4 xaneiro 13sociedadeOs reis Magos chegaron ao municipio de Abadín en coches clásicos.Os paxes tamén percorreron as rúas de Gontán e Abadín en cabalos,antes de repartir agasallos entre os nenos e nenas nas instalaciónsda nova Casa do Concello. Os máis pequenos puideron desfrutar doresto da tarde c<strong>unha</strong> festa organizada polo Concello de Abadín ondehoubo xogos e inchables, ademais de chocolate con churros.Os Reis Magosmadrugaron nasúa visita á parroquiavilalbesa deNoche convidadospola ARCNausti. O percorridopor cada<strong>unha</strong> das casasda parroquia subidosa <strong>unha</strong> carrozatirada porun tractor comezoucoa recepcióndos Magoscon fogos de artificiono CentroSocial de Nocheonde Melchor deulectura a un discurso.Á saída damisa conversaronco párroco JoséLuís Parga que osconvidou a asistirá misa do vindeiroano. A visita doscaseiros do Lugarde Sancibrao,Santiago e Manolo,que posiblemente abandonen o Lugar, e a realizada a María daCarraña, a veciña de maior idade que vai camiño dos 100 anos foronas máis emotivas.Durante as festas de Nadal, a Asociación Cultural Aquilino Iglesia Alvariñoe maila ANPA do CEIP de Muimenta, organizaron varias actividadesnas que participaron os rapaces e rapazas do colexio da vila. Osábado 22 déronlle a benvida ao Nadal coa proxección d<strong>unha</strong> películana Casa da Cultura e coa recollida das cartas realizada por un paxe.Ademais, ese mesmo día inaugurouse un Belén no atrio da Igrexa Vellaque no día de Reis se converteu nun Belén Vivente.Os nenos e nenas de Nete con idades comprendidas entre os 2 e os12 anos representaron na Igrexa un Belén Vivente que contou coa ambientaciónrealizada por 7 rapaces e rapazas de entre 15 a 17 anos o25 de decembro. O 6 de xaneiro tamén participaron os Reis Magos. Osmáis pequenos desfrutaron da sorpresa respondendo con espontaneidade.Os Manueles e Manuelas de Vilalba celebraron <strong>unha</strong> cea no Montero opasado sábado 19 de xaneiro seguindo <strong>unha</strong> tradición impulsada portres Manolos fai 24 anos.
colaboracións xaneiro 13Benquerido curmán: Coa forte subado IVE do material escolar (bolígrafos,papel...), dos selos e da miña preguiza,a verdade é que levo variosanos sen escribir una carta. Si, das deverdade, das de antes, non pola víaelectrónica.Grazas a terrachá.xa vou intentar recuperarese vello costume, anque supoñamáis traballo para os carteirosneste tempo de soldos minguantes ecorrupción crecente. Vai para ti, porsuposto, a primeira carta desta novaxeira (a segunda mandareilla a Bernardo,atinaches!).“Temprano levantó la muerte elvuelo,/ temprano madrugó la madrugada,/temprano estás rodando por elsuelo.” Os versos de Miguel Hernándezna elexía ao seu amigo RamónSijé, que aprendín da man de donXesús Alonso Montero, mestre inesquecibleno Instituto de Lugo, pasaronvarias veces pola miña mentedesde que cambiaches de cancha.Cando nos deixaches, axiña lembrei,a xeito de flash back cinematográfico,moitos domingos da segunda metadedos anos sesenta nos que comía convidadona túa casa e logo me levabascanda ti ao partido de fútbol doC.D.Lugo no vello Estadio AngelCarro ou ao de baloncesto do Breogán,co teu amigo inseparable: ManoloValiño.Quedoume para semprena memoria o xeito de tirar os cornersdun dos irmáns Novo (non sei seTomás ou Manolito): aqueles golesdirectos (que agora chaman “olímpicos”)facíanme estar moi fachendosoO paso do tempo acredita os avances,frase intelixente, recomendación popularque o autor do libro do Xosémanifestaba aos seus discípulos coninsistencia para preparar un futuro deesperanza e ánimo e xeracións presentese futuras naqueles tempos enque a crise era permanente (non separecía a que agora nos acompaña,porque existía a preocupación paraaprender un oficio, que era o máisapropiado <strong>unha</strong> vez que os rapaces erapazas superaran a idade escolar).O autor do libro do Xosé tiña e poñíaansia insistindo aos pais e nais a necesidaded<strong>unha</strong> preparación axeitadacoa posibilidade de irse independizandoco fin de que non foran cargapara eles. Así xa, na maioría de idade,os fillos facían a súa vida con vista acrear a súa propia familia co fin de serútiles e aínda axudar a encauzar aosdemais irmáns para que continuaseno exemplo do sacrificio e así a familiafose moito máis unida. Desta formadigna servirían de exemplo aos seussemellantes para propagar o espíritode superación.Todas as épocas son parecidas e asque tocan son para reflexionar e ter enconta o refrán que di: “Non hai andaríncoma o tempo, non para nin paradaqueles futbolistas de raizame vilalbesae parentesco lonxano.Moito antes, de neno, comía ás vecesna túa casa natal vilalbesa, xa foseporque morría un familiar -comomeu avó Francisco,en 1963- ou porqueera domingo defeira e non cumpríaun estorbo infantilno vello Café BarRoca un día de tantotraballo. Si, algo semellanteao que llepasaba a AgustinFernández Paz decativo na pasteleríaEl Progreso, na queseica era o terror doobradoiro, como recolleunun fermosoconto.Desde o 30 de abrilde 2011 aquela fermosacasa, a <strong>unha</strong> carreiriña de canda vella Academia Santa María, ten<strong>unha</strong> placa na túa honra, un recoñecementodo Pleno Municipal que gañachescoa túa honestidade ebonhomía: “Aquí naceu MartínSeco Cendán/ O Concello de Vilalba,na súa memoria”.A túa nai, a miña “tía Lola”, que sempreme tratou con moito agarimo, fixonesa casa aló por 1960 un deses milagresque non figuran nos manuaiseclesiásticos .Conseguiu que dera tomadoun ovo fritido! C<strong>unha</strong> tácticapedagóxica da que moitos mestrespodemos tomar nota, díxome queO libro do XoséMemorias popularesRamón Paz Guntín ‘A Casa dosMarios’nin para tomar alento!”Agora todo é moitomáis fácil. Lóxico. Despoisde tantos anos existenoutras formas devida moi diferentes conestatísticas, cuestionariose cualificativos quepermiten información que antes nonera posible. Por iso se utilizaban métodosdistintos.Débese mencionar que existen na actualidadesituacións preocupantespola ausencia de virtudes tan necesariaspara a xuventude porque en idadede dezaseis a vintecinco anos terá dificultades.É de urxencia <strong>unha</strong> boaorientación para que consigan un primeiroemprego para encauzar <strong>unha</strong>sociedade sa e previr c<strong>unha</strong> miguiñade optimismo situacións adversaspara un futuro feliz c<strong>unha</strong> concienciaciónde superar dificultades e descartarprogresivamente a cultura doconsumismo e así eliminar hábitosnon beneficiosos para a economíaque nos toca afrontar comezandopolo produtos todos que nos ofrecenaccesorios de usar e tirar. Ir tirandosen tirar nada é <strong>unha</strong> recomendacióndo autor do libro do Xosé para orientarbasicamente á xuventude a previrA Carta de Manolo RocaA Martín Seco Cendánsabía que non gustaba dos ovos, poloque me ía fritir <strong>unha</strong> ova. Dito e feito.Desde aquel cambio de denominación,pasou a ser un dos meus pratospreferidos e un tema que sempre saíaMartín e Manolo no verán de 1966.nas conversas coa túa nai. Para quelogo alguén dubide de que as palabraspoden cambiar o mundo (ou axudara cambialo, cando menos)!Resultou que cambiar o mundo nonera tan doado como o troco do ovopola ova. Pero algúns, <strong>unha</strong> inmensaminoría, seguemos coa teima de queoutro mundo é posible. Aquí, si, naTerra, en Gaia. E tamén onde omundo se chama Galicia.Fieis ao vello dito de que a esperanzaé o último que se perde, complementadoco de ter máis moral que o Alcoyano,non perdemos a ilusión poranovar esta sociedade, nin sequera en<strong>unha</strong> boa situación conveniente paraque o futuro non se vexa prexudicadono bo camiño que posibilita <strong>unha</strong> pervivenciaque aínda que distinta superea dos seus proxenitores.A austeridade é moi importante paraafrontar situacións malignas da sociedadee atopar o bo camiño para lograrobxectivos ao igual que combater enparte a crise de valores que nos permitefacer un mal uso consumista quese debe desterrar en pro d<strong>unha</strong> boaadaptación para crear hábitos quesexan favorables a que a sociedadesexa moito máis eficiente para uso edisfrute dos nosos semellantes.O autor do libro do Xosé manifestabaque a importancia de poñerse no bocamiño era tirar para adiante e loitaranimicamente para afrontar incertezase superar dificultades e non esperara atopalo todo feito.Continuará...concellos (como no que ti traballachesarreo con coherencia co teu idearioe respecto polas ideas alleas) quelevan 77 anos de ininterrompido gobernoda dereita: 43 na variante ditatorialfranquista e 34na elixida pola cidadanía.No faiado da miñamemoria ten o seurecuncho o noso tioavó,Pepe DuránFraga, home honestoe cabal que sufriu“paseo público polacarretera” tras ogolpe de estado dexullo de 1936, contráxicas consecuenciaspara a saúdemental da súa nai(que presenciou a“fazaña” dos insurrectos).Lembro assúas pláticas sobre o labor a prol daclase traballadora de Francisco LargoCaballero ao fronte do ministerio deTraballo na II República de 1931 a1933, ou sobre o seu admirado JuliánBesteiro, presidente das CortesConstituíntes da II República . Adoitabafalar destas cousas nas ceas quecada ano celebrabamos na casa familiardos nosos avós maternos co aquelda matanza do porco. Pero eu entendíaben pouco daquela do que voscontaba a algúns “maiores”, sobretodo a ti e ao noso tío Xosé Luís CendánDurán, home de ben, traballadorinfatigable e celtista de pro (coma ti).Cos seus correspondentes tres centossesenta e cinco días e as súas respectivasnoites, o ano dous mil trece comeza asúa andaina. De momento, a diferenzado pasado, este inverno estase a caracterizarpor abundante e xenerosa choivacaída do ceo. Ríos e regatos que se desbordanpolas enchentes, fontes afectadaspor períodos de seca excesivosrompen e volven brotar con forza e unscampos que amosan ese verdor especialson proba evidente que estamos ante unxaneiro típico e tópico galego, comonon podía ser doutra forma.De novo, tivemos que asistir a absurdosvaticinios que poñían data de caducidadeó mundo que coñecemos. Tantoanunciar a fin da humanidade, que alg<strong>unha</strong>vez acabarán por facerse realidadeese tipo de agoiros. A vidacontinuou, menos para aqueles quedesafortunadamente a tiveron que deixar.O ano dous mil trece, para os supersticiososnon pode ofrecer nada positivo.Se escoitamos as previsións dos “expertos”en materia económica, as súasanálises non invitan precisamente ó optimismo.Seguimos en caída libre. Máisdesemprego, menos riqueza e polotanto agravamento desta crise que todoo envolve. Chámalle a un atención a actituderesignada coa se toma esta situacióndramática que estamos a vivir.Sorprende a escaseza de ideas e iniciativaspara saír deste pozo negro. Acomodámonosante a adversidade ebótase en falta un espírito combativo5Nos anos universitarios, entendín mellora lección viva do noso tio-avó: ahistoria oral que transmitiu.Da política actual direiche só que, diatras día, os medios de comunicacióninforman dun novo caso de corrupcióne a clase política é xa a terceirapreocupación da sociedade, segundoa enquisa que abrangue a máis poboación,a do CIS (Centro de InvestigacionesSociológicas). As dúasprimeiras ?: O desemprego e a situacióneconómica actual.Pouco que ver, ao meu entender, coasmoitas persoas que na Transición servironá sociedade en vez de servirsedela. Hoxe, á crise económica únese<strong>unha</strong> grave desafección política, enboa parte causada pola chea de actorespolíticos que se achegaron á respública coas súas inquedanzas de diñeirorápido. ”Toma el dinero ycorre”, como no título <strong>unha</strong> coñecidacomedia cinematográfica.Onte, 19 de xaneiro, como noutrasocasións, baixei facerche <strong>unha</strong> visitaao pé do muíño do Rañego, e ver quetal ía o teu carballo. O río baixaba moicargado de auga, nalgúns sitios xogabapor riba dos prados, pero coidousemoito de deixar o paso librepara quen quixese ler un texto labradoen pedra que fai xustiza ao teu traballopolos demais: “Na memoria dosocialista vilalbés Martín A. SecoCendán (1949-2010), político ao servizodo pobo”.Nada que ver cos moitos que se servendel para o seu medre persoal.Unha aperta socialista e galega!Doce meses por diantePablo Veigaque mobilice as conciencias da cidadaníapara que estas sexan quen de provocaroutras actitudes. A modorrainstalouse na sociedade. E por riba, escandalososepisodios de corrupción,que identificábamos con outras latitudespero que nos están afectando a nós directamente.Tempos mellores virán, non hai malque cen anos dure e outros ditos máisou menos repetidos son os escoitados.Semella que a opción é aguantar co quehai e co que se ten; aqueles máis ousadosoptarán pola alternativa que nestePaís coñecemos á perfección, que comezapor mercar <strong>unha</strong> maleta de considerablesdimensións e que continúacomo todos sabemos. Porque as posibilidadesde mellorar a curto prazo sonmáis ben escasas; e a nivel máis locatarionon parece que existan avances,máis ben todo o contrario. O eterno problemagandeiro e o continuado gotexode despedimentos son dous clarosexemplos.Dous mil trece estará libre de acontecementosque aínda nos aparvan máis,como eleccións e fase final de Eurocopaou Mundial de fútbol. Non é pouco,pero insuficiente para consolarnos.Pero queda todo un ano por diante.Logo pasa. Cando remate, tocará denovo valoración e previsión para o futuro.Agardemos que a primeira non esteacargada de indicadores tan negativos ea segunda … esperaremos e logo escribiremos.
Change language