All - جام جم
All - جام جم
All - جام جم
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
شماره مستقيم: 23004322 كتاب پيامك: 300011213 سه شنبه 7 آذر 1391<br />
culture@jamejamonline.ir8<br />
ساره گودرزي/ <strong>جام</strong> <strong>جم</strong><br />
انگيزه برپايي نمايشگاه كتاب درايران نسبت به<br />
كشورهاي ديگر متفاوتاست، بسيارياز نمايشگاه هاي<br />
كتاب بين المللي با هدف معرفي ناشران و تازه هاي نشر<br />
برپا مي شوند ، در حالي كه فروش، مهم ترين انگيزه برپايي<br />
نمايشگاه كتاب در كشور ماست.<br />
نمايشگاه كتب كاربردي و دانشگاهي، از <strong>جم</strong>له<br />
نمايشگاه هايياست كه يك دههاز عمر آن مي گذرد،<br />
نمايشگاهي براي استادان دانشگاه، پژوهشگران و<br />
دانشجويان تا بتوانند جديدترين كتاب هاي علمي را به زبان<br />
اصلي خريداري و علم خود را به تناسب منابع منتشر شده<br />
جهاني به روز كنند؛اين نمايشگاه از بيست و هشتم آبان تا<br />
اول آذر به همت ان<strong>جم</strong>ن فرهنگي ناشران بين المللي ايرانيان<br />
در كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان برپا شد.<br />
نمايشگاهي براي تحصيلكرده ها<br />
ان<strong>جم</strong>ن فرهنگي ناشران بين المللي ايرانيان، موسسه اي<br />
غيرانتفاعي و غيرتجارياست كه با هدفايجاد هماهنگي<br />
بين نمايندگان ناشران خارجي در ايران شكل گرفته<br />
است.اين موسسه سال 1383 در تهران به ثبت رسيد و<br />
اكنون داراي 28 عضو است كه م<strong>جم</strong>وعه اين اعضا بيش از<br />
85 درصد از كل كتاب هاي خارجي مورد نياز دانشگاه ها،<br />
مراكز و موسسات تحقيقاتي،اعضاي هيات هاي علمي<br />
دانشجويان و ساير اقشار تحصيلكرده را از طريق برپايي<br />
نمايشگاه هاي كتاب در طول سال تامين مي كند.<br />
اينان<strong>جم</strong>ن با برگزاري نمايشگاه هاي تخصصي و<br />
كاربردي دانشگاه ها و ساير مراكز علمي سعي در تامين<br />
كتاب هاي مورد نيازاين مراكز دارد.افرادي كه به نمايشگاه<br />
كتب كاربردي و دانشگاهي مي آيند،اغلب پژوهشگران و<br />
دانشجوياني هستند كه به دنبال جديدترين و به روزترين<br />
منابع علمي هستند، كتاب هايي كه به زبان اصلي ارائه<br />
مي شود و خلأ موجود در حوزه هاي مختلف علمي را<br />
پر مي كند.<br />
اين نمايشگاه در حالي به پايان رسيد كه به گفته<br />
مسئولان آن، فروش در بخش ارزي با 75 درصد و در بخش<br />
ريالي با 40 درصد كاهش نسبت به سال گذشته روبه رو بوده<br />
است. همچنين تعداد كتاب هاي فروخته شده در نمايشگاه<br />
امسال به نسبت سال گذشته نيز 65 درصد كاهش داشته<br />
نكته<br />
چراغ كم فروغ نمايشگاه كتاب هاي دانشگاهي<br />
فروش نمايشگاه كتاب هاي دانشگاهي در بخش ارزي با 75 درصد و در بخش ريالي با 40 درصد كاهش نسبت به سال گذشته روبه رو بود<br />
براي دسترسي آسان و بهتر قشر دانشگاهي<br />
<strong>جام</strong>عه به كتاب هاي علمي، بايد شرايط ويژه اي<br />
پيش بيني شود تا آنها با آرامش و بدون دغدغه<br />
از گراني كتاب، منابع موردنياز خود را تامين<br />
و به گسترش علم در <strong>جام</strong>عه كمك كنند<br />
حيدر ايمني /كارشناس نشر<br />
گفته مي شود به دستور ميرزاتقي خان اميركبير، مقداري<br />
واكسن آبله از اروپا به ايران وارد شد تا بيماري آبله كودكان<br />
تحت كنترل قرار گيرد. چنديبعدبهاميركبير خبر دادند<br />
كودكيبه خاطر غفلت پدرش كه حاضرنشدهبودبه فرزندش<br />
واكسن تزريق كند، آبله گرفته و مردهاست.اميركبير وقتي<br />
اين خبر را شنيد، بشدت ناراحت شد. بهاو گفتند: «شما در<br />
اين باره تقصيري نداريد واين قصور به علت جهل آن پدر<br />
بودهاست.»اميركبير در جواب گفت: «آخر من مسئول جهل<br />
آن پدر هم هستم.»<br />
وقتي صحبتاز مسئوليتاجتماعي مديران در <strong>جام</strong>عه<br />
امروز مي شود، بايد توجه داشت يك مدير بايد علاوه بر<br />
مهارت هاي فني، اداري و انساني، مهارت اداره مسائل<br />
اجتماعي را نيز داشته باشد و مسائل <strong>جام</strong>عه را جزو اهداف<br />
سازماني خود بداند. يك مدير بايد بين اهداف سازمان متبوع<br />
خود با <strong>جام</strong>عه، پيوندزده و در منشور سازمان،اهدافاجتماعي<br />
را سرلوحه امور قرار دهد.<br />
بنابراين، مسئوليتاجتماعي، تعهد تصميم گيران<br />
براياقداماتياست كه به طور كلي علاوه بر تامين منافع<br />
خودشان، موجبات بهبود رفاه <strong>جام</strong>عه را نيز فراهم مي آورد.<br />
موسسات مسئول انداز آلوده كردن محيط زيست، توليد<br />
است. بيشترين آمار فروش كتاب در اين نمايشگاه نيز به<br />
ترتيب به كتاب هاي حوزه علومانساني، علوم پايه، فني و<br />
مهندسي، پزشكي و پايين ترين آمار فروش به هنراختصاص<br />
داشته است.<br />
حامد ميرزابابايي، رئيس دهمين نمايشگاه كتب<br />
كاربردي و دانشگاهي دراين زمينه بااشاره به كاهش<br />
آمار خريد و بازديدكننده امسال از نمايشگاه به نسبت سال<br />
گذشته، مي گويد: به دليل مشكلات مالي پيش روي ان<strong>جم</strong>ن<br />
فرهنگي ناشران بين الملل ايرانيان، نمايشگاه امسال در<br />
چهار روز برگزار شد كه به نسبت سال گذشته با يك روز<br />
كاهش روبه رو بود.<br />
وي ادامه داد: اين رويداد فرهنگي با حضور 600 ناشر<br />
از سراسر جهان و 86 هزار عنوان كتاب در كانون پرورش<br />
فكري كودكان و نوجوانان در خيابان حجاب برپا شد. بيشتر<br />
كتاب هاي نمايشگاه نيز به زبان عربي و لاتين بود كه بيش<br />
از 4900 عنوان آن عربي و 81 هزار عنوان كتاب لاتيناز<br />
سوي ناشران خارجي عرضه شده بود.<br />
نمايشگاهي كمرنگ<br />
گروه «خدمات سفير كتاب»امسال با 50 عنوان<br />
كتاب جديد در دهمين نمايشگاه كتب كاربردي و<br />
دانشگاهي حضور نسبتا فعالي داشت. عباس رياحي، مدير<br />
غرفهاين شركتاز عرضه كتاب هايي در حوزه » هوا و<br />
فضا « براي نخستين بار توسطاين گروه خدماتي خبر<br />
داد و گفت: امسال 50 عنوان كتاب از يك ناشر جديد را<br />
در زمينه هوا و فضا با تخفيف 15 تا 65 درصد دراين نمايشگاه<br />
ارائه كرديم.<br />
وياستقبالازاين نمايشگاه را ضعيف تراز سال گذشته<br />
توصيف مي كند و مي گويد: سال گذشته نرخارز براي كتب<br />
كاربردي و دانشگاهي دراين نمايشگاه با دلار 1200 توماني<br />
محاسبه مي شد، اما امسال به حدود 3000 تومان رسيده<br />
است كه با كاهش مراجعه كنندگان نسبت به سال گذشته<br />
روبه رو بوديم.<br />
ويادامه مي دهد: بيشتر مشتريان ما دانشجو واستادان<br />
دانشگاه هستند كهبه كتاب هاي علمي وبه روزنيازمندند.اگر<br />
آنها نتوانند بااين قيمت ها كتاب خريداري كنند، قطعا ح<strong>جم</strong><br />
گسترده اي از مشتريانمان را از دست مي دهيم.<br />
شركت «مك گروهيل»نيز يكي ديگراز شركت كنندگان<br />
نمايشگاهامسال بود كه بيشاز 1300 عنوان كتابارائه كرد.<br />
سودابه آرياني، مدير غرفه مك گروهيل درباره حضور اين<br />
شركت به عنوان شركت پيشكسوت درارائه كتاب هاي<br />
خارجي در كشور گفت: حدود 50 درصد از اين كتاب ها از<br />
جديدترين و به روزترين كتاب هاي علمي در سال هاي<br />
2012 و 2013 بود.<br />
وي با بياناين كهافزايش نرخارز و بالارفتن هزينه ها<br />
مانند ديگر صنوف بر كتاب هم تاثيرگذار بودهاست،ادامه<br />
مي دهد: مانند سال هاي گذشته، دهمين دورهنمايشگاهنيز<br />
برگزار شد و پيش بيني ما از استقبال نكردن مراجعه كنندگان<br />
آن هم به دليل بالا رفتن نرخ ارز درست از آب درآمد، با اين<br />
حال براي جذب مشتري و بازديدكنندگان، تخفيف هايي را<br />
نيز قائل شديم.<br />
به گفته آرياني، در غرفه مك گروهيل، بين 30 تا<br />
40درصد تخفيف براي انواع كتاب هاي سال 2007 تا<br />
نشر ديجيتال و چند نكته<br />
محصولات زيان آور و نظير آن كه به سلامت <strong>جام</strong>عه لطمه<br />
مي زند، بپرهيزند.<br />
به همين ترتيب، ناشران نيز در قبال <strong>جام</strong>عه و نسل آينده<br />
مسئوليتاجتماعي دارند. دراولين نگاه،اين برداشت به ذهن<br />
متبادر مي شود كه ناشر بايد با بهينه سازي و ارائه راهكارهاي<br />
مناسب از لطمه زدن به محيط زيست بپرهيزد.<br />
امروزه با توجه به نوآوري هاي تكنولوژيكي در سطح<br />
جهان و روزآمد شدن فناوري هاي نوين، توجه به نشر<br />
ديجيتال به جاي نشر چاپي اجتناب ناپذير است. موضوعي<br />
كهاز سال ها قبل در دنيا رخ داده و دراولين گام به كاهش<br />
مصرف جهاني كاغذ در چند سال گذشته منجر شده است.<br />
دليلاصلياين مساله توجه به نشر ديجيتالاست.اما با<br />
نگاهي به آمار مصرف كاغذ داخلي درمي يابيم با افزايش<br />
سالانه مصرف روبه رو هستيم.<br />
با توجه به مسائل پيش آمده و گراني كاغذ، ضرورت<br />
توجه به نشر ديجيتال و كتاب صوتي بيشاز پيش مشاهده<br />
مي شود.امروز با تركيب كردن صوت، تصوير و متن در يك<br />
رسانه وانباشتن وبازيافتن آنهابا يك سامانهالكترونيكي،<br />
كاربرد چند رسانه اي را ممكن كرد كه گام بلندي در نشر<br />
الكترونيكي با امكانات بي شمار و پركاربرد و جذاب است.<br />
بر همين اساس نشر الكترونيك در فرآيند جديد داراي<br />
ارزش هاي افزوده اي به اين قرار است:<br />
2013 در نظر گرفته شده بود، اما باز هم جاي خريداران<br />
هميشگي در نمايشگاه امسال خالي بود و اميدواريم<br />
مسئولان علمي و فرهنگي كشور براي حمايت از اين<br />
نمايشگاه راهكار ويژ ه اي در نظر بگيرند تا چراغ اين<br />
نمايشگاه خاموش نشود.<br />
پول نداريم، كتاب نمي خريم<br />
نمايشگاه كتاب كاربردي با وجود دغدغه هاي بسيار<br />
واردكنندگان كتاب هاي خارجي، امسال دهمين دوره خود<br />
را پشت سر گذاشت، كتاب هايي كه با پرداخت حق گمركي<br />
بالا وارد كشور شد،اما متاسفانه برخي مشكلات موجب شد<br />
كهاستقبال چندانياز آنها نشود. هر سال كتابخانه هاي<br />
دانشگاه ها، موسسات و مراكز آموزش عالياز مشتريان ثابت<br />
نمايشگاه بودند كه متاسفانهامسال حضور كمرنگ تري در<br />
نمايشگاه داشتند.<br />
مسعود ثابت، دانشجوي ترم آخر مقطع كارشناسي ارشد<br />
رشته شيمي يكياز بازديدكنندگاناين نمايشگاه بود كه به<br />
قول خودش مدت زمان زيادي را در راهروهاي نمايشگاه<br />
قدم زدهاست. وي مي گويد: بيشاز دو ساعت در نمايشگاه<br />
مي چرخيدم، تمام غرفه ها را ديد م و كتاب هايي را نيزانتخاب<br />
كردم، ولي چون قيمت ها به دلار بود، هزينه تمام شده آن<br />
بسيار بالا درمي آمد.<br />
ثابتادامه مي دهد: من يك دانشجو هستم كه به صورت<br />
پاره وقت در يك مغازه كار مي كنم، بيشتر كتاب هايي كه<br />
توجه به نشر ديجيتال در جهان باعث كاهش مصرف كاغذ شده است، اما در ايران چنين نيست<br />
الف) دسترسي همزمان مخاطب به نسخه اي وا حد<br />
از كتاب الكترونيكي. به اين معنا كه ناشر يا نويسنده<br />
مي تواند با توليد يك نسخه كتاب ديجيتال و قرار دادن آن<br />
در محيط وب آن را در اختيار بي نهايت خواننده قرار دهد و به<br />
اين ترتيب در هزينه هاي گزاف چاپ، صحافي و توزيع كتاب<br />
با شمارگان بالا صرفه جويي كند.<br />
ب) افزودن اطلاعات چند رسانه اي. نشر الكترونيك<br />
اينامكان را مي دهد كه علاوه بر متن، صوت، تصوير و ويدئو<br />
نيز براحتي در كتاب الكترونيكي گنجانده شود كه اين مساله<br />
باعث جذابيت هر چه بيشتر كتابخواني خواهد شد.<br />
پ) انعطاف پذيري بيشتر براي اصلاح يا انتشار و<br />
ويرايش جديد. نشرالكترونيكي به ناشران و نويسندگان<br />
اين امكان را مي دهد تا بسرعت و حتي با گذشت تنها<br />
چند هفته پس از انتشار نسخه اوليه، به اصلاح و انتشار<br />
ويرايش هاي جديداثراقدام كنند و ده هاامكان وارزش<br />
افزوده ديگر كه در اين مقال نمي گنجد.<br />
بنابراين، در اين دنياي بشدت تكنولوژي زده، اگر بتوانيم<br />
كتاب را نيز روزآمد كرده و آن را در شكل و قالب ديجيتال در<br />
اختيار عموم قرار دهيم، با يك تير چند نشان خواهيم زد. اين<br />
يعني كمك به حفظ محيط زيست واستفادهاز وقت مرده<br />
مخاطب براي كتابخواني، پرداخت هزينه كمتر و ماندگاري<br />
بيشتر كتاب و... .<br />
انتخاب كردم و نياز داشتم متعلق به سال 2012 بود و تخفيف<br />
زيادينداشت و مننمي توانم 450 هزار تومانبراي دو كتاب<br />
پرداخت كنم.<br />
دكتر محسن اسماعيلي، عضو هيات علمي دانشگاه آزاد<br />
اسلامي نيز كه يكي ديگر از بازديدكنندگان نمايشگاه بوده،<br />
مي گويد: سهم من از نمايشگاه امسال فقط يك كتاب بود،<br />
در حالي كه هر سال حداقل چهار يا پنج كتاب خريداري<br />
مي كردم.<br />
وي مي افزايد: اين در حالي است كه معتقدم براي<br />
دسترسي آسان و بهتر قشر دانشگاهي <strong>جام</strong>عه به كتاب هاي<br />
علمي،بايد شرايط ويژه اي پيش بيني شود تا آنهابا آرامش<br />
و بدون دغدغه از گراني كتاب، منابع موردنياز خود را تامين<br />
و به گسترش علم در <strong>جام</strong>عه كمك كنند، در غير اين صورت<br />
چون پول نداريم، نمي توانيم كتاب بخريم.<br />
نمايشگاهي نيازمند حمايت<br />
حامد ميرزابابايي در بخش ديگري از گفت و گويش<br />
با ما به كاستي هاي موجود در نمايشگاه اشاره مي كند و<br />
مي گويد: در 9 دوره گذشته نمايندگانياز ناشران فارسي زبان<br />
و توزيع كنندگان غير عضوان<strong>جم</strong>ننيز درايننمايشگاه حضور<br />
داشتند، اما امسال با توجه به محدوديت هاي فضايي، حضور<br />
اين گروه از ناشران امكان پذير نبود.<br />
ويادامه مي دهد: با وجودي كهاين نمايشگاهاز<br />
كمك هاي دولتي برخوردار نيست، ولي براي كمك به<br />
مخاطبان خود كتاب هاي عرضه شده را با 10 تا 50 درصد<br />
تخفيف در اختيار خريداران قرار داد.<br />
ميرزابابايي بااشاره بهاهدافاصلي برپايي نمايشگاه،<br />
عنوان كرد: وظيفه اصلي نمايشگاه كاربردي، پركردن<br />
خلأهاي موجود در حوزه كتاب هاي دانشگاهياست،<br />
عكس: <strong>جام</strong> <strong>جم</strong><br />
اين نمايشگاه خلأ شش ماهه موجود در فاصله نمايشگاه<br />
بين المللي كتاب تهران را براي استادان، دانشجويان و<br />
دانشگاه ها پر مي كند. وي با بيان اين كه نمايشگاه دهم در<br />
شرايطاقتصادي ويژه كشور برگزار شد، مي گويد: دراين فضا<br />
ناشران بين المللي يكي از آسيب پذيرترين ناشراني هستند<br />
كه در صف مقدم تلاطم هاياقتصادي قرار دارند، زيرا به طور<br />
مستقيم با قيمت ارز درگير هستند.<br />
رئيس دهمين نمايشگاه بين المللي كتب كاربردي و<br />
دانشگاهي با بياناين كه قرار بوداين نمايشگاه تعطيل<br />
شود، يادآور مي شود: با توجه به 9 دوره برگزاري موفق اين<br />
نمايشگاه، دست اندركاران تصميم گرفتند دهمين دوره<br />
نيز با سياست هاي انقباضي برگزار شود، اما باز هم در اين<br />
ميان نوسانات موجود در بازار ارز موانع متعددي را بر سر راه<br />
برگزاري نمايشگاه ايجاد كرد.<br />
به گفته ميرزابابايي، تعييننرخارزبراينمايشگاهامري<br />
غيرممكن است و پيشنهاد تعيين يك نرخ ميانگين براي<br />
جلوگيرياز ضرربهناشران يكياز راهكارهايايننمايشگاه<br />
است. نوسانات ارزي و افزايش كم سابقه هزينه ها، اعضاي<br />
ان<strong>جم</strong>ن را بر آن داشته تا بااعمال سياست هايانقباضي<br />
تلاش كنند علاوه بر برگزاري نمايشگاه در اين شرايط<br />
پيچيده،ازباراثرات سوءمالي آنبراعضاء، شركت كنندگان<br />
و مخاطبان نمايشگاه تا حد ممكن بكاهند. نمايشگاه كتب<br />
كاربردي در يك دهه فعاليت، به خوبي توانسته به پيشرفت<br />
كمي و كيفي قابل قبولي دست يابد، اين نمايشگاه، همه<br />
ساله باافزايش تعداد عناوين، بهبود كيفيت عرضه و فروش<br />
كتب، ارتقاي روش هاي اطلاع رساني و همكاري با ساير<br />
سازمان ها، نهادها و دستگاه هاي مختلف تلاش كرده تا<br />
با رويكردي مشتري مدار، سطح رضايت مندي مخاطبان<br />
نمايشگاه را بهبود بخشد.<br />
امسال گرچه نمايشگاه كاربردي با تلاش و همتان<strong>جم</strong>ن<br />
ناشران بين الملل برپا شد،اما گراني كتاب ها و هزينه هاي<br />
جانبي كه بر برگزاركنندگان تحميل شده بود، سد و مانعي<br />
بزرگ بر سر راه يازدهمين نمايشگاه كاربردي است.<br />
وي با بياناين كه دو راهكار براي برون رفتاز بحران<br />
موجود براي نمايشگاه كاربردي پيشنهاد مي دهد، مي گويد:<br />
اگر وزارت فرهنگ وارشاداسلامي در تعامل با وزارت<br />
علوم، تحقيقات و فناوري بن كارت هايي ويژه دانشجويان<br />
مقاطع كارشناسي ارشد، استادان دانشگاه، پژوهشگران<br />
و نخبگان براي خريد از نمايشگاه در نظر بگيرد، بخش<br />
عمده اي از مشكلات پيش روي ناشران و شركت كنندگان<br />
نمايشگاه برطرف مي شود، زيرا علتاستقبال كمازاين<br />
نمايشگاه، محدوديت منابع مالي خريداران وافزايش بيش<br />
از صددرصدي دلاراست كه موجب شده، خريداران حقيقي<br />
و حقوقي مانند دانشگاهيان، كتابخانه هاي دانشگاهي<br />
و...استقبال كمترينسبت به سال گذشته داشتهباشند.<br />
از سوي ديگر رايزني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي<br />
به عنوان يكياز متولياناصلي حوزه كتاب و كتابخواني و<br />
برپايي نمايشگاه در كشور با م<strong>جم</strong>وعه هايي كهامكان برپايي<br />
نمايشگاه در آنها وجود دارد مانند كانون پرورش فكري<br />
كودكان و نوجوانان مي تواند تا حد زيادياز بار مالي مضاعف<br />
بر اين بخش بكاهد.
Change language