ﻔﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪي ﮔﺎوﻫﺎي ﻫﻠﺸﺘﺎﯾﻦ اﯾﺮان ﺑﺮآورد اﺟﺰاي وارﯾﺎﻧﺲ - دانشگاه تهران

برآورد اجزاي واریانس صفات تولیدي گاوهاي هلشتاین ایران
محمد رزم کبیر،‏ محمد مرادي شهربابک،‏ عباس پاکدل،‏ اردشیر نجاتی جوارمی
گروه علوم دامی،‏ دانشکده علوم و مهندسی کشاورزي،‏ دانشگاه تهران
چکیده:‏
صفات تولیدي از مهمترین صفات در برنامه هاي اصلاح نژاد گاو شیري هستند.‏ در این تحقیق به منظور برآورد مؤلفه هاي
واریانس و کوواریانس صفات تولیدي گاوهاي هلشتاین،‏ از داده هاي جمع آوري شده توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور
استفاده شد.‏ اطلاعات مورد استفاده شامل رکوردهاي
305
1857
گله طی سال هاي
1388 تا 1368
روز صفات تولید شیر،‏ مقدار چربی و مقدار پروتئین مربوط به
بود.‏ پارمترهاي ژنتیکی با استفاده از مدل چند صفتی و به روش حداکثر
درستنمایی محدود شده برآورد شد.‏ وراثت پذیري صفات تولید شیر،‏ مقدار چربی و مقدار پروتئین به ترتیب برابر
،0/255
0/212 و 0/191
چربی و پروتئین
برآورد شد.‏ در این پژوهش همبستگی هاي ژنتیکی صفات شیر و چربی 0/67، شیر و پروتئین
0/90
0/77
و
برآورد شد.‏ همبستگی ژنتیکی مثبت و بالاي موجود در بین این صفات بیانگر این است که انتخاب
بر مبناي تولید شیر،‏ منجر به بهبود ژنتیکی و پاسخ همبسته مطلوب در صفات چربی و پروتئین می شود.‏
واژه هاي کلیدي:‏ گاو هلشتاین،‏ پارامترهاي ژنتیکی و صفات تولیدي
مقدمه
اصلاحنژاد گاو شیري در کشور با شروع گاوداري صنعتی از طریق وارد کردن مواد ژنتیکی،‏ رکوردگیري و ثبت
مشخصات،‏ آزمون نتاج و تهیه و توزیع اسپرمهاي ایرانی و خارجی آغاز شده است.‏ صفات شیر،‏ چربی و پروتئین از
مهمترین صفات در شاخص انتخاب گاوهاي شیري هستند.‏ این صفات به دلیل امکان بهبود ژنتیکی و ارزش اقتصادي بالا
مورد توجه متخصصین اصلاح دام می باشند.‏ مؤلفه هاي واریانس و کوواریانس مبناي برآورد وراثت پذیري،‏ تکرارپذیري
و همبستگی هاي ژنتیکی،‏ محیطی و فنوتیپی میان صفات هستند.‏ بر این اساس برآورد مؤلفه هاي واریانس و کوواریانس
براي طراحی برنامه هاي مناسب اصلاحی،‏ پیش بینی ارزش هاي اصلاحی حیوانات و محاسبه پیشرفت ژنتیکی ضروري
می باشد ‏(تامپسون
.(1996
هلشتاین ایران با مدل چند صفتی بود.‏
هدف از این پژوهش برآورد مؤلفه هاي واریانس و کوواریانس صفات تولیدي گاوهاي
مواد و روش ها
در این پژوهش از داده هاي جمع آوري شده توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور استفاده شد.‏ اطلاعات مورد استفاده شامل
رکوردهاي دوره اول شیردهی صفات تولیدي و اطلاعات ثبت شده شجره مربوط به سال هاي
ویرایش اطلاعات،‏ رکوردهاي صفات تولید شیر،‏ مقدار چربی و مقدار پروتئین مربوط به
1388 تا 1368
265920
راس گاو واقع در
بود.‏ پس از
1857
گله مورد استفاده قرار گرفت.‏ برآورد مؤلفه هاي واریانس و کوواریانس به روش حداکثر درست نمایی محدود شده و با
استفاده از نرم افزار DMU ‏(مادسن و یانسن
(2007
انجام شد.‏ مدل مورد استفاده در این پژوهش به صورت زیر بود:‏
y = µ + hys + age + a + e
The 4 th Congress on Animal Science – September 2010
2756

hys
که در این معادله
فصل،‏
y
مشاهدات مربوط به صفات شیر،‏ چربی و پروتئین،‏
µ
میانگین جمعیت،‏
اثر ثابت گله-‏ سال-‏
age
اثر ثابت سن در زمان زایش اول بر حسب ماه،‏
a
اثر تصادفی ژنتیکی افزایشی
e حیوانات و
باقیمانده است.‏
اثر تصادفی
نتایج و بحث
نتایج مربوط به واریانس و کوواریانس هاي ژنتیکی،‏ محیطی و فنوتیپی صفات تولیدي در جداول
در این تحقیق وراثت پذیري براي تولید شیر
2 و 1
25/5
درصد،‏ براي مقدار چربی
19/1
ارائه شده است.‏
درصد و براي مقدار پروتئین
21/2
درصد برآورد شد.‏ بیشترین وراثت پذیري مربوط به شیر،‏ کمترین مقدار مربوط به چربی و وراثت پذیري پروتئین حد
واسط شیر و چربی بود.‏
مرادي شهربابک
روز به ترتیب
پور یونسی
(1380)
وراثت پذیري صفات تولید شیر و چربی گاوهاي هلشتاین ایران را با استفاده از داده هاي
305
0/21 و 0/22
و با استفاده از داده هاي روزآزمون به ترتیب
0/26 و 0/22
(1386)
با مطالعه بر روي گاوهاي هلشتاین ایران وراثت پذیري صفات شیر و چربی
گزارش نمود.‏ فرهنگ فر و نعیمی
305
0/23 و 0/31
گزارش نمودند.‏ آیت اللهی مهرجردي
چربی ‎305‎روز را به ترتیب
(1381)
0/17 و 0/24
برآورد کرد.‏ عبداالله و مک دانییل
درستنمایی محدود شده وراثت پذیري مقدار شیر و مقدار چربی را به ترتیب
روز را به ترتیب
با استفاده از مدل چند صفتی وراثت پذیري تولید شیر و
(2000)
و 0/25
با استفاده از الگوریتم حداکثر
0/28
(2004)
گزارش نمودند.‏ ولر و ازرا
با استفاده از مدل چند صفتی و رکوردهاي دورة اول شیردهی،‏ میزان وراثت پذیري را براي صفت شیر
براي مقدار چربی
،0/39
0/42
و براي مقدار پروتئین
0/34
دامنۀ نتایج گزارش شده توسط سایر محققین قرار دارد.‏
برآورد کردند.‏ به طور کلی،‏ برآوردهاي حاصل از این پژوهش در
1- جدول
کوواریانس هاي ژنتیکی،‏ محیطی و فنوتیپی براي صفات تولیدي
کوواریانس
صفات تولیدي
محیطی
ژنتیکی
شیر و چربی
شیر و پروتئین
چربی و پروتئین
فنوتیپی
27654/09
32070/92
796/48
22061/22
5592/86
24748/04
7322/88
630/85
165/63
2- جدول
صفات تولیدي
تولید شیر
مقدار چربی
مقدار پروتئین
وراثت پذیري و اجزاء واریانس صفات شیر،‏ چربی و پروتئین
وراثت پذیري ‏(خطاي
واریانس ‏(مجذور کیلوگرم)‏
ژنتیکی ( معیار
محیطی
فنوتیپی
0/255 (0/005) 1232328/82 917587/22 314741/59
0/191 (0/005) 1156/18 935/14 221/04
0/212 (0/006) 970/37 763/73 206/63
The 4 th Congress on Animal Science – September 2010
2757

جدول 3-
همبستگی هاي ژنتیکی،‏ محیطی و فنوتیپی ‏(خطاي استاندارد)‏ در گاوهاي هلشتاین ایران
همبستگی
صفات تولیدي
محیطی
ژنتیکی
شیر و چربی
شیر و پروتئین
چربی و پروتئین
فنوتیپی
0/73 (0/005)
0/92 (0/005)
0/75 (0/005)
0/75 (0/002)
0/67 (0/010)
0/93 (0/001)
0/90 (0/003)
0/74 (0/002)
0/77 (0/009)
0/77
در این پژوهش همبستگی ژنتیکی تولید شیر و چربی 0/67، شیر و پروتئین 0/90
‏(جدول
آیت اللهی مهرجردي
و چربی و پروتئین
برآورد شد
همبستگی ژنتیکی و فنوتیپی صفات شیر و چربی گاوهاي هلشتاین ایران را به
(1999)
(1381)
0/81
.(3
و ترتیب 0/80
برآورد کرد.‏ رومن و همکاران
ژنتیکی مقدار شیر تولیدي و مقدار چربی را
با تحقیق بر روي گاوهاي جرسی دانشگاه فلوریدا همبستگی
و همبستگی ژنتیکی مقدار شیر و مقدار پروتئین را 0/90
گزارش
0/38
کردند.‏ عبداالله و مک دانییل (2000)
شمالی را
گزارش کردند.‏
همبستگی ژنتیکی مقدار شیر تصحیح شده و مقدار چربی گاوهاي ایالت کارولیناي
صفات مقدار چربی و مقدار پروتئین تابعی از صفت مقدار شیر هستند و همبستگی ژنتیکی مطلوبی میان این صفات وجود
دارد.‏ همبستگی مثبت و بالاي موجود در بین این صفات بیانگر این واقعیت است که انتخاب بر مبناي تولید شیر،‏ منجر به
بهبود ژنتیکی و پاسخ همبسته مطلوب در صفات چربی و پروتئین می شود.‏
0/97
سپاسگزاري
از مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور جهت تامین داده هاي مورد نیاز این پژوهش صمیمانه تشکر می شود.‏
Estimation of variance components for production traits in Holstein cattle of Iran
M. Razmkabir, M. Moradi-Shahrbabak, A. Pakdel and A. Nejati-Javaremi.
Department of Animal Sciences, University of Tehran, Karaj, Iran.
Abstract
Production traits are the most important traits in the breeding programs of dairy cattle. In order to estimate
variance components of production traits, first lactation data of Holstein cattle were obtained from Animal
Breeding Center. The data included 305-Day adjusted yields for milk, fat and protein of 1857 herds collected
from 1989 to 2009. Genetic parameters were estimated by the multiple-trait animal model, using restricted
maximum likelihood method. Estimates of heritability for milk, fat and protein yields were 0.255, 0.191 and
0.212, respectively. Genetic correlations between production traits were 0.67 for fat and milk yields, 0.90 for
milk and protein yields and 0.77 for fat and protein yields. Positive and high genetic correlations among yield
traits confirmed that selection for milk yield would be effective for increasing fat and protein yields.
Key words: Holstein Cattle, Genetic Parameters, Production Traits
The 4 th Congress on Animal Science – September 2010
2758

. 1381
منابع
آیت اللهی مهرجردي،‏ ا.‏
پایان نامه کارشناسی ارشد،‏ دانشکدة کشاورزي.‏ دانشگاه تهران.‏
فرهنگ فر،‏ ه.‏ و نعیمی پور یونسی،‏ ح.‏
بررسی کاهش تعداد دفعات رکوردگیري و نمونه برداري شیر در گاوهاي هلشتاین.‏
برآورد پارامترهاي فنوتیپی و ژنتیکی صفات تولید و تولید مثل در نژاد
440. – 431
.1386
گاو هلشتاین ایران.‏ مجله علوم و فنون کشاورزي و منابع طبیعی.‏ سال یازدهم،‏ شماره اول،‏ صفحات
مرادي شهربابک،‏ م.‏
تخمین اجزاء واریانس صفات تولیدي گاوهاي هلشتاین با استفاده از رکوردهاي روزانه.‏
5. – 1
. 1380
مجموعه مقالات اولین سمینار ژنتیک و اصلاح نژاد دام طیور و آبزیان کشور،‏ کرج.‏ صفحات
4- Abdallah J. M. & McDaniel B.T. (2000). Genetic parameters and trends of milk, fat, days open,
and body weight after calving in North Carolina experimental herds. Journal of Dairy Science.
83:1364-1370.
5- Animal Breeding Center of Iran. (2009). Annual Report. from http://www.abc.org.ir/
6- Madsen, P. and Jensen, J. (2007) A user’s guide to DMU. University of Aarhus, DJF, Research
Centre Foulum, Denmark.
7- Roman R. M., Wilcox C. J. & littell R. C. (1999). Genetic trend for milk yield of Jerseys and
correlated changes in productive and reproductive performance. Journal of Dairy Science.
82:196-204.
8- Thompson, R. 1996. Design of experiments to estimate genetic parameters within population. In:
Evolution and Animal Breeding. W. G. Hill and T. F. C. Mackay. CAB International. 169-174.
9- Weller J. I. & Ezra E. (2004). Genetic analysis of the Israeli Holstein dairy cattle population for
production and nonproduction traits with a multitrait animal model. Journal of Dairy Science.
87:1519-1527.
-1
-2
-3
The 4 th Congress on Animal Science – September 2010
2759