Klastry w wojewÃ³dztwie lubuskim - Portal Innowacji

Polskie klastry i polityka klastrowa 

2011 

Klastry 

w województwie 

lubuskim 

województwo 

lubuskie / 

Lubuskie 

Voivodeship 

Clusters 

in the Lubuskie 

Voivodeship 

UNIA EUROPEJSKA 

EUROPEJSKI 

FUNDUSZ SPOŁECZNY

województwo 

lubuskie / 

Lubuskie 

Voivodeship 

Przedsięwzięcie „Polskie klastry i polityka klastrowa” 

realizowane jest pod honorowym patronatem Ministra 

Gospodarki. 

Katalog powstał w ramach przedsięwzięcia PARP: „Polskie 

klastry i polityka klastrowa”. 

Przedsięwzięcie PARP jest współfinansowane przez Unię 

Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 

w ramach projektu systemowego PARP „Rozwój zasobów 

ludzkich poprzez promowanie wiedzy, transfer i upowszechnianie 

innowacji” z Programu Operacyjnego Kapitał 

Ludzki, poddziałanie 2.1.3. 

The activity ‘Polish clusters and cluster policy’ activity 

is being implemented under the honorary auspices of 

the Minister of Economy. 

The catalogue was prepared under PARP activity of „Polish 

clusters and cluster policy”. 

The activity of PARP is co-financed by the European Union 

from the European Social Fund under systemic project “Development 

of human resources through the promotion of 

knowledge, transfer and dissemination of innovation” from 

the Human Capital Operation Program, Measure 2.1.3.

Szanowni Państwo, 

Ladies and Gentlemen, 

na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy 

dynamiczny wzrost 

konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. 

Znakomita ich większość 

doskonale radzi sobie już 

nie tylko na rynkach lokalnych, 

ale także sukcesywnie zwiększa 

zasięg swojego oddziaływania 

o coraz bardziej wymagające rynki 

zagraniczne. Utrzymanie tej tendencji 

wymaga nieustannej pracy 

na rzecz jakości oferowanych produktów oraz ciągłego 

poszukiwania nowych, innowacyjnych rozwiązań. 

Ważnym elementem gospodarczej konkurencyjności 

regionów jest stała współpraca przedsiębiorstw 

z przedstawicielami środowisk naukowych oraz samorządem 

terytorialnym. Klastry, synonim sukcesu zbudowanego 

na wysokiej jakości konkurencji, stwarzają 

doskonałe warunki do umocnienia takiej współpracy. 

Rozwój powiązań kooperacyjnych w Polsce zależy 

przede wszystkim od woli przedsiębiorstw, ich wzajemnego 

zaufania oraz kwalifikacji koordynatorów 

wywodzących się z instytucji otoczenia biznesu 

i administracji. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, 

mając świadomość korzyści wynikających 

z funkcjonowania klastrów, podejmuje działania 

mające na celu mobilizację podmiotów gospodarczych 

do nawiązywania współpracy z partnerami. 

Działania te realizowane są poprzez szereg projektów 

informacyjno-promocyjnych mających na celu 

upowszechnienie pozytywnych aspektów funkcjonowania 

w sformalizowanych sieciach współpracy. 

Dzisiaj prezentujemy Państwu katalog, którego 

głównym celem jest wypromowanie prężnie funkcjonujących 

klastrów z województwa lubuskiego, 

promocja ich dotychczasowych osiągnięć oraz zaprezentowanie 

oferowanych produktów w postaci 

usług i technologii ze szczególnym uwzględnieniem 

ich innowacyjnego charakteru. Mam nadzieję, 

że upowszechnione w katalogu przykłady dobrych 

praktyk staną się standardem. 

Zachęcam Państwa do lektury katalogu! 

Bożena Lublińska-Kasprzak 

Prezes PARP / 

Chief Executive Officer of PARP 

Over the last few years we have 

observed a dynamic growth of 

the competitiveness of Polish 

enterprises. A significant number 

of those businesses is managing 

very well not only on local markets but also 

on competitive foreign markets. Maintaining such 

a tendency requires constant work towards increasing 

the quality of offered products and continuous 

search for quality improvement and innovative solutions. 

From the point of view of economic competitiveness 

of regions, cooperation of businesses 

with scientific circles is very relevant. Cooperation 

with local authorities is also important. Clusters 

create perfect conditions for such cooperation. 

Clusters are synonymous with success build on a 

high quality of competitiveness. The development 

of cooperative networks in Poland depends mainly 

on the will of companies and qualifications of coordinators 

coming from business support institutions 

and administration. The Polish Agency for Enterprise 

Development, aware of the benefits stemming 

from the functioning of clusters aims at encouraging 

companies to create networks of cooperation. 

These actions are implemented through a number 

of informational and promotional projects trying 

to popularize positive aspects of functioning in formalized 

cooperating networks. Today we present 

to you a catalogue, the purpose of which is to promote 

buoyantly functioning clusters from Lubuskie 

Province. It also outlines their recent achievements 

and presents offered products, services and technologies 

emphasizing their innovative character. 

We hope that the best practices popularized by the 

catalogue will become a standard. 

I encourage you to read our catalogue! 

1

Informacja 

o przedsięwzięciu PARP 

Information on the 

PARP undertaking 

Podstawowym celem przedsięwzięcia „Polskie klastry 

i polityka klastrowa” jest wzmocnienie polskich klastrów, 

podniesienie ich konkurencyjności i zdolności 

innowacyjnej poprzez rozwój kapitału ludzkiego 

oraz podniesienie efektywności kształtowania polityki 

klastrowej. 

Realizacja działania odbywa się dwutorowo: poprzez 

oddziaływanie na podmioty tworzące klastry, funkcjonujące 

w nich oraz działające na ich rzecz oraz 

poprzez wspieranie i kształtowanie polityki rządu 

i samorządów w zakresie mającym znaczenie dla 

rozwoju i działania klastrów. Z tego względu projekt 

podzielony został na dwa działania: 

Działanie 1: Wsparcie rozwoju klastrów w Polsce poprzez 

upowszechnianie i popularyzowanie informacji 

związanych z ich powstawaniem i funkcjonowaniem 

oraz budowanie platformy wymiany wiedzy, 

dobrych praktyk i komunikacji, jak również promowanie 

klastrów i ich osiągnięć. 

Działanie 2: Wsparcie instytucji i organizacji odpowiedzialnych 

za kształtowanie polityki klastrowej 

poprzez budowanie między nimi przestrzeni 

dialogu. Realizacją tego działania zajmuje się grupa 

robocza ds. polityki klastrowej, w skład której 

wchodzą przedstawiciele administracji centralnej 

i samorządowej. Celem działania 2 jest wypracowanie 

kierunków i założeń polityki klastrowej na kolejne 

lata. Służą temu wnioski i rekomendacje wynikające 

z obecnie realizowanej polityki w obszarach mających 

wpływ na rozwój klastrów w Polsce oraz analiza 

zagranicznych doświadczeń i dobrych praktyk. 

Niniejszy katalog jest jednym z efektów realizacji 

przedsięwzięcia. Aby pokazać różnorodność inicjatyw 

klastrowych występujących w województwie 

lubuskim, wybraliśmy pięć klastrów i inicjatyw, których 

opisy znajdziecie Państwo w dalszej części katalogu. 

The basic aim of the “Polish clusters and cluster policy” 

activity is to support Polish clusters, increase their 

level of competitiveness and innovation capacity 

through the development of human resources and 

increasing the efficiency of cluster policy’ creation. 

The implementation of the undertaking takes place 

on two levels; through the impact on entities that 

create clusters, function within them and support 

them as well as through shaping and supporting the 

government and local authorities’ policy relevant to 

the clusters. For this reason the activity was divided 

into two measures: 

Action 1: Supporting cluster development in Poland 

through popularization and dissemination 

of information concerning clusters’ formation and 

functioning as well as through building a platform 

of exchange of knowledge and good practices, streamlining 

communication and promoting clusters 

and their achievements. 

Action 2: Supporting the institutions and organizations 

responsible for shaping cluster policy by 

building a dialogue between them. This measure 

is implemented by a working group responsible for 

cluster policy and composed of representatives of 

central and local authorities. The aim of the measure 

number 2 is to design cluster policy for the next few 

years. This measure is supported by conclusions and 

recommendations that are a direct result of the Policy 

being currently implemented in the areas that 

have influence on cluster development in Poland. 

Analysis of foreign best practices and experience 

also provides precious insight. 

The following catalogue is one of the results of the 

implementation of the activity. To show the diversity 

of cluster initiatives in the Lubuskie Province 

we have selected five clusters and cluster initiative 

which we have described herein. 

2

$ 

$ 

Informacje 

o województwie 


Information 

about Lubuskie 

Province 

Województwo lubuskie należy do regionów charakteryzujących 

się średnim wskaźnikiem przedsiębiorczości 

– na 1000 osób przypada 43,2 przedsiębiorstw, 

podczas gdy średnia krajowa to 43,8 1 . 

Przedsiębiorstwa województwa stanowią 2,61% 

ogólnej liczby przedsiębiorstw działających w Polsce. 

Klasyfikuje to województwo na 14 pozycji 

w kraju – mniej przedsiębiorstw znajduje się tylko 

w województwie opolskim. Zdecydowana większość 

– prawie 96% – podmiotów prowadzących 

działalność gospodarczą to podmioty mikro, czyli 

zatrudniające do 9 osób. Jedynie 0,16% 2 stanowią 

duże przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 

pracowników. Lubuskie jest razem z Opolskim województwem 

o najniższej kontrybucji do krajowego 

PKB – w 2010 roku wytworzyło go 2,2% 3 . Podczas 

analizy gospodarczej nie należy zapominać jednak, 

iż jest to jeden z najmniejszych regionów kraju, co 

wpływa na osiągane wartości wskaźników. 

W województwie lubuskim najczęściej podejmowaną 

działalnością jest działalność handlowa, naprawa 

pojazdów samochodowych, obsługa nieruchomości 

Lubuskie Province is one of the regions characterized 

by a medium entrepreneurship factor – there 

are 43.2 enterprises per 1000 people, whereas the 

national average is 43.8 1 . Enterprises of the province 

are 2.61% of the total number of companies operating 

in Poland. This classifies the province in the 

14th position in Poland – a lower number of enterprises 

is recorded only in Opolskie Province. The vast 

majority – almost 96% of entities conducting business 

activities – are micro entities, namely the ones 

employing up to 9 people. Only 0.16% 2 are large 

enterprises employing more than 250 employees. 

Together with Opolskie, Lubuskie is a province with 

the lowest contribution to GDP – in 2010 this contribution 

was 2.2% 3 . In the course of economic analysis 

it should not be forgotten, however, that this is one 

of the smallest regions of Poland, which affects the 

achieved values of factors and indicators. 

In Lubuskie Province the most often undertaken 

activities are commercial operations, repair of automotive 

vehicles, real estate services and services for 

companies as well as construction services. Howe- 

wartość / 

value 

pozycja 

w kraju / 

position in 

the country 

rok / 

year 

Udział w PKB Polski [%] / Participation in GNP [%] 

2,2% 

15 

2010 

Bezrobocie [%] / Unemployment [%] 

14,6% 

13 

2011 

Pracujący w przemyśle [%] / Employees in the industry [%] 

2,67% 13 2009 

Nakłady na B+R w PKB [%] / 

Expenditures for R&D in GDP [%] 

0,09% 

16 

2007 

Zatrudnieni w B+R [os. na 1000 ludności aktywnej zawodowo] / 

Employed in R&D [person per 1000 professionaly active population] 

1,9% 

14 

2008 

$ 

Udział biznesu w finansowaniu B+R [%] / 

Participation of businesses in financing R&D [%] 

0,36% 

15 

2009 

Źródło: GUS / Source: National Statistical Office (GUS) 

1 

Dane GUS, Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2009 r. 

2 

Tamże. 

3 

MRR Raport Polska 2011. 

1 

Data of the National Statistical Office (GUS), Activities of non-financial 

enterprises in 2009 

2 

Ibidem. 

3 

MRR (Ministry of Regional Development) Report Poland 2011. 

3

i firm oraz budownictwo. Jednak najwięcej miejsc pracy 

zapewnia branża przemysłowa, a dopiero w drugiej 

kolejności handel i naprawy oraz edukacja. 4 

Nakłady na B+R w województwie lubuskim stanowią 

0,32% nakładów krajowych. Dominującą część wydatków 

stanowią nakłady sektora szkolnictwa wyższego. 

ver, the largest number of jobs is provided by industry, 

and trade and repairs as well as education are 

on the second place. 4 

Expenditures for R&D in Lubuskie Province are 0.32% 

of national expenditures. A dominant part of expenditures 

are the ones of the higher education sector. 

Cele strategiczne / Strategic goals 

Zapewnienie przestrzennej, 

gospodarczej i społecznej 

spójności regionu / 

Ensuring spatial, economic and 

social cohesion of the region. 

Podniesienie poziomu 

wykształcenia społeczeństwa, 

zwiększenie potencjału 

innowacyjnego nauki oraz 

informatyzacji społeczeństwa / 

Raising the level of education in 

the society, increasing innovative 

potential of science and 

introducing IT to the society 

Rozwój przedsiębiorczości 

oraz działania mające na 

celu podniesienie poziomu 

technologicznego przedsiębiorstw 

i ich innowacyjności dzięki 

współpracy z nauką / 

Development of entrpreneurshio 

and actions aiming at raising the 

technological level of enterprises 

in their innovativeness thanks to 

cooperation with science 

Efektywne, prorozwojowe 

wykorzystanie zasobów 

środowiska przyrodniczego 

i kulturowego / 

Evective, pro-development use of 

cnatural and cultural 

environment 

Cele operacyjne / Operational goals 

1.1 Modernizacja infrastruktury 

transportowej oraz zwiększenie 

dostępności komunikacyjnej 

regionu / 

1.1 Modernization of transport 

infrastucure and increasing the 

transport accessibility of the 

region. 

2.1 Podniesienie jakości 

kształcenia na poziomie 

ponadgimnzjalnym i wyższym / 

2.1 Improving the quality of 

secondary and higher education 

3.1 Usprawnienie mechanizmów 

transferu innowacji i technologii 

oraz wzrost efektywności 

współpracy strefy gospodarki 

i instytucji naukowych / 

3.1 Improving the mechanisms 

of transferring innovations and 

technologies and increase in the 

effectiveness of cooperation 

between the economic zone and 

scientific institutions 

4.1 Wykorzystanie walorów 

środowiska i dziedzictwa 

kulturowego 

dla rozwoju turystyki / 

4.1 Using the qualities of the 

environment anc cultural heritage 

for tourist development 

1.2 Udoskonalenie i rozbudowa 

infrastruktury technicznej i 

komunalnej poprawiającej warunki 

życia oraz podnoszącej atrakcyjność 

inwestycyjną obszarów aktywności 

gospodarczej / 

1.2 Improvement and expansion 

of technical and municipal 

infrastructure rozbudowa 

infrastruktury improving living 

conditions and increasing the 

investment attractiveness of 

business activity areas. 

Podniesienie poziomu 

wykształcenia społeczeństwa, 

zwiększenie potencjału 

innowacyjnego nauki oraz 

informatyzacji społeczeństwa / 

Raising the level of education in 

the society, increasing innovative 

potential of science and 

introducing IT to the society 

3.2 Rozwój instytucjonalnego 

i kapitałowego otoczenia 

biznesu / 

3.2 Development of institutional 

and capital business 

environment 

4.2 Promocja walorów 

turystycznych i stworzenie systemu 

informacji turystycznej / 

4.2 Promoting tourist qualities 

and creating tourist information 

system. 

1.3 Udoskonalenie i rozbudowa 

infrastruktury społecznej 

– w szczególności w sferach 

edukacji, opieki zdrowotnej, 

kultury i pomocy społecznej/ 

1.3 Improvement and expansion of 

social infrastructure - in particular 

in zones of education, health care, 

culture and social assistance 

2.3 Dostosowanie kształcenia do 

potrzeb regionalnego rynku pracy 

i standardów UE / 

2.3 Adjusting education to the 

needs of the local labour market 

and the EU standards. 

4.3 Podejmowanie przedsięwzięć 

kulturalnych tworzących atrakcyjny 

wizerunek województwa / 

4.3 Undertaking cultural projects 

creating the attractive image of the 

province. 

4 

4 

Dane GUS, Województwo Lubuskie 2009. 

4 

Data of the National Statistical Office (GUS), Lubuskie Province 2009.

W Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego do 

roku 2020, władze samorządowe wyznaczyły cele 

dotyczące wspierania i rozwoju przedsiębiorczości. 

Zauważono, że usprawnienie mechanizmów 

transferu innowacji i technologii wpłynie na wzrost 

konkurencyjności przedsiębiorstw w województwie. 

Działaniami, które mają sprzyjać jej wzrostowi 

są: współpraca z partnerskimi regionami województwa 

lubuskiego, współpraca z regionami polskimi 

w ramach wspólnej realizacji programów ponadregionalnych, 

wykorzystania funduszy strukturalnych 

UE oraz współtworzenia polskiego stanowiska dotyczącego 

polityki regionalnej UE. Do zwiększenia 

konkurencyjności przyczyni się również wspieranie 

bezpośrednich kontaktów transgranicznych instytucji 

i organizacji pozarządowych w obszarze życia 

społeczno-gospodarczego oraz wspieranie kooperacji 

przedsiębiorstw, przeprowadzenie działań ułatwiających 

współpracę i podejmowanie wspólnych 

przedsięwzięć. 

Województwo Lubuskie położone jest w północno- 

-zachodniej części Polski. Zajmuje pierwsze miejsce 

w Polsce pod względem wielkości obszarów leśnych, 

które są poprzecinane licznymi jeziorami i rzekami. 

Z tego względu nazywane jest często zielona bramą 

Polski. Lubuskie leży na skrzyżowaniu naturalnych 

szlaków północ-południe i wschód-zachód, co wraz 

z rozwijającą się siecią dróg powoduje, że region jest 

dobrze skomunikowany zarówno z resztą Polski jak 

i Europą. Położenie oraz walory przyrodnicze stanowią 

olbrzymi potencjał turystyczny województwa. 

Analiza potencjału turystycznego województwa 

wykazała, iż pomimo zróżnicowanych i atrakcyjnych 

obszarów przyrodniczo-krajobrazowych (wysoki poziom 

lesistości, duża liczba jezior), Lubuskie jeszcze 

niewystarczająco wykorzystuje naturalne walory 

dla intensyfikacji ruchu turystycznego. Jedynie 3% 

lubuskiego rynku pracy stanowią ludzie zatrudnieni 

w hotelach i restauracjach. 

In the Development Strategy for Lubuskie Province 

to the year 2020 local government authorities determined 

objectives concerning support and development 

of entrepreneurship. It was noticed that 

improvement of mechanisms for transferring innovations 

and technology will affect increase in determining 

the competitiveness of companies in the 

province. The actions which are to foster its increase 

are: cooperation with partner regions of Lubuskie 

Province, cooperation with Polish regions under joint 

execution of superregional programs, use of the 

EU structural funds and co-creation of the Polish 

position concerning EU regional policy. Increase in 

competitiveness will be also fostered by support for 

direct cross-border contacts of non-governmental 

institutions and organizations in the field of socio- 

-economic life as well as support for cooperation 

of enterprises, and conducting activities facilitating 

cooperation and undertaking of joint activities. 

Lubuskie Province is located in the north-western 

part of Poland. It is on the first place in Poland in 

terms of the size of forest areas which are crossed 

by numerous lakes and rivers. For this reason, it is often 

referred to as the green gate of Poland. Lubuskie 

Province is located on the crossing of natural north- 

-south and east-west routes which, along with the 

developing network of roads results in the fact that 

the region is well connected with both the rest of 

Poland and with Europe. Location and natural qualities 

constitute great tourist potential of the province. 

Analysis of tourist potential of the province proved 

that despite diverse and attractive natural-landscape 

areas (high level of woodiness, large number 

of lakes) – Lubuskie Province still insufficiently uses 

natural qualities for intensification of tourist traffic. 

Only 3% of the labour market of Lubuskie Province 

are people employed in hotels and restaurants. 

5

Klastry w województwie 


Analizując rozwój klastrów na terenie woj. lubuskiego 

należy stwierdzić, iż na tle innych regionów aktywność 

podmiotów w zakresie ich tworzenia jest 

dużo niższa od pozostałych województw. Wynika 

to m.in. z dużego rozdrobnienia sektora prywatnego, 

małej liczby innowacyjnych rozwiązań wdrażanych 

w przedsiębiorstwach, mniejszej niż w innych 

województwach liczby ośrodków B+R, jak też braku 

wyraźnych więzi wskazujących na powstawanie 

klastrów. Potwierdzają to m.in. wyniki analiz przeprowadzonych 

w ramach projektu aktualizacji regionalnej 

strategii innowacyjności 2009-2015 przygotowanych 

przez niezależną firmę: Grupa Gumułka 

Kancelaria Prawa Finansowego Sp. z o.o. i Grupa Gumułka 

Sp. z o.o. w październiku 2009. 

Jeszcze 5 lat temu na terenie województwa identyfikowano 

przeszło 8 klastrów m.in. z branży spożywczej, 

turystycznej. Jak wskazują obecne dane 

(m.in. w oparciu o interaktywną mapę klastrów – 

www. pi.gov.pl) w woj. lubuskim obecnie funkcjonuje 

1 klaster oraz 3 inicjatywy klastrowe, niemniej stale 

pojawiają się nowe organizacje i podmioty. Niestety 

ich „przeżywalność” jest stosunkowo krótka. 

Clusters in Lubuskie Province 

When analyzing the development of clusters in the 

area of Lubuskie Province, it should be stated that, as 

compared to other regions, activity of entities in the 

sphere of their establishment is much lower than in 

the case of other provinces. It results, among others, 

from high fragmentation of the private sector, small 

number of innovative solutions implemented in 

enterprises, number of R&D centres smaller than in 

other provinces, and the lack of clear bonds indicating 

formation of clusters. It is confirmed, among 

others, by the results of analyses conducted under 

the project of updating the regional strategy of innovation 

2009-2015 prepared by an independent 

company: Grupa Gumułka Kancelaria Prawa Finansowego 

(Financial Law Firm) Sp. z o.o. and Grupa 

Gumułka Sp. z o.o. in October 2009. 

Even 5 years ago over 8 clusters were identified in 

the province, among others, from the industries of 

food production and tourism. As indicated by the 

present data (among others, on the basis of an interactive 

map of clusters – www. pl.gov.pl) in Lubuskie 

Province the presently functioning clusters include 

1 cluster and 3 cluster initiatives, nevertheless, new 

organizations and entities are constantly being established. 

Unfortunately, their „survival rate” is relatively 

low. 

Mapa klastrów i organizacji klastrowych w województwie lubuskim. / Map of clusters and cluster 

organization in Lubuskie Province. 

Kostrzyn 

nad Odrą 

Lubuski Klaster Szkoleniowo-Doradczy na 

rzecz Produktu Regionalnego / 

The Lubuskie Training-Consulting Clusterfor 

the regional product 

Gorzów Lubuski Klaster Metalowy / 

Metal Cluster of Lubuskie Province 

Zielona 

Góra 

Lubuski Szlak Wina i Miodu, 

Lubuska Regionalna Organizacja 

Turystyczna LOTUR / 

The Lubuskie Route of Wine and Mead, 

Regional Tourist Organization of Lubuskie 

Province LOTUR 

Nowa Sól Klaster Archiwizacji Cyfrowej / 

Digital Archiving Cluster 

6

Pomimo tej sytuacji Zarząd Województwa Lubuskiego 

opracowując Strategię Rozwoju Województwa 

Lubuskiego do 2020 uznał, iż powiązania kooperacyjne 

są szansą pobudzenia przedsiębiorczości 

w regionie, poprzez pozytywny wpływ na poprawę 

sytuacji gospodarczej. Efektem tego było opracowanie 

Lubuskiej Regionalnej Strategii Innowacji, której 

celem jest wzrost konkurencyjności i innowacyjności 

regionu lubuskiego. Jej realizacja jest możliwa 

poprzez wspieranie przedsiębiorczości i aktywności 

innowacyjnej firm, przy wykorzystaniu potencjału 

naukowego oraz środków europejskich. Takie działanie 

ma się przyczynić do budowania gospodarki opartej 

na wiedzy, która ma fundamentalne znaczenie 

dla wzrostu innowacyjności i konkurencyjności lokalnej 

gospodarki. Pozwoli to także cyt. „zbudować 

swoisty most umożliwiający wymianę wiedzy między 

nauką i gospodarką…”, który wspierać będzie 

rozwój przedsiębiorczości w regionie. 

Rozwój przedsiębiorczości i potencjału innowacyjnego 

znalazł również odzwierciedlenie w założeniach 

Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 

2007 -2013 dla województwa lubuskiego, w którym 

stwierdzono, iż ważną rolę w rozwoju specjalizacji 

regionu mogą odegrać struktury klastrowe. Efektem 

tego było stworzenie, w ramach priorytetów LRPO, 

odrębnego priorytetu dotyczącego stymulowania 

wzrostu inwestycji w przedsiębiorstwach i wzmocnienie 

potencjału innowacyjnego, w którym znalazły się 

następujące działania skierowanie do klastrów oraz 

podmiotów je tworzących tj.: 

• Działanie 2.4 Transfer badań, nowoczesnych technologii 

i innowacji ze świata nauki do przedsiębiorstw, 

• Działanie 2.3 Poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw 

poprzez doradztwo i wsparcie działań 

marketingowych, 

• Działanie 2.5 Rozwój regionalnych i lokalnych instytucji 

otoczenia biznesu. 

Kluczową rolę w regionalnym wsparciu klastrów 

ogrywa działanie 2.4 RPO, którego celem jest budowa 

systemu wspierania innowacji i nowoczesnej 

infrastruktury w regionie, tworzenie zaplecza niezbędnego 

do prowadzenia działalności o charakterze 

naukowo-badawczym na rzecz sektora MŚP, 

wspieranie przedsiębiorczości i aktywności innowacyjnej 

firm, jak również wprowadzenie nowatorskich 

rozwiązań gospodarczych. Skupia się ono na dofinansowaniu 

inicjatyw polegających na: 

• inwestycjach w budowę, przebudowę i rozwój infrastruktury 

B+RT, 

Despite this situation, when preparing the Development 

Strategy for Lubuskie Province until 2020, 

the Management Board of Lubuskie Province recognized 

that cooperation linkages are an opportunity 

to stimulate entrepreneurship in the region, 

positively affecting improvement in the economic 

situation. The result of it was preparation of the Regional 

Innovation Strategy of Lubuskie Province, the 

purpose of which is the increase in competitiveness 

and innovativeness of Lubuskie Province. Its implementation 

is possible through supporting entrepreneurship 

and activities of innovative companies 

using the scientific potential and European funds. 

Such action is supposed to contribute to building 

knowledge-based economy, which is of critical 

importance for growth in innovativeness and competitiveness 

of local economy. This will also allow to 

quot. “build a unique bridge enabling knowledge 

exchange between science and economy”, which 

will support development of entrepreneurship in 

the region. 

Development of entrepreneurship and innovative 

potential is also reflected in the assumptions of Regional 

Operational Programme for the years 2007 

-2013 for Lubuskie Province, in which it was stated 

that an important role in the development of the 

region’s specialization may be played by cluster 

structures. The result of it was the creation, under 

LRPO priorities, of a separate priority concerning 

stimulation of investment growth in enterprises and 

strengthening of innovative potential, which includes 

the following actions directed to clusters and entities 

forming them, i.e. 

• Action 2.4 Transfer of research, modern technologies 

and innovations from the world of science to 

enterprises, 

• Action 2.3 Improvement in competitiveness of 

enterprises through consulting and support for 

marketing activities, 

• Action 2.5 Development of regional and local business 

environment institutions. 

The key role in regional support for clusters is played 

by Action 2.4 RPO, the purpose of which is to build 

a system for support of innovation and modern infrastructure 

in the region, create back-up facilities 

necessary to run operations of scientific-research 

nature for the SME sector, support entrepreneurship 

and innovative activity of companies as well as introduce 

innovative economic solutions. It is focused on 

subsidizing initiatives consisting in: 

• investments in construction, reconstruction and 

development of R&TD infrastructure, 

7

OGÓLNOPOLSKI POZIOM 

WSPARCIA / NATIONAL 

SUPPORT LEVEL 

Działanie 5.1. Wspieranie powiązań 

kooperacyjnych o znaczeniu 

ponadregionalnym PO IG / 

Action 5.1. Support for cooperation 

links of supraregional characterer 

PO IG 

POZIOM REGIONALNY 

WSPARCIA – LRPO / 

REGIONAL SUPPORT LEVEL – LRPO 

Działanie 8.2.1. Wsparcie dla współpracy 

sfer nauki i przedsiębiorstw PO KL / 

Action 8.2.1. Support for cooperation 

between the sphere of science and 

enterprises PO KL 

Działanie 8.1.2. Wsparcie procesów 

adaptacyjnych i modernizacyjnych 

w regionie PO KL / 

Action 8.1.2. Support for adaptation 

and modernization processes in the 

region PO KL 

Działanie 8.1.1. Wspieranie 

Rozwoju Kwalifikacji 

Zawodowych i doradztwo dla 

przedsiębiorstw PO KL / 

Action 8.1.1. Support for the 

development of professional 

qualifications and business 

consulting POKL 

Działanie 2.4. Transfer badań, 

nowoczesnych technologii i innowacji ze 

świata nauki do przedsiębiorstw / 

Action 2.4. Transfer of research, modern 

technologies and innovation from the 

world of science to enterprises 

Działanie 2.3. Poprawa konkurencyjności 

przedsiębiorstw poprzez doradztwo 

i wsparcie działań marketingowych / 

Action 2.3. Improvement in 

competitiveness by consulting and 

support for marketing actions. 

Działanie 2.5. Rozwój regionalnych 

i lokalnych instytucji otoczenia biznesu / 

Action 2.5. Development of regional and 

local business environment institutions 

Klastry i ich 

uczestnicy / 

Clusters 

and their 

articipants 

8 

• zakupie niezbędnego wyposażenia i urządzeń do 

prowadzenia prac B+RT, w tym: 

– wyposażeniu laboratoriów i hal przeznaczonych 

na prowadzenie działalności rozwojowej/ 

badawczej, 

– inwestycjach i rozwoju infrastruktury związanej 

z komunikowaniem się, gromadzeniem i wymianą 

informacji związanych z transferem innowacji, 

w tym rozwój regionalnych systemów 

informatycznych o innowacjach, będących regionalnymi 

komponentami krajowego systemu 

informacji o innowacjach, 

– inwestycjach związanych z rozwojem powiązań 

kooperacyjnych, 

– inwestycjach dot. budowy/rozbudowy parków 

naukowo-technologicznych, parków przemysłowych, 

inkubatorów technologicznych, inkubatorów 

przedsiębiorczości, centrów transferu 

wiedzy, 

– inwestycjach dot. budowy/utworzenia infrastruktury 

wspierającej innowacje, tj. parków 

naukowo-technologicznych, parków przemy- 

• purchasing necessary equipment and devices for 

conducting R&TD works, including: 

– equipment of laboratories and halls intended for 

conducting development/research activities, 

– investments and development of infrastructure 

related to communication, gathering and 

exchange of information related to transfer of 

innovations, including development of regional 

IT systems on innovations, being regional components 

of the national system of information 

about innovations, 

– investments related to the development of cooperation 

linkages, 

– investments concerning construction/expansion 

of science-technological parks, industrial 

parks, technological incubators, incubators of 

entrepreneurship, knowledge transfer centres, 

– investments concerning construction/creation 

of infrastructure supporting innovation, i.e. science-technological 

parks, industrial parks etc., 

including land utilities, car parks as well as transport 

routes, development of adjacent areas

słowych itp., w tym uzbrojenie terenu, parkingi 

oraz ciągi komunikacyjne, zagospodarowanie 

terenu przyległego. 

Rozwój idei klastrowej wspierany jest również przez 

największe w województwie lubuskim stowarzyszenie 

przedsiębiorców. Organizacja Pracodawców 

Ziemi Lubuskiej (OPZL) zyskała status wiarygodnego 

partnera zarówno lokalnych władz rządowych 

oraz samorządowych, jak i ogólnopolskich instytucji 

rządowych. Jako ośrodek wspierania biznesu, swoją 

misję realizuje poprzez: 

• prowadzenie doradztwa prawnego i organizacyjnego; 

• prowadzenie działalności szkoleniowej, doradczej, 

informacyjnej i promocyjnej dla przedsiębiorstw; 

• prowadzenie rokowań zbiorowych, zawieranie 

układów zbiorowych pracy i innych porozumień, 

współdziałanie w utrzymaniu pokoju społecznego; 

• integrowanie lokalnego środowiska przedsiębiorców. 

OPZL jest inicjatorem zmian legislacyjnych w obszarze 

polityki klastrowej w skali województwa i kraju. 

OPZL zainicjowało powstanie kilku inicjatyw klastrowych, 

w tym pierwszego w Polsce Klastra Archiwizacji 

Cyfrowej. 

Reasumując, tworzenie klastrów na terenie województwa 

lubuskiego może napotykać pewne bariery 

(np. biorąc pod uwagę uwarunkowania regionu), 

jednakże wszelkie inicjatywy tego typu mogą liczyć 

na wsparcie zarówno na poziomie lokalnym, jak też 

ogólnokrajowym. 

The development of the idea of clustering is also 

supported by the largest in the southern part of the 

Lubuskie association of entrepreneurs. Employers 

Organisation Lubusz (OPZL) has gained the status of 

a reliable partner of both local government and local 

authorities. As a business support center, carries 

out its mission through: 

• conducting legal advice and organizational; 

• conducting training activities, advisory, information 

and promotion for companies; 

• conducting collective bargaining, concluding collective 

agreements and other agreements, cooperation 

in the maintenance of social peace; 

• Integrating the local business community. 

OPZL is an initiator of legislative changes in the 

scale of cluster policy in the region and country. 

OPZL initiated the creation of several cluster initiatives, 

including the first in Poland Cluster od Digital 

Archiving. 

To sum up, creation of clusters within Lubuskie Province, 

taking into account the conditions of the region, 

may encounter certain barriers, however, any 

such initiative can count on support, both at the local 

as well as national level. 

9

Lubuski Klaster 

Metalowy 

Metal Cluster of 

Lubuskie Province 

Branża: metalowa 

Trade: metal 

Lubuski Klaster Metalowy powstał w sierpniu 2007 

roku, w wyniku podpisania deklaracji zaangażowania 

w inicjatywę klastrową przez grupę przedsiębiorców 

z branży metalowej z Gorzowa Wielkopolskiego oraz 

północnej części województwa lubuskiego. Formalizacja 

działalności nastąpiła 30 maja 2008 roku, kiedy 

to Stowarzyszenie Lubuski Klaster Metalowy zostało 

zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym. Inicjatorem 

powstania Klastra jest Lubuska Organizacja 

Pracodawców, która była uczestnikiem ogólnoeuropejskiego 

projektu „ClusterNet”. 

W północnej części województwa lubuskiego rozwinął 

się w latach powojennych przemysł metalowy. 

Metal Cluster of Lubuskie Province was created in 

August 2007, as a result of signing a declaration of 

involvement in a cluster initiative by a group of entrepreneurs 

from metal industry from Gorzów Wielkopolski 

and the northern part of Lubuskie Province. 

Formalization of activities took place on 30 May 2008, 

when Metal Cluster of Lubuskie Province Association 

was registered in the National Court Register. An initiator 

of the Cluster’s establishment is the Organization 

of Employers of Lubuskie Province which was a participant 

of the European project called “ClusterNet”. 

In the period after the war metal industry developed 

in the northern part of Lubuskie Province. Mechanical 

2007 

2008 

2009 

2011 

10 

Utworzenie Lubuskiego 

Klastra Metalowego 

w wyniku podpisania 

deklaracji zaangażowania 

w inicjatywę klastrową. 

/ 

The establishment of 

the Lubuskie Metal 

Cluster as a result of 

signing the statement 

on involvement in the 

cluster initiative. 

Stowarzyszenie “Lubuski 

Klaster Metalowy” 

zarejestrowano 

w Krajowym Rejestrze 

Sądowym. 

/ 

The Metal Cluster 

of Lubuskie Province 

Association has been 

registered in the National 

Court Register. 

15 października 2009 

roku zostało podpisane 

porozumienie 

o współpracy pomiędzy 

stowarzyszeniem Lubuski 

Klaster Metalowy, 

a Państwową Wyższą 

Szkołą Zawodową 

w Gorzowie Wielkopolskim. 

/ 

on 15 October 2009, an 

agreement was signed, for 

cooperation between the 

Lubuskie Metal 

Cluster Association and 

the State Vocational 

Higher School in Gorzów 

Wielkopolski. 


Metalowy ma 24 

członków. 

/ 

Metal Cluster 

of Lubuskie 

Province has 24 

members.

Silne były też służby mechaniczne w przedsiębiorstwach 

innych branż. Po przemianach lat 80-tych, 

w oparciu o ten potencjał, zaczęło funkcjonować wiele 

firm z kapitałem krajowym, które zdobyły doświadczenie 

na rynku międzynarodowym. Wzmocnieniem 

tej branży była lokalizacja w ostatnich latach firm 

metalowych z kapitałem zagranicznym, powiązanych 

z nowoczesnym przemysłem metalowym w Europie, 

zatrudniających dobrze przygotowaną lokalną kadrę 

techniczną. Bardzo istotne jest silne środowisko inżynierów 

i techników mechaników. 

Z inicjatywy nastawionych innowacyjnie firm powstał 

Lubuski Klaster Metalowy, który zrzesza obecnie 

24 firmy i instytucje. W tej liczbie znajduje się 14 

przedsiębiorstw różnej wielkości, o profilu metalowym 

oraz firmy współpracujące, a także instytucje 

edukacyjne. 

services in companies of other industries were also 

strong. After the reforms of the 1980s, many companies 

with national capital, which gained experience 

on the international market, function on the basis of 

this potential. A strengthening factor of this industry 

was, in the recent years, the location of metal companies 

with foreign capital, associated with modern 

metal industry in Europe, employing a well-trained 

local technical personnel. The strong environment 

of engineers and technicians mechanics is of great 

importance. 

On the initiative of innovation-oriented companies, 

the Lubuskie Metal Cluster has been established, 

which presently associates 24 companies and institutions. 

This number includes 14 companies of different 

size, with metal profile and cooperating companies, 

as well as educational institutions. 

Łańcuch wartości i kompetencje klastra / Chain of values and competences of the cluster 

Jednostki naukowo- 

-badawcze / 

Scientific-resesarch 

Państwowa Wyższa Szkoła 

Zawodowa / National Higher 

Vocational School 

Zespół Szkół Mechanicznych / 

Complex of Mechanical Schools 

Instytucje otoczenia biznesu / 

Business environment 

institutions 

Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna 

Strefa Ekonomiczna / Kosztrzyn- 

Słubisk Special Economic Zone 

Lubuska Organizacja Pracodawców 

/ Lubusz Employers Organization 

Wojewódzki Zakład Doskonalenia 

Zawodowego / Provincial 

Professional Improvement 

Institution 

Przedsiębiorcy / 

Entrepreneurs 

Branża metalowa 

Firmy współpracujące 

/ 

Metal branch 

Cooperating companies 

SIMP 

KOMPETENCJE 

• Organizacja systemu zbiorowych zakupów materiałów i komponentów 

do produkcji. 

• Organizacja systemu transakcyjnego dla zakupów i sprzedaży zdolności 

produkcyjnych. 

• Organizacja systemu naboru i szkolenia pracowników w zawodach 

i specjalnościach potrzebnych dla stowarzyszonych podmiotów 

gospodarczych i prowadzenie działań szkoleniowych. 

• Prowadzenie analiz i wskazanie opracowań pomocnych dla zwiększenia 

konkurencyjności, innowacyjności produktowej i procesowej, rozwoju 

kapitału ludzkiego, pozyskiwania środków na rozwój, rozwoju rynków 

zbytu. 

• Doradztwo i konsulting. 

• Realizacja różnych form promocji informacji. 

• Wspólne pozyskiwanie funduszy na działalność statutową. 

COMPETENCIES 

• Organization of the system for collective purchases of materials and 

components for production. 

• Organization of a transaction system for purchases and sales of 

production capacities. 

• Organization of the system for recruitment and training of employees in 

professions and specialties necessary for associate business entities and 

conducting trainings. 

• Conducting analyses and indication of studies helpful to increase 

competitiveness, product and process innovation, development of 

human capital, acquisition of funds for development, sale market 

development. 

• Consulting. 

• Implementation of different forms of information promotion. 

• Common acquisition of funds for statutory activity 

11

Koordynator 

W Lubuskim Klastrze Metalowym za koordynację 

prac 24 podmiotów odpowiada Stowarzyszenie 

Lubuski Klaster Metalowy z siedzibą w Gorzowie 

Wielkopolskim. Najwyższą władzę w Stowarzyszeniu 

sprawuje Walne Zebranie Członków, które raz w roku 

spotyka się w celach sprawozdawczych, jest. to tzw. 

Sprawozdawcze Walne Zgromadzenie Członków 

zwoływane przez Zarząd. Są o nim powiadamiani 

pocztą elektroniczną lub faxem, wszyscy członkowie 

Klastra. 

W uzasadnionych przypadkach, m.in. na pisemny 

wniosek co najmniej połowy członków, Zarząd jest 

zobowiązany zwołać Walne Zebranie Członków 

w ciągu miesiąca po otrzymaniu takiego wniosku. 

Posiedzenia Zarządu – Organu Wykonawczego Stowarzyszenia, 

odbywają się z większą częstotliwością, 

raz na 2 miesiące. 

Klaster posiada własne Biuro, co ułatwia sposób komunikacji 

członków Klastra. Spotykają się oni również 

podczas wyjazdów technicznych oraz promocyjnych, 

natomiast informacjami wymieniają się za 

pośrednictwem poczty elektronicznej. 

Coordinator 

In the Lubuskie Metal Cluster, the entity responsible 

for coordination of works of 24 entities is the Lubuskie 

Metal Cluster Association, based in Gorzów Wielkopolski. 

The highest authority in the Association 

is exercised by the General Assembly of Members, 

which is held once a year for reporting purposes, being 

the so-called the Reporting General Assembly 

of Members, summoned by the Board. All the Cluster 

members are notified of the meeting by e-mail 

or by fax. 

In justified cases, among others, at a written request 

of at least half of Members, the Board is obliged to 

summon the General Assembly of Members within 

one month after receipt of such a request. Meetings 

of the Board – Executive Body of the Association, are 

held with a greater frequency, once every 2 months. 

The Cluster has its own Office, which facilitates communication 

of the Cluster members. They meet also 

during technical and promotional trips, on the other 

hand, they exchange information by e-mail. 

Dane kontaktowe podmiotu pełniącego rolę koordynatora/animatora: / 

Contact details to entity performing the role of coordinator/animator: 

koordynator klastra: / 

Coordinator of the cluster: 

okres podstawa pełnienia funkcji: / 

period of performing the function: 

formalna podstawa pełnienia funkcji: / 

formal basis of performing the function: 

adres korespondencyjny: / mailing address: 

Stowarzyszenie „Lubuski Klaster Metalowy” / 

„Lubuskie Metal Cluster” Association 

Od 2008 roku / From 2008 

Statut / Statute 

Jagiellończyka 17/1, 66-400 Gorzów Wlkp. 

osoba do kontaktów: / contact person: 

Janusz Gramza – dyrektor biura, Joanna Sondej – asystent Zarządu / 

Janusz Gramza – office director Joanna Sondej – Board assistant 

tel. / fax.: / phone/fax: (95) 722 75 30 

e-mail / strona www: / e-mail / website: 

biuro@lubuskiklaster.pl / www.lubuskiklaster.pl 

Skład zarządu / Members of the Board of Directors: 

Prezes zarządu / 

President of the executive board: 

Wiceprezes zarządu / 

Vice President of the Board: 

Wiceprezes zarządu / 

Vice President of the Board: 

Zbigniew Rudowicz 

Zbigniew Marcinkiewicz 

Roman Mizerny 

12

Główne zadania Stowarzyszenia / Main tasks of the Association: 

Promocja przemysłu metalowego, 

jako istotnego dla gospodarki 

regionu/ 

Promotion of the metal industry as 

important for the region’s economy 

Współdziałanie z organami 

administracji samorządowej 

i państwowej, instytucjami 

naukowymi i organizacjami 

pozarządowymi / 

Help in exchanging information 

between the members of the 

Association and economic, 

scientific-research and 

administrative environment 

Działalność i oferta klastra 

Integracja przedsiębiorstw metalowych 

i przedsiębiorstw działających w ich 

otoczeniu oraz realizacja wspólnych 

inicjatyw gospodarczych / 

Integration of metal enterprises 

and enterprises active 

in their environment, 

as well as implementation 

of common economic initiatives 

Klaster stwarza swoim członkom korzystne warunki 

rozwoju, m.in. poprzez współdziałanie Klastra z organami 

administracji samorządowej i państwowej, 

instytucjami naukowymi i organizacjami pozarządowymi. 

Oferuje swoją pomoc w rozwiązywaniu problemów 

organizacyjnych, technicznych, handlowych, 

rozwojowych oraz szkoleniowych. 

Wiodące specjalizacje firm będących członkami Lubuskiego 

Klastra Metalowego: 

– konstrukcje stalowe dla: przemysłu, budownictwa, 

rolnictwa, energetyki i ochrony środowiska, 

– maszyny i urządzenia oraz zautomatyzowane linie 

produkcyjne dla różnych branż przemysłowych, 

m.in.: motoryzacyjnej, spożywczej, energetycznej 

– części zamienne i podzespoły, 

– budowa, modernizacja i remonty urządzeń i instalacji 

energetycznych, chemicznych, ochrony 

środowiska, 

– realizacja obiektów przemysłowych pod klucz, 

– kompleksowe przenoszenie fabryk i linii produkcyjnych, 

– zautomatyzowana, precyzyjna obróbka części 

aluminiowych, odlewanych ciśnieniowo, głównie 

dla przemysłu motoryzacyjnego. 

Pomoc w wymianie informacji między członkami 

Stowarzyszenia oraz otoczeniem gospodarczym, 

naukowo-badawczym i administracyjnym / 

Coordination of actions for solving organizational, 

technical, commercial, cooperation, development 

and training problems. 

Wspieranie rozwoju i promocja 

podmiotów gospodarczych branży 

metalowej / 

Integration of metal enterprises and 

enterprises active in their environment, 

as well as implementation of common 

economic initiatives 

Koordynacja działań w rozwiązywaniu 

problemów organizacyjnych, technicznych, 

handlowych, kooperacyjnych, rozwojowych 

i szkoleniowych / 

Supporting the development and promoting 

economic entities of the metal branch 

Activities and offer of the cluster 

The Cluster creates favorable development conditions 

for its members, among others, through interaction 

of the Cluster with local and state administration 

bodies, scientific institutions and non-governmental 

organizations. It offers assistance in solving organizational, 

technical, commercial, development and training 

problems. 

Leading specialties of the companies being members 

of the Lubuskie Metal Cluster: 

– steel structures for: industry, construction engineering, 

agriculture, power trade and environmental 

protection, 

– machines and devices and automated production 

lines for various industries, among others: 

automotive, food production, power industries, 

– spare parts and components, 

– construction, modernization and repairs of power, 

chemical devices and installations, devices and 

installations for environmental protection, 

– turnkey implementation of industrial structures, 

– complex transfer of factories and production lines, 

– automated, precision processing of aluminium 

parts, molded under pressure, mainly for the automotive 

industry. 


Metalowy podpisał 

porozumienie 

z Klastrem Metalowym 

w Brandenburgii, 

by wspólnie, 

z pomocą środków 

transgranicznych, 

realizować projekt 

Badania branży. 

Projekt ma na celu 

poznanie struktury 

przemysłu metalowego, 

ilości zatrudnionych 

i innych istotnych 

parametrów 

ekonomicznych. 

The Lubuskie Metal 

Cluster has signed 

an agreement with 

the Metal Cluster of 

Brandenburg, to, using 

cross-border means, 

pursue jointly the 

project Industry Research 

– The project is intended 

to familiarize with the 

structure of the metal 

industry, quantity of 

the employed and other 

economic parameters. 

13

Chwytak DCs 1 – 1,6 m 3 \ 

Grab DCs 1 – 1.6 m 3 

Wypalarka \ 

Burning machine 

14 

– maszyny i linie produkcyjne do obróbki drewna, 

również sterowane numerycznie oraz kompletne 

linie technologiczne do łączenia drewna, 

– kominki i paleniska, piece wolnostojące oraz zaawansowane 

urządzenia grzewcze, 

– katalizatory do samochodów z zapłonem iskrowym 

i samoczynnym do pojazdów seryjnych 

i specjalnych, 

– suwnice, chwytaki, konstrukcje mostowe, 

– lekkie konstrukcje stalowe, 

– wyposażenie ferm hodowlanych. 

Główne technologie stosowane w firmach metalowych 

zrzeszonych w LKM: 

– obróbka skrawaniem, 

– technologie spawalnicze, 

– montaż maszyn i urządzeń, 

– obróbka plastyczna, obróbka kół zębatych, 

– wytwarzanie katalizatorów do samochodów. 

Obecnie Klaster skupia się na budowaniu zaufania 

oraz sieci kooperacji oraz spójnego systemu edukacji 

technicznej, gdyż są to czynniki decydujące 

o powodzeniu działania na tak wysokim poziomie 

integracji. 

– machines and production lines for processing 

wood, also digitally controlled, and complete 

technological lines for connecting wood, 

– chimneys and hearths, free standing furnaces and 

advanced heating equipment, 

– catalysts for vehicles with spark and automatic ignition 

to serial and special vehicles, 

– gantries, grabs, platform structures, 

– light steel structures, 

– equipment of farms. 

Main technologies applied in metal companies associated 

in the Lubuskie Metal Cluster: 

– machining, 

– welding technologies, 

– installation of machines and equipment, 

– plastic processing, processing of gears, 

– manufacturing of catalysts for vehicles. 

Currently, the Cluster focuses on building trust and 

cooperation network and a consistent system of 

technical education, since these are factors determining 

the success of action on such a high level of 

integration. 

The Cluster structure gives to individual entrepreneurs 

an opportunity to influence the educational 

system, as an integrated group of companies is 

a more effective educational partner for vocational 

education institutions. In reply to demand for 

technical staff reported by the Cluster members, 

cooperation of universities is conducted, aimed 

to develop sciences and technical sciences on 

the academic level as well as create effective relations 

in the region between science and business. 

The cooperation with the State Vocational Higher 

School in Gorzów Wielkopolski has resulted in 

start-up of the major: mechanics and construction 

of machines. Also cooperation with the University 

of Zielona Góra is undertaken, bringing two-sided 

benefits. In exchange for making laboratories available, 

students can undergo trainings in companies 

of the metal industry. An excellent example 

of the cooperation between entrepreneurs and 

scientific-research units is an agreement concluded 

with the Complex of Mechanical Schools, which carries 

out examines for graduates, thanks to which, 

after graduating from the school, they have licenses 

to exercise profession. Companies pay for services, 

however, in exchange, they receive qualified employees, 

adapted to the needs of their plants. 1 

The Cluster undertakes actions for the purpose of 

internationalization of their activities. It implements 

1 

http://www.gorzow24.pl/news/8271/trzeba-zyc-w-zgodzie-zestala.html

Struktura klastrowa daje indywidualnym przedsiębiorcom 

możliwość wpływania na system kształcenia, 

gdyż zintegrowana grupa firm jest skuteczniejszym 

partnerem edukacyjnych dla instytucji edukacji 

zawodowej. W odpowiedzi na zapotrzebowanie na 

kadry techniczne, zgłaszane przez członków klastra, 

prowadzona jest współpraca z uczelniami, mająca na 

celu rozwój nauk ścisłych i technicznych na poziomie 

akademickim, a także tworzenie efektywnych powiązań 

w regionie między nauką i biznesem. Współpraca 

z Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Gorzowie 

Wielkopolskim zaowocowała uruchomieniem kierunku 

Mechanika i budowa maszyn. Podejmowana jest 

także współpraca z Uniwersytetem Zielonogórskim, 

która przynosi dwustronne korzyści. W zamian za 

udostępnianie laboratoriów, studenci mogą odbywać 

praktyki w firmach przemysłu metalowego. Doskonałym 

przykładem współpracy przedsiębiorców 

z jednostkami naukowo-badawczymi, jest umowa 

zawarta z Zespołem Szkół Mechanicznych, który 

przeprowadza egzaminy dla absolwentów, dzięki 

czemu po ukończeniu szkoły mają uprawnienia do 

wykonywania zawodu. Firmy płacą za usługi, jednak 

w zamian otrzymują wykwalifikowanych pracowników, 

dostosowanych do potrzeb swoich zakładów. 5 

Klaster podejmuje działania w celu internacjonalizacji 

swojej działalnośći. Realizuje projekt TINA (Transgraniczna 

wymiana wiedzy i doświadczeń na temat 

innowacyjnej polityki pracy w branży metalowej pomiędzy 

Brandenburgią i Polską). W ramach projektu 

odbył się wyjazd studyjny do Linz w Austrii, gdzie 

odwiedzono stalownię Oestalpine. Przedstawiciele 

Lubuskiego Klastra Metalowego zwiedzili również 

laboratorium BTU w Cottbus. 

Corocznie, firmy metalowe z LKM, uczestniczą 

w konferencjach „Synergia ze stalą”, organizowanych 

przez Sieć Klastrów Metalowych Berlina i Brandenburgii. 

the TINA project (Cross-border exchange of knowledge 

and experience on the innovative labor policy 

in the metal industry between Brandenburg and Poland). 

Under the project, a study trip has been held, 

to Linz in Austria, where the Oestalpine steelworks 

has been visited. Representatives of the Lubuskie 

Metal Cluster have visited also the BTU laboratory in 

Cottbus. 

Every year, metal companies from the Lubuskie 

Metal Cluster participate in the conferences „Synergy 

with Steel”, organized by the Network of Metal 

Clusters of Berlin and Brandenburg. 

Taconic 

Suwnica RTG 

Luka Koper \ 

Crane RTG Luka Koper 

5 

http://www.gorzow24.pl/news/8271/trzeba-zyc-w-zgodzie-zestala.html 

15

Członkowie klastra / Cluster members 

Nazwa / Name Adres / Address Działalność Activity 

1 2 3 4 

Przedsiębiorstwa branży metalowej / Metal industry companies 

ae group polska sp. z o.o. ul. Jedności Robotniczej 3 

66-500 Strzelce Krajeńskie 

www.ae-group.de/pl/ 

Gorzowska Fabryka Maszyn 

“GOMA” Sp. z o.o. 

Fabryka Maszyn do Drewna 

„GOMAD” Sp. z o.o. 

ul. Mosiężna 8 

66-400 Gorzów Wlkp. 

www.goma.pl 

ul. Kosynierów Gdyńskich 56 


www.gomad.com.pl 

PUP „GOTECH” Sp. z o.o. ul. Podmiejska-Boczna 16 


www.gotech.pl 

“HOLDING-ZREMB 

GORZÓW” S.A. 

High Tech Mechatronics 

Poland - HTMP 

Przedsiębiorstwo Produkcji 

Katalizatorów “Lindo- Gobex” 

Sp. z o.o. 

ul. Fabryczna 13-17 


www.holding-zremb.pl 

ul. Gen. Fieldorfa-Nila 20 


www.lpgroup.nl/taal.pl 

ul. Cicha 1 


www.lindo.gobex.pl 

MEPROZET- DREZDENKO Al. Piastów 19 

66-530 Drezdenko www. 

meprozet-holding-zremb.pl 

ZM „MESTIL” Sp. z o.o. ul. Walczaka 25 


www.mestil.pl 

METPOL - BARLINEK ul. Fabryczna 2 

74-320 Barlinek 

www.metpol.com.pl 

MSS Motor Ship Service ul. Naftowa 1 

65-705 Zielona Góra 

www.msservice.pl 

PPUH „POM” Sp. z o.o. ul. Wodociągowa 1 


www.pom.net.pl 

SPARTHERM Sp. z o.o. ul. Wodociągowa 1 


www.spartherm.pl 

STAL-TECH Sp. z o.o. ul. Fabryczna 18 


www.stal-tech.pl 

Produkcja części aluminiowych odlewanych 

ciśnieniowo, wraz z ich mechaniczną obróbką 

końcową. 

Produkcja maszyn do obróbki drewna, oraz 

całe linie technologiczne dla branży drzewnej 

i nie tylko. 

Produkcja maszyn do obróbki drewna. 

Wiodącą działalnością spółki są usługi w zakresie 

budowy, modernizacji, remontów urządzeń 

i instalacji energetycznych oraz przemysłowych. 

Produkcja spawanych konstrukcji stalowych 

dla przemysłu, budownictwa. Mosty, suwnice, 

konstrukcje specjalne m.in. do transportu turbin 

wiatrowych. 

Produkcja precyzyjnych części do różnego 

rodzaju maszyn, a także produkcja całych maszyn 

do automatyzacji produkcji. 

Produkcja i sprzedaż bloków katalitycznych 

i katalizatorów. 

Produkcja urządzeń stanowiących wyposażenie 

ferm hodowlanych oraz lekkich konstrukcji 

stalowych. Usługi w zakresie wykonawstwa 

przyrządów, narzędzi, robót ślusarskich i spawalniczych. 

Projektowanie i produkcja części zamiennych 

i podzespołów do maszyn przemysłowych; 

kompleksowe przenoszenie fabryk; realizacja 

zadań inwestycyjnych; prace naprawczo - remontowe. 

Konstrukcje stalowe, odkuwki matrycowe, elementy 

suwnic i mostów. 

Regeneracja części silników okrętowych. 

Produkcja konstrukcji metalowych i zbiorników. 

Producent palenisk i kominków. 

Producent konstrukcji i elementów metalowych 

o różnorodnym przeznaczeniu. 

Production of aluminum parts, molded under 

pressure, along with their final mechanical treatment. 

Production of machines for wood processing 

and complete technological lines for the 

wood industry and more. 

Production of machines for wood processing. 

Principal activities of the company are services 

in the field of construction, modernization, repairs 

of power and industrial equipment and 

installations. 

Production of welded steel structures for industry, 

construction engineering. Bridges, cranes, 

special structures, among others, to transport 

wind turbines. 

Production of precision parts to various type 

of machines, as well as production of entire 

machines for production automation. 

Production and sale of catalytic units and catalysts. 

Production of devices being equipment of 

farms and light steel structures. Services in the 

field of performance of instruments, ironwork 

and welding tools. 

Design and production of spare parts and subassemblies 

to industrial machines; complex 

transfer of factories; execution of the investment 

tasks; repair - overhaul works. 

Steel structures, matrix forgings, elements of 

gantries and bridges. 

Regeneration of parts of marine engines. 

Production of metal structures and tanks. 

Manufacturer of hearths and fireplaces. 

Manufacturer of metal structures and elements 

with diverse intended use. 

16

1 2 3 4 

Firmy współpracujące / Cooperators 

PKS Sp. z o.o. ul. Podmiejska 20 


www.pks-gorzow.pl 

STILTRANS Sp. z o.o. ul. Walczaka 25 


www.stiltrans.pl 

ProSystem ul. Walczaka 25 


www.prosystem.com.pl 

Ośrodek Usług Technicznych 

MEZAR Sp. z o.o. 

ul. Chyża 1 


www.mezar.pl 

Instytucje Otoczenia Biznesu / Business Environment Institutions 

Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna 

Strefa Ekonomiczna 

Lubuska Organizacja Pracodawców 

ul. Orła Białego 22 

66-470 Kostrzyn nad Odrą 

www.kssse.pl 

ul. Jagiellończyka 17/1 


www.lop.wsb.gorzow.pl 

SIMP ul. Chyża 1 


www.gorzow.simp.pl 

Wojewódzki Zakład Doskonalenia 

Zawodowego 

ul. Sikorskiego 95 


www.zdz.gorzow.pl 

Jednostki naukowo-badawcze / Scientific-research units 

Zespół Szkół Mechanicznych 

Państwowa Wyższa Szkoła 

Zawodowa 

ul. Dąbrowskiego 


www.zsm.edu.gorzow.pl 

ul. Teatralna 25 


www.pwsz.pl 

Usługi przewozu osób i towarów, spedycja, 

usługi motoryzacyjne, handel częściami zamiennymi 

i paliwem. 

Kompleksowe usługi serwisowe (gwarancyjne, 

pogwarancyjne, napraw bieżących) wózków 

widłowych firm polskich i zagranicznych. 

Dostarczanie i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań 

informatycznych wspomagających 

zarządzanie przedsiębiorstwem. 

Handel narzędziami i świadczenie usług. 

Wspieranie i obsługa inwestorów krajowych 

i zagranicznych. 

Ochrona praw i reprezentowanie interesów 

zrzeszonych członków. 

Organizacją pozarządową, działającą na rzecz 

użyteczności społecznej i pożytku publicznego. 

Usługi szkoleniowe, doradcze i informacyjne. 

Kształcenie specjalistów dla przemysłu metalowego. 

Kształcenie inżynierów, mechaników i automatyków. 

Services of transportation of people and goods, 

shipping, automotive services, trade in 

spare parts and fuel. 

Complex maintenance services (warranty, 

after-warranty, current repairs) of forklifts produced 

by Polish and foreign companies. 

Provision and implementation of modern IT 

solutions supporting business management. 

Trade in tools and provision of services. 

It supports and services domestic and foreign 

investors. 

Protection of the rights and representation of 

interests of associated members. 

A non-governmental organization, acting for 

social utility and public benefit. 

Training, consulting and information services. 

Training of specialists for the metal industry. 

Training of engineers mechanics and automation 

system engineers. 

17

Lubuski Szlak Wina 

i Miodu 

The Lubuskie Route 

of Wine and Mead 

Branża: turystyka 

Trade: tourism 

Klaster Lubuski Szlak Wina i Miodu powstał 17 listopada 

2006 roku. Powołanie Klastra to nawiązanie 

do 800-letniej tradycji regionu, a także sposób promowania 

lokalnych produktów oraz ekoturystyki. 

Jego celem jest podniesienie konkurencyjności oraz 

wykorzystanie szans, jakie stwarza przedsiębiorcom, 

internacjonalizacja. 

Szlak jest swoistego rodzaju produktem turystycznym, 

utworzonym w oparciu o potencjał województwa 

lubuskiego (w tym Zielonej Góry uznawanej za 

„polską stolicę wina”), związany z produktami regionalnymi 

wpisanymi na Listę Produktów Tradycyjnych 

Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi m.in. winem, 

miodem pitnym i miodem pszczelim. Klaster zrzesza 

winiarzy, pszczelarzy, hotele oraz placówki muzealne, 

jednostki samorządu terytorialnego. Obecnie Klaster 

obejmuje 44 podmioty. Szlak Wina i Miodu jest przykładem 

inicjatywy oddolnej, wychodzącej od przedsiębiorców. 

The Cluster Lubuskie Route of Wine and Mead was 

created on 17 November 2006. The establishment of 

the Cluster is a reference to the 800-year tradition of 

the region as well as a manner of promotion of local 

products and ecotourism. Its goal is improvement in 

competitiveness and use of opportunities offered by 

internationalization to entrepreneurs. 

The Route is a special type of tourist product, created 

based on the potential of the Lubuskie Province, including 

Zielona Góra, recognized as “the Polish capital 

city of wine”, associated with regional products 

entered on the List of Traditional Products of the Ministry 

of Agriculture and Rural Development, among 

others, wine, mead and honey. The Cluster associates 

winemakers, beekeepers, hotels and museum institutions, 

local government units. Currently, the Cluster 

associates 44 entities. The Route of Wine and Mead is 

an example of a grass roots initiative of entrepreneurs. 

2007 

2008 

2008 

2011 

Pierwsze spotkanie 

i szkolenie 

zainteresowanych 

utworzeniem Klastra / 

The first meeting 

and training of 

persons interested in 

establishment of the 

Cluster 

Podpisanie akcesu 

udziału w Inicjatywie 

Klastrowej (IK) / 

Signing the access for 

participation in the 

Cluster Initiative (IK) 

Zdobycie 

wyróżnienia na 

Targach ZATUR 

2008 / 

Winning of 

an honorable 

mention at the 

ZATUR 2008 Fairs 

Zdobycie 3. miejsca 

w Konkursie na Najlepszy 

Produkt Turystyczny 2011, 

organizowanym przez 

Lubuską Organizację 

Turystyczną / 

Winning the 3rd place 

in the Competition for 

the Best Tourist Product 

2011, organized by 

Lubuska Organizacja 

Turystyczna (Lubusz 

Tourist Organization) 

18

Łańcuch wartości i kompetencje klastra / 

Chain of values and competences of the cluster 

Instytucje Otoczenia 

Biznesu / 

Business Environment 

Institutions 

Jednostki naukowo 

-badawcze / 

Scientific-research units 

Gospodarstwa 

agroturystyczne / 

Agrotourist Farms 

Jednostki Samorządu 

Terytorialnego / 

Local government 

bodies 

Winnice / 

Vineyards 

Pasieki pszczele / 

Apiaries 

• Prowadzenie szkoleń i kursów, organizowanie odczytów, konferencji naukowych, 

• Prowadzenie konsultacji i ekspertyz w zakresie upraw i produkcji winiarskiej, 

• Rozwijanie działalności popularyzatorskiej za pośrednictwem środków masowego przekazu, 

• Wspieranie powstawania grup producenckich w zakresie uprawy winorośli i produkcji wina, 

• Współpraca ze środowiskiem naukowym oraz krajowymi i zagranicznymi organizacjami zajmującymi się 

problematyka winiarską, 

• Współdziałanie z władzami i instytucjami państwowymi oraz samorządowymi w sprawach dotyczących 

uprawy winorośli i przetwórstwa winno-owocowego, 

• Występowanie do właściwych organów z wnioskami dot. regulacji prawnych oraz opiniowanie projektów 

aktów prawnych, normujących zagadnienia związane z winiarstwem, 

• Conducting trainings and courses, organizing lecturers, scientific conferences, 

• Conducting consultations and expert studies with regard to grapevine cultivations and wine production, 

• Developing popularizing activities via the mass media, 

• Supporting formation of producers’ groups with regard to grapevine cultivation and wine production, 

• Cooperation with scientific environment and national and foreign organizations dealing with wine issues, 

• Cooperation with state and local government authorities and institutions in issues concerning grapevine 

cultivation and wine-fruit processing, 

• Presenting to relevant bodies applications concerning legal regulations and expressing opinions on drafts of 

legal acts regulating issues related to winemaking, 

19

Koordynator 

Fundamentem Klastra Lubuski Szlak Wina i Miodu 

jest Zielonogórskie Stowarzyszenie Winiarskie, będące 

branżową organizacją społeczną skupiającą 

firmy, dostawców oraz producentów branży winiarskiej. 

Członkowie Stowarzyszenia, w wyniku inicjatywy 

oddolnej, zdecydowali w 2006 roku o utworzeniu 

Klastra, którego prace, ze strony Stowarzyszenia, 

koordynuje pan Przemysław Karwowski. 

Członkowie Klastra najczęściej spotykają się w trakcie 

prac związanych z przygotowywaniem bieżących imprez 

winiarskich, które odbywają się w Województwie 

Lubuskim regularnie. Podmioty zrzeszone w ramach 

Klastra komunikują się głównie za pomocą poczty 

elektronicznej oraz poprzez umieszczanie informacji 

na stronie internetowej Zielonogórskiego Stowarzyszenia 

Winiarskiego – www.winiarze.zgora.pl. 

Mają tam dostęp do rozbudowanego forum, które 

jest doskonałym źródłem informacji oraz komunikacji, 

pozwala zainteresowanej osobie na zapoznanie 

się z opiniami oraz doświadczeniami ludzi z branży. 

Coordinator 

The basis of the Cluster Lubuskie Route of Wine and 

Mead is the Zielona Góra Winemaking Association, 

being an industrial, social organization gathering 

companies, suppliers and manufacturers from the 

winemaking industry. Members of the Association, 

on the grass roots initiative, decided in 2006 on creation 

of the Cluster, whose works, on the part of the 

Association, are coordinated by Mr. Przemysław Karwowski. 

The Cluster members most often meet in the course 

of the works related to preparation of current wine 

events, which are regularly held in the Lubuskie 

Province. Entities associated in the Cluster communicate 

mostly by e-mail and by placing information 

on the website of the Zielona Góra Winemaking Association 

– www.winiarze.zgora.pl. On the website 

they have access to the expanded forum, which is 

a perfect source of information and communication, 

making it possible for the interested persons to 

become familiar with opinions and experiences of 

people from the industry. 









adres korespondencyjny: / 

mailing address: 

osoba do kontaktów: / 

contact person: 

tel. / fax.: / 

phone/fax: 

e-mail / strona www: / 

e-mail / website: 

Zielonogórskie Stowarzyszenie Winiarskie / 

Zielona Góra Winemaking Association 

od 2009 roku / since 2009 

Statut / Statute 

Stary Rynek 1, 65-067 Zielona Góra 

Przemysław Karwowski 

502 307 412 

winiarze@winiarze.zgora.pl 

20

Główne zadania Zielonogórskiego Stowarzyszenia Winiarskiego / 

Main tasks of the Zielona Góra Winemaking Association: 

Reaktywowanie tradycji 

uprawy winorośli i produkcji 

winiarskiej w regionie 

lubuskim / 

Reactivating the tradition of 

growing vines and producing 

wine in the Lubusz region 

Podejmowanie inicjatyw na 

rzecz tworzenia regulacji 

prawnych sprzyjających 

rozwojowi winiarstwa / 

Undertaking initiatives 

for creating legal regulations 

fostering the develiopment 

of wine industry 

Promowanie winnic 

rodzinnych, gospodarstw 

agroturystycznych oraz 

produktów regionalnych 

związanych z uprawą 

winorośli / 

Promoting family vineyards, 

agrotourist farms and regional 

products related 

to growing vines 

Rozwijanie wszelkich form 

kształcenia fachowców 

w zakresie winiarstwa / 

Developing all forms of 

training professionals with 

regard to winemaking 

Wdrażanie do uprawy 

i produkcji winiarskiej 

najnowszych zdobyczy 

wiedzy z zakresu agrotechniki 

i technologii przetwórstwa / 

Implementation on growing 

and wine profuction of stateof-the-art 

discoveries with 

regard to agrotechnology 

and processing 


Lubuski Szlak Wina i Miodu to grupa podmiotów, 

która wyłoniła się z Zielonogórskiego Stowarzyszenia 

Winiarskiego, by jeszcze bardziej zintensyfikować 

swoją współpracę. Cele działalności Klastra 

Lubuski Szlak Wina i Miodu są spójne z celami 

Stowarzyszenia. Klaster integruje producentów, 

władze samorządowe, instytucje muzealne, bazę 

hotelowo-gastronomiczną, by wspólnie promować 

produkty winiarskie, pszczelarskie oraz kultywować 

tradycję winiarską województwa lubuskiego. Są to 

działania promujące małe, rodzinne winnice oraz 

gospodarstwa turystyczne, a także prowadzące do 

upowszechniania najnowszych zdobyczy wiedzy 

z obszaru agrotechniki i technologii przetwórstwa, 

w uprawie i produkcji winiarskiej. Podejmowane są 


The Lubuskie Route of Wine and Mead is a group 

of entities which emerged from the Zielona Góra 

Winemaking Association to intensify their cooperation 

even more. The goals of activities of the Cluster 

Lubuskie Route of Wine and Mead are consistent 

with the goals of the Association. The Cluster integrates 

producers, local government authorities, museum 

institutions, hotel -catering base, to promote 

together wine, apiarian products, and to cultivate 

the winemaking tradition of the Lubuskie Province. 

These are activities promoting small, family vineyards 

and tourist farms, as well as leading to dissemination 

the most recent achievements of knowledge 

in the area of agricultural science and processing 

technology in grapevine cultivation and wine pro- 

21

Winnica Pałac Mierzęcin/ 

Vineyard Mierzęcin 

Palace 

Zbiory 

fot. P. Karwowski / 

Harvests 

photo by P. Karwowski 

Wyróżnienie, 

Targi Zatur 2008 / 

Honourable mention, 

Zatur Fairs 2008 

22 

inicjatywy na rzecz tworzenia regulacji prawnych, 

sprzyjających rozwojowi branży winiarskiej oraz 

konsultacje z instytucjami regulującymi warunki 

produkcji i sprzedaży wina, m.in. Agencją Rynku Rolnego, 

Urzędem Celnym, Inspekcją Jakości Handlowej 

Artykułów Rolno-Spożywczych. 

Zielonogórskie Stowarzyszenie Winiarskie, by realizować 

statutowe cele, organizuje szkolenia, konferencje 

naukowe z zakresu winiarstwa oraz zmian 

w prawie. Współpracuje z jednostkami naukowo- 

-badawczymi w kraju i za granicą, przez co ułatwia 

duction. Initiatives are undertaken to create legal 

regulations fostering the development from the 

winemaking industry and consultations with institutions 

regulating conditions of wine production and 

sales, among others, the Agricultural Market Agency, 

Customs Office, Inspection of Commercial Quality of 

Agricultural-Food Products. 

In order to pursue its goals, the Zielona Góra Winemaking 

Association organizes trainings, scientific 

conferences regarding winemaking and changes in 

the law. It cooperates with scientific-research units 

in Poland and abroad, therefore it facilitates to its 

members access to professional knowledge as well 

as represents the Lubuskie winemakers before competent 

authorities in the process of creating legal 

regulations related to their industry. 

The Association participates in the adjustment of 

the educational offer to the needs of the Lubuskie 

labor market, activities of the members of the Zielona 

Góra Winemaking Association contributed in 

2008 to creation of a winemaking class in the Complex 

of Vocational Education Schools and Establishments 

in Zielona Góra. Classes are conducted with 

specialties in viticulture and wine production and 

somellier industry. 

The Cluster Lubuskie Route of Wine and Mead is 

a tourist product, integrating tourist offer of winemakers 

and beekeepers located on the route. It is 

the so-called chain product, because it offers events 

and structures and services, aimed to promote in 

this way regional products and interesting places 

of the Lubuskie Land. The guests have at their disposal 

vineyards, apiaries and hotels and museums, 

encouraging them to a longer stay in the Lubuskie 

Land. Cooperation of the Cluster members is an opportunity 

to coordinate the offer, which is to contribute 

to creation of an attractive and consistent 

tourist offer, used by tourists from the country and 

also from abroad. A symptom of cooperation of the 

Cluster members is receiving guests in vineyards on 

selected days, after their purchase of one ticket. 

The Route has a chance to become a brand recognizable 

beyond the Province, therefore activities are 

undertaken to promote this product. 2 folders have 

been issued, containing colorful presentations and 

descriptions of attractions of the Route, as well as 

a map and a calendar of events. In 2009, thanks to 

subsidy of the Marshal’s Office of the Lubuskie Province 

and of the Municipal Office of Zielona Góra, the 

folder was issued in Polish – German – English language 

version. 

A great success of the Lubuskie Route of Wine and 

Mead was obtaining of an honorable mention in the

swoim członkom dostęp do fachowej wiedzy, a także 

reprezentuje lubuskich winiarzy przed właściwymi 

organami w procesie tworzenia przepisów prawnych 

związanych z ich branżą. 

Stowarzyszenie uczestniczy w dostosowywaniu 

oferty edukacyjnej do potrzeb lubuskiego rynku 

pracy – działania członków Zielonogórskiego Stowarzyszenia 

Winiarskiego przyczyniły się do powstania 

w 2008 roku klasy winiarskiej w Zespole Szkół 

i Placówek Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze. 

Zajęcia prowadzone są na specjalnościach: winogrodnictwo 

i produkcja wina oraz somellierstwo. 

Klaster Lubuski Szlak Wina i Miodu to produkt turystyczny, 

integrujący ofertę turystyczną winiarzy 

i pszczelarzy znajdujących się na szlaku. Jest to tzw. 

produkt sieciowy, ponieważ oferuje wydarzenia i imprezy 

oraz obiekty i usługi, mające wypromować produkty 

regionalne i ciekawe miejsca Ziemi Lubuskiej. 

Do dyspozycji gości pozostają winnice, pasieki oraz 

hotele i muzea, które mają zachęcić ich do dłuższego 

pobytu na ziemi lubuskiej. Współpraca członków 

Klastra jest szansą na skoordynowanie oferty, co ma 

przyczynić się do stworzenia atrakcyjnej oraz spójnej 

propozycji turystycznej, z której skorzystają turyści 

z kraju, ale także z zagranicy. Przejawem współpracy 

członków klastra jest podejmowanie gości we 

wszystkich winnicach w wybrane dni, po zakupieniu 

przez nich jednego biletu. 

Szlak ma szansę stać się marką rozpoznawalną poza 

ramami województwa, dlatego podejmowane są 

działania, które mają wypromować ten produkt. Wydane 

zostały 2 foldery zawierające barwne prezentacje 

i opisy atrakcji szlaku, a także mapa oraz kalendarz 

wydarzeń. W 2009 roku, dzięki dofinansowaniu 

Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego 

oraz Urzędu Miasta Zielona Góra, folder wydano 

w wersji polsko – niemiecko-anglojęzycznej. 

Dużym sukcesem Lubuskiego Szlaku Wina i Miodu 

było zdobycie wyróżnienia w konkursie na „Najlepszy 

produkt turystyczny Targów Zatur 2008”. Targi odbyły 

się w Drzonkowie pod Zieloną Górą i miały charakter 

transgraniczny, wzięło w nich udział około 100 wystawców 

z Ziemi Lubuskiej i Brandenburgii. 

Członkowie Klastra oraz Zielonogórskiego Stowarzyszenia 

Winiarskiego biorą czynny udział w organizacji 

cyklicznych wydarzeń związanych z winem, 

są to: Święto Młodego Wina, Bal Winiarza, Winobraniowy 

Konkurs Win oraz Zielonogórskie Targowisko 

Winiarskie. Najbardziej znaną jest zielonogórskie „Winobranie”. 

Jest to coroczna impreza odbywająca się 

w centrum miasta, podczas której można skosztować 

specjałów od ponad 500 wytwórców, obejrzeć 

rękodzieło rzemieślników oraz występy lokalnych 

competition “The Best Tourist Product of the Zatur 

2008 Fairs”. The Fairs were held in Drzonków near 

Zielona Góra and were of cross-border character, 

involving participation of about 100 exhibitors from 

the Lubuskie Land and Brandenburg. 

Members of the Cluster and of the Zielona Góra Winemaking 

Association take active part in the organization 

of cyclic events related to wine; these are the Days 

of the Young Wine, Winemaker’s Ball, Vintage Contest 

of Wines, or the Zielona Góra Wine Fair. The best 

known event is the „Vintage” held in Zielona Góra. It is 

an annual event held in the center of the city, during 

which you can taste delicacies from over 500 producers, 

see works of craftsmen and performances of local 

artists. During a 9 -day event, lectures about cultivation 

of grapevine and wine traditions are held. During 

the Vintage, the enthusiasts of enotourism may each 

day participate in trips to local vineyards, located on 

the Lubuskie Route of Wine and Mead. 

The Lubuskie Province, and hence also the Route 

“live” during the whole year. The below calendar 

presents events from which tourists may benefit: 

Lubuski Szlak Wina 

i Miodu – folder 

reklamowy / 

Lubuskie Route of Wine 

and Mead – advertising 

folder 

23

24 

Mapa Lubuskiego Szlaku Wina i Miodu / 

Map of the Lubuskie Route of Wine and Mead

artystów. Podczas 9 - dniowej imprezy odbywają 

się prelekcje na temat uprawy winorośli oraz tradycji 

winiarskich. Zwolennicy enoturystyki, podczas 

Winobrania, każdego dnia mają możliwość udziału 

w wycieczkach po lokalnych winnicach, znajdujących 

się na Lubuskim Szlaku Wina i Miodu. 

Województwo Lubuskie, a tym samym również 

Szlak, „żyje” przez cały rok. Poniżej znajduje się kalendarz 

imprez, z których mogą skorzystać turyści: 

• Styczeń: Seminarium Winiarskie - PWSZ Kalsk, 

• Luty: Bal Winiarza, Próba Lubuskiego Wina – Zielona 

Góra, 

• Marzec/kwiecień: „Kaziuki” – Skansen w Ochli, Kraszanka 

– Jarmark Wielkanocny w Zielonej Górze, 

• Maj: Weekend otwartych winnic, Zielonogórskie 

Targowisko Winiarskie, „Dni Sulechowa” – Konkurs 

win, Prezentacja – „Nadodrzańskie Skarby”, 

• Czerwiec: „Euroregionalne Targi Agroturystyki 

i Kultury” w Krośnie Odrzańskim, Dni Województwa 

Lubuskiego, AGRO-TARG-LODR w Kalsku, 

Weekend otwartych winnic, 

• Lipiec: „Święto miodu, chleba i wina” – Skansen 

w Ochli, Weekend otwartych winnic, 

• Sierpień: Weekend otwartych Winnic, Lubuskie Dni 

Żywności – Zielona Góra, Lubuskie Smaki - Skansen 

w Ochli, Finał konkursu „Nasze kulinarne dziedzictwo”, 

• Wrzesień: „Winobranie – Dni Zielonej Góry”, Tydzień 

otwartych winnic, Winobraniowe konkursy 

win, „Jarmark Miodu i Wina” w Żarach, Lubuskie 

Kulinaria Regionalne – Gorzów Wlkp., Kiermasz 

Ogrodniczy – LODR w Kalsku, Wystawy okolicznościowe 

w Muzeum Ziemi Lubuskiej, 

• Październik: Dożynki Winiarskie – Skansen 

w Ochli, Wystawy okolicznościowe w Muzeum 

Ziemi Lubuskiej, 

• Listopad: Święto Młodego Wina Zielonogórskiego 

• Grudzień: Jarmark Bożonarodzeniowy z „grzańcem 

zielonogórskim”” – Zielona Góra. 

• January: Wine Seminar - State Vocational Higher 

School in Kalsk, 

• February: Winemaker’s Ball, Tasting of the Lubuskie 

Wine – Zielona Góra, 

• March/April: “Kaziuki” – Open-Air Ethnographic 

Museum in Ochla, Kraszanka – Easter Fair - Zielona 

Góra, 

• May: Weekend of open vineyards Zielona Góra 

Wine Fair “Days of Sulechów” – Wine Contest, Presentation 

–”Oder Treasures”, 

• June:”Euroregional Fairs of Agritourism and Culture” 

in Krosno Odrzańskie, Days of the Lubuskie 

Province, AGRO-TARG-LODR in Kalsko, Weekend of 

open vineyards, 

• July:”Days of Honey, Bread and Wine” - Open- 

Air Ethnographic Museum in Ochla, Weekend of 

open vineyards, 

• August: Weekend of Open Vineyards, Lubuskie 

Days of Food – Zielona Góra, Lubuskie Tastes - 

Open-Air Ethnographic Museum in Ochla, Final of 

the Contest “Our Culinary Heritage”, 

• September:”Vintage - Days of Zielona Góra”, Week 

of Open Vineyards, Vintage Wine Contests “Fair of 

Mead and Wine” in Żary, Lubuskie Regional Food 

Products – Gorzów Wielkopolski, Gardening Fair – 

LODR in Kalsko, occasional exhibitions in the Museum 

of the Lubuskie Land, 

• October: Winemaking Harvest Festival - Open-Air 

Ethnographic Museum in Ochla, occasional exhibitions 

in the Museum of the Lubuskie Land, 

• November: Days of the Young Zielona Góra Wine 

• December: Christmas Fair with “Zielona Góra 

Mulled Wine” - Zielona Góra. 

25

Członkowie klastra / 


1 2 3 4 

Instytucje otoczenia biznesu / Institutions supporting business 

Lubuski Ośrodek Doradztwa 

Rolniczego w Kalsku 

Agroturystyka / Agritourism. 

Całoroczny Dom Wakacyjny 

Rodziny Aulich w Gryżynie 

Gospodarstwo agroturystyczne 

Marcina Bednarskiego 

w Dobroszowie Wlk. 

Gospodarstwo agroturystyczne 

Tomasza Biernackiego 

k/Budachowa 

Kalsk 91 

66-100 Sulechów 

www.lodr.pl 

Gryżyna 13 a 

66-030 Bytnica 

www.gryzyna.pl 

ul. Lipowa 23 

66-010 Nowogród 

Bobrzański 

Łasiczyn 1 

66-630 Bytnica 

Muzea i skanseny / Museums and heritage 

Gminny Skansen Maszyn 

i Urządzeń Rolniczych 

Izba Muzealna na Zamku 

Piastowskim w Krośnie 

Odrzańskim 

Muzeum Budownictwa 

i Techniki Wiejskiej w Bogdańcu 

Muzeum Etnograficzne 

w Ochli 

Muzeum Puszczy Drawskiej 

i Noteckiej w Drezdenku 

Doradztwo rolnicze, wspieranie zrównoważonego 

rozwoju obszarów wiejskich. Podnoszenie 

poziomu kwalifikacji zawodowych rolników 

i innych mieszkańców wsi. LODR posiada 

również bazę noclegową. 

Turystyka. 

Agroturystyka. 

Agroturystyka. 

66-110 Podmokłe Małe Zachowanie i udostępnienie społeczeństwu 

historycznego dorobku ludowej kultury duchowej 

i materialnej. 

ul. Szkolna 1 

66-600 Krosno Odrzańskie 

Leśna 22 

66-450 Bogdaniec 

ul. Muzealna 5 

66-006 Ochla 

www.muzeum-etnog. 

zielman.pl 

Pl. Wolności 11 

66-530 Drezdenko 

Muzeum Wina al. Niepodległosci 15 


www.zgora.pl/muzeum 

Pasieki / Apiary 

Gospodarstwo Pszczelarskie 

Iwony i Remigiusza Dutkowiaków 

w Sulęcinie 

Miody Nadnoteckie 

W. Dudek 

ul. J. Paska 68 

69-200 Sulecin 

www.dutkowiak.pl 

Gralewo 100 A 

66-431 Santok 

Zabytkowa ruina z odbudowaną bramą. 

Mieszczą się tam pomieszczenia muzealne 

i galeria, w których kilka razy do roku organizowane 

są wystawy tematyczne. 

Młyn – muzeum, w którym można obejrzeć 

mieszkanie młynarza, narzędzia związane 

z przetwórstwem zboża i wypiekiem chleba, 

wystawy czasowe oraz oryginalne wyposażenie 

młyna. 

Zbiory prezentowane na ekspozycjach stanowią 

dawne sprzęty rolnicze, meble, tradycyjne 

tkaniny i ubiory ludowe. Są to głównie wyroby 

rękodzielnicze, które świadczą o kunszcie, 

umiejętnościach, poczuciu piękna. 

Muzeum w dawnym arsenale. Eksponaty prezentowane 

w placówce podzielono na kilka 

działów - „Z dziejów grodu i miasta”, „Myślistwo 

i gospodarka leśna” czy „Pszczelarstwo”. 

Ekspozycja daje możliwość wszechstronnego 

zapoznania sie z kolejnymi etapami rozwoju 

winiarstwa od Średniowiecza po czasy współczesne, 

ze szczególnym uwzględnieniem winiarstwa 

w Zielonej Górze. 

Miody różnych odmian, pyłek kwiatowy, 

pierzg i propolis. Dla pszczelarzy w ofercie matki 

pszczele. Klienci mogą zajrzeć do ula, wysłuchać 

ciekawych opowieści o życiu pszczół, 

spróbować różnorodnych smaków miodu. 

Gospodarstwo Rolno-Pszczelarskie, sprzedaż 

wysokiej jakości produktów - miody, pyłek 

i wyroby z wosku pszczelego. 

Agricultural consulting, supporting sustainable 

development of rural areas. Increasing the level 

of professional qualifications of farmers and 

other inhabitants of the country. The LODR has 

also accommodation base. 

Tourism. 

Agritourism. 

Agritourism. 

Preserving and making available to society historical 

achievements of folk spiritual and material 

culture. 

Historic ruin with a restored gate. It houses museum 

rooms and a gallery where several times 

a year thematic exhibitions are held. 

The mill - museum where you can see miller’s 

apartment, tools related to processing cereals 

and baking bread, temporary exhibitions and 

original equipment of mill. 

Collections presented during exhibitions are 

former agricultural equipment, furniture, traditional 

fabrics and folk costumes. These are mainly 

handicraft products that prove artistry, skills, 

the sense of beauty. 

The museum is located in a former arsenal. 

Exhibits presented in the establishment have 

been divided into several sections - „From the 

History of the Stronghold and the City”, „Hunting 

and Forestry” or „Beekeeping”. 

The exhibition gives the possibility of comprehensive 

familiarizing with subsequent stages of 

the development of winemaking from Middle 

Ages until contemporary times, with particular 

focus on winemaking in Zielona Góra. 

Honeys of different varieties, pollen, beebread 

and bee glue. The offer for beekeepers includes 

honeybee queens. Customers can visit the 

hive, listen to interesting stories about the life of 

bees, taste various flavors of honey. 

The Agricultural-Apiarian Farm, sale of high 

quality products - honeys, pollen and products 

from bee wax . 

26

1 2 3 4 

Miody Nocoń ul. Wypoczynek 2 

66-008 Świdnica 

www.nocon.com.pl 

Członek szlaku w latach 2007-2010. Member of the route in the years 2007-2010. 

Pasieka Rodzinna w Dąbiu 

Lubuskim Stanisława Kamińskiego 

Skansen Pszczelarstwa 

„Leśny” w Jodłowie 

Winnice / Vineyards 

Ogród i Winnica Cosel 

Rodziny Hoder w Koźli 

k/Świdnicy 

Winne Wzgórze w Żarach, 

z pozostałością domku 

winiarskiego 

Winnica Cantina 

Winnica Dębogóra k/Dobiegniewa 

66-615 Dąbie Pasieka. Produkcja miodu. Apiary. Production of honey. 

Jodłów 17 

67-100 Nowa Sól 

ul. Koźla 107, 

66-008 Świdnica 

www.hoder-cosel.com 

Ochrona obiektów pszczelarskich: barci, kłód, 

koszek i uli typu polskiego oraz sprzętu używanego 

w pszczelarstwie. 

Winnica. Organizacja degustacji, przyjęć integracyjnych 

dla firm, przyjęć okolicznościowych. 

68-200 Żary Sztuczne wzgórze nasypane na wysokość co 

najmniej pięciu metrów, na którym stoją ruiny 

po dawnym tzw. domku winnym, w jego piwnicach 

być może dojrzewało miejscowe wino. 

Obiekt oczekuję na rewitalizację. 

66-100 Mozów www.winnicacantina.pl 

66-520 Dębogóra 

www.winnicadebogora.pl 

Winnica Equus Mierzecin 17 

66-520 Dobiegniew 

www.winnicaequus.pl 

Winnica Folwark Wiechlice Wiechlice 45 B 

67-300 Szprotawa 

www.folwarkwiechlice.com 

Winnica Ingrid Jacka Kapały 

w Łazie k/Zaboru 

Winnica Jędrzychów Konrada 

Czaplińskiego i Krzysztofa 

Janiszewskiego w Zielonej 

Górze 

Łaz 

66-003 Zabór 

ul. I. Domeyki 12b 


Winnica Julia ul. Pionierów Lubuskich 15 

66-002 Stary Kisielin 

www.winnicajulia.pl 

Winnica Kinga Stara Wieś 28 


www.winnicakinga.pl 

Winnica Marcus Marka 

Bandiaka w Sterkowie k/Nowogrodu 

Bobrzańskiego 

ul. Cicha 1, Sterków 

66-010 Nowogród 

Bobrzański 

www.winnicamarcus.pl 

Winnica – wina gronowe i owocowe. Organizacja 

imprez: zwiedzanie winnicy, imprezy 

integracyjne, biesiadowanie przy ognisku. 

Doradztwem w zakresieprzygotowania ziemi 

pod zasadzenia, doboru odmian, prowadzenia 

i pielęgnacji winorośli. 

Winnica - uprawa odmian: Rondo, Johanniter, 

Solaris, Cabernet Cortis, Palatina, Marecal Foch, 

Cabernet Jura. 

Winnica - uprawa 3 głównych odmian: Pinot 

Noir, Pinot Gris i Kernling. 

Kompleks obejmujący: 2 sale restauracyjne, 

salę konferencyjną, bibliotekę, winiarnię, centrum 

odnowy biologicznej z kriokomorą i budynek 

hotelowy z siedemdziesięcioma miejscami 

noclegowymi. 

Winnica. 

Winnica - uprawiane odmiany: Aurora, Pinot 

Noir, Riesling, Traminer, Chrupka Różowa. 

Winnica – odmiany win białych : Sylwaner, Gewürztraminer, 

Solaris oraz czerwonych: Pinot 

Noir, Regent, Dornfelder, Saint Laurent, a także 

kolekcja starych okazów winorośli. W ofercie 

także zwiedzanie winnicy, biesiady w altanie, 

porady i szkolenia z zakresu uprawy winorośli 

oraz produkcji wina. 

Winnica. Wytwarzanie octu winnego, kiszonych 

liści, marynowanego grona. W ofercie: sadzonki 

winogron deserowych i moszczowych, 

krzewy ozdobne, byliny, pnącza, róże, a także 

zwiedzanie winnicy, degustacje, szkolenia. 

Główne odmiany winorośli stanowią kontynuację 

tradycji, jaką posiada region zielonogórski. 

Dobór dokonany w oparciu o odmiany vitis vinifera, 

tj. Pinot Noir, Chardonnay, Riesling, Pinot 

Gris, Sylwaner, Gewurztraminer. 

Protection of apiarian structures: wild hives, 

logs, skeps, and Polish type hives, and equipment 

used in the apiculture. 

Vineyard. Organizing tastings, integration parties 

for companies, occasional parties. 

An artificial hill built at the minimum height of 

five meters where the ruins of the former so- 

-called wine house are located; the local wine 

might have been aging in its basements. The 

structure it so undergo revitalization. 

Vineyard - grape wine and fruit wine. Organization 

of events: visiting vineyard, integration 

events, banqueting at the fire. Consulting with 

regard to preparation of land for plantings, selection 

of varieties, conducting and nursing 

grapevine. 

Vineyard - cultivation of varieties: Rondo, Johanniter, 

Solaris, Cabernet Cortis, Palatina, Marecal 

Foch, Cabernet Jura. 

Vineyard - cultivation of 3 main varieties: Pinot 

Noir, Pinot Gris and Kernling. 

The complex includes: 2 restuarant halls, conference 

halls, library, vineyard, center of biological 

regeneration with cryochamber, and a hotel 

building with seventy accommodation places. 

Vineyard. 

Vineyard - cultivated varieties: aurora, pinot noir, 

riesling, traminer, chasselas rose. 

Vineyard - varieties of white wine: Sylwaner, 

Gewürztraminer, Solaris and of red wine: Pinot 

Noir, Regent, Dornfelder, Saint Laurent, as well 

as a collection of old grapevine specimens. The 

offer includes also visiting the vineyard, feasts in 

the altanie, advice and training on the cultivation 

of grapevine and production of wine. 

Vineyard. Production of vinegar, pickled leaves, 

marinated bunch. The offer includes: seedlings 

of dessert and must grapes, decorative shrubs, 

perennials, climbers, roses, as well as visiting the 

vineyard, tasting, trainings. 

Main varieties of grapevine are continuation of 

tradition of the Zielona Góra region. The selection 

made based on the vitis vinifera varieties, 

i.e.pinot noir, chardonnay, riesling, pinot gris, 

sylwaner, gewurztraminer. 

27

1 2 3 4 

Winnica Miłosz Łaz 65 

66-003 Zabór 

www.winnicamilosza.com.pl 

Winnica Na Leśnej Polanie Proczki 3 

66-003 Proczki 

Winnica Noe Renaty i Jarosława 

Wiśniewskich w Nowym 

Miasteczku 

28 

ul. Marcinkowskiego 1 

67-124 Nowe Miasteczko 

Winnica Pałac Mierzęcin Mierzecin 1 

66-520 Dobiegniew www. 

palacmierzecin.pl 

Winnica Senator Marka 

Senatora w Niedoradzu 

Winnica Solera Ewy Pasiciel 

w Kijach k/Sulechowa 

Winnica Stara Winna Góra 

Rodziny Krojcig w Górzykowie 

Winnica u Michała Zygmunta 

Prętkowskiego w Zielonej 

Górze 

Winnica w Byczu k/Bytomia 

Odrz. Władysława Hiki 

Winnica. Winnica zaprasza na spacery, degustacje, 

a także szkolenia w ramach Akademii 

Winnicy Miłosz. 

Uprawa winorośli prowadzona dwukierunkowo: 

owoce deserowe - uprawa odmian 

wielkoowocowych pod osłonami i owoce do 

przerobu – uprawa odmian moszczowych do 

produkcji wina. W ofercie zwiedzanie winnicy, 

sprzedaż sadzonek, porady oraz degustacja 

win w XVIII-wiecznej piwnicy lub biesiadowanie 

w modrzewiowej stodole i przy ognisku. 

Winnica i pasieka. 

Wysokiej klasy obiekt hotelowo-konferencyjny, 

otoczony kilkunastohektarowym parkiem 

w stylu angielskim, z ogrodem japońskim 

okalającym staw. W ofercie tenis, spływy kajakowe, 

wędkowanie, rowery, jazda konna 

w przypałacowej stadninie koni. Druga co do 

wielkości winnica w Polsce. Uprawa odmian 

winorośli: Pinot Noir, Pinot Gris, Kernling, Riesling, 

Traminer, Chardonnay, Rondo i Regent. 

67-100 Niedoradz Winnica. Vineyard. 

Kije 20a 

66-106 Kije Sulechowskie 

Górzykowo 22 

66-131 Cigacice 

www.winna-gora.pl 

ul. Wyczółkowskiego 35 65- 

140 Zielona Góra 

Bycz 

67-115 Bytom Odrzański 

Winnica - uprawa odmian: Gewürztraminer, 

Pinot Gris oraz Cabernet Dorsa, Pinot Noir i Regent. 

Członek szlaku w latach 2007-2010. 

Winnica - uprawa białych gatunków winorośli: 

Traminer, Saphira oraz czerwonych gatunków: 

Regent, Pinot Noir, Saint Laurent. 

Winnica. 

Winnica. 

Winnica w Paradyżu 66-203 Gościkowo Winnica w Wyższym Seminarium Duchownym 

diecezji zielonogórskogorzowskiej. Owoce 

wykorzystywane na przetwory lub spożywane 

jako deserowe. 

Winnica w Zaborze ul. Lipowa 1, 

66-003 Zabór 

Winne Wzgórze z Palmiarnią 

w Zielonej Górze 

Inne / Other 

ul. Wrocławska 12 


www.palmiarnia.zgora.pl 

Sklep Winiarz.pl ul. Sikorskiego 32 

65-454 Zielona Góra www. 

winiarz.pl 

Największa w Polsce winnica 36ha. Powstaje tu 

Lubuskie Centrum Winiarstwa. 

Wzniesienie w centrum miasta, gdzie nieprzerwanie 

od przeszło kilkuset lat, uprawia się 

winorośl. Oprócz podziwiania egzotycznych 

roślin i zwierząt oraz spacerów i podziwiania 

widoku panoramy miasta, na wzgórzu winnym 

można skorzystać także z usług restauracji, 

wśród egzotycznych okazów tropikalnej 

roślinności. 

Punkt oferujący pamiątki winiarskie dla turystów, 

akcesoria do degustacji dla koneserów, 

szeroki wybór artykułów do produkcji dla winiarzy. 

Ponadto w ofercie sklepu literatura, regały 

oraz sprzęt na zamówienia indywidualne 

i do pielęgnacji winnicy. 

Vineyard. The vineyard invites for walks, tasting, 

as well as training under the Miłosz Vineyard 

Academy. 

Cultivation of grapevine is conducted two-way: 

dessert fruit - cultivation of big fruit varieties under 

shields and fruit for processing – cultivation 

of must varieties for production of wine. The 

offer includes visiting the vineyard, sale of saplings, 

advice and tasting of wines in the 18th- 

-century basement or banqueting in a larch 

barn and at the fire. 

Vineyard and apiary. 

The Mierzęcin Palace - is a high class hotel- 

-conference structure surrounded by a dozen 

or so English- style park, with a Japanese garden 

surrounding a pond. The offer includes 

tennis, canoeing trips, fishing, bicycles and, first 

of all, horseback riding in a horse stud located 

at the Palace. It is the second biggest vineyard 

in Poland. Cultivation of grapevine varieties: Pinot 

Noir, Pinot Gris, Kernling, Riesling, Traminer, 

Chardonnay, Rondo and Regent. 

Vineyard - cultivation of varieties: Gewürztraminer, 

Pinot Gris and Cabernet Dorsa, Pinot Noir 

and Regent. Member of the route in the years 

2007-2010. 

Vineyard - cultivation of white grapevine varieties: 

Traminer, Saphira and red varieties: Regent, 

Pinot Noir, Saint Laurent. 

Vineyard. 

Vineyard. 

The vineyard is located in the Superior Seminary 

of the Zielona Góra diocese. Fruit is used for 

preserves or consumed as dessert. 

The biggest vineyard in Poland - 36ha. It is where 

the Lubuskie Winemaking Center is being 

created. 

A hill in the city center where continuously, for 

over a few hundred years, grapevine has been 

cultivated. Apart from admiring exotic plants 

and animals and walks and admiring view of 

the panorama of the city, on the wine hill you 

can also use services of a restaurant, among 

exotic tropical flora specimens. 

A point offering wine souvenirs for tourists, 

accessories for tasting for connoisseurs, a wide 

variety of articles for production for winemakers. 

Additionally, the offer of the store includes 

literature, racks and equipment for individual 

orders and for vineyard care.


Szkoleniowo-Doradczy 

na rzecz Produktu 

Regionalnego 

The Lubuskie 

Training-Consulting 

Cluster for the Regional 

Product 

Branża: edukacja 

Lubuski Klaster Szkoleniowo-Doradczy na rzecz Produktu 

Regionalnego powstał 29 maja 2009 roku. Powstanie 

Klastra to jeden z efektów realizacji projektu 

współfinansowanego ze środków Europejskiego 

Funduszu Społecznego i budżetu Państwa, Impuls 

Szkoleniowy – Wsparcie w zakresie Tworzenia Sieci 

Współpracy w Sektorze Szkoleniowym na rzecz Innowacyjności 

w Regionie Lubuskim. Projekt zrealizowany 

został przez Wyższą Szkołę Zawodową w Kostrzynie 

nad Odrą w partnerstwie z Lubuskim Stowarzyszeniem 

Rozwoju Regionalnego „Rozwój”. 

Klaster zrzesza gminy, małe i średnie przedsiębiorstwa 

oraz organizacje pozarządowe (razem prawie 

100 podmiotów), które podejmują wspólne działania 

w procesach gospodarczych oraz wykorzystują 

w nich innowacyjność. To sieć współpracy, która efektywnie 

łączy i wykorzystuje potencjał osób, przedsiębiorstw, 

władz samorządowych, uczelni wyższych, 

jednostek naukowo-badawczych, instytucji otoczenia 

biznesu by ułatwić transfer i dyfuzję wiedzy i innowacji 

pomiędzy członkami Klastra. O sile Klastra decydują 

głównie podmioty związane z usługami branży 

szkoleniowo-doradczej województwa lubuskiego. 

Trade: education 

The Lubuskie Training - Consulting Cluster for the Regional 

Product was established on 29 May 2009. The 

creation of the Cluster is one of the effects of implementation 

of the project co-financed from funds of 

the European Social Fund and from the State budget, 

the Training Impulse – Support with regard to Creation 

of the Network of Cooperation in the Training Sector 

for Innovation in the Lubuskie Region. The project has 

been executed by the Vocational Higher School in 

Kostrzyn nad Odrą, in partnership with the “Rozwój” 

Lubuskie Association of Regional Development. 

The Cluster associates communes, small and mediumsized 

companies and non-governmental organizations, 

total nearly 100 entities which undertake joint actions 

in economic processes, and use innovation in them. It is 

a network of cooperation, which effectively combines 

and uses potential of people, companies, local government 

authorities, universities, scientific-research units, 

business environment institutions, to facilitate transfer 

and diffusion of knowledge and innovations between 

the Cluster members. The strength of the Cluster is determined 

mainly by entities related to services from the 

training-consulting industry of the Lubuskie Province. 

2009 

2009 

2010 

2011 

Powstanie Klastra 

Szkoleniowo- 

Doradczego na 

rzecz Produktu 

Regionalnego / 

The creation of the 


Cluster for the 

Regional Product 

Realizacja projektu 

partnerskiego 

„Wsparci metodą 

outplacementu 

aktywności 

zawodowej kobiet 

w regionie lubuskim” / 

Implementation 

of the partner 

project „Supported 

by the method of 

outplacement of 

professional activity of 

women in the Lubusz 

region” 


partnerskiego 

22 podmiotów 

klastra „Współpraca 

międzysektorowa 

na rzecz wspierania 

ekonomii społecznej 

w regionie lubuskim” / 

The execution of the 

partner project of 22 

cluster entities „Intersectoral 

Cooperation 

for Supporting Social 

Economics in the 

Lubuskie Region” 


Szkoleniowo-Doradczy 

na rzecz Produktu 

Regionalnego zrzesza 

prawie 100 

podmiotów / 

The Lubuskie 


Cluster for the Regional 

Product associates 

almost 100 entities 

29



Jednostki Samorządu Terytorialnego / 

Local Government Units 

Jednoskti naukowo-badawcze / 


Organizacje pozarządowe 

i gospodarcze / 

Non-governmental and business 

organizations 

Instytucje otoczenia biznesu / 

Business environment institutions 

Przedsiębiorcy 

• Gastronomia 

• Handel 

• Hotelarstwo 

• Turystyka 

• Poligrafia 

Entrepreneurs 

• Restaurants 

• Commerce 

• Hotel Industry 

• Tourism 

• Printing 

KOMPETENCJE 

• Tworzenie sieci współpracy i wsparcia, 

• Promocja innowacji i nowych technologii, 

• Tworzenie marki obszaru działania Klastra i wspólnych produktów i usług, 

• Pomoc w prowadzeniu biznesu, w tym m.in.: w ułatwianiu ochrony prawnej prowadzonych przedsięwzięć, opracowywaniu zasad 

tworzenia biznesplanów i SWOT, 

• Budowa świadomości przedsiębiorców, szkolenia dla zarządzających i pracowników, 

• Tworzenie zachęt dla napływu inwestycji i inkubacja przedsiębiorstw, 

• Promowanie rozwoju firm - członków Klastra, 

• Dyfuzja nowych technologii, 

• Wspieranie inicjatyw związanych z rozwojem infrastruktury służącej potrzebom członków Klastra, 

• Pomoc w pozyskiwaniu funduszy UE, 

• Określanie standardów działalności technicznych i jakościowych, 

• Wsparcie metodyczne dla członków Klastra w tworzeniu modułowych programów szkoleniowych na rzecz lubuskiego rynku pracy, 

• Pomoc w opracowaniu dokumentacji przetargowej w oparciu o procedury prawa zamówień publicznych, 

• Stworzenie oraz promocja wspólnej oferty szkoleniowej i doradczej członków Klastra. 

COMPETENCES 

• Creating a network of cooperation and support, 

• Promoting innovations and new technologies 

• Creating the brand of the area of the Cluster activities and joint products and services, 

• Assistance in conducting business, including, among others: facilitated legal protection of conducted projects, 

preparing the principles for creation of business plans and SWOT analyses, 

• Building awareness of entrepreneurs, trainings for executives and employees, 

• Creating the incentives for inflow of investments and incubation of companies, 

• Promoting development of companies - the Cluster members, 

• Diffusing new technologies, 

• Supporting initiatives related to the development of infrastructure serving the Cluster members, 

• Assistance in obtaining the EU funds, 

• Determining technical and qualitative standards of activities, 

• Methodical supporting members of the Cluster in creation of modular training curricula for the Lubuskie labor market, 

• Assisting in preparing tender documentation based on procedures of the public procurement law, 

• Developing and promoting a joint training and consulting offer of the Cluster members. 

30

Koordynator 

Pracami Lubuskiego Klastra Szkoleniowo – Doradczego 

na rzecz Produktu Regionalnego animuje 

Wyższa Szkoła Zawodowa w Kostrzynie nad Odrą. 

Koordynacja polega na zapewnianiu obsługi organizacyjno-administracyjnej 

Klastra, podejmowaniu 

działań promocyjnych oraz organizacji szkoleń 

i konferencji. Koordynator zapewnia również wsparcie 

merytoryczne członkom Klstra. 

Jednym z celów Klastra jest wspólna realizacja projektów 

inwestycyjnych przez jego członków. Idee 

takich projektów przygotowywane są przez Grupy 

Robocze, przy pomocy ekspertów Koordynatora. 

Statut przewiduje tworzenie, w ramach Grup Roboczych, 

Klastrów Lokalnych, które dla realizacji danego 

projektu mogłyby przyjmować Partnerów Lokalnych 

– tzw. Lokalnych Uczestników Klastra. 

Coordinator 

Works the Lubuskie Training – Consulting Cluster 

for the Regional Product are coordinated by the 

Vocational Higher School in Kostrzyn nad Odrą. The 

coordination consists in provision of organizational 

– administrative service of the Cluster, undertaking 

promotional activities, as well as organizational of 

trainings and conferences. The coordinator provides 

also substantive assistance to the Cluster members. 

One of goals of the Cluster is a joint execution of investment 

projects by its members. The ideas of such 

projects are prepared by the Working Group, with 

the assistance of experts of the Coordinator. The 

Statute envisages creation, under Working Groups, 

of Local Clusters that, for execution of a particular 

project, would accept Local Partners – the so-called 

Local Cluster Participants. 














phone/fax: 



Partnerstwo Wyższej Szkoły Zawodowej w Kostrzynie nad Odrą oraz Lubuskie 

Stowarzyszenie Rozwoju Regionalnego w Gorzowie Wielkopolskim / 

The Partnership of the Vocational Higher School in Kostrzyn nad Odrą and 

the Lubuskie Association of Regional Product in Gorzów Wielkopolski 

od 2009 roku / since 2009 

Porozumienie / Agreement 

ul. Mickiewicza 20, 66-470 Kostrzyn nad Odrą 

Henryk Piekarski 

603 040 127 

rektor@wssz.pl 

Główne zadania Stowarzyszenia \ Main tasks of the Association: 

Klaster Szkoleniowo-Doradczy na rzecz Produktu Regionalnego / 

Training-Consulting Cluster for the Regional Product 

Stworzenia 

platformy 

wzajemnie 

korzystnej 

kooperacji 

edukacji 

i biznesu / 

Creating 

a platform 

for mutually 

beneficial 

cooperation of 

education and 

business 

Integracjia środowisk 

sektora edukacji 

i przedsiębiorców, 


nowoczesnymi 

rozwiązaniami 

wspomagającymi 

prowadzenie interesów / 

Integration of 

environments of the 

education sector and 

entrepreneurs interested in 

modern solutions fostering 

business. 

Wzmocnienia 

potencjału 

konkurencyjności 

lokalnych firm na 

rynku krajowym, 

europejskim 

i światowym / 

Improving the 

potential of 

competitiveness 

of local 

companies on the 

European and the 

local market. 

Działania na rzecz 

powiązania gospodarki 

regionu z dynamicznym 

rozwojem technologii 

teleinformatycznych w celu 

wdrażania innowacyjnych 

rozwiazań technik 

informacyjnych / 

Actions fot connecting 

region’s economy with 

dynamic data communication 

technology development 

in order to implement 

innovative IT solutions 

Kształcenie 

specjalistów, 

wykorzystujących 

najnowsze 

technologie oraz 

innowacje / 

Training 

specialists 

using the latest 

technologies and 

innovations. 

31

Działalność i oferta Klastra 

Realizacja projektu Impuls Szkoleniowy – Wsparcie 

w zakresie Tworzenia Sieci Współpracy w Sektorze 

Szkoleniowym na rzecz Innowacyjności w Regionie 

Lubuskim wykazała, iż w województwie lubuskim 

istnieje potrzeba rozwoju innowacyjnej gospodarki 

opartej na wiedzy, poprzez rozwijanie istniejących 

zasobów i ich kompetencji. 

Kluczem do sukcesu jest tworzenie kooperacji edukacji 

i biznesu, integracja przedsiębiorców i sektora 

edukacji, co pozwala na wykorzystywanie najnowocześniejszych 

technologii w gospodarce oraz kształcenie 

specjalistów spełniających oczekiwania rynku 

pracy. Przedsiębiorcy, dzięki współpracy, otrzymują 

pomoc we wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań 

teleinformatycznych, przez co mogą rozwijać swój 

potencjał, umacniać swoją pozycję, a także konkurować 

z firmami na rynkach krajowych oraz zagranicznych. 

Do głównych celów Klastra w początkowej fazie 

funkcjonowania, należało podjęcie kroków, które 

przełamią barierę braku zaufania partnerów oraz 

braku świadomości korzyści, jakie może podmiotom 

zaoferować współpraca. 

Główne zadania przewidziane w Liście Intencyjnym 

Lubuskiego Klastra Szkoleniowo – Doradczego na 

rzecz Produktu Regionalnego obejmują: 

• Tworzenie sieci współpracy i wsparcia, 

• Promocję innowacji i nowych technologii, 

• Tworzenie marki obszaru działania Klastra i wspólnych 

produktów i usług, 

• Pomoc w prowadzeniu biznesu w tym, m.in.: 

w ułatwianiu ochrony prawnej prowadzonych 

przedsięwzięć, opracowywaniu zasad tworzenia 

biznesplanów i SWOT, 

Activities and offer of the Cluster 

The execution of the project Training Impulse – Support 

with regard to Creation of the Network of Cooperation 

in the Training Sector for Innovation in the 

Lubuskie Region has proved that in the Lubuskie 

Province there is a need to develop an innovative, 

knowledge-based economy, through development 

of existing resources and their competences. 

The key to success is to create cooperation of education 

and business, integrate entrepreneurs and the 

educational sector, which allows using the newest 

technologies in the economy and training specialists 

who meet requirements of the labor market. 

Entrepreneurs, as a result of cooperation, receive 

assistance in implementing innovative data communication 

solutions, thanks to which they may 

develop their potential, strengthen their position, 

as well as compete with companies on national and 

foreign markets. 

The main goals of the Cluster in the initial phase of 

functioning included undertaking steps that would 

break the barrier of the lack of trust between partners 

as well as of the lack of awareness of benefits 

which may be derived by entities from cooperation. 

The main tasks listed in the Letter of Intent of the Lubuskie 

Training – Consulting Cluster for the Regional 

Product include: 

• Creating a network of cooperation and support, 

• Promoting innovations and new technologies, 

• Creating the brand of the area of the Cluster activities 

and joint products and services, 

• Assistance in conducting business, including, 

among others: facilitated legal protection of conducted 

projects, preparing the principles for creation 

of business plans and SWOT analyses, 

Spotkanie robocze 

uczestników klastra / 

The working meeting of 

the Cluster participants 

32

Spotkanie robocze / 

Working meeting 

Szkolenie członków 

klastra / 

Training for the cluster 

members 

• Budowę świadomości przedsiębiorców, szkolenia 

dla osób zarządzających i pracowników, 

• Tworzenie zachęt dla napływu inwestycji i inkubacja 

przedsiębiorstw, 

• Promowanie rozwoju firm - członków Klastra, 

• Dyfuzję nowych technologii, 

• Wspieranie inicjatyw związanych z rozwojem infrastruktury 

służącej potrzebom członków, 

• Pomoc w pozyskiwaniu funduszy UE, 

• Określanie standardów technicznych i jakościowych 

działalności, 

• Wsparcie metodyczne dla członków Klastra w tworzeniu 

modułowych programów szkoleniowych 

na rzecz lubuskiego rynku pracy, 

• Pomoc w opracowaniu dokumentacji przetargowej, 

w oparciu o procedury prawa zamówień 

publicznych, 

• Stworzenie oraz promocja wspólnej oferty szkoleniowej 

i doradczej członków Klastra. 

• Building awareness of entrepreneurs, trainings for 

executives and employees, 

• Creating the incentives for inflow of investments 

and incubation of companies, 

• Promoting development of companies - the Cluster 

members, 

• Diffusing new technologies, 

• Supporting initiatives related to the development 

of the infrastructure serving the members’ needs, 

• Assistance in obtaining the EU funds, 

• Determining technical and qualitative standards 

of activities, 

• Methodical supporting members of the Cluster in 

creation of modular training curricula for the Lubuskie 

labor market, 

• Assisting in preparing tender documentation 

based on procedures of the public procurement 

law, 

• Developing and promoting a joint training and 

consulting offer of the Cluster members. 

33



1 2 3 4 

Jednostki Samorządu terytorialnego / Local Government Units 

Gmina Górzyca ul. 1 Maja 1 

69-113 Górzyca 

www.gorzyca.pl 

Gmina Małomice Plac Konstytucji 3 Maja 1, 

67-320 Małomice 

www.malomice.pl 

Gmina Lubiszyn Plac Jedności Robotniczej 1 

66-433 Lubiszyn 

http: www.lubiszyn.pl 

Gmina Dobiegniew ul. Dembowskiego 2 


www.dobiegniew.pl 

Gmina Bytom Odrzański Rynek 1 


http://www.bytomodrzanski.pl/ 

Gmina Siedlisko Plac Zamkowy 6 

67-112 Siedlisko 

Wojewódzki Ośrodek Ruchu 

Drogowego Zbigniew 

Józefowski 

Muzeum Etnograficzne 

w Zielonej Górze z siedziba 

w Ochli 

Lubuska Wojewódzka Komenda 

Ochotniczych Hufców 

Pracy. Gospodarstwo 

Pomoc Grzegorz Pawlak 

ul. Podmiejska 18, 


www.wordgorzow.pl 

ul. Mozerlina 5, 

66-006 Ochla 

ul. Zamenhofa 1 

Zielona Góra 

www.lubuska.ohp.pl 

Organizacje pozarządowe i gospodarcze / NGO’S 

Zespół Ludowy „Wierzbniczanki” 

Stowarzyszenie 

Artystów Współczesnej 

Kultury Ludowej 

Fundacja Porozumienia 

Wzgórz Dalkowskich 

Stowarzyszenie Wspierania 

Małej Przedsiębiorczości 

w Dobiegniewie 

Izba Rzemiosła i Przedsiębiorców 

Lubuskie Stowarzyszenie 

Rozwoju Regionalnego 

Rozwój 

Fundacja na rzecz Gorzowskiej 

Szkoły Wyższej 

Związek Lubuskich Organizacji 

Pozarządowych 

Al. Złotej Jesieni 1 

67-115 Bytom Obrzański 

ul. Głogowska 1 


www.wzgorzadalkowskie.pl 

ul. Dembowskiego 2 


www.swmpdobiegniew.pl 

ul. Obotrycka 8 

66-400 Gorzów Wielkopolski 

www.izbarzemgorz.republika.pl 

ul. Pionierów 1 


www.lubuskie.org.pl 

ul. Teatralna 25 


ul. Zacisze 17 


www.zlop.org.pl 

Jednostka samorządu terytorialnego. 






Egzaminowanie, szkolenie kierowców oraz 

inne zadania z zakresu BRD. 

Organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej. 

Kształcenie na poziomie szkoły zawodowej, 

przyuczanie do zawodu w gimnazjum, realizacja 

szkoleń, udzielanie usług. 

Zespół ludowy. 

Wsparcie rozwoju obszarów wiejskich Gmin 

Dałkowskich. 

Wsparcie przedsiębiorczości, świadczenie 

usług i działalność szkoleniowa. 

Usługi edukacyjne i informacyjne oraz promocja 

działalności gospodarczej i rzemiosła. 

Szkolenia, doradztwo zawodowe, doradztwo 

personalne, pośrednictwo pracy, Centrum 

Kształcenia Ustawicznego. 

Budowanie społeczne, szkolenia. 

Działalność socjalna. 

Local government unit. 






Examining, training drivers and other tasks related 

to road traffic safety. 

Organizing and conducting cultural activities. 

Training at the level of a vocational high 

school, training in profession in junior high 

school, executing trainings, providing services. 

Folk group. 

Supporting development of rural areas of Dałkowske 

Communes. 

Support for entrepreneurship, provision of services 

and training activities. 

Educational and information services as well 

as promotion of business operations and craft. 

Training, professional consulting, personnel 

consulting, employment agency, Lifelong 

Education Centre. 

Social building, trainings. 

Social activities. 

34

1 2 3 4 

Fundacja Przedsiębiorczość ul. Mieszka 113 

68-200 Żary 

www.fundacja.zary.pl 

Organizacja pożytku publicznego. 

Public benefit organization. 

Fundacja Rozwoju 

Demokracji Ludowej 

Przedsiębiorcy / Entrepreneurs 

Cukiernia 

Andrzej Pieśniakiewicz 

BARTPOL Zajazd „Kacper” 

Leon Niewczyk 

ul. Boh. Westerplatte 9 


www.frdl.org.pl 

ul. Kopernika 3 


ul. Szosa Bytomska 1A 


HELLTEC Agnieszka Czapla u. Kościuszki 33 


IMPORT - EXPORT - FREDEX 

Alfred Gąsior 

ul. Piaskowa 23 


www.fredex.pl 

WERSAL Sp. z o.o. ul. Wrocławska 14 


Piekarnia Grębowicz Danuta 

Bojko 

Cukiernia Urbański s.c. 

Grzegorz Urbański i Ewa 

Urbańska 

ul. 1 Maja 4 


ul. Traugutta 2 


P.P.H.U KIS s.c. ul. Głogowska 75 


PPHU Ślusarstwo kowalstwo 

artystyczne Dysiewicz 

Firma Handlowo- Usługowa 

MAXIMUS Bar Dorota Zając 

ul. 8 Maja 2 


ul. 25-lecia PRL 27 


BAR PIAF Piotr Wróbel ul. Kopernika 1 


Motel Zajazd u Basi Barbara 

Szygenda 

BETOPLAST Zakład Produkcyjno-Handlowy 

Grzegorz 

Nowak 

ul. Gawła 23 

67-106 Otyń 

www.zajazdubasi.emeteor.pl 

ul. Zielongórska 65 

67-100 Nowa Sól www. 

betoplastwp.topfirmy.pl 

CIACHO Krzysztof Górny ul. Parafialna 3 

67-100 Nowa Sol 

POLNED Sp. z o.o. ul. Głogowska 72 


DRIED FLOWERS EXPORT IM- 

PORT PRODUKCJA Sp. z o.o. 

O/ HOTEL ZLOTY LEW 

Piekarnia ROGAL Anna 

Tomczak 

Ośrodek Szkolenia Kierowców 

Ogniwo Zbigniew 

Kowalczyk 

Przedsiębiorstwo Wielobranżowe 

KAPI Mirosław 

Czerwiński 

PHU FUNKEE Jakub Ostromecki 

Restauracja Magic 

ul. Rynek 15-16 


www.dried-flowers.polandtrade.pl 

ul. Głogowska 112 


ul. Grottgera 26/2 


www.ogniwo.prawojazdy. 

com.pl 

ul. M. Konopnickiej 1 

66-460 Witnica 

ul. Piastowska 2A 

66-470 Kostrzyn n/O 

Szkolenia, doradztwo. 

Cukiernictwo - produkcja i sprzedaż ciast. 

Gastronomia, hotel, sprzedaż paliw. 

Gastronomia. 

Gastronomia. 

Usługi gastronomiczne, budowlane. 

Piekarstwo. 

Cukiernictwo - piekarnia. 

Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych. 

Metalowe bramy, kraty, ogrodzenia. 

Usługi gastronomiczne. 

Usługi gastronomiczne. 

Motel i gastronomia. 

Figury ogrodowe. 

Ciastkarstwo. 

Pomoc drogowa. 

Gastronomia. 

Piekarnictwo. 

Działalność szkół nauki jazdy, szkolenie kierowców 

zawodowych. 

Gastronomia. 

Gastronomia. 

Training, consulting. 

Confectioner’s trade - production and sale of 

cakes. 

Gastronomy, hotel, sale of fuels. 

Gastronomy. 

Gastronomy. 

Gastronomic, construction services. 

Baking. 

Confectioner’s trade - bakery. 

Production of plastic goods. 

Metal gates, grates, fences. 

Gastronomic services. 

Gastronomic services. 

Motel and gastronomy. 

Garden figures. 

Pastry-cooking. 

Road assistance. 

Gastronomy. 

Baking. 

Activities of driving-learning schools, training 

of professional drivers. 

Gastronomy. 

Gastronomy. 

35

1 2 3 4 

BAKRA Sp. z o.o. ul. Graniczna 1 

Handel, usługi. 

Trade, services. 


KANNE-GROUP POLSKA ul. Graniczna 1 

Handel. 

Trade. 


JACH DREWEX ul. Sportowa 7 


Branża drzewna. 

Wood industry. 

BIK PPH Przedsiębiorstwo 

Produkcyjno-Handlowe 

Izabela Jędrzejczuk 

ul. Wędkarska 16 


Leśne Ustronie Sp. z o.o. ul. Myśliwska 12 


LABOR S.C. Andrzej Serkis, 

Marzena 

Motel VERONA - AGRO TU- 

RYSTYKA GOSPODARSTWO 

ROLNE Lech Pacholczyk 

Restauracja ZBYSZKO Tadeusz 

Kostyra 

Ośrodek Rekreacyjny Atletic 

Jerzy Chmielnicki Ewa 

Chmielnicka 

Pracownia Plastyczna 

Krzysztof Kuchnio Hanna 

Piekarska 

Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe 

Krystyna 

Rackiewicz i Synowie a.c. 

Firma Usługowo-Produkcyjno-Handlowa 

ANART 

ul. Mickiewicza 35 




www.verona-kostrzyn. 

superturystyka.pl 



ul. Kosynierów 

Gdyńskich 46- A 

66- 400 Gorzów 

Wielkopolski 

www.atletic.gorzowwlkp.pl 

ul. Kolejowa 52 Nowiny 

Wielskie 


ul. Gorzowska 50 


ul. Niemcewicza 28 


INTEGRACJA Jan Przewoźnik ul. Ciłkowskiego 21 


www.janprzewoznik.pl 

PPHU Jan Żukowski 

Centrum Usług Kadrowych 

Danuta Herman 


Mikrus Andrzej Kawalec 

Lubuskie Centrum Edukacji 

Samorządowej i Specjalistycznej 

Mirosław Kędziora 

Szkoła Języków Obcych 

Marii Szot 

Ośrodek Nauki Jazdy MARKA 

Marek Jabłoński 

Niepubliczny Ośrodek Szkolenia 

Zawodowego Absolwent 

Elżbieta Kasztelan 

Zakład Usług Szkoleniowych 

DIDASKO Elżbieta 

Białogłowa 

ul. Kardynala 

Wyszyńskiego 158 


ul. Chopina 11/13 


ul. Spokojna 66 


ul. Przemysłowa 14-15 


www.lcesis.gorzow.pl 

ul. Paderewskiego 52 


www.mariaszot.eu 

ul. Słowackiego 4 

66-200 Świebodzin 

pl. Browarniany 1C 


ul. Nowa 46 


www.didasko.swiebodzin.pl 

Produkcja drzwi, okien i schodów z drewna. 

Hotelarstwo i gastronomia. 

Gastronomia, handel, uslugi. 

Hotelarstwo i gastronomia. 

Działalność gospodarcza. 

Rekreacja i sport. 

Park Dinozaurów. 

Hotel, restauracja. 

Poligrafia. 

Szkolenia. 

Projektowanie, nadzór budownictwa, usługi, 

dokumentacja budowlana, szkolenia służb 

budowlanych. 

Doradztwo personalne. 

Ośrodek Szkolenia Kierowców. 

Szkolenia, konferencje, doradztwo, wydawnictwo. 

Edukacja. 

Szkolenia z zakresu nauki jazdy kategorii 

A,B,C,C+E. 

Szkolenia oświatowo-edukacyjne, pośrednictwo 

doradcze, kursy w zakresie masażu, odprężania 

i relaksu, rzeźbienia sylwetki. 

Szkolenia pod potrzeby lokalnego rynku pracy 

w zakresie kursów pedagogicznych. 

Production of doors, windows and stairs made 

of wood. 

Hotel management and gastronomy. 

Gastronomy, trade, services. 

Hotel management and gastronomy. 

Business operations. 

Recreation and sports. 

Dinosaur Park. 

Hotel, restaurant. 

Printing industry. 

Trainings. 

Designing, construction supervision, services, 

building documentation, trainings for construction 

services. 

Personnal consulting. 

Driver Training Centre. 

Trainings, conferences, consulting, publishing. 

Education. 

Driving trainings in categories A, B, C, C+E. 

Literacy-educational Training, consulting 

agency, courses in massage, stress relief and 

relaxation, body sculpt. 

Trainings for the needs of the local labour market 

with regard to pedagogical courses. 

36

Ośrodek Szkolenia 

Kierowców HOLOLUB 

Łukasz Hololub 

1 2 3 4 

Przedsiębiorstwo Usługowo- 

-Edukacyjne Enter and go 

Jan Kostyszak 

Brzezie ul. Józefa 

Czapskiego 26 


www.czeslawhololub.pl 

ul. Głogowska 1/3 


Sela Sp. z o.o. ul. Moniuszki 3 


www.selazoo.pl 

Ośrodek Szkolenia PAS Piotr 

Lewandowski 

Strefa Urody Małgorzata 

Czerwińska 

JAGO Ośrodek Nauczania 

Języków Obcych Krzysztof 

Jagiełowicz 


OSKAR Henryk Halczak 

Studium Języków Obcych 

WOLDU Mersha Woldu 

PHU Service 

Tomasz Żurański 

Centrum Doskonalenia Kadr 

Izabela Majewska 

JANMOR Jan Moszak 


Danuta Hololub 

leader team Magdalena 

Merda 

Gabinet Poradnictwa 

Rodzinnego, Terapii i Umiejętności 

Psychologicznych 

Marek Jan Tracz 

Usługi artystyczne Lech 

Serpina 

Niepubliczny Zakład Opieki 

Zdrowotnej Ośrodek Terapii 

Uzależnień 

4System Polski Sp. z o.o. 

Aneta Żydziak 

ul. Jędrychowska 46 


www.pas.pl 

pl. Powstańców Wlkp. 10 


www.strefa-urody.pl 

ul. Westerplatte 1 


www.jago.pl 

ul. Skrajna 20 


ul. 40-lecia I B/3 

66-600 Połupin 

ul. Obrońców Pokoju 21 

Gubin-Bieżyce 11 

ul. Moniuszki 3 


ul. Matejki 2C 


ul. Bankowa 2 


www.kursy-nauki-jazdy. 

sulech.net 

ul. Piłsudskiego 29 

66-440 Skwierzyna 

www.leaderteam.pl 

ul. Witosa 5/1 


ul. Armii Polskiej 17/3 


ul. Drzymały 11 


ul. Botaniczna 70 


Temir s.c. Al. Niepodległości 6 


Jazz Club Pod Filarami ul. Jagiełły 7 


www.jazzfilary.pl 

Nauka jazdy, organizacja kursów nauki jazdy 

kat. A,B,C,D,T,B+T,C+E,D+E. 

Kursy języków obcych i szkolenia dotyczące 

projektów edukacyjnych. 

Szkolenia, usługi w zakresie BHP i PPOŻ. 

Szkolenia. 

Branża kosmetyczna, sklep detaliczny, szkolenia 

w zakresie pielęgnacji dłoni i stóp, stylizacja 

paznokci i inne. 

Nauka języków obcych. 

Realizacja szkoleń, kursów w zakresie nauki 

jazdy oraz kursy na prawo jazdy kategorii 

A,B,B+E,C. 

Edukacja. 

Szkolenia organizowane pod potrzeby rynku 

pracy, prowadzenie kafejki internetowej. 

Instytucja szkoleniowo-doradcza. 

Szkolenia BHP, szkolenia środowiskowe na 

stanowiskach pracy, dochodzenia powypadkowe. 

Nauka jazdy, organizacja szkoleń na instruktora, 

kursów i szkoleń na kategorię 

A,B,D,T,B+T,C+E,D+E. 

Turystyka. 

Poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne 

i szkoleniowe. 

Usługi artystyczne. 

Poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne 

i szkoleniowe. 

Działalność związana z informatyką, edukacja 

stacjonarną i edukacja na odległość, kształcenie 

ustawiczne dorosłych. 

Gastronomia: catering, imprezy okolicznościowe. 

Muzyka, edukacja. 

Driving trainings, organization of driving learning 

courses for categories A, B, C, D, T, B+T, 

C+E, D+E. 

Foreign language courses and trainings concerning 

educational projects. 

Trainings, services with regard to OHS and fire 

safety. 

Trainings. 

Cosmetics industry, retail store, trainings with 

regard to care for hands and feet, nail styling, 

etc. 

Learning of foreign languages. 

Implementation of trainings, courses with regard 

to driving as well as driver’s license courses 

for categories A, B, B+E, C. 

Education. 

Trainings organized for the needs of the labour 

market, running of an Internet cafe. 

Training-advisory institution. 

OHS trainings, environmental trainings at workplaces, 

post-accident investigations. 

Driving trainings - organization of trainings for 

instructors, courses and trainings for categories 

A, B, D, T, B+T, C+E, D+E. 

Tourism. 

Psychological, pedagogical and training counseling. 

Art services. 

Psychological, pedagogical and training counseling. 

Activities related to computer science, stationary 

and distance education, lifelong education 

for adults. 

Gastronomy: catering, occasional events. 

Music, education. 

37

Lubuska Regionalna 

Organizacja 

Turystyczna LOTUR 

Regional Tourist 

Organization of Lubuskie 

Province LOTUR 

Branża: turystyka 

Trade: tourism 

Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna powstała 

w 2004 roku. Zrzesza samorządy miejskie, 

gminne, powiatowe, samorząd województwa oraz 

stowarzyszenia i podmioty branży turystycznej. 

Obecnie LOTUR zrzesza w swoich strukturach 48 

członków, jednak liczba ta ulega ciągłym zmianom. 

Głównym celem działalności Stowarzyszenia jest 

zwiększenie liczby turystów odwiedzających województwo 

lubuskie, poprzez koordynowanie działań 

promocyjnych, kreowanie nowych produktów turystycznych, 

organizację szkoleń z zakresu turystyki, co 

ma się przełożyć na zwiększenie wpływów z turystyki 

w województwie. 

Regional Tourist Organization of Lubuskie Province 

was established in 2004, it associates local municipal, 

communal, county, province governments as 

well as associations operating in tourism, entities 

from the tourist industry. Currently, LOTUR associates 

48 members, however, this number is continuously 

changing. 

The primary goal of the Association’s activities is to 

increase the number of tourists visiting Lubuskie 

Province, through coordination of promotional actions, 

creation of new tourist products, organization 

of trainings in the field of tourism, which is to be reflected 

in the increase in receipts from tourism in the 

province. 

2004 

2009 

2010 

2011 

38 

Powstanie 

Lubuskiej 

Regionalnej 

Organizacji 

Turystycznej / 

Establishment 

of the Regional 

Tourist 

Organization 

of Lubuskie 

Province. 

Specjalne 

Wyróżnienie dla 

Regionu Lubuskiego 

za popularyzację 

i promocję Konkursu 

na Najlepszy Produkt 

Turystyczny 2009 / 

Special Honourable 

Mention for the 

Lubusz Region for 

popularization and 

promotion of the 

Competition for the 

Best Tourist Product 

2009 


w ramach EFS 

Zawód Informator 

Turystyczny / 

Implementation of 

the project under 

European Social 

Fund, profession: 

Tourist Guide 

Wyróżnienie 

i podziękowanie 

za szczególne 

zaangażowanie 

w promocji 

podczas ITB-2011 / 

Honourable 

Mention and 

Acknowledgments 

for special 

involvement in 

promotion during 

ITB-2011



Jednostki Samorządu 

Terytorialnego / 

Local government units 

Koordynator 

Jednostki naukowo 

-badawcze / 


Najwyższą władzę w Lubuskiej Regionalnej Organizacji 

Turystycznej posiada Walne Zebranie Członków 

Stowarzyszenia, które m.in. ustala program działania. 

Za koordynację działań odpowiada Zarząd, pod kierownictwem 

pani Jadwigi Błoch. Planuje on szczegółowo 

działania ustalone przez Walne Zebranie 

Członków, powołuje i rozwiązuje komisje problemowe, 

zespoły badawcze. 

Instytucje otoczenia 

biznesu / 

Business environment 

institutions Przedsiębiorcy / 

Entrepreneurs 

KOMPETENCJE 

• integracja środowisk samorządu terytorialnego, gospodarczego i zawodowego oraz osób, instytucji i organizacji, 

• poprawa infrastruktury turystycznej w województwie, 

• stworzenie regionalnego systemu informacji turystycznej oraz włączenie go w krajowe zarządzanie systemem “IT”, 

• inicjowanie, opiniowanie, wspomaganie i współpraca z lokalnymi organizacjami turystycznymi, 

• koordynacja działań promocyjnych podejmowanych w województwie, 

• stworzenie platformy współpracy podmiotów gospodarczych turystyki z władzami regionalnymi i krajowymi, 

• podejmowanie inicjatyw służących podnoszeniu jakości świadczonych usług turystycznych, 

• kreowanie i upowszechnianie wizerunku województwa w kraju i za granicą, 

• wzrost wpływów z turystyki, 

• inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej. 

COMPETENCES 

• integration of local government, economic and professional environments as well as people, institutions and 

organizations, 

• Improvement in tourist infrastructure in the province, 

• creation of the regional tourist information system as well as its incorporation in the national “IT” system 

management, 

• initiation, expressing opinions, support for and cooperation with local tourist organizations, 

• coordination of promotional activities undertaken in the province, 

• development of a platform for cooperation among between tourist business entities with the regional and 

national authorities, 

• undertaking initiatives supposed to improve the quality of provided tourist services, 

• creation and dissemination of the province’s image in Poland and abroad, 

• increase in receipts from tourism, 

• Initiation, expressing opinions and support for the plans of development and modernization of tourist 

infrastructure. 

Coordinator 

branża turystyczna / 

tourist branch 

The greatest authority in the Regional Tourist Organization 

of Lubuskie Province rests with the General 

Assembly of Members of the Association, which, 

among others, determines the program of actions. 

The entity responsible for coordination of activities 

is the Board of Directors managed by Ms. Jadwiga 

Błoch. It plans in detail actions agreed by the General 

Assembly of Members, appoints and dismisses 

problematic commissions, research teams. 

Kluczowe przedsięwzięcia 

LOTUR 2009 rok: 

• Powołanie Kapituły 

Drogowych Znaków 

Turystycznych 

w województwie lubuskim, 

• Podpisanie porozumienia 

o współpracy 

i partnerstwie ze Stowarzyszeniem 

Turystyki 

Tourismusverein 

Frankfurt(Oder), e.V, 

• Współpraca z portalami 

nasze miasto.pl oraz 

Oto wakacje.pl, 

• Rzeczpospolita Ptasia 

laureatem konkursu 

Destynacji Europejskiej 

EDEN, 

• Organizacja Festiwalu 

filmów FEKN Filmowa 

Góra podczas Przystanku 

Woodstock. 

2010 rok: 

• Realizacja Projektu 

Dotowanego przez MSiT 

Lubuskie Szlaki Nordic 

Walking, 

• I Lubuski Turystyczny 

Ranking Gmin, 

• Certyfikacja Informacji 

Turystycznych, 


„Kraina Odry” wspólnie 

z Niemiecką Centralą 

Turystyki, 

• Powstał Newsletter 

www.nordicwalking.lotur.eu 

www.certyfikat.lotur.eu. 

2011 rok: 

• Powołanie fili „LOTUR” 

w Gorzowie Wlkp., 

• Realizacja 

Projektu wspólnie 

z Zachodniopomorską 

i Wielkopolską ROT 

„Po Przygodę na wodę”, 

• Uruchomienie Portalu 

www.lubuskie.travel, 

• Kontynuacja Projektu 

dotowanego przez MSiT 

Lubuskie Szlaki 

Nordic Walking, 

• II Lubuski Turystyczny 

Ranking Gmin, 


dotowanego przez E-S-N-B 

„Szlakiem krzyży pokutnych 

po obu stronach Odry”. 

39

Key projects of LOTUR 

2009: 

• Appointment of the Chapter 

of Road Tourist Signs in 

Lubuskie Province, 

• Signing an agreement of 

cooperation and partnership 

with Tourism Association 

Tourismusverein 

Frankfurt (Oder) e.V, 

• Cooperation with 

websites: nasze miasto.pl 

as well as Oto wakacje.pl, 

• Rzeczpospolita Ptasia 

(The Bird Republic) as the 

laureate of the competition 

of European Destination 

EDEN, 

• Organization of films 

Festival FEKN Filmowa Góra 

during Woodstock Festival. 

2010: 

• Implementation of the 

Project Subsidized by MSiT 

Nordic Walking Routes of 


• And Tourist Ranking of 

the Communes of Lubuskie 

Province, 

• Certification of Tourist 

Information, 


Project “Kraina Odry” (Land 

of Oder River) together with 

the German Tourism Centre, 

• Created Newsletter 

www.nordicwalking.lotur.eu 

www.certyfikat.lotur.eu. 

2011: 

• Appointment of “LOTUR” 

branch in Gorzów Wlkp., 


Project together with the 

Regional Tourist Organization 

of Zachodniopomorskie 

and Wielkopolskie 

Provinces “Po Przygodę 

na wodę” (To Water for 

Adventure), 

• Start-up of the Portal 

www.lubuskie.travel, 

• Continuation of the 

Project subsidized by MSiT 

Nordic Walking Routes of 


• 2nd Tourist Ranking 

of the Communes 

of Lubuskie Province, 

• Implementation 

of the Project subsidized by 

E-S-N-B “The route of the 

crosses of penance on both 

sides of the Oder River”. 

Członkowie Stowarzyszenia spotykają się 1-2 razy 

w roku podczas Walnych Zebrań Członków, szkoleń, 

konferencji oraz targów promocyjnych. Wymiana 

informacji odbywa się poprzez stronę internetową 

www.lotur.eu. 





okres pełnienia funkcji: / 




adres korespondencyjny: / mailing address: 

osoba do kontaktów: / contact person: 

Members of the Association meet 1-2 times a year 

during General Assemblies of Members, trainings, 

conferences and promotional fairs. Exchange of information 

takes place through the website www. 

lotur.eu. 

Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna LOTUR / 

Regional Tourist Organization of Lubuskie Province LOTUR 

Od 2004 / Since 2004 

Stowarzyszenie/wybory/KRS / 

Association/elections/KRS 

ul. Podgórna 7, 65-057 Zielona Góra 

Jadwiga Błoch 

tel. / fax.: / phone/fax: +48 68 45 65 553 /607 065 755 

e-mail / strona www: / e-mail / website: j.bloch@lotur.eu / www.lotur.eu 

Główne zadania Stowarzyszenia: / 

Main tasks of the Association: 

Zwiększenie 

liczby turystów 

odwiedzających 

województwo / 

iincreasing the number 

of tourists visiting the 

province 

Integracja różnych 

środowisk 


rozwojem 

turystycznym / 

Integration of various 

environments interested 

in tourist 

development 

Poprawa infrastruktury 

turystycznej 

w województwie / 

improving tourist 

infrastructure 

in the province 

Inicjowanie, 

opiniowanie, 

wspomaganie 

i współpraca 

z lokalnymi 

organizacjami 

turystycznymi / 

initiating, assessing, 

supporting and 

cooperating with local 

tourist organizations 

Lubuska 

Regionalna 

Organizacja 

Turystyczna / 

Regional Tourist 

Organization 

of Lubuskie 

Province 

Koordynacja działań 

promocyjnych 

podejmowanych 

w województwie / 

Coordination of 

promotional actions 

undertaken in the 

province 

Stworzenie platformy 

współpracy podmiotów 

gospodarczych turystyki 

z władzami regionalnymi 

i krajowymi / 

creating a platform for 

cooperation of economic 

entities of tourism with 

regional and national 

authorities 

Podejmowanie 

inicjatyw służących 

podnoszeniu jakości 

świadczonych usług 

turystycznych / 

undertaking initiatives 

for increasing the 

quality of provided 

tourist services 

40


Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna w swoich 

działaniach skupia się na wykreowaniu wizerunku 

województwa lubuskiego jako regionu atrakcyjnego 

turystycznie. Aby osiągnąć ten cel podejmuje działania 

zmierzające do poprawy infrastruktury turystycznej, 

podniesieniu jakości świadczonych usług, przeprowadzaniu 

certyfikacji Informacji Turystycznych. 

Służy temu również integracja różnych środowisk 

związanych z turystyką i zainteresowanych jej 

rozwojem. Elementem promocyjnym są wydawane 

książki, foldery, mapy, gazety i czasopisma periodyczne. 

Przejawem aktywnego budowania pożądanego 

wizerunku województwa lubuskiego, jest uczestnictwo 

Regionalnej Organizacji Turystycznej w konferencjach, 

szkoleniach, targach turystycznych oraz 

realizacja projektów ukierunkowanych na rozwój turystyki 

w regionie. Organizacja dąży do upowszechniania 

wśród swoich członków wysokiej jakości wiedzy, 

w tym celu organizuje warsztaty oraz szkolenia 

dotyczące komercjalizacji produktów turystycznych, 

marketingu oraz sposobów pozyskania inwestorów. 

Zorganizowano m.in. szkolenia: 

• Zarządzanie produktem turystycznym – upowszechnianie 

dobrych praktyk, 

• Certyfikacja informacji turystycznej z zakresu systemu 

informacji turystycznej oraz tworzenia produktów 

turystycznych, 

• Marketing w praktyce, 

• Tworzenie Systemu informacji Turystycznej w gminie 

i regionie, 

• Badania marketingowe w turystyce, 

• Obsługa turysty w punktach informacji turystycznej, 

• Tworzenie i kreowanie produktu turystycznego 

oraz jak pozyskać Certyfikat POT. 

Organizacja włącza w swoją działalność mieszkańców 

regionu, by odkrywali potencjał turystyczny swojego 

województwa, a także możliwości jego wykorzystania. 

Jednym z elementów tych działań jest coroczny 

regionalny konkurs Na Najlepszy Produkt Turystyczny, 

Lubuski Ranking Gmin oraz konkurs realizowany 

wspólnie z portalem nasze.miasto – Perły w Koronie. 

Konkursy mają przyczyniać się do wyłonienia najbardziej 

atrakcyjnych, nowatorskich i przyjaznych dla 

turystów produktów gmin związanych z wypoczynkiem 

oraz ich popularyzację, a także wspieranie inicjatyw 

regionalnych i lokalnych, których efektem jest 

tworzenie produktów turystycznych. 

Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna wypełnia 

swoją misję realizując projekty, jednym z więk- 


In its operations, Regional Tourist Organization of 

Lubuskie Province focuses on creation of the image 

of Lubuskie Province as a region attractive in terms 

of tourism. To achieve this purpose, it undertakes 

actions in order to improve tourist infrastructure, increase 

the quality of provided services, conduct certification 

of Tourist Information. This goal is realized 

also through integration of various environments related 

to tourism and interested in its development. 

A promotional element are published books, folders, 

maps, newspapers and periodical magazines. 

A symptom of active building of the desired image 

of Lubuskie Province is participation of the Regional 

Tourist Organization in conferences, trainings, tourist 

fairs as well as implementation of projects focused 

on the development of tourism in the region. The 

Organization aims at dissemination of high-quality 

knowledge among its members and, for this purpose, 

it organizes workshops as well as trainings 

concerning commercialization of tourist products, 

marketing and methods of acquiring investors. Organized 

trainings include, among others: 

• Tourist product management - popularization of 

good practices, 

• Certification of tourist information related to the 

tourist information system as well as creation of 

tourist products, 

• Marketing in practice, 

• Creation of the Tourist Information System in the 

commune and the region, 

• Marketing research in tourism, 

• Tourist services at tourist information points, 

• Establishment and creation of a tourist product as 

well as how to acquire POT Certificate. 

The organization engages in its operations the region’s 

inhabitants so that they discovered tourist potential 

of their province as well as the possibilities of 

its use. One of the elements of those actions is the 

annual regional contest For the Best Tourist Product, 

Ranking of the Communes of Lubuskie Province and 

the contest implemented together with the website 

nasze.miasto Pearls of the Crown. The contests are 

supposed to contribute to the selection of the most 

attractive, innovative and tourists-friendly tourist 

products of the communes active in tourism, as well 

as their popularization and support for regional and 

local initiatives, the effect of which is the creation of 

tourist products. 

Regional Tourist Organization of Lubuskie Province 

fulfills its mission by implementing projects; one of 

41

Na szlaku 

Nordic Walking / 

On the Nordic Walking 

Route 

Międzyrzecki Rejon 

Umocnień / 

Międzyrzecz Region of 

Fortifications 

42 

szych jest projekt Turystyka Wspólna Sprawa. Projekt 

ten to największy w Polsce projekt szkoleniowo-doradczy 

skierowany do branży turystycznej, współfinansowany 

ze środków europejskiego Funduszu 

Społecznego oraz budżetu państwa. Celem projektu 

jest wzrost konkurencyjności sektora turystycznego 

w Polsce poprzez podniesienie kwalifikacji osób 

pracujących w turystyce oraz stworzenie regionalnych 

produktów turystycznych w formie sieciowej. 

Program szkoleń składa się z trzech komponentów 

projektu: 

• Współpraca Sieciowa, 

• Zarządzanie Turystyką, 

• Szkolenia językowe. 

Organizacja współpracuje z partnerami zagranicznymi, 

m.in. z Niemiec, z którymi wspólnie zrealizowała 

projekt Cztery rzeki, dwa kraje, jedna podróż oraz 

Kraina Odry. Wymienione projekty to dążenia do 

stworzenia wspólnej oferty turystycznej, na polsko- 

-niemieckim pograniczu. 

Produkty turystyczne w ofercie Lubuskiej Regionalnej 

Organizacji Turystycznej: 

• Lubuskie Szlaki Nordic Walking 

Ponad 600 km szlak to aktywność fizyczna, która 

łączy w sobie możliwość zaspokajania potrzeb 

zdrowotnych, turystycznych i krajoznawczych. Szlak 

the major ones is the project Turystyka Wspólna Sprawa 

(Tourism - Common Issue). This project is the largest 

training-advisory project in Poland addressed 

to the tourist industry, co-financed from the funds 

of the European Social Fund and the state budget. 

The aim of the project is the increase in competitiveness 

of the tourist sector in Poland by raising 

qualifications of people working in tourism as well 

as creation of regional tourist products in the form 

of a network. The training program consists of three 

project components: 

• Network Cooperation, 

• Tourism Management, 

• Language Trainings. 

The Organization cooperates with foreign partners, 

among others, from Germany, with which it 

has jointly implemented the project Four rivers, two 

countries, one journey as well as The Land of Oder 

River. The aforementioned projects aim at creation 

of a common tourist offer in the Polish-German borderland. 

Tourist products in the offer of the Regional Tourist 

Organization of Lubuskie Province: 

• Nordic Walking Routes of Lubuskie ProvinceMore 

than 600 km of the route is physical activity, 

which combines the possibility of satisfying 

health, tourist and landscape needs. The route set 

in the areas of Lubuskie Province most attractive 

for tourists, i.e. on Wał Zielonogórski (Embankment 

of Zielona Góra), Łuk Muzakowa Sulęcińska 

Switzerland, From the Sacral Triangle to Christ the 

King and In the land of Ducal parks and gardens, 

as well as in the vicinity of Bogdaniec, Sulęcin and 

Łagów. 

• Bunkers and bats 

Underground tourist routes (one all-year route – 

Scharnhorst Fortified Group, the other one seasonal 

– the Loop of Bats), conducted on the surface, 

combat facilities (Panzerwerks) in the underground 

of the Fortified Region of Międzyrzecz as well as an 

Underground tourist route “The Loop of Boryszyn” – 

Boryszyn all-year route tourist, for pedestrian traffic. 

• Weekend in the Birds Republic 

Weekend in the Birds Republic is an organized offer 

of spending free time in the area of Słońsk. The 

offer is complex and well-organised. Visiting nature 

enthusiasts have at their disposal agritourist accommodation 

and board. The Bird Republic – a democratic 

republic common for birds and people has its 

capital city – Słońsk, a constitution, citizens – passport-holders, 

stamps and stickers. The history of the 

capital city, for centuries bound with the Order of St. 

John, is an additional tourist asset.

wyznaczony w najbardziej atrakcyjnych turystycznie 

obszarach województwa lubuskiego, tj. Na Wale Zielonogórskim, 

Łuku Muzakowa,. Sulęcińskiej Szwajcarii, 

Z Trójkąta Sakralnego do Chrystusa Króla, w krainie 

Książęcych parków i ogrodów oraz w okolicach 

Bogdańca , Sulęcina i Łagowa. 

• Bunkry i Nietoperze 

Podziemne trasy turystyczne (jedna całoroczna 

– Grupa Warowna Scharnhorst, druga sezonowa – 

Pętla Nietoperska), poprowadzone na powierzchni, 

obiekty bojowe (Panzerwerki) w podziemiach Międzyrzeckiego 

Rejonu Umocnionego oraz Podziemna 

trasa turystyczna „Pętla Boryszyńska” – Boryszyn, 

całoroczna trasa turystyczna dla ruchu pieszego. 

• Weekend w Rzeczpospolitej Ptasiej 

Weekend w Rzeczpospolitej Ptasiej to zorganizowana 

oferta spędzenia czasu wolego w okolicach 

Słońska. Oferta jest kompleksowa i dobrze zorganizowana. 

Zwiedzający, miłośnik przyrody, ma do 

dyspozycji noclegi i wyżywienie w kwaterach agroturystycznych. 

Rzeczpospolita Ptasia – republika demokratyczna 

wspólna ptakom i ludziom, ma swoją 

stolicę – Słońsk, konstytucję, obywateli – posiadaczy 

paszportów, pieczęcie i nalepki. Historia stolicy, 

związanej od wieków z Zakonem Joannitów, stanowi 

dodatkowy, turystyczny atut. 

• Woodstock 

Wielki letni festiwal organizowany na przełomie lipca 

i sierpnia w Kostrzynie nad Odrą. Idea Przystanków 

Woodstock to wierność hasłom „Miłość, Przyjaźń, 

Muzyka”, Stop Przemocy, Stop Narkotykom. Jest to 

podziękowanie dla Wolontariuszy oraz darczyńców 

Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, którzy 

w czasie styczniowego finału zbierają pieniądze dla 

Fundacji oraz wspierają ją finansowo. W czasie każdego 

Przystanku Woodstock na jego scenach występuje 

kilkadziesiąt zespołów muzycznych z kraju 

oraz ze świata, w tym gwiazdy światowego formatu. 

Obecnie ważnym elementem festiwalu jest Akademia 

Sztuk Przepięknych (ASP) oraz działania, które są 

prowadzone pod jej patronatem (różnego typu warsztaty 

artystyczne, muzyczne, rękodzielnicze i inne). 

Rozmowy ze znanymi politykami, ludźmi kultury, 

filmu, sportu przyciągają setki młodych ludzi, którzy 

swobodnie mogą zadawać pytania i posłuchać pasjonujących 

opowieści ludzi, który dotąd znali głównie 

ze szklanego ekranu lub radia. 

• Spacer po Kostrzyńskich Pompejach 

Pod nadzorem profesjonalnych przewodników, turysta 

może poznać tajemniczą scenerię i historię 

oraz poczuć niepowtarzalny klimat tego miejsca. 

Kostrzyn i jego okolice nieodłącznie związane są 

z historią Państwa Niemieckiego, dlatego też dało 

• Woodstock 

Great summer festival organized at the turn of July 

and August in Kostrzyn on the Odra River. The idea 

of Woodstock Festivals is faithfulness to the slogans 

“Love, Friendship, Music”, Stop to Violence, Stop to 

Drugs. This is the expression of gratitude for the Volunteers 

and donors of Wielka Orkiestra Świątecznej 

Pomocy who, during its final events in January, collect 

money for the Foundation and support it financially. 

During every Woodstock Festival a few dozen 

music bands from Poland and the world perform on 

its stages, including world-format stars. Currently, an 

important element of the festival is the Academy 

of Superb Arts (ASP) as well as actions which are 

conducted in its vicinity (various types of art, music, 

handicraft and other workshops ). Interviews with 

well-known politicians, people of culture, film, sport 

attract hundreds of young people who can freely 

ask questions and listen to thrilling tales of people 

known so far mostly from the TV or the radio. 

• Walk around the Pompeii of Kostrzyn 

Under the supervision of professional guides, a tourist 

may get to know a mysterious scenery and history 

as well as feel the unique atmosphere of this 

place. Kostrzyn and its area are inherently related to 

the history of the German State, and thus a thing 

that could be noticed was the interest in and the 

need for professional services, in particular for German 

groups wishing to visit “Pompeii of Kostrzyn”, as 

Okolice Słońska / 

The area of Słońsk 

Przystanek Woodstock / 

Woodstock Festival 

43

Scena z inscenizacji 

Wielkiej ucieczki / 

Scene from the act out of 

“Wielka Ucieczka” 

(“The Great Escape”) 

Off-road na bezdrożach 

województwa 

lubuskiego / 

Off-road in the 

wilderness of Lubuskie 

Province 

44 

się zauważyć zainteresowanie oraz potrzebę zapewnienia 

profesjonalnej obsługi dla grup niemieckic,h 

pragnących zwiedzić „Kostrzyńskie Pompeje” oraz 

dla pasjonatów fortyfikacji z różnych stron świata. 

• Wielka Ucieczka – The Great Escape 

Muzeum Martyrologii Alianckich Więźniów Wojennych 

jest miejscem gdzie przetrzymywano ponad 10 tys. 

jeńców wojennych. Chcąc uniknąć śmieci, część z nich 

zdecydowała się na ucieczkę, kopiąc podziemny tunel. 

Tunel „Harry”– stwarza dzisiaj jedyną możliwość bezpośredniego 

uczestnictwa w Wielkiej Ucieczce. W zrekonstruowanej 

części mamy możliwość przejechania się 

wózkiem i doświadczenia takich samych emocji, które 

towarzyszyły uciekinierom podczas tak spektakularnego 

i odważnego przedsięwzięcia. 

• Off road 

w okolicy Żagania. Sąsiedztwo dwóch poligonów 

wojskowych daje Żaganiowi ogromne możliwości 

dla rozwoju tego rodzaju formy aktywności. Co roku 

do Żagania zjeżdżają się setki terenowych aut oraz 

motocykli, aby sprawdzić się na doskonale przygotowanej 

i niezbyt łatwej trasie (motocykle, quady, 

samochody terenowe). Jest to drugi to OFF ROAD 

w Europie, gdzie po bezdrożach można jeździć legalnie 

i bezpiecznie. 

• Winobranie 

Winobranie jest czołową imprezą miasta znaną 

w kraju jak i za granicą. Wrześniowe święto związane 

jest z uwieńczeniem prac przy zbiorach w winnicach. 

Jak co roku, święto zaczyna się uroczystym 

well as for enthusiasts of fortifications from different 

places of the world. 

• Wielka Ucieczka – The Great Escape 

The Museum of Allied Prisoners of War Martyrdom 

is a place where more than 10 000 prisoners of war 

were held. In order to avoid death, some of them 

decided to escape, digging an underground tunnel. 

“Harry” tunnel - today it creates the only possibility 

of direct participation in the Great Escape. In the reconstructed 

part we have the possibility of travelling 

by a trolley and experiencing the same emotions as 

the jail-breakers during such a spectacular and courageous 

act. 

• Off road 

in the area of Żagań. The vicinity of two military 

grounds provides Żagań with tremendous possibilities 

in the field of the development of this type of activity. 

Every year hundreds of off-road cars and motorcycles 

come to Żagań to attempt to deal with a perfectly prepared 

and not too easy route (motorcycles, quads, offroad 

cars). It is the second OFF ROAD in Europe where 

it is legal and safe to drive in the wilderness. 

• Vine harvest 

Vine harvest is the leading event of the city, wellknown 

in the country and abroad. The holiday in 

September is associated with the finishing touch 

of works with harvest in vineyards. As each year, the 

holiday begins with a solemn handing over of the 

keys to the city to the god of wine and pleasure – 

Bacchus. He is accompanied by noisy but beautiful 

Bacchantes and a satyr overusing wine. 

• Mużakowski Park – the only place in Lubuskie 

Province entered in the prestigious List of 

World Culture Heritage of UNESCO 

Mużakowski Park is located on Nysa Łużycka River, 

on both sides of the Polish-German border. Western 

part of the park with the residentiary centre is located 

on the German side, within the city of Bad Muskau. 

Eastern part is located on the Polish side, within 

the city of Łęknica. Polish side of the park is managed 

by the Polish National Centre for Research and 

Documentation of Monuments, and the German 

side by Stiftung “Fürst-Pückler-Park-Bad Muskau”. 

The area of the whole project is 728 ha, western part 

– 206 ha , eastern part – 522 ha. The park is located in 

the area of end moraine diverse in terms of height, 

known as Łuk Mużakowa. This is one of the most extensive 

landscape parks of the 19th century in Europe, 

and, at the same time, one of the main works 

of European art of gardening. 

• “KEJA” Sailing Song Festival 

Extensive stretches of pine forests and picturesque, 

clean lakes (Mazury of Lubuskie Province ) among

przekazaniem kluczy do miasta bogowi wina i rozkoszy 

– Bachusowi. Towarzyszy mu orszak hałaśliwych 

lecz urodziwych Bachantek i nadużywający 

wina Satyr. 

• Park Mużakowski – jedyne miejsce w województwie 

lubuskim wpisane na prestiżową 

Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO 

Park Mużakowski położony jest nad Nysą Łużycką, po 

obu stronach polsko-niemieckiej granicy. Zachodnia 

część parku, z ośrodkiem rezydencjonalnym, leży po 

stronie niemieckiej na terenie miasta Bad Muskau. 

Wschodnia część leży po stronie polskiej, na terenie 

miasta Łęknica. Strona polska parku zarządzana 

jest przez Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji 

Zabytków, a strona niemiecka przez Stiftung „Fürst- 

-Pückler-Park-Bad Muskau” 

Powierzchnia całego zieleńca wynosi 728 ha, części 

zachodniej – 206 ha, części wschodniej – 522 ha. 

Park leży na zróżnicowanym wysokościowo terenie 

moreny czołowej, zwanej Łukiem Mużakowa. Jest 

to jeden z najrozleglejszych parków krajobrazowych 

XIX wieku w Europie, a zarazem jedno z głównych 

dzieł europejskiej sztuki ogrodowej. 

• Festiwal Piosenki Żeglarskiej „KEJA” 

Rozległe połacie sosnowych lasów oraz malownicze, 

czyste jeziora (Lubuskie Mazury) pośród 

morenowych wzgórz, to tylko niektóre z atutów 

pięknej ziemi strzeleckiej. To właśnie nad jednym 

z tych jezior (j. Lipie), w miejscowości Długie, od 

piętnastu lat odbywa się Festiwal Piosenki Żeglarskiej 

„KEJA”. W ciągu tych lat zaprezentowało się na 

„Kei” ponad sto trzydzieści zespołów, reprezentujących 

wszystkie regiony naszego kraju. Prawie od 

początku istnienia festiwalu, występowała na nim 

corocznie żywa legenda polskiej sceny szantowej, 

zespół „Stare Dzwony” w składzie: Marek Szurawski, 

Jerzy Porębski, Ryszard Muzaj i Andrzej Korycki. 

Począwszy od pierwszej edycji, „Keja” cieszyła się 

ogromnym zainteresowaniem miłośników szanty 

i piosenki żeglarskiej. 

• Nadodrzańska Przygoda 

Nadodrzańska Przygoda jest imprezą tematyczną, 

skierowaną do turystów indywidualnych, jak i grup 

zorganizowanych od 10 do 55 osób. Różnorodność 

przygotowanych imprez towarzyszących zaspokaja 

potrzeby najbardziej wybrednych turystów, o różnym 

stopniu przygotowania sprawnościowego, 

a także w różnym wieku. Oprócz świetnego przygotowania 

atrakcji, organizator zapewnia opiekę przewodników, 

przygotowanie materiałów promujących 

imprezę, dba także o zapewnienie uczestnikom 

Nadodrzańskiej Przygody wszystkich elementów 

niezbędnych do pełnego i bezpiecznego uczestni- 

Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna 

organizuje: 

• Regionalny konkursu na najlepszy Produkt 

Turystyczny, 

• Konferencje z okazji Światowego Dnia Turystyki, 

• Konkurs Perły w Koronie, realizowany wspólnie 

z portalem nasze.miasto, 

• Lubuski Turystyczny Ranking Gmin, 

• Konferencje i szkolenia, 

• Regionalne opracowania i wydawnictwa 

turystyczne. 

Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna 

(Regional Tourist Organization of Lubuskie 

Province) organizes: 

• Regional Competition for the Best Tourist Product, 

• Conferences for World Tourism Day, 

• The Pearl in the Crown Contest organized 

together with nasze.miasto website, 

• Lubusz Tourist District Ranking, 

• Conferences and training, 

• Regional tourist studies and publications. 

moraine hills are just some of the values of the beautiful 

land of Strzelce. The town of Długie on one of 

these lakes (Lipie) is the place holding, for fifteen 

years, “KEJA” Sailing Song Festival. Over these years 

more than one hundred and thirty bands representing 

all regions of our country performed during 

“Keja”. Almost since the beginning of the festival the 

living legend of the Polish shanty stage, “Stare Dzwony” 

has performed there every year; its members 

are: Marek Szurawski, Jerzy Porębski, Ryszard Muzaj 

and Andrzej Korycki. Starting from the first edition, 

“Keja” has enjoyed great interest of the enthusiasts 

of shanty and sailing songs. 

• Nadodrzańska Przygoda (Adventure on the 

Oder River) 

Nadodrzańska Przygoda is a topical event addressed 

to individual tourists as well as organized groups 

from 10 to 55 people. Diversity of the prepared ac- 

Rejs statkiem po Odrze / 

Cruise by ship on the 

Oder river 

45

Międzynarodowy Zjazd 

Cyklistów / 

International Meeting of 

Cyclists 

46 

companying events satisfies the needs of the most 

picky tourists, with various level of physical fitness 

and at various age. Apart from great preparation of 

attractions, the organizer provides guides, preparation 

of materials promoting the event, the organizers 

also take care of providing the participants of 

Nadodrzańska Przygoda with all elements necessary 

for full and safe participation in the event, namely: 

accommodation base, gastronomic base, etc. 

• International Meeting of Cyclists 

International Meeting of Cyclists is a seasonal event, 

taking place periodically, always in September. In 

addition, tourists benefit from marked bicycle routes 

from early spring to late autumn. Participants of the 

Meeting have at their disposal routes of different 

lengths and level of difficulty, therefore, every year 

it is attended by cyclists from various age groups 

and with various levels of fitness and strength. They 

include both pre-school children and seniors, professionals 

and amateurs as well as the disabled. The 

main event is accompanied by many additional attractions, 

such as: cross races, bicycle races and tournaments 

with obstacles. 

• Rally of the Enthusiasts of Fortifications in Boryszyn 

Parade of military vehicles and motorcycles on the 

route Boryszyn-Lubrza-Boryszyn. After the return of 

machines to the campsite, tourists can closely contemplate 

the military equipment or watch shows 

of the performance of military equipment and allterrain 

vehicles in the area specially prepared and 

protected for this purpose. An important element 

of the rally is a historical lecture combined with 

a presentation of works from the field of history of 

fortifications. The main point of the event is a great 

battle-staging called “Pętla (The Loop)” prepared 

by the Association of Historical Reconstructions of 

Lubuskie Province. The purpose of the “Rally of the 

Enthusiasts of Fortifications” is the promotion of gigantic 

post-German fortifications from the times of 

World War II - The Loop of Boryszyn, located in the 

neighborhood of the town of Boryszyn (one of the 

parts of the famous MRU, most interesting for tourists). 

• Lato Muz Wszelakich (The Summer of All Muses) 

A cyclic event in Zielona Góra, taking place in July 

and August. At that time the city changes into the 

largest amphitheatre of the world. Local and foreign 

artists participate in concerts and various performances 

on stages and streets, in exhibitions, art 

vernissages, meetings with folk art, film shows and 

dances. The buzz of the audience mixes with music, 

songs, the sky gives lots of sunlight, and the apctwa 

w imprezie, czyli: bazy noclegowej, gastronomicznej, 

itd. 

• Międzynarodowy Zjazd Cyklistów 

Międzynarodowy Zjazd Cyklistów jest imprezą sezonową, 

odbywającą się cyklicznie, zawsze we wrześniu. 

Poza tym, turyści korzystają z oznakowanych 

szlaków rowerowych od wczesnej wiosny do późnej 

jesieni. Dla uczestników Zjazdu przygotowane zostały 

trasy o różnej długości i stopniu trudności, dlatego 

też, biorą w nim udział cykliści z różnych grup 

wiekowych oraz o różnym stopniu sprawności i wytrzymałości. 

Są wśród nich zarówno przedszkolaki 

jak i seniorzy, zawodowcy oraz amatorzy, a także 

osoby niepełnosprawne. Głównej imprezie towarzyszy 

wiele atrakcji dodatkowych, takich jak: crossy, 

wyścigi rowerowe i turnieje z przeszkodami. 

• Zlot Miłośników Fortyfikacji w Boryszynie 

Parada pojazdów militarnych oraz motocykli na trasie 

Boryszyn-Lubrza-Boryszyn. Po powrocie maszyn 

do obozowiska, turyści mogą z bliska obejrzeć sprzęt 

militarny lub pokazy sprawności sprzętu wojskowego 

i samochodów terenowych na specjalnie do 

tego celu przygotowanym i zabezpieczonym terenie. 

Ważnym elementem zlotu jest wykład historyczny 

połączony z prezentacją prac z dziedziny historii 

fortyfikacji. Główny punkt imprezy to inscenizacja 

batalistyczna „Pętla” przygotowywana z dużym rozmachem, 

przez Lubuskie Towarzystwo Rekonstrukcji 

Historycznej. Zadaniem „Zlotu Miłośników Fortyfikacji” 

jest promocja, położonych w pobliżu miejscowości 

Boryszyn, potężnych poniemieckich fortyfikacji 

z czasów II Wojny Światowej- Pętla Boryszyńska (jedna 

z najbardziej interesujących turystycznie części 

słynnego MRU). 

• Lato Muz Wszelakich 

Cykliczna impreza w Zielonej Górze, odbywająca się 

w lipcu i sierpniu. Miasto zamienia się wtedy w największy 

amfiteatr świata. Artyści rodzimi i obcojęzyczni 

biorą udział w koncertach i różnorodnych 

spektaklach na scenach i ulicach, w wystawach,

wernisażach plastycznych, spotkaniach ze sztuką ludową, 

pokazach filmowych i potańcówkach. Gwar 

publiczności miesza się z muzyką, piosenką, niebo 

nie skąpi słońca, a brawa dla artystów i wykonawców 

nie milkną. 

• Lubuski Szlak wina i miodu 

Hodowla winorośli oraz produkcja wina to tradycyjne 

zajęcie, związane z regionem lubuskim od kilku stuleci. 

Obecnie lubuskie wina oraz miody powstają w winnicach 

i gospodarstwach rodzinnych, które zachwycą 

turystów atmosferą i uwiodą smakiem lokalnych dań 

i trunków. Na szlaku znajdziemy nie tylko winnice i pasieki, 

ale również muzea, hotele i gospodarstwa agroturystyczne. 

Turystyka kulturowa, kulinarna i aktywna 

to połączenie, które uwiedzie niejednego konesera. 

Tradycją regionu jest również coroczne święto wina 

i winiarzy, rozpoczynające się zwykle w pierwszym 

tygodniu września w Zielonej Górze. 

plause for artists and performers does not fade. 

• The Route of Wine and Mead of Lubuskie Province 

Raising grapevine and production of wine has been 

a traditional occupation related to the region of 

Lubuskie Province for several centuries. Currently, 

wines and meads of Lubuskie Province are produced 

in family vineyards and farms, which delight 

tourists with their atmosphere and seduce them 

with the taste of local dishes and beverages. On 

the route we can find not only vineyards and apiaries, 

but also museums, hotels and agritourist farms. 

Cultural, cuisine and active tourism is a combination 

which will appeal to many connoisseurs. A tradition 

of the region is also the annual wine and vintners 

festival beginning usually in the first week of September 

in Zielona Góra. 



1 2 3 4 

Jednostki samorządu terytorialnego / Local government units 

Urząd Marszałkowski 

Województwa Lubuskiego 

ul. Podgórna 7 


www.lubuskie.pl 

Gmina Łagów ul. 1 Lutego 7 

66-220 Łagów 

www.lagow.pl 

Powiat Gorzowski 

ul. J.Pankiewicza 

57 66-400 Gorzów Wlkp 

www.powiatgorzowski.pl 

Gmina Krosno Odrzańskie ul. Parkowa 1 


www.krosnoodrzanskie.pl 

Urząd Miejski Żary Rynek 1-5 

68-200 Żary 

www.zary.pl 

Miasto Zielona Góra ul. Podgórna 22 


www.zielona-gora.pl 

Urząd Miejski w Drezdenku ul. Warszawska 1 


www.drezdenko.pl 















47

Urząd Miejski 

w Dobiegniewie 

Powiat Krośnieński 

Gmina Żagań o statusie 

miejskim 

1 2 3 4 

ul. Dembowskiego 2 


www.dobiegniew.pl 

ul. Piastów 10 B 


www.pow.krosno-odrz.pl 

Plac Słowiański 17 

68-100 Żagań 

www.um.zagan.pl 

Gmina Lubrza ul. Świebodzińska 68 

66-218 Lubrza 

www.lubrza.pl 

Gmina Babimost Rynek 3 

66-110 Babimost 

www.babimost.pl 

Gmina Maszewo Maszewo 71 

66-614 Maszewo 

www.maszewo.net.pl 

Urząd Miasta Gorzowa 

Wielkopolskiego 

ul. Sikorskiego 3-4 


www.gorzow.pl 

Urząd Miejski w Sulęcinie ul. Lipowa 18 

69-200 Sulęcin 

www.sulecin.pl 

Gmina Strzelce Krajeńskie Aleja Wolności 48 


www.strzelce.pl 

Gmina Lubniewice ul. Jana Pawła II 51 

69-210 Lubniewice 

www.lubniewice.pl 

Ośrodki i stowarzyszenia / Organizations and associations 

Międzyrzecki Ośrodek 

Sportu i Wypoczynku 

Stowarzyszenie Rozwoju 

Przedsiębiorczości i Turystyki 

Stowarzyszenie Społeczne 

KREATOR 

Zakład Kartograficzny 

Sygnatura 

Lubuskie Stowarzyszenie 

Przewodników 

Turystycznych 

„Przewodnik Lubuski 

Zielonogórskie 

Stowarzyszenie Winiarskie 

Ośrodek Turystyki i Rekreacji 

Jeździeckiej 

Wojewódzki Ośrodek Sportu 

i Rekreacji w Drzonkowie 

Os. Kasztelańskie 8 

66-300 Międzyrzecz 

www.bip.mosiw.miedzyrzecz.pl 

ul. Zubrzyckiego 8/9 

66-400 Gorzów Wlkp 

ul. Wyspiańskiego 13/206 


www.kreator.zgora.pl 

ul. Dolina Zielona 28 


www.sygnatura.com.pl 

Al. Wielkopolska 3 


www.przewodniklubuski.pl 

ul. Stary Rynek 1 


www.winiarze.zgora.pl 

Kosin 26 


www.konie-kosin.pl 

Ul. Olimpijska 20 

66-004 Racula 

www.drzonkow.pl 











Ośrodek sportu i wypoczynku. 

Stowarzyszenie turystyczne. 

Stowarzyszenie 

Wydawca map turystycznych. 

Stowarzyszenie zrzeszające przewodników 

lubuskich. 

Stowarzyszenie zrzeszające lubuskie winnice. 

Kompleks sportowy z ośrodkiem jeździeckim. 

Kompleks sportowy z basenem olimpijskim 

i ośrodkiem jeździeckim. 











Sports and leisure centre. 

Tourist association. 

Association 

Tourist maps editor. 

Association for Lubusz guides. 

Association for Lubusz vineyards. 

Sports complex with a horse-riding centre. 

Sports complex the olympic pool and a horse- 

-riding centre. 

48

Inne / Other 

Fundacja Rozwoju Kultury 

KOMBINAT KULTURY 

Usługi Turystyczne Beata 

Pawlikowska 

P.P.H.U Hen-Mar, Henryk 

i Marek Janków 

1 2 3 4 

Stary Rynek 17 


www.kombinat-kultury.pl 

ul. Szprotawska 4 

68-100 Żagań 

www.um.zagan.pl 

ul. Jana Pawła II 16a 

68-100 Żagań 

www.jankow.pl 

Oddział Zielonogórski PTTK ul. Kupiecka 17 


www.omzgora.pttk.pl 

Oddział PTTK Ziemi 

Gorzowskiej 

Euro- Center Sp. z o.o. 

Hotel Dana&SPA 

Novol Sp. z o.o. i Wspólnicy 

Sp. Komandytowa 

Gościniec „AGROTABERA” 

Karczma Taberska 

Marek Taberski 

Mieszka I 15/1 

66-400 Gorzów 

http://pttk-ziemiagorzowska.pl 

ul. Cisowa 3 A/16 


www.danaSpa.pl 

Mierzęcin 1 


www.palacmierzecin.pl 

Janowiec 1 

66-111 Nowe Kramsko 

www.karczmataberska.pl 

Winnica Kinga Stara Wieś 28 


www.winnicakinga.pl 

Tourist – Information 

Kostrzyn nad Odrą Sp. z o.o. 

LONG INC. 

Zbigniew Czmuda 

ul. Asfaltowa 2D/1 

66-470 Kostrzyn nad Odrą 

www.tourist-info-kostrzyn.pl 

Wiechlice 45B 


www.folwarkwiechlice.com 

Kochaj Polskę Sp. z o.o ul. Diamentowa 15 


www.kochajlubuskie.pl 

Zielonogórski Klub 

Jeździecki 

ul. Skokowa 18 d 

65-015 Przylep-Lotnisko 

www.zkj.pl 

Organizator imprez. 

Usługi turystyczne, informacja turystyczna. 

Usługi hotelarskie, catering, gastronomiczne. 

Usługi turystyczne. 

Usługi turystyczne. 

Hotel i kompleks Spa. 

Właściciel kompleksu Pałac Mierzęcin: hotel, 

spa, jazda konna, kajaki, kręgle, basen. 

Karczma z daniami regionalnymi, agroturystyka, 

spływy kajakowe, imprezy. 

Winnica rodzinna. 

Informacja Turystyczna. 

Ekologiczny ośrodek rekreacji i wypoczynku. 

Magazyn Turystyczny - wydawnictwo, marketing, 

promocja, szkolenia. 

Klub jeździecki - stowarzyszenie. 

Organizer of events. 

Tourist services, tourist information. 

Hotel, catering, restaurant services. 

Tourist services. 

Tourist services. 

Hotel and Spa complex. 

Complex owner: the Mierzęcin Palace: hotel, 

spa, horseback riding, canoes, bowling, swimming 

pool. 

Inn with regional dishes, agritourism, canoe 

rallies, events. 

Family vineyard. 

Tourist Information. 

Ecological recreation and leisure centre. 

Tourist Magazine - publishing house, marketing, 

promotion, trainings. 

Horse riding club - Association. 

49

Klaster Archiwizacji 

Cyfrowej 

Cluster of Digital 

Archiving 

Branża: ICT 

Trade: ICT 

Klaster Archiwizacji Cyfrowej powołany został 

w 2011 roku, w celu opracowania nowej usługi, jaką 

jest długoterminowa archiwizacja danych. 

Uczestnikami klastra są: 

1. Narodowe Centrum Archiwizacji – jako koordynator 

klastra, 

2. Organizacja Pracodawców Ziemi Lubuskiej – jako 

jednostka otoczenia biznesu, 

3. Uniwersytet Zielonogórski – jako jednostka badawczo-rozwojowa 

4. Sinersio Polska, Interior, Sollus, PCPD, SafeDC, MediumSoft, 

Hakon, Akson Elektro – jako uczestnicy 

klastra. 

Klaster ma charakter ponadregionalny, ponieważ 

gromadzi uczestników z trzech województw, tj. lubuskiego, 

wielkopolskiego i pomorskiego. 

The Cluster of Digital Archiving was established in 

2011, in order to prepare a new service, which is 

long-term data archiving. 

The participants of the cluster are: 

1. Narodowe Centrum Archiwizacji (National Archiving 

Centre) – as the coordinator of the cluster, 

2. Organizacja Pracodawców Ziemi Lubuskiej (Lubusz 

Land Employers Organization) – as the business 

environment unit, 

3. University of Zielona Góra – as the research and 

development unit 

4. Sinersio Poland, Sollus, PCPD, SafeDC, MediumSoft, 

Hakon, Akson Elektro – as the cluster participants. 

The cluster is beyond-regional, because it gathers 

participant from three provinces i.e. the Lubuskie 

Province, the Greater Poland Province and the Pomeranian 

Province. 

2011 

2011 

2011 

Powstanie Klastra / 

Establishment of the 

Cluster 

Organizacja 

konferencji 

dotyczącej realizacji 

prac związanych 

z powstawaniem 

Data Center / 

Organization of 

a conference 

concerning 

implementation of 

works related to the 

formation of the Data 

Center 

Klaster zrzesza 11 

podmiotów / 

The cluster associates 

11 entities 

50



Integrator prac klastra 

Regionalne Centrum Wiedzy 

i Technologii INTERIOR / 

Cluster works integrator 

Regional Knowledge and 

Technology Centre INTERIOR 

UZ wspiera tworzenie nowych usług oraz implementacje zmian. 

Przeprowadza niezbędne badania sprawdzające poprawność 

elementów dokumentacji technicznej przy pomocy zasobów 

posiadanych przez kooperantów. 

UZ na bieżąco wspiera pozostałe podmioty w zakresie badań nad 

przedmiotami działań każdej z firm. / 

UZ supports creation of the new service, as well as 

implementations of changes. It will conduct all necessary tests 

checking correctness of elements of the technical documentation 

using resources owned by the cooperating parties. 

UZ, on the current basis, supports other entities with regard to 

research on subjects of activities of each company. 

Instytucje otoczenia biznesu 

Business environment units 

Organizacja Pracodawców 

Ziemi Lubuskiej 

Jednostki naukowo-badawcze 


University of Zielona Góra 

DATA CENTER 

Enterprises 

Narodowe Centrum 

Archiwizacji Sp. z o.o. 

Koordynator prac klastra. / 

Coordinator of the cluster works 

Hekon jest firmą wspierającą technologie 

przechowywania danych. Będzie odpowiedzialny 

za utrzymanie sprzętu w centrach danych oraz za 

utrzymanie treści poza serwerami PCPD oraz Sinersio 

(na innych nośnikach danych). / 

Hakon is a technology company supporting data 

storage. It will be responsible for maintenance of 

equipment in data centers and for maintaining the 

content off Sinersio and PCPD servers (other media) 

MediumSoft jest przedsiębiorstwem 

wyspecjalizowanym w prowadzeniu tzw. helpdesków, 

czyli kontroli zgłoszeń od użytkowników systemu 

dokonywanych poprzez platformę prowadzoną 

przez Sollus oraz organizację procesu rozwiązywania 

problemu w kooperacji. / 

MediumSoft is a company specialized in conducting 

the so-called helpdesks, that is control of applications 

from system users, made via the platform run by 

Sollus and organization of the problem-solving 

process in cooperation. 

Sollus jest na rynku „twarzą” powiązania, czyli firmą 

dytrubuującą usługi, zarządzającą komunikacją 

z klientem poprzez swoja platformę informatyczną, 

– skupiającą pozostałe firmy w celu zapewnienia 

kompleksowości świadczenia usług. Firma jest 

odpowiedzialna za komunikację w ramach kooperacji 

oraz między kooperacją a klientem. / 

Sollus, on the market, is the „face” of connection, that 

is the company distributing the service, managing 

Communications with the client through its IT platform 

– gathering Rother companies for providing complexity 

in provision of services. The company is responsible 

for Communications as part of cooperation as well as 

between the cooperation and the client. 

SINERSIO Polska Sp. z o.o. 

Pomorskie Centrum 

Przetwarzania 

Danych Sp. z o.o. 

Hakon Software 

Sp. z o.o. 

MEDIUM 

Soft Polska Sp. z o.o. 

Safe DC Sp. z o.o. 

SOLLUS Jacek Lisewski 

AKSON ELEKTRO 

SINERSIO oraz PCPD to firmy działające w ramach centrów baz danych, 

odpowiedzialne za stworzenie wszelkich warunków bezpieczeństwa 

cyfrowego danych. Stąd też, każda z firm będzie działała w innym 

punkcie Polski, by mógł zaistnieć system back-upowy (redundancja) treści 

zawartych na serwerach każdej ze stron. Obie firmy będą spięte wspólną 

platformą Sollus, dostępną dla wszystkich kooperantów. / 

SINERSIO and PCPD are companies operating within databases centres 

responsible for development of any conditions of digital data safety. That 

is why each company will be operating in another point in Poland, so that 

the back-up system (redundancy) was possible to arise for the content 

contained on the servers of either party. Both companies will be connected 

with a common Sollus platform, accessible to all cooperating parties. 

SafeDC – posiada wiedzę na temat najlepszego, fizycznego 

zabezpieczenia treści zawartej na serwerach PCPD oraz Sinersio. Firma ta 

stosuje technologię tzw. Klatki zabezpieczającej, w której umieszczane 

będą serwery w ramach usług kooperacji. / 

SafeDC – has knowledge about the best physical protection of content 

included on the servers of PCPD and SINERSIO. This company applies 

technologies of the so-called Roll cage, in which servers will be placed 

under the cooperation service 


Marketing, PR, zarządzanie relacjami z klientem. / 


Marketing, PR, management of relations with a client. 

AKSON ELEKTRO jest firmą odpowiedzialną za utworzenie koncepcji i późniejsze 

wdrożenie bezpiecznego (w zakresie bezpieczeństwa zewnętrznego) środowiska 

przetwarzania danych. Powiązanie przewiduje zaangażowanie firmy również 

w budowę infrastruktury teletechnicznej oraz w zakresie specjalistycznych systemów 

sterowania i kontroli w obiektach DataCenter. / 

Akson Elektro is a company responsible for establishment of the concept and 

subsequent implementation of safe (with regard to external safety) environment 

for data processing. The connection envisages involvement of the company also in 

construction of telecommunication infrastructure and with regard to specialized 

control systems in DataCenter facilities. 

51

Koordynator 

Coordinator 

Koordynatorem Klastra Archiwizacji Cyfrowej jest The coordinator of the Cluster of Digital Archiving is 

Narodowe Centrum Archiwizacji Sp. z o.o., które jest Narodowe Centrum Archiwizacji Sp. z o.o. that is responsible, 

first of all, for organizing work on strategy 

odpowiedzialne przede wszystkim za organizację 

pracy nad strategią oraz pilnowaniem terminów and observing the terms of implementation of each 

realizacji każdego z zadań projektu. Poza zadaniami project task. Apart from tasks listed in the connection 

contract, it is also responsible for proper com- 

wymienionymi w umowie powiązania, jest on też 

odpowiedzialny za właściwą komunikację między munication between the connection participants 

uczestnikami powiązania oraz zapewnienie równego 

dostępu do efektów projektu, poprzez m.in. among others, transfer of knowledge created as a re- 

and ensuring equal access to the project effects by, 

przekazywanie wiedzy powstałej w wyniku projektu sult of the project to all parties and determination 

do wszystkich stron powiązania oraz ustalanie i rozdział 

ubytkowania środków trwałych nabytych w ra- 

under the project. The Coordinator is responsible for 

and distribution of utilizing fixed assets purchased 

mach projektu. Koordynator jest odpowiedzialny za organization of purchases under the project, organization 

of working meetings, as well as settlement 

organizację zakupów w ramach projektu, organizację 

spotkań roboczych oraz za rozliczenie projektu of the project under POIG 5.1. It also runs, together 

w ramach POIG 5.1. Prowadzi także, wspólnie z DC with DC Service, an interactive website. 

Serwis, interaktywną stronę internetową. 





okres pełnienia funkcji: / 









phone/fax: 



Narodowe Centrum Archiwizacji (National Archiving Centre) Sp. z o.o. 

Od 2010 / Since 2010 

Porozumienie / Agreement 

ul. Zakopiańska 197, 60-647 Poznań 

Marcin Bąkowski 

+48 616 232 548 / +48 616 232 483 

mba@sinersio.com 

SINERSIO Data Center wspierać będzie projekty badawcze związane przede wszystkim z rozwojem cloud 

computingu, który stanowi obecnie jeden z kluczowych trendów branży informatycznej, będzie również 

kuźnią talentów. 

SINERSIO Data Center will support research projects, first of all, related to the development of cloud computing, 

which is currently one of the key trends the IT industry, it will be also the place for talent honing. 

52

Główne zadania Organizacji: / Main tasks of the Organization: 

Wsparcie działań 

eksportowych przedsiębiorców 

lokalnych i regionalnych poprzez 

organizację udziału przedsiębiorców 

w targach, misjach i wystawach 

w kraju i za granicą. / 

Support for export actions of local and 

regional entrepreneurs by organizing 

participarion of enterprises in fairs, 

missiens and exhibitions in Poland 

and abroad 

Tworzenie właściwej 

infrastruktury dla zapewnienia 

warunków do generowania 

innowacji. / 

Creating proper infrastructure 

for ensuring conditions for 

generating innovations 

Pomoc w tworzeniu 

i rozwoju oraz promowaniu 

podmiotów gospodarczych 

wykorzystujących nowoczesne 

technologie, zwłaszcza małych 

i średnich przedsiębiorstw. / 

Help in creating, developing and 

promoting business entities using 

high technologies, especially 

small and medium 

enterprises 

Świadczenie usług, 

zwłaszcza małym i średnim 

przedsiębiorcom. / 

Providing services to small 

and medium enterprises 

Współpraca z krajowymi 

i zagranicznymi 

ośrodkami 

proinnowacyjnymi. / 

Cooperation with 

local and foreign proinnovative 

centres 

Świadczenie usług 

przedsiębiorcom i stymulacji 

rozwoju przemysłu 

zaawansowanych technologii / 

Providing services to 

entrepreneurs and stimulating 

the development of high-tech 

industry 

Transfer nowych technologii 

do istniejących i nowo 

tworzonych podmiotów 

gospodarczych. / 

Transferriing new technologies 

to the existing and newly 

created business entities 

Komercjalizacja wyników 

badan naukowych. / 

Commercialization of 

scientific research results 

Podnoszenie 

kwalifikacji kadr podmiotów 

gospodarczych w zakresie 

zaawansowanych technologii 

i zarządzania proinnowacyjnego. / 

Raising qualifications of staff of 

economic entities with regard to 

hihg technology and 

pro-innovative 

management 

Pozyskiwanie inwestorów 

krajowych i zagranicznych. / 

Acquiring local and foreign 

investors 

Promocja regionalnych 

podmiotów proinnowacyjnych 

i promocji gospodarczej. / 

Promoting refional proinnovative 

entities and 

economic promotion. 



Z inicjatywy Narodowego Centrum Archiwizacji Sp. 

z o.o. oraz Organizacji Pracodawców Ziemi Lubuskiej 

powołano Klaster, który ma na celu opracowanie 

nowej usługi jaką jest długoterminowa archiwizacja 

danych. Usługa taka nie występuje jeszcze na polskim 

rynku, ponieważ zalecenia prawne nakazujące 

trwałość przetrzymywanych danych są w fazie ini- 

On the initiative of Narodowe Centrum Archiwizacji 

(National Archiving Centre) Sp. z o.o. and Organizacja 

Pracodawców Ziemi Lubuskiej (Lubusz Land Employers 

Organization), the Cluster was established, 

which is aimed at preparation of new service, being 

the long-term data archiving. Up to now, there 

is no such service on the Polish market, because 

53

cjalnej. W przyszłości szpitale, uczelnie czy instytuty 

naukowe będą zobowiązane do archiwizacji danych 

przez okres 25 lat. Uczestnicy powiązania klastrowego 

mają świadomość tego, że obecna wiedza o sposobach 

zapewnienia użyteczności, autentyczności, 

integralności oraz poufności danych jest niewystarczająca 

by stworzyć schemat zapotrzebowania 

na infrastrukturę i jej organizacyjne wykorzystanie. 

Klaster ma na celu taką organizację prac wszystkich 

uczestników, aby można było z powodzeniem oferować 

innowacyjną usługę na rynku. Długoterminowa 

archiwizacja zasobów cyfrowych oznacza nie tylko 

zgromadzenie i przechowanie danych elektronicznych 

w długim czasie, lecz także zapewnienie ich 

długoterminowej użyteczności. Oznacza to, że przyszły 

użytkownik ma pewność, że treść dokumentu 

elektronicznego jest autentyczna i niezafałszowana, 

tzn. że pochodzi od autora i od dnia opublikowania 

nie uległa zmianie oraz przedstawia dokładnie to, co 

zostało pierwotnie zapisane. 

Projekt klastrowy obejmie szereg badań, szkoleń 

oraz konferencji, dzięki którym będzie można zaoferować 

nową usługę grupom docelowym. Większość 

prac wykonywana będzie w obrębie dwóch centrów 

przetwarzania danych tj. SINERSIO DataCenter 

na terenie Parku Technologicznego INTERIOR w Nowej 

Soli, oraz PCPD na terenie Pomorskiego Parku 

Naukowo-Technologicznego. W skład Klastra wchodzić 

będą członkowie Organizacji Pracodawców Ziemi 

Lubuskiej. 

legal recommendations ordering durability of kept 

data are in the initial phase. In the future hospitals, 

universities or scientific institutes shall be obliged to 

archive data for the period of 25 years. Participants 

of the cluster connection are aware that the present 

knowledge of the methods to ensure usability, 

authenticity, integrity and confidentiality of data is 

insufficient to create a scheme of demand for infrastructure 

and its organizational use. The cluster 

is intended to organize works of all participants of 

the competition participants so as to allow successful 

offer of innovative service on the market. Longterm 

archiving of digital resources means not only 

gathering and storing electronic data in the long 

term, but also ensuring their long-term usability. 

This means that the future user is sure that the content 

of the electronic document is authentic and not 

falsified, i.e. that it comes from the author, and from 

the date of publishing, it has not been changed and 

it presents exactly what has been originally saved. 

The cluster project will cover a number of surveys, 

trainings and conferences, thanks to which it will be 

possible to offer a new service to the target groups. 

Most works will be performed within two data processing 

centres i.e. SINERSIO DataCenter within the 

Technology Park in Nowa Sól and PCPD within the 

Pomeranian Scientific-Technology Park. The Cluster 

will include the members of Organizacja Pracodawców 

Ziemi Lubuskiej (Lubusz Land Employers Organization). 

Wizualizacja SINERSIO 

DataCenter na terenie 

Parku Technologicznego 

INTERIOR w Nowej Soli 

Visualisation of SINERSIO 

DataCenter facilities 

within the Technology 

Park in Nowa Sól 

54



1 2 3 4 

Jednostki samorządowe / Local Government Units 

Regionalne Centrum Wiedzy 

i Technologii INTERIOR 

ul. Piłsudskiego 12 


Jednostki naukowo-badawcze / Research units 

Uniwersytet Zielonogórski ul. Licealna 6 

65-417 

Zielona Góra 

www.uz.zgora.pl/ 

Instytucje otoczenia biznesu / Business environment institutions 

Organizacja Pracodawców 

Ziemi Lubuskiej 

Przedsiębiorstwa / Entrepreneurs 

Narodowe Centrum Archiwizacji 

Sp. z o.o. 

ul. Bohaterów Westerplatte 

23 


www.opzl.pl/ 

ul. Zakopiańska 197 

60-647 Poznań 

SINERSIO Polska Sp. z o.o. ul. Saperska 44A/8 


www.sinersio.com 

SOLLUS Jacek Lisewski ul. Głogowska 16 


Hakon Software Sp. z o.o. ul Górnicza 49C 

81-572 Gdynia 

www.hakon.pl/ 

Pomorskie Centrum Przetwarzania 

Danych Sp. z o.o. 

MEDIUM Soft Polska 

Sp. z o.o. 

ul. Astonomów 9 

80-299 Gdańsk 

www.pcpd.pl/ 

ul. Lindego 6 


www.mediumsoft.pl 

Park Technologiczny w Nowej Soli. 

Edukacja, badania i rozwój. 

Prowadzenie różnorodnych inicjatyw, których 

celem jest pomoc Członkom w wielu dziedzinach: 

szkolenia, spotkania z partnerami zagranicznymi, 

seminaria, wyjazdy studyjne, spotkania 

integracyjne oraz sesje informacyjne na 

temat programów pomocowych dla małych 

i średnich przedsiębiorstw oraz projekty, z których 

korzystają lubuskie firmy. 

Koordynator Klastra, Lider projektu 5.1 PO IG. 

– Doradztwo Strategiczne, 

– Nowoczesne środowisko IT, 

– Strategia informatyzacji, 

– Audyt Informatyczny, 

– Doradztwo Procesowe, 

– Zarządzanie Zasobami Ludzkimi. 

Consulting, media, marketing, PR. 

Hakon Software oferuje usługi z zakresu zintegrowanych 

systemów zarządzania siecią 

i ochrony przed zagrożeniami z Internetu, projektowania 

i wdrażania rozwiązań z dziedziny 

bezpieczeństwa Bramy Internetowej. 

usługi, tj.: 

– serwery dedykowane, 

– kolokacja pojedynczych serwerów we 

współdzielonej szafie rack 19”, 

– system automatycznego backupu ASA, 

– kolokacja całej szafy teleinformatycznej, 

– kolokacja fizycznie wydzielonej przestrzeni 

z grupą szaf. 

Praktyka wdrożeń w obszarach: 

– Teleinformatycznego systemu obsługi numeru 

alarmowego 112, 

– Systemu Wspomagania Dowodzenia (SWD), 

– Zarządzania Kryzysowego, 

– Centrów Przetwarzania Danych, 

– Wirtualnego zwiedzania. 

Technology Park in Nowa Sól. 

Education, research and development. 

Organizacja Pracodawców Ziemi Lubuskiej 

(Lubusz Land Employers Organization) conducts 

various initiatives aiming at assisting 

the Members in many domains: from training, 

through meetings with foreign partners, seminars, 

study trips, up to integration meetings 

and information sessions about assistance 

programs for small and medium enterprises 

as well as projects used by Lubusz companies. 

The coordinator of the cluster, the Leader project 

5.1 PO IG - Innovative Economy Operational 

Programme. 

It offers services in the field of: 

– Strategic Consulting, 

– Modern IT environment, 

– IT introduction strategy, 

– IT audit, 

– Process Consulting, 

– Human Resources Management. 

Consulting, media, marketing, PR. 

Hakon Software offers services in the field of 

integrated network management systems and 

protection against hazards from the Internet, 

designing and implementation of solutions 

from the field of the Internet Gateway safety. 

It offers the Clients the following services: 

– dedicated servers 

– co-location of single servers in the shared 

cabinet rack 19”, 

– automatic backup system ASA 

– co-location of the whole data communication 

cabinet 

– co-location of a physically separated space 

with a group of cabinets 

The Company MEDIUM SOFT Polska Sp. z o.o. 

can take pride of long-term experience and 

rich practice of implementation in the following 

areas: 

Data communication emergency number 112 

operation system 

Command Support System (SWD) 

Crisis Management 

Data processing centres 

Virtual visiting 

55

1 2 3 4 

Safe DC Sp. z o.o. ul. Lindego 6 


www.safedc.pl 

AKSON ELEKTRO ul. Zacisze 3 


www.akson.com.pl 

– Usługi projektowe, 

– usługi konsultingowe, 

– usługi nadzoru oraz zarządzania projektami 

wykonawczymi, 

– dostawa gotowych rozwiązań podnoszących 

bezpieczeństwo systemów informatycznych 

(SafeBox), 

– wypożyczanie elementów infrastruktury 

w sytuacjach kryzysowych. 

Działalność dotycząca: 

– systemów sygnalizacji włamania i napadu, 

– systemów detekcji pożarów oraz automatyki 

p.poż, 

– systemów kontroli dostępu oraz rejestracji 

czasu pracy, 

– systemów oddymiania i przewietrzania, 

– systemów detekcji gazów i zagrożeń wybuchowych, 

– systemów telewizji przemysłowej, 

– instalacji zewnętrznych i wnętrzowych zasilania 

w energię elektryczną, 

– instalacji gwarantowanego zasilania opartych 

o agregaty prądotwórcze i UPSy, 

– systemów informacyjnego nagłośnienia 

obiektów, 

– sieci komputerowych i światłowodowych, 

– systemów automatyki i zarządzania budynków, 

– układów i urządzeń pomiarowych, sterowania 

i automatyki przemysłowej, 

– układów rejestracji, archiwizacji i wizualizacji 

procesów przemysłowych. 

SafeDC directs its offer to all enterprises that 

operate the advanced IT systems requiring 

a high level of safety. The offer of the company 

SafeDC includes: 

– design services, 

– consulting services, 

– services of supervision and management of 

executive designs, 

– delivery of ready-made solutions raising the 

safety of IT systems (SafeBox), 

– lending infrastructure elements in the event 

of crisis. 

The most important domains of our activity 

include: 

– burglary and assault signalling systems 

– fire detection and fire automation systems 

– systems of access control and recording working 

time 

– smoke removal and ventilation systems 

– gas detection and explosive hazards systems 

– CCTV systems 

– external and interior installations of electric 

power supply 

– guaranteed power supply systems based on 

power generating units and UPS 

– systems of information sounding of facilities 

– computer and fibre-optic networks 

– buildings automation and management 

systems 

– measurement, control and industrial automation 

systems and devices 

– industrial processes recording, archiving and 

visualization systems 

56

Lista klastrów 

Clusters list 

◆ LUBUSKI KLASTER METALOWY 

◆ LUBUSKI SZLAK WINA I MIODU 

◆ LUBUSKI KLASTER SZKOLENIOWO- 

DORADCZY NA RZECZ PRODUKTU 

REGIONALNEGO 

◆ LUBUSKA REGIONALNA 

ORGANIZACJA TURYSTYCZNA LOTUR 

◆ KLASTER ARCHIWIZACJI CYFROWEJ 

◆ METAL CLUSTER OF LUBUSKIE 

PROVINCE 

◆ THE LUBUSKIE ROUTE OF WINE AND 

MEAD 

◆ THE LUBUSKIE TRAINING- 

CONSULTING CLUSTER FOR THE 

REGIONAL PRODUCT 

◆ REGIONAL TOURIST ORGANIZATION 

OF LUBUSKIE PROVINCE LOTUR 

◆ CLUSTER OF DIGITAL ARCHIVING 

© Copyright by Polska Agencja Rozwoju 

Przedsiębiorczości 

Wydawca: 

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości 

ul. Pańska 81-83 

00-834 Warszawa 

Katalog bezpłatny. Katalog dostępny jest także 

w wersji elektronicznej na Portalu Innowacji 

http://www.pi.gov.pl. 

Poglądy i opinie wyrażone przez autorów katalogu 

nie muszą odzwierciedlać stanowiska Polskiej Agencji 

Rozwoju Przedsiębiorczości. 

ISBN 978-83-7585-189-2 

Nakład: 1000 

Warszawa 2011 

Projekt, przygotowanie do druku, druk i oprawa: 

Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk 

www.grzeg.com.pl 

© Copyright by Polish Agency for Enterprise 

Development 

Publisher: 

Polish Agency for Enterprise Development 

ul. Pańska 81-83 

00-834 Warszawa 

The catalogue for free distribution. E-version available 

at http://www.pi.gov.pl. 

The contents of this catalogue reflect the views of the 

author and do not necessarily reflect the official 

views or policy of the Polish Agency for Enterprise 

Development. 

ISBN 978-83-7585-189-2 

Printed in 1000 copies 

Warszawa 2011 

Design, layout and print: 

Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk 

www.grzeg.com.pl 

Katalog powstał w ramach przedsięwzięcia PARP: „Polskie 

klastry i polityka klastrowa”. 

Przedsięwzięcie PARP jest współfinansowane przez Unię 

Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 

w ramach projektu systemowego PARP „Rozwój zasobów 

ludzkich poprzez promowanie wiedzy, transfer i upowszechnianie 

innowacji” z Programu Operacyjnego Kapitał 

Ludzki, poddziałanie 2.1.3. 

The catalogue was prepared under PARP activity of „Polish 

clusters and cluster policy”. 

The activity of PARP is co-financed by the European Union 

from the European Social Fund under systemic project “Development 

of human resources through the promotion of 

knowledge, transfer and dissemination of innovation” from 

the Human Capital Operation Program, Measure 2.1.3.


(PARP) jest agencją rządową 

podlegającą Ministrowi właściwemu ds. 

gospodarki. Powstała na mocy ustawy 

z 9 listopada 2000 roku. Zadaniem Agencji 

jest zarządzanie funduszami z budżetu 

państwa i Unii Europejskiej, przeznaczonymi 

na wspieranie przedsiębiorczości i innowacyjności 

oraz rozwój zasobów ludzkich. 

W perspektywie finansowej 2007–2013 

Agencja jest odpowiedzialna za wdrażanie 

działań w ramach trzech programów operacyjnych 

Innowacyjna Gospodarka, Kapitał 

Ludzki i Rozwój Polski Wschodniej. 

Jednym z priorytetów Agencji jest promowanie 

postaw innowacyjnych oraz zachęcanie 

przedsiębiorców do stosowania nowoczesnych 

technologii w swoich firmach. 

W tym celu PARP prowadzi Portal Innowacji 

poświęcony tematyce innowacyjnej 

(www.pi.gov.pl), a także corocznie organizuje 

konkurs Polski Produkt Przyszłości. 

Przedstawiciele MSP mogą w ramach 

Klubu Innowacyjnych Przedsiębiorstw 

uczestniczyć w cyklicznych spotkaniach. 

Celem portalu edukacyjnego Akademia 

PARP (www.akademiaparp.gov.pl) jest 

upowszechnienie wśród mikro, małych 

i średnich firm dostępu do wiedzy biznesowej 

w formie e-learningu. Za pośrednictwem 

strony internetowej web.gov.pl 

PARP wspiera rozwój e-biznesu. W Agencji 

działa ośrodek sieci Enterprise Europe 

Network, który oferuje przedsiębiorcom 

informacje z zakresu prawa Unii Europejskiej 

oraz zasad prowadzenia działalności 

gospodarczej na Wspólnym Rynku. 

PARP jest inicjatorem utworzenia Krajowego 

Systemu Usług, który pomaga w zakładaniu 

i rozwijaniu działalności gospodarczej. 

W ponad 150 ośrodkach KSU (w tym: 

Punktach Konsultacyjnych, Krajowej Sieci 

Innowacji, funduszach pożyczkowych i poręczeniowych 

współpracujących w ramach 

KSU) na terenie całej Polski przedsiębiorcy 

i osoby rozpoczynające działalność gospodarczą 

mogą uzyskać informacje, porady 

i szkolenia z zakresu prowadzenia działalności 

gospodarczej, a także uzyskać pożyczkę 

lub poręczenie. PARP prowadzi również 

portal KSU: www.ksu.parp.gov.pl. Partnerami 

regionalnymi PARP we wdrażaniu wybranych 

działań są Regionalne Instytucje 

Finansujące (RIF). 

The Polish Agency for Enterprise Development 

(PARP) is a government agency 

subject to the Minister of economy. It was 

created by an act from 9th November 

2000. Its task is to manage funds from the 

state treasury and the European Union 

aimed at supporting entrepreneurship 

and innovativeness, as well as human resources 

development. 

In the 2007–2013 financial perspective 

the Agency is responsible for implementing 

activities under three operational programmes: 

Innovative Economy, Human 

Resources and Eastern Poland Development. 

One of the Agency’s priorities is to promote 

innovative attitudes and to encourage 

entrepreneurs to use the latest 

technologies in their companies. In order 

to do so the PARP runs an Innovations 

Portal devoted to the topic of innovations 

(www.pi.gov.pl), as well as an annual 

competition for the Polish Product of 

the Future. Representatives of SMEs can 

participate in cyclic meetings under the 

Innovative Enterprises Club. The purpose 

of the PARP Academy education 

portal (www.akademiaparp.gov.pl) is to 

popularise access to business knowledge 

in form of e-learning among micro, small 

and medium enterprises. By using the 

web.gov.pl website, the PARP supports 

development of e-business. The Agency 

also has a division of the Enterprise Europe 

Network, which offers information 

about the European Union law and the 

rules of running a business on the Common 

Market. 

The PARP is the initiator of creating the 

National Services System, which helps 

in starting and developing business activities. 

In over 150 NSS centres (including: 

Consultation Points, the National Innovation 

Network, loan and guarantee fund, 

which co-operate under the NSS) all over 

Poland entrepreneurs and persons starting 

a business can acquire information, 

advice and trainings in running a business. 

They can also get a loan or a guarantee. 

The PARP also runs the NSS web 

portal: www.ksu.parp.gov.pl. Regional 

Financing Institutions (RFI) are the 

PARP’s regional partners in implementing 

selected activities. 


Polish Agency for Enterprise Development 

ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa 

tel. + 48 22 432 80 80, faks: + 48 22 432 86 20 

biuro@parp.gov.pl, www.parp.gov.pl 

Punkt informacyjny PARP 

PARP information point 

tel. + 48 22 432 89 91-93 

0 801 332 202 

info@parp.gov.pl

Klastry w wojewÃ³dztwie lubuskim - Portal Innowacji

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?