06.10.2015 Views

Chapter 11

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tuko Bampa<br />

na 20<strong>11</strong><br />

NOT FOR SALE<br />

CHAPTA <strong>11</strong>


Ili ku-help ma-youth wa-improve lives zao, Boyie,<br />

ambaye hu-spend life yake akiunda ma-electronics,<br />

alijenga a pirate radio station - Shujaaz.FM.<br />

Akijiita DJ B, anaendelea ku-empower vijanaa huku<br />

anajificha from Chief na ma-gangs.<br />

Msupa Mtaani!<br />

3


4


5


6


?<br />

7


Jina: DEEPTI DIVANI A.k.a: Dee Dee Age: 18<br />

Ambition: Kuwa investigative journalist<br />

Qualities poa: Ako determined, m-independent, mwerevu.<br />

ev<br />

Qualities zii: M-stubborn jo!<br />

Ma-hobby: Photography, ku-chop<br />

Ma-talent: kuandika, ku-find out ukweli, kuhoji wasee<br />

Najua Deepti<br />

anaweza kuni-help kuconnect<br />

na mafans vipoa<br />

sana. So nita-work na<br />

yeye; ata-call ma-fans na<br />

kusaka info zaidi. LAKINI<br />

siwezi kum-show ati mimi<br />

ndio DJB!<br />

Nitapatia Deepti<br />

messages zenu<br />

zingine ndio awacall.<br />

Anaweza call<br />

time yoyote!<br />

8<br />

Deepti anataka sana kujua DJ B ni nani. Lakini DJB ako na<br />

secret identity so anakataaga kum-meet.<br />

Lakini…Deepti ata-discover atafanyaje ndio aendelee ku-keep identity yake secret?<br />

Endelea ku-chop Shujaaz<br />

ati Boyie ni DJ B? Na Boyie<br />

ujue!


Malkia<br />

Ajanjaruka!<br />

mmmm...<br />

sasa nita-doo doocareer<br />

gani nikiwa m-bigi?<br />

Aii... kuna choice<br />

nyingi! sina idea!<br />

vipi ma-fans? niko<br />

na maujanja za ku-make<br />

cheddas... manze nyinyi<br />

huni-inspire vi-major!<br />

9


Cheki story ya giks.<br />

Giks aligrow<br />

eastlands, Nairobi na<br />

yeye ni huuza bidhaa<br />

kwa stall yake. Hii job<br />

unaionaje?<br />

Ulipokuwa mtoi ulikuwa unataka<br />

kufanya nini na life yako?<br />

Nilikuwa nataka kuwa mechanical<br />

engineer, but haiku-work out.<br />

Nikaanza kufanya makibarua<br />

nikilipwa 300 per day. Nikaona<br />

naweza get more huko nje nje.<br />

Niliamua nianze works yangu juu<br />

employment haikuwa inanisaidia<br />

sana.<br />

Subject yako favourite chuo<br />

ilikuwa?<br />

Nilikuwa na-like Sciences na English.<br />

Na uli-clear chuo ukiwa how<br />

old?<br />

Nilikuwa 18.<br />

Na sasa, ulianzishaje stall yako<br />

mtaani, ukaanza kuwa vendor na<br />

kuuza bidhaa za watoi na madem?<br />

Kwanza nilifanya works kwa cousin<br />

yangu. Alikuwa na shop ya kuuza<br />

toys na stuff za beauty. Kwa ile<br />

chapaa nilikuwa na-get hapo,<br />

nika-save 8K. Pia nilikuwa member<br />

wa self-help group, na huko<br />

nikachukua loan ya 15k. Hivyo ndio<br />

nilianza bizna.<br />

Unafanya ujanjez gani ndio<br />

uongeze dooh kwa bizna yako?<br />

Jioni after nifunge shop, na-deliver<br />

bidhaa kwa customers wengine<br />

wenye wame-make orders.<br />

Unafanyaje shughuli zako<br />

through the day?<br />

Mimi hurauka morning ya 6 a.m.<br />

Naenda shops za tao ama Kariokor<br />

kutafuta stock. Naendaga na bike<br />

yangu kutoka Umoja estate, so<br />

na-save dooh coz silipi fare ya<br />

matatu. Nikimaliza ku-shop, naenda<br />

kwa stall yangu Huwa nafungua<br />

shop saa nne morning, then<br />

napanga shop ikae smarter.<br />

Afternoon nakuaga busy sana. Shop<br />

inafungwa by saa moja jioni.<br />

Challenge yako biggie kwa<br />

hii works ni gani?<br />

Kwa story za fashion, kuna compe<br />

na mambo hu-change faster.<br />

Ukizubaa una-lose customers.<br />

We hu-like nini?<br />

Na-like music! Nimekuwa nikiimba<br />

since nikuwe mtoi. Naendaga choir<br />

practice Buru Church jioni.<br />

Una dreams gani kwa future<br />

yako?<br />

Dream yangu ni kuwa na biashara<br />

kadhaa ile mimi mwenyewe<br />

nasimamia.<br />

Unaweza advise aje<br />

mavijana wale wameshindwa ni<br />

career gani wata-choose?<br />

Kama ni kitu unapenda kufanya,<br />

afadhali uanzie na hiyo kwa sababu<br />

hata kama haitakuingizia chapaa<br />

faster, ukiendelea kufanya na bidii,<br />

chapaa itaingia na ways<br />

zitafunguka.<br />

10


Cheki story ya Tony Ongaria.<br />

Tony hakungoja<br />

achorwe works kwa kampu.<br />

Pia wewe unaeza chanuka kama<br />

Tony u-make initiative ya kucreate<br />

employment.<br />

Uipokuwa mtoi, ulikuwa<br />

unataka kufanya nini na life yako?<br />

Nilikuwa nataka kuwa pilot. But<br />

haikuwa rahisi coz ku-join colle ya<br />

ma-pilot lazima mtu a-qualify na<br />

grades fulani. Na sikuweza.<br />

Subject yako favourite chuo<br />

ilikuwa?<br />

Biology.<br />

Ulimada chuo ukiwa how<br />

old ?<br />

Nilikuwa 19.<br />

Ulianzishaje biz ya ku-collect<br />

garbage mtaani?<br />

Maboys walikuwa jobless na<br />

tulikuwa tumesota. Nilikuwa<br />

nimemada kampo na sik-get works.<br />

Kulikuwa na garbage collector ctor<br />

mtaani na tukaona pia sisi tunaweza<br />

anzisha yetu.<br />

Tuli-make flyers ya kuji-advertise<br />

tukapea wasee mtaani. Wakarespond<br />

poa na tukagawana hao<br />

yenye mtu ata-collect takataka. ataka.<br />

Pia tukaelewana njia ya ku-share<br />

income.<br />

Nini hukufurahisha?<br />

Nikiambiwa na customer mtaani job<br />

yangu ni poa, ni encouraging. Mtaa<br />

ikiwa clean huwa nabambika!<br />

Challenge yako biggie kwa hii<br />

works ni gani?<br />

Transport ni blanda! Wasee wa<br />

kanjo ndio hu-provide transport<br />

ya kupeleka garbage Dandora<br />

dumpsite. Tunawategemea coz<br />

wako cheap. Time zenye wanakosa<br />

ku-come, inatubidi tutafute other<br />

means of transport na ni expe tu<br />

sana.<br />

In a day, mnapangaje job?<br />

Weekdays, huwa naenda Inda<br />

baru ya ku-offload mabati. Sato,<br />

huwa narauka 6.30 am ndio nisupervise<br />

garbage collection. Mimi<br />

na mabeste zangu tume-employ<br />

ma-boy na tuna-collect garbage<br />

kwa keja 100.<br />

Uko na advise gani kwa<br />

mayuts wenye hawajui career<br />

yenye wanataka ku-do?<br />

Sio poa kuchagua wera. Kuwea<br />

jack-of-all trades saa zile unatafuta<br />

specialty yako. Nurture job yako,<br />

itakusaidia ku-grow-isha talents<br />

zako.<br />

<strong>11</strong>


Cheki story ya betty njeri<br />

Huyu ni Caterer.<br />

Ana-run biz ya kupika<br />

kwa ma-wedding, bridal<br />

showers na events<br />

zingine. Hii ni moja ya<br />

jobs msee anaweza<br />

kujianzia.<br />

Ukiwa mtoi, ulikuwa una-dream<br />

kufanya nini ukikuwa m-bigi?<br />

Nilitamani kufanya kuwa cabin crew<br />

juu ya dooh na ku-travel place mob.<br />

Nilitaka kuwa successful.<br />

Subject gani uli-like sana chuo??<br />

Nilikuwa napenda English.<br />

Ulimada chuo ukiwa how old?<br />

Nilimada chuo nikiwa 19 then<br />

nikaenda colle nika-do Public<br />

Relations.<br />

Sasa, ilikuwaje ukakuwa Caterer<br />

tena?<br />

Mother yangu alikuwa na<br />

restaurant. Nikiwa 10 years old,<br />

nilikuwa namsaidia kupika na ndio<br />

nilianza ku-like story za catering.<br />

Food ya first yenye nilipika ilikuwa<br />

chapo; ilikuwa tamu!<br />

Vile time ilienda, nili-manage kusave<br />

50k nikatumia ku-buy chaffing<br />

dishes, vijiko, masufuria na jiko.<br />

Una-face challenge gani kwa<br />

career yako?<br />

Ni hard sana ku-transport food<br />

juu lazima ui-pack vizuri ndio<br />

isimwagike, kwanza food zenye<br />

zina supu. Food kama ugali, rice,<br />

mukimo huwa zinawekwa kwa<br />

sufuria na kufunikwa na foil paper.<br />

So, food zina supu, naziweka kwa<br />

pots kubwa.<br />

Unafanyaga ujanjez gani<br />

time zenye biz iko down?<br />

Kama sina event ya kupikia, huwa<br />

na hire out chaffing dishes zangu.<br />

Una-like ku-do nini sana?<br />

Napenda kupika! Food hunibamba<br />

most ni kuku, na na-like kuipika.<br />

Pia na-like kusaidia wasee wako less<br />

fortunate.<br />

Una dream gani?What<br />

are your dreams and ambitions?<br />

One day, na-hope nita-make bizna<br />

yangu ikuwe biggie na ijulikane poa.<br />

Kwa msee mwenye hajui<br />

anataka ku-do career gani, utamadvice<br />

nini?<br />

Amua kitu unataka ku-do. Jiamini<br />

na ufanye kitu umeamua bila<br />

wasiwasi. Unaweza anza bizna na<br />

kitu yoyote yenye uko nayo na soon<br />

utakuwa juu!<br />

12


Cheki story ya jamlick butali.<br />

Yeye ni Interior<br />

Designer. Yeye hudesign<br />

makeja, mahoteli,<br />

pharmacies na offices.<br />

Kama Jamlick ame-make,<br />

pia wewe unaweza make,<br />

kwani!?<br />

Jamlick, ebu tu-show ulikuwa<br />

unataka ku-choose career gani<br />

ukigrow?<br />

Nilikuwa nime-like sana art and<br />

design.<br />

Favourite subject yako<br />

ilikuwa gani?<br />

Drawing, Design na French.<br />

Wacha! Na uli-clear chuo<br />

ukiwa how old ?<br />

Nikitoka high school nilikuwa 18 ,<br />

na nikimada university nilikuwa 24.<br />

Ilikuwaje ukaamua kuwa Interior<br />

designer?<br />

Nilikuwa nataka kufanya<br />

architecture kampo but nika-realise<br />

kuna vitu mob ningeweza kufanya<br />

instead. Nikasomea interior design.<br />

Nilipomaliza niliandikwa works<br />

kiasi halafu baadaye nika-quit<br />

ndio nianzishe kampuni yangu ya<br />

interior design.<br />

Noma! Kwa day moja unakuwaga<br />

na shughuli gani?<br />

By 5.30 a.m nakuaga nishaamka.<br />

Nafanayga job kwa desk yangu<br />

mpaka 9.30 am then naenda<br />

kucheki sites. Baadaye huwa<br />

ninafanya supervision na<br />

inspections mpaka 5 pm.<br />

Kwa mayuts wenye saa hizi<br />

hawajui ni job gani wata-do,<br />

unaweza kuwa-advise nini?<br />

Jiamini kwa kitu una-do. Kila kitu<br />

ni bidii, unaweza achieve anything,<br />

bora ukuwe na bidii. Lazima uanze<br />

ukiwa down, baadae uta-get kitu.<br />

Challenge yako biggie kwa hii<br />

works ni gani?<br />

Hii company ni small n shida biggie<br />

huwa ni story za dooh. Kuna clients<br />

hawa-pay vipoa sana especially ama<br />

ni mara yao ya first.<br />

Nini hukufurahisha<br />

maishani?<br />

Nikimaliza job huwa nabambika .<br />

Tena, nikiona client ako satisfied<br />

huwa nafurahi…kulipwa baada ya<br />

job pia huwa inani-jazz.<br />

Una dreams na ambitions?<br />

Nataka hii bizna yangu i-grow<br />

mpaka nje ya Kenya na ijulikane<br />

vifiti.<br />

13


m<br />

alkia unafanya nini ukizubaa hapo?<br />

unafaa upikie uncle yako!!<br />

hey... labda<br />

naeza kuwa chef!<br />

Mafans, cheki<br />

story ya huyu fan wa<br />

Shujaaz FM mwenye<br />

ame-realize dream yake!<br />

Eric Odundo – Mechanic<br />

Maze when I was young, I admired a certain old man<br />

who was a mechanic.Diz inspired me n I enquired watI was 2do to achieve<br />

this goal.Diz became ma dream n aftaku-hustle, I made it 2 eldy poly<br />

wea Ituk mechanical engineering. Am now com4table wid ma career<br />

in mechanical engineering n am planning 2 get a degree in de same<br />

profession.Guyz, believe in what u wanna do n definatelyyou will makeit.<br />

Am currently providing 4ma parents who saw me thru colle n paying 4 ma<br />

bro skulfees. This is what am trying to say: You can make it if u wanna!<br />

14


Shujaaz(TM) is published by Well Told Story Ltd. , P. O. Box 1700 00502 Nairobi, Kenya. Tel: 02 02603214 www.wts.co.ke. Printed by Colourprint Limited, P. O. Box 44466 - 00100 Nairobi GPO. Produced in collaboration<br />

with: Safaricom, Twaweza, RIU. Distributed by Saturday Nation and Safaricom.<br />

Content producers: Audrey Wabwire Content: Paul Peter Kades, Charles Ouda, David Ouma Art Producer: Fatima Aly Jaffer Layout Design: Joe Barasa Art: Daniel Muli, Eric Muthoga, Kevin Mmbasu, Movin Were,<br />

Salim Busuru, Joe Barasa Radio: Eunice Maina Special thanks to Just A Band for their fantastic music on ShujaazFM radio<br />

Well Told Story © 2010 All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in any retrieval system or be transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical without prior permission of the<br />

publishers. Although every effort has been taken to ensure the accuracy of information contained in this publication, innoeventshallthepublishers<br />

no the<br />

be liable for any incidental, indirect, consequential losses or damages of any<br />

kind without limitation arising out of or in connection with the use of the information in this publication.<br />

Sheng Dictionary<br />

Vuta Aerial/ Panda roof (v)<br />

Kuwa mjanja<br />

Scan (v) Kuwa alert<br />

Sekete (n) Old<br />

Rodhi/rothi (n) Trouser<br />

(v) Kuwa na uzuri<br />

Ronga (n) Rongai<br />

Pori (n) Kibeti/Purse<br />

Potanga (n) Viazi<br />

Pasua (v) Chukua short-cut<br />

Paka rangi/Panga (v) Con/<br />

Sanya<br />

Pandhre/Panji (n) Indian<br />

Okwonkwo (n) Sonko/<br />

Kiongozi<br />

Oboho (n) Bad boy<br />

mchongoano<br />

no<br />

Una macho biggy<br />

hadi unaitwa<br />

‘eye witness’.<br />

Manzi yako mnono,<br />

ukimchinjia, lazima<br />

umuingize box tatu.<br />

Una kichwa kubwa<br />

mpaka ukiingia class<br />

teacher ana kuambia<br />

no groupwork today.<br />

Falafulani, gari<br />

yenu ni mzee<br />

hadi nyi hufunga<br />

punda kuivuta<br />

Una kichwa bigi<br />

hadi ukiingia mat<br />

emergency door<br />

inafunguliwa.<br />

Ati kwenu nyi ni<br />

ma-gondi design Ali<br />

Baba & the forty<br />

thieves walikam<br />

kwenu attacho.<br />

Njako (n) Polisi/Karao<br />

Ngweru (n) Beshte<br />

Ngupi (n) Pingu/Handcuffs<br />

Ngware (adj) Mapema<br />

Ngomi (adj) Fala<br />

Neti (n) Jela<br />

TV yenyu ni bwaku, Tom<br />

and Jerry wakikimbizana<br />

wakifika katikati<br />

wanapumzika kwanza.<br />

Wewe ni<br />

m-ugly, ukiingia<br />

bank wanazima<br />

surveillance<br />

cameras.<br />

Ati una comp<br />

noma ukifinya<br />

escape<br />

inapotea!<br />

15


happy new year<br />

20<strong>11</strong>!<br />

Ma-fans, big up kwenu kwa kuwa na mimi<br />

hapa Shujaaz FM mpaka this New Year<br />

20<strong>11</strong>! Cheki risto zenye watu wameshare<br />

na mimi.<br />

MONEY-MAKING IDEAS<br />

Nime-come ku-realize kuwa kuna<br />

project mob sana which have been<br />

abandoned! If ma-yuts can form groups,<br />

they can do a lot of work like:<br />

1. Taking photographs n selling them to<br />

tourists.<br />

2. They can start a local museum for<br />

their cultures in Kenya n charge<br />

people a little fee 2 access the<br />

museum, especially during the<br />

holidays<br />

3. We can also make traditional clothes<br />

using animal skins n decorate with<br />

ornaments n sell 2 tourists!<br />

- KEMESH A. E.<br />

The easiest way yaku-make money, ni<br />

ku-come 2gether ma-yut kama 10 hivi.<br />

Kila yut na mtungi moja wa maji. This<br />

will be 10 mitungis and imagine 10 x 50!<br />

Wakiuza maji places kama Emba ambako<br />

maji ni problem, in a day these guy can<br />

make over 5k!<br />

- DAVY L. M<br />

sms<br />

LEADERS WHO USE MAYUTS<br />

Friend wangu ametoka slum.<br />

Yeye na watu wengine wachache<br />

walipewa hongo iliku-cause<br />

riot. Alipewa 2k ku-throwia gari<br />

stonz. Sikuweza kum-help kwa<br />

sababu ali-catch-iwa na police.<br />

Friendz zake walihepa na yeye<br />

ata si jui pahali alipelekwa.<br />

Na the best ni ku-stay away<br />

from tama ya pesa. Beta safe<br />

than sorry. Dedicated to Ken,<br />

former player of Livorno FC.<br />

(again, will have to confirm<br />

this name of Livorno FC)<br />

- FAHEEM S.<br />

Nishawahi approach-iwa na<br />

politician fulani eti atanilipa<br />

4k niki-organize watu<br />

waandamane mtaa fulani juya<br />

rival wake. But kudos 2 my<br />

mum alini-tell eti si poa n I<br />

didn’t do it n that politician<br />

alini-threaten but I was firm<br />

n I told my dad n everything<br />

was kul. So na-tell ma-yuts,<br />

hawa watu wanatutumia na<br />

sisi ndio tunaumia so pliz<br />

msijipe kwa hawa watu.<br />

- UGIN N. S.<br />

I think ma-yuth wazinduke.<br />

Ukiona mwanasiasa anakutumia<br />

kuanzisha vita na anakutumia<br />

wewe mwambie “kwanini<br />

wewe usiende mwenyewe?”<br />

- BRANTON M.<br />

Enyewe sisi ma-yuts hutumiwa<br />

vibaya na hawa mabuda.<br />

Sijatumiwa but nimeona<br />

wakitumiwa ocha kwetu. Kama<br />

2008, waliletewa mapanga<br />

ndio wazushe. Walifanya<br />

vile walifanya, lakini after<br />

that regret-ion mob!<br />

Mwenye alikuwa akiwatumia<br />

sasa hivi yeye humanga<br />

na kusinzia bungeni kama<br />

mtoi. Since 2008 huyo msee<br />

huonekana tu kwa tele na si ati<br />

akibonga, hapana, akiwa amedoze!<br />

Ali-show ma-boyz ati ata<br />

wa-provide-ia jobo. Walipewa<br />

jobo kidogo yenye hawa<br />

kulipwa...regret-ion! Regretion...enyewe<br />

2012 mabuda<br />

watarauka tena, lakini aki kushow<br />

love...kataa hiyo na umshow<br />

mgongo. Sawa ma-boyz?<br />

Let’s make our own decision!<br />

- MAX D.<br />

Kuzo yangu ali-bribe-iwana<br />

chief ili aende aki-force<br />

wadhii kum-vote-ia kwa 2007<br />

elections. Alipo kamatwa na<br />

karao aliwa-explain-ia kila<br />

kitu lakini chief ali-insist kuwa<br />

haku-du kitu ka hiyo. Mpaka<br />

wa leo kuzo ako prison.<br />

- BRIAN K.<br />

Wal<br />

wan<br />

mess<br />

mumes<br />

mara<br />

CON<br />

Niaje DJ B? Chapta7 ilikuwa ina<br />

shikaaje! Cheki nina idea ya ku-make<br />

doo, inagharama, but ukitoboa una-save<br />

sana. Kama kwenu kuna TV haitumiki<br />

waweza nunua playstation moja then<br />

ukatafuta place ufungue. Watoi hu-like<br />

sana. Na uta-make chapaa zakueleweka<br />

then utaweza kununua mo machines<br />

na TV.<br />

- DOMINGO ndani ya MOMBASANI<br />

16<br />

USITISHWE!<br />

DJ B manze hiyo story yakutishwa:<br />

beste yangu alikuwa hawezi<br />

apply job cos yeye ni kabila<br />

ingine. But ame-add confidence<br />

yake naku-apply akapata job!<br />

- DAN O.<br />

THANX SHUJAAZ!!<br />

DJ B uko poa tu sana kwa<br />

kutujuza juu ya issues kama<br />

sexual harassment, kutumiwa<br />

vibaya na politicians na pia<br />

kuwa na morale kwa kila kitu<br />

ma-yuts wana-du positively.<br />

U r the Best n dats for sure!<br />

- VICTOR.


Wale ambao<br />

wana kwa<br />

message zao,<br />

meshinda T-SHO<br />

mara hiyo hiyo!<br />

CONGRATS!!<br />

fan page<br />

dj boyie<br />

PEACE CLUBS<br />

Nasomea national skul na nime<br />

jazika na hio risto ya Malkia yakufight<br />

tribalism. Tumeanza peace<br />

council kwa chuo na ina-work poa.<br />

- ROBERT K.<br />

shujaa of<br />

the month!<br />

CHECK US<br />

OUT ON OUR WEBSITE<br />

WWW.SHUJAAZ.FM<br />

NEW VARIETY MAIZE<br />

Story ya Charlie Pele yakutumia mbegu new<br />

variety ilinishika sana, mimi ni young farmer na<br />

hii story si only juu ya kutumia mbegu new variety<br />

pekee, pia kutumia njia za kisasa za ukulima.<br />

- SAM L.<br />

Hi DJ B! Tuli-follow idea ya<br />

school council na sasa tukona<br />

democracy kwa shule. Kila stude<br />

akona right yaku-expose anavyo<br />

feel. Hakuna mambo ya bullying<br />

tena. Thanks for the good ideas<br />

continue with that heart!<br />

- SHELDON from MALINDI<br />

Abdihakim Mowlid<br />

19 years<br />

Garissa<br />

Dj B unajua umenielimisha hadi nimesave<br />

2clans waki fights huko garissa<br />

jo! Hadi ma youth wa garissa wananiita<br />

hero. Alafu nika kutaambulisha kwamba<br />

wewe ndio umenieliimisha. Thanx DJB!<br />

Kuna group ya Dj Boyie tume-create<br />

kwa migg33.com. Plz advertise kwa<br />

magazine au hata kwa fan page. Kuna<br />

fan wako 350 wame-join hiyo group.<br />

join<br />

New variety nipoa<br />

kuliko za kawaida juu za<br />

kawaida lazima uweke<br />

kwa maji ndiyo ikue poa<br />

which niku-waste time.<br />

- HUMPHREY R.<br />

careers<br />

Nilipomaliza Form 4, nili show buda<br />

nataka kufanya fashion & design, na<br />

bro alikua ananifundisha kuchora kiasi.<br />

Nilifurahia sana kuchora, lakini fathe<br />

akani-show hana pesa za kunilipia<br />

course ya fashion & design. Nililia sana,<br />

kwani sikuona future bila hiyo course.<br />

Baadae nikaongea na neighbor wetu<br />

fulani, ambaye alikua hotelier. Akanishow<br />

si lazima niwe in fashion & design,<br />

naweza choose career za hotel industry.<br />

Nikazi cheki zote, nika choose front<br />

office/restaurant cashier. Nikaenda<br />

colle nika soma.Nili-choose kua<br />

restaurant cashier, coz nita-interact<br />

na watu wengi, and in the process<br />

nita-learn different languages. Pili,<br />

with the experience of cashiering<br />

nitaweza run cafe yangu in future.<br />

It’s also hard: kuna time na-give out<br />

wrong change, napata shortage and<br />

it has to be recovered by the end of<br />

the shift. Lakini haina stress mob,<br />

we work as a team with waiters/<br />

waitresses. It’s fun and I like what I do.<br />

- HELEN T.<br />

na ni-follow kwa<br />

shujaaz<br />

17


huyu dem wa mtaa ni orphan<br />

anaye-raise bro wake, na huku<br />

anang’ang’ana na chuo.<br />

Ana-face challenges mob<br />

sana, Lakini hakubali anything<br />

kumzuia kuzima corruption.<br />

mafala pekee ndio hu-try<br />

kum-challenge.<br />

only the brave hujaribu<br />

kum-ask out!<br />

Chuxx Arudi Ocha!<br />

Manze<br />

alisema mimi<br />

ni kaa mtoi<br />

wake...<br />

Lakini saa hizi<br />

ameniacha {hic!}<br />

Hata amesahau vitu<br />

alini-promise….niko<br />

alone. ALONE!<br />

Siezi trust huyo<br />

Godpapa tena.<br />

Nita-change<br />

nianze life<br />

freshi.<br />

18


Nitakuwa<br />

good boy!<br />

{hic!}<br />

Wee! Ebu angalia<br />

kwenye unaenda!<br />

Ah, msuper! Niaje?<br />

Cheki, uliniambia ukweli<br />

juu ya Godpapa, huyo<br />

msee hanijali.<br />

Nishaamua,<br />

kuanzia saa<br />

hizi, nitakuwa<br />

good boy.<br />

Nahitaji family.<br />

Nimekuchagua ukuwe<br />

wife wangu! Ulijuanga<br />

nina shamba ocha?<br />

Nita-visit budangu na<br />

ni-mshow ndio niirithi.<br />

Manze time yangu<br />

ishafika.<br />

Chuxx ishia.<br />

Umelewa!<br />

19


Mtoto wangu<br />

amerudi!<br />

Nduma! Umerudi?<br />

Ah, umenifurahisha<br />

sana!<br />

Nimekuja ku-cheki urithi wangu. Baba, time<br />

yangu ikifika, nitaanza works kwa hii shamba.<br />

Lakini unaona kijana, kazi<br />

ya shamba si rahisi. Ni<br />

lazima utie bidii kabisa.<br />

20


Manze ina-bore!<br />

Nahitaji gauge<br />

initulize kiasi…<br />

hii ni first time<br />

nimewahi toa hiyo<br />

jacket yangu ya<br />

green... eh!!<br />

unajua wase<br />

huni-enjoy ati hii<br />

t-shirt yangu maybe<br />

haina mgongo?<br />

eh, na hawa...?<br />

hawachoki?<br />

Aki Baba, Nduma ni m-lazy<br />

tu vile alikuaga. Si-believe<br />

utamwachia shamba.<br />

acha nipige<br />

pose hapa<br />

kidogo<br />

Shhh…nyamaza wee<br />

kuku! Ni kutoka kwako<br />

ndio nita-get doh za<br />

ku-buy crate mzima ya<br />

gauge bariiiidi!<br />

Rhoda, ndugu<br />

yako amechoka tu kwa<br />

sababu ya safari.<br />

Mwache apumzike<br />

kidogo.<br />

leta keg!<br />

patia kila mtu<br />

moja moja!<br />

bosh...<br />

{hic!} we<br />

ni mshee wa<br />

nguvu!<br />

21


Nduma, amka!<br />

Unaaibisha hii familia<br />

sana. Usidhani<br />

nitakuachia shamba<br />

yangu hivyo tu.<br />

Nimeifanyia kazi<br />

ngumu sana!<br />

Ni miaka mob sana mimi na<br />

Baba tumekuwa tunafanya job<br />

hapa kwa shamba ndio ikuwe<br />

bizna ya maana. Wewe<br />

umekuja tu hivi na umetupotezea<br />

pesa mob sana kwa<br />

usiku moja tu!<br />

Wewe ni<br />

mnoooono na<br />

uko greedy sana!<br />

Mnanidisciminate<br />

tu juu<br />

nimenona?! mimi<br />

ndio first born<br />

son hapa!<br />

Hebu<br />

ondoka<br />

kabisa!<br />

Nonsense!<br />

22<br />

Hata nikikufa, Rhoda<br />

ndio atarithi hii shamba.<br />

Sio wewe. Ameweka bidii<br />

yake kujenga hii shamba.


Godpapa hawezi<br />

ni-discriminate,<br />

yeye ndio msee<br />

wa kabila yangu<br />

hapa mtaani…<br />

oh,<br />

umerudi?<br />

Hebu osha<br />

gari yangu!<br />

Niaje DJB?<br />

Chuxx ana-complain juu<br />

budake alikataa kumpe<br />

shamba. Juu ya vile<br />

ako m-lazy, ame-loose<br />

opportunity ya kuwa na<br />

bizna ocha. Anajionaje? Ati<br />

sis wake hawezi rithi shamba<br />

juu ni dem?!<br />

Mayuts wengi wanawaste<br />

dooh mob kwa<br />

pombe na mwishowe<br />

wana-lose chances poa<br />

in life.<br />

Niliuliza ma-fans juu ya hii noma<br />

Facebook na hivi ndio walisema…<br />

BOY G Chuxx fanya bidii uwe na shamba yako.<br />

Budako akikunyima ni haki yake coz alifanya<br />

bidii na niyake. Sasa kama wewe ni mlevi na uko<br />

kwenye gang sidhani kama wataka kuji endeleza<br />

na hiyo plot. Kuna bob yako hapo kwa plot?<br />

Hauoni haya bado chaliii mkubwa una tegemea<br />

wazazi? Aibu hiyo bwana!<br />

JARED I Chuxx a-relax a-buy yake coz huyu<br />

akipewa hiyo shamba, ataiuza. So buda<br />

asimpatie.<br />

PETER B. L Kufikiria hio ploti ndo inafanya<br />

mjamaa awe mzembe. Fikiria out of the box;<br />

anza kuona vitu zingine muhimu kama kuuza<br />

makaa, panda skuma kwa gunia, fuga kuku….ni<br />

mob bana! FIKIRIA!<br />

KATHY O. Hio ni sweat ya fathe na anakula<br />

sweat yake! Lazima Chuxx a-reap chenye yeye<br />

amepanda si ya baba yake!<br />

JOHN L. Ni right yake. Buda aachane na<br />

vijisababu. Apewe shamba ajiendeleze. Kama<br />

sivyo, buda naona yuko taabani. Chuxx ataterrorise<br />

ocha. Maybe anataka ku-invest ama<br />

ana-marry.<br />

Lazima tukuwe responsible as<br />

mayuts kama tunataka ku-develop.<br />

Work hard ujitafutie kitu poa badala<br />

ya kutegemea wengine. Hatuwezi<br />

kuendelea kutumiwa na ma-leaders ati<br />

juu unataka easy money. Ni bidii yetu<br />

ndio itatuinua jo!<br />

Ehe! Kama wewe ndio<br />

hao wasee wanangoja tu kurithi vitu,<br />

job yako ni pombe tu, ebu acha hiyo<br />

tabia mara that! Weka bidii!! Kaa<br />

gangare! Unatuaibisha jo! 23


Baba Charlie Anaangukia Dame!<br />

saaaaaasa...<br />

hawa<br />

a<br />

kuku wetu<br />

wameenda<br />

wapi?<br />

charlie! kwani<br />

umerogwa na hiyo<br />

mpira?!?! Kuja<br />

nikupe kazi!<br />

niko na<br />

date with a<br />

special lady<br />

leo!<br />

ooooh!<br />

na ninataka<br />

aka<br />

kumpatia kuku<br />

moja kama<br />

zawadi, adi, lakini<br />

siwaoni<br />

kuku wetu!<br />

wametuhepa<br />

tena!<br />

warudishe<br />

kabla giza<br />

iingie!!!<br />

haujui<br />

kuku ni<br />

pesa?!<br />

24


wazi,<br />

charlie!<br />

meep<br />

25


woooishe,<br />

kuku huyu<br />

karibu aliwe!<br />

ameogopa!<br />

Ala! Kuku<br />

mwingine<br />

amejinyonga<br />

kwa fence!<br />

...oops!<br />

26


aadaye...<br />

karibu giza iingie<br />

na tumepata<br />

kuku wawili tu!<br />

tutafanya nini?<br />

rosie,<br />

kimbia! kuku<br />

anaenda kwa<br />

jirani!<br />

kuku<br />

mwingine!<br />

haiya!<br />

itabidi<br />

tuchague<br />

mmoja!<br />

na kama<br />

si wetu?<br />

WEZi!<br />

27


Aki mathe<br />

tafadhali kuku<br />

wetu ali...<br />

kwendeni huko,<br />

nyinyi watoto<br />

watundu!<br />

hatusikizi!<br />

tuhepe!<br />

nisiwashike!<br />

nitawakaranga<br />

na mayai!!!<br />

aki rosie,<br />

nimechoka!<br />

hata mimi!<br />

twende<br />

tukunywe<br />

maji!<br />

sawa!<br />

hee, sitaki<br />

kusumbuka na<br />

hizi kuku tena!<br />

si labda<br />

mjenge pen<br />

ndio kuku<br />

zisipotee<br />

tena?<br />

hmmm...<br />

nimejua!<br />

tutengeneze<br />

chicken pen!<br />

ala!<br />

28


iko<br />

poa!<br />

iko poa sana!<br />

asante kwa<br />

kunisaidia! wacha<br />

nimuite mbuyu<br />

aione...<br />

DADDY!<br />

come<br />

ucheki!<br />

kijana,<br />

unanisumbulia<br />

nini? niko<br />

busy!<br />

ni<br />

nyinyi!<br />

wapi kuku<br />

yangu, nyinyi<br />

watoto<br />

watundu?!?<br />

hepa, rosie!<br />

matha mso kama<br />

huyo atatuumiza<br />

vibaya akitushika!<br />

cheki<br />

tumemake<br />

chicken<br />

pe...<br />

KUKU = DOOH!!!<br />

Wasee, kuku moja ni kshs 300. So ukiuza uza kuku moja, unaweza buy<br />

bag moja ya new variety maize!<br />

Ukiuza kuku 5, (Kshs 300 x 5= 1500!!), unaweza a buy gunia moja<br />

ya fertilizer.<br />

Ama hata boots za football!<br />

Msee mjanjez hawezi tupa tu dooh hivyo. Chunga kuku na<br />

uta-save dooh!<br />

Ukitaka kuchunga kuku vipoa:<br />

Zi-protect kutoka predators kama<br />

mwewe. Uki-dye kuku pink, mwewe<br />

hatazichukua.<br />

Cheki Chapta 1<br />

Zi-vaccinate ndio zisipate<br />

Newcastle disease yenye<br />

hufagia ma-kuku vibaya!<br />

Cheki Chapta 5<br />

Zilishe fiti. Hii si expensive juu<br />

unaweza zilisha termites.<br />

Cheki Chapta 2.<br />

Lakini, ukitaka kuzi-protect kutoka mongoose na wanyama<br />

wengine wenye hukula kuku, unaweza ku-buy Chicken Pen<br />

yako for only kshs 250. Ama, unaweza kuzijengea chicken<br />

pen kama ya Charlie. Ukifuga kuku hapa, wanyama hawawezi<br />

kuzi-get!!<br />

Soma comics zote za Shujaaz FM online kwa www.shujaaz.fm<br />

asante fips for the<br />

information! www.fipsafrica.org<br />

f i<br />

29


Shujaaz.FM<br />

radio show is smoking<br />

ma-fans!!! Hii ni coolest<br />

radio show ever! Ma-fans,<br />

nimeweza kupenya hizi radio<br />

shows moto moto!<br />

RADIO<br />

Koch FM<br />

99.9 FM@<br />

4:30PM<br />

Nisikie nikipenya<br />

waves za hizi<br />

radio stations<br />

kwa Shujaaz.FM<br />

show.<br />

DJ B, show<br />

iko kwa station<br />

gani? Na saa<br />

ngapi?<br />

94.4FM<br />

& Mombasa 87.9FM<br />

@4PM<br />

o<br />

@ 8:30 AM<br />

Star FM 105.9FM<br />

Nairobi &97.1 FM<br />

Garissa @<strong>11</strong>:10AM<br />

Mandera FM<br />

100.7 MHz<br />

@ 6:55PM<br />

o<br />

Radio Lake Victoria<br />

91.1FM @ 6:30AM<br />

Wajir FM<br />

101.7 MHz<br />

@ 6:55PM<br />

Hi DJ B,<br />

ninapenda show yako<br />

vinoma. Ninge-like kushow<br />

vijana kuwa skills<br />

zako ndogo zinaweza<br />

kuwapeleka far. -<br />

Racheal M. Waweru.<br />

Marsabit FM<br />

101.1 MHz<br />

@ 6:55PM<br />

Sifa Lamu<br />

101.1 MHz<br />

@ 6:55PM<br />

Hossana FM<br />

89.5FM<br />

@ 6:55AM,<br />

repeat 7:55PM<br />

Maata FM Lodwar<br />

101.9 MHz<br />

@ 6:55PM<br />

MMU 99.9FM<br />

Saturdays @ 12:45,<br />

2:30, 4:45, 5:15PM<br />

Niaje DJ B,<br />

love your show.<br />

- Faridah Bgm.<br />

Utapata more info<br />

juu ya stories za Shujaaz<br />

comic na ujue mambo poa yenye<br />

vijana wengine wanafanya ili<br />

ku-improve lives zao.<br />

Tune in wasee ili tu-connect na<br />

tujenge Kenya ya mashujaa!<br />

30


vipi<br />

ma-fans!<br />

Wasee,<br />

mnataka<br />

kujua facebook<br />

address yangu?<br />

mmoja wenu<br />

alinirequest...<br />

Hi DJ B! Ni mimi fan<br />

wako wa nguvu<br />

begging you to open<br />

a facebook account!<br />

Mnacheki, nina<br />

friends mob<br />

kwa facebook<br />

mpaka karibu<br />

site<br />

i-crash!<br />

kama<br />

umeni-request<br />

na sijaku-add,<br />

kuna vile<br />

sijakulenga, JO!<br />

ni vile siwezi kujuu<br />

ya hiyo<br />

add mabeste stori, nimeanza<br />

wengine! fan page badala<br />

ya page yangu<br />

ya kawaida...<br />

o<br />

...na<br />

nitahamisha<br />

stori zangu<br />

zote ZA<br />

facebook kwa<br />

hiyo fan page!<br />

utanipata kwa<br />

dj boyie fan<br />

page ya mine<br />

kwa mobile au<br />

comp...<br />

kwanza,<br />

fungua web<br />

browser<br />

yako...<br />

...uki-log in<br />

kwa facebook<br />

profile yako,<br />

search<br />

"dj boyie”<br />

...click<br />

button ya<br />

"like", na uko<br />

ndani! rahisi,<br />

sivyo?<br />

join leo<br />

NA u-show<br />

mabeste<br />

wengine,<br />

pia!<br />

31


vipi<br />

ma-fans!<br />

tunataka<br />

ku-celebrate<br />

birthday ya<br />

shujaaz!<br />

tumefika mwaka<br />

mmoja ya ku-saidia<br />

ma-youth, na tunataka<br />

ku-include ma-fans<br />

kwa bash yetu!<br />

unaweza kuwa<br />

kwa mag<br />

special yenye<br />

tuna-make! hivi<br />

ndivyo unaweza<br />

kuingia...<br />

1. 2.<br />

Unaweza kuchora? Unaweza<br />

kuletea artists wa mag yetu<br />

compe? Tu-sendie drawings za<br />

your best characters wa<br />

Shujaaz, na tuta-display zile<br />

poa kwa special edition ya<br />

Shujaaz yenye ina-drop FebruARY<br />

Story gani ya Shujaaz<br />

imeku-jazz this year na kwa<br />

nini ilikubamba? Tu-show<br />

ndio tu-share na wasee.<br />

Andika kwa Facebook ama<br />

tutumie hizo story kwa<br />

address ziko hapo down,<br />

na tutazi-share kwa mag!<br />

ALA!<br />

ni charlie tu<br />

ameji-blow...<br />

kumbuka ku-include jina lako, picha na contact details! tuma kwa<br />

posta: s.l.p. 1700-00502, Nairobi,<br />

ama kwa e-mail: DJB@SHUJAAZ.FM

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!