Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
14 - OCAK <strong>2016</strong> .com<br />
ÇOCUĞUN OYUN GERÇEĞİ<br />
VE YETİŞKİNLERİN OYUNA YÖNELİK TUTUMLARI<br />
“Çocuğu anlamak konusu”, birçok bilim adamının uğraş alanı olmuştur.<br />
İnsanoğlunun yaşamındaki bu dönemi, onun tüm yaşamına yön vereceğini<br />
iddia edenlerin yanı sıra, kazasız belasız çabucak geçirilmesi gereken bir<br />
dönem olduğunu söyleyenler de çıkmıştır.<br />
Çocuğu anlamak konusunda İsviçreli<br />
bilim adamı ve psikolog Piaget’in çalışmaları<br />
yirminci yüzyılın ikinci yarısından<br />
günümüze dek araştırmacılara ışık<br />
tutmaktadır. Piaget, düşüncelerinin nasıl<br />
şekillendiği üzerinden çocuk gelişimini<br />
açıklamaktadır. Piaget’in çocuk gelişimi<br />
konusundaki keşfi, çocukların, büyüklerin<br />
bakış açısına göre ne doğru ne yanlış<br />
diye tanımlanamayacak bir biçimde; tutarlı<br />
ve akılcı düşünceler sistemine, kendine<br />
özgü biliş tarzına sahip olduklarıdır<br />
(1). Öznenin varlığından ve düşüncenin<br />
içselliğinden habersiz olduğu için çocuk,<br />
gerçekçi bir varlıktır (2).<br />
Amerikalı şair-yazar Walt Whitman, çocuğun<br />
her gördüğü nesneyle ilgilendiğini<br />
ve bu objelerin çocuğun bir parçası<br />
olduğunu söyler. Whitman’ın deyişiyle<br />
çocuk, “leylaklardan çimenlere, sabah<br />
tan yerinin ağarmasından toprağın beyaz<br />
kırmızı örtülerine” kadar her şeyi<br />
kendi parçası olarak algılar (3).<br />
Yeterli beslenmek ve sevgiye doymanın<br />
yanı sıra oyun oynama da çocuklar için<br />
olmazsa olmazlardandır. Oyun oynamak,<br />
çocukların en önemli etkinliğidir. Aslında<br />
çocukların “işi” oyun oynamaktır (4).<br />
Yapılan araştırmalar, oyun oynamanın<br />
çocuğun gelişiminin niteliğini ve yetişkinlikteki<br />
karakterinin şekillenmesi<br />
üzerinde etkili olduğunu işaret etmektedir.<br />
Burdan yola çıkarak ,çocuğu yaşama<br />
hazırlarken oyun oynamanın çocuk için<br />
gerçekten bir “iş” olarak düşünülmesi ve<br />
yeterince oyun oynaması sağlanarak işe<br />
koşulması gerekmektedir.<br />
Eğitimci Froebel: “Oyun insan gelişiminin<br />
çocukluktaki en yüksek dışa vurumudur”<br />
der. Oyun, çocuğun almak kadar<br />
vermeyi de öğrendiği, dolayısıyla büyüme<br />
sürecinde yetişkin dünyasına adapte<br />
olmasını sağlayan yollardan biridir. Çocuğun<br />
toplum içindeki yaşayışı öğrenmesi<br />
çeşitli etkenlere bağlıdır: Genetik<br />
Oyun, basitçe;<br />
“hazır bilgiye<br />
dayalı olmayan,<br />
isteğe bağlı,<br />
eğlenceli ve süreç<br />
odaklı bir serbest<br />
aktivite” olarak<br />
tanımlanabilir.<br />
miras, ailesinin sosyal ve fiziksel geçmişi,<br />
eğitim olanakları, ebeveynleriyle ilişkisi<br />
ve oyun oynama olanakları (5).<br />
“Çocuk Neden Oyun Oynar?” sorusu<br />
belki birçok kişinin aklına bile gelmez.<br />
Ebeveynler çocukları oyun oynadığı zaman<br />
genellikle mutlu olurlar.Bazen de<br />
Selim Göksel AYIK<br />
Uzman Eğitimci ve<br />
Eğitim Yöneticisi<br />
çocukları başlarından savmak için kullandıkları<br />
bir çaredir oyun. “Haydi siz<br />
şimdi oynayın biraz, bizim işimiz var,”-<br />
sözleriyle çocukları en çok sevdikleri işe<br />
gönderdiklerini bilmezler bile. Oyun, basitçe;<br />
“hazır bilgiye dayalı olmayan, isteğe<br />
bağlı, eğlenceli ve süreç odaklı bir serbest<br />
aktivite” olarak tanımlanabilir. Bu<br />
tanımlama çerçevesinde baktığımızda,<br />
“oyun”un tamamen çocuğun önceliğine<br />
dayalı ve hayal gücü ile sınırlı; (malzeme,<br />
çevre ile ilişki, oyun kuralları, katılımcıların<br />
rolleri vs.) elemanların oyun oynayan<br />
çocuk tarafından oluşturulduğu bir<br />
kavram olduğunu görmekteyiz. Çocuk,<br />
sadece sevdiği için oyun oynar; oyun oynamanın<br />
ona sağladığı bir beklenti veya<br />
ödül yoktur (2).<br />
Oyun oynamak onlar için, sosyal, fiziksel<br />
ve kavramsal gelişim konusunda en<br />
iyi eğitim programıdır. Ayrıca, malzemeleri<br />
kullanarak, diğer çocuklarla iletişime<br />
geçerek, çocuklar çevrelerini kontrol<br />
etmeyi, rekabet ve eğlence duygusunu<br />
öğrenirler. Sonuç olarak, oyun oynamak,<br />
tüm önemli beyin fonksiyonları ve öğrenme<br />
ile ilgili alanlardaki bütünleşmeyi<br />
sağlar ki, son yıllarda yapılan araştırmalar,<br />
bu bütünleşmenin çocuk gelişimi<br />
açısından çok önemli olduğunu ortaya<br />
koymaktadır (4).<br />
Oyun oynamak ayrıca çocukların etraflarındaki<br />
dünya ile ilgili temel bilgileri<br />
edinmelerinin bir yoludur. Bu bilgiler,<br />
daha sonra öğrenecekleri dil, matematik,<br />
fen, sosyal bilimler, sanat ve tıp ile ilgili<br />
temel bilimlerin yolunu açar (4).<br />
Çocuğun eğitimi her yerde devam eder.<br />
Okul onlar için biricik eğitim yeri değildir.Kaldı<br />
ki günümüzde ,çocukların<br />
okullarda oyuna ayırdıkları zaman oldukça<br />
kısıtlanmaktadır.Oyun dışında<br />
onlardan farklı performanslar beklen-