You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NIOCLAs TCISiN<br />
,. /' /' ...-;<br />
NI ga ach cupla nota a chloisint<br />
on nguth brea', ceolmhar san le go<br />
mbeadh fhios agat ce ta ag canadh. Ce<br />
eile , ach Nioclas T6ibin, sar-amhrinaf<br />
an tsean-nais! Is ar amhrain mar "Sliabh<br />
na mBan agus "Ar Eirinn nf 'neosfainn<br />
ce hi" , is m6 ata aithne ar Nioclas faid<br />
agus leithead na hEireann.<br />
Ach anso sa Rinn, blonn seans againn<br />
Nfoclas a chloisint ag canadh na n-amhran<br />
san na fuil an oiread san cur-amach ag<br />
an gcuid eile den tir orthu:<br />
Agus tli. na ceadta diobh aige. Measaim na<br />
fuil aon amhninai eile sa tlr a gheobhadh<br />
e a sharu maidir le meid na n-lI1l)hnin<br />
ata ar eolas aige. Agus mas maith le<br />
haoinne cur i gcoinne an rrutis san, ta<br />
abhar comortais againn a bheadh suimluil<br />
thar na beartabh!<br />
Rugadh ag~s togadh Niocbls Toibin i<br />
mBaile Vi Raghallaigh sa Rinn, i nGaeltacht<br />
Phortl:iirge. Bm se mar dhuine<br />
d'ochtar pruste, ceanthrar buachaill agus<br />
ceathrar cailfn. Thugadar go leir an ceol<br />
leo, agus nlon ngaoth na on<br />
ngr~in a fuaireadar e. Ba de mhuintir<br />
Uf Sheanach:iin Heilbhic a mathair,<br />
daoine go raibh. clill le ceol arthu. Agus<br />
uncalleo a b'ea sean-Nioclas Toibfn, udar<br />
cailiuil, amhranai agus bheidhleadoiL<br />
Fuair Nioclas go lear amhran on a<br />
l:lthair agus on a uncal. Agus ar dhul ar<br />
scoil do bill se d'adh air go raibh maighistir<br />
ar Scoil Naisiunta na Rinne go raibh<br />
Doirin Mhic Mhurchu<br />
Residing in the heart of the Gaeltacht area at<br />
Ring, Co. Waterford, is Mrs. Doirin Mhic<br />
Mhurchu, a news and sports correspondent in<br />
West Waterford for Radio na Gaeltachta, Radio<br />
Telefis Eireann and a number of National daily<br />
newspapers.<br />
Doirin, was born in Liverpool but was<br />
brought up in Co. Cavan where she developed<br />
a deep interest in the Irish language and culture.<br />
From childhood she was raised in an Irish<br />
speaking environment and most conversations<br />
in her home were conducted through Irish.<br />
During 1960 she went with her Youghal<br />
born husband to reside in the sub-tropical<br />
region of Queensland, Australia, and even while<br />
there for three years she conversed mainly in<br />
the Irish language.<br />
On returning in 1963 she came to reside in<br />
An Rinn where her husband was appointed to a<br />
position with Gael Linn. Shortly after she<br />
By D6irin Mhic MhurchU<br />
an-shuim aige ins an amhranalocht ar an<br />
sean-n6s - Pilib 6 Foghlu .. Is mo amhran<br />
Deiseacht agus eile a thug Pilib da chuid<br />
scolruri- agus ba shaibhir an<br />
oighreacht -a' dh'fhag se in a dhiaidh.<br />
Drua go leor ceoIt.ain agus amhnmaithe<br />
eile, chaith Nioclas treimhse ar imirce.<br />
o 1950 go dti 1960 bill se i Sasana ag<br />
obair agus ina chonai'in Hatfield, thimpeall<br />
20 mile soir 6 dheas 6 chathair<br />
Londain. Le linn do bheith ansan,<br />
chlliraigh se le cor eaglasta a bill cliiiiteach<br />
go leor i ndeisceart Shasana an uair<br />
san, St. Bonaventure's Choir,<br />
Welwyn Garden City. Bill 40 guth sa<br />
char, 30 fear agus 10 ban agus chleachtaidis<br />
tn oiche sa seachtain, faoi stiiirthoir<br />
a thagadh 6 Londan chucha. Nlor chaill<br />
Nioclas riamh a shuim sa cheoil eaglasta,<br />
agus gach Nollaig blonn se prurteach sa<br />
chOr i"Seiperu na Rinne ag Aifreann na<br />
Mean-Oiche. Agus is brea mar a thugann<br />
se uaidh an "Ar nAthair" mar amhnln<br />
aonalr - an sean-leagan an "Aithri Sheain<br />
de hOrdha".<br />
Tar eis do filleadh abhaile go dt( an<br />
Rinn, ghnothaigli Nioclas Toib(n gradam<br />
na fuair aon duine eile in Eirinn, fear na<br />
bean. Bhuaigh se duais mhor amhan<br />
Oireachtais tn bhliain as a cheile,<br />
1960, 1961 , agus 1962. Sin eacht nar<br />
eirigh le haoinne eile a dheanamh 0<br />
bhunu an Oireachtais i leith.<br />
Nuair a thuilleann duine cml as bua<br />
alrithe, is minic nach eol do dhaoine go<br />
bhfuil buanna eile aige. Sin mar ata se<br />
le Nioclas. Bheidhleadoir e agus fear<br />
deanta bheidhlln. Ach is san<br />
amhranalocht ata a shuim agus is fada<br />
anois 6 bhain se le is na teada.<br />
Conalonn se agus blonn se ag ob air<br />
sa Rinn, seal le hiascaireacht, seal<br />
le feinneoracht. Tagann lucht radio agus<br />
teilifTse chuige beagnach gach samhradh.<br />
Le cupla bliain anuas dhein<br />
se claranna do ORTF, radio agus teilins<br />
naisfunta na Frainnce, agus ghlac se pru.rt<br />
i gclar teilifTse do chomhluchJ<br />
neamhspleach Frainnceach, Hflchette. 0<br />
am go ham deineann se fein turas as<br />
baile le claranna a dheanamh, no ceirmn<br />
a chur i gcomhar. Tamall de bhlianta a<br />
shoin, dhein Nioclas dha cheirnin 45<br />
Lp.m. do Ghael-Linn, ar a raibh amhrain<br />
mar "Sliabh Geal gCua" agus "Sliabh na<br />
mBan". Ba mhaith ann iad ach ba mhinic<br />
6 shoin sinn ag ra go mba mhor an trua<br />
gan a thuille da stor mor amhran a bheith<br />
ar falIt. Ach direach roimh Nollaig<br />
dh!eisigh Gael-linn ceirnln fad-sheinnte<br />
M chuid ar a bhfuil tn amhran Mag agus<br />
nl saibhreas go dt( { "Nioclas Toib(n" is<br />
tiodal do. Ta meascan brea ins na tn<br />
amhnin deag san. Ta an aisling bhrea san<br />
"Ar maidin is me i dtaisce mo churaim"<br />
agus amhnin Deiseach na cloistear<br />
leath-mhinic go leor, "Cois Abha<br />
Mor na nDeise". Ta cupla amhran de<br />
began writing feature articles for a number of<br />
Irish publications as well as a number of local<br />
and national newspapers. Doirin is a regular<br />
contributor to TREOIR.<br />
Later she was appointed as the West Waterford<br />
news and sports correspondent, and thus<br />
the flIst woman in the Waterford area to report<br />
on sporting fix tures. Recalling the early days as<br />
a sports writer she admits that there were a few<br />
raised eye brows as she took up her position on<br />
the side line.<br />
Now, however, it is not unusual to see<br />
Doirin covering any sporting fixture either in<br />
the English or Irish language. Apart altogether<br />
from writing news articles she is probably best<br />
known for her regular bi-lingual page features in<br />
Ireland's Own.<br />
Married with five children Doirin is keenly<br />
interested in all types of Irish Music, and<br />
through her a8SOCiation with <strong>Comhaltas</strong> Ceoltoiri<br />
Eireann has done much to promote Irish<br />
culture.<br />
21