit për ndihmë<br />

<strong>të</strong> parë dhe zyrtarit në<br />

recepcion;<br />

5.1.3. ka autoritetin që <strong>të</strong><br />

ndalojë <strong>të</strong> gjitha aktivitetet e<br />

qitjes në poligon, nëse<br />

kërkohet.<br />

5.1.4. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />

dokumentacion <strong>të</strong><br />

përshtatshëm <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong><br />

poligonit dhe evidentimin;<br />

eligible to call the person not observing the<br />

range rules to leave the civil shooting range<br />

facilities. Not following the range officer<br />

request can result in reporting the incident to<br />

the police.<br />

4. Master range officer, firing line officers<br />

and coaches must be certified by the<br />

competent body having passed the instructor<br />

examination.<br />

5. Responsibilities of the employees of the<br />

civil shooting range:<br />

5.1. master range officer;<br />

5.1.1. is responsible for the<br />

overall safety of the shooting<br />

range;<br />

5.1.2. is the principal authority<br />

for the firing line officers,<br />

coaches, dispatch center<br />

officer, first aid officer and the<br />

reception point officer;<br />

5.1.3. Has the authority to stop<br />

all firing activities in the<br />

shooting range when<br />

necessary;<br />

5.1.4. Is responsible for proper<br />

documentation of the range<br />

activity and evidencing;<br />

17<br />

GAĐANJA“ i imaju pravo da lice koje ne<br />

poštuje pravila streljane pozovu da napusti<br />

objekt. Nepoštovanje zahteva službenika<br />

streljane može voditi ka prijavljivanju slučaja<br />

policiji.<br />

4. Glavni službenik streljane, službenici<br />

zaduženi za liniju gađanja i treneri moraju<br />

dobiti uverenje nadležnog organa da su<br />

položili ispit za instruktora.<br />

5. Odgovornosti zaposlenih u streljani:<br />

5.1. glavni službenik streljane;<br />

5.1.1.odgovoran je za opštu<br />

bezbednost streljane;<br />

5.1.2. ima glavnu vlast za<br />

otpuštanje službenika<br />

zaduženih za liniju gađanja,<br />

trenera, službenika centralne<br />

kancelarije; službenika za prvu<br />

pomoć i recepcionera;<br />

5.1.3. Ima vlast da zaustavi sve<br />

aktivnosti gađanja u streljani<br />

kada je to neophodno;<br />

5.1.4. Odgovoran je za<br />

odgovarajuće dokumentovanje<br />

i evidentiranje aktivnosti u<br />

streljani;


6. Zyrtari i vijes së qitjes:<br />

5.1.5. mbikëqyr hedhjen dhe<br />

shpërndarjen e municionit;<br />

5.1.6. mund <strong>të</strong> marrë rolin si<br />

zyrtar i vijës së qitjes, zyrtare i<br />

poligonit apo trajner kur nuk<br />

ësh<strong>të</strong> i caktuar si zyrtar<br />

kryesor i poligonit.<br />

6.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e<br />

përgjithshme <strong>të</strong> vijës specifike <strong>të</strong><br />

qitjes;<br />

6.2. i raporton zyrtarit kryesor <strong>të</strong><br />

poligonit/zyrtarit <strong>të</strong> poligonit;<br />

6.3. ka autoritetin që <strong>të</strong> ndalojë <strong>të</strong><br />

gjitha aktivitetet e qitjes në linjë<br />

specifike <strong>të</strong> qitjes, nëse kërkohet;<br />

6.4. mund <strong>të</strong> marrë rolin si trajner<br />

nese nuk caktohet si zyrtar i vijes se<br />

qitjes;<br />

6.5. në raste kur poligoni ka me<br />

shumë se 8 pika <strong>të</strong> qitjes një zyrtare i<br />

vijës se qitjes do e caktohet si zyrtar i<br />

poligonit.<br />

7. Trajneri, nëse ka:<br />

7.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e<br />

përgjithshme <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit te caktuar;<br />

6. Firing line officer:<br />

5.1.5. Supervise ammunition<br />

disposal and dispensation;<br />

5.1.6. Can take role as fire line<br />

officer, range officer or coach<br />

when not assign as master<br />

range officer.<br />

6.1. Is responsible for the overall<br />

safety of a specific firing line;<br />

6.2. reports to the Master range<br />

officer/range officer;<br />

6.3. has the authority to stop the firing<br />

activities in a specific firing line when<br />

necessary;<br />

6.4. can take the role as a coach if not<br />

assign as fire line officer;<br />

6.5. in case of a range with more than<br />

8 firing points one fire line officer will<br />

be assigned as range officer.<br />

7. Coaches if available:<br />

7.1. is responsible for the overall<br />

safety of a specific shooter;<br />

18<br />

5.1.5. Nadgleda raspolaganje<br />

municijom i razrešavanje<br />

municije;<br />

5.1.6. Može da preuzme ulogu<br />

službenika zaduženog za liniju<br />

gađanja, službenika streljane<br />

ili trenera kada nije određen<br />

kao glavni službenik streljane.<br />

6. Službenik zadužen za liniju gađanja:<br />

6.1. odgovoran je za opštu bezbednost<br />

na određenoj liniji gađanja;<br />

6.2. odgovoran je glavnom službeniku<br />

streljane/službeniku streljane;<br />

6.3. ima vlast da zaustavi gađanje na<br />

određenoj liniji gađanja kada je to<br />

neophodno;<br />

6.4. može preuzeti ulogu trenera ako<br />

nije određen kao službenik streljane;<br />

6.5. u slučaju da streljana ima više od<br />

8 tački gađanja jedan službenik linije<br />

gađanja se određuje kao službenik<br />

streljane.<br />

7. Trener, ako postoji:<br />

7.1. odgovoran je za opštu bezbednost<br />

određenog strelca;


7.2. i raporton zyrtarit <strong>të</strong> linjës së<br />

qitjes;<br />

7.3. ka autoritetin që <strong>të</strong> ndalojë<br />

aktivitetet e qitjes nga qi<strong>të</strong>si i caktuar,<br />

nëse ka nevojë.<br />

6. Në rastin e poligonit civil me ve<strong>të</strong>m një<br />

vijë për qitje me maksimum 8 vende për qitje,<br />

funksioni i Zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit mund<br />

<strong>të</strong> akumulohet nga funksioni i Zyrtarit <strong>të</strong> vijës<br />

së qitjes.<br />

Neni 9<br />

Qendra e dispeçerit<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes themelon qendrën<br />

e dispeçerit dhe emëron zyrtarin e dispeçerit.<br />

2. Qendra e dispeçerit ësh<strong>të</strong> nën autoritetin e<br />

zyrtarit kryesor i poligonit.<br />

3. Qendra e dispeçerit ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për:<br />

3.1. komunikimin në mes <strong>të</strong> zyrtarit<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit, zyrtarin e<br />

dispeçerit dhe var<strong>të</strong>sit e tij;<br />

3.2. për porosi <strong>të</strong> sigurisë dhe<br />

emergjences;<br />

3.3. për mirëmbajtjen e librit dëshmi<br />

<strong>të</strong> qitjes;<br />

3.4. për hapjen e dyerve hyrëse në<br />

zonën e qitjes në poligonet civile te<br />

7.2. reports to the Firing line officer;<br />

7.3. has the authority to stop the firing<br />

activities by a specific shooter when<br />

necessary.<br />

6. In case of a civilian shooting range with<br />

only one firing line with a maximum of 8<br />

firing points, the function of master range<br />

officer can be accumulated with the function<br />

of firing line officer.<br />

Article 9<br />

Dispatch center<br />

1. Every civil shooting range shall establish a<br />

dispatch center and assign a dispatch officer.<br />

2. The dispatch center is under the authority<br />

of the master range officer.<br />

3. The dispatch center is responsible for:<br />

3.1. the communication between the<br />

master range officer, dispatch officer<br />

and subordinates;<br />

3.2. for the safety and emergency<br />

messages;<br />

3.3. for the maintaining of the<br />

shooting evidence book;<br />

3.4. for the opening of the access<br />

doors to the firing zone in indoor civil<br />

19<br />

7.2.odgovoran je službeniku<br />

zaduženom za liniju gađanja;<br />

7.3. ima vlast da zaustavi gađanje<br />

određenog strelca kada je to<br />

neophodno.<br />

6. U slučaju civilne streljane sa samo jednom<br />

linijom gađanja sa najviše 8 tački gađanja,<br />

funkcija glavnog službenika streljane se može<br />

spojiti sa funkcijom službenika zaduženog za<br />

liniju gađanja.<br />

Član 9<br />

Centralna kancelarija<br />

1. Svaka civilna streljana mora imati<br />

centralnu kancelariju i dispečera.<br />

2. Centralna kancelarija je pod odgovornošću<br />

glavnog službenika streljane.<br />

3. Centralna kancelarija je odgovorna za:<br />

3.1. komunikaciju između glavnog<br />

službenika centrale, dispečera i<br />

podređenih;<br />

3.2. mere bezbednosti i va<strong>nr</strong>edne<br />

mere;<br />

3.3. vođenje knjige evidencije<br />

gađanja;<br />

3.4. otvaranje ulaznih vrata u zonu<br />

gađanja u zatvorenim civilnim


qitjes mbyllura;<br />

3.5. për drejtimin e mekanizmave dhe<br />

mjeteve te nevojshme per funkcionim<br />

te pershtatshëm te poligonit;<br />

3.6. për funkcionimin e mjeteve te<br />

sigurise ne vijen e qitjes ne rast te<br />

nevojes apo emergjences.<br />

4. Zyrtari kryesor i poligonit mund <strong>të</strong> kryej<br />

edhe punën e zyrtarit <strong>të</strong> dispecerit, me<br />

përjashtim <strong>të</strong> rastiti <strong>të</strong> pershkruar ne nenin 8<br />

paragrafi 6 <strong>të</strong> këtij udhëzimi administrativ.<br />

Neni <strong>10</strong><br />

Recepcioni<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes vendosë<br />

recepcionin dhe emëron recepsionistin.<br />

2. Recepcioni ësh<strong>të</strong> nën autoritetin e zyrtarit<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit.<br />

3. Recepcioni ësh<strong>të</strong> përgjegjës për:<br />

3.1. kontroll <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga<br />

poligoni civil i qitjes;<br />

3.2. për mirëmbajtjen e librit për<br />

hyrje/dalje;<br />

3.3. për ndarjen e kartelave për qitje<br />

për qi<strong>të</strong>sit;<br />

3.4. për kontrollin e dokumenteve që<br />

lejojnë personat <strong>të</strong> ushtrojnë qitje ne<br />

shooting ranges;<br />

3.5. for steering the mechanisms and<br />

devices necessary for proper operation<br />

of the range.<br />

3.6. for operating the safety apparatus<br />

at the firing line in case of the need or<br />

emergency.<br />

4. The function of master range officer can be<br />

accumulated with the function of dispatch<br />

officer, with the exception of the case<br />

described under Article 8 paragraph 6 of this<br />

administrative instruction.<br />

Article <strong>10</strong><br />

Reception Point<br />

1. Every civil shooting range shall establish a<br />

reception point and assign a reception point<br />

officer.<br />

2. The reception point is under the authority<br />

of the master range officer.<br />

3. The reception point is responsible for:<br />

3.1. entry and exit control at the civil<br />

shooting range;<br />

3.2. for maintaining the entry/exit<br />

book;<br />

3.3. for the issuing of the firing cards<br />

to shooters;<br />

3.4. for controlling the documents<br />

permitting the persons to practice<br />

20<br />

streljanama;<br />

3.5 upravljanje mehanizmima i<br />

spravama neophodnim za<br />

odgovarajuće funkcionisanje streljane.<br />

3.6. rukovanje bezbednosnim<br />

aparatom na liniji gađanja u slučaju<br />

potrebe ili va<strong>nr</strong>ednog stanja.<br />

4. Funkcija glavnog službenika streljane se<br />

može spojiti sa funkcijom dispečera, izuzev u<br />

slučaju opisanom u članu 8. stavu 6. ovog<br />

administrativnog uputstva.<br />

Član <strong>10</strong><br />

Recepcija<br />

1. Svaka streljana mora imati recepciju i<br />

recepcionera.<br />

2. Recepcija je pod odgovornošću glavnog<br />

službenika streljane.<br />

3. Recepcija je odgovorna za:<br />

3.1. kontrolu ulaza u i izlaza iz civilne<br />

streljane;<br />

3.2. vođenje knjige ulaza/izlaza;<br />

3.3. izdavanje kartica za gađanje<br />

strelcima;<br />

3.4. kontrolu isprava lica sa dozvolom<br />

da vežbaju u streljani;


poligon;<br />

3.5. për kontrollim <strong>të</strong> armëve dhe<br />

municionit gja<strong>të</strong> hyrjes dhe daljes së<br />

poligonit.<br />

4. Për gara sportive aplikohen rregullat e<br />

ISSF apo FITA.<br />

Neni 11<br />

Zonat e rrezikut<br />

1. Ndërtimi, mbishkrimi dhe shënjimi i<br />

poligonit bëhet duke marrë parasysh<br />

domosdoshmërinë e përcaktimit <strong>të</strong> zonave <strong>të</strong><br />

rrezikut.<br />

2. Zonat e rrezikut përcaktohen nga gjuajtja<br />

përtej cakut (poligonet e hapura) dhe predhat<br />

rikoshet (në <strong>të</strong> gjitha poligonet) si dhe qitjes<br />

në kënd.<br />

3. Zonat e rrezikut nuk marrin parasysh qitjet<br />

e qëllimshme që shkelin disiplinën e qitjes <strong>të</strong><br />

përcaktuar në PSP.<br />

4. Modelet e zonës së rrezikut janë përshkruar<br />

në shtojca D.<br />

shooting at the range;<br />

3.5. for controlling the<br />

incoming/outgoing weapons and<br />

ammunition to the range.<br />

4. For sport competitions ISSF or FITA rules<br />

are applicable.<br />

Article 11<br />

Danger areas<br />

1. The construction as well as signing and<br />

marking of the civil shooting range shall take<br />

into account the necessity of designating the<br />

danger areas.<br />

2. Danger areas are determined by overshoot<br />

(outdoor ranges) and ricochet projectiles (all<br />

ranges) as well as the angle of shooting.<br />

3. Danger areas do not take into account the<br />

deliberately fired shots in breach with the<br />

shooting discipline defined in the RSP.<br />

4. Danger area templates are further described<br />

in Attachment D.<br />

21<br />

3.5. kontrolu oružja i municije koja<br />

dolazi/odlazi iz streljane.<br />

4. Za sportska nadmetanja, važe pravila ISSFa<br />

ili FITA-e.<br />

Član 11<br />

Opasne zone<br />

1. Prilikom izgradnje kao i potpisivanja i<br />

obeležavanja civilne streljane, uzima se u<br />

obzir potreba za određivanjem opasnih zona.<br />

2. Opasne zone se određuju uzlaznom i<br />

silaznom putanjom projektila (otvorene<br />

streljane) i rikošetom (sve streljane), kao i<br />

uglom gađanja.<br />

3. Opasne zone ne uzimaju u obzir namerno<br />

ispaljene hice kojima se krši streljačka<br />

disciplina definisana u SPS.<br />

4. Obrasci opasne zone dodatno su opisani u<br />

prilogu D.


Neni 12<br />

Ndotja me plumb<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura, poligonet<br />

civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura dhe poligonet<br />

civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> kombinuara zbatojnë<br />

procedurat për menaxhim ose largim <strong>të</strong><br />

plumbit <strong>të</strong> akumuluar nga poligonet, nëse<br />

koncentrimi i plumbit në tokë tejkalon 500<br />

mikrogram për gram.<br />

Neni 13<br />

Emergjencat mjekësore<br />

1.Çdo poligon gjithmonë duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> se<br />

paku një punëtor <strong>të</strong> certifikuar për ofrimin e<br />

ndihmës së parë në dispozicion gja<strong>të</strong><br />

funkcionimit te poligonit. Ky funksion mund<br />

<strong>të</strong> kryhet nga zyrtari kryesor i poligonit,<br />

zyrtari i vijës së qitjes, trajner apo zyrtari i<br />

qendrës së dispeçerit.<br />

2. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë vendoset nën<br />

autoritetin e zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit.<br />

3. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë ësh<strong>të</strong> përgjegjës<br />

për:<br />

3.1. për ndihmën e parë <strong>të</strong><br />

menjëhershme, nëse kërkohet;<br />

3.2. organizimin e procedurës së<br />

vlerësimit për emergjencat mjekësore.<br />

Article 12<br />

Lead pollution<br />

(for firearms ranges only)<br />

Outdoor civil shooting range, indoor civil<br />

shooting range and a combined shooting civil<br />

range shall have implemented procedures to<br />

manage or remove accumulated lead from<br />

ranges, if soil lead concentration exceeds 500<br />

micrograms per gram.<br />

Article 13<br />

Medical emergency<br />

1. Every range shall have always at least one<br />

employee certified in provision of first aid<br />

available at the time of range operation. This<br />

function can be accumulated with master<br />

range officer, firing line officer, coach or<br />

dispatch center officer.<br />

2. The first aid officer is placed under the<br />

authority of the master range officer.<br />

3. The first aid officer is responsible for:<br />

3.1. Is responsible for the immediate<br />

first aid when necessary;<br />

3.2. Is responsible for organizing the<br />

evacuation procedure for medical<br />

emergencies.<br />

22<br />

Član 12<br />

Zagađenje olovom<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

Otvorena civilna streljana, zatvorena civilna<br />

streljana i kombinovana civilna streljana<br />

moraju da primene procedure za kontrolu ili<br />

uklanjanje nagomilanog olova u streljani, ako<br />

zagađenje zemljišta prekorači 500<br />

mikrograma po gramu.<br />

Član 13<br />

Medicinska intervencija<br />

1. Svaka streljana mora uvek imati jednog<br />

radnika koji ima uverenje za pružanje prve<br />

pomoći koja je na raspolaganju tokom radnog<br />

vremena streljane. Ova funkcija se može<br />

spojiti sa funkcijom glavnog službenika<br />

streljane, službenika zaduženog za liniju<br />

gađanja, trenera ili dispečera.<br />

2. Službenik za prvu pomoć je pod<br />

odgovornošću glavnog službenika streljane.<br />

3. Službenik za prvu pomoć je odgovoran za:<br />

3.1. hitno pružanje prve pomoći kada<br />

je to neophodno;<br />

3.2. organizovanje procedure za<br />

evakuaciju u slučaju hitne medicinske<br />

intervencije.


4. Çdo poligon pajiset me pakon e certifikuar<br />

<strong>të</strong> ndihmës së parë.<br />

5. Në rast <strong>të</strong> aksidentit apo problemit<br />

shënde<strong>të</strong>sor:<br />

5.1. Zyrtari kryesor i poligonit civil <strong>të</strong><br />

qitjes ësh<strong>të</strong> përgjegjës për informimin e<br />

shërbimeve relevante <strong>të</strong> emergjencës si<br />

dhe siguron evakuimin mjekësor gjer në<br />

spitalin më <strong>të</strong> afërt, nëse kërkohet.<br />

Neni 14<br />

Parandalimi i zjarrit<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Për planet për parandalim <strong>të</strong> zjarrit dhe<br />

pajisjet do <strong>të</strong> aplikohen ligjet relevante por<br />

përfshijnë së paku kushtet si në vijim:<br />

1.1. objekti duhet <strong>të</strong> disponojë numër<br />

<strong>të</strong> mjaftueshem <strong>të</strong> mjeteve për fikjen e<br />

zjarrit <strong>të</strong> përshtatshme, <strong>të</strong> gatshme dhe<br />

leh<strong>të</strong> <strong>të</strong> qasura për përdorim<br />

(kategoria ABC);<br />

1.2. gjendja e mjeteve për fikjen e<br />

zjarrit duhet <strong>të</strong> kontrollohet së paku<br />

një herë në vit sipas ligjeve relevante;<br />

1.3. certifikatat me da<strong>të</strong>n dhe<br />

rezultatin e kontrollit duhet <strong>të</strong><br />

4. Every range shall be equipped with a<br />

certified first aid kit.<br />

5. In case of accident or health problem:<br />

5.1. The Master range officer of the civil<br />

shooting range is responsible for<br />

informing relevant emergency services as<br />

well as provide with emergency<br />

evacuation to the nearest hospital when<br />

needed.<br />

Article 14<br />

Fire prevention<br />

(for firearms ranges only)<br />

1. For the fire prevention plan and equipment<br />

will be applicable relevant laws but shall<br />

include at minimum the following conditions:<br />

1.1. the establishment must dispose of<br />

a sufficient number of suitable, ready<br />

to use and easily accessible fire<br />

extinguishers (Category ABC);<br />

1. 2. the performance of these fire<br />

extinguishers is to be checked at least<br />

each year according to relevant laws;<br />

1. 3. certificates with the date and<br />

result of this control must be included<br />

23<br />

4. Svaka streljana mora imati prihvaćenu<br />

opremu za prvu pomoć.<br />

5. U slučaju nesreće ili zdravstvenog<br />

problema:<br />

5.1. Glavni službenik civilne streljane<br />

odgovoran je za obaveštavanje<br />

relevantne hitne službe i za<br />

obezbeđivanje hitne evakuacije do<br />

najbliže bolnice kada je to potrebno.<br />

Član 14<br />

Prevencija požara<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Za plan prevencije požara i opremu<br />

primenjuju se važeći zakoni ali sadrže<br />

najmanje sledeće uslove:<br />

1.1. objekat mora da raspolaže sa<br />

dovoljnim brojem odgovarajućih,<br />

spremnih protivpožarnih aparata<br />

kojima se lako može pristupiti<br />

(kategorije ABC);<br />

1.2. funkcionalnost tih protivpožarnih<br />

aparata se mora proveravati najmanje<br />

jednom godišnje u skladu sa<br />

relevantnim zakonima;<br />

1.3. dosije o bezbednosti mora da<br />

sadrži uverenja sa datumima i


përfshihen në dosjen e sigurisë e cila<br />

mbahet në dispozicion për raste <strong>të</strong><br />

inspektimit <strong>të</strong> zyrtarit mbikëqyrës.<br />

1.4. mjetet për fikjen e zjarrit nuk<br />

duhet <strong>të</strong> gjenden në zonën e qitjes;<br />

1.5. ndalohet deponimi i substancave<br />

<strong>të</strong> ndezshme ose plasëse në zonën e<br />

qitjes;<br />

1.6. asnjë qi<strong>të</strong>s nuk do <strong>të</strong> merr më<br />

shumë fishekë në zonën e qitjes sesa<br />

që i duhen për sesionin e tij/saj <strong>të</strong><br />

qitjes;<br />

1.7. ndalohet pirja e duhanit në zonën<br />

e poligonit.<br />

Neni 15<br />

Objektet administrative<br />

1. Objektet administative themelohen me<br />

qëllim <strong>të</strong> funksionimit <strong>të</strong> poligoneve, dhe<br />

përfshijnë:<br />

1.1. zyrat administrative;<br />

1.2. sallat për pritje dhe kafeterinë;<br />

dhe<br />

1.3. toaletet dhe banjot.<br />

2. Në poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura,<br />

objektet administrative nuk duhet <strong>të</strong> lejojne<br />

qasje direkte në vijat e qitjes përveç sallave<br />

për pritje <strong>të</strong> cilat ndahen me dyer <strong>të</strong> blinduara<br />

<strong>të</strong> sigurisë nga vijat e qitjes.<br />

in the safety file which is kept<br />

available for the inspection of the<br />

supervisory official.<br />

1.4. the fire extinguishers must not be<br />

located in the shooting zone;<br />

1.5. the storage of combustible or<br />

explosive substances in the shooting<br />

area is prohibited;<br />

1.6. each shooter will take no more<br />

cartridges into the shooting area than<br />

he/she needs for his session of<br />

shooting;<br />

1.7. it is forbidden to smoke in a<br />

shooting area.<br />

Article 15<br />

<strong>Administrativ</strong>e premises<br />

1. <strong>Administrativ</strong>e premises shall be<br />

established regarding functioning of the<br />

ranges, and include as following:<br />

1.1. administrative offices;<br />

1.2. waiting rooms and cafeteria; and<br />

1.3. toilets and wash rooms.<br />

2. In indoor civil shooting ranges,<br />

administrative premises should not allow for<br />

the direct access to the firing lines except<br />

waiting rooms which will be separated with<br />

armored security doors from the firing lines.<br />

24<br />

rezultatima te kontrole i mora biti<br />

dostupan za inspekciju koju vrši<br />

nadležni organ;<br />

1.4. protivpožarni aparati se ne smeju<br />

smeštati u zoni gađanja;<br />

1.5.skladištenje sagorljivih ili<br />

eksplozivnih supstanci u zoni gađanja<br />

je zabranjeno;<br />

1.6. svaki strelac ne sme nositi više<br />

metaka u zonu gađanja nego što mu je<br />

potrebno za vreme gađanja;<br />

1.7. zabranjeno je pušiti u zoni<br />

gađanja.<br />

Član 15<br />

Objekat za administraciju<br />

1. Objekat za administraciju mora postojati u<br />

cilju funkcionisanja streljane i mora<br />

obuhvatiti sledeće:<br />

1.1. <strong>Administrativ</strong>ne kancelarije;<br />

1.2. Prostorije za čekanje i kafiterija; i<br />

1.3. Toaleti i perionice.<br />

2. U zatvorenim streljanama, objekti za<br />

administraciju ne smeju omogućiti direktan<br />

pristup linijama gađanja, osim čekaonica koje<br />

se moraju odvojiti blindiranim sigurnosnim<br />

vratima od linija gađanja.


3. Ndalohet shërbimi i pijeve alkoolike në<br />

poligon.<br />

4. Objektet administrative poashtu shërbejnë<br />

për qellime <strong>të</strong> evidentimit <strong>të</strong> personave fizik<br />

brenda poligoneve dhe për shpërndarjen e<br />

armëve dhe municionit. Evidenca e<br />

pjesëmarrësve në qitje, evidenca për<br />

shpërndarjen e armëve, municionit dhe<br />

përdorimit <strong>të</strong> armëve dhe municionit do <strong>të</strong><br />

mbahet për <strong>10</strong> vite dhe mund t’i nënshtrohet<br />

inspektimit nga inspektorët e caktuar nga<br />

Organi Kompetent.<br />

Neni 16<br />

Vendi i ruajtjes për armëzjarri dhe<br />

municion<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

Vendet e ruajtjës për arme zjarri dhe<br />

municion <strong>të</strong> poligoneve <strong>të</strong> qitjes janë<br />

teknikisht dhe fizikisht e siguruar nga hyrja e<br />

paautorizuar e personave <strong>të</strong> tjerë dhe ësh<strong>të</strong> në<br />

aspektin arkitektural e ndarë nga poligonet<br />

dhe ësh<strong>të</strong> në pajtim me kriteret e standardeve<br />

themelore per vendet e ruajtjes<br />

3. It is forbidden to serve alcoholic beverage<br />

at the shooting range.<br />

4. <strong>Administrativ</strong>e premises shall also serve<br />

for the purpose of evidencing of natural<br />

persons within shooting areas and issuing of<br />

weapons and ammunition. Evidencing of<br />

shooting participants, issuing of weapons,<br />

ammunition and use of weapons and<br />

ammunition will be kept for <strong>10</strong> years and<br />

might be the subject of the inspection of the<br />

Competent Body assigned inspectors.<br />

Article 16<br />

Storage room for firearms and<br />

ammunition<br />

(for firearms ranges only)<br />

The storage room for firearms and<br />

ammunition of the civil shooting ranges shall<br />

be technically and physically secured from<br />

unauthorized access of other persons and be<br />

architecturally separated from the shooting<br />

ranges and in accordance to basic requirement<br />

standards on storage.<br />

25<br />

3. Zabranjeno je služenje alkoholnih pića u<br />

streljanama.<br />

4. <strong>Administrativ</strong>ne prostorije takođe služe za<br />

evidentiranje fizičkih lica u streljanama i<br />

izdavanje oružja i municije. Evidencija o<br />

učesnicima u streljaštvu, izdavanju oružja i<br />

municije i korišćenju oružja i municije vodi<br />

se <strong>10</strong> godina i može biti podvrgnuta<br />

inspekciji nadležnog organa.<br />

Član 16<br />

Skladište vatrenog oružja i municije<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

Skladište vatrenog oružja i municije u civilnoj<br />

streljani mora biti tehnički i fizički<br />

obezbeđeno od neovlašćenog pristupa drugih<br />

lica, i arhitektonski odvojeno od streljane, u<br />

skladu sa osnovnim uslovima i standardima<br />

za skladište.


Neni 17<br />

Izolimi i zhurmës<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet e mbyllura për<br />

armë zjarri)<br />

1. Zhurma i shkaktuar nga qitja brenda<br />

poligoneve civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />

izolohet nga materiali me ndezje <strong>të</strong><br />

ngadalshme ose materiali që fiket ve<strong>të</strong> gja<strong>të</strong><br />

zjarrit.<br />

2. Fuqia e zhurmes nuk tejkalon 85 decibelë<br />

brenda objektit, 70 decibelë jash<strong>të</strong> objektit<br />

dhe 45 decibelë në vendbanimin më <strong>të</strong> afërt.<br />

Neni 18<br />

Mbeturinat<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Pas çdo sesioni i qitjes mblidhen gëzhojat<br />

dhe mbahen në kuti <strong>të</strong> mbyllur metali.<br />

2. Fishekët e mbledhur me barut <strong>të</strong> pandezur<br />

duhet <strong>të</strong> lagen dhe <strong>të</strong> vendosen në pritje për<br />

largimin e tyre.<br />

3. Gëzhojat, predhat dhe fisheket duhet <strong>të</strong><br />

dërgohen për riciklim ose <strong>të</strong> shkatrohen në<br />

pajtim me rregulloret në fuqi.<br />

4. Copëzat e grumbulluara dhe filtrat e<br />

Article 17<br />

Noise isolation<br />

( for firearms indoor ranges only)<br />

1. The noise caused by the shooting within<br />

the indoor civil shooting ranges shall be<br />

isolated by slow burning material or to be<br />

self-extinguishing during fire.<br />

2. The strength of the noise shall not exceed<br />

more than 85 decibels inside the facility, 70<br />

decibels outside the facility and 45 decibels in<br />

the closest dwelling.<br />

Article 18<br />

Waste<br />

( for firearms ranges only)<br />

1. After each shooting session the cartridge<br />

cases are to be collected and kept in a closed<br />

metal box.<br />

2. Collected suspended particulates with<br />

unburned gunpowder must be moistened in<br />

anticipation of removal.<br />

3. Cartridge cases, projectiles and cartridge<br />

remains must be either sent for recycling or<br />

destroyed in accordance with prevailing<br />

regulations.<br />

4. Both the collected suspended particulates<br />

26<br />

Član 17<br />

Izolacija od buke<br />

(samo za zatvorene streljane u kojima se<br />

koristi vatreno oružje)<br />

1. Buka koju uzrokuje gađanje u zatvorenim<br />

civilnim streljanama mora se izolovati<br />

materijalom koji sporo gori ili koji se<br />

samostalno gasi tokom požara.<br />

2. Jačina buke ne sme prekoračiti 85 decibala<br />

unutar objekta, 70 decibala van objekta i 45<br />

decibala u najbližim zgradama.<br />

Član 18<br />

Otpad<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Posle svake vežbe gađanja prazne čaure se<br />

moraju sakupiti i čuvati u zatvorenoj metalnoj<br />

kutiji.<br />

2. Sakupljene suspendovane čestice sa<br />

nesagorelim barutom moraju se iskvasiti dok<br />

se ne uklone.<br />

3. Prazne čaure, ostaci projektila i metaka<br />

moraju se poslati na reciklažu ili uništiti u<br />

skladu sa važećim propisima.<br />

4. Sakupljene suspendovane čestice na jednoj


mbushur (nga nxjerrja dhe nga thithja me<br />

vakuum) duhet <strong>të</strong> mënjanohen në pajtim me<br />

rregulloret në fuqi.<br />

5. Lecka te vajosura <strong>të</strong> mbetura pas pastrimit<br />

<strong>të</strong> armës duhet <strong>të</strong> mblidhen në një vend dhe <strong>të</strong><br />

largohen në perputhje me rregulloret<br />

ekszistuese.<br />

Neni 19<br />

Dispozitat për komunikim në poligone<br />

Poligoni civil i qitjes duhet <strong>të</strong> pajiset me së<br />

paku një lidhje telefonike dhe radiolidhje<br />

portative ose komunikimi me altoparlant nga<br />

vija e qitjes me qendrën e dispeçerit.<br />

Neni 20<br />

Kriteret specifike për poligonet e hapura<br />

në lokacione <strong>të</strong> pabanuara<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura<br />

ndërtohen në lokacione <strong>të</strong> pabanuara me<br />

dimensione prej së paku:<br />

1.1. 6 metra gjerësi dhe 15 metra<br />

gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong><br />

and the soiled filters (both from extraction<br />

and from vacuum cleaning) must be disposed<br />

of in accordance with prevailing regulations.<br />

5. Greased rags remained after cleaning of<br />

weapon shall be collected in one place and<br />

removed in accordance with prevailing<br />

regulations.<br />

Article 19<br />

Communication provision at shooting<br />

ranges<br />

The civil shooting range must be equipped<br />

with at least one telephone line at and<br />

portable radio communications or speaker<br />

phone communications from the firing line to<br />

the dispatch center.<br />

Article 20<br />

Specific criteria for outdoor ranges within<br />

uninhabited places<br />

( firearms ranges only)<br />

1. Outdoor civil shooting ranges shall be built<br />

within uninhabited places with dimensions of<br />

at least:<br />

1.1. 6 meters of width and 15 meters<br />

of length for use of short firearms;<br />

27<br />

strani i uprljani filteri (i od vađenja i od<br />

čišćenja usisivačem) moraju se ukloniti u<br />

skladu sa važećim propisima.<br />

5. Nauljene krpe koje ostanu nakon čišćenja<br />

oružja moraju se sakupiti na jednom mestu i<br />

ukloniti u skladu sa važećim propisima.<br />

Član 19<br />

Uslov komunikacije u streljanama<br />

Civilne streljane moraju biti opremljene sa<br />

najmanje jednom telefonskom linijom,<br />

prenosivom radio komunikacijom ili<br />

spikerfonom od linije gađanja do centralne<br />

kancelarije.<br />

Član 20<br />

Posebni kriterijumi za otvorene streljane<br />

unutar naseljenih mesta<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Otvorene civilne streljane koje se grade u<br />

naseljenim mestima moraju biti najmanje<br />

sledećih dimenzija:<br />

1.1. 6 metara širine i 15 metara dužine<br />

za korišćenje kratkog vatrenog oružja;


shkurtra;<br />

1.2. 8 metra gjerësi dhe 70 metra<br />

gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong> gjata<br />

me ty<strong>të</strong> pa vjaska, dhe<br />

1.3. 8 metra gjerësi dhe 1<strong>10</strong> metra<br />

gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong> gjata<br />

me ty<strong>të</strong> me vjaska.<br />

2. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura<br />

vendosen në së paku 60 metra nga çdo cep i<br />

pronës.<br />

3. Poligoni civil i qitjes i hapur nuk mund <strong>të</strong><br />

vendoset në ndonjë park nacional ose zonë<br />

me resurse natyrore te mbrojtura.<br />

4. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura kanë<br />

këto mbrojtje anësore:<br />

4.1. mbrojtjen natyrore anësore, nëse<br />

gjendet në grykë, çarje <strong>të</strong> thellë, breg<br />

dheu, breg lumi dhe <strong>të</strong> ngjashme.<br />

4.2. mbrojtja artificiale anësore.<br />

4.2.1. breg dheu ose mur i<br />

ngritur;<br />

4.2.2. së paku 250 centimetra<br />

lar<strong>të</strong>si;<br />

4.2.3. 45 shkallë pjerrësi;<br />

4.2.4. beton <strong>të</strong> përforcuar <strong>të</strong><br />

cilësisë MB 15 së paku 12<br />

centimetra <strong>të</strong> trashë ose tulla <strong>të</strong><br />

forta me gjerësi së paku 24<br />

1.2. 8 meters of width and 70 meters<br />

of length for use of long firearm with<br />

smooth barrel; and<br />

1.3. 8 meters of width and 1<strong>10</strong> meters<br />

of length for use of long firearm with<br />

rifled barrel.<br />

2. Outdoor civil shooting ranges shall be<br />

located a minimum 60 meters from any<br />

property line.<br />

3. Outdoor civil shooting range cannot be<br />

located in national park or natural resource<br />

protected areas.<br />

4. Civil outdoor shooting ranges location<br />

shall have the following side protection:<br />

4.1. natural side protection, if located<br />

in gorge, crevasse, rampart, bank and<br />

such;<br />

4.2. artificial side protection.<br />

4.2.1. earthen bank or an erected<br />

wall;<br />

4.2.2. at least 250 centimeters<br />

high;<br />

4. 2.3. 45 degree inclination;<br />

4.2.4. reinforced concrete MB 15<br />

quality at least 12 centimeters<br />

thick or solid bricks at least 24<br />

centimeters thick.<br />

28<br />

1.2. 8 metara širine i 70 metara dužine<br />

za korišćenje dugog vatrenog oružja<br />

sa glatkim cevima; i<br />

1.3. 8 metara širine i 1<strong>10</strong> metara<br />

dužine za korišćenje dugog vatrenog<br />

oružja sa užlebljenim cevima.<br />

2. Otvorene civilne streljane se mogu nalaziti<br />

na udaljenosti od najmanje 60 metara od<br />

svake imovine.<br />

3. Otvorene civilne streljane se ne mogu<br />

nalaziti u nacionalnom parku ili prirodnim<br />

zaštićenim rezervatima.<br />

4. Otvorene civilne streljane moraju imati<br />

sledeću zaštitu sa svake strane:<br />

4.1. prirodna zaštita sa strane, ako se<br />

nalazi u klancu, provaliji, jarku,<br />

između bedema i tako dalje;<br />

4.2. veštačka zaštita sa strane:<br />

4.2.1. zemljani bedem ili sazidan<br />

zid;<br />

4.2.2. najmanje 250 santimetara<br />

visine;<br />

4.2.3. nagib od 45 stepeni;<br />

4.2.4. pojačan beton MB 15<br />

kvaliteta debljine najmanje 12<br />

santimetara ili čvrste cigle<br />

debljine najmanje 24 santimetara.


centimetra.<br />

Neni 21<br />

Kriteret specifike për poligonet e hapura<br />

brenda vendeve <strong>të</strong> banuara<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Poligonet e hapura civile <strong>të</strong> qitjes që janë<br />

ndërtuar në vendet e banuara përmbushin<br />

kërkesat e përcaktuara nën nenin 20 <strong>të</strong> këtij<br />

udhëzimi administrativ si dhe ka mbrojtje<br />

artificiale <strong>të</strong> sipërme.<br />

2. Mbrojtja artificiale e sipërme nga paragrafi<br />

1 i këtij neni, përbëhet nga diagramet e<br />

dizajnuara transversale përgja<strong>të</strong> poligonit, <strong>të</strong><br />

cilat janë ndërtuar nga betoni i përforcuar i<br />

cilësisë MB 30 dhe janë 20 centimetra <strong>të</strong><br />

trasha.<br />

3. Pjesët e diafragmave nga paragrafi 2 i këtij<br />

neni që ësh<strong>të</strong> kthyer kah sipërfaqja e ulët e<br />

dyshemesë së poligonit veshet me dru solid <strong>të</strong><br />

bu<strong>të</strong> me trashësi 24 centimetra e vendosur 5<br />

centimetra nga diafragma.<br />

Article 21<br />

Specific criteria for outdoor ranges within<br />

inhabited places<br />

( firearms ranges only)<br />

1. Civil outdoor shooting ranges that are built<br />

in inhabited place shall fulfill the<br />

requirements outlined in Article 20 of this<br />

administrative instruction as well as have an<br />

artificial upper protection.<br />

2. The artificial upper protection of paragraph<br />

1 of this Article shall consist of transversely<br />

designated diaphragms alongside the shooting<br />

range, which are made of reinforced concrete<br />

of MB 30 quality and are 20 centimeters<br />

thick.<br />

3. The diaphragms parts of paragraph 2 of<br />

this Article that face the lower surface of the<br />

shooting grounds shall be laid in soft solid<br />

wood 24 millimeters thick designated at 5<br />

centimeters from the diaphragm.<br />

29<br />

Član 21<br />

Posebni kriterijumi za otvorene streljane u<br />

naseljenim mestima<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Civilne otvorene streljane koje se grade u<br />

naseljenim mestima moraju da zadovolje<br />

uslove navedene u članu 20. ovog<br />

administrativnog uputstva, i moraju imati<br />

gornju veštačku zaštitu.<br />

2. Gornja veštačka zaštita predviđena stavom<br />

1. ovog člana sastoji se od poprečnih<br />

dijafragmi duž streljane, koje se prave od<br />

pojačanog betona MB 30 kvaliteta i koje su<br />

debljine 20 cm.<br />

3. Delovi dijafragmi iz stava 2. ovog člana<br />

koji su okrenuti ka nižoj površini streljane<br />

postavljaju se na mekom čvrstom drvetu<br />

debljine 24 mm, postavljenog na 5 cm od<br />

dijafragme.


Neni 22<br />

Kriteret plo<strong>të</strong>suese për poligonin civil<br />

<strong>të</strong> qitjes së hapur<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes së hapur, nga neni<br />

20 dhe 21 i këtij udhëzimi administrativ<br />

përgja<strong>të</strong> <strong>të</strong>rë sipërfaqes kanë rrethojën me tel<br />

me gjemba apo me material <strong>të</strong> ngjashëm që<br />

ndërtohet jash<strong>të</strong> bregut nga dheu apo muri<br />

dhe ësh<strong>të</strong> së paku 2 metra e lar<strong>të</strong>.<br />

2. Përgja<strong>të</strong> rrethojës nga paragrafi 1 i këtij<br />

neni, në <strong>të</strong> gjitha pikat hyrëse <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong><br />

hapur, vendosen shenjat e dukshme <strong>të</strong><br />

paralajmërimit <strong>të</strong> ngjyrosura me <strong>të</strong> verdhë, 70<br />

centimetra <strong>të</strong> gjerë dhe <strong>10</strong>0 centimetra <strong>të</strong><br />

gja<strong>të</strong> <strong>të</strong> shkruara me <strong>të</strong> zezë “poligoni i qitjes<br />

– ndalohet hyrja”, dhe do <strong>të</strong> ndriçohet 24 orë<br />

në di<strong>të</strong>.<br />

3. Në pikat më <strong>të</strong> larta <strong>të</strong> dukshme <strong>të</strong><br />

poligoneve <strong>të</strong> hapura civile <strong>të</strong>qitjes, gja<strong>të</strong><br />

qitjes, duhet <strong>të</strong> vendosen flamujt e kuq <strong>të</strong><br />

paralajmërimit <strong>të</strong> rrezikut <strong>të</strong> mundshem dhe <strong>të</strong><br />

ndizen dritat e kuqe vezulluese në çdo kend <strong>të</strong><br />

poligonit <strong>të</strong> hapur civil <strong>të</strong> qitjes gja<strong>të</strong> kohës së<br />

qitjes.<br />

Article 22<br />

Additional criteria of outdoor shooting<br />

range<br />

1. Both civil outdoor shooting ranges of<br />

Article 20 and Article 21 of this<br />

administrative instruction shall have a<br />

alongside the area a fence of knitted wire or<br />

other similar material, which shall be<br />

designated outside the earth bank or wall and<br />

be at least 2 meters high.<br />

2. Alongside the fence of paragraph 1 of this<br />

Article, at all access points of the outdoor<br />

shooting range, there shall be a visible<br />

warning sign, painted in yellow, 70<br />

centimeters wide and <strong>10</strong>0 centimeters long<br />

written in black letters saying “shooting range<br />

– entry denied”, that will be lit 24 hours.<br />

3. On the highest visible points of the outdoor<br />

shooting ranges, during the shooting, red alert<br />

flags or red blinking lights shall be set up and<br />

lit up at every corner of the outdoor shooting<br />

range at the time of shooting to indicate<br />

potential risk.<br />

30<br />

Član 22<br />

Dodatni kriterijumi za otvorene streljane<br />

1. Civilne otvorene streljane navedene u<br />

članu 20. i 21. ovog administrativnog<br />

uputstva moraju sa strane da imaju ogradu od<br />

pletene žice ili drugog sličnog materijala koja<br />

se postavlja van zemljane bankine ili zida i<br />

mora biti visine od najmanje 2 m.<br />

2. Duž ograde iz stava 1. ovog člana, na svim<br />

prilaznim otvorenog poligona stavljaju se<br />

vidljive znakove za obavestenje zutom<br />

bojom ,sirine od 70 centimetra i duzinom od<br />

<strong>10</strong>0 centimetra pisanim crnim<br />

slovima’’poligon za gadjanje –zabranjuje se<br />

ulaz’’i treba da bude osvetljen 24 casa u toku<br />

dana.<br />

3.U gore najvisim vidljivim tackama u<br />

civilnim otvorenim poligonima za gadjanje<br />

,tokom gadjanja treba da se stavljaju crvene<br />

zastave za obavestenje o mogucnosti<br />

ospasnosti i da se pale rotacion crvena svetla<br />

u svakom ugao otvorenog civilnog poligona<br />

za gadjanje za vreme gadjanja.


Neni 23<br />

Vendet e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Gjerësia në mes vendeve <strong>të</strong> qitjes ësh<strong>të</strong> së<br />

paku 150 centimetra.<br />

2. Gjerësia e vendeve <strong>të</strong> qitjes ndryshon sipas<br />

destinacionit <strong>të</strong>e poligonit në mënyrë që:<br />

2.1. Qi<strong>të</strong>sit me armët e tyre nuk<br />

pengojnë qi<strong>të</strong>sin pranë tij gja<strong>të</strong> qitjes.<br />

3. Sipërfaqja e dyshemesë së vendeve <strong>të</strong> qitjes<br />

mbulohet me material që parandalon<br />

rrëshqitjen dhe rrëzimin e qi<strong>të</strong>sve.<br />

Neni 24<br />

Vija e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Vijat e qitjes brenda poligoneve civile <strong>të</strong><br />

qitjes së hapur janë:<br />

1.1. nga 2 metra gjerë në 3 metra<br />

distanca për armë zjarri <strong>të</strong> shkurta;<br />

dhe<br />

1.2. gjerë në 6 metra distancë për<br />

armët e gjata.<br />

2. Mbulesat e vijave <strong>të</strong> qitjes ndërtohen nga<br />

Article 23<br />

Firing Points<br />

(firearms ranges only)<br />

1. Firing points spacing: shall be at least 150<br />

centimeters.<br />

2. Firing points spacing must be large enough<br />

that:<br />

2.1. Shooters with their weapons do<br />

not interfere with neighboring shooter<br />

during firing.<br />

3. The ground surface of the firing points<br />

shall be covered with material which prevents<br />

slippery ground and stumbling of shooters.<br />

Article 24<br />

Firing line<br />

(firearms ranges only)<br />

1. Firing lines within outdoor civil shooting<br />

ranges shall be:<br />

1.1. from 2 meters to 3 meters in<br />

depth for short firearms; and<br />

1.2. up to 6 meters in depth for long<br />

firearms.<br />

2. Firing line covers shall be constructed from<br />

31<br />

Član 23<br />

Tačke gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Razmak između tački gađanja mora biti<br />

najmanje 150 cm.<br />

2. Razmak između tački gađanja mora biti<br />

dovoljan:<br />

2.1. Da strelci sa svojim oružjem ne bi<br />

smetali susednom strelcu tokom<br />

gađanja.<br />

3. Površina tačke gađanja mora se pokriti<br />

materijalom koji sprečava klizanje i<br />

spotakanje strelaca.<br />

Član 24<br />

Linija gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Linija gađanja u otvorenoj civilnoj streljani<br />

mora biti:<br />

1.1. dubine od 2 do 3 m za kratko<br />

vatreno oružje; i<br />

1.2.do 6 metara dubine za dugo vatreno<br />

oružje.<br />

2. Krovovi na liniji gađanja moraju se


produktet e drurit duke përdorë dizajnin e<br />

strehës.<br />

3. Vijat e qitjes mund <strong>të</strong> ngri<strong>të</strong>n përmbi<br />

dysheme <strong>të</strong> poligonit duke pasur parasysh<br />

ndërtimin e sigurt <strong>të</strong> poligonit dhe ka si efekt<br />

largimin e dyshemesë nga koni i zjarrit. Një<br />

efekt i ngjashëm mund <strong>të</strong> arrihet duke<br />

pjerr<strong>të</strong>suar dyshemenë e poligonit kah zona e<br />

cakut.<br />

4. Kur parashihen vendet e ngritura <strong>të</strong> qitjes,<br />

duhet kushtuar kujdes sigurimit <strong>të</strong> lëvizjes së<br />

sigurt <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sve në drejtim <strong>të</strong> vendit së qitjes.<br />

5.Vijat e qitjes janë <strong>të</strong> pajisura me sinjalizues<br />

automatike <strong>të</strong> vijës së qitjes që aktivizon<br />

dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo<br />

vijë <strong>të</strong> qitjes kur vija e qitjes kalohet pa<br />

urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> vijës së qitjes.<br />

6.Aparati sinjalizues i sigurisë nga paragrafi 5<br />

i këtij neni gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga<br />

zyrtari i qendrës se dispeçerit për <strong>të</strong> treguar<br />

ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes apo në rast <strong>të</strong><br />

emergjencës:<br />

6.1.në rast <strong>të</strong> aktivizimit <strong>të</strong> aparatit<br />

sinjalizues <strong>të</strong> sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit<br />

nderprejne qitjen, menjëherë, ulin<br />

armen poshte qëndrojnë në vend, dhe<br />

presin urdhrin.<br />

7. Çdo vijë e qitjes pajiset me:<br />

7.1. një kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> gjelbër<br />

wood products using shed or gable roof<br />

design.<br />

3. Firing lines can be elevated above the<br />

range floor having in mind the safe<br />

construction of the range and has as effect<br />

removing the ground floor from the cone of<br />

fire. A similar effect can be achieved by<br />

sloping the range floor towards the target<br />

area.<br />

4. When elevated firing points are foreseen,<br />

care must be taken to ensure safe movement<br />

of shooters onto and off of them.<br />

5. The firing lines are equipped with an<br />

automatic firing line signaling system which<br />

activates the red rotating light and a sound for<br />

every firing line when the firing line is<br />

crossed without command of the firing line<br />

officer.<br />

6. Signalingsafety apparatus from paragraph 5<br />

of this article can also be set off by the<br />

dispatch center officer to indicate the ceasing<br />

of the firing activities or in case of an<br />

emergency:<br />

6.1. in case the safety apparatus is<br />

activated, all shooters stop firing<br />

immediately, lower down the weapon,<br />

stay in place and wait commands.<br />

7. Every firing line will be equipped with:<br />

7.1. a container painted green and<br />

32<br />

izgraditi od drvenog materijala u vidu krova<br />

na jednu ili dve vode.<br />

3. Linija gađanja može biti uzdignuta iznad<br />

poda streljane ali se pri tom mora imati u vidu<br />

bezbedna konstrukcija streljane i efekat u<br />

kojem pod nije pod konusom gađanja. Sličan<br />

efekat se može postići nagibom prostora<br />

streljane u pravcu mete.<br />

4. Kada su predviđene uzdignute tačke<br />

gađanja, mora se voditi računa o bezbednom<br />

kretanju strelaca do i od njih.<br />

5. Linija gađanja je opremljena automatskim<br />

sistemom signalizacije koji aktivira crveno<br />

rotirajuće svetlo i zvuk za svaku liniju<br />

gađanja kada se linija pređe bez komande<br />

službenika za liniju gađanja.<br />

6. Aparat za sigurnosnu signalizaciju iz stava<br />

5. ovog člana može uključiti dispečer da bi<br />

signalizirao prekid gađanja u slučaju<br />

va<strong>nr</strong>ednog stanja:<br />

6.1. u slučaju da je aparat za<br />

sigurnosnu signalizaciju aktiviran, svi<br />

strelci odmah moraju da prestanu sa<br />

gađanjem, da spuste oružje, ostanu na<br />

mestu i čekaju komande.<br />

7. Svaka linija se mora opremiti:<br />

7.1. kontejnerom obojenim u zeleno


dhe me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

mbishkrimin “mbeturina”<br />

7.2. një kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> verdhë<br />

dhe me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

mbishkrimin “Gëzhoje ”<br />

7.3. kontejner i ngjyrosur me te kuqe<br />

për deponimin e municionit <strong>të</strong><br />

pasigurt; me shenjën me mbishkrimin<br />

“Municion i PASIGURT”.<br />

Neni 25<br />

Caqet<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Vijat e cakut vendosen paralelisht me vijën<br />

e qitjes kurse caqet në vijën e cakut janë në<br />

kornizat e palëvizshme <strong>të</strong> cakut apo në gropa<br />

<strong>të</strong> cakut që përdorin mbaj<strong>të</strong>set e cakut.<br />

2. Kornizat për armë zjarri <strong>të</strong> shkurta<br />

ndërtohen për <strong>të</strong> mbajtur caqe me gjerësi gjer<br />

në 53 centimetra dhe kornizat për armët e<br />

gjata ndërtohen për <strong>të</strong> mbajtur caqet në<br />

gjerësi gjer në 2 metra.<br />

3. Sipërfaqet që pranojnë goditjen e predhës<br />

mund <strong>të</strong> jenë natyrore (breg, çarje ose grykë)<br />

apo ndërtohen në bazë <strong>të</strong> mjeteve mbroj<strong>të</strong>se<br />

me qëllim që <strong>të</strong> mundësojnë ndalimin e plo<strong>të</strong><br />

<strong>të</strong> predhes pa mundësinë e devijimit në<br />

çfarëdo drejtimi.<br />

with a visible sign: “waste”;<br />

7.2. a container painted yellow and<br />

with a visible sign: “cartridge cases”;<br />

7.3 a container painted red for<br />

depositing unsafe ammunition with a<br />

readable sign “UNSAFE<br />

Ammunition”.<br />

Article 25<br />

Targets<br />

( Firearms ranges only)<br />

1. Target lines shall be laid out parallel to the<br />

firing line, where as the targets on the target<br />

line shall be in stationary target frames or<br />

target pits using target carriers.<br />

2. Short firearms frames shall be built to hold<br />

targets up to 53 centimeters wide and long<br />

firearms frames shall be built to hold targets<br />

up to 2 meters wide.<br />

3. The surface that takes the bullet impact can<br />

be natural (hill slope, crevasse or gorge) or<br />

shall be constructed based on protective<br />

means in order to enable complete bullet stop<br />

without the possibility of its bouncing off in<br />

any direction.<br />

33<br />

sa vidljivim znakom: „otpad“;<br />

7.2. kontejnerom obojenim u žuto sa<br />

vidljivim znakom: „prazne čaure“;<br />

7.3. kontejnerom obojenim u crveno<br />

za uklanjanje nesigurne municije i sa<br />

čitkim znakom „NESIGURNA<br />

municija“.<br />

Član 25<br />

Meta<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Linija meta se postavlja paralelno od linije<br />

gađanja, gde su mete na liniji nepokretni<br />

okviri mete ili boksevi sa nosačima za mete.<br />

2. Okviri za kratko vatreno oružje moraju biti<br />

takvih dimenzija da mogu primiti mete do 53<br />

cm širine a okviri za dugo vatreno oružje<br />

moraju biti takvih dimenzija da prime mete<br />

do 2 metara širine.<br />

3. Površina koja prima udarac metka može<br />

biti prirodna (zemljano uzvišenje, provalija ili<br />

klanac) ili se može izgraditi od zaštitnog<br />

materijala da bi se omogućilo potpuno<br />

zaustavljanje metka bez mogućnosti da se<br />

metak odbije u bilo kom pravcu.


Neni 26<br />

Poligonet sportive për skeet, trap dhe<br />

figura fluturuese<br />

Poligonet sportive për skeet, trap dhe figura<br />

fluturuese ndërtohen dhe pajisen sipas<br />

standardeve për poligone për skeet nga<br />

Federata Ndërkombëtare e Qitjes Sportive<br />

(ISSF).<br />

Neni 27<br />

Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />

ndërtohen me dimensionet prej së paku:<br />

1.1. 4 metra në gjerësi;<br />

1.2. 15 metra në gja<strong>të</strong>si; dhe<br />

1.3. 2 metra e 80 centimetra lar<strong>të</strong>si.<br />

2. Brenda objektit <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />

së brendshme nuk duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> dritare prapa<br />

caqeve dhe mureve anësore.<br />

3. Ndërtimi i objektit dhe materialet për<br />

ndërtim ësh<strong>të</strong> mekanikisht rezistues, i<br />

padepërtueshëm, stabil me mbrojtje sizmike<br />

dhe rezistencë ndaj zjarrit sipas ligjeve në<br />

fuqi.<br />

4. Dyshemeja, muret anësore, bllokada e<br />

prapme, tavani dhe mbledhësi i predhave <strong>të</strong><br />

objektit <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong> mbyllur vishet me<br />

material që nuk shkëlqen dhe anti-rikoshet, si<br />

Article 26<br />

Skeet, trap and sporting clay ranges<br />

Skeet, Trap and sporting clay ranges will be<br />

constructed and equipped according to the<br />

standards for skeet ranges by the International<br />

Shooting Sport Federation (ISSF).<br />

Article 27<br />

Indoor civil shooting ranges<br />

1. Indoor civil shooting ranges shall be built<br />

with dimensions of at least:<br />

1.1. 4 meters wide;<br />

1.2. 15 meters of length; and<br />

1.3. 2 meters and 80 centimeters<br />

height.<br />

2. Within the facility of the indoor civil<br />

shooting ranges there shall be no windows<br />

behind the targets and side walls.<br />

3. The construction and materials of the<br />

facility shall be mechanically resistant,<br />

impenetrable, stable, with seismic protection<br />

and resistant to fire according to applicable<br />

laws.<br />

4. The floor, side walls, back stop, ceiling and<br />

bullet catcher of the facility of the indoor<br />

shooting ranges shall be coated with nonsparking<br />

and anti-ricochet material and shall<br />

34<br />

Član 26<br />

Streljane za skit, trap i sportske glinene<br />

mete<br />

Streljane za skit, trap i sportske glinene mete<br />

grade se i opremaju u skladu sa standardima<br />

streljana za skit koje određuje Međunarodna<br />

federacija sportskog streljaštva (ISSF).<br />

Član 27<br />

Zatvorene civilne streljane<br />

1. Zatvorene streljane moraju biti najmanje<br />

sledećih dimenzija:<br />

1.1. 4 m širine;<br />

1.2. 15 m dužine; i<br />

1.3. 2 m i 80 cm visine.<br />

2. U okviru objekta zatvorene civilne<br />

streljane ne smeju postojati prozori iza meta i<br />

na zidovima sa strane.<br />

3. Konstrukcija i materijal objekta mora biti<br />

mehanički otporan, neprobojan, stabilan sa<br />

seizmičkom zaštitom i otporan na požar u<br />

skladu sa važećim zakonima.<br />

4. Pod, zidovi sa strane, zaštitna mreža,<br />

plafon i hvatač metaka u objektu zatvorene<br />

streljane moraju biti presvučeni nesvetlećim<br />

materijalom koji sprečava rikošet i koji


dhe zbu<strong>të</strong> goditjen e predhës dhe mirëmbahet<br />

apo zëvendësohet me leh<strong>të</strong>si pas përdorimit.<br />

Materiali që përdoret për mbulimin e<br />

dyshemesë duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> i pa rëshqitshëm.<br />

5. Objektet e poligoneve <strong>të</strong> mbyllura<br />

ndriçohen me së paku 300 Lumen kurse caqet<br />

me <strong>10</strong>00 Lumen.<br />

6. Ndalohet veshja e mureve, tavanit apo<br />

dyshemesë me materiale që ndizen leh<strong>të</strong>, apo<br />

materiale që lëshojnë gazra toksike në rast <strong>të</strong><br />

zjarrit.<br />

7. Pajisjet për rrufe dhe kabllot elektrike<br />

brenda zonës së qitjes duhet <strong>të</strong> mbrohen në<br />

mënyrë efektive kundër goditjes së predhave.<br />

8. Poligoni duhet <strong>të</strong> pajiset me ndriçim<br />

alternativ <strong>të</strong> sigurisë që ndizet automatikisht<br />

në rast <strong>të</strong> dështimit <strong>të</strong> sistemit kryesor <strong>të</strong><br />

ndriçimit.<br />

9. Instalimet elektrike <strong>të</strong> objektit për qitje<br />

duhet <strong>të</strong> kontrollohet një herë në dy vite nga<br />

një ekspert i autorizuar në kë<strong>të</strong> fushë.<br />

<strong>10</strong>. Nxehja e hapësirës nuk mund <strong>të</strong> sigurohet<br />

duke përdorur pajisje me zjarr <strong>të</strong> hapur apo<br />

sipërfaqe me flakërim.<br />

soften the bullet impact and be easy to<br />

maintain or replaced once it has been used<br />

off. The material used for floor covering shall<br />

also be anti-slippery.<br />

5. The facilities of the indoor shooting ranges<br />

shall be illuminated with at least 300 Lumen<br />

where as the targets with <strong>10</strong>00 Lumen.<br />

6. It is forbidden to fit wall, ceiling or floor<br />

coverings with slightly combustible materials,<br />

or materials which release toxic gases in the<br />

event of a fire.<br />

7. Lighting appliances and electrical cables<br />

inside the shooting zone must be protected in<br />

an effective manner against the impact of<br />

projectiles.<br />

8. The shooting range must be fitted with<br />

alternative safety lighting which<br />

automatically comes on with the failure of the<br />

main lighting system.<br />

9. The electrical installations of the shooting<br />

facility must be bi annually controlled by an<br />

expert authorized in the field.<br />

<strong>10</strong>. The heating of the space may not be<br />

provided using appliances with a naked flame<br />

or glowing surface.<br />

35<br />

ublažava udar metka, a koji je lako održavati<br />

ili promeniti kada se istroši. Materijal koji se<br />

koristi za prekrivanje poda mora sprečavati<br />

klizanje.<br />

5. Objekat zatvorene streljane osvetljuje se sa<br />

najmanje 300 lumena a mete sa <strong>10</strong>00 lumena.<br />

6. Zabranjeno je prekrivati zidove, plafon ili<br />

pod delimično sagorljivim materijalima ili<br />

materijalima koji ispuštaju toksične gasove u<br />

slučaju požara.<br />

7. Svetleće sprave i električni kablovi unutar<br />

zone gađanja moraju se efikasno zaštititi od<br />

udara projektila.<br />

8. Prostor streljane mora se opremiti<br />

alternativnim sigurnim osvetljenjem koje se<br />

automatski aktivira u slučaju da glavni sistem<br />

osvetljenja zakaže.<br />

9. Električne instalacije objekta streljane se<br />

moraju kontrolisati dvaput godišnje od strane<br />

ovlašćenog stručnjaka na terenu.<br />

<strong>10</strong>. Prostor se ne sme grejati korišćenjem<br />

sprava sa otvorenom vatrom ili svetlucavom<br />

površinom.


Neni 28<br />

Vija e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Distanca në mes <strong>të</strong> vijës së qitjes dhe<br />

sipërfaqes ku godet predha ësh<strong>të</strong> se paku <strong>10</strong><br />

metra kurse distanca në mes <strong>të</strong> vijes së qitjes<br />

dhe murit prapa vijes së qitjes ësh<strong>të</strong> së paku 2<br />

metra.<br />

2. Vijat e qitjes pajisen me sinjalizues<br />

automatike <strong>të</strong> vijës së qitjes që aktivizon<br />

dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo<br />

vijë për qitje kur vija e qitjes kalohet pa<br />

urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> vijës së qitjes.<br />

3.Aparati sinjalizues i sigurisë nga paragrafi 2<br />

i këtij neni gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga<br />

zyrtari i qendrës së dispeçerit për <strong>të</strong> treguar<br />

ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes apo në rast <strong>të</strong><br />

emergjencës:<br />

3.1.në rast <strong>të</strong> aktivizimit <strong>të</strong> aparatit <strong>të</strong><br />

sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit qëndrojnë në<br />

vend, ulin armën posh<strong>të</strong> dhe ndalojnë<br />

qitjen menjëherë dhe presin urdhrin nga<br />

zyrtari i vijës së qitjes.<br />

4. Çdo vijë e qitjes pajiset me:<br />

4.1. kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> gjelbër dhe<br />

me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

Article 28<br />

Firing line<br />

( firearms ranges only)<br />

1. The distance between the firing line and<br />

the surface where the bullet impact occurs<br />

shall be at least <strong>10</strong> meters where as the<br />

distance between the fire line and the wall<br />

behind the fire line shall be at least 2 meters.<br />

2. The firing lines are equipped with an<br />

automatic firing line signalization which<br />

activates the red rotating light and a sound for<br />

every firing line when the firing line is<br />

crossed without command of the firing line<br />

officer.<br />

3. Signaling safety apparatus from paragraph<br />

2 of this article can also be set off by the<br />

dispatch center officer to indicate the ceasing<br />

of the firing activities or in case of an<br />

emergency:<br />

3.1. in case the safety apparatus is<br />

activated, all shooters stay in place<br />

lower the weapon down and stop<br />

firing immediately and wait<br />

commands.<br />

4. Every firing line will be equipped with:<br />

4.1. a container painted green and<br />

with a visible sign “waste”;<br />

36<br />

Član 28<br />

Linija gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Razdaljina između linije gađanja i površine<br />

u koju udaraju meci mora biti najmanje <strong>10</strong> m<br />

dok razdaljina između linije gađanja i zida<br />

između linije gađanja mora biti najmanje 2 m.<br />

2. Linija gađanja se oprema automatskom<br />

signalizacijom za liniju gađanja koja aktivira<br />

crveno rotirajuće svetlo i zvuk za svaku liniju<br />

gađanja kada se linija gađanja pređe bez<br />

komande službenika za liniju gađanja.<br />

3. Aparat za sigurnosnu signalizaciju iz stava<br />

2. ovog člana može uključiti dispečer da bi<br />

signalizirao prekid gađanja u slučaju<br />

va<strong>nr</strong>ednog stanja:<br />

3.1. u slučaju da je aparat za<br />

sigurnosnu signalizaciju aktiviran, svi<br />

strelci odmah moraju da prestanu sa<br />

gađanjem, da spuste oružje, ostanu na<br />

mestu i čekaju komande.<br />

4. Svaka linija gađanja se mora opremiti:<br />

4.1. kontejnerom obojenim u zeleno<br />

sa vidljivim znakom: „otpad“;


mbishkrimin “mbeturina”;<br />

4.2. kontejner i lyer me <strong>të</strong> verdhë dhe<br />

me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

mbishkrimin “Gëzhojë ”;<br />

4.3. kontejner i ngjyrosur me <strong>të</strong> kuqe<br />

për deponimin e municionit <strong>të</strong><br />

pasigurt; me shenjën me mbishkrimin<br />

“Municion i PASIGURT”.<br />

Neni 29<br />

Vendet e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Distanca në mes vendeve <strong>të</strong> qitjes ësh<strong>të</strong> së<br />

paku një me<strong>të</strong>r.<br />

2. Distanca e vendit së qitjes ësh<strong>të</strong> së paku 1,<br />

5 m për armët e shkurtra dhe 2 m për armët e<br />

gjata.<br />

3. Vendet e qitjes ndahen nga njëra tjetra me<br />

ndarëse prej 1.5 m <strong>të</strong> gjerë dhe 1.7 m <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>.<br />

Skaji i sipërm ndarës ësh<strong>të</strong> 2 m mbi dysheme.<br />

4. Ndarëset ndërtohen nga rrjeti i metalit apo<br />

pllaka e mbyllur nga materialet që<br />

parandalojnë gëzhojat <strong>të</strong> mos pengojnë<br />

qi<strong>të</strong>sin pranë tij.<br />

5. Ndarëset ndahen nga vija e përparme në së<br />

paku 50 centimetra.<br />

4.2. a container painted yellow and<br />

with a visible sign: “ Cartridge cases”;<br />

4.3 a container painted red for<br />

depositing unsafe ammunition with a<br />

readable sign “UNSAFE<br />

Ammunition”.<br />

Article 29<br />

Firing points<br />

(firearms ranges only)<br />

1. The distance between the firing points shall<br />

be at least one meter.<br />

2. The length of the firing point shall be at<br />

least 1, 5 m for short firearms and 2 m for<br />

long firearms.<br />

3. The firing points shall be separated from<br />

one another with a screen of 1.5m wide and<br />

1.7m tall. The upper edge of the screen shall<br />

be 2 m above the ground.<br />

4. Screens shall be constructed of iron net or a<br />

closed plate out of materials that prevent<br />

ejected cases hindering the neighboring<br />

shooter.<br />

5. The screen shall proceed the front line at<br />

least50 centimeters.<br />

37<br />

4.2. kontejnerom obojenim u žuto sa<br />

vidljivim znakom: „prazne čaure“;<br />

4.3. kontejnerom obojenim u crveno<br />

za uklanjanje nesigurne municije i sa<br />

čitkim znakom „NESIGURNA<br />

municija“.<br />

Član 29<br />

Tačka gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Razdaljina između tački gađanja mora biti<br />

najmanje jedan metar.<br />

2. Dužina tačke gađanja mora biti najmanje<br />

1,5 m za kratko vatreno oružje i 2 m za dugo<br />

vatreno oružje.<br />

3. Tačke gađanja se međusobno odvajaju<br />

paravanom širine 1,5 m i visine 1,7 m. Gornja<br />

ivica paravana mora biti 2 m iznad poda.<br />

4. Paravan se gradi od gvozdene mreže ili<br />

zatvorene ploče od materijala koji može<br />

sprečiti da izbačene čaure ometaju susedne<br />

strelce.<br />

5. Paravan se postavlja najmanje 50 cm preko<br />

prednje linije.


6. Përpara apo anash vendit së qitjes te<br />

poligonet e mbyllura ësh<strong>të</strong> një tavolinë për<br />

vendosjen e armëve dhe municionit me<br />

gja<strong>të</strong>si <strong>të</strong> barabar<strong>të</strong> me gjerësinë e shtegut <strong>të</strong><br />

qitjes dhe me gjerësi prej së paku 40<br />

centimetra, kurse lar<strong>të</strong>sia e tavolinës ësh<strong>të</strong><br />

0,70 gjer në 1 me<strong>të</strong>r nga dyshemeja dhe duhet<br />

<strong>të</strong> je<strong>të</strong> e përshtatshme për nevojën e qi<strong>të</strong>sit.<br />

7. Vendet e qitjes do <strong>të</strong> numërohen dhe caqet<br />

e adresuara nga ai vend i qitjes do <strong>të</strong><br />

numërohen në mënyrë identike.<br />

8. Vendet e qitjes dhe caqet do <strong>të</strong><br />

identifikohen me ngjyra <strong>të</strong> ndryshme.<br />

Neni 30<br />

Caku<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Vija e cakut vendoset paralelisht me vijën e<br />

qitjes.<br />

2. Përpara sipërfaqes ku kryhet qitja mund <strong>të</strong><br />

vendosen perde me rrip gome me qëllim <strong>të</strong><br />

ndaljes së predhes që <strong>të</strong> mos kërcej prapa te<br />

personi që kryen qitjen.<br />

6. In front or on the side of firing points of the<br />

indoor shooting ranges there shall be a desk<br />

for laying down arms and ammunition with a<br />

length equal to the width of the shooting path<br />

and a width of minimum 40 centimeters,<br />

where as the height of the desk shall be 0,70<br />

to 1 meter from the floor an should be<br />

adjustable to the need of the shooter.<br />

7. Firing points will be numbered and targets<br />

addressed from that firing point will be<br />

identically numbered.<br />

8. Firing points and targets will be identified<br />

with different colors.<br />

Article 30<br />

Target<br />

(firearms ranges only)<br />

1. Target line shall be laid down parallel to<br />

the firing line.<br />

2. In front of the surface where the shooting is<br />

conducted, a rubber strip curtains can be set<br />

in order to prevent the bullet remains from<br />

bouncing back to the person conducting the<br />

shooting.<br />

38<br />

6. Ispred ili sa strane tačke gađanja u<br />

zatvorenim streljanama postavlja se sto za<br />

odlaganje oružja i municije, čija je dužina<br />

jednaka širini linije gađanja a širina najmanje<br />

40 cm, dok visina stola iznosi od 0,70 do 1 m<br />

od poda i trebalo bi da može da se<br />

prilagođava potrebi strelca.<br />

7. Tačka gađanja se obeležava brojem kojim<br />

se takođe obeležavaju i mete koje su<br />

povezane sa tom tačkom gađanja.<br />

8. Tačke gađanja i mete se identifikuju<br />

različitim bojama.<br />

Član 30<br />

Meta<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Linija meta se postavlja paralelno od linije<br />

gađanja.<br />

2. Ispred površine sa koje se gađa mogu se<br />

postaviti zavese od gumenih traka da bi se<br />

sprečilo da se ostaci od metka odbiju nazad<br />

do strelca.


3. Në poligonin e mbyllur mund <strong>të</strong> instalohet<br />

një sistem i transportimit <strong>të</strong> cakut që mund <strong>të</strong><br />

ke<strong>të</strong> pajisje që funksionon në mënyrë<br />

manuale apo sistem plo<strong>të</strong>sisht automatik që<br />

punon me rrymë elektrike.<br />

4. Muri, tavani dhe pjesët e ngritura në<br />

drejtim <strong>të</strong> lëvizjes së predhës mbulohet me<br />

material që nuk shkëlqen dhe anti-rikoshet,<br />

që ësh<strong>të</strong> rezistent ndaj zjarrit në pajtim me<br />

ligjet relevante.<br />

Neni 31<br />

Mbledhësi i predhave<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri me<br />

përjashtim <strong>të</strong> llojit I – 4)<br />

1. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> shërbejë për<br />

qëllimet e mëposhtme:<br />

1.1.mbron murin që mund <strong>të</strong> goditet<br />

direkt nga qitjet;<br />

1.2.parandalon rikoshetimin e<br />

predhave në goditje;<br />

1.3.minimizon prodhimin e copëzave<br />

që përmbajnë plumb <strong>të</strong> shpërndarë<br />

nga goditja.<br />

2. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> ndërtohet në<br />

kë<strong>të</strong> mënyrë:<br />

2.1. mbledhësi i predhave përbëhet<br />

nga vëllimi i rërës, ashtu që pjerrësia e<br />

3. Indoor shooting range can have a target<br />

transport system installed, which can be a<br />

handmade device or a completely automatic<br />

electrically powered system.<br />

4. The wall, ceiling and the erected parts in<br />

the direction of the movement of the fire arms<br />

bullet shall be covered with anti sparking and<br />

anti-ricochet material that resists fire in<br />

accordance to relevant laws.<br />

Article 31<br />

Bullet trap<br />

(firearms ranges only with exception of<br />

Type I - 4)<br />

1. The bullet trap must also serve the<br />

following purposes:<br />

1.1.protect the wall which can be<br />

directly shot against impacts;<br />

1.2. prevent the ricocheting of the<br />

projectiles at impact;<br />

1.3. Minimize the production of leadcontaining<br />

suspended particulates<br />

with impacts.<br />

2. The bullet trap must be constructed in the<br />

following manner:<br />

2.1. a bullet trap consisting of a sand<br />

body; the inclination of the sand body<br />

39<br />

3. Zatvorena streljana može imati ugrađen<br />

sistem za prenos meta, koji može biti ručno<br />

napravljena sprava ili potpuno automatski<br />

sistem sa električnim napajanjem.<br />

4. Zid, plafon i izgrađeni delovi u pravcu<br />

kretanja metka pokrivaju se nesvetlećim<br />

materijalom koji takođe sprečava rikošet i<br />

koji je otporan na požar u skladu sa važećim<br />

zakonima.<br />

Član 31<br />

Hvatač metka<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje, osim tipa I-4)<br />

1. Hvatač metka mora služiti i u sledeće<br />

svrhe:<br />

1.1. da zaštiti zid koji može direktno<br />

primiti metak od udara;<br />

1.2. da spreči odbijanje projektila<br />

prilikom udara;<br />

1.3.da umanji proizvodnju<br />

suspendovanih čestica koje sadrže<br />

olovo, nakon udara.<br />

2. Hvatač metka se mora izgraditi na sledeći<br />

način:<br />

2.1. hvatač metka se sastoji od<br />

peščane kutije; nagib peščane kutije<br />

mora se napraviti slojem peska


vëllimit <strong>të</strong> rërës duhet <strong>të</strong> formohet nga<br />

një shtresë rëre me trashësi prej së<br />

paku 0.5 m, nuk duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> gradient<br />

prej më shumë se 2 shkallë<br />

(vertikalisht) me 3 shkallë<br />

(horizontalisht) dhe trashësia e anës së<br />

sipërme duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> së paku 1.2 m;<br />

2.2. veshje me pllaka çeliku me for<strong>të</strong>si<br />

Brinell prej 320 – 400 Hb i përbërë<br />

prej një shtrese me trashësi prej së<br />

paku 6 mm, <strong>të</strong> vendosura në kënd prej<br />

së paku 45° dhe më së shumti 70° me<br />

mure anësore <strong>të</strong> pllakave <strong>të</strong> çelikut me<br />

trashësi prej së paku prej 5 mm; në<br />

fund duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një kanal i pllakave<br />

<strong>të</strong> çelikut me trashësi prej së paku 5<br />

mm për mbledhje <strong>të</strong> predhave;<br />

2.3. rripat e pllakave <strong>të</strong> çelikut me<br />

for<strong>të</strong>si Brinell prej 320 – 400 Hb i<br />

përbërë prej një shtrese me trashësi<br />

prej së paku 6 mm, <strong>të</strong> vendosura në<br />

kënd ndërmjet 40° dhe 50°, me veshje<br />

me pllaka çeliku me trashësi prej së<br />

paku 5 mm;<br />

2.4. një sistem i dy rreshtave një-pasnjë<br />

afër njëri tjetrit por pa prekur njëri<br />

tjetrin, prej rripave <strong>të</strong> trashë <strong>të</strong> gomës<br />

me anë <strong>të</strong> ngush<strong>të</strong> kah qi<strong>të</strong>si, me<br />

gjerësi minimale për rresht prej 80<br />

cm, ku rreshti i parë i rripit duhet <strong>të</strong><br />

je<strong>të</strong> i këndit <strong>të</strong> vogël me boshtin e<br />

must be formed by a layer of sand<br />

with a thickness of at least 0.5 m, it<br />

may not have a gradient of more than<br />

2 degree (vertical) by 3 degree<br />

(horizontal) and the width of the top<br />

side must be at least 1.2 m;<br />

2.2. steel plating with a Brinell<br />

hardness of 320 - 400 Hb consisting<br />

of one layer with a thickness of at<br />

least 6 mm, placed at an angle of at<br />

least 45° and at most 70° with side<br />

walls of steel plating with a thickness<br />

of at least 5 mm; at the bottom there<br />

must be a channel of steel plating with<br />

a thickness of at least 5 mm for the<br />

collection of the projectiles;<br />

2.3. steel plating strips with a Brinell<br />

hardness of 320 - 400 Hb consisting<br />

of one layer with a thickness of at<br />

least 6 mm, placed at an angle<br />

between 40° and 50°, with a steel<br />

plating casing with a thickness of at<br />

least 5 mm;<br />

2.4. a system of two consecutive rows<br />

close to each other, but without<br />

touching each other, of thick rubber<br />

strips with the narrow side towards the<br />

shooter, with a minimum width per<br />

row of 80 cm, whereby the first row<br />

of strips must be at a slight angle to<br />

40<br />

debljine najmanje 0,5 m, a nagib ne<br />

sme biti veći od 2 stepena vertikalno i<br />

3 stepena horizontalno, a širina gornje<br />

strane mora biti najmanje 1,2 m;<br />

2.2. celična ploča ojačana sa 320-400<br />

Hb prema sistemu Brinell, sa jednim<br />

slojem debljine od najmanje 6 mm,<br />

koji se postavlja pod uglom od<br />

najmanje 45° i najviše 70°, sa<br />

čeličnim pločama sa strane debljine<br />

od najmanje 5 mm; pri dnu mora<br />

postojati kanal od čelične oplate<br />

debljine najmanje 5 mm za<br />

sakupljanje projektila;<br />

2.3. trake sa čeličnom oplatom<br />

ojačanom sa 320-400 Hb, sa jednim<br />

slojem debljine od najmanje 6 mm,<br />

koji se postavlja pod uglom između<br />

40° i 50°, i sa čeličnim okvirom<br />

debljine od najmanje 5 mm;<br />

2.4. sistem od dva uzastopna reda koja<br />

su blizu jedan drugom, ali se ne smeju<br />

dodirivati, od debelih gumenih traka<br />

sa uskom stranom okrenutom ka<br />

strelcu i širom po redu od najmanje 80<br />

cm, dok prvi red traka mora biti pod<br />

blagim uglom ka sredini prostora<br />

streljane a drugi red traka blago da


poligonit dhe rreshti i dy<strong>të</strong> i rripave<br />

me zhvendosje <strong>të</strong> vogël nga e para,<br />

dhe prapa këtij rreshti <strong>të</strong> dyfish<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

rripave duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> pllaka çeliku me<br />

trashësi minimale prej 5 mm.<br />

3. Për çdo lloj tje<strong>të</strong>r <strong>të</strong> mbledhësit <strong>të</strong> predhave<br />

propozimi duhet <strong>të</strong> paraqitet para Organit<br />

Kompetent për aprovim.<br />

4. Verifikimi i gjendjes së sigurisë së<br />

mbledhësit te predhave duhet <strong>të</strong> kontrollohet<br />

rregullisht dhe eshte ne pergjegjesi te<br />

mbajtesit te licences:<br />

4.1. konstatimet nga inspektori i<br />

organit kompetent per gjendjen e<br />

pasigurt te mbledhesit te predhave,<br />

mund te jene objekt i revokimit te<br />

licences.<br />

5.Konstruksionet nga paragrafi 2 dhe 3 te<br />

ketij neni duhet te kontrollohen rregullisht<br />

dhe deformimet eventuale te riparohen apo<br />

zevendesohen.<br />

6. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> pastrohet<br />

rregullisht ashtu që mos <strong>të</strong> formohen shtresa<br />

dhe siguria <strong>të</strong> mbetet ne nivel.<br />

7. Prapavija e cakut ku kryhet qitja ndërtohet<br />

prej materialit joreflektues.<br />

8. Pllakat e çelikut mbështeten për betoni ose<br />

muri dhe perforcohen përmes vidave<br />

zgjeruese ose pykë me majë <strong>të</strong> prerë, jo më<br />

shumë se 30 centimetra në qendër <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha<br />

the axis of the shooting range and the<br />

second row of strips with a slight<br />

displacement with respect to the first;<br />

behind this double row of strips there<br />

must be steel plating with a minimum<br />

thickness of 5 mm.<br />

3. For any other type of bullet trap the<br />

proposal must be presented to the Competent<br />

Body for approval.<br />

4. The verification of the safety condition of<br />

the bullet trap is to be implemented regularly<br />

and is responsibility of the licensee:<br />

4.1. finding by the inspector of the<br />

competent body of the condition of<br />

the bullet trap unsafe, can be subject<br />

to the revocation of the license.<br />

5. The construction mentioned in paragraph 2<br />

and 3 of this article shall be regularly<br />

controlled and possible deformation to be<br />

repaired or replaced.<br />

6. Projectiles must be regularly removed so<br />

that no cake can be formed and safety<br />

remains guaranteed.<br />

7. The target background where shooting is<br />

conducted shall be constructed out of no<strong>nr</strong>eflective<br />

material.<br />

8. Steel plates shall be supported by concrete<br />

or maso<strong>nr</strong>y and anchored by expansion bolts<br />

or toggle bolts with flush countersunk heads,<br />

not more than 30 centimeters on center of all<br />

41<br />

odstupa od prvog; iza ovog duplog<br />

reda traka mora se postaviti čelična<br />

oplata debljine od najmanje 5 mm.<br />

3. Za bilo koji drugi tip hvatača metka<br />

predlog se mora predstaviti nadležnom<br />

organu za odobravanje.<br />

4. Provera sigurnosnih uslova hvatača metka<br />

vrši se redovno i u odgovornosti je nosioca<br />

dozvole:<br />

4.1. ukoliko inspektor nadležnog<br />

organa utvrdi da je stanje hvatača<br />

metaka nesigurno, dozvola može biti<br />

oduzeta.<br />

5. Konstrukcija iz stava 2. i 3. ovog člana<br />

mora se redovno kontrolisati a moguće<br />

deformacije se moraju popraviti ili zameniti.<br />

6. Projektili se moraju redovno uklanjati da se<br />

ne bi stvorila ploča i da bi sigurnost ostala<br />

zagarantovana.<br />

7. Pozadina mete na koju se gađa mora biti<br />

izgrađena od nereflektujućeg materijala.<br />

8. Čelična oplata se podupire o beton ili ciglu<br />

a fiksira se produženim zavrtnjom ili<br />

klinastim zavrtnjom sa uvučenom glavom, ne<br />

većim od 30 cm u centru svih ivica svake<br />

oplate. Čelična oplata se ne sme izviti ili


skajeve <strong>të</strong> çdo pllake. Pllaka e çelikut nuk<br />

duhet <strong>të</strong> deformohet gjat perforcimit.<br />

9. Nyjat dhe vijat e skajeve mbështeten me<br />

pllakë <strong>të</strong> vazhdueshme prej 1.3 centimetra<br />

prej jo më pak se <strong>10</strong> centimetra <strong>të</strong> gjerë. Vidat<br />

zgjeruese futen në beton jo më pak se 5<br />

centimetra. Pllakat e çelikut duhet <strong>të</strong> kenë<br />

tehe <strong>të</strong> thyera në <strong>të</strong> gjitha nyjat.<br />

<strong>10</strong>. Nyjat janë <strong>të</strong> rrafshëta dhe <strong>të</strong> lëmuara dhe<br />

nuk do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> nyja horizontale në kapjen e<br />

pllakave <strong>të</strong> çelikut.<br />

11. Tehet e ekspozuara duhet <strong>të</strong> kenë pjerrësi<br />

prej 42 shkallëve.<br />

Neni 32<br />

Ventilimi<br />

1. Poligonet civile te qitjes duhet <strong>të</strong> pajisen<br />

me ventilim mekanik në a<strong>të</strong> mënyrë që<br />

substancat e dëmshme <strong>të</strong> liruara në ajër gjate<br />

qitjes <strong>të</strong> largohen në mënyrë efektive<br />

2. Sistemi i ventilimit duhet <strong>të</strong> dizajnohet në<br />

a<strong>të</strong> mënyrë që me ajër <strong>të</strong> pas<strong>të</strong>r <strong>të</strong> furnizohet<br />

prapa qi<strong>të</strong>sit dhe nxirret në lar<strong>të</strong>si <strong>të</strong><br />

mbledhësit <strong>të</strong> predhave.<br />

3. Instalimet e furnizimit me ajër duhet <strong>të</strong><br />

montohen me sigurese emergjente për<br />

përdorim në rast zjarri.<br />

edges of each plate. Steel plate must be free<br />

from buckle or wave after erection.<br />

9. Joints and edge lines shall be backed with<br />

continuous 1.3 centimeters plate no less than<br />

<strong>10</strong> centimeters wide. Expansion bolts<br />

penetrate concrete not less than 5 centimeters.<br />

Steel plates must have milled edges at all<br />

joints.<br />

<strong>10</strong>. Joints shall be flush and smooth and there<br />

shall be no horizontal joints in any steel plate<br />

work.<br />

11. Exposed edges must be beveled at 42<br />

degrees.<br />

Article 32<br />

Ventilation<br />

1. Civil shooting ranges must be equipped<br />

with mechanical ventilation in such a way<br />

that harmful substances released into the air<br />

during shooting are removed in an effective<br />

manner<br />

2. The ventilation system is to be designed in<br />

such a way that fresh air is supplied behind<br />

the shooters and is extracted at the height of<br />

the bullet trap.<br />

3. The air supply installation is to be fitted<br />

with an emergency stop for use in the event<br />

of a fire.<br />

42<br />

ljuljati nakon što se izgradi.<br />

9. Spojnice i ivice se moraju ojačati<br />

nastavljenom pločom od 1,3 cm dužine i<br />

najmanje <strong>10</strong> cm širine. Produženi zavrtnji<br />

moraju prodreti kroz beton najmanje 5 cm.<br />

Čelična oplata mora imati zarubljene ivice na<br />

svim spojnicama.<br />

<strong>10</strong>. Spojnice moraju biti velike i glatke a na<br />

čeličnoj oplati se ne smeju postavljati<br />

horizontalne spojnice.<br />

11. Izložene ivice se moraju iskositi pod<br />

uglom od 42 stepena.<br />

Član 32<br />

Ventilacija<br />

1. Civilne streljane moraju biti opremljene<br />

mehaničkom ventilacijom na takav način da<br />

se štetne supstance koje se ispuštaju u vazduh<br />

za vreme pucnjave uklone na efikasan način.<br />

2. Ventilacioni sistem se mora osmisliti tako<br />

da iza strelca dotiče svež vazduh i da se<br />

vazduh odvodi na visini hvatača metka.<br />

3. Instalacija za snabdevanje vazduhom se<br />

mora opremiti pregradom za zatvaranje u<br />

slučaju požara.


4. Masat e nevojshme ndërmerren për <strong>të</strong><br />

parandaluar emitimin anormal <strong>të</strong> pluhurit.<br />

5. Shpërndarja e grimcave <strong>të</strong> hedhura që<br />

përmbajnë plumb në sipërfaqen përqark duhet<br />

<strong>të</strong> parandalohet me një instalim <strong>të</strong> filtrit<br />

efektiv dhe <strong>të</strong> sigurt nga zjarri në njësinë<br />

nxjerrëse <strong>të</strong> sistemit për ventilim.<br />

6. Nxjerrja e gazrave duhet <strong>të</strong> rregullohet në<br />

mënyre që <strong>të</strong> shpërndahet leh<strong>të</strong>sisht (0.2<br />

m/s).<br />

Neni 33<br />

Ndriçimi emergjent<br />

1. Çdo poligon i mbyllur duhet <strong>të</strong> pajiset me<br />

ndriçim emergjent.<br />

2. Ndriçimi emergjent duhet <strong>të</strong> ndriçojë<br />

shenjat për <strong>të</strong> treguar daljen, veçanërisht<br />

daljet emergjente dhe rrugët dalëse<br />

emeregjente.<br />

Neni 34<br />

Poligonet e kombinuara<br />

Rregullat e parashkruara nga neni 3 gjer 30 <strong>të</strong><br />

këtij udhëzimi administrativ vlejnë për<br />

4. The necessary measures will be taken to<br />

prevent abnormal dust emission.<br />

5. The dispersion of lead-containing<br />

suspended particulates in the surrounding<br />

area is to be prevented by an effective and<br />

fire-safe filter installation on the extraction<br />

unit of the ventilation system.<br />

6. The extraction is to be arranged in such a<br />

way that gaseous effluents can easily and<br />

sufficiently be dispersed (0.2 m/s).<br />

Article 33<br />

Emergency lightning<br />

1. Every indoor shooting range must be<br />

equipped with emergency lighting.<br />

2. The emergency lightning must illuminate<br />

signs to indicate the exits, especially the<br />

emergency the exits and the emergency exit<br />

routes.<br />

Article 34<br />

Combined shooting ranges<br />

Rules prescribed from article 3 to article 30 of<br />

this administrative instruction shall apply to<br />

43<br />

4. Moraju se preduzeti neophodne mere za<br />

sprečavanje preterane emisije prašine.<br />

5. Raspršivanje suspendovanih čestica koje<br />

sadrže olovo u okruženju se mora sprečiti<br />

efikasnim filterima otpornim na požar u delu<br />

ventilacionog sistema za odvođenje vazduha.<br />

6. Odvođenje vazduha se vrši tako da se<br />

protok gasnih čestica može lako i dovoljno<br />

raspršiti (0.2 m/s).<br />

Član 33<br />

Osvetljenje za va<strong>nr</strong>edno stanje<br />

1.Svaka zatvorena streljana mora biti<br />

opremljena osvetljenjem za va<strong>nr</strong>edno stanje.<br />

2. Osvetljenje za va<strong>nr</strong>edno stanje mora<br />

osvetljivati znakove koji pokazuju izlaze,<br />

posebno izlaze u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja i<br />

pravac do izlaza u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja.<br />

Član 34<br />

Kombinovana streljana<br />

Pravila propisano od člana 3. do člana 30<br />

ovog administrativnog uputstva važe i za


poligonet e kombinuara civile <strong>të</strong> qitjes.<br />

Neni 35<br />

Poligonet e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

kategorizuara si I-5, O-5 dhe O-6<br />

1. Ekzistojnë tri lloje <strong>të</strong> poligoneve për qitje<br />

me shigje<strong>të</strong> (përveç harkut <strong>të</strong> kryqëzuar) që<br />

lejohen sipas rregulloreve te FITA-së:<br />

1.1.poligoni i hapur për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>;<br />

2.2. poligoni i mbyllur për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>;<br />

3.3. poligoni fushor për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>.<br />

Neni 36<br />

Poligoni i hapur për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

1. Poligoni duhet <strong>të</strong> përmbushë këto<br />

dispozita:<br />

1.1. poligoni do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> katror dhe çdo<br />

distancë duhet <strong>të</strong> matet me sak<strong>të</strong>si nga<br />

një pikë vertikale nën pikën e çdo<br />

fytyre <strong>të</strong> cakut në vijën e qitjes.<br />

Toleranca për dimensionet e fushës<br />

prej 90/70/60 metra ësh<strong>të</strong> ±30cm; për<br />

50/40/30 metra ± 15cm;<br />

1.2. vija e pritjes duhet <strong>të</strong> shënohet së<br />

paku pesë metra prapa vijës së qitjes;<br />

combined civil shooting ranges.<br />

Article 35<br />

Archery ranges categorized as I-5, O-5<br />

and O-6<br />

1. There are three types of shooting ranges for<br />

archery (except crossbows) allowed in line<br />

with the FITA rule books:<br />

1.1. outdoor archery range;<br />

2.2. indoor archery range;<br />

3.3. field archery range.<br />

Article 36<br />

Outdoor archery range<br />

1. The range must comply with the following<br />

provisions:<br />

1.1. the range will be squared off and<br />

each distance accurately measured<br />

from a point vertically beneath the<br />

gold of each target face to the<br />

shooting line. The tolerance for field<br />

dimensions at 90/70/60 meters is<br />

±30cm; at 50/40/30 meters ± 15cm;<br />

1.2. a waiting line will be marked at<br />

least five meters behind the firing line;<br />

44<br />

kombinovanu streljanu.<br />

Član 35<br />

Streljana za gađanje strelom<br />

kategorizovana kao tip I-5, O-5 i O-6<br />

1. Postoje tri vrste streljana za gađanje<br />

strelom (osim samostrelom) koje su<br />

dozvoljene u skladu sa knjigom pravila FITAe:<br />

1.1. otvorena streljana za gađanje<br />

strelom;<br />

2.2. zatvorena streljana za gađanje<br />

strelom;<br />

3.3. terenska streljana za gađanje<br />

strelom.<br />

Član 36<br />

Otvorena streljana za gađanje strelom<br />

1. Streljana mora zadovoljiti sledeće uslove:<br />

1.1. streljana mora biti pod pravim<br />

uglom i svaka razdaljina mora biti<br />

precizno izmerena od vertikalne tačke<br />

od lica mete do linije gađanja.<br />

Dozvoljena razdaljina za teren<br />

dimenzije 90/70/60 metara iznosi ±30<br />

cm; 50/40/30 metara ±15 cm;<br />

1.2. linija čekanja se obeležava na<br />

najmanje pet metara iza linije gađanja;


1.3 çdo mbaj<strong>të</strong>se e cakut vendoset në<br />

kënd në mes <strong>10</strong> shkallë dhe 15 shkallë<br />

nga vertikalja, por vija e mbaj<strong>të</strong>ses së<br />

cakut caktohet në kënd <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>;<br />

1.4 lar<strong>të</strong>sia e qendrave <strong>të</strong> goditjes në<br />

vije me mbaj<strong>të</strong>se te cakut në poligon<br />

duhet gjithmonë <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> kthyera<br />

drejt;<br />

1.5. duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një pikë e shënuar në<br />

vijen e qitjes përballë çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut. Gjithashtu do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> numri<br />

korrespondues në a<strong>të</strong> mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut në mes 1 dhe 2 metra para vijes<br />

së qitjes;<br />

1.6. duhet <strong>të</strong> garantohet hapësira<br />

minimale prej 80cm për qi<strong>të</strong>s;<br />

1.7. do <strong>të</strong> jenë vijat që zgjaten në<br />

këndet e drejta nga vija e qitjes në<br />

vijen e cakut;<br />

1.8. do <strong>të</strong> shënohet një vije prej 3<br />

metrave përpara vijes së qitjes.<br />

2. Kur publiku ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e qasjes, duhet <strong>të</strong><br />

ngri<strong>të</strong>n barrierat e përshtatshme rreth<br />

poligonit për <strong>të</strong> mbajtur spektatorët prapa.<br />

Këto barriera do <strong>të</strong> jenë së paku 20 metra larg<br />

nga fundi i vijës së cakut <strong>të</strong> vendosur në 90<br />

metra dhe nëse dëshirohet mund <strong>të</strong> reduktohet<br />

në vijë <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> prej së paku <strong>10</strong> metra larg<br />

nga skajet e vijës së qitjes. Kjo do <strong>të</strong> mbajë<br />

një margjinë prej afro 13 metra nga vija e<br />

1.3 each target butt will be set up at an<br />

angle of between about <strong>10</strong> degrees<br />

and about 15 degrees from the<br />

vertical, but a line of target butts will<br />

be set up all at the same angle;<br />

1.4 the height of the centers of the<br />

gold in a line of target butts on the<br />

range should look straight at all times;<br />

1.5. there will be a point marked on<br />

the firing line directly opposite each<br />

target butt. There will also be a<br />

number corresponding to that target<br />

butt between 1 and 2 meters in front<br />

of the shooting line;<br />

1.6. a minimum space of 80cm per<br />

athlete will be guaranteed;<br />

1.7. there will be lines extending at<br />

right angles from the firing line to the<br />

target line;<br />

1.8. A 3-meter line will be marked in<br />

front of the firing line.<br />

2. Where the public has the right of access,<br />

suitable barriers must be erected around the<br />

range to keep spectators back. These barriers<br />

will be at least 20 meters away from the ends<br />

of the target line set at 90 meters and may, if<br />

desired, reduce in a straight line to a<br />

minimum of <strong>10</strong> meters away from the ends of<br />

the firing line. This will maintain a margin of<br />

approximately 13 meters from the target line<br />

45<br />

1.3. držači meta se postavljaju pod<br />

uglom između <strong>10</strong> i 15 stepeni po<br />

vertikali, ali se linija držača meta<br />

postavlja pod istim uglom;<br />

1.4. visina centara na liniji držača<br />

meta u streljani trebalo bi da izgleda<br />

pravo;<br />

1.5. na liniji gađanja se obeležava<br />

tačka koja je direktno suprotna od<br />

svakog držača mete. Postavlja se i<br />

broj koji je isti kao i broj tog držača<br />

mete na 1 i 2 m ispred linije gađanja;<br />

1.6. između sportista mora postojati<br />

prostor od najmanje 80 cm;<br />

1.7. pod pravim uglom od linije<br />

gađanja postavljaju se linije do linije<br />

mete;<br />

1.8. linija od 3 metra se obeležava<br />

ispred linije gađanja.<br />

2. Tamo gde javnost ima pravo pristupa,<br />

moraju se izgraditi odgovarajuće barijere oko<br />

prostora streljane da bi se gledaoci odvojili.<br />

Ove barijere moraju biti najmanje 20 metara<br />

udaljene od kraja linije mete postavljene na<br />

90 metara i mogu, ako je potrebno, da se<br />

smanji prava linija za <strong>10</strong> metara od završetka<br />

linije gađanja. Mora se zadržati margina od<br />

otprilike 13 metara od linije mete kada se


cakut kur mbaj<strong>të</strong>set e cakut lëvizen përpara<br />

në 30 metra. Barrierat do <strong>të</strong> jenë së paku <strong>10</strong><br />

metra prapa vijës së pritjes. Barrierat duhet <strong>të</strong><br />

vendosen së paku 50m prapa vijës së cakut<br />

prej 90m. Kjo do <strong>të</strong> krijojë një zonë sigurie që<br />

rritet në 1<strong>10</strong> metra kur mbaj<strong>të</strong>set e cakut<br />

zhvendosen përpara në 30 metra.<br />

3. Distanca e sigurisë prej 50 metra mund <strong>të</strong><br />

reduktohet nëse bllokada adekuate e prapme,<br />

p.sh. rrjeta efikase, ngri<strong>të</strong>t ndonjë breg ose<br />

vendoset pajisje e ngjashme (por jo gardh ose<br />

rrethojë e depërtueshme). Mbrojtese ballore<br />

duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> mjaft e lar<strong>të</strong> për <strong>të</strong> ndalë<br />

shigjetat që kanë huqë majën e mbaj<strong>të</strong>se në<br />

90 metra.<br />

4. Caqet në rastin e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

quajtura figura që lejohen për përdorim në<br />

poligonet e hapura për qitje me shigje<strong>të</strong> janë<br />

si vijon:<br />

4.1. figura 122cm në diame<strong>të</strong>r; sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

4.2. figura 80cm, 80cm në diame<strong>të</strong>r;<br />

sipas rregullave <strong>të</strong> FITA.<br />

5. Figurat mund <strong>të</strong> vendosen ve<strong>të</strong>m në 90 ,80,<br />

70, 60, 50, 40 dhe 30 metra.<br />

6. Shenjat në poligonet e hapura për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>:<br />

6.1. madhësia e pjesës së përparme <strong>të</strong><br />

shenjës, pa marrë parasysh a ësh<strong>të</strong><br />

rrethore ose katrore, duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> së<br />

when the target butts are moved forward to 30<br />

meters. The barriers will be at least <strong>10</strong> meters<br />

behind the waiting line. The barriers must be<br />

set at least 50m beyond the 90m target line.<br />

This will create a safety zone increasing to<br />

1<strong>10</strong> meters when target butts have been<br />

moved forward to 30 meters.<br />

3. The safety distance of 50 meters may be<br />

reduced if an adequate backstop, e.g. efficient<br />

netting, a bank or similar device, is erected<br />

(not a hedge or penetrable fence). The<br />

backstop must be high enough to stop arrows<br />

which have just missed the top of the butt at<br />

90 meters.<br />

4. Targets in case of archery called faces<br />

allowed to be used in outdoor archery ranges<br />

are the following:<br />

4.1. the 122cm face, 122cm in<br />

diameter; according to FITA rules;<br />

4.2. the 80cm face, 80cm in diameter;<br />

according to FITA rules.<br />

5. Faces can be placed at 90, 80, 70, 60, 50,<br />

40 and 30 meters only.<br />

6 . Butts in the outdoor archery range:<br />

6.1. the size of the front of the butt,<br />

whether round or square, must be at<br />

least 124cm in any direction. This will<br />

46<br />

držači meta pomere unapred za 30 metara.<br />

Barijere se postavljaju na najmanje <strong>10</strong> metara<br />

iza linije čekanja. Barijere se moraju postaviti<br />

na najmanje 50 m iza linije mete od 90 m. To<br />

će stvoriti sigurnu zonu koja se povećava na<br />

1<strong>10</strong> metara kada se držači meta pomere<br />

napred za 30 metara.<br />

3. Bezbedna udaljenost od 50 metara može se<br />

smanjiti ako se izgradi odgovarajuća zaštitna<br />

mreža, npr: efikasna mreža, bankina ili slična<br />

sprava (ne živa ograda ili probojna ograda).<br />

Zaštitna mreža mora biti dovoljno visoka da<br />

spreči strele koje su promašile vrh držača na<br />

90 metara.<br />

4. Sledeće mete u slučaju gađanja strelom<br />

koje se nazivaju licem, dozvoljene su za<br />

korišćenje u otvorenim streljanama za<br />

gađanje iz strele:<br />

4.1. 122 cm lice, 122 cm prečnik; u<br />

skladu sa pravilima FITA-e;<br />

4.2. 80 cm lice, 80 cm prečnik, u<br />

skladu sa pravilima FITA-e.<br />

5. Lica se mogu postaviti samo na 90, 80, 70,<br />

60, 50, 40 i 30 metara.<br />

6. Držači u otvorenim streljanama za gađanje<br />

strelom:<br />

6.1. veličina prednje strane držača,<br />

bilo da je okrugao ili četvrtast, mora<br />

biti najmanje 124 cm u svakom


paku 124cm në çdo drejtim. Kjo do <strong>të</strong><br />

sigurojë se çdo shigje<strong>të</strong> që godet<br />

mbaj<strong>të</strong>sen e cakut dhe ato që huqin<br />

skajim më <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>m <strong>të</strong> zonës së<br />

pikëve megjitha<strong>të</strong> mbesin në mbaj<strong>të</strong>se<br />

<strong>të</strong> cakut.<br />

6.2. mbaj<strong>të</strong>set do <strong>të</strong> ngjiten fort për<br />

mbështe<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cilat do <strong>të</strong> kapen me<br />

kanxhë në tokë për <strong>të</strong> parandaluar<br />

shkuljen ose <strong>të</strong>rheqjen.<br />

6.3. do <strong>të</strong> mbulohet çdo pjesë e<br />

mbaj<strong>të</strong>ses ose mbështe<strong>të</strong>ses së saj që<br />

ka gjasa <strong>të</strong> dëmtimit.<br />

6.4. kujdesi ësh<strong>të</strong> i domosdoshëm, në<br />

veçanti nëse më shumë se një figurë<br />

shenjë vendoset në një mbaj<strong>të</strong>se ashtu<br />

që shigjetat që kalojnë tejpërtej<br />

mbaj<strong>të</strong>se nuk dëmtohen nga<br />

mbështe<strong>të</strong>sja.<br />

6.5. çdo mbaj<strong>të</strong>se ka numrin e cakut.<br />

Këta numra do <strong>të</strong> jenë 30cm <strong>të</strong> larta<br />

me figura <strong>të</strong> zeza me prapavijë <strong>të</strong><br />

verdhë, që alternojnë në figura <strong>të</strong><br />

verdha me prapavijë <strong>të</strong> zezë (p.sh. <strong>nr</strong>.<br />

1 i zi mbi <strong>të</strong> verdhën, <strong>nr</strong>. 2 i verdhë<br />

mbi <strong>të</strong> zezën, etj.). Numrat e cakut<br />

fiksohen përsipër ose nën qendër <strong>të</strong><br />

çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cakut, ashtu që janë <strong>të</strong><br />

qarta nga figura e cakut.<br />

ensure that any arrow hitting the butt<br />

and just missing the outermost edge of<br />

the scoring zone remains in the butt.<br />

6.2. butts will be firmly attached to<br />

supports, which will be pegged<br />

securely in the ground to prevent them<br />

from being blown or pulled over.<br />

6.3. any part of the butt or its support<br />

likely to damage an arrow will be<br />

covered.<br />

6.4. care is necessary, particularly<br />

when more than one target face is<br />

placed on the butt, that arrows passing<br />

through the butt are not damaged by<br />

the support.<br />

6.5. each butt will have a target<br />

number. These numbers will be 30cm<br />

tall with black figures on a yellow<br />

background, alternating with yellow<br />

figures on a black background (e.g.<br />

no. 1 black on yellow, no. 2 yellow on<br />

black, etc.). Target numbers will be<br />

fixed above or below the center of<br />

each target butt, so they are clear of<br />

the target face.<br />

47<br />

pravcu. To će obezbediti da svaka<br />

strela koja udari u držač i promaši<br />

krajnju ivicu mete ostane na držaču.<br />

6.2. držači se čvrsto podupiru<br />

stubovima koji se čvrsto ukopavaju u<br />

zemlju da bi se sprečilo da se obore ili<br />

izvuku.<br />

6.3. svaki deo držača ili njegovog<br />

stuba koji može da ošteti strelu<br />

prekriva se.<br />

6.4. potrebno je voditi računa,<br />

posebno kada se na držaču postavlja<br />

više od jednog lica mete, da strele<br />

koje prolaze kroz držač ne budu<br />

oštećene zbog stuba.<br />

6.5. svaki držač nosi broj mete. Ti<br />

brojevi moraju biti 30 cm visine sa<br />

crnim brojkama na žutoj pozadini<br />

naizmenično sa žutim brojkama na<br />

crnoj pozadini (npr: br. 1 crne boje na<br />

žutoj pozadini, br. 2 žute boje na crnoj<br />

pozadini, itd.). Brojevi meta se<br />

fiksiraju iznad ili ispod centra svakog<br />

držača da bi bili odvojeni od lica<br />

mete.


Neni 37<br />

Poligoni i mbyllur për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

1. Poligoni duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> në pajtim me këto<br />

dispozita:<br />

1.1. poligoni do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> katror dhe çdo<br />

distancë duhet <strong>të</strong> matet me sak<strong>të</strong>si nga<br />

një pikë vertikale nën pikën e çdo<br />

figure <strong>të</strong> cakut në vijën e qitjes.<br />

Toleranca për dimensionet e poligonit<br />

ësh<strong>të</strong> ±<strong>10</strong>cm për 25/18 metra;<br />

1.2. vija e pritjës duhet <strong>të</strong> shënohet së<br />

paku 3 metra prapa vijës së qitjes;<br />

1.3 çdo mbaj<strong>të</strong>se e cakut mund <strong>të</strong><br />

vendoset në çdo kënd në mes<br />

vertikales dhe <strong>10</strong> shkallë nga<br />

vertikalja, por vija e mbaj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong><br />

cakut caktohet në kënd <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>;<br />

1.4 lar<strong>të</strong>sia e qendrave <strong>të</strong> goditjes në<br />

vijë me mbaj<strong>të</strong>se te cakut në poligon<br />

duhet gjithmonë <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> kthyera<br />

drejt;<br />

1.5. duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një pikë e shënuar në<br />

vijën e qitjes përballë çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut. Gjithashtu do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> numri<br />

korrespondues në a<strong>të</strong> mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut në mes 1 dhe 2 metra para vijës<br />

së qitjes;<br />

1.6. duhet <strong>të</strong> garantohet hapësira<br />

minimale prej 80cm për qi<strong>të</strong>s.<br />

1.7. një vijë prej 3 metrash shënohet<br />

Article 37<br />

Indoor archery range<br />

1. The range must comply with the following<br />

provisions:<br />

1.1. the range will be squared off and<br />

each distance accurately measured<br />

from a point vertically beneath the<br />

gold of each target face to the firing<br />

line. The tolerance for range<br />

dimensions is ± <strong>10</strong>cm at 25/18 meters.<br />

1.2. a waiting line will be marked at a<br />

distance of at least 3 meters behind<br />

the firing line;<br />

1.3 the target butts may be set up at<br />

any angle between vertical and about<br />

<strong>10</strong> degrees from the vertical, but the<br />

line of target butts will be set up all at<br />

the same angle;<br />

1.4 the height of the centers of the<br />

gold of the same type of face should<br />

look straight at all times;<br />

1.5. there will be a point marked on<br />

the shooting line directly opposite<br />

each target butt. There will also be a<br />

number corresponding to that target<br />

butt between 1 and 2 meters in front<br />

of the firing line;<br />

1.6. a minimum space of 80cm per<br />

athlete will be guaranteed.<br />

1.7. a 3-meter line will be marked in<br />

48<br />

Član 37<br />

Zatvorena streljana za gađanje strelom<br />

1. Streljana mora zadovoljiti sledeće uslove:<br />

1.1. streljana mora biti pod pravim<br />

uglom i svaka razdaljina mora biti<br />

precizno izmerena od vertikalne tačke<br />

od lica mete do linije gađanja.<br />

Dozvoljena razdaljina iznosi ±<strong>10</strong> cm<br />

na 25/18 metara;<br />

1.2. linija čekanja se obeležava na<br />

najmanje 3 m iza linije gađanja;<br />

1.3. držači meta se postavljaju pod<br />

bilo kojim uglom između vertikale i<br />

pod uglom od oko <strong>10</strong> stepeni po<br />

vertikali ali se linija držača meta<br />

postavlja pod istim uglom;<br />

1.4. visina centara na liniji držača<br />

meta u streljani trebalo bi da izgleda<br />

pravo;<br />

1.5. na liniji gađanja se obeležava<br />

tačka koja je direktno suprotna od<br />

svakog držača mete. Postavlja se i<br />

broj koji je isti kao i broj tog držača<br />

mete na 1 i 2 m ispred linije gađanja;<br />

1.6. između sportista mora postojati<br />

prostor od najmanje 80 cm;<br />

1.7. linija od 3 metra se obeležava


përpara vijës së qitjes;<br />

1.8. duhet <strong>të</strong> merret parasysh burimi i<br />

dri<strong>të</strong>s, natyrore ose artificiale, dhe<br />

efekti i saj në figurat e cakut.<br />

2. Nëse diktohet nga madhësia e sallës, do <strong>të</strong><br />

ngri<strong>të</strong>n barrierat e përshtatshme rreth<br />

poligonit për <strong>të</strong> mbajtur spektatorët prapa.<br />

Këto barriera do <strong>të</strong> jenë së paku <strong>10</strong> metra larg<br />

nga fundi i vijës së cakut dhe caktohen në së<br />

paku 5 metra prapa vijes së pritjes. Asnjë<br />

spektator nuk do <strong>të</strong> lejohet që <strong>të</strong> kalojë kë<strong>të</strong><br />

vijë. Kur madhësia e sallës nuk kërkon<br />

ngritjen e barrierave anësore, spektatorët nuk<br />

do <strong>të</strong> lejohen përtej barrierës së vendosur<br />

prapa vijes së pritjes.<br />

3. Caqet në rastin e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

quajtura fytyra që lejohen <strong>të</strong> përdoren në<br />

poligonet e mbyllura për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

poligone janë si vijon:<br />

3.1. figura 60cm në diame<strong>të</strong>r, sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.2. figura trekëndëshe me tri Figura<br />

prej 60cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.3. figura vertikale me tri Figura<br />

60cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.4. figura 40cm në diame<strong>të</strong>r, sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.5. figura trekëndëshe me tri Figura<br />

prej 40cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.6. figura vertikale me tri Figura<br />

front of the firing line;<br />

1.8. source of light, whether natural or<br />

artificial, and its effect on the target<br />

faces should be considered.<br />

2. Where the size of the hall dictates, suitable<br />

barriers will be erected around the range to<br />

keep spectators back. These barriers will be at<br />

least <strong>10</strong> meters from the ends of the target<br />

line and will be at a minimum of 5 meters<br />

behind the waiting line No spectators are<br />

allowed beyond the target line. Where the<br />

size of the hall does not require the erection<br />

of side barriers no spectators are allowed<br />

beyond the barrier situated behind the waiting<br />

line.<br />

3. Targets in case of archery called faces<br />

allowed to be used in indoor archery ranges<br />

are the following:<br />

3.1. the 60cm diameter face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.2. the 60cm triangular triple face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.3. the 60cm vertical triple face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.4. the 40cm diameter face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.5. the 40cm triangular triple face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.6. the 40cm vertical triple face,<br />

49<br />

ispred linije gađanja;<br />

1.8. potrebno je voditi računa o uticaju<br />

izvora svetlosti na lica meta, bilo da je<br />

on prirodni ili veštački.<br />

2. U zavisnosti od veličine sale, postavljaju se<br />

odgovarajuće barijere da bi se odvojili<br />

gledaoci. Ove barijere moraju biti najmanje<br />

<strong>10</strong> metara udaljene od kraja linije mete i<br />

najmanje 5 metara iza linije čekanja.<br />

Gledaocima nije dozvoljen pristup preko<br />

linije mete. Ukoliko zbog veličine sale nije<br />

moguće izgraditi barijere sa strane,<br />

gledaocima nije dozvoljen pristup preko<br />

barijera postavljenih iza linije čekanja.<br />

3. Sledeće mete u slučaju gađanja strelom<br />

koje se nazivaju licem, dozvoljene su za<br />

korišćenje u otvorenim streljanama za<br />

gađanje iz strele:<br />

3.1. 60 cm prečnik lica, u skladu sa<br />

pravilima FITA-e.<br />

3.2. 60 cm trouglastog trostrukog lica,<br />

u skladu sa pravilima FITA-e.<br />

3.3. 60 cm vertikalnog trostrukog lica,<br />

u skladu sa pravilima FITA-e;<br />

3.4. 40 cm prečnika lica, u skladu sa<br />

pravilima FITA-e;<br />

3.5. 40 cm trouglastog trostrukog lica,<br />

u skladu sa pravilima FITA-e;<br />

3.6. 40 cm vertikalnog trostrukog lica,


40cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA.<br />

4. Caqet mund <strong>të</strong> vendosen në 18 dhe 25<br />

metra.<br />

5. Vendgoditjet në poligonin e brendshëm për<br />

qitje me shigje<strong>të</strong>:<br />

5.1. madhësia e pjesës së përparme <strong>të</strong><br />

shenjës, pa marrë parasysh a ësh<strong>të</strong><br />

rrethore ose katrore, duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong><br />

mjaft e madhe për <strong>të</strong> siguruar se çdo<br />

shigje<strong>të</strong> që godet mbaj<strong>të</strong>sen dhe ato që<br />

huqin skajim më <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>m <strong>të</strong> zonës<br />

së pikëve megjitha<strong>të</strong> mbesin në<br />

mbaj<strong>të</strong>se;<br />

5.2. do <strong>të</strong> mbulohet çdo pjesë e<br />

mbaj<strong>të</strong>ses ose mbështe<strong>të</strong>ses së saj që<br />

ka gjasa <strong>të</strong> dëmtimit. Duhet kushtuar<br />

kujdes në veçanti kur më shumë se një<br />

fytyrë cak vendoset në një mbaj<strong>të</strong>ses<br />

ashtu që shigjeta që kalon tejpërtej<br />

mbaj<strong>të</strong>ses nuk dëmtohet nga<br />

mbështe<strong>të</strong>sja;<br />

5.3. mbaj<strong>të</strong>set kanë numrin e cakut.<br />

Këta numra do <strong>të</strong> jenë 30cm <strong>të</strong> larta<br />

me figura <strong>të</strong> zeza me prapavijë <strong>të</strong><br />

verdhë, që alternojnë me figura <strong>të</strong><br />

verdha në prapavijë <strong>të</strong> zezë (p.sh. <strong>nr</strong>. 1<br />

i zi mbi <strong>të</strong> verdhën, <strong>nr</strong>. 2 i verdhë mbi<br />

<strong>të</strong> zezën, etj.). Numrat e cakut do <strong>të</strong><br />

fiksohen përsipër ose nën qendrën e<br />

çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cakut, ashtu që<br />

according to FITA rules.<br />

4. Targets can be put on 18 and 25 meters.<br />

5. Butts in the indoor archery range:<br />

5.1. the size of the front of the butt,<br />

whether round or square, must be<br />

large enough to ensure that any arrow<br />

hitting the butt and just missing the<br />

outermost edge of the scoring zone<br />

remains in the butt;<br />

5.2. any part of the butt or its support<br />

likely to damage an arrow will be<br />

covered. Care is necessary,<br />

particularly when more than one<br />

target face is placed on the butt, that<br />

arrows passing through the butts are<br />

not damaged by the support;<br />

5.3. the butts will have target<br />

numbers. These numbers will be 30cm<br />

tall with black figures on a yellow<br />

background, alternating with yellow<br />

figures on a black background (e.g.<br />

no. 1 black on yellow, no. 2 yellow on<br />

black, etc.). Target numbers will be<br />

affixed above or below the centre of<br />

each target butt, so they are clear of<br />

50<br />

u skladu a pravilima FITA-e.<br />

4. Mete se mogu postaviti na 18 i 25 metara.<br />

5. Držači u zatvorenim streljanama za<br />

gađanje strelom:<br />

5.1. veličina prednje strane držača,<br />

bilo da je okrugao ili četvrtast, mora<br />

biti najmanje 124 cm u svakom<br />

pravcu. To će obezbediti da svaka<br />

strela koja udari u držač i promaši<br />

krajnju ivicu mete ostane na držaču;<br />

5.2. svaki deo držača ili njegovog<br />

stuba koji može da ošteti strelu<br />

prekriva se. Potrebno je voditi računa,<br />

posebno kada se na držaču postavlja<br />

više od jednog lica mete, da strele<br />

koje prolaze kroz držač ne budu<br />

oštećene zbog stuba;<br />

5.3. svaki držač nosi broj mete. Ti<br />

brojevi moraju biti 30 cm visine sa<br />

crnim brojkama na žutoj pozadini<br />

naizmenično sa žutim brojkama na<br />

crnoj pozadini (npr: br. 1 crne boje na<br />

žutoj pozadini, br. 2 žute boje na crnoj<br />

pozadini, itd.). Brojevi meta se<br />

fiksiraju iznad ili ispod centra svakog<br />

držača da bi bili odvojeni od lica


dallohen qar<strong>të</strong> nga fytyra e cakut.<br />

Neni 38<br />

Poligoni fushor për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

1. Poligoni fushor për qitje me shigje<strong>të</strong> do <strong>të</strong><br />

aranzhohet ashtu që pikat e qitjes dhe caqet<br />

mund <strong>të</strong> arrihen pa vështirësi <strong>të</strong> panevojshme,<br />

rrezik ose humbje kohe.<br />

2. Stazat fushore duhet <strong>të</strong> jenë sa më <strong>të</strong><br />

ngjeshura.<br />

3. Distanca në këmbë nga sipërfaqja qendrore<br />

(grumbullimi) gjer në cakun më <strong>të</strong> largët nuk<br />

duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> përtej një (1) kilome<strong>të</strong>r ose 15<br />

minuta ecje normale.<br />

5. Dallimi maksimal në mes <strong>të</strong> pikës më <strong>të</strong><br />

lar<strong>të</strong> dhe më <strong>të</strong> ul<strong>të</strong> në një staze nuk duhet <strong>të</strong><br />

je<strong>të</strong> mbi <strong>10</strong>0m.<br />

6. Caqet do <strong>të</strong> shënohen në a<strong>të</strong> mënyrë për <strong>të</strong><br />

mundësuar llojllojshmërinë maksimale dhe<br />

përdorimin më <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong> terrenit.<br />

7. Mbështe<strong>të</strong>set do <strong>të</strong> sigurojnë margjinën<br />

prej së paku 5cm jash<strong>të</strong> zonës se pikëve <strong>të</strong><br />

figures së vendosur mbi <strong>të</strong>. Në asnjë pikë<br />

figura e cakut nuk guxon <strong>të</strong> je<strong>të</strong> më pak se<br />

15cm nga toka. Në <strong>të</strong> gjitha rastet, pa marrë<br />

parasysh terrenin, mbështe<strong>të</strong>sja duhet <strong>të</strong><br />

vendoset në vend <strong>të</strong> arsyeshëm pingul në<br />

vijen e fushëpamjes së shigjetarit.<br />

the target face.<br />

Article 38<br />

Field archery range<br />

1. The field archery range will be arranged so<br />

that the firing points and the targets can be<br />

reached without undue difficulty, hazard or<br />

waste of time.<br />

2. Field courses should be as condensed as<br />

possible.<br />

3. The walking distance from the central<br />

(assembly) area to the furthest target should<br />

be no more than one (1) kilometer or 15<br />

minute normal walking.<br />

5. The maximum difference between the<br />

highest and the lowest point in a course<br />

should not be more than <strong>10</strong>0m.<br />

6. The targets will be laid out in such order as<br />

to allow maximum variety and best use of the<br />

terrain.<br />

7. The buttresses will provide for a margin of<br />

at least 5cm outside the lowest scoring<br />

zone(s) of the face(s) placed upon it. At no<br />

point may any target face be less than 15cm<br />

from the ground. In all instances, regardless<br />

of the terrain, the buttress should be placed<br />

reasonably perpendicular to the athlete’s line<br />

of sight.<br />

51<br />

mete.<br />

Član 38<br />

Terenska streljana za gađanje strelom<br />

1. Terenska streljana za gađanje strelom se<br />

gradi tako da se do tački gađanja i meta može<br />

stići bez velikih poteškoća, opasnosti ili<br />

gubljenja vremena.<br />

2. Tereni bi trebalo da budu što više sažeti.<br />

3. Pešačka udaljenost od centralne zone<br />

(mesta skupljanja) do najdalje mete ne bi<br />

trebalo da bude veća od 1 kilometra ili 15<br />

minuta normalnog hoda.<br />

5. Najveća razlika između najviše i najniže<br />

tačke terena ne bi trebalo da bude veća od<br />

<strong>10</strong>0m.<br />

6. Mete se postavljaju tako da omoguće<br />

raznovrsnu i najbolju iskorišćenost terena.<br />

7. Stubovi podupirači bi trebalo da obezbede<br />

marginu od najmanje 5 cm van najniže zone<br />

mete i lica koje se na nju stavlja. Nijedno lice<br />

mete ne sme biti postavljeno na manje od 15<br />

cm iznad zemlje. Bez obzira na teren, stubovi<br />

podupirači se uvek postavljaju uspravno u<br />

liniji koju sportista može da vidi.


8. Të gjitha caqet do <strong>të</strong> numërohen një pas<br />

një. Numrat nuk do <strong>të</strong> jenë më pak se 20cm <strong>të</strong><br />

larta dhe do <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> zeza mbi <strong>të</strong> verdhën ose<br />

<strong>të</strong> verdha mbi <strong>të</strong> zezën dhe do <strong>të</strong> vendosen 5-<br />

<strong>10</strong>m para cakut.<br />

9. Duhet <strong>të</strong> vendosen shenjat e dukshme<br />

drejtuese që tregojnë shtegun nga caku në cak<br />

në intervale adekuate për <strong>të</strong> siguruar lëvizjen<br />

e sigurt dhe <strong>të</strong> leh<strong>të</strong> përgja<strong>të</strong> stazes.<br />

<strong>10</strong>. Barrierat e përshtatshme do <strong>të</strong> vendosen<br />

në staze, kurdo që ësh<strong>të</strong> e nevojshme, për <strong>të</strong><br />

mbajtur spektatorët në distancë <strong>të</strong> sigurt por<br />

duke i siguruar atyre pamjen më <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong><br />

mundshme <strong>të</strong> garës. Ve<strong>të</strong>m ata persona që<br />

janë te akredituar lejohen në poligon brenda<br />

barrierave.<br />

11. Caqet e lejuara për përdorim janë:<br />

11.1. figura 80cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA;<br />

11.2. figura 60cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA;<br />

11.3. figura 40cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA;<br />

11.4. figura 20cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA.<br />

12. Vendosja e cakut:<br />

8. All targets will be numbered in succession.<br />

The numbers will be no less than 20cm tall<br />

and will be black on yellow or yellow on<br />

black and will be placed 5-<strong>10</strong>m before<br />

reaching the shooting pegs for that target.<br />

9. Clearly visible direction signs indicating<br />

the route from target to target must be placed<br />

at adequate intervals to ensure safe and easy<br />

movement along the course.<br />

<strong>10</strong>. Suitable barriers will be placed around the<br />

course, wherever necessary, to keep<br />

spectators at a safe distance while still giving<br />

them the best possible view of the<br />

competition. Only those persons having the<br />

proper accreditation will be allowed on the<br />

range inside of the barriers.<br />

11. The targets allowed to be used are the<br />

following:<br />

11.1. the 80cm face, according to<br />

FITA rules;<br />

11.2. the 60cm face, according to<br />

FITA rules;<br />

11.3. the 40cm face, according to<br />

FITA rules;<br />

11.4. the 20cm face, according to<br />

FITA rules.<br />

12. Target set-up:<br />

52<br />

8. Sve mete moraju da imaju redne brojeve.<br />

Brojevi moraju biti najmanje 20 cm visine, u<br />

crnožutoj ili žutocrnoj kombinaciji, i stavljaju<br />

se na 5-<strong>10</strong> m udaljenosti od oznake za<br />

gađanje na toj meti.<br />

9. Jasno vidljivi znaci koji pokazuju pravac<br />

od mete do mete moraju se postaviti na<br />

odgovarajućoj udaljenosti da bi se obezbedilo<br />

bezbedno i lako kretanje na terenu.<br />

<strong>10</strong>. Odgovarajuće barijere se postavljaju oko<br />

terena, kad god je to potrebno, da bi gledaoci<br />

ostali na bezbednoj udaljenosti a da pri tom<br />

imaju najbolji mogući pogled na teren u toku<br />

nadmetanja. Samo ona lica koja imaju<br />

odgovarajuću akreditaciju mogu dobiti<br />

pristup terenu unutar barijera.<br />

11. Sledeće mete su dozvoljene:<br />

11.1. 80 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e;<br />

11.2. 60 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e;<br />

11.3. 40 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e;<br />

11.4. 20 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e.<br />

12. Izgled mete:


12.1. figura 40cm do <strong>të</strong> vendosën 4<br />

për mbështe<strong>të</strong>se në formë <strong>të</strong> katrorit;<br />

12.2. figura 20cm do <strong>të</strong> vendosen 12<br />

për mbështe<strong>të</strong>se, nga tri në secilën nga<br />

ka<strong>të</strong>r kolonat vertikale;<br />

12.3. figura 60cm: në distanca <strong>të</strong><br />

shënuara 2 fytyra prej nga 60cm mund<br />

<strong>të</strong> vendosen për mbështe<strong>të</strong>se. Qendrat<br />

e <strong>të</strong> dy figurave do <strong>të</strong> formojnë një<br />

vije horizontale.<br />

Neni 39<br />

Mbajtja e <strong>të</strong> dhënave<br />

Mbajtja e <strong>të</strong> dhënave e përshkruar ne ke<strong>të</strong><br />

udhëzim administrativ bëhet sipas ligjeve<br />

relevante.<br />

Neni 40<br />

Poligonet e qitjes ekzistuese kanë për obligim<br />

<strong>të</strong> prmbushin kushtet e përshkruara ne ligjin<br />

për armë brenda 6 muajve pas hyrjes ne fuqi<br />

<strong>të</strong> këtij udhëzimi administrativ.<br />

12.1. 40cm faces will be placed 4 per<br />

buttress in the form of a square;<br />

12.2. 20cm faces will be 12 per<br />

buttress in four vertical columns of<br />

three;<br />

12.3. 60cm faces: at marked distances<br />

2 60cm faces may be placed per<br />

buttress. The centers of both faces will<br />

form a horizontal line.<br />

Article 39<br />

Record keeping<br />

Record keeping prescribed in this<br />

administrative instruction will be performed<br />

in accordance with relevant laws.<br />

Article 40<br />

Existing shooting ranges have the obligation<br />

to fulfill the criteria described in the law on<br />

weapons within 6 months after coming into<br />

force of this administrative instruction.<br />

53<br />

12.1. 4 mete od 40 cm se postavljaju<br />

po podupiraču u obliku kvadrata;<br />

12.2. 12 meta od 20 cm se postavlja<br />

po podupiraču u tri stuba po četiri;<br />

12.3. Mete od 60 cm: na označenoj<br />

udaljenosti mogu se postaviti 2 mete<br />

od 60 cm po podupiraču. Centar na<br />

obe mete čini vodoravnu liniju.<br />

Član 39<br />

Vođenje evidencije<br />

Vođenje evidencije propisano ovim<br />

administrativnim uputstvom vrši se u skladu<br />

sa relevantnim zakonima.<br />

Član 40<br />

Postojeće streljane su u obavezi da zadovolje<br />

kriterijume opisane u zakonu o oružju u roku<br />

od 6 meseci nakon stupanja na snagu ovog<br />

administrativnog uputstva.


Republika e Kosovës<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Organi që e lëshon:<br />

Numri i formularit:<br />

Data:<br />

Organi kompetent me kë<strong>të</strong> miraton se kompania vijuese:<br />

Emri i kompanisë<br />

Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />

biznesit<br />

Lloji i licencës<br />

Shoqata e gjuetarëve<br />

Shoqata e qitjes sportive<br />

Qendra e trajnimit<br />

Numri i licencës<br />

Vendi<br />

Numri dhe rruga<br />

Komuna<br />

Kodi postar<br />

Lejohet që <strong>të</strong> operojë me poligonin civil me këto specifikacione<br />

Kategoria<br />

e<br />

poligonit<br />

Klasifikimi Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />

lejuara<br />

I hapur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Disk/kurth/argji<br />

lë<br />

LICENCA PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />

Kalibrat e lejuar<br />

55<br />

Shtojca A


I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Organi kompetent me kë<strong>të</strong> njofton kompaninë në fjalë se ky pajtim<br />

ësh<strong>të</strong> i vlefshëm ve<strong>të</strong>m gjer më (vlefshmëri <strong>10</strong> vjeçare):<br />

Nënshkrimi:<br />

Emri dhe mbiemri<br />

Autoriteti që e lëshon<br />

56


Republika e Kosovës<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Emri i kompanisë<br />

Emri i personit<br />

përgjegjës<br />

Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />

biznesit<br />

Lloji i licencës<br />

Numri i licencës<br />

Vendi<br />

Shoqata e gjuetarëve<br />

Shoqata e qitjes sportive<br />

Qendra e trajnimit<br />

Numri dhe rruga<br />

Komuna<br />

Kodi postar<br />

Kërkesa për <strong>të</strong> operuar me poligonin civil me këto specifikacione<br />

Kategoria<br />

e<br />

poligonit<br />

Klasifikimi<br />

I hapur Armë<br />

<strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

KËRKESA PËR LICENCË PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />

Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />

lejuara<br />

Kalibrat e lejuar<br />

57<br />

Shtojca B


Disk/kurth/argji<br />

lë<br />

I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Në aneks <strong>të</strong> këtij dokumenti janë siguruar këto dokumente<br />

Personi përgjegjës për dokumentacion<br />

Certifikata e biznesit<br />

Kopja e licencës së lëshuar nga organi kompetent<br />

Certifikata e depos<br />

Dëshmia se nuk ësh<strong>të</strong> nën hetime penale<br />

Vizatimi i lokacionit<br />

Numri i punëtorëve <strong>të</strong> certifikuar (ve<strong>të</strong>m KDP)<br />

Kërkuesi vërteton se ai/ajo ësh<strong>të</strong> gati për inspektim për certifikim dhe ricertifikim <strong>të</strong> poligonit civil.<br />

Nënshkrimi:<br />

Emri dhe mbiemri<br />

Kërkuesi (Personi<br />

përgjegjës)<br />

Institucioni pranues<br />

58


Së bashku me kë<strong>të</strong> kërkesë janë paguar këto<br />

taksa:<br />

EURO<br />

59


Republika e Kosovës<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Certifikata e sigurisë për poligonin civil <strong>të</strong> qitjes<br />

Organi që e lëshon:<br />

Numri i formularit:<br />

Data:<br />

Organi<br />

kompetent miraton se kompania e posh<strong>të</strong>shënuar:<br />

Emri i kompanisë<br />

Emri i personit<br />

përgjegjës<br />

Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />

biznesit<br />

Lloji i licencës<br />

Numri i licencës<br />

Vendi<br />

Lokacioni i<br />

poligonit<br />

Shoqata e gjuetarëve<br />

Shoqata e qitjes sportive<br />

Qendra e trajnimit<br />

Numri dhe rruga<br />

Komuna<br />

Kodi postar<br />

CERTIFIKATA E SIGURISË PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />

60<br />

Shtojca C


Dhe pas inspektimit <strong>të</strong> kryer më (data):<br />

S e poligoni me këto specifikacione shpallet i sigurt<br />

Kategoria<br />

Klasifikimi Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />

e<br />

poligonit<br />

lejuara<br />

I hapur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Disk/kurth/arg<br />

jilë<br />

I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Dhe se lejohen këto punë:<br />

Punët e lejuara<br />

Nënshkrimi:<br />

Emri dhe mbiemri<br />

Kalibrat e lejuar<br />

61


S ë bashku me kë<strong>të</strong> kërkesë janë paguar këto<br />

taksa:<br />

Inspektori Data:<br />

EURO<br />

62


1. Përkufizimi i zonës së rrezikut<br />

Modelet e zonës së rrezikut për poligonin civil <strong>të</strong> qitjes<br />

Shtojca D<br />

Zona e rrezikut për poligon përcaktohet si zona kah caku, përpara dhe kah çdo anë e pikës së qitjes, që<br />

përcaktohet brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit <strong>të</strong> përcaktuar nga praktika aktuale më e mirë, për <strong>të</strong> kapur fishekët<br />

që kalojnë përmbi ose përtej bllokadës së prapme<br />

dhe/ose mureve anësore ose fortifikimit. Këto përfshijnë<br />

gjuajtjen përtej caqeve dhe fishekët që rikoshetojnë jash<strong>të</strong> caqeve, bllokadës së prapme, dhe sipërfaqeve<br />

tjera <strong>të</strong> poligonit (p.sh. dyshemeja e poligonit).<br />

Dizajnimi i zonës së rrezikut nuk merr parasysh <strong>të</strong> gjitha qitjet e shkrepura qëllimisht që shkelin disiplinën e<br />

poligonit<br />

ose shkelin<br />

Urdhrat Standard <strong>të</strong> Poligonit. Kur ka dëshmi <strong>të</strong> qitjes së tillë <strong>të</strong> egër a<strong>të</strong>herë vendi ku ësh<strong>të</strong><br />

evidentuar ajo duhet <strong>të</strong> përfshihet në zonën e rrezikut, dhe/ose tiparet e poligonit duhet <strong>të</strong> modifikohen për <strong>të</strong><br />

zënë predhat që rezultojnë nga qitja e egër, dhe/ose duhet <strong>të</strong> futen kritere specifike menaxhimi përmes<br />

urdhrave standard <strong>të</strong> poligonit për <strong>të</strong> parandaluar qitjen e egër.<br />

2. Modelet e zonës së rrezikut dhe gjurmët e zonës së rrezikut<br />

Modelet e zonës<br />

së rrezikut janë vizatime që paraqesin sipërfaqen tokësore <strong>të</strong> dizajnuar që <strong>të</strong> përmbajë fishekë<br />

<strong>të</strong> gjuajtur përtej cakut dhe rikoshe<strong>të</strong><br />

e gjeneruar nga pika e qitjes së një qi<strong>të</strong>si <strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m (nën kushtet normale<br />

<strong>të</strong><br />

përdorimit <strong>të</strong> poligonit). Çdo model duhet <strong>të</strong> tregojë parametrat (p.sh. kalibrin dhe dizajnin e fishekut, etj.)<br />

për <strong>të</strong> cilin ësh<strong>të</strong> dizajnuar.<br />

Çdo model i municionit ose zonës së rrezikut <strong>të</strong> poligonit gjithashtu duhet <strong>të</strong> tregojë lar<strong>të</strong>sinë e rrezikut në ajër.<br />

3. Kriteret e përcaktimit <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />

63


Zonat e rrezikut dizajnohen që <strong>të</strong> sigurojnë një sipërfaqe mjaft <strong>të</strong> madhe për <strong>të</strong> kapur <strong>të</strong> gjitha predhat e<br />

shkrepura në kompleksin e poligonit, brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit <strong>të</strong> përcaktuar nga praktika më e mirë<br />

aktuale. ‘Zona e rrezikut’ zgjerohet mjaft për <strong>të</strong> përfshirë krejt rrugën e fluturimit <strong>të</strong> predhës pa rrezik ndaj ndonjë<br />

personi, ndërtese, rruge ose aktiviteti në a<strong>të</strong> zonë.<br />

Dimensionet dhe forma e zonës së rrezikut prodhohen duke përdorur <strong>të</strong> dhënat nga testimi. Dizajni i zonës së<br />

rrezikut varet nga një numër i faktorëve përfshirë karakteristikat e hapura balistike <strong>të</strong> municionit, dizajni i<br />

municionit, konstruksioni i poligonit (lokacioni dhe dizajni), aktivitetet e planifikuara <strong>të</strong> qitjes (disiplina e qitjes)<br />

dhe koni i zjarrit për a<strong>të</strong> aktivitet <strong>të</strong> qitjes. Ai gjithashtu varet nga menaxhimi i këtyre aktiviteteve (urdhrat<br />

sta ndard <strong>të</strong> poligonit dhe mbikëqyrja e poligonit).<br />

Zhvillimi i konit <strong>të</strong> zjarrit (përkundrejt pranimit <strong>të</strong> konit ekzistues <strong>të</strong> zjarrit që mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> goxha më i madh sesa<br />

që duhet) siguron shumë më shumë fleksibilitet në dizajn, ndërtim dhe përdorim <strong>të</strong> poligoneve.<br />

4. Koni i zjarrit<br />

Koni<br />

i zjarrit mendohet që <strong>të</strong> përmbajë, në plane vertikale<br />

dhe horizontale, predhat e shkrepura që janë <strong>të</strong><br />

lejuara në dizajnin e poligonit. Ai përfshinë një tolerancë për devijim <strong>të</strong> pranueshëm <strong>të</strong> armës që paraqitet nga<br />

5 Devijimet Standarde dhe një margjinë shtesë për devijim <strong>të</strong> armës që konsiderohet i papranueshëm.<br />

Toleranca e bërë brenda konit <strong>të</strong> zjarrit për devijimin e papranueshëm <strong>të</strong> armës nuk ësh<strong>të</strong> parashikim shkencor<br />

por reflekton dëshirën nga përdoruesi që <strong>të</strong> zbusë sa <strong>të</strong> je<strong>të</strong> e mundshme devijimin e papranueshëm, aq sa<br />

ësh<strong>të</strong> praktike.<br />

5. Devijimi i pranueshëm i armës<br />

Devijimi i pranueshëm i armës ësh<strong>të</strong> ai devijim që ësh<strong>të</strong> identifikuar, kuantifikuar dhe lejuar për nga procedura<br />

ose<br />

përmes dizajnit, ndërtimit ose dukjes<br />

së poligonit. Devijimet e tilla mund <strong>të</strong> konsiderohen <strong>të</strong> tolerueshme<br />

brenda vlerësimit <strong>të</strong> rrezikut dhe rezultatit nga:<br />

64


a.<br />

Gabimi i sistemit <strong>të</strong> armës. Gabimi i sistemit <strong>të</strong> armës ësh<strong>të</strong> margjinë e pranueshme e devijimit nga pika e<br />

synuar<br />

e goditjes për gjuajtjet e qitur si duhet përmes armës<br />

së vogël <strong>të</strong> kalibruar. Devijimi shkaktohet nga<br />

gabimet<br />

e ndërlidhura me qi<strong>të</strong>sin dhe tolerancat e prodhimit <strong>të</strong> ndërlidhura me armën dhe municionin.<br />

b. Gabimi i parashikuar në qitje. Gabimi i parashikuar në qitje ësh<strong>të</strong> margjina e pranueshme e devijimit nga<br />

pika e synuar e goditjes <strong>të</strong> qitura me gjuajte <strong>të</strong> shkrepura<br />

si duhet me gabime <strong>të</strong> parashikuara por megjitha<strong>të</strong><br />

<strong>të</strong><br />

paqëllimshme. Gabimi i tillë supozon se armët e vogla janë <strong>të</strong> servisuara dhe <strong>të</strong> përgatitura si duhet, ekziston<br />

niveli i mjaftueshëm i trajnimit dhe kompetencës, dhe aplikohet disiplina e poligonit.<br />

6. Devijimi i papranueshëm i armës<br />

Devijimi i papranueshëm i armës ësh<strong>të</strong> ai që nuk lejohet për dizajn <strong>të</strong> poligonit<br />

ose procedura <strong>të</strong> qitjes dhe<br />

mund <strong>të</strong> rezultojë në rrezik që ësh<strong>të</strong> i patolerueshëm dhe duhet <strong>të</strong> reduktohet në nivelin<br />

sa më <strong>të</strong> ulët <strong>të</strong><br />

arsyeshëm praktikisht. Ai ësh<strong>të</strong> zakonisht rezultat<br />

i qitjes së shkrepur paqëllimshëm ose në kundërshtim me<br />

urdhrat standard <strong>të</strong> poligonit. Në përgjithësi qitjet e vetme <strong>të</strong> shkrepura me devijim <strong>të</strong> papranueshëm janë në<br />

numër <strong>të</strong> vogël në krahasim me <strong>të</strong> gjitha qitjet e bëra.<br />

Devijimi i papranueshëm i armës mund <strong>të</strong> rezultojë nga:<br />

a. Gabim në qitjen e keqdrejtuar. Gabimi në qitjet e keqdrejtuar ësh<strong>të</strong> devijim nga pika e synuar e goditjes<br />

duke bërë qitje <strong>të</strong> duhur por <strong>të</strong> drejtuar keq.<br />

b. Gabimet e rastit në qitje. Gabimet e rastit në qitje rezultojnë nga qitjet e vetme që shkrepen paqëllimshëm<br />

me devijim <strong>të</strong> madh <strong>të</strong> rastit nga pika e synuar e goditjes por <strong>të</strong> cilat janë <strong>të</strong> përvijuara me boshtin e<br />

përgjithshëm <strong>të</strong> poligonet për shkak <strong>të</strong> disiplinës së poligonit.<br />

c. Gabimi i qitjeve <strong>të</strong> egra. Gabimi i qitjes së egër rezulton nga qitjet e vetme që mund <strong>të</strong> merren nishan<br />

qëllimisht ose <strong>të</strong> shkrepen paqëllimshëm në kundërshtim <strong>të</strong> madh <strong>të</strong> disiplinës së poligonit dhe që mund <strong>të</strong><br />

godet kudo, brenda energjisë së municionit.<br />

65


7. Dizajnimi i modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion<br />

E poshtmja ësh<strong>të</strong> adaptuar si standard për dizajnin e modelit<br />

<strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion (metodë<br />

përcaktuese përkundrejt metodës probabilistike):<br />

66


Linja A – B. Linja A – B ësh<strong>të</strong> linja e drej<strong>të</strong> në mes <strong>të</strong> armës dhe cakut, që ësh<strong>të</strong> zgjatur për <strong>të</strong> arritur gja<strong>të</strong>sinë<br />

maksimale <strong>të</strong> modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion.<br />

Gja<strong>të</strong>sia maksimale e modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion ësh<strong>të</strong> njëra nga:<br />

a. Fushëveprimi maksimal i mundshëm i predhës.<br />

b. Fushëveprimi maksimal i mundshëm i predhës me ngritje kuadrate <strong>të</strong> imponuar,<br />

përderisa ky fushëveprim nuk<br />

ësh<strong>të</strong> më i shkur<strong>të</strong>r sesa fushëveprimi maksimal<br />

rikoshet (shih shënimin 2).<br />

Linja A – C. Linja A – C ësh<strong>të</strong> këndi i konit <strong>të</strong> zjarrit që vlen për linjën A – B. Linja A – C ësh<strong>të</strong> e gja<strong>të</strong>sisë së njëj<strong>të</strong><br />

sikurse<br />

Linja A- B. Këndi në mes Linjës A – B dhe Linjës A - C varet varësisht nga koni i zjarrit <strong>të</strong> aplikuar.<br />

Linja A – D. Linja A – D ësh<strong>të</strong> këndi hapës i rikoshetit dhe përveç nëse ekzistojnë <strong>të</strong> dhënat empirike, ai kënd<br />

ësh<strong>të</strong> gjithmonë 30 gradë (530 mils) nga Linja A – C.<br />

Linja<br />

C – E. Linja C – E ësh<strong>të</strong> këndi i mbylljes së rikoshetit dhe përveç nëse ekzistojnë <strong>të</strong> dhënat empirike, ai kënd<br />

ësh<strong>të</strong> gjithmonë 30 gradë 45 (800 mils) nga Linja A – C.<br />

Linja E – D. Linja E – D ësh<strong>të</strong> kufiri i rikoshetit. Linja E – D duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një e teta e fushëveprimit maksimal <strong>të</strong><br />

rikoshetit nga, dhe paralelisht me Linjën A – C për caqet tokësore (shih shënimin 3). Linja E – D duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një<br />

e ka<strong>të</strong>rta e fushëveprimit maksimal rikoshet nga, dhe paralelisht me Linjën A – C për caqet e forta (shih<br />

shënimin 4).<br />

Shënimet:<br />

1. Kompletimi i modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion. Linjat A – C, B – C, A – D, C – E dhe D – E janë përballë<br />

linjës A – B për <strong>të</strong> kompletuar modelin e zonës së rrezikut për municion.<br />

2. Fushëveprimi maksimal rikoshet. Fushëveprimi maksimal rikoshet ësh<strong>të</strong> fushëveprimi që korrespondon me<br />

këndin e zbritur që prodhon këndin kritik <strong>të</strong> goditjes. Për municionin e armëve <strong>të</strong> vogla, këndi kritik i goditjes<br />

konsiderohet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> 30 gradë (530mils).<br />

67


3. Caqet tokësore. Caqet tokësore, që gjithashtu njihen edhe si caqe <strong>të</strong> buta, janë sipërfaqe <strong>të</strong> cilat<br />

deformohen<br />

ose thyhen pas goditjes në kënd <strong>të</strong> ulët.<br />

4. Caqet e forta. Caqet e forta i referohen <strong>të</strong> gjitha materialeve që posedojnë for<strong>të</strong>si <strong>të</strong> mjaftueshme<br />

dhe<br />

for<strong>të</strong>si sipërfaqësore që pësojnë pak ose fare deformim kur godi<strong>të</strong>n<br />

në kënd <strong>të</strong> vogël, në lidhje me llojin e<br />

caktuar <strong>të</strong> municionit.<br />

8. Aplikimi i modeleve <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />

Për fillim përgatitet një plan dizajni, i vizatuar në shkallë, për poligonin që zhvillohet ose vlerësohet. Ai përfshinë<br />

pikat e propozuara <strong>të</strong> qitjes, sipërfaqet<br />

e qitjes, bllokadat e prapme, ndërtesat dhe kufij<strong>të</strong> e pronës.<br />

Modelet e zonës së rrezikut mund <strong>të</strong> aplikohen<br />

në planin e dizajnit. Ato zbatohen për <strong>të</strong> gjitha pikat e qitjes,<br />

paralelisht me drejtimin e qitjes. Jash<strong>të</strong> linjave kufizuese janë gjurmët nga modeli në plan ose har<strong>të</strong>. ‘Gjurma’ e<br />

zonës së rrezikut përcakton kufirin<br />

maksimal <strong>të</strong> zonës së rrezikut <strong>të</strong> poligonit, me asgjë <strong>të</strong> vendosur për <strong>të</strong><br />

reduktuar<br />

ose eliminuar.<br />

Nëse planifikohet<br />

ndonjë hark i zjarrit (p.sh. qitja në caqe <strong>të</strong> shumëfishta divergjente nga një pikë e vetme e<br />

qitjes), modeli i zonës së rrezikut vlen për <strong>të</strong> gjitha kombinimet e mundshme që qitjes nga pika në cak. E <strong>të</strong>rë<br />

zona brenda gj urmëve <strong>të</strong> zonës së rrezikut ësh<strong>të</strong> zona e rrezikut.<br />

Nëse zona<br />

e qitjes ësh<strong>të</strong> duke u vlerësuar, ndoshta për qëllimet e poligonit fushor <strong>të</strong> qitjes – kur një qi<strong>të</strong>s lëviz<br />

përpara ose<br />

anash në distancë <strong>të</strong> dukshme – modeli i zonës së rrezikut vlen për skajet e hapura <strong>të</strong> zonës së<br />

qitjes në drejtime<br />

<strong>të</strong> zjarrit. Gjurmët rezultuese <strong>të</strong> zonës së rrezikut shënojnë kufij<strong>të</strong> e zonës së rrezikut, me asgjë <strong>të</strong><br />

vendosur për<br />

<strong>të</strong> reduktuar ose eliminuar.<br />

Operatorët e poligonit duhet <strong>të</strong> kenë kujdes nga bërja e zonës së rrezikshme tokë ‘<strong>të</strong> përshtatshme’ në<br />

dispozicion <strong>të</strong> tyre, pa kurrfarë konstruksioni <strong>të</strong> bërë për ta mundësuar kë<strong>të</strong>.<br />

9. Lar<strong>të</strong>sia ajrore e rrezikut nga rikoshet<br />

Poligoni i hapur ngërthen konsideratat e sigurisë që lidhen me lar<strong>të</strong>sinë që rikoshe<strong>të</strong>t fluturojnë përmbi poligon.<br />

Këto lar<strong>të</strong>si ajrore <strong>të</strong> rikoshetit mund <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> rëndësishme.<br />

68


Çështja e lar<strong>të</strong>sisë ajrore <strong>të</strong> rikoshetit bëhet më e rëndësishme kur poligoni ësh<strong>të</strong> vendosur në afërsi <strong>të</strong><br />

aeroporteve, dhe për reduktim <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />

<strong>të</strong> poligonit duke përdorur shpërndarjen vertikale <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>sisë<br />

së rrezikut. 69


Përmbajtja e doracakut për procedurë standarde për poligone (kërkesat minimale)<br />

Kapitulli<br />

1: Dispozitat administrative<br />

Kapitulli 2: Përdorimi i poligonit<br />

Kapitulli<br />

3: Mirëmbajtja e poligonit<br />

Kapitulli<br />

4: Teknikat e qitjes<br />

Kapitulli 5: Organizimi i përgjegjësive <strong>të</strong> punëtorëve<br />

<strong>të</strong> poligonit<br />

Ky doracak Kapitulli 6: do Orari <strong>të</strong> i vendoset punës së poligonit në vend <strong>të</strong> dukshëm së<br />

bashku<br />

me:<br />

Kapitulli j. Kopjen 7: Formularët e licencës së vlefshme <strong>të</strong><br />

poligonit;<br />

Shtojcat k. Planin e objektit <strong>të</strong> poligonit;<br />

l. Lis<strong>të</strong>n e numrave <strong>të</strong> emergjencës dhe<br />

Certifikatat adresën e spitalit/ambulancës më <strong>të</strong><br />

afërt dhe rrugën më <strong>të</strong> shkur<strong>të</strong>r në mes<br />

<strong>të</strong> ambulancës dhe poligonit;<br />

m. Kopjet e certifikatave <strong>të</strong> zyrtarëve<br />

dhe/ose instruktorëve <strong>të</strong> poligonit;<br />

70<br />

Shtojca E


Kapitulli 1: Dispozitat administrative<br />

Ky doracak për procedurë<br />

standarde për poligone, rregullon procedurën për <strong>të</strong> gjithë përdoruesit e<br />

poligonit<br />

pa marrë parasysh nëse janë qi<strong>të</strong>s ose vizitorë.<br />

1.1. Çdo qi<strong>të</strong>s ose vizitor duhet <strong>të</strong> regjistrohet në recepcion<br />

ku një punëtor mban regjistrin, afron informata<br />

dhe lejon ose refuzon hyrjen në poligon. Recepsionisti gjithashtu jep informata për doracakun.<br />

1.2.<br />

Evidenca e personave që hyjnë në poligon do <strong>të</strong> mbahet në format <strong>të</strong> letrës dhe format elektronik,<br />

për qëllim <strong>të</strong> dëshmisë në gjyka<strong>të</strong> dhe çështje tjera.<br />

Evidenca mbahet për:<br />

Qi<strong>të</strong>s i licencuar Qi<strong>të</strong>s nën trajnim Vizitor<br />

Emri X X X<br />

Mbiemri X X X<br />

Adresa: X X X<br />

Da<strong>të</strong>lindja X X X<br />

Lloji dhe numri i<br />

le<strong>të</strong>rnjoftimit<br />

X X X<br />

Numri i lejes X<br />

Karakteristikat e<br />

armës<br />

X<br />

Sasia e<br />

municionit <strong>të</strong><br />

futur<br />

X<br />

Sasia e<br />

municionit që del<br />

X<br />

Emri i personit<br />

ose entitetit<br />

shoqërues<br />

X<br />

71


Lloji i municionit X<br />

Ora e hyrjes X X X<br />

Ora e daljes X X X<br />

Nënshkrimi: X X X<br />

1.3. Personi përgjegjës për poligonin dhe zyrtari i poligonit në çdo kohë mund <strong>të</strong> kërkojë nga qi<strong>të</strong>sit dhe<br />

vizitorët, që <strong>të</strong> legjitimohen përderisa janë në poligon. Qi<strong>të</strong>sit dhe vizitorët obligohen që <strong>të</strong> ofrojnë<br />

mbështetje <strong>të</strong> plo<strong>të</strong> këtij kontrolli.<br />

1.4. Në momentin e hyrjes në poligon, punëtori në recepcion lëshon një kartelë evidencë<br />

që tregon se<br />

çfarë arme ësh<strong>të</strong> futur dhe sa municion ësh<strong>të</strong> dhënë, që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> i sjellë nga qi<strong>të</strong>si ose që i ësh<strong>të</strong><br />

shitur shi<strong>të</strong>sit në poligon. Kjo kartelë<br />

do <strong>të</strong> tregohet në linjën e qitjes/zyrtarit <strong>të</strong> poligonit që mban<br />

evidencën e kësaj kartele. Kjo kartelë i kthehet recepcionit gja<strong>të</strong> daljes nga poligoni. Kjo kartelë,<br />

gjithashtu përdoret për mbajtjen e evidencës për sasinë e municionit <strong>të</strong> shkrepur në linjën e<br />

parapërcaktuar. (Shembull në Shtojcen 1).<br />

1.5. Organizata nuk mbanë përgjegjësi për aksidentet që mund <strong>të</strong> ndodhin e as për dëmtimin në pronën<br />

personale.<br />

1.6. Materialet e dhëna mund <strong>të</strong> përdoren ve<strong>të</strong>m në pajtime me rregulloret për aktivitetet e lejuara <strong>të</strong><br />

qitjes <strong>të</strong> përmendura tutje në kë<strong>të</strong> doracak.<br />

1.7. Qi<strong>të</strong>si ose vizitori mbulon <strong>të</strong> gjitha kostot e dëmtimit që ai/ajo ka shkaktuar qëllimisht në objekt.<br />

1.8. Qi<strong>të</strong>sit mund <strong>të</strong> qesin ve<strong>të</strong>m në linjën e parapërcaktuar <strong>të</strong> qitjes me armë dhe municion <strong>të</strong> autorizuar<br />

dhe licencuar.<br />

1.9. Armët automatike nuk mund <strong>të</strong> sillen në poligon.<br />

1.<strong>10</strong>. Armët gjithmonë duhet <strong>të</strong> mbahen në gjendje <strong>të</strong> duhur.<br />

72


1.11. Ndalohet përdorimi i armëve i çdo lloji <strong>të</strong> mbushur paraprakisht.<br />

1.12. Ndalohet përdorimi i predhave<br />

përmban merkur.<br />

me thelb nga çeliku i for<strong>të</strong>, sinjale drite, gjurmues dhe municion që<br />

1.13. Ndalohet konsumimi i alkoholit në objekt dhe në rezervat e objektit, çdo person që ësh<strong>të</strong> nën<br />

ndikimin e alkoholit, i refuzohet hyrja në objekt.<br />

1.14. Ndalohet pirja e duhanit<br />

në zonën e qitjes.<br />

1.15. Çdo fëmijë/i mitur duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> nën kujdes <strong>të</strong> vazhdueshëm nga prindi ose ndonjë i rritur tje<strong>të</strong>r.<br />

1.16. 4 rregullat e sigurisë për sigurinë e armës së zjarrit duhet <strong>të</strong> shkruhen dhe vendosen në vend <strong>të</strong><br />

dukshëm në poligonin<br />

për qitje:<br />

Rregulla # 1<br />

Trajto <strong>të</strong> gjitha armët si <strong>të</strong> mbushura.<br />

Rregulla<br />

# 2<br />

Asnjëherë mos drejtoni ty<strong>të</strong>n e armës në ndonjë gjë që nuk dëshironi ta shkatrroni.<br />

Rregulla # 3<br />

Mbani gishtin tuaj drejt dhe jash<strong>të</strong> këmbë zës.<br />

Rregulla # 4<br />

73


Jeni absolutisht <strong>të</strong> sigurt me cakun e tuaj, dhe çka ka pas cakut.<br />

1.17. Përdorimi i mbroj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong> veshëve ësh<strong>të</strong> i detyrueshëm gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes.<br />

1.18. Përdorimi i mbroj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong> syve ësh<strong>të</strong> i detyrueshëm gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes.<br />

1.19. Nuk lejohen kafshët në poligon.<br />

1.20. Veshjet dhe këpucët që vishen nga qi<strong>të</strong>sit gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes nuk duhet <strong>të</strong> pengojnë punën<br />

e duhur <strong>të</strong> armëve ose <strong>të</strong> shkaktojnë rrezik <strong>të</strong> panevojshëm.<br />

1.21. Spektatorët dhe personat shoqërues nuk lejohen në linjën e qitjes dhe kanë qasje ve<strong>të</strong>m në<br />

lokacionet e parapërcaktuara për vizitorët.<br />

74


Kapitulli 2: Përdorimi i poligonit<br />

2.1 <strong>Udhëzim</strong>et për raste emergjente<br />

Veprimet emergjente<br />

1 Zjarri<br />

2 Incident në<br />

qitje<br />

3<br />

Katastrofë<br />

1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />

2. Telefono zjarrfikësit dhe Policinë e Kosovës<br />

nëse paraqitet ndonjë vepër penale,<br />

3. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />

4. Nr,<br />

5. Përdor aparatet për fikjen e zjarrit,<br />

6. Përfshijë har<strong>të</strong>n e lokacionit,<br />

7. Në rast se zjarri nuk mund <strong>të</strong> fiket menjëherë,<br />

poligoni duhet <strong>të</strong> evakuohet.<br />

1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />

2. Telefono shërbimet e emergjencës dhe<br />

Policinë e Kosovës,<br />

1. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />

3. Nr,<br />

4. Përdor pakon e ndihmës së parë,<br />

5. Njofto personin përgjegjës,<br />

6. Askush nuk lejohet <strong>të</strong> del nga poligoni gjersa<br />

<strong>të</strong> jepet autorizimi nga Policia e Kosovës.<br />

1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />

2. Telefono shërbimet e emergjencës,<br />

3. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />

4. Nr,<br />

5. Evakuo poligonin.<br />

75


2.2. Përdorimi i armës – udhëzimet për qi<strong>të</strong>sit<br />

2.2.1. Transporti<br />

dhe paketimet e armëve:<br />

2.2.1.1. Të gjitha armët transportohen në pako <strong>të</strong> kyçura transporti dhe shkarkohen në poligon.<br />

2.2.1.2. Pasi që <strong>të</strong> arrijnë në poligon dhe lejohen nga recepsionisti, këto armë deponohen në depo<br />

ose në bagazh <strong>të</strong> automjetit personal <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit që pret nisjen e aktivitetit <strong>të</strong> qitjes. Kur përfundon<br />

aktiviteti i qitjes, armët trajtohet në mënyrë identike. Arma ësh<strong>të</strong> nën përgjegjesinë e pronarit dhe<br />

nuk duhet <strong>të</strong> lihet në asnjë vend pa kujdesin e pronarit. Mos e lë armën<br />

e zjarrit pa mbikëqyrje <strong>të</strong><br />

vazhdueshme.<br />

2.2.1.3. Ndalohet sjellja e armës në kafeteri.<br />

2.2.1.4.<br />

Arma shpaketohet në tavolinën e qitjes në pikën e qitjes me urdhër <strong>të</strong> zyrtarit <strong>të</strong> poligonit<br />

kur askush nuk ësh<strong>të</strong> në mes <strong>të</strong> linjës së qitjes dhe linjës së cakut.<br />

2.2.1.5.<br />

Arma e zbrazur do <strong>të</strong> shtrihet në tavolinën e qitjes me ty<strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtuar kah caku. (Pa<br />

karikator dhe rrëshqi<strong>të</strong>s <strong>të</strong> hapur për pistoletat si dhe cilindër <strong>të</strong> hapur për revolveret).<br />

2.2.1.6.<br />

Armët kontrollohen për siguri nga zyrtari i linjës së qitjes dhe ai/ajo mund <strong>të</strong> refuzojë qitjen<br />

me kë<strong>të</strong><br />

armë në poligon nëse ësh<strong>të</strong> e pasigurt.<br />

2.2.2. Mbushja e ar mës bëhet me urdhër <strong>të</strong> zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes dhe pasi që qi<strong>të</strong>si <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> vendosur<br />

mbroj<strong>të</strong>set për vesh dhe sy.<br />

2.2.2.1. Qi<strong>të</strong>si ndalohet që <strong>të</strong> kthehet anash gja<strong>të</strong> mbushjes<br />

armës vazhdimisht <strong>të</strong> drejtuar kah caku.<br />

dhe do <strong>të</strong> mbajë gojën e ty<strong>të</strong>s së<br />

2.2.2.2. Qi<strong>të</strong>si mban armën pasi që <strong>të</strong> je<strong>të</strong> mbushur dhe nuk do ta vendosë mbi tavolinë <strong>të</strong> qitjes<br />

gjersa <strong>të</strong><br />

zbrazet ose <strong>të</strong> hapet rrëshqi<strong>të</strong>si ose <strong>të</strong> vendoset siguresa.<br />

77


2.2.2.3. Qi<strong>të</strong>si nuk vendos gishtin mbi këmbëz para urdhrit për <strong>të</strong> filluar qitjen <strong>të</strong> dhënë nga zyrtari i<br />

linjës së qitjes.<br />

2.2.3. Shënjimi i fundit <strong>të</strong><br />

aktivitetit <strong>të</strong> qitjes:<br />

Qi<strong>të</strong>sit shënjojnë fundin e aktivitetit <strong>të</strong> qitjes duke bërtitur numrin e pikës së qitjes dhe “FUND”.<br />

Ai/ajo<br />

do <strong>të</strong> ngre lart dorën e tij/saj <strong>të</strong> lirë.<br />

Ai/ajo pret urdhrin për zbrazje nga zyrtari i linjës së qitjes.<br />

2.2.4. Zbrazja e armëve:<br />

a. për pistoletat:<br />

Mbaje gishtin drejt dhe jashta këmbezës,<br />

Largoje karikatorin,<br />

Tërhiq rrëshqi<strong>të</strong>sin prapa,<br />

Bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Kontrollo vizualisht (dhe fizikishte me gishtin tuaj) nëse foleja ësh<strong>të</strong> e zbrazët. Largoje<br />

fishekun nëse foleja nuk ësh<strong>të</strong> e zbrazët....<br />

Kontrollo folenë.<br />

Zbraze karikatorin.<br />

Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku !!!<br />

Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />

Prit urdhërin e poligonit <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> shkoj përpara dhe kontrolloni rezultatin e cakut.<br />

b. Për revolverët:<br />

Mbaje gishtin drejt dhe jashta këmbezës,<br />

Me dorën e lirë <strong>të</strong>rhiqe çekiçin dhe vendose në pozi<strong>të</strong>n e bllokuar,<br />

Zbraze revolverin ve<strong>të</strong>m kur çekiçi ësh<strong>të</strong> i vendosur në pozi<strong>të</strong> përpara (veprim i dyfish<strong>të</strong>);<br />

ësh<strong>të</strong> e ndaluar zbrazja e armës kur çekiçi ësh<strong>të</strong> në pozi<strong>të</strong> <strong>të</strong> armatosur (veprim i<br />

thjesh<strong>të</strong>),<br />

Hape çikrikun ,<br />

Largoje municionin,<br />

Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku!!!<br />

78


Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />

c. Për pushkët:<br />

Mbaje gishtin<br />

drejt dhe jashta këmbezës,<br />

Në rast se pushka ka karikator, largoje karikatorin,<br />

Hape rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Kontrolloje<br />

folenë,<br />

Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong><br />

e kthyer kah caku!!!<br />

Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />

2.2.5.<br />

<strong>Udhëzim</strong>et për veprimet e menjëhershme për <strong>të</strong> zgjidhur prishjen e armës:<br />

Tyta e armës gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku,<br />

Nëse arma nuk shkrep pas <strong>të</strong>rheqjes së këmbëzës (këmbëza ësh<strong>të</strong> <strong>të</strong>rhequr), mbaje ty<strong>të</strong>n<br />

30 sekonda në drejtim <strong>të</strong> cakut,<br />

Qi<strong>të</strong>si duhet hequr gishtin drjet dhe jash<strong>të</strong> këmbëzës dhe <strong>të</strong> bërtasë me zë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong><br />

“KEQFUNKSIONIM” dhe <strong>të</strong> pret instruktorin e poligonit <strong>të</strong> qitjes i cili do <strong>të</strong> lejoj a<strong>të</strong> <strong>të</strong> bëjë<br />

procedurën e zbrazjes,<br />

Zbraze armën dhe bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Kontrollo municionin dhe nëse gëzhoja nuk ësh<strong>të</strong> nxehur dhe nuk ësh<strong>të</strong> shkrepur, largoje<br />

municionin dhe hedhe në kutinë e municionit <strong>të</strong> pasigurt përballë pikës së qitjes <strong>të</strong> lyer<br />

me <strong>të</strong> kuqe dhe e shënuar me ‘municioni i pasigurt’.<br />

2.2.6. Ndalohet dalja nga linja e qitjes.<br />

2.2.7. Reagimi i aparatit <strong>të</strong> sigurisë: (drita e kuqe rrotulluese dhe zëri)<br />

2.2.7.1.<br />

Linjat e qitjes janë pajisur me një mbrojtje automatike <strong>të</strong> linjës së qitjes që aktivizon<br />

dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo linjë <strong>të</strong> qitjes kur linja e qitjes kalohet pa<br />

urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes.<br />

2.2.7.2. Ky aparat i sigurisë, gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga qendra e dispeçerit për <strong>të</strong><br />

treguar ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes ose në rast <strong>të</strong> emergjencës.<br />

79


2.2.7.3. Nëse aktivizohet aparati i sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit qëndrojnë në vend dhe<br />

menjëherë ndalojnë qitjen dhe presin urdhrin nga zyrtari i linjës së qitjes.<br />

2.2.8. Pastrimi i armës:<br />

Pastrimi i armës lejohet ve<strong>të</strong>m në zonën e parapërcaktuar për pastrim, nëse ka, ose bëhet<br />

në sh<strong>të</strong>pi.<br />

2.2.9. Ruajtja e armës:<br />

Qi<strong>të</strong>si ësh<strong>të</strong> përgjegjës për mos<br />

lejimin e qasjes së personave <strong>të</strong> paautorizuar në armën e<br />

tij/saj.<br />

80


Kapitulli 3: Mirëmbajtja e poligonit<br />

3.1. Pas çdo aktiviteti <strong>të</strong> qitjes<br />

Në fund <strong>të</strong> çdo aktiviteti <strong>të</strong> qitjes, qi<strong>të</strong>si mbledh gëzhojat e zbrazëta dhe paketimet dhe i hedh në<br />

kontejnerë <strong>të</strong> riciklimit metalik në fund <strong>të</strong> linjës së qitjes:<br />

E gjelbër:<br />

paketimet<br />

E verdhë: gëzhojat e zbrazëta<br />

3.2. Në baza<br />

ditore<br />

Në hapjen e polig onit, zyrtari i vijës së qitjes do <strong>të</strong> kontrolloj <strong>të</strong> gjitha pajisjet: poligoni...nëse ka ndonjë<br />

dëm, shka<strong>të</strong>rrim ap o keqfunksionim <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong> qitjes, mbrojtje <strong>të</strong> syve dhe veshëve, (nëse i përkasin<br />

qendrës për qitje)/ apo<br />

ai/ajo do <strong>të</strong> kontrolloj ato <strong>të</strong> cilat i përkasin “klinetit” para qitjes. Ai/ajo do <strong>të</strong><br />

kontrolloj dhe nënshkruaj librin ditor hyrës për pajisjet e poligonit <strong>të</strong> qitjes. Çdo dëmtim, shka<strong>të</strong>rrim,<br />

keqfunksionim, duhe t përmendur në librin ditor hyrës.<br />

3. 2.1. Në fund <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s zyrtari i linjës së qitjes do <strong>të</strong> kontrolloj, se a janë grumbulluar <strong>të</strong> gjitha<br />

gëzhojat e zbrazëta, si dhe materialet tjera janë larguar nga linja e qitjes.<br />

3.2.2. Në fund <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s caqet vendosen në dhomën e caqeve.<br />

3.2.3. Në fund t ë di<strong>të</strong>s zyrtari i linjës së qitjes, sigurohet se municioni i pasigurt sillet para zyrtarit<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit që do <strong>të</strong> shka<strong>të</strong>rrojë municionin në mënyrë <strong>të</strong> sigurt.<br />

3.3. Në baza javore<br />

Të gjitha linjat e qitjes pastrohen nga punëtorët në baza javore nën mbikëqyrjen e zyrtarit kryesor<br />

<strong>të</strong> poligonit, përfshirë zbrazjen e kontejnerëve për riciklim. Kjo mirëmbajtje shënohet në dosjen e<br />

punës.<br />

81


Gja<strong>të</strong> kësaj mirëmbajtje javore, <strong>të</strong> gjitha dritat pastrohen<br />

nga pluhuri.<br />

3.4. Në baza mujore<br />

Kontrolli mujor i poligonit përfshinë:<br />

1. Kontrollimin e funksionimit <strong>të</strong> aparatit <strong>të</strong> sigurisë së linjës së qitjes;<br />

2. Kontrollimin e kapësve <strong>të</strong> fishekëve;<br />

3. Kontrollimin e ndriçimit emergjent;<br />

4. Kontrollimin e gjendjes së aparateve për fikjen e zjarrit;<br />

5. Kontrollimin e ndihmës së parë;<br />

6. Kontrollimin e rrugëve hyrëse/dalëse/dyerve;<br />

7. Kontrollimin e funksionimit <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha pajisjeve <strong>të</strong> komunikimit;<br />

8. Kontrollimin e sak<strong>të</strong>sisë së numrave <strong>të</strong> emergjencës.<br />

Kjo mirëmbajtje do <strong>të</strong> shënohet në dosjen e punës.<br />

Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> pastrohet dhe zbrazet nga kompani e përshtatshme<br />

e pajisur me pajisje<br />

<strong>të</strong> përshtatshme (mbrojtja për <strong>të</strong> punësuarit),pajisje <strong>të</strong> veçanta për <strong>të</strong> hequr plumbin.<br />

3.5. Në baza vjetore<br />

3.5.1. Një herë në vit kontrollohen aparatet për fikjen e zjarrit nga një firmë e njohur specialiste dhe<br />

vërtetohen ose zgjaten certifikatat.<br />

3.5.2. Këto certifikata vendosen në Doracakun për procedurë standarde për poligone.<br />

82


Kapitulli 4: Teknikat e qitjes<br />

Ky kapitull përmban aktivitetet e qitjes që lejohen në linja e caktuara<br />

<strong>të</strong> qitjes:<br />

Ato përfshijnë:<br />

Aktivitetin<br />

Procedurën e zbatimit <strong>të</strong> këtij aktivitetin<br />

Armët e lejuara<br />

Municionin e lejuar<br />

Caqet e përdorura<br />

Linja e qitjes Numri ose emri i linjës së qitjes<br />

Numri i pikave <strong>të</strong><br />

qitjes<br />

Armët e lejuara<br />

Municioni i lejuar<br />

Aktivitetet e<br />

lejuara<br />

Caqet e përdorura<br />

<strong>Udhëzim</strong>et për<br />

qitje<br />

Të ndaluara<br />

1. Qitja në caqet që i ngjajnë personave<br />

2. Qitja kur pozita fillestare e armëve ësh<strong>të</strong> e<br />

fshehur<br />

3.Qitja nga këllëfi.<br />

Qitja në cak <strong>të</strong> papërshtatshëm siç janë: shishe, kafshë, cak nga metali (ve<strong>të</strong>m nëse ësh<strong>të</strong> cak i metalit<br />

i përshtatshëm që i takon qendrës së poligonit <strong>të</strong> qitjes).<br />

83


Kapitulli 5: Organizimi i përgjegjësive <strong>të</strong> punëtorëve <strong>të</strong> poligonit<br />

9.2. Skema organizative<br />

84


9.3. Personi përgjegjës<br />

9.3.1. Ësh<strong>të</strong> personi përgjegjës për funksionimin e përgjithshëm <strong>të</strong> poligonit;<br />

9.3.2. Ësh<strong>të</strong> ligjërisht përgje gjës për poligon. 9.4. Zyrtari kryesor i poligonit<br />

9.4.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> poligonit;<br />

9.4.2.<br />

Ësh<strong>të</strong> autoriteti hierarkik për zyrtarët e linjës së qitjes, trajnerët, qendrën e dispeçerit, zyrtarit për<br />

ndihmë <strong>të</strong> parë dhe recepsionistin;<br />

9.4.3.<br />

Ka autoritetin për <strong>të</strong> ndalë çdo aktivitet <strong>të</strong> qitjes në poligon, kur kërkohet.<br />

9.5. Z yrtari i linjës së qitj es (s)<br />

9. 5.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> sigurisë së linjës specifike <strong>të</strong> qitjes;<br />

9.5.2. I raporton zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit;<br />

9.5.3. Ka autoritetin për <strong>të</strong> ndalë aktivitetet e qitjes në linjë specifike <strong>të</strong> qitjes kur nevojitet.<br />

9.6. Trajnerët, nëse ka<br />

9.6.1. Janë përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit specifik;<br />

9.6.2. I raportojnë zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes;<br />

9.6.3. Kanë autoritetin për <strong>të</strong> ndalë aktivitetet e qitjes nga qi<strong>të</strong>si specifik, nëse ka nevojë.<br />

86


9.7. Qendra e dispeçerit<br />

9.7.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për komunikim në<br />

mes <strong>të</strong> zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit dhe var<strong>të</strong>sve <strong>të</strong> tij;<br />

9.7.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për porosi<strong>të</strong> e sigurisë;<br />

9.7.3. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për mirëmbajtjen e librit <strong>të</strong> evidencës;<br />

9.7.4. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për hapjen e dyerve <strong>të</strong> hyrjes në zonën e qitjes në poligonet e mbyllura.<br />

9.8. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë<br />

9.8.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për ndihmën e menjëhershme <strong>të</strong> parë, kur kërkohet.<br />

9.8.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për procedurën e evakuimit për emergjenca mjekësore.<br />

9.9. Recepcioni<br />

9.9.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për kontroll <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni;<br />

9.9.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për mirëmbajtjen e librit <strong>të</strong> hyrjes/daljes;<br />

9.9.3.<br />

Lëshon qi<strong>të</strong>sve kartelat për qitje.<br />

9.9.4. Kontrollon armët dhe municionin që hyn/del.<br />

87


9.<strong>10</strong>.<br />

Kapitulli 6: Orari i punës së poligoni t<br />

Ky kapitull përmban orarin e punës së:<br />

Poligonit<br />

Linjave specifike <strong>të</strong> qitjes<br />

Kafeterisë<br />

Kapitulli 7: Form ularët evidentues<br />

6.1.<br />

Formulari për evidentim <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni<br />

6.2. Formulari për evidentim <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes<br />

6.3.Formulari për municionin e pasigurt<br />

6.4.Kartela e evidencës së qi<strong>të</strong>sit<br />

88


Emri Mbiem<br />

ri<br />

1.1. Formulari për evidentim <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni<br />

Adresa<br />

:<br />

Emri i poligonit<br />

Adresa:<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Lloji i<br />

ID<br />

Nr i ID Nr i<br />

lejes<br />

Kateg<br />

oria e<br />

armës<br />

Lloji i<br />

armës<br />

Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

futet<br />

89<br />

Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

dell<br />

Ora e<br />

hyrjes<br />

Ora e<br />

daljes<br />

Nënsh<br />

krimi:


Emri Mbiem<br />

ri<br />

6.5.Formulari për evidentim <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes dhe qi<strong>të</strong>sve<br />

Adresa<br />

:<br />

Emri i poligonit Zyrtari i linjës së qitjes:<br />

Adresa:<br />

Linja e qitjes Nënshkrimi i zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes:<br />

Aktiviteti<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Lloji i<br />

ID<br />

Nr i ID Nr i Kateg Lloji i<br />

lejes oria e<br />

armës<br />

armës<br />

Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

futet<br />

90<br />

Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

dell<br />

Ora e<br />

hyrjes<br />

Ora e<br />

daljes<br />

Nënsh<br />

krimi:


Emri Mbiem<br />

ri<br />

6.6. Formulari për municionin e pasigurt<br />

Adresa :<br />

Emri i poligonit<br />

Zyrtari i linjës së qitjes:<br />

Adresa:<br />

Linja e qitjes Nënshkrimi nga zyrtari i linjës së qitjes:<br />

Aktiviteti<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Lloji i<br />

ID<br />

Nr i ID Nr i<br />

lejes<br />

Kateg<br />

oria e<br />

armës<br />

Lloji i<br />

armës<br />

Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />

municioni<br />

t <strong>të</strong><br />

pasigurt<br />

91<br />

Arsyeja Nënshkrimi:


6.7.Kartela e evidencës së qi<strong>të</strong>sit.<br />

Emri<br />

Mbiemri<br />

Numri i lejes<br />

Kategoria e armës<br />

Lloji i armës<br />

Marka<br />

Modeli<br />

Kalibri<br />

Sasia e municionit <strong>të</strong><br />

futur<br />

Municioni i blerë<br />

Municioni i blerë<br />

Municioni i blerë<br />

Municioni<br />

jash<strong>të</strong><br />

që del<br />

Emri i poligonit<br />

Adresa:<br />

Linja e qitjes<br />

Aktiviteti<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Shtojcat:<br />

Kapitulli 1: Organizimi i poligonit<br />

Ky kapitull përfshinë këto pika:<br />

a.Zonën e qitjes dhe linjat e qitjes<br />

b.Zonën e pritjes<br />

c. Depon<br />

d.Recepcionin<br />

e. Qendrën<br />

e dispeçerit<br />

f. Ndërtesat administrative<br />

g.Zonat e lejuara për vizitorë<br />

h. Pika e hyrjes në poligon dhe linjat e qitjes<br />

i. Aparatet për fikjen e zjarrit<br />

92


Republika Kosovo<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Organ koji izdaje:<br />

Broj obrasca:<br />

Datum:<br />

Ovim nadležan organ daje pristanak da se sledećoj kompaniji:<br />

Naziv<br />

kompanije<br />

Br. registracije<br />

privrednog<br />

subjekta<br />

Vrsta licence<br />

Lovačko društvo<br />

Sportsko streljačko društvo<br />

Centar obuke<br />

Broj licence<br />

Mesto<br />

Broj i ulica<br />

Opština<br />

Poštanski broj<br />

LICENCA ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />

Odobri da obavlja delatnost civilnog poligona prema sledećim specifikacijama<br />

Kategorij<br />

Klasifikacija Kategorija dozvoljenog<br />

a<br />

poligona<br />

oružja<br />

Otvoren Kratk o vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

Disk/zamka/gli<br />

Dozvoljeni kalibar<br />

93<br />

Aneks A


na<br />

Zatvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

Ovim nadležan<br />

organ obavešta<br />

va dotičnu kompaniju da ovaj pristanak<br />

važi samo do<br />

(važi za period od <strong>10</strong>. godina):<br />

Potpis:<br />

Ime i prezim e<br />

Organ koji izdaje licencu<br />

94


Republika Kosovo<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Naziv kompanije<br />

Ime odgovornog<br />

lica<br />

Br. registracije<br />

privrednog<br />

subjekta<br />

Vrsta licence<br />

Broj licence<br />

Mesto<br />

ZAHTEV ZA LICENCU ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />

Lovačko društvo<br />

Sportsko streljačko društvo<br />

Centar obuke<br />

Broj i ulica<br />

Opština<br />

Poštanski broj<br />

Zahtev za obavljanje delatnosti civilnog poligon prema sledećim specifikacijama<br />

Kategorij<br />

a<br />

poligona<br />

Otvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

Klasifikacija Kategorija dozvoljenog<br />

oružja<br />

Dozvoljeni kalibar<br />

95<br />

Aneks B


oružje<br />

Disk/zamka/gli<br />

na<br />

Zatvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

U aneksu ovog dokumenta obezbeđena je sledeća dokumentacija<br />

Odgovorno lice za dokumentaciju<br />

Sertifikat privrednog subjekta<br />

Primerak licence izdate od strane nadležnog organa<br />

Sertifikat o skladištu<br />

Potvrda da nije pod krivičnom istragom<br />

Skica lokacije<br />

Broj ovlašćenih radnika (samo KDP)<br />

Podnosilac<br />

zahteva potvrđuje da on ili ona su spremni za inspekciju za sertifikaciju i ponovnu sertifikaciju<br />

civilnog poligona.<br />

Potpis:<br />

Ime i prezime<br />

Podnosilac zahteva Institucija kojoj se podnosi<br />

(odgovorno lice)<br />

zahtev<br />

96


Uz ovaj zahtev izvršena je uplata sledećih taksi:: Evra<br />

97


Republika Kosovo<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Sertifikat<br />

bezbednosti za civilni poligon za streljaštvo<br />

Organ koja izdaje:<br />

Broj obrasca:<br />

Datum:<br />

SERTIFIKAT BEZBEDNOSTI ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />

Nadležan organ daje pristanak da se dole navedena kompanija:<br />

Naziv kompanije<br />

Ime odgovornog<br />

lica<br />

Br. registracije<br />

privrednog<br />

subjekta<br />

Vrsta licence<br />

Broj licence<br />

Mesto<br />

Lokacija poligona<br />

Lovačko društvo<br />

Sportsko streljačko društvo<br />

Centar obuke<br />

Broj i ulica<br />

Opština<br />

Poštanski broj<br />

98<br />

Aneks C


I nakon obavljene inspekcije dana (datum):<br />

Da se poligon sa ovim specifikacijama proglašava bezbednim<br />

Kategorij<br />

a<br />

poligona<br />

Klasifikacija<br />

Otvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

Disk/zamka/gli<br />

na<br />

Zatvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

I odobravaju se sledeći radovi:<br />

Odobreni radovi<br />

Potpis:<br />

Ime i prezime<br />

Kategorija dozvoljenog<br />

oružja<br />

Dozvoljeni kalibar<br />

99


Inspektor<br />

Uz<br />

ovaj zahtev izvršena je uplata sledećih taksi: Evra<br />

<strong>10</strong>0<br />

Datum:


<strong>10</strong>. Definisanje zone opasnosti<br />

Modeli zone opasnosti za civilni poligon za streljaštvo<br />

Aneks D<br />

Zona opasnosti za poligon se određuje kao zona u pravcu cilja, napred i prema svakoj strani mesta gađanja,<br />

koja se određuje unutar stepena verovatnoće utvrđenog najboljom aktuelnom praksom, kako bi se zaustavila<br />

zrna koje prođu preko ili kroz zadnje<br />

blokade i/ili bočnih zidova ili utvrđenja. Tu se ubrajaju gađanje preko mete i<br />

zrna koja se odbiju van mete, zadnje blokade, i drugih površina na poligonu (npr. podloga/pod poligona).<br />

Dizajniranje zone opasnosti ne predviđa sva gađanja koja su namerno ispaljena i koje krše disciplinu poligona ili<br />

krše<br />

Standardne<br />

naredbe poligona. Kada postoji dokaz takvog nekontrolisanog gađanja onda mesto gde je to<br />

zabeleženo treba da se obuhvati u zoni<br />

opasnosti, i/ili treba da se modifikuje karakter poligona kako bi se<br />

uhvatila zrna koja su nastala kao rezultat divljeg gađanja, i/ili treba da se uvedu specifični kriterijumi upravljanja<br />

putem standardnih naredbi poligona kako bi se sprečilo nekontrolisano gađanje.<br />

11. Modeli zone opasnosti i tragovi zone opasnosti<br />

Modeli zone opasnosti su crteži koji predstavljaju zemljanu površinu koja je predviđena da zadrži zrna koja odu<br />

preko mete i zrna koja se odbiju nastali od mesta gađanja jedinog strelca (pod normalnim uslovima korišćenja<br />

poligona). Svaki model treba da pokaže parametre (npr. kalibar i dizajn metka, itd.) za koje je predviđen.<br />

Svaki model municije ili zone opasnosti takođe treba da pokaže visinu opasnosti u vazduhu.<br />

12. Kriterijumi za određivanje zone opasnosti<br />

Zone opasnosti se izrađuju kako bi se obezbedio jedan veoma velik prostor koji bi zadržao sve ispaljene<br />

projektile u kompleksu poligona, unutar stepena verovatnoće određenog najboljom aktuelnom praksom.<br />

<strong>10</strong>1


„Zona opasnosti“ se proširuje onoliko koliko je dovoljno da se obuhvati celokupan put leta projektila bez<br />

opasnosti po bilo kojoj osobi, zgradi, puta ili aktivnosti u toj zoni.<br />

Dimenzije i oblik zone opasnosti se izrađuju koristeći podatke sa testiranja. Dizajn zone opasnosti zavisi od<br />

mnogobrojnih faktora, uključujući otvorene balističke karakteristike municije, dizajn municije, konstrukciju<br />

poligona (lokacija i dizajn), planirano gađanje (disciplina gađanja) i konus paljbe za to gađanje. Isti zavisi i od<br />

upravljanja ovih aktivnosti (standardne naredbe<br />

poligona i nadgledanje poligona).<br />

Izrada konusa paljbe (nasuprot prihvatanja postojećeg konusa paljbe koji može biti mnogo veći nego što je to<br />

potrebno) obezbeđuje veću fleksibilnost u dizajnu, izgradnji i korišćenju<br />

poligona.<br />

13. Konus paljbe<br />

Zamišljeno<br />

je da konus paljbe zadrži, u vertikalnom i horizontalnom planu, ispaljene projektile koji su odobreni u<br />

dizajnu<br />

poligona. Isti obuhvata toleranciju za prihvatljivu devijaciju oružja koju predstavljaju 5. standardne<br />

devijacije i jednu dodatnu marginu za devijaciju oružja koji se smatra prihvatljivom. Tolerancija unutar konusa<br />

paljbe za prihvatljivu devijaciju oružja nije naučno pretpostavka nego predstavlja želju korisnika da umanji, što<br />

je više moguće, neprihvatljivu devijaciju, onoliko koliko je to praktično.<br />

14. Prihvatljiva devijacija oružja<br />

Prihvatljiva devijacija oružja je ona devijacija koja je identifikovana, kvantifikovana i odobrena postupkom ili<br />

putem dizajna, izgradnje ili izgleda poligona. Takve devijacije se smatraju tolerantnim prema proceni opasnosti<br />

i rezultata iz:<br />

a. Greška sistema oružja. Greška sistema oružja je prihvatljiva margina devijacije od ciljane tačke pogotka za<br />

pravilno pucanje iz malokalibarskog oružja. Devijacija nastaje povezanim greškama strelca i nastalim<br />

tolerancijama u vezi sa oružjem i municijom.<br />

b. Predviđena greška tokom gađanja. Predviđena greška tokom gađanja je prihvatljiva margina devijacije od<br />

ciljane tačke pogotka sa pravilnim pucanjem sa predviđenim greškama, ali koje je bilo nenamerno. Takva<br />

<strong>10</strong>2


greška pretpostavlja da je kratko vatreno oružje servisirano i propisno pripremljeno, da postoji zadovoljavajući<br />

stepen obuke i sposobnosti, i de se primenjuje disciplina poligona.<br />

15. Neprihvatljiva devijacija oružja<br />

Neprihvatljiva devijacija oružja je ona devijacija koja se ne dozvoljava za dizajn poligona ili postupci gađanja i<br />

može rezultirati opasnost koja se ne toleriše i treba da sa se smanji na praktično što niži opravdan nivo. Ta<br />

devijacija je uglavnom rezultat nenamernog gađanja ili u suprotnosti sa standardnim naredbama poligona.<br />

Opšte rečeno sama gađanja sa neprihvatljivom devijacijom su u manjem broju u odnosu na sva obavljena<br />

gađanja.<br />

<strong>10</strong>3


Neprihvatljiva devijacija oružja može nastati kao rezultat:<br />

a. Greške tokom nišanjenja. Greška tokom nišanjenja je devijacija od ciljane tačke pogotka, gađajući propisno<br />

ali sa lošim nišanjenjem.<br />

b. Slučajne greške tokom gađanja. Slučajne greške tokom gađanja nastaju kao rezultat nenamernog gađanja<br />

sa velikom devijacijom od ciljane tačke pogotka ali koje su ocrtane opštom osom poligona zbog discipline<br />

poligona.<br />

c. Greške tokom nekontrolisanog gađanja. Greška tokom nekontrolisanog gađanja nastaje kao rezultat<br />

gađanja namernim nišanjenjem ili nenamernim pucanjem u velikoj suprotnosti sa disciplinom poligona i koje<br />

može pogoditi bilo gde, zavisno od energije municije.<br />

<strong>10</strong>4


16. Dizajniranje modela zone opasnosti za municiju<br />

Dole navedena skica je usvojena kao standard za dizajn zone opasnosti za municiju (odlučujuća metoda<br />

nasuprot metode verovatnoće):<br />

Pogledajte belešku br. 1<br />

<strong>10</strong>5


Linija A – B. Linija A – B je prava linija između oružja i mete, koja je produžena kako bi dostigla maksimalnu<br />

dužinu model zone opasnosti za municiju.<br />

Maksimalna<br />

dužina modela zone opasnosti za municiju je:<br />

a. Maksimalni mogući doseg projektila.<br />

b. Maksimalni mogući doseg projektila sa nametnutim eksponencijalnim rastom, dok ovaj doseg nije kraći od<br />

maksimalnog dosega odbijenog zrna (pogledajte<br />

belešku br. 2).<br />

Linija A – C. Linija A – C je ugao konusa paljbe<br />

koji važi za liniju A – B. Linija A – C je iste dužine kao linija A – B.<br />

Ugao između<br />

linije A – B i linije A – C zavisi od ugla primenjene paljbe.<br />

Linija A – D. Linija A – D je ugao otvaranja odbijenog zrna i ukoliko ne postoje empirički podaci, taj ugao je uvek<br />

30 stepeni<br />

(530 mils) od linije A – C.<br />

Linija C – E. Linija C – E je ugao zatvaranja odbijenog zrna i ukoliko<br />

ne postoje empirički podaci, taj ugao je<br />

uvek 30 stepeni 45 (800 mils) od linije A – C.<br />

Linija E – D. Linija E – D je granica odbijenog zrna. Linija E – D treba biti jedna osmina maksimalnog dometa<br />

odbijenog zrna od, i paralelna sa linijom<br />

A – C za mete na zemlji (pogledajte belešku br. 3). Linija E – D treba da<br />

bude jedna<br />

četvrtina maksimalnog dometa odbijenog zrna od, i paralelna sa linijom A – C za čvrste mete<br />

(pogledajte belešku br. 4).<br />

Belešk e:<br />

1. Kompletiranje modela zone opasnosti za municiju. Linije A – C, A – D, C – E, i D – E su nasuprot linije A – B kako<br />

bi kompletirao<br />

model zone opasnosti za municiju.<br />

2. Maksimalni domet odbijenog zrna. Maksimalni domet odbijenog zrna je domet koji je u skladu sa umanjenim<br />

uglom koji stvara kritičan ugao pogotka. Za municiju malog vatrenog oružja, kritičan ugao se smatra da je 30<br />

stepeni (530 mils).<br />

<strong>10</strong>6


3.<br />

Mete na zemlji. Mete na zemlji, koje su takođe poznate kao meke mete, su površine koje se deformišu ili lome<br />

nakon<br />

pogotka pod niskim uglom.<br />

4. Čvrste mete. Čvrste mete se odnose na materijale koje poseduju dovoljnu čvrstoću i površinsku čvrstoću koje<br />

malo stradaju ili se imalo deformišu kada budu pogođene pod malim uglom, u pogledu određene vrste<br />

municije.<br />

17. Primena modela zone opasnosti<br />

Na početku<br />

se priprema dizajni plan, skiciran po stepenima, za poligon koji se gradi ili procenjuje. Dizajni plan<br />

obuhvaća predložena mesta gađanja, površinu gađanja, zadnje blokade, zgrade i granice imovine.<br />

Modeli<br />

zone opasnosti mogu se primeni u dizajnom planu. Isti se sprovode za sva mesta gađanja, paralelno sa<br />

pravcem gađanja. Van graničnih linija<br />

su tragovi od modela u planu ili mapi. „Trag“ zone opasnosti određuje<br />

maksimalnu granicu zone opasnosti poligona, gde nema ničega postavljenog da bi se umanjilo ili eliminisalo.<br />

Ako se planira<br />

neki luk paljbe (npr. gađanje u mnogobrojne mete, divergentne od jednog mesta gađanja),<br />

model zone opasnosti važi za sve moguć<br />

e kombinacije gađanja od mesta gađanja do mete. Celokupna zona<br />

unutar trago va zone opasnosti je z ona opasnosti.<br />

Ukoliko je zona gađanja<br />

u procesu procene, možda u cilju poligona na poljani za gađanje – kada se jedan<br />

strela c kreće napred ili u stranu na vidljivoj<br />

razdaljini – model zone<br />

opasnosti važi otvorene ivice zone za<br />

gađanje u pravcu paljbe.<br />

Dobijeni tragovi zone opasnosti označavaju granice zone opasnosti, gde nema<br />

ničega postavljenog<br />

da bi se umanjilo ili eliminisalo.<br />

Operateri poligona<br />

moraju biti pažljivi da ne preobraze zonu opasnosti u „prikladnu“ zemlju na njihovom<br />

raspolaganju, bez ikakve konstrukc ije koja bi to omogućila.<br />

18. Visinska opasnost<br />

od odbijenog zrna<br />

Otvoreni poligon uzima<br />

u obzir pitanja o bezbednosti koja su vezi sa visinom koju prevale odbijena zrna preko<br />

poligona. Ove visine odbijenog zrna mogu biti<br />

veoma važne.<br />

<strong>10</strong>7


Pitanja visine odbijenog zrna posta<br />

je važnije ako se poligon nalazi u blizini<br />

aerodroma, i kako bi se smanjila zona<br />

opasnosti poligona treba da se raspodeli vertikal na podela visinske opasnosti.<br />

<strong>10</strong>8


<strong>10</strong>9<br />

Aneks E


Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Uputstvo<br />

Priručnik za<br />

standardne postupke poligona<br />

1<strong>10</strong><br />

Izdanje 20<strong>10</strong>


Ovo uputstvo treba da se postavi na vidnom mestu<br />

zajedno sa:<br />

e. Primerkom važeće<br />

licence za poligon.<br />

f. Planom objekta<br />

poligona.<br />

g. Spiskom telefonskih<br />

brojeva<br />

za hitne<br />

službe i adresa najbliže<br />

bolnice/ambulante<br />

i najkraći put<br />

između ambulante<br />

i poligona.<br />

h. Primerkom sertifikata<br />

službenika i/ili<br />

instruktora poligona.<br />

111


2. Sadržaj priručnika za standardne postupke za poligone (minimalni zahtevi)<br />

Poglavlje 1.: <strong>Administrativ</strong>ne odredbe<br />

Poglavlje<br />

2.: Korišćenje poligona<br />

Poglavlje<br />

3.: Održavanje poligona<br />

Poglavlje<br />

4.: Tehnike gađanja<br />

Poglavlje<br />

5.: Organizovanje odgovornosti radnika poligona<br />

Poglavlje 6.: Radno vreme poligona<br />

Poglavlje<br />

7.: Obrasci<br />

Aneksi<br />

Sertifikati<br />

112


Poglavlje 1.: <strong>Administrativ</strong>ne odredbe<br />

Ovaj priručnik za standardne postupke<br />

za poligone reguliše postupak za sve korisnike poligona bez<br />

obzira<br />

na to da li su strelci ili posetioci.<br />

2.1. Svaki strelac ili posetilac treba da se upiše na recepciji gde jedan radnik<br />

vodi evidenciju; pruža<br />

informacije i dozvoljava ili odbija ulazak na poligon. Radnik na recepciji takođe pruža informacije o<br />

priručniku.<br />

2.2. Evidencija lica koja ulaze na poligon se vodi na papiru i u elektronskoj formi u cilju dokaza pred<br />

sudom i dru gim slučajevima.<br />

Evidencija se vodi<br />

za:<br />

Licencirani<br />

strelac<br />

Strelac<br />

na obuci Posetilac<br />

Ime X X X<br />

Prezime X X<br />

X<br />

Adresa:<br />

X X X<br />

Datum rođenja X X X<br />

Vrsta i broj lične<br />

karte<br />

X X X<br />

Broj dozvole<br />

X<br />

Karakteristike<br />

oružja<br />

X<br />

Količina unete<br />

municije<br />

X<br />

Količina municija<br />

koja izlazi van<br />

X<br />

Ime lica ili pratnj e X<br />

Vrsta municije<br />

X<br />

113


Vreme ulaska X X X<br />

Vreme izlaska X X X<br />

Potpis: X X<br />

X<br />

2.3. Lice odgovorno za poligon i službenik poligona u svako doba mogu zatražiti od strelca i posetilaca<br />

da se legitimišu dok su na poligonu. Strelci i posetioci su dužni da pruže punu podršku ovoj kontroli.<br />

2.4. U momentu ulaska na poligon, radnik na recepciji izdaje evidencijsku karticu na kojoj se navodi koje<br />

oružje je ušlo i koliko je municije dato, što znači one koje<br />

je doneo strelac ili prodate strelcu na<br />

poligonu. Ova kartica se pokazuje na liniji gađanja/službeniku<br />

poligona koji vodi evidenciju ove<br />

kartice. Ova kartica se vraća radniku recepcije po napuštanju<br />

poligona. Ova kartica se takođe<br />

upotrebljava za vođenje evidencije o količini ispaljene municije<br />

na prethodno određenoj liniji.<br />

(Primer, Aneks<br />

1).<br />

2.5. Organizacija<br />

nije odgovorna za nesreće<br />

koje mogu da se dese i niti za štetu načinjenu na privatnoj<br />

svojini.<br />

2.6. Dat materijal<br />

može da se koristi samo u skladu sa propisima za dozvoljenu aktivnost gađanja koje su<br />

navedene<br />

u daljem tekstu ovog priručnika.<br />

2.7. Strelac ili posetilac pokriva sve troškove koju on ili ona namerno načinio/la<br />

na objektu.<br />

2.8. Strelci mogu gađati samo iz prethodno određene<br />

linije gađanja ovlašćenim i licenciranim oružjem i<br />

municijom.<br />

2.9. Automatsko<br />

oružje nije dozvoljeno da se unese na poligon.<br />

2.<strong>10</strong>. Oružje treba<br />

uvek da se drži u propisnom stanju.<br />

2.11. Zabranjena<br />

je upotreba bilo kakvog oružja koje je prethodno<br />

napunjeno.<br />

114


2.12. Zabranjeno je korišćenje projektila od jakog čeličnog jezgra, svetlećih signala, pratećih municija ili<br />

municija koja sadrži<br />

živu.<br />

2.13. Zabranjeno je konzumiranje alkohola u objektu i krugu poligona, svakom licu koje je pod<br />

uticajem alkohola je zabranjen ulaz u objekat.<br />

2.14.Zabranjeno je pušenje u zoni gađanja.<br />

2.15.<br />

Svako dete/maloletnik treba da bude pod stalnim nadzorom roditelja ili nekog drugog odraslog<br />

lica.<br />

2.16.<br />

4. pravila sigurnosti za obezbeđivanje vatrenog oružja treba da se napišu i postave na vidnom<br />

mestu na poligonu:<br />

Pravilo # 1<br />

Tretiraj svo oružje kao da je napunjeno.<br />

Pravilo # 2<br />

Nikada ne upirajte cev oružja na nešto šta ne želite da uništite.<br />

Pravilo # 3<br />

Držite vaš prst pravo i van oroza.<br />

115


Pravilo # 4<br />

Budite apsolutno s igurni o vašoj meti i šta ima iza mete.<br />

2.17. Korišćenje štitnika za uši je obavezno tokom gađanja.<br />

2.18. Korišćenje štitnika za oči je obavezno tokom gađanja.<br />

2.19.<br />

Prisustvo životinja na poligonu nije dozvoljeno.<br />

2.20. Odeća<br />

i obuća koju nose strelci tokom gađanja ne treba da smetaju rad ruku ili da prouzrokuju<br />

nepotreban rizik.<br />

2.21. Posmatračima i pratiocima nije dozvoljeno da budu na liniji gađanja i imaju pristup samo na<br />

lokacijama<br />

koje su predviđene za posetioce.<br />

116


Poglavlje 2: Korišćen je poligona<br />

2.1 Uputstva<br />

za hitne slučajeve<br />

Hitne akcije<br />

1 Požar<br />

2 Incident<br />

tokom<br />

gađanja<br />

8. Odmah prekinite sa gađanjem<br />

9. Pozovite vatrogasce i kosovsku<br />

policiju ako<br />

dođe do određenog<br />

krivičnog<br />

dela<br />

<strong>10</strong>. Telefonom: mora da se navede<br />

lokacija<br />

11. Br:<br />

12.Upotrebite protivpožarni aparat:<br />

13. Uključujući i mapu lokacije<br />

14.Ukoliko nije moguće da se požar odmah<br />

ugasi, poligon mora da se evakuiše.<br />

7. Odmah prekinite sa gađanjem<br />

8. Pozovite službu hitne pomoći i kosovsku<br />

policiju<br />

2. Telefonom: mora da se navede lokacija<br />

9. Br:<br />

<strong>10</strong>. Upotrebite pribor za hitnu pomoć<br />

11. Obavestite odgovorno lice<br />

12. Niko ne sme da napusti poligon bez<br />

odobrenja kosovske policije.<br />

3 Katastrofa 6. Odmah prekinite sa gađanjem<br />

7. Pozovite službe za hitne pomoći<br />

8. Telefonom: mora da se navede lokacija<br />

9. Br:<br />

<strong>10</strong>. Evakuišite poligon<br />

117


118


2.2. Korišćenje oružja – uputstva za strelce<br />

2.2.1. Transport i pakovanje oružja:<br />

2.2.1.1. Svo oružje se transportuje u zatvorenim transportnim paketima i prazni se na poligonu.<br />

2.2.1.2. Nakon što stigne na poligon i radnik na recepciji ga odobri, oružje se skladišti u magacin ili<br />

u prtljažnik vozila strelca koji čeka početak gađanja. Kada se završi gađanje, prema oružju se<br />

ophodi na identičan način. Vlasnik je odgovoran za svoje oružje i ne sme biti ostavljeno na nekom<br />

mestu bez vlasnikovog nadgledanja...nemojte ostaviti oružje bez stalnog nadzora.<br />

2.2.1.3. Zabranjeno je unošenje oružja u kantini.<br />

2.2.1.4. Oružje se raspakuje na stolu za gađenje na mestu za gađanje na nalog službenika<br />

poligona kad niko nije između linije gađanja i linije mete.<br />

2.2.1.5. Prazno oružje se postavlja na sto a cev je uperena prema meti (bez okvira i otvorene<br />

navlake za pištolje i otvorenog cilindra za revolvere).<br />

2.2.1.6. Sigurnost oružja kontroliše službenik za liniju gađanja, i on ili ona može da odbije da se na<br />

tom poligonu gađa tim oružjem ako oružje nije sigurno.<br />

2.2.2. Punjenje oružja se obavlja na nalog službenika za liniju gađanja i nakon što strelac stavi štitnike za<br />

oči i uši.<br />

2.2.2.1. Strelcu je zabranjeno da se okrene u stranu tokom punjenja i stalno drži cev uperenu<br />

prema meti.<br />

2.2.2.2. Strelac drži oružje nakon punjenja i ne sme da ga stavi na sto dok se ne isprazni ili otvori<br />

navlaka ili postavi sigurnosni mehanizam.<br />

119


2.2.2.3. Strelac ne stavlja prst na obarač pre naredbe za početak gađanja kojeg daje službenik za<br />

liniju gađanja.<br />

2.2.3. Označavanje kraja<br />

gađanja:<br />

Strelci<br />

označavaju kraj gađanja<br />

izgovarajući glasno broj mesta gađanja i „KRAJ“.<br />

On<br />

ili ona će podići svoju slobodnu ruku u vis.<br />

On ili ona čeka nalog za pražnjenje od strane službenika za liniju gađanja.<br />

2.2.4. Pražnjenje oružja:<br />

a. za pištolje:<br />

Držite prst pravo i van obarača<br />

Izvadite okvir<br />

Povucite navlaku nazad<br />

Blokirajte navlaku<br />

Vizuelno proverite (i fizički sa vašim prstom) da li je ležište prazno. Izvadite metak ako<br />

ležište nije prazno....<br />

Proverite ležište.<br />

Ispraznite okvir.<br />

!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />

Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />

Čekajte nalog poligona za gađanje da idete napred i proverite rezultat na meti.<br />

b. za revolvere:<br />

Držite prst pravo i van obarača.<br />

Slobodnom rukom povucite oroz i postavite ga u blokirani položaj.<br />

Ispraznite revolver samo kada je oroz postavljen u prednji položaj (dvostruka radnja);<br />

zabranjeno je pražnjenje oružja kada je oroz u bojevom položaju (prosta radnja)<br />

Otvorite doboš<br />

Izvadite municiju.<br />

!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />

Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />

120


c. za puške:<br />

Držite prst pravo i van obarača.<br />

Ako puška ima okvir, izvadite okvir;<br />

Otvorite navlaku<br />

Blokirajte navlaku<br />

Proverite ležište<br />

!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />

Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />

2.2.5. Uputstva za neposredne radnje za rešavanje kvara oružja:<br />

Cev oružja je uvek uperena prema meti.<br />

Ako oružje ne okine nakon povlačenja obarača (obarač je povučen), držite cev uperenu u<br />

pravcu mete 30 sekundi.<br />

Strelac treba da povuče pravo prst i van obarača i da glasno uzvikne „NEISPRAVNO“ i da<br />

sačeka instruktora poligona koji će dopustiti postupak pražnjenja.<br />

Ispraznite oružje i blokirajte navlaku.<br />

Proverite municiju i ako se metak nije zagrejao i nije ispalio, izvadite municiju i bacite u<br />

kutiju za municiju koja nije bezbedna prekoputa mesta za gađanje koja je obojena sa<br />

crvenom bojom i na njoj piše „municija koja nije bezbedna“.<br />

2.2.6. Zabranjen je izlaz sa linije gađanja<br />

2.2.7. Reakcija sigurnosnog aparata: (crveno rotaciono svetlo i zvuk)<br />

2.2.7.1. Linije gađanja su opremljene sa automatskom zaštitom linije gađanja koja aktivira<br />

crveno rotaciono svetlo i zvuk za svaku liniju gađanja kada se pređe linija gađanja bez<br />

naredbe službenika za liniju gađanja.<br />

2.2.7.2. Ovaj sigurnosni aparat se takođe može aktivirati iz dispečerskog centra kako bi<br />

označio prekid gađanja ili u hitnim slučajevima.<br />

2.2.7.3. Ako se aktivira sigurnosni aparat, svi strelci stoje na svojim mestima i odmah<br />

prekidaju sa gađanjem i čekaju naredbu službenika za liniju gađanja.<br />

121


2.2.8.<br />

2.2.9.<br />

Čišćenje oružja:<br />

Čišćenje oružja je dopušteno samo u zoni predviđenoj za čišćenje, ako je ima, ili se<br />

obavlja kod kuće.<br />

Čuvanje oružja:<br />

Strelac je odgovoran da ne dopusti neovlašćenim licima pristup njegovom ili njenom<br />

oružju.<br />

122


Poglavlje 3: Održavanje poligona<br />

3.1. Nakon svakog gađanja<br />

Nakon svakog gađanja, strelac skuplja prazne čaure i papirna pakovanja i iste baca<br />

u kontejnere<br />

za reciklažu metala na kraju linije za gađanje:<br />

Zeleni kontejner: za papirna<br />

pakovanja<br />

Žuti kontejner: za prazne čaure<br />

3.2. Dnevne dužnosti<br />

Prilikom otvaranja poligona, službenik za liniju gađanja će proveriti svu opremu: poligon...ako postoji<br />

neka šteta, oštećenje ili kvar poligona, štitnika za oči i uši, (ako pripadaju centru za gađanje)/ on ili ona<br />

će proveriti one koje pripadaju „klijentu“ pre gađanja. On ili ona će proveriti i potpisati dnevni registar<br />

ulaska za opremu poligona za streljaštvo. Svaka šteta, oštećenje ili kvar treba da se navede u dnevni<br />

registar ulaska.<br />

3.2.1. Na kraju dana službenik za liniju gađanja će proveriti da li su sakupljene sve prazne čaure,<br />

kao i da so drugi materijali otklonjeni sa linije gađanja.<br />

3.2.2. Na kraju dana mete se odlažu u prostoriji za mete.<br />

3.2.3. Na kraju dana službenik za liniju gađanja obezbeđuje da se municija koja nije bezbedna<br />

preda glavnom službeniku poligona koji će bezbedno uništiti municiju.<br />

3.3. Nedeljne dužnosti<br />

Sve linije gađanja nedeljno čiste radnici pod nadzorom glavnog službenika poligona, uključujući i<br />

pražnjenje kontejnera za reciklažu. Ovo održavanje se upisuje u delovodnik rada.<br />

123


Tokom nedeljnog održavanja, sva svetla se čiste od prašine.<br />

3.4.<br />

Mesečne dužnosti<br />

Mesečna provera poligona obuhvaća:<br />

9. Proveru funkcionisanja sigurnosnog aparata linije gađanja;<br />

<strong>10</strong>. Proveru hvataljka metkova;<br />

11. Proveru sistema<br />

za osvetljavanje<br />

u slučaju nužde;<br />

12.Proveru stanja protivpožarnih aparata;<br />

13. Proveru pribora prve pomoći;<br />

14. Proveru ulaznih i izlaznih puteva i vrata;<br />

15. Proveru funkcionisanja celokupne komunikacijske opreme;<br />

16. Proveru tačnosti telefonskih brojeve hitnih službi.<br />

Ovo održavanje se upisuje u delovodniku<br />

rada.<br />

Skupljač projektila treba da se očisti i isprazni od strane<br />

adekvatne kompanije koja je opremljena<br />

propisnom opremom (zaštita za zaposlene)...opremu za otklanjanje olova.<br />

3 .5. Godišnje dužnosti<br />

3.5.1. Jednom godišnje se vrši provera protivpožarnih aparata od strane poznate specijalizovane<br />

kompanije koja potvrđuje ili produžuje sertifikate.<br />

3.5.2. Ovi sertifikati se postavljaju u Priručnik<br />

za standardne postupke za poligone.<br />

124


Poglavlje 4: Tehnike gađanja<br />

Ovo poglavlje sadrži aktivnosti gađanja koje su dozvoljene na<br />

određenim linijama gađanja:<br />

Tehnike obuhvaćaju:<br />

Aktivnost<br />

Postupak sprovo đenje ove aktivnosti<br />

Dozvoljeno<br />

oružje<br />

Dozvoljenu municiju<br />

Korišćene mete<br />

Linija gađanja Broj ili naziv linije gađanja<br />

Broj bodova<br />

gađanja<br />

Dozvoljeno oružje<br />

Dozvoljena<br />

municij a<br />

Dozv oljene<br />

aktivnosti Korišć ene mete<br />

Uputstv o za<br />

gađanje<br />

Zabranje no je<br />

4. Gađanje u mete koje liče na osobe 5. Gađanje kada je sakrivena početna pozicija<br />

oružja<br />

6. Gađanje iz futrole.<br />

Gađanje nepristupačnih meta kao što su: flaše, životinje, metalne mete (osim ako je metalna meta<br />

propisna i pripada centru poligona za streljaštvo)<br />

125


126


Poglavlje 5: Organizovanje odgovornosti radnika poligona<br />

9.11. Organizaciona šema<br />

127


Odgovorno lice<br />

Glavni službenik poligona<br />

Službenik linije gađanja<br />

Instruktori<br />

Službenik dispečerskog centra<br />

Radnik na recepciji<br />

Službenik za prvu pomoć<br />

128


9.12. Odgovorno lice<br />

9.12.1. Je lice odgovorno za opšte funkcionisanje poligona;<br />

9.12.2. Je pravno odgovoran za poligon.<br />

9.13. Glavni službenik poligona<br />

9.13.1. Je odgovoran za opštu bezbednost poligona;<br />

9.13.2. Je hijerarhijski pretpostavljeni za službenike za liniju gađanja, instruktore, dispečerski centar,<br />

službenike za prvu pomoć i radnika na recepcije;<br />

9.13.3. Ima ovlašćenje da prekine svaku aktivnost gađanja na poligonu, po potrebi.<br />

9.14. Službenik za liniju gađanja<br />

9.14.1. Je odgovoran za opštu bezbednost sigurnosti određene linije za gađanje;<br />

9.14.2. Podnosi izveštaje glavnom službeniku poligona;<br />

9.14.3. Ima ovlašćenje da prekine gađanje na određenoj liniji za gađanje, po potrebi.<br />

9.15. Instruktori, ako ih ima<br />

9.15.1. Su odgovorni za opštu bezbednost određenih strelaca;<br />

9.15.2. Podnose izveštaje službeniku za liniju gađanja;<br />

9.15.3. Imaju ovlašćenje da prekinu gađanje određenog strelaca, po potrebi.<br />

129


9.16. Dispečerski centar<br />

9.16.1. Je odgovoran za komunikaciju između glavnog službenika poligona i njegovih potčinjenih;<br />

9. 16.2. Je odgovoran za sigurnosne poruke;<br />

9. 16.3. Je odgovoran za vođenje<br />

evidencijske knjige;<br />

9.16.4. Je odgovoran za otvaranje ulaznih vrata u zoni gađanja u zatvorenim poligonima.<br />

9.17. Službenik za prvu pomoć<br />

9.17.1. Je odgovoran za pružanje<br />

neposredne prve pomoći, po potrebi.<br />

9.17.2. Je odgovoran za evakuaciju u slučaju<br />

hitne lekarske intervencije.<br />

9.18. Recepcij a<br />

9.18.1. Je odgovorna za kontrolu pri ulazu i izlazu iz poligona;<br />

9.18.2. Je odgovorna za vođenje registra ulaska/izlaska;<br />

9.18.3. Izdaje strelcima kartice za gađanje.<br />

9.18.4. Kontroliše oružje i municiju pri ulasku/izlasku<br />

130


Poglavlje 6: Radno vreme poligona<br />

Ovo poglavlje sadrži radno vreme za:<br />

Poligon:<br />

Određenih linija za gađanje:<br />

Kantine:<br />

Poglavlje 7: Obrasci za evidencije<br />

12.1. Obrazac za evidentiranje ulaska i izlaska iz poligona.<br />

12.2. Obrazac za evidentiranje aktivnosti gađanja.<br />

12.3. Obrazac za municiju koja nije bezbedna.<br />

12.4. Evidencijska kartica strelca.<br />

131


Ime Prezim<br />

e<br />

2.1. Obrazac za evidentiranje ulaska i izlaska iz poligona<br />

Adresa<br />

:<br />

Naziv<br />

poligona<br />

Adresa:<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Vrsta<br />

lk.<br />

Br. lk. Br.<br />

dozvol<br />

e<br />

Kateg<br />

orija<br />

oružja<br />

Vrsta<br />

oružja<br />

Marka Model Kalibar Količin<br />

a<br />

unete<br />

munici<br />

je<br />

132<br />

Količin<br />

a<br />

munici<br />

je koja<br />

izlazi<br />

van<br />

Vreme<br />

ulaska<br />

Vreme<br />

izlaska<br />

Potpis:


Ime Prezim<br />

e<br />

12.5. Obrazac za evidentiranje gađanja i strelaca<br />

Adresa<br />

:<br />

Naziv poligona Službenik za liniju gađanja:<br />

Adresa:<br />

Linija gađanja Potpis službenika za liniju gađanja:<br />

Aktivnost<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Vrsta<br />

lk.<br />

Br. lk. Br.<br />

dozvol<br />

e<br />

Kateg<br />

orija<br />

oružja<br />

Vrsta<br />

oružja<br />

Marka Model Kalibar Količin<br />

a<br />

unete<br />

munici<br />

je<br />

133<br />

Količin<br />

a<br />

munici<br />

je koja<br />

izlazi<br />

van<br />

Vreme<br />

ulaska<br />

Vreme<br />

izlaska<br />

Potpis:


Ime Prezim<br />

e<br />

12.6. Obrazac za municiju koja nije bezbedna<br />

Adresa<br />

:<br />

Naziv poligona Službenik za liniju gađanja:<br />

Adresa:<br />

Linija gađanja Potpis službenika za liniju gađanja:<br />

Aktivnost<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Vrsta<br />

lk.<br />

Br. lk. Br.<br />

dozvol<br />

e<br />

Kateg<br />

orija<br />

oružja<br />

Vrsta<br />

oružja<br />

Marka Model Kalibar Količina<br />

municije<br />

koja nije<br />

bezbedn<br />

a<br />

134<br />

Razlog Potpis:


12.7. Evidencijska kartica strelca.<br />

Ime<br />

Prezime<br />

Broj dozvole<br />

Kategorija oružja<br />

Vrsta oružja<br />

Marka<br />

Model<br />

Kalibar<br />

Količina unete<br />

municije<br />

Kupljena municija<br />

Kupljena municija<br />

Kupljena municija<br />

Municija koja izlazi<br />

van<br />

Naziv poligona<br />

Adresa:<br />

Linija gađanja<br />

Aktivnost<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Aneksi:<br />

Poglavlje 1: Organizovanje poligona<br />

Ovo poglavlje obuhvaća sledeće tačke:<br />

j. Zonu gađanja i linije gađanja.<br />

k. Prijemnu zonu.<br />

l. Skladište.<br />

m. Recepciju.<br />

n. Dispečerski centar.<br />

o. Upravne zgrade.<br />

p.Dozvoljene zone za posetioce.<br />

q.Mesto ulaska na poligon i linije gađanja.<br />

r. Protivpožarni aparati.<br />

135


136


REPUBLIC OF KOSOVO<br />

MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />

Issuing Body:<br />

Form Number:<br />

Date:<br />

LICENSE FOR A CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />

The competent body approves hereby that the following company:<br />

Name of the<br />

Company<br />

Business Register<br />

Nr<br />

Type of License<br />

Hunting association<br />

Sport Shooting association<br />

Training Center<br />

Number of<br />

License<br />

Place of Address Street and Number<br />

Municipality<br />

Postal Code<br />

Is allowed to operate a civilian shooting range with the following specifications<br />

Category<br />

Range<br />

Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />

Outdoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

Skeet/Trap/Clay<br />

137<br />

Attachment A


Indoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

The competent body hereby allows informs the company in subject that<br />

this consent is only valid until (<strong>10</strong> years validity):<br />

Signature<br />

Name and Surname<br />

Issuing Authority<br />

138


REPUBLIC OF KOSOVO<br />

MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />

Name of the<br />

Company<br />

Name of the<br />

responsible<br />

person<br />

Business Register<br />

Nr<br />

Type of License<br />

Number of<br />

License<br />

Place of Address<br />

REQUEST FOR LICENSE FOR A CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />

Hunting association<br />

Sport Shooting association<br />

Training Center<br />

Street and Number<br />

Municipality<br />

Postal Code<br />

Request to operate a civilian shooting range with the following specifications<br />

Category<br />

Range<br />

Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />

Outdoor Short Firearms<br />

139<br />

Attachment B


Long Firearms<br />

Skeet/Trap/Clay<br />

Indoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

Following documents have been delivered in annex to this document<br />

Documentation Responsible person<br />

Business Certificate<br />

Copy of license issued by competent body<br />

Certificate of the storage room<br />

Proof no criminal proceedings in progress<br />

Location sketch<br />

Number certified employees (PSC only)<br />

The requester confirms that he/she is bound to inspection for certification and recertification of the civilian shooting range.<br />

Signature<br />

Name and Surname<br />

Requester ( Responsible<br />

Person)<br />

Receiving Institution<br />

140


Together with this request the following amount<br />

of taxes were paid:<br />

EUROS<br />

141


REPUBLIC OF KOSOVO<br />

MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />

Safety Certificate for civilian shooting range<br />

Issuing Body:<br />

Form Number:<br />

Date:<br />

SAFETY CERTIFICATE FOR CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />

The competent body approves hereby that the following company:<br />

Name of the<br />

Company<br />

Name of the<br />

Responsible<br />

person<br />

Business Register<br />

Nr<br />

Type of License<br />

Number of<br />

License<br />

Place of Address<br />

Hunting association<br />

Sport Shooting association<br />

Training Center<br />

Street and Number<br />

Municipality<br />

142<br />

Attachment C


Shooting range<br />

location<br />

Postal Code<br />

And after the inspection implemented on (date):<br />

That the shooting range with the following specifications is declared safe<br />

Category<br />

Range<br />

Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />

Outdoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

Skeet/Trap/Clay<br />

Indoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

And that the following operations are allowed:<br />

Operations allowed<br />

Signature<br />

Name and Surname<br />

143


Together with this request the following amount<br />

of taxes were paid:<br />

Inspector Date<br />

EUROS<br />

144


19. Danger Area Definition<br />

Danger area templates for civil shooting range<br />

Attachment D<br />

The danger area for a range is defined as the dow<strong>nr</strong>ange area, forward and to each side of the firing point,<br />

that is designed, within the level of probability determined by current best practice, to contain bullets that pass<br />

over, or beyond, the backstop and/or sidewalls or berm. These include overshoots and bullets that ricochet off<br />

targets, the backstop, and other range surfaces (e.g. range floor).<br />

Danger area design does not take into account all shots deliberately fired in breach of the shooting discipline<br />

the range is designed for, or in breach of Range Standing Orders. Where there is evidence of such wild firing,<br />

then the place where this is evident must be included in the danger area, and/or the range features must be<br />

modified to capture projectiles resulting from wild firing, and/or specific management criteria must be<br />

introduced through range standing orders to prevent wild firing from occurring.<br />

20. Danger Area Templates and Danger Area Traces<br />

Danger area templates are drawings that represent the ground area designed to contain overshoot bullets<br />

and ricochets generated from a single shooter’s firing point (under conditions representative of normal range<br />

use). Each template must show the parameters (e.g. caliber and bullet design etc.) for which it was designed.<br />

Each ammunition or range danger area template should also show the air danger height.<br />

21. Danger Area Design Criteria<br />

Danger areas are designed to provide an area large enough to contain all projectiles fired on a range<br />

complex, within the level of probability determined by current best practice. The ‘danger area’ extends far<br />

145


enough to encompass the entire flight of a projectile without danger to any person, building, road or activity in<br />

that area.<br />

The dimensions and shape of the danger area(s) are produced using test data. Danger area design is<br />

dependent on a number of factors including the external ballistic characteristics of the ammunition; bullet<br />

design; range construction (site and design); the planned shooting activities (shooting discipline) and the cone<br />

of fire for that shooting activity. It is also dependent on the management of these activities (Range Standing<br />

Orders and range supervision).<br />

The development of a cone of fire (as opposed to acceptance of an existing cone of fire that may be<br />

considerably larger than necessary) provides much greater flexibility to the design, construction and use of<br />

ranges.<br />

22. Cone of Fire<br />

The cone of fire is intended to contain, in the vertical and horizontal planes, fired projectiles that are to be<br />

allowed for in range design. It includes an allowance for acceptable firearm deviation, which is represented by<br />

5 Standard Deviations and an additional margin for firearm deviation that is considered unacceptable. The<br />

allowance made within the cone of fire for unacceptable firearm deviation is not a scientific prediction but<br />

reflects a desire by the user to mitigate as much of the unacceptable deviation as is practicable.<br />

23. Acceptable Firearm Deviation<br />

Acceptable firearm deviation is one which has been identified, quantified and subsequently allowed for<br />

procedurally or through the design, construction or layout of a range. Such deviations can be considered<br />

tolerable within a risk assessment and result from:<br />

a. Firearm System Error. Firearm system error is the acceptable margin of deviation from the intended point of<br />

impact for shots competently fired through a zeroed small arms firearm. The deviation is caused by errors<br />

associated with the firer and the manufacturing tolerances associated with the firearm and ammunition.<br />

146


. Predicted Firing Error. Predicted firing error is the acceptable margin of deviation from the intended point of<br />

impact associated with competently fired shots with predictable yet unintentional aiming errors. Such error<br />

assumes a serviceable and correctly prepared small arms firearm, a satisfactory level of training and<br />

competence, and the application of range discipline.<br />

24. Unacceptable Firearm Deviation<br />

An unacceptable firearm deviation is one that is not allowed for in range design or firing<br />

procedures and may result in levels of hazard that are intolerable and which must be reduced to a level as low<br />

as is reasonable practicable. It is normally the result of a shot fired unintentionally or in contravention of range<br />

standing orders. Collectively, single shots fired with an unacceptable deviation are a small proportion of total<br />

shots fired.<br />

Unacceptable firearm deviation may result from:<br />

a. Misdirected Firing Error. Misdirected firing error is the deviation from the point of intended impact associated<br />

with competently fired yet misdirected shots.<br />

b. Random Firing Error. Random firing error results from single shots that are unintentionally fired with significant<br />

random deviation from the point of intended impact, but which are aligned about the general axis of the<br />

range by virtue of range discipline.<br />

c. Wild Firing Error. Wild firing error results from single shots that may be deliberately aimed or unintentionally<br />

fired in gross contravention of range discipline and which may impact anywhere inside the total energy area of<br />

the ammunition.<br />

147


25. Designing an Ammunition Danger Area Template<br />

The following is adopted as the standard for the design of an ammunition danger area template (deterministic<br />

method as opposed to probabilistic method):<br />

148


Line A – B. Line A – B is a straight line between the firearm and the target, which has been extended to reach<br />

the maximum length of the ammunition danger area template.<br />

The maximum length of the ammunition danger area template is either:<br />

a. The maximum possible range of the projectile.<br />

b. The maximum possible range of the projectile with a quadrant elevation imposed, so long as this range is not<br />

shorter than the maximum ricochet range (see Note 2).<br />

Line A – C. Line A – C is the cone of fire angle applied to Line A – B. Line A – C is the same length as Line A- B.<br />

The angle between Line A – B and Line A - C will vary depending on the cone of fire applied.<br />

Line A – D. Line A – D is the opening ricochet angle and, unless empirical data exists to the contrary, it is always<br />

to be at an angle of 30 degrees (530 mils) to Line A – C.<br />

Line C – E. Line C – E is the closing ricochet angle and, unless empirical data exists to the contrary, it is always to<br />

be at an angle of 45 degrees (800 mils) to Line A – C.<br />

Line E – D. Line E – D is the ricochet boundary. Line E – D is to be one eighth of the maximum ricochet range<br />

from, and parallel to, Line A – C for ground targets (see Note 3). Line E – D is to be one quarter of the maximum<br />

ricochet range from, and parallel to,<br />

Line A – C for hard targets (see Note 4).<br />

Notes:<br />

1. Completion of the Ammunition Danger Area Template. Lines A – C, B – C, A – D, C – E and D – E are mirrored<br />

to the right of Line A – B to complete the ammunition danger area template.<br />

2. Maximum Ricochet Range. Maximum ricochet range is the range corresponding to the angle of descent,<br />

which produces the critical angle if impact. For small arms ammunition, the critical angle of impact is<br />

considered to be 30degrees (530mils).<br />

149


3. Ground Target. Ground targets, which are also known as soft targets, are all surfaces that will deform or break<br />

up when impacted at low angle.<br />

4. Hard Target. Hard target refers to all material that possesses sufficient strength and surface hardness that<br />

suffer little or no deformity when impacted at low angle, in relation to a specific ammunition type.<br />

26. Applying Danger Area Templates<br />

As a start point a design plan, drawn-to-scale, is prepared for the range being developed or assessed. This<br />

includes the proposed firing points, firing areas, backstop(s), buildings and property boundaries.<br />

Danger area templates can then be applied to the design plan. They are applied to all the firing point(s),<br />

parallel to the direction of fire. Outside boundary lines are traced from the template onto the plan or map. The<br />

resulting danger area ‘trace’ defines the maximum boundary of the range danger area, with nothing in place<br />

to reduce or eliminate this.<br />

If an arc of fire (e.g. engaging divergent multiple targets from a single firing point) is planned, the danger area<br />

template is applied to all possible firing point-to-target combinations. The entire area that encloses the resulting<br />

danger area traces is the required danger area.<br />

If a firing area is being assessed, perhaps for the purposes of a field firing range – where a shooter moves<br />

forward or laterally a significant distance – the danger area template is applied to the outside edges of the<br />

firing area in the direction(s) of fire. The resulting danger area traces mark the boundaries of the danger area,<br />

with nothing in place to reduce or eliminate this.<br />

Range operators must beware the temptation of making the danger area ‘fit’ the land available to them,<br />

without any construction taking place to enable this.<br />

27. Ricochet Air Danger Heights<br />

Associated with outdoor ranges are safety considerations related to the height that ricochets will fly above the<br />

range. This ricochet Air Danger Heights (ADH) can be significant.<br />

150


The issue of ADHs becomes most relevant when ranges are located in proximity to airports, and for the<br />

reduction of a range danger area using vertical danger height dispensation.<br />

151


152<br />

Attachment E


153


154


155


This manual will be exposed up at a visible place<br />

together with:<br />

a. The copy of the valid license of the<br />

shooting range<br />

b. Plan of the shooting range facilities.<br />

c. List of emergency numbers and address<br />

of the nearest hospital/medical<br />

treatment point and the fastest route<br />

between this point and the shooting<br />

range.<br />

d. Copies of certificates of the range<br />

officers and or instructors<br />

156


3. Contents of a Range Standard Procedure manual( Minimum requirements)<br />

Chapter 1: <strong>Administrativ</strong>e provisions<br />

Chapter 2: Use of the shooting range<br />

Chapter 3: Maintenance of the shooting range<br />

Chapter 4: Shooting techniques<br />

Chapter 5: Organization of responsibilities of the employees of the shooting range<br />

Chapter 6: Operating Hours of the shooting range<br />

Chapter 7: Forms<br />

Attachments<br />

Certificates<br />

157


Chapter 1: <strong>Administrativ</strong>e provisions<br />

This range standards procedure manual regulates the procedures for all users of the shooting range no<br />

matter if they are shooters or visitors.<br />

3.1. Every shooter or visitor has to register at the reception point where an employee will keep evidence;<br />

provide information and allow or refuse access to the shooting range. The reception point will also<br />

provide information on the manual.<br />

3.2. Evidence of persons entering the shooting range will be kept in hard and soft copy for the sake of<br />

evidence in court and any questions.<br />

Evidence kept will be following:<br />

Licensed shooter Training shooter Visitor<br />

Name X X X<br />

Surname X X X<br />

Address X X X<br />

Date of Birth X X X<br />

Type of ID and ID<br />

Number<br />

X X X<br />

Permit Number X<br />

Weapon<br />

characteristics<br />

X<br />

Amount entering<br />

of ammunition<br />

X<br />

Amount leaving X<br />

of ammunition<br />

Name of<br />

X<br />

accompanying<br />

person or entity<br />

Type of X<br />

158


ammunition<br />

Hour entering X X X<br />

Hour leaving X X X<br />

Signature X X X<br />

3.3. The responsible person for the shooting range and the range officer can at all times ask shooters and<br />

visitors to legitimate themselves while on the shooting range. Shooters and visitors are obliged to<br />

provide full support to this control<br />

3.4. At the moment of entering the range, the employee at the reception point will issue an evidence<br />

card which states which weapon is entered and how much ammunition is provided, meaning<br />

brought by the shooter or sold to the shooter in the shooting range. This card will be shown to the fire<br />

line/range officer who will keep evidence on this card. This card will be returned to the reception<br />

point when leaving the range. This card will also be used for keeping evidence how many ammunition<br />

has been fired on a predetermined line. (Example see attachment 1).<br />

3.5. The organization is not to be held responsible for accidents that can happen nor for damage to<br />

personal property.<br />

3.6. The materials made available can only be used in line with the regulations concerning the allowed<br />

firing activities mentioned further in this manual.<br />

3.7. The shooter or visitor is bound to cover the costs of the damage he/she on purpose caused to the<br />

establishment.<br />

3.8. Shooters can only fire at predetermined firing line with the authorized licensed weapons and<br />

ammunition.<br />

3.9. Automatic firearms are not allowed to be brought to the shooting range.<br />

3.<strong>10</strong>. Weapons must always be in a properly maintained condition.<br />

159


3.11. The use of pre-loading weapons of whatever type is prohibited.<br />

3.12. The use of projectiles with hard steel core, light flares, tracers and ammunition containing mercury is<br />

prohibited.<br />

3.13. Alcohol consumption is forbidden in the establishment and the establishment reserves the right to<br />

refuse the access to every person under the influence of alcohol.<br />

3.14. It is forbidden to smoke in the firing zone.<br />

3.15. Any child/minor must be under parental or other adult constant guidance.<br />

3.16. The 4 safety rules of firearm safety must be written on a visible notice at the shooting range:<br />

Rule # 1<br />

Treat all guns as if they are loaded.<br />

Rule # 2<br />

Never let the muzzle of a gun point at anything you do not want to destroy.<br />

Rule # 3<br />

Keep your finger straight and off the trigger.<br />

Rule # 4<br />

160


Be absolutely sure<br />

of your target, and<br />

what is behind it.<br />

3.17. Use of hearing protection is mandatory during firing activities.<br />

3.18. Use of sight protection glasses is mandatory during firing activities.<br />

3.19. No animals are allowed on the shooting range.<br />

3.20. Clothing and shoes worn by the shooters during firing activities should not interfere or hamper proper<br />

firearms operation or cause any unnecessary danger.<br />

3.21. Spectators and accompanying persons are not allowed on the firing lines and have only access to<br />

predetermined locations for visitors.<br />

161


Chapter 2: Use of the shooting range<br />

2.1 Emergency drills<br />

EMERGENCY DRILLS<br />

1 FIRE<br />

2 SHOOTING INCIDENT<br />

15. End the shooting exercise immediately<br />

16. Phone the fire Brigade and Kosovo Police if a<br />

criminal act.<br />

17. Telephone: Location to be mentioned<br />

18. Nr:<br />

19. Use Fire extinguisher:<br />

20. Include Location map<br />

21. In case the fire cannot be extinguished<br />

immediately, the range has to be<br />

evacuated.<br />

1. End the shooting exercise immediately<br />

2. Phone the emergency service and the<br />

Kosovo Police<br />

3. Telephone: Location to be mentioned<br />

4. Nr:<br />

5. Use First aid kit<br />

6. Inform the responsible person<br />

7. Nobody is allowed to leave the shooting<br />

range until authorizations is given by the<br />

Kosovo police.<br />

162


3<br />

DISASTER<br />

9. End the shooting exercise immediately<br />

<strong>10</strong>. Phone the emergency service<br />

11. Telephone: Location to be mentioned<br />

12. Nr:<br />

13. Evacuate the shooting range<br />

163


2.2. Weapons use – Drill of the shooters<br />

2.2.1. Transport and packages for weapons:<br />

2.2.1.1. All weapons shall be transported in a by a lock closed transport package and shall be<br />

unloaded during transport from and to the shooting range.<br />

2.2.1.2. Once arrived on the shooting range and allowed at the reception point, these weapons<br />

will be stored in the storage room or in the trunk of the personal car of the shooter waiting to<br />

commence the firing activity. When the firing activity is finished the weapons will be treated in an<br />

identical way. The weapon is under the responsibility of the owner and mustn’t be left in any place<br />

without any care of the owner….don’t let the fire arm without a constant surveillance.<br />

2.2.1.3. It is prohibited to bring any weapon in the cafeteria.<br />

2.2.1.4. The weapon will be unpacked on the firing table at the firing point on command of the<br />

range officer when nobody is in between the firing line and the target line.<br />

2.2.1.5. The unloaded weapon will be laid down on the firing table with the barrel pointing in the<br />

direction of the target. (Without magazine and open slide for pistols, and cylinder open for the<br />

revolver).<br />

2.2.1.6. The weapons will be controlled on safety by the firing line officer and he/she can refuse this<br />

weapon to be fired at the range in case it is unsafe.<br />

2.2.2. Loading of the weapon will happen on command of the firing line officer and after the shooter has<br />

put on ear and eye protection.<br />

2.2.2.1. The shooter is prohibited to turn sideways during the loading exercise and shall keep the<br />

muzzle of the firearm constantly in direction of the target.<br />

164


2.2.2.2. The shooter will hold the weapon once it is loaded and will not put it down on the firing<br />

table until it is unloaded and the slide open or the safety on.<br />

2.2.2.3. The shooter shall not put its finger on the trigger before the command to commence fire<br />

has been given by the firing line officer.<br />

2.2.3. Marking the end of the firing activity:<br />

The shooters marks the end of the firing activity by shouting his firing point number and “END”.<br />

He/she will raise his/her free hand.<br />

He/she are waiting the unloading command of the firing line officer.<br />

2.2.4. Unloading of the firearms:<br />

a. for pistols:<br />

Keep your finger straight and off the trigger.<br />

Remove the magazine<br />

Pull back the slide<br />

Block the slide<br />

Check visually (and physically with your finger) if the chamber is empty. Remove the<br />

cartridge in case the chamber is not empty……<br />

Control the chamber.<br />

Empty the magazine.<br />

!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />

Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />

Wait the Shooting range order to go forward and check the result of the target.<br />

b. for revolvers:<br />

Keep your finger straight and off the trigger.!!!<br />

With the free hand pull back the hammer and pull this in the locked position.<br />

165


Unload the revolver only when this hammer is placed in forward position (double action);<br />

it is forbidden to unload the weapon when the hammer is in armed position (simple<br />

action)<br />

Open the drum<br />

Remove the ammunition.<br />

!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />

Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />

c. For rifles:<br />

Keep your finger straight and off the trigger.!!!<br />

In case the rifle has a magazine, remove the magazine;<br />

Open the slide<br />

Lock the slide<br />

Check the chamber<br />

!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />

Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />

2.2.5. Immediate action drills for solving malfunctioning of the firearm:<br />

The muzzle of the weapon barrel points always in the direction of the target.<br />

In case, the weapon does not fire after a pull on the trigger(the trigger was pulled), keep<br />

the barrel 30 sec in the direction of the target.<br />

The shooter must remove finger straight and off the trigger and shout loudly<br />

“MALFUNCTION” and wait the shooting range instructor who will allow him to do the<br />

unloading procedure.<br />

Unload the weapon and lock the slide<br />

Check the ammunition and in case the cartridge case has been hot and did not fire,<br />

remove the ammunition and thrown it into the unsafe ammunition case in front of the<br />

firing point painted in red and signed with unsafe ammunition.<br />

166


2.2.6. Coming out of the firing line is prohibited<br />

2.2.7. Reaction on the safety apparatus: (Red rotating light and sound)<br />

2.2.7.1. The firing lines are equipped with an automatic firing line protection which activates<br />

the red rotating light and a sound for every firing line when the firing line is crossed without<br />

command of the firing line officer.<br />

2.2.7.2. This safety apparatus can also be set off by the dispatch center to indicate the<br />

ceasing of the firing activities or in case of an emergency.<br />

2.2.7.3. In case the safety apparatus is activated, all shooters stay in place and stop firing<br />

immediately and wait commands from the firing line officer.<br />

2.2.8. Cleaning of firearms:<br />

Cleaning of firearms is only allowed in predetermined cleaning area when available or will<br />

happen at home.<br />

2.2.9. Safe guarding of the firearm:<br />

The shooter is responsible that no access is allowed to his/her firearm to unauthorized<br />

persons.<br />

167


Chapter 3: Maintenance of the shooting range<br />

3.1. After every firing activity<br />

At the end of every firing activity the shooter will collect the empty cartridges and packages and<br />

throw them into the metal recycling containers at the end of the firing line:<br />

Green: packages<br />

Yellow: empty cartridges<br />

3.2. Daily<br />

At the opening of the range, the firing line officer will check all the equipments: range…if any<br />

damage, destruction or malfunction of the shooting range, eyes and ears protection..;(if they belong the<br />

shooting center)/or he/she will check the ones which belong to the “client” before shooting. He/she will<br />

check and sign the daily log book regarding the shooting range equipment. Every damage, destruction,<br />

malfunction should be mentioned in the daily log book.<br />

3.2.1. At the end of the day the firing line officer will control that all empty cartridges have been<br />

collected, as well as all other materials have been removed from the firing line.<br />

3.3. Weekly<br />

3.2.2. At the end of the day the targets will be placed in the target room.<br />

3.2.3. At the end of the day the firing line officer makes sure that the unsafe ammunition is brought<br />

to the master range officer who will safely destroy this ammunition.<br />

All firing lines will be cleaned by the employees on a weekly basis under supervision of the master<br />

range officer, including emptying of the recycling containers. This maintenance will be evidenced<br />

in the operation file.<br />

During this weekly maintenance all lightning will be made free of dust.<br />

168


3.4. Monthly<br />

The monthly control of the shooting range includes the following:<br />

17. Control of the well functioning of the safety apparatus of the firing lines;<br />

18. Control of the bullet catchers;<br />

19. Control of the emergency lightning;<br />

20. Control of the status of the fire extinguishers;<br />

21. Control of the first aid kit;<br />

22. Control of the access/exit ways/doors;<br />

23. Control of the well functioning of all communication equipment;<br />

24. Control of the accuracy of the emergency numbers.<br />

This maintenance will be listed in the operation file.<br />

The bullet catchers must be cleaned and unload by an appropriate company equipped with an<br />

appropriate equipment (protection for the employees)…special equipments designed for remove the<br />

lead<br />

3.5. Yearly<br />

3.5.1. Once a year the fire extinguishers will be controlled by a recognized specialist firm and the<br />

certificates will be confirmed or renewed.<br />

3.5.2. This certificates will be placed in the Range standard procedure manual.<br />

169


Chapter 4: Shooting techniques<br />

This chapter will contain the firing activities allowed at a certain firing line:<br />

It will include:<br />

the activity<br />

The procedure of implementing this activity<br />

The weapons allowed<br />

The ammunition allowed<br />

The targets used<br />

Firing line Nr or name of firing line<br />

Number of firing<br />

points<br />

Weapons allowed<br />

Ammunition<br />

allowed<br />

Activities allowed<br />

Targets used<br />

Shooting drills<br />

Prohibited<br />

7. Shooting on targets which resemble persons<br />

8. Shooting where the initial position of the<br />

weapons is concealed<br />

9. Shooting pulling from as holster.<br />

Shooting on no appropriate target like: bottle, animal, shoes, metal target (unless it is appropriate<br />

metallic target which belong to the shooting range center)<br />

170


Chapter 5: Organization of responsibilities of the employees of the shooting range<br />

13.2. Organigram<br />

171


172


13.3. Responsible person<br />

13.3.2. Is responsible person for the overall functioning of the shooting range;<br />

13.3.3. Is legally responsible for the shooting range.<br />

13.4. Master range officer<br />

13.4.2. Is responsible for the overall safety of the shooting range;<br />

13.4.3. Is the hierarchical authority for the firing line officers, coaches, dispatch center, first aid officer and<br />

the reception point officer;<br />

13.4.4. Has the authority to stop all firing activities in the shooting range when necessary.<br />

13.5. Firing line officer(s)<br />

13.5.2. Is responsible for the overall safety of a specific firing line;<br />

13.5.3. Reports to the Master range officer;<br />

13.5.4. Has the authority to stop the firing activities in a specific firing line when necessary.<br />

13.6. Coaches if available<br />

13.6.2. Is responsible for the overall safety of a specific shooter;<br />

13.6.3. Reports to the Firing line officer;<br />

13.6.4. Has the authority to stop the firing activities by a specific shooter when necessary.<br />

173


13.7. Dispatch center<br />

13.7.2. Is responsible for the communication between the master range officer and subordinates;<br />

13.7.3. Is responsible for the safety messages;<br />

13.7.4. Is responsible for the maintaining of the shooting evidence book;<br />

13.7.5. Is responsible for the opening of the access doors to the firing zone in indoor shooting ranges.<br />

13.8. First aid officer<br />

13.8.2. Is responsible for the immediate first aid when necessary.<br />

13.8.3. Is responsible for the evacuation procedure for medical emergencies.<br />

13.9. Reception point<br />

13.9.2. Is responsible for access and exit control at the shooting range;<br />

13.9.3. Is responsible for maintaining the access/exit book;<br />

13.9.4. Issues the firing cards to shooters.<br />

13.9.5. Control the incoming/outgoing weapons and ammunition.<br />

174


13.<strong>10</strong>.<br />

Chapter 6: Operating Hours of the shooting range<br />

This chapter will contain the operating hours of the<br />

Shooting range:<br />

Specific firing line:<br />

Cafeteria:<br />

Chapter 7: Evidencing forms<br />

7.1. Form for evidencing access and leaving the shooting range<br />

7.2. Form for evidencing firing activities<br />

7.3. Form for unsafe ammunition<br />

7.4. Shooter evidence card<br />

175


21.1. Form for evidencing access and leaving the shooting range<br />

Name Surname Address Type<br />

ID<br />

Name of shooting Range<br />

Address<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Nr ID Nr<br />

Permit<br />

Cat<br />

weapon<br />

Type<br />

weapon<br />

176<br />

Brand Model Caliber Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

entering<br />

Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

leaving<br />

Hour<br />

entering<br />

Hour<br />

leaving<br />

Signature


7.5. Form of evidencing firing activities and shooters<br />

Name Surname Address Type<br />

ID<br />

Name of shooting Range Firing line officer:<br />

Address<br />

Firing line Firing line officer signature:<br />

Activity<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Nr ID Nr<br />

Permit<br />

Cat<br />

weapon<br />

Type<br />

weapon<br />

177<br />

Brand Model Caliber Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

entering<br />

Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

leaving<br />

Hour<br />

entering<br />

Hour<br />

leaving<br />

Signature


7.6. Form of unsafe ammunition<br />

Name Surname Address Type<br />

ID<br />

Name of shooting Range Firing line officer:<br />

Address<br />

Firing line Firing line officer signature:<br />

Activity<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Nr ID Nr<br />

Permit<br />

Cat<br />

weapon<br />

Type<br />

weapon<br />

Brand Model Caliber Amount of<br />

Unsafe<br />

ammunition<br />

178<br />

Reason Signature


7.7. Shooter evidence card.<br />

Name<br />

Surname<br />

Permit Nr<br />

Cat weapon<br />

Type weapon<br />

Brand<br />

Model<br />

Caliber<br />

Amount of ammo<br />

entered<br />

Ammo bought<br />

Ammo bought<br />

Ammo bought<br />

Ammo leaving<br />

Name of shooting Range<br />

Address<br />

Firing line<br />

Activity<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Attachments:<br />

Chapter 1: Organization of the Shooting range<br />

This chapter will include the following items:<br />

s. Firing zone and fire lines<br />

t. Waiting zone<br />

u. Storage room<br />

v. Reception desk<br />

w. Dispatch center<br />

x. <strong>Administrativ</strong>e buildings<br />

y. Zones allowed for visitors<br />

z. Access points to shooting range and firing<br />

lines<br />

aa. Fire extinguishers<br />

179

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!