KLK-September-2013

MAATSKAPPYNUUS AKTUEEL LEWENDEHAWE TEGNIES
Pitkos vir
die siel...
Gierigheid is armoede
Lees Lukas 12:13 - 21
Die probleem van die ryk dwaas in Lukas
12 was nie dat hy ryk was nie.
Dit is tog geen sonde nie. Trouens, wie
van ons sal nie graag minder finansiële
sorge wou hê nie! Wie van ons probeer
nie ons bes om ‘n neseiertjie bymekaar
te maak nie?
Hoe lyk die vooruitsigte
vir die somerseisoen
wat voorlê?
Ná ‘n redelike matige tot warmer as normale winter, is alle oë nou gefokus
op die lente en somer. Weiding is, met die uitsondering van kleiner
gebiede, in ‘n swak toestand as gevolg van die gebrek aan reën in die
laatsomer en herfs.
Die ryk dwaas van die gelykenis tree tog
eintlik baie wys op, nie waar nie! Hy maak
‘n veel groter graanoes as wat hy verwag
het, en hy doen wat ons seker ook in
dieselfde omstandighede sou doen: Hy
vergroot sy bergingskapasiteit. Sodoende
het hy plek vir die groter oes sowel
as vir al sy ander goed. Slim voorsiening
gemaak.
Nou kan hy aftree! Hoe beny ons hom
nie! Hou op met werk: Eet, drink en leef
lekker. Die lang jare van swoeg en sweet
kan nou op ‘n rustiger uitspantydjie uitloop.
Maar nee, God sê hy is 'n dwaas...Al het
hy sulke “slim” planne gemaak. Wanneer
hy dan tot sterwe kom daardie selfde
nag, is sy lewe verby en al sy opgegaarde
goed gaan na iemand anders toe.
Waarin was hy dan dwaas? Lees ons fyn,
sien ons in die gelykenis ‘n klein woordjie
wat orals opduik: "My oes, my skure, my
graan, my ander goed." In die 1953 Afrikaanse
vertaling sien ons hy praat selfs
van “my siel”. En ons hoor aanmekaar
dat hy vir homself sê: "Ek sal..."
Daar was nie ander mense in sy storie
nie. Hy het net vir homself gelewe, in
die waan dat hy in alles absolute beheer
gehad het. Hy wou ryk wees, nie ander
mense help nie.
Jy sien, hy was gierig. Hy het niks oorgehad
vir sy medemens nie. En toe, ten
spyte van al sy rykdom, het hy toe ook
niks oorgehad nie.
Gierigheid, sê Paulus elders, is immers
afgodsdiens.
Deon van Niekerk
Vir die 2013/2014-somerseisoen lyk dit
asof ENSO-neutrale toestande behoort
te heers. Dit beteken dat daar geen El
Niño- of La Niña-gebeure behoort voor
te kom nie. Die Indiese Oseaan toon
steeds dat die oppervlakwater van die
oostelike Indiese Oseaan (nader aan
Australië) vanjaar warmer gaan wees as
die westelike Indiese Oseaan (nader aan
die Afrika-kuslyn). Dit kan positief wees
vir reënval oor Suid-Afrika se somerreënvalstreek
asook Namibië, aangesien dit
minder tropiese siklone en laagdrukaktiwiteite
in die Indiese Oseaan rondom
Madagaskar kan beteken.
Die gekombineerde effek van ENSO en
die Indiese Oseaan toon tans dat min
reën tot ten minste die middel van Oktober
oor die somerreënvalstreek verwag
word, maar dat meer normale reënvalpatrone
behoort voor te kom vanaf ongeveer
die middel van Oktober. Wat die
winterreënvalstreek betref, lyk dit asof
die kanse vir verdere reën steeds goed
bly vir Augustus, maar dat September
moontlik droog kan wees.
Uit ‘n weidingsproduksie-oogpunt is dit
egter belangrik om te onthou dat werklike
veldproduksie eers moontlik is wanneer
nagtemperature konstant bokant
ten minste 10 o C bly. Met die gebrek
aan ondergrondse vog gedurende die
afgelope paar maande, is die toestand
van weidingsplante dus nie goed nie
omdat daar nie werklik wortelreserwes
opgebou kon word nie. Wanneer reën
dus wel gaan voorkom, sal dit heelwat
tyd asook opvolgreën verg vir weiding
om eers reserwes op te bou voordat
volle produksie weer moontlik is.
Wat die langer termyn betref, het die
sonvleksiklus ‘n maksimum bereik en is
nou besig om minder aktief te word. Dit
verhoog die risiko vir groot droogtes in
die volgende twee tot vyf jaar, want die
meeste groot droogtes in Suid-Afrika
het in die fase van afnemende aktiwiteit
plaasgevind. So het die droogtes
van 1932/1933, 1941/1942, 1965/1966,
1982/1983, 1994/1995 en 2006/2007
almal in die afplattende deel van die
11-jaar sonvleksiklus plaasgevind. ‘n
Ander onbekende faktor wat tans voorspel
word, is dat daar aanduidings is
dat die sonvlekaktiwiteit in die volgende
dekades baie gaan afplat indien ‘n
vergelyking getref word met die afgelope
ten minste 100 jaar. Wat die potensiële
effek daarvan op temperature en reënval
kan wees, is nog totaal onbekend.
Soortgelyke periodes van lae aktiwiteit
in die verlede was verantwoordelik vir
langer en kouer winters, byvoorbeeld
die tydperk vanaf ongeveer 1650 - 1720,
1790 - 1840 en 1880 - 1910. Die effek
op reënval is nie bekend nie omdat daar
nie betroubare reënvalstatistiek is wat
gebruik kan word om die effek van afnemende
sonvlekaktiwiteit op reënval te
kan bepaal nie.
Opsommend: Dit lyk asof toestande vir
reën oor die somerreënvalstreek kan
verbeter vanaf ongeveer die middel van
Oktober en dat reënval na normaal kan
neig vir die res van die somer. Alhoewel
die verwagte normale see-oppervlaktemperature
in die Stille Oseaan ongeveer
dieselfde is as die afgelope twee seisoene,
is die verandering in die Indiese
Oseaan van groot belang, want dit kan
die frekwensie en intensiteit van tropiese
siklone en tropiese laagdrukstelsels
nader aan die Afrika-kuslyn verlaag en
veroorsaak dat normale reënvalpatrone
nie versteur behoort te word nie. In die
langer termyn bly die risiko vir droër toestande
goed vir die volgende paar jaar.
Hierdie artikel is geskryf deur Johan van
den Berg (Bestuurder: Gespesialiseerde
Oesversekering, Santam Landbou).
6
September - 2013