02.09.2013 Views

Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme

Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme

Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Republika e Kosovës<br />

Republika Kosovo-Republic of Kosovo<br />

Qeveria-Vlada-Government<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong>-Ministarstvo Unutrasnjih Poslova-Ministry of internal Affairs<br />

____________________________________________________________________________________________________________<br />

UDHËZIM ADMINISTRATIV<br />

Nr. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> -MPB<br />

PËR KUSHTET MINIMALE TEKNIKE DHE TE SIGURISË QË DUHET TË PËRMBUSHEN NË OBJEKTET E<br />

POLIGONEVE CIVILE TË QITJES<br />

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION<br />

No. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MIA<br />

REGARDING MINIMUM TECHNIKAL AND SECURITY CONDITIONS TO BE MET IN THE PREMISES OF CIVIL<br />

SHOOTING RANGES<br />

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO<br />

Br.<strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MUP<br />

MINIMALNIM TEHNIČKIM I BEZBEDNOSNIM USLOVIMA KOJE TREBA DA ZADOVOLJE CIVILNE STRELJANE<br />

0


Republika e Kosovës<br />

Qeveria<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Ministri i <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Mbështetur në nenin 65 paragrafi 8 <strong>të</strong> Ligjit<br />

për Armët <strong>nr</strong> 03/L-143 dhe <strong>të</strong> nenit 25<br />

paragrafi 7 <strong>të</strong> Rregullores së Punës së<br />

Qeverisë <strong>nr</strong>. 2007/1 nxjerr kë<strong>të</strong>:<br />

UDHËZIM ADMINISTRATIV<br />

Nr. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> - MPB<br />

PËR KUSHTET MINIMALE TEKNIKE<br />

DHE TË SIGURISË QË DUHET TË<br />

PËRMBUSHEN NË OBJEKTET E<br />

POLIGONEVE CIVILE TË QITJES<br />

Neni 1<br />

Qëllimi<br />

1. Ky udhëzim administrativ përfshinë<br />

kushtet minimale teknike dhe <strong>të</strong> sigurisë që<br />

duhet <strong>të</strong> përmbushen në objektet e poligoneve<br />

civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> dedikuar për ushtrime<br />

sportive-rekreative në qitje si dhe trajnim për<br />

përdorim <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong> sigurt <strong>të</strong> armëve.<br />

2. Ky udhëzim administrativ nuk vlen për<br />

poligonet për “paintball”.<br />

Republic of Kosovo<br />

Government<br />

Ministry of Internal Affairs<br />

Minister of Internal Affairs<br />

In support to Article 65, paragraph 8 of the<br />

Law on Weapons No. 03/L-143 as well as<br />

Article 25 paragraph 7 of the Regulation on<br />

the Work of Government, issues this:<br />

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION<br />

No. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MIA<br />

REGARDING MINIMUM TECHNICAL<br />

AND SECURITY CONDITIONS TO BE<br />

MET IN THE PREMISES OF CIVIL<br />

SHOOTING RANGES<br />

1<br />

Article 1<br />

Purpose<br />

1. This administrative instruction prescribes<br />

the minimum technical and security<br />

conditions to be met by facilities of the civil<br />

shooting ranges dedicated for sport-recreation<br />

exercises in shooting as well as training for<br />

proper and safe use of weapons.<br />

2. This administrative instruction does not<br />

apply for paintball ranges.<br />

Republika Kosovo<br />

Vlada<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Ministar unutrašnjih poslova<br />

Shodno članu 65. stavu 8. Zakona o oružju i<br />

članu 25(7) Pravinika o Radu Vlade br.<br />

2007/1 donosi sledeće:<br />

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO<br />

Br. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MUP<br />

O MINIMALNIM TEHNIČKIM I<br />

BEZBEDNOSNIM USLOVIMA KOJE<br />

TREBA DA ZADOVOLJE CIVILNE<br />

STRELJANE<br />

Član 1<br />

Svrha<br />

1. Ovo administrativno uputstvo propisuje<br />

minimalne tehničke i bezbednosne uslove<br />

koje treba da zadovolje civilne streljane<br />

namenjene sportskoj rekreaciji u streljaštvu<br />

kao i obukama za bezbedno korišćenje oružja.<br />

2. Ovo administrativno uputstvo ne važi za<br />

pejntbol terene.


Neni 2<br />

Përkufizimet<br />

1. Shprehjet e përdorura në kë<strong>të</strong> <strong>Udhëzim</strong><br />

<strong>Administrativ</strong> kanë kuptimin si në vijim:<br />

1.1. Qitja skeet dhe trap (qitja ne figura<br />

fluturuese) nënkupton: disiplinën e gjuajtjes<br />

me pushkë gjuetie - qifte në figurat<br />

fluturuese, te thyeshme që hidhen në shtegun<br />

e caktuar.<br />

1.2. Qitje sportive në figurat fluturuese<br />

nënkupton: disiplinë qitje individuale me<br />

pushkë gjuetie - qifte ne figurat fluturuese jo<br />

te thyeshme që hidhen në shteg <strong>të</strong> caktuar<br />

fluturimi ose në harqe <strong>të</strong> imagjinuara qe janë<br />

menduar për <strong>të</strong> simuluar gjuetinë ose situatat<br />

në terren.<br />

1.3. Predha e huqur nënkupton: predhen apo<br />

projektilin qe nuk godet asnjë objekt te<br />

poligonit. Ky përkufizim nuk vlen për<br />

poligonet për skeet and trap<br />

1.4. Rikoshet nënkupton: predha apo<br />

projektili që ka ndryshuar trajektoren si<br />

rezultat i goditjes në sipërfaqe ose në ndonjë<br />

objekt në poligon, përfshirë edhe dyshemenë<br />

e poligonit.<br />

Article 2<br />

Definitions<br />

1. Terms used in this <strong>Administrativ</strong>e<br />

Instructions have the following meaning:<br />

1.1. Skeet and trap shooting means: a<br />

shotgun discipline at moving frangible targets<br />

thrown at fixed flight paths or within<br />

prescribed arcs.<br />

1.2. Sporting clay shooting means: a<br />

discipline for the discharge of shot at moving<br />

frangible targets thrown on fixed flight paths<br />

or within prescribed arcs and designed to<br />

simulate hunting or field situations.<br />

1.3. Overshoot projectile means: a bullet or<br />

projectile that carries over, or beyond a<br />

backstop, meaning that an overshoot will not<br />

have struck any down range object before<br />

travelling beyond the backstop. This<br />

definition does not apply for skeet and trap<br />

ranges.<br />

1.4. Ricochet projectile means: a bullet or<br />

projectile which has altered its trajectory as a<br />

result of having struck a surface or an object<br />

dow<strong>nr</strong>ange including the range floor<br />

2<br />

Član 2<br />

Definicije<br />

1. Terminologija korišćena u ovom<br />

<strong>Administrativ</strong>nom Uputstvu ima sledeće<br />

značenje:<br />

1.1. Skit i trap označavaju gađanje: puškom<br />

sačmarom na pokretne krhke mete koje se<br />

izbacuju u vazduh fiksnom putanjom ili u<br />

određeni deo.<br />

1.2. Sportsko pucanje u glinene mete<br />

označava disciplinu gađanja: na pokretne<br />

krhke mete koje se izbacuju u vazduh<br />

fiksnom putanjom ili u određeni deo sa ciljem<br />

da se simulira lov ili situacija na terenu.<br />

1.3. Projektil za gađanje: preko označava<br />

metak čija putanja nastavlja preko ili iznad<br />

zaštitne mreže, što znači da projektil neće<br />

pogoditi metu koja se nalazi ispod pre nego<br />

što pređe preko zaštitne mreže. Ova definicija<br />

ne važi za streljane namenjene za streljačke<br />

discipline skit i trap.<br />

1.4. Rikošet označava metak ili projektil koji<br />

je izmenio svoju putanju nakon udara u<br />

površinu ili objekat u opsegu streljane,<br />

uključujući pod streljane.


1.5. Zonë rreziku nënkupton: sipërfaqën e<br />

drejtimit nga qi<strong>të</strong>si gjer te caku, në drejtim<br />

dhe në çdo anë <strong>të</strong> vendit së qitjes që ësh<strong>të</strong><br />

përkufizuar brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit për<br />

<strong>të</strong> ndalur predhat apo projektilet që shkojnë<br />

përtej, ose kalojnë përmbi mbroj<strong>të</strong>sin ballor<br />

dhe/ose muret anësore ose fortifikimin.<br />

1.6. Koni i qitjes nënkupton: sipërfaqen e<br />

cila ne rrafshet horizontale dhe vertikale<br />

permban predha, projektil, plumba te<br />

shkrepur <strong>të</strong> cilet duhet te lejohen ne poligonin<br />

e projektuar duke perfshire edhe devijimet e<br />

pranueshme te armëve.<br />

1.7. Shenjat për zonë rreziku nënkupton:<br />

tabelat informuese që paraqesin sipërfaqen e<br />

dizajnuar dhe që përmbajnë predhë apo<br />

projektil te huqur dhe rikoshet <strong>të</strong> gjuajtur<br />

përtej cakut nga një pikë e vetme e qitjes. Ato<br />

mund <strong>të</strong> kombinohen në shenjat e rrezikut <strong>të</strong><br />

poligonit.<br />

1.8. Vendi i qitjes nënkupton: lokacionin<br />

specifik nga i cili qi<strong>të</strong>sit individual gjuajnë<br />

cakun e tyre, ato kanë për qëllim që <strong>të</strong><br />

kontrollojnë lokacionin nga i cili qi<strong>të</strong>sit<br />

gjuajnë dhe ndihmojnë për <strong>të</strong> drejtuar qitjen e<br />

tyre.<br />

1.9. Shpërndarja e grimcave nënkupton:<br />

fishekun e copëtuar, materialet e copëtuara <strong>të</strong><br />

cakut ose copëza <strong>të</strong> dyshemesë, që kthehen ne<br />

dretjim te qi<strong>të</strong>sit si rezultat i goditjes.<br />

1.5. Danger area means: the dow<strong>nr</strong>ange area,<br />

forward to and to each side of the firing point<br />

that is defined within the level of probability<br />

to contain bullets that pass over, or beyond<br />

the backstop and/or sidewalls or berms.<br />

1.6. Cone of fire means: a surface containing<br />

in vertical and horizontal planes, fired<br />

projectiles that are to be allowed for in a<br />

range design including acceptable firearm<br />

deviation.<br />

1.7. Danger area template means: drawings<br />

that represent the ground area designed to<br />

contain overshoot bullets and ricochets<br />

generated from a single shooter’s firing point.<br />

They can be combined in range danger area<br />

templates.<br />

1.8. Firing point means the specific location<br />

from which individual shooters engage their<br />

targets, they are intended to control the<br />

location from which shooters fire and help to<br />

direct their firing.<br />

1.9. Backsplash means a fragmented<br />

cartridge, target materials, ground debris,<br />

thrown back towards the shooter as a result of<br />

an impact.<br />

3<br />

1.5. Opasna zona označava opseg streljane<br />

ispred i sa svake strane tačke sa koje se gađa,<br />

i koji je definisan u okviru verovatnoće da će<br />

se u njemu kretati meci, ili iznad zaštitne<br />

mreže i/ili zidova ili utvrđenja.<br />

1.6. Konus gađanja: označava površinu na<br />

kojoj se uspravno i vodoravno kreću projektili<br />

a koja je dozvoljena za dizajn streljane,<br />

uključujući prihvatljivo odstupanje vatrenog<br />

oružja.<br />

1.7. Šablon opasne zone označava crtež koji<br />

predstavlja teren namenjen da prihvati<br />

projektile ispaljene preko i rikošete koji<br />

dolaze sa određene tačke gađanja. Oni se<br />

mogu skombinovati u šablone opasnih zona<br />

streljane.<br />

1.8. Tačka gađanja označava određenu<br />

lokaciju sa koje strelci gađaju mete i<br />

namenjene su da kontrolišu lokaciju sa koje<br />

strelci gađaju, te im pomažu da usmeravaju<br />

svoje gađanje.<br />

1.9. Odbijeni otpad označava deliće čaura,<br />

materijala od meta, krhotinu na zemlji koji se<br />

vraćaju na strelca zbog udara.


1.<strong>10</strong>. Hapësira në mes <strong>të</strong> vendeve <strong>të</strong> qitjes<br />

nënkupton: distancën ndërmjet dy qendrave <strong>të</strong><br />

vendeve <strong>të</strong> afërta <strong>të</strong> qitjes.<br />

1.11. Vija e qitjes nënkupton: grupin e<br />

vendeve individuale <strong>të</strong> qitjes me tipare <strong>të</strong><br />

përbashkëta (distanca ndaj cakut).<br />

1.12. Hapësira e qitjes, më tutje edhe si<br />

zona e qitjes, nënkupton: hapësiren në mes <strong>të</strong><br />

vijes së qitjes dhe cakut më <strong>të</strong> largët .<br />

1.13. Mbroj<strong>të</strong>si ballor nënkupton: sipërfaqen<br />

në fund <strong>të</strong> poligonit e dizajnuar për <strong>të</strong> ndalë<br />

predhat e shkrepura.<br />

1.14. Ndalësi i predhave apo projektileve<br />

nënkupton: zonën e parë ku godet predha apo<br />

projektile dhe mund <strong>të</strong> ndërtohet si pjesë e<br />

mbrojtesit ballor menjëherë pas caqeve.<br />

1.15. Fortifikimi ose muret anësore<br />

nënkupton: konstruksionet e ndërtuara për <strong>të</strong><br />

parandaluar lëvizjen e njerëzve/kafshëve në<br />

sipërfaqen aktive <strong>të</strong> poligonit, qe <strong>të</strong><br />

reduktojnë gjasat e ndonjë predhe apo<br />

projektili bredhëse ose shperndarje te<br />

grimcave që <strong>të</strong> ikin nga sipërfaqja aktive e<br />

poligonit, poashtu te ndajë poligonet e afërta,<br />

<strong>të</strong> mbrojë personat afër poligonit dhe <strong>të</strong><br />

mbrojë ndërtesat dhe pajisjet.<br />

1.16. ISSF nënkupton: Federata<br />

Ndërkombëtare e Qitjes Sportive.<br />

1.<strong>10</strong>. Firing point spacing means the<br />

distance center to center between adjacent<br />

firing points.<br />

1.11. Firing line means a group of individual<br />

firing points with a common attribute (e.g.<br />

distance to the targets).<br />

1.12. Range floor, also referred to as the<br />

shooting area means the space between the<br />

firing line and the most distant target.<br />

1.13. Back stop means the area at the end of<br />

the shooting range designed to capture fired<br />

bullets.<br />

1.14. Bullet catcher means the primary bullet<br />

impact area and may be built as part of a<br />

backstop immediately behind the targets.<br />

1.15. Berms or side walls means the<br />

constructions intended to prevent movement<br />

of people/ animals onto the active range area,<br />

reduce the likelihood of an errant shot or<br />

backsplash escaping the active range area,<br />

separate adjacent ranges, protect people in<br />

areas adjacent to the range and protect<br />

buildings and equipment.<br />

1.16. ISSF means the International Sport<br />

Shooting Federation.<br />

4<br />

1.<strong>10</strong>. Razmak tačke gađanja označava<br />

razdaljinu od centra do centra susednih tačka<br />

gađanja.<br />

1.11. Linija gađanja označava grupu<br />

pojedinačnih tački gađanja sa zajedničkim<br />

svojstvima (npr: udaljenost mete).<br />

1.12. Pod streljane, takođe nazvan prostor<br />

streljane označava prostor između linije<br />

gađanja i najudaljenije mete.<br />

1.13. Zaštitna mreža označava zonu na kraju<br />

streljane namenjen da zadrži ispaljene metke.<br />

1.14. Hvatač označava primarnu zonu udara<br />

i može se izgraditi kao deo zaštitne mreže<br />

odmah iza meta.<br />

1.15.Utvrđenje ili zidovi označavaju<br />

konstrukciju namenjenu da spreči kretanje<br />

ljudi/životinja u aktivnu streljanu, da bi se<br />

smanjila verovatnoća da metak odluta ili da<br />

odbijeni otpad izađe van granica aktivne<br />

streljane, da odvoji susedne streljane, da<br />

zaštiti ljude u prostoru pored streljane i da<br />

zaštiti objekte i opremu.<br />

1.16. ISSF označava Međunarodnu sportsku<br />

streljačku federaciju.


1.17.FITA nënkupton: Federata<br />

Ndërkombëtare e Shigjetarëve.<br />

Neni 3<br />

Ka<strong>të</strong>gorizimi i poligoneve civile <strong>të</strong><br />

qitjes<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes (në tekstin e<br />

mëtejmë “poligonet”) klasifikohen në tri<br />

ka<strong>të</strong>gori kryesore:<br />

1.1. poligonet civile <strong>të</strong> qitjes në mjedis<br />

<strong>të</strong> hapur; (në tekstin e mëtejmë<br />

“poligonet e hapura”);<br />

1.2. poligonet civile <strong>të</strong> qitjes në mjedis<br />

<strong>të</strong> mbyllur; (në tekstin e mëtejmë<br />

“poligonet e mbyllura”);<br />

1.3. poligonet e kombinuara civile <strong>të</strong><br />

qitjes (në tekstin e mëtejmë “poligonet e<br />

kombinuara”).<br />

2. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> përmendura në<br />

paragrafin 1 <strong>të</strong> këtij neni kanë:<br />

2.1. objektet administrative dhe<br />

logjistike;<br />

2.2. objektet teknikisht <strong>të</strong> siguruara <strong>të</strong><br />

certifikuara për ruajtje <strong>të</strong> armëve dhe<br />

municionit;<br />

2.3. sipërfaqen e sigurt për manipulim<br />

1.17. FITA means the International Archery<br />

Shooting Federation.<br />

Article 3<br />

Categorization of civil shooting ranges<br />

1. Civil shooting ranges (further referred to as<br />

ranges) are classified into three main<br />

categories:<br />

1.1. outdoor civil shooting ranges;<br />

(further referred to as outdoor ranges);<br />

1.2. indoor civil shooting ranges; and<br />

(further referred to as indoor ranges);<br />

1.3. combined civil shooting ranges.<br />

(further referred to as combined<br />

ranges).<br />

2. Civil shooting ranges outlined in paragraph<br />

1 of this article shall have:<br />

2.1. administrative and logistic<br />

premises;<br />

2.2. technically secured premises<br />

certified for storage of weapons and<br />

ammunition;<br />

2.3. secured area for handling and<br />

5<br />

1.17. FITA međunarodnu federaciju za<br />

gađanje strelom.<br />

Član 3<br />

Kategorizacija civilnih streljana<br />

1. Civilna streljana (u daljem tekstu streljana)<br />

je klasifikovana u tri glavne kategorije:<br />

1.1. civilna streljana na otvorenom<br />

prostoru (u daljem tekstu otvorena<br />

streljana);<br />

1.2. civilna streljana u zatvorenom<br />

prostoru (u daljem tekstu zatvorena<br />

streljana);<br />

1.3. kombinovane civilne streljane (u<br />

daljem tekstu kombinovane streljane).<br />

2. Civilne streljane navedene u stavu 1. ovog<br />

člana moraju imati:<br />

2.1. objekat za administraciju i<br />

logistiku;<br />

2.2. tehnički obezbeđene objekte sa<br />

dozvolom za skladištenje oružja i<br />

municije;<br />

2.3. bezbednu zonu za rukovanje i


dhe pastrim <strong>të</strong> armëve; dhe<br />

2.4. së paku tri vende për qitje, përveç<br />

për poligonet e hapura që përdoren për<br />

qitje në argjilë.<br />

3. Në poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> dedikuara<br />

për ushtrime sportive – rekreative ndalohet<br />

trajnimi me qitje <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> që simulojnë<br />

operacione taktike fushore.<br />

4. Ndalohet përdorimi i predhave me thelb <strong>të</strong><br />

çelikut dhe zive.<br />

Neni 4<br />

Klasifikimi i poligoneve dhe llojet e<br />

poligoneve<br />

1. Klasifikimi i mëposh<strong>të</strong>m do <strong>të</strong> përdoret për<br />

licencat e poligoneve :<br />

1.1. poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 1<br />

(I-1) nënkupton: poligonin e qitjes <strong>të</strong><br />

vendosur në salla <strong>të</strong> mbyllura, ku<br />

mbushja, zbrazja dhe qitja në cak<br />

kryhet duke përdorur këto armë dhe<br />

municion:<br />

1.2. armë zjarri te gjata dhe pushka<br />

me municion që zakonisht përdoret<br />

për pistoleta, dhe revolverë;<br />

1.3. pistoletat dhe revolverët me<br />

municion për revolver dhe pistole<strong>të</strong> te<br />

lejuar sipas ligjit për armë;<br />

clearing of the weapon; and<br />

2.4. at least three firing points, except<br />

for outdoor shooting ranges used for<br />

Clay shooting.<br />

3. In civil shooting ranges dedicated for sport<br />

recreation exercises it is prohibited to train<br />

life firing activities which are simulation for<br />

tactical field operations.<br />

4. The use of projectiles with hard steel core<br />

and mercury is prohibited.<br />

Article 4<br />

Classification of ranges and types of<br />

ranges<br />

1. The following classification for licenses for<br />

ranges will be used:<br />

1.1. indoor shooting range Type 1 (I-<br />

1) meaning shooting ranges located in<br />

closed rooms, where loading,<br />

unloading and firing at targets takes<br />

place using the following weapons<br />

and ammunition:<br />

1.2. long firearms and rifles with<br />

ammunition as normally used for<br />

pistols, and revolvers;<br />

1.3. pistols and revolvers with<br />

revolver and pistol ammunition<br />

allowed pursuant to the law on<br />

weapons;<br />

6<br />

pražnjenje oružja; i<br />

2.4. najmanje tri tačke gađanja, osim<br />

za otvorene streljane koje se koriste za<br />

gađanje glinenih meta.<br />

3. U civilnim streljanama namenjenim za<br />

sportsku rekreaciju zabranjena je obuka živog<br />

pucanja koja predstavlja simulaciju taktičkih<br />

terenskih operacija.<br />

4. Korišćenje projektila sa jezgrom od tvrdog<br />

čelika i žive je zabranjeno.<br />

Član 4<br />

Klasifikacija streljana i<br />

vrste streljana<br />

1. Za dozvole koje se izdaju streljanama<br />

koristi se sledeća klasifikacija:<br />

1.1. zatvorena streljana tipa 1 (I-1)<br />

označava streljanu koja se nalazi u<br />

zatvorenoj prostoriji, u kojoj se puni,<br />

prazni i gađa na mete korišćenjem<br />

sledećeg oružja i municije:<br />

1.2. dugo vatreno oružje i puške sa<br />

municijom koja se obično koristi za<br />

pištolje i revolvere;<br />

1.3. pištolji i revolveri sa municijom<br />

dozvoljenom za pištolje i revolvere u<br />

skladu sa Zakonom o oružju;


1.4. poligoni i mbyllur i llojit 1 mund<br />

<strong>të</strong> përfshijë disiplinat e llojit 2, llojit 3<br />

dhe llojit 4.<br />

2. Poligonii i qitjes i mbyllur i llojit 2 (I-2)<br />

nënkupton poligonin e qitjes <strong>të</strong> vendosur në<br />

salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion, dhe ku energjia kinetike e<br />

predhës e matur në 1 m nga tyta nuk tejkalon<br />

600 Xhaul:<br />

2.1. armë zjarri <strong>të</strong> gjata me municion<br />

<strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në .22 L.R.<br />

(pushkë e gja<strong>të</strong>) dhe municioni i<br />

njëj<strong>të</strong> që zakonisht përdoret për<br />

pistoletat dhe revolverët (jo municion<br />

magnum);<br />

2.2. pistoletat dhe revolverët me<br />

municion <strong>të</strong> zakonshëm për revolver<br />

dhe pistole<strong>të</strong> (jo municion magnum).<br />

3. Poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 3 (I-3)<br />

nenkupton poligonin e qitjes te vendosur në<br />

salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion, dhe ku energjia kinetike e<br />

predhës e matur në 1 m nga tyta nuk tejkalon<br />

200 Xhaul:<br />

3.1. armë zjarri te gjata me municion<br />

<strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në .22 L.R.<br />

me mbushje <strong>të</strong> fishekut në fole;<br />

1.4. indoor shooting range Type 1 can<br />

include disciplines from type 2, type 3<br />

and type 4.<br />

2. Indoor shooting range Type 2 (I-2)<br />

meaning shooting ranges located in closed<br />

rooms, where loading, unloading and firing at<br />

targets takes place using the following<br />

weapons and ammunition, and whereby the<br />

kinetic energy of the projectile measured at 1<br />

meter from muzzle is not greater than 600<br />

Joule:<br />

2.1. long firearmswith small-bore<br />

ammunition up to .22 L.R. (Long<br />

Rifle) and the same ammunition as<br />

normally used for pistols and<br />

revolvers (no magnum ammunition);<br />

2.2. pistols and revolvers with normal<br />

revolver and pistol ammunition (no<br />

magnum ammunition).<br />

3. Indoor shooting range Type 3 (I-3)<br />

meaning shooting ranges located in closed<br />

rooms, where loading, unloading and firing at<br />

targets takes place using the following<br />

weapons and ammunition, and whereby the<br />

kinetic energy of the projectile measured at 1<br />

meter from muzzle is not greater than 200<br />

Joule:<br />

3.1. long firearm with small-bore<br />

ammunition up to .22 L.R. with<br />

cartridge chamber loading;<br />

7<br />

1.4. zatvorena streljana tipa 1 može<br />

sadržati discipline tipa 2, tipa 3 i tipa<br />

4.<br />

2. Zatvorena streljana tipa 2 (I-2) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />

mete korišćenjem sledećeg oružja i municije,<br />

i u kojoj kinetička energija projektila<br />

izmerena na 1 metar od grlića nije veća od<br />

600 džula:<br />

2.1. dugo vatreno oružje sa<br />

malokalibarskom municijom do .22<br />

L.R. (duga puška) koja se obično<br />

koristi za pištolje i revolvere (bez<br />

magnumske municije);<br />

2.2. pištolji i revolveri sa uobičajenom<br />

municijom za pištolje i revolvere (bez<br />

magnumske municije).<br />

3. Zatvorena streljana tipa 3 (I-3) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />

mete korišćenjem sledećeg oružja i municije,<br />

i u kojoj kinetička energija projektila<br />

izmerena na jedan metar od grlića nije veća<br />

od 200 džula:<br />

3.1. dugo vatreno oružje sa<br />

malokalibarskom municijom do .22<br />

L.R. i komorom za punjenje čaura;


3.2. pistoletat dhe revolverët me<br />

municion <strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në<br />

.22,SR??? (jo municion magnum).<br />

4. Poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 4 (I-4)<br />

nenkupton poligonin e qitjes te vendosur në<br />

salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: pushkë pneumatike (ajrore)<br />

dhe/ose pistoleta pneumatike (ajrore) dhe/ose<br />

harqe <strong>të</strong> kry qëzuara;<br />

5. Poligoni i mbyllur i shigjetarise i llojit 5 (I-<br />

5) nenkupton poligonet e vendosura në<br />

sipërfaqe <strong>të</strong> mbyllura, ku armët me harke nën<br />

kategorinë D2 përdoren për <strong>të</strong> qitur në cak<br />

përveç harkut <strong>të</strong> kryqëzuar;<br />

6. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 1 (O-1)<br />

nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: armë <strong>të</strong> shkurtra <strong>të</strong> kategorisë<br />

B dhe kategorisë C dhe harqet <strong>të</strong> kryqëzuara e<br />

kategorisë D sipas ligjit për armë;<br />

7. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 2 (O-2)<br />

nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: armët e gjata <strong>të</strong> kategorisë B<br />

dhe kategorisë C sipas ligjit për armët përveç<br />

3.2. pistols and revolvers with smallbore<br />

ammunition up to .22, (no<br />

magnum ammunition).<br />

4. Indoor shooting range Type 4 (I-4)<br />

meaning shooting ranges located in closed<br />

rooms, where loading, unloading and<br />

shooting at targets takes place using the<br />

following weapons and ammunition:<br />

pneumatic rifles and/or pneumatic pistols<br />

and/or crossbows;<br />

5. Indoor archery range Type 5 (I-5) meaning<br />

shooting ranges located in closed areas,<br />

where sinew backed weapons under Category<br />

D2 are shot at targets with exception of<br />

crossbows;<br />

6. Outdoor shooting range Type 1 (O-1)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: short firearms of Category B<br />

and C Category and crossbows of Cat D<br />

according to the law on weapons;<br />

7. Outdoor shooting range Type 2 (O-2)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: long firearms of Category B and<br />

C Category according to the law on weapons<br />

8<br />

3.2. pištolji i revolveri sa uobičajenom<br />

municijom za pištolje i revolvere (bez<br />

magnumske municije).<br />

4. Zatvorena streljana tipa 4 (I-4) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />

mete korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

pneumatske puške i/ili pneumatski pištolji<br />

i/ili samostreli;<br />

5. Zatvorena streljana tipa 5 (I-5) označava<br />

streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />

prostoriji, u kojoj se na mete gađa iz ojačanog<br />

oružja pod kategorijom D2, osim iz<br />

samostrela;<br />

6. Otvorena streljana tipa 1 (O-1) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

kratko vatreno oružje kategorije B i kategorije<br />

C, i samostreli kategorije D, u skladu sa<br />

Zakonom o oružju;<br />

7. Otvorena streljana tipa 2 (O-2) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije: dugo<br />

vatreno oružje kategorije B i kategorije C, u<br />

skladu sa Zakonom o oružju, osim lovačkih


pushke gjuetie - cifte Poligoni i qitjes i hapur<br />

i llojit 2 mund te perfshije disiplinat nga lloji<br />

1 dhe 4;<br />

8. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 3 (O-3)<br />

nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />

qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />

dhe municion: breshane <strong>të</strong> kategorisë B dhe C<br />

sipas ligjit për armët dhe në veçanti i ndërtuar<br />

për skeet, trap apo qitje sportive në figura<br />

fluturuese;<br />

9. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 4 (O-4)<br />

nenkupton poligonet e vendosura në ambient<br />

<strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe qitja në cak<br />

bëhet duke përdorur këto armë dhe municion:<br />

armëzjarri pneumatike (ajrore) <strong>të</strong> kategorisë<br />

B dhe C, dhe kategorise D2 arme me hark te<br />

kryqezuar sipas ligjit për armët;<br />

<strong>10</strong>. Poligoni i shigjetarise i hapur <strong>të</strong> llojit 5<br />

(O-5) nenkupton poligonet e vendosura në<br />

ambient <strong>të</strong> hapur ku qitet me armët me harke<br />

nën kategorinë D2 në cak me përjashtim <strong>të</strong><br />

harkut te kryqezuar me <strong>të</strong> cilin qitet në vije<br />

caku;<br />

11. Poligoni i hapur i shigjetarise në shteg <strong>të</strong><br />

përcaktuar <strong>të</strong> llojit 6 (O-6) nenkupton<br />

poligonet e vendosura në ambient <strong>të</strong> hapur ku<br />

qitet me armët me tejzë nën kategorinë D2 në<br />

cak me përjashtim <strong>të</strong> harkut <strong>të</strong> kryqëzuar për<br />

except from shotguns. Type 2 outdoor<br />

shooting range can include disciplines from<br />

type 1 and type 4;<br />

8. Outdoor shooting ranges Type 3 (O-3)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: shotguns of Category B and C<br />

Category according to the law on weapons<br />

and specifically constructed for trap, skeet or<br />

sporting clay shooting;<br />

9. Outdoor shooting ranges Type 4 (O-4)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where loading, unloading and firing at targets<br />

takes place using the following weapons and<br />

ammunition: pneumatic firearms of Category<br />

B and C Category, and D2 category<br />

crossbows according to the law on weapons;<br />

<strong>10</strong>. Outdoor archery ranges Type 5 (O-5)<br />

meaning shooting ranges located in open air<br />

where sinew backed weapons under Category<br />

D2 are shot at targets with exception of<br />

crossbows aiming at a target line;<br />

11. Outdoor field archery ranges Type 6 (O-<br />

6) meaning shooting ranges located in open<br />

air or non areas, where sinew backed<br />

weapons under Category D2 are fired at<br />

targets with exception of crossbows aiming at<br />

9<br />

pušaka. Otvorena streljana tipa 2 može da<br />

sadrži discipline tipa 1 i tipa 4.<br />

8. Otvorena streljana tipa 3 (O-3) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

lovačke puške kategorije B i kategorije C, u<br />

skladu sa Zakonom o oružju, koje su posebno<br />

namenjene za streljačke discipline trap, skit<br />

ili sportsko gađanje glinenih meta.<br />

9. Otvorena streljana tipa 4 (O-4) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />

korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />

pneumatsko vatreno oružje kategorije B i<br />

kategorije C, i samostreli kategorije D2, u<br />

skladu sa Zakonom o oružju.<br />

<strong>10</strong>. Otvorena streljana tipa 5 (O-5) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se na metu gađa iz ojačanog oružja<br />

pod kategorijom D2, osim samostrela koji<br />

ciljaju na liniju meta.<br />

11. Otvorena streljana tipa 6 (O-6) označava<br />

streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />

na kojem se na metu gađa iz ojačanog oružja<br />

pod kategorijom D2, osim samostrela koji<br />

ciljaju u unapred određenom pravcu;


qitje në shteg <strong>të</strong> përcaktuar;<br />

12. Klasifikimi nga paragrafi 1 i këtij neni<br />

kombinohet sipas veçorive dhe certifikatave<br />

<strong>të</strong> inspektimit nga Organi Kompetent dhe do<br />

<strong>të</strong> specifikohet si ne vijim:<br />

12.1. klasifikimi i poligonit <strong>të</strong> qitjes;<br />

12.2. kategoria e armëve;<br />

12.3. kalibri (ve<strong>të</strong>m për armë <strong>të</strong><br />

zjarrit);<br />

12.4. lloji i municionit (ve<strong>të</strong>m për<br />

armë te zjarrit).<br />

13. Formulari i licencës për poligon civil te<br />

qitjes gjendet në shtojcen A.<br />

Neni 5<br />

Licencimi i poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />

1. Për licencim <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />

kërkuesi paraqet kërkesën sipas nenit 65 <strong>të</strong><br />

ligjit për armët.<br />

2. Për licencim <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes,<br />

përveç kritereve nga paragrafi 1 i këtij neni<br />

dorëzohet edhe skica e lokacionit për <strong>të</strong><br />

verifikuar lokacionin.<br />

3. Skica e lokacionit përmban këto<br />

dokumente:<br />

3.1. ekstrakti nga plani komunal<br />

targets along a predetermined course;<br />

12. The classifications from paragraph 1 of<br />

this article shall be combined according to the<br />

specifications and Competent Body<br />

inspection certification and will be specified<br />

as follows:<br />

12.1.classification of shooting range;<br />

12.2. category of weapon;<br />

12.3. caliber (for firearms only);<br />

12.4. type of ammunition (for firearms<br />

only).<br />

13. A template of a license for civilian<br />

shooting range shall be found in Attachment<br />

A.<br />

Article 5<br />

Licensing of a civil shooting range<br />

1. In accordance with article 65 of the law on<br />

weapons, an applicant shall forward a request<br />

for a license for a civil shooting range.<br />

2. Additionally to the criteria from paragraph<br />

1 of this article a location sketch will be<br />

delivered to verify the location of the<br />

proposed shooting range:<br />

3. The location sketch shall contain the<br />

following documents:<br />

3.1. extract from the municipal<br />

<strong>10</strong><br />

12. Klasifikacija iz stava 1. ovog člana<br />

kombinuje se u skladu sa specifikacijama i<br />

uverenjima o inspekciji nadležnog organa, i<br />

obuhvata sledeće:<br />

12.1. klasifikacija streljane;<br />

12.2. kategorija oružja;<br />

12.3. kalibar (samo za vatreno oružje);<br />

12.4. vrsta municije (samo za vatreno<br />

oružje).<br />

13. Obrazac dozvole za civilne streljane može<br />

se naći u prilogu A.<br />

Član 5<br />

Izdavanje dozvole za civilnu streljanu<br />

1. U skladu sa članom 65. Zakona o oružju,<br />

kandidat je dužan da podnese zahtev za<br />

izdavanje dozvole za civilnu streljanu.<br />

2. Osim kriterijuma iz stava 1. ovog člana,<br />

dostavlja se i skica lokacije da bi se proverila<br />

lokacija predložene streljane:<br />

3. Skica lokacije mora da sadrži sledeću<br />

dokumentaciju:<br />

3.1. izvod iz opštinskog katastarskog


kadastral i lëshuar nga shërbimi<br />

komunal i kadastrës;<br />

3.2. harta e lokacionit në shkallën<br />

minimale 1/2500 e <strong>të</strong> gjitha objekteve<br />

dhe akomodimeve duke treguar<br />

lidhjet, rrugët hyrëse dhe daljet<br />

emergjente, si dhe natyrën dhe vendin<br />

e aparateve për fikjen e zjarrit dhe<br />

lokacioni i panelit <strong>të</strong> siguresave<br />

elektrike.<br />

4. Brenda afatit kohor prej 30 di<strong>të</strong>sh nga<br />

paraqitja e kërkesës dhe para dhënies së<br />

miratimit nga organi kompetent, lokacioni do<br />

<strong>të</strong> inspektohet nga inspektorët e caktuar nga<br />

organi kompetent. Organi kompetent<br />

lajmëron aplikuesin se kur inspektimi do <strong>të</strong><br />

kryhet.<br />

5. Formulari i kërkesës për licencë për<br />

poligon civil gjendet në shtojcen B.<br />

Neni 6<br />

Certifikata e sigurisë së poligonit civil <strong>të</strong><br />

qitjes<br />

1. Të gjitha poligonet duhet <strong>të</strong> certifikohen<br />

nga inspektorët e Organit Kompetent para se<br />

<strong>të</strong> bëhen funkcionale.<br />

2. Poligoni civil i qitjes humb certifikimin:<br />

2.1. në di<strong>të</strong>n e skadimit <strong>të</strong> certifikimit<br />

(<strong>10</strong> vite) në rast se certifikimi nuk<br />

cadastral plan issued by the municipal<br />

cadastral service;<br />

3.2. a map of the location on a scale of<br />

minimum 1/2500 of all premises and<br />

accommodations with the<br />

indication of their connections, access<br />

routes and emergency exits, as well as<br />

the nature and place of fire<br />

extinguishers and the location of the<br />

electrical switchboard.<br />

4. Within the period of 30 days after<br />

receiving the request and prior to giving an<br />

approval by the Competent Body the site will<br />

be inspected by the inspectors assigned by the<br />

competent body. The Competent Body will<br />

inform the applicant when the inspection will<br />

take place.<br />

5. A request form for license for a civilian<br />

shooting range can be found in Attachment B.<br />

Article 6<br />

Safety Certificate of a civil shooting range<br />

1. All ranges need to be certified by<br />

inspectors from the Competent body before<br />

becoming functional.<br />

2. Certification of a civil shooting range<br />

ceases to be valid:<br />

2.1. on the day of the expiry date of<br />

the certification (<strong>10</strong> Years) in case the<br />

11<br />

plana koji izdaje opštinska katastarska<br />

služba;<br />

3.2. karta lokacije u razmeri od<br />

najmanje 1/2500 svih objekata i<br />

smeštaja sa objašnjenjem međusobne<br />

povezanosti, prilaznim putevima i<br />

izlazima u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja,<br />

kao i sa karakteristikama i mestima<br />

protivpožarnih aparata, i mestom<br />

razvodne kutije za struju.<br />

4. U roku od 30 dana od prijema zahteva i pre<br />

nego što nadležni organ izda dozvolu,<br />

inspektori koje odredi nadležni organ vrše<br />

inspekciju na licu mesta. Nadležni organ<br />

obaveštava kandidata kada će se izvršiti<br />

inspekcija.<br />

5. Obrazac zahteva za izdavanje dozvole za<br />

civilnu streljanu može se naći u prilogu B.<br />

Član 6<br />

Uverenje o bezbednosti civilne streljane<br />

1. Inspektori nadležnog organa moraju da<br />

provere sve streljane pre nego što otpočnu sa<br />

radom.<br />

2. Uverenje o bezbednosti civilne streljane<br />

prestaje da važi:<br />

2.1. datuma kada istekne rok važnosti<br />

uverenja (<strong>10</strong> godina) u slučaju da


vazhdohet;<br />

2.2. nëse poligoni gja<strong>të</strong> inspektimit <strong>të</strong><br />

ndërkohshem nuk përmbushë më<br />

kriteret për shkak <strong>të</strong> ndryshimeve në<br />

projektimin në bazë <strong>të</strong> cilit ësh<strong>të</strong> bërë<br />

certifikimi ose për shkak <strong>të</strong> faktorëve<br />

natyror (erozioni, etj);<br />

2.3. nëse gja<strong>të</strong> inspektimit <strong>të</strong><br />

ndërkohshem nga organi kompetent<br />

konstatohet se poligoni nuk i<br />

përmbushë më kriteret e sigurisë;<br />

2.4. menjëherë pas kryerjes së çdo<br />

aktiviteti që nuk ësh<strong>të</strong> miratuar nga<br />

doracaku për procedurë standarde për<br />

poligone ose ndonjë veprim <strong>të</strong><br />

paligjshëm qe cenon sigurine.<br />

3. Formular i certifika<strong>të</strong>s së sigurisë për<br />

poligonin civil <strong>të</strong> qitjes gjendet në shtojcen C.<br />

Neni 7<br />

Doracaku për procedura standarde për<br />

poligone<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes vepron sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> caktuara që nxirren si Procedura<br />

Standarde <strong>të</strong> Poligonit (në tekstin e mëtejmë<br />

PSP). Qëllimi i PSP-së ësh<strong>të</strong> që <strong>të</strong> sigurojë<br />

operimin e sigurt <strong>të</strong> poligonit civil te qitjes<br />

dhe përcakton kërkesat për aktivitet <strong>të</strong> duhur<br />

<strong>të</strong> çdo personi prezent në poligon. PSP<br />

certification was not extended;<br />

2.2. if the range does during a<br />

intermediate inspection not longer<br />

meet the criteria due to changes to the<br />

original certified lay out or due to<br />

natural factors (erosion, etc);<br />

2.3. if during an intermediate<br />

inspection by the competent body was<br />

determined that the shooting range not<br />

longer fulfils the safety criteria;<br />

2.4. immediately after any activity<br />

that is not approved by range standard<br />

procedure manual or any unlawful<br />

operation hampering the safety, is<br />

conducted;<br />

3. A template of a safety certificate for a civil<br />

shooting range can be found in attachment C.<br />

Article 7<br />

Range standard procedures manual<br />

1. Every civil shooting range shall operate<br />

under specific rules that are issued as Range<br />

Standard Procedures (further referred to as<br />

RSP). The aim of the RSP is to ensure the<br />

safe operation of the civil shooting range and<br />

set the requirements for the proper activity of<br />

any person present at the range. RSP are<br />

12<br />

uverenje nije produženo;<br />

2.2. ako se posle hitne inspekcije<br />

ustanovi da streljana više ne<br />

zadovoljava kriterijume zbog promena<br />

prvobitno proverenog izgleda ili zbog<br />

prirodnih faktora (erozija, itd);<br />

2.3. ako se posle hitne inspekcije koju<br />

vrši nadležni organ ustanovi da<br />

streljana više ne zadovoljava<br />

kriterijume bezbednosti;<br />

2.4. odmah posle svake delatnosti koja<br />

nije dozvoljena priručnikom o<br />

standardnoj proceduri streljane.<br />

3. Obrazac uverenja o bezbednosti civilne<br />

streljane može se naći u prilogu C.<br />

Član 7<br />

Priručnik o standardnoj proceduri<br />

streljane<br />

1. Svaka civilna streljana funkcioniše u<br />

skladu sa pravilima koja se donose kao<br />

standardne procedure streljane (u daljem<br />

tekstu SPS). Cilj SPS jeste da se obezbedi<br />

bezbedno funkcionisanje civilne streljane i<br />

utvrde uslovi za odgovarajuće delovanje bilo<br />

kog lica prisutnog u streljani. SPS izrađuje


hartohet nga personi juridik dhe i nënshtrohet<br />

miratimit nga organi kompetent. Pakoja e e<br />

<strong>të</strong> gjitha PSP <strong>të</strong> nevojshme quhet edhe<br />

doracaku për PSP.<br />

2. Doracaku për PSP vendoset në mënyrë <strong>të</strong><br />

dukshme në poligon. Të gjithë vizitorët e<br />

poligonit, qi<strong>të</strong>sit, dhe <strong>të</strong> punesuarit, do <strong>të</strong><br />

pranojnë dhe konfirmojn duke nënshkruar se<br />

e kanë kuptuar doracakun PSP dhe obligohen<br />

t’i përmbahen atij.<br />

3. Personi përgjegjës për poligon do <strong>të</strong><br />

sigurojë që procedurat e përcaktuara në<br />

paragrafin 2 <strong>të</strong> këtij neni, do <strong>të</strong> aplikohen në<br />

rast <strong>të</strong> ndryshimit <strong>të</strong> udhëzuesit PSP.<br />

4. Dokumentacioni nga paragrafi 2 dhe 3 <strong>të</strong><br />

këtij neni mund <strong>të</strong> inspektohet nga organi<br />

kompetent.<br />

5. Doracaku PSP për poligone përfshinë <strong>të</strong><br />

mëposhtmet (kur lejohen disa ndryshime <strong>të</strong><br />

rregullave në poligone për qitje me shigje<strong>të</strong>):<br />

5.1. Përshkrimin e detajeve kyçe<br />

fizike për <strong>të</strong> gjitha poligonet (përfshirë<br />

lokacionin, licencën, certifika<strong>të</strong>n e<br />

sigurisë dhe çdo kusht <strong>të</strong> imponuar,<br />

gjendjen e zonave <strong>të</strong> rrezikshme,<br />

informatat për lar<strong>të</strong>sinë gjer ku<br />

paraqitet rreziku, pajisjet për ndihmën<br />

e parë, pajisjen per zjarrfikje dhe<br />

shtigjet e emergjencës);<br />

drafted by legal entity and are subject to<br />

approval by the competent body. The set of<br />

all necessary RSP aggregated in one<br />

document is further called the RSP manual.<br />

2. RSP manual shall be clearly displayed at<br />

the range. All range visitors; shooters and<br />

employees; will receive and confirm by<br />

signing that they understood the RSP manual<br />

and obliging themselves to follow it.<br />

3. The responsible person for the range will<br />

make sure that the procedure prescribed in<br />

paragraph 2 of this article takes place<br />

whenever the RSP manual is amended.<br />

4. The documentation of paragraph 2 and 3 of<br />

this article can be subject to the inspection by<br />

the competent body.<br />

5. RSP manual shall include the following<br />

(when appropriate meaning that some<br />

deviation to the rules are allowed for archery<br />

ranges):<br />

5.1. Describe the key physical details<br />

of all ranges (including location,<br />

license, safety certificate and any<br />

conditions imposed, danger area<br />

status, air danger height information,<br />

first aid kit, fire extinguishers and<br />

emergency routes);<br />

13<br />

pravno lice a odobrava ih nadležni organ.<br />

Skup svih potrebnih SPS u jednom<br />

dokumentu naziva se priručnikom SPS.<br />

2. Priručnik SPS se mora jasno prikazati u<br />

streljani. Svi posetioci streljane; strelci i<br />

zaposleni; dobijaju i potpisom potvrđuju da<br />

su shvatili priručnik SPS, i obavezuju se da će<br />

ga poštovati.<br />

3. Lice odgovorno za streljanu dužno je da<br />

obezbedi da je ispoštovana procedura opisana<br />

u stavu 2. ovog člana svaki put kada se<br />

priručnik SPS promeni.<br />

4. Dokumentaciju iz stava 2. i 3. ovog člana<br />

može proveriti inspekcija nadležnog organa.<br />

5. Priručnik SPS sadrži sledeće (ako je to<br />

izvodljivo, odnosno streljanama za gađanje<br />

strelom je dozvoljeno određeno odstupanje od<br />

pravila:<br />

5.1. Opis glavnih fizičkih<br />

karakteristika streljane (uključujući<br />

lokaciju, dozvolu, uverenje o<br />

bezbednosti i sve druge uslove, status<br />

opasne zone, informacije o opasnosti<br />

na visini u vazduhu, pravce do prve<br />

pomoći, protivpožarnih aparata i<br />

izlaza u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja);


5.2. Përshkrimin e orarit <strong>të</strong> punës;<br />

5.3. Përshkrimin e armëve te<br />

zjarrit/kalibrave/llojet e predhave ;<br />

5.4. Përshkrimin e aktiviteteve <strong>të</strong><br />

poligonit (p.sh. harqet e zjarrit,<br />

vendosja e cakut; caqet e autorizuara).<br />

Aktivitetet që nuk janë përshkruar<br />

konsiderohen si <strong>të</strong> ndaluara.<br />

5.5. Rishikimin e çështjeve <strong>të</strong> sigurisë<br />

(mbroj<strong>të</strong>set për vesh, mbroj<strong>të</strong>set për<br />

sy, kontaminimi me Plumb (Pb),<br />

kontaminimi me gaz, etj);<br />

5.6. Përshkrimin e flamujve/dritave <strong>të</strong><br />

paralajmërimit, shenjave tjera <strong>të</strong><br />

paralajmërimit dhe përdorimin i tyre;<br />

5.7. Informatat për raste emergjente<br />

(lokacioni i spitalit më <strong>të</strong> afërt dhe<br />

numri i telefonit, numri i telefonit <strong>të</strong><br />

policisë dhe shërbimi i zjarrfikësve);<br />

5.8. Tregojnë përgjegjësi<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong><br />

drejtat e zyrtarit <strong>të</strong> poligonit<br />

5.9. Tregon aktivitetet për manipulim<br />

<strong>të</strong> sigurt me armë (pastrimi, ushtrimet,<br />

etj);<br />

5.<strong>10</strong>. Një har<strong>të</strong> <strong>të</strong> lokacionit në shkallë<br />

prej 1/200 e <strong>të</strong> gjitha hapësirave duke<br />

treguar lidhjet, rrugët hyrëse dhe<br />

daljet, si dhe natyrën dhe vendin e<br />

aparateve për fikjen e zjarrit dhe<br />

lokacioni i panelit <strong>të</strong> siguresave<br />

elektrike;<br />

5.11. Certifika<strong>të</strong>n nga shërbimi i<br />

5.2. Describe the hours of operation;<br />

5.3. Describe acceptable<br />

firearms/calibers/bullet nature;<br />

5.4. Describe range activities (e.g.<br />

arcs of fire, target placement;<br />

authorized targets). Activities that are<br />

not described are considered to be<br />

prohibited.<br />

5.5. Review safety issues (hearing<br />

protection, eye protection, lead<br />

contamination, gas contamination, et);<br />

5.6. Describe warning flags/lights,<br />

other warning signs and use;<br />

5.7. Provide emergency information<br />

(nearest hospital location and its<br />

telephone number, telephone number<br />

of police and fire prevention service);<br />

5.8. Indicate the responsibilities and<br />

rights of the range officer<br />

5.9. Indicate activities for safe<br />

handling of weapons (clearing,<br />

immediate action drills, etc);<br />

5.<strong>10</strong>. a map of the location on a scale<br />

of 1/200 of all spaces with the<br />

indication of their connections, access<br />

routes and exits, as well as the nature<br />

and place of fire extinguishers and the<br />

location of the electrical switchboard;<br />

5.11. the certificate from the<br />

14<br />

5.2. Radno vreme;<br />

5.3. Opis prihvaćenih vrsti vatrenih<br />

oružja/kalibara/metaka;<br />

5.4. Opis delatnosti streljane (npr: luk<br />

gađanja, postavljanje mete, ovlašćene<br />

mete). Delatnosti koje nisu opisane<br />

smatraju se zabranjenim;<br />

5.5. Pregled bezbednosnih mera<br />

(zaštita sluha, zaštita očiju, zaštita od<br />

zagađenja olovom, gasom, itd.);<br />

5.6. Opis zastavica/svetala za<br />

upozorenje i drugih znakova za<br />

upozorenje;<br />

5.7. Informacije u slučaju nesreće<br />

(najbliža bolnica i broj telefona, broj<br />

telefona policije i vatrogasne službe);<br />

5.8. Odgovornosti i prava službenika<br />

streljane;<br />

5.9. Aktivnosti za bezbedno rukovanje<br />

oružjem (pražnjenje, vežbe za hitno<br />

delovanje, itd.)<br />

5.<strong>10</strong>. Karta lokacije u razmeri 1/200<br />

sa svim prostorima i prikazanim<br />

međusobnim vezama, prilaznim<br />

putevima i izlazima, kao i<br />

karakteristike i mesta protivpožarnih<br />

aparata i razvodne kutije za struju;<br />

5.11. Uverenje od ovlašćenje


autorizuar për fikjen e zjarrit në lidhje<br />

me natyrën, numrin dhe vendin e<br />

fikësve <strong>të</strong> zjarrit, dhe certifika<strong>të</strong>n për<br />

numrin e personave <strong>të</strong> lejuar në zonën<br />

për qitje;<br />

5.12. Certifikatat në lidhje me veti<strong>të</strong> e<br />

rezistencës së zjarrit ose për vet-fikje<br />

<strong>të</strong> materialeve <strong>të</strong> përdorura <strong>të</strong><br />

ndërtimit;<br />

5.13. Certifikatat në lidhje me<br />

kontrollet e instalimit elektrik dhe<br />

aparateve për fikjen e zjarrit;<br />

5.14. Emrin e personit përgjegjës për<br />

siguri, me tutje në tekst si zyrtari<br />

kryesor i plogonit;<br />

5.15. Regjistrin e punës se<br />

mirmbajtjes që tregon natyrën dhe<br />

da<strong>të</strong>n e inspektimit dhe mirëmbajtjes<br />

dhe riparimet ne poligonin e qitjes që<br />

mund <strong>të</strong> jenë objekt i inspektimit;<br />

6. Doracaku për PSP i përshkruar në<br />

paragrafin 5 <strong>të</strong> këtij neni miratohet nga<br />

organi kompetent.<br />

7. Projekti i doracakut PSP për poligone do<br />

t’i dërgohet organit kompetent për miratim.<br />

8. Organi kompetent do <strong>të</strong> përgjigjet brenda<br />

30 di<strong>të</strong>ve pas pranimit <strong>të</strong> projektit se<br />

doracakut për PSP.<br />

9. Organi kompetent ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n që <strong>të</strong><br />

authorized fire service concerning the<br />

nature, the number of and the place of<br />

the fire extinguishers, and the<br />

certificate with respect to the number<br />

of persons allowed in the shooting<br />

area;<br />

5.12. the certificates with respect to<br />

the fire-resistance or selfextinguishing<br />

properties of<br />

construction materials used;<br />

5.13. the certificates concerning the<br />

controls of the electrical installation<br />

and the fire extinguishers;<br />

5.14. the name of the person<br />

responsible for safety further referred<br />

to as the master range officer;<br />

5.15. a work maintenance register<br />

listing the nature and date of<br />

inspection and maintenance activities<br />

and repair work at the shooting range<br />

which can be subject to inspection;<br />

6. The RSP manual described in paragraph 5<br />

of this article shall be subject to approval by<br />

the competent body.<br />

7. A draft of the RSP manual will be<br />

submitted to the competent body for<br />

approval.<br />

8. The competent body will decide within 30<br />

days after receiving the draft RSP manual.<br />

9. The competent body has the right to<br />

15<br />

protivpožarne službe u vezi sa<br />

karakteristikama, brojem i mestima<br />

protivpožarnih aparata, kao i uverenje<br />

o broju lica koji je dozvoljen u<br />

streljani;<br />

5.12. Uverenje o otpornosti na požar<br />

ili svojstvima građevinskog materijala<br />

koji je korišćen da se samostalno gasi;<br />

5.13. Uverenje o kontroli električne<br />

instalacije i protivpožarnih aparata;<br />

5.14. Ime odgovornog lica za<br />

bezbednost od požara, u daljem tekstu<br />

glavni službenik streljane;<br />

5.15. Evidencija o radu na održavanju<br />

koja beleži karakteristike i datume<br />

inspekcija i održavanja, kao i radova<br />

na opravkama streljane, koja se može<br />

podvrgnuti inspekciji.<br />

6. Priručnik SPS opisan u stavu 5. ovog člana<br />

odobrava nadležni organ.<br />

7. Nacrt priručnika SPS podnosi se<br />

nadležnom organu na odobravanje.<br />

8. Nadležni organ donosi odluku u roku od 30<br />

dana od dana prijema priručnika SPS.<br />

9. Nadležni organ ima pravo da predloži


propozojë ndryshimet ose <strong>të</strong> refuzojë<br />

projektin e doracakut për PSP.<br />

<strong>10</strong>. Në rast se projekt doracaku për PSP<br />

refuzohet, kërkuesi ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e ankesës në<br />

Komisionin për Ankesa brenda 15 di<strong>të</strong>ve.<br />

11. Në rast se organi kompetent propozon<br />

ndryshimet në projektin e doracakut për PSP,<br />

aktivitetet në poligonet civile te qitjes<br />

përkohësisht ndalohen ose nuk mund <strong>të</strong><br />

fillojnë. Afati kohor maksimal për përgjigje<br />

ndaj ndryshimeve <strong>të</strong> propozuara ësh<strong>të</strong> 6 muaj.<br />

12. <strong>Udhëzim</strong>et shtesë për doracakun për PSP<br />

janë dhënë në shtojcën E.<br />

Neni 8<br />

Zyrtarët e poligonit<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes ka zyrtarin<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit i cili ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />

sigurinë e poligonit civil te qitjes.<br />

2. Çdo poligon civil i qitjes ka së paku një<br />

zyrtar poligoni për vijen e qitjes që nuk<br />

tejkalon 8 vende <strong>të</strong> qitjes, për armët e zjarrit<br />

<strong>të</strong> shkurta dhe <strong>të</strong> gjata dhe armët me tojë, dhe<br />

në rastin e diskut, kurthit ose argjilës; 2 vende<br />

<strong>të</strong> qitjes.<br />

3. Zyrtari kryesor i poligonit dhe zyrtarët e<br />

vijes së qitjes mund <strong>të</strong> ndalojnë qitjen duke<br />

urdhëruar “NDAL QITJEN” si dhe ka <strong>të</strong><br />

propose amendments to or refuse the draft<br />

RSP manual.<br />

<strong>10</strong>. In case the draft RSP manual is refused<br />

the applicant has the right to appeal to the<br />

Appeal Committee within 15 days.<br />

11. In case the competent body proposes<br />

amendments to the draft RSP manual, the<br />

activities on the civil shooting range are<br />

temporarily banned or cannot be started. The<br />

maximum timeframe for responding to these<br />

proposed amendments is 6 months.<br />

12. Further guidance on the RSP manual is<br />

provided in Attachment E.<br />

Article 8<br />

Range officer<br />

1. Every civil shooting range shall assign a<br />

master range officer who is responsible for<br />

the safety of the civil shooting range.<br />

2. Every civil shooting range shall at least<br />

have at least one range officer per firing line<br />

not exceeding 8 firing points; for short and<br />

long firearms and sinew backed weapon, and<br />

in case of skeet, trap or clay; 2 firing points.<br />

3. The master range officer and the firing line<br />

officers can stop the shooting by giving the<br />

commend “STOP SHOOTING” as well as is<br />

16<br />

izmene i dopune ili da odbije nacrt priručnika<br />

SPS.<br />

<strong>10</strong>. U slučaju da je nacrt priručnika SPS<br />

odbijen, kandidat ima pravo žalbe koju u roku<br />

od 15 dana podnosi Komisiji za žalbe.<br />

11. U slučaju da nadležni organ predloži<br />

izmene i dopune nacrta priručnika SPS,<br />

delatnosti civilne streljane se privremeno<br />

zabranjuju i ne mogu početi. Krajnji rok za<br />

odgovor na predložene izmene i dopune<br />

iznosi 6 meseci.<br />

12. Više smernica o priručniku SPS dato je u<br />

prilogu E.<br />

Član 8<br />

Službenik streljane<br />

1. Svaka civilna streljana mora da odredi<br />

glavnog službenika koji je odgovoran za<br />

bezbednost u civilnoj streljani.<br />

2. Svaka civilna streljana mora da ima<br />

najmanje jednog službenika zaduženog za<br />

jednu liniju gađana koja nema više od 8 tački<br />

gađanja; za kratko i dugo oružje, kao i za<br />

ojačano oružje, i u slučaju skita, trapa ili<br />

glinenih meta; 2 tačke gađanja.<br />

3. Glavni službenik streljane i službenici<br />

zaduženi za liniju gađana mogu zaustaviti<br />

gađanje uzvikivanjem komande „PREKID


drej<strong>të</strong>n që ta përjashtoj personin që nuk<br />

respekton rregullat e poligonit civil i qitjes.<br />

Mos respektimi i kërkesës së zyrtarit <strong>të</strong><br />

poligonit mund rezultojë në raportimin e<br />

incidentit në polici.<br />

4. Zyrtari kryesor i poligonit, zyrtarët e vijës<br />

së qitjes dhe trajnerët duhet <strong>të</strong> certifikohen<br />

nga organi kompetent dhe <strong>të</strong> kalojnë provimin<br />

për instruktor.<br />

5. Përgjegjësi<strong>të</strong> e punëtorëve <strong>të</strong> poligonit civil<br />

<strong>të</strong> qitjes:<br />

5.1. zyrtari kryesor i poligonit ;<br />

5.1.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />

sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong><br />

poligonit;<br />

5.1.2. ësh<strong>të</strong> autoriteti kryesor<br />

për zyrtarët e vijës së qitjes,<br />

trajnerët, zyrtaret e qendrave te<br />

dispeçerit, zyrtarit për ndihmë<br />

<strong>të</strong> parë dhe zyrtarit në<br />

recepcion;<br />

5.1.3. ka autoritetin që <strong>të</strong><br />

ndalojë <strong>të</strong> gjitha aktivitetet e<br />

qitjes në poligon, nëse<br />

kërkohet.<br />

5.1.4. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />

dokumentacion <strong>të</strong><br />

përshtatshëm <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong><br />

poligonit dhe evidentimin;<br />

eligible to call the person not observing the<br />

range rules to leave the civil shooting range<br />

facilities. Not following the range officer<br />

request can result in reporting the incident to<br />

the police.<br />

4. Master range officer, firing line officers<br />

and coaches must be certified by the<br />

competent body having passed the instructor<br />

examination.<br />

5. Responsibilities of the employees of the<br />

civil shooting range:<br />

5.1. master range officer;<br />

5.1.1. is responsible for the<br />

overall safety of the shooting<br />

range;<br />

5.1.2. is the principal authority<br />

for the firing line officers,<br />

coaches, dispatch center<br />

officer, first aid officer and the<br />

reception point officer;<br />

5.1.3. Has the authority to stop<br />

all firing activities in the<br />

shooting range when<br />

necessary;<br />

5.1.4. Is responsible for proper<br />

documentation of the range<br />

activity and evidencing;<br />

17<br />

GAĐANJA“ i imaju pravo da lice koje ne<br />

poštuje pravila streljane pozovu da napusti<br />

objekt. Nepoštovanje zahteva službenika<br />

streljane može voditi ka prijavljivanju slučaja<br />

policiji.<br />

4. Glavni službenik streljane, službenici<br />

zaduženi za liniju gađanja i treneri moraju<br />

dobiti uverenje nadležnog organa da su<br />

položili ispit za instruktora.<br />

5. Odgovornosti zaposlenih u streljani:<br />

5.1. glavni službenik streljane;<br />

5.1.1.odgovoran je za opštu<br />

bezbednost streljane;<br />

5.1.2. ima glavnu vlast za<br />

otpuštanje službenika<br />

zaduženih za liniju gađanja,<br />

trenera, službenika centralne<br />

kancelarije; službenika za prvu<br />

pomoć i recepcionera;<br />

5.1.3. Ima vlast da zaustavi sve<br />

aktivnosti gađanja u streljani<br />

kada je to neophodno;<br />

5.1.4. Odgovoran je za<br />

odgovarajuće dokumentovanje<br />

i evidentiranje aktivnosti u<br />

streljani;


6. Zyrtari i vijes së qitjes:<br />

5.1.5. mbikëqyr hedhjen dhe<br />

shpërndarjen e municionit;<br />

5.1.6. mund <strong>të</strong> marrë rolin si<br />

zyrtar i vijës së qitjes, zyrtare i<br />

poligonit apo trajner kur nuk<br />

ësh<strong>të</strong> i caktuar si zyrtar<br />

kryesor i poligonit.<br />

6.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e<br />

përgjithshme <strong>të</strong> vijës specifike <strong>të</strong><br />

qitjes;<br />

6.2. i raporton zyrtarit kryesor <strong>të</strong><br />

poligonit/zyrtarit <strong>të</strong> poligonit;<br />

6.3. ka autoritetin që <strong>të</strong> ndalojë <strong>të</strong><br />

gjitha aktivitetet e qitjes në linjë<br />

specifike <strong>të</strong> qitjes, nëse kërkohet;<br />

6.4. mund <strong>të</strong> marrë rolin si trajner<br />

nese nuk caktohet si zyrtar i vijes se<br />

qitjes;<br />

6.5. në raste kur poligoni ka me<br />

shumë se 8 pika <strong>të</strong> qitjes një zyrtare i<br />

vijës se qitjes do e caktohet si zyrtar i<br />

poligonit.<br />

7. Trajneri, nëse ka:<br />

7.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e<br />

përgjithshme <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit te caktuar;<br />

6. Firing line officer:<br />

5.1.5. Supervise ammunition<br />

disposal and dispensation;<br />

5.1.6. Can take role as fire line<br />

officer, range officer or coach<br />

when not assign as master<br />

range officer.<br />

6.1. Is responsible for the overall<br />

safety of a specific firing line;<br />

6.2. reports to the Master range<br />

officer/range officer;<br />

6.3. has the authority to stop the firing<br />

activities in a specific firing line when<br />

necessary;<br />

6.4. can take the role as a coach if not<br />

assign as fire line officer;<br />

6.5. in case of a range with more than<br />

8 firing points one fire line officer will<br />

be assigned as range officer.<br />

7. Coaches if available:<br />

7.1. is responsible for the overall<br />

safety of a specific shooter;<br />

18<br />

5.1.5. Nadgleda raspolaganje<br />

municijom i razrešavanje<br />

municije;<br />

5.1.6. Može da preuzme ulogu<br />

službenika zaduženog za liniju<br />

gađanja, službenika streljane<br />

ili trenera kada nije određen<br />

kao glavni službenik streljane.<br />

6. Službenik zadužen za liniju gađanja:<br />

6.1. odgovoran je za opštu bezbednost<br />

na određenoj liniji gađanja;<br />

6.2. odgovoran je glavnom službeniku<br />

streljane/službeniku streljane;<br />

6.3. ima vlast da zaustavi gađanje na<br />

određenoj liniji gađanja kada je to<br />

neophodno;<br />

6.4. može preuzeti ulogu trenera ako<br />

nije određen kao službenik streljane;<br />

6.5. u slučaju da streljana ima više od<br />

8 tački gađanja jedan službenik linije<br />

gađanja se određuje kao službenik<br />

streljane.<br />

7. Trener, ako postoji:<br />

7.1. odgovoran je za opštu bezbednost<br />

određenog strelca;


7.2. i raporton zyrtarit <strong>të</strong> linjës së<br />

qitjes;<br />

7.3. ka autoritetin që <strong>të</strong> ndalojë<br />

aktivitetet e qitjes nga qi<strong>të</strong>si i caktuar,<br />

nëse ka nevojë.<br />

6. Në rastin e poligonit civil me ve<strong>të</strong>m një<br />

vijë për qitje me maksimum 8 vende për qitje,<br />

funksioni i Zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit mund<br />

<strong>të</strong> akumulohet nga funksioni i Zyrtarit <strong>të</strong> vijës<br />

së qitjes.<br />

Neni 9<br />

Qendra e dispeçerit<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes themelon qendrën<br />

e dispeçerit dhe emëron zyrtarin e dispeçerit.<br />

2. Qendra e dispeçerit ësh<strong>të</strong> nën autoritetin e<br />

zyrtarit kryesor i poligonit.<br />

3. Qendra e dispeçerit ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për:<br />

3.1. komunikimin në mes <strong>të</strong> zyrtarit<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit, zyrtarin e<br />

dispeçerit dhe var<strong>të</strong>sit e tij;<br />

3.2. për porosi <strong>të</strong> sigurisë dhe<br />

emergjences;<br />

3.3. për mirëmbajtjen e librit dëshmi<br />

<strong>të</strong> qitjes;<br />

3.4. për hapjen e dyerve hyrëse në<br />

zonën e qitjes në poligonet civile te<br />

7.2. reports to the Firing line officer;<br />

7.3. has the authority to stop the firing<br />

activities by a specific shooter when<br />

necessary.<br />

6. In case of a civilian shooting range with<br />

only one firing line with a maximum of 8<br />

firing points, the function of master range<br />

officer can be accumulated with the function<br />

of firing line officer.<br />

Article 9<br />

Dispatch center<br />

1. Every civil shooting range shall establish a<br />

dispatch center and assign a dispatch officer.<br />

2. The dispatch center is under the authority<br />

of the master range officer.<br />

3. The dispatch center is responsible for:<br />

3.1. the communication between the<br />

master range officer, dispatch officer<br />

and subordinates;<br />

3.2. for the safety and emergency<br />

messages;<br />

3.3. for the maintaining of the<br />

shooting evidence book;<br />

3.4. for the opening of the access<br />

doors to the firing zone in indoor civil<br />

19<br />

7.2.odgovoran je službeniku<br />

zaduženom za liniju gađanja;<br />

7.3. ima vlast da zaustavi gađanje<br />

određenog strelca kada je to<br />

neophodno.<br />

6. U slučaju civilne streljane sa samo jednom<br />

linijom gađanja sa najviše 8 tački gađanja,<br />

funkcija glavnog službenika streljane se može<br />

spojiti sa funkcijom službenika zaduženog za<br />

liniju gađanja.<br />

Član 9<br />

Centralna kancelarija<br />

1. Svaka civilna streljana mora imati<br />

centralnu kancelariju i dispečera.<br />

2. Centralna kancelarija je pod odgovornošću<br />

glavnog službenika streljane.<br />

3. Centralna kancelarija je odgovorna za:<br />

3.1. komunikaciju između glavnog<br />

službenika centrale, dispečera i<br />

podređenih;<br />

3.2. mere bezbednosti i va<strong>nr</strong>edne<br />

mere;<br />

3.3. vođenje knjige evidencije<br />

gađanja;<br />

3.4. otvaranje ulaznih vrata u zonu<br />

gađanja u zatvorenim civilnim


qitjes mbyllura;<br />

3.5. për drejtimin e mekanizmave dhe<br />

mjeteve te nevojshme per funkcionim<br />

te pershtatshëm te poligonit;<br />

3.6. për funkcionimin e mjeteve te<br />

sigurise ne vijen e qitjes ne rast te<br />

nevojes apo emergjences.<br />

4. Zyrtari kryesor i poligonit mund <strong>të</strong> kryej<br />

edhe punën e zyrtarit <strong>të</strong> dispecerit, me<br />

përjashtim <strong>të</strong> rastiti <strong>të</strong> pershkruar ne nenin 8<br />

paragrafi 6 <strong>të</strong> këtij udhëzimi administrativ.<br />

Neni <strong>10</strong><br />

Recepcioni<br />

1. Çdo poligon civil i qitjes vendosë<br />

recepcionin dhe emëron recepsionistin.<br />

2. Recepcioni ësh<strong>të</strong> nën autoritetin e zyrtarit<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit.<br />

3. Recepcioni ësh<strong>të</strong> përgjegjës për:<br />

3.1. kontroll <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga<br />

poligoni civil i qitjes;<br />

3.2. për mirëmbajtjen e librit për<br />

hyrje/dalje;<br />

3.3. për ndarjen e kartelave për qitje<br />

për qi<strong>të</strong>sit;<br />

3.4. për kontrollin e dokumenteve që<br />

lejojnë personat <strong>të</strong> ushtrojnë qitje ne<br />

shooting ranges;<br />

3.5. for steering the mechanisms and<br />

devices necessary for proper operation<br />

of the range.<br />

3.6. for operating the safety apparatus<br />

at the firing line in case of the need or<br />

emergency.<br />

4. The function of master range officer can be<br />

accumulated with the function of dispatch<br />

officer, with the exception of the case<br />

described under Article 8 paragraph 6 of this<br />

administrative instruction.<br />

Article <strong>10</strong><br />

Reception Point<br />

1. Every civil shooting range shall establish a<br />

reception point and assign a reception point<br />

officer.<br />

2. The reception point is under the authority<br />

of the master range officer.<br />

3. The reception point is responsible for:<br />

3.1. entry and exit control at the civil<br />

shooting range;<br />

3.2. for maintaining the entry/exit<br />

book;<br />

3.3. for the issuing of the firing cards<br />

to shooters;<br />

3.4. for controlling the documents<br />

permitting the persons to practice<br />

20<br />

streljanama;<br />

3.5 upravljanje mehanizmima i<br />

spravama neophodnim za<br />

odgovarajuće funkcionisanje streljane.<br />

3.6. rukovanje bezbednosnim<br />

aparatom na liniji gađanja u slučaju<br />

potrebe ili va<strong>nr</strong>ednog stanja.<br />

4. Funkcija glavnog službenika streljane se<br />

može spojiti sa funkcijom dispečera, izuzev u<br />

slučaju opisanom u članu 8. stavu 6. ovog<br />

administrativnog uputstva.<br />

Član <strong>10</strong><br />

Recepcija<br />

1. Svaka streljana mora imati recepciju i<br />

recepcionera.<br />

2. Recepcija je pod odgovornošću glavnog<br />

službenika streljane.<br />

3. Recepcija je odgovorna za:<br />

3.1. kontrolu ulaza u i izlaza iz civilne<br />

streljane;<br />

3.2. vođenje knjige ulaza/izlaza;<br />

3.3. izdavanje kartica za gađanje<br />

strelcima;<br />

3.4. kontrolu isprava lica sa dozvolom<br />

da vežbaju u streljani;


poligon;<br />

3.5. për kontrollim <strong>të</strong> armëve dhe<br />

municionit gja<strong>të</strong> hyrjes dhe daljes së<br />

poligonit.<br />

4. Për gara sportive aplikohen rregullat e<br />

ISSF apo FITA.<br />

Neni 11<br />

Zonat e rrezikut<br />

1. Ndërtimi, mbishkrimi dhe shënjimi i<br />

poligonit bëhet duke marrë parasysh<br />

domosdoshmërinë e përcaktimit <strong>të</strong> zonave <strong>të</strong><br />

rrezikut.<br />

2. Zonat e rrezikut përcaktohen nga gjuajtja<br />

përtej cakut (poligonet e hapura) dhe predhat<br />

rikoshet (në <strong>të</strong> gjitha poligonet) si dhe qitjes<br />

në kënd.<br />

3. Zonat e rrezikut nuk marrin parasysh qitjet<br />

e qëllimshme që shkelin disiplinën e qitjes <strong>të</strong><br />

përcaktuar në PSP.<br />

4. Modelet e zonës së rrezikut janë përshkruar<br />

në shtojca D.<br />

shooting at the range;<br />

3.5. for controlling the<br />

incoming/outgoing weapons and<br />

ammunition to the range.<br />

4. For sport competitions ISSF or FITA rules<br />

are applicable.<br />

Article 11<br />

Danger areas<br />

1. The construction as well as signing and<br />

marking of the civil shooting range shall take<br />

into account the necessity of designating the<br />

danger areas.<br />

2. Danger areas are determined by overshoot<br />

(outdoor ranges) and ricochet projectiles (all<br />

ranges) as well as the angle of shooting.<br />

3. Danger areas do not take into account the<br />

deliberately fired shots in breach with the<br />

shooting discipline defined in the RSP.<br />

4. Danger area templates are further described<br />

in Attachment D.<br />

21<br />

3.5. kontrolu oružja i municije koja<br />

dolazi/odlazi iz streljane.<br />

4. Za sportska nadmetanja, važe pravila ISSFa<br />

ili FITA-e.<br />

Član 11<br />

Opasne zone<br />

1. Prilikom izgradnje kao i potpisivanja i<br />

obeležavanja civilne streljane, uzima se u<br />

obzir potreba za određivanjem opasnih zona.<br />

2. Opasne zone se određuju uzlaznom i<br />

silaznom putanjom projektila (otvorene<br />

streljane) i rikošetom (sve streljane), kao i<br />

uglom gađanja.<br />

3. Opasne zone ne uzimaju u obzir namerno<br />

ispaljene hice kojima se krši streljačka<br />

disciplina definisana u SPS.<br />

4. Obrasci opasne zone dodatno su opisani u<br />

prilogu D.


Neni 12<br />

Ndotja me plumb<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura, poligonet<br />

civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura dhe poligonet<br />

civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> kombinuara zbatojnë<br />

procedurat për menaxhim ose largim <strong>të</strong><br />

plumbit <strong>të</strong> akumuluar nga poligonet, nëse<br />

koncentrimi i plumbit në tokë tejkalon 500<br />

mikrogram për gram.<br />

Neni 13<br />

Emergjencat mjekësore<br />

1.Çdo poligon gjithmonë duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> se<br />

paku një punëtor <strong>të</strong> certifikuar për ofrimin e<br />

ndihmës së parë në dispozicion gja<strong>të</strong><br />

funkcionimit te poligonit. Ky funksion mund<br />

<strong>të</strong> kryhet nga zyrtari kryesor i poligonit,<br />

zyrtari i vijës së qitjes, trajner apo zyrtari i<br />

qendrës së dispeçerit.<br />

2. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë vendoset nën<br />

autoritetin e zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit.<br />

3. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë ësh<strong>të</strong> përgjegjës<br />

për:<br />

3.1. për ndihmën e parë <strong>të</strong><br />

menjëhershme, nëse kërkohet;<br />

3.2. organizimin e procedurës së<br />

vlerësimit për emergjencat mjekësore.<br />

Article 12<br />

Lead pollution<br />

(for firearms ranges only)<br />

Outdoor civil shooting range, indoor civil<br />

shooting range and a combined shooting civil<br />

range shall have implemented procedures to<br />

manage or remove accumulated lead from<br />

ranges, if soil lead concentration exceeds 500<br />

micrograms per gram.<br />

Article 13<br />

Medical emergency<br />

1. Every range shall have always at least one<br />

employee certified in provision of first aid<br />

available at the time of range operation. This<br />

function can be accumulated with master<br />

range officer, firing line officer, coach or<br />

dispatch center officer.<br />

2. The first aid officer is placed under the<br />

authority of the master range officer.<br />

3. The first aid officer is responsible for:<br />

3.1. Is responsible for the immediate<br />

first aid when necessary;<br />

3.2. Is responsible for organizing the<br />

evacuation procedure for medical<br />

emergencies.<br />

22<br />

Član 12<br />

Zagađenje olovom<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

Otvorena civilna streljana, zatvorena civilna<br />

streljana i kombinovana civilna streljana<br />

moraju da primene procedure za kontrolu ili<br />

uklanjanje nagomilanog olova u streljani, ako<br />

zagađenje zemljišta prekorači 500<br />

mikrograma po gramu.<br />

Član 13<br />

Medicinska intervencija<br />

1. Svaka streljana mora uvek imati jednog<br />

radnika koji ima uverenje za pružanje prve<br />

pomoći koja je na raspolaganju tokom radnog<br />

vremena streljane. Ova funkcija se može<br />

spojiti sa funkcijom glavnog službenika<br />

streljane, službenika zaduženog za liniju<br />

gađanja, trenera ili dispečera.<br />

2. Službenik za prvu pomoć je pod<br />

odgovornošću glavnog službenika streljane.<br />

3. Službenik za prvu pomoć je odgovoran za:<br />

3.1. hitno pružanje prve pomoći kada<br />

je to neophodno;<br />

3.2. organizovanje procedure za<br />

evakuaciju u slučaju hitne medicinske<br />

intervencije.


4. Çdo poligon pajiset me pakon e certifikuar<br />

<strong>të</strong> ndihmës së parë.<br />

5. Në rast <strong>të</strong> aksidentit apo problemit<br />

shënde<strong>të</strong>sor:<br />

5.1. Zyrtari kryesor i poligonit civil <strong>të</strong><br />

qitjes ësh<strong>të</strong> përgjegjës për informimin e<br />

shërbimeve relevante <strong>të</strong> emergjencës si<br />

dhe siguron evakuimin mjekësor gjer në<br />

spitalin më <strong>të</strong> afërt, nëse kërkohet.<br />

Neni 14<br />

Parandalimi i zjarrit<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Për planet për parandalim <strong>të</strong> zjarrit dhe<br />

pajisjet do <strong>të</strong> aplikohen ligjet relevante por<br />

përfshijnë së paku kushtet si në vijim:<br />

1.1. objekti duhet <strong>të</strong> disponojë numër<br />

<strong>të</strong> mjaftueshem <strong>të</strong> mjeteve për fikjen e<br />

zjarrit <strong>të</strong> përshtatshme, <strong>të</strong> gatshme dhe<br />

leh<strong>të</strong> <strong>të</strong> qasura për përdorim<br />

(kategoria ABC);<br />

1.2. gjendja e mjeteve për fikjen e<br />

zjarrit duhet <strong>të</strong> kontrollohet së paku<br />

një herë në vit sipas ligjeve relevante;<br />

1.3. certifikatat me da<strong>të</strong>n dhe<br />

rezultatin e kontrollit duhet <strong>të</strong><br />

4. Every range shall be equipped with a<br />

certified first aid kit.<br />

5. In case of accident or health problem:<br />

5.1. The Master range officer of the civil<br />

shooting range is responsible for<br />

informing relevant emergency services as<br />

well as provide with emergency<br />

evacuation to the nearest hospital when<br />

needed.<br />

Article 14<br />

Fire prevention<br />

(for firearms ranges only)<br />

1. For the fire prevention plan and equipment<br />

will be applicable relevant laws but shall<br />

include at minimum the following conditions:<br />

1.1. the establishment must dispose of<br />

a sufficient number of suitable, ready<br />

to use and easily accessible fire<br />

extinguishers (Category ABC);<br />

1. 2. the performance of these fire<br />

extinguishers is to be checked at least<br />

each year according to relevant laws;<br />

1. 3. certificates with the date and<br />

result of this control must be included<br />

23<br />

4. Svaka streljana mora imati prihvaćenu<br />

opremu za prvu pomoć.<br />

5. U slučaju nesreće ili zdravstvenog<br />

problema:<br />

5.1. Glavni službenik civilne streljane<br />

odgovoran je za obaveštavanje<br />

relevantne hitne službe i za<br />

obezbeđivanje hitne evakuacije do<br />

najbliže bolnice kada je to potrebno.<br />

Član 14<br />

Prevencija požara<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Za plan prevencije požara i opremu<br />

primenjuju se važeći zakoni ali sadrže<br />

najmanje sledeće uslove:<br />

1.1. objekat mora da raspolaže sa<br />

dovoljnim brojem odgovarajućih,<br />

spremnih protivpožarnih aparata<br />

kojima se lako može pristupiti<br />

(kategorije ABC);<br />

1.2. funkcionalnost tih protivpožarnih<br />

aparata se mora proveravati najmanje<br />

jednom godišnje u skladu sa<br />

relevantnim zakonima;<br />

1.3. dosije o bezbednosti mora da<br />

sadrži uverenja sa datumima i


përfshihen në dosjen e sigurisë e cila<br />

mbahet në dispozicion për raste <strong>të</strong><br />

inspektimit <strong>të</strong> zyrtarit mbikëqyrës.<br />

1.4. mjetet për fikjen e zjarrit nuk<br />

duhet <strong>të</strong> gjenden në zonën e qitjes;<br />

1.5. ndalohet deponimi i substancave<br />

<strong>të</strong> ndezshme ose plasëse në zonën e<br />

qitjes;<br />

1.6. asnjë qi<strong>të</strong>s nuk do <strong>të</strong> merr më<br />

shumë fishekë në zonën e qitjes sesa<br />

që i duhen për sesionin e tij/saj <strong>të</strong><br />

qitjes;<br />

1.7. ndalohet pirja e duhanit në zonën<br />

e poligonit.<br />

Neni 15<br />

Objektet administrative<br />

1. Objektet administative themelohen me<br />

qëllim <strong>të</strong> funksionimit <strong>të</strong> poligoneve, dhe<br />

përfshijnë:<br />

1.1. zyrat administrative;<br />

1.2. sallat për pritje dhe kafeterinë;<br />

dhe<br />

1.3. toaletet dhe banjot.<br />

2. Në poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura,<br />

objektet administrative nuk duhet <strong>të</strong> lejojne<br />

qasje direkte në vijat e qitjes përveç sallave<br />

për pritje <strong>të</strong> cilat ndahen me dyer <strong>të</strong> blinduara<br />

<strong>të</strong> sigurisë nga vijat e qitjes.<br />

in the safety file which is kept<br />

available for the inspection of the<br />

supervisory official.<br />

1.4. the fire extinguishers must not be<br />

located in the shooting zone;<br />

1.5. the storage of combustible or<br />

explosive substances in the shooting<br />

area is prohibited;<br />

1.6. each shooter will take no more<br />

cartridges into the shooting area than<br />

he/she needs for his session of<br />

shooting;<br />

1.7. it is forbidden to smoke in a<br />

shooting area.<br />

Article 15<br />

<strong>Administrativ</strong>e premises<br />

1. <strong>Administrativ</strong>e premises shall be<br />

established regarding functioning of the<br />

ranges, and include as following:<br />

1.1. administrative offices;<br />

1.2. waiting rooms and cafeteria; and<br />

1.3. toilets and wash rooms.<br />

2. In indoor civil shooting ranges,<br />

administrative premises should not allow for<br />

the direct access to the firing lines except<br />

waiting rooms which will be separated with<br />

armored security doors from the firing lines.<br />

24<br />

rezultatima te kontrole i mora biti<br />

dostupan za inspekciju koju vrši<br />

nadležni organ;<br />

1.4. protivpožarni aparati se ne smeju<br />

smeštati u zoni gađanja;<br />

1.5.skladištenje sagorljivih ili<br />

eksplozivnih supstanci u zoni gađanja<br />

je zabranjeno;<br />

1.6. svaki strelac ne sme nositi više<br />

metaka u zonu gađanja nego što mu je<br />

potrebno za vreme gađanja;<br />

1.7. zabranjeno je pušiti u zoni<br />

gađanja.<br />

Član 15<br />

Objekat za administraciju<br />

1. Objekat za administraciju mora postojati u<br />

cilju funkcionisanja streljane i mora<br />

obuhvatiti sledeće:<br />

1.1. <strong>Administrativ</strong>ne kancelarije;<br />

1.2. Prostorije za čekanje i kafiterija; i<br />

1.3. Toaleti i perionice.<br />

2. U zatvorenim streljanama, objekti za<br />

administraciju ne smeju omogućiti direktan<br />

pristup linijama gađanja, osim čekaonica koje<br />

se moraju odvojiti blindiranim sigurnosnim<br />

vratima od linija gađanja.


3. Ndalohet shërbimi i pijeve alkoolike në<br />

poligon.<br />

4. Objektet administrative poashtu shërbejnë<br />

për qellime <strong>të</strong> evidentimit <strong>të</strong> personave fizik<br />

brenda poligoneve dhe për shpërndarjen e<br />

armëve dhe municionit. Evidenca e<br />

pjesëmarrësve në qitje, evidenca për<br />

shpërndarjen e armëve, municionit dhe<br />

përdorimit <strong>të</strong> armëve dhe municionit do <strong>të</strong><br />

mbahet për <strong>10</strong> vite dhe mund t’i nënshtrohet<br />

inspektimit nga inspektorët e caktuar nga<br />

Organi Kompetent.<br />

Neni 16<br />

Vendi i ruajtjes për armëzjarri dhe<br />

municion<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

Vendet e ruajtjës për arme zjarri dhe<br />

municion <strong>të</strong> poligoneve <strong>të</strong> qitjes janë<br />

teknikisht dhe fizikisht e siguruar nga hyrja e<br />

paautorizuar e personave <strong>të</strong> tjerë dhe ësh<strong>të</strong> në<br />

aspektin arkitektural e ndarë nga poligonet<br />

dhe ësh<strong>të</strong> në pajtim me kriteret e standardeve<br />

themelore per vendet e ruajtjes<br />

3. It is forbidden to serve alcoholic beverage<br />

at the shooting range.<br />

4. <strong>Administrativ</strong>e premises shall also serve<br />

for the purpose of evidencing of natural<br />

persons within shooting areas and issuing of<br />

weapons and ammunition. Evidencing of<br />

shooting participants, issuing of weapons,<br />

ammunition and use of weapons and<br />

ammunition will be kept for <strong>10</strong> years and<br />

might be the subject of the inspection of the<br />

Competent Body assigned inspectors.<br />

Article 16<br />

Storage room for firearms and<br />

ammunition<br />

(for firearms ranges only)<br />

The storage room for firearms and<br />

ammunition of the civil shooting ranges shall<br />

be technically and physically secured from<br />

unauthorized access of other persons and be<br />

architecturally separated from the shooting<br />

ranges and in accordance to basic requirement<br />

standards on storage.<br />

25<br />

3. Zabranjeno je služenje alkoholnih pića u<br />

streljanama.<br />

4. <strong>Administrativ</strong>ne prostorije takođe služe za<br />

evidentiranje fizičkih lica u streljanama i<br />

izdavanje oružja i municije. Evidencija o<br />

učesnicima u streljaštvu, izdavanju oružja i<br />

municije i korišćenju oružja i municije vodi<br />

se <strong>10</strong> godina i može biti podvrgnuta<br />

inspekciji nadležnog organa.<br />

Član 16<br />

Skladište vatrenog oružja i municije<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

Skladište vatrenog oružja i municije u civilnoj<br />

streljani mora biti tehnički i fizički<br />

obezbeđeno od neovlašćenog pristupa drugih<br />

lica, i arhitektonski odvojeno od streljane, u<br />

skladu sa osnovnim uslovima i standardima<br />

za skladište.


Neni 17<br />

Izolimi i zhurmës<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet e mbyllura për<br />

armë zjarri)<br />

1. Zhurma i shkaktuar nga qitja brenda<br />

poligoneve civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />

izolohet nga materiali me ndezje <strong>të</strong><br />

ngadalshme ose materiali që fiket ve<strong>të</strong> gja<strong>të</strong><br />

zjarrit.<br />

2. Fuqia e zhurmes nuk tejkalon 85 decibelë<br />

brenda objektit, 70 decibelë jash<strong>të</strong> objektit<br />

dhe 45 decibelë në vendbanimin më <strong>të</strong> afërt.<br />

Neni 18<br />

Mbeturinat<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Pas çdo sesioni i qitjes mblidhen gëzhojat<br />

dhe mbahen në kuti <strong>të</strong> mbyllur metali.<br />

2. Fishekët e mbledhur me barut <strong>të</strong> pandezur<br />

duhet <strong>të</strong> lagen dhe <strong>të</strong> vendosen në pritje për<br />

largimin e tyre.<br />

3. Gëzhojat, predhat dhe fisheket duhet <strong>të</strong><br />

dërgohen për riciklim ose <strong>të</strong> shkatrohen në<br />

pajtim me rregulloret në fuqi.<br />

4. Copëzat e grumbulluara dhe filtrat e<br />

Article 17<br />

Noise isolation<br />

( for firearms indoor ranges only)<br />

1. The noise caused by the shooting within<br />

the indoor civil shooting ranges shall be<br />

isolated by slow burning material or to be<br />

self-extinguishing during fire.<br />

2. The strength of the noise shall not exceed<br />

more than 85 decibels inside the facility, 70<br />

decibels outside the facility and 45 decibels in<br />

the closest dwelling.<br />

Article 18<br />

Waste<br />

( for firearms ranges only)<br />

1. After each shooting session the cartridge<br />

cases are to be collected and kept in a closed<br />

metal box.<br />

2. Collected suspended particulates with<br />

unburned gunpowder must be moistened in<br />

anticipation of removal.<br />

3. Cartridge cases, projectiles and cartridge<br />

remains must be either sent for recycling or<br />

destroyed in accordance with prevailing<br />

regulations.<br />

4. Both the collected suspended particulates<br />

26<br />

Član 17<br />

Izolacija od buke<br />

(samo za zatvorene streljane u kojima se<br />

koristi vatreno oružje)<br />

1. Buka koju uzrokuje gađanje u zatvorenim<br />

civilnim streljanama mora se izolovati<br />

materijalom koji sporo gori ili koji se<br />

samostalno gasi tokom požara.<br />

2. Jačina buke ne sme prekoračiti 85 decibala<br />

unutar objekta, 70 decibala van objekta i 45<br />

decibala u najbližim zgradama.<br />

Član 18<br />

Otpad<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Posle svake vežbe gađanja prazne čaure se<br />

moraju sakupiti i čuvati u zatvorenoj metalnoj<br />

kutiji.<br />

2. Sakupljene suspendovane čestice sa<br />

nesagorelim barutom moraju se iskvasiti dok<br />

se ne uklone.<br />

3. Prazne čaure, ostaci projektila i metaka<br />

moraju se poslati na reciklažu ili uništiti u<br />

skladu sa važećim propisima.<br />

4. Sakupljene suspendovane čestice na jednoj


mbushur (nga nxjerrja dhe nga thithja me<br />

vakuum) duhet <strong>të</strong> mënjanohen në pajtim me<br />

rregulloret në fuqi.<br />

5. Lecka te vajosura <strong>të</strong> mbetura pas pastrimit<br />

<strong>të</strong> armës duhet <strong>të</strong> mblidhen në një vend dhe <strong>të</strong><br />

largohen në perputhje me rregulloret<br />

ekszistuese.<br />

Neni 19<br />

Dispozitat për komunikim në poligone<br />

Poligoni civil i qitjes duhet <strong>të</strong> pajiset me së<br />

paku një lidhje telefonike dhe radiolidhje<br />

portative ose komunikimi me altoparlant nga<br />

vija e qitjes me qendrën e dispeçerit.<br />

Neni 20<br />

Kriteret specifike për poligonet e hapura<br />

në lokacione <strong>të</strong> pabanuara<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura<br />

ndërtohen në lokacione <strong>të</strong> pabanuara me<br />

dimensione prej së paku:<br />

1.1. 6 metra gjerësi dhe 15 metra<br />

gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong><br />

and the soiled filters (both from extraction<br />

and from vacuum cleaning) must be disposed<br />

of in accordance with prevailing regulations.<br />

5. Greased rags remained after cleaning of<br />

weapon shall be collected in one place and<br />

removed in accordance with prevailing<br />

regulations.<br />

Article 19<br />

Communication provision at shooting<br />

ranges<br />

The civil shooting range must be equipped<br />

with at least one telephone line at and<br />

portable radio communications or speaker<br />

phone communications from the firing line to<br />

the dispatch center.<br />

Article 20<br />

Specific criteria for outdoor ranges within<br />

uninhabited places<br />

( firearms ranges only)<br />

1. Outdoor civil shooting ranges shall be built<br />

within uninhabited places with dimensions of<br />

at least:<br />

1.1. 6 meters of width and 15 meters<br />

of length for use of short firearms;<br />

27<br />

strani i uprljani filteri (i od vađenja i od<br />

čišćenja usisivačem) moraju se ukloniti u<br />

skladu sa važećim propisima.<br />

5. Nauljene krpe koje ostanu nakon čišćenja<br />

oružja moraju se sakupiti na jednom mestu i<br />

ukloniti u skladu sa važećim propisima.<br />

Član 19<br />

Uslov komunikacije u streljanama<br />

Civilne streljane moraju biti opremljene sa<br />

najmanje jednom telefonskom linijom,<br />

prenosivom radio komunikacijom ili<br />

spikerfonom od linije gađanja do centralne<br />

kancelarije.<br />

Član 20<br />

Posebni kriterijumi za otvorene streljane<br />

unutar naseljenih mesta<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Otvorene civilne streljane koje se grade u<br />

naseljenim mestima moraju biti najmanje<br />

sledećih dimenzija:<br />

1.1. 6 metara širine i 15 metara dužine<br />

za korišćenje kratkog vatrenog oružja;


shkurtra;<br />

1.2. 8 metra gjerësi dhe 70 metra<br />

gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong> gjata<br />

me ty<strong>të</strong> pa vjaska, dhe<br />

1.3. 8 metra gjerësi dhe 1<strong>10</strong> metra<br />

gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong> gjata<br />

me ty<strong>të</strong> me vjaska.<br />

2. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura<br />

vendosen në së paku 60 metra nga çdo cep i<br />

pronës.<br />

3. Poligoni civil i qitjes i hapur nuk mund <strong>të</strong><br />

vendoset në ndonjë park nacional ose zonë<br />

me resurse natyrore te mbrojtura.<br />

4. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura kanë<br />

këto mbrojtje anësore:<br />

4.1. mbrojtjen natyrore anësore, nëse<br />

gjendet në grykë, çarje <strong>të</strong> thellë, breg<br />

dheu, breg lumi dhe <strong>të</strong> ngjashme.<br />

4.2. mbrojtja artificiale anësore.<br />

4.2.1. breg dheu ose mur i<br />

ngritur;<br />

4.2.2. së paku 250 centimetra<br />

lar<strong>të</strong>si;<br />

4.2.3. 45 shkallë pjerrësi;<br />

4.2.4. beton <strong>të</strong> përforcuar <strong>të</strong><br />

cilësisë MB 15 së paku 12<br />

centimetra <strong>të</strong> trashë ose tulla <strong>të</strong><br />

forta me gjerësi së paku 24<br />

1.2. 8 meters of width and 70 meters<br />

of length for use of long firearm with<br />

smooth barrel; and<br />

1.3. 8 meters of width and 1<strong>10</strong> meters<br />

of length for use of long firearm with<br />

rifled barrel.<br />

2. Outdoor civil shooting ranges shall be<br />

located a minimum 60 meters from any<br />

property line.<br />

3. Outdoor civil shooting range cannot be<br />

located in national park or natural resource<br />

protected areas.<br />

4. Civil outdoor shooting ranges location<br />

shall have the following side protection:<br />

4.1. natural side protection, if located<br />

in gorge, crevasse, rampart, bank and<br />

such;<br />

4.2. artificial side protection.<br />

4.2.1. earthen bank or an erected<br />

wall;<br />

4.2.2. at least 250 centimeters<br />

high;<br />

4. 2.3. 45 degree inclination;<br />

4.2.4. reinforced concrete MB 15<br />

quality at least 12 centimeters<br />

thick or solid bricks at least 24<br />

centimeters thick.<br />

28<br />

1.2. 8 metara širine i 70 metara dužine<br />

za korišćenje dugog vatrenog oružja<br />

sa glatkim cevima; i<br />

1.3. 8 metara širine i 1<strong>10</strong> metara<br />

dužine za korišćenje dugog vatrenog<br />

oružja sa užlebljenim cevima.<br />

2. Otvorene civilne streljane se mogu nalaziti<br />

na udaljenosti od najmanje 60 metara od<br />

svake imovine.<br />

3. Otvorene civilne streljane se ne mogu<br />

nalaziti u nacionalnom parku ili prirodnim<br />

zaštićenim rezervatima.<br />

4. Otvorene civilne streljane moraju imati<br />

sledeću zaštitu sa svake strane:<br />

4.1. prirodna zaštita sa strane, ako se<br />

nalazi u klancu, provaliji, jarku,<br />

između bedema i tako dalje;<br />

4.2. veštačka zaštita sa strane:<br />

4.2.1. zemljani bedem ili sazidan<br />

zid;<br />

4.2.2. najmanje 250 santimetara<br />

visine;<br />

4.2.3. nagib od 45 stepeni;<br />

4.2.4. pojačan beton MB 15<br />

kvaliteta debljine najmanje 12<br />

santimetara ili čvrste cigle<br />

debljine najmanje 24 santimetara.


centimetra.<br />

Neni 21<br />

Kriteret specifike për poligonet e hapura<br />

brenda vendeve <strong>të</strong> banuara<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Poligonet e hapura civile <strong>të</strong> qitjes që janë<br />

ndërtuar në vendet e banuara përmbushin<br />

kërkesat e përcaktuara nën nenin 20 <strong>të</strong> këtij<br />

udhëzimi administrativ si dhe ka mbrojtje<br />

artificiale <strong>të</strong> sipërme.<br />

2. Mbrojtja artificiale e sipërme nga paragrafi<br />

1 i këtij neni, përbëhet nga diagramet e<br />

dizajnuara transversale përgja<strong>të</strong> poligonit, <strong>të</strong><br />

cilat janë ndërtuar nga betoni i përforcuar i<br />

cilësisë MB 30 dhe janë 20 centimetra <strong>të</strong><br />

trasha.<br />

3. Pjesët e diafragmave nga paragrafi 2 i këtij<br />

neni që ësh<strong>të</strong> kthyer kah sipërfaqja e ulët e<br />

dyshemesë së poligonit veshet me dru solid <strong>të</strong><br />

bu<strong>të</strong> me trashësi 24 centimetra e vendosur 5<br />

centimetra nga diafragma.<br />

Article 21<br />

Specific criteria for outdoor ranges within<br />

inhabited places<br />

( firearms ranges only)<br />

1. Civil outdoor shooting ranges that are built<br />

in inhabited place shall fulfill the<br />

requirements outlined in Article 20 of this<br />

administrative instruction as well as have an<br />

artificial upper protection.<br />

2. The artificial upper protection of paragraph<br />

1 of this Article shall consist of transversely<br />

designated diaphragms alongside the shooting<br />

range, which are made of reinforced concrete<br />

of MB 30 quality and are 20 centimeters<br />

thick.<br />

3. The diaphragms parts of paragraph 2 of<br />

this Article that face the lower surface of the<br />

shooting grounds shall be laid in soft solid<br />

wood 24 millimeters thick designated at 5<br />

centimeters from the diaphragm.<br />

29<br />

Član 21<br />

Posebni kriterijumi za otvorene streljane u<br />

naseljenim mestima<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Civilne otvorene streljane koje se grade u<br />

naseljenim mestima moraju da zadovolje<br />

uslove navedene u članu 20. ovog<br />

administrativnog uputstva, i moraju imati<br />

gornju veštačku zaštitu.<br />

2. Gornja veštačka zaštita predviđena stavom<br />

1. ovog člana sastoji se od poprečnih<br />

dijafragmi duž streljane, koje se prave od<br />

pojačanog betona MB 30 kvaliteta i koje su<br />

debljine 20 cm.<br />

3. Delovi dijafragmi iz stava 2. ovog člana<br />

koji su okrenuti ka nižoj površini streljane<br />

postavljaju se na mekom čvrstom drvetu<br />

debljine 24 mm, postavljenog na 5 cm od<br />

dijafragme.


Neni 22<br />

Kriteret plo<strong>të</strong>suese për poligonin civil<br />

<strong>të</strong> qitjes së hapur<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes së hapur, nga neni<br />

20 dhe 21 i këtij udhëzimi administrativ<br />

përgja<strong>të</strong> <strong>të</strong>rë sipërfaqes kanë rrethojën me tel<br />

me gjemba apo me material <strong>të</strong> ngjashëm që<br />

ndërtohet jash<strong>të</strong> bregut nga dheu apo muri<br />

dhe ësh<strong>të</strong> së paku 2 metra e lar<strong>të</strong>.<br />

2. Përgja<strong>të</strong> rrethojës nga paragrafi 1 i këtij<br />

neni, në <strong>të</strong> gjitha pikat hyrëse <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong><br />

hapur, vendosen shenjat e dukshme <strong>të</strong><br />

paralajmërimit <strong>të</strong> ngjyrosura me <strong>të</strong> verdhë, 70<br />

centimetra <strong>të</strong> gjerë dhe <strong>10</strong>0 centimetra <strong>të</strong><br />

gja<strong>të</strong> <strong>të</strong> shkruara me <strong>të</strong> zezë “poligoni i qitjes<br />

– ndalohet hyrja”, dhe do <strong>të</strong> ndriçohet 24 orë<br />

në di<strong>të</strong>.<br />

3. Në pikat më <strong>të</strong> larta <strong>të</strong> dukshme <strong>të</strong><br />

poligoneve <strong>të</strong> hapura civile <strong>të</strong>qitjes, gja<strong>të</strong><br />

qitjes, duhet <strong>të</strong> vendosen flamujt e kuq <strong>të</strong><br />

paralajmërimit <strong>të</strong> rrezikut <strong>të</strong> mundshem dhe <strong>të</strong><br />

ndizen dritat e kuqe vezulluese në çdo kend <strong>të</strong><br />

poligonit <strong>të</strong> hapur civil <strong>të</strong> qitjes gja<strong>të</strong> kohës së<br />

qitjes.<br />

Article 22<br />

Additional criteria of outdoor shooting<br />

range<br />

1. Both civil outdoor shooting ranges of<br />

Article 20 and Article 21 of this<br />

administrative instruction shall have a<br />

alongside the area a fence of knitted wire or<br />

other similar material, which shall be<br />

designated outside the earth bank or wall and<br />

be at least 2 meters high.<br />

2. Alongside the fence of paragraph 1 of this<br />

Article, at all access points of the outdoor<br />

shooting range, there shall be a visible<br />

warning sign, painted in yellow, 70<br />

centimeters wide and <strong>10</strong>0 centimeters long<br />

written in black letters saying “shooting range<br />

– entry denied”, that will be lit 24 hours.<br />

3. On the highest visible points of the outdoor<br />

shooting ranges, during the shooting, red alert<br />

flags or red blinking lights shall be set up and<br />

lit up at every corner of the outdoor shooting<br />

range at the time of shooting to indicate<br />

potential risk.<br />

30<br />

Član 22<br />

Dodatni kriterijumi za otvorene streljane<br />

1. Civilne otvorene streljane navedene u<br />

članu 20. i 21. ovog administrativnog<br />

uputstva moraju sa strane da imaju ogradu od<br />

pletene žice ili drugog sličnog materijala koja<br />

se postavlja van zemljane bankine ili zida i<br />

mora biti visine od najmanje 2 m.<br />

2. Duž ograde iz stava 1. ovog člana, na svim<br />

prilaznim otvorenog poligona stavljaju se<br />

vidljive znakove za obavestenje zutom<br />

bojom ,sirine od 70 centimetra i duzinom od<br />

<strong>10</strong>0 centimetra pisanim crnim<br />

slovima’’poligon za gadjanje –zabranjuje se<br />

ulaz’’i treba da bude osvetljen 24 casa u toku<br />

dana.<br />

3.U gore najvisim vidljivim tackama u<br />

civilnim otvorenim poligonima za gadjanje<br />

,tokom gadjanja treba da se stavljaju crvene<br />

zastave za obavestenje o mogucnosti<br />

ospasnosti i da se pale rotacion crvena svetla<br />

u svakom ugao otvorenog civilnog poligona<br />

za gadjanje za vreme gadjanja.


Neni 23<br />

Vendet e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Gjerësia në mes vendeve <strong>të</strong> qitjes ësh<strong>të</strong> së<br />

paku 150 centimetra.<br />

2. Gjerësia e vendeve <strong>të</strong> qitjes ndryshon sipas<br />

destinacionit <strong>të</strong>e poligonit në mënyrë që:<br />

2.1. Qi<strong>të</strong>sit me armët e tyre nuk<br />

pengojnë qi<strong>të</strong>sin pranë tij gja<strong>të</strong> qitjes.<br />

3. Sipërfaqja e dyshemesë së vendeve <strong>të</strong> qitjes<br />

mbulohet me material që parandalon<br />

rrëshqitjen dhe rrëzimin e qi<strong>të</strong>sve.<br />

Neni 24<br />

Vija e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Vijat e qitjes brenda poligoneve civile <strong>të</strong><br />

qitjes së hapur janë:<br />

1.1. nga 2 metra gjerë në 3 metra<br />

distanca për armë zjarri <strong>të</strong> shkurta;<br />

dhe<br />

1.2. gjerë në 6 metra distancë për<br />

armët e gjata.<br />

2. Mbulesat e vijave <strong>të</strong> qitjes ndërtohen nga<br />

Article 23<br />

Firing Points<br />

(firearms ranges only)<br />

1. Firing points spacing: shall be at least 150<br />

centimeters.<br />

2. Firing points spacing must be large enough<br />

that:<br />

2.1. Shooters with their weapons do<br />

not interfere with neighboring shooter<br />

during firing.<br />

3. The ground surface of the firing points<br />

shall be covered with material which prevents<br />

slippery ground and stumbling of shooters.<br />

Article 24<br />

Firing line<br />

(firearms ranges only)<br />

1. Firing lines within outdoor civil shooting<br />

ranges shall be:<br />

1.1. from 2 meters to 3 meters in<br />

depth for short firearms; and<br />

1.2. up to 6 meters in depth for long<br />

firearms.<br />

2. Firing line covers shall be constructed from<br />

31<br />

Član 23<br />

Tačke gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Razmak između tački gađanja mora biti<br />

najmanje 150 cm.<br />

2. Razmak između tački gađanja mora biti<br />

dovoljan:<br />

2.1. Da strelci sa svojim oružjem ne bi<br />

smetali susednom strelcu tokom<br />

gađanja.<br />

3. Površina tačke gađanja mora se pokriti<br />

materijalom koji sprečava klizanje i<br />

spotakanje strelaca.<br />

Član 24<br />

Linija gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Linija gađanja u otvorenoj civilnoj streljani<br />

mora biti:<br />

1.1. dubine od 2 do 3 m za kratko<br />

vatreno oružje; i<br />

1.2.do 6 metara dubine za dugo vatreno<br />

oružje.<br />

2. Krovovi na liniji gađanja moraju se


produktet e drurit duke përdorë dizajnin e<br />

strehës.<br />

3. Vijat e qitjes mund <strong>të</strong> ngri<strong>të</strong>n përmbi<br />

dysheme <strong>të</strong> poligonit duke pasur parasysh<br />

ndërtimin e sigurt <strong>të</strong> poligonit dhe ka si efekt<br />

largimin e dyshemesë nga koni i zjarrit. Një<br />

efekt i ngjashëm mund <strong>të</strong> arrihet duke<br />

pjerr<strong>të</strong>suar dyshemenë e poligonit kah zona e<br />

cakut.<br />

4. Kur parashihen vendet e ngritura <strong>të</strong> qitjes,<br />

duhet kushtuar kujdes sigurimit <strong>të</strong> lëvizjes së<br />

sigurt <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sve në drejtim <strong>të</strong> vendit së qitjes.<br />

5.Vijat e qitjes janë <strong>të</strong> pajisura me sinjalizues<br />

automatike <strong>të</strong> vijës së qitjes që aktivizon<br />

dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo<br />

vijë <strong>të</strong> qitjes kur vija e qitjes kalohet pa<br />

urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> vijës së qitjes.<br />

6.Aparati sinjalizues i sigurisë nga paragrafi 5<br />

i këtij neni gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga<br />

zyrtari i qendrës se dispeçerit për <strong>të</strong> treguar<br />

ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes apo në rast <strong>të</strong><br />

emergjencës:<br />

6.1.në rast <strong>të</strong> aktivizimit <strong>të</strong> aparatit<br />

sinjalizues <strong>të</strong> sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit<br />

nderprejne qitjen, menjëherë, ulin<br />

armen poshte qëndrojnë në vend, dhe<br />

presin urdhrin.<br />

7. Çdo vijë e qitjes pajiset me:<br />

7.1. një kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> gjelbër<br />

wood products using shed or gable roof<br />

design.<br />

3. Firing lines can be elevated above the<br />

range floor having in mind the safe<br />

construction of the range and has as effect<br />

removing the ground floor from the cone of<br />

fire. A similar effect can be achieved by<br />

sloping the range floor towards the target<br />

area.<br />

4. When elevated firing points are foreseen,<br />

care must be taken to ensure safe movement<br />

of shooters onto and off of them.<br />

5. The firing lines are equipped with an<br />

automatic firing line signaling system which<br />

activates the red rotating light and a sound for<br />

every firing line when the firing line is<br />

crossed without command of the firing line<br />

officer.<br />

6. Signalingsafety apparatus from paragraph 5<br />

of this article can also be set off by the<br />

dispatch center officer to indicate the ceasing<br />

of the firing activities or in case of an<br />

emergency:<br />

6.1. in case the safety apparatus is<br />

activated, all shooters stop firing<br />

immediately, lower down the weapon,<br />

stay in place and wait commands.<br />

7. Every firing line will be equipped with:<br />

7.1. a container painted green and<br />

32<br />

izgraditi od drvenog materijala u vidu krova<br />

na jednu ili dve vode.<br />

3. Linija gađanja može biti uzdignuta iznad<br />

poda streljane ali se pri tom mora imati u vidu<br />

bezbedna konstrukcija streljane i efekat u<br />

kojem pod nije pod konusom gađanja. Sličan<br />

efekat se može postići nagibom prostora<br />

streljane u pravcu mete.<br />

4. Kada su predviđene uzdignute tačke<br />

gađanja, mora se voditi računa o bezbednom<br />

kretanju strelaca do i od njih.<br />

5. Linija gađanja je opremljena automatskim<br />

sistemom signalizacije koji aktivira crveno<br />

rotirajuće svetlo i zvuk za svaku liniju<br />

gađanja kada se linija pređe bez komande<br />

službenika za liniju gađanja.<br />

6. Aparat za sigurnosnu signalizaciju iz stava<br />

5. ovog člana može uključiti dispečer da bi<br />

signalizirao prekid gađanja u slučaju<br />

va<strong>nr</strong>ednog stanja:<br />

6.1. u slučaju da je aparat za<br />

sigurnosnu signalizaciju aktiviran, svi<br />

strelci odmah moraju da prestanu sa<br />

gađanjem, da spuste oružje, ostanu na<br />

mestu i čekaju komande.<br />

7. Svaka linija se mora opremiti:<br />

7.1. kontejnerom obojenim u zeleno


dhe me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

mbishkrimin “mbeturina”<br />

7.2. një kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> verdhë<br />

dhe me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

mbishkrimin “Gëzhoje ”<br />

7.3. kontejner i ngjyrosur me te kuqe<br />

për deponimin e municionit <strong>të</strong><br />

pasigurt; me shenjën me mbishkrimin<br />

“Municion i PASIGURT”.<br />

Neni 25<br />

Caqet<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Vijat e cakut vendosen paralelisht me vijën<br />

e qitjes kurse caqet në vijën e cakut janë në<br />

kornizat e palëvizshme <strong>të</strong> cakut apo në gropa<br />

<strong>të</strong> cakut që përdorin mbaj<strong>të</strong>set e cakut.<br />

2. Kornizat për armë zjarri <strong>të</strong> shkurta<br />

ndërtohen për <strong>të</strong> mbajtur caqe me gjerësi gjer<br />

në 53 centimetra dhe kornizat për armët e<br />

gjata ndërtohen për <strong>të</strong> mbajtur caqet në<br />

gjerësi gjer në 2 metra.<br />

3. Sipërfaqet që pranojnë goditjen e predhës<br />

mund <strong>të</strong> jenë natyrore (breg, çarje ose grykë)<br />

apo ndërtohen në bazë <strong>të</strong> mjeteve mbroj<strong>të</strong>se<br />

me qëllim që <strong>të</strong> mundësojnë ndalimin e plo<strong>të</strong><br />

<strong>të</strong> predhes pa mundësinë e devijimit në<br />

çfarëdo drejtimi.<br />

with a visible sign: “waste”;<br />

7.2. a container painted yellow and<br />

with a visible sign: “cartridge cases”;<br />

7.3 a container painted red for<br />

depositing unsafe ammunition with a<br />

readable sign “UNSAFE<br />

Ammunition”.<br />

Article 25<br />

Targets<br />

( Firearms ranges only)<br />

1. Target lines shall be laid out parallel to the<br />

firing line, where as the targets on the target<br />

line shall be in stationary target frames or<br />

target pits using target carriers.<br />

2. Short firearms frames shall be built to hold<br />

targets up to 53 centimeters wide and long<br />

firearms frames shall be built to hold targets<br />

up to 2 meters wide.<br />

3. The surface that takes the bullet impact can<br />

be natural (hill slope, crevasse or gorge) or<br />

shall be constructed based on protective<br />

means in order to enable complete bullet stop<br />

without the possibility of its bouncing off in<br />

any direction.<br />

33<br />

sa vidljivim znakom: „otpad“;<br />

7.2. kontejnerom obojenim u žuto sa<br />

vidljivim znakom: „prazne čaure“;<br />

7.3. kontejnerom obojenim u crveno<br />

za uklanjanje nesigurne municije i sa<br />

čitkim znakom „NESIGURNA<br />

municija“.<br />

Član 25<br />

Meta<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Linija meta se postavlja paralelno od linije<br />

gađanja, gde su mete na liniji nepokretni<br />

okviri mete ili boksevi sa nosačima za mete.<br />

2. Okviri za kratko vatreno oružje moraju biti<br />

takvih dimenzija da mogu primiti mete do 53<br />

cm širine a okviri za dugo vatreno oružje<br />

moraju biti takvih dimenzija da prime mete<br />

do 2 metara širine.<br />

3. Površina koja prima udarac metka može<br />

biti prirodna (zemljano uzvišenje, provalija ili<br />

klanac) ili se može izgraditi od zaštitnog<br />

materijala da bi se omogućilo potpuno<br />

zaustavljanje metka bez mogućnosti da se<br />

metak odbije u bilo kom pravcu.


Neni 26<br />

Poligonet sportive për skeet, trap dhe<br />

figura fluturuese<br />

Poligonet sportive për skeet, trap dhe figura<br />

fluturuese ndërtohen dhe pajisen sipas<br />

standardeve për poligone për skeet nga<br />

Federata Ndërkombëtare e Qitjes Sportive<br />

(ISSF).<br />

Neni 27<br />

Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />

1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />

ndërtohen me dimensionet prej së paku:<br />

1.1. 4 metra në gjerësi;<br />

1.2. 15 metra në gja<strong>të</strong>si; dhe<br />

1.3. 2 metra e 80 centimetra lar<strong>të</strong>si.<br />

2. Brenda objektit <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />

së brendshme nuk duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> dritare prapa<br />

caqeve dhe mureve anësore.<br />

3. Ndërtimi i objektit dhe materialet për<br />

ndërtim ësh<strong>të</strong> mekanikisht rezistues, i<br />

padepërtueshëm, stabil me mbrojtje sizmike<br />

dhe rezistencë ndaj zjarrit sipas ligjeve në<br />

fuqi.<br />

4. Dyshemeja, muret anësore, bllokada e<br />

prapme, tavani dhe mbledhësi i predhave <strong>të</strong><br />

objektit <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong> mbyllur vishet me<br />

material që nuk shkëlqen dhe anti-rikoshet, si<br />

Article 26<br />

Skeet, trap and sporting clay ranges<br />

Skeet, Trap and sporting clay ranges will be<br />

constructed and equipped according to the<br />

standards for skeet ranges by the International<br />

Shooting Sport Federation (ISSF).<br />

Article 27<br />

Indoor civil shooting ranges<br />

1. Indoor civil shooting ranges shall be built<br />

with dimensions of at least:<br />

1.1. 4 meters wide;<br />

1.2. 15 meters of length; and<br />

1.3. 2 meters and 80 centimeters<br />

height.<br />

2. Within the facility of the indoor civil<br />

shooting ranges there shall be no windows<br />

behind the targets and side walls.<br />

3. The construction and materials of the<br />

facility shall be mechanically resistant,<br />

impenetrable, stable, with seismic protection<br />

and resistant to fire according to applicable<br />

laws.<br />

4. The floor, side walls, back stop, ceiling and<br />

bullet catcher of the facility of the indoor<br />

shooting ranges shall be coated with nonsparking<br />

and anti-ricochet material and shall<br />

34<br />

Član 26<br />

Streljane za skit, trap i sportske glinene<br />

mete<br />

Streljane za skit, trap i sportske glinene mete<br />

grade se i opremaju u skladu sa standardima<br />

streljana za skit koje određuje Međunarodna<br />

federacija sportskog streljaštva (ISSF).<br />

Član 27<br />

Zatvorene civilne streljane<br />

1. Zatvorene streljane moraju biti najmanje<br />

sledećih dimenzija:<br />

1.1. 4 m širine;<br />

1.2. 15 m dužine; i<br />

1.3. 2 m i 80 cm visine.<br />

2. U okviru objekta zatvorene civilne<br />

streljane ne smeju postojati prozori iza meta i<br />

na zidovima sa strane.<br />

3. Konstrukcija i materijal objekta mora biti<br />

mehanički otporan, neprobojan, stabilan sa<br />

seizmičkom zaštitom i otporan na požar u<br />

skladu sa važećim zakonima.<br />

4. Pod, zidovi sa strane, zaštitna mreža,<br />

plafon i hvatač metaka u objektu zatvorene<br />

streljane moraju biti presvučeni nesvetlećim<br />

materijalom koji sprečava rikošet i koji


dhe zbu<strong>të</strong> goditjen e predhës dhe mirëmbahet<br />

apo zëvendësohet me leh<strong>të</strong>si pas përdorimit.<br />

Materiali që përdoret për mbulimin e<br />

dyshemesë duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> i pa rëshqitshëm.<br />

5. Objektet e poligoneve <strong>të</strong> mbyllura<br />

ndriçohen me së paku 300 Lumen kurse caqet<br />

me <strong>10</strong>00 Lumen.<br />

6. Ndalohet veshja e mureve, tavanit apo<br />

dyshemesë me materiale që ndizen leh<strong>të</strong>, apo<br />

materiale që lëshojnë gazra toksike në rast <strong>të</strong><br />

zjarrit.<br />

7. Pajisjet për rrufe dhe kabllot elektrike<br />

brenda zonës së qitjes duhet <strong>të</strong> mbrohen në<br />

mënyrë efektive kundër goditjes së predhave.<br />

8. Poligoni duhet <strong>të</strong> pajiset me ndriçim<br />

alternativ <strong>të</strong> sigurisë që ndizet automatikisht<br />

në rast <strong>të</strong> dështimit <strong>të</strong> sistemit kryesor <strong>të</strong><br />

ndriçimit.<br />

9. Instalimet elektrike <strong>të</strong> objektit për qitje<br />

duhet <strong>të</strong> kontrollohet një herë në dy vite nga<br />

një ekspert i autorizuar në kë<strong>të</strong> fushë.<br />

<strong>10</strong>. Nxehja e hapësirës nuk mund <strong>të</strong> sigurohet<br />

duke përdorur pajisje me zjarr <strong>të</strong> hapur apo<br />

sipërfaqe me flakërim.<br />

soften the bullet impact and be easy to<br />

maintain or replaced once it has been used<br />

off. The material used for floor covering shall<br />

also be anti-slippery.<br />

5. The facilities of the indoor shooting ranges<br />

shall be illuminated with at least 300 Lumen<br />

where as the targets with <strong>10</strong>00 Lumen.<br />

6. It is forbidden to fit wall, ceiling or floor<br />

coverings with slightly combustible materials,<br />

or materials which release toxic gases in the<br />

event of a fire.<br />

7. Lighting appliances and electrical cables<br />

inside the shooting zone must be protected in<br />

an effective manner against the impact of<br />

projectiles.<br />

8. The shooting range must be fitted with<br />

alternative safety lighting which<br />

automatically comes on with the failure of the<br />

main lighting system.<br />

9. The electrical installations of the shooting<br />

facility must be bi annually controlled by an<br />

expert authorized in the field.<br />

<strong>10</strong>. The heating of the space may not be<br />

provided using appliances with a naked flame<br />

or glowing surface.<br />

35<br />

ublažava udar metka, a koji je lako održavati<br />

ili promeniti kada se istroši. Materijal koji se<br />

koristi za prekrivanje poda mora sprečavati<br />

klizanje.<br />

5. Objekat zatvorene streljane osvetljuje se sa<br />

najmanje 300 lumena a mete sa <strong>10</strong>00 lumena.<br />

6. Zabranjeno je prekrivati zidove, plafon ili<br />

pod delimično sagorljivim materijalima ili<br />

materijalima koji ispuštaju toksične gasove u<br />

slučaju požara.<br />

7. Svetleće sprave i električni kablovi unutar<br />

zone gađanja moraju se efikasno zaštititi od<br />

udara projektila.<br />

8. Prostor streljane mora se opremiti<br />

alternativnim sigurnim osvetljenjem koje se<br />

automatski aktivira u slučaju da glavni sistem<br />

osvetljenja zakaže.<br />

9. Električne instalacije objekta streljane se<br />

moraju kontrolisati dvaput godišnje od strane<br />

ovlašćenog stručnjaka na terenu.<br />

<strong>10</strong>. Prostor se ne sme grejati korišćenjem<br />

sprava sa otvorenom vatrom ili svetlucavom<br />

površinom.


Neni 28<br />

Vija e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Distanca në mes <strong>të</strong> vijës së qitjes dhe<br />

sipërfaqes ku godet predha ësh<strong>të</strong> se paku <strong>10</strong><br />

metra kurse distanca në mes <strong>të</strong> vijes së qitjes<br />

dhe murit prapa vijes së qitjes ësh<strong>të</strong> së paku 2<br />

metra.<br />

2. Vijat e qitjes pajisen me sinjalizues<br />

automatike <strong>të</strong> vijës së qitjes që aktivizon<br />

dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo<br />

vijë për qitje kur vija e qitjes kalohet pa<br />

urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> vijës së qitjes.<br />

3.Aparati sinjalizues i sigurisë nga paragrafi 2<br />

i këtij neni gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga<br />

zyrtari i qendrës së dispeçerit për <strong>të</strong> treguar<br />

ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes apo në rast <strong>të</strong><br />

emergjencës:<br />

3.1.në rast <strong>të</strong> aktivizimit <strong>të</strong> aparatit <strong>të</strong><br />

sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit qëndrojnë në<br />

vend, ulin armën posh<strong>të</strong> dhe ndalojnë<br />

qitjen menjëherë dhe presin urdhrin nga<br />

zyrtari i vijës së qitjes.<br />

4. Çdo vijë e qitjes pajiset me:<br />

4.1. kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> gjelbër dhe<br />

me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

Article 28<br />

Firing line<br />

( firearms ranges only)<br />

1. The distance between the firing line and<br />

the surface where the bullet impact occurs<br />

shall be at least <strong>10</strong> meters where as the<br />

distance between the fire line and the wall<br />

behind the fire line shall be at least 2 meters.<br />

2. The firing lines are equipped with an<br />

automatic firing line signalization which<br />

activates the red rotating light and a sound for<br />

every firing line when the firing line is<br />

crossed without command of the firing line<br />

officer.<br />

3. Signaling safety apparatus from paragraph<br />

2 of this article can also be set off by the<br />

dispatch center officer to indicate the ceasing<br />

of the firing activities or in case of an<br />

emergency:<br />

3.1. in case the safety apparatus is<br />

activated, all shooters stay in place<br />

lower the weapon down and stop<br />

firing immediately and wait<br />

commands.<br />

4. Every firing line will be equipped with:<br />

4.1. a container painted green and<br />

with a visible sign “waste”;<br />

36<br />

Član 28<br />

Linija gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Razdaljina između linije gađanja i površine<br />

u koju udaraju meci mora biti najmanje <strong>10</strong> m<br />

dok razdaljina između linije gađanja i zida<br />

između linije gađanja mora biti najmanje 2 m.<br />

2. Linija gađanja se oprema automatskom<br />

signalizacijom za liniju gađanja koja aktivira<br />

crveno rotirajuće svetlo i zvuk za svaku liniju<br />

gađanja kada se linija gađanja pređe bez<br />

komande službenika za liniju gađanja.<br />

3. Aparat za sigurnosnu signalizaciju iz stava<br />

2. ovog člana može uključiti dispečer da bi<br />

signalizirao prekid gađanja u slučaju<br />

va<strong>nr</strong>ednog stanja:<br />

3.1. u slučaju da je aparat za<br />

sigurnosnu signalizaciju aktiviran, svi<br />

strelci odmah moraju da prestanu sa<br />

gađanjem, da spuste oružje, ostanu na<br />

mestu i čekaju komande.<br />

4. Svaka linija gađanja se mora opremiti:<br />

4.1. kontejnerom obojenim u zeleno<br />

sa vidljivim znakom: „otpad“;


mbishkrimin “mbeturina”;<br />

4.2. kontejner i lyer me <strong>të</strong> verdhë dhe<br />

me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />

mbishkrimin “Gëzhojë ”;<br />

4.3. kontejner i ngjyrosur me <strong>të</strong> kuqe<br />

për deponimin e municionit <strong>të</strong><br />

pasigurt; me shenjën me mbishkrimin<br />

“Municion i PASIGURT”.<br />

Neni 29<br />

Vendet e qitjes<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Distanca në mes vendeve <strong>të</strong> qitjes ësh<strong>të</strong> së<br />

paku një me<strong>të</strong>r.<br />

2. Distanca e vendit së qitjes ësh<strong>të</strong> së paku 1,<br />

5 m për armët e shkurtra dhe 2 m për armët e<br />

gjata.<br />

3. Vendet e qitjes ndahen nga njëra tjetra me<br />

ndarëse prej 1.5 m <strong>të</strong> gjerë dhe 1.7 m <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>.<br />

Skaji i sipërm ndarës ësh<strong>të</strong> 2 m mbi dysheme.<br />

4. Ndarëset ndërtohen nga rrjeti i metalit apo<br />

pllaka e mbyllur nga materialet që<br />

parandalojnë gëzhojat <strong>të</strong> mos pengojnë<br />

qi<strong>të</strong>sin pranë tij.<br />

5. Ndarëset ndahen nga vija e përparme në së<br />

paku 50 centimetra.<br />

4.2. a container painted yellow and<br />

with a visible sign: “ Cartridge cases”;<br />

4.3 a container painted red for<br />

depositing unsafe ammunition with a<br />

readable sign “UNSAFE<br />

Ammunition”.<br />

Article 29<br />

Firing points<br />

(firearms ranges only)<br />

1. The distance between the firing points shall<br />

be at least one meter.<br />

2. The length of the firing point shall be at<br />

least 1, 5 m for short firearms and 2 m for<br />

long firearms.<br />

3. The firing points shall be separated from<br />

one another with a screen of 1.5m wide and<br />

1.7m tall. The upper edge of the screen shall<br />

be 2 m above the ground.<br />

4. Screens shall be constructed of iron net or a<br />

closed plate out of materials that prevent<br />

ejected cases hindering the neighboring<br />

shooter.<br />

5. The screen shall proceed the front line at<br />

least50 centimeters.<br />

37<br />

4.2. kontejnerom obojenim u žuto sa<br />

vidljivim znakom: „prazne čaure“;<br />

4.3. kontejnerom obojenim u crveno<br />

za uklanjanje nesigurne municije i sa<br />

čitkim znakom „NESIGURNA<br />

municija“.<br />

Član 29<br />

Tačka gađanja<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Razdaljina između tački gađanja mora biti<br />

najmanje jedan metar.<br />

2. Dužina tačke gađanja mora biti najmanje<br />

1,5 m za kratko vatreno oružje i 2 m za dugo<br />

vatreno oružje.<br />

3. Tačke gađanja se međusobno odvajaju<br />

paravanom širine 1,5 m i visine 1,7 m. Gornja<br />

ivica paravana mora biti 2 m iznad poda.<br />

4. Paravan se gradi od gvozdene mreže ili<br />

zatvorene ploče od materijala koji može<br />

sprečiti da izbačene čaure ometaju susedne<br />

strelce.<br />

5. Paravan se postavlja najmanje 50 cm preko<br />

prednje linije.


6. Përpara apo anash vendit së qitjes te<br />

poligonet e mbyllura ësh<strong>të</strong> një tavolinë për<br />

vendosjen e armëve dhe municionit me<br />

gja<strong>të</strong>si <strong>të</strong> barabar<strong>të</strong> me gjerësinë e shtegut <strong>të</strong><br />

qitjes dhe me gjerësi prej së paku 40<br />

centimetra, kurse lar<strong>të</strong>sia e tavolinës ësh<strong>të</strong><br />

0,70 gjer në 1 me<strong>të</strong>r nga dyshemeja dhe duhet<br />

<strong>të</strong> je<strong>të</strong> e përshtatshme për nevojën e qi<strong>të</strong>sit.<br />

7. Vendet e qitjes do <strong>të</strong> numërohen dhe caqet<br />

e adresuara nga ai vend i qitjes do <strong>të</strong><br />

numërohen në mënyrë identike.<br />

8. Vendet e qitjes dhe caqet do <strong>të</strong><br />

identifikohen me ngjyra <strong>të</strong> ndryshme.<br />

Neni 30<br />

Caku<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />

1. Vija e cakut vendoset paralelisht me vijën e<br />

qitjes.<br />

2. Përpara sipërfaqes ku kryhet qitja mund <strong>të</strong><br />

vendosen perde me rrip gome me qëllim <strong>të</strong><br />

ndaljes së predhes që <strong>të</strong> mos kërcej prapa te<br />

personi që kryen qitjen.<br />

6. In front or on the side of firing points of the<br />

indoor shooting ranges there shall be a desk<br />

for laying down arms and ammunition with a<br />

length equal to the width of the shooting path<br />

and a width of minimum 40 centimeters,<br />

where as the height of the desk shall be 0,70<br />

to 1 meter from the floor an should be<br />

adjustable to the need of the shooter.<br />

7. Firing points will be numbered and targets<br />

addressed from that firing point will be<br />

identically numbered.<br />

8. Firing points and targets will be identified<br />

with different colors.<br />

Article 30<br />

Target<br />

(firearms ranges only)<br />

1. Target line shall be laid down parallel to<br />

the firing line.<br />

2. In front of the surface where the shooting is<br />

conducted, a rubber strip curtains can be set<br />

in order to prevent the bullet remains from<br />

bouncing back to the person conducting the<br />

shooting.<br />

38<br />

6. Ispred ili sa strane tačke gađanja u<br />

zatvorenim streljanama postavlja se sto za<br />

odlaganje oružja i municije, čija je dužina<br />

jednaka širini linije gađanja a širina najmanje<br />

40 cm, dok visina stola iznosi od 0,70 do 1 m<br />

od poda i trebalo bi da može da se<br />

prilagođava potrebi strelca.<br />

7. Tačka gađanja se obeležava brojem kojim<br />

se takođe obeležavaju i mete koje su<br />

povezane sa tom tačkom gađanja.<br />

8. Tačke gađanja i mete se identifikuju<br />

različitim bojama.<br />

Član 30<br />

Meta<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje)<br />

1. Linija meta se postavlja paralelno od linije<br />

gađanja.<br />

2. Ispred površine sa koje se gađa mogu se<br />

postaviti zavese od gumenih traka da bi se<br />

sprečilo da se ostaci od metka odbiju nazad<br />

do strelca.


3. Në poligonin e mbyllur mund <strong>të</strong> instalohet<br />

një sistem i transportimit <strong>të</strong> cakut që mund <strong>të</strong><br />

ke<strong>të</strong> pajisje që funksionon në mënyrë<br />

manuale apo sistem plo<strong>të</strong>sisht automatik që<br />

punon me rrymë elektrike.<br />

4. Muri, tavani dhe pjesët e ngritura në<br />

drejtim <strong>të</strong> lëvizjes së predhës mbulohet me<br />

material që nuk shkëlqen dhe anti-rikoshet,<br />

që ësh<strong>të</strong> rezistent ndaj zjarrit në pajtim me<br />

ligjet relevante.<br />

Neni 31<br />

Mbledhësi i predhave<br />

(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri me<br />

përjashtim <strong>të</strong> llojit I – 4)<br />

1. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> shërbejë për<br />

qëllimet e mëposhtme:<br />

1.1.mbron murin që mund <strong>të</strong> goditet<br />

direkt nga qitjet;<br />

1.2.parandalon rikoshetimin e<br />

predhave në goditje;<br />

1.3.minimizon prodhimin e copëzave<br />

që përmbajnë plumb <strong>të</strong> shpërndarë<br />

nga goditja.<br />

2. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> ndërtohet në<br />

kë<strong>të</strong> mënyrë:<br />

2.1. mbledhësi i predhave përbëhet<br />

nga vëllimi i rërës, ashtu që pjerrësia e<br />

3. Indoor shooting range can have a target<br />

transport system installed, which can be a<br />

handmade device or a completely automatic<br />

electrically powered system.<br />

4. The wall, ceiling and the erected parts in<br />

the direction of the movement of the fire arms<br />

bullet shall be covered with anti sparking and<br />

anti-ricochet material that resists fire in<br />

accordance to relevant laws.<br />

Article 31<br />

Bullet trap<br />

(firearms ranges only with exception of<br />

Type I - 4)<br />

1. The bullet trap must also serve the<br />

following purposes:<br />

1.1.protect the wall which can be<br />

directly shot against impacts;<br />

1.2. prevent the ricocheting of the<br />

projectiles at impact;<br />

1.3. Minimize the production of leadcontaining<br />

suspended particulates<br />

with impacts.<br />

2. The bullet trap must be constructed in the<br />

following manner:<br />

2.1. a bullet trap consisting of a sand<br />

body; the inclination of the sand body<br />

39<br />

3. Zatvorena streljana može imati ugrađen<br />

sistem za prenos meta, koji može biti ručno<br />

napravljena sprava ili potpuno automatski<br />

sistem sa električnim napajanjem.<br />

4. Zid, plafon i izgrađeni delovi u pravcu<br />

kretanja metka pokrivaju se nesvetlećim<br />

materijalom koji takođe sprečava rikošet i<br />

koji je otporan na požar u skladu sa važećim<br />

zakonima.<br />

Član 31<br />

Hvatač metka<br />

(samo za streljane u kojima se koristi<br />

vatreno oružje, osim tipa I-4)<br />

1. Hvatač metka mora služiti i u sledeće<br />

svrhe:<br />

1.1. da zaštiti zid koji može direktno<br />

primiti metak od udara;<br />

1.2. da spreči odbijanje projektila<br />

prilikom udara;<br />

1.3.da umanji proizvodnju<br />

suspendovanih čestica koje sadrže<br />

olovo, nakon udara.<br />

2. Hvatač metka se mora izgraditi na sledeći<br />

način:<br />

2.1. hvatač metka se sastoji od<br />

peščane kutije; nagib peščane kutije<br />

mora se napraviti slojem peska


vëllimit <strong>të</strong> rërës duhet <strong>të</strong> formohet nga<br />

një shtresë rëre me trashësi prej së<br />

paku 0.5 m, nuk duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> gradient<br />

prej më shumë se 2 shkallë<br />

(vertikalisht) me 3 shkallë<br />

(horizontalisht) dhe trashësia e anës së<br />

sipërme duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> së paku 1.2 m;<br />

2.2. veshje me pllaka çeliku me for<strong>të</strong>si<br />

Brinell prej 320 – 400 Hb i përbërë<br />

prej një shtrese me trashësi prej së<br />

paku 6 mm, <strong>të</strong> vendosura në kënd prej<br />

së paku 45° dhe më së shumti 70° me<br />

mure anësore <strong>të</strong> pllakave <strong>të</strong> çelikut me<br />

trashësi prej së paku prej 5 mm; në<br />

fund duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një kanal i pllakave<br />

<strong>të</strong> çelikut me trashësi prej së paku 5<br />

mm për mbledhje <strong>të</strong> predhave;<br />

2.3. rripat e pllakave <strong>të</strong> çelikut me<br />

for<strong>të</strong>si Brinell prej 320 – 400 Hb i<br />

përbërë prej një shtrese me trashësi<br />

prej së paku 6 mm, <strong>të</strong> vendosura në<br />

kënd ndërmjet 40° dhe 50°, me veshje<br />

me pllaka çeliku me trashësi prej së<br />

paku 5 mm;<br />

2.4. një sistem i dy rreshtave një-pasnjë<br />

afër njëri tjetrit por pa prekur njëri<br />

tjetrin, prej rripave <strong>të</strong> trashë <strong>të</strong> gomës<br />

me anë <strong>të</strong> ngush<strong>të</strong> kah qi<strong>të</strong>si, me<br />

gjerësi minimale për rresht prej 80<br />

cm, ku rreshti i parë i rripit duhet <strong>të</strong><br />

je<strong>të</strong> i këndit <strong>të</strong> vogël me boshtin e<br />

must be formed by a layer of sand<br />

with a thickness of at least 0.5 m, it<br />

may not have a gradient of more than<br />

2 degree (vertical) by 3 degree<br />

(horizontal) and the width of the top<br />

side must be at least 1.2 m;<br />

2.2. steel plating with a Brinell<br />

hardness of 320 - 400 Hb consisting<br />

of one layer with a thickness of at<br />

least 6 mm, placed at an angle of at<br />

least 45° and at most 70° with side<br />

walls of steel plating with a thickness<br />

of at least 5 mm; at the bottom there<br />

must be a channel of steel plating with<br />

a thickness of at least 5 mm for the<br />

collection of the projectiles;<br />

2.3. steel plating strips with a Brinell<br />

hardness of 320 - 400 Hb consisting<br />

of one layer with a thickness of at<br />

least 6 mm, placed at an angle<br />

between 40° and 50°, with a steel<br />

plating casing with a thickness of at<br />

least 5 mm;<br />

2.4. a system of two consecutive rows<br />

close to each other, but without<br />

touching each other, of thick rubber<br />

strips with the narrow side towards the<br />

shooter, with a minimum width per<br />

row of 80 cm, whereby the first row<br />

of strips must be at a slight angle to<br />

40<br />

debljine najmanje 0,5 m, a nagib ne<br />

sme biti veći od 2 stepena vertikalno i<br />

3 stepena horizontalno, a širina gornje<br />

strane mora biti najmanje 1,2 m;<br />

2.2. celična ploča ojačana sa 320-400<br />

Hb prema sistemu Brinell, sa jednim<br />

slojem debljine od najmanje 6 mm,<br />

koji se postavlja pod uglom od<br />

najmanje 45° i najviše 70°, sa<br />

čeličnim pločama sa strane debljine<br />

od najmanje 5 mm; pri dnu mora<br />

postojati kanal od čelične oplate<br />

debljine najmanje 5 mm za<br />

sakupljanje projektila;<br />

2.3. trake sa čeličnom oplatom<br />

ojačanom sa 320-400 Hb, sa jednim<br />

slojem debljine od najmanje 6 mm,<br />

koji se postavlja pod uglom između<br />

40° i 50°, i sa čeličnim okvirom<br />

debljine od najmanje 5 mm;<br />

2.4. sistem od dva uzastopna reda koja<br />

su blizu jedan drugom, ali se ne smeju<br />

dodirivati, od debelih gumenih traka<br />

sa uskom stranom okrenutom ka<br />

strelcu i širom po redu od najmanje 80<br />

cm, dok prvi red traka mora biti pod<br />

blagim uglom ka sredini prostora<br />

streljane a drugi red traka blago da


poligonit dhe rreshti i dy<strong>të</strong> i rripave<br />

me zhvendosje <strong>të</strong> vogël nga e para,<br />

dhe prapa këtij rreshti <strong>të</strong> dyfish<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

rripave duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> pllaka çeliku me<br />

trashësi minimale prej 5 mm.<br />

3. Për çdo lloj tje<strong>të</strong>r <strong>të</strong> mbledhësit <strong>të</strong> predhave<br />

propozimi duhet <strong>të</strong> paraqitet para Organit<br />

Kompetent për aprovim.<br />

4. Verifikimi i gjendjes së sigurisë së<br />

mbledhësit te predhave duhet <strong>të</strong> kontrollohet<br />

rregullisht dhe eshte ne pergjegjesi te<br />

mbajtesit te licences:<br />

4.1. konstatimet nga inspektori i<br />

organit kompetent per gjendjen e<br />

pasigurt te mbledhesit te predhave,<br />

mund te jene objekt i revokimit te<br />

licences.<br />

5.Konstruksionet nga paragrafi 2 dhe 3 te<br />

ketij neni duhet te kontrollohen rregullisht<br />

dhe deformimet eventuale te riparohen apo<br />

zevendesohen.<br />

6. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> pastrohet<br />

rregullisht ashtu që mos <strong>të</strong> formohen shtresa<br />

dhe siguria <strong>të</strong> mbetet ne nivel.<br />

7. Prapavija e cakut ku kryhet qitja ndërtohet<br />

prej materialit joreflektues.<br />

8. Pllakat e çelikut mbështeten për betoni ose<br />

muri dhe perforcohen përmes vidave<br />

zgjeruese ose pykë me majë <strong>të</strong> prerë, jo më<br />

shumë se 30 centimetra në qendër <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha<br />

the axis of the shooting range and the<br />

second row of strips with a slight<br />

displacement with respect to the first;<br />

behind this double row of strips there<br />

must be steel plating with a minimum<br />

thickness of 5 mm.<br />

3. For any other type of bullet trap the<br />

proposal must be presented to the Competent<br />

Body for approval.<br />

4. The verification of the safety condition of<br />

the bullet trap is to be implemented regularly<br />

and is responsibility of the licensee:<br />

4.1. finding by the inspector of the<br />

competent body of the condition of<br />

the bullet trap unsafe, can be subject<br />

to the revocation of the license.<br />

5. The construction mentioned in paragraph 2<br />

and 3 of this article shall be regularly<br />

controlled and possible deformation to be<br />

repaired or replaced.<br />

6. Projectiles must be regularly removed so<br />

that no cake can be formed and safety<br />

remains guaranteed.<br />

7. The target background where shooting is<br />

conducted shall be constructed out of no<strong>nr</strong>eflective<br />

material.<br />

8. Steel plates shall be supported by concrete<br />

or maso<strong>nr</strong>y and anchored by expansion bolts<br />

or toggle bolts with flush countersunk heads,<br />

not more than 30 centimeters on center of all<br />

41<br />

odstupa od prvog; iza ovog duplog<br />

reda traka mora se postaviti čelična<br />

oplata debljine od najmanje 5 mm.<br />

3. Za bilo koji drugi tip hvatača metka<br />

predlog se mora predstaviti nadležnom<br />

organu za odobravanje.<br />

4. Provera sigurnosnih uslova hvatača metka<br />

vrši se redovno i u odgovornosti je nosioca<br />

dozvole:<br />

4.1. ukoliko inspektor nadležnog<br />

organa utvrdi da je stanje hvatača<br />

metaka nesigurno, dozvola može biti<br />

oduzeta.<br />

5. Konstrukcija iz stava 2. i 3. ovog člana<br />

mora se redovno kontrolisati a moguće<br />

deformacije se moraju popraviti ili zameniti.<br />

6. Projektili se moraju redovno uklanjati da se<br />

ne bi stvorila ploča i da bi sigurnost ostala<br />

zagarantovana.<br />

7. Pozadina mete na koju se gađa mora biti<br />

izgrađena od nereflektujućeg materijala.<br />

8. Čelična oplata se podupire o beton ili ciglu<br />

a fiksira se produženim zavrtnjom ili<br />

klinastim zavrtnjom sa uvučenom glavom, ne<br />

većim od 30 cm u centru svih ivica svake<br />

oplate. Čelična oplata se ne sme izviti ili


skajeve <strong>të</strong> çdo pllake. Pllaka e çelikut nuk<br />

duhet <strong>të</strong> deformohet gjat perforcimit.<br />

9. Nyjat dhe vijat e skajeve mbështeten me<br />

pllakë <strong>të</strong> vazhdueshme prej 1.3 centimetra<br />

prej jo më pak se <strong>10</strong> centimetra <strong>të</strong> gjerë. Vidat<br />

zgjeruese futen në beton jo më pak se 5<br />

centimetra. Pllakat e çelikut duhet <strong>të</strong> kenë<br />

tehe <strong>të</strong> thyera në <strong>të</strong> gjitha nyjat.<br />

<strong>10</strong>. Nyjat janë <strong>të</strong> rrafshëta dhe <strong>të</strong> lëmuara dhe<br />

nuk do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> nyja horizontale në kapjen e<br />

pllakave <strong>të</strong> çelikut.<br />

11. Tehet e ekspozuara duhet <strong>të</strong> kenë pjerrësi<br />

prej 42 shkallëve.<br />

Neni 32<br />

Ventilimi<br />

1. Poligonet civile te qitjes duhet <strong>të</strong> pajisen<br />

me ventilim mekanik në a<strong>të</strong> mënyrë që<br />

substancat e dëmshme <strong>të</strong> liruara në ajër gjate<br />

qitjes <strong>të</strong> largohen në mënyrë efektive<br />

2. Sistemi i ventilimit duhet <strong>të</strong> dizajnohet në<br />

a<strong>të</strong> mënyrë që me ajër <strong>të</strong> pas<strong>të</strong>r <strong>të</strong> furnizohet<br />

prapa qi<strong>të</strong>sit dhe nxirret në lar<strong>të</strong>si <strong>të</strong><br />

mbledhësit <strong>të</strong> predhave.<br />

3. Instalimet e furnizimit me ajër duhet <strong>të</strong><br />

montohen me sigurese emergjente për<br />

përdorim në rast zjarri.<br />

edges of each plate. Steel plate must be free<br />

from buckle or wave after erection.<br />

9. Joints and edge lines shall be backed with<br />

continuous 1.3 centimeters plate no less than<br />

<strong>10</strong> centimeters wide. Expansion bolts<br />

penetrate concrete not less than 5 centimeters.<br />

Steel plates must have milled edges at all<br />

joints.<br />

<strong>10</strong>. Joints shall be flush and smooth and there<br />

shall be no horizontal joints in any steel plate<br />

work.<br />

11. Exposed edges must be beveled at 42<br />

degrees.<br />

Article 32<br />

Ventilation<br />

1. Civil shooting ranges must be equipped<br />

with mechanical ventilation in such a way<br />

that harmful substances released into the air<br />

during shooting are removed in an effective<br />

manner<br />

2. The ventilation system is to be designed in<br />

such a way that fresh air is supplied behind<br />

the shooters and is extracted at the height of<br />

the bullet trap.<br />

3. The air supply installation is to be fitted<br />

with an emergency stop for use in the event<br />

of a fire.<br />

42<br />

ljuljati nakon što se izgradi.<br />

9. Spojnice i ivice se moraju ojačati<br />

nastavljenom pločom od 1,3 cm dužine i<br />

najmanje <strong>10</strong> cm širine. Produženi zavrtnji<br />

moraju prodreti kroz beton najmanje 5 cm.<br />

Čelična oplata mora imati zarubljene ivice na<br />

svim spojnicama.<br />

<strong>10</strong>. Spojnice moraju biti velike i glatke a na<br />

čeličnoj oplati se ne smeju postavljati<br />

horizontalne spojnice.<br />

11. Izložene ivice se moraju iskositi pod<br />

uglom od 42 stepena.<br />

Član 32<br />

Ventilacija<br />

1. Civilne streljane moraju biti opremljene<br />

mehaničkom ventilacijom na takav način da<br />

se štetne supstance koje se ispuštaju u vazduh<br />

za vreme pucnjave uklone na efikasan način.<br />

2. Ventilacioni sistem se mora osmisliti tako<br />

da iza strelca dotiče svež vazduh i da se<br />

vazduh odvodi na visini hvatača metka.<br />

3. Instalacija za snabdevanje vazduhom se<br />

mora opremiti pregradom za zatvaranje u<br />

slučaju požara.


4. Masat e nevojshme ndërmerren për <strong>të</strong><br />

parandaluar emitimin anormal <strong>të</strong> pluhurit.<br />

5. Shpërndarja e grimcave <strong>të</strong> hedhura që<br />

përmbajnë plumb në sipërfaqen përqark duhet<br />

<strong>të</strong> parandalohet me një instalim <strong>të</strong> filtrit<br />

efektiv dhe <strong>të</strong> sigurt nga zjarri në njësinë<br />

nxjerrëse <strong>të</strong> sistemit për ventilim.<br />

6. Nxjerrja e gazrave duhet <strong>të</strong> rregullohet në<br />

mënyre që <strong>të</strong> shpërndahet leh<strong>të</strong>sisht (0.2<br />

m/s).<br />

Neni 33<br />

Ndriçimi emergjent<br />

1. Çdo poligon i mbyllur duhet <strong>të</strong> pajiset me<br />

ndriçim emergjent.<br />

2. Ndriçimi emergjent duhet <strong>të</strong> ndriçojë<br />

shenjat për <strong>të</strong> treguar daljen, veçanërisht<br />

daljet emergjente dhe rrugët dalëse<br />

emeregjente.<br />

Neni 34<br />

Poligonet e kombinuara<br />

Rregullat e parashkruara nga neni 3 gjer 30 <strong>të</strong><br />

këtij udhëzimi administrativ vlejnë për<br />

4. The necessary measures will be taken to<br />

prevent abnormal dust emission.<br />

5. The dispersion of lead-containing<br />

suspended particulates in the surrounding<br />

area is to be prevented by an effective and<br />

fire-safe filter installation on the extraction<br />

unit of the ventilation system.<br />

6. The extraction is to be arranged in such a<br />

way that gaseous effluents can easily and<br />

sufficiently be dispersed (0.2 m/s).<br />

Article 33<br />

Emergency lightning<br />

1. Every indoor shooting range must be<br />

equipped with emergency lighting.<br />

2. The emergency lightning must illuminate<br />

signs to indicate the exits, especially the<br />

emergency the exits and the emergency exit<br />

routes.<br />

Article 34<br />

Combined shooting ranges<br />

Rules prescribed from article 3 to article 30 of<br />

this administrative instruction shall apply to<br />

43<br />

4. Moraju se preduzeti neophodne mere za<br />

sprečavanje preterane emisije prašine.<br />

5. Raspršivanje suspendovanih čestica koje<br />

sadrže olovo u okruženju se mora sprečiti<br />

efikasnim filterima otpornim na požar u delu<br />

ventilacionog sistema za odvođenje vazduha.<br />

6. Odvođenje vazduha se vrši tako da se<br />

protok gasnih čestica može lako i dovoljno<br />

raspršiti (0.2 m/s).<br />

Član 33<br />

Osvetljenje za va<strong>nr</strong>edno stanje<br />

1.Svaka zatvorena streljana mora biti<br />

opremljena osvetljenjem za va<strong>nr</strong>edno stanje.<br />

2. Osvetljenje za va<strong>nr</strong>edno stanje mora<br />

osvetljivati znakove koji pokazuju izlaze,<br />

posebno izlaze u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja i<br />

pravac do izlaza u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja.<br />

Član 34<br />

Kombinovana streljana<br />

Pravila propisano od člana 3. do člana 30<br />

ovog administrativnog uputstva važe i za


poligonet e kombinuara civile <strong>të</strong> qitjes.<br />

Neni 35<br />

Poligonet e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

kategorizuara si I-5, O-5 dhe O-6<br />

1. Ekzistojnë tri lloje <strong>të</strong> poligoneve për qitje<br />

me shigje<strong>të</strong> (përveç harkut <strong>të</strong> kryqëzuar) që<br />

lejohen sipas rregulloreve te FITA-së:<br />

1.1.poligoni i hapur për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>;<br />

2.2. poligoni i mbyllur për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>;<br />

3.3. poligoni fushor për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>.<br />

Neni 36<br />

Poligoni i hapur për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

1. Poligoni duhet <strong>të</strong> përmbushë këto<br />

dispozita:<br />

1.1. poligoni do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> katror dhe çdo<br />

distancë duhet <strong>të</strong> matet me sak<strong>të</strong>si nga<br />

një pikë vertikale nën pikën e çdo<br />

fytyre <strong>të</strong> cakut në vijën e qitjes.<br />

Toleranca për dimensionet e fushës<br />

prej 90/70/60 metra ësh<strong>të</strong> ±30cm; për<br />

50/40/30 metra ± 15cm;<br />

1.2. vija e pritjes duhet <strong>të</strong> shënohet së<br />

paku pesë metra prapa vijës së qitjes;<br />

combined civil shooting ranges.<br />

Article 35<br />

Archery ranges categorized as I-5, O-5<br />

and O-6<br />

1. There are three types of shooting ranges for<br />

archery (except crossbows) allowed in line<br />

with the FITA rule books:<br />

1.1. outdoor archery range;<br />

2.2. indoor archery range;<br />

3.3. field archery range.<br />

Article 36<br />

Outdoor archery range<br />

1. The range must comply with the following<br />

provisions:<br />

1.1. the range will be squared off and<br />

each distance accurately measured<br />

from a point vertically beneath the<br />

gold of each target face to the<br />

shooting line. The tolerance for field<br />

dimensions at 90/70/60 meters is<br />

±30cm; at 50/40/30 meters ± 15cm;<br />

1.2. a waiting line will be marked at<br />

least five meters behind the firing line;<br />

44<br />

kombinovanu streljanu.<br />

Član 35<br />

Streljana za gađanje strelom<br />

kategorizovana kao tip I-5, O-5 i O-6<br />

1. Postoje tri vrste streljana za gađanje<br />

strelom (osim samostrelom) koje su<br />

dozvoljene u skladu sa knjigom pravila FITAe:<br />

1.1. otvorena streljana za gađanje<br />

strelom;<br />

2.2. zatvorena streljana za gađanje<br />

strelom;<br />

3.3. terenska streljana za gađanje<br />

strelom.<br />

Član 36<br />

Otvorena streljana za gađanje strelom<br />

1. Streljana mora zadovoljiti sledeće uslove:<br />

1.1. streljana mora biti pod pravim<br />

uglom i svaka razdaljina mora biti<br />

precizno izmerena od vertikalne tačke<br />

od lica mete do linije gađanja.<br />

Dozvoljena razdaljina za teren<br />

dimenzije 90/70/60 metara iznosi ±30<br />

cm; 50/40/30 metara ±15 cm;<br />

1.2. linija čekanja se obeležava na<br />

najmanje pet metara iza linije gađanja;


1.3 çdo mbaj<strong>të</strong>se e cakut vendoset në<br />

kënd në mes <strong>10</strong> shkallë dhe 15 shkallë<br />

nga vertikalja, por vija e mbaj<strong>të</strong>ses së<br />

cakut caktohet në kënd <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>;<br />

1.4 lar<strong>të</strong>sia e qendrave <strong>të</strong> goditjes në<br />

vije me mbaj<strong>të</strong>se te cakut në poligon<br />

duhet gjithmonë <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> kthyera<br />

drejt;<br />

1.5. duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një pikë e shënuar në<br />

vijen e qitjes përballë çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut. Gjithashtu do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> numri<br />

korrespondues në a<strong>të</strong> mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut në mes 1 dhe 2 metra para vijes<br />

së qitjes;<br />

1.6. duhet <strong>të</strong> garantohet hapësira<br />

minimale prej 80cm për qi<strong>të</strong>s;<br />

1.7. do <strong>të</strong> jenë vijat që zgjaten në<br />

këndet e drejta nga vija e qitjes në<br />

vijen e cakut;<br />

1.8. do <strong>të</strong> shënohet një vije prej 3<br />

metrave përpara vijes së qitjes.<br />

2. Kur publiku ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e qasjes, duhet <strong>të</strong><br />

ngri<strong>të</strong>n barrierat e përshtatshme rreth<br />

poligonit për <strong>të</strong> mbajtur spektatorët prapa.<br />

Këto barriera do <strong>të</strong> jenë së paku 20 metra larg<br />

nga fundi i vijës së cakut <strong>të</strong> vendosur në 90<br />

metra dhe nëse dëshirohet mund <strong>të</strong> reduktohet<br />

në vijë <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> prej së paku <strong>10</strong> metra larg<br />

nga skajet e vijës së qitjes. Kjo do <strong>të</strong> mbajë<br />

një margjinë prej afro 13 metra nga vija e<br />

1.3 each target butt will be set up at an<br />

angle of between about <strong>10</strong> degrees<br />

and about 15 degrees from the<br />

vertical, but a line of target butts will<br />

be set up all at the same angle;<br />

1.4 the height of the centers of the<br />

gold in a line of target butts on the<br />

range should look straight at all times;<br />

1.5. there will be a point marked on<br />

the firing line directly opposite each<br />

target butt. There will also be a<br />

number corresponding to that target<br />

butt between 1 and 2 meters in front<br />

of the shooting line;<br />

1.6. a minimum space of 80cm per<br />

athlete will be guaranteed;<br />

1.7. there will be lines extending at<br />

right angles from the firing line to the<br />

target line;<br />

1.8. A 3-meter line will be marked in<br />

front of the firing line.<br />

2. Where the public has the right of access,<br />

suitable barriers must be erected around the<br />

range to keep spectators back. These barriers<br />

will be at least 20 meters away from the ends<br />

of the target line set at 90 meters and may, if<br />

desired, reduce in a straight line to a<br />

minimum of <strong>10</strong> meters away from the ends of<br />

the firing line. This will maintain a margin of<br />

approximately 13 meters from the target line<br />

45<br />

1.3. držači meta se postavljaju pod<br />

uglom između <strong>10</strong> i 15 stepeni po<br />

vertikali, ali se linija držača meta<br />

postavlja pod istim uglom;<br />

1.4. visina centara na liniji držača<br />

meta u streljani trebalo bi da izgleda<br />

pravo;<br />

1.5. na liniji gađanja se obeležava<br />

tačka koja je direktno suprotna od<br />

svakog držača mete. Postavlja se i<br />

broj koji je isti kao i broj tog držača<br />

mete na 1 i 2 m ispred linije gađanja;<br />

1.6. između sportista mora postojati<br />

prostor od najmanje 80 cm;<br />

1.7. pod pravim uglom od linije<br />

gađanja postavljaju se linije do linije<br />

mete;<br />

1.8. linija od 3 metra se obeležava<br />

ispred linije gađanja.<br />

2. Tamo gde javnost ima pravo pristupa,<br />

moraju se izgraditi odgovarajuće barijere oko<br />

prostora streljane da bi se gledaoci odvojili.<br />

Ove barijere moraju biti najmanje 20 metara<br />

udaljene od kraja linije mete postavljene na<br />

90 metara i mogu, ako je potrebno, da se<br />

smanji prava linija za <strong>10</strong> metara od završetka<br />

linije gađanja. Mora se zadržati margina od<br />

otprilike 13 metara od linije mete kada se


cakut kur mbaj<strong>të</strong>set e cakut lëvizen përpara<br />

në 30 metra. Barrierat do <strong>të</strong> jenë së paku <strong>10</strong><br />

metra prapa vijës së pritjes. Barrierat duhet <strong>të</strong><br />

vendosen së paku 50m prapa vijës së cakut<br />

prej 90m. Kjo do <strong>të</strong> krijojë një zonë sigurie që<br />

rritet në 1<strong>10</strong> metra kur mbaj<strong>të</strong>set e cakut<br />

zhvendosen përpara në 30 metra.<br />

3. Distanca e sigurisë prej 50 metra mund <strong>të</strong><br />

reduktohet nëse bllokada adekuate e prapme,<br />

p.sh. rrjeta efikase, ngri<strong>të</strong>t ndonjë breg ose<br />

vendoset pajisje e ngjashme (por jo gardh ose<br />

rrethojë e depërtueshme). Mbrojtese ballore<br />

duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> mjaft e lar<strong>të</strong> për <strong>të</strong> ndalë<br />

shigjetat që kanë huqë majën e mbaj<strong>të</strong>se në<br />

90 metra.<br />

4. Caqet në rastin e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

quajtura figura që lejohen për përdorim në<br />

poligonet e hapura për qitje me shigje<strong>të</strong> janë<br />

si vijon:<br />

4.1. figura 122cm në diame<strong>të</strong>r; sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

4.2. figura 80cm, 80cm në diame<strong>të</strong>r;<br />

sipas rregullave <strong>të</strong> FITA.<br />

5. Figurat mund <strong>të</strong> vendosen ve<strong>të</strong>m në 90 ,80,<br />

70, 60, 50, 40 dhe 30 metra.<br />

6. Shenjat në poligonet e hapura për qitje me<br />

shigje<strong>të</strong>:<br />

6.1. madhësia e pjesës së përparme <strong>të</strong><br />

shenjës, pa marrë parasysh a ësh<strong>të</strong><br />

rrethore ose katrore, duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> së<br />

when the target butts are moved forward to 30<br />

meters. The barriers will be at least <strong>10</strong> meters<br />

behind the waiting line. The barriers must be<br />

set at least 50m beyond the 90m target line.<br />

This will create a safety zone increasing to<br />

1<strong>10</strong> meters when target butts have been<br />

moved forward to 30 meters.<br />

3. The safety distance of 50 meters may be<br />

reduced if an adequate backstop, e.g. efficient<br />

netting, a bank or similar device, is erected<br />

(not a hedge or penetrable fence). The<br />

backstop must be high enough to stop arrows<br />

which have just missed the top of the butt at<br />

90 meters.<br />

4. Targets in case of archery called faces<br />

allowed to be used in outdoor archery ranges<br />

are the following:<br />

4.1. the 122cm face, 122cm in<br />

diameter; according to FITA rules;<br />

4.2. the 80cm face, 80cm in diameter;<br />

according to FITA rules.<br />

5. Faces can be placed at 90, 80, 70, 60, 50,<br />

40 and 30 meters only.<br />

6 . Butts in the outdoor archery range:<br />

6.1. the size of the front of the butt,<br />

whether round or square, must be at<br />

least 124cm in any direction. This will<br />

46<br />

držači meta pomere unapred za 30 metara.<br />

Barijere se postavljaju na najmanje <strong>10</strong> metara<br />

iza linije čekanja. Barijere se moraju postaviti<br />

na najmanje 50 m iza linije mete od 90 m. To<br />

će stvoriti sigurnu zonu koja se povećava na<br />

1<strong>10</strong> metara kada se držači meta pomere<br />

napred za 30 metara.<br />

3. Bezbedna udaljenost od 50 metara može se<br />

smanjiti ako se izgradi odgovarajuća zaštitna<br />

mreža, npr: efikasna mreža, bankina ili slična<br />

sprava (ne živa ograda ili probojna ograda).<br />

Zaštitna mreža mora biti dovoljno visoka da<br />

spreči strele koje su promašile vrh držača na<br />

90 metara.<br />

4. Sledeće mete u slučaju gađanja strelom<br />

koje se nazivaju licem, dozvoljene su za<br />

korišćenje u otvorenim streljanama za<br />

gađanje iz strele:<br />

4.1. 122 cm lice, 122 cm prečnik; u<br />

skladu sa pravilima FITA-e;<br />

4.2. 80 cm lice, 80 cm prečnik, u<br />

skladu sa pravilima FITA-e.<br />

5. Lica se mogu postaviti samo na 90, 80, 70,<br />

60, 50, 40 i 30 metara.<br />

6. Držači u otvorenim streljanama za gađanje<br />

strelom:<br />

6.1. veličina prednje strane držača,<br />

bilo da je okrugao ili četvrtast, mora<br />

biti najmanje 124 cm u svakom


paku 124cm në çdo drejtim. Kjo do <strong>të</strong><br />

sigurojë se çdo shigje<strong>të</strong> që godet<br />

mbaj<strong>të</strong>sen e cakut dhe ato që huqin<br />

skajim më <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>m <strong>të</strong> zonës së<br />

pikëve megjitha<strong>të</strong> mbesin në mbaj<strong>të</strong>se<br />

<strong>të</strong> cakut.<br />

6.2. mbaj<strong>të</strong>set do <strong>të</strong> ngjiten fort për<br />

mbështe<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cilat do <strong>të</strong> kapen me<br />

kanxhë në tokë për <strong>të</strong> parandaluar<br />

shkuljen ose <strong>të</strong>rheqjen.<br />

6.3. do <strong>të</strong> mbulohet çdo pjesë e<br />

mbaj<strong>të</strong>ses ose mbështe<strong>të</strong>ses së saj që<br />

ka gjasa <strong>të</strong> dëmtimit.<br />

6.4. kujdesi ësh<strong>të</strong> i domosdoshëm, në<br />

veçanti nëse më shumë se një figurë<br />

shenjë vendoset në një mbaj<strong>të</strong>se ashtu<br />

që shigjetat që kalojnë tejpërtej<br />

mbaj<strong>të</strong>se nuk dëmtohen nga<br />

mbështe<strong>të</strong>sja.<br />

6.5. çdo mbaj<strong>të</strong>se ka numrin e cakut.<br />

Këta numra do <strong>të</strong> jenë 30cm <strong>të</strong> larta<br />

me figura <strong>të</strong> zeza me prapavijë <strong>të</strong><br />

verdhë, që alternojnë në figura <strong>të</strong><br />

verdha me prapavijë <strong>të</strong> zezë (p.sh. <strong>nr</strong>.<br />

1 i zi mbi <strong>të</strong> verdhën, <strong>nr</strong>. 2 i verdhë<br />

mbi <strong>të</strong> zezën, etj.). Numrat e cakut<br />

fiksohen përsipër ose nën qendër <strong>të</strong><br />

çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cakut, ashtu që janë <strong>të</strong><br />

qarta nga figura e cakut.<br />

ensure that any arrow hitting the butt<br />

and just missing the outermost edge of<br />

the scoring zone remains in the butt.<br />

6.2. butts will be firmly attached to<br />

supports, which will be pegged<br />

securely in the ground to prevent them<br />

from being blown or pulled over.<br />

6.3. any part of the butt or its support<br />

likely to damage an arrow will be<br />

covered.<br />

6.4. care is necessary, particularly<br />

when more than one target face is<br />

placed on the butt, that arrows passing<br />

through the butt are not damaged by<br />

the support.<br />

6.5. each butt will have a target<br />

number. These numbers will be 30cm<br />

tall with black figures on a yellow<br />

background, alternating with yellow<br />

figures on a black background (e.g.<br />

no. 1 black on yellow, no. 2 yellow on<br />

black, etc.). Target numbers will be<br />

fixed above or below the center of<br />

each target butt, so they are clear of<br />

the target face.<br />

47<br />

pravcu. To će obezbediti da svaka<br />

strela koja udari u držač i promaši<br />

krajnju ivicu mete ostane na držaču.<br />

6.2. držači se čvrsto podupiru<br />

stubovima koji se čvrsto ukopavaju u<br />

zemlju da bi se sprečilo da se obore ili<br />

izvuku.<br />

6.3. svaki deo držača ili njegovog<br />

stuba koji može da ošteti strelu<br />

prekriva se.<br />

6.4. potrebno je voditi računa,<br />

posebno kada se na držaču postavlja<br />

više od jednog lica mete, da strele<br />

koje prolaze kroz držač ne budu<br />

oštećene zbog stuba.<br />

6.5. svaki držač nosi broj mete. Ti<br />

brojevi moraju biti 30 cm visine sa<br />

crnim brojkama na žutoj pozadini<br />

naizmenično sa žutim brojkama na<br />

crnoj pozadini (npr: br. 1 crne boje na<br />

žutoj pozadini, br. 2 žute boje na crnoj<br />

pozadini, itd.). Brojevi meta se<br />

fiksiraju iznad ili ispod centra svakog<br />

držača da bi bili odvojeni od lica<br />

mete.


Neni 37<br />

Poligoni i mbyllur për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

1. Poligoni duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> në pajtim me këto<br />

dispozita:<br />

1.1. poligoni do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> katror dhe çdo<br />

distancë duhet <strong>të</strong> matet me sak<strong>të</strong>si nga<br />

një pikë vertikale nën pikën e çdo<br />

figure <strong>të</strong> cakut në vijën e qitjes.<br />

Toleranca për dimensionet e poligonit<br />

ësh<strong>të</strong> ±<strong>10</strong>cm për 25/18 metra;<br />

1.2. vija e pritjës duhet <strong>të</strong> shënohet së<br />

paku 3 metra prapa vijës së qitjes;<br />

1.3 çdo mbaj<strong>të</strong>se e cakut mund <strong>të</strong><br />

vendoset në çdo kënd në mes<br />

vertikales dhe <strong>10</strong> shkallë nga<br />

vertikalja, por vija e mbaj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong><br />

cakut caktohet në kënd <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>;<br />

1.4 lar<strong>të</strong>sia e qendrave <strong>të</strong> goditjes në<br />

vijë me mbaj<strong>të</strong>se te cakut në poligon<br />

duhet gjithmonë <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> kthyera<br />

drejt;<br />

1.5. duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një pikë e shënuar në<br />

vijën e qitjes përballë çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut. Gjithashtu do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> numri<br />

korrespondues në a<strong>të</strong> mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />

cakut në mes 1 dhe 2 metra para vijës<br />

së qitjes;<br />

1.6. duhet <strong>të</strong> garantohet hapësira<br />

minimale prej 80cm për qi<strong>të</strong>s.<br />

1.7. një vijë prej 3 metrash shënohet<br />

Article 37<br />

Indoor archery range<br />

1. The range must comply with the following<br />

provisions:<br />

1.1. the range will be squared off and<br />

each distance accurately measured<br />

from a point vertically beneath the<br />

gold of each target face to the firing<br />

line. The tolerance for range<br />

dimensions is ± <strong>10</strong>cm at 25/18 meters.<br />

1.2. a waiting line will be marked at a<br />

distance of at least 3 meters behind<br />

the firing line;<br />

1.3 the target butts may be set up at<br />

any angle between vertical and about<br />

<strong>10</strong> degrees from the vertical, but the<br />

line of target butts will be set up all at<br />

the same angle;<br />

1.4 the height of the centers of the<br />

gold of the same type of face should<br />

look straight at all times;<br />

1.5. there will be a point marked on<br />

the shooting line directly opposite<br />

each target butt. There will also be a<br />

number corresponding to that target<br />

butt between 1 and 2 meters in front<br />

of the firing line;<br />

1.6. a minimum space of 80cm per<br />

athlete will be guaranteed.<br />

1.7. a 3-meter line will be marked in<br />

48<br />

Član 37<br />

Zatvorena streljana za gađanje strelom<br />

1. Streljana mora zadovoljiti sledeće uslove:<br />

1.1. streljana mora biti pod pravim<br />

uglom i svaka razdaljina mora biti<br />

precizno izmerena od vertikalne tačke<br />

od lica mete do linije gađanja.<br />

Dozvoljena razdaljina iznosi ±<strong>10</strong> cm<br />

na 25/18 metara;<br />

1.2. linija čekanja se obeležava na<br />

najmanje 3 m iza linije gađanja;<br />

1.3. držači meta se postavljaju pod<br />

bilo kojim uglom između vertikale i<br />

pod uglom od oko <strong>10</strong> stepeni po<br />

vertikali ali se linija držača meta<br />

postavlja pod istim uglom;<br />

1.4. visina centara na liniji držača<br />

meta u streljani trebalo bi da izgleda<br />

pravo;<br />

1.5. na liniji gađanja se obeležava<br />

tačka koja je direktno suprotna od<br />

svakog držača mete. Postavlja se i<br />

broj koji je isti kao i broj tog držača<br />

mete na 1 i 2 m ispred linije gađanja;<br />

1.6. između sportista mora postojati<br />

prostor od najmanje 80 cm;<br />

1.7. linija od 3 metra se obeležava


përpara vijës së qitjes;<br />

1.8. duhet <strong>të</strong> merret parasysh burimi i<br />

dri<strong>të</strong>s, natyrore ose artificiale, dhe<br />

efekti i saj në figurat e cakut.<br />

2. Nëse diktohet nga madhësia e sallës, do <strong>të</strong><br />

ngri<strong>të</strong>n barrierat e përshtatshme rreth<br />

poligonit për <strong>të</strong> mbajtur spektatorët prapa.<br />

Këto barriera do <strong>të</strong> jenë së paku <strong>10</strong> metra larg<br />

nga fundi i vijës së cakut dhe caktohen në së<br />

paku 5 metra prapa vijes së pritjes. Asnjë<br />

spektator nuk do <strong>të</strong> lejohet që <strong>të</strong> kalojë kë<strong>të</strong><br />

vijë. Kur madhësia e sallës nuk kërkon<br />

ngritjen e barrierave anësore, spektatorët nuk<br />

do <strong>të</strong> lejohen përtej barrierës së vendosur<br />

prapa vijes së pritjes.<br />

3. Caqet në rastin e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

quajtura fytyra që lejohen <strong>të</strong> përdoren në<br />

poligonet e mbyllura për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

poligone janë si vijon:<br />

3.1. figura 60cm në diame<strong>të</strong>r, sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.2. figura trekëndëshe me tri Figura<br />

prej 60cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.3. figura vertikale me tri Figura<br />

60cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.4. figura 40cm në diame<strong>të</strong>r, sipas<br />

rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.5. figura trekëndëshe me tri Figura<br />

prej 40cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />

3.6. figura vertikale me tri Figura<br />

front of the firing line;<br />

1.8. source of light, whether natural or<br />

artificial, and its effect on the target<br />

faces should be considered.<br />

2. Where the size of the hall dictates, suitable<br />

barriers will be erected around the range to<br />

keep spectators back. These barriers will be at<br />

least <strong>10</strong> meters from the ends of the target<br />

line and will be at a minimum of 5 meters<br />

behind the waiting line No spectators are<br />

allowed beyond the target line. Where the<br />

size of the hall does not require the erection<br />

of side barriers no spectators are allowed<br />

beyond the barrier situated behind the waiting<br />

line.<br />

3. Targets in case of archery called faces<br />

allowed to be used in indoor archery ranges<br />

are the following:<br />

3.1. the 60cm diameter face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.2. the 60cm triangular triple face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.3. the 60cm vertical triple face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.4. the 40cm diameter face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.5. the 40cm triangular triple face,<br />

according to FITA rules;<br />

3.6. the 40cm vertical triple face,<br />

49<br />

ispred linije gađanja;<br />

1.8. potrebno je voditi računa o uticaju<br />

izvora svetlosti na lica meta, bilo da je<br />

on prirodni ili veštački.<br />

2. U zavisnosti od veličine sale, postavljaju se<br />

odgovarajuće barijere da bi se odvojili<br />

gledaoci. Ove barijere moraju biti najmanje<br />

<strong>10</strong> metara udaljene od kraja linije mete i<br />

najmanje 5 metara iza linije čekanja.<br />

Gledaocima nije dozvoljen pristup preko<br />

linije mete. Ukoliko zbog veličine sale nije<br />

moguće izgraditi barijere sa strane,<br />

gledaocima nije dozvoljen pristup preko<br />

barijera postavljenih iza linije čekanja.<br />

3. Sledeće mete u slučaju gađanja strelom<br />

koje se nazivaju licem, dozvoljene su za<br />

korišćenje u otvorenim streljanama za<br />

gađanje iz strele:<br />

3.1. 60 cm prečnik lica, u skladu sa<br />

pravilima FITA-e.<br />

3.2. 60 cm trouglastog trostrukog lica,<br />

u skladu sa pravilima FITA-e.<br />

3.3. 60 cm vertikalnog trostrukog lica,<br />

u skladu sa pravilima FITA-e;<br />

3.4. 40 cm prečnika lica, u skladu sa<br />

pravilima FITA-e;<br />

3.5. 40 cm trouglastog trostrukog lica,<br />

u skladu sa pravilima FITA-e;<br />

3.6. 40 cm vertikalnog trostrukog lica,


40cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA.<br />

4. Caqet mund <strong>të</strong> vendosen në 18 dhe 25<br />

metra.<br />

5. Vendgoditjet në poligonin e brendshëm për<br />

qitje me shigje<strong>të</strong>:<br />

5.1. madhësia e pjesës së përparme <strong>të</strong><br />

shenjës, pa marrë parasysh a ësh<strong>të</strong><br />

rrethore ose katrore, duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong><br />

mjaft e madhe për <strong>të</strong> siguruar se çdo<br />

shigje<strong>të</strong> që godet mbaj<strong>të</strong>sen dhe ato që<br />

huqin skajim më <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>m <strong>të</strong> zonës<br />

së pikëve megjitha<strong>të</strong> mbesin në<br />

mbaj<strong>të</strong>se;<br />

5.2. do <strong>të</strong> mbulohet çdo pjesë e<br />

mbaj<strong>të</strong>ses ose mbështe<strong>të</strong>ses së saj që<br />

ka gjasa <strong>të</strong> dëmtimit. Duhet kushtuar<br />

kujdes në veçanti kur më shumë se një<br />

fytyrë cak vendoset në një mbaj<strong>të</strong>ses<br />

ashtu që shigjeta që kalon tejpërtej<br />

mbaj<strong>të</strong>ses nuk dëmtohet nga<br />

mbështe<strong>të</strong>sja;<br />

5.3. mbaj<strong>të</strong>set kanë numrin e cakut.<br />

Këta numra do <strong>të</strong> jenë 30cm <strong>të</strong> larta<br />

me figura <strong>të</strong> zeza me prapavijë <strong>të</strong><br />

verdhë, që alternojnë me figura <strong>të</strong><br />

verdha në prapavijë <strong>të</strong> zezë (p.sh. <strong>nr</strong>. 1<br />

i zi mbi <strong>të</strong> verdhën, <strong>nr</strong>. 2 i verdhë mbi<br />

<strong>të</strong> zezën, etj.). Numrat e cakut do <strong>të</strong><br />

fiksohen përsipër ose nën qendrën e<br />

çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cakut, ashtu që<br />

according to FITA rules.<br />

4. Targets can be put on 18 and 25 meters.<br />

5. Butts in the indoor archery range:<br />

5.1. the size of the front of the butt,<br />

whether round or square, must be<br />

large enough to ensure that any arrow<br />

hitting the butt and just missing the<br />

outermost edge of the scoring zone<br />

remains in the butt;<br />

5.2. any part of the butt or its support<br />

likely to damage an arrow will be<br />

covered. Care is necessary,<br />

particularly when more than one<br />

target face is placed on the butt, that<br />

arrows passing through the butts are<br />

not damaged by the support;<br />

5.3. the butts will have target<br />

numbers. These numbers will be 30cm<br />

tall with black figures on a yellow<br />

background, alternating with yellow<br />

figures on a black background (e.g.<br />

no. 1 black on yellow, no. 2 yellow on<br />

black, etc.). Target numbers will be<br />

affixed above or below the centre of<br />

each target butt, so they are clear of<br />

50<br />

u skladu a pravilima FITA-e.<br />

4. Mete se mogu postaviti na 18 i 25 metara.<br />

5. Držači u zatvorenim streljanama za<br />

gađanje strelom:<br />

5.1. veličina prednje strane držača,<br />

bilo da je okrugao ili četvrtast, mora<br />

biti najmanje 124 cm u svakom<br />

pravcu. To će obezbediti da svaka<br />

strela koja udari u držač i promaši<br />

krajnju ivicu mete ostane na držaču;<br />

5.2. svaki deo držača ili njegovog<br />

stuba koji može da ošteti strelu<br />

prekriva se. Potrebno je voditi računa,<br />

posebno kada se na držaču postavlja<br />

više od jednog lica mete, da strele<br />

koje prolaze kroz držač ne budu<br />

oštećene zbog stuba;<br />

5.3. svaki držač nosi broj mete. Ti<br />

brojevi moraju biti 30 cm visine sa<br />

crnim brojkama na žutoj pozadini<br />

naizmenično sa žutim brojkama na<br />

crnoj pozadini (npr: br. 1 crne boje na<br />

žutoj pozadini, br. 2 žute boje na crnoj<br />

pozadini, itd.). Brojevi meta se<br />

fiksiraju iznad ili ispod centra svakog<br />

držača da bi bili odvojeni od lica


dallohen qar<strong>të</strong> nga fytyra e cakut.<br />

Neni 38<br />

Poligoni fushor për qitje me shigje<strong>të</strong><br />

1. Poligoni fushor për qitje me shigje<strong>të</strong> do <strong>të</strong><br />

aranzhohet ashtu që pikat e qitjes dhe caqet<br />

mund <strong>të</strong> arrihen pa vështirësi <strong>të</strong> panevojshme,<br />

rrezik ose humbje kohe.<br />

2. Stazat fushore duhet <strong>të</strong> jenë sa më <strong>të</strong><br />

ngjeshura.<br />

3. Distanca në këmbë nga sipërfaqja qendrore<br />

(grumbullimi) gjer në cakun më <strong>të</strong> largët nuk<br />

duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> përtej një (1) kilome<strong>të</strong>r ose 15<br />

minuta ecje normale.<br />

5. Dallimi maksimal në mes <strong>të</strong> pikës më <strong>të</strong><br />

lar<strong>të</strong> dhe më <strong>të</strong> ul<strong>të</strong> në një staze nuk duhet <strong>të</strong><br />

je<strong>të</strong> mbi <strong>10</strong>0m.<br />

6. Caqet do <strong>të</strong> shënohen në a<strong>të</strong> mënyrë për <strong>të</strong><br />

mundësuar llojllojshmërinë maksimale dhe<br />

përdorimin më <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong> terrenit.<br />

7. Mbështe<strong>të</strong>set do <strong>të</strong> sigurojnë margjinën<br />

prej së paku 5cm jash<strong>të</strong> zonës se pikëve <strong>të</strong><br />

figures së vendosur mbi <strong>të</strong>. Në asnjë pikë<br />

figura e cakut nuk guxon <strong>të</strong> je<strong>të</strong> më pak se<br />

15cm nga toka. Në <strong>të</strong> gjitha rastet, pa marrë<br />

parasysh terrenin, mbështe<strong>të</strong>sja duhet <strong>të</strong><br />

vendoset në vend <strong>të</strong> arsyeshëm pingul në<br />

vijen e fushëpamjes së shigjetarit.<br />

the target face.<br />

Article 38<br />

Field archery range<br />

1. The field archery range will be arranged so<br />

that the firing points and the targets can be<br />

reached without undue difficulty, hazard or<br />

waste of time.<br />

2. Field courses should be as condensed as<br />

possible.<br />

3. The walking distance from the central<br />

(assembly) area to the furthest target should<br />

be no more than one (1) kilometer or 15<br />

minute normal walking.<br />

5. The maximum difference between the<br />

highest and the lowest point in a course<br />

should not be more than <strong>10</strong>0m.<br />

6. The targets will be laid out in such order as<br />

to allow maximum variety and best use of the<br />

terrain.<br />

7. The buttresses will provide for a margin of<br />

at least 5cm outside the lowest scoring<br />

zone(s) of the face(s) placed upon it. At no<br />

point may any target face be less than 15cm<br />

from the ground. In all instances, regardless<br />

of the terrain, the buttress should be placed<br />

reasonably perpendicular to the athlete’s line<br />

of sight.<br />

51<br />

mete.<br />

Član 38<br />

Terenska streljana za gađanje strelom<br />

1. Terenska streljana za gađanje strelom se<br />

gradi tako da se do tački gađanja i meta može<br />

stići bez velikih poteškoća, opasnosti ili<br />

gubljenja vremena.<br />

2. Tereni bi trebalo da budu što više sažeti.<br />

3. Pešačka udaljenost od centralne zone<br />

(mesta skupljanja) do najdalje mete ne bi<br />

trebalo da bude veća od 1 kilometra ili 15<br />

minuta normalnog hoda.<br />

5. Najveća razlika između najviše i najniže<br />

tačke terena ne bi trebalo da bude veća od<br />

<strong>10</strong>0m.<br />

6. Mete se postavljaju tako da omoguće<br />

raznovrsnu i najbolju iskorišćenost terena.<br />

7. Stubovi podupirači bi trebalo da obezbede<br />

marginu od najmanje 5 cm van najniže zone<br />

mete i lica koje se na nju stavlja. Nijedno lice<br />

mete ne sme biti postavljeno na manje od 15<br />

cm iznad zemlje. Bez obzira na teren, stubovi<br />

podupirači se uvek postavljaju uspravno u<br />

liniji koju sportista može da vidi.


8. Të gjitha caqet do <strong>të</strong> numërohen një pas<br />

një. Numrat nuk do <strong>të</strong> jenë më pak se 20cm <strong>të</strong><br />

larta dhe do <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> zeza mbi <strong>të</strong> verdhën ose<br />

<strong>të</strong> verdha mbi <strong>të</strong> zezën dhe do <strong>të</strong> vendosen 5-<br />

<strong>10</strong>m para cakut.<br />

9. Duhet <strong>të</strong> vendosen shenjat e dukshme<br />

drejtuese që tregojnë shtegun nga caku në cak<br />

në intervale adekuate për <strong>të</strong> siguruar lëvizjen<br />

e sigurt dhe <strong>të</strong> leh<strong>të</strong> përgja<strong>të</strong> stazes.<br />

<strong>10</strong>. Barrierat e përshtatshme do <strong>të</strong> vendosen<br />

në staze, kurdo që ësh<strong>të</strong> e nevojshme, për <strong>të</strong><br />

mbajtur spektatorët në distancë <strong>të</strong> sigurt por<br />

duke i siguruar atyre pamjen më <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong><br />

mundshme <strong>të</strong> garës. Ve<strong>të</strong>m ata persona që<br />

janë te akredituar lejohen në poligon brenda<br />

barrierave.<br />

11. Caqet e lejuara për përdorim janë:<br />

11.1. figura 80cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA;<br />

11.2. figura 60cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA;<br />

11.3. figura 40cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA;<br />

11.4. figura 20cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />

FITA.<br />

12. Vendosja e cakut:<br />

8. All targets will be numbered in succession.<br />

The numbers will be no less than 20cm tall<br />

and will be black on yellow or yellow on<br />

black and will be placed 5-<strong>10</strong>m before<br />

reaching the shooting pegs for that target.<br />

9. Clearly visible direction signs indicating<br />

the route from target to target must be placed<br />

at adequate intervals to ensure safe and easy<br />

movement along the course.<br />

<strong>10</strong>. Suitable barriers will be placed around the<br />

course, wherever necessary, to keep<br />

spectators at a safe distance while still giving<br />

them the best possible view of the<br />

competition. Only those persons having the<br />

proper accreditation will be allowed on the<br />

range inside of the barriers.<br />

11. The targets allowed to be used are the<br />

following:<br />

11.1. the 80cm face, according to<br />

FITA rules;<br />

11.2. the 60cm face, according to<br />

FITA rules;<br />

11.3. the 40cm face, according to<br />

FITA rules;<br />

11.4. the 20cm face, according to<br />

FITA rules.<br />

12. Target set-up:<br />

52<br />

8. Sve mete moraju da imaju redne brojeve.<br />

Brojevi moraju biti najmanje 20 cm visine, u<br />

crnožutoj ili žutocrnoj kombinaciji, i stavljaju<br />

se na 5-<strong>10</strong> m udaljenosti od oznake za<br />

gađanje na toj meti.<br />

9. Jasno vidljivi znaci koji pokazuju pravac<br />

od mete do mete moraju se postaviti na<br />

odgovarajućoj udaljenosti da bi se obezbedilo<br />

bezbedno i lako kretanje na terenu.<br />

<strong>10</strong>. Odgovarajuće barijere se postavljaju oko<br />

terena, kad god je to potrebno, da bi gledaoci<br />

ostali na bezbednoj udaljenosti a da pri tom<br />

imaju najbolji mogući pogled na teren u toku<br />

nadmetanja. Samo ona lica koja imaju<br />

odgovarajuću akreditaciju mogu dobiti<br />

pristup terenu unutar barijera.<br />

11. Sledeće mete su dozvoljene:<br />

11.1. 80 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e;<br />

11.2. 60 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e;<br />

11.3. 40 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e;<br />

11.4. 20 cm lica, u skladu sa pravilima<br />

FITA-e.<br />

12. Izgled mete:


12.1. figura 40cm do <strong>të</strong> vendosën 4<br />

për mbështe<strong>të</strong>se në formë <strong>të</strong> katrorit;<br />

12.2. figura 20cm do <strong>të</strong> vendosen 12<br />

për mbështe<strong>të</strong>se, nga tri në secilën nga<br />

ka<strong>të</strong>r kolonat vertikale;<br />

12.3. figura 60cm: në distanca <strong>të</strong><br />

shënuara 2 fytyra prej nga 60cm mund<br />

<strong>të</strong> vendosen për mbështe<strong>të</strong>se. Qendrat<br />

e <strong>të</strong> dy figurave do <strong>të</strong> formojnë një<br />

vije horizontale.<br />

Neni 39<br />

Mbajtja e <strong>të</strong> dhënave<br />

Mbajtja e <strong>të</strong> dhënave e përshkruar ne ke<strong>të</strong><br />

udhëzim administrativ bëhet sipas ligjeve<br />

relevante.<br />

Neni 40<br />

Poligonet e qitjes ekzistuese kanë për obligim<br />

<strong>të</strong> prmbushin kushtet e përshkruara ne ligjin<br />

për armë brenda 6 muajve pas hyrjes ne fuqi<br />

<strong>të</strong> këtij udhëzimi administrativ.<br />

12.1. 40cm faces will be placed 4 per<br />

buttress in the form of a square;<br />

12.2. 20cm faces will be 12 per<br />

buttress in four vertical columns of<br />

three;<br />

12.3. 60cm faces: at marked distances<br />

2 60cm faces may be placed per<br />

buttress. The centers of both faces will<br />

form a horizontal line.<br />

Article 39<br />

Record keeping<br />

Record keeping prescribed in this<br />

administrative instruction will be performed<br />

in accordance with relevant laws.<br />

Article 40<br />

Existing shooting ranges have the obligation<br />

to fulfill the criteria described in the law on<br />

weapons within 6 months after coming into<br />

force of this administrative instruction.<br />

53<br />

12.1. 4 mete od 40 cm se postavljaju<br />

po podupiraču u obliku kvadrata;<br />

12.2. 12 meta od 20 cm se postavlja<br />

po podupiraču u tri stuba po četiri;<br />

12.3. Mete od 60 cm: na označenoj<br />

udaljenosti mogu se postaviti 2 mete<br />

od 60 cm po podupiraču. Centar na<br />

obe mete čini vodoravnu liniju.<br />

Član 39<br />

Vođenje evidencije<br />

Vođenje evidencije propisano ovim<br />

administrativnim uputstvom vrši se u skladu<br />

sa relevantnim zakonima.<br />

Član 40<br />

Postojeće streljane su u obavezi da zadovolje<br />

kriterijume opisane u zakonu o oružju u roku<br />

od 6 meseci nakon stupanja na snagu ovog<br />

administrativnog uputstva.


Republika e Kosovës<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Organi që e lëshon:<br />

Numri i formularit:<br />

Data:<br />

Organi kompetent me kë<strong>të</strong> miraton se kompania vijuese:<br />

Emri i kompanisë<br />

Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />

biznesit<br />

Lloji i licencës<br />

Shoqata e gjuetarëve<br />

Shoqata e qitjes sportive<br />

Qendra e trajnimit<br />

Numri i licencës<br />

Vendi<br />

Numri dhe rruga<br />

Komuna<br />

Kodi postar<br />

Lejohet që <strong>të</strong> operojë me poligonin civil me këto specifikacione<br />

Kategoria<br />

e<br />

poligonit<br />

Klasifikimi Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />

lejuara<br />

I hapur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Disk/kurth/argji<br />

lë<br />

LICENCA PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />

Kalibrat e lejuar<br />

55<br />

Shtojca A


I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Organi kompetent me kë<strong>të</strong> njofton kompaninë në fjalë se ky pajtim<br />

ësh<strong>të</strong> i vlefshëm ve<strong>të</strong>m gjer më (vlefshmëri <strong>10</strong> vjeçare):<br />

Nënshkrimi:<br />

Emri dhe mbiemri<br />

Autoriteti që e lëshon<br />

56


Republika e Kosovës<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Emri i kompanisë<br />

Emri i personit<br />

përgjegjës<br />

Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />

biznesit<br />

Lloji i licencës<br />

Numri i licencës<br />

Vendi<br />

Shoqata e gjuetarëve<br />

Shoqata e qitjes sportive<br />

Qendra e trajnimit<br />

Numri dhe rruga<br />

Komuna<br />

Kodi postar<br />

Kërkesa për <strong>të</strong> operuar me poligonin civil me këto specifikacione<br />

Kategoria<br />

e<br />

poligonit<br />

Klasifikimi<br />

I hapur Armë<br />

<strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

KËRKESA PËR LICENCË PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />

Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />

lejuara<br />

Kalibrat e lejuar<br />

57<br />

Shtojca B


Disk/kurth/argji<br />

lë<br />

I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Në aneks <strong>të</strong> këtij dokumenti janë siguruar këto dokumente<br />

Personi përgjegjës për dokumentacion<br />

Certifikata e biznesit<br />

Kopja e licencës së lëshuar nga organi kompetent<br />

Certifikata e depos<br />

Dëshmia se nuk ësh<strong>të</strong> nën hetime penale<br />

Vizatimi i lokacionit<br />

Numri i punëtorëve <strong>të</strong> certifikuar (ve<strong>të</strong>m KDP)<br />

Kërkuesi vërteton se ai/ajo ësh<strong>të</strong> gati për inspektim për certifikim dhe ricertifikim <strong>të</strong> poligonit civil.<br />

Nënshkrimi:<br />

Emri dhe mbiemri<br />

Kërkuesi (Personi<br />

përgjegjës)<br />

Institucioni pranues<br />

58


Së bashku me kë<strong>të</strong> kërkesë janë paguar këto<br />

taksa:<br />

EURO<br />

59


Republika e Kosovës<br />

<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />

Certifikata e sigurisë për poligonin civil <strong>të</strong> qitjes<br />

Organi që e lëshon:<br />

Numri i formularit:<br />

Data:<br />

Organi<br />

kompetent miraton se kompania e posh<strong>të</strong>shënuar:<br />

Emri i kompanisë<br />

Emri i personit<br />

përgjegjës<br />

Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />

biznesit<br />

Lloji i licencës<br />

Numri i licencës<br />

Vendi<br />

Lokacioni i<br />

poligonit<br />

Shoqata e gjuetarëve<br />

Shoqata e qitjes sportive<br />

Qendra e trajnimit<br />

Numri dhe rruga<br />

Komuna<br />

Kodi postar<br />

CERTIFIKATA E SIGURISË PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />

60<br />

Shtojca C


Dhe pas inspektimit <strong>të</strong> kryer më (data):<br />

S e poligoni me këto specifikacione shpallet i sigurt<br />

Kategoria<br />

Klasifikimi Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />

e<br />

poligonit<br />

lejuara<br />

I hapur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Disk/kurth/arg<br />

jilë<br />

I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />

shkurtra<br />

Armë <strong>të</strong> gjata<br />

Dhe se lejohen këto punë:<br />

Punët e lejuara<br />

Nënshkrimi:<br />

Emri dhe mbiemri<br />

Kalibrat e lejuar<br />

61


S ë bashku me kë<strong>të</strong> kërkesë janë paguar këto<br />

taksa:<br />

Inspektori Data:<br />

EURO<br />

62


1. Përkufizimi i zonës së rrezikut<br />

Modelet e zonës së rrezikut për poligonin civil <strong>të</strong> qitjes<br />

Shtojca D<br />

Zona e rrezikut për poligon përcaktohet si zona kah caku, përpara dhe kah çdo anë e pikës së qitjes, që<br />

përcaktohet brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit <strong>të</strong> përcaktuar nga praktika aktuale më e mirë, për <strong>të</strong> kapur fishekët<br />

që kalojnë përmbi ose përtej bllokadës së prapme<br />

dhe/ose mureve anësore ose fortifikimit. Këto përfshijnë<br />

gjuajtjen përtej caqeve dhe fishekët që rikoshetojnë jash<strong>të</strong> caqeve, bllokadës së prapme, dhe sipërfaqeve<br />

tjera <strong>të</strong> poligonit (p.sh. dyshemeja e poligonit).<br />

Dizajnimi i zonës së rrezikut nuk merr parasysh <strong>të</strong> gjitha qitjet e shkrepura qëllimisht që shkelin disiplinën e<br />

poligonit<br />

ose shkelin<br />

Urdhrat Standard <strong>të</strong> Poligonit. Kur ka dëshmi <strong>të</strong> qitjes së tillë <strong>të</strong> egër a<strong>të</strong>herë vendi ku ësh<strong>të</strong><br />

evidentuar ajo duhet <strong>të</strong> përfshihet në zonën e rrezikut, dhe/ose tiparet e poligonit duhet <strong>të</strong> modifikohen për <strong>të</strong><br />

zënë predhat që rezultojnë nga qitja e egër, dhe/ose duhet <strong>të</strong> futen kritere specifike menaxhimi përmes<br />

urdhrave standard <strong>të</strong> poligonit për <strong>të</strong> parandaluar qitjen e egër.<br />

2. Modelet e zonës së rrezikut dhe gjurmët e zonës së rrezikut<br />

Modelet e zonës<br />

së rrezikut janë vizatime që paraqesin sipërfaqen tokësore <strong>të</strong> dizajnuar që <strong>të</strong> përmbajë fishekë<br />

<strong>të</strong> gjuajtur përtej cakut dhe rikoshe<strong>të</strong><br />

e gjeneruar nga pika e qitjes së një qi<strong>të</strong>si <strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m (nën kushtet normale<br />

<strong>të</strong><br />

përdorimit <strong>të</strong> poligonit). Çdo model duhet <strong>të</strong> tregojë parametrat (p.sh. kalibrin dhe dizajnin e fishekut, etj.)<br />

për <strong>të</strong> cilin ësh<strong>të</strong> dizajnuar.<br />

Çdo model i municionit ose zonës së rrezikut <strong>të</strong> poligonit gjithashtu duhet <strong>të</strong> tregojë lar<strong>të</strong>sinë e rrezikut në ajër.<br />

3. Kriteret e përcaktimit <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />

63


Zonat e rrezikut dizajnohen që <strong>të</strong> sigurojnë një sipërfaqe mjaft <strong>të</strong> madhe për <strong>të</strong> kapur <strong>të</strong> gjitha predhat e<br />

shkrepura në kompleksin e poligonit, brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit <strong>të</strong> përcaktuar nga praktika më e mirë<br />

aktuale. ‘Zona e rrezikut’ zgjerohet mjaft për <strong>të</strong> përfshirë krejt rrugën e fluturimit <strong>të</strong> predhës pa rrezik ndaj ndonjë<br />

personi, ndërtese, rruge ose aktiviteti në a<strong>të</strong> zonë.<br />

Dimensionet dhe forma e zonës së rrezikut prodhohen duke përdorur <strong>të</strong> dhënat nga testimi. Dizajni i zonës së<br />

rrezikut varet nga një numër i faktorëve përfshirë karakteristikat e hapura balistike <strong>të</strong> municionit, dizajni i<br />

municionit, konstruksioni i poligonit (lokacioni dhe dizajni), aktivitetet e planifikuara <strong>të</strong> qitjes (disiplina e qitjes)<br />

dhe koni i zjarrit për a<strong>të</strong> aktivitet <strong>të</strong> qitjes. Ai gjithashtu varet nga menaxhimi i këtyre aktiviteteve (urdhrat<br />

sta ndard <strong>të</strong> poligonit dhe mbikëqyrja e poligonit).<br />

Zhvillimi i konit <strong>të</strong> zjarrit (përkundrejt pranimit <strong>të</strong> konit ekzistues <strong>të</strong> zjarrit që mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> goxha më i madh sesa<br />

që duhet) siguron shumë më shumë fleksibilitet në dizajn, ndërtim dhe përdorim <strong>të</strong> poligoneve.<br />

4. Koni i zjarrit<br />

Koni<br />

i zjarrit mendohet që <strong>të</strong> përmbajë, në plane vertikale<br />

dhe horizontale, predhat e shkrepura që janë <strong>të</strong><br />

lejuara në dizajnin e poligonit. Ai përfshinë një tolerancë për devijim <strong>të</strong> pranueshëm <strong>të</strong> armës që paraqitet nga<br />

5 Devijimet Standarde dhe një margjinë shtesë për devijim <strong>të</strong> armës që konsiderohet i papranueshëm.<br />

Toleranca e bërë brenda konit <strong>të</strong> zjarrit për devijimin e papranueshëm <strong>të</strong> armës nuk ësh<strong>të</strong> parashikim shkencor<br />

por reflekton dëshirën nga përdoruesi që <strong>të</strong> zbusë sa <strong>të</strong> je<strong>të</strong> e mundshme devijimin e papranueshëm, aq sa<br />

ësh<strong>të</strong> praktike.<br />

5. Devijimi i pranueshëm i armës<br />

Devijimi i pranueshëm i armës ësh<strong>të</strong> ai devijim që ësh<strong>të</strong> identifikuar, kuantifikuar dhe lejuar për nga procedura<br />

ose<br />

përmes dizajnit, ndërtimit ose dukjes<br />

së poligonit. Devijimet e tilla mund <strong>të</strong> konsiderohen <strong>të</strong> tolerueshme<br />

brenda vlerësimit <strong>të</strong> rrezikut dhe rezultatit nga:<br />

64


a.<br />

Gabimi i sistemit <strong>të</strong> armës. Gabimi i sistemit <strong>të</strong> armës ësh<strong>të</strong> margjinë e pranueshme e devijimit nga pika e<br />

synuar<br />

e goditjes për gjuajtjet e qitur si duhet përmes armës<br />

së vogël <strong>të</strong> kalibruar. Devijimi shkaktohet nga<br />

gabimet<br />

e ndërlidhura me qi<strong>të</strong>sin dhe tolerancat e prodhimit <strong>të</strong> ndërlidhura me armën dhe municionin.<br />

b. Gabimi i parashikuar në qitje. Gabimi i parashikuar në qitje ësh<strong>të</strong> margjina e pranueshme e devijimit nga<br />

pika e synuar e goditjes <strong>të</strong> qitura me gjuajte <strong>të</strong> shkrepura<br />

si duhet me gabime <strong>të</strong> parashikuara por megjitha<strong>të</strong><br />

<strong>të</strong><br />

paqëllimshme. Gabimi i tillë supozon se armët e vogla janë <strong>të</strong> servisuara dhe <strong>të</strong> përgatitura si duhet, ekziston<br />

niveli i mjaftueshëm i trajnimit dhe kompetencës, dhe aplikohet disiplina e poligonit.<br />

6. Devijimi i papranueshëm i armës<br />

Devijimi i papranueshëm i armës ësh<strong>të</strong> ai që nuk lejohet për dizajn <strong>të</strong> poligonit<br />

ose procedura <strong>të</strong> qitjes dhe<br />

mund <strong>të</strong> rezultojë në rrezik që ësh<strong>të</strong> i patolerueshëm dhe duhet <strong>të</strong> reduktohet në nivelin<br />

sa më <strong>të</strong> ulët <strong>të</strong><br />

arsyeshëm praktikisht. Ai ësh<strong>të</strong> zakonisht rezultat<br />

i qitjes së shkrepur paqëllimshëm ose në kundërshtim me<br />

urdhrat standard <strong>të</strong> poligonit. Në përgjithësi qitjet e vetme <strong>të</strong> shkrepura me devijim <strong>të</strong> papranueshëm janë në<br />

numër <strong>të</strong> vogël në krahasim me <strong>të</strong> gjitha qitjet e bëra.<br />

Devijimi i papranueshëm i armës mund <strong>të</strong> rezultojë nga:<br />

a. Gabim në qitjen e keqdrejtuar. Gabimi në qitjet e keqdrejtuar ësh<strong>të</strong> devijim nga pika e synuar e goditjes<br />

duke bërë qitje <strong>të</strong> duhur por <strong>të</strong> drejtuar keq.<br />

b. Gabimet e rastit në qitje. Gabimet e rastit në qitje rezultojnë nga qitjet e vetme që shkrepen paqëllimshëm<br />

me devijim <strong>të</strong> madh <strong>të</strong> rastit nga pika e synuar e goditjes por <strong>të</strong> cilat janë <strong>të</strong> përvijuara me boshtin e<br />

përgjithshëm <strong>të</strong> poligonet për shkak <strong>të</strong> disiplinës së poligonit.<br />

c. Gabimi i qitjeve <strong>të</strong> egra. Gabimi i qitjes së egër rezulton nga qitjet e vetme që mund <strong>të</strong> merren nishan<br />

qëllimisht ose <strong>të</strong> shkrepen paqëllimshëm në kundërshtim <strong>të</strong> madh <strong>të</strong> disiplinës së poligonit dhe që mund <strong>të</strong><br />

godet kudo, brenda energjisë së municionit.<br />

65


7. Dizajnimi i modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion<br />

E poshtmja ësh<strong>të</strong> adaptuar si standard për dizajnin e modelit<br />

<strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion (metodë<br />

përcaktuese përkundrejt metodës probabilistike):<br />

66


Linja A – B. Linja A – B ësh<strong>të</strong> linja e drej<strong>të</strong> në mes <strong>të</strong> armës dhe cakut, që ësh<strong>të</strong> zgjatur për <strong>të</strong> arritur gja<strong>të</strong>sinë<br />

maksimale <strong>të</strong> modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion.<br />

Gja<strong>të</strong>sia maksimale e modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion ësh<strong>të</strong> njëra nga:<br />

a. Fushëveprimi maksimal i mundshëm i predhës.<br />

b. Fushëveprimi maksimal i mundshëm i predhës me ngritje kuadrate <strong>të</strong> imponuar,<br />

përderisa ky fushëveprim nuk<br />

ësh<strong>të</strong> më i shkur<strong>të</strong>r sesa fushëveprimi maksimal<br />

rikoshet (shih shënimin 2).<br />

Linja A – C. Linja A – C ësh<strong>të</strong> këndi i konit <strong>të</strong> zjarrit që vlen për linjën A – B. Linja A – C ësh<strong>të</strong> e gja<strong>të</strong>sisë së njëj<strong>të</strong><br />

sikurse<br />

Linja A- B. Këndi në mes Linjës A – B dhe Linjës A - C varet varësisht nga koni i zjarrit <strong>të</strong> aplikuar.<br />

Linja A – D. Linja A – D ësh<strong>të</strong> këndi hapës i rikoshetit dhe përveç nëse ekzistojnë <strong>të</strong> dhënat empirike, ai kënd<br />

ësh<strong>të</strong> gjithmonë 30 gradë (530 mils) nga Linja A – C.<br />

Linja<br />

C – E. Linja C – E ësh<strong>të</strong> këndi i mbylljes së rikoshetit dhe përveç nëse ekzistojnë <strong>të</strong> dhënat empirike, ai kënd<br />

ësh<strong>të</strong> gjithmonë 30 gradë 45 (800 mils) nga Linja A – C.<br />

Linja E – D. Linja E – D ësh<strong>të</strong> kufiri i rikoshetit. Linja E – D duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një e teta e fushëveprimit maksimal <strong>të</strong><br />

rikoshetit nga, dhe paralelisht me Linjën A – C për caqet tokësore (shih shënimin 3). Linja E – D duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një<br />

e ka<strong>të</strong>rta e fushëveprimit maksimal rikoshet nga, dhe paralelisht me Linjën A – C për caqet e forta (shih<br />

shënimin 4).<br />

Shënimet:<br />

1. Kompletimi i modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion. Linjat A – C, B – C, A – D, C – E dhe D – E janë përballë<br />

linjës A – B për <strong>të</strong> kompletuar modelin e zonës së rrezikut për municion.<br />

2. Fushëveprimi maksimal rikoshet. Fushëveprimi maksimal rikoshet ësh<strong>të</strong> fushëveprimi që korrespondon me<br />

këndin e zbritur që prodhon këndin kritik <strong>të</strong> goditjes. Për municionin e armëve <strong>të</strong> vogla, këndi kritik i goditjes<br />

konsiderohet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> 30 gradë (530mils).<br />

67


3. Caqet tokësore. Caqet tokësore, që gjithashtu njihen edhe si caqe <strong>të</strong> buta, janë sipërfaqe <strong>të</strong> cilat<br />

deformohen<br />

ose thyhen pas goditjes në kënd <strong>të</strong> ulët.<br />

4. Caqet e forta. Caqet e forta i referohen <strong>të</strong> gjitha materialeve që posedojnë for<strong>të</strong>si <strong>të</strong> mjaftueshme<br />

dhe<br />

for<strong>të</strong>si sipërfaqësore që pësojnë pak ose fare deformim kur godi<strong>të</strong>n<br />

në kënd <strong>të</strong> vogël, në lidhje me llojin e<br />

caktuar <strong>të</strong> municionit.<br />

8. Aplikimi i modeleve <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />

Për fillim përgatitet një plan dizajni, i vizatuar në shkallë, për poligonin që zhvillohet ose vlerësohet. Ai përfshinë<br />

pikat e propozuara <strong>të</strong> qitjes, sipërfaqet<br />

e qitjes, bllokadat e prapme, ndërtesat dhe kufij<strong>të</strong> e pronës.<br />

Modelet e zonës së rrezikut mund <strong>të</strong> aplikohen<br />

në planin e dizajnit. Ato zbatohen për <strong>të</strong> gjitha pikat e qitjes,<br />

paralelisht me drejtimin e qitjes. Jash<strong>të</strong> linjave kufizuese janë gjurmët nga modeli në plan ose har<strong>të</strong>. ‘Gjurma’ e<br />

zonës së rrezikut përcakton kufirin<br />

maksimal <strong>të</strong> zonës së rrezikut <strong>të</strong> poligonit, me asgjë <strong>të</strong> vendosur për <strong>të</strong><br />

reduktuar<br />

ose eliminuar.<br />

Nëse planifikohet<br />

ndonjë hark i zjarrit (p.sh. qitja në caqe <strong>të</strong> shumëfishta divergjente nga një pikë e vetme e<br />

qitjes), modeli i zonës së rrezikut vlen për <strong>të</strong> gjitha kombinimet e mundshme që qitjes nga pika në cak. E <strong>të</strong>rë<br />

zona brenda gj urmëve <strong>të</strong> zonës së rrezikut ësh<strong>të</strong> zona e rrezikut.<br />

Nëse zona<br />

e qitjes ësh<strong>të</strong> duke u vlerësuar, ndoshta për qëllimet e poligonit fushor <strong>të</strong> qitjes – kur një qi<strong>të</strong>s lëviz<br />

përpara ose<br />

anash në distancë <strong>të</strong> dukshme – modeli i zonës së rrezikut vlen për skajet e hapura <strong>të</strong> zonës së<br />

qitjes në drejtime<br />

<strong>të</strong> zjarrit. Gjurmët rezultuese <strong>të</strong> zonës së rrezikut shënojnë kufij<strong>të</strong> e zonës së rrezikut, me asgjë <strong>të</strong><br />

vendosur për<br />

<strong>të</strong> reduktuar ose eliminuar.<br />

Operatorët e poligonit duhet <strong>të</strong> kenë kujdes nga bërja e zonës së rrezikshme tokë ‘<strong>të</strong> përshtatshme’ në<br />

dispozicion <strong>të</strong> tyre, pa kurrfarë konstruksioni <strong>të</strong> bërë për ta mundësuar kë<strong>të</strong>.<br />

9. Lar<strong>të</strong>sia ajrore e rrezikut nga rikoshet<br />

Poligoni i hapur ngërthen konsideratat e sigurisë që lidhen me lar<strong>të</strong>sinë që rikoshe<strong>të</strong>t fluturojnë përmbi poligon.<br />

Këto lar<strong>të</strong>si ajrore <strong>të</strong> rikoshetit mund <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> rëndësishme.<br />

68


Çështja e lar<strong>të</strong>sisë ajrore <strong>të</strong> rikoshetit bëhet më e rëndësishme kur poligoni ësh<strong>të</strong> vendosur në afërsi <strong>të</strong><br />

aeroporteve, dhe për reduktim <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />

<strong>të</strong> poligonit duke përdorur shpërndarjen vertikale <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>sisë<br />

së rrezikut. 69


Përmbajtja e doracakut për procedurë standarde për poligone (kërkesat minimale)<br />

Kapitulli<br />

1: Dispozitat administrative<br />

Kapitulli 2: Përdorimi i poligonit<br />

Kapitulli<br />

3: Mirëmbajtja e poligonit<br />

Kapitulli<br />

4: Teknikat e qitjes<br />

Kapitulli 5: Organizimi i përgjegjësive <strong>të</strong> punëtorëve<br />

<strong>të</strong> poligonit<br />

Ky doracak Kapitulli 6: do Orari <strong>të</strong> i vendoset punës së poligonit në vend <strong>të</strong> dukshëm së<br />

bashku<br />

me:<br />

Kapitulli j. Kopjen 7: Formularët e licencës së vlefshme <strong>të</strong><br />

poligonit;<br />

Shtojcat k. Planin e objektit <strong>të</strong> poligonit;<br />

l. Lis<strong>të</strong>n e numrave <strong>të</strong> emergjencës dhe<br />

Certifikatat adresën e spitalit/ambulancës më <strong>të</strong><br />

afërt dhe rrugën më <strong>të</strong> shkur<strong>të</strong>r në mes<br />

<strong>të</strong> ambulancës dhe poligonit;<br />

m. Kopjet e certifikatave <strong>të</strong> zyrtarëve<br />

dhe/ose instruktorëve <strong>të</strong> poligonit;<br />

70<br />

Shtojca E


Kapitulli 1: Dispozitat administrative<br />

Ky doracak për procedurë<br />

standarde për poligone, rregullon procedurën për <strong>të</strong> gjithë përdoruesit e<br />

poligonit<br />

pa marrë parasysh nëse janë qi<strong>të</strong>s ose vizitorë.<br />

1.1. Çdo qi<strong>të</strong>s ose vizitor duhet <strong>të</strong> regjistrohet në recepcion<br />

ku një punëtor mban regjistrin, afron informata<br />

dhe lejon ose refuzon hyrjen në poligon. Recepsionisti gjithashtu jep informata për doracakun.<br />

1.2.<br />

Evidenca e personave që hyjnë në poligon do <strong>të</strong> mbahet në format <strong>të</strong> letrës dhe format elektronik,<br />

për qëllim <strong>të</strong> dëshmisë në gjyka<strong>të</strong> dhe çështje tjera.<br />

Evidenca mbahet për:<br />

Qi<strong>të</strong>s i licencuar Qi<strong>të</strong>s nën trajnim Vizitor<br />

Emri X X X<br />

Mbiemri X X X<br />

Adresa: X X X<br />

Da<strong>të</strong>lindja X X X<br />

Lloji dhe numri i<br />

le<strong>të</strong>rnjoftimit<br />

X X X<br />

Numri i lejes X<br />

Karakteristikat e<br />

armës<br />

X<br />

Sasia e<br />

municionit <strong>të</strong><br />

futur<br />

X<br />

Sasia e<br />

municionit që del<br />

X<br />

Emri i personit<br />

ose entitetit<br />

shoqërues<br />

X<br />

71


Lloji i municionit X<br />

Ora e hyrjes X X X<br />

Ora e daljes X X X<br />

Nënshkrimi: X X X<br />

1.3. Personi përgjegjës për poligonin dhe zyrtari i poligonit në çdo kohë mund <strong>të</strong> kërkojë nga qi<strong>të</strong>sit dhe<br />

vizitorët, që <strong>të</strong> legjitimohen përderisa janë në poligon. Qi<strong>të</strong>sit dhe vizitorët obligohen që <strong>të</strong> ofrojnë<br />

mbështetje <strong>të</strong> plo<strong>të</strong> këtij kontrolli.<br />

1.4. Në momentin e hyrjes në poligon, punëtori në recepcion lëshon një kartelë evidencë<br />

që tregon se<br />

çfarë arme ësh<strong>të</strong> futur dhe sa municion ësh<strong>të</strong> dhënë, që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> i sjellë nga qi<strong>të</strong>si ose që i ësh<strong>të</strong><br />

shitur shi<strong>të</strong>sit në poligon. Kjo kartelë<br />

do <strong>të</strong> tregohet në linjën e qitjes/zyrtarit <strong>të</strong> poligonit që mban<br />

evidencën e kësaj kartele. Kjo kartelë i kthehet recepcionit gja<strong>të</strong> daljes nga poligoni. Kjo kartelë,<br />

gjithashtu përdoret për mbajtjen e evidencës për sasinë e municionit <strong>të</strong> shkrepur në linjën e<br />

parapërcaktuar. (Shembull në Shtojcen 1).<br />

1.5. Organizata nuk mbanë përgjegjësi për aksidentet që mund <strong>të</strong> ndodhin e as për dëmtimin në pronën<br />

personale.<br />

1.6. Materialet e dhëna mund <strong>të</strong> përdoren ve<strong>të</strong>m në pajtime me rregulloret për aktivitetet e lejuara <strong>të</strong><br />

qitjes <strong>të</strong> përmendura tutje në kë<strong>të</strong> doracak.<br />

1.7. Qi<strong>të</strong>si ose vizitori mbulon <strong>të</strong> gjitha kostot e dëmtimit që ai/ajo ka shkaktuar qëllimisht në objekt.<br />

1.8. Qi<strong>të</strong>sit mund <strong>të</strong> qesin ve<strong>të</strong>m në linjën e parapërcaktuar <strong>të</strong> qitjes me armë dhe municion <strong>të</strong> autorizuar<br />

dhe licencuar.<br />

1.9. Armët automatike nuk mund <strong>të</strong> sillen në poligon.<br />

1.<strong>10</strong>. Armët gjithmonë duhet <strong>të</strong> mbahen në gjendje <strong>të</strong> duhur.<br />

72


1.11. Ndalohet përdorimi i armëve i çdo lloji <strong>të</strong> mbushur paraprakisht.<br />

1.12. Ndalohet përdorimi i predhave<br />

përmban merkur.<br />

me thelb nga çeliku i for<strong>të</strong>, sinjale drite, gjurmues dhe municion që<br />

1.13. Ndalohet konsumimi i alkoholit në objekt dhe në rezervat e objektit, çdo person që ësh<strong>të</strong> nën<br />

ndikimin e alkoholit, i refuzohet hyrja në objekt.<br />

1.14. Ndalohet pirja e duhanit<br />

në zonën e qitjes.<br />

1.15. Çdo fëmijë/i mitur duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> nën kujdes <strong>të</strong> vazhdueshëm nga prindi ose ndonjë i rritur tje<strong>të</strong>r.<br />

1.16. 4 rregullat e sigurisë për sigurinë e armës së zjarrit duhet <strong>të</strong> shkruhen dhe vendosen në vend <strong>të</strong><br />

dukshëm në poligonin<br />

për qitje:<br />

Rregulla # 1<br />

Trajto <strong>të</strong> gjitha armët si <strong>të</strong> mbushura.<br />

Rregulla<br />

# 2<br />

Asnjëherë mos drejtoni ty<strong>të</strong>n e armës në ndonjë gjë që nuk dëshironi ta shkatrroni.<br />

Rregulla # 3<br />

Mbani gishtin tuaj drejt dhe jash<strong>të</strong> këmbë zës.<br />

Rregulla # 4<br />

73


Jeni absolutisht <strong>të</strong> sigurt me cakun e tuaj, dhe çka ka pas cakut.<br />

1.17. Përdorimi i mbroj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong> veshëve ësh<strong>të</strong> i detyrueshëm gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes.<br />

1.18. Përdorimi i mbroj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong> syve ësh<strong>të</strong> i detyrueshëm gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes.<br />

1.19. Nuk lejohen kafshët në poligon.<br />

1.20. Veshjet dhe këpucët që vishen nga qi<strong>të</strong>sit gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes nuk duhet <strong>të</strong> pengojnë punën<br />

e duhur <strong>të</strong> armëve ose <strong>të</strong> shkaktojnë rrezik <strong>të</strong> panevojshëm.<br />

1.21. Spektatorët dhe personat shoqërues nuk lejohen në linjën e qitjes dhe kanë qasje ve<strong>të</strong>m në<br />

lokacionet e parapërcaktuara për vizitorët.<br />

74


Kapitulli 2: Përdorimi i poligonit<br />

2.1 <strong>Udhëzim</strong>et për raste emergjente<br />

Veprimet emergjente<br />

1 Zjarri<br />

2 Incident në<br />

qitje<br />

3<br />

Katastrofë<br />

1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />

2. Telefono zjarrfikësit dhe Policinë e Kosovës<br />

nëse paraqitet ndonjë vepër penale,<br />

3. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />

4. Nr,<br />

5. Përdor aparatet për fikjen e zjarrit,<br />

6. Përfshijë har<strong>të</strong>n e lokacionit,<br />

7. Në rast se zjarri nuk mund <strong>të</strong> fiket menjëherë,<br />

poligoni duhet <strong>të</strong> evakuohet.<br />

1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />

2. Telefono shërbimet e emergjencës dhe<br />

Policinë e Kosovës,<br />

1. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />

3. Nr,<br />

4. Përdor pakon e ndihmës së parë,<br />

5. Njofto personin përgjegjës,<br />

6. Askush nuk lejohet <strong>të</strong> del nga poligoni gjersa<br />

<strong>të</strong> jepet autorizimi nga Policia e Kosovës.<br />

1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />

2. Telefono shërbimet e emergjencës,<br />

3. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />

4. Nr,<br />

5. Evakuo poligonin.<br />

75


2.2. Përdorimi i armës – udhëzimet për qi<strong>të</strong>sit<br />

2.2.1. Transporti<br />

dhe paketimet e armëve:<br />

2.2.1.1. Të gjitha armët transportohen në pako <strong>të</strong> kyçura transporti dhe shkarkohen në poligon.<br />

2.2.1.2. Pasi që <strong>të</strong> arrijnë në poligon dhe lejohen nga recepsionisti, këto armë deponohen në depo<br />

ose në bagazh <strong>të</strong> automjetit personal <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit që pret nisjen e aktivitetit <strong>të</strong> qitjes. Kur përfundon<br />

aktiviteti i qitjes, armët trajtohet në mënyrë identike. Arma ësh<strong>të</strong> nën përgjegjesinë e pronarit dhe<br />

nuk duhet <strong>të</strong> lihet në asnjë vend pa kujdesin e pronarit. Mos e lë armën<br />

e zjarrit pa mbikëqyrje <strong>të</strong><br />

vazhdueshme.<br />

2.2.1.3. Ndalohet sjellja e armës në kafeteri.<br />

2.2.1.4.<br />

Arma shpaketohet në tavolinën e qitjes në pikën e qitjes me urdhër <strong>të</strong> zyrtarit <strong>të</strong> poligonit<br />

kur askush nuk ësh<strong>të</strong> në mes <strong>të</strong> linjës së qitjes dhe linjës së cakut.<br />

2.2.1.5.<br />

Arma e zbrazur do <strong>të</strong> shtrihet në tavolinën e qitjes me ty<strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtuar kah caku. (Pa<br />

karikator dhe rrëshqi<strong>të</strong>s <strong>të</strong> hapur për pistoletat si dhe cilindër <strong>të</strong> hapur për revolveret).<br />

2.2.1.6.<br />

Armët kontrollohen për siguri nga zyrtari i linjës së qitjes dhe ai/ajo mund <strong>të</strong> refuzojë qitjen<br />

me kë<strong>të</strong><br />

armë në poligon nëse ësh<strong>të</strong> e pasigurt.<br />

2.2.2. Mbushja e ar mës bëhet me urdhër <strong>të</strong> zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes dhe pasi që qi<strong>të</strong>si <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> vendosur<br />

mbroj<strong>të</strong>set për vesh dhe sy.<br />

2.2.2.1. Qi<strong>të</strong>si ndalohet që <strong>të</strong> kthehet anash gja<strong>të</strong> mbushjes<br />

armës vazhdimisht <strong>të</strong> drejtuar kah caku.<br />

dhe do <strong>të</strong> mbajë gojën e ty<strong>të</strong>s së<br />

2.2.2.2. Qi<strong>të</strong>si mban armën pasi që <strong>të</strong> je<strong>të</strong> mbushur dhe nuk do ta vendosë mbi tavolinë <strong>të</strong> qitjes<br />

gjersa <strong>të</strong><br />

zbrazet ose <strong>të</strong> hapet rrëshqi<strong>të</strong>si ose <strong>të</strong> vendoset siguresa.<br />

77


2.2.2.3. Qi<strong>të</strong>si nuk vendos gishtin mbi këmbëz para urdhrit për <strong>të</strong> filluar qitjen <strong>të</strong> dhënë nga zyrtari i<br />

linjës së qitjes.<br />

2.2.3. Shënjimi i fundit <strong>të</strong><br />

aktivitetit <strong>të</strong> qitjes:<br />

Qi<strong>të</strong>sit shënjojnë fundin e aktivitetit <strong>të</strong> qitjes duke bërtitur numrin e pikës së qitjes dhe “FUND”.<br />

Ai/ajo<br />

do <strong>të</strong> ngre lart dorën e tij/saj <strong>të</strong> lirë.<br />

Ai/ajo pret urdhrin për zbrazje nga zyrtari i linjës së qitjes.<br />

2.2.4. Zbrazja e armëve:<br />

a. për pistoletat:<br />

Mbaje gishtin drejt dhe jashta këmbezës,<br />

Largoje karikatorin,<br />

Tërhiq rrëshqi<strong>të</strong>sin prapa,<br />

Bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Kontrollo vizualisht (dhe fizikishte me gishtin tuaj) nëse foleja ësh<strong>të</strong> e zbrazët. Largoje<br />

fishekun nëse foleja nuk ësh<strong>të</strong> e zbrazët....<br />

Kontrollo folenë.<br />

Zbraze karikatorin.<br />

Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku !!!<br />

Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />

Prit urdhërin e poligonit <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> shkoj përpara dhe kontrolloni rezultatin e cakut.<br />

b. Për revolverët:<br />

Mbaje gishtin drejt dhe jashta këmbezës,<br />

Me dorën e lirë <strong>të</strong>rhiqe çekiçin dhe vendose në pozi<strong>të</strong>n e bllokuar,<br />

Zbraze revolverin ve<strong>të</strong>m kur çekiçi ësh<strong>të</strong> i vendosur në pozi<strong>të</strong> përpara (veprim i dyfish<strong>të</strong>);<br />

ësh<strong>të</strong> e ndaluar zbrazja e armës kur çekiçi ësh<strong>të</strong> në pozi<strong>të</strong> <strong>të</strong> armatosur (veprim i<br />

thjesh<strong>të</strong>),<br />

Hape çikrikun ,<br />

Largoje municionin,<br />

Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku!!!<br />

78


Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />

c. Për pushkët:<br />

Mbaje gishtin<br />

drejt dhe jashta këmbezës,<br />

Në rast se pushka ka karikator, largoje karikatorin,<br />

Hape rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Kontrolloje<br />

folenë,<br />

Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong><br />

e kthyer kah caku!!!<br />

Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />

2.2.5.<br />

<strong>Udhëzim</strong>et për veprimet e menjëhershme për <strong>të</strong> zgjidhur prishjen e armës:<br />

Tyta e armës gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku,<br />

Nëse arma nuk shkrep pas <strong>të</strong>rheqjes së këmbëzës (këmbëza ësh<strong>të</strong> <strong>të</strong>rhequr), mbaje ty<strong>të</strong>n<br />

30 sekonda në drejtim <strong>të</strong> cakut,<br />

Qi<strong>të</strong>si duhet hequr gishtin drjet dhe jash<strong>të</strong> këmbëzës dhe <strong>të</strong> bërtasë me zë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong><br />

“KEQFUNKSIONIM” dhe <strong>të</strong> pret instruktorin e poligonit <strong>të</strong> qitjes i cili do <strong>të</strong> lejoj a<strong>të</strong> <strong>të</strong> bëjë<br />

procedurën e zbrazjes,<br />

Zbraze armën dhe bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />

Kontrollo municionin dhe nëse gëzhoja nuk ësh<strong>të</strong> nxehur dhe nuk ësh<strong>të</strong> shkrepur, largoje<br />

municionin dhe hedhe në kutinë e municionit <strong>të</strong> pasigurt përballë pikës së qitjes <strong>të</strong> lyer<br />

me <strong>të</strong> kuqe dhe e shënuar me ‘municioni i pasigurt’.<br />

2.2.6. Ndalohet dalja nga linja e qitjes.<br />

2.2.7. Reagimi i aparatit <strong>të</strong> sigurisë: (drita e kuqe rrotulluese dhe zëri)<br />

2.2.7.1.<br />

Linjat e qitjes janë pajisur me një mbrojtje automatike <strong>të</strong> linjës së qitjes që aktivizon<br />

dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo linjë <strong>të</strong> qitjes kur linja e qitjes kalohet pa<br />

urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes.<br />

2.2.7.2. Ky aparat i sigurisë, gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga qendra e dispeçerit për <strong>të</strong><br />

treguar ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes ose në rast <strong>të</strong> emergjencës.<br />

79


2.2.7.3. Nëse aktivizohet aparati i sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit qëndrojnë në vend dhe<br />

menjëherë ndalojnë qitjen dhe presin urdhrin nga zyrtari i linjës së qitjes.<br />

2.2.8. Pastrimi i armës:<br />

Pastrimi i armës lejohet ve<strong>të</strong>m në zonën e parapërcaktuar për pastrim, nëse ka, ose bëhet<br />

në sh<strong>të</strong>pi.<br />

2.2.9. Ruajtja e armës:<br />

Qi<strong>të</strong>si ësh<strong>të</strong> përgjegjës për mos<br />

lejimin e qasjes së personave <strong>të</strong> paautorizuar në armën e<br />

tij/saj.<br />

80


Kapitulli 3: Mirëmbajtja e poligonit<br />

3.1. Pas çdo aktiviteti <strong>të</strong> qitjes<br />

Në fund <strong>të</strong> çdo aktiviteti <strong>të</strong> qitjes, qi<strong>të</strong>si mbledh gëzhojat e zbrazëta dhe paketimet dhe i hedh në<br />

kontejnerë <strong>të</strong> riciklimit metalik në fund <strong>të</strong> linjës së qitjes:<br />

E gjelbër:<br />

paketimet<br />

E verdhë: gëzhojat e zbrazëta<br />

3.2. Në baza<br />

ditore<br />

Në hapjen e polig onit, zyrtari i vijës së qitjes do <strong>të</strong> kontrolloj <strong>të</strong> gjitha pajisjet: poligoni...nëse ka ndonjë<br />

dëm, shka<strong>të</strong>rrim ap o keqfunksionim <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong> qitjes, mbrojtje <strong>të</strong> syve dhe veshëve, (nëse i përkasin<br />

qendrës për qitje)/ apo<br />

ai/ajo do <strong>të</strong> kontrolloj ato <strong>të</strong> cilat i përkasin “klinetit” para qitjes. Ai/ajo do <strong>të</strong><br />

kontrolloj dhe nënshkruaj librin ditor hyrës për pajisjet e poligonit <strong>të</strong> qitjes. Çdo dëmtim, shka<strong>të</strong>rrim,<br />

keqfunksionim, duhe t përmendur në librin ditor hyrës.<br />

3. 2.1. Në fund <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s zyrtari i linjës së qitjes do <strong>të</strong> kontrolloj, se a janë grumbulluar <strong>të</strong> gjitha<br />

gëzhojat e zbrazëta, si dhe materialet tjera janë larguar nga linja e qitjes.<br />

3.2.2. Në fund <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s caqet vendosen në dhomën e caqeve.<br />

3.2.3. Në fund t ë di<strong>të</strong>s zyrtari i linjës së qitjes, sigurohet se municioni i pasigurt sillet para zyrtarit<br />

kryesor <strong>të</strong> poligonit që do <strong>të</strong> shka<strong>të</strong>rrojë municionin në mënyrë <strong>të</strong> sigurt.<br />

3.3. Në baza javore<br />

Të gjitha linjat e qitjes pastrohen nga punëtorët në baza javore nën mbikëqyrjen e zyrtarit kryesor<br />

<strong>të</strong> poligonit, përfshirë zbrazjen e kontejnerëve për riciklim. Kjo mirëmbajtje shënohet në dosjen e<br />

punës.<br />

81


Gja<strong>të</strong> kësaj mirëmbajtje javore, <strong>të</strong> gjitha dritat pastrohen<br />

nga pluhuri.<br />

3.4. Në baza mujore<br />

Kontrolli mujor i poligonit përfshinë:<br />

1. Kontrollimin e funksionimit <strong>të</strong> aparatit <strong>të</strong> sigurisë së linjës së qitjes;<br />

2. Kontrollimin e kapësve <strong>të</strong> fishekëve;<br />

3. Kontrollimin e ndriçimit emergjent;<br />

4. Kontrollimin e gjendjes së aparateve për fikjen e zjarrit;<br />

5. Kontrollimin e ndihmës së parë;<br />

6. Kontrollimin e rrugëve hyrëse/dalëse/dyerve;<br />

7. Kontrollimin e funksionimit <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha pajisjeve <strong>të</strong> komunikimit;<br />

8. Kontrollimin e sak<strong>të</strong>sisë së numrave <strong>të</strong> emergjencës.<br />

Kjo mirëmbajtje do <strong>të</strong> shënohet në dosjen e punës.<br />

Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> pastrohet dhe zbrazet nga kompani e përshtatshme<br />

e pajisur me pajisje<br />

<strong>të</strong> përshtatshme (mbrojtja për <strong>të</strong> punësuarit),pajisje <strong>të</strong> veçanta për <strong>të</strong> hequr plumbin.<br />

3.5. Në baza vjetore<br />

3.5.1. Një herë në vit kontrollohen aparatet për fikjen e zjarrit nga një firmë e njohur specialiste dhe<br />

vërtetohen ose zgjaten certifikatat.<br />

3.5.2. Këto certifikata vendosen në Doracakun për procedurë standarde për poligone.<br />

82


Kapitulli 4: Teknikat e qitjes<br />

Ky kapitull përmban aktivitetet e qitjes që lejohen në linja e caktuara<br />

<strong>të</strong> qitjes:<br />

Ato përfshijnë:<br />

Aktivitetin<br />

Procedurën e zbatimit <strong>të</strong> këtij aktivitetin<br />

Armët e lejuara<br />

Municionin e lejuar<br />

Caqet e përdorura<br />

Linja e qitjes Numri ose emri i linjës së qitjes<br />

Numri i pikave <strong>të</strong><br />

qitjes<br />

Armët e lejuara<br />

Municioni i lejuar<br />

Aktivitetet e<br />

lejuara<br />

Caqet e përdorura<br />

<strong>Udhëzim</strong>et për<br />

qitje<br />

Të ndaluara<br />

1. Qitja në caqet që i ngjajnë personave<br />

2. Qitja kur pozita fillestare e armëve ësh<strong>të</strong> e<br />

fshehur<br />

3.Qitja nga këllëfi.<br />

Qitja në cak <strong>të</strong> papërshtatshëm siç janë: shishe, kafshë, cak nga metali (ve<strong>të</strong>m nëse ësh<strong>të</strong> cak i metalit<br />

i përshtatshëm që i takon qendrës së poligonit <strong>të</strong> qitjes).<br />

83


Kapitulli 5: Organizimi i përgjegjësive <strong>të</strong> punëtorëve <strong>të</strong> poligonit<br />

9.2. Skema organizative<br />

84


9.3. Personi përgjegjës<br />

9.3.1. Ësh<strong>të</strong> personi përgjegjës për funksionimin e përgjithshëm <strong>të</strong> poligonit;<br />

9.3.2. Ësh<strong>të</strong> ligjërisht përgje gjës për poligon. 9.4. Zyrtari kryesor i poligonit<br />

9.4.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> poligonit;<br />

9.4.2.<br />

Ësh<strong>të</strong> autoriteti hierarkik për zyrtarët e linjës së qitjes, trajnerët, qendrën e dispeçerit, zyrtarit për<br />

ndihmë <strong>të</strong> parë dhe recepsionistin;<br />

9.4.3.<br />

Ka autoritetin për <strong>të</strong> ndalë çdo aktivitet <strong>të</strong> qitjes në poligon, kur kërkohet.<br />

9.5. Z yrtari i linjës së qitj es (s)<br />

9. 5.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> sigurisë së linjës specifike <strong>të</strong> qitjes;<br />

9.5.2. I raporton zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit;<br />

9.5.3. Ka autoritetin për <strong>të</strong> ndalë aktivitetet e qitjes në linjë specifike <strong>të</strong> qitjes kur nevojitet.<br />

9.6. Trajnerët, nëse ka<br />

9.6.1. Janë përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit specifik;<br />

9.6.2. I raportojnë zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes;<br />

9.6.3. Kanë autoritetin për <strong>të</strong> ndalë aktivitetet e qitjes nga qi<strong>të</strong>si specifik, nëse ka nevojë.<br />

86


9.7. Qendra e dispeçerit<br />

9.7.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për komunikim në<br />

mes <strong>të</strong> zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit dhe var<strong>të</strong>sve <strong>të</strong> tij;<br />

9.7.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për porosi<strong>të</strong> e sigurisë;<br />

9.7.3. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për mirëmbajtjen e librit <strong>të</strong> evidencës;<br />

9.7.4. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për hapjen e dyerve <strong>të</strong> hyrjes në zonën e qitjes në poligonet e mbyllura.<br />

9.8. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë<br />

9.8.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për ndihmën e menjëhershme <strong>të</strong> parë, kur kërkohet.<br />

9.8.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për procedurën e evakuimit për emergjenca mjekësore.<br />

9.9. Recepcioni<br />

9.9.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për kontroll <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni;<br />

9.9.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për mirëmbajtjen e librit <strong>të</strong> hyrjes/daljes;<br />

9.9.3.<br />

Lëshon qi<strong>të</strong>sve kartelat për qitje.<br />

9.9.4. Kontrollon armët dhe municionin që hyn/del.<br />

87


9.<strong>10</strong>.<br />

Kapitulli 6: Orari i punës së poligoni t<br />

Ky kapitull përmban orarin e punës së:<br />

Poligonit<br />

Linjave specifike <strong>të</strong> qitjes<br />

Kafeterisë<br />

Kapitulli 7: Form ularët evidentues<br />

6.1.<br />

Formulari për evidentim <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni<br />

6.2. Formulari për evidentim <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes<br />

6.3.Formulari për municionin e pasigurt<br />

6.4.Kartela e evidencës së qi<strong>të</strong>sit<br />

88


Emri Mbiem<br />

ri<br />

1.1. Formulari për evidentim <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni<br />

Adresa<br />

:<br />

Emri i poligonit<br />

Adresa:<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Lloji i<br />

ID<br />

Nr i ID Nr i<br />

lejes<br />

Kateg<br />

oria e<br />

armës<br />

Lloji i<br />

armës<br />

Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

futet<br />

89<br />

Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

dell<br />

Ora e<br />

hyrjes<br />

Ora e<br />

daljes<br />

Nënsh<br />

krimi:


Emri Mbiem<br />

ri<br />

6.5.Formulari për evidentim <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes dhe qi<strong>të</strong>sve<br />

Adresa<br />

:<br />

Emri i poligonit Zyrtari i linjës së qitjes:<br />

Adresa:<br />

Linja e qitjes Nënshkrimi i zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes:<br />

Aktiviteti<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Lloji i<br />

ID<br />

Nr i ID Nr i Kateg Lloji i<br />

lejes oria e<br />

armës<br />

armës<br />

Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

futet<br />

90<br />

Sasia e<br />

munici<br />

onit që<br />

dell<br />

Ora e<br />

hyrjes<br />

Ora e<br />

daljes<br />

Nënsh<br />

krimi:


Emri Mbiem<br />

ri<br />

6.6. Formulari për municionin e pasigurt<br />

Adresa :<br />

Emri i poligonit<br />

Zyrtari i linjës së qitjes:<br />

Adresa:<br />

Linja e qitjes Nënshkrimi nga zyrtari i linjës së qitjes:<br />

Aktiviteti<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Lloji i<br />

ID<br />

Nr i ID Nr i<br />

lejes<br />

Kateg<br />

oria e<br />

armës<br />

Lloji i<br />

armës<br />

Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />

municioni<br />

t <strong>të</strong><br />

pasigurt<br />

91<br />

Arsyeja Nënshkrimi:


6.7.Kartela e evidencës së qi<strong>të</strong>sit.<br />

Emri<br />

Mbiemri<br />

Numri i lejes<br />

Kategoria e armës<br />

Lloji i armës<br />

Marka<br />

Modeli<br />

Kalibri<br />

Sasia e municionit <strong>të</strong><br />

futur<br />

Municioni i blerë<br />

Municioni i blerë<br />

Municioni i blerë<br />

Municioni<br />

jash<strong>të</strong><br />

që del<br />

Emri i poligonit<br />

Adresa:<br />

Linja e qitjes<br />

Aktiviteti<br />

Data: DD/MM/VVVV<br />

Shtojcat:<br />

Kapitulli 1: Organizimi i poligonit<br />

Ky kapitull përfshinë këto pika:<br />

a.Zonën e qitjes dhe linjat e qitjes<br />

b.Zonën e pritjes<br />

c. Depon<br />

d.Recepcionin<br />

e. Qendrën<br />

e dispeçerit<br />

f. Ndërtesat administrative<br />

g.Zonat e lejuara për vizitorë<br />

h. Pika e hyrjes në poligon dhe linjat e qitjes<br />

i. Aparatet për fikjen e zjarrit<br />

92


Republika Kosovo<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Organ koji izdaje:<br />

Broj obrasca:<br />

Datum:<br />

Ovim nadležan organ daje pristanak da se sledećoj kompaniji:<br />

Naziv<br />

kompanije<br />

Br. registracije<br />

privrednog<br />

subjekta<br />

Vrsta licence<br />

Lovačko društvo<br />

Sportsko streljačko društvo<br />

Centar obuke<br />

Broj licence<br />

Mesto<br />

Broj i ulica<br />

Opština<br />

Poštanski broj<br />

LICENCA ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />

Odobri da obavlja delatnost civilnog poligona prema sledećim specifikacijama<br />

Kategorij<br />

Klasifikacija Kategorija dozvoljenog<br />

a<br />

poligona<br />

oružja<br />

Otvoren Kratk o vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

Disk/zamka/gli<br />

Dozvoljeni kalibar<br />

93<br />

Aneks A


na<br />

Zatvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

Ovim nadležan<br />

organ obavešta<br />

va dotičnu kompaniju da ovaj pristanak<br />

važi samo do<br />

(važi za period od <strong>10</strong>. godina):<br />

Potpis:<br />

Ime i prezim e<br />

Organ koji izdaje licencu<br />

94


Republika Kosovo<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Naziv kompanije<br />

Ime odgovornog<br />

lica<br />

Br. registracije<br />

privrednog<br />

subjekta<br />

Vrsta licence<br />

Broj licence<br />

Mesto<br />

ZAHTEV ZA LICENCU ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />

Lovačko društvo<br />

Sportsko streljačko društvo<br />

Centar obuke<br />

Broj i ulica<br />

Opština<br />

Poštanski broj<br />

Zahtev za obavljanje delatnosti civilnog poligon prema sledećim specifikacijama<br />

Kategorij<br />

a<br />

poligona<br />

Otvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

Klasifikacija Kategorija dozvoljenog<br />

oružja<br />

Dozvoljeni kalibar<br />

95<br />

Aneks B


oružje<br />

Disk/zamka/gli<br />

na<br />

Zatvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

U aneksu ovog dokumenta obezbeđena je sledeća dokumentacija<br />

Odgovorno lice za dokumentaciju<br />

Sertifikat privrednog subjekta<br />

Primerak licence izdate od strane nadležnog organa<br />

Sertifikat o skladištu<br />

Potvrda da nije pod krivičnom istragom<br />

Skica lokacije<br />

Broj ovlašćenih radnika (samo KDP)<br />

Podnosilac<br />

zahteva potvrđuje da on ili ona su spremni za inspekciju za sertifikaciju i ponovnu sertifikaciju<br />

civilnog poligona.<br />

Potpis:<br />

Ime i prezime<br />

Podnosilac zahteva Institucija kojoj se podnosi<br />

(odgovorno lice)<br />

zahtev<br />

96


Uz ovaj zahtev izvršena je uplata sledećih taksi:: Evra<br />

97


Republika Kosovo<br />

Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Sertifikat<br />

bezbednosti za civilni poligon za streljaštvo<br />

Organ koja izdaje:<br />

Broj obrasca:<br />

Datum:<br />

SERTIFIKAT BEZBEDNOSTI ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />

Nadležan organ daje pristanak da se dole navedena kompanija:<br />

Naziv kompanije<br />

Ime odgovornog<br />

lica<br />

Br. registracije<br />

privrednog<br />

subjekta<br />

Vrsta licence<br />

Broj licence<br />

Mesto<br />

Lokacija poligona<br />

Lovačko društvo<br />

Sportsko streljačko društvo<br />

Centar obuke<br />

Broj i ulica<br />

Opština<br />

Poštanski broj<br />

98<br />

Aneks C


I nakon obavljene inspekcije dana (datum):<br />

Da se poligon sa ovim specifikacijama proglašava bezbednim<br />

Kategorij<br />

a<br />

poligona<br />

Klasifikacija<br />

Otvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

Disk/zamka/gli<br />

na<br />

Zatvoren Kratko vatreno<br />

oružje<br />

Dugo vatreno<br />

oružje<br />

I odobravaju se sledeći radovi:<br />

Odobreni radovi<br />

Potpis:<br />

Ime i prezime<br />

Kategorija dozvoljenog<br />

oružja<br />

Dozvoljeni kalibar<br />

99


Inspektor<br />

Uz<br />

ovaj zahtev izvršena je uplata sledećih taksi: Evra<br />

<strong>10</strong>0<br />

Datum:


<strong>10</strong>. Definisanje zone opasnosti<br />

Modeli zone opasnosti za civilni poligon za streljaštvo<br />

Aneks D<br />

Zona opasnosti za poligon se određuje kao zona u pravcu cilja, napred i prema svakoj strani mesta gađanja,<br />

koja se određuje unutar stepena verovatnoće utvrđenog najboljom aktuelnom praksom, kako bi se zaustavila<br />

zrna koje prođu preko ili kroz zadnje<br />

blokade i/ili bočnih zidova ili utvrđenja. Tu se ubrajaju gađanje preko mete i<br />

zrna koja se odbiju van mete, zadnje blokade, i drugih površina na poligonu (npr. podloga/pod poligona).<br />

Dizajniranje zone opasnosti ne predviđa sva gađanja koja su namerno ispaljena i koje krše disciplinu poligona ili<br />

krše<br />

Standardne<br />

naredbe poligona. Kada postoji dokaz takvog nekontrolisanog gađanja onda mesto gde je to<br />

zabeleženo treba da se obuhvati u zoni<br />

opasnosti, i/ili treba da se modifikuje karakter poligona kako bi se<br />

uhvatila zrna koja su nastala kao rezultat divljeg gađanja, i/ili treba da se uvedu specifični kriterijumi upravljanja<br />

putem standardnih naredbi poligona kako bi se sprečilo nekontrolisano gađanje.<br />

11. Modeli zone opasnosti i tragovi zone opasnosti<br />

Modeli zone opasnosti su crteži koji predstavljaju zemljanu površinu koja je predviđena da zadrži zrna koja odu<br />

preko mete i zrna koja se odbiju nastali od mesta gađanja jedinog strelca (pod normalnim uslovima korišćenja<br />

poligona). Svaki model treba da pokaže parametre (npr. kalibar i dizajn metka, itd.) za koje je predviđen.<br />

Svaki model municije ili zone opasnosti takođe treba da pokaže visinu opasnosti u vazduhu.<br />

12. Kriterijumi za određivanje zone opasnosti<br />

Zone opasnosti se izrađuju kako bi se obezbedio jedan veoma velik prostor koji bi zadržao sve ispaljene<br />

projektile u kompleksu poligona, unutar stepena verovatnoće određenog najboljom aktuelnom praksom.<br />

<strong>10</strong>1


„Zona opasnosti“ se proširuje onoliko koliko je dovoljno da se obuhvati celokupan put leta projektila bez<br />

opasnosti po bilo kojoj osobi, zgradi, puta ili aktivnosti u toj zoni.<br />

Dimenzije i oblik zone opasnosti se izrađuju koristeći podatke sa testiranja. Dizajn zone opasnosti zavisi od<br />

mnogobrojnih faktora, uključujući otvorene balističke karakteristike municije, dizajn municije, konstrukciju<br />

poligona (lokacija i dizajn), planirano gađanje (disciplina gađanja) i konus paljbe za to gađanje. Isti zavisi i od<br />

upravljanja ovih aktivnosti (standardne naredbe<br />

poligona i nadgledanje poligona).<br />

Izrada konusa paljbe (nasuprot prihvatanja postojećeg konusa paljbe koji može biti mnogo veći nego što je to<br />

potrebno) obezbeđuje veću fleksibilnost u dizajnu, izgradnji i korišćenju<br />

poligona.<br />

13. Konus paljbe<br />

Zamišljeno<br />

je da konus paljbe zadrži, u vertikalnom i horizontalnom planu, ispaljene projektile koji su odobreni u<br />

dizajnu<br />

poligona. Isti obuhvata toleranciju za prihvatljivu devijaciju oružja koju predstavljaju 5. standardne<br />

devijacije i jednu dodatnu marginu za devijaciju oružja koji se smatra prihvatljivom. Tolerancija unutar konusa<br />

paljbe za prihvatljivu devijaciju oružja nije naučno pretpostavka nego predstavlja želju korisnika da umanji, što<br />

je više moguće, neprihvatljivu devijaciju, onoliko koliko je to praktično.<br />

14. Prihvatljiva devijacija oružja<br />

Prihvatljiva devijacija oružja je ona devijacija koja je identifikovana, kvantifikovana i odobrena postupkom ili<br />

putem dizajna, izgradnje ili izgleda poligona. Takve devijacije se smatraju tolerantnim prema proceni opasnosti<br />

i rezultata iz:<br />

a. Greška sistema oružja. Greška sistema oružja je prihvatljiva margina devijacije od ciljane tačke pogotka za<br />

pravilno pucanje iz malokalibarskog oružja. Devijacija nastaje povezanim greškama strelca i nastalim<br />

tolerancijama u vezi sa oružjem i municijom.<br />

b. Predviđena greška tokom gađanja. Predviđena greška tokom gađanja je prihvatljiva margina devijacije od<br />

ciljane tačke pogotka sa pravilnim pucanjem sa predviđenim greškama, ali koje je bilo nenamerno. Takva<br />

<strong>10</strong>2


greška pretpostavlja da je kratko vatreno oružje servisirano i propisno pripremljeno, da postoji zadovoljavajući<br />

stepen obuke i sposobnosti, i de se primenjuje disciplina poligona.<br />

15. Neprihvatljiva devijacija oružja<br />

Neprihvatljiva devijacija oružja je ona devijacija koja se ne dozvoljava za dizajn poligona ili postupci gađanja i<br />

može rezultirati opasnost koja se ne toleriše i treba da sa se smanji na praktično što niži opravdan nivo. Ta<br />

devijacija je uglavnom rezultat nenamernog gađanja ili u suprotnosti sa standardnim naredbama poligona.<br />

Opšte rečeno sama gađanja sa neprihvatljivom devijacijom su u manjem broju u odnosu na sva obavljena<br />

gađanja.<br />

<strong>10</strong>3


Neprihvatljiva devijacija oružja može nastati kao rezultat:<br />

a. Greške tokom nišanjenja. Greška tokom nišanjenja je devijacija od ciljane tačke pogotka, gađajući propisno<br />

ali sa lošim nišanjenjem.<br />

b. Slučajne greške tokom gađanja. Slučajne greške tokom gađanja nastaju kao rezultat nenamernog gađanja<br />

sa velikom devijacijom od ciljane tačke pogotka ali koje su ocrtane opštom osom poligona zbog discipline<br />

poligona.<br />

c. Greške tokom nekontrolisanog gađanja. Greška tokom nekontrolisanog gađanja nastaje kao rezultat<br />

gađanja namernim nišanjenjem ili nenamernim pucanjem u velikoj suprotnosti sa disciplinom poligona i koje<br />

može pogoditi bilo gde, zavisno od energije municije.<br />

<strong>10</strong>4


16. Dizajniranje modela zone opasnosti za municiju<br />

Dole navedena skica je usvojena kao standard za dizajn zone opasnosti za municiju (odlučujuća metoda<br />

nasuprot metode verovatnoće):<br />

Pogledajte belešku br. 1<br />

<strong>10</strong>5


Linija A – B. Linija A – B je prava linija između oružja i mete, koja je produžena kako bi dostigla maksimalnu<br />

dužinu model zone opasnosti za municiju.<br />

Maksimalna<br />

dužina modela zone opasnosti za municiju je:<br />

a. Maksimalni mogući doseg projektila.<br />

b. Maksimalni mogući doseg projektila sa nametnutim eksponencijalnim rastom, dok ovaj doseg nije kraći od<br />

maksimalnog dosega odbijenog zrna (pogledajte<br />

belešku br. 2).<br />

Linija A – C. Linija A – C je ugao konusa paljbe<br />

koji važi za liniju A – B. Linija A – C je iste dužine kao linija A – B.<br />

Ugao između<br />

linije A – B i linije A – C zavisi od ugla primenjene paljbe.<br />

Linija A – D. Linija A – D je ugao otvaranja odbijenog zrna i ukoliko ne postoje empirički podaci, taj ugao je uvek<br />

30 stepeni<br />

(530 mils) od linije A – C.<br />

Linija C – E. Linija C – E je ugao zatvaranja odbijenog zrna i ukoliko<br />

ne postoje empirički podaci, taj ugao je<br />

uvek 30 stepeni 45 (800 mils) od linije A – C.<br />

Linija E – D. Linija E – D je granica odbijenog zrna. Linija E – D treba biti jedna osmina maksimalnog dometa<br />

odbijenog zrna od, i paralelna sa linijom<br />

A – C za mete na zemlji (pogledajte belešku br. 3). Linija E – D treba da<br />

bude jedna<br />

četvrtina maksimalnog dometa odbijenog zrna od, i paralelna sa linijom A – C za čvrste mete<br />

(pogledajte belešku br. 4).<br />

Belešk e:<br />

1. Kompletiranje modela zone opasnosti za municiju. Linije A – C, A – D, C – E, i D – E su nasuprot linije A – B kako<br />

bi kompletirao<br />

model zone opasnosti za municiju.<br />

2. Maksimalni domet odbijenog zrna. Maksimalni domet odbijenog zrna je domet koji je u skladu sa umanjenim<br />

uglom koji stvara kritičan ugao pogotka. Za municiju malog vatrenog oružja, kritičan ugao se smatra da je 30<br />

stepeni (530 mils).<br />

<strong>10</strong>6


3.<br />

Mete na zemlji. Mete na zemlji, koje su takođe poznate kao meke mete, su površine koje se deformišu ili lome<br />

nakon<br />

pogotka pod niskim uglom.<br />

4. Čvrste mete. Čvrste mete se odnose na materijale koje poseduju dovoljnu čvrstoću i površinsku čvrstoću koje<br />

malo stradaju ili se imalo deformišu kada budu pogođene pod malim uglom, u pogledu određene vrste<br />

municije.<br />

17. Primena modela zone opasnosti<br />

Na početku<br />

se priprema dizajni plan, skiciran po stepenima, za poligon koji se gradi ili procenjuje. Dizajni plan<br />

obuhvaća predložena mesta gađanja, površinu gađanja, zadnje blokade, zgrade i granice imovine.<br />

Modeli<br />

zone opasnosti mogu se primeni u dizajnom planu. Isti se sprovode za sva mesta gađanja, paralelno sa<br />

pravcem gađanja. Van graničnih linija<br />

su tragovi od modela u planu ili mapi. „Trag“ zone opasnosti određuje<br />

maksimalnu granicu zone opasnosti poligona, gde nema ničega postavljenog da bi se umanjilo ili eliminisalo.<br />

Ako se planira<br />

neki luk paljbe (npr. gađanje u mnogobrojne mete, divergentne od jednog mesta gađanja),<br />

model zone opasnosti važi za sve moguć<br />

e kombinacije gađanja od mesta gađanja do mete. Celokupna zona<br />

unutar trago va zone opasnosti je z ona opasnosti.<br />

Ukoliko je zona gađanja<br />

u procesu procene, možda u cilju poligona na poljani za gađanje – kada se jedan<br />

strela c kreće napred ili u stranu na vidljivoj<br />

razdaljini – model zone<br />

opasnosti važi otvorene ivice zone za<br />

gađanje u pravcu paljbe.<br />

Dobijeni tragovi zone opasnosti označavaju granice zone opasnosti, gde nema<br />

ničega postavljenog<br />

da bi se umanjilo ili eliminisalo.<br />

Operateri poligona<br />

moraju biti pažljivi da ne preobraze zonu opasnosti u „prikladnu“ zemlju na njihovom<br />

raspolaganju, bez ikakve konstrukc ije koja bi to omogućila.<br />

18. Visinska opasnost<br />

od odbijenog zrna<br />

Otvoreni poligon uzima<br />

u obzir pitanja o bezbednosti koja su vezi sa visinom koju prevale odbijena zrna preko<br />

poligona. Ove visine odbijenog zrna mogu biti<br />

veoma važne.<br />

<strong>10</strong>7


Pitanja visine odbijenog zrna posta<br />

je važnije ako se poligon nalazi u blizini<br />

aerodroma, i kako bi se smanjila zona<br />

opasnosti poligona treba da se raspodeli vertikal na podela visinske opasnosti.<br />

<strong>10</strong>8


<strong>10</strong>9<br />

Aneks E


Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />

Uputstvo<br />

Priručnik za<br />

standardne postupke poligona<br />

1<strong>10</strong><br />

Izdanje 20<strong>10</strong>


Ovo uputstvo treba da se postavi na vidnom mestu<br />

zajedno sa:<br />

e. Primerkom važeće<br />

licence za poligon.<br />

f. Planom objekta<br />

poligona.<br />

g. Spiskom telefonskih<br />

brojeva<br />

za hitne<br />

službe i adresa najbliže<br />

bolnice/ambulante<br />

i najkraći put<br />

između ambulante<br />

i poligona.<br />

h. Primerkom sertifikata<br />

službenika i/ili<br />

instruktora poligona.<br />

111


2. Sadržaj priručnika za standardne postupke za poligone (minimalni zahtevi)<br />

Poglavlje 1.: <strong>Administrativ</strong>ne odredbe<br />

Poglavlje<br />

2.: Korišćenje poligona<br />

Poglavlje<br />

3.: Održavanje poligona<br />

Poglavlje<br />

4.: Tehnike gađanja<br />

Poglavlje<br />

5.: Organizovanje odgovornosti radnika poligona<br />

Poglavlje 6.: Radno vreme poligona<br />

Poglavlje<br />

7.: Obrasci<br />

Aneksi<br />

Sertifikati<br />

112


Poglavlje 1.: <strong>Administrativ</strong>ne odredbe<br />

Ovaj priručnik za standardne postupke<br />

za poligone reguliše postupak za sve korisnike poligona bez<br />

obzira<br />

na to da li su strelci ili posetioci.<br />

2.1. Svaki strelac ili posetilac treba da se upiše na recepciji gde jedan radnik<br />

vodi evidenciju; pruža<br />

informacije i dozvoljava ili odbija ulazak na poligon. Radnik na recepciji takođe pruža informacije o<br />

priručniku.<br />

2.2. Evidencija lica koja ulaze na poligon se vodi na papiru i u elektronskoj formi u cilju dokaza pred<br />

sudom i dru gim slučajevima.<br />

Evidencija se vodi<br />

za:<br />

Licencirani<br />

strelac<br />

Strelac<br />

na obuci Posetilac<br />

Ime X X X<br />

Prezime X X<br />

X<br />

Adresa:<br />

X X X<br />

Datum rođenja X X X<br />

Vrsta i broj lične<br />

karte<br />

X X X<br />

Broj dozvole<br />

X<br />

Karakteristike<br />

oružja<br />

X<br />

Količina unete<br />

municije<br />

X<br />

Količina municija<br />

koja izlazi van<br />

X<br />

Ime lica ili pratnj e X<br />

Vrsta municije<br />

X<br />

113


Vreme ulaska X X X<br />

Vreme izlaska X X X<br />

Potpis: X X<br />

X<br />

2.3. Lice odgovorno za poligon i službenik poligona u svako doba mogu zatražiti od strelca i posetilaca<br />

da se legitimišu dok su na poligonu. Strelci i posetioci su dužni da pruže punu podršku ovoj kontroli.<br />

2.4. U momentu ulaska na poligon, radnik na recepciji izdaje evidencijsku karticu na kojoj se navodi koje<br />

oružje je ušlo i koliko je municije dato, što znači one koje<br />

je doneo strelac ili prodate strelcu na<br />

poligonu. Ova kartica se pokazuje na liniji gađanja/službeniku<br />

poligona koji vodi evidenciju ove<br />

kartice. Ova kartica se vraća radniku recepcije po napuštanju<br />

poligona. Ova kartica se takođe<br />

upotrebljava za vođenje evidencije o količini ispaljene municije<br />

na prethodno određenoj liniji.<br />

(Primer, Aneks<br />

1).<br />

2.5. Organizacija<br />

nije odgovorna za nesreće<br />

koje mogu da se dese i niti za štetu načinjenu na privatnoj<br />

svojini.<br />

2.6. Dat materijal<br />

može da se koristi samo u skladu sa propisima za dozvoljenu aktivnost gađanja koje su<br />

navedene<br />

u daljem tekstu ovog priručnika.<br />

2.7. Strelac ili posetilac pokriva sve troškove koju on ili ona namerno načinio/la<br />

na objektu.<br />

2.8. Strelci mogu gađati samo iz prethodno određene<br />

linije gađanja ovlašćenim i licenciranim oružjem i<br />

municijom.<br />

2.9. Automatsko<br />

oružje nije dozvoljeno da se unese na poligon.<br />

2.<strong>10</strong>. Oružje treba<br />

uvek da se drži u propisnom stanju.<br />

2.11. Zabranjena<br />

je upotreba bilo kakvog oružja koje je prethodno<br />

napunjeno.<br />

114


2.12. Zabranjeno je korišćenje projektila od jakog čeličnog jezgra, svetlećih signala, pratećih municija ili<br />

municija koja sadrži<br />

živu.<br />

2.13. Zabranjeno je konzumiranje alkohola u objektu i krugu poligona, svakom licu koje je pod<br />

uticajem alkohola je zabranjen ulaz u objekat.<br />

2.14.Zabranjeno je pušenje u zoni gađanja.<br />

2.15.<br />

Svako dete/maloletnik treba da bude pod stalnim nadzorom roditelja ili nekog drugog odraslog<br />

lica.<br />

2.16.<br />

4. pravila sigurnosti za obezbeđivanje vatrenog oružja treba da se napišu i postave na vidnom<br />

mestu na poligonu:<br />

Pravilo # 1<br />

Tretiraj svo oružje kao da je napunjeno.<br />

Pravilo # 2<br />

Nikada ne upirajte cev oružja na nešto šta ne želite da uništite.<br />

Pravilo # 3<br />

Držite vaš prst pravo i van oroza.<br />

115


Pravilo # 4<br />

Budite apsolutno s igurni o vašoj meti i šta ima iza mete.<br />

2.17. Korišćenje štitnika za uši je obavezno tokom gađanja.<br />

2.18. Korišćenje štitnika za oči je obavezno tokom gađanja.<br />

2.19.<br />

Prisustvo životinja na poligonu nije dozvoljeno.<br />

2.20. Odeća<br />

i obuća koju nose strelci tokom gađanja ne treba da smetaju rad ruku ili da prouzrokuju<br />

nepotreban rizik.<br />

2.21. Posmatračima i pratiocima nije dozvoljeno da budu na liniji gađanja i imaju pristup samo na<br />

lokacijama<br />

koje su predviđene za posetioce.<br />

116


Poglavlje 2: Korišćen je poligona<br />

2.1 Uputstva<br />

za hitne slučajeve<br />

Hitne akcije<br />

1 Požar<br />

2 Incident<br />

tokom<br />

gađanja<br />

8. Odmah prekinite sa gađanjem<br />

9. Pozovite vatrogasce i kosovsku<br />

policiju ako<br />

dođe do određenog<br />

krivičnog<br />

dela<br />

<strong>10</strong>. Telefonom: mora da se navede<br />

lokacija<br />

11. Br:<br />

12.Upotrebite protivpožarni aparat:<br />

13. Uključujući i mapu lokacije<br />

14.Ukoliko nije moguće da se požar odmah<br />

ugasi, poligon mora da se evakuiše.<br />

7. Odmah prekinite sa gađanjem<br />

8. Pozovite službu hitne pomoći i kosovsku<br />

policiju<br />

2. Telefonom: mora da se navede lokacija<br />

9. Br:<br />

<strong>10</strong>. Upotrebite pribor za hitnu pomoć<br />

11. Obavestite odgovorno lice<br />

12. Niko ne sme da napusti poligon bez<br />

odobrenja kosovske policije.<br />

3 Katastrofa 6. Odmah prekinite sa gađanjem<br />

7. Pozovite službe za hitne pomoći<br />

8. Telefonom: mora da se navede lokacija<br />

9. Br:<br />

<strong>10</strong>. Evakuišite poligon<br />

117


118


2.2. Korišćenje oružja – uputstva za strelce<br />

2.2.1. Transport i pakovanje oružja:<br />

2.2.1.1. Svo oružje se transportuje u zatvorenim transportnim paketima i prazni se na poligonu.<br />

2.2.1.2. Nakon što stigne na poligon i radnik na recepciji ga odobri, oružje se skladišti u magacin ili<br />

u prtljažnik vozila strelca koji čeka početak gađanja. Kada se završi gađanje, prema oružju se<br />

ophodi na identičan način. Vlasnik je odgovoran za svoje oružje i ne sme biti ostavljeno na nekom<br />

mestu bez vlasnikovog nadgledanja...nemojte ostaviti oružje bez stalnog nadzora.<br />

2.2.1.3. Zabranjeno je unošenje oružja u kantini.<br />

2.2.1.4. Oružje se raspakuje na stolu za gađenje na mestu za gađanje na nalog službenika<br />

poligona kad niko nije između linije gađanja i linije mete.<br />

2.2.1.5. Prazno oružje se postavlja na sto a cev je uperena prema meti (bez okvira i otvorene<br />

navlake za pištolje i otvorenog cilindra za revolvere).<br />

2.2.1.6. Sigurnost oružja kontroliše službenik za liniju gađanja, i on ili ona može da odbije da se na<br />

tom poligonu gađa tim oružjem ako oružje nije sigurno.<br />

2.2.2. Punjenje oružja se obavlja na nalog službenika za liniju gađanja i nakon što strelac stavi štitnike za<br />

oči i uši.<br />

2.2.2.1. Strelcu je zabranjeno da se okrene u stranu tokom punjenja i stalno drži cev uperenu<br />

prema meti.<br />

2.2.2.2. Strelac drži oružje nakon punjenja i ne sme da ga stavi na sto dok se ne isprazni ili otvori<br />

navlaka ili postavi sigurnosni mehanizam.<br />

119


2.2.2.3. Strelac ne stavlja prst na obarač pre naredbe za početak gađanja kojeg daje službenik za<br />

liniju gađanja.<br />

2.2.3. Označavanje kraja<br />

gađanja:<br />

Strelci<br />

označavaju kraj gađanja<br />

izgovarajući glasno broj mesta gađanja i „KRAJ“.<br />

On<br />

ili ona će podići svoju slobodnu ruku u vis.<br />

On ili ona čeka nalog za pražnjenje od strane službenika za liniju gađanja.<br />

2.2.4. Pražnjenje oružja:<br />

a. za pištolje:<br />

Držite prst pravo i van obarača<br />

Izvadite okvir<br />

Povucite navlaku nazad<br />

Blokirajte navlaku<br />

Vizuelno proverite (i fizički sa vašim prstom) da li je ležište prazno. Izvadite metak ako<br />

ležište nije prazno....<br />

Proverite ležište.<br />

Ispraznite okvir.<br />

!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />

Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />

Čekajte nalog poligona za gađanje da idete napred i proverite rezultat na meti.<br />

b. za revolvere:<br />

Držite prst pravo i van obarača.<br />

Slobodnom rukom povucite oroz i postavite ga u blokirani položaj.<br />

Ispraznite revolver samo kada je oroz postavljen u prednji položaj (dvostruka radnja);<br />

zabranjeno je pražnjenje oružja kada je oroz u bojevom položaju (prosta radnja)<br />

Otvorite doboš<br />

Izvadite municiju.<br />

!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />

Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />

120


c. za puške:<br />

Držite prst pravo i van obarača.<br />

Ako puška ima okvir, izvadite okvir;<br />

Otvorite navlaku<br />

Blokirajte navlaku<br />

Proverite ležište<br />

!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />

Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />

2.2.5. Uputstva za neposredne radnje za rešavanje kvara oružja:<br />

Cev oružja je uvek uperena prema meti.<br />

Ako oružje ne okine nakon povlačenja obarača (obarač je povučen), držite cev uperenu u<br />

pravcu mete 30 sekundi.<br />

Strelac treba da povuče pravo prst i van obarača i da glasno uzvikne „NEISPRAVNO“ i da<br />

sačeka instruktora poligona koji će dopustiti postupak pražnjenja.<br />

Ispraznite oružje i blokirajte navlaku.<br />

Proverite municiju i ako se metak nije zagrejao i nije ispalio, izvadite municiju i bacite u<br />

kutiju za municiju koja nije bezbedna prekoputa mesta za gađanje koja je obojena sa<br />

crvenom bojom i na njoj piše „municija koja nije bezbedna“.<br />

2.2.6. Zabranjen je izlaz sa linije gađanja<br />

2.2.7. Reakcija sigurnosnog aparata: (crveno rotaciono svetlo i zvuk)<br />

2.2.7.1. Linije gađanja su opremljene sa automatskom zaštitom linije gađanja koja aktivira<br />

crveno rotaciono svetlo i zvuk za svaku liniju gađanja kada se pređe linija gađanja bez<br />

naredbe službenika za liniju gađanja.<br />

2.2.7.2. Ovaj sigurnosni aparat se takođe može aktivirati iz dispečerskog centra kako bi<br />

označio prekid gađanja ili u hitnim slučajevima.<br />

2.2.7.3. Ako se aktivira sigurnosni aparat, svi strelci stoje na svojim mestima i odmah<br />

prekidaju sa gađanjem i čekaju naredbu službenika za liniju gađanja.<br />

121


2.2.8.<br />

2.2.9.<br />

Čišćenje oružja:<br />

Čišćenje oružja je dopušteno samo u zoni predviđenoj za čišćenje, ako je ima, ili se<br />

obavlja kod kuće.<br />

Čuvanje oružja:<br />

Strelac je odgovoran da ne dopusti neovlašćenim licima pristup njegovom ili njenom<br />

oružju.<br />

122


Poglavlje 3: Održavanje poligona<br />

3.1. Nakon svakog gađanja<br />

Nakon svakog gađanja, strelac skuplja prazne čaure i papirna pakovanja i iste baca<br />

u kontejnere<br />

za reciklažu metala na kraju linije za gađanje:<br />

Zeleni kontejner: za papirna<br />

pakovanja<br />

Žuti kontejner: za prazne čaure<br />

3.2. Dnevne dužnosti<br />

Prilikom otvaranja poligona, službenik za liniju gađanja će proveriti svu opremu: poligon...ako postoji<br />

neka šteta, oštećenje ili kvar poligona, štitnika za oči i uši, (ako pripadaju centru za gađanje)/ on ili ona<br />

će proveriti one koje pripadaju „klijentu“ pre gađanja. On ili ona će proveriti i potpisati dnevni registar<br />

ulaska za opremu poligona za streljaštvo. Svaka šteta, oštećenje ili kvar treba da se navede u dnevni<br />

registar ulaska.<br />

3.2.1. Na kraju dana službenik za liniju gađanja će proveriti da li su sakupljene sve prazne čaure,<br />

kao i da so drugi materijali otklonjeni sa linije gađanja.<br />

3.2.2. Na kraju dana mete se odlažu u prostoriji za mete.<br />

3.2.3. Na kraju dana službenik za liniju gađanja obezbeđuje da se municija koja nije bezbedna<br />

preda glavnom službeniku poligona koji će bezbedno uništiti municiju.<br />

3.3. Nedeljne dužnosti<br />

Sve linije gađanja nedeljno čiste radnici pod nadzorom glavnog službenika poligona, uključujući i<br />

pražnjenje kontejnera za reciklažu. Ovo održavanje se upisuje u delovodnik rada.<br />

123


Tokom nedeljnog održavanja, sva svetla se čiste od prašine.<br />

3.4.<br />

Mesečne dužnosti<br />

Mesečna provera poligona obuhvaća:<br />

9. Proveru funkcionisanja sigurnosnog aparata linije gađanja;<br />

<strong>10</strong>. Proveru hvataljka metkova;<br />

11. Proveru sistema<br />

za osvetljavanje<br />

u slučaju nužde;<br />

12.Proveru stanja protivpožarnih aparata;<br />

13. Proveru pribora prve pomoći;<br />

14. Proveru ulaznih i izlaznih puteva i vrata;<br />

15. Proveru funkcionisanja celokupne komunikacijske opreme;<br />

16. Proveru tačnosti telefonskih brojeve hitnih službi.<br />

Ovo održavanje se upisuje u delovodniku<br />

rada.<br />

Skupljač projektila treba da se očisti i isprazni od strane<br />

adekvatne kompanije koja je opremljena<br />

propisnom opremom (zaštita za zaposlene)...opremu za otklanjanje olova.<br />

3 .5. Godišnje dužnosti<br />

3.5.1. Jednom godišnje se vrši provera protivpožarnih aparata od strane poznate specijalizovane<br />

kompanije koja potvrđuje ili produžuje sertifikate.<br />

3.5.2. Ovi sertifikati se postavljaju u Priručnik<br />

za standardne postupke za poligone.<br />

124


Poglavlje 4: Tehnike gađanja<br />

Ovo poglavlje sadrži aktivnosti gađanja koje su dozvoljene na<br />

određenim linijama gađanja:<br />

Tehnike obuhvaćaju:<br />

Aktivnost<br />

Postupak sprovo đenje ove aktivnosti<br />

Dozvoljeno<br />

oružje<br />

Dozvoljenu municiju<br />

Korišćene mete<br />

Linija gađanja Broj ili naziv linije gađanja<br />

Broj bodova<br />

gađanja<br />

Dozvoljeno oružje<br />

Dozvoljena<br />

municij a<br />

Dozv oljene<br />

aktivnosti Korišć ene mete<br />

Uputstv o za<br />

gađanje<br />

Zabranje no je<br />

4. Gađanje u mete koje liče na osobe 5. Gađanje kada je sakrivena početna pozicija<br />

oružja<br />

6. Gađanje iz futrole.<br />

Gađanje nepristupačnih meta kao što su: flaše, životinje, metalne mete (osim ako je metalna meta<br />

propisna i pripada centru poligona za streljaštvo)<br />

125


126


Poglavlje 5: Organizovanje odgovornosti radnika poligona<br />

9.11. Organizaciona šema<br />

127


Odgovorno lice<br />

Glavni službenik poligona<br />

Službenik linije gađanja<br />

Instruktori<br />

Službenik dispečerskog centra<br />

Radnik na recepciji<br />

Službenik za prvu pomoć<br />

128


9.12. Odgovorno lice<br />

9.12.1. Je lice odgovorno za opšte funkcionisanje poligona;<br />

9.12.2. Je pravno odgovoran za poligon.<br />

9.13. Glavni službenik poligona<br />

9.13.1. Je odgovoran za opštu bezbednost poligona;<br />

9.13.2. Je hijerarhijski pretpostavljeni za službenike za liniju gađanja, instruktore, dispečerski centar,<br />

službenike za prvu pomoć i radnika na recepcije;<br />

9.13.3. Ima ovlašćenje da prekine svaku aktivnost gađanja na poligonu, po potrebi.<br />

9.14. Službenik za liniju gađanja<br />

9.14.1. Je odgovoran za opštu bezbednost sigurnosti određene linije za gađanje;<br />

9.14.2. Podnosi izveštaje glavnom službeniku poligona;<br />

9.14.3. Ima ovlašćenje da prekine gađanje na određenoj liniji za gađanje, po potrebi.<br />

9.15. Instruktori, ako ih ima<br />

9.15.1. Su odgovorni za opštu bezbednost određenih strelaca;<br />

9.15.2. Podnose izveštaje službeniku za liniju gađanja;<br />

9.15.3. Imaju ovlašćenje da prekinu gađanje određenog strelaca, po potrebi.<br />

129


9.16. Dispečerski centar<br />

9.16.1. Je odgovoran za komunikaciju između glavnog službenika poligona i njegovih potčinjenih;<br />

9. 16.2. Je odgovoran za sigurnosne poruke;<br />

9. 16.3. Je odgovoran za vođenje<br />

evidencijske knjige;<br />

9.16.4. Je odgovoran za otvaranje ulaznih vrata u zoni gađanja u zatvorenim poligonima.<br />

9.17. Službenik za prvu pomoć<br />

9.17.1. Je odgovoran za pružanje<br />

neposredne prve pomoći, po potrebi.<br />

9.17.2. Je odgovoran za evakuaciju u slučaju<br />

hitne lekarske intervencije.<br />

9.18. Recepcij a<br />

9.18.1. Je odgovorna za kontrolu pri ulazu i izlazu iz poligona;<br />

9.18.2. Je odgovorna za vođenje registra ulaska/izlaska;<br />

9.18.3. Izdaje strelcima kartice za gađanje.<br />

9.18.4. Kontroliše oružje i municiju pri ulasku/izlasku<br />

130


Poglavlje 6: Radno vreme poligona<br />

Ovo poglavlje sadrži radno vreme za:<br />

Poligon:<br />

Određenih linija za gađanje:<br />

Kantine:<br />

Poglavlje 7: Obrasci za evidencije<br />

12.1. Obrazac za evidentiranje ulaska i izlaska iz poligona.<br />

12.2. Obrazac za evidentiranje aktivnosti gađanja.<br />

12.3. Obrazac za municiju koja nije bezbedna.<br />

12.4. Evidencijska kartica strelca.<br />

131


Ime Prezim<br />

e<br />

2.1. Obrazac za evidentiranje ulaska i izlaska iz poligona<br />

Adresa<br />

:<br />

Naziv<br />

poligona<br />

Adresa:<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Vrsta<br />

lk.<br />

Br. lk. Br.<br />

dozvol<br />

e<br />

Kateg<br />

orija<br />

oružja<br />

Vrsta<br />

oružja<br />

Marka Model Kalibar Količin<br />

a<br />

unete<br />

munici<br />

je<br />

132<br />

Količin<br />

a<br />

munici<br />

je koja<br />

izlazi<br />

van<br />

Vreme<br />

ulaska<br />

Vreme<br />

izlaska<br />

Potpis:


Ime Prezim<br />

e<br />

12.5. Obrazac za evidentiranje gađanja i strelaca<br />

Adresa<br />

:<br />

Naziv poligona Službenik za liniju gađanja:<br />

Adresa:<br />

Linija gađanja Potpis službenika za liniju gađanja:<br />

Aktivnost<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Vrsta<br />

lk.<br />

Br. lk. Br.<br />

dozvol<br />

e<br />

Kateg<br />

orija<br />

oružja<br />

Vrsta<br />

oružja<br />

Marka Model Kalibar Količin<br />

a<br />

unete<br />

munici<br />

je<br />

133<br />

Količin<br />

a<br />

munici<br />

je koja<br />

izlazi<br />

van<br />

Vreme<br />

ulaska<br />

Vreme<br />

izlaska<br />

Potpis:


Ime Prezim<br />

e<br />

12.6. Obrazac za municiju koja nije bezbedna<br />

Adresa<br />

:<br />

Naziv poligona Službenik za liniju gađanja:<br />

Adresa:<br />

Linija gađanja Potpis službenika za liniju gađanja:<br />

Aktivnost<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Vrsta<br />

lk.<br />

Br. lk. Br.<br />

dozvol<br />

e<br />

Kateg<br />

orija<br />

oružja<br />

Vrsta<br />

oružja<br />

Marka Model Kalibar Količina<br />

municije<br />

koja nije<br />

bezbedn<br />

a<br />

134<br />

Razlog Potpis:


12.7. Evidencijska kartica strelca.<br />

Ime<br />

Prezime<br />

Broj dozvole<br />

Kategorija oružja<br />

Vrsta oružja<br />

Marka<br />

Model<br />

Kalibar<br />

Količina unete<br />

municije<br />

Kupljena municija<br />

Kupljena municija<br />

Kupljena municija<br />

Municija koja izlazi<br />

van<br />

Naziv poligona<br />

Adresa:<br />

Linija gađanja<br />

Aktivnost<br />

Datum: DD/MM/GGGG<br />

Aneksi:<br />

Poglavlje 1: Organizovanje poligona<br />

Ovo poglavlje obuhvaća sledeće tačke:<br />

j. Zonu gađanja i linije gađanja.<br />

k. Prijemnu zonu.<br />

l. Skladište.<br />

m. Recepciju.<br />

n. Dispečerski centar.<br />

o. Upravne zgrade.<br />

p.Dozvoljene zone za posetioce.<br />

q.Mesto ulaska na poligon i linije gađanja.<br />

r. Protivpožarni aparati.<br />

135


136


REPUBLIC OF KOSOVO<br />

MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />

Issuing Body:<br />

Form Number:<br />

Date:<br />

LICENSE FOR A CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />

The competent body approves hereby that the following company:<br />

Name of the<br />

Company<br />

Business Register<br />

Nr<br />

Type of License<br />

Hunting association<br />

Sport Shooting association<br />

Training Center<br />

Number of<br />

License<br />

Place of Address Street and Number<br />

Municipality<br />

Postal Code<br />

Is allowed to operate a civilian shooting range with the following specifications<br />

Category<br />

Range<br />

Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />

Outdoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

Skeet/Trap/Clay<br />

137<br />

Attachment A


Indoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

The competent body hereby allows informs the company in subject that<br />

this consent is only valid until (<strong>10</strong> years validity):<br />

Signature<br />

Name and Surname<br />

Issuing Authority<br />

138


REPUBLIC OF KOSOVO<br />

MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />

Name of the<br />

Company<br />

Name of the<br />

responsible<br />

person<br />

Business Register<br />

Nr<br />

Type of License<br />

Number of<br />

License<br />

Place of Address<br />

REQUEST FOR LICENSE FOR A CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />

Hunting association<br />

Sport Shooting association<br />

Training Center<br />

Street and Number<br />

Municipality<br />

Postal Code<br />

Request to operate a civilian shooting range with the following specifications<br />

Category<br />

Range<br />

Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />

Outdoor Short Firearms<br />

139<br />

Attachment B


Long Firearms<br />

Skeet/Trap/Clay<br />

Indoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

Following documents have been delivered in annex to this document<br />

Documentation Responsible person<br />

Business Certificate<br />

Copy of license issued by competent body<br />

Certificate of the storage room<br />

Proof no criminal proceedings in progress<br />

Location sketch<br />

Number certified employees (PSC only)<br />

The requester confirms that he/she is bound to inspection for certification and recertification of the civilian shooting range.<br />

Signature<br />

Name and Surname<br />

Requester ( Responsible<br />

Person)<br />

Receiving Institution<br />

140


Together with this request the following amount<br />

of taxes were paid:<br />

EUROS<br />

141


REPUBLIC OF KOSOVO<br />

MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />

Safety Certificate for civilian shooting range<br />

Issuing Body:<br />

Form Number:<br />

Date:<br />

SAFETY CERTIFICATE FOR CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />

The competent body approves hereby that the following company:<br />

Name of the<br />

Company<br />

Name of the<br />

Responsible<br />

person<br />

Business Register<br />

Nr<br />

Type of License<br />

Number of<br />

License<br />

Place of Address<br />

Hunting association<br />

Sport Shooting association<br />

Training Center<br />

Street and Number<br />

Municipality<br />

142<br />

Attachment C


Shooting range<br />

location<br />

Postal Code<br />

And after the inspection implemented on (date):<br />

That the shooting range with the following specifications is declared safe<br />

Category<br />

Range<br />

Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />

Outdoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

Skeet/Trap/Clay<br />

Indoor Short Firearms<br />

Long Firearms<br />

And that the following operations are allowed:<br />

Operations allowed<br />

Signature<br />

Name and Surname<br />

143


Together with this request the following amount<br />

of taxes were paid:<br />

Inspector Date<br />

EUROS<br />

144


19. Danger Area Definition<br />

Danger area templates for civil shooting range<br />

Attachment D<br />

The danger area for a range is defined as the dow<strong>nr</strong>ange area, forward and to each side of the firing point,<br />

that is designed, within the level of probability determined by current best practice, to contain bullets that pass<br />

over, or beyond, the backstop and/or sidewalls or berm. These include overshoots and bullets that ricochet off<br />

targets, the backstop, and other range surfaces (e.g. range floor).<br />

Danger area design does not take into account all shots deliberately fired in breach of the shooting discipline<br />

the range is designed for, or in breach of Range Standing Orders. Where there is evidence of such wild firing,<br />

then the place where this is evident must be included in the danger area, and/or the range features must be<br />

modified to capture projectiles resulting from wild firing, and/or specific management criteria must be<br />

introduced through range standing orders to prevent wild firing from occurring.<br />

20. Danger Area Templates and Danger Area Traces<br />

Danger area templates are drawings that represent the ground area designed to contain overshoot bullets<br />

and ricochets generated from a single shooter’s firing point (under conditions representative of normal range<br />

use). Each template must show the parameters (e.g. caliber and bullet design etc.) for which it was designed.<br />

Each ammunition or range danger area template should also show the air danger height.<br />

21. Danger Area Design Criteria<br />

Danger areas are designed to provide an area large enough to contain all projectiles fired on a range<br />

complex, within the level of probability determined by current best practice. The ‘danger area’ extends far<br />

145


enough to encompass the entire flight of a projectile without danger to any person, building, road or activity in<br />

that area.<br />

The dimensions and shape of the danger area(s) are produced using test data. Danger area design is<br />

dependent on a number of factors including the external ballistic characteristics of the ammunition; bullet<br />

design; range construction (site and design); the planned shooting activities (shooting discipline) and the cone<br />

of fire for that shooting activity. It is also dependent on the management of these activities (Range Standing<br />

Orders and range supervision).<br />

The development of a cone of fire (as opposed to acceptance of an existing cone of fire that may be<br />

considerably larger than necessary) provides much greater flexibility to the design, construction and use of<br />

ranges.<br />

22. Cone of Fire<br />

The cone of fire is intended to contain, in the vertical and horizontal planes, fired projectiles that are to be<br />

allowed for in range design. It includes an allowance for acceptable firearm deviation, which is represented by<br />

5 Standard Deviations and an additional margin for firearm deviation that is considered unacceptable. The<br />

allowance made within the cone of fire for unacceptable firearm deviation is not a scientific prediction but<br />

reflects a desire by the user to mitigate as much of the unacceptable deviation as is practicable.<br />

23. Acceptable Firearm Deviation<br />

Acceptable firearm deviation is one which has been identified, quantified and subsequently allowed for<br />

procedurally or through the design, construction or layout of a range. Such deviations can be considered<br />

tolerable within a risk assessment and result from:<br />

a. Firearm System Error. Firearm system error is the acceptable margin of deviation from the intended point of<br />

impact for shots competently fired through a zeroed small arms firearm. The deviation is caused by errors<br />

associated with the firer and the manufacturing tolerances associated with the firearm and ammunition.<br />

146


. Predicted Firing Error. Predicted firing error is the acceptable margin of deviation from the intended point of<br />

impact associated with competently fired shots with predictable yet unintentional aiming errors. Such error<br />

assumes a serviceable and correctly prepared small arms firearm, a satisfactory level of training and<br />

competence, and the application of range discipline.<br />

24. Unacceptable Firearm Deviation<br />

An unacceptable firearm deviation is one that is not allowed for in range design or firing<br />

procedures and may result in levels of hazard that are intolerable and which must be reduced to a level as low<br />

as is reasonable practicable. It is normally the result of a shot fired unintentionally or in contravention of range<br />

standing orders. Collectively, single shots fired with an unacceptable deviation are a small proportion of total<br />

shots fired.<br />

Unacceptable firearm deviation may result from:<br />

a. Misdirected Firing Error. Misdirected firing error is the deviation from the point of intended impact associated<br />

with competently fired yet misdirected shots.<br />

b. Random Firing Error. Random firing error results from single shots that are unintentionally fired with significant<br />

random deviation from the point of intended impact, but which are aligned about the general axis of the<br />

range by virtue of range discipline.<br />

c. Wild Firing Error. Wild firing error results from single shots that may be deliberately aimed or unintentionally<br />

fired in gross contravention of range discipline and which may impact anywhere inside the total energy area of<br />

the ammunition.<br />

147


25. Designing an Ammunition Danger Area Template<br />

The following is adopted as the standard for the design of an ammunition danger area template (deterministic<br />

method as opposed to probabilistic method):<br />

148


Line A – B. Line A – B is a straight line between the firearm and the target, which has been extended to reach<br />

the maximum length of the ammunition danger area template.<br />

The maximum length of the ammunition danger area template is either:<br />

a. The maximum possible range of the projectile.<br />

b. The maximum possible range of the projectile with a quadrant elevation imposed, so long as this range is not<br />

shorter than the maximum ricochet range (see Note 2).<br />

Line A – C. Line A – C is the cone of fire angle applied to Line A – B. Line A – C is the same length as Line A- B.<br />

The angle between Line A – B and Line A - C will vary depending on the cone of fire applied.<br />

Line A – D. Line A – D is the opening ricochet angle and, unless empirical data exists to the contrary, it is always<br />

to be at an angle of 30 degrees (530 mils) to Line A – C.<br />

Line C – E. Line C – E is the closing ricochet angle and, unless empirical data exists to the contrary, it is always to<br />

be at an angle of 45 degrees (800 mils) to Line A – C.<br />

Line E – D. Line E – D is the ricochet boundary. Line E – D is to be one eighth of the maximum ricochet range<br />

from, and parallel to, Line A – C for ground targets (see Note 3). Line E – D is to be one quarter of the maximum<br />

ricochet range from, and parallel to,<br />

Line A – C for hard targets (see Note 4).<br />

Notes:<br />

1. Completion of the Ammunition Danger Area Template. Lines A – C, B – C, A – D, C – E and D – E are mirrored<br />

to the right of Line A – B to complete the ammunition danger area template.<br />

2. Maximum Ricochet Range. Maximum ricochet range is the range corresponding to the angle of descent,<br />

which produces the critical angle if impact. For small arms ammunition, the critical angle of impact is<br />

considered to be 30degrees (530mils).<br />

149


3. Ground Target. Ground targets, which are also known as soft targets, are all surfaces that will deform or break<br />

up when impacted at low angle.<br />

4. Hard Target. Hard target refers to all material that possesses sufficient strength and surface hardness that<br />

suffer little or no deformity when impacted at low angle, in relation to a specific ammunition type.<br />

26. Applying Danger Area Templates<br />

As a start point a design plan, drawn-to-scale, is prepared for the range being developed or assessed. This<br />

includes the proposed firing points, firing areas, backstop(s), buildings and property boundaries.<br />

Danger area templates can then be applied to the design plan. They are applied to all the firing point(s),<br />

parallel to the direction of fire. Outside boundary lines are traced from the template onto the plan or map. The<br />

resulting danger area ‘trace’ defines the maximum boundary of the range danger area, with nothing in place<br />

to reduce or eliminate this.<br />

If an arc of fire (e.g. engaging divergent multiple targets from a single firing point) is planned, the danger area<br />

template is applied to all possible firing point-to-target combinations. The entire area that encloses the resulting<br />

danger area traces is the required danger area.<br />

If a firing area is being assessed, perhaps for the purposes of a field firing range – where a shooter moves<br />

forward or laterally a significant distance – the danger area template is applied to the outside edges of the<br />

firing area in the direction(s) of fire. The resulting danger area traces mark the boundaries of the danger area,<br />

with nothing in place to reduce or eliminate this.<br />

Range operators must beware the temptation of making the danger area ‘fit’ the land available to them,<br />

without any construction taking place to enable this.<br />

27. Ricochet Air Danger Heights<br />

Associated with outdoor ranges are safety considerations related to the height that ricochets will fly above the<br />

range. This ricochet Air Danger Heights (ADH) can be significant.<br />

150


The issue of ADHs becomes most relevant when ranges are located in proximity to airports, and for the<br />

reduction of a range danger area using vertical danger height dispensation.<br />

151


152<br />

Attachment E


153


154


155


This manual will be exposed up at a visible place<br />

together with:<br />

a. The copy of the valid license of the<br />

shooting range<br />

b. Plan of the shooting range facilities.<br />

c. List of emergency numbers and address<br />

of the nearest hospital/medical<br />

treatment point and the fastest route<br />

between this point and the shooting<br />

range.<br />

d. Copies of certificates of the range<br />

officers and or instructors<br />

156


3. Contents of a Range Standard Procedure manual( Minimum requirements)<br />

Chapter 1: <strong>Administrativ</strong>e provisions<br />

Chapter 2: Use of the shooting range<br />

Chapter 3: Maintenance of the shooting range<br />

Chapter 4: Shooting techniques<br />

Chapter 5: Organization of responsibilities of the employees of the shooting range<br />

Chapter 6: Operating Hours of the shooting range<br />

Chapter 7: Forms<br />

Attachments<br />

Certificates<br />

157


Chapter 1: <strong>Administrativ</strong>e provisions<br />

This range standards procedure manual regulates the procedures for all users of the shooting range no<br />

matter if they are shooters or visitors.<br />

3.1. Every shooter or visitor has to register at the reception point where an employee will keep evidence;<br />

provide information and allow or refuse access to the shooting range. The reception point will also<br />

provide information on the manual.<br />

3.2. Evidence of persons entering the shooting range will be kept in hard and soft copy for the sake of<br />

evidence in court and any questions.<br />

Evidence kept will be following:<br />

Licensed shooter Training shooter Visitor<br />

Name X X X<br />

Surname X X X<br />

Address X X X<br />

Date of Birth X X X<br />

Type of ID and ID<br />

Number<br />

X X X<br />

Permit Number X<br />

Weapon<br />

characteristics<br />

X<br />

Amount entering<br />

of ammunition<br />

X<br />

Amount leaving X<br />

of ammunition<br />

Name of<br />

X<br />

accompanying<br />

person or entity<br />

Type of X<br />

158


ammunition<br />

Hour entering X X X<br />

Hour leaving X X X<br />

Signature X X X<br />

3.3. The responsible person for the shooting range and the range officer can at all times ask shooters and<br />

visitors to legitimate themselves while on the shooting range. Shooters and visitors are obliged to<br />

provide full support to this control<br />

3.4. At the moment of entering the range, the employee at the reception point will issue an evidence<br />

card which states which weapon is entered and how much ammunition is provided, meaning<br />

brought by the shooter or sold to the shooter in the shooting range. This card will be shown to the fire<br />

line/range officer who will keep evidence on this card. This card will be returned to the reception<br />

point when leaving the range. This card will also be used for keeping evidence how many ammunition<br />

has been fired on a predetermined line. (Example see attachment 1).<br />

3.5. The organization is not to be held responsible for accidents that can happen nor for damage to<br />

personal property.<br />

3.6. The materials made available can only be used in line with the regulations concerning the allowed<br />

firing activities mentioned further in this manual.<br />

3.7. The shooter or visitor is bound to cover the costs of the damage he/she on purpose caused to the<br />

establishment.<br />

3.8. Shooters can only fire at predetermined firing line with the authorized licensed weapons and<br />

ammunition.<br />

3.9. Automatic firearms are not allowed to be brought to the shooting range.<br />

3.<strong>10</strong>. Weapons must always be in a properly maintained condition.<br />

159


3.11. The use of pre-loading weapons of whatever type is prohibited.<br />

3.12. The use of projectiles with hard steel core, light flares, tracers and ammunition containing mercury is<br />

prohibited.<br />

3.13. Alcohol consumption is forbidden in the establishment and the establishment reserves the right to<br />

refuse the access to every person under the influence of alcohol.<br />

3.14. It is forbidden to smoke in the firing zone.<br />

3.15. Any child/minor must be under parental or other adult constant guidance.<br />

3.16. The 4 safety rules of firearm safety must be written on a visible notice at the shooting range:<br />

Rule # 1<br />

Treat all guns as if they are loaded.<br />

Rule # 2<br />

Never let the muzzle of a gun point at anything you do not want to destroy.<br />

Rule # 3<br />

Keep your finger straight and off the trigger.<br />

Rule # 4<br />

160


Be absolutely sure<br />

of your target, and<br />

what is behind it.<br />

3.17. Use of hearing protection is mandatory during firing activities.<br />

3.18. Use of sight protection glasses is mandatory during firing activities.<br />

3.19. No animals are allowed on the shooting range.<br />

3.20. Clothing and shoes worn by the shooters during firing activities should not interfere or hamper proper<br />

firearms operation or cause any unnecessary danger.<br />

3.21. Spectators and accompanying persons are not allowed on the firing lines and have only access to<br />

predetermined locations for visitors.<br />

161


Chapter 2: Use of the shooting range<br />

2.1 Emergency drills<br />

EMERGENCY DRILLS<br />

1 FIRE<br />

2 SHOOTING INCIDENT<br />

15. End the shooting exercise immediately<br />

16. Phone the fire Brigade and Kosovo Police if a<br />

criminal act.<br />

17. Telephone: Location to be mentioned<br />

18. Nr:<br />

19. Use Fire extinguisher:<br />

20. Include Location map<br />

21. In case the fire cannot be extinguished<br />

immediately, the range has to be<br />

evacuated.<br />

1. End the shooting exercise immediately<br />

2. Phone the emergency service and the<br />

Kosovo Police<br />

3. Telephone: Location to be mentioned<br />

4. Nr:<br />

5. Use First aid kit<br />

6. Inform the responsible person<br />

7. Nobody is allowed to leave the shooting<br />

range until authorizations is given by the<br />

Kosovo police.<br />

162


3<br />

DISASTER<br />

9. End the shooting exercise immediately<br />

<strong>10</strong>. Phone the emergency service<br />

11. Telephone: Location to be mentioned<br />

12. Nr:<br />

13. Evacuate the shooting range<br />

163


2.2. Weapons use – Drill of the shooters<br />

2.2.1. Transport and packages for weapons:<br />

2.2.1.1. All weapons shall be transported in a by a lock closed transport package and shall be<br />

unloaded during transport from and to the shooting range.<br />

2.2.1.2. Once arrived on the shooting range and allowed at the reception point, these weapons<br />

will be stored in the storage room or in the trunk of the personal car of the shooter waiting to<br />

commence the firing activity. When the firing activity is finished the weapons will be treated in an<br />

identical way. The weapon is under the responsibility of the owner and mustn’t be left in any place<br />

without any care of the owner….don’t let the fire arm without a constant surveillance.<br />

2.2.1.3. It is prohibited to bring any weapon in the cafeteria.<br />

2.2.1.4. The weapon will be unpacked on the firing table at the firing point on command of the<br />

range officer when nobody is in between the firing line and the target line.<br />

2.2.1.5. The unloaded weapon will be laid down on the firing table with the barrel pointing in the<br />

direction of the target. (Without magazine and open slide for pistols, and cylinder open for the<br />

revolver).<br />

2.2.1.6. The weapons will be controlled on safety by the firing line officer and he/she can refuse this<br />

weapon to be fired at the range in case it is unsafe.<br />

2.2.2. Loading of the weapon will happen on command of the firing line officer and after the shooter has<br />

put on ear and eye protection.<br />

2.2.2.1. The shooter is prohibited to turn sideways during the loading exercise and shall keep the<br />

muzzle of the firearm constantly in direction of the target.<br />

164


2.2.2.2. The shooter will hold the weapon once it is loaded and will not put it down on the firing<br />

table until it is unloaded and the slide open or the safety on.<br />

2.2.2.3. The shooter shall not put its finger on the trigger before the command to commence fire<br />

has been given by the firing line officer.<br />

2.2.3. Marking the end of the firing activity:<br />

The shooters marks the end of the firing activity by shouting his firing point number and “END”.<br />

He/she will raise his/her free hand.<br />

He/she are waiting the unloading command of the firing line officer.<br />

2.2.4. Unloading of the firearms:<br />

a. for pistols:<br />

Keep your finger straight and off the trigger.<br />

Remove the magazine<br />

Pull back the slide<br />

Block the slide<br />

Check visually (and physically with your finger) if the chamber is empty. Remove the<br />

cartridge in case the chamber is not empty……<br />

Control the chamber.<br />

Empty the magazine.<br />

!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />

Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />

Wait the Shooting range order to go forward and check the result of the target.<br />

b. for revolvers:<br />

Keep your finger straight and off the trigger.!!!<br />

With the free hand pull back the hammer and pull this in the locked position.<br />

165


Unload the revolver only when this hammer is placed in forward position (double action);<br />

it is forbidden to unload the weapon when the hammer is in armed position (simple<br />

action)<br />

Open the drum<br />

Remove the ammunition.<br />

!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />

Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />

c. For rifles:<br />

Keep your finger straight and off the trigger.!!!<br />

In case the rifle has a magazine, remove the magazine;<br />

Open the slide<br />

Lock the slide<br />

Check the chamber<br />

!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />

Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />

2.2.5. Immediate action drills for solving malfunctioning of the firearm:<br />

The muzzle of the weapon barrel points always in the direction of the target.<br />

In case, the weapon does not fire after a pull on the trigger(the trigger was pulled), keep<br />

the barrel 30 sec in the direction of the target.<br />

The shooter must remove finger straight and off the trigger and shout loudly<br />

“MALFUNCTION” and wait the shooting range instructor who will allow him to do the<br />

unloading procedure.<br />

Unload the weapon and lock the slide<br />

Check the ammunition and in case the cartridge case has been hot and did not fire,<br />

remove the ammunition and thrown it into the unsafe ammunition case in front of the<br />

firing point painted in red and signed with unsafe ammunition.<br />

166


2.2.6. Coming out of the firing line is prohibited<br />

2.2.7. Reaction on the safety apparatus: (Red rotating light and sound)<br />

2.2.7.1. The firing lines are equipped with an automatic firing line protection which activates<br />

the red rotating light and a sound for every firing line when the firing line is crossed without<br />

command of the firing line officer.<br />

2.2.7.2. This safety apparatus can also be set off by the dispatch center to indicate the<br />

ceasing of the firing activities or in case of an emergency.<br />

2.2.7.3. In case the safety apparatus is activated, all shooters stay in place and stop firing<br />

immediately and wait commands from the firing line officer.<br />

2.2.8. Cleaning of firearms:<br />

Cleaning of firearms is only allowed in predetermined cleaning area when available or will<br />

happen at home.<br />

2.2.9. Safe guarding of the firearm:<br />

The shooter is responsible that no access is allowed to his/her firearm to unauthorized<br />

persons.<br />

167


Chapter 3: Maintenance of the shooting range<br />

3.1. After every firing activity<br />

At the end of every firing activity the shooter will collect the empty cartridges and packages and<br />

throw them into the metal recycling containers at the end of the firing line:<br />

Green: packages<br />

Yellow: empty cartridges<br />

3.2. Daily<br />

At the opening of the range, the firing line officer will check all the equipments: range…if any<br />

damage, destruction or malfunction of the shooting range, eyes and ears protection..;(if they belong the<br />

shooting center)/or he/she will check the ones which belong to the “client” before shooting. He/she will<br />

check and sign the daily log book regarding the shooting range equipment. Every damage, destruction,<br />

malfunction should be mentioned in the daily log book.<br />

3.2.1. At the end of the day the firing line officer will control that all empty cartridges have been<br />

collected, as well as all other materials have been removed from the firing line.<br />

3.3. Weekly<br />

3.2.2. At the end of the day the targets will be placed in the target room.<br />

3.2.3. At the end of the day the firing line officer makes sure that the unsafe ammunition is brought<br />

to the master range officer who will safely destroy this ammunition.<br />

All firing lines will be cleaned by the employees on a weekly basis under supervision of the master<br />

range officer, including emptying of the recycling containers. This maintenance will be evidenced<br />

in the operation file.<br />

During this weekly maintenance all lightning will be made free of dust.<br />

168


3.4. Monthly<br />

The monthly control of the shooting range includes the following:<br />

17. Control of the well functioning of the safety apparatus of the firing lines;<br />

18. Control of the bullet catchers;<br />

19. Control of the emergency lightning;<br />

20. Control of the status of the fire extinguishers;<br />

21. Control of the first aid kit;<br />

22. Control of the access/exit ways/doors;<br />

23. Control of the well functioning of all communication equipment;<br />

24. Control of the accuracy of the emergency numbers.<br />

This maintenance will be listed in the operation file.<br />

The bullet catchers must be cleaned and unload by an appropriate company equipped with an<br />

appropriate equipment (protection for the employees)…special equipments designed for remove the<br />

lead<br />

3.5. Yearly<br />

3.5.1. Once a year the fire extinguishers will be controlled by a recognized specialist firm and the<br />

certificates will be confirmed or renewed.<br />

3.5.2. This certificates will be placed in the Range standard procedure manual.<br />

169


Chapter 4: Shooting techniques<br />

This chapter will contain the firing activities allowed at a certain firing line:<br />

It will include:<br />

the activity<br />

The procedure of implementing this activity<br />

The weapons allowed<br />

The ammunition allowed<br />

The targets used<br />

Firing line Nr or name of firing line<br />

Number of firing<br />

points<br />

Weapons allowed<br />

Ammunition<br />

allowed<br />

Activities allowed<br />

Targets used<br />

Shooting drills<br />

Prohibited<br />

7. Shooting on targets which resemble persons<br />

8. Shooting where the initial position of the<br />

weapons is concealed<br />

9. Shooting pulling from as holster.<br />

Shooting on no appropriate target like: bottle, animal, shoes, metal target (unless it is appropriate<br />

metallic target which belong to the shooting range center)<br />

170


Chapter 5: Organization of responsibilities of the employees of the shooting range<br />

13.2. Organigram<br />

171


172


13.3. Responsible person<br />

13.3.2. Is responsible person for the overall functioning of the shooting range;<br />

13.3.3. Is legally responsible for the shooting range.<br />

13.4. Master range officer<br />

13.4.2. Is responsible for the overall safety of the shooting range;<br />

13.4.3. Is the hierarchical authority for the firing line officers, coaches, dispatch center, first aid officer and<br />

the reception point officer;<br />

13.4.4. Has the authority to stop all firing activities in the shooting range when necessary.<br />

13.5. Firing line officer(s)<br />

13.5.2. Is responsible for the overall safety of a specific firing line;<br />

13.5.3. Reports to the Master range officer;<br />

13.5.4. Has the authority to stop the firing activities in a specific firing line when necessary.<br />

13.6. Coaches if available<br />

13.6.2. Is responsible for the overall safety of a specific shooter;<br />

13.6.3. Reports to the Firing line officer;<br />

13.6.4. Has the authority to stop the firing activities by a specific shooter when necessary.<br />

173


13.7. Dispatch center<br />

13.7.2. Is responsible for the communication between the master range officer and subordinates;<br />

13.7.3. Is responsible for the safety messages;<br />

13.7.4. Is responsible for the maintaining of the shooting evidence book;<br />

13.7.5. Is responsible for the opening of the access doors to the firing zone in indoor shooting ranges.<br />

13.8. First aid officer<br />

13.8.2. Is responsible for the immediate first aid when necessary.<br />

13.8.3. Is responsible for the evacuation procedure for medical emergencies.<br />

13.9. Reception point<br />

13.9.2. Is responsible for access and exit control at the shooting range;<br />

13.9.3. Is responsible for maintaining the access/exit book;<br />

13.9.4. Issues the firing cards to shooters.<br />

13.9.5. Control the incoming/outgoing weapons and ammunition.<br />

174


13.<strong>10</strong>.<br />

Chapter 6: Operating Hours of the shooting range<br />

This chapter will contain the operating hours of the<br />

Shooting range:<br />

Specific firing line:<br />

Cafeteria:<br />

Chapter 7: Evidencing forms<br />

7.1. Form for evidencing access and leaving the shooting range<br />

7.2. Form for evidencing firing activities<br />

7.3. Form for unsafe ammunition<br />

7.4. Shooter evidence card<br />

175


21.1. Form for evidencing access and leaving the shooting range<br />

Name Surname Address Type<br />

ID<br />

Name of shooting Range<br />

Address<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Nr ID Nr<br />

Permit<br />

Cat<br />

weapon<br />

Type<br />

weapon<br />

176<br />

Brand Model Caliber Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

entering<br />

Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

leaving<br />

Hour<br />

entering<br />

Hour<br />

leaving<br />

Signature


7.5. Form of evidencing firing activities and shooters<br />

Name Surname Address Type<br />

ID<br />

Name of shooting Range Firing line officer:<br />

Address<br />

Firing line Firing line officer signature:<br />

Activity<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Nr ID Nr<br />

Permit<br />

Cat<br />

weapon<br />

Type<br />

weapon<br />

177<br />

Brand Model Caliber Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

entering<br />

Amount<br />

of<br />

Ammo<br />

leaving<br />

Hour<br />

entering<br />

Hour<br />

leaving<br />

Signature


7.6. Form of unsafe ammunition<br />

Name Surname Address Type<br />

ID<br />

Name of shooting Range Firing line officer:<br />

Address<br />

Firing line Firing line officer signature:<br />

Activity<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Nr ID Nr<br />

Permit<br />

Cat<br />

weapon<br />

Type<br />

weapon<br />

Brand Model Caliber Amount of<br />

Unsafe<br />

ammunition<br />

178<br />

Reason Signature


7.7. Shooter evidence card.<br />

Name<br />

Surname<br />

Permit Nr<br />

Cat weapon<br />

Type weapon<br />

Brand<br />

Model<br />

Caliber<br />

Amount of ammo<br />

entered<br />

Ammo bought<br />

Ammo bought<br />

Ammo bought<br />

Ammo leaving<br />

Name of shooting Range<br />

Address<br />

Firing line<br />

Activity<br />

Date: DD/MM/YYYY<br />

Attachments:<br />

Chapter 1: Organization of the Shooting range<br />

This chapter will include the following items:<br />

s. Firing zone and fire lines<br />

t. Waiting zone<br />

u. Storage room<br />

v. Reception desk<br />

w. Dispatch center<br />

x. <strong>Administrativ</strong>e buildings<br />

y. Zones allowed for visitors<br />

z. Access points to shooting range and firing<br />

lines<br />

aa. Fire extinguishers<br />

179

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!