YENİ

ANALİZ / KAYA GAZI - DOĞAN AYDALÇalışmalaraacilen başlanmalıEnerji Bakanlığı’nın bu konuda nihai kararı vermedenönce yukarıdaki örnekler ışığı altında konuyuyeniden değerlendirmesinde büyük fayda var.114EKO V‹T R‹N MAYIS 2013Yabancı şirketler kendi ülkelerindeyaptığı çalışmalarda bilekullandıkları kimyasallarınne olduğunu ‘ticari sır’gerekçesi ile söylemezken bizesöyleyecekler mi?Üretimi arttırmak için yeni yenikimyasalları bizim topraklarımızdadeneme mahiyetinde kullanmayacaklarınınbir garantisi var mı?Özellikle Trakya bölgemiz gibi nüfusyoğun bir bölgemizde yeraltı sularınınkirlenmesi İstanbul’a içme suyusağlayan kaynakları ne derece kirletecek?Trakya ve Güneydoğu bölgemizdeyeraltı sularına karışıp bir şekildeyüzeye ulaşan sular, tahıl, bitkiüretimini nasıl etkileyecek? Bu sulardanetkilenen otlaklar küçük vebüyükbaş hayvanları, dolayısıyla insanlarıkısa ve uzun zaman sonrasındanasıl etkileyecek? Trakya gibiüç tarafı denizle çevrili bir bölgede yapılacakhidrolik parçalama-çatlatmaişlemleri ve kimyasallar özellikleMarmara denizimizi nasıl etkileyecek?Kuyudan geri alınan ve kimyasallarcakirlenmiş suların biriktirildiğihavuzların, Kütahya-Gümüştesisleri atık havuzlarının patladığı gibipatlamayacağının bir garantisi varmı? Bir ölçüde temizlenerek bu havuzlardantaşınacak sular nereye dökülecek?Bu sular usulüne uygunolarak gerçekten temizlenecek mi?Bu sular kısmi temizlik sonrasındadöküldükleri yerlerde zaman içindekümülatif bir kirlenme oluşturmayacakmı? Eğer ‘Kanal İstanbul’ projesihayata geçirilecekse bu kanalayeraltından karışacak kimyasallararacılığı ile Marmara’nın kirlenmesiçok daha süratle olmayacak mı?Aynı kanaldan akan tuzlu sularTrakya’daki yeraltı suyuna karışarakiçme suyu kalitesini bozmayacakmı? Tam bir deprem bölgesi olanTrakya bölgemiz ve İstanbul, bu hidrolikparçalama ve kırmalardan hiçetkilenmeyecek mi? ÖzellikleGüneydoğu bölgemizde her kuyuiçin gerekli olan yaklaşık 30 bin metreküpsu hangi kaynaktan karşılanacak?Barajlardaki suyun büyük birbölümünü bu işe tahsis edersek, bölgedetarım ile uğraşan ve bu suya ihtiyaçduyan köylülerimize haksızlık olmayacakmı? Bu muhteşem kaynaközel bir şirkete tahsis edilmiş gibi olmayacakmı? Bölgedeki genel susuzluksebebiyle bu bölgelerdeki topraklardadikine kuruma çatlaklarınınoluştuğu, bölgeyi bilen her kişi tarafındanbiliniyor. Hidrolik parçalamaişlemleri sırasında kullanılan kimyasallarbu çatlakları kullanarak Dicleve Fırat nehirlerinin beslenme havzasınarahatlıkla ulaşacak ve çevreyiyaşanmaz hale getirmeyecek mi? Busular içilmez hale bile gelebilir. Budurum sınır aşan sularda dikkat etmemizgereken sınırları aşarsa ne olacak?Bu bölgedeki ruhsatlarınTürkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı(TPAO) elinden alınması ve özelşirketlere verilmesi yukarıda saydığımızhassasiyetler üzerindeki devletkontrolünü yok etmeyecek mi?Sorulacak sorular o kadar çok ki!Bütün bu ince araştırmalar yapılmadanşeyl gaz üretimi için bu bölgelerdeacilen çalışmalara başlanmasıülkede tamir edilemez problemlerinortaya çıkmasına sebep olacaktır.Şimdi şu soru sorulabilir; ABD gibiçevreye önem veren bir ülke bu işlemlereneden müsaade ediyor? Gizlitutulması gereken bir teknolojinin dışülkelerde eşzamanlı olarak uygulanmasınaneden müsaade ediliyor?DOĞAL GAZ FİYATLARIARTIYORDünyada doğal gaz fiyatları hızlıbir şekilde artıyor. Bu artış Rusyave başta İran ile Katar olmak üzereOrtadoğu ülkelerince kontrol ediliyor.ABD’deki enerji tüketimini emniyetlisürdürebilmek için BaşkanObama ilk döneminde şeyl gaz üre-timini destekler bir pozisyon aldı.Daha önce ekonomik olmaması veçevreye oluşturacağı problemler sebebiyleön plana çıkarılmayan şeylpetrol ve şeyl gaz üretimleri için yeniteknolojiler desteklendi. Mayıs2010‘da 1,4 milyon bilim adamınıtemsil eden ‘ The Council ofScientific Society’ bilim heyeti kurumbaşkanı Başkan Obama’ya mektupyazarak şeyl kaynaklı gaz ve petrolüretimlerinin küresel ısınmayı dahafazla arttırdığını belirtti.Bu tekniklerin ve şeyl gaz üretimininbüyük rezervlere sahip Çin’dekullanılması ise yakın zamanda gerçekleşecek.Zira Çin’in kömürdenbaşka önemli fosil yakıt kaynağı bulunmuyor.Şu sıralarda siber bilgisayarcasusluk teolojileri kullanarak butekniğe ait bilgileri ABD veKanada’dan almak için çalıştıklarınada hiç şüphe yok. Mevcut rejimleri sebebiyle,Çinlilerin çevre kirliğiyle ilgilibir konuyu gündeme taşıyacaklarıda düşünülmüyor.Çevreye oluşturduğu zararlaraait raporların artışı Obama yönetiminiyeni kararlar almaya itti. ABDEnerji Bilgi Yönetim Kurumu (US-EIA-Energy InformationAdministration) bu konuda önemlibir görev üstlendi ve 2012 yılınınson yarısından itibaren medyayı yoğunbir şekilde kullanmaya başladılar.ABD’nin enerji problemini şeylgaz üretimleri ile çözdüğünü ve hattayakın bir zamanda dünyaya gaz satarhale geleceklerini her platformdaduyurdular. Ancak bu tip yönlendirmelerleilk planda hedeflenenşeyin, Rusya, Katar ve İran gibi doğalgaz üreticilerinin satış fiyatlarınıdüşürmesini sağlamak ve ucuza doğalgaz alıp depolamak olacağını aklıolan her ülke ve kurum düşünmeyebaşladı. Nitekim, bu şekilde düşünenRusya Gazprom BaşkanıAlexey Miller de bu haberlerin bir balonolduğunu ve fiyat düşürmeyecekleriniaçık açık ifade etti. ABD iseşeyl gaz ile ilgili haberleri yaymayahala devam ediyor ve bu konuda daaynı kurumu (EIA) tekrar hareketeABD’nin şeyl gazı ve şeylpetrollerini, savaş halihariç, tahmin ettiği ölçüdekullanamayacağını hepbirlikte göreceğiz.Bugünlerde Kanada-Alberta’da GasFracfirmasınca bulunupuygulanan ve bir başkapetrol yan ürünü(sıvılaştırılmış propan gazı)kullanılarak yapılanhidrolik kırma işlemleri iseekonomik bir çözüm değil.geçirdi. Bu kez kurumda çalışan,ancak orijinleri farklı ülke olan bazıbilim adamlarının, orijinal ülkelerindeşeyl gaz potansiyeli varsa, ülkeleriniziyaret ederek konferansvermeleri sağlandı. Bu konferanslaraek olarak bu ülkelerdeki dostİşadamları kuruluşları tarafından aynıkişilere bilimsel raporlar hazırlatılarakülke idarecilerine ulaşmalarısağlandı. Böylece hem bu ülkelerdekişeyl gaz üretimleri için çeşitli derinsondaj alet, edevatı satılacak, üretimlerineortak olunacak, hem dekendi ülkelerindeki baskılar sebebiylekullanamadıkları yeni kimyasalları buülkelerde kullanarak üretim artışdenemeleri yapacaklar. Bu taktikmaalesef bizim Ülkemizde de başarılıoldu. Ümit ederim etkili ve yetkiliidarecilerimiz kısa zamanda bununfarkına varırlar. Nitekim benzerbir hava 2011 seçimlerinin hemen öncesindede oluşturuldu.2011 yılının Ekim ayı sonlarındaMTA Genel Müdürlüğünün Konya-Ereğli ve Niğde-Bor ilçelerimiz arasındakialanda yaptığı sondajlardapetrollü şeyl’ler bulduğu medyada yeraldı. Enerji sıkıntısı çeken ülkemiziçin yeni bir enerji kaynağı bulunmuştuve yüz milyarlarca dolar arasındagetirilerden söz ediliyordu.Aynı ifadeler MTA’nın resmi yayın organıDoğal Kaynaklar ve EkonomiBülteni’nde de çıkınca bütün basın ilgiduymuş ve boy boy haberler çıktı.Olaya Türkiye Petrolleri AnonimOrtaklığı (TPAO) yetkilileri de dahiloldu ve bu bölgedeki çalışmalarasondajlarla destek vereceklerini ifadeettiler.EKO V‹T R‹N MAYIS 2013 115