ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﺑﻴﻜﺎﺭ ﺯﻥ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻋﺎﻟﻲ ... - جام جم

science@jamejamonline.ir سه شنبه 2 آبان 139112ماشينشماره مستقيم:‏ 23004320 پيامك:‏ 300011214طراحي جهانييك هواپيماي شخصيامير توكلي كاشي/‏ جام جمشايداين ضرب المثل قديمي را شنيده باشيد:‏ ‏«همهچيز را همگان دانند.»‏ اين مثل قديمي،‏ بنيان فكريبراي راهافتادنبرخي حركت ها در دنياي جديدبودهاست.‏ خصوصا در عصراطلاعات كهامكانارتباطاتگستردهبينافراد و متخصصانازنقاط مختلف جهانپديد آمده است.‏اگر شما اهل برنامه نويسي هاي رايانه اي باشيد،‏ حتمابا تفاوت هاي سيستم عامل ويندوز و لينوكس بخوبي آشناهستيد.اگر هم نباشيد،‏ هيچ نگراني به خود راه ندهيد؛ چونمن هم با جزئياتلينوكس آشنا نيستم!‏ و تنها تفاوت مهميكه بين اين دو سيستم عامل مي شناسم در اين خلاصهمي شود كه سيستم عامل ويندوز يك سيستم عامل قفلشده براي كاربر است.‏يعني كاربر بهاصل كدهاي ويندوز دسترسي ندارد ونمي تواند تغييري در آنايجاد كند،اما سيستم عامللينوكسبدون قفل واصطلاحا Open Source به بازارارائه مي شودو همه كاربران به كدهاي آن دسترسي دارند.‏اين ويژگي لينوكس باعث مي شود هر متخصصيدر هر جاي دنيا بتواند دراين سيستم عامل تغييراتيايجاد كند و سيستمي جديد را توسعه و در اختيار سايركاربران قرار دهد تااگر مورد رضايت آنها واقع شد،‏بتدريج فراگير شود.‏ به اين ترتيب انبوهي از متخصصان،‏بدون دريافت دستمزد،‏ درارتقاياين سيستم عاملسهيم اند.‏بتازگي يكياز متخصصان هوافضا نيز تلاش كردههمين ايده را در طراحي و ساخت هواپيماهاي سبكشخصي به كار بگيرد.‏ جان نيكول Nicol) ،(John مؤسسشركت ميكر پلين Plane) (Maker معتقداست:افرادزيادي دراقصي نقاط جهان به پرواز علاقه مندند و دوستدارند هواپيماي شخصي داشته باشند،اما به دليل برخيپيچيدگي هاي فني و آشنايي نداشتن با برخي قسمت هايهواپيما،‏ اين افراد به خريد هواپيماهاي آماده يا نهايتاكيت هاي نيمه آماده رو مي آورند.‏نيكولادامه مي دهد:‏ در دنياي جديد و بااستفادهاز ظرفيت هايي كه شبكه اينترنت در اختيار ما قرار دادهمي توان بخش هاي مختلف يك هواپيما را بااستفادهازتوانايي متخصصاني از سراسر جهان طراحي كرد.‏بر اين اساس شركت ميكر پلين طرح اوليه اي از يكهواپيماي شخصي دو نفره را در سايت خود به نشانيmakerplane.org قرار داده است.‏كاربران و متخصصان با ورود بهاين سايت و عضويتدر آن مي توانند به نقشه هاي پايه هواپيما دسترسي پيداكرده و سپس آن را با ايده ها و محاسبات خود تكميلكنند.‏ بعضياز بخش هاي مهماين هواپيما مانند موتورو بال،‏ اساسا به صورت پيمانه اي (Modular) طراحيشده و كاربران آزادي عمل بيشتري را برايايجاد تغييردر آنها دارند.‏كاربران اين سايت در نهايت مي توانند نقشه هاي ساختهواپيما را كه خود نيز در طراحي آن نقش داشته اند،‏ از سايتدانلود كنند.‏ اين شركت همچنين كدهاي CNC لازم برايساخت قطعات مختلف مانند ريب هاي بال و دم،‏ مقطع بدنهو ساير اجزا را در اختيار كاربر قرار مي دهد.‏با داشتن اين نقشه ها،‏ تنها چيزي كه باقي مي ماند خريدمواداوليه مانند چوب هاي بالسا،‏ پارچه هاي كامپوزيت،‏موتور،‏ سيستم هاي اويونيك،‏ سرور ها و مواردي از اين قبيلاست كه در بسياري از شهرها قابل دسترس است.‏ البته يكياز گزينه هاي خوببراي تهيه مواداوليه،‏ همين شركتاست،‏چون در واقع چرخاقتصادياين شركتبا فروش همينقطعات به كاربران مي چرخد!‏افزايش كيفيت،‏ نوآوري و صدالبته ايمني موضوعاتياست كه شركت هاي هواپيمايي خيلي درباره آنها صحبتمي كنند.‏ سوانح و نقص اصول ايمني در يك خط هوايي ازكجا آغاز مي شود؟بگذاريد پاسخ شما را با يك مثال كه آخرين حادثه شركتما بود،‏ بدهم.از نظر سابقه تاريخي مي توان به رويدادياستناد كرد كه حدود 22 تا 23 سال پيش حادث شد.‏در اين حادثه كه در ورشوي لهستان اتفاق افتاد،‏ يكايرباس 320 به دلايل بدي آب و هوا ولغزنده بودن بانددچار سانحه شد.‏وقتي سوانحاينچنينياتفاق مي افتد،‏ زنجيره ايازعوامل در آن دخيل هستنداز جملهاين كه سيستم هايترمز به دليل شرايط آب و هوايي نتوانسته دقيق عملكند و تاانتهاي باند هواپيما را متوقف كند يا مسئولانكلر:‏دوچرخه سواري در مسيرهاي پرفراز و نشيب،‏ سراسرنشاط و هيجاناست.اين وسيلهنقليه كه در گوشه گوشهجهان علاقه مندان زيادي دارد،‏ قراراستبزوديبا شكل وشمايل جديدي به بازار عرضه شود.‏اگرچه به نظر مي رسد،ابتكار و نوآوري درارائه مدل هايجديد وسايل حمل و نقل شهري هيچ حد و مرزي ندارد و هرروز خبري تازهازابداعي منحصر به فرد مردم جهان را متعجبمي كند،‏ اما بي شك طراحي هاي جديد كارآمدتر و حرفه اي ترهستند و براحتي وايمني سرنشينان توجه بيشتري مي كنند.‏دراين خصوص،‏ يكيازانواع مدل هاي جديد در ساختوسايل حمل ونقل سبز،‏ دوچرخه اياست كهبدون زين و پدالطراحي شدهاست.‏ برخي كارشناسان معتقدند شايد بهتر باشدنام ديگري براياين وسيله نقليه بگذارند؛ چراكهاين وسيله باداشتن قابي متفاوت و حذف برخي از اجزاي دوچرخه كاملا ازانواع ديگر خود متفاوتاست.‏ ناگفته نماندايده ساختاوليندوچرخه نيز به همين منوال شكل گرفت و آن طرح چيزينبود جز يك دوچرخهبدون ركاب كهبا فشار دادن پا روي زمينهدايت مي شد و حركت مي كرد.‏گفت وگو با رولف كلر،‏ مدير گروه لوفت هانزا در ايرانآينده صنعت هوايي درسايه ايمني و فناوريبهاره صفوي/‏ گروه دانشطي چند سال گذشته براي به كارگيريهواپيماهايي كه با استفاده ازسوخت هاي زيستيبه پرواز در مي آيندسرمايه گذاريكلاني انجامشده استماتا چند دقيقه ديگر در فرودگاهامام خمينيبر زمينخواهيم نشست؛ اين جمله شما را به خود مي آورد و درحالي كهاحتمالا تلاش مي كنيد خستگي يك سفر طولانيبين المللي را با كشيدن دست و پايتان از تن به در كنيد،‏صندليتان را به حالت عمودي درآورده و ميز جلوي خودتانرا مي بنديد.پوشش رويپنجره رابالا مي كشيد وبهخاك پاك وطن كه هر لحظه به شما نزديك تر مي شود،‏چشم مي دوزيد.‏در طول سفر با هواپيما با چندنفري شامل خدمه زمينيصدور كارت پرواز و امنيت فرودگاه و مهمانداران يا حتيخلبان هواپيما روبه رو شده ايد،‏ اما شايد ندانيد براي اين كهپاكسازي باند درانجام وظايفشان سهل انگاري كرده بودنديا خلبان كه براياين شرايط آموزش لازم را نديده بوديا تجهيزات ضديخ روي سطح باند فرود كه اصلا تا آنموقع توسعه داده نشده بودند و خيلي موضوعات ديگر.‏ولي به طور كلي تقسيم بندي ها و امتيازات ايمني پروازوجود دارد كهاز طرف سازمان هاي جهاني بين المللياعمال مي شود و براساس آن به خطوط هواپيمايي از نظرامنيت پروازامتياز مي دهند.‏ براساس همين تقسيم بندي هالوفت هانزا به عنوان يكي از ده ايرلاين برتر در اين زمينهمطرح است.‏چه عواملي باعث مي شود يك خط هوايي بتواند درزمينه ايمني پرواز نظر سازمان هاي بين المللي را به خودجلب كند؟بارون ون در سال 1817، ماشين پياده روي عجيبياختراعكرد كهاو را سريع تراز راه رفتن دور باغ سلطنتي مي چرخاند.‏اين وسيله كه از چوب ساخته شدهبود،‏ داراي دو چرخ هم اندازهدر جلو و عقب بود كه با فشار دادن پا روي زمين حركتمي كرد؛ حركتي مانند حركت پا دراستفادهازاسكيت.‏ در آنزمان ماشين پياده روي چرخ دار تنها يك وسيله سرگرمي بهشمار مي رفت.‏اما اين دوچرخه جديد كه فليز نام دارد،‏ با طراحي عجيب وغريب خود كمي پيچيده تر به نظر مي رسد.‏ درواقع،‏ در طراحياين دوچرخه به جاي صندلي و پدال از يك تسمه يا كمربنداستفاده شده كه فردبايداز طريق آن،‏ خود را محكمبه دوچرخهمتصل كند.‏ دراين طرح،‏ فرد با حركتي مانند دويدن و با كمكپاهاي خود سرعت مي گيرد وبراياستراحت كردن،‏ پاها راروي محور چرخ هاي عقبي قرار مي دهد.‏همچنين با وجوداين كه فرمان و ترمز دراين مدل بهشكلي معمولي هستند،اما در كل عملكرد قوسبزرگايندوچرخه غيرعادي به نظر مي رسد.‏ كارشناسان پيشنهادمي كنند براي درك صحيح تراز عملكرد آن بهتراست براييك بار هم كه شده آن را امتحان كنيد.‏طراحان با توجه به چشم اندازهاي آينده محيط زيست واشارهدوچرخه هاي فردا زين و پدال ندارنديك سفر چندساعتهاز يك گوشه دنيابه گوشه ديگرياز سياره زمين رخ دهد،‏ هزاران نفر بايد كار كنند تا شما باايمني و آسايش كه محصول تلاش،‏ دقت،‏ هوشياري وفناوري هاينويناست دوباره قدمبر زمينبگذاريد.‏ فناوريو دانش به كار رفته در يك سفر هوايي شامل بهترين وپيشرفته ترين هاي زمانه خود مي شود.‏ فناوري هايي كهثانيه به ثانيه در حال توسعه و بهتر شدن هستند.‏ برايآگاهياز مفاهيم نوينايمني پرواز و نقش فناوري در آن بهسراغ رولف كلر،‏ مديركل گروهلوفت هانزا درايران رفتيم تااز او اسرار مورد توجه خطوط هواپيمايي براي امنيت و رفاهبيشتر را بشنويم.‏ خواننده اين گفت وگو باشيد.‏ايمني بايد مهم ترين ارزش آن خط هواپيمايي به شماررود و به عنوان يك برنامه مداوم و به صورت مستمر در حالتكامل باشد.‏ همكاري هاي مشترك و تعامل با شركت هايسازنده مهم صنعت هوانوردي و آگاهي از آخرين دستاوردهاو نتايج تحقيقات روي ديگر سوانح هوايي نيزاهميتفوق العاده اي دارد.البتهازنظرايمني نبايد فقط خود را بهمحصول محدود كنيم،‏ بلكه ايمني بايد در تك تك افرادسازمان تجلي پيدا كند.‏به طور كلي بايد گفت به تناسب استانداردها و قوانيني كههر ايرلاين براي خودش تعريف مي كند برنامه هاي ايمنيمختلفي وجود دارد و هر ايرلاين مي تواند براساس نظرات وامكانات خودش سطح ايمني را بالا ببرد.‏نقش فناوري هاي نوين در كيفيت پرواز و آرامشدوچرخه به عنوان يك وسيله حمل و نقل سبز و پاك با تغييرات جديد كارآمدتر شده و مشتريان خاص و گسترده تري را پيدا خواهد كرد/ Discovery مترجم:‏ حميده سادات هاشميدورنماهاي فرهنگي،‏ اجتماعي،‏ سياسي ، اقتصادي و ديگرزيرساخت هاي حمل و نقل شهري در تلاش هستند سه مدلجديد از نسل دوچرخه هاي رويايي را براي آينده بسازند.‏شركت كانوندال،‏ دوچرخه CERV را با طراحيارگونوميك مسابقه اي براي حركت سريع در شرايط سخت ومتفاوت طراحي كردهاست.‏طراحان دوچرخهبراياطميناناز ثبات وامنيت كافي،‏شاسي بدنه را تغيير نداده اند،‏ اما زين مي تواند با قابليت تنظيمارتفاعاز مركز ثقل پايين تر يا بالاتر برود تا در شرايط مختلفتوانايي و عملكرد متفاوتي داشته باشد.‏برخلاف ديگر دوچرخه ها،‏ دراين مدل چرخ جلو باعثحركت مي شود و ترمز ديسكي در دو طرف چرخنده قرار داردكه براي كنترل سرعت و توقف در هر شرايطي سازگار شدهو قابليت دارند.‏در طراحي مدلي ديگر،‏ شركت GT دوچرخه ديگري رابراي حمل و نقل شهري و فراراز خيابان هاي شلوغ و پرترددطراحي كردهاست.‏يكيازلذت هاياستفادهازاين دوچرخه،‏ طراحي خاصمخزني جلوي بدنه براي قرار دادن وسيله است كه به اينترتيب،اين مدل را به يك وسيلهالكتريكي كارآمد براي خريدمسافران و ايمني چيست؟استفاده از فناوري هاي جديد در يك پرواز ضمن آن كهنشان دهنده به روز بودن يك خط هوايي است،‏ مي تواند بهدليل نو بودن محصول و ناآشنا بودن با عواقب استفاده از آنخيلي هم خطرناك باشد و هر مورد جديدي بايد به دقتبررسي شود.‏اما به عنوان يكيازاخبار تكنولوژي مي شود محصولFlight net را مطرح كرد؛ محصولي كه به مسافراناين امكان را مي دهد تا به كمك ارتباطات ماهواره اي درپروازهاي بين قاره اياز تلفناستفاده كنند.‏ در زمان پروازهواپيما با سرعت زيادي جابه جا مي شود و براي حفظ يكارتباط مخابراتي بايد به صورت مداوم بين ماهواره هايمختلفي كه در مسير ديد آنتن هواپيما قرار مي گيرند،‏ سوئيچكرد.‏ قبلا چنين امكاني فراهم بوده،‏ اما كيفيت تماس و قطعمداوم تماس و مكالمه در حين پرواز از مشكلاتاصليآن بودند كه حالا سيستم هاي بهتري ساخته و توسعهداده شده اند.‏كاهش سر و صداي كابين يكي از آن موضوعاتي استكه امروزه با كمك بسياري از فناوري هاي جديد فراهم شدهوحتي موكت هايي كه در هواپيماهااستفاده مي شود،‏ جاذبسر و صدا هستند.‏ ما در لوفت هانزا همچنين برنامه هايجديبراي كاهش حداكثري سروصدا و آلودگي صوتيموتورها را داريم تا علاوه بر داخل كابين،‏ مردمي كه درمجاورت فرودگاه ها هم زندگي مي كنند،‏ آسايش بيشتريبه دست آورند.‏ همچنين مشغول كار روي فناوري موتورهاهستيم تا سوخت فسيلي كمترياستفاده كنيم و مشغولتبديل كردهاست.اين دوچرخه ظاهري شبيهبه موتورسيكلتدارد و با حداكثر قدرت مانور وايمني در سرعت هاي بالا،‏توانايي تعويض دندهالكترونيكي و طراحي ترمز منحصر بهفرد وسيله ايده آلي براي رفت وآمد شهري به شمار مي رود.‏در مدلي كه شركت Schwinn طراحي كردهاست،‏دوچرخه با ظرافت هاي خاصي مدلي جمع و جور بوده و ظرفچند ثانيه تا مي شود.‏ اين مدل با سيستم مدولار و براي نيازهاو شرايط مختلف طراحي شده و با فرماني بزرگتر از اندازه،‏عكس:‏flickrتغيير سوخت هواپيماهايمان به سوخت هاي جديد زيستيهستيم.‏به نكته جالبي اشاره كرديد؛ امروزه استفاده ازسوخت هاي زيستي چقدر در دنيا همه گير شده و اينموضوع تا چه حد جدي است؟بهبود و كاهش مصرف سوخت در ‎800‎‎747‎ كه آخرينمحصول بوئينگاست دورقمي شده و سر و صداي موتورنيز 30 درصد كاهش پيدا كردهاست.‏ يك سال و نيماستاستفادهاز سوخت هاي زيستي مد نظر ما قرار گرفته و در حالحاضر پروژه از مرحله تحقيقاتي خارج شده و در حال ورود بهمرحله تجاري است.‏به طوركلي طي چند سال گذشته براي به كارگيريهواپيماهايي كه با استفاده از سوخت هاي زيستي به پرواز درمي آيند،‏ سرمايه گذاري كلاني انجام شده است.‏چندي پيش،‏ پساز شش ماهبررسي هاي عملياتي درخصوص استفاده از سوخت زيست تركيبي،‏ به نتايج مثبت واميدواركننده اي رسيديم.‏ تنها بين هامبورگ و فرانكفورتبالغ بر 1187 پرواز با سوخت زيستي صورت گرفته كه تمامآنها نيز با موفقيت روي زمين نشسته اند.‏براي متخصصان ما مهم ترين نكته آمار و ارقام مربوطبه كاستناز آلاينده هاي كربنياست.‏ محاسبات نشانمي دهد بااستفادهازاين روش تا 1471 تن دي اكسيدكربنكمتري توليد شدهاست.از نتايج به دست آمده كاملا راضيهستيم و آن را عاملي ترغيب كننده براي ادامه استفادهاز سوخت هاي زيست تركيبي در پروازهاي آينده دنيامي دانيم.‏از طرف ديگر باانجام يك پرواز تاريخي درابتدايسال جاري ميلادي نشان داديم به استفاده از سوخت هايزيستي در هواپيماها نه به عنوان يكابتكار عمل فانتزي،‏بلكه در حكم يك ضرورتاجتناب ناپذير بايد نگاه كرد.‏در دوازدهم ژانويهامسال يك فروند هواپيماي بوئينگ‎747‎‎400‎ درحالي كه حدود 40 تن سوخت زيست تركيبيبا خود حمل مي كرد از فرانكفورت برخاست و در واشنگتنبر زمين نشست.‏ اندازه گيري هاي دقيق نشان دادند تنهادر اين پرواز 38 تن دي اكسيدكربن كمتري در مقايسه باساير پروازهاي عادياين مسير توليد شدهاست كهاينميزان معادل دي اكسيدكربن توليد شده در شش پرواز ميانفرانكفورت و برلين است!‏غير از پرسنلي كه در سطح تكنيسين و براي انجام اموربازرسي هاي دوره اي و خدمات تعمير و نگهداري استاندارددر ايرلاين ها حضور دارند،‏ حضور مهندسان و پژوهشگرانرا به عنوان پشتوانه تحقيقاتي و علمي يك خط هوايي تا چهحد ضروري مي دانيد؟تحقيق و توسعه يكيازاصلي ترينبخش ها و دغدغه هايشركت هاي بين المللي هوايي معتبر دنياست.‏ براي مثال مادر كل 122 هزار پرسنل داريم و روزانه حدود 200 هزارمسافر را جابه جا مي كنيم.‏مطمئنا جابه جا كردناين حجم مسافر در روز يكپشتوانه علمي قوي مي خواهد.‏ به همين دليل متخصصانلوفت هانزا در مراحل توليد بوئينگ - 800 ‎747‎مشاركتداشتند،‏ در واقعاين دو تيم با مشاركت هماين هواپيما را درطول سه سال توليد كردند.اين محدود به بوئينگ نيست؛بنابراين مي بينيم كه در مراحل توليد اوليه هم متخصصان ومحققان ما حضور دارند.‏حداكثر ديد و سازگاري با شرايط مختلف را فراهم كردهاست.‏اين دوچرخه كه قابليت تغيير موقعيت و چرخش 90 درجه ايدارد،‏ امكان يك دوچرخه سواري آرام،‏ ايمن و سرگرم كنندهرا فراهم مي كند.‏بهاين ترتيب،‏ دوچرخه به عنوان يك وسيله حمل و نقلسبز و پاك كه عموما به عنوان جايگزين در سيستم هايشهري مطرح مي شود،‏ با تغييرات جديد كارآمدتر شده ومشتريان خاص و گسترده تري را پيدا خواهد كرد.‏