You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
An Stair Mórthimpeall Orm 6<br />
7. FUINNEAMH AGUS CUMHACHT ANUAS TRÍD NA HAOISEANNA<br />
LEABHAR AN PHÁISTE: LTH. 32 – 37; BILEOG OIBRE 10<br />
Snáithe: Leanúnachas agus athrú thar thréimhse ama<br />
Snáithaonad: Fuinneamh agus cumhacht<br />
Tuiscint a thabhairt do na daltaí ar na hathruithe atá tagtha ar fhuinneamh agus ar<br />
chumhacht thar na blianta, ag léiriú nithe ba chúis le hathrú nó a chuir bac air agus<br />
tagairt a dhéanamh d’amlíne cuí.<br />
Stór focal<br />
fuinneamh: energy<br />
cumhacht: power<br />
innill: machines<br />
ag soláthar fuinnimh: providing energy<br />
fuinneamh agus cumhacht na colainne:<br />
human force & energy<br />
airíonn tú: you feel<br />
an cine daonna: the human race<br />
plandaí ársa: ancient plants<br />
breoslaí iontaise: fossil fuels<br />
spásárthach: space vessel<br />
painéil ghréine: solar panels<br />
grianchealla: solar cells<br />
silicón: silicon<br />
gathanna na gréine: sun rays<br />
foinse cumhachta: source of power<br />
dromchla an domhain: the earth’s<br />
surface<br />
muileann gaoithe: windmill<br />
ceansaíodh: it was harnessed<br />
ag meilt an ghráin: grinding the wheat<br />
uisce a thaoscadh: to pump water<br />
tuirbíní: turbines<br />
dearadh tuirbíní: turbines were designed<br />
lanna: blades<br />
rothaí uisce: waterwheels<br />
dearadh cothrománach: horizontal<br />
design<br />
an roth liáin: the paddle wheel<br />
cothrománach: level<br />
an fhearsaid: the spindle<br />
rothaí uisce ingearacha: vertical<br />
waterwheels<br />
giaranna: gears<br />
cumhacht hidrileictreach: hydroelectric<br />
power<br />
damba: dam<br />
iarsmaí: remains<br />
na horgánaigh: organisms<br />
slabhra fuinnimh: energy chain<br />
gal: steam<br />
caidéal: pump<br />
an loine: the piston<br />
inneall gaile: steam engine<br />
innill ghluaiste: locomotives<br />
innill ghaile chónaitheacha: stationary<br />
steam engines<br />
innealra: machinery<br />
téitheoir tumtha: immersion heater<br />
stáisiún cumhachta: power station<br />
cumhacht núicléach: nuclear power<br />
adaimh a scoilteadh: to split atoms<br />
fuinneamh in-athnuaite: renewable<br />
energy<br />
fuinneamh neamh-inathnuaite: nonrenewable<br />
forms of energy<br />
an soláthar ola: the oil supply<br />
ídithe: expired/used up<br />
An Chomhairle um Oideachas Gaeltachta & Gaelscolaíochta
An Stair Mórthimpeall Orm 6<br />
Fuinneamh agus Cumhacht anuas tríd an hAoiseanna Bileog Oibre 10<br />
Crosfhocal<br />
1 2 3 4<br />
6 7<br />
5<br />
8 9<br />
10<br />
11 12<br />
13<br />
Trasna<br />
1. Úsáideadh iad seo fadó chun grán a mheilt (6,7)<br />
6. Slisíní bídeacha sileacóin atá clúdaithe le ceimiceáin (12)<br />
8. Úsáideadh in Éirinn í, ó 1958 i leith, chun leictreachas a ghiniúint (4)<br />
10. Foinse neamh-inathnuaite fuinnimh (3)<br />
12. Foinse neamh-inathnuaite fuinnimh eile (3)<br />
13. Tógadh an chéad stáisiún cumhachta núicléach san áit seo (10)<br />
Síos<br />
2. Foinse in-athnuaite cumhachta (5)<br />
3. Tá lanna iontu seo chun cumhacht na gaoithe a cheansú (8)<br />
4. Osclaíodh an chéad stáisiún cumhachta hidrileictreach in Éirinn san áit seo<br />
(3, 2, 6)<br />
5. Foinse in-athnuaite cumhachta eile (5)<br />
7. Tagann solas agus teas díreach uaithi (2, 6)<br />
9. Úsáideadh iad seo fadó chun uisce a thaoscadh as mianaigh ghuail (7)<br />
11. Foinse neamh-inathnuaite fuinnimh eile (4)<br />
An Chomhairle um Oideachas Gaeltachta & Gaelscolaíochta
An Stair Mórthimpeall Orm 6<br />
Fuinneamh agus Cumhacht anuas tríd an hAoiseanna Bileog Oibre 10<br />
Freagraí don mhúinteoir<br />
Crosfhocal<br />
1m 2u i l 3t e g 4a o i t h e<br />
i u r<br />
s i d 5g<br />
c 6g r i a n c h e 7a l l a<br />
e b a n o<br />
í c g t<br />
8m ó i n r 9c h h<br />
í 10o l a r<br />
i i i<br />
11g 12g á s d a<br />
u e é n<br />
a<br />
i<br />
13s e l l a f i e l d<br />
Trasna<br />
6. Úsáideadh iad seo fadó chun grán a mheilt (6,7)<br />
8. Slisíní bídeacha sileacóin atá clúdaithe le ceimiceáin (12)<br />
10. Úsáideadh in Éirinn í, ó 1958 i leith, chun leictreachas a ghiniúint (4)<br />
11. Foinse neamh-inathnuaite fuinnimh (3)<br />
14. Foinse neamh-inathnuaite fuinnimh eile (3)<br />
15. Tógadh an chéad stáisiún cumhachta núicléach san áit seo (10)<br />
Síos<br />
7. Foinse in-athnuaite cumhachta (5)<br />
8. Tá lanna iontu seo chun cumhacht na gaoithe a cheansú (8)<br />
9. Osclaíodh an chéad stáisiún cumhachta hidrileictreach in Éirinn san áit seo<br />
(3, 2, 6)<br />
10. Foinse in-athnuaite cumhachta eile (5)<br />
9. Tagann solas agus teas díreach uaithi (2, 6)<br />
11. Úsáideadh iad seo fadó chun uisce a thaoscadh as mianaigh ghuail (7)<br />
11. Foinse neamh-inathnuaite fuinnimh eile (4)<br />
An Chomhairle um Oideachas Gaeltachta & Gaelscolaíochta
Change language