Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme
Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme
Udhëzim Administrativ nr. 10/2010 - Ministria e Punëve të Brendshme
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Republika e Kosovës<br />
Republika Kosovo-Republic of Kosovo<br />
Qeveria-Vlada-Government<br />
<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong>-Ministarstvo Unutrasnjih Poslova-Ministry of internal Affairs<br />
____________________________________________________________________________________________________________<br />
UDHËZIM ADMINISTRATIV<br />
Nr. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> -MPB<br />
PËR KUSHTET MINIMALE TEKNIKE DHE TE SIGURISË QË DUHET TË PËRMBUSHEN NË OBJEKTET E<br />
POLIGONEVE CIVILE TË QITJES<br />
ADMINISTRATIVE INSTRUCTION<br />
No. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MIA<br />
REGARDING MINIMUM TECHNIKAL AND SECURITY CONDITIONS TO BE MET IN THE PREMISES OF CIVIL<br />
SHOOTING RANGES<br />
ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO<br />
Br.<strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MUP<br />
MINIMALNIM TEHNIČKIM I BEZBEDNOSNIM USLOVIMA KOJE TREBA DA ZADOVOLJE CIVILNE STRELJANE<br />
0
Republika e Kosovës<br />
Qeveria<br />
<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />
Ministri i <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />
Mbështetur në nenin 65 paragrafi 8 <strong>të</strong> Ligjit<br />
për Armët <strong>nr</strong> 03/L-143 dhe <strong>të</strong> nenit 25<br />
paragrafi 7 <strong>të</strong> Rregullores së Punës së<br />
Qeverisë <strong>nr</strong>. 2007/1 nxjerr kë<strong>të</strong>:<br />
UDHËZIM ADMINISTRATIV<br />
Nr. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> - MPB<br />
PËR KUSHTET MINIMALE TEKNIKE<br />
DHE TË SIGURISË QË DUHET TË<br />
PËRMBUSHEN NË OBJEKTET E<br />
POLIGONEVE CIVILE TË QITJES<br />
Neni 1<br />
Qëllimi<br />
1. Ky udhëzim administrativ përfshinë<br />
kushtet minimale teknike dhe <strong>të</strong> sigurisë që<br />
duhet <strong>të</strong> përmbushen në objektet e poligoneve<br />
civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> dedikuar për ushtrime<br />
sportive-rekreative në qitje si dhe trajnim për<br />
përdorim <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong> sigurt <strong>të</strong> armëve.<br />
2. Ky udhëzim administrativ nuk vlen për<br />
poligonet për “paintball”.<br />
Republic of Kosovo<br />
Government<br />
Ministry of Internal Affairs<br />
Minister of Internal Affairs<br />
In support to Article 65, paragraph 8 of the<br />
Law on Weapons No. 03/L-143 as well as<br />
Article 25 paragraph 7 of the Regulation on<br />
the Work of Government, issues this:<br />
ADMINISTRATIVE INSTRUCTION<br />
No. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MIA<br />
REGARDING MINIMUM TECHNICAL<br />
AND SECURITY CONDITIONS TO BE<br />
MET IN THE PREMISES OF CIVIL<br />
SHOOTING RANGES<br />
1<br />
Article 1<br />
Purpose<br />
1. This administrative instruction prescribes<br />
the minimum technical and security<br />
conditions to be met by facilities of the civil<br />
shooting ranges dedicated for sport-recreation<br />
exercises in shooting as well as training for<br />
proper and safe use of weapons.<br />
2. This administrative instruction does not<br />
apply for paintball ranges.<br />
Republika Kosovo<br />
Vlada<br />
Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />
Ministar unutrašnjih poslova<br />
Shodno članu 65. stavu 8. Zakona o oružju i<br />
članu 25(7) Pravinika o Radu Vlade br.<br />
2007/1 donosi sledeće:<br />
ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO<br />
Br. <strong>10</strong>/20<strong>10</strong> – MUP<br />
O MINIMALNIM TEHNIČKIM I<br />
BEZBEDNOSNIM USLOVIMA KOJE<br />
TREBA DA ZADOVOLJE CIVILNE<br />
STRELJANE<br />
Član 1<br />
Svrha<br />
1. Ovo administrativno uputstvo propisuje<br />
minimalne tehničke i bezbednosne uslove<br />
koje treba da zadovolje civilne streljane<br />
namenjene sportskoj rekreaciji u streljaštvu<br />
kao i obukama za bezbedno korišćenje oružja.<br />
2. Ovo administrativno uputstvo ne važi za<br />
pejntbol terene.
Neni 2<br />
Përkufizimet<br />
1. Shprehjet e përdorura në kë<strong>të</strong> <strong>Udhëzim</strong><br />
<strong>Administrativ</strong> kanë kuptimin si në vijim:<br />
1.1. Qitja skeet dhe trap (qitja ne figura<br />
fluturuese) nënkupton: disiplinën e gjuajtjes<br />
me pushkë gjuetie - qifte në figurat<br />
fluturuese, te thyeshme që hidhen në shtegun<br />
e caktuar.<br />
1.2. Qitje sportive në figurat fluturuese<br />
nënkupton: disiplinë qitje individuale me<br />
pushkë gjuetie - qifte ne figurat fluturuese jo<br />
te thyeshme që hidhen në shteg <strong>të</strong> caktuar<br />
fluturimi ose në harqe <strong>të</strong> imagjinuara qe janë<br />
menduar për <strong>të</strong> simuluar gjuetinë ose situatat<br />
në terren.<br />
1.3. Predha e huqur nënkupton: predhen apo<br />
projektilin qe nuk godet asnjë objekt te<br />
poligonit. Ky përkufizim nuk vlen për<br />
poligonet për skeet and trap<br />
1.4. Rikoshet nënkupton: predha apo<br />
projektili që ka ndryshuar trajektoren si<br />
rezultat i goditjes në sipërfaqe ose në ndonjë<br />
objekt në poligon, përfshirë edhe dyshemenë<br />
e poligonit.<br />
Article 2<br />
Definitions<br />
1. Terms used in this <strong>Administrativ</strong>e<br />
Instructions have the following meaning:<br />
1.1. Skeet and trap shooting means: a<br />
shotgun discipline at moving frangible targets<br />
thrown at fixed flight paths or within<br />
prescribed arcs.<br />
1.2. Sporting clay shooting means: a<br />
discipline for the discharge of shot at moving<br />
frangible targets thrown on fixed flight paths<br />
or within prescribed arcs and designed to<br />
simulate hunting or field situations.<br />
1.3. Overshoot projectile means: a bullet or<br />
projectile that carries over, or beyond a<br />
backstop, meaning that an overshoot will not<br />
have struck any down range object before<br />
travelling beyond the backstop. This<br />
definition does not apply for skeet and trap<br />
ranges.<br />
1.4. Ricochet projectile means: a bullet or<br />
projectile which has altered its trajectory as a<br />
result of having struck a surface or an object<br />
dow<strong>nr</strong>ange including the range floor<br />
2<br />
Član 2<br />
Definicije<br />
1. Terminologija korišćena u ovom<br />
<strong>Administrativ</strong>nom Uputstvu ima sledeće<br />
značenje:<br />
1.1. Skit i trap označavaju gađanje: puškom<br />
sačmarom na pokretne krhke mete koje se<br />
izbacuju u vazduh fiksnom putanjom ili u<br />
određeni deo.<br />
1.2. Sportsko pucanje u glinene mete<br />
označava disciplinu gađanja: na pokretne<br />
krhke mete koje se izbacuju u vazduh<br />
fiksnom putanjom ili u određeni deo sa ciljem<br />
da se simulira lov ili situacija na terenu.<br />
1.3. Projektil za gađanje: preko označava<br />
metak čija putanja nastavlja preko ili iznad<br />
zaštitne mreže, što znači da projektil neće<br />
pogoditi metu koja se nalazi ispod pre nego<br />
što pređe preko zaštitne mreže. Ova definicija<br />
ne važi za streljane namenjene za streljačke<br />
discipline skit i trap.<br />
1.4. Rikošet označava metak ili projektil koji<br />
je izmenio svoju putanju nakon udara u<br />
površinu ili objekat u opsegu streljane,<br />
uključujući pod streljane.
1.5. Zonë rreziku nënkupton: sipërfaqën e<br />
drejtimit nga qi<strong>të</strong>si gjer te caku, në drejtim<br />
dhe në çdo anë <strong>të</strong> vendit së qitjes që ësh<strong>të</strong><br />
përkufizuar brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit për<br />
<strong>të</strong> ndalur predhat apo projektilet që shkojnë<br />
përtej, ose kalojnë përmbi mbroj<strong>të</strong>sin ballor<br />
dhe/ose muret anësore ose fortifikimin.<br />
1.6. Koni i qitjes nënkupton: sipërfaqen e<br />
cila ne rrafshet horizontale dhe vertikale<br />
permban predha, projektil, plumba te<br />
shkrepur <strong>të</strong> cilet duhet te lejohen ne poligonin<br />
e projektuar duke perfshire edhe devijimet e<br />
pranueshme te armëve.<br />
1.7. Shenjat për zonë rreziku nënkupton:<br />
tabelat informuese që paraqesin sipërfaqen e<br />
dizajnuar dhe që përmbajnë predhë apo<br />
projektil te huqur dhe rikoshet <strong>të</strong> gjuajtur<br />
përtej cakut nga një pikë e vetme e qitjes. Ato<br />
mund <strong>të</strong> kombinohen në shenjat e rrezikut <strong>të</strong><br />
poligonit.<br />
1.8. Vendi i qitjes nënkupton: lokacionin<br />
specifik nga i cili qi<strong>të</strong>sit individual gjuajnë<br />
cakun e tyre, ato kanë për qëllim që <strong>të</strong><br />
kontrollojnë lokacionin nga i cili qi<strong>të</strong>sit<br />
gjuajnë dhe ndihmojnë për <strong>të</strong> drejtuar qitjen e<br />
tyre.<br />
1.9. Shpërndarja e grimcave nënkupton:<br />
fishekun e copëtuar, materialet e copëtuara <strong>të</strong><br />
cakut ose copëza <strong>të</strong> dyshemesë, që kthehen ne<br />
dretjim te qi<strong>të</strong>sit si rezultat i goditjes.<br />
1.5. Danger area means: the dow<strong>nr</strong>ange area,<br />
forward to and to each side of the firing point<br />
that is defined within the level of probability<br />
to contain bullets that pass over, or beyond<br />
the backstop and/or sidewalls or berms.<br />
1.6. Cone of fire means: a surface containing<br />
in vertical and horizontal planes, fired<br />
projectiles that are to be allowed for in a<br />
range design including acceptable firearm<br />
deviation.<br />
1.7. Danger area template means: drawings<br />
that represent the ground area designed to<br />
contain overshoot bullets and ricochets<br />
generated from a single shooter’s firing point.<br />
They can be combined in range danger area<br />
templates.<br />
1.8. Firing point means the specific location<br />
from which individual shooters engage their<br />
targets, they are intended to control the<br />
location from which shooters fire and help to<br />
direct their firing.<br />
1.9. Backsplash means a fragmented<br />
cartridge, target materials, ground debris,<br />
thrown back towards the shooter as a result of<br />
an impact.<br />
3<br />
1.5. Opasna zona označava opseg streljane<br />
ispred i sa svake strane tačke sa koje se gađa,<br />
i koji je definisan u okviru verovatnoće da će<br />
se u njemu kretati meci, ili iznad zaštitne<br />
mreže i/ili zidova ili utvrđenja.<br />
1.6. Konus gađanja: označava površinu na<br />
kojoj se uspravno i vodoravno kreću projektili<br />
a koja je dozvoljena za dizajn streljane,<br />
uključujući prihvatljivo odstupanje vatrenog<br />
oružja.<br />
1.7. Šablon opasne zone označava crtež koji<br />
predstavlja teren namenjen da prihvati<br />
projektile ispaljene preko i rikošete koji<br />
dolaze sa određene tačke gađanja. Oni se<br />
mogu skombinovati u šablone opasnih zona<br />
streljane.<br />
1.8. Tačka gađanja označava određenu<br />
lokaciju sa koje strelci gađaju mete i<br />
namenjene su da kontrolišu lokaciju sa koje<br />
strelci gađaju, te im pomažu da usmeravaju<br />
svoje gađanje.<br />
1.9. Odbijeni otpad označava deliće čaura,<br />
materijala od meta, krhotinu na zemlji koji se<br />
vraćaju na strelca zbog udara.
1.<strong>10</strong>. Hapësira në mes <strong>të</strong> vendeve <strong>të</strong> qitjes<br />
nënkupton: distancën ndërmjet dy qendrave <strong>të</strong><br />
vendeve <strong>të</strong> afërta <strong>të</strong> qitjes.<br />
1.11. Vija e qitjes nënkupton: grupin e<br />
vendeve individuale <strong>të</strong> qitjes me tipare <strong>të</strong><br />
përbashkëta (distanca ndaj cakut).<br />
1.12. Hapësira e qitjes, më tutje edhe si<br />
zona e qitjes, nënkupton: hapësiren në mes <strong>të</strong><br />
vijes së qitjes dhe cakut më <strong>të</strong> largët .<br />
1.13. Mbroj<strong>të</strong>si ballor nënkupton: sipërfaqen<br />
në fund <strong>të</strong> poligonit e dizajnuar për <strong>të</strong> ndalë<br />
predhat e shkrepura.<br />
1.14. Ndalësi i predhave apo projektileve<br />
nënkupton: zonën e parë ku godet predha apo<br />
projektile dhe mund <strong>të</strong> ndërtohet si pjesë e<br />
mbrojtesit ballor menjëherë pas caqeve.<br />
1.15. Fortifikimi ose muret anësore<br />
nënkupton: konstruksionet e ndërtuara për <strong>të</strong><br />
parandaluar lëvizjen e njerëzve/kafshëve në<br />
sipërfaqen aktive <strong>të</strong> poligonit, qe <strong>të</strong><br />
reduktojnë gjasat e ndonjë predhe apo<br />
projektili bredhëse ose shperndarje te<br />
grimcave që <strong>të</strong> ikin nga sipërfaqja aktive e<br />
poligonit, poashtu te ndajë poligonet e afërta,<br />
<strong>të</strong> mbrojë personat afër poligonit dhe <strong>të</strong><br />
mbrojë ndërtesat dhe pajisjet.<br />
1.16. ISSF nënkupton: Federata<br />
Ndërkombëtare e Qitjes Sportive.<br />
1.<strong>10</strong>. Firing point spacing means the<br />
distance center to center between adjacent<br />
firing points.<br />
1.11. Firing line means a group of individual<br />
firing points with a common attribute (e.g.<br />
distance to the targets).<br />
1.12. Range floor, also referred to as the<br />
shooting area means the space between the<br />
firing line and the most distant target.<br />
1.13. Back stop means the area at the end of<br />
the shooting range designed to capture fired<br />
bullets.<br />
1.14. Bullet catcher means the primary bullet<br />
impact area and may be built as part of a<br />
backstop immediately behind the targets.<br />
1.15. Berms or side walls means the<br />
constructions intended to prevent movement<br />
of people/ animals onto the active range area,<br />
reduce the likelihood of an errant shot or<br />
backsplash escaping the active range area,<br />
separate adjacent ranges, protect people in<br />
areas adjacent to the range and protect<br />
buildings and equipment.<br />
1.16. ISSF means the International Sport<br />
Shooting Federation.<br />
4<br />
1.<strong>10</strong>. Razmak tačke gađanja označava<br />
razdaljinu od centra do centra susednih tačka<br />
gađanja.<br />
1.11. Linija gađanja označava grupu<br />
pojedinačnih tački gađanja sa zajedničkim<br />
svojstvima (npr: udaljenost mete).<br />
1.12. Pod streljane, takođe nazvan prostor<br />
streljane označava prostor između linije<br />
gađanja i najudaljenije mete.<br />
1.13. Zaštitna mreža označava zonu na kraju<br />
streljane namenjen da zadrži ispaljene metke.<br />
1.14. Hvatač označava primarnu zonu udara<br />
i može se izgraditi kao deo zaštitne mreže<br />
odmah iza meta.<br />
1.15.Utvrđenje ili zidovi označavaju<br />
konstrukciju namenjenu da spreči kretanje<br />
ljudi/životinja u aktivnu streljanu, da bi se<br />
smanjila verovatnoća da metak odluta ili da<br />
odbijeni otpad izađe van granica aktivne<br />
streljane, da odvoji susedne streljane, da<br />
zaštiti ljude u prostoru pored streljane i da<br />
zaštiti objekte i opremu.<br />
1.16. ISSF označava Međunarodnu sportsku<br />
streljačku federaciju.
1.17.FITA nënkupton: Federata<br />
Ndërkombëtare e Shigjetarëve.<br />
Neni 3<br />
Ka<strong>të</strong>gorizimi i poligoneve civile <strong>të</strong><br />
qitjes<br />
1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes (në tekstin e<br />
mëtejmë “poligonet”) klasifikohen në tri<br />
ka<strong>të</strong>gori kryesore:<br />
1.1. poligonet civile <strong>të</strong> qitjes në mjedis<br />
<strong>të</strong> hapur; (në tekstin e mëtejmë<br />
“poligonet e hapura”);<br />
1.2. poligonet civile <strong>të</strong> qitjes në mjedis<br />
<strong>të</strong> mbyllur; (në tekstin e mëtejmë<br />
“poligonet e mbyllura”);<br />
1.3. poligonet e kombinuara civile <strong>të</strong><br />
qitjes (në tekstin e mëtejmë “poligonet e<br />
kombinuara”).<br />
2. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> përmendura në<br />
paragrafin 1 <strong>të</strong> këtij neni kanë:<br />
2.1. objektet administrative dhe<br />
logjistike;<br />
2.2. objektet teknikisht <strong>të</strong> siguruara <strong>të</strong><br />
certifikuara për ruajtje <strong>të</strong> armëve dhe<br />
municionit;<br />
2.3. sipërfaqen e sigurt për manipulim<br />
1.17. FITA means the International Archery<br />
Shooting Federation.<br />
Article 3<br />
Categorization of civil shooting ranges<br />
1. Civil shooting ranges (further referred to as<br />
ranges) are classified into three main<br />
categories:<br />
1.1. outdoor civil shooting ranges;<br />
(further referred to as outdoor ranges);<br />
1.2. indoor civil shooting ranges; and<br />
(further referred to as indoor ranges);<br />
1.3. combined civil shooting ranges.<br />
(further referred to as combined<br />
ranges).<br />
2. Civil shooting ranges outlined in paragraph<br />
1 of this article shall have:<br />
2.1. administrative and logistic<br />
premises;<br />
2.2. technically secured premises<br />
certified for storage of weapons and<br />
ammunition;<br />
2.3. secured area for handling and<br />
5<br />
1.17. FITA međunarodnu federaciju za<br />
gađanje strelom.<br />
Član 3<br />
Kategorizacija civilnih streljana<br />
1. Civilna streljana (u daljem tekstu streljana)<br />
je klasifikovana u tri glavne kategorije:<br />
1.1. civilna streljana na otvorenom<br />
prostoru (u daljem tekstu otvorena<br />
streljana);<br />
1.2. civilna streljana u zatvorenom<br />
prostoru (u daljem tekstu zatvorena<br />
streljana);<br />
1.3. kombinovane civilne streljane (u<br />
daljem tekstu kombinovane streljane).<br />
2. Civilne streljane navedene u stavu 1. ovog<br />
člana moraju imati:<br />
2.1. objekat za administraciju i<br />
logistiku;<br />
2.2. tehnički obezbeđene objekte sa<br />
dozvolom za skladištenje oružja i<br />
municije;<br />
2.3. bezbednu zonu za rukovanje i
dhe pastrim <strong>të</strong> armëve; dhe<br />
2.4. së paku tri vende për qitje, përveç<br />
për poligonet e hapura që përdoren për<br />
qitje në argjilë.<br />
3. Në poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> dedikuara<br />
për ushtrime sportive – rekreative ndalohet<br />
trajnimi me qitje <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> që simulojnë<br />
operacione taktike fushore.<br />
4. Ndalohet përdorimi i predhave me thelb <strong>të</strong><br />
çelikut dhe zive.<br />
Neni 4<br />
Klasifikimi i poligoneve dhe llojet e<br />
poligoneve<br />
1. Klasifikimi i mëposh<strong>të</strong>m do <strong>të</strong> përdoret për<br />
licencat e poligoneve :<br />
1.1. poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 1<br />
(I-1) nënkupton: poligonin e qitjes <strong>të</strong><br />
vendosur në salla <strong>të</strong> mbyllura, ku<br />
mbushja, zbrazja dhe qitja në cak<br />
kryhet duke përdorur këto armë dhe<br />
municion:<br />
1.2. armë zjarri te gjata dhe pushka<br />
me municion që zakonisht përdoret<br />
për pistoleta, dhe revolverë;<br />
1.3. pistoletat dhe revolverët me<br />
municion për revolver dhe pistole<strong>të</strong> te<br />
lejuar sipas ligjit për armë;<br />
clearing of the weapon; and<br />
2.4. at least three firing points, except<br />
for outdoor shooting ranges used for<br />
Clay shooting.<br />
3. In civil shooting ranges dedicated for sport<br />
recreation exercises it is prohibited to train<br />
life firing activities which are simulation for<br />
tactical field operations.<br />
4. The use of projectiles with hard steel core<br />
and mercury is prohibited.<br />
Article 4<br />
Classification of ranges and types of<br />
ranges<br />
1. The following classification for licenses for<br />
ranges will be used:<br />
1.1. indoor shooting range Type 1 (I-<br />
1) meaning shooting ranges located in<br />
closed rooms, where loading,<br />
unloading and firing at targets takes<br />
place using the following weapons<br />
and ammunition:<br />
1.2. long firearms and rifles with<br />
ammunition as normally used for<br />
pistols, and revolvers;<br />
1.3. pistols and revolvers with<br />
revolver and pistol ammunition<br />
allowed pursuant to the law on<br />
weapons;<br />
6<br />
pražnjenje oružja; i<br />
2.4. najmanje tri tačke gađanja, osim<br />
za otvorene streljane koje se koriste za<br />
gađanje glinenih meta.<br />
3. U civilnim streljanama namenjenim za<br />
sportsku rekreaciju zabranjena je obuka živog<br />
pucanja koja predstavlja simulaciju taktičkih<br />
terenskih operacija.<br />
4. Korišćenje projektila sa jezgrom od tvrdog<br />
čelika i žive je zabranjeno.<br />
Član 4<br />
Klasifikacija streljana i<br />
vrste streljana<br />
1. Za dozvole koje se izdaju streljanama<br />
koristi se sledeća klasifikacija:<br />
1.1. zatvorena streljana tipa 1 (I-1)<br />
označava streljanu koja se nalazi u<br />
zatvorenoj prostoriji, u kojoj se puni,<br />
prazni i gađa na mete korišćenjem<br />
sledećeg oružja i municije:<br />
1.2. dugo vatreno oružje i puške sa<br />
municijom koja se obično koristi za<br />
pištolje i revolvere;<br />
1.3. pištolji i revolveri sa municijom<br />
dozvoljenom za pištolje i revolvere u<br />
skladu sa Zakonom o oružju;
1.4. poligoni i mbyllur i llojit 1 mund<br />
<strong>të</strong> përfshijë disiplinat e llojit 2, llojit 3<br />
dhe llojit 4.<br />
2. Poligonii i qitjes i mbyllur i llojit 2 (I-2)<br />
nënkupton poligonin e qitjes <strong>të</strong> vendosur në<br />
salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />
qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />
dhe municion, dhe ku energjia kinetike e<br />
predhës e matur në 1 m nga tyta nuk tejkalon<br />
600 Xhaul:<br />
2.1. armë zjarri <strong>të</strong> gjata me municion<br />
<strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në .22 L.R.<br />
(pushkë e gja<strong>të</strong>) dhe municioni i<br />
njëj<strong>të</strong> që zakonisht përdoret për<br />
pistoletat dhe revolverët (jo municion<br />
magnum);<br />
2.2. pistoletat dhe revolverët me<br />
municion <strong>të</strong> zakonshëm për revolver<br />
dhe pistole<strong>të</strong> (jo municion magnum).<br />
3. Poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 3 (I-3)<br />
nenkupton poligonin e qitjes te vendosur në<br />
salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />
qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />
dhe municion, dhe ku energjia kinetike e<br />
predhës e matur në 1 m nga tyta nuk tejkalon<br />
200 Xhaul:<br />
3.1. armë zjarri te gjata me municion<br />
<strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në .22 L.R.<br />
me mbushje <strong>të</strong> fishekut në fole;<br />
1.4. indoor shooting range Type 1 can<br />
include disciplines from type 2, type 3<br />
and type 4.<br />
2. Indoor shooting range Type 2 (I-2)<br />
meaning shooting ranges located in closed<br />
rooms, where loading, unloading and firing at<br />
targets takes place using the following<br />
weapons and ammunition, and whereby the<br />
kinetic energy of the projectile measured at 1<br />
meter from muzzle is not greater than 600<br />
Joule:<br />
2.1. long firearmswith small-bore<br />
ammunition up to .22 L.R. (Long<br />
Rifle) and the same ammunition as<br />
normally used for pistols and<br />
revolvers (no magnum ammunition);<br />
2.2. pistols and revolvers with normal<br />
revolver and pistol ammunition (no<br />
magnum ammunition).<br />
3. Indoor shooting range Type 3 (I-3)<br />
meaning shooting ranges located in closed<br />
rooms, where loading, unloading and firing at<br />
targets takes place using the following<br />
weapons and ammunition, and whereby the<br />
kinetic energy of the projectile measured at 1<br />
meter from muzzle is not greater than 200<br />
Joule:<br />
3.1. long firearm with small-bore<br />
ammunition up to .22 L.R. with<br />
cartridge chamber loading;<br />
7<br />
1.4. zatvorena streljana tipa 1 može<br />
sadržati discipline tipa 2, tipa 3 i tipa<br />
4.<br />
2. Zatvorena streljana tipa 2 (I-2) označava<br />
streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />
prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />
mete korišćenjem sledećeg oružja i municije,<br />
i u kojoj kinetička energija projektila<br />
izmerena na 1 metar od grlića nije veća od<br />
600 džula:<br />
2.1. dugo vatreno oružje sa<br />
malokalibarskom municijom do .22<br />
L.R. (duga puška) koja se obično<br />
koristi za pištolje i revolvere (bez<br />
magnumske municije);<br />
2.2. pištolji i revolveri sa uobičajenom<br />
municijom za pištolje i revolvere (bez<br />
magnumske municije).<br />
3. Zatvorena streljana tipa 3 (I-3) označava<br />
streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />
prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />
mete korišćenjem sledećeg oružja i municije,<br />
i u kojoj kinetička energija projektila<br />
izmerena na jedan metar od grlića nije veća<br />
od 200 džula:<br />
3.1. dugo vatreno oružje sa<br />
malokalibarskom municijom do .22<br />
L.R. i komorom za punjenje čaura;
3.2. pistoletat dhe revolverët me<br />
municion <strong>të</strong> kalibrit <strong>të</strong> vogël gjer në<br />
.22,SR??? (jo municion magnum).<br />
4. Poligoni i qitjes i mbyllur i llojit 4 (I-4)<br />
nenkupton poligonin e qitjes te vendosur në<br />
salla <strong>të</strong> mbyllura, ku mbushja, zbrazja dhe<br />
qitja në cak kryhet duke përdorur këto armë<br />
dhe municion: pushkë pneumatike (ajrore)<br />
dhe/ose pistoleta pneumatike (ajrore) dhe/ose<br />
harqe <strong>të</strong> kry qëzuara;<br />
5. Poligoni i mbyllur i shigjetarise i llojit 5 (I-<br />
5) nenkupton poligonet e vendosura në<br />
sipërfaqe <strong>të</strong> mbyllura, ku armët me harke nën<br />
kategorinë D2 përdoren për <strong>të</strong> qitur në cak<br />
përveç harkut <strong>të</strong> kryqëzuar;<br />
6. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 1 (O-1)<br />
nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />
ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />
qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />
dhe municion: armë <strong>të</strong> shkurtra <strong>të</strong> kategorisë<br />
B dhe kategorisë C dhe harqet <strong>të</strong> kryqëzuara e<br />
kategorisë D sipas ligjit për armë;<br />
7. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 2 (O-2)<br />
nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />
ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />
qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />
dhe municion: armët e gjata <strong>të</strong> kategorisë B<br />
dhe kategorisë C sipas ligjit për armët përveç<br />
3.2. pistols and revolvers with smallbore<br />
ammunition up to .22, (no<br />
magnum ammunition).<br />
4. Indoor shooting range Type 4 (I-4)<br />
meaning shooting ranges located in closed<br />
rooms, where loading, unloading and<br />
shooting at targets takes place using the<br />
following weapons and ammunition:<br />
pneumatic rifles and/or pneumatic pistols<br />
and/or crossbows;<br />
5. Indoor archery range Type 5 (I-5) meaning<br />
shooting ranges located in closed areas,<br />
where sinew backed weapons under Category<br />
D2 are shot at targets with exception of<br />
crossbows;<br />
6. Outdoor shooting range Type 1 (O-1)<br />
meaning shooting ranges located in open air<br />
where loading, unloading and firing at targets<br />
takes place using the following weapons and<br />
ammunition: short firearms of Category B<br />
and C Category and crossbows of Cat D<br />
according to the law on weapons;<br />
7. Outdoor shooting range Type 2 (O-2)<br />
meaning shooting ranges located in open air<br />
where loading, unloading and firing at targets<br />
takes place using the following weapons and<br />
ammunition: long firearms of Category B and<br />
C Category according to the law on weapons<br />
8<br />
3.2. pištolji i revolveri sa uobičajenom<br />
municijom za pištolje i revolvere (bez<br />
magnumske municije).<br />
4. Zatvorena streljana tipa 4 (I-4) označava<br />
streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />
prostoriji, u kojoj se puni, prazni i gađa na<br />
mete korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />
pneumatske puške i/ili pneumatski pištolji<br />
i/ili samostreli;<br />
5. Zatvorena streljana tipa 5 (I-5) označava<br />
streljanu koja se nalazi u zatvorenoj<br />
prostoriji, u kojoj se na mete gađa iz ojačanog<br />
oružja pod kategorijom D2, osim iz<br />
samostrela;<br />
6. Otvorena streljana tipa 1 (O-1) označava<br />
streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />
na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />
korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />
kratko vatreno oružje kategorije B i kategorije<br />
C, i samostreli kategorije D, u skladu sa<br />
Zakonom o oružju;<br />
7. Otvorena streljana tipa 2 (O-2) označava<br />
streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />
na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />
korišćenjem sledećeg oružja i municije: dugo<br />
vatreno oružje kategorije B i kategorije C, u<br />
skladu sa Zakonom o oružju, osim lovačkih
pushke gjuetie - cifte Poligoni i qitjes i hapur<br />
i llojit 2 mund te perfshije disiplinat nga lloji<br />
1 dhe 4;<br />
8. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 3 (O-3)<br />
nenkupton poligonet e qitjes te vendosura në<br />
ambient <strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe<br />
qitja në cak bëhet duke përdorur këto armë<br />
dhe municion: breshane <strong>të</strong> kategorisë B dhe C<br />
sipas ligjit për armët dhe në veçanti i ndërtuar<br />
për skeet, trap apo qitje sportive në figura<br />
fluturuese;<br />
9. Poligoni i qitjes i hapur i llojit 4 (O-4)<br />
nenkupton poligonet e vendosura në ambient<br />
<strong>të</strong> hapur ku mbushja, zbrazja dhe qitja në cak<br />
bëhet duke përdorur këto armë dhe municion:<br />
armëzjarri pneumatike (ajrore) <strong>të</strong> kategorisë<br />
B dhe C, dhe kategorise D2 arme me hark te<br />
kryqezuar sipas ligjit për armët;<br />
<strong>10</strong>. Poligoni i shigjetarise i hapur <strong>të</strong> llojit 5<br />
(O-5) nenkupton poligonet e vendosura në<br />
ambient <strong>të</strong> hapur ku qitet me armët me harke<br />
nën kategorinë D2 në cak me përjashtim <strong>të</strong><br />
harkut te kryqezuar me <strong>të</strong> cilin qitet në vije<br />
caku;<br />
11. Poligoni i hapur i shigjetarise në shteg <strong>të</strong><br />
përcaktuar <strong>të</strong> llojit 6 (O-6) nenkupton<br />
poligonet e vendosura në ambient <strong>të</strong> hapur ku<br />
qitet me armët me tejzë nën kategorinë D2 në<br />
cak me përjashtim <strong>të</strong> harkut <strong>të</strong> kryqëzuar për<br />
except from shotguns. Type 2 outdoor<br />
shooting range can include disciplines from<br />
type 1 and type 4;<br />
8. Outdoor shooting ranges Type 3 (O-3)<br />
meaning shooting ranges located in open air<br />
where loading, unloading and firing at targets<br />
takes place using the following weapons and<br />
ammunition: shotguns of Category B and C<br />
Category according to the law on weapons<br />
and specifically constructed for trap, skeet or<br />
sporting clay shooting;<br />
9. Outdoor shooting ranges Type 4 (O-4)<br />
meaning shooting ranges located in open air<br />
where loading, unloading and firing at targets<br />
takes place using the following weapons and<br />
ammunition: pneumatic firearms of Category<br />
B and C Category, and D2 category<br />
crossbows according to the law on weapons;<br />
<strong>10</strong>. Outdoor archery ranges Type 5 (O-5)<br />
meaning shooting ranges located in open air<br />
where sinew backed weapons under Category<br />
D2 are shot at targets with exception of<br />
crossbows aiming at a target line;<br />
11. Outdoor field archery ranges Type 6 (O-<br />
6) meaning shooting ranges located in open<br />
air or non areas, where sinew backed<br />
weapons under Category D2 are fired at<br />
targets with exception of crossbows aiming at<br />
9<br />
pušaka. Otvorena streljana tipa 2 može da<br />
sadrži discipline tipa 1 i tipa 4.<br />
8. Otvorena streljana tipa 3 (O-3) označava<br />
streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />
na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />
korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />
lovačke puške kategorije B i kategorije C, u<br />
skladu sa Zakonom o oružju, koje su posebno<br />
namenjene za streljačke discipline trap, skit<br />
ili sportsko gađanje glinenih meta.<br />
9. Otvorena streljana tipa 4 (O-4) označava<br />
streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />
na kojem se puni, prazni i gađa na mete<br />
korišćenjem sledećeg oružja i municije:<br />
pneumatsko vatreno oružje kategorije B i<br />
kategorije C, i samostreli kategorije D2, u<br />
skladu sa Zakonom o oružju.<br />
<strong>10</strong>. Otvorena streljana tipa 5 (O-5) označava<br />
streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />
na kojem se na metu gađa iz ojačanog oružja<br />
pod kategorijom D2, osim samostrela koji<br />
ciljaju na liniju meta.<br />
11. Otvorena streljana tipa 6 (O-6) označava<br />
streljanu koja se nalazi na otvorenom prostoru<br />
na kojem se na metu gađa iz ojačanog oružja<br />
pod kategorijom D2, osim samostrela koji<br />
ciljaju u unapred određenom pravcu;
qitje në shteg <strong>të</strong> përcaktuar;<br />
12. Klasifikimi nga paragrafi 1 i këtij neni<br />
kombinohet sipas veçorive dhe certifikatave<br />
<strong>të</strong> inspektimit nga Organi Kompetent dhe do<br />
<strong>të</strong> specifikohet si ne vijim:<br />
12.1. klasifikimi i poligonit <strong>të</strong> qitjes;<br />
12.2. kategoria e armëve;<br />
12.3. kalibri (ve<strong>të</strong>m për armë <strong>të</strong><br />
zjarrit);<br />
12.4. lloji i municionit (ve<strong>të</strong>m për<br />
armë te zjarrit).<br />
13. Formulari i licencës për poligon civil te<br />
qitjes gjendet në shtojcen A.<br />
Neni 5<br />
Licencimi i poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />
1. Për licencim <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />
kërkuesi paraqet kërkesën sipas nenit 65 <strong>të</strong><br />
ligjit për armët.<br />
2. Për licencim <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes,<br />
përveç kritereve nga paragrafi 1 i këtij neni<br />
dorëzohet edhe skica e lokacionit për <strong>të</strong><br />
verifikuar lokacionin.<br />
3. Skica e lokacionit përmban këto<br />
dokumente:<br />
3.1. ekstrakti nga plani komunal<br />
targets along a predetermined course;<br />
12. The classifications from paragraph 1 of<br />
this article shall be combined according to the<br />
specifications and Competent Body<br />
inspection certification and will be specified<br />
as follows:<br />
12.1.classification of shooting range;<br />
12.2. category of weapon;<br />
12.3. caliber (for firearms only);<br />
12.4. type of ammunition (for firearms<br />
only).<br />
13. A template of a license for civilian<br />
shooting range shall be found in Attachment<br />
A.<br />
Article 5<br />
Licensing of a civil shooting range<br />
1. In accordance with article 65 of the law on<br />
weapons, an applicant shall forward a request<br />
for a license for a civil shooting range.<br />
2. Additionally to the criteria from paragraph<br />
1 of this article a location sketch will be<br />
delivered to verify the location of the<br />
proposed shooting range:<br />
3. The location sketch shall contain the<br />
following documents:<br />
3.1. extract from the municipal<br />
<strong>10</strong><br />
12. Klasifikacija iz stava 1. ovog člana<br />
kombinuje se u skladu sa specifikacijama i<br />
uverenjima o inspekciji nadležnog organa, i<br />
obuhvata sledeće:<br />
12.1. klasifikacija streljane;<br />
12.2. kategorija oružja;<br />
12.3. kalibar (samo za vatreno oružje);<br />
12.4. vrsta municije (samo za vatreno<br />
oružje).<br />
13. Obrazac dozvole za civilne streljane može<br />
se naći u prilogu A.<br />
Član 5<br />
Izdavanje dozvole za civilnu streljanu<br />
1. U skladu sa članom 65. Zakona o oružju,<br />
kandidat je dužan da podnese zahtev za<br />
izdavanje dozvole za civilnu streljanu.<br />
2. Osim kriterijuma iz stava 1. ovog člana,<br />
dostavlja se i skica lokacije da bi se proverila<br />
lokacija predložene streljane:<br />
3. Skica lokacije mora da sadrži sledeću<br />
dokumentaciju:<br />
3.1. izvod iz opštinskog katastarskog
kadastral i lëshuar nga shërbimi<br />
komunal i kadastrës;<br />
3.2. harta e lokacionit në shkallën<br />
minimale 1/2500 e <strong>të</strong> gjitha objekteve<br />
dhe akomodimeve duke treguar<br />
lidhjet, rrugët hyrëse dhe daljet<br />
emergjente, si dhe natyrën dhe vendin<br />
e aparateve për fikjen e zjarrit dhe<br />
lokacioni i panelit <strong>të</strong> siguresave<br />
elektrike.<br />
4. Brenda afatit kohor prej 30 di<strong>të</strong>sh nga<br />
paraqitja e kërkesës dhe para dhënies së<br />
miratimit nga organi kompetent, lokacioni do<br />
<strong>të</strong> inspektohet nga inspektorët e caktuar nga<br />
organi kompetent. Organi kompetent<br />
lajmëron aplikuesin se kur inspektimi do <strong>të</strong><br />
kryhet.<br />
5. Formulari i kërkesës për licencë për<br />
poligon civil gjendet në shtojcen B.<br />
Neni 6<br />
Certifikata e sigurisë së poligonit civil <strong>të</strong><br />
qitjes<br />
1. Të gjitha poligonet duhet <strong>të</strong> certifikohen<br />
nga inspektorët e Organit Kompetent para se<br />
<strong>të</strong> bëhen funkcionale.<br />
2. Poligoni civil i qitjes humb certifikimin:<br />
2.1. në di<strong>të</strong>n e skadimit <strong>të</strong> certifikimit<br />
(<strong>10</strong> vite) në rast se certifikimi nuk<br />
cadastral plan issued by the municipal<br />
cadastral service;<br />
3.2. a map of the location on a scale of<br />
minimum 1/2500 of all premises and<br />
accommodations with the<br />
indication of their connections, access<br />
routes and emergency exits, as well as<br />
the nature and place of fire<br />
extinguishers and the location of the<br />
electrical switchboard.<br />
4. Within the period of 30 days after<br />
receiving the request and prior to giving an<br />
approval by the Competent Body the site will<br />
be inspected by the inspectors assigned by the<br />
competent body. The Competent Body will<br />
inform the applicant when the inspection will<br />
take place.<br />
5. A request form for license for a civilian<br />
shooting range can be found in Attachment B.<br />
Article 6<br />
Safety Certificate of a civil shooting range<br />
1. All ranges need to be certified by<br />
inspectors from the Competent body before<br />
becoming functional.<br />
2. Certification of a civil shooting range<br />
ceases to be valid:<br />
2.1. on the day of the expiry date of<br />
the certification (<strong>10</strong> Years) in case the<br />
11<br />
plana koji izdaje opštinska katastarska<br />
služba;<br />
3.2. karta lokacije u razmeri od<br />
najmanje 1/2500 svih objekata i<br />
smeštaja sa objašnjenjem međusobne<br />
povezanosti, prilaznim putevima i<br />
izlazima u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja,<br />
kao i sa karakteristikama i mestima<br />
protivpožarnih aparata, i mestom<br />
razvodne kutije za struju.<br />
4. U roku od 30 dana od prijema zahteva i pre<br />
nego što nadležni organ izda dozvolu,<br />
inspektori koje odredi nadležni organ vrše<br />
inspekciju na licu mesta. Nadležni organ<br />
obaveštava kandidata kada će se izvršiti<br />
inspekcija.<br />
5. Obrazac zahteva za izdavanje dozvole za<br />
civilnu streljanu može se naći u prilogu B.<br />
Član 6<br />
Uverenje o bezbednosti civilne streljane<br />
1. Inspektori nadležnog organa moraju da<br />
provere sve streljane pre nego što otpočnu sa<br />
radom.<br />
2. Uverenje o bezbednosti civilne streljane<br />
prestaje da važi:<br />
2.1. datuma kada istekne rok važnosti<br />
uverenja (<strong>10</strong> godina) u slučaju da
vazhdohet;<br />
2.2. nëse poligoni gja<strong>të</strong> inspektimit <strong>të</strong><br />
ndërkohshem nuk përmbushë më<br />
kriteret për shkak <strong>të</strong> ndryshimeve në<br />
projektimin në bazë <strong>të</strong> cilit ësh<strong>të</strong> bërë<br />
certifikimi ose për shkak <strong>të</strong> faktorëve<br />
natyror (erozioni, etj);<br />
2.3. nëse gja<strong>të</strong> inspektimit <strong>të</strong><br />
ndërkohshem nga organi kompetent<br />
konstatohet se poligoni nuk i<br />
përmbushë më kriteret e sigurisë;<br />
2.4. menjëherë pas kryerjes së çdo<br />
aktiviteti që nuk ësh<strong>të</strong> miratuar nga<br />
doracaku për procedurë standarde për<br />
poligone ose ndonjë veprim <strong>të</strong><br />
paligjshëm qe cenon sigurine.<br />
3. Formular i certifika<strong>të</strong>s së sigurisë për<br />
poligonin civil <strong>të</strong> qitjes gjendet në shtojcen C.<br />
Neni 7<br />
Doracaku për procedura standarde për<br />
poligone<br />
1. Çdo poligon civil i qitjes vepron sipas<br />
rregullave <strong>të</strong> caktuara që nxirren si Procedura<br />
Standarde <strong>të</strong> Poligonit (në tekstin e mëtejmë<br />
PSP). Qëllimi i PSP-së ësh<strong>të</strong> që <strong>të</strong> sigurojë<br />
operimin e sigurt <strong>të</strong> poligonit civil te qitjes<br />
dhe përcakton kërkesat për aktivitet <strong>të</strong> duhur<br />
<strong>të</strong> çdo personi prezent në poligon. PSP<br />
certification was not extended;<br />
2.2. if the range does during a<br />
intermediate inspection not longer<br />
meet the criteria due to changes to the<br />
original certified lay out or due to<br />
natural factors (erosion, etc);<br />
2.3. if during an intermediate<br />
inspection by the competent body was<br />
determined that the shooting range not<br />
longer fulfils the safety criteria;<br />
2.4. immediately after any activity<br />
that is not approved by range standard<br />
procedure manual or any unlawful<br />
operation hampering the safety, is<br />
conducted;<br />
3. A template of a safety certificate for a civil<br />
shooting range can be found in attachment C.<br />
Article 7<br />
Range standard procedures manual<br />
1. Every civil shooting range shall operate<br />
under specific rules that are issued as Range<br />
Standard Procedures (further referred to as<br />
RSP). The aim of the RSP is to ensure the<br />
safe operation of the civil shooting range and<br />
set the requirements for the proper activity of<br />
any person present at the range. RSP are<br />
12<br />
uverenje nije produženo;<br />
2.2. ako se posle hitne inspekcije<br />
ustanovi da streljana više ne<br />
zadovoljava kriterijume zbog promena<br />
prvobitno proverenog izgleda ili zbog<br />
prirodnih faktora (erozija, itd);<br />
2.3. ako se posle hitne inspekcije koju<br />
vrši nadležni organ ustanovi da<br />
streljana više ne zadovoljava<br />
kriterijume bezbednosti;<br />
2.4. odmah posle svake delatnosti koja<br />
nije dozvoljena priručnikom o<br />
standardnoj proceduri streljane.<br />
3. Obrazac uverenja o bezbednosti civilne<br />
streljane može se naći u prilogu C.<br />
Član 7<br />
Priručnik o standardnoj proceduri<br />
streljane<br />
1. Svaka civilna streljana funkcioniše u<br />
skladu sa pravilima koja se donose kao<br />
standardne procedure streljane (u daljem<br />
tekstu SPS). Cilj SPS jeste da se obezbedi<br />
bezbedno funkcionisanje civilne streljane i<br />
utvrde uslovi za odgovarajuće delovanje bilo<br />
kog lica prisutnog u streljani. SPS izrađuje
hartohet nga personi juridik dhe i nënshtrohet<br />
miratimit nga organi kompetent. Pakoja e e<br />
<strong>të</strong> gjitha PSP <strong>të</strong> nevojshme quhet edhe<br />
doracaku për PSP.<br />
2. Doracaku për PSP vendoset në mënyrë <strong>të</strong><br />
dukshme në poligon. Të gjithë vizitorët e<br />
poligonit, qi<strong>të</strong>sit, dhe <strong>të</strong> punesuarit, do <strong>të</strong><br />
pranojnë dhe konfirmojn duke nënshkruar se<br />
e kanë kuptuar doracakun PSP dhe obligohen<br />
t’i përmbahen atij.<br />
3. Personi përgjegjës për poligon do <strong>të</strong><br />
sigurojë që procedurat e përcaktuara në<br />
paragrafin 2 <strong>të</strong> këtij neni, do <strong>të</strong> aplikohen në<br />
rast <strong>të</strong> ndryshimit <strong>të</strong> udhëzuesit PSP.<br />
4. Dokumentacioni nga paragrafi 2 dhe 3 <strong>të</strong><br />
këtij neni mund <strong>të</strong> inspektohet nga organi<br />
kompetent.<br />
5. Doracaku PSP për poligone përfshinë <strong>të</strong><br />
mëposhtmet (kur lejohen disa ndryshime <strong>të</strong><br />
rregullave në poligone për qitje me shigje<strong>të</strong>):<br />
5.1. Përshkrimin e detajeve kyçe<br />
fizike për <strong>të</strong> gjitha poligonet (përfshirë<br />
lokacionin, licencën, certifika<strong>të</strong>n e<br />
sigurisë dhe çdo kusht <strong>të</strong> imponuar,<br />
gjendjen e zonave <strong>të</strong> rrezikshme,<br />
informatat për lar<strong>të</strong>sinë gjer ku<br />
paraqitet rreziku, pajisjet për ndihmën<br />
e parë, pajisjen per zjarrfikje dhe<br />
shtigjet e emergjencës);<br />
drafted by legal entity and are subject to<br />
approval by the competent body. The set of<br />
all necessary RSP aggregated in one<br />
document is further called the RSP manual.<br />
2. RSP manual shall be clearly displayed at<br />
the range. All range visitors; shooters and<br />
employees; will receive and confirm by<br />
signing that they understood the RSP manual<br />
and obliging themselves to follow it.<br />
3. The responsible person for the range will<br />
make sure that the procedure prescribed in<br />
paragraph 2 of this article takes place<br />
whenever the RSP manual is amended.<br />
4. The documentation of paragraph 2 and 3 of<br />
this article can be subject to the inspection by<br />
the competent body.<br />
5. RSP manual shall include the following<br />
(when appropriate meaning that some<br />
deviation to the rules are allowed for archery<br />
ranges):<br />
5.1. Describe the key physical details<br />
of all ranges (including location,<br />
license, safety certificate and any<br />
conditions imposed, danger area<br />
status, air danger height information,<br />
first aid kit, fire extinguishers and<br />
emergency routes);<br />
13<br />
pravno lice a odobrava ih nadležni organ.<br />
Skup svih potrebnih SPS u jednom<br />
dokumentu naziva se priručnikom SPS.<br />
2. Priručnik SPS se mora jasno prikazati u<br />
streljani. Svi posetioci streljane; strelci i<br />
zaposleni; dobijaju i potpisom potvrđuju da<br />
su shvatili priručnik SPS, i obavezuju se da će<br />
ga poštovati.<br />
3. Lice odgovorno za streljanu dužno je da<br />
obezbedi da je ispoštovana procedura opisana<br />
u stavu 2. ovog člana svaki put kada se<br />
priručnik SPS promeni.<br />
4. Dokumentaciju iz stava 2. i 3. ovog člana<br />
može proveriti inspekcija nadležnog organa.<br />
5. Priručnik SPS sadrži sledeće (ako je to<br />
izvodljivo, odnosno streljanama za gađanje<br />
strelom je dozvoljeno određeno odstupanje od<br />
pravila:<br />
5.1. Opis glavnih fizičkih<br />
karakteristika streljane (uključujući<br />
lokaciju, dozvolu, uverenje o<br />
bezbednosti i sve druge uslove, status<br />
opasne zone, informacije o opasnosti<br />
na visini u vazduhu, pravce do prve<br />
pomoći, protivpožarnih aparata i<br />
izlaza u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja);
5.2. Përshkrimin e orarit <strong>të</strong> punës;<br />
5.3. Përshkrimin e armëve te<br />
zjarrit/kalibrave/llojet e predhave ;<br />
5.4. Përshkrimin e aktiviteteve <strong>të</strong><br />
poligonit (p.sh. harqet e zjarrit,<br />
vendosja e cakut; caqet e autorizuara).<br />
Aktivitetet që nuk janë përshkruar<br />
konsiderohen si <strong>të</strong> ndaluara.<br />
5.5. Rishikimin e çështjeve <strong>të</strong> sigurisë<br />
(mbroj<strong>të</strong>set për vesh, mbroj<strong>të</strong>set për<br />
sy, kontaminimi me Plumb (Pb),<br />
kontaminimi me gaz, etj);<br />
5.6. Përshkrimin e flamujve/dritave <strong>të</strong><br />
paralajmërimit, shenjave tjera <strong>të</strong><br />
paralajmërimit dhe përdorimin i tyre;<br />
5.7. Informatat për raste emergjente<br />
(lokacioni i spitalit më <strong>të</strong> afërt dhe<br />
numri i telefonit, numri i telefonit <strong>të</strong><br />
policisë dhe shërbimi i zjarrfikësve);<br />
5.8. Tregojnë përgjegjësi<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong><br />
drejtat e zyrtarit <strong>të</strong> poligonit<br />
5.9. Tregon aktivitetet për manipulim<br />
<strong>të</strong> sigurt me armë (pastrimi, ushtrimet,<br />
etj);<br />
5.<strong>10</strong>. Një har<strong>të</strong> <strong>të</strong> lokacionit në shkallë<br />
prej 1/200 e <strong>të</strong> gjitha hapësirave duke<br />
treguar lidhjet, rrugët hyrëse dhe<br />
daljet, si dhe natyrën dhe vendin e<br />
aparateve për fikjen e zjarrit dhe<br />
lokacioni i panelit <strong>të</strong> siguresave<br />
elektrike;<br />
5.11. Certifika<strong>të</strong>n nga shërbimi i<br />
5.2. Describe the hours of operation;<br />
5.3. Describe acceptable<br />
firearms/calibers/bullet nature;<br />
5.4. Describe range activities (e.g.<br />
arcs of fire, target placement;<br />
authorized targets). Activities that are<br />
not described are considered to be<br />
prohibited.<br />
5.5. Review safety issues (hearing<br />
protection, eye protection, lead<br />
contamination, gas contamination, et);<br />
5.6. Describe warning flags/lights,<br />
other warning signs and use;<br />
5.7. Provide emergency information<br />
(nearest hospital location and its<br />
telephone number, telephone number<br />
of police and fire prevention service);<br />
5.8. Indicate the responsibilities and<br />
rights of the range officer<br />
5.9. Indicate activities for safe<br />
handling of weapons (clearing,<br />
immediate action drills, etc);<br />
5.<strong>10</strong>. a map of the location on a scale<br />
of 1/200 of all spaces with the<br />
indication of their connections, access<br />
routes and exits, as well as the nature<br />
and place of fire extinguishers and the<br />
location of the electrical switchboard;<br />
5.11. the certificate from the<br />
14<br />
5.2. Radno vreme;<br />
5.3. Opis prihvaćenih vrsti vatrenih<br />
oružja/kalibara/metaka;<br />
5.4. Opis delatnosti streljane (npr: luk<br />
gađanja, postavljanje mete, ovlašćene<br />
mete). Delatnosti koje nisu opisane<br />
smatraju se zabranjenim;<br />
5.5. Pregled bezbednosnih mera<br />
(zaštita sluha, zaštita očiju, zaštita od<br />
zagađenja olovom, gasom, itd.);<br />
5.6. Opis zastavica/svetala za<br />
upozorenje i drugih znakova za<br />
upozorenje;<br />
5.7. Informacije u slučaju nesreće<br />
(najbliža bolnica i broj telefona, broj<br />
telefona policije i vatrogasne službe);<br />
5.8. Odgovornosti i prava službenika<br />
streljane;<br />
5.9. Aktivnosti za bezbedno rukovanje<br />
oružjem (pražnjenje, vežbe za hitno<br />
delovanje, itd.)<br />
5.<strong>10</strong>. Karta lokacije u razmeri 1/200<br />
sa svim prostorima i prikazanim<br />
međusobnim vezama, prilaznim<br />
putevima i izlazima, kao i<br />
karakteristike i mesta protivpožarnih<br />
aparata i razvodne kutije za struju;<br />
5.11. Uverenje od ovlašćenje
autorizuar për fikjen e zjarrit në lidhje<br />
me natyrën, numrin dhe vendin e<br />
fikësve <strong>të</strong> zjarrit, dhe certifika<strong>të</strong>n për<br />
numrin e personave <strong>të</strong> lejuar në zonën<br />
për qitje;<br />
5.12. Certifikatat në lidhje me veti<strong>të</strong> e<br />
rezistencës së zjarrit ose për vet-fikje<br />
<strong>të</strong> materialeve <strong>të</strong> përdorura <strong>të</strong><br />
ndërtimit;<br />
5.13. Certifikatat në lidhje me<br />
kontrollet e instalimit elektrik dhe<br />
aparateve për fikjen e zjarrit;<br />
5.14. Emrin e personit përgjegjës për<br />
siguri, me tutje në tekst si zyrtari<br />
kryesor i plogonit;<br />
5.15. Regjistrin e punës se<br />
mirmbajtjes që tregon natyrën dhe<br />
da<strong>të</strong>n e inspektimit dhe mirëmbajtjes<br />
dhe riparimet ne poligonin e qitjes që<br />
mund <strong>të</strong> jenë objekt i inspektimit;<br />
6. Doracaku për PSP i përshkruar në<br />
paragrafin 5 <strong>të</strong> këtij neni miratohet nga<br />
organi kompetent.<br />
7. Projekti i doracakut PSP për poligone do<br />
t’i dërgohet organit kompetent për miratim.<br />
8. Organi kompetent do <strong>të</strong> përgjigjet brenda<br />
30 di<strong>të</strong>ve pas pranimit <strong>të</strong> projektit se<br />
doracakut për PSP.<br />
9. Organi kompetent ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n që <strong>të</strong><br />
authorized fire service concerning the<br />
nature, the number of and the place of<br />
the fire extinguishers, and the<br />
certificate with respect to the number<br />
of persons allowed in the shooting<br />
area;<br />
5.12. the certificates with respect to<br />
the fire-resistance or selfextinguishing<br />
properties of<br />
construction materials used;<br />
5.13. the certificates concerning the<br />
controls of the electrical installation<br />
and the fire extinguishers;<br />
5.14. the name of the person<br />
responsible for safety further referred<br />
to as the master range officer;<br />
5.15. a work maintenance register<br />
listing the nature and date of<br />
inspection and maintenance activities<br />
and repair work at the shooting range<br />
which can be subject to inspection;<br />
6. The RSP manual described in paragraph 5<br />
of this article shall be subject to approval by<br />
the competent body.<br />
7. A draft of the RSP manual will be<br />
submitted to the competent body for<br />
approval.<br />
8. The competent body will decide within 30<br />
days after receiving the draft RSP manual.<br />
9. The competent body has the right to<br />
15<br />
protivpožarne službe u vezi sa<br />
karakteristikama, brojem i mestima<br />
protivpožarnih aparata, kao i uverenje<br />
o broju lica koji je dozvoljen u<br />
streljani;<br />
5.12. Uverenje o otpornosti na požar<br />
ili svojstvima građevinskog materijala<br />
koji je korišćen da se samostalno gasi;<br />
5.13. Uverenje o kontroli električne<br />
instalacije i protivpožarnih aparata;<br />
5.14. Ime odgovornog lica za<br />
bezbednost od požara, u daljem tekstu<br />
glavni službenik streljane;<br />
5.15. Evidencija o radu na održavanju<br />
koja beleži karakteristike i datume<br />
inspekcija i održavanja, kao i radova<br />
na opravkama streljane, koja se može<br />
podvrgnuti inspekciji.<br />
6. Priručnik SPS opisan u stavu 5. ovog člana<br />
odobrava nadležni organ.<br />
7. Nacrt priručnika SPS podnosi se<br />
nadležnom organu na odobravanje.<br />
8. Nadležni organ donosi odluku u roku od 30<br />
dana od dana prijema priručnika SPS.<br />
9. Nadležni organ ima pravo da predloži
propozojë ndryshimet ose <strong>të</strong> refuzojë<br />
projektin e doracakut për PSP.<br />
<strong>10</strong>. Në rast se projekt doracaku për PSP<br />
refuzohet, kërkuesi ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e ankesës në<br />
Komisionin për Ankesa brenda 15 di<strong>të</strong>ve.<br />
11. Në rast se organi kompetent propozon<br />
ndryshimet në projektin e doracakut për PSP,<br />
aktivitetet në poligonet civile te qitjes<br />
përkohësisht ndalohen ose nuk mund <strong>të</strong><br />
fillojnë. Afati kohor maksimal për përgjigje<br />
ndaj ndryshimeve <strong>të</strong> propozuara ësh<strong>të</strong> 6 muaj.<br />
12. <strong>Udhëzim</strong>et shtesë për doracakun për PSP<br />
janë dhënë në shtojcën E.<br />
Neni 8<br />
Zyrtarët e poligonit<br />
1. Çdo poligon civil i qitjes ka zyrtarin<br />
kryesor <strong>të</strong> poligonit i cili ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />
sigurinë e poligonit civil te qitjes.<br />
2. Çdo poligon civil i qitjes ka së paku një<br />
zyrtar poligoni për vijen e qitjes që nuk<br />
tejkalon 8 vende <strong>të</strong> qitjes, për armët e zjarrit<br />
<strong>të</strong> shkurta dhe <strong>të</strong> gjata dhe armët me tojë, dhe<br />
në rastin e diskut, kurthit ose argjilës; 2 vende<br />
<strong>të</strong> qitjes.<br />
3. Zyrtari kryesor i poligonit dhe zyrtarët e<br />
vijes së qitjes mund <strong>të</strong> ndalojnë qitjen duke<br />
urdhëruar “NDAL QITJEN” si dhe ka <strong>të</strong><br />
propose amendments to or refuse the draft<br />
RSP manual.<br />
<strong>10</strong>. In case the draft RSP manual is refused<br />
the applicant has the right to appeal to the<br />
Appeal Committee within 15 days.<br />
11. In case the competent body proposes<br />
amendments to the draft RSP manual, the<br />
activities on the civil shooting range are<br />
temporarily banned or cannot be started. The<br />
maximum timeframe for responding to these<br />
proposed amendments is 6 months.<br />
12. Further guidance on the RSP manual is<br />
provided in Attachment E.<br />
Article 8<br />
Range officer<br />
1. Every civil shooting range shall assign a<br />
master range officer who is responsible for<br />
the safety of the civil shooting range.<br />
2. Every civil shooting range shall at least<br />
have at least one range officer per firing line<br />
not exceeding 8 firing points; for short and<br />
long firearms and sinew backed weapon, and<br />
in case of skeet, trap or clay; 2 firing points.<br />
3. The master range officer and the firing line<br />
officers can stop the shooting by giving the<br />
commend “STOP SHOOTING” as well as is<br />
16<br />
izmene i dopune ili da odbije nacrt priručnika<br />
SPS.<br />
<strong>10</strong>. U slučaju da je nacrt priručnika SPS<br />
odbijen, kandidat ima pravo žalbe koju u roku<br />
od 15 dana podnosi Komisiji za žalbe.<br />
11. U slučaju da nadležni organ predloži<br />
izmene i dopune nacrta priručnika SPS,<br />
delatnosti civilne streljane se privremeno<br />
zabranjuju i ne mogu početi. Krajnji rok za<br />
odgovor na predložene izmene i dopune<br />
iznosi 6 meseci.<br />
12. Više smernica o priručniku SPS dato je u<br />
prilogu E.<br />
Član 8<br />
Službenik streljane<br />
1. Svaka civilna streljana mora da odredi<br />
glavnog službenika koji je odgovoran za<br />
bezbednost u civilnoj streljani.<br />
2. Svaka civilna streljana mora da ima<br />
najmanje jednog službenika zaduženog za<br />
jednu liniju gađana koja nema više od 8 tački<br />
gađanja; za kratko i dugo oružje, kao i za<br />
ojačano oružje, i u slučaju skita, trapa ili<br />
glinenih meta; 2 tačke gađanja.<br />
3. Glavni službenik streljane i službenici<br />
zaduženi za liniju gađana mogu zaustaviti<br />
gađanje uzvikivanjem komande „PREKID
drej<strong>të</strong>n që ta përjashtoj personin që nuk<br />
respekton rregullat e poligonit civil i qitjes.<br />
Mos respektimi i kërkesës së zyrtarit <strong>të</strong><br />
poligonit mund rezultojë në raportimin e<br />
incidentit në polici.<br />
4. Zyrtari kryesor i poligonit, zyrtarët e vijës<br />
së qitjes dhe trajnerët duhet <strong>të</strong> certifikohen<br />
nga organi kompetent dhe <strong>të</strong> kalojnë provimin<br />
për instruktor.<br />
5. Përgjegjësi<strong>të</strong> e punëtorëve <strong>të</strong> poligonit civil<br />
<strong>të</strong> qitjes:<br />
5.1. zyrtari kryesor i poligonit ;<br />
5.1.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />
sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong><br />
poligonit;<br />
5.1.2. ësh<strong>të</strong> autoriteti kryesor<br />
për zyrtarët e vijës së qitjes,<br />
trajnerët, zyrtaret e qendrave te<br />
dispeçerit, zyrtarit për ndihmë<br />
<strong>të</strong> parë dhe zyrtarit në<br />
recepcion;<br />
5.1.3. ka autoritetin që <strong>të</strong><br />
ndalojë <strong>të</strong> gjitha aktivitetet e<br />
qitjes në poligon, nëse<br />
kërkohet.<br />
5.1.4. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për<br />
dokumentacion <strong>të</strong><br />
përshtatshëm <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong><br />
poligonit dhe evidentimin;<br />
eligible to call the person not observing the<br />
range rules to leave the civil shooting range<br />
facilities. Not following the range officer<br />
request can result in reporting the incident to<br />
the police.<br />
4. Master range officer, firing line officers<br />
and coaches must be certified by the<br />
competent body having passed the instructor<br />
examination.<br />
5. Responsibilities of the employees of the<br />
civil shooting range:<br />
5.1. master range officer;<br />
5.1.1. is responsible for the<br />
overall safety of the shooting<br />
range;<br />
5.1.2. is the principal authority<br />
for the firing line officers,<br />
coaches, dispatch center<br />
officer, first aid officer and the<br />
reception point officer;<br />
5.1.3. Has the authority to stop<br />
all firing activities in the<br />
shooting range when<br />
necessary;<br />
5.1.4. Is responsible for proper<br />
documentation of the range<br />
activity and evidencing;<br />
17<br />
GAĐANJA“ i imaju pravo da lice koje ne<br />
poštuje pravila streljane pozovu da napusti<br />
objekt. Nepoštovanje zahteva službenika<br />
streljane može voditi ka prijavljivanju slučaja<br />
policiji.<br />
4. Glavni službenik streljane, službenici<br />
zaduženi za liniju gađanja i treneri moraju<br />
dobiti uverenje nadležnog organa da su<br />
položili ispit za instruktora.<br />
5. Odgovornosti zaposlenih u streljani:<br />
5.1. glavni službenik streljane;<br />
5.1.1.odgovoran je za opštu<br />
bezbednost streljane;<br />
5.1.2. ima glavnu vlast za<br />
otpuštanje službenika<br />
zaduženih za liniju gađanja,<br />
trenera, službenika centralne<br />
kancelarije; službenika za prvu<br />
pomoć i recepcionera;<br />
5.1.3. Ima vlast da zaustavi sve<br />
aktivnosti gađanja u streljani<br />
kada je to neophodno;<br />
5.1.4. Odgovoran je za<br />
odgovarajuće dokumentovanje<br />
i evidentiranje aktivnosti u<br />
streljani;
6. Zyrtari i vijes së qitjes:<br />
5.1.5. mbikëqyr hedhjen dhe<br />
shpërndarjen e municionit;<br />
5.1.6. mund <strong>të</strong> marrë rolin si<br />
zyrtar i vijës së qitjes, zyrtare i<br />
poligonit apo trajner kur nuk<br />
ësh<strong>të</strong> i caktuar si zyrtar<br />
kryesor i poligonit.<br />
6.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e<br />
përgjithshme <strong>të</strong> vijës specifike <strong>të</strong><br />
qitjes;<br />
6.2. i raporton zyrtarit kryesor <strong>të</strong><br />
poligonit/zyrtarit <strong>të</strong> poligonit;<br />
6.3. ka autoritetin që <strong>të</strong> ndalojë <strong>të</strong><br />
gjitha aktivitetet e qitjes në linjë<br />
specifike <strong>të</strong> qitjes, nëse kërkohet;<br />
6.4. mund <strong>të</strong> marrë rolin si trajner<br />
nese nuk caktohet si zyrtar i vijes se<br />
qitjes;<br />
6.5. në raste kur poligoni ka me<br />
shumë se 8 pika <strong>të</strong> qitjes një zyrtare i<br />
vijës se qitjes do e caktohet si zyrtar i<br />
poligonit.<br />
7. Trajneri, nëse ka:<br />
7.1. ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e<br />
përgjithshme <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit te caktuar;<br />
6. Firing line officer:<br />
5.1.5. Supervise ammunition<br />
disposal and dispensation;<br />
5.1.6. Can take role as fire line<br />
officer, range officer or coach<br />
when not assign as master<br />
range officer.<br />
6.1. Is responsible for the overall<br />
safety of a specific firing line;<br />
6.2. reports to the Master range<br />
officer/range officer;<br />
6.3. has the authority to stop the firing<br />
activities in a specific firing line when<br />
necessary;<br />
6.4. can take the role as a coach if not<br />
assign as fire line officer;<br />
6.5. in case of a range with more than<br />
8 firing points one fire line officer will<br />
be assigned as range officer.<br />
7. Coaches if available:<br />
7.1. is responsible for the overall<br />
safety of a specific shooter;<br />
18<br />
5.1.5. Nadgleda raspolaganje<br />
municijom i razrešavanje<br />
municije;<br />
5.1.6. Može da preuzme ulogu<br />
službenika zaduženog za liniju<br />
gađanja, službenika streljane<br />
ili trenera kada nije određen<br />
kao glavni službenik streljane.<br />
6. Službenik zadužen za liniju gađanja:<br />
6.1. odgovoran je za opštu bezbednost<br />
na određenoj liniji gađanja;<br />
6.2. odgovoran je glavnom službeniku<br />
streljane/službeniku streljane;<br />
6.3. ima vlast da zaustavi gađanje na<br />
određenoj liniji gađanja kada je to<br />
neophodno;<br />
6.4. može preuzeti ulogu trenera ako<br />
nije određen kao službenik streljane;<br />
6.5. u slučaju da streljana ima više od<br />
8 tački gađanja jedan službenik linije<br />
gađanja se određuje kao službenik<br />
streljane.<br />
7. Trener, ako postoji:<br />
7.1. odgovoran je za opštu bezbednost<br />
određenog strelca;
7.2. i raporton zyrtarit <strong>të</strong> linjës së<br />
qitjes;<br />
7.3. ka autoritetin që <strong>të</strong> ndalojë<br />
aktivitetet e qitjes nga qi<strong>të</strong>si i caktuar,<br />
nëse ka nevojë.<br />
6. Në rastin e poligonit civil me ve<strong>të</strong>m një<br />
vijë për qitje me maksimum 8 vende për qitje,<br />
funksioni i Zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit mund<br />
<strong>të</strong> akumulohet nga funksioni i Zyrtarit <strong>të</strong> vijës<br />
së qitjes.<br />
Neni 9<br />
Qendra e dispeçerit<br />
1. Çdo poligon civil i qitjes themelon qendrën<br />
e dispeçerit dhe emëron zyrtarin e dispeçerit.<br />
2. Qendra e dispeçerit ësh<strong>të</strong> nën autoritetin e<br />
zyrtarit kryesor i poligonit.<br />
3. Qendra e dispeçerit ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për:<br />
3.1. komunikimin në mes <strong>të</strong> zyrtarit<br />
kryesor <strong>të</strong> poligonit, zyrtarin e<br />
dispeçerit dhe var<strong>të</strong>sit e tij;<br />
3.2. për porosi <strong>të</strong> sigurisë dhe<br />
emergjences;<br />
3.3. për mirëmbajtjen e librit dëshmi<br />
<strong>të</strong> qitjes;<br />
3.4. për hapjen e dyerve hyrëse në<br />
zonën e qitjes në poligonet civile te<br />
7.2. reports to the Firing line officer;<br />
7.3. has the authority to stop the firing<br />
activities by a specific shooter when<br />
necessary.<br />
6. In case of a civilian shooting range with<br />
only one firing line with a maximum of 8<br />
firing points, the function of master range<br />
officer can be accumulated with the function<br />
of firing line officer.<br />
Article 9<br />
Dispatch center<br />
1. Every civil shooting range shall establish a<br />
dispatch center and assign a dispatch officer.<br />
2. The dispatch center is under the authority<br />
of the master range officer.<br />
3. The dispatch center is responsible for:<br />
3.1. the communication between the<br />
master range officer, dispatch officer<br />
and subordinates;<br />
3.2. for the safety and emergency<br />
messages;<br />
3.3. for the maintaining of the<br />
shooting evidence book;<br />
3.4. for the opening of the access<br />
doors to the firing zone in indoor civil<br />
19<br />
7.2.odgovoran je službeniku<br />
zaduženom za liniju gađanja;<br />
7.3. ima vlast da zaustavi gađanje<br />
određenog strelca kada je to<br />
neophodno.<br />
6. U slučaju civilne streljane sa samo jednom<br />
linijom gađanja sa najviše 8 tački gađanja,<br />
funkcija glavnog službenika streljane se može<br />
spojiti sa funkcijom službenika zaduženog za<br />
liniju gađanja.<br />
Član 9<br />
Centralna kancelarija<br />
1. Svaka civilna streljana mora imati<br />
centralnu kancelariju i dispečera.<br />
2. Centralna kancelarija je pod odgovornošću<br />
glavnog službenika streljane.<br />
3. Centralna kancelarija je odgovorna za:<br />
3.1. komunikaciju između glavnog<br />
službenika centrale, dispečera i<br />
podređenih;<br />
3.2. mere bezbednosti i va<strong>nr</strong>edne<br />
mere;<br />
3.3. vođenje knjige evidencije<br />
gađanja;<br />
3.4. otvaranje ulaznih vrata u zonu<br />
gađanja u zatvorenim civilnim
qitjes mbyllura;<br />
3.5. për drejtimin e mekanizmave dhe<br />
mjeteve te nevojshme per funkcionim<br />
te pershtatshëm te poligonit;<br />
3.6. për funkcionimin e mjeteve te<br />
sigurise ne vijen e qitjes ne rast te<br />
nevojes apo emergjences.<br />
4. Zyrtari kryesor i poligonit mund <strong>të</strong> kryej<br />
edhe punën e zyrtarit <strong>të</strong> dispecerit, me<br />
përjashtim <strong>të</strong> rastiti <strong>të</strong> pershkruar ne nenin 8<br />
paragrafi 6 <strong>të</strong> këtij udhëzimi administrativ.<br />
Neni <strong>10</strong><br />
Recepcioni<br />
1. Çdo poligon civil i qitjes vendosë<br />
recepcionin dhe emëron recepsionistin.<br />
2. Recepcioni ësh<strong>të</strong> nën autoritetin e zyrtarit<br />
kryesor <strong>të</strong> poligonit.<br />
3. Recepcioni ësh<strong>të</strong> përgjegjës për:<br />
3.1. kontroll <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga<br />
poligoni civil i qitjes;<br />
3.2. për mirëmbajtjen e librit për<br />
hyrje/dalje;<br />
3.3. për ndarjen e kartelave për qitje<br />
për qi<strong>të</strong>sit;<br />
3.4. për kontrollin e dokumenteve që<br />
lejojnë personat <strong>të</strong> ushtrojnë qitje ne<br />
shooting ranges;<br />
3.5. for steering the mechanisms and<br />
devices necessary for proper operation<br />
of the range.<br />
3.6. for operating the safety apparatus<br />
at the firing line in case of the need or<br />
emergency.<br />
4. The function of master range officer can be<br />
accumulated with the function of dispatch<br />
officer, with the exception of the case<br />
described under Article 8 paragraph 6 of this<br />
administrative instruction.<br />
Article <strong>10</strong><br />
Reception Point<br />
1. Every civil shooting range shall establish a<br />
reception point and assign a reception point<br />
officer.<br />
2. The reception point is under the authority<br />
of the master range officer.<br />
3. The reception point is responsible for:<br />
3.1. entry and exit control at the civil<br />
shooting range;<br />
3.2. for maintaining the entry/exit<br />
book;<br />
3.3. for the issuing of the firing cards<br />
to shooters;<br />
3.4. for controlling the documents<br />
permitting the persons to practice<br />
20<br />
streljanama;<br />
3.5 upravljanje mehanizmima i<br />
spravama neophodnim za<br />
odgovarajuće funkcionisanje streljane.<br />
3.6. rukovanje bezbednosnim<br />
aparatom na liniji gađanja u slučaju<br />
potrebe ili va<strong>nr</strong>ednog stanja.<br />
4. Funkcija glavnog službenika streljane se<br />
može spojiti sa funkcijom dispečera, izuzev u<br />
slučaju opisanom u članu 8. stavu 6. ovog<br />
administrativnog uputstva.<br />
Član <strong>10</strong><br />
Recepcija<br />
1. Svaka streljana mora imati recepciju i<br />
recepcionera.<br />
2. Recepcija je pod odgovornošću glavnog<br />
službenika streljane.<br />
3. Recepcija je odgovorna za:<br />
3.1. kontrolu ulaza u i izlaza iz civilne<br />
streljane;<br />
3.2. vođenje knjige ulaza/izlaza;<br />
3.3. izdavanje kartica za gađanje<br />
strelcima;<br />
3.4. kontrolu isprava lica sa dozvolom<br />
da vežbaju u streljani;
poligon;<br />
3.5. për kontrollim <strong>të</strong> armëve dhe<br />
municionit gja<strong>të</strong> hyrjes dhe daljes së<br />
poligonit.<br />
4. Për gara sportive aplikohen rregullat e<br />
ISSF apo FITA.<br />
Neni 11<br />
Zonat e rrezikut<br />
1. Ndërtimi, mbishkrimi dhe shënjimi i<br />
poligonit bëhet duke marrë parasysh<br />
domosdoshmërinë e përcaktimit <strong>të</strong> zonave <strong>të</strong><br />
rrezikut.<br />
2. Zonat e rrezikut përcaktohen nga gjuajtja<br />
përtej cakut (poligonet e hapura) dhe predhat<br />
rikoshet (në <strong>të</strong> gjitha poligonet) si dhe qitjes<br />
në kënd.<br />
3. Zonat e rrezikut nuk marrin parasysh qitjet<br />
e qëllimshme që shkelin disiplinën e qitjes <strong>të</strong><br />
përcaktuar në PSP.<br />
4. Modelet e zonës së rrezikut janë përshkruar<br />
në shtojca D.<br />
shooting at the range;<br />
3.5. for controlling the<br />
incoming/outgoing weapons and<br />
ammunition to the range.<br />
4. For sport competitions ISSF or FITA rules<br />
are applicable.<br />
Article 11<br />
Danger areas<br />
1. The construction as well as signing and<br />
marking of the civil shooting range shall take<br />
into account the necessity of designating the<br />
danger areas.<br />
2. Danger areas are determined by overshoot<br />
(outdoor ranges) and ricochet projectiles (all<br />
ranges) as well as the angle of shooting.<br />
3. Danger areas do not take into account the<br />
deliberately fired shots in breach with the<br />
shooting discipline defined in the RSP.<br />
4. Danger area templates are further described<br />
in Attachment D.<br />
21<br />
3.5. kontrolu oružja i municije koja<br />
dolazi/odlazi iz streljane.<br />
4. Za sportska nadmetanja, važe pravila ISSFa<br />
ili FITA-e.<br />
Član 11<br />
Opasne zone<br />
1. Prilikom izgradnje kao i potpisivanja i<br />
obeležavanja civilne streljane, uzima se u<br />
obzir potreba za određivanjem opasnih zona.<br />
2. Opasne zone se određuju uzlaznom i<br />
silaznom putanjom projektila (otvorene<br />
streljane) i rikošetom (sve streljane), kao i<br />
uglom gađanja.<br />
3. Opasne zone ne uzimaju u obzir namerno<br />
ispaljene hice kojima se krši streljačka<br />
disciplina definisana u SPS.<br />
4. Obrasci opasne zone dodatno su opisani u<br />
prilogu D.
Neni 12<br />
Ndotja me plumb<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura, poligonet<br />
civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura dhe poligonet<br />
civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> kombinuara zbatojnë<br />
procedurat për menaxhim ose largim <strong>të</strong><br />
plumbit <strong>të</strong> akumuluar nga poligonet, nëse<br />
koncentrimi i plumbit në tokë tejkalon 500<br />
mikrogram për gram.<br />
Neni 13<br />
Emergjencat mjekësore<br />
1.Çdo poligon gjithmonë duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> se<br />
paku një punëtor <strong>të</strong> certifikuar për ofrimin e<br />
ndihmës së parë në dispozicion gja<strong>të</strong><br />
funkcionimit te poligonit. Ky funksion mund<br />
<strong>të</strong> kryhet nga zyrtari kryesor i poligonit,<br />
zyrtari i vijës së qitjes, trajner apo zyrtari i<br />
qendrës së dispeçerit.<br />
2. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë vendoset nën<br />
autoritetin e zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit.<br />
3. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë ësh<strong>të</strong> përgjegjës<br />
për:<br />
3.1. për ndihmën e parë <strong>të</strong><br />
menjëhershme, nëse kërkohet;<br />
3.2. organizimin e procedurës së<br />
vlerësimit për emergjencat mjekësore.<br />
Article 12<br />
Lead pollution<br />
(for firearms ranges only)<br />
Outdoor civil shooting range, indoor civil<br />
shooting range and a combined shooting civil<br />
range shall have implemented procedures to<br />
manage or remove accumulated lead from<br />
ranges, if soil lead concentration exceeds 500<br />
micrograms per gram.<br />
Article 13<br />
Medical emergency<br />
1. Every range shall have always at least one<br />
employee certified in provision of first aid<br />
available at the time of range operation. This<br />
function can be accumulated with master<br />
range officer, firing line officer, coach or<br />
dispatch center officer.<br />
2. The first aid officer is placed under the<br />
authority of the master range officer.<br />
3. The first aid officer is responsible for:<br />
3.1. Is responsible for the immediate<br />
first aid when necessary;<br />
3.2. Is responsible for organizing the<br />
evacuation procedure for medical<br />
emergencies.<br />
22<br />
Član 12<br />
Zagađenje olovom<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
Otvorena civilna streljana, zatvorena civilna<br />
streljana i kombinovana civilna streljana<br />
moraju da primene procedure za kontrolu ili<br />
uklanjanje nagomilanog olova u streljani, ako<br />
zagađenje zemljišta prekorači 500<br />
mikrograma po gramu.<br />
Član 13<br />
Medicinska intervencija<br />
1. Svaka streljana mora uvek imati jednog<br />
radnika koji ima uverenje za pružanje prve<br />
pomoći koja je na raspolaganju tokom radnog<br />
vremena streljane. Ova funkcija se može<br />
spojiti sa funkcijom glavnog službenika<br />
streljane, službenika zaduženog za liniju<br />
gađanja, trenera ili dispečera.<br />
2. Službenik za prvu pomoć je pod<br />
odgovornošću glavnog službenika streljane.<br />
3. Službenik za prvu pomoć je odgovoran za:<br />
3.1. hitno pružanje prve pomoći kada<br />
je to neophodno;<br />
3.2. organizovanje procedure za<br />
evakuaciju u slučaju hitne medicinske<br />
intervencije.
4. Çdo poligon pajiset me pakon e certifikuar<br />
<strong>të</strong> ndihmës së parë.<br />
5. Në rast <strong>të</strong> aksidentit apo problemit<br />
shënde<strong>të</strong>sor:<br />
5.1. Zyrtari kryesor i poligonit civil <strong>të</strong><br />
qitjes ësh<strong>të</strong> përgjegjës për informimin e<br />
shërbimeve relevante <strong>të</strong> emergjencës si<br />
dhe siguron evakuimin mjekësor gjer në<br />
spitalin më <strong>të</strong> afërt, nëse kërkohet.<br />
Neni 14<br />
Parandalimi i zjarrit<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Për planet për parandalim <strong>të</strong> zjarrit dhe<br />
pajisjet do <strong>të</strong> aplikohen ligjet relevante por<br />
përfshijnë së paku kushtet si në vijim:<br />
1.1. objekti duhet <strong>të</strong> disponojë numër<br />
<strong>të</strong> mjaftueshem <strong>të</strong> mjeteve për fikjen e<br />
zjarrit <strong>të</strong> përshtatshme, <strong>të</strong> gatshme dhe<br />
leh<strong>të</strong> <strong>të</strong> qasura për përdorim<br />
(kategoria ABC);<br />
1.2. gjendja e mjeteve për fikjen e<br />
zjarrit duhet <strong>të</strong> kontrollohet së paku<br />
një herë në vit sipas ligjeve relevante;<br />
1.3. certifikatat me da<strong>të</strong>n dhe<br />
rezultatin e kontrollit duhet <strong>të</strong><br />
4. Every range shall be equipped with a<br />
certified first aid kit.<br />
5. In case of accident or health problem:<br />
5.1. The Master range officer of the civil<br />
shooting range is responsible for<br />
informing relevant emergency services as<br />
well as provide with emergency<br />
evacuation to the nearest hospital when<br />
needed.<br />
Article 14<br />
Fire prevention<br />
(for firearms ranges only)<br />
1. For the fire prevention plan and equipment<br />
will be applicable relevant laws but shall<br />
include at minimum the following conditions:<br />
1.1. the establishment must dispose of<br />
a sufficient number of suitable, ready<br />
to use and easily accessible fire<br />
extinguishers (Category ABC);<br />
1. 2. the performance of these fire<br />
extinguishers is to be checked at least<br />
each year according to relevant laws;<br />
1. 3. certificates with the date and<br />
result of this control must be included<br />
23<br />
4. Svaka streljana mora imati prihvaćenu<br />
opremu za prvu pomoć.<br />
5. U slučaju nesreće ili zdravstvenog<br />
problema:<br />
5.1. Glavni službenik civilne streljane<br />
odgovoran je za obaveštavanje<br />
relevantne hitne službe i za<br />
obezbeđivanje hitne evakuacije do<br />
najbliže bolnice kada je to potrebno.<br />
Član 14<br />
Prevencija požara<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Za plan prevencije požara i opremu<br />
primenjuju se važeći zakoni ali sadrže<br />
najmanje sledeće uslove:<br />
1.1. objekat mora da raspolaže sa<br />
dovoljnim brojem odgovarajućih,<br />
spremnih protivpožarnih aparata<br />
kojima se lako može pristupiti<br />
(kategorije ABC);<br />
1.2. funkcionalnost tih protivpožarnih<br />
aparata se mora proveravati najmanje<br />
jednom godišnje u skladu sa<br />
relevantnim zakonima;<br />
1.3. dosije o bezbednosti mora da<br />
sadrži uverenja sa datumima i
përfshihen në dosjen e sigurisë e cila<br />
mbahet në dispozicion për raste <strong>të</strong><br />
inspektimit <strong>të</strong> zyrtarit mbikëqyrës.<br />
1.4. mjetet për fikjen e zjarrit nuk<br />
duhet <strong>të</strong> gjenden në zonën e qitjes;<br />
1.5. ndalohet deponimi i substancave<br />
<strong>të</strong> ndezshme ose plasëse në zonën e<br />
qitjes;<br />
1.6. asnjë qi<strong>të</strong>s nuk do <strong>të</strong> merr më<br />
shumë fishekë në zonën e qitjes sesa<br />
që i duhen për sesionin e tij/saj <strong>të</strong><br />
qitjes;<br />
1.7. ndalohet pirja e duhanit në zonën<br />
e poligonit.<br />
Neni 15<br />
Objektet administrative<br />
1. Objektet administative themelohen me<br />
qëllim <strong>të</strong> funksionimit <strong>të</strong> poligoneve, dhe<br />
përfshijnë:<br />
1.1. zyrat administrative;<br />
1.2. sallat për pritje dhe kafeterinë;<br />
dhe<br />
1.3. toaletet dhe banjot.<br />
2. Në poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura,<br />
objektet administrative nuk duhet <strong>të</strong> lejojne<br />
qasje direkte në vijat e qitjes përveç sallave<br />
për pritje <strong>të</strong> cilat ndahen me dyer <strong>të</strong> blinduara<br />
<strong>të</strong> sigurisë nga vijat e qitjes.<br />
in the safety file which is kept<br />
available for the inspection of the<br />
supervisory official.<br />
1.4. the fire extinguishers must not be<br />
located in the shooting zone;<br />
1.5. the storage of combustible or<br />
explosive substances in the shooting<br />
area is prohibited;<br />
1.6. each shooter will take no more<br />
cartridges into the shooting area than<br />
he/she needs for his session of<br />
shooting;<br />
1.7. it is forbidden to smoke in a<br />
shooting area.<br />
Article 15<br />
<strong>Administrativ</strong>e premises<br />
1. <strong>Administrativ</strong>e premises shall be<br />
established regarding functioning of the<br />
ranges, and include as following:<br />
1.1. administrative offices;<br />
1.2. waiting rooms and cafeteria; and<br />
1.3. toilets and wash rooms.<br />
2. In indoor civil shooting ranges,<br />
administrative premises should not allow for<br />
the direct access to the firing lines except<br />
waiting rooms which will be separated with<br />
armored security doors from the firing lines.<br />
24<br />
rezultatima te kontrole i mora biti<br />
dostupan za inspekciju koju vrši<br />
nadležni organ;<br />
1.4. protivpožarni aparati se ne smeju<br />
smeštati u zoni gađanja;<br />
1.5.skladištenje sagorljivih ili<br />
eksplozivnih supstanci u zoni gađanja<br />
je zabranjeno;<br />
1.6. svaki strelac ne sme nositi više<br />
metaka u zonu gađanja nego što mu je<br />
potrebno za vreme gađanja;<br />
1.7. zabranjeno je pušiti u zoni<br />
gađanja.<br />
Član 15<br />
Objekat za administraciju<br />
1. Objekat za administraciju mora postojati u<br />
cilju funkcionisanja streljane i mora<br />
obuhvatiti sledeće:<br />
1.1. <strong>Administrativ</strong>ne kancelarije;<br />
1.2. Prostorije za čekanje i kafiterija; i<br />
1.3. Toaleti i perionice.<br />
2. U zatvorenim streljanama, objekti za<br />
administraciju ne smeju omogućiti direktan<br />
pristup linijama gađanja, osim čekaonica koje<br />
se moraju odvojiti blindiranim sigurnosnim<br />
vratima od linija gađanja.
3. Ndalohet shërbimi i pijeve alkoolike në<br />
poligon.<br />
4. Objektet administrative poashtu shërbejnë<br />
për qellime <strong>të</strong> evidentimit <strong>të</strong> personave fizik<br />
brenda poligoneve dhe për shpërndarjen e<br />
armëve dhe municionit. Evidenca e<br />
pjesëmarrësve në qitje, evidenca për<br />
shpërndarjen e armëve, municionit dhe<br />
përdorimit <strong>të</strong> armëve dhe municionit do <strong>të</strong><br />
mbahet për <strong>10</strong> vite dhe mund t’i nënshtrohet<br />
inspektimit nga inspektorët e caktuar nga<br />
Organi Kompetent.<br />
Neni 16<br />
Vendi i ruajtjes për armëzjarri dhe<br />
municion<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
Vendet e ruajtjës për arme zjarri dhe<br />
municion <strong>të</strong> poligoneve <strong>të</strong> qitjes janë<br />
teknikisht dhe fizikisht e siguruar nga hyrja e<br />
paautorizuar e personave <strong>të</strong> tjerë dhe ësh<strong>të</strong> në<br />
aspektin arkitektural e ndarë nga poligonet<br />
dhe ësh<strong>të</strong> në pajtim me kriteret e standardeve<br />
themelore per vendet e ruajtjes<br />
3. It is forbidden to serve alcoholic beverage<br />
at the shooting range.<br />
4. <strong>Administrativ</strong>e premises shall also serve<br />
for the purpose of evidencing of natural<br />
persons within shooting areas and issuing of<br />
weapons and ammunition. Evidencing of<br />
shooting participants, issuing of weapons,<br />
ammunition and use of weapons and<br />
ammunition will be kept for <strong>10</strong> years and<br />
might be the subject of the inspection of the<br />
Competent Body assigned inspectors.<br />
Article 16<br />
Storage room for firearms and<br />
ammunition<br />
(for firearms ranges only)<br />
The storage room for firearms and<br />
ammunition of the civil shooting ranges shall<br />
be technically and physically secured from<br />
unauthorized access of other persons and be<br />
architecturally separated from the shooting<br />
ranges and in accordance to basic requirement<br />
standards on storage.<br />
25<br />
3. Zabranjeno je služenje alkoholnih pića u<br />
streljanama.<br />
4. <strong>Administrativ</strong>ne prostorije takođe služe za<br />
evidentiranje fizičkih lica u streljanama i<br />
izdavanje oružja i municije. Evidencija o<br />
učesnicima u streljaštvu, izdavanju oružja i<br />
municije i korišćenju oružja i municije vodi<br />
se <strong>10</strong> godina i može biti podvrgnuta<br />
inspekciji nadležnog organa.<br />
Član 16<br />
Skladište vatrenog oružja i municije<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
Skladište vatrenog oružja i municije u civilnoj<br />
streljani mora biti tehnički i fizički<br />
obezbeđeno od neovlašćenog pristupa drugih<br />
lica, i arhitektonski odvojeno od streljane, u<br />
skladu sa osnovnim uslovima i standardima<br />
za skladište.
Neni 17<br />
Izolimi i zhurmës<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet e mbyllura për<br />
armë zjarri)<br />
1. Zhurma i shkaktuar nga qitja brenda<br />
poligoneve civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />
izolohet nga materiali me ndezje <strong>të</strong><br />
ngadalshme ose materiali që fiket ve<strong>të</strong> gja<strong>të</strong><br />
zjarrit.<br />
2. Fuqia e zhurmes nuk tejkalon 85 decibelë<br />
brenda objektit, 70 decibelë jash<strong>të</strong> objektit<br />
dhe 45 decibelë në vendbanimin më <strong>të</strong> afërt.<br />
Neni 18<br />
Mbeturinat<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Pas çdo sesioni i qitjes mblidhen gëzhojat<br />
dhe mbahen në kuti <strong>të</strong> mbyllur metali.<br />
2. Fishekët e mbledhur me barut <strong>të</strong> pandezur<br />
duhet <strong>të</strong> lagen dhe <strong>të</strong> vendosen në pritje për<br />
largimin e tyre.<br />
3. Gëzhojat, predhat dhe fisheket duhet <strong>të</strong><br />
dërgohen për riciklim ose <strong>të</strong> shkatrohen në<br />
pajtim me rregulloret në fuqi.<br />
4. Copëzat e grumbulluara dhe filtrat e<br />
Article 17<br />
Noise isolation<br />
( for firearms indoor ranges only)<br />
1. The noise caused by the shooting within<br />
the indoor civil shooting ranges shall be<br />
isolated by slow burning material or to be<br />
self-extinguishing during fire.<br />
2. The strength of the noise shall not exceed<br />
more than 85 decibels inside the facility, 70<br />
decibels outside the facility and 45 decibels in<br />
the closest dwelling.<br />
Article 18<br />
Waste<br />
( for firearms ranges only)<br />
1. After each shooting session the cartridge<br />
cases are to be collected and kept in a closed<br />
metal box.<br />
2. Collected suspended particulates with<br />
unburned gunpowder must be moistened in<br />
anticipation of removal.<br />
3. Cartridge cases, projectiles and cartridge<br />
remains must be either sent for recycling or<br />
destroyed in accordance with prevailing<br />
regulations.<br />
4. Both the collected suspended particulates<br />
26<br />
Član 17<br />
Izolacija od buke<br />
(samo za zatvorene streljane u kojima se<br />
koristi vatreno oružje)<br />
1. Buka koju uzrokuje gađanje u zatvorenim<br />
civilnim streljanama mora se izolovati<br />
materijalom koji sporo gori ili koji se<br />
samostalno gasi tokom požara.<br />
2. Jačina buke ne sme prekoračiti 85 decibala<br />
unutar objekta, 70 decibala van objekta i 45<br />
decibala u najbližim zgradama.<br />
Član 18<br />
Otpad<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Posle svake vežbe gađanja prazne čaure se<br />
moraju sakupiti i čuvati u zatvorenoj metalnoj<br />
kutiji.<br />
2. Sakupljene suspendovane čestice sa<br />
nesagorelim barutom moraju se iskvasiti dok<br />
se ne uklone.<br />
3. Prazne čaure, ostaci projektila i metaka<br />
moraju se poslati na reciklažu ili uništiti u<br />
skladu sa važećim propisima.<br />
4. Sakupljene suspendovane čestice na jednoj
mbushur (nga nxjerrja dhe nga thithja me<br />
vakuum) duhet <strong>të</strong> mënjanohen në pajtim me<br />
rregulloret në fuqi.<br />
5. Lecka te vajosura <strong>të</strong> mbetura pas pastrimit<br />
<strong>të</strong> armës duhet <strong>të</strong> mblidhen në një vend dhe <strong>të</strong><br />
largohen në perputhje me rregulloret<br />
ekszistuese.<br />
Neni 19<br />
Dispozitat për komunikim në poligone<br />
Poligoni civil i qitjes duhet <strong>të</strong> pajiset me së<br />
paku një lidhje telefonike dhe radiolidhje<br />
portative ose komunikimi me altoparlant nga<br />
vija e qitjes me qendrën e dispeçerit.<br />
Neni 20<br />
Kriteret specifike për poligonet e hapura<br />
në lokacione <strong>të</strong> pabanuara<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura<br />
ndërtohen në lokacione <strong>të</strong> pabanuara me<br />
dimensione prej së paku:<br />
1.1. 6 metra gjerësi dhe 15 metra<br />
gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong><br />
and the soiled filters (both from extraction<br />
and from vacuum cleaning) must be disposed<br />
of in accordance with prevailing regulations.<br />
5. Greased rags remained after cleaning of<br />
weapon shall be collected in one place and<br />
removed in accordance with prevailing<br />
regulations.<br />
Article 19<br />
Communication provision at shooting<br />
ranges<br />
The civil shooting range must be equipped<br />
with at least one telephone line at and<br />
portable radio communications or speaker<br />
phone communications from the firing line to<br />
the dispatch center.<br />
Article 20<br />
Specific criteria for outdoor ranges within<br />
uninhabited places<br />
( firearms ranges only)<br />
1. Outdoor civil shooting ranges shall be built<br />
within uninhabited places with dimensions of<br />
at least:<br />
1.1. 6 meters of width and 15 meters<br />
of length for use of short firearms;<br />
27<br />
strani i uprljani filteri (i od vađenja i od<br />
čišćenja usisivačem) moraju se ukloniti u<br />
skladu sa važećim propisima.<br />
5. Nauljene krpe koje ostanu nakon čišćenja<br />
oružja moraju se sakupiti na jednom mestu i<br />
ukloniti u skladu sa važećim propisima.<br />
Član 19<br />
Uslov komunikacije u streljanama<br />
Civilne streljane moraju biti opremljene sa<br />
najmanje jednom telefonskom linijom,<br />
prenosivom radio komunikacijom ili<br />
spikerfonom od linije gađanja do centralne<br />
kancelarije.<br />
Član 20<br />
Posebni kriterijumi za otvorene streljane<br />
unutar naseljenih mesta<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Otvorene civilne streljane koje se grade u<br />
naseljenim mestima moraju biti najmanje<br />
sledećih dimenzija:<br />
1.1. 6 metara širine i 15 metara dužine<br />
za korišćenje kratkog vatrenog oružja;
shkurtra;<br />
1.2. 8 metra gjerësi dhe 70 metra<br />
gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong> gjata<br />
me ty<strong>të</strong> pa vjaska, dhe<br />
1.3. 8 metra gjerësi dhe 1<strong>10</strong> metra<br />
gja<strong>të</strong>si për përdorim <strong>të</strong> armëve <strong>të</strong> gjata<br />
me ty<strong>të</strong> me vjaska.<br />
2. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura<br />
vendosen në së paku 60 metra nga çdo cep i<br />
pronës.<br />
3. Poligoni civil i qitjes i hapur nuk mund <strong>të</strong><br />
vendoset në ndonjë park nacional ose zonë<br />
me resurse natyrore te mbrojtura.<br />
4. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> hapura kanë<br />
këto mbrojtje anësore:<br />
4.1. mbrojtjen natyrore anësore, nëse<br />
gjendet në grykë, çarje <strong>të</strong> thellë, breg<br />
dheu, breg lumi dhe <strong>të</strong> ngjashme.<br />
4.2. mbrojtja artificiale anësore.<br />
4.2.1. breg dheu ose mur i<br />
ngritur;<br />
4.2.2. së paku 250 centimetra<br />
lar<strong>të</strong>si;<br />
4.2.3. 45 shkallë pjerrësi;<br />
4.2.4. beton <strong>të</strong> përforcuar <strong>të</strong><br />
cilësisë MB 15 së paku 12<br />
centimetra <strong>të</strong> trashë ose tulla <strong>të</strong><br />
forta me gjerësi së paku 24<br />
1.2. 8 meters of width and 70 meters<br />
of length for use of long firearm with<br />
smooth barrel; and<br />
1.3. 8 meters of width and 1<strong>10</strong> meters<br />
of length for use of long firearm with<br />
rifled barrel.<br />
2. Outdoor civil shooting ranges shall be<br />
located a minimum 60 meters from any<br />
property line.<br />
3. Outdoor civil shooting range cannot be<br />
located in national park or natural resource<br />
protected areas.<br />
4. Civil outdoor shooting ranges location<br />
shall have the following side protection:<br />
4.1. natural side protection, if located<br />
in gorge, crevasse, rampart, bank and<br />
such;<br />
4.2. artificial side protection.<br />
4.2.1. earthen bank or an erected<br />
wall;<br />
4.2.2. at least 250 centimeters<br />
high;<br />
4. 2.3. 45 degree inclination;<br />
4.2.4. reinforced concrete MB 15<br />
quality at least 12 centimeters<br />
thick or solid bricks at least 24<br />
centimeters thick.<br />
28<br />
1.2. 8 metara širine i 70 metara dužine<br />
za korišćenje dugog vatrenog oružja<br />
sa glatkim cevima; i<br />
1.3. 8 metara širine i 1<strong>10</strong> metara<br />
dužine za korišćenje dugog vatrenog<br />
oružja sa užlebljenim cevima.<br />
2. Otvorene civilne streljane se mogu nalaziti<br />
na udaljenosti od najmanje 60 metara od<br />
svake imovine.<br />
3. Otvorene civilne streljane se ne mogu<br />
nalaziti u nacionalnom parku ili prirodnim<br />
zaštićenim rezervatima.<br />
4. Otvorene civilne streljane moraju imati<br />
sledeću zaštitu sa svake strane:<br />
4.1. prirodna zaštita sa strane, ako se<br />
nalazi u klancu, provaliji, jarku,<br />
između bedema i tako dalje;<br />
4.2. veštačka zaštita sa strane:<br />
4.2.1. zemljani bedem ili sazidan<br />
zid;<br />
4.2.2. najmanje 250 santimetara<br />
visine;<br />
4.2.3. nagib od 45 stepeni;<br />
4.2.4. pojačan beton MB 15<br />
kvaliteta debljine najmanje 12<br />
santimetara ili čvrste cigle<br />
debljine najmanje 24 santimetara.
centimetra.<br />
Neni 21<br />
Kriteret specifike për poligonet e hapura<br />
brenda vendeve <strong>të</strong> banuara<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Poligonet e hapura civile <strong>të</strong> qitjes që janë<br />
ndërtuar në vendet e banuara përmbushin<br />
kërkesat e përcaktuara nën nenin 20 <strong>të</strong> këtij<br />
udhëzimi administrativ si dhe ka mbrojtje<br />
artificiale <strong>të</strong> sipërme.<br />
2. Mbrojtja artificiale e sipërme nga paragrafi<br />
1 i këtij neni, përbëhet nga diagramet e<br />
dizajnuara transversale përgja<strong>të</strong> poligonit, <strong>të</strong><br />
cilat janë ndërtuar nga betoni i përforcuar i<br />
cilësisë MB 30 dhe janë 20 centimetra <strong>të</strong><br />
trasha.<br />
3. Pjesët e diafragmave nga paragrafi 2 i këtij<br />
neni që ësh<strong>të</strong> kthyer kah sipërfaqja e ulët e<br />
dyshemesë së poligonit veshet me dru solid <strong>të</strong><br />
bu<strong>të</strong> me trashësi 24 centimetra e vendosur 5<br />
centimetra nga diafragma.<br />
Article 21<br />
Specific criteria for outdoor ranges within<br />
inhabited places<br />
( firearms ranges only)<br />
1. Civil outdoor shooting ranges that are built<br />
in inhabited place shall fulfill the<br />
requirements outlined in Article 20 of this<br />
administrative instruction as well as have an<br />
artificial upper protection.<br />
2. The artificial upper protection of paragraph<br />
1 of this Article shall consist of transversely<br />
designated diaphragms alongside the shooting<br />
range, which are made of reinforced concrete<br />
of MB 30 quality and are 20 centimeters<br />
thick.<br />
3. The diaphragms parts of paragraph 2 of<br />
this Article that face the lower surface of the<br />
shooting grounds shall be laid in soft solid<br />
wood 24 millimeters thick designated at 5<br />
centimeters from the diaphragm.<br />
29<br />
Član 21<br />
Posebni kriterijumi za otvorene streljane u<br />
naseljenim mestima<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Civilne otvorene streljane koje se grade u<br />
naseljenim mestima moraju da zadovolje<br />
uslove navedene u članu 20. ovog<br />
administrativnog uputstva, i moraju imati<br />
gornju veštačku zaštitu.<br />
2. Gornja veštačka zaštita predviđena stavom<br />
1. ovog člana sastoji se od poprečnih<br />
dijafragmi duž streljane, koje se prave od<br />
pojačanog betona MB 30 kvaliteta i koje su<br />
debljine 20 cm.<br />
3. Delovi dijafragmi iz stava 2. ovog člana<br />
koji su okrenuti ka nižoj površini streljane<br />
postavljaju se na mekom čvrstom drvetu<br />
debljine 24 mm, postavljenog na 5 cm od<br />
dijafragme.
Neni 22<br />
Kriteret plo<strong>të</strong>suese për poligonin civil<br />
<strong>të</strong> qitjes së hapur<br />
1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes së hapur, nga neni<br />
20 dhe 21 i këtij udhëzimi administrativ<br />
përgja<strong>të</strong> <strong>të</strong>rë sipërfaqes kanë rrethojën me tel<br />
me gjemba apo me material <strong>të</strong> ngjashëm që<br />
ndërtohet jash<strong>të</strong> bregut nga dheu apo muri<br />
dhe ësh<strong>të</strong> së paku 2 metra e lar<strong>të</strong>.<br />
2. Përgja<strong>të</strong> rrethojës nga paragrafi 1 i këtij<br />
neni, në <strong>të</strong> gjitha pikat hyrëse <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong><br />
hapur, vendosen shenjat e dukshme <strong>të</strong><br />
paralajmërimit <strong>të</strong> ngjyrosura me <strong>të</strong> verdhë, 70<br />
centimetra <strong>të</strong> gjerë dhe <strong>10</strong>0 centimetra <strong>të</strong><br />
gja<strong>të</strong> <strong>të</strong> shkruara me <strong>të</strong> zezë “poligoni i qitjes<br />
– ndalohet hyrja”, dhe do <strong>të</strong> ndriçohet 24 orë<br />
në di<strong>të</strong>.<br />
3. Në pikat më <strong>të</strong> larta <strong>të</strong> dukshme <strong>të</strong><br />
poligoneve <strong>të</strong> hapura civile <strong>të</strong>qitjes, gja<strong>të</strong><br />
qitjes, duhet <strong>të</strong> vendosen flamujt e kuq <strong>të</strong><br />
paralajmërimit <strong>të</strong> rrezikut <strong>të</strong> mundshem dhe <strong>të</strong><br />
ndizen dritat e kuqe vezulluese në çdo kend <strong>të</strong><br />
poligonit <strong>të</strong> hapur civil <strong>të</strong> qitjes gja<strong>të</strong> kohës së<br />
qitjes.<br />
Article 22<br />
Additional criteria of outdoor shooting<br />
range<br />
1. Both civil outdoor shooting ranges of<br />
Article 20 and Article 21 of this<br />
administrative instruction shall have a<br />
alongside the area a fence of knitted wire or<br />
other similar material, which shall be<br />
designated outside the earth bank or wall and<br />
be at least 2 meters high.<br />
2. Alongside the fence of paragraph 1 of this<br />
Article, at all access points of the outdoor<br />
shooting range, there shall be a visible<br />
warning sign, painted in yellow, 70<br />
centimeters wide and <strong>10</strong>0 centimeters long<br />
written in black letters saying “shooting range<br />
– entry denied”, that will be lit 24 hours.<br />
3. On the highest visible points of the outdoor<br />
shooting ranges, during the shooting, red alert<br />
flags or red blinking lights shall be set up and<br />
lit up at every corner of the outdoor shooting<br />
range at the time of shooting to indicate<br />
potential risk.<br />
30<br />
Član 22<br />
Dodatni kriterijumi za otvorene streljane<br />
1. Civilne otvorene streljane navedene u<br />
članu 20. i 21. ovog administrativnog<br />
uputstva moraju sa strane da imaju ogradu od<br />
pletene žice ili drugog sličnog materijala koja<br />
se postavlja van zemljane bankine ili zida i<br />
mora biti visine od najmanje 2 m.<br />
2. Duž ograde iz stava 1. ovog člana, na svim<br />
prilaznim otvorenog poligona stavljaju se<br />
vidljive znakove za obavestenje zutom<br />
bojom ,sirine od 70 centimetra i duzinom od<br />
<strong>10</strong>0 centimetra pisanim crnim<br />
slovima’’poligon za gadjanje –zabranjuje se<br />
ulaz’’i treba da bude osvetljen 24 casa u toku<br />
dana.<br />
3.U gore najvisim vidljivim tackama u<br />
civilnim otvorenim poligonima za gadjanje<br />
,tokom gadjanja treba da se stavljaju crvene<br />
zastave za obavestenje o mogucnosti<br />
ospasnosti i da se pale rotacion crvena svetla<br />
u svakom ugao otvorenog civilnog poligona<br />
za gadjanje za vreme gadjanja.
Neni 23<br />
Vendet e qitjes<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Gjerësia në mes vendeve <strong>të</strong> qitjes ësh<strong>të</strong> së<br />
paku 150 centimetra.<br />
2. Gjerësia e vendeve <strong>të</strong> qitjes ndryshon sipas<br />
destinacionit <strong>të</strong>e poligonit në mënyrë që:<br />
2.1. Qi<strong>të</strong>sit me armët e tyre nuk<br />
pengojnë qi<strong>të</strong>sin pranë tij gja<strong>të</strong> qitjes.<br />
3. Sipërfaqja e dyshemesë së vendeve <strong>të</strong> qitjes<br />
mbulohet me material që parandalon<br />
rrëshqitjen dhe rrëzimin e qi<strong>të</strong>sve.<br />
Neni 24<br />
Vija e qitjes<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Vijat e qitjes brenda poligoneve civile <strong>të</strong><br />
qitjes së hapur janë:<br />
1.1. nga 2 metra gjerë në 3 metra<br />
distanca për armë zjarri <strong>të</strong> shkurta;<br />
dhe<br />
1.2. gjerë në 6 metra distancë për<br />
armët e gjata.<br />
2. Mbulesat e vijave <strong>të</strong> qitjes ndërtohen nga<br />
Article 23<br />
Firing Points<br />
(firearms ranges only)<br />
1. Firing points spacing: shall be at least 150<br />
centimeters.<br />
2. Firing points spacing must be large enough<br />
that:<br />
2.1. Shooters with their weapons do<br />
not interfere with neighboring shooter<br />
during firing.<br />
3. The ground surface of the firing points<br />
shall be covered with material which prevents<br />
slippery ground and stumbling of shooters.<br />
Article 24<br />
Firing line<br />
(firearms ranges only)<br />
1. Firing lines within outdoor civil shooting<br />
ranges shall be:<br />
1.1. from 2 meters to 3 meters in<br />
depth for short firearms; and<br />
1.2. up to 6 meters in depth for long<br />
firearms.<br />
2. Firing line covers shall be constructed from<br />
31<br />
Član 23<br />
Tačke gađanja<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Razmak između tački gađanja mora biti<br />
najmanje 150 cm.<br />
2. Razmak između tački gađanja mora biti<br />
dovoljan:<br />
2.1. Da strelci sa svojim oružjem ne bi<br />
smetali susednom strelcu tokom<br />
gađanja.<br />
3. Površina tačke gađanja mora se pokriti<br />
materijalom koji sprečava klizanje i<br />
spotakanje strelaca.<br />
Član 24<br />
Linija gađanja<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Linija gađanja u otvorenoj civilnoj streljani<br />
mora biti:<br />
1.1. dubine od 2 do 3 m za kratko<br />
vatreno oružje; i<br />
1.2.do 6 metara dubine za dugo vatreno<br />
oružje.<br />
2. Krovovi na liniji gađanja moraju se
produktet e drurit duke përdorë dizajnin e<br />
strehës.<br />
3. Vijat e qitjes mund <strong>të</strong> ngri<strong>të</strong>n përmbi<br />
dysheme <strong>të</strong> poligonit duke pasur parasysh<br />
ndërtimin e sigurt <strong>të</strong> poligonit dhe ka si efekt<br />
largimin e dyshemesë nga koni i zjarrit. Një<br />
efekt i ngjashëm mund <strong>të</strong> arrihet duke<br />
pjerr<strong>të</strong>suar dyshemenë e poligonit kah zona e<br />
cakut.<br />
4. Kur parashihen vendet e ngritura <strong>të</strong> qitjes,<br />
duhet kushtuar kujdes sigurimit <strong>të</strong> lëvizjes së<br />
sigurt <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sve në drejtim <strong>të</strong> vendit së qitjes.<br />
5.Vijat e qitjes janë <strong>të</strong> pajisura me sinjalizues<br />
automatike <strong>të</strong> vijës së qitjes që aktivizon<br />
dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo<br />
vijë <strong>të</strong> qitjes kur vija e qitjes kalohet pa<br />
urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> vijës së qitjes.<br />
6.Aparati sinjalizues i sigurisë nga paragrafi 5<br />
i këtij neni gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga<br />
zyrtari i qendrës se dispeçerit për <strong>të</strong> treguar<br />
ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes apo në rast <strong>të</strong><br />
emergjencës:<br />
6.1.në rast <strong>të</strong> aktivizimit <strong>të</strong> aparatit<br />
sinjalizues <strong>të</strong> sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit<br />
nderprejne qitjen, menjëherë, ulin<br />
armen poshte qëndrojnë në vend, dhe<br />
presin urdhrin.<br />
7. Çdo vijë e qitjes pajiset me:<br />
7.1. një kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> gjelbër<br />
wood products using shed or gable roof<br />
design.<br />
3. Firing lines can be elevated above the<br />
range floor having in mind the safe<br />
construction of the range and has as effect<br />
removing the ground floor from the cone of<br />
fire. A similar effect can be achieved by<br />
sloping the range floor towards the target<br />
area.<br />
4. When elevated firing points are foreseen,<br />
care must be taken to ensure safe movement<br />
of shooters onto and off of them.<br />
5. The firing lines are equipped with an<br />
automatic firing line signaling system which<br />
activates the red rotating light and a sound for<br />
every firing line when the firing line is<br />
crossed without command of the firing line<br />
officer.<br />
6. Signalingsafety apparatus from paragraph 5<br />
of this article can also be set off by the<br />
dispatch center officer to indicate the ceasing<br />
of the firing activities or in case of an<br />
emergency:<br />
6.1. in case the safety apparatus is<br />
activated, all shooters stop firing<br />
immediately, lower down the weapon,<br />
stay in place and wait commands.<br />
7. Every firing line will be equipped with:<br />
7.1. a container painted green and<br />
32<br />
izgraditi od drvenog materijala u vidu krova<br />
na jednu ili dve vode.<br />
3. Linija gađanja može biti uzdignuta iznad<br />
poda streljane ali se pri tom mora imati u vidu<br />
bezbedna konstrukcija streljane i efekat u<br />
kojem pod nije pod konusom gađanja. Sličan<br />
efekat se može postići nagibom prostora<br />
streljane u pravcu mete.<br />
4. Kada su predviđene uzdignute tačke<br />
gađanja, mora se voditi računa o bezbednom<br />
kretanju strelaca do i od njih.<br />
5. Linija gađanja je opremljena automatskim<br />
sistemom signalizacije koji aktivira crveno<br />
rotirajuće svetlo i zvuk za svaku liniju<br />
gađanja kada se linija pređe bez komande<br />
službenika za liniju gađanja.<br />
6. Aparat za sigurnosnu signalizaciju iz stava<br />
5. ovog člana može uključiti dispečer da bi<br />
signalizirao prekid gađanja u slučaju<br />
va<strong>nr</strong>ednog stanja:<br />
6.1. u slučaju da je aparat za<br />
sigurnosnu signalizaciju aktiviran, svi<br />
strelci odmah moraju da prestanu sa<br />
gađanjem, da spuste oružje, ostanu na<br />
mestu i čekaju komande.<br />
7. Svaka linija se mora opremiti:<br />
7.1. kontejnerom obojenim u zeleno
dhe me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />
mbishkrimin “mbeturina”<br />
7.2. një kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> verdhë<br />
dhe me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />
mbishkrimin “Gëzhoje ”<br />
7.3. kontejner i ngjyrosur me te kuqe<br />
për deponimin e municionit <strong>të</strong><br />
pasigurt; me shenjën me mbishkrimin<br />
“Municion i PASIGURT”.<br />
Neni 25<br />
Caqet<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Vijat e cakut vendosen paralelisht me vijën<br />
e qitjes kurse caqet në vijën e cakut janë në<br />
kornizat e palëvizshme <strong>të</strong> cakut apo në gropa<br />
<strong>të</strong> cakut që përdorin mbaj<strong>të</strong>set e cakut.<br />
2. Kornizat për armë zjarri <strong>të</strong> shkurta<br />
ndërtohen për <strong>të</strong> mbajtur caqe me gjerësi gjer<br />
në 53 centimetra dhe kornizat për armët e<br />
gjata ndërtohen për <strong>të</strong> mbajtur caqet në<br />
gjerësi gjer në 2 metra.<br />
3. Sipërfaqet që pranojnë goditjen e predhës<br />
mund <strong>të</strong> jenë natyrore (breg, çarje ose grykë)<br />
apo ndërtohen në bazë <strong>të</strong> mjeteve mbroj<strong>të</strong>se<br />
me qëllim që <strong>të</strong> mundësojnë ndalimin e plo<strong>të</strong><br />
<strong>të</strong> predhes pa mundësinë e devijimit në<br />
çfarëdo drejtimi.<br />
with a visible sign: “waste”;<br />
7.2. a container painted yellow and<br />
with a visible sign: “cartridge cases”;<br />
7.3 a container painted red for<br />
depositing unsafe ammunition with a<br />
readable sign “UNSAFE<br />
Ammunition”.<br />
Article 25<br />
Targets<br />
( Firearms ranges only)<br />
1. Target lines shall be laid out parallel to the<br />
firing line, where as the targets on the target<br />
line shall be in stationary target frames or<br />
target pits using target carriers.<br />
2. Short firearms frames shall be built to hold<br />
targets up to 53 centimeters wide and long<br />
firearms frames shall be built to hold targets<br />
up to 2 meters wide.<br />
3. The surface that takes the bullet impact can<br />
be natural (hill slope, crevasse or gorge) or<br />
shall be constructed based on protective<br />
means in order to enable complete bullet stop<br />
without the possibility of its bouncing off in<br />
any direction.<br />
33<br />
sa vidljivim znakom: „otpad“;<br />
7.2. kontejnerom obojenim u žuto sa<br />
vidljivim znakom: „prazne čaure“;<br />
7.3. kontejnerom obojenim u crveno<br />
za uklanjanje nesigurne municije i sa<br />
čitkim znakom „NESIGURNA<br />
municija“.<br />
Član 25<br />
Meta<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Linija meta se postavlja paralelno od linije<br />
gađanja, gde su mete na liniji nepokretni<br />
okviri mete ili boksevi sa nosačima za mete.<br />
2. Okviri za kratko vatreno oružje moraju biti<br />
takvih dimenzija da mogu primiti mete do 53<br />
cm širine a okviri za dugo vatreno oružje<br />
moraju biti takvih dimenzija da prime mete<br />
do 2 metara širine.<br />
3. Površina koja prima udarac metka može<br />
biti prirodna (zemljano uzvišenje, provalija ili<br />
klanac) ili se može izgraditi od zaštitnog<br />
materijala da bi se omogućilo potpuno<br />
zaustavljanje metka bez mogućnosti da se<br />
metak odbije u bilo kom pravcu.
Neni 26<br />
Poligonet sportive për skeet, trap dhe<br />
figura fluturuese<br />
Poligonet sportive për skeet, trap dhe figura<br />
fluturuese ndërtohen dhe pajisen sipas<br />
standardeve për poligone për skeet nga<br />
Federata Ndërkombëtare e Qitjes Sportive<br />
(ISSF).<br />
Neni 27<br />
Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />
1. Poligonet civile <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> mbyllura<br />
ndërtohen me dimensionet prej së paku:<br />
1.1. 4 metra në gjerësi;<br />
1.2. 15 metra në gja<strong>të</strong>si; dhe<br />
1.3. 2 metra e 80 centimetra lar<strong>të</strong>si.<br />
2. Brenda objektit <strong>të</strong> poligonit civil <strong>të</strong> qitjes<br />
së brendshme nuk duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> dritare prapa<br />
caqeve dhe mureve anësore.<br />
3. Ndërtimi i objektit dhe materialet për<br />
ndërtim ësh<strong>të</strong> mekanikisht rezistues, i<br />
padepërtueshëm, stabil me mbrojtje sizmike<br />
dhe rezistencë ndaj zjarrit sipas ligjeve në<br />
fuqi.<br />
4. Dyshemeja, muret anësore, bllokada e<br />
prapme, tavani dhe mbledhësi i predhave <strong>të</strong><br />
objektit <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong> mbyllur vishet me<br />
material që nuk shkëlqen dhe anti-rikoshet, si<br />
Article 26<br />
Skeet, trap and sporting clay ranges<br />
Skeet, Trap and sporting clay ranges will be<br />
constructed and equipped according to the<br />
standards for skeet ranges by the International<br />
Shooting Sport Federation (ISSF).<br />
Article 27<br />
Indoor civil shooting ranges<br />
1. Indoor civil shooting ranges shall be built<br />
with dimensions of at least:<br />
1.1. 4 meters wide;<br />
1.2. 15 meters of length; and<br />
1.3. 2 meters and 80 centimeters<br />
height.<br />
2. Within the facility of the indoor civil<br />
shooting ranges there shall be no windows<br />
behind the targets and side walls.<br />
3. The construction and materials of the<br />
facility shall be mechanically resistant,<br />
impenetrable, stable, with seismic protection<br />
and resistant to fire according to applicable<br />
laws.<br />
4. The floor, side walls, back stop, ceiling and<br />
bullet catcher of the facility of the indoor<br />
shooting ranges shall be coated with nonsparking<br />
and anti-ricochet material and shall<br />
34<br />
Član 26<br />
Streljane za skit, trap i sportske glinene<br />
mete<br />
Streljane za skit, trap i sportske glinene mete<br />
grade se i opremaju u skladu sa standardima<br />
streljana za skit koje određuje Međunarodna<br />
federacija sportskog streljaštva (ISSF).<br />
Član 27<br />
Zatvorene civilne streljane<br />
1. Zatvorene streljane moraju biti najmanje<br />
sledećih dimenzija:<br />
1.1. 4 m širine;<br />
1.2. 15 m dužine; i<br />
1.3. 2 m i 80 cm visine.<br />
2. U okviru objekta zatvorene civilne<br />
streljane ne smeju postojati prozori iza meta i<br />
na zidovima sa strane.<br />
3. Konstrukcija i materijal objekta mora biti<br />
mehanički otporan, neprobojan, stabilan sa<br />
seizmičkom zaštitom i otporan na požar u<br />
skladu sa važećim zakonima.<br />
4. Pod, zidovi sa strane, zaštitna mreža,<br />
plafon i hvatač metaka u objektu zatvorene<br />
streljane moraju biti presvučeni nesvetlećim<br />
materijalom koji sprečava rikošet i koji
dhe zbu<strong>të</strong> goditjen e predhës dhe mirëmbahet<br />
apo zëvendësohet me leh<strong>të</strong>si pas përdorimit.<br />
Materiali që përdoret për mbulimin e<br />
dyshemesë duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> i pa rëshqitshëm.<br />
5. Objektet e poligoneve <strong>të</strong> mbyllura<br />
ndriçohen me së paku 300 Lumen kurse caqet<br />
me <strong>10</strong>00 Lumen.<br />
6. Ndalohet veshja e mureve, tavanit apo<br />
dyshemesë me materiale që ndizen leh<strong>të</strong>, apo<br />
materiale që lëshojnë gazra toksike në rast <strong>të</strong><br />
zjarrit.<br />
7. Pajisjet për rrufe dhe kabllot elektrike<br />
brenda zonës së qitjes duhet <strong>të</strong> mbrohen në<br />
mënyrë efektive kundër goditjes së predhave.<br />
8. Poligoni duhet <strong>të</strong> pajiset me ndriçim<br />
alternativ <strong>të</strong> sigurisë që ndizet automatikisht<br />
në rast <strong>të</strong> dështimit <strong>të</strong> sistemit kryesor <strong>të</strong><br />
ndriçimit.<br />
9. Instalimet elektrike <strong>të</strong> objektit për qitje<br />
duhet <strong>të</strong> kontrollohet një herë në dy vite nga<br />
një ekspert i autorizuar në kë<strong>të</strong> fushë.<br />
<strong>10</strong>. Nxehja e hapësirës nuk mund <strong>të</strong> sigurohet<br />
duke përdorur pajisje me zjarr <strong>të</strong> hapur apo<br />
sipërfaqe me flakërim.<br />
soften the bullet impact and be easy to<br />
maintain or replaced once it has been used<br />
off. The material used for floor covering shall<br />
also be anti-slippery.<br />
5. The facilities of the indoor shooting ranges<br />
shall be illuminated with at least 300 Lumen<br />
where as the targets with <strong>10</strong>00 Lumen.<br />
6. It is forbidden to fit wall, ceiling or floor<br />
coverings with slightly combustible materials,<br />
or materials which release toxic gases in the<br />
event of a fire.<br />
7. Lighting appliances and electrical cables<br />
inside the shooting zone must be protected in<br />
an effective manner against the impact of<br />
projectiles.<br />
8. The shooting range must be fitted with<br />
alternative safety lighting which<br />
automatically comes on with the failure of the<br />
main lighting system.<br />
9. The electrical installations of the shooting<br />
facility must be bi annually controlled by an<br />
expert authorized in the field.<br />
<strong>10</strong>. The heating of the space may not be<br />
provided using appliances with a naked flame<br />
or glowing surface.<br />
35<br />
ublažava udar metka, a koji je lako održavati<br />
ili promeniti kada se istroši. Materijal koji se<br />
koristi za prekrivanje poda mora sprečavati<br />
klizanje.<br />
5. Objekat zatvorene streljane osvetljuje se sa<br />
najmanje 300 lumena a mete sa <strong>10</strong>00 lumena.<br />
6. Zabranjeno je prekrivati zidove, plafon ili<br />
pod delimično sagorljivim materijalima ili<br />
materijalima koji ispuštaju toksične gasove u<br />
slučaju požara.<br />
7. Svetleće sprave i električni kablovi unutar<br />
zone gađanja moraju se efikasno zaštititi od<br />
udara projektila.<br />
8. Prostor streljane mora se opremiti<br />
alternativnim sigurnim osvetljenjem koje se<br />
automatski aktivira u slučaju da glavni sistem<br />
osvetljenja zakaže.<br />
9. Električne instalacije objekta streljane se<br />
moraju kontrolisati dvaput godišnje od strane<br />
ovlašćenog stručnjaka na terenu.<br />
<strong>10</strong>. Prostor se ne sme grejati korišćenjem<br />
sprava sa otvorenom vatrom ili svetlucavom<br />
površinom.
Neni 28<br />
Vija e qitjes<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Distanca në mes <strong>të</strong> vijës së qitjes dhe<br />
sipërfaqes ku godet predha ësh<strong>të</strong> se paku <strong>10</strong><br />
metra kurse distanca në mes <strong>të</strong> vijes së qitjes<br />
dhe murit prapa vijes së qitjes ësh<strong>të</strong> së paku 2<br />
metra.<br />
2. Vijat e qitjes pajisen me sinjalizues<br />
automatike <strong>të</strong> vijës së qitjes që aktivizon<br />
dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo<br />
vijë për qitje kur vija e qitjes kalohet pa<br />
urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> vijës së qitjes.<br />
3.Aparati sinjalizues i sigurisë nga paragrafi 2<br />
i këtij neni gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga<br />
zyrtari i qendrës së dispeçerit për <strong>të</strong> treguar<br />
ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes apo në rast <strong>të</strong><br />
emergjencës:<br />
3.1.në rast <strong>të</strong> aktivizimit <strong>të</strong> aparatit <strong>të</strong><br />
sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit qëndrojnë në<br />
vend, ulin armën posh<strong>të</strong> dhe ndalojnë<br />
qitjen menjëherë dhe presin urdhrin nga<br />
zyrtari i vijës së qitjes.<br />
4. Çdo vijë e qitjes pajiset me:<br />
4.1. kontejner <strong>të</strong> lyer me <strong>të</strong> gjelbër dhe<br />
me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />
Article 28<br />
Firing line<br />
( firearms ranges only)<br />
1. The distance between the firing line and<br />
the surface where the bullet impact occurs<br />
shall be at least <strong>10</strong> meters where as the<br />
distance between the fire line and the wall<br />
behind the fire line shall be at least 2 meters.<br />
2. The firing lines are equipped with an<br />
automatic firing line signalization which<br />
activates the red rotating light and a sound for<br />
every firing line when the firing line is<br />
crossed without command of the firing line<br />
officer.<br />
3. Signaling safety apparatus from paragraph<br />
2 of this article can also be set off by the<br />
dispatch center officer to indicate the ceasing<br />
of the firing activities or in case of an<br />
emergency:<br />
3.1. in case the safety apparatus is<br />
activated, all shooters stay in place<br />
lower the weapon down and stop<br />
firing immediately and wait<br />
commands.<br />
4. Every firing line will be equipped with:<br />
4.1. a container painted green and<br />
with a visible sign “waste”;<br />
36<br />
Član 28<br />
Linija gađanja<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Razdaljina između linije gađanja i površine<br />
u koju udaraju meci mora biti najmanje <strong>10</strong> m<br />
dok razdaljina između linije gađanja i zida<br />
između linije gađanja mora biti najmanje 2 m.<br />
2. Linija gađanja se oprema automatskom<br />
signalizacijom za liniju gađanja koja aktivira<br />
crveno rotirajuće svetlo i zvuk za svaku liniju<br />
gađanja kada se linija gađanja pređe bez<br />
komande službenika za liniju gađanja.<br />
3. Aparat za sigurnosnu signalizaciju iz stava<br />
2. ovog člana može uključiti dispečer da bi<br />
signalizirao prekid gađanja u slučaju<br />
va<strong>nr</strong>ednog stanja:<br />
3.1. u slučaju da je aparat za<br />
sigurnosnu signalizaciju aktiviran, svi<br />
strelci odmah moraju da prestanu sa<br />
gađanjem, da spuste oružje, ostanu na<br />
mestu i čekaju komande.<br />
4. Svaka linija gađanja se mora opremiti:<br />
4.1. kontejnerom obojenim u zeleno<br />
sa vidljivim znakom: „otpad“;
mbishkrimin “mbeturina”;<br />
4.2. kontejner i lyer me <strong>të</strong> verdhë dhe<br />
me shenjë <strong>të</strong> dukshme me<br />
mbishkrimin “Gëzhojë ”;<br />
4.3. kontejner i ngjyrosur me <strong>të</strong> kuqe<br />
për deponimin e municionit <strong>të</strong><br />
pasigurt; me shenjën me mbishkrimin<br />
“Municion i PASIGURT”.<br />
Neni 29<br />
Vendet e qitjes<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Distanca në mes vendeve <strong>të</strong> qitjes ësh<strong>të</strong> së<br />
paku një me<strong>të</strong>r.<br />
2. Distanca e vendit së qitjes ësh<strong>të</strong> së paku 1,<br />
5 m për armët e shkurtra dhe 2 m për armët e<br />
gjata.<br />
3. Vendet e qitjes ndahen nga njëra tjetra me<br />
ndarëse prej 1.5 m <strong>të</strong> gjerë dhe 1.7 m <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>.<br />
Skaji i sipërm ndarës ësh<strong>të</strong> 2 m mbi dysheme.<br />
4. Ndarëset ndërtohen nga rrjeti i metalit apo<br />
pllaka e mbyllur nga materialet që<br />
parandalojnë gëzhojat <strong>të</strong> mos pengojnë<br />
qi<strong>të</strong>sin pranë tij.<br />
5. Ndarëset ndahen nga vija e përparme në së<br />
paku 50 centimetra.<br />
4.2. a container painted yellow and<br />
with a visible sign: “ Cartridge cases”;<br />
4.3 a container painted red for<br />
depositing unsafe ammunition with a<br />
readable sign “UNSAFE<br />
Ammunition”.<br />
Article 29<br />
Firing points<br />
(firearms ranges only)<br />
1. The distance between the firing points shall<br />
be at least one meter.<br />
2. The length of the firing point shall be at<br />
least 1, 5 m for short firearms and 2 m for<br />
long firearms.<br />
3. The firing points shall be separated from<br />
one another with a screen of 1.5m wide and<br />
1.7m tall. The upper edge of the screen shall<br />
be 2 m above the ground.<br />
4. Screens shall be constructed of iron net or a<br />
closed plate out of materials that prevent<br />
ejected cases hindering the neighboring<br />
shooter.<br />
5. The screen shall proceed the front line at<br />
least50 centimeters.<br />
37<br />
4.2. kontejnerom obojenim u žuto sa<br />
vidljivim znakom: „prazne čaure“;<br />
4.3. kontejnerom obojenim u crveno<br />
za uklanjanje nesigurne municije i sa<br />
čitkim znakom „NESIGURNA<br />
municija“.<br />
Član 29<br />
Tačka gađanja<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Razdaljina između tački gađanja mora biti<br />
najmanje jedan metar.<br />
2. Dužina tačke gađanja mora biti najmanje<br />
1,5 m za kratko vatreno oružje i 2 m za dugo<br />
vatreno oružje.<br />
3. Tačke gađanja se međusobno odvajaju<br />
paravanom širine 1,5 m i visine 1,7 m. Gornja<br />
ivica paravana mora biti 2 m iznad poda.<br />
4. Paravan se gradi od gvozdene mreže ili<br />
zatvorene ploče od materijala koji može<br />
sprečiti da izbačene čaure ometaju susedne<br />
strelce.<br />
5. Paravan se postavlja najmanje 50 cm preko<br />
prednje linije.
6. Përpara apo anash vendit së qitjes te<br />
poligonet e mbyllura ësh<strong>të</strong> një tavolinë për<br />
vendosjen e armëve dhe municionit me<br />
gja<strong>të</strong>si <strong>të</strong> barabar<strong>të</strong> me gjerësinë e shtegut <strong>të</strong><br />
qitjes dhe me gjerësi prej së paku 40<br />
centimetra, kurse lar<strong>të</strong>sia e tavolinës ësh<strong>të</strong><br />
0,70 gjer në 1 me<strong>të</strong>r nga dyshemeja dhe duhet<br />
<strong>të</strong> je<strong>të</strong> e përshtatshme për nevojën e qi<strong>të</strong>sit.<br />
7. Vendet e qitjes do <strong>të</strong> numërohen dhe caqet<br />
e adresuara nga ai vend i qitjes do <strong>të</strong><br />
numërohen në mënyrë identike.<br />
8. Vendet e qitjes dhe caqet do <strong>të</strong><br />
identifikohen me ngjyra <strong>të</strong> ndryshme.<br />
Neni 30<br />
Caku<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri)<br />
1. Vija e cakut vendoset paralelisht me vijën e<br />
qitjes.<br />
2. Përpara sipërfaqes ku kryhet qitja mund <strong>të</strong><br />
vendosen perde me rrip gome me qëllim <strong>të</strong><br />
ndaljes së predhes që <strong>të</strong> mos kërcej prapa te<br />
personi që kryen qitjen.<br />
6. In front or on the side of firing points of the<br />
indoor shooting ranges there shall be a desk<br />
for laying down arms and ammunition with a<br />
length equal to the width of the shooting path<br />
and a width of minimum 40 centimeters,<br />
where as the height of the desk shall be 0,70<br />
to 1 meter from the floor an should be<br />
adjustable to the need of the shooter.<br />
7. Firing points will be numbered and targets<br />
addressed from that firing point will be<br />
identically numbered.<br />
8. Firing points and targets will be identified<br />
with different colors.<br />
Article 30<br />
Target<br />
(firearms ranges only)<br />
1. Target line shall be laid down parallel to<br />
the firing line.<br />
2. In front of the surface where the shooting is<br />
conducted, a rubber strip curtains can be set<br />
in order to prevent the bullet remains from<br />
bouncing back to the person conducting the<br />
shooting.<br />
38<br />
6. Ispred ili sa strane tačke gađanja u<br />
zatvorenim streljanama postavlja se sto za<br />
odlaganje oružja i municije, čija je dužina<br />
jednaka širini linije gađanja a širina najmanje<br />
40 cm, dok visina stola iznosi od 0,70 do 1 m<br />
od poda i trebalo bi da može da se<br />
prilagođava potrebi strelca.<br />
7. Tačka gađanja se obeležava brojem kojim<br />
se takođe obeležavaju i mete koje su<br />
povezane sa tom tačkom gađanja.<br />
8. Tačke gađanja i mete se identifikuju<br />
različitim bojama.<br />
Član 30<br />
Meta<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje)<br />
1. Linija meta se postavlja paralelno od linije<br />
gađanja.<br />
2. Ispred površine sa koje se gađa mogu se<br />
postaviti zavese od gumenih traka da bi se<br />
sprečilo da se ostaci od metka odbiju nazad<br />
do strelca.
3. Në poligonin e mbyllur mund <strong>të</strong> instalohet<br />
një sistem i transportimit <strong>të</strong> cakut që mund <strong>të</strong><br />
ke<strong>të</strong> pajisje që funksionon në mënyrë<br />
manuale apo sistem plo<strong>të</strong>sisht automatik që<br />
punon me rrymë elektrike.<br />
4. Muri, tavani dhe pjesët e ngritura në<br />
drejtim <strong>të</strong> lëvizjes së predhës mbulohet me<br />
material që nuk shkëlqen dhe anti-rikoshet,<br />
që ësh<strong>të</strong> rezistent ndaj zjarrit në pajtim me<br />
ligjet relevante.<br />
Neni 31<br />
Mbledhësi i predhave<br />
(ve<strong>të</strong>m për poligonet për armë zjarri me<br />
përjashtim <strong>të</strong> llojit I – 4)<br />
1. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> shërbejë për<br />
qëllimet e mëposhtme:<br />
1.1.mbron murin që mund <strong>të</strong> goditet<br />
direkt nga qitjet;<br />
1.2.parandalon rikoshetimin e<br />
predhave në goditje;<br />
1.3.minimizon prodhimin e copëzave<br />
që përmbajnë plumb <strong>të</strong> shpërndarë<br />
nga goditja.<br />
2. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> ndërtohet në<br />
kë<strong>të</strong> mënyrë:<br />
2.1. mbledhësi i predhave përbëhet<br />
nga vëllimi i rërës, ashtu që pjerrësia e<br />
3. Indoor shooting range can have a target<br />
transport system installed, which can be a<br />
handmade device or a completely automatic<br />
electrically powered system.<br />
4. The wall, ceiling and the erected parts in<br />
the direction of the movement of the fire arms<br />
bullet shall be covered with anti sparking and<br />
anti-ricochet material that resists fire in<br />
accordance to relevant laws.<br />
Article 31<br />
Bullet trap<br />
(firearms ranges only with exception of<br />
Type I - 4)<br />
1. The bullet trap must also serve the<br />
following purposes:<br />
1.1.protect the wall which can be<br />
directly shot against impacts;<br />
1.2. prevent the ricocheting of the<br />
projectiles at impact;<br />
1.3. Minimize the production of leadcontaining<br />
suspended particulates<br />
with impacts.<br />
2. The bullet trap must be constructed in the<br />
following manner:<br />
2.1. a bullet trap consisting of a sand<br />
body; the inclination of the sand body<br />
39<br />
3. Zatvorena streljana može imati ugrađen<br />
sistem za prenos meta, koji može biti ručno<br />
napravljena sprava ili potpuno automatski<br />
sistem sa električnim napajanjem.<br />
4. Zid, plafon i izgrađeni delovi u pravcu<br />
kretanja metka pokrivaju se nesvetlećim<br />
materijalom koji takođe sprečava rikošet i<br />
koji je otporan na požar u skladu sa važećim<br />
zakonima.<br />
Član 31<br />
Hvatač metka<br />
(samo za streljane u kojima se koristi<br />
vatreno oružje, osim tipa I-4)<br />
1. Hvatač metka mora služiti i u sledeće<br />
svrhe:<br />
1.1. da zaštiti zid koji može direktno<br />
primiti metak od udara;<br />
1.2. da spreči odbijanje projektila<br />
prilikom udara;<br />
1.3.da umanji proizvodnju<br />
suspendovanih čestica koje sadrže<br />
olovo, nakon udara.<br />
2. Hvatač metka se mora izgraditi na sledeći<br />
način:<br />
2.1. hvatač metka se sastoji od<br />
peščane kutije; nagib peščane kutije<br />
mora se napraviti slojem peska
vëllimit <strong>të</strong> rërës duhet <strong>të</strong> formohet nga<br />
një shtresë rëre me trashësi prej së<br />
paku 0.5 m, nuk duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> gradient<br />
prej më shumë se 2 shkallë<br />
(vertikalisht) me 3 shkallë<br />
(horizontalisht) dhe trashësia e anës së<br />
sipërme duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> së paku 1.2 m;<br />
2.2. veshje me pllaka çeliku me for<strong>të</strong>si<br />
Brinell prej 320 – 400 Hb i përbërë<br />
prej një shtrese me trashësi prej së<br />
paku 6 mm, <strong>të</strong> vendosura në kënd prej<br />
së paku 45° dhe më së shumti 70° me<br />
mure anësore <strong>të</strong> pllakave <strong>të</strong> çelikut me<br />
trashësi prej së paku prej 5 mm; në<br />
fund duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një kanal i pllakave<br />
<strong>të</strong> çelikut me trashësi prej së paku 5<br />
mm për mbledhje <strong>të</strong> predhave;<br />
2.3. rripat e pllakave <strong>të</strong> çelikut me<br />
for<strong>të</strong>si Brinell prej 320 – 400 Hb i<br />
përbërë prej një shtrese me trashësi<br />
prej së paku 6 mm, <strong>të</strong> vendosura në<br />
kënd ndërmjet 40° dhe 50°, me veshje<br />
me pllaka çeliku me trashësi prej së<br />
paku 5 mm;<br />
2.4. një sistem i dy rreshtave një-pasnjë<br />
afër njëri tjetrit por pa prekur njëri<br />
tjetrin, prej rripave <strong>të</strong> trashë <strong>të</strong> gomës<br />
me anë <strong>të</strong> ngush<strong>të</strong> kah qi<strong>të</strong>si, me<br />
gjerësi minimale për rresht prej 80<br />
cm, ku rreshti i parë i rripit duhet <strong>të</strong><br />
je<strong>të</strong> i këndit <strong>të</strong> vogël me boshtin e<br />
must be formed by a layer of sand<br />
with a thickness of at least 0.5 m, it<br />
may not have a gradient of more than<br />
2 degree (vertical) by 3 degree<br />
(horizontal) and the width of the top<br />
side must be at least 1.2 m;<br />
2.2. steel plating with a Brinell<br />
hardness of 320 - 400 Hb consisting<br />
of one layer with a thickness of at<br />
least 6 mm, placed at an angle of at<br />
least 45° and at most 70° with side<br />
walls of steel plating with a thickness<br />
of at least 5 mm; at the bottom there<br />
must be a channel of steel plating with<br />
a thickness of at least 5 mm for the<br />
collection of the projectiles;<br />
2.3. steel plating strips with a Brinell<br />
hardness of 320 - 400 Hb consisting<br />
of one layer with a thickness of at<br />
least 6 mm, placed at an angle<br />
between 40° and 50°, with a steel<br />
plating casing with a thickness of at<br />
least 5 mm;<br />
2.4. a system of two consecutive rows<br />
close to each other, but without<br />
touching each other, of thick rubber<br />
strips with the narrow side towards the<br />
shooter, with a minimum width per<br />
row of 80 cm, whereby the first row<br />
of strips must be at a slight angle to<br />
40<br />
debljine najmanje 0,5 m, a nagib ne<br />
sme biti veći od 2 stepena vertikalno i<br />
3 stepena horizontalno, a širina gornje<br />
strane mora biti najmanje 1,2 m;<br />
2.2. celična ploča ojačana sa 320-400<br />
Hb prema sistemu Brinell, sa jednim<br />
slojem debljine od najmanje 6 mm,<br />
koji se postavlja pod uglom od<br />
najmanje 45° i najviše 70°, sa<br />
čeličnim pločama sa strane debljine<br />
od najmanje 5 mm; pri dnu mora<br />
postojati kanal od čelične oplate<br />
debljine najmanje 5 mm za<br />
sakupljanje projektila;<br />
2.3. trake sa čeličnom oplatom<br />
ojačanom sa 320-400 Hb, sa jednim<br />
slojem debljine od najmanje 6 mm,<br />
koji se postavlja pod uglom između<br />
40° i 50°, i sa čeličnim okvirom<br />
debljine od najmanje 5 mm;<br />
2.4. sistem od dva uzastopna reda koja<br />
su blizu jedan drugom, ali se ne smeju<br />
dodirivati, od debelih gumenih traka<br />
sa uskom stranom okrenutom ka<br />
strelcu i širom po redu od najmanje 80<br />
cm, dok prvi red traka mora biti pod<br />
blagim uglom ka sredini prostora<br />
streljane a drugi red traka blago da
poligonit dhe rreshti i dy<strong>të</strong> i rripave<br />
me zhvendosje <strong>të</strong> vogël nga e para,<br />
dhe prapa këtij rreshti <strong>të</strong> dyfish<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
rripave duhet <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> pllaka çeliku me<br />
trashësi minimale prej 5 mm.<br />
3. Për çdo lloj tje<strong>të</strong>r <strong>të</strong> mbledhësit <strong>të</strong> predhave<br />
propozimi duhet <strong>të</strong> paraqitet para Organit<br />
Kompetent për aprovim.<br />
4. Verifikimi i gjendjes së sigurisë së<br />
mbledhësit te predhave duhet <strong>të</strong> kontrollohet<br />
rregullisht dhe eshte ne pergjegjesi te<br />
mbajtesit te licences:<br />
4.1. konstatimet nga inspektori i<br />
organit kompetent per gjendjen e<br />
pasigurt te mbledhesit te predhave,<br />
mund te jene objekt i revokimit te<br />
licences.<br />
5.Konstruksionet nga paragrafi 2 dhe 3 te<br />
ketij neni duhet te kontrollohen rregullisht<br />
dhe deformimet eventuale te riparohen apo<br />
zevendesohen.<br />
6. Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> pastrohet<br />
rregullisht ashtu që mos <strong>të</strong> formohen shtresa<br />
dhe siguria <strong>të</strong> mbetet ne nivel.<br />
7. Prapavija e cakut ku kryhet qitja ndërtohet<br />
prej materialit joreflektues.<br />
8. Pllakat e çelikut mbështeten për betoni ose<br />
muri dhe perforcohen përmes vidave<br />
zgjeruese ose pykë me majë <strong>të</strong> prerë, jo më<br />
shumë se 30 centimetra në qendër <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha<br />
the axis of the shooting range and the<br />
second row of strips with a slight<br />
displacement with respect to the first;<br />
behind this double row of strips there<br />
must be steel plating with a minimum<br />
thickness of 5 mm.<br />
3. For any other type of bullet trap the<br />
proposal must be presented to the Competent<br />
Body for approval.<br />
4. The verification of the safety condition of<br />
the bullet trap is to be implemented regularly<br />
and is responsibility of the licensee:<br />
4.1. finding by the inspector of the<br />
competent body of the condition of<br />
the bullet trap unsafe, can be subject<br />
to the revocation of the license.<br />
5. The construction mentioned in paragraph 2<br />
and 3 of this article shall be regularly<br />
controlled and possible deformation to be<br />
repaired or replaced.<br />
6. Projectiles must be regularly removed so<br />
that no cake can be formed and safety<br />
remains guaranteed.<br />
7. The target background where shooting is<br />
conducted shall be constructed out of no<strong>nr</strong>eflective<br />
material.<br />
8. Steel plates shall be supported by concrete<br />
or maso<strong>nr</strong>y and anchored by expansion bolts<br />
or toggle bolts with flush countersunk heads,<br />
not more than 30 centimeters on center of all<br />
41<br />
odstupa od prvog; iza ovog duplog<br />
reda traka mora se postaviti čelična<br />
oplata debljine od najmanje 5 mm.<br />
3. Za bilo koji drugi tip hvatača metka<br />
predlog se mora predstaviti nadležnom<br />
organu za odobravanje.<br />
4. Provera sigurnosnih uslova hvatača metka<br />
vrši se redovno i u odgovornosti je nosioca<br />
dozvole:<br />
4.1. ukoliko inspektor nadležnog<br />
organa utvrdi da je stanje hvatača<br />
metaka nesigurno, dozvola može biti<br />
oduzeta.<br />
5. Konstrukcija iz stava 2. i 3. ovog člana<br />
mora se redovno kontrolisati a moguće<br />
deformacije se moraju popraviti ili zameniti.<br />
6. Projektili se moraju redovno uklanjati da se<br />
ne bi stvorila ploča i da bi sigurnost ostala<br />
zagarantovana.<br />
7. Pozadina mete na koju se gađa mora biti<br />
izgrađena od nereflektujućeg materijala.<br />
8. Čelična oplata se podupire o beton ili ciglu<br />
a fiksira se produženim zavrtnjom ili<br />
klinastim zavrtnjom sa uvučenom glavom, ne<br />
većim od 30 cm u centru svih ivica svake<br />
oplate. Čelična oplata se ne sme izviti ili
skajeve <strong>të</strong> çdo pllake. Pllaka e çelikut nuk<br />
duhet <strong>të</strong> deformohet gjat perforcimit.<br />
9. Nyjat dhe vijat e skajeve mbështeten me<br />
pllakë <strong>të</strong> vazhdueshme prej 1.3 centimetra<br />
prej jo më pak se <strong>10</strong> centimetra <strong>të</strong> gjerë. Vidat<br />
zgjeruese futen në beton jo më pak se 5<br />
centimetra. Pllakat e çelikut duhet <strong>të</strong> kenë<br />
tehe <strong>të</strong> thyera në <strong>të</strong> gjitha nyjat.<br />
<strong>10</strong>. Nyjat janë <strong>të</strong> rrafshëta dhe <strong>të</strong> lëmuara dhe<br />
nuk do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> nyja horizontale në kapjen e<br />
pllakave <strong>të</strong> çelikut.<br />
11. Tehet e ekspozuara duhet <strong>të</strong> kenë pjerrësi<br />
prej 42 shkallëve.<br />
Neni 32<br />
Ventilimi<br />
1. Poligonet civile te qitjes duhet <strong>të</strong> pajisen<br />
me ventilim mekanik në a<strong>të</strong> mënyrë që<br />
substancat e dëmshme <strong>të</strong> liruara në ajër gjate<br />
qitjes <strong>të</strong> largohen në mënyrë efektive<br />
2. Sistemi i ventilimit duhet <strong>të</strong> dizajnohet në<br />
a<strong>të</strong> mënyrë që me ajër <strong>të</strong> pas<strong>të</strong>r <strong>të</strong> furnizohet<br />
prapa qi<strong>të</strong>sit dhe nxirret në lar<strong>të</strong>si <strong>të</strong><br />
mbledhësit <strong>të</strong> predhave.<br />
3. Instalimet e furnizimit me ajër duhet <strong>të</strong><br />
montohen me sigurese emergjente për<br />
përdorim në rast zjarri.<br />
edges of each plate. Steel plate must be free<br />
from buckle or wave after erection.<br />
9. Joints and edge lines shall be backed with<br />
continuous 1.3 centimeters plate no less than<br />
<strong>10</strong> centimeters wide. Expansion bolts<br />
penetrate concrete not less than 5 centimeters.<br />
Steel plates must have milled edges at all<br />
joints.<br />
<strong>10</strong>. Joints shall be flush and smooth and there<br />
shall be no horizontal joints in any steel plate<br />
work.<br />
11. Exposed edges must be beveled at 42<br />
degrees.<br />
Article 32<br />
Ventilation<br />
1. Civil shooting ranges must be equipped<br />
with mechanical ventilation in such a way<br />
that harmful substances released into the air<br />
during shooting are removed in an effective<br />
manner<br />
2. The ventilation system is to be designed in<br />
such a way that fresh air is supplied behind<br />
the shooters and is extracted at the height of<br />
the bullet trap.<br />
3. The air supply installation is to be fitted<br />
with an emergency stop for use in the event<br />
of a fire.<br />
42<br />
ljuljati nakon što se izgradi.<br />
9. Spojnice i ivice se moraju ojačati<br />
nastavljenom pločom od 1,3 cm dužine i<br />
najmanje <strong>10</strong> cm širine. Produženi zavrtnji<br />
moraju prodreti kroz beton najmanje 5 cm.<br />
Čelična oplata mora imati zarubljene ivice na<br />
svim spojnicama.<br />
<strong>10</strong>. Spojnice moraju biti velike i glatke a na<br />
čeličnoj oplati se ne smeju postavljati<br />
horizontalne spojnice.<br />
11. Izložene ivice se moraju iskositi pod<br />
uglom od 42 stepena.<br />
Član 32<br />
Ventilacija<br />
1. Civilne streljane moraju biti opremljene<br />
mehaničkom ventilacijom na takav način da<br />
se štetne supstance koje se ispuštaju u vazduh<br />
za vreme pucnjave uklone na efikasan način.<br />
2. Ventilacioni sistem se mora osmisliti tako<br />
da iza strelca dotiče svež vazduh i da se<br />
vazduh odvodi na visini hvatača metka.<br />
3. Instalacija za snabdevanje vazduhom se<br />
mora opremiti pregradom za zatvaranje u<br />
slučaju požara.
4. Masat e nevojshme ndërmerren për <strong>të</strong><br />
parandaluar emitimin anormal <strong>të</strong> pluhurit.<br />
5. Shpërndarja e grimcave <strong>të</strong> hedhura që<br />
përmbajnë plumb në sipërfaqen përqark duhet<br />
<strong>të</strong> parandalohet me një instalim <strong>të</strong> filtrit<br />
efektiv dhe <strong>të</strong> sigurt nga zjarri në njësinë<br />
nxjerrëse <strong>të</strong> sistemit për ventilim.<br />
6. Nxjerrja e gazrave duhet <strong>të</strong> rregullohet në<br />
mënyre që <strong>të</strong> shpërndahet leh<strong>të</strong>sisht (0.2<br />
m/s).<br />
Neni 33<br />
Ndriçimi emergjent<br />
1. Çdo poligon i mbyllur duhet <strong>të</strong> pajiset me<br />
ndriçim emergjent.<br />
2. Ndriçimi emergjent duhet <strong>të</strong> ndriçojë<br />
shenjat për <strong>të</strong> treguar daljen, veçanërisht<br />
daljet emergjente dhe rrugët dalëse<br />
emeregjente.<br />
Neni 34<br />
Poligonet e kombinuara<br />
Rregullat e parashkruara nga neni 3 gjer 30 <strong>të</strong><br />
këtij udhëzimi administrativ vlejnë për<br />
4. The necessary measures will be taken to<br />
prevent abnormal dust emission.<br />
5. The dispersion of lead-containing<br />
suspended particulates in the surrounding<br />
area is to be prevented by an effective and<br />
fire-safe filter installation on the extraction<br />
unit of the ventilation system.<br />
6. The extraction is to be arranged in such a<br />
way that gaseous effluents can easily and<br />
sufficiently be dispersed (0.2 m/s).<br />
Article 33<br />
Emergency lightning<br />
1. Every indoor shooting range must be<br />
equipped with emergency lighting.<br />
2. The emergency lightning must illuminate<br />
signs to indicate the exits, especially the<br />
emergency the exits and the emergency exit<br />
routes.<br />
Article 34<br />
Combined shooting ranges<br />
Rules prescribed from article 3 to article 30 of<br />
this administrative instruction shall apply to<br />
43<br />
4. Moraju se preduzeti neophodne mere za<br />
sprečavanje preterane emisije prašine.<br />
5. Raspršivanje suspendovanih čestica koje<br />
sadrže olovo u okruženju se mora sprečiti<br />
efikasnim filterima otpornim na požar u delu<br />
ventilacionog sistema za odvođenje vazduha.<br />
6. Odvođenje vazduha se vrši tako da se<br />
protok gasnih čestica može lako i dovoljno<br />
raspršiti (0.2 m/s).<br />
Član 33<br />
Osvetljenje za va<strong>nr</strong>edno stanje<br />
1.Svaka zatvorena streljana mora biti<br />
opremljena osvetljenjem za va<strong>nr</strong>edno stanje.<br />
2. Osvetljenje za va<strong>nr</strong>edno stanje mora<br />
osvetljivati znakove koji pokazuju izlaze,<br />
posebno izlaze u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja i<br />
pravac do izlaza u slučaju va<strong>nr</strong>ednog stanja.<br />
Član 34<br />
Kombinovana streljana<br />
Pravila propisano od člana 3. do člana 30<br />
ovog administrativnog uputstva važe i za
poligonet e kombinuara civile <strong>të</strong> qitjes.<br />
Neni 35<br />
Poligonet e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
kategorizuara si I-5, O-5 dhe O-6<br />
1. Ekzistojnë tri lloje <strong>të</strong> poligoneve për qitje<br />
me shigje<strong>të</strong> (përveç harkut <strong>të</strong> kryqëzuar) që<br />
lejohen sipas rregulloreve te FITA-së:<br />
1.1.poligoni i hapur për qitje me<br />
shigje<strong>të</strong>;<br />
2.2. poligoni i mbyllur për qitje me<br />
shigje<strong>të</strong>;<br />
3.3. poligoni fushor për qitje me<br />
shigje<strong>të</strong>.<br />
Neni 36<br />
Poligoni i hapur për qitje me shigje<strong>të</strong><br />
1. Poligoni duhet <strong>të</strong> përmbushë këto<br />
dispozita:<br />
1.1. poligoni do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> katror dhe çdo<br />
distancë duhet <strong>të</strong> matet me sak<strong>të</strong>si nga<br />
një pikë vertikale nën pikën e çdo<br />
fytyre <strong>të</strong> cakut në vijën e qitjes.<br />
Toleranca për dimensionet e fushës<br />
prej 90/70/60 metra ësh<strong>të</strong> ±30cm; për<br />
50/40/30 metra ± 15cm;<br />
1.2. vija e pritjes duhet <strong>të</strong> shënohet së<br />
paku pesë metra prapa vijës së qitjes;<br />
combined civil shooting ranges.<br />
Article 35<br />
Archery ranges categorized as I-5, O-5<br />
and O-6<br />
1. There are three types of shooting ranges for<br />
archery (except crossbows) allowed in line<br />
with the FITA rule books:<br />
1.1. outdoor archery range;<br />
2.2. indoor archery range;<br />
3.3. field archery range.<br />
Article 36<br />
Outdoor archery range<br />
1. The range must comply with the following<br />
provisions:<br />
1.1. the range will be squared off and<br />
each distance accurately measured<br />
from a point vertically beneath the<br />
gold of each target face to the<br />
shooting line. The tolerance for field<br />
dimensions at 90/70/60 meters is<br />
±30cm; at 50/40/30 meters ± 15cm;<br />
1.2. a waiting line will be marked at<br />
least five meters behind the firing line;<br />
44<br />
kombinovanu streljanu.<br />
Član 35<br />
Streljana za gađanje strelom<br />
kategorizovana kao tip I-5, O-5 i O-6<br />
1. Postoje tri vrste streljana za gađanje<br />
strelom (osim samostrelom) koje su<br />
dozvoljene u skladu sa knjigom pravila FITAe:<br />
1.1. otvorena streljana za gađanje<br />
strelom;<br />
2.2. zatvorena streljana za gađanje<br />
strelom;<br />
3.3. terenska streljana za gađanje<br />
strelom.<br />
Član 36<br />
Otvorena streljana za gađanje strelom<br />
1. Streljana mora zadovoljiti sledeće uslove:<br />
1.1. streljana mora biti pod pravim<br />
uglom i svaka razdaljina mora biti<br />
precizno izmerena od vertikalne tačke<br />
od lica mete do linije gađanja.<br />
Dozvoljena razdaljina za teren<br />
dimenzije 90/70/60 metara iznosi ±30<br />
cm; 50/40/30 metara ±15 cm;<br />
1.2. linija čekanja se obeležava na<br />
najmanje pet metara iza linije gađanja;
1.3 çdo mbaj<strong>të</strong>se e cakut vendoset në<br />
kënd në mes <strong>10</strong> shkallë dhe 15 shkallë<br />
nga vertikalja, por vija e mbaj<strong>të</strong>ses së<br />
cakut caktohet në kënd <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>;<br />
1.4 lar<strong>të</strong>sia e qendrave <strong>të</strong> goditjes në<br />
vije me mbaj<strong>të</strong>se te cakut në poligon<br />
duhet gjithmonë <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> kthyera<br />
drejt;<br />
1.5. duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një pikë e shënuar në<br />
vijen e qitjes përballë çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />
cakut. Gjithashtu do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> numri<br />
korrespondues në a<strong>të</strong> mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />
cakut në mes 1 dhe 2 metra para vijes<br />
së qitjes;<br />
1.6. duhet <strong>të</strong> garantohet hapësira<br />
minimale prej 80cm për qi<strong>të</strong>s;<br />
1.7. do <strong>të</strong> jenë vijat që zgjaten në<br />
këndet e drejta nga vija e qitjes në<br />
vijen e cakut;<br />
1.8. do <strong>të</strong> shënohet një vije prej 3<br />
metrave përpara vijes së qitjes.<br />
2. Kur publiku ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e qasjes, duhet <strong>të</strong><br />
ngri<strong>të</strong>n barrierat e përshtatshme rreth<br />
poligonit për <strong>të</strong> mbajtur spektatorët prapa.<br />
Këto barriera do <strong>të</strong> jenë së paku 20 metra larg<br />
nga fundi i vijës së cakut <strong>të</strong> vendosur në 90<br />
metra dhe nëse dëshirohet mund <strong>të</strong> reduktohet<br />
në vijë <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> prej së paku <strong>10</strong> metra larg<br />
nga skajet e vijës së qitjes. Kjo do <strong>të</strong> mbajë<br />
një margjinë prej afro 13 metra nga vija e<br />
1.3 each target butt will be set up at an<br />
angle of between about <strong>10</strong> degrees<br />
and about 15 degrees from the<br />
vertical, but a line of target butts will<br />
be set up all at the same angle;<br />
1.4 the height of the centers of the<br />
gold in a line of target butts on the<br />
range should look straight at all times;<br />
1.5. there will be a point marked on<br />
the firing line directly opposite each<br />
target butt. There will also be a<br />
number corresponding to that target<br />
butt between 1 and 2 meters in front<br />
of the shooting line;<br />
1.6. a minimum space of 80cm per<br />
athlete will be guaranteed;<br />
1.7. there will be lines extending at<br />
right angles from the firing line to the<br />
target line;<br />
1.8. A 3-meter line will be marked in<br />
front of the firing line.<br />
2. Where the public has the right of access,<br />
suitable barriers must be erected around the<br />
range to keep spectators back. These barriers<br />
will be at least 20 meters away from the ends<br />
of the target line set at 90 meters and may, if<br />
desired, reduce in a straight line to a<br />
minimum of <strong>10</strong> meters away from the ends of<br />
the firing line. This will maintain a margin of<br />
approximately 13 meters from the target line<br />
45<br />
1.3. držači meta se postavljaju pod<br />
uglom između <strong>10</strong> i 15 stepeni po<br />
vertikali, ali se linija držača meta<br />
postavlja pod istim uglom;<br />
1.4. visina centara na liniji držača<br />
meta u streljani trebalo bi da izgleda<br />
pravo;<br />
1.5. na liniji gađanja se obeležava<br />
tačka koja je direktno suprotna od<br />
svakog držača mete. Postavlja se i<br />
broj koji je isti kao i broj tog držača<br />
mete na 1 i 2 m ispred linije gađanja;<br />
1.6. između sportista mora postojati<br />
prostor od najmanje 80 cm;<br />
1.7. pod pravim uglom od linije<br />
gađanja postavljaju se linije do linije<br />
mete;<br />
1.8. linija od 3 metra se obeležava<br />
ispred linije gađanja.<br />
2. Tamo gde javnost ima pravo pristupa,<br />
moraju se izgraditi odgovarajuće barijere oko<br />
prostora streljane da bi se gledaoci odvojili.<br />
Ove barijere moraju biti najmanje 20 metara<br />
udaljene od kraja linije mete postavljene na<br />
90 metara i mogu, ako je potrebno, da se<br />
smanji prava linija za <strong>10</strong> metara od završetka<br />
linije gađanja. Mora se zadržati margina od<br />
otprilike 13 metara od linije mete kada se
cakut kur mbaj<strong>të</strong>set e cakut lëvizen përpara<br />
në 30 metra. Barrierat do <strong>të</strong> jenë së paku <strong>10</strong><br />
metra prapa vijës së pritjes. Barrierat duhet <strong>të</strong><br />
vendosen së paku 50m prapa vijës së cakut<br />
prej 90m. Kjo do <strong>të</strong> krijojë një zonë sigurie që<br />
rritet në 1<strong>10</strong> metra kur mbaj<strong>të</strong>set e cakut<br />
zhvendosen përpara në 30 metra.<br />
3. Distanca e sigurisë prej 50 metra mund <strong>të</strong><br />
reduktohet nëse bllokada adekuate e prapme,<br />
p.sh. rrjeta efikase, ngri<strong>të</strong>t ndonjë breg ose<br />
vendoset pajisje e ngjashme (por jo gardh ose<br />
rrethojë e depërtueshme). Mbrojtese ballore<br />
duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> mjaft e lar<strong>të</strong> për <strong>të</strong> ndalë<br />
shigjetat që kanë huqë majën e mbaj<strong>të</strong>se në<br />
90 metra.<br />
4. Caqet në rastin e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
quajtura figura që lejohen për përdorim në<br />
poligonet e hapura për qitje me shigje<strong>të</strong> janë<br />
si vijon:<br />
4.1. figura 122cm në diame<strong>të</strong>r; sipas<br />
rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />
4.2. figura 80cm, 80cm në diame<strong>të</strong>r;<br />
sipas rregullave <strong>të</strong> FITA.<br />
5. Figurat mund <strong>të</strong> vendosen ve<strong>të</strong>m në 90 ,80,<br />
70, 60, 50, 40 dhe 30 metra.<br />
6. Shenjat në poligonet e hapura për qitje me<br />
shigje<strong>të</strong>:<br />
6.1. madhësia e pjesës së përparme <strong>të</strong><br />
shenjës, pa marrë parasysh a ësh<strong>të</strong><br />
rrethore ose katrore, duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> së<br />
when the target butts are moved forward to 30<br />
meters. The barriers will be at least <strong>10</strong> meters<br />
behind the waiting line. The barriers must be<br />
set at least 50m beyond the 90m target line.<br />
This will create a safety zone increasing to<br />
1<strong>10</strong> meters when target butts have been<br />
moved forward to 30 meters.<br />
3. The safety distance of 50 meters may be<br />
reduced if an adequate backstop, e.g. efficient<br />
netting, a bank or similar device, is erected<br />
(not a hedge or penetrable fence). The<br />
backstop must be high enough to stop arrows<br />
which have just missed the top of the butt at<br />
90 meters.<br />
4. Targets in case of archery called faces<br />
allowed to be used in outdoor archery ranges<br />
are the following:<br />
4.1. the 122cm face, 122cm in<br />
diameter; according to FITA rules;<br />
4.2. the 80cm face, 80cm in diameter;<br />
according to FITA rules.<br />
5. Faces can be placed at 90, 80, 70, 60, 50,<br />
40 and 30 meters only.<br />
6 . Butts in the outdoor archery range:<br />
6.1. the size of the front of the butt,<br />
whether round or square, must be at<br />
least 124cm in any direction. This will<br />
46<br />
držači meta pomere unapred za 30 metara.<br />
Barijere se postavljaju na najmanje <strong>10</strong> metara<br />
iza linije čekanja. Barijere se moraju postaviti<br />
na najmanje 50 m iza linije mete od 90 m. To<br />
će stvoriti sigurnu zonu koja se povećava na<br />
1<strong>10</strong> metara kada se držači meta pomere<br />
napred za 30 metara.<br />
3. Bezbedna udaljenost od 50 metara može se<br />
smanjiti ako se izgradi odgovarajuća zaštitna<br />
mreža, npr: efikasna mreža, bankina ili slična<br />
sprava (ne živa ograda ili probojna ograda).<br />
Zaštitna mreža mora biti dovoljno visoka da<br />
spreči strele koje su promašile vrh držača na<br />
90 metara.<br />
4. Sledeće mete u slučaju gađanja strelom<br />
koje se nazivaju licem, dozvoljene su za<br />
korišćenje u otvorenim streljanama za<br />
gađanje iz strele:<br />
4.1. 122 cm lice, 122 cm prečnik; u<br />
skladu sa pravilima FITA-e;<br />
4.2. 80 cm lice, 80 cm prečnik, u<br />
skladu sa pravilima FITA-e.<br />
5. Lica se mogu postaviti samo na 90, 80, 70,<br />
60, 50, 40 i 30 metara.<br />
6. Držači u otvorenim streljanama za gađanje<br />
strelom:<br />
6.1. veličina prednje strane držača,<br />
bilo da je okrugao ili četvrtast, mora<br />
biti najmanje 124 cm u svakom
paku 124cm në çdo drejtim. Kjo do <strong>të</strong><br />
sigurojë se çdo shigje<strong>të</strong> që godet<br />
mbaj<strong>të</strong>sen e cakut dhe ato që huqin<br />
skajim më <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>m <strong>të</strong> zonës së<br />
pikëve megjitha<strong>të</strong> mbesin në mbaj<strong>të</strong>se<br />
<strong>të</strong> cakut.<br />
6.2. mbaj<strong>të</strong>set do <strong>të</strong> ngjiten fort për<br />
mbështe<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cilat do <strong>të</strong> kapen me<br />
kanxhë në tokë për <strong>të</strong> parandaluar<br />
shkuljen ose <strong>të</strong>rheqjen.<br />
6.3. do <strong>të</strong> mbulohet çdo pjesë e<br />
mbaj<strong>të</strong>ses ose mbështe<strong>të</strong>ses së saj që<br />
ka gjasa <strong>të</strong> dëmtimit.<br />
6.4. kujdesi ësh<strong>të</strong> i domosdoshëm, në<br />
veçanti nëse më shumë se një figurë<br />
shenjë vendoset në një mbaj<strong>të</strong>se ashtu<br />
që shigjetat që kalojnë tejpërtej<br />
mbaj<strong>të</strong>se nuk dëmtohen nga<br />
mbështe<strong>të</strong>sja.<br />
6.5. çdo mbaj<strong>të</strong>se ka numrin e cakut.<br />
Këta numra do <strong>të</strong> jenë 30cm <strong>të</strong> larta<br />
me figura <strong>të</strong> zeza me prapavijë <strong>të</strong><br />
verdhë, që alternojnë në figura <strong>të</strong><br />
verdha me prapavijë <strong>të</strong> zezë (p.sh. <strong>nr</strong>.<br />
1 i zi mbi <strong>të</strong> verdhën, <strong>nr</strong>. 2 i verdhë<br />
mbi <strong>të</strong> zezën, etj.). Numrat e cakut<br />
fiksohen përsipër ose nën qendër <strong>të</strong><br />
çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cakut, ashtu që janë <strong>të</strong><br />
qarta nga figura e cakut.<br />
ensure that any arrow hitting the butt<br />
and just missing the outermost edge of<br />
the scoring zone remains in the butt.<br />
6.2. butts will be firmly attached to<br />
supports, which will be pegged<br />
securely in the ground to prevent them<br />
from being blown or pulled over.<br />
6.3. any part of the butt or its support<br />
likely to damage an arrow will be<br />
covered.<br />
6.4. care is necessary, particularly<br />
when more than one target face is<br />
placed on the butt, that arrows passing<br />
through the butt are not damaged by<br />
the support.<br />
6.5. each butt will have a target<br />
number. These numbers will be 30cm<br />
tall with black figures on a yellow<br />
background, alternating with yellow<br />
figures on a black background (e.g.<br />
no. 1 black on yellow, no. 2 yellow on<br />
black, etc.). Target numbers will be<br />
fixed above or below the center of<br />
each target butt, so they are clear of<br />
the target face.<br />
47<br />
pravcu. To će obezbediti da svaka<br />
strela koja udari u držač i promaši<br />
krajnju ivicu mete ostane na držaču.<br />
6.2. držači se čvrsto podupiru<br />
stubovima koji se čvrsto ukopavaju u<br />
zemlju da bi se sprečilo da se obore ili<br />
izvuku.<br />
6.3. svaki deo držača ili njegovog<br />
stuba koji može da ošteti strelu<br />
prekriva se.<br />
6.4. potrebno je voditi računa,<br />
posebno kada se na držaču postavlja<br />
više od jednog lica mete, da strele<br />
koje prolaze kroz držač ne budu<br />
oštećene zbog stuba.<br />
6.5. svaki držač nosi broj mete. Ti<br />
brojevi moraju biti 30 cm visine sa<br />
crnim brojkama na žutoj pozadini<br />
naizmenično sa žutim brojkama na<br />
crnoj pozadini (npr: br. 1 crne boje na<br />
žutoj pozadini, br. 2 žute boje na crnoj<br />
pozadini, itd.). Brojevi meta se<br />
fiksiraju iznad ili ispod centra svakog<br />
držača da bi bili odvojeni od lica<br />
mete.
Neni 37<br />
Poligoni i mbyllur për qitje me shigje<strong>të</strong><br />
1. Poligoni duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> në pajtim me këto<br />
dispozita:<br />
1.1. poligoni do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> katror dhe çdo<br />
distancë duhet <strong>të</strong> matet me sak<strong>të</strong>si nga<br />
një pikë vertikale nën pikën e çdo<br />
figure <strong>të</strong> cakut në vijën e qitjes.<br />
Toleranca për dimensionet e poligonit<br />
ësh<strong>të</strong> ±<strong>10</strong>cm për 25/18 metra;<br />
1.2. vija e pritjës duhet <strong>të</strong> shënohet së<br />
paku 3 metra prapa vijës së qitjes;<br />
1.3 çdo mbaj<strong>të</strong>se e cakut mund <strong>të</strong><br />
vendoset në çdo kënd në mes<br />
vertikales dhe <strong>10</strong> shkallë nga<br />
vertikalja, por vija e mbaj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong><br />
cakut caktohet në kënd <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>;<br />
1.4 lar<strong>të</strong>sia e qendrave <strong>të</strong> goditjes në<br />
vijë me mbaj<strong>të</strong>se te cakut në poligon<br />
duhet gjithmonë <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> kthyera<br />
drejt;<br />
1.5. duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një pikë e shënuar në<br />
vijën e qitjes përballë çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />
cakut. Gjithashtu do <strong>të</strong> je<strong>të</strong> numri<br />
korrespondues në a<strong>të</strong> mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong><br />
cakut në mes 1 dhe 2 metra para vijës<br />
së qitjes;<br />
1.6. duhet <strong>të</strong> garantohet hapësira<br />
minimale prej 80cm për qi<strong>të</strong>s.<br />
1.7. një vijë prej 3 metrash shënohet<br />
Article 37<br />
Indoor archery range<br />
1. The range must comply with the following<br />
provisions:<br />
1.1. the range will be squared off and<br />
each distance accurately measured<br />
from a point vertically beneath the<br />
gold of each target face to the firing<br />
line. The tolerance for range<br />
dimensions is ± <strong>10</strong>cm at 25/18 meters.<br />
1.2. a waiting line will be marked at a<br />
distance of at least 3 meters behind<br />
the firing line;<br />
1.3 the target butts may be set up at<br />
any angle between vertical and about<br />
<strong>10</strong> degrees from the vertical, but the<br />
line of target butts will be set up all at<br />
the same angle;<br />
1.4 the height of the centers of the<br />
gold of the same type of face should<br />
look straight at all times;<br />
1.5. there will be a point marked on<br />
the shooting line directly opposite<br />
each target butt. There will also be a<br />
number corresponding to that target<br />
butt between 1 and 2 meters in front<br />
of the firing line;<br />
1.6. a minimum space of 80cm per<br />
athlete will be guaranteed.<br />
1.7. a 3-meter line will be marked in<br />
48<br />
Član 37<br />
Zatvorena streljana za gađanje strelom<br />
1. Streljana mora zadovoljiti sledeće uslove:<br />
1.1. streljana mora biti pod pravim<br />
uglom i svaka razdaljina mora biti<br />
precizno izmerena od vertikalne tačke<br />
od lica mete do linije gađanja.<br />
Dozvoljena razdaljina iznosi ±<strong>10</strong> cm<br />
na 25/18 metara;<br />
1.2. linija čekanja se obeležava na<br />
najmanje 3 m iza linije gađanja;<br />
1.3. držači meta se postavljaju pod<br />
bilo kojim uglom između vertikale i<br />
pod uglom od oko <strong>10</strong> stepeni po<br />
vertikali ali se linija držača meta<br />
postavlja pod istim uglom;<br />
1.4. visina centara na liniji držača<br />
meta u streljani trebalo bi da izgleda<br />
pravo;<br />
1.5. na liniji gađanja se obeležava<br />
tačka koja je direktno suprotna od<br />
svakog držača mete. Postavlja se i<br />
broj koji je isti kao i broj tog držača<br />
mete na 1 i 2 m ispred linije gađanja;<br />
1.6. između sportista mora postojati<br />
prostor od najmanje 80 cm;<br />
1.7. linija od 3 metra se obeležava
përpara vijës së qitjes;<br />
1.8. duhet <strong>të</strong> merret parasysh burimi i<br />
dri<strong>të</strong>s, natyrore ose artificiale, dhe<br />
efekti i saj në figurat e cakut.<br />
2. Nëse diktohet nga madhësia e sallës, do <strong>të</strong><br />
ngri<strong>të</strong>n barrierat e përshtatshme rreth<br />
poligonit për <strong>të</strong> mbajtur spektatorët prapa.<br />
Këto barriera do <strong>të</strong> jenë së paku <strong>10</strong> metra larg<br />
nga fundi i vijës së cakut dhe caktohen në së<br />
paku 5 metra prapa vijes së pritjes. Asnjë<br />
spektator nuk do <strong>të</strong> lejohet që <strong>të</strong> kalojë kë<strong>të</strong><br />
vijë. Kur madhësia e sallës nuk kërkon<br />
ngritjen e barrierave anësore, spektatorët nuk<br />
do <strong>të</strong> lejohen përtej barrierës së vendosur<br />
prapa vijes së pritjes.<br />
3. Caqet në rastin e qitjes me shigje<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
quajtura fytyra që lejohen <strong>të</strong> përdoren në<br />
poligonet e mbyllura për qitje me shigje<strong>të</strong><br />
poligone janë si vijon:<br />
3.1. figura 60cm në diame<strong>të</strong>r, sipas<br />
rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />
3.2. figura trekëndëshe me tri Figura<br />
prej 60cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />
3.3. figura vertikale me tri Figura<br />
60cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />
3.4. figura 40cm në diame<strong>të</strong>r, sipas<br />
rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />
3.5. figura trekëndëshe me tri Figura<br />
prej 40cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA;<br />
3.6. figura vertikale me tri Figura<br />
front of the firing line;<br />
1.8. source of light, whether natural or<br />
artificial, and its effect on the target<br />
faces should be considered.<br />
2. Where the size of the hall dictates, suitable<br />
barriers will be erected around the range to<br />
keep spectators back. These barriers will be at<br />
least <strong>10</strong> meters from the ends of the target<br />
line and will be at a minimum of 5 meters<br />
behind the waiting line No spectators are<br />
allowed beyond the target line. Where the<br />
size of the hall does not require the erection<br />
of side barriers no spectators are allowed<br />
beyond the barrier situated behind the waiting<br />
line.<br />
3. Targets in case of archery called faces<br />
allowed to be used in indoor archery ranges<br />
are the following:<br />
3.1. the 60cm diameter face,<br />
according to FITA rules;<br />
3.2. the 60cm triangular triple face,<br />
according to FITA rules;<br />
3.3. the 60cm vertical triple face,<br />
according to FITA rules;<br />
3.4. the 40cm diameter face,<br />
according to FITA rules;<br />
3.5. the 40cm triangular triple face,<br />
according to FITA rules;<br />
3.6. the 40cm vertical triple face,<br />
49<br />
ispred linije gađanja;<br />
1.8. potrebno je voditi računa o uticaju<br />
izvora svetlosti na lica meta, bilo da je<br />
on prirodni ili veštački.<br />
2. U zavisnosti od veličine sale, postavljaju se<br />
odgovarajuće barijere da bi se odvojili<br />
gledaoci. Ove barijere moraju biti najmanje<br />
<strong>10</strong> metara udaljene od kraja linije mete i<br />
najmanje 5 metara iza linije čekanja.<br />
Gledaocima nije dozvoljen pristup preko<br />
linije mete. Ukoliko zbog veličine sale nije<br />
moguće izgraditi barijere sa strane,<br />
gledaocima nije dozvoljen pristup preko<br />
barijera postavljenih iza linije čekanja.<br />
3. Sledeće mete u slučaju gađanja strelom<br />
koje se nazivaju licem, dozvoljene su za<br />
korišćenje u otvorenim streljanama za<br />
gađanje iz strele:<br />
3.1. 60 cm prečnik lica, u skladu sa<br />
pravilima FITA-e.<br />
3.2. 60 cm trouglastog trostrukog lica,<br />
u skladu sa pravilima FITA-e.<br />
3.3. 60 cm vertikalnog trostrukog lica,<br />
u skladu sa pravilima FITA-e;<br />
3.4. 40 cm prečnika lica, u skladu sa<br />
pravilima FITA-e;<br />
3.5. 40 cm trouglastog trostrukog lica,<br />
u skladu sa pravilima FITA-e;<br />
3.6. 40 cm vertikalnog trostrukog lica,
40cm, sipas rregullave <strong>të</strong> FITA.<br />
4. Caqet mund <strong>të</strong> vendosen në 18 dhe 25<br />
metra.<br />
5. Vendgoditjet në poligonin e brendshëm për<br />
qitje me shigje<strong>të</strong>:<br />
5.1. madhësia e pjesës së përparme <strong>të</strong><br />
shenjës, pa marrë parasysh a ësh<strong>të</strong><br />
rrethore ose katrore, duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong><br />
mjaft e madhe për <strong>të</strong> siguruar se çdo<br />
shigje<strong>të</strong> që godet mbaj<strong>të</strong>sen dhe ato që<br />
huqin skajim më <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>m <strong>të</strong> zonës<br />
së pikëve megjitha<strong>të</strong> mbesin në<br />
mbaj<strong>të</strong>se;<br />
5.2. do <strong>të</strong> mbulohet çdo pjesë e<br />
mbaj<strong>të</strong>ses ose mbështe<strong>të</strong>ses së saj që<br />
ka gjasa <strong>të</strong> dëmtimit. Duhet kushtuar<br />
kujdes në veçanti kur më shumë se një<br />
fytyrë cak vendoset në një mbaj<strong>të</strong>ses<br />
ashtu që shigjeta që kalon tejpërtej<br />
mbaj<strong>të</strong>ses nuk dëmtohet nga<br />
mbështe<strong>të</strong>sja;<br />
5.3. mbaj<strong>të</strong>set kanë numrin e cakut.<br />
Këta numra do <strong>të</strong> jenë 30cm <strong>të</strong> larta<br />
me figura <strong>të</strong> zeza me prapavijë <strong>të</strong><br />
verdhë, që alternojnë me figura <strong>të</strong><br />
verdha në prapavijë <strong>të</strong> zezë (p.sh. <strong>nr</strong>. 1<br />
i zi mbi <strong>të</strong> verdhën, <strong>nr</strong>. 2 i verdhë mbi<br />
<strong>të</strong> zezën, etj.). Numrat e cakut do <strong>të</strong><br />
fiksohen përsipër ose nën qendrën e<br />
çdo mbaj<strong>të</strong>se <strong>të</strong> cakut, ashtu që<br />
according to FITA rules.<br />
4. Targets can be put on 18 and 25 meters.<br />
5. Butts in the indoor archery range:<br />
5.1. the size of the front of the butt,<br />
whether round or square, must be<br />
large enough to ensure that any arrow<br />
hitting the butt and just missing the<br />
outermost edge of the scoring zone<br />
remains in the butt;<br />
5.2. any part of the butt or its support<br />
likely to damage an arrow will be<br />
covered. Care is necessary,<br />
particularly when more than one<br />
target face is placed on the butt, that<br />
arrows passing through the butts are<br />
not damaged by the support;<br />
5.3. the butts will have target<br />
numbers. These numbers will be 30cm<br />
tall with black figures on a yellow<br />
background, alternating with yellow<br />
figures on a black background (e.g.<br />
no. 1 black on yellow, no. 2 yellow on<br />
black, etc.). Target numbers will be<br />
affixed above or below the centre of<br />
each target butt, so they are clear of<br />
50<br />
u skladu a pravilima FITA-e.<br />
4. Mete se mogu postaviti na 18 i 25 metara.<br />
5. Držači u zatvorenim streljanama za<br />
gađanje strelom:<br />
5.1. veličina prednje strane držača,<br />
bilo da je okrugao ili četvrtast, mora<br />
biti najmanje 124 cm u svakom<br />
pravcu. To će obezbediti da svaka<br />
strela koja udari u držač i promaši<br />
krajnju ivicu mete ostane na držaču;<br />
5.2. svaki deo držača ili njegovog<br />
stuba koji može da ošteti strelu<br />
prekriva se. Potrebno je voditi računa,<br />
posebno kada se na držaču postavlja<br />
više od jednog lica mete, da strele<br />
koje prolaze kroz držač ne budu<br />
oštećene zbog stuba;<br />
5.3. svaki držač nosi broj mete. Ti<br />
brojevi moraju biti 30 cm visine sa<br />
crnim brojkama na žutoj pozadini<br />
naizmenično sa žutim brojkama na<br />
crnoj pozadini (npr: br. 1 crne boje na<br />
žutoj pozadini, br. 2 žute boje na crnoj<br />
pozadini, itd.). Brojevi meta se<br />
fiksiraju iznad ili ispod centra svakog<br />
držača da bi bili odvojeni od lica
dallohen qar<strong>të</strong> nga fytyra e cakut.<br />
Neni 38<br />
Poligoni fushor për qitje me shigje<strong>të</strong><br />
1. Poligoni fushor për qitje me shigje<strong>të</strong> do <strong>të</strong><br />
aranzhohet ashtu që pikat e qitjes dhe caqet<br />
mund <strong>të</strong> arrihen pa vështirësi <strong>të</strong> panevojshme,<br />
rrezik ose humbje kohe.<br />
2. Stazat fushore duhet <strong>të</strong> jenë sa më <strong>të</strong><br />
ngjeshura.<br />
3. Distanca në këmbë nga sipërfaqja qendrore<br />
(grumbullimi) gjer në cakun më <strong>të</strong> largët nuk<br />
duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> përtej një (1) kilome<strong>të</strong>r ose 15<br />
minuta ecje normale.<br />
5. Dallimi maksimal në mes <strong>të</strong> pikës më <strong>të</strong><br />
lar<strong>të</strong> dhe më <strong>të</strong> ul<strong>të</strong> në një staze nuk duhet <strong>të</strong><br />
je<strong>të</strong> mbi <strong>10</strong>0m.<br />
6. Caqet do <strong>të</strong> shënohen në a<strong>të</strong> mënyrë për <strong>të</strong><br />
mundësuar llojllojshmërinë maksimale dhe<br />
përdorimin më <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong> terrenit.<br />
7. Mbështe<strong>të</strong>set do <strong>të</strong> sigurojnë margjinën<br />
prej së paku 5cm jash<strong>të</strong> zonës se pikëve <strong>të</strong><br />
figures së vendosur mbi <strong>të</strong>. Në asnjë pikë<br />
figura e cakut nuk guxon <strong>të</strong> je<strong>të</strong> më pak se<br />
15cm nga toka. Në <strong>të</strong> gjitha rastet, pa marrë<br />
parasysh terrenin, mbështe<strong>të</strong>sja duhet <strong>të</strong><br />
vendoset në vend <strong>të</strong> arsyeshëm pingul në<br />
vijen e fushëpamjes së shigjetarit.<br />
the target face.<br />
Article 38<br />
Field archery range<br />
1. The field archery range will be arranged so<br />
that the firing points and the targets can be<br />
reached without undue difficulty, hazard or<br />
waste of time.<br />
2. Field courses should be as condensed as<br />
possible.<br />
3. The walking distance from the central<br />
(assembly) area to the furthest target should<br />
be no more than one (1) kilometer or 15<br />
minute normal walking.<br />
5. The maximum difference between the<br />
highest and the lowest point in a course<br />
should not be more than <strong>10</strong>0m.<br />
6. The targets will be laid out in such order as<br />
to allow maximum variety and best use of the<br />
terrain.<br />
7. The buttresses will provide for a margin of<br />
at least 5cm outside the lowest scoring<br />
zone(s) of the face(s) placed upon it. At no<br />
point may any target face be less than 15cm<br />
from the ground. In all instances, regardless<br />
of the terrain, the buttress should be placed<br />
reasonably perpendicular to the athlete’s line<br />
of sight.<br />
51<br />
mete.<br />
Član 38<br />
Terenska streljana za gađanje strelom<br />
1. Terenska streljana za gađanje strelom se<br />
gradi tako da se do tački gađanja i meta može<br />
stići bez velikih poteškoća, opasnosti ili<br />
gubljenja vremena.<br />
2. Tereni bi trebalo da budu što više sažeti.<br />
3. Pešačka udaljenost od centralne zone<br />
(mesta skupljanja) do najdalje mete ne bi<br />
trebalo da bude veća od 1 kilometra ili 15<br />
minuta normalnog hoda.<br />
5. Najveća razlika između najviše i najniže<br />
tačke terena ne bi trebalo da bude veća od<br />
<strong>10</strong>0m.<br />
6. Mete se postavljaju tako da omoguće<br />
raznovrsnu i najbolju iskorišćenost terena.<br />
7. Stubovi podupirači bi trebalo da obezbede<br />
marginu od najmanje 5 cm van najniže zone<br />
mete i lica koje se na nju stavlja. Nijedno lice<br />
mete ne sme biti postavljeno na manje od 15<br />
cm iznad zemlje. Bez obzira na teren, stubovi<br />
podupirači se uvek postavljaju uspravno u<br />
liniji koju sportista može da vidi.
8. Të gjitha caqet do <strong>të</strong> numërohen një pas<br />
një. Numrat nuk do <strong>të</strong> jenë më pak se 20cm <strong>të</strong><br />
larta dhe do <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> zeza mbi <strong>të</strong> verdhën ose<br />
<strong>të</strong> verdha mbi <strong>të</strong> zezën dhe do <strong>të</strong> vendosen 5-<br />
<strong>10</strong>m para cakut.<br />
9. Duhet <strong>të</strong> vendosen shenjat e dukshme<br />
drejtuese që tregojnë shtegun nga caku në cak<br />
në intervale adekuate për <strong>të</strong> siguruar lëvizjen<br />
e sigurt dhe <strong>të</strong> leh<strong>të</strong> përgja<strong>të</strong> stazes.<br />
<strong>10</strong>. Barrierat e përshtatshme do <strong>të</strong> vendosen<br />
në staze, kurdo që ësh<strong>të</strong> e nevojshme, për <strong>të</strong><br />
mbajtur spektatorët në distancë <strong>të</strong> sigurt por<br />
duke i siguruar atyre pamjen më <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong><br />
mundshme <strong>të</strong> garës. Ve<strong>të</strong>m ata persona që<br />
janë te akredituar lejohen në poligon brenda<br />
barrierave.<br />
11. Caqet e lejuara për përdorim janë:<br />
11.1. figura 80cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />
FITA;<br />
11.2. figura 60cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />
FITA;<br />
11.3. figura 40cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />
FITA;<br />
11.4. figura 20cm, sipas rregullave <strong>të</strong><br />
FITA.<br />
12. Vendosja e cakut:<br />
8. All targets will be numbered in succession.<br />
The numbers will be no less than 20cm tall<br />
and will be black on yellow or yellow on<br />
black and will be placed 5-<strong>10</strong>m before<br />
reaching the shooting pegs for that target.<br />
9. Clearly visible direction signs indicating<br />
the route from target to target must be placed<br />
at adequate intervals to ensure safe and easy<br />
movement along the course.<br />
<strong>10</strong>. Suitable barriers will be placed around the<br />
course, wherever necessary, to keep<br />
spectators at a safe distance while still giving<br />
them the best possible view of the<br />
competition. Only those persons having the<br />
proper accreditation will be allowed on the<br />
range inside of the barriers.<br />
11. The targets allowed to be used are the<br />
following:<br />
11.1. the 80cm face, according to<br />
FITA rules;<br />
11.2. the 60cm face, according to<br />
FITA rules;<br />
11.3. the 40cm face, according to<br />
FITA rules;<br />
11.4. the 20cm face, according to<br />
FITA rules.<br />
12. Target set-up:<br />
52<br />
8. Sve mete moraju da imaju redne brojeve.<br />
Brojevi moraju biti najmanje 20 cm visine, u<br />
crnožutoj ili žutocrnoj kombinaciji, i stavljaju<br />
se na 5-<strong>10</strong> m udaljenosti od oznake za<br />
gađanje na toj meti.<br />
9. Jasno vidljivi znaci koji pokazuju pravac<br />
od mete do mete moraju se postaviti na<br />
odgovarajućoj udaljenosti da bi se obezbedilo<br />
bezbedno i lako kretanje na terenu.<br />
<strong>10</strong>. Odgovarajuće barijere se postavljaju oko<br />
terena, kad god je to potrebno, da bi gledaoci<br />
ostali na bezbednoj udaljenosti a da pri tom<br />
imaju najbolji mogući pogled na teren u toku<br />
nadmetanja. Samo ona lica koja imaju<br />
odgovarajuću akreditaciju mogu dobiti<br />
pristup terenu unutar barijera.<br />
11. Sledeće mete su dozvoljene:<br />
11.1. 80 cm lica, u skladu sa pravilima<br />
FITA-e;<br />
11.2. 60 cm lica, u skladu sa pravilima<br />
FITA-e;<br />
11.3. 40 cm lica, u skladu sa pravilima<br />
FITA-e;<br />
11.4. 20 cm lica, u skladu sa pravilima<br />
FITA-e.<br />
12. Izgled mete:
12.1. figura 40cm do <strong>të</strong> vendosën 4<br />
për mbështe<strong>të</strong>se në formë <strong>të</strong> katrorit;<br />
12.2. figura 20cm do <strong>të</strong> vendosen 12<br />
për mbështe<strong>të</strong>se, nga tri në secilën nga<br />
ka<strong>të</strong>r kolonat vertikale;<br />
12.3. figura 60cm: në distanca <strong>të</strong><br />
shënuara 2 fytyra prej nga 60cm mund<br />
<strong>të</strong> vendosen për mbështe<strong>të</strong>se. Qendrat<br />
e <strong>të</strong> dy figurave do <strong>të</strong> formojnë një<br />
vije horizontale.<br />
Neni 39<br />
Mbajtja e <strong>të</strong> dhënave<br />
Mbajtja e <strong>të</strong> dhënave e përshkruar ne ke<strong>të</strong><br />
udhëzim administrativ bëhet sipas ligjeve<br />
relevante.<br />
Neni 40<br />
Poligonet e qitjes ekzistuese kanë për obligim<br />
<strong>të</strong> prmbushin kushtet e përshkruara ne ligjin<br />
për armë brenda 6 muajve pas hyrjes ne fuqi<br />
<strong>të</strong> këtij udhëzimi administrativ.<br />
12.1. 40cm faces will be placed 4 per<br />
buttress in the form of a square;<br />
12.2. 20cm faces will be 12 per<br />
buttress in four vertical columns of<br />
three;<br />
12.3. 60cm faces: at marked distances<br />
2 60cm faces may be placed per<br />
buttress. The centers of both faces will<br />
form a horizontal line.<br />
Article 39<br />
Record keeping<br />
Record keeping prescribed in this<br />
administrative instruction will be performed<br />
in accordance with relevant laws.<br />
Article 40<br />
Existing shooting ranges have the obligation<br />
to fulfill the criteria described in the law on<br />
weapons within 6 months after coming into<br />
force of this administrative instruction.<br />
53<br />
12.1. 4 mete od 40 cm se postavljaju<br />
po podupiraču u obliku kvadrata;<br />
12.2. 12 meta od 20 cm se postavlja<br />
po podupiraču u tri stuba po četiri;<br />
12.3. Mete od 60 cm: na označenoj<br />
udaljenosti mogu se postaviti 2 mete<br />
od 60 cm po podupiraču. Centar na<br />
obe mete čini vodoravnu liniju.<br />
Član 39<br />
Vođenje evidencije<br />
Vođenje evidencije propisano ovim<br />
administrativnim uputstvom vrši se u skladu<br />
sa relevantnim zakonima.<br />
Član 40<br />
Postojeće streljane su u obavezi da zadovolje<br />
kriterijume opisane u zakonu o oružju u roku<br />
od 6 meseci nakon stupanja na snagu ovog<br />
administrativnog uputstva.
Republika e Kosovës<br />
<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />
Organi që e lëshon:<br />
Numri i formularit:<br />
Data:<br />
Organi kompetent me kë<strong>të</strong> miraton se kompania vijuese:<br />
Emri i kompanisë<br />
Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />
biznesit<br />
Lloji i licencës<br />
Shoqata e gjuetarëve<br />
Shoqata e qitjes sportive<br />
Qendra e trajnimit<br />
Numri i licencës<br />
Vendi<br />
Numri dhe rruga<br />
Komuna<br />
Kodi postar<br />
Lejohet që <strong>të</strong> operojë me poligonin civil me këto specifikacione<br />
Kategoria<br />
e<br />
poligonit<br />
Klasifikimi Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />
lejuara<br />
I hapur Armë <strong>të</strong><br />
shkurtra<br />
Armë <strong>të</strong> gjata<br />
Disk/kurth/argji<br />
lë<br />
LICENCA PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />
Kalibrat e lejuar<br />
55<br />
Shtojca A
I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />
shkurtra<br />
Armë <strong>të</strong> gjata<br />
Organi kompetent me kë<strong>të</strong> njofton kompaninë në fjalë se ky pajtim<br />
ësh<strong>të</strong> i vlefshëm ve<strong>të</strong>m gjer më (vlefshmëri <strong>10</strong> vjeçare):<br />
Nënshkrimi:<br />
Emri dhe mbiemri<br />
Autoriteti që e lëshon<br />
56
Republika e Kosovës<br />
<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />
Emri i kompanisë<br />
Emri i personit<br />
përgjegjës<br />
Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />
biznesit<br />
Lloji i licencës<br />
Numri i licencës<br />
Vendi<br />
Shoqata e gjuetarëve<br />
Shoqata e qitjes sportive<br />
Qendra e trajnimit<br />
Numri dhe rruga<br />
Komuna<br />
Kodi postar<br />
Kërkesa për <strong>të</strong> operuar me poligonin civil me këto specifikacione<br />
Kategoria<br />
e<br />
poligonit<br />
Klasifikimi<br />
I hapur Armë<br />
<strong>të</strong><br />
shkurtra<br />
Armë <strong>të</strong> gjata<br />
KËRKESA PËR LICENCË PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />
Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />
lejuara<br />
Kalibrat e lejuar<br />
57<br />
Shtojca B
Disk/kurth/argji<br />
lë<br />
I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />
shkurtra<br />
Armë <strong>të</strong> gjata<br />
Në aneks <strong>të</strong> këtij dokumenti janë siguruar këto dokumente<br />
Personi përgjegjës për dokumentacion<br />
Certifikata e biznesit<br />
Kopja e licencës së lëshuar nga organi kompetent<br />
Certifikata e depos<br />
Dëshmia se nuk ësh<strong>të</strong> nën hetime penale<br />
Vizatimi i lokacionit<br />
Numri i punëtorëve <strong>të</strong> certifikuar (ve<strong>të</strong>m KDP)<br />
Kërkuesi vërteton se ai/ajo ësh<strong>të</strong> gati për inspektim për certifikim dhe ricertifikim <strong>të</strong> poligonit civil.<br />
Nënshkrimi:<br />
Emri dhe mbiemri<br />
Kërkuesi (Personi<br />
përgjegjës)<br />
Institucioni pranues<br />
58
Së bashku me kë<strong>të</strong> kërkesë janë paguar këto<br />
taksa:<br />
EURO<br />
59
Republika e Kosovës<br />
<strong>Ministria</strong> e <strong>Punëve</strong> <strong>të</strong> <strong>Brendshme</strong><br />
Certifikata e sigurisë për poligonin civil <strong>të</strong> qitjes<br />
Organi që e lëshon:<br />
Numri i formularit:<br />
Data:<br />
Organi<br />
kompetent miraton se kompania e posh<strong>të</strong>shënuar:<br />
Emri i kompanisë<br />
Emri i personit<br />
përgjegjës<br />
Nr i regjistrimit <strong>të</strong><br />
biznesit<br />
Lloji i licencës<br />
Numri i licencës<br />
Vendi<br />
Lokacioni i<br />
poligonit<br />
Shoqata e gjuetarëve<br />
Shoqata e qitjes sportive<br />
Qendra e trajnimit<br />
Numri dhe rruga<br />
Komuna<br />
Kodi postar<br />
CERTIFIKATA E SIGURISË PËR POLIGONIN CIVIL TË QITJES<br />
60<br />
Shtojca C
Dhe pas inspektimit <strong>të</strong> kryer më (data):<br />
S e poligoni me këto specifikacione shpallet i sigurt<br />
Kategoria<br />
Klasifikimi Kategoria e armëve <strong>të</strong><br />
e<br />
poligonit<br />
lejuara<br />
I hapur Armë <strong>të</strong><br />
shkurtra<br />
Armë <strong>të</strong> gjata<br />
Disk/kurth/arg<br />
jilë<br />
I mbyllur Armë <strong>të</strong><br />
shkurtra<br />
Armë <strong>të</strong> gjata<br />
Dhe se lejohen këto punë:<br />
Punët e lejuara<br />
Nënshkrimi:<br />
Emri dhe mbiemri<br />
Kalibrat e lejuar<br />
61
S ë bashku me kë<strong>të</strong> kërkesë janë paguar këto<br />
taksa:<br />
Inspektori Data:<br />
EURO<br />
62
1. Përkufizimi i zonës së rrezikut<br />
Modelet e zonës së rrezikut për poligonin civil <strong>të</strong> qitjes<br />
Shtojca D<br />
Zona e rrezikut për poligon përcaktohet si zona kah caku, përpara dhe kah çdo anë e pikës së qitjes, që<br />
përcaktohet brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit <strong>të</strong> përcaktuar nga praktika aktuale më e mirë, për <strong>të</strong> kapur fishekët<br />
që kalojnë përmbi ose përtej bllokadës së prapme<br />
dhe/ose mureve anësore ose fortifikimit. Këto përfshijnë<br />
gjuajtjen përtej caqeve dhe fishekët që rikoshetojnë jash<strong>të</strong> caqeve, bllokadës së prapme, dhe sipërfaqeve<br />
tjera <strong>të</strong> poligonit (p.sh. dyshemeja e poligonit).<br />
Dizajnimi i zonës së rrezikut nuk merr parasysh <strong>të</strong> gjitha qitjet e shkrepura qëllimisht që shkelin disiplinën e<br />
poligonit<br />
ose shkelin<br />
Urdhrat Standard <strong>të</strong> Poligonit. Kur ka dëshmi <strong>të</strong> qitjes së tillë <strong>të</strong> egër a<strong>të</strong>herë vendi ku ësh<strong>të</strong><br />
evidentuar ajo duhet <strong>të</strong> përfshihet në zonën e rrezikut, dhe/ose tiparet e poligonit duhet <strong>të</strong> modifikohen për <strong>të</strong><br />
zënë predhat që rezultojnë nga qitja e egër, dhe/ose duhet <strong>të</strong> futen kritere specifike menaxhimi përmes<br />
urdhrave standard <strong>të</strong> poligonit për <strong>të</strong> parandaluar qitjen e egër.<br />
2. Modelet e zonës së rrezikut dhe gjurmët e zonës së rrezikut<br />
Modelet e zonës<br />
së rrezikut janë vizatime që paraqesin sipërfaqen tokësore <strong>të</strong> dizajnuar që <strong>të</strong> përmbajë fishekë<br />
<strong>të</strong> gjuajtur përtej cakut dhe rikoshe<strong>të</strong><br />
e gjeneruar nga pika e qitjes së një qi<strong>të</strong>si <strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m (nën kushtet normale<br />
<strong>të</strong><br />
përdorimit <strong>të</strong> poligonit). Çdo model duhet <strong>të</strong> tregojë parametrat (p.sh. kalibrin dhe dizajnin e fishekut, etj.)<br />
për <strong>të</strong> cilin ësh<strong>të</strong> dizajnuar.<br />
Çdo model i municionit ose zonës së rrezikut <strong>të</strong> poligonit gjithashtu duhet <strong>të</strong> tregojë lar<strong>të</strong>sinë e rrezikut në ajër.<br />
3. Kriteret e përcaktimit <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />
63
Zonat e rrezikut dizajnohen që <strong>të</strong> sigurojnë një sipërfaqe mjaft <strong>të</strong> madhe për <strong>të</strong> kapur <strong>të</strong> gjitha predhat e<br />
shkrepura në kompleksin e poligonit, brenda nivelit <strong>të</strong> probabilitetit <strong>të</strong> përcaktuar nga praktika më e mirë<br />
aktuale. ‘Zona e rrezikut’ zgjerohet mjaft për <strong>të</strong> përfshirë krejt rrugën e fluturimit <strong>të</strong> predhës pa rrezik ndaj ndonjë<br />
personi, ndërtese, rruge ose aktiviteti në a<strong>të</strong> zonë.<br />
Dimensionet dhe forma e zonës së rrezikut prodhohen duke përdorur <strong>të</strong> dhënat nga testimi. Dizajni i zonës së<br />
rrezikut varet nga një numër i faktorëve përfshirë karakteristikat e hapura balistike <strong>të</strong> municionit, dizajni i<br />
municionit, konstruksioni i poligonit (lokacioni dhe dizajni), aktivitetet e planifikuara <strong>të</strong> qitjes (disiplina e qitjes)<br />
dhe koni i zjarrit për a<strong>të</strong> aktivitet <strong>të</strong> qitjes. Ai gjithashtu varet nga menaxhimi i këtyre aktiviteteve (urdhrat<br />
sta ndard <strong>të</strong> poligonit dhe mbikëqyrja e poligonit).<br />
Zhvillimi i konit <strong>të</strong> zjarrit (përkundrejt pranimit <strong>të</strong> konit ekzistues <strong>të</strong> zjarrit që mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> goxha më i madh sesa<br />
që duhet) siguron shumë më shumë fleksibilitet në dizajn, ndërtim dhe përdorim <strong>të</strong> poligoneve.<br />
4. Koni i zjarrit<br />
Koni<br />
i zjarrit mendohet që <strong>të</strong> përmbajë, në plane vertikale<br />
dhe horizontale, predhat e shkrepura që janë <strong>të</strong><br />
lejuara në dizajnin e poligonit. Ai përfshinë një tolerancë për devijim <strong>të</strong> pranueshëm <strong>të</strong> armës që paraqitet nga<br />
5 Devijimet Standarde dhe një margjinë shtesë për devijim <strong>të</strong> armës që konsiderohet i papranueshëm.<br />
Toleranca e bërë brenda konit <strong>të</strong> zjarrit për devijimin e papranueshëm <strong>të</strong> armës nuk ësh<strong>të</strong> parashikim shkencor<br />
por reflekton dëshirën nga përdoruesi që <strong>të</strong> zbusë sa <strong>të</strong> je<strong>të</strong> e mundshme devijimin e papranueshëm, aq sa<br />
ësh<strong>të</strong> praktike.<br />
5. Devijimi i pranueshëm i armës<br />
Devijimi i pranueshëm i armës ësh<strong>të</strong> ai devijim që ësh<strong>të</strong> identifikuar, kuantifikuar dhe lejuar për nga procedura<br />
ose<br />
përmes dizajnit, ndërtimit ose dukjes<br />
së poligonit. Devijimet e tilla mund <strong>të</strong> konsiderohen <strong>të</strong> tolerueshme<br />
brenda vlerësimit <strong>të</strong> rrezikut dhe rezultatit nga:<br />
64
a.<br />
Gabimi i sistemit <strong>të</strong> armës. Gabimi i sistemit <strong>të</strong> armës ësh<strong>të</strong> margjinë e pranueshme e devijimit nga pika e<br />
synuar<br />
e goditjes për gjuajtjet e qitur si duhet përmes armës<br />
së vogël <strong>të</strong> kalibruar. Devijimi shkaktohet nga<br />
gabimet<br />
e ndërlidhura me qi<strong>të</strong>sin dhe tolerancat e prodhimit <strong>të</strong> ndërlidhura me armën dhe municionin.<br />
b. Gabimi i parashikuar në qitje. Gabimi i parashikuar në qitje ësh<strong>të</strong> margjina e pranueshme e devijimit nga<br />
pika e synuar e goditjes <strong>të</strong> qitura me gjuajte <strong>të</strong> shkrepura<br />
si duhet me gabime <strong>të</strong> parashikuara por megjitha<strong>të</strong><br />
<strong>të</strong><br />
paqëllimshme. Gabimi i tillë supozon se armët e vogla janë <strong>të</strong> servisuara dhe <strong>të</strong> përgatitura si duhet, ekziston<br />
niveli i mjaftueshëm i trajnimit dhe kompetencës, dhe aplikohet disiplina e poligonit.<br />
6. Devijimi i papranueshëm i armës<br />
Devijimi i papranueshëm i armës ësh<strong>të</strong> ai që nuk lejohet për dizajn <strong>të</strong> poligonit<br />
ose procedura <strong>të</strong> qitjes dhe<br />
mund <strong>të</strong> rezultojë në rrezik që ësh<strong>të</strong> i patolerueshëm dhe duhet <strong>të</strong> reduktohet në nivelin<br />
sa më <strong>të</strong> ulët <strong>të</strong><br />
arsyeshëm praktikisht. Ai ësh<strong>të</strong> zakonisht rezultat<br />
i qitjes së shkrepur paqëllimshëm ose në kundërshtim me<br />
urdhrat standard <strong>të</strong> poligonit. Në përgjithësi qitjet e vetme <strong>të</strong> shkrepura me devijim <strong>të</strong> papranueshëm janë në<br />
numër <strong>të</strong> vogël në krahasim me <strong>të</strong> gjitha qitjet e bëra.<br />
Devijimi i papranueshëm i armës mund <strong>të</strong> rezultojë nga:<br />
a. Gabim në qitjen e keqdrejtuar. Gabimi në qitjet e keqdrejtuar ësh<strong>të</strong> devijim nga pika e synuar e goditjes<br />
duke bërë qitje <strong>të</strong> duhur por <strong>të</strong> drejtuar keq.<br />
b. Gabimet e rastit në qitje. Gabimet e rastit në qitje rezultojnë nga qitjet e vetme që shkrepen paqëllimshëm<br />
me devijim <strong>të</strong> madh <strong>të</strong> rastit nga pika e synuar e goditjes por <strong>të</strong> cilat janë <strong>të</strong> përvijuara me boshtin e<br />
përgjithshëm <strong>të</strong> poligonet për shkak <strong>të</strong> disiplinës së poligonit.<br />
c. Gabimi i qitjeve <strong>të</strong> egra. Gabimi i qitjes së egër rezulton nga qitjet e vetme që mund <strong>të</strong> merren nishan<br />
qëllimisht ose <strong>të</strong> shkrepen paqëllimshëm në kundërshtim <strong>të</strong> madh <strong>të</strong> disiplinës së poligonit dhe që mund <strong>të</strong><br />
godet kudo, brenda energjisë së municionit.<br />
65
7. Dizajnimi i modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion<br />
E poshtmja ësh<strong>të</strong> adaptuar si standard për dizajnin e modelit<br />
<strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion (metodë<br />
përcaktuese përkundrejt metodës probabilistike):<br />
66
Linja A – B. Linja A – B ësh<strong>të</strong> linja e drej<strong>të</strong> në mes <strong>të</strong> armës dhe cakut, që ësh<strong>të</strong> zgjatur për <strong>të</strong> arritur gja<strong>të</strong>sinë<br />
maksimale <strong>të</strong> modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion.<br />
Gja<strong>të</strong>sia maksimale e modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion ësh<strong>të</strong> njëra nga:<br />
a. Fushëveprimi maksimal i mundshëm i predhës.<br />
b. Fushëveprimi maksimal i mundshëm i predhës me ngritje kuadrate <strong>të</strong> imponuar,<br />
përderisa ky fushëveprim nuk<br />
ësh<strong>të</strong> më i shkur<strong>të</strong>r sesa fushëveprimi maksimal<br />
rikoshet (shih shënimin 2).<br />
Linja A – C. Linja A – C ësh<strong>të</strong> këndi i konit <strong>të</strong> zjarrit që vlen për linjën A – B. Linja A – C ësh<strong>të</strong> e gja<strong>të</strong>sisë së njëj<strong>të</strong><br />
sikurse<br />
Linja A- B. Këndi në mes Linjës A – B dhe Linjës A - C varet varësisht nga koni i zjarrit <strong>të</strong> aplikuar.<br />
Linja A – D. Linja A – D ësh<strong>të</strong> këndi hapës i rikoshetit dhe përveç nëse ekzistojnë <strong>të</strong> dhënat empirike, ai kënd<br />
ësh<strong>të</strong> gjithmonë 30 gradë (530 mils) nga Linja A – C.<br />
Linja<br />
C – E. Linja C – E ësh<strong>të</strong> këndi i mbylljes së rikoshetit dhe përveç nëse ekzistojnë <strong>të</strong> dhënat empirike, ai kënd<br />
ësh<strong>të</strong> gjithmonë 30 gradë 45 (800 mils) nga Linja A – C.<br />
Linja E – D. Linja E – D ësh<strong>të</strong> kufiri i rikoshetit. Linja E – D duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një e teta e fushëveprimit maksimal <strong>të</strong><br />
rikoshetit nga, dhe paralelisht me Linjën A – C për caqet tokësore (shih shënimin 3). Linja E – D duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> një<br />
e ka<strong>të</strong>rta e fushëveprimit maksimal rikoshet nga, dhe paralelisht me Linjën A – C për caqet e forta (shih<br />
shënimin 4).<br />
Shënimet:<br />
1. Kompletimi i modelit <strong>të</strong> zonës së rrezikut për municion. Linjat A – C, B – C, A – D, C – E dhe D – E janë përballë<br />
linjës A – B për <strong>të</strong> kompletuar modelin e zonës së rrezikut për municion.<br />
2. Fushëveprimi maksimal rikoshet. Fushëveprimi maksimal rikoshet ësh<strong>të</strong> fushëveprimi që korrespondon me<br />
këndin e zbritur që prodhon këndin kritik <strong>të</strong> goditjes. Për municionin e armëve <strong>të</strong> vogla, këndi kritik i goditjes<br />
konsiderohet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> 30 gradë (530mils).<br />
67
3. Caqet tokësore. Caqet tokësore, që gjithashtu njihen edhe si caqe <strong>të</strong> buta, janë sipërfaqe <strong>të</strong> cilat<br />
deformohen<br />
ose thyhen pas goditjes në kënd <strong>të</strong> ulët.<br />
4. Caqet e forta. Caqet e forta i referohen <strong>të</strong> gjitha materialeve që posedojnë for<strong>të</strong>si <strong>të</strong> mjaftueshme<br />
dhe<br />
for<strong>të</strong>si sipërfaqësore që pësojnë pak ose fare deformim kur godi<strong>të</strong>n<br />
në kënd <strong>të</strong> vogël, në lidhje me llojin e<br />
caktuar <strong>të</strong> municionit.<br />
8. Aplikimi i modeleve <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />
Për fillim përgatitet një plan dizajni, i vizatuar në shkallë, për poligonin që zhvillohet ose vlerësohet. Ai përfshinë<br />
pikat e propozuara <strong>të</strong> qitjes, sipërfaqet<br />
e qitjes, bllokadat e prapme, ndërtesat dhe kufij<strong>të</strong> e pronës.<br />
Modelet e zonës së rrezikut mund <strong>të</strong> aplikohen<br />
në planin e dizajnit. Ato zbatohen për <strong>të</strong> gjitha pikat e qitjes,<br />
paralelisht me drejtimin e qitjes. Jash<strong>të</strong> linjave kufizuese janë gjurmët nga modeli në plan ose har<strong>të</strong>. ‘Gjurma’ e<br />
zonës së rrezikut përcakton kufirin<br />
maksimal <strong>të</strong> zonës së rrezikut <strong>të</strong> poligonit, me asgjë <strong>të</strong> vendosur për <strong>të</strong><br />
reduktuar<br />
ose eliminuar.<br />
Nëse planifikohet<br />
ndonjë hark i zjarrit (p.sh. qitja në caqe <strong>të</strong> shumëfishta divergjente nga një pikë e vetme e<br />
qitjes), modeli i zonës së rrezikut vlen për <strong>të</strong> gjitha kombinimet e mundshme që qitjes nga pika në cak. E <strong>të</strong>rë<br />
zona brenda gj urmëve <strong>të</strong> zonës së rrezikut ësh<strong>të</strong> zona e rrezikut.<br />
Nëse zona<br />
e qitjes ësh<strong>të</strong> duke u vlerësuar, ndoshta për qëllimet e poligonit fushor <strong>të</strong> qitjes – kur një qi<strong>të</strong>s lëviz<br />
përpara ose<br />
anash në distancë <strong>të</strong> dukshme – modeli i zonës së rrezikut vlen për skajet e hapura <strong>të</strong> zonës së<br />
qitjes në drejtime<br />
<strong>të</strong> zjarrit. Gjurmët rezultuese <strong>të</strong> zonës së rrezikut shënojnë kufij<strong>të</strong> e zonës së rrezikut, me asgjë <strong>të</strong><br />
vendosur për<br />
<strong>të</strong> reduktuar ose eliminuar.<br />
Operatorët e poligonit duhet <strong>të</strong> kenë kujdes nga bërja e zonës së rrezikshme tokë ‘<strong>të</strong> përshtatshme’ në<br />
dispozicion <strong>të</strong> tyre, pa kurrfarë konstruksioni <strong>të</strong> bërë për ta mundësuar kë<strong>të</strong>.<br />
9. Lar<strong>të</strong>sia ajrore e rrezikut nga rikoshet<br />
Poligoni i hapur ngërthen konsideratat e sigurisë që lidhen me lar<strong>të</strong>sinë që rikoshe<strong>të</strong>t fluturojnë përmbi poligon.<br />
Këto lar<strong>të</strong>si ajrore <strong>të</strong> rikoshetit mund <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> rëndësishme.<br />
68
Çështja e lar<strong>të</strong>sisë ajrore <strong>të</strong> rikoshetit bëhet më e rëndësishme kur poligoni ësh<strong>të</strong> vendosur në afërsi <strong>të</strong><br />
aeroporteve, dhe për reduktim <strong>të</strong> zonës së rrezikut<br />
<strong>të</strong> poligonit duke përdorur shpërndarjen vertikale <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>sisë<br />
së rrezikut. 69
Përmbajtja e doracakut për procedurë standarde për poligone (kërkesat minimale)<br />
Kapitulli<br />
1: Dispozitat administrative<br />
Kapitulli 2: Përdorimi i poligonit<br />
Kapitulli<br />
3: Mirëmbajtja e poligonit<br />
Kapitulli<br />
4: Teknikat e qitjes<br />
Kapitulli 5: Organizimi i përgjegjësive <strong>të</strong> punëtorëve<br />
<strong>të</strong> poligonit<br />
Ky doracak Kapitulli 6: do Orari <strong>të</strong> i vendoset punës së poligonit në vend <strong>të</strong> dukshëm së<br />
bashku<br />
me:<br />
Kapitulli j. Kopjen 7: Formularët e licencës së vlefshme <strong>të</strong><br />
poligonit;<br />
Shtojcat k. Planin e objektit <strong>të</strong> poligonit;<br />
l. Lis<strong>të</strong>n e numrave <strong>të</strong> emergjencës dhe<br />
Certifikatat adresën e spitalit/ambulancës më <strong>të</strong><br />
afërt dhe rrugën më <strong>të</strong> shkur<strong>të</strong>r në mes<br />
<strong>të</strong> ambulancës dhe poligonit;<br />
m. Kopjet e certifikatave <strong>të</strong> zyrtarëve<br />
dhe/ose instruktorëve <strong>të</strong> poligonit;<br />
70<br />
Shtojca E
Kapitulli 1: Dispozitat administrative<br />
Ky doracak për procedurë<br />
standarde për poligone, rregullon procedurën për <strong>të</strong> gjithë përdoruesit e<br />
poligonit<br />
pa marrë parasysh nëse janë qi<strong>të</strong>s ose vizitorë.<br />
1.1. Çdo qi<strong>të</strong>s ose vizitor duhet <strong>të</strong> regjistrohet në recepcion<br />
ku një punëtor mban regjistrin, afron informata<br />
dhe lejon ose refuzon hyrjen në poligon. Recepsionisti gjithashtu jep informata për doracakun.<br />
1.2.<br />
Evidenca e personave që hyjnë në poligon do <strong>të</strong> mbahet në format <strong>të</strong> letrës dhe format elektronik,<br />
për qëllim <strong>të</strong> dëshmisë në gjyka<strong>të</strong> dhe çështje tjera.<br />
Evidenca mbahet për:<br />
Qi<strong>të</strong>s i licencuar Qi<strong>të</strong>s nën trajnim Vizitor<br />
Emri X X X<br />
Mbiemri X X X<br />
Adresa: X X X<br />
Da<strong>të</strong>lindja X X X<br />
Lloji dhe numri i<br />
le<strong>të</strong>rnjoftimit<br />
X X X<br />
Numri i lejes X<br />
Karakteristikat e<br />
armës<br />
X<br />
Sasia e<br />
municionit <strong>të</strong><br />
futur<br />
X<br />
Sasia e<br />
municionit që del<br />
X<br />
Emri i personit<br />
ose entitetit<br />
shoqërues<br />
X<br />
71
Lloji i municionit X<br />
Ora e hyrjes X X X<br />
Ora e daljes X X X<br />
Nënshkrimi: X X X<br />
1.3. Personi përgjegjës për poligonin dhe zyrtari i poligonit në çdo kohë mund <strong>të</strong> kërkojë nga qi<strong>të</strong>sit dhe<br />
vizitorët, që <strong>të</strong> legjitimohen përderisa janë në poligon. Qi<strong>të</strong>sit dhe vizitorët obligohen që <strong>të</strong> ofrojnë<br />
mbështetje <strong>të</strong> plo<strong>të</strong> këtij kontrolli.<br />
1.4. Në momentin e hyrjes në poligon, punëtori në recepcion lëshon një kartelë evidencë<br />
që tregon se<br />
çfarë arme ësh<strong>të</strong> futur dhe sa municion ësh<strong>të</strong> dhënë, që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> i sjellë nga qi<strong>të</strong>si ose që i ësh<strong>të</strong><br />
shitur shi<strong>të</strong>sit në poligon. Kjo kartelë<br />
do <strong>të</strong> tregohet në linjën e qitjes/zyrtarit <strong>të</strong> poligonit që mban<br />
evidencën e kësaj kartele. Kjo kartelë i kthehet recepcionit gja<strong>të</strong> daljes nga poligoni. Kjo kartelë,<br />
gjithashtu përdoret për mbajtjen e evidencës për sasinë e municionit <strong>të</strong> shkrepur në linjën e<br />
parapërcaktuar. (Shembull në Shtojcen 1).<br />
1.5. Organizata nuk mbanë përgjegjësi për aksidentet që mund <strong>të</strong> ndodhin e as për dëmtimin në pronën<br />
personale.<br />
1.6. Materialet e dhëna mund <strong>të</strong> përdoren ve<strong>të</strong>m në pajtime me rregulloret për aktivitetet e lejuara <strong>të</strong><br />
qitjes <strong>të</strong> përmendura tutje në kë<strong>të</strong> doracak.<br />
1.7. Qi<strong>të</strong>si ose vizitori mbulon <strong>të</strong> gjitha kostot e dëmtimit që ai/ajo ka shkaktuar qëllimisht në objekt.<br />
1.8. Qi<strong>të</strong>sit mund <strong>të</strong> qesin ve<strong>të</strong>m në linjën e parapërcaktuar <strong>të</strong> qitjes me armë dhe municion <strong>të</strong> autorizuar<br />
dhe licencuar.<br />
1.9. Armët automatike nuk mund <strong>të</strong> sillen në poligon.<br />
1.<strong>10</strong>. Armët gjithmonë duhet <strong>të</strong> mbahen në gjendje <strong>të</strong> duhur.<br />
72
1.11. Ndalohet përdorimi i armëve i çdo lloji <strong>të</strong> mbushur paraprakisht.<br />
1.12. Ndalohet përdorimi i predhave<br />
përmban merkur.<br />
me thelb nga çeliku i for<strong>të</strong>, sinjale drite, gjurmues dhe municion që<br />
1.13. Ndalohet konsumimi i alkoholit në objekt dhe në rezervat e objektit, çdo person që ësh<strong>të</strong> nën<br />
ndikimin e alkoholit, i refuzohet hyrja në objekt.<br />
1.14. Ndalohet pirja e duhanit<br />
në zonën e qitjes.<br />
1.15. Çdo fëmijë/i mitur duhet <strong>të</strong> je<strong>të</strong> nën kujdes <strong>të</strong> vazhdueshëm nga prindi ose ndonjë i rritur tje<strong>të</strong>r.<br />
1.16. 4 rregullat e sigurisë për sigurinë e armës së zjarrit duhet <strong>të</strong> shkruhen dhe vendosen në vend <strong>të</strong><br />
dukshëm në poligonin<br />
për qitje:<br />
Rregulla # 1<br />
Trajto <strong>të</strong> gjitha armët si <strong>të</strong> mbushura.<br />
Rregulla<br />
# 2<br />
Asnjëherë mos drejtoni ty<strong>të</strong>n e armës në ndonjë gjë që nuk dëshironi ta shkatrroni.<br />
Rregulla # 3<br />
Mbani gishtin tuaj drejt dhe jash<strong>të</strong> këmbë zës.<br />
Rregulla # 4<br />
73
Jeni absolutisht <strong>të</strong> sigurt me cakun e tuaj, dhe çka ka pas cakut.<br />
1.17. Përdorimi i mbroj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong> veshëve ësh<strong>të</strong> i detyrueshëm gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes.<br />
1.18. Përdorimi i mbroj<strong>të</strong>seve <strong>të</strong> syve ësh<strong>të</strong> i detyrueshëm gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes.<br />
1.19. Nuk lejohen kafshët në poligon.<br />
1.20. Veshjet dhe këpucët që vishen nga qi<strong>të</strong>sit gja<strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes nuk duhet <strong>të</strong> pengojnë punën<br />
e duhur <strong>të</strong> armëve ose <strong>të</strong> shkaktojnë rrezik <strong>të</strong> panevojshëm.<br />
1.21. Spektatorët dhe personat shoqërues nuk lejohen në linjën e qitjes dhe kanë qasje ve<strong>të</strong>m në<br />
lokacionet e parapërcaktuara për vizitorët.<br />
74
Kapitulli 2: Përdorimi i poligonit<br />
2.1 <strong>Udhëzim</strong>et për raste emergjente<br />
Veprimet emergjente<br />
1 Zjarri<br />
2 Incident në<br />
qitje<br />
3<br />
Katastrofë<br />
1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />
2. Telefono zjarrfikësit dhe Policinë e Kosovës<br />
nëse paraqitet ndonjë vepër penale,<br />
3. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />
4. Nr,<br />
5. Përdor aparatet për fikjen e zjarrit,<br />
6. Përfshijë har<strong>të</strong>n e lokacionit,<br />
7. Në rast se zjarri nuk mund <strong>të</strong> fiket menjëherë,<br />
poligoni duhet <strong>të</strong> evakuohet.<br />
1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />
2. Telefono shërbimet e emergjencës dhe<br />
Policinë e Kosovës,<br />
1. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />
3. Nr,<br />
4. Përdor pakon e ndihmës së parë,<br />
5. Njofto personin përgjegjës,<br />
6. Askush nuk lejohet <strong>të</strong> del nga poligoni gjersa<br />
<strong>të</strong> jepet autorizimi nga Policia e Kosovës.<br />
1. Menjëherë përfundo aktivitetin e qitjes,<br />
2. Telefono shërbimet e emergjencës,<br />
3. Në telefon: duhet <strong>të</strong> përmendet lokacioni,<br />
4. Nr,<br />
5. Evakuo poligonin.<br />
75
2.2. Përdorimi i armës – udhëzimet për qi<strong>të</strong>sit<br />
2.2.1. Transporti<br />
dhe paketimet e armëve:<br />
2.2.1.1. Të gjitha armët transportohen në pako <strong>të</strong> kyçura transporti dhe shkarkohen në poligon.<br />
2.2.1.2. Pasi që <strong>të</strong> arrijnë në poligon dhe lejohen nga recepsionisti, këto armë deponohen në depo<br />
ose në bagazh <strong>të</strong> automjetit personal <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit që pret nisjen e aktivitetit <strong>të</strong> qitjes. Kur përfundon<br />
aktiviteti i qitjes, armët trajtohet në mënyrë identike. Arma ësh<strong>të</strong> nën përgjegjesinë e pronarit dhe<br />
nuk duhet <strong>të</strong> lihet në asnjë vend pa kujdesin e pronarit. Mos e lë armën<br />
e zjarrit pa mbikëqyrje <strong>të</strong><br />
vazhdueshme.<br />
2.2.1.3. Ndalohet sjellja e armës në kafeteri.<br />
2.2.1.4.<br />
Arma shpaketohet në tavolinën e qitjes në pikën e qitjes me urdhër <strong>të</strong> zyrtarit <strong>të</strong> poligonit<br />
kur askush nuk ësh<strong>të</strong> në mes <strong>të</strong> linjës së qitjes dhe linjës së cakut.<br />
2.2.1.5.<br />
Arma e zbrazur do <strong>të</strong> shtrihet në tavolinën e qitjes me ty<strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtuar kah caku. (Pa<br />
karikator dhe rrëshqi<strong>të</strong>s <strong>të</strong> hapur për pistoletat si dhe cilindër <strong>të</strong> hapur për revolveret).<br />
2.2.1.6.<br />
Armët kontrollohen për siguri nga zyrtari i linjës së qitjes dhe ai/ajo mund <strong>të</strong> refuzojë qitjen<br />
me kë<strong>të</strong><br />
armë në poligon nëse ësh<strong>të</strong> e pasigurt.<br />
2.2.2. Mbushja e ar mës bëhet me urdhër <strong>të</strong> zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes dhe pasi që qi<strong>të</strong>si <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> vendosur<br />
mbroj<strong>të</strong>set për vesh dhe sy.<br />
2.2.2.1. Qi<strong>të</strong>si ndalohet që <strong>të</strong> kthehet anash gja<strong>të</strong> mbushjes<br />
armës vazhdimisht <strong>të</strong> drejtuar kah caku.<br />
dhe do <strong>të</strong> mbajë gojën e ty<strong>të</strong>s së<br />
2.2.2.2. Qi<strong>të</strong>si mban armën pasi që <strong>të</strong> je<strong>të</strong> mbushur dhe nuk do ta vendosë mbi tavolinë <strong>të</strong> qitjes<br />
gjersa <strong>të</strong><br />
zbrazet ose <strong>të</strong> hapet rrëshqi<strong>të</strong>si ose <strong>të</strong> vendoset siguresa.<br />
77
2.2.2.3. Qi<strong>të</strong>si nuk vendos gishtin mbi këmbëz para urdhrit për <strong>të</strong> filluar qitjen <strong>të</strong> dhënë nga zyrtari i<br />
linjës së qitjes.<br />
2.2.3. Shënjimi i fundit <strong>të</strong><br />
aktivitetit <strong>të</strong> qitjes:<br />
Qi<strong>të</strong>sit shënjojnë fundin e aktivitetit <strong>të</strong> qitjes duke bërtitur numrin e pikës së qitjes dhe “FUND”.<br />
Ai/ajo<br />
do <strong>të</strong> ngre lart dorën e tij/saj <strong>të</strong> lirë.<br />
Ai/ajo pret urdhrin për zbrazje nga zyrtari i linjës së qitjes.<br />
2.2.4. Zbrazja e armëve:<br />
a. për pistoletat:<br />
Mbaje gishtin drejt dhe jashta këmbezës,<br />
Largoje karikatorin,<br />
Tërhiq rrëshqi<strong>të</strong>sin prapa,<br />
Bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />
Kontrollo vizualisht (dhe fizikishte me gishtin tuaj) nëse foleja ësh<strong>të</strong> e zbrazët. Largoje<br />
fishekun nëse foleja nuk ësh<strong>të</strong> e zbrazët....<br />
Kontrollo folenë.<br />
Zbraze karikatorin.<br />
Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku !!!<br />
Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />
Prit urdhërin e poligonit <strong>të</strong> qitjes <strong>të</strong> shkoj përpara dhe kontrolloni rezultatin e cakut.<br />
b. Për revolverët:<br />
Mbaje gishtin drejt dhe jashta këmbezës,<br />
Me dorën e lirë <strong>të</strong>rhiqe çekiçin dhe vendose në pozi<strong>të</strong>n e bllokuar,<br />
Zbraze revolverin ve<strong>të</strong>m kur çekiçi ësh<strong>të</strong> i vendosur në pozi<strong>të</strong> përpara (veprim i dyfish<strong>të</strong>);<br />
ësh<strong>të</strong> e ndaluar zbrazja e armës kur çekiçi ësh<strong>të</strong> në pozi<strong>të</strong> <strong>të</strong> armatosur (veprim i<br />
thjesh<strong>të</strong>),<br />
Hape çikrikun ,<br />
Largoje municionin,<br />
Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku!!!<br />
78
Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />
c. Për pushkët:<br />
Mbaje gishtin<br />
drejt dhe jashta këmbezës,<br />
Në rast se pushka ka karikator, largoje karikatorin,<br />
Hape rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />
Bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />
Kontrolloje<br />
folenë,<br />
Tyta gjithmonë ësh<strong>të</strong><br />
e kthyer kah caku!!!<br />
Lëshoje armën dhe municionin mbi tavolinën e qitjes.<br />
2.2.5.<br />
<strong>Udhëzim</strong>et për veprimet e menjëhershme për <strong>të</strong> zgjidhur prishjen e armës:<br />
Tyta e armës gjithmonë ësh<strong>të</strong> e kthyer kah caku,<br />
Nëse arma nuk shkrep pas <strong>të</strong>rheqjes së këmbëzës (këmbëza ësh<strong>të</strong> <strong>të</strong>rhequr), mbaje ty<strong>të</strong>n<br />
30 sekonda në drejtim <strong>të</strong> cakut,<br />
Qi<strong>të</strong>si duhet hequr gishtin drjet dhe jash<strong>të</strong> këmbëzës dhe <strong>të</strong> bërtasë me zë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong><br />
“KEQFUNKSIONIM” dhe <strong>të</strong> pret instruktorin e poligonit <strong>të</strong> qitjes i cili do <strong>të</strong> lejoj a<strong>të</strong> <strong>të</strong> bëjë<br />
procedurën e zbrazjes,<br />
Zbraze armën dhe bllokoje rrëshqi<strong>të</strong>sin,<br />
Kontrollo municionin dhe nëse gëzhoja nuk ësh<strong>të</strong> nxehur dhe nuk ësh<strong>të</strong> shkrepur, largoje<br />
municionin dhe hedhe në kutinë e municionit <strong>të</strong> pasigurt përballë pikës së qitjes <strong>të</strong> lyer<br />
me <strong>të</strong> kuqe dhe e shënuar me ‘municioni i pasigurt’.<br />
2.2.6. Ndalohet dalja nga linja e qitjes.<br />
2.2.7. Reagimi i aparatit <strong>të</strong> sigurisë: (drita e kuqe rrotulluese dhe zëri)<br />
2.2.7.1.<br />
Linjat e qitjes janë pajisur me një mbrojtje automatike <strong>të</strong> linjës së qitjes që aktivizon<br />
dri<strong>të</strong>n e kuqe rrotulluese dhe një zë për çdo linjë <strong>të</strong> qitjes kur linja e qitjes kalohet pa<br />
urdhrin e zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes.<br />
2.2.7.2. Ky aparat i sigurisë, gjithashtu mund <strong>të</strong> ndizet nga qendra e dispeçerit për <strong>të</strong><br />
treguar ndalimin e aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes ose në rast <strong>të</strong> emergjencës.<br />
79
2.2.7.3. Nëse aktivizohet aparati i sigurisë, <strong>të</strong> gjithë qi<strong>të</strong>sit qëndrojnë në vend dhe<br />
menjëherë ndalojnë qitjen dhe presin urdhrin nga zyrtari i linjës së qitjes.<br />
2.2.8. Pastrimi i armës:<br />
Pastrimi i armës lejohet ve<strong>të</strong>m në zonën e parapërcaktuar për pastrim, nëse ka, ose bëhet<br />
në sh<strong>të</strong>pi.<br />
2.2.9. Ruajtja e armës:<br />
Qi<strong>të</strong>si ësh<strong>të</strong> përgjegjës për mos<br />
lejimin e qasjes së personave <strong>të</strong> paautorizuar në armën e<br />
tij/saj.<br />
80
Kapitulli 3: Mirëmbajtja e poligonit<br />
3.1. Pas çdo aktiviteti <strong>të</strong> qitjes<br />
Në fund <strong>të</strong> çdo aktiviteti <strong>të</strong> qitjes, qi<strong>të</strong>si mbledh gëzhojat e zbrazëta dhe paketimet dhe i hedh në<br />
kontejnerë <strong>të</strong> riciklimit metalik në fund <strong>të</strong> linjës së qitjes:<br />
E gjelbër:<br />
paketimet<br />
E verdhë: gëzhojat e zbrazëta<br />
3.2. Në baza<br />
ditore<br />
Në hapjen e polig onit, zyrtari i vijës së qitjes do <strong>të</strong> kontrolloj <strong>të</strong> gjitha pajisjet: poligoni...nëse ka ndonjë<br />
dëm, shka<strong>të</strong>rrim ap o keqfunksionim <strong>të</strong> poligonit <strong>të</strong> qitjes, mbrojtje <strong>të</strong> syve dhe veshëve, (nëse i përkasin<br />
qendrës për qitje)/ apo<br />
ai/ajo do <strong>të</strong> kontrolloj ato <strong>të</strong> cilat i përkasin “klinetit” para qitjes. Ai/ajo do <strong>të</strong><br />
kontrolloj dhe nënshkruaj librin ditor hyrës për pajisjet e poligonit <strong>të</strong> qitjes. Çdo dëmtim, shka<strong>të</strong>rrim,<br />
keqfunksionim, duhe t përmendur në librin ditor hyrës.<br />
3. 2.1. Në fund <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s zyrtari i linjës së qitjes do <strong>të</strong> kontrolloj, se a janë grumbulluar <strong>të</strong> gjitha<br />
gëzhojat e zbrazëta, si dhe materialet tjera janë larguar nga linja e qitjes.<br />
3.2.2. Në fund <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s caqet vendosen në dhomën e caqeve.<br />
3.2.3. Në fund t ë di<strong>të</strong>s zyrtari i linjës së qitjes, sigurohet se municioni i pasigurt sillet para zyrtarit<br />
kryesor <strong>të</strong> poligonit që do <strong>të</strong> shka<strong>të</strong>rrojë municionin në mënyrë <strong>të</strong> sigurt.<br />
3.3. Në baza javore<br />
Të gjitha linjat e qitjes pastrohen nga punëtorët në baza javore nën mbikëqyrjen e zyrtarit kryesor<br />
<strong>të</strong> poligonit, përfshirë zbrazjen e kontejnerëve për riciklim. Kjo mirëmbajtje shënohet në dosjen e<br />
punës.<br />
81
Gja<strong>të</strong> kësaj mirëmbajtje javore, <strong>të</strong> gjitha dritat pastrohen<br />
nga pluhuri.<br />
3.4. Në baza mujore<br />
Kontrolli mujor i poligonit përfshinë:<br />
1. Kontrollimin e funksionimit <strong>të</strong> aparatit <strong>të</strong> sigurisë së linjës së qitjes;<br />
2. Kontrollimin e kapësve <strong>të</strong> fishekëve;<br />
3. Kontrollimin e ndriçimit emergjent;<br />
4. Kontrollimin e gjendjes së aparateve për fikjen e zjarrit;<br />
5. Kontrollimin e ndihmës së parë;<br />
6. Kontrollimin e rrugëve hyrëse/dalëse/dyerve;<br />
7. Kontrollimin e funksionimit <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha pajisjeve <strong>të</strong> komunikimit;<br />
8. Kontrollimin e sak<strong>të</strong>sisë së numrave <strong>të</strong> emergjencës.<br />
Kjo mirëmbajtje do <strong>të</strong> shënohet në dosjen e punës.<br />
Mbledhësi i predhave duhet <strong>të</strong> pastrohet dhe zbrazet nga kompani e përshtatshme<br />
e pajisur me pajisje<br />
<strong>të</strong> përshtatshme (mbrojtja për <strong>të</strong> punësuarit),pajisje <strong>të</strong> veçanta për <strong>të</strong> hequr plumbin.<br />
3.5. Në baza vjetore<br />
3.5.1. Një herë në vit kontrollohen aparatet për fikjen e zjarrit nga një firmë e njohur specialiste dhe<br />
vërtetohen ose zgjaten certifikatat.<br />
3.5.2. Këto certifikata vendosen në Doracakun për procedurë standarde për poligone.<br />
82
Kapitulli 4: Teknikat e qitjes<br />
Ky kapitull përmban aktivitetet e qitjes që lejohen në linja e caktuara<br />
<strong>të</strong> qitjes:<br />
Ato përfshijnë:<br />
Aktivitetin<br />
Procedurën e zbatimit <strong>të</strong> këtij aktivitetin<br />
Armët e lejuara<br />
Municionin e lejuar<br />
Caqet e përdorura<br />
Linja e qitjes Numri ose emri i linjës së qitjes<br />
Numri i pikave <strong>të</strong><br />
qitjes<br />
Armët e lejuara<br />
Municioni i lejuar<br />
Aktivitetet e<br />
lejuara<br />
Caqet e përdorura<br />
<strong>Udhëzim</strong>et për<br />
qitje<br />
Të ndaluara<br />
1. Qitja në caqet që i ngjajnë personave<br />
2. Qitja kur pozita fillestare e armëve ësh<strong>të</strong> e<br />
fshehur<br />
3.Qitja nga këllëfi.<br />
Qitja në cak <strong>të</strong> papërshtatshëm siç janë: shishe, kafshë, cak nga metali (ve<strong>të</strong>m nëse ësh<strong>të</strong> cak i metalit<br />
i përshtatshëm që i takon qendrës së poligonit <strong>të</strong> qitjes).<br />
83
Kapitulli 5: Organizimi i përgjegjësive <strong>të</strong> punëtorëve <strong>të</strong> poligonit<br />
9.2. Skema organizative<br />
84
9.3. Personi përgjegjës<br />
9.3.1. Ësh<strong>të</strong> personi përgjegjës për funksionimin e përgjithshëm <strong>të</strong> poligonit;<br />
9.3.2. Ësh<strong>të</strong> ligjërisht përgje gjës për poligon. 9.4. Zyrtari kryesor i poligonit<br />
9.4.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> poligonit;<br />
9.4.2.<br />
Ësh<strong>të</strong> autoriteti hierarkik për zyrtarët e linjës së qitjes, trajnerët, qendrën e dispeçerit, zyrtarit për<br />
ndihmë <strong>të</strong> parë dhe recepsionistin;<br />
9.4.3.<br />
Ka autoritetin për <strong>të</strong> ndalë çdo aktivitet <strong>të</strong> qitjes në poligon, kur kërkohet.<br />
9.5. Z yrtari i linjës së qitj es (s)<br />
9. 5.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> sigurisë së linjës specifike <strong>të</strong> qitjes;<br />
9.5.2. I raporton zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit;<br />
9.5.3. Ka autoritetin për <strong>të</strong> ndalë aktivitetet e qitjes në linjë specifike <strong>të</strong> qitjes kur nevojitet.<br />
9.6. Trajnerët, nëse ka<br />
9.6.1. Janë përgjegjës për sigurinë e përgjithshme <strong>të</strong> qi<strong>të</strong>sit specifik;<br />
9.6.2. I raportojnë zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes;<br />
9.6.3. Kanë autoritetin për <strong>të</strong> ndalë aktivitetet e qitjes nga qi<strong>të</strong>si specifik, nëse ka nevojë.<br />
86
9.7. Qendra e dispeçerit<br />
9.7.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për komunikim në<br />
mes <strong>të</strong> zyrtarit kryesor <strong>të</strong> poligonit dhe var<strong>të</strong>sve <strong>të</strong> tij;<br />
9.7.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për porosi<strong>të</strong> e sigurisë;<br />
9.7.3. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për mirëmbajtjen e librit <strong>të</strong> evidencës;<br />
9.7.4. Ësh<strong>të</strong> përgjegjëse për hapjen e dyerve <strong>të</strong> hyrjes në zonën e qitjes në poligonet e mbyllura.<br />
9.8. Zyrtari për ndihmë <strong>të</strong> parë<br />
9.8.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për ndihmën e menjëhershme <strong>të</strong> parë, kur kërkohet.<br />
9.8.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për procedurën e evakuimit për emergjenca mjekësore.<br />
9.9. Recepcioni<br />
9.9.1. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për kontroll <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni;<br />
9.9.2. Ësh<strong>të</strong> përgjegjës për mirëmbajtjen e librit <strong>të</strong> hyrjes/daljes;<br />
9.9.3.<br />
Lëshon qi<strong>të</strong>sve kartelat për qitje.<br />
9.9.4. Kontrollon armët dhe municionin që hyn/del.<br />
87
9.<strong>10</strong>.<br />
Kapitulli 6: Orari i punës së poligoni t<br />
Ky kapitull përmban orarin e punës së:<br />
Poligonit<br />
Linjave specifike <strong>të</strong> qitjes<br />
Kafeterisë<br />
Kapitulli 7: Form ularët evidentues<br />
6.1.<br />
Formulari për evidentim <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni<br />
6.2. Formulari për evidentim <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes<br />
6.3.Formulari për municionin e pasigurt<br />
6.4.Kartela e evidencës së qi<strong>të</strong>sit<br />
88
Emri Mbiem<br />
ri<br />
1.1. Formulari për evidentim <strong>të</strong> hyrjes dhe daljes nga poligoni<br />
Adresa<br />
:<br />
Emri i poligonit<br />
Adresa:<br />
Data: DD/MM/VVVV<br />
Lloji i<br />
ID<br />
Nr i ID Nr i<br />
lejes<br />
Kateg<br />
oria e<br />
armës<br />
Lloji i<br />
armës<br />
Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />
munici<br />
onit që<br />
futet<br />
89<br />
Sasia e<br />
munici<br />
onit që<br />
dell<br />
Ora e<br />
hyrjes<br />
Ora e<br />
daljes<br />
Nënsh<br />
krimi:
Emri Mbiem<br />
ri<br />
6.5.Formulari për evidentim <strong>të</strong> aktiviteteve <strong>të</strong> qitjes dhe qi<strong>të</strong>sve<br />
Adresa<br />
:<br />
Emri i poligonit Zyrtari i linjës së qitjes:<br />
Adresa:<br />
Linja e qitjes Nënshkrimi i zyrtarit <strong>të</strong> linjës së qitjes:<br />
Aktiviteti<br />
Data: DD/MM/VVVV<br />
Lloji i<br />
ID<br />
Nr i ID Nr i Kateg Lloji i<br />
lejes oria e<br />
armës<br />
armës<br />
Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />
munici<br />
onit që<br />
futet<br />
90<br />
Sasia e<br />
munici<br />
onit që<br />
dell<br />
Ora e<br />
hyrjes<br />
Ora e<br />
daljes<br />
Nënsh<br />
krimi:
Emri Mbiem<br />
ri<br />
6.6. Formulari për municionin e pasigurt<br />
Adresa :<br />
Emri i poligonit<br />
Zyrtari i linjës së qitjes:<br />
Adresa:<br />
Linja e qitjes Nënshkrimi nga zyrtari i linjës së qitjes:<br />
Aktiviteti<br />
Data: DD/MM/VVVV<br />
Lloji i<br />
ID<br />
Nr i ID Nr i<br />
lejes<br />
Kateg<br />
oria e<br />
armës<br />
Lloji i<br />
armës<br />
Marka Modeli Kalibri Sasia e<br />
municioni<br />
t <strong>të</strong><br />
pasigurt<br />
91<br />
Arsyeja Nënshkrimi:
6.7.Kartela e evidencës së qi<strong>të</strong>sit.<br />
Emri<br />
Mbiemri<br />
Numri i lejes<br />
Kategoria e armës<br />
Lloji i armës<br />
Marka<br />
Modeli<br />
Kalibri<br />
Sasia e municionit <strong>të</strong><br />
futur<br />
Municioni i blerë<br />
Municioni i blerë<br />
Municioni i blerë<br />
Municioni<br />
jash<strong>të</strong><br />
që del<br />
Emri i poligonit<br />
Adresa:<br />
Linja e qitjes<br />
Aktiviteti<br />
Data: DD/MM/VVVV<br />
Shtojcat:<br />
Kapitulli 1: Organizimi i poligonit<br />
Ky kapitull përfshinë këto pika:<br />
a.Zonën e qitjes dhe linjat e qitjes<br />
b.Zonën e pritjes<br />
c. Depon<br />
d.Recepcionin<br />
e. Qendrën<br />
e dispeçerit<br />
f. Ndërtesat administrative<br />
g.Zonat e lejuara për vizitorë<br />
h. Pika e hyrjes në poligon dhe linjat e qitjes<br />
i. Aparatet për fikjen e zjarrit<br />
92
Republika Kosovo<br />
Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />
Organ koji izdaje:<br />
Broj obrasca:<br />
Datum:<br />
Ovim nadležan organ daje pristanak da se sledećoj kompaniji:<br />
Naziv<br />
kompanije<br />
Br. registracije<br />
privrednog<br />
subjekta<br />
Vrsta licence<br />
Lovačko društvo<br />
Sportsko streljačko društvo<br />
Centar obuke<br />
Broj licence<br />
Mesto<br />
Broj i ulica<br />
Opština<br />
Poštanski broj<br />
LICENCA ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />
Odobri da obavlja delatnost civilnog poligona prema sledećim specifikacijama<br />
Kategorij<br />
Klasifikacija Kategorija dozvoljenog<br />
a<br />
poligona<br />
oružja<br />
Otvoren Kratk o vatreno<br />
oružje<br />
Dugo vatreno<br />
oružje<br />
Disk/zamka/gli<br />
Dozvoljeni kalibar<br />
93<br />
Aneks A
na<br />
Zatvoren Kratko vatreno<br />
oružje<br />
Dugo vatreno<br />
oružje<br />
Ovim nadležan<br />
organ obavešta<br />
va dotičnu kompaniju da ovaj pristanak<br />
važi samo do<br />
(važi za period od <strong>10</strong>. godina):<br />
Potpis:<br />
Ime i prezim e<br />
Organ koji izdaje licencu<br />
94
Republika Kosovo<br />
Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />
Naziv kompanije<br />
Ime odgovornog<br />
lica<br />
Br. registracije<br />
privrednog<br />
subjekta<br />
Vrsta licence<br />
Broj licence<br />
Mesto<br />
ZAHTEV ZA LICENCU ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />
Lovačko društvo<br />
Sportsko streljačko društvo<br />
Centar obuke<br />
Broj i ulica<br />
Opština<br />
Poštanski broj<br />
Zahtev za obavljanje delatnosti civilnog poligon prema sledećim specifikacijama<br />
Kategorij<br />
a<br />
poligona<br />
Otvoren Kratko vatreno<br />
oružje<br />
Dugo vatreno<br />
Klasifikacija Kategorija dozvoljenog<br />
oružja<br />
Dozvoljeni kalibar<br />
95<br />
Aneks B
oružje<br />
Disk/zamka/gli<br />
na<br />
Zatvoren Kratko vatreno<br />
oružje<br />
Dugo vatreno<br />
oružje<br />
U aneksu ovog dokumenta obezbeđena je sledeća dokumentacija<br />
Odgovorno lice za dokumentaciju<br />
Sertifikat privrednog subjekta<br />
Primerak licence izdate od strane nadležnog organa<br />
Sertifikat o skladištu<br />
Potvrda da nije pod krivičnom istragom<br />
Skica lokacije<br />
Broj ovlašćenih radnika (samo KDP)<br />
Podnosilac<br />
zahteva potvrđuje da on ili ona su spremni za inspekciju za sertifikaciju i ponovnu sertifikaciju<br />
civilnog poligona.<br />
Potpis:<br />
Ime i prezime<br />
Podnosilac zahteva Institucija kojoj se podnosi<br />
(odgovorno lice)<br />
zahtev<br />
96
Uz ovaj zahtev izvršena je uplata sledećih taksi:: Evra<br />
97
Republika Kosovo<br />
Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />
Sertifikat<br />
bezbednosti za civilni poligon za streljaštvo<br />
Organ koja izdaje:<br />
Broj obrasca:<br />
Datum:<br />
SERTIFIKAT BEZBEDNOSTI ZA CIVILNI POLIGON ZA STRELJAŠTVO<br />
Nadležan organ daje pristanak da se dole navedena kompanija:<br />
Naziv kompanije<br />
Ime odgovornog<br />
lica<br />
Br. registracije<br />
privrednog<br />
subjekta<br />
Vrsta licence<br />
Broj licence<br />
Mesto<br />
Lokacija poligona<br />
Lovačko društvo<br />
Sportsko streljačko društvo<br />
Centar obuke<br />
Broj i ulica<br />
Opština<br />
Poštanski broj<br />
98<br />
Aneks C
I nakon obavljene inspekcije dana (datum):<br />
Da se poligon sa ovim specifikacijama proglašava bezbednim<br />
Kategorij<br />
a<br />
poligona<br />
Klasifikacija<br />
Otvoren Kratko vatreno<br />
oružje<br />
Dugo vatreno<br />
oružje<br />
Disk/zamka/gli<br />
na<br />
Zatvoren Kratko vatreno<br />
oružje<br />
Dugo vatreno<br />
oružje<br />
I odobravaju se sledeći radovi:<br />
Odobreni radovi<br />
Potpis:<br />
Ime i prezime<br />
Kategorija dozvoljenog<br />
oružja<br />
Dozvoljeni kalibar<br />
99
Inspektor<br />
Uz<br />
ovaj zahtev izvršena je uplata sledećih taksi: Evra<br />
<strong>10</strong>0<br />
Datum:
<strong>10</strong>. Definisanje zone opasnosti<br />
Modeli zone opasnosti za civilni poligon za streljaštvo<br />
Aneks D<br />
Zona opasnosti za poligon se određuje kao zona u pravcu cilja, napred i prema svakoj strani mesta gađanja,<br />
koja se određuje unutar stepena verovatnoće utvrđenog najboljom aktuelnom praksom, kako bi se zaustavila<br />
zrna koje prođu preko ili kroz zadnje<br />
blokade i/ili bočnih zidova ili utvrđenja. Tu se ubrajaju gađanje preko mete i<br />
zrna koja se odbiju van mete, zadnje blokade, i drugih površina na poligonu (npr. podloga/pod poligona).<br />
Dizajniranje zone opasnosti ne predviđa sva gađanja koja su namerno ispaljena i koje krše disciplinu poligona ili<br />
krše<br />
Standardne<br />
naredbe poligona. Kada postoji dokaz takvog nekontrolisanog gađanja onda mesto gde je to<br />
zabeleženo treba da se obuhvati u zoni<br />
opasnosti, i/ili treba da se modifikuje karakter poligona kako bi se<br />
uhvatila zrna koja su nastala kao rezultat divljeg gađanja, i/ili treba da se uvedu specifični kriterijumi upravljanja<br />
putem standardnih naredbi poligona kako bi se sprečilo nekontrolisano gađanje.<br />
11. Modeli zone opasnosti i tragovi zone opasnosti<br />
Modeli zone opasnosti su crteži koji predstavljaju zemljanu površinu koja je predviđena da zadrži zrna koja odu<br />
preko mete i zrna koja se odbiju nastali od mesta gađanja jedinog strelca (pod normalnim uslovima korišćenja<br />
poligona). Svaki model treba da pokaže parametre (npr. kalibar i dizajn metka, itd.) za koje je predviđen.<br />
Svaki model municije ili zone opasnosti takođe treba da pokaže visinu opasnosti u vazduhu.<br />
12. Kriterijumi za određivanje zone opasnosti<br />
Zone opasnosti se izrađuju kako bi se obezbedio jedan veoma velik prostor koji bi zadržao sve ispaljene<br />
projektile u kompleksu poligona, unutar stepena verovatnoće određenog najboljom aktuelnom praksom.<br />
<strong>10</strong>1
„Zona opasnosti“ se proširuje onoliko koliko je dovoljno da se obuhvati celokupan put leta projektila bez<br />
opasnosti po bilo kojoj osobi, zgradi, puta ili aktivnosti u toj zoni.<br />
Dimenzije i oblik zone opasnosti se izrađuju koristeći podatke sa testiranja. Dizajn zone opasnosti zavisi od<br />
mnogobrojnih faktora, uključujući otvorene balističke karakteristike municije, dizajn municije, konstrukciju<br />
poligona (lokacija i dizajn), planirano gađanje (disciplina gađanja) i konus paljbe za to gađanje. Isti zavisi i od<br />
upravljanja ovih aktivnosti (standardne naredbe<br />
poligona i nadgledanje poligona).<br />
Izrada konusa paljbe (nasuprot prihvatanja postojećeg konusa paljbe koji može biti mnogo veći nego što je to<br />
potrebno) obezbeđuje veću fleksibilnost u dizajnu, izgradnji i korišćenju<br />
poligona.<br />
13. Konus paljbe<br />
Zamišljeno<br />
je da konus paljbe zadrži, u vertikalnom i horizontalnom planu, ispaljene projektile koji su odobreni u<br />
dizajnu<br />
poligona. Isti obuhvata toleranciju za prihvatljivu devijaciju oružja koju predstavljaju 5. standardne<br />
devijacije i jednu dodatnu marginu za devijaciju oružja koji se smatra prihvatljivom. Tolerancija unutar konusa<br />
paljbe za prihvatljivu devijaciju oružja nije naučno pretpostavka nego predstavlja želju korisnika da umanji, što<br />
je više moguće, neprihvatljivu devijaciju, onoliko koliko je to praktično.<br />
14. Prihvatljiva devijacija oružja<br />
Prihvatljiva devijacija oružja je ona devijacija koja je identifikovana, kvantifikovana i odobrena postupkom ili<br />
putem dizajna, izgradnje ili izgleda poligona. Takve devijacije se smatraju tolerantnim prema proceni opasnosti<br />
i rezultata iz:<br />
a. Greška sistema oružja. Greška sistema oružja je prihvatljiva margina devijacije od ciljane tačke pogotka za<br />
pravilno pucanje iz malokalibarskog oružja. Devijacija nastaje povezanim greškama strelca i nastalim<br />
tolerancijama u vezi sa oružjem i municijom.<br />
b. Predviđena greška tokom gađanja. Predviđena greška tokom gađanja je prihvatljiva margina devijacije od<br />
ciljane tačke pogotka sa pravilnim pucanjem sa predviđenim greškama, ali koje je bilo nenamerno. Takva<br />
<strong>10</strong>2
greška pretpostavlja da je kratko vatreno oružje servisirano i propisno pripremljeno, da postoji zadovoljavajući<br />
stepen obuke i sposobnosti, i de se primenjuje disciplina poligona.<br />
15. Neprihvatljiva devijacija oružja<br />
Neprihvatljiva devijacija oružja je ona devijacija koja se ne dozvoljava za dizajn poligona ili postupci gađanja i<br />
može rezultirati opasnost koja se ne toleriše i treba da sa se smanji na praktično što niži opravdan nivo. Ta<br />
devijacija je uglavnom rezultat nenamernog gađanja ili u suprotnosti sa standardnim naredbama poligona.<br />
Opšte rečeno sama gađanja sa neprihvatljivom devijacijom su u manjem broju u odnosu na sva obavljena<br />
gađanja.<br />
<strong>10</strong>3
Neprihvatljiva devijacija oružja može nastati kao rezultat:<br />
a. Greške tokom nišanjenja. Greška tokom nišanjenja je devijacija od ciljane tačke pogotka, gađajući propisno<br />
ali sa lošim nišanjenjem.<br />
b. Slučajne greške tokom gađanja. Slučajne greške tokom gađanja nastaju kao rezultat nenamernog gađanja<br />
sa velikom devijacijom od ciljane tačke pogotka ali koje su ocrtane opštom osom poligona zbog discipline<br />
poligona.<br />
c. Greške tokom nekontrolisanog gađanja. Greška tokom nekontrolisanog gađanja nastaje kao rezultat<br />
gađanja namernim nišanjenjem ili nenamernim pucanjem u velikoj suprotnosti sa disciplinom poligona i koje<br />
može pogoditi bilo gde, zavisno od energije municije.<br />
<strong>10</strong>4
16. Dizajniranje modela zone opasnosti za municiju<br />
Dole navedena skica je usvojena kao standard za dizajn zone opasnosti za municiju (odlučujuća metoda<br />
nasuprot metode verovatnoće):<br />
Pogledajte belešku br. 1<br />
<strong>10</strong>5
Linija A – B. Linija A – B je prava linija između oružja i mete, koja je produžena kako bi dostigla maksimalnu<br />
dužinu model zone opasnosti za municiju.<br />
Maksimalna<br />
dužina modela zone opasnosti za municiju je:<br />
a. Maksimalni mogući doseg projektila.<br />
b. Maksimalni mogući doseg projektila sa nametnutim eksponencijalnim rastom, dok ovaj doseg nije kraći od<br />
maksimalnog dosega odbijenog zrna (pogledajte<br />
belešku br. 2).<br />
Linija A – C. Linija A – C je ugao konusa paljbe<br />
koji važi za liniju A – B. Linija A – C je iste dužine kao linija A – B.<br />
Ugao između<br />
linije A – B i linije A – C zavisi od ugla primenjene paljbe.<br />
Linija A – D. Linija A – D je ugao otvaranja odbijenog zrna i ukoliko ne postoje empirički podaci, taj ugao je uvek<br />
30 stepeni<br />
(530 mils) od linije A – C.<br />
Linija C – E. Linija C – E je ugao zatvaranja odbijenog zrna i ukoliko<br />
ne postoje empirički podaci, taj ugao je<br />
uvek 30 stepeni 45 (800 mils) od linije A – C.<br />
Linija E – D. Linija E – D je granica odbijenog zrna. Linija E – D treba biti jedna osmina maksimalnog dometa<br />
odbijenog zrna od, i paralelna sa linijom<br />
A – C za mete na zemlji (pogledajte belešku br. 3). Linija E – D treba da<br />
bude jedna<br />
četvrtina maksimalnog dometa odbijenog zrna od, i paralelna sa linijom A – C za čvrste mete<br />
(pogledajte belešku br. 4).<br />
Belešk e:<br />
1. Kompletiranje modela zone opasnosti za municiju. Linije A – C, A – D, C – E, i D – E su nasuprot linije A – B kako<br />
bi kompletirao<br />
model zone opasnosti za municiju.<br />
2. Maksimalni domet odbijenog zrna. Maksimalni domet odbijenog zrna je domet koji je u skladu sa umanjenim<br />
uglom koji stvara kritičan ugao pogotka. Za municiju malog vatrenog oružja, kritičan ugao se smatra da je 30<br />
stepeni (530 mils).<br />
<strong>10</strong>6
3.<br />
Mete na zemlji. Mete na zemlji, koje su takođe poznate kao meke mete, su površine koje se deformišu ili lome<br />
nakon<br />
pogotka pod niskim uglom.<br />
4. Čvrste mete. Čvrste mete se odnose na materijale koje poseduju dovoljnu čvrstoću i površinsku čvrstoću koje<br />
malo stradaju ili se imalo deformišu kada budu pogođene pod malim uglom, u pogledu određene vrste<br />
municije.<br />
17. Primena modela zone opasnosti<br />
Na početku<br />
se priprema dizajni plan, skiciran po stepenima, za poligon koji se gradi ili procenjuje. Dizajni plan<br />
obuhvaća predložena mesta gađanja, površinu gađanja, zadnje blokade, zgrade i granice imovine.<br />
Modeli<br />
zone opasnosti mogu se primeni u dizajnom planu. Isti se sprovode za sva mesta gađanja, paralelno sa<br />
pravcem gađanja. Van graničnih linija<br />
su tragovi od modela u planu ili mapi. „Trag“ zone opasnosti određuje<br />
maksimalnu granicu zone opasnosti poligona, gde nema ničega postavljenog da bi se umanjilo ili eliminisalo.<br />
Ako se planira<br />
neki luk paljbe (npr. gađanje u mnogobrojne mete, divergentne od jednog mesta gađanja),<br />
model zone opasnosti važi za sve moguć<br />
e kombinacije gađanja od mesta gađanja do mete. Celokupna zona<br />
unutar trago va zone opasnosti je z ona opasnosti.<br />
Ukoliko je zona gađanja<br />
u procesu procene, možda u cilju poligona na poljani za gađanje – kada se jedan<br />
strela c kreće napred ili u stranu na vidljivoj<br />
razdaljini – model zone<br />
opasnosti važi otvorene ivice zone za<br />
gađanje u pravcu paljbe.<br />
Dobijeni tragovi zone opasnosti označavaju granice zone opasnosti, gde nema<br />
ničega postavljenog<br />
da bi se umanjilo ili eliminisalo.<br />
Operateri poligona<br />
moraju biti pažljivi da ne preobraze zonu opasnosti u „prikladnu“ zemlju na njihovom<br />
raspolaganju, bez ikakve konstrukc ije koja bi to omogućila.<br />
18. Visinska opasnost<br />
od odbijenog zrna<br />
Otvoreni poligon uzima<br />
u obzir pitanja o bezbednosti koja su vezi sa visinom koju prevale odbijena zrna preko<br />
poligona. Ove visine odbijenog zrna mogu biti<br />
veoma važne.<br />
<strong>10</strong>7
Pitanja visine odbijenog zrna posta<br />
je važnije ako se poligon nalazi u blizini<br />
aerodroma, i kako bi se smanjila zona<br />
opasnosti poligona treba da se raspodeli vertikal na podela visinske opasnosti.<br />
<strong>10</strong>8
<strong>10</strong>9<br />
Aneks E
Ministarstvo unutrašnjih poslova<br />
Uputstvo<br />
Priručnik za<br />
standardne postupke poligona<br />
1<strong>10</strong><br />
Izdanje 20<strong>10</strong>
Ovo uputstvo treba da se postavi na vidnom mestu<br />
zajedno sa:<br />
e. Primerkom važeće<br />
licence za poligon.<br />
f. Planom objekta<br />
poligona.<br />
g. Spiskom telefonskih<br />
brojeva<br />
za hitne<br />
službe i adresa najbliže<br />
bolnice/ambulante<br />
i najkraći put<br />
između ambulante<br />
i poligona.<br />
h. Primerkom sertifikata<br />
službenika i/ili<br />
instruktora poligona.<br />
111
2. Sadržaj priručnika za standardne postupke za poligone (minimalni zahtevi)<br />
Poglavlje 1.: <strong>Administrativ</strong>ne odredbe<br />
Poglavlje<br />
2.: Korišćenje poligona<br />
Poglavlje<br />
3.: Održavanje poligona<br />
Poglavlje<br />
4.: Tehnike gađanja<br />
Poglavlje<br />
5.: Organizovanje odgovornosti radnika poligona<br />
Poglavlje 6.: Radno vreme poligona<br />
Poglavlje<br />
7.: Obrasci<br />
Aneksi<br />
Sertifikati<br />
112
Poglavlje 1.: <strong>Administrativ</strong>ne odredbe<br />
Ovaj priručnik za standardne postupke<br />
za poligone reguliše postupak za sve korisnike poligona bez<br />
obzira<br />
na to da li su strelci ili posetioci.<br />
2.1. Svaki strelac ili posetilac treba da se upiše na recepciji gde jedan radnik<br />
vodi evidenciju; pruža<br />
informacije i dozvoljava ili odbija ulazak na poligon. Radnik na recepciji takođe pruža informacije o<br />
priručniku.<br />
2.2. Evidencija lica koja ulaze na poligon se vodi na papiru i u elektronskoj formi u cilju dokaza pred<br />
sudom i dru gim slučajevima.<br />
Evidencija se vodi<br />
za:<br />
Licencirani<br />
strelac<br />
Strelac<br />
na obuci Posetilac<br />
Ime X X X<br />
Prezime X X<br />
X<br />
Adresa:<br />
X X X<br />
Datum rođenja X X X<br />
Vrsta i broj lične<br />
karte<br />
X X X<br />
Broj dozvole<br />
X<br />
Karakteristike<br />
oružja<br />
X<br />
Količina unete<br />
municije<br />
X<br />
Količina municija<br />
koja izlazi van<br />
X<br />
Ime lica ili pratnj e X<br />
Vrsta municije<br />
X<br />
113
Vreme ulaska X X X<br />
Vreme izlaska X X X<br />
Potpis: X X<br />
X<br />
2.3. Lice odgovorno za poligon i službenik poligona u svako doba mogu zatražiti od strelca i posetilaca<br />
da se legitimišu dok su na poligonu. Strelci i posetioci su dužni da pruže punu podršku ovoj kontroli.<br />
2.4. U momentu ulaska na poligon, radnik na recepciji izdaje evidencijsku karticu na kojoj se navodi koje<br />
oružje je ušlo i koliko je municije dato, što znači one koje<br />
je doneo strelac ili prodate strelcu na<br />
poligonu. Ova kartica se pokazuje na liniji gađanja/službeniku<br />
poligona koji vodi evidenciju ove<br />
kartice. Ova kartica se vraća radniku recepcije po napuštanju<br />
poligona. Ova kartica se takođe<br />
upotrebljava za vođenje evidencije o količini ispaljene municije<br />
na prethodno određenoj liniji.<br />
(Primer, Aneks<br />
1).<br />
2.5. Organizacija<br />
nije odgovorna za nesreće<br />
koje mogu da se dese i niti za štetu načinjenu na privatnoj<br />
svojini.<br />
2.6. Dat materijal<br />
može da se koristi samo u skladu sa propisima za dozvoljenu aktivnost gađanja koje su<br />
navedene<br />
u daljem tekstu ovog priručnika.<br />
2.7. Strelac ili posetilac pokriva sve troškove koju on ili ona namerno načinio/la<br />
na objektu.<br />
2.8. Strelci mogu gađati samo iz prethodno određene<br />
linije gađanja ovlašćenim i licenciranim oružjem i<br />
municijom.<br />
2.9. Automatsko<br />
oružje nije dozvoljeno da se unese na poligon.<br />
2.<strong>10</strong>. Oružje treba<br />
uvek da se drži u propisnom stanju.<br />
2.11. Zabranjena<br />
je upotreba bilo kakvog oružja koje je prethodno<br />
napunjeno.<br />
114
2.12. Zabranjeno je korišćenje projektila od jakog čeličnog jezgra, svetlećih signala, pratećih municija ili<br />
municija koja sadrži<br />
živu.<br />
2.13. Zabranjeno je konzumiranje alkohola u objektu i krugu poligona, svakom licu koje je pod<br />
uticajem alkohola je zabranjen ulaz u objekat.<br />
2.14.Zabranjeno je pušenje u zoni gađanja.<br />
2.15.<br />
Svako dete/maloletnik treba da bude pod stalnim nadzorom roditelja ili nekog drugog odraslog<br />
lica.<br />
2.16.<br />
4. pravila sigurnosti za obezbeđivanje vatrenog oružja treba da se napišu i postave na vidnom<br />
mestu na poligonu:<br />
Pravilo # 1<br />
Tretiraj svo oružje kao da je napunjeno.<br />
Pravilo # 2<br />
Nikada ne upirajte cev oružja na nešto šta ne želite da uništite.<br />
Pravilo # 3<br />
Držite vaš prst pravo i van oroza.<br />
115
Pravilo # 4<br />
Budite apsolutno s igurni o vašoj meti i šta ima iza mete.<br />
2.17. Korišćenje štitnika za uši je obavezno tokom gađanja.<br />
2.18. Korišćenje štitnika za oči je obavezno tokom gađanja.<br />
2.19.<br />
Prisustvo životinja na poligonu nije dozvoljeno.<br />
2.20. Odeća<br />
i obuća koju nose strelci tokom gađanja ne treba da smetaju rad ruku ili da prouzrokuju<br />
nepotreban rizik.<br />
2.21. Posmatračima i pratiocima nije dozvoljeno da budu na liniji gađanja i imaju pristup samo na<br />
lokacijama<br />
koje su predviđene za posetioce.<br />
116
Poglavlje 2: Korišćen je poligona<br />
2.1 Uputstva<br />
za hitne slučajeve<br />
Hitne akcije<br />
1 Požar<br />
2 Incident<br />
tokom<br />
gađanja<br />
8. Odmah prekinite sa gađanjem<br />
9. Pozovite vatrogasce i kosovsku<br />
policiju ako<br />
dođe do određenog<br />
krivičnog<br />
dela<br />
<strong>10</strong>. Telefonom: mora da se navede<br />
lokacija<br />
11. Br:<br />
12.Upotrebite protivpožarni aparat:<br />
13. Uključujući i mapu lokacije<br />
14.Ukoliko nije moguće da se požar odmah<br />
ugasi, poligon mora da se evakuiše.<br />
7. Odmah prekinite sa gađanjem<br />
8. Pozovite službu hitne pomoći i kosovsku<br />
policiju<br />
2. Telefonom: mora da se navede lokacija<br />
9. Br:<br />
<strong>10</strong>. Upotrebite pribor za hitnu pomoć<br />
11. Obavestite odgovorno lice<br />
12. Niko ne sme da napusti poligon bez<br />
odobrenja kosovske policije.<br />
3 Katastrofa 6. Odmah prekinite sa gađanjem<br />
7. Pozovite službe za hitne pomoći<br />
8. Telefonom: mora da se navede lokacija<br />
9. Br:<br />
<strong>10</strong>. Evakuišite poligon<br />
117
118
2.2. Korišćenje oružja – uputstva za strelce<br />
2.2.1. Transport i pakovanje oružja:<br />
2.2.1.1. Svo oružje se transportuje u zatvorenim transportnim paketima i prazni se na poligonu.<br />
2.2.1.2. Nakon što stigne na poligon i radnik na recepciji ga odobri, oružje se skladišti u magacin ili<br />
u prtljažnik vozila strelca koji čeka početak gađanja. Kada se završi gađanje, prema oružju se<br />
ophodi na identičan način. Vlasnik je odgovoran za svoje oružje i ne sme biti ostavljeno na nekom<br />
mestu bez vlasnikovog nadgledanja...nemojte ostaviti oružje bez stalnog nadzora.<br />
2.2.1.3. Zabranjeno je unošenje oružja u kantini.<br />
2.2.1.4. Oružje se raspakuje na stolu za gađenje na mestu za gađanje na nalog službenika<br />
poligona kad niko nije između linije gađanja i linije mete.<br />
2.2.1.5. Prazno oružje se postavlja na sto a cev je uperena prema meti (bez okvira i otvorene<br />
navlake za pištolje i otvorenog cilindra za revolvere).<br />
2.2.1.6. Sigurnost oružja kontroliše službenik za liniju gađanja, i on ili ona može da odbije da se na<br />
tom poligonu gađa tim oružjem ako oružje nije sigurno.<br />
2.2.2. Punjenje oružja se obavlja na nalog službenika za liniju gađanja i nakon što strelac stavi štitnike za<br />
oči i uši.<br />
2.2.2.1. Strelcu je zabranjeno da se okrene u stranu tokom punjenja i stalno drži cev uperenu<br />
prema meti.<br />
2.2.2.2. Strelac drži oružje nakon punjenja i ne sme da ga stavi na sto dok se ne isprazni ili otvori<br />
navlaka ili postavi sigurnosni mehanizam.<br />
119
2.2.2.3. Strelac ne stavlja prst na obarač pre naredbe za početak gađanja kojeg daje službenik za<br />
liniju gađanja.<br />
2.2.3. Označavanje kraja<br />
gađanja:<br />
Strelci<br />
označavaju kraj gađanja<br />
izgovarajući glasno broj mesta gađanja i „KRAJ“.<br />
On<br />
ili ona će podići svoju slobodnu ruku u vis.<br />
On ili ona čeka nalog za pražnjenje od strane službenika za liniju gađanja.<br />
2.2.4. Pražnjenje oružja:<br />
a. za pištolje:<br />
Držite prst pravo i van obarača<br />
Izvadite okvir<br />
Povucite navlaku nazad<br />
Blokirajte navlaku<br />
Vizuelno proverite (i fizički sa vašim prstom) da li je ležište prazno. Izvadite metak ako<br />
ležište nije prazno....<br />
Proverite ležište.<br />
Ispraznite okvir.<br />
!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />
Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />
Čekajte nalog poligona za gađanje da idete napred i proverite rezultat na meti.<br />
b. za revolvere:<br />
Držite prst pravo i van obarača.<br />
Slobodnom rukom povucite oroz i postavite ga u blokirani položaj.<br />
Ispraznite revolver samo kada je oroz postavljen u prednji položaj (dvostruka radnja);<br />
zabranjeno je pražnjenje oružja kada je oroz u bojevom položaju (prosta radnja)<br />
Otvorite doboš<br />
Izvadite municiju.<br />
!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />
Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />
120
c. za puške:<br />
Držite prst pravo i van obarača.<br />
Ako puška ima okvir, izvadite okvir;<br />
Otvorite navlaku<br />
Blokirajte navlaku<br />
Proverite ležište<br />
!!! Cev je uvek uperena prema meti.<br />
Položite oružje i municiju na sto za gađanje.<br />
2.2.5. Uputstva za neposredne radnje za rešavanje kvara oružja:<br />
Cev oružja je uvek uperena prema meti.<br />
Ako oružje ne okine nakon povlačenja obarača (obarač je povučen), držite cev uperenu u<br />
pravcu mete 30 sekundi.<br />
Strelac treba da povuče pravo prst i van obarača i da glasno uzvikne „NEISPRAVNO“ i da<br />
sačeka instruktora poligona koji će dopustiti postupak pražnjenja.<br />
Ispraznite oružje i blokirajte navlaku.<br />
Proverite municiju i ako se metak nije zagrejao i nije ispalio, izvadite municiju i bacite u<br />
kutiju za municiju koja nije bezbedna prekoputa mesta za gađanje koja je obojena sa<br />
crvenom bojom i na njoj piše „municija koja nije bezbedna“.<br />
2.2.6. Zabranjen je izlaz sa linije gađanja<br />
2.2.7. Reakcija sigurnosnog aparata: (crveno rotaciono svetlo i zvuk)<br />
2.2.7.1. Linije gađanja su opremljene sa automatskom zaštitom linije gađanja koja aktivira<br />
crveno rotaciono svetlo i zvuk za svaku liniju gađanja kada se pređe linija gađanja bez<br />
naredbe službenika za liniju gađanja.<br />
2.2.7.2. Ovaj sigurnosni aparat se takođe može aktivirati iz dispečerskog centra kako bi<br />
označio prekid gađanja ili u hitnim slučajevima.<br />
2.2.7.3. Ako se aktivira sigurnosni aparat, svi strelci stoje na svojim mestima i odmah<br />
prekidaju sa gađanjem i čekaju naredbu službenika za liniju gađanja.<br />
121
2.2.8.<br />
2.2.9.<br />
Čišćenje oružja:<br />
Čišćenje oružja je dopušteno samo u zoni predviđenoj za čišćenje, ako je ima, ili se<br />
obavlja kod kuće.<br />
Čuvanje oružja:<br />
Strelac je odgovoran da ne dopusti neovlašćenim licima pristup njegovom ili njenom<br />
oružju.<br />
122
Poglavlje 3: Održavanje poligona<br />
3.1. Nakon svakog gađanja<br />
Nakon svakog gađanja, strelac skuplja prazne čaure i papirna pakovanja i iste baca<br />
u kontejnere<br />
za reciklažu metala na kraju linije za gađanje:<br />
Zeleni kontejner: za papirna<br />
pakovanja<br />
Žuti kontejner: za prazne čaure<br />
3.2. Dnevne dužnosti<br />
Prilikom otvaranja poligona, službenik za liniju gađanja će proveriti svu opremu: poligon...ako postoji<br />
neka šteta, oštećenje ili kvar poligona, štitnika za oči i uši, (ako pripadaju centru za gađanje)/ on ili ona<br />
će proveriti one koje pripadaju „klijentu“ pre gađanja. On ili ona će proveriti i potpisati dnevni registar<br />
ulaska za opremu poligona za streljaštvo. Svaka šteta, oštećenje ili kvar treba da se navede u dnevni<br />
registar ulaska.<br />
3.2.1. Na kraju dana službenik za liniju gađanja će proveriti da li su sakupljene sve prazne čaure,<br />
kao i da so drugi materijali otklonjeni sa linije gađanja.<br />
3.2.2. Na kraju dana mete se odlažu u prostoriji za mete.<br />
3.2.3. Na kraju dana službenik za liniju gađanja obezbeđuje da se municija koja nije bezbedna<br />
preda glavnom službeniku poligona koji će bezbedno uništiti municiju.<br />
3.3. Nedeljne dužnosti<br />
Sve linije gađanja nedeljno čiste radnici pod nadzorom glavnog službenika poligona, uključujući i<br />
pražnjenje kontejnera za reciklažu. Ovo održavanje se upisuje u delovodnik rada.<br />
123
Tokom nedeljnog održavanja, sva svetla se čiste od prašine.<br />
3.4.<br />
Mesečne dužnosti<br />
Mesečna provera poligona obuhvaća:<br />
9. Proveru funkcionisanja sigurnosnog aparata linije gađanja;<br />
<strong>10</strong>. Proveru hvataljka metkova;<br />
11. Proveru sistema<br />
za osvetljavanje<br />
u slučaju nužde;<br />
12.Proveru stanja protivpožarnih aparata;<br />
13. Proveru pribora prve pomoći;<br />
14. Proveru ulaznih i izlaznih puteva i vrata;<br />
15. Proveru funkcionisanja celokupne komunikacijske opreme;<br />
16. Proveru tačnosti telefonskih brojeve hitnih službi.<br />
Ovo održavanje se upisuje u delovodniku<br />
rada.<br />
Skupljač projektila treba da se očisti i isprazni od strane<br />
adekvatne kompanije koja je opremljena<br />
propisnom opremom (zaštita za zaposlene)...opremu za otklanjanje olova.<br />
3 .5. Godišnje dužnosti<br />
3.5.1. Jednom godišnje se vrši provera protivpožarnih aparata od strane poznate specijalizovane<br />
kompanije koja potvrđuje ili produžuje sertifikate.<br />
3.5.2. Ovi sertifikati se postavljaju u Priručnik<br />
za standardne postupke za poligone.<br />
124
Poglavlje 4: Tehnike gađanja<br />
Ovo poglavlje sadrži aktivnosti gađanja koje su dozvoljene na<br />
određenim linijama gađanja:<br />
Tehnike obuhvaćaju:<br />
Aktivnost<br />
Postupak sprovo đenje ove aktivnosti<br />
Dozvoljeno<br />
oružje<br />
Dozvoljenu municiju<br />
Korišćene mete<br />
Linija gađanja Broj ili naziv linije gađanja<br />
Broj bodova<br />
gađanja<br />
Dozvoljeno oružje<br />
Dozvoljena<br />
municij a<br />
Dozv oljene<br />
aktivnosti Korišć ene mete<br />
Uputstv o za<br />
gađanje<br />
Zabranje no je<br />
4. Gađanje u mete koje liče na osobe 5. Gađanje kada je sakrivena početna pozicija<br />
oružja<br />
6. Gađanje iz futrole.<br />
Gađanje nepristupačnih meta kao što su: flaše, životinje, metalne mete (osim ako je metalna meta<br />
propisna i pripada centru poligona za streljaštvo)<br />
125
126
Poglavlje 5: Organizovanje odgovornosti radnika poligona<br />
9.11. Organizaciona šema<br />
127
Odgovorno lice<br />
Glavni službenik poligona<br />
Službenik linije gađanja<br />
Instruktori<br />
Službenik dispečerskog centra<br />
Radnik na recepciji<br />
Službenik za prvu pomoć<br />
128
9.12. Odgovorno lice<br />
9.12.1. Je lice odgovorno za opšte funkcionisanje poligona;<br />
9.12.2. Je pravno odgovoran za poligon.<br />
9.13. Glavni službenik poligona<br />
9.13.1. Je odgovoran za opštu bezbednost poligona;<br />
9.13.2. Je hijerarhijski pretpostavljeni za službenike za liniju gađanja, instruktore, dispečerski centar,<br />
službenike za prvu pomoć i radnika na recepcije;<br />
9.13.3. Ima ovlašćenje da prekine svaku aktivnost gađanja na poligonu, po potrebi.<br />
9.14. Službenik za liniju gađanja<br />
9.14.1. Je odgovoran za opštu bezbednost sigurnosti određene linije za gađanje;<br />
9.14.2. Podnosi izveštaje glavnom službeniku poligona;<br />
9.14.3. Ima ovlašćenje da prekine gađanje na određenoj liniji za gađanje, po potrebi.<br />
9.15. Instruktori, ako ih ima<br />
9.15.1. Su odgovorni za opštu bezbednost određenih strelaca;<br />
9.15.2. Podnose izveštaje službeniku za liniju gađanja;<br />
9.15.3. Imaju ovlašćenje da prekinu gađanje određenog strelaca, po potrebi.<br />
129
9.16. Dispečerski centar<br />
9.16.1. Je odgovoran za komunikaciju između glavnog službenika poligona i njegovih potčinjenih;<br />
9. 16.2. Je odgovoran za sigurnosne poruke;<br />
9. 16.3. Je odgovoran za vođenje<br />
evidencijske knjige;<br />
9.16.4. Je odgovoran za otvaranje ulaznih vrata u zoni gađanja u zatvorenim poligonima.<br />
9.17. Službenik za prvu pomoć<br />
9.17.1. Je odgovoran za pružanje<br />
neposredne prve pomoći, po potrebi.<br />
9.17.2. Je odgovoran za evakuaciju u slučaju<br />
hitne lekarske intervencije.<br />
9.18. Recepcij a<br />
9.18.1. Je odgovorna za kontrolu pri ulazu i izlazu iz poligona;<br />
9.18.2. Je odgovorna za vođenje registra ulaska/izlaska;<br />
9.18.3. Izdaje strelcima kartice za gađanje.<br />
9.18.4. Kontroliše oružje i municiju pri ulasku/izlasku<br />
130
Poglavlje 6: Radno vreme poligona<br />
Ovo poglavlje sadrži radno vreme za:<br />
Poligon:<br />
Određenih linija za gađanje:<br />
Kantine:<br />
Poglavlje 7: Obrasci za evidencije<br />
12.1. Obrazac za evidentiranje ulaska i izlaska iz poligona.<br />
12.2. Obrazac za evidentiranje aktivnosti gađanja.<br />
12.3. Obrazac za municiju koja nije bezbedna.<br />
12.4. Evidencijska kartica strelca.<br />
131
Ime Prezim<br />
e<br />
2.1. Obrazac za evidentiranje ulaska i izlaska iz poligona<br />
Adresa<br />
:<br />
Naziv<br />
poligona<br />
Adresa:<br />
Datum: DD/MM/GGGG<br />
Vrsta<br />
lk.<br />
Br. lk. Br.<br />
dozvol<br />
e<br />
Kateg<br />
orija<br />
oružja<br />
Vrsta<br />
oružja<br />
Marka Model Kalibar Količin<br />
a<br />
unete<br />
munici<br />
je<br />
132<br />
Količin<br />
a<br />
munici<br />
je koja<br />
izlazi<br />
van<br />
Vreme<br />
ulaska<br />
Vreme<br />
izlaska<br />
Potpis:
Ime Prezim<br />
e<br />
12.5. Obrazac za evidentiranje gađanja i strelaca<br />
Adresa<br />
:<br />
Naziv poligona Službenik za liniju gađanja:<br />
Adresa:<br />
Linija gađanja Potpis službenika za liniju gađanja:<br />
Aktivnost<br />
Datum: DD/MM/GGGG<br />
Vrsta<br />
lk.<br />
Br. lk. Br.<br />
dozvol<br />
e<br />
Kateg<br />
orija<br />
oružja<br />
Vrsta<br />
oružja<br />
Marka Model Kalibar Količin<br />
a<br />
unete<br />
munici<br />
je<br />
133<br />
Količin<br />
a<br />
munici<br />
je koja<br />
izlazi<br />
van<br />
Vreme<br />
ulaska<br />
Vreme<br />
izlaska<br />
Potpis:
Ime Prezim<br />
e<br />
12.6. Obrazac za municiju koja nije bezbedna<br />
Adresa<br />
:<br />
Naziv poligona Službenik za liniju gađanja:<br />
Adresa:<br />
Linija gađanja Potpis službenika za liniju gađanja:<br />
Aktivnost<br />
Datum: DD/MM/GGGG<br />
Vrsta<br />
lk.<br />
Br. lk. Br.<br />
dozvol<br />
e<br />
Kateg<br />
orija<br />
oružja<br />
Vrsta<br />
oružja<br />
Marka Model Kalibar Količina<br />
municije<br />
koja nije<br />
bezbedn<br />
a<br />
134<br />
Razlog Potpis:
12.7. Evidencijska kartica strelca.<br />
Ime<br />
Prezime<br />
Broj dozvole<br />
Kategorija oružja<br />
Vrsta oružja<br />
Marka<br />
Model<br />
Kalibar<br />
Količina unete<br />
municije<br />
Kupljena municija<br />
Kupljena municija<br />
Kupljena municija<br />
Municija koja izlazi<br />
van<br />
Naziv poligona<br />
Adresa:<br />
Linija gađanja<br />
Aktivnost<br />
Datum: DD/MM/GGGG<br />
Aneksi:<br />
Poglavlje 1: Organizovanje poligona<br />
Ovo poglavlje obuhvaća sledeće tačke:<br />
j. Zonu gađanja i linije gađanja.<br />
k. Prijemnu zonu.<br />
l. Skladište.<br />
m. Recepciju.<br />
n. Dispečerski centar.<br />
o. Upravne zgrade.<br />
p.Dozvoljene zone za posetioce.<br />
q.Mesto ulaska na poligon i linije gađanja.<br />
r. Protivpožarni aparati.<br />
135
136
REPUBLIC OF KOSOVO<br />
MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />
Issuing Body:<br />
Form Number:<br />
Date:<br />
LICENSE FOR A CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />
The competent body approves hereby that the following company:<br />
Name of the<br />
Company<br />
Business Register<br />
Nr<br />
Type of License<br />
Hunting association<br />
Sport Shooting association<br />
Training Center<br />
Number of<br />
License<br />
Place of Address Street and Number<br />
Municipality<br />
Postal Code<br />
Is allowed to operate a civilian shooting range with the following specifications<br />
Category<br />
Range<br />
Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />
Outdoor Short Firearms<br />
Long Firearms<br />
Skeet/Trap/Clay<br />
137<br />
Attachment A
Indoor Short Firearms<br />
Long Firearms<br />
The competent body hereby allows informs the company in subject that<br />
this consent is only valid until (<strong>10</strong> years validity):<br />
Signature<br />
Name and Surname<br />
Issuing Authority<br />
138
REPUBLIC OF KOSOVO<br />
MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />
Name of the<br />
Company<br />
Name of the<br />
responsible<br />
person<br />
Business Register<br />
Nr<br />
Type of License<br />
Number of<br />
License<br />
Place of Address<br />
REQUEST FOR LICENSE FOR A CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />
Hunting association<br />
Sport Shooting association<br />
Training Center<br />
Street and Number<br />
Municipality<br />
Postal Code<br />
Request to operate a civilian shooting range with the following specifications<br />
Category<br />
Range<br />
Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />
Outdoor Short Firearms<br />
139<br />
Attachment B
Long Firearms<br />
Skeet/Trap/Clay<br />
Indoor Short Firearms<br />
Long Firearms<br />
Following documents have been delivered in annex to this document<br />
Documentation Responsible person<br />
Business Certificate<br />
Copy of license issued by competent body<br />
Certificate of the storage room<br />
Proof no criminal proceedings in progress<br />
Location sketch<br />
Number certified employees (PSC only)<br />
The requester confirms that he/she is bound to inspection for certification and recertification of the civilian shooting range.<br />
Signature<br />
Name and Surname<br />
Requester ( Responsible<br />
Person)<br />
Receiving Institution<br />
140
Together with this request the following amount<br />
of taxes were paid:<br />
EUROS<br />
141
REPUBLIC OF KOSOVO<br />
MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS<br />
Safety Certificate for civilian shooting range<br />
Issuing Body:<br />
Form Number:<br />
Date:<br />
SAFETY CERTIFICATE FOR CIVILIAN SHOOTING RANGE<br />
The competent body approves hereby that the following company:<br />
Name of the<br />
Company<br />
Name of the<br />
Responsible<br />
person<br />
Business Register<br />
Nr<br />
Type of License<br />
Number of<br />
License<br />
Place of Address<br />
Hunting association<br />
Sport Shooting association<br />
Training Center<br />
Street and Number<br />
Municipality<br />
142<br />
Attachment C
Shooting range<br />
location<br />
Postal Code<br />
And after the inspection implemented on (date):<br />
That the shooting range with the following specifications is declared safe<br />
Category<br />
Range<br />
Classification Category weapons allowed Calibres allowed<br />
Outdoor Short Firearms<br />
Long Firearms<br />
Skeet/Trap/Clay<br />
Indoor Short Firearms<br />
Long Firearms<br />
And that the following operations are allowed:<br />
Operations allowed<br />
Signature<br />
Name and Surname<br />
143
Together with this request the following amount<br />
of taxes were paid:<br />
Inspector Date<br />
EUROS<br />
144
19. Danger Area Definition<br />
Danger area templates for civil shooting range<br />
Attachment D<br />
The danger area for a range is defined as the dow<strong>nr</strong>ange area, forward and to each side of the firing point,<br />
that is designed, within the level of probability determined by current best practice, to contain bullets that pass<br />
over, or beyond, the backstop and/or sidewalls or berm. These include overshoots and bullets that ricochet off<br />
targets, the backstop, and other range surfaces (e.g. range floor).<br />
Danger area design does not take into account all shots deliberately fired in breach of the shooting discipline<br />
the range is designed for, or in breach of Range Standing Orders. Where there is evidence of such wild firing,<br />
then the place where this is evident must be included in the danger area, and/or the range features must be<br />
modified to capture projectiles resulting from wild firing, and/or specific management criteria must be<br />
introduced through range standing orders to prevent wild firing from occurring.<br />
20. Danger Area Templates and Danger Area Traces<br />
Danger area templates are drawings that represent the ground area designed to contain overshoot bullets<br />
and ricochets generated from a single shooter’s firing point (under conditions representative of normal range<br />
use). Each template must show the parameters (e.g. caliber and bullet design etc.) for which it was designed.<br />
Each ammunition or range danger area template should also show the air danger height.<br />
21. Danger Area Design Criteria<br />
Danger areas are designed to provide an area large enough to contain all projectiles fired on a range<br />
complex, within the level of probability determined by current best practice. The ‘danger area’ extends far<br />
145
enough to encompass the entire flight of a projectile without danger to any person, building, road or activity in<br />
that area.<br />
The dimensions and shape of the danger area(s) are produced using test data. Danger area design is<br />
dependent on a number of factors including the external ballistic characteristics of the ammunition; bullet<br />
design; range construction (site and design); the planned shooting activities (shooting discipline) and the cone<br />
of fire for that shooting activity. It is also dependent on the management of these activities (Range Standing<br />
Orders and range supervision).<br />
The development of a cone of fire (as opposed to acceptance of an existing cone of fire that may be<br />
considerably larger than necessary) provides much greater flexibility to the design, construction and use of<br />
ranges.<br />
22. Cone of Fire<br />
The cone of fire is intended to contain, in the vertical and horizontal planes, fired projectiles that are to be<br />
allowed for in range design. It includes an allowance for acceptable firearm deviation, which is represented by<br />
5 Standard Deviations and an additional margin for firearm deviation that is considered unacceptable. The<br />
allowance made within the cone of fire for unacceptable firearm deviation is not a scientific prediction but<br />
reflects a desire by the user to mitigate as much of the unacceptable deviation as is practicable.<br />
23. Acceptable Firearm Deviation<br />
Acceptable firearm deviation is one which has been identified, quantified and subsequently allowed for<br />
procedurally or through the design, construction or layout of a range. Such deviations can be considered<br />
tolerable within a risk assessment and result from:<br />
a. Firearm System Error. Firearm system error is the acceptable margin of deviation from the intended point of<br />
impact for shots competently fired through a zeroed small arms firearm. The deviation is caused by errors<br />
associated with the firer and the manufacturing tolerances associated with the firearm and ammunition.<br />
146
. Predicted Firing Error. Predicted firing error is the acceptable margin of deviation from the intended point of<br />
impact associated with competently fired shots with predictable yet unintentional aiming errors. Such error<br />
assumes a serviceable and correctly prepared small arms firearm, a satisfactory level of training and<br />
competence, and the application of range discipline.<br />
24. Unacceptable Firearm Deviation<br />
An unacceptable firearm deviation is one that is not allowed for in range design or firing<br />
procedures and may result in levels of hazard that are intolerable and which must be reduced to a level as low<br />
as is reasonable practicable. It is normally the result of a shot fired unintentionally or in contravention of range<br />
standing orders. Collectively, single shots fired with an unacceptable deviation are a small proportion of total<br />
shots fired.<br />
Unacceptable firearm deviation may result from:<br />
a. Misdirected Firing Error. Misdirected firing error is the deviation from the point of intended impact associated<br />
with competently fired yet misdirected shots.<br />
b. Random Firing Error. Random firing error results from single shots that are unintentionally fired with significant<br />
random deviation from the point of intended impact, but which are aligned about the general axis of the<br />
range by virtue of range discipline.<br />
c. Wild Firing Error. Wild firing error results from single shots that may be deliberately aimed or unintentionally<br />
fired in gross contravention of range discipline and which may impact anywhere inside the total energy area of<br />
the ammunition.<br />
147
25. Designing an Ammunition Danger Area Template<br />
The following is adopted as the standard for the design of an ammunition danger area template (deterministic<br />
method as opposed to probabilistic method):<br />
148
Line A – B. Line A – B is a straight line between the firearm and the target, which has been extended to reach<br />
the maximum length of the ammunition danger area template.<br />
The maximum length of the ammunition danger area template is either:<br />
a. The maximum possible range of the projectile.<br />
b. The maximum possible range of the projectile with a quadrant elevation imposed, so long as this range is not<br />
shorter than the maximum ricochet range (see Note 2).<br />
Line A – C. Line A – C is the cone of fire angle applied to Line A – B. Line A – C is the same length as Line A- B.<br />
The angle between Line A – B and Line A - C will vary depending on the cone of fire applied.<br />
Line A – D. Line A – D is the opening ricochet angle and, unless empirical data exists to the contrary, it is always<br />
to be at an angle of 30 degrees (530 mils) to Line A – C.<br />
Line C – E. Line C – E is the closing ricochet angle and, unless empirical data exists to the contrary, it is always to<br />
be at an angle of 45 degrees (800 mils) to Line A – C.<br />
Line E – D. Line E – D is the ricochet boundary. Line E – D is to be one eighth of the maximum ricochet range<br />
from, and parallel to, Line A – C for ground targets (see Note 3). Line E – D is to be one quarter of the maximum<br />
ricochet range from, and parallel to,<br />
Line A – C for hard targets (see Note 4).<br />
Notes:<br />
1. Completion of the Ammunition Danger Area Template. Lines A – C, B – C, A – D, C – E and D – E are mirrored<br />
to the right of Line A – B to complete the ammunition danger area template.<br />
2. Maximum Ricochet Range. Maximum ricochet range is the range corresponding to the angle of descent,<br />
which produces the critical angle if impact. For small arms ammunition, the critical angle of impact is<br />
considered to be 30degrees (530mils).<br />
149
3. Ground Target. Ground targets, which are also known as soft targets, are all surfaces that will deform or break<br />
up when impacted at low angle.<br />
4. Hard Target. Hard target refers to all material that possesses sufficient strength and surface hardness that<br />
suffer little or no deformity when impacted at low angle, in relation to a specific ammunition type.<br />
26. Applying Danger Area Templates<br />
As a start point a design plan, drawn-to-scale, is prepared for the range being developed or assessed. This<br />
includes the proposed firing points, firing areas, backstop(s), buildings and property boundaries.<br />
Danger area templates can then be applied to the design plan. They are applied to all the firing point(s),<br />
parallel to the direction of fire. Outside boundary lines are traced from the template onto the plan or map. The<br />
resulting danger area ‘trace’ defines the maximum boundary of the range danger area, with nothing in place<br />
to reduce or eliminate this.<br />
If an arc of fire (e.g. engaging divergent multiple targets from a single firing point) is planned, the danger area<br />
template is applied to all possible firing point-to-target combinations. The entire area that encloses the resulting<br />
danger area traces is the required danger area.<br />
If a firing area is being assessed, perhaps for the purposes of a field firing range – where a shooter moves<br />
forward or laterally a significant distance – the danger area template is applied to the outside edges of the<br />
firing area in the direction(s) of fire. The resulting danger area traces mark the boundaries of the danger area,<br />
with nothing in place to reduce or eliminate this.<br />
Range operators must beware the temptation of making the danger area ‘fit’ the land available to them,<br />
without any construction taking place to enable this.<br />
27. Ricochet Air Danger Heights<br />
Associated with outdoor ranges are safety considerations related to the height that ricochets will fly above the<br />
range. This ricochet Air Danger Heights (ADH) can be significant.<br />
150
The issue of ADHs becomes most relevant when ranges are located in proximity to airports, and for the<br />
reduction of a range danger area using vertical danger height dispensation.<br />
151
152<br />
Attachment E
153
154
155
This manual will be exposed up at a visible place<br />
together with:<br />
a. The copy of the valid license of the<br />
shooting range<br />
b. Plan of the shooting range facilities.<br />
c. List of emergency numbers and address<br />
of the nearest hospital/medical<br />
treatment point and the fastest route<br />
between this point and the shooting<br />
range.<br />
d. Copies of certificates of the range<br />
officers and or instructors<br />
156
3. Contents of a Range Standard Procedure manual( Minimum requirements)<br />
Chapter 1: <strong>Administrativ</strong>e provisions<br />
Chapter 2: Use of the shooting range<br />
Chapter 3: Maintenance of the shooting range<br />
Chapter 4: Shooting techniques<br />
Chapter 5: Organization of responsibilities of the employees of the shooting range<br />
Chapter 6: Operating Hours of the shooting range<br />
Chapter 7: Forms<br />
Attachments<br />
Certificates<br />
157
Chapter 1: <strong>Administrativ</strong>e provisions<br />
This range standards procedure manual regulates the procedures for all users of the shooting range no<br />
matter if they are shooters or visitors.<br />
3.1. Every shooter or visitor has to register at the reception point where an employee will keep evidence;<br />
provide information and allow or refuse access to the shooting range. The reception point will also<br />
provide information on the manual.<br />
3.2. Evidence of persons entering the shooting range will be kept in hard and soft copy for the sake of<br />
evidence in court and any questions.<br />
Evidence kept will be following:<br />
Licensed shooter Training shooter Visitor<br />
Name X X X<br />
Surname X X X<br />
Address X X X<br />
Date of Birth X X X<br />
Type of ID and ID<br />
Number<br />
X X X<br />
Permit Number X<br />
Weapon<br />
characteristics<br />
X<br />
Amount entering<br />
of ammunition<br />
X<br />
Amount leaving X<br />
of ammunition<br />
Name of<br />
X<br />
accompanying<br />
person or entity<br />
Type of X<br />
158
ammunition<br />
Hour entering X X X<br />
Hour leaving X X X<br />
Signature X X X<br />
3.3. The responsible person for the shooting range and the range officer can at all times ask shooters and<br />
visitors to legitimate themselves while on the shooting range. Shooters and visitors are obliged to<br />
provide full support to this control<br />
3.4. At the moment of entering the range, the employee at the reception point will issue an evidence<br />
card which states which weapon is entered and how much ammunition is provided, meaning<br />
brought by the shooter or sold to the shooter in the shooting range. This card will be shown to the fire<br />
line/range officer who will keep evidence on this card. This card will be returned to the reception<br />
point when leaving the range. This card will also be used for keeping evidence how many ammunition<br />
has been fired on a predetermined line. (Example see attachment 1).<br />
3.5. The organization is not to be held responsible for accidents that can happen nor for damage to<br />
personal property.<br />
3.6. The materials made available can only be used in line with the regulations concerning the allowed<br />
firing activities mentioned further in this manual.<br />
3.7. The shooter or visitor is bound to cover the costs of the damage he/she on purpose caused to the<br />
establishment.<br />
3.8. Shooters can only fire at predetermined firing line with the authorized licensed weapons and<br />
ammunition.<br />
3.9. Automatic firearms are not allowed to be brought to the shooting range.<br />
3.<strong>10</strong>. Weapons must always be in a properly maintained condition.<br />
159
3.11. The use of pre-loading weapons of whatever type is prohibited.<br />
3.12. The use of projectiles with hard steel core, light flares, tracers and ammunition containing mercury is<br />
prohibited.<br />
3.13. Alcohol consumption is forbidden in the establishment and the establishment reserves the right to<br />
refuse the access to every person under the influence of alcohol.<br />
3.14. It is forbidden to smoke in the firing zone.<br />
3.15. Any child/minor must be under parental or other adult constant guidance.<br />
3.16. The 4 safety rules of firearm safety must be written on a visible notice at the shooting range:<br />
Rule # 1<br />
Treat all guns as if they are loaded.<br />
Rule # 2<br />
Never let the muzzle of a gun point at anything you do not want to destroy.<br />
Rule # 3<br />
Keep your finger straight and off the trigger.<br />
Rule # 4<br />
160
Be absolutely sure<br />
of your target, and<br />
what is behind it.<br />
3.17. Use of hearing protection is mandatory during firing activities.<br />
3.18. Use of sight protection glasses is mandatory during firing activities.<br />
3.19. No animals are allowed on the shooting range.<br />
3.20. Clothing and shoes worn by the shooters during firing activities should not interfere or hamper proper<br />
firearms operation or cause any unnecessary danger.<br />
3.21. Spectators and accompanying persons are not allowed on the firing lines and have only access to<br />
predetermined locations for visitors.<br />
161
Chapter 2: Use of the shooting range<br />
2.1 Emergency drills<br />
EMERGENCY DRILLS<br />
1 FIRE<br />
2 SHOOTING INCIDENT<br />
15. End the shooting exercise immediately<br />
16. Phone the fire Brigade and Kosovo Police if a<br />
criminal act.<br />
17. Telephone: Location to be mentioned<br />
18. Nr:<br />
19. Use Fire extinguisher:<br />
20. Include Location map<br />
21. In case the fire cannot be extinguished<br />
immediately, the range has to be<br />
evacuated.<br />
1. End the shooting exercise immediately<br />
2. Phone the emergency service and the<br />
Kosovo Police<br />
3. Telephone: Location to be mentioned<br />
4. Nr:<br />
5. Use First aid kit<br />
6. Inform the responsible person<br />
7. Nobody is allowed to leave the shooting<br />
range until authorizations is given by the<br />
Kosovo police.<br />
162
3<br />
DISASTER<br />
9. End the shooting exercise immediately<br />
<strong>10</strong>. Phone the emergency service<br />
11. Telephone: Location to be mentioned<br />
12. Nr:<br />
13. Evacuate the shooting range<br />
163
2.2. Weapons use – Drill of the shooters<br />
2.2.1. Transport and packages for weapons:<br />
2.2.1.1. All weapons shall be transported in a by a lock closed transport package and shall be<br />
unloaded during transport from and to the shooting range.<br />
2.2.1.2. Once arrived on the shooting range and allowed at the reception point, these weapons<br />
will be stored in the storage room or in the trunk of the personal car of the shooter waiting to<br />
commence the firing activity. When the firing activity is finished the weapons will be treated in an<br />
identical way. The weapon is under the responsibility of the owner and mustn’t be left in any place<br />
without any care of the owner….don’t let the fire arm without a constant surveillance.<br />
2.2.1.3. It is prohibited to bring any weapon in the cafeteria.<br />
2.2.1.4. The weapon will be unpacked on the firing table at the firing point on command of the<br />
range officer when nobody is in between the firing line and the target line.<br />
2.2.1.5. The unloaded weapon will be laid down on the firing table with the barrel pointing in the<br />
direction of the target. (Without magazine and open slide for pistols, and cylinder open for the<br />
revolver).<br />
2.2.1.6. The weapons will be controlled on safety by the firing line officer and he/she can refuse this<br />
weapon to be fired at the range in case it is unsafe.<br />
2.2.2. Loading of the weapon will happen on command of the firing line officer and after the shooter has<br />
put on ear and eye protection.<br />
2.2.2.1. The shooter is prohibited to turn sideways during the loading exercise and shall keep the<br />
muzzle of the firearm constantly in direction of the target.<br />
164
2.2.2.2. The shooter will hold the weapon once it is loaded and will not put it down on the firing<br />
table until it is unloaded and the slide open or the safety on.<br />
2.2.2.3. The shooter shall not put its finger on the trigger before the command to commence fire<br />
has been given by the firing line officer.<br />
2.2.3. Marking the end of the firing activity:<br />
The shooters marks the end of the firing activity by shouting his firing point number and “END”.<br />
He/she will raise his/her free hand.<br />
He/she are waiting the unloading command of the firing line officer.<br />
2.2.4. Unloading of the firearms:<br />
a. for pistols:<br />
Keep your finger straight and off the trigger.<br />
Remove the magazine<br />
Pull back the slide<br />
Block the slide<br />
Check visually (and physically with your finger) if the chamber is empty. Remove the<br />
cartridge in case the chamber is not empty……<br />
Control the chamber.<br />
Empty the magazine.<br />
!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />
Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />
Wait the Shooting range order to go forward and check the result of the target.<br />
b. for revolvers:<br />
Keep your finger straight and off the trigger.!!!<br />
With the free hand pull back the hammer and pull this in the locked position.<br />
165
Unload the revolver only when this hammer is placed in forward position (double action);<br />
it is forbidden to unload the weapon when the hammer is in armed position (simple<br />
action)<br />
Open the drum<br />
Remove the ammunition.<br />
!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />
Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />
c. For rifles:<br />
Keep your finger straight and off the trigger.!!!<br />
In case the rifle has a magazine, remove the magazine;<br />
Open the slide<br />
Lock the slide<br />
Check the chamber<br />
!!! The barrel points always in the direction of the target.<br />
Put down the weapon and the ammunition on the firing table.<br />
2.2.5. Immediate action drills for solving malfunctioning of the firearm:<br />
The muzzle of the weapon barrel points always in the direction of the target.<br />
In case, the weapon does not fire after a pull on the trigger(the trigger was pulled), keep<br />
the barrel 30 sec in the direction of the target.<br />
The shooter must remove finger straight and off the trigger and shout loudly<br />
“MALFUNCTION” and wait the shooting range instructor who will allow him to do the<br />
unloading procedure.<br />
Unload the weapon and lock the slide<br />
Check the ammunition and in case the cartridge case has been hot and did not fire,<br />
remove the ammunition and thrown it into the unsafe ammunition case in front of the<br />
firing point painted in red and signed with unsafe ammunition.<br />
166
2.2.6. Coming out of the firing line is prohibited<br />
2.2.7. Reaction on the safety apparatus: (Red rotating light and sound)<br />
2.2.7.1. The firing lines are equipped with an automatic firing line protection which activates<br />
the red rotating light and a sound for every firing line when the firing line is crossed without<br />
command of the firing line officer.<br />
2.2.7.2. This safety apparatus can also be set off by the dispatch center to indicate the<br />
ceasing of the firing activities or in case of an emergency.<br />
2.2.7.3. In case the safety apparatus is activated, all shooters stay in place and stop firing<br />
immediately and wait commands from the firing line officer.<br />
2.2.8. Cleaning of firearms:<br />
Cleaning of firearms is only allowed in predetermined cleaning area when available or will<br />
happen at home.<br />
2.2.9. Safe guarding of the firearm:<br />
The shooter is responsible that no access is allowed to his/her firearm to unauthorized<br />
persons.<br />
167
Chapter 3: Maintenance of the shooting range<br />
3.1. After every firing activity<br />
At the end of every firing activity the shooter will collect the empty cartridges and packages and<br />
throw them into the metal recycling containers at the end of the firing line:<br />
Green: packages<br />
Yellow: empty cartridges<br />
3.2. Daily<br />
At the opening of the range, the firing line officer will check all the equipments: range…if any<br />
damage, destruction or malfunction of the shooting range, eyes and ears protection..;(if they belong the<br />
shooting center)/or he/she will check the ones which belong to the “client” before shooting. He/she will<br />
check and sign the daily log book regarding the shooting range equipment. Every damage, destruction,<br />
malfunction should be mentioned in the daily log book.<br />
3.2.1. At the end of the day the firing line officer will control that all empty cartridges have been<br />
collected, as well as all other materials have been removed from the firing line.<br />
3.3. Weekly<br />
3.2.2. At the end of the day the targets will be placed in the target room.<br />
3.2.3. At the end of the day the firing line officer makes sure that the unsafe ammunition is brought<br />
to the master range officer who will safely destroy this ammunition.<br />
All firing lines will be cleaned by the employees on a weekly basis under supervision of the master<br />
range officer, including emptying of the recycling containers. This maintenance will be evidenced<br />
in the operation file.<br />
During this weekly maintenance all lightning will be made free of dust.<br />
168
3.4. Monthly<br />
The monthly control of the shooting range includes the following:<br />
17. Control of the well functioning of the safety apparatus of the firing lines;<br />
18. Control of the bullet catchers;<br />
19. Control of the emergency lightning;<br />
20. Control of the status of the fire extinguishers;<br />
21. Control of the first aid kit;<br />
22. Control of the access/exit ways/doors;<br />
23. Control of the well functioning of all communication equipment;<br />
24. Control of the accuracy of the emergency numbers.<br />
This maintenance will be listed in the operation file.<br />
The bullet catchers must be cleaned and unload by an appropriate company equipped with an<br />
appropriate equipment (protection for the employees)…special equipments designed for remove the<br />
lead<br />
3.5. Yearly<br />
3.5.1. Once a year the fire extinguishers will be controlled by a recognized specialist firm and the<br />
certificates will be confirmed or renewed.<br />
3.5.2. This certificates will be placed in the Range standard procedure manual.<br />
169
Chapter 4: Shooting techniques<br />
This chapter will contain the firing activities allowed at a certain firing line:<br />
It will include:<br />
the activity<br />
The procedure of implementing this activity<br />
The weapons allowed<br />
The ammunition allowed<br />
The targets used<br />
Firing line Nr or name of firing line<br />
Number of firing<br />
points<br />
Weapons allowed<br />
Ammunition<br />
allowed<br />
Activities allowed<br />
Targets used<br />
Shooting drills<br />
Prohibited<br />
7. Shooting on targets which resemble persons<br />
8. Shooting where the initial position of the<br />
weapons is concealed<br />
9. Shooting pulling from as holster.<br />
Shooting on no appropriate target like: bottle, animal, shoes, metal target (unless it is appropriate<br />
metallic target which belong to the shooting range center)<br />
170
Chapter 5: Organization of responsibilities of the employees of the shooting range<br />
13.2. Organigram<br />
171
172
13.3. Responsible person<br />
13.3.2. Is responsible person for the overall functioning of the shooting range;<br />
13.3.3. Is legally responsible for the shooting range.<br />
13.4. Master range officer<br />
13.4.2. Is responsible for the overall safety of the shooting range;<br />
13.4.3. Is the hierarchical authority for the firing line officers, coaches, dispatch center, first aid officer and<br />
the reception point officer;<br />
13.4.4. Has the authority to stop all firing activities in the shooting range when necessary.<br />
13.5. Firing line officer(s)<br />
13.5.2. Is responsible for the overall safety of a specific firing line;<br />
13.5.3. Reports to the Master range officer;<br />
13.5.4. Has the authority to stop the firing activities in a specific firing line when necessary.<br />
13.6. Coaches if available<br />
13.6.2. Is responsible for the overall safety of a specific shooter;<br />
13.6.3. Reports to the Firing line officer;<br />
13.6.4. Has the authority to stop the firing activities by a specific shooter when necessary.<br />
173
13.7. Dispatch center<br />
13.7.2. Is responsible for the communication between the master range officer and subordinates;<br />
13.7.3. Is responsible for the safety messages;<br />
13.7.4. Is responsible for the maintaining of the shooting evidence book;<br />
13.7.5. Is responsible for the opening of the access doors to the firing zone in indoor shooting ranges.<br />
13.8. First aid officer<br />
13.8.2. Is responsible for the immediate first aid when necessary.<br />
13.8.3. Is responsible for the evacuation procedure for medical emergencies.<br />
13.9. Reception point<br />
13.9.2. Is responsible for access and exit control at the shooting range;<br />
13.9.3. Is responsible for maintaining the access/exit book;<br />
13.9.4. Issues the firing cards to shooters.<br />
13.9.5. Control the incoming/outgoing weapons and ammunition.<br />
174
13.<strong>10</strong>.<br />
Chapter 6: Operating Hours of the shooting range<br />
This chapter will contain the operating hours of the<br />
Shooting range:<br />
Specific firing line:<br />
Cafeteria:<br />
Chapter 7: Evidencing forms<br />
7.1. Form for evidencing access and leaving the shooting range<br />
7.2. Form for evidencing firing activities<br />
7.3. Form for unsafe ammunition<br />
7.4. Shooter evidence card<br />
175
21.1. Form for evidencing access and leaving the shooting range<br />
Name Surname Address Type<br />
ID<br />
Name of shooting Range<br />
Address<br />
Date: DD/MM/YYYY<br />
Nr ID Nr<br />
Permit<br />
Cat<br />
weapon<br />
Type<br />
weapon<br />
176<br />
Brand Model Caliber Amount<br />
of<br />
Ammo<br />
entering<br />
Amount<br />
of<br />
Ammo<br />
leaving<br />
Hour<br />
entering<br />
Hour<br />
leaving<br />
Signature
7.5. Form of evidencing firing activities and shooters<br />
Name Surname Address Type<br />
ID<br />
Name of shooting Range Firing line officer:<br />
Address<br />
Firing line Firing line officer signature:<br />
Activity<br />
Date: DD/MM/YYYY<br />
Nr ID Nr<br />
Permit<br />
Cat<br />
weapon<br />
Type<br />
weapon<br />
177<br />
Brand Model Caliber Amount<br />
of<br />
Ammo<br />
entering<br />
Amount<br />
of<br />
Ammo<br />
leaving<br />
Hour<br />
entering<br />
Hour<br />
leaving<br />
Signature
7.6. Form of unsafe ammunition<br />
Name Surname Address Type<br />
ID<br />
Name of shooting Range Firing line officer:<br />
Address<br />
Firing line Firing line officer signature:<br />
Activity<br />
Date: DD/MM/YYYY<br />
Nr ID Nr<br />
Permit<br />
Cat<br />
weapon<br />
Type<br />
weapon<br />
Brand Model Caliber Amount of<br />
Unsafe<br />
ammunition<br />
178<br />
Reason Signature
7.7. Shooter evidence card.<br />
Name<br />
Surname<br />
Permit Nr<br />
Cat weapon<br />
Type weapon<br />
Brand<br />
Model<br />
Caliber<br />
Amount of ammo<br />
entered<br />
Ammo bought<br />
Ammo bought<br />
Ammo bought<br />
Ammo leaving<br />
Name of shooting Range<br />
Address<br />
Firing line<br />
Activity<br />
Date: DD/MM/YYYY<br />
Attachments:<br />
Chapter 1: Organization of the Shooting range<br />
This chapter will include the following items:<br />
s. Firing zone and fire lines<br />
t. Waiting zone<br />
u. Storage room<br />
v. Reception desk<br />
w. Dispatch center<br />
x. <strong>Administrativ</strong>e buildings<br />
y. Zones allowed for visitors<br />
z. Access points to shooting range and firing<br />
lines<br />
aa. Fire extinguishers<br />
179