GIÁO ÁN MÔN HÓA HỌC LỚP 8 - ĐƠN VỊ TRƯỜNG THCS THỊ TRẤN - NĂM HỌC 2018 - 2019

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 

TRƯỜNG THCS THỊ TRẤN 

GIÁO ÁN 

MÔN: HÓA HỌC - LỚP: 8 

Giáo viên: ………………..…………………….……… 

Đơn vị: Trường THCS Thị Trấn. 

NĂM HỌC: 2018 – 2019

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

--------------Giáo án Hóa học lớp 8 – Học kỳ 1 năm học 2018-2019 (Tiết 1 đến tiết 36)-------- 

GIÁO ÁN HÓA HỌC LỚP 8 – HỌC KỲ I – NĂM HỌC 2018 – 2019 

Ngày soạn : 04/09/2018 

TIẾT 1: BÀI 1: MỞ ĐẦU MÔN HÓA HỌC 

I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 

1. Kiến thức: 

- Giúp HS biết Hóa học là khoa học nghiên cứu các chất, sự biến đổi chất và 

ứng dụng 

- Vai trò quan trọng của Hóa học 

- Phương pháp học tốt môn Hóa học. 

2. Kĩ năng: 

- Rèn luyện kĩ năng biết làm thí nghiệm, biết quan sát. 

- Rèn luyện phương pháp tư duy logic, suy luận sáng tạo. 

- Làm việc tập thể. 

3.Thái độ: 

- Có hứng thú say mê học tập, ham thích đọc sách. Nghiêm túc ghi chép các 

hiện tượng quan sát thí nghiệm. 

II. CHUẨN BỊ : 

1. Giáo viên : 

- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giáo viên sử dụng phương pháp 

đàm thoại, vấn đáp 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị làm các thí nghiệm: 

+ Duṇg cụ: Khay nhưạ , giá thí nghiêṃ , ống nghiêṃ nhỏ, ống hút hóa chất 

… 

+ Hóa chất : Nướ c cất, Natrihđroxit (NaOH), Axitclohđric (HCl), đinh sắt, 

CuSO4 

2. Học sinh: Xem trước nội dung thí nghiệm của bài 1, tìm một số đồ vật, sản 

phẩm của Hóa học… 

III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 

1. Ổn định lớp: 

2. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới: Không kiểm tra 

3. Tiến trình bài học: 

Hoá học là một môn học hấp dẫn nhưng rất mới lạ. Để tìm hiểu về hoá học thì 

chúng ta cùng nghiên cứu hoá học là gì? 

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS 

NỘI DUNG CHÍNH 

Hoạt động 1: 

I. Hoá học là gì? 

- Gv: làm thí nghiệm: Cho dung dịch 1. Thí nghiệm: 

NaOH tác dụng với dung dịch CuSO4. a) TN 1: 1ml dung dịch CuSO4 + 1ml 

-Học sinh quan sát màu sắc dung dịch dung dịch NaOH 

trước phản ứng và sau khi phản ứng xảy b) TN 2: Cho 1 đinh sắt cạo sạch + 1ml 

ra.Nhận xét hiện tượng. 

dung dịch NaOH. 

2. Quan sát thí nghiệm: 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

https://123doc.org/trang-ca-nhan-3408296-loc-tin-tai.htm Trang 1 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial









- Gv: cho học sinh làm thí nghiệm thả +Thí nghiệm 1: Khi cho Natrihiđroxit 

đinh sắt vào dung dịch HCl. 

vào ống nghiệm đựng dung dich ̣ Đồng 

-Học sinh quan sát hiện tượng rút ra nhận (II) sunPhat, thấy có kết tủa không tan 

xét. 

trong nướ c . 

- Bổ sung, nhận xét đánh giá. 

+ Nhận xét : Xuất hiện có chất mới tạo 

thành , không tan trong nướ c . 

-Hs: Em hãy rút ra nhận xét về 2 thí + Thí nghiệm 2 : Cho đinh sắt nhỏ vào 

nghiệm trên ? 

ống đựng dd axit HCl thấy có chất khí 

-Hoặc vd: Đốt cháy đường thành than... tạo thành và bay lên quanh đinh sắt. 

+ Nhận xét : Có chất mới tạo thành, tan 

trong chất lỏng . 

3. Nhận xét: Hoá học là khoa học 

- Gv:Từ 2 TN trên, em hiểu Hoá học là gì nghiên cứu các chất và sự biến đổi chất 

và ứng dụng của chúng. 


II. Hóa học có vai trò như thế nào 

- Hs: đọc 3 câu hỏi trong sgk trang 4. trong cuộc sống chúng ta? 

1. Ví dụ: - Xoong nồi, cuốc, dây điện. 

- Học sinh thảo luận nhóm cho ví dụ . 

- Phân bón, thuốc trừ sâu. 

2. Nhận xét: 

- Gv: Hoá học có vai trò quan trọng như - chế tạo vật dụng trong gia đình, phục 

thế nào trong cuộc sống. 

vụ học tập, chữa bệnh. 

- Phục vụ nông nghiệp, công nghiệp 

-Khi sản xuất hoá chất và sử dụng hoá - Các chất thải, sản phẩm của hoá học 

chất có cần lưu ý vấn đề gì ? 

vẫn độc hại nên cần hạn chế tác hại đến 

môi trường. 

3. Kết luận: Hoá học có vai trò rất quan 

trọng trong cuộc sống của chúng ta. 


III. Cần phải làm gì để học tốt môn 

Hóa học? 

- Hs: Đọc thông tin sgk 

1. Các hoạt động cần chú ý khi học môn 

Hóa học: 

- Gv: tổ chức cho HS thảo luận. Thu thập tìm kiếm kiến thức, xử lí 

thông tin, vận dụng và ghi nhớ. 

2. Phương pháp học tập tốt môn hoá: 

- Gv: Khi học tập hoá học các em cần chú * Học tốt môn Hóa học là nắm vững và 

ý thực hiện những hoạt động gì ? có khả năng vận dụng thành thạo kiến 

- Gv: Để học tập tốt môn hoá học cần áp thức đã học . 

dụng những phương pháp nào ? * Để học tốt môn hoá cần: 

+ Làm và quan sát thí nghiệm tốt. 

+ Có hứng thú, say mê, rèn luyện tư 

duy. 

+ Phải nhớ có chọn lọc. 

+ Phải đọc thêm sách. 

IV. CỦNG CỐ: Cho học sinh nhắc lại các nột dung cơ bản của bài: 


















+ Hoá học là gì? 

+ Vài trò của Hóa học. 

V. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: Đọc trước nội dung bài mới 

VI. RÚT KINH NGHIỆM: 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 2 : 

BÀI 2: CHẤT 



- Khái niệm chất và một số tính chất của chất.(Chất có trong các vật thể xung 

quanh ta. Chủ yếu là tính chất vật lí của chất ) 

- Khái niệm về chất nguyên chất (tinh khiết ) và hỗn hợp. 

- Cách phân biệt chất nguyên chất (tinh khiết) và hỗn hợp dựa vào tính chất 

vật lí. 

2. Kĩ năng: 

- Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, mẫu chất... rút ra được nhận xét về tính chất 

của chất. 

- Phân biệt được chất và vật thể, chất tinh khiết và hỗn hợp 

- Tách được một chất rắn ra khỏi hỗn hợp dựa vào tính chất vật lí. Tách muối 

ăn ra khỏi hỗn hợp muối ăn và cát. 

- So sánh tính chất vật lí của một số chất gần gũi trong cuộc sống, thí dụ 

đường, muối ăn, tinh bột. 

3. Thái độ: 

Có ý thức vận dụng kiến thức về tính chất của chất vào thực tế cuộc sống. 


1. Giáo viên: 

- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giáo viên sử dụng phương 

pháp đàm thoại, nêu vấn đề. 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Viên phấn, miếng đồng, cây đinh sắt... 

2. Học sinh : Chuẩn bị một số vật đơn giản: Thước, compa, .. 



2. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới: Gọi HS lên bảng kiểm tra: 

+ Hoá học là gì? 

+ Vai trò hoá học với đời sống ntn? Ví dụ? 

+ Phương pháp học tốt môn Hóa học? 

3. Tiến trình bài học: Hằng ngày chúng ta thường tiếp xúc và dùng hạt gạo, củ 

khoai, quả chuối,...Những vật thể này có phải là chất không? Chất và vật thể có gì 

khác? 



















- HS: đọc SGK và quan sát H.T7 

- Gv: Hãy kể tên những vật thể xung quanh 

ta 

Hs: trả lời một số vd 

- Gv :Thông báo các vật thể tự nhiên và 

nhân tạo. 

? Trong các vật thể tự nhiên có chứa 

những chất gì? 

? Các vật thể nhân tạo được làm từ những 

thành phần nào? 

- Thông báo thành phần các vật thể tự 

nhiên và vật thể nhân tạo. 

- Gv: Kể các vật thể tự nhiên, các vật thể 

nhân tạo? 

? Chất có ở đâu? 

Gv: Phân tích mqh giữa vật thể và chất 


Hs: Đọc thông tin sgk Tr 8. 

- Gv: Tính chất của chất có thể chia làm 

mấy loại chính ? Những tính chất nào là 

tính chất vật lý, tính chất nào là tính chất 

hoá học ? 

- Gv: Hướng dẫn hs quan sát phân biệt 

một số chất dựa vào tính chất vật lí, hoá 

học. 

- Gv: Làm thí nghiệm xác định nhiệt độ 

sôi của nước, nhiệt độ nóng chảy của lưu 

huỳnh, thử tính dẫn điện của lưu huỳnh và 

miếng nhôm. 



I. Chất có ở đâu? 

Vật thể 

Tự nhiên: 

VD: Cây cỏ 

Sông suối 

Không khí... 

Nhân tạo: 

Bàn ghế 

Thước 

Com pa... 

=> Chất có trong mọi vật thể, ở đâu có 

vật thể ở đó có chất. 

II. Tính chất hoá học của chất. 

1. Mỗi chất có những tính chất nhất 

định: 

Chất 

-Tính chất -Tính chất 

vật lý 

hóa học 

(Trạng thái, màu, (Cháy 

mùi, vị, tính tan, Phân huỷ...) 

dẫn điện,...) 

a) Quan sát: Tính chất bên ngoài: màu, 

thể... 

VD: Sắt màu xám bạc, viên phấn màu 

trắng... 

b) Dùng dụng cụ đo: 

- Muốn xác định tính chất của chất ta làm VD: Dùng nhiệt kế đo nhiệt độ sôi của 

như thế nào? 

nước là 100 o C... 

- Học sinh làm bài tập 5. 

c) Làm thí nghiệm: Biết được một số 

TCVL và các TCHH. 

VD: Đo độ dẫn điện, làm thí nghiệm 

đốt cháy sắt trong không khí... 

2. Việc hiểu các tính chất của chất có 

- Gv: Biết tính chất của chất có tác dụng lợi gì? 

gì? 

a) Phân biệt chất này với chất khác 

VD: Cồn cháy còn nước không cháy... 

b) Biết cách sử dụng chất an toànVD: 

Cho vài vd thực tiễn trong đời sống sx: cao H2SO4 đặc nguy hiểm, gây bỏng... nên 

su không thấm khí-> làm săm xe, không cần cẩn thận khi sử dụng 
















thấm nước-> áo mưa, bao đựng chất lỏng 

và có tính đàn hồi, chịu sự mài mòn tốt-> 

lốp ôtô, xe máy... 



c)Biết ứng dụng chất thích hợp vào 

trong đời sống và sản xuất 

VD: Cao su không thấm nước, đàn hồi 

nên dùng để chế tạo săm, lốp xe... 

IV. CỦNG CỐ: Cho học sinh nhắc lại các nột dung cơ bản của bài: 

+ Chất có ở đâu? Chất có những tính chất nào?Chất nào có những t/chất nhất định? 

+ Làm thế nào để biết tính chất của chất? 

V. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: 

- Học thuộc lý thuyết. Đọc nội dung phần III SGK/9,10 

- Bài tập về nhà: 1,2,3,4 SGK/11 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 3: 

BÀI 2: CHẤT (Tiếp theo) 



- Nội quy và một số quy tắc an toàn trong phòng thí nghiệm hoá học; Cách 

sử dụng một số dụng cụ, hoá chất trong phòng thí nghiệm. 

- Mục đích và các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện một số thí nghiệm cụ thể: 

+ Quan sát sự nóng chảy và so sánh nhiệt độ nóng chảy của parafin và lưu 

huỳnh. 

+ Làm sạch muối ăn từ hỗn hợp muối ăn và cát. 

2. Kĩ năng: 

- Sử dụng được một số dụng cụ, hoá chất để thực hiện một số thí nghiệm đơn giản 

nêu ở trên. 

- Viết tường trình thí nghiệm. 

3. Thái độ: Có hứng thú nghiên cứu khoa học, sử dụng đúng các ngôn ngữ khoa 

học để vận dụng vào học tập. 




vấn đáp, nêu vấn đề. 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị một số mẫu vât: chai nước khoáng, vài 

ống nước cất, dụng cụ thử tính dẫn điện. 

2. Học sinh: Làm các bài tập và xem trước nội dung thí nghiệm ở phần III. 



2. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới: Gọi HS lên bảng kiểm 

+ Chất có ở đâu? Cho ví dụ các vật thể quanh ta? 

+ Bài tập 3/11 và 4/11 
















3. Tiến trình bài học 

Bài học trước đã giúp ta phân biệt được chất, vật thể. Giúp ta biết mỗi chất có 

những tính chất nhất định. Bài học hôm nay giúp chúng ta rõ hơn về chất tinh khiết 

và hỗn hợp. 



III. Chất tinh khiết. 


-Hs: Đọc sgk, quan sát chai nước khoáng, 

ống nước cất và cho biết chúng có những 

tính chất gì giống nhau ? 

1. Hỗn hợp. 

VD: 

Nước cất Nước 

khoáng 

-Vì sao nói nước tự nhiên là một hỗn hợp 

-Vậy em hiểu thế nào là hỗn hợp ? 

Giống Trong suốt, không màu, 

uống được 

-Tính chất của hổn hợp thay đổi tuỳ theo Khác Pha chế Không 

thành phần các chất trong hỗn hợp. 

thuốc, dùng dùng được 

trong PTN 

KL: Hỗn hợp là hai hay nhiều chất 

? Thế nào là hỗn hợp? 

trộn lẫn. 


* Cho học sinh quan sát chưng cất nước 

như H1.4a và nhiệt độ sôi 1.4b, ống nước 

cất rồi nhận xét. 

-Gv: Làm thế nào khẳng định nước cất là 

chất tinh khiết? (Nhiệt độ sôi, nhiệt độ 

nóng chảy, D). 

-Gv: giới thiệu chất tinh khiết có những 

tính chất nhất định. 

- Vậy chất tinh khiết là gì? 


-Gv: Tách chất ra khỏi hỗn hợp nhằm mục 

đích thu được chất tinh khiết. 

- Có một hỗn hợp nước muối, ta làm sao 

tách muối ra khỏi hỗn hợp muối và nước? 

-Ta đã dựa vào tính chất nào của muối để 

tách được muối ra khỏi hỗn hợp muối và 

nước? 

- Hs: tìm các phương pháp tách chất ra 

khỏi hỗp hợp ngoài phương pháp trên. 

-HS cho ví dụ . 

-Cho học sinh làm bài tập 4, bài tập 7(a,b). 

IV. CỦNG CỐ: 

Cho HS nhắc lại nội dung chính của bài 2: 

+ Chất có ở đâu? 

+ Tính chất của chất: 



2. Chất tinh khiết: 

VD: Chưng cất nước tự nhiên 

nhiều lần thì thu được nước cất 

Nước cất có tonc = 0oC, tos = 100oC, 

D= 1g/cm3... 

KL: Chất tinh khiết mới có những tính 

chất nhất định. 

VD: Nước cất (nước tinh khiết) 

3. Tách chất ra khỏi hỗn hợp. 

VD: - khuấy tan một lượng muối ăn 

vào nước → hỗn hợp trong suốt 

- Đun nóng nước bay hơi, 

ngưng tụ hơi → nước cất. 

- Cạn nước thu đc muối ăn. 

KL: Dựa vào các tính chất vật lý khác 

nhau có thể tách được một chất ra khỏi 

hỗn hợp. 


















- Làm thế nào để biết các tính chất của chất? 

- Ý nghĩa. 

+ Chất tinh khiết: 

- Hỗn hợp là gì? 

- Chất tinh khiết thì có những tính chất ntn? 

- Có thể dựa vào đâu để tách chất? 

+ Khoanh tròn vào ý đúng trong câu sau . 

Cách hợp lí nhất để tách muối từ nướ c biển là : 

a) Lo ̣c . b) Chưng cất đun nóng . 

c) Bay hơi bằng nhiêt ̣ đô ̣cao . d) Không tách được . 

Đáp án : c 


- Học thuộc lý thuyết 

-Bài tập về nhà: 6,7,8, SGK/11 

- Đọc trước nội dung bài mới 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 4 : BÀI 3: BÀI THỰC HÀNH 1: 

TÍNH CHẤT NÓNG CHẢY CỦA CHẤT - TÁCH CHẤT TỪ HỖN HỢP. 



- HS làm quen và biết cách sử dụng một số dụng cụ thí nghiệm. 

- HS nắm được một số quy tắc an toàn trong PTN. 

- So sánh được nhiệt độ nóng chảy của một số chất. 

2. Kĩ năng: 

- Biết dựa vào TCVL khác nhau để tách chất ra khỏi hỗn hợp. 

- Rèn luyện kĩ năng quan sát, nêu hiện tượng qua thí nghiệm. 

- Bước đầu làm quen với thí nghiệm hoá học. 

3. Thái độ: Có hứng thú nghiên cứu khoa học, tuân thủ quy tắc PTN, yêu 

khoa học và thực nghiệm, tính kiên trì, cẩn thận, tiết kiệm. 

II.CHUẨN BỊ : 



đàm thoại, nêu vấn đề. 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị 4 bộ dụng cụ thí nghiệm: Kẹp, phễu 

thuỷ tinh, đũa thuỷ tinh,cốc thuỷ tinh, đèn cồn, nhiệt kế, giấy lọc; hoá chất: lưu huỳnh, 

parafin, muối ăn. 

2. Học sinh: Xem trước nội dung bài thực hành, đọc trước phần phụ lục 1 tr 

154,155 























I. Một số quy tắc an toàn, cách sử dụng 

Gv: Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm và dụng cụ, hoá chất trong phòng thí nghiệm: 

quy tắc an toàn khi làm thí nghiệm. 1. Một số quy tắc an toàn: 

- Nội quy phòng thực hành. 

- Mục I Trang 154 sgk. 

- Hs: Đọc bảng phụ (mục I và II) sgk 2. Cách sử dụng hoá chất: 

Trang 154. 

-Mục II Trang 154 sgk. 

Gv: Giới thiệu nhãn của một số hoá -Thao tác lấy hoá chất lỏng, tắt đèn cồn, 

chất nguy hiểm. 

đun chất lỏng trong ống nghiệm... 

Hs: Quan sát các hình Trang 155 rồi gv 3. Một số dụng cụ và cách sử dụng: 

giới thiệu các dụng và cách sử dụng các - Mục III Trang 155 sgk. 

dụng này trong phòng TN. 

II. Tiến hành thí nghiệm: 

1. Thí nghiệm 1: 


* Theo dõi nhiệt độ nóng chảy của S và 

parafin: 

Xác định nhiệt độ nóng chảy của - - Parafin có nhiệt độ nóng chảy 42 o C 

parafin và lưu huỳnh. 

- Gv: cho học sinh đọc phần hướng dẫn 

trong Sgk. 

- Cho Hs làm TN theo 4 nhóm. - Khi nước sôi S vẫn chưa nóng chảy. 

- Hướng dẫn HS quan sát sự chuyển - S có nhiệt độ nóng chảy: 113 o C. 

trạng thái từ rắn -> lỏng của parafin - Nhiệt độ n/c S > nhiệt độ n/c parafin. 

(đây là nhiệt nóng chảy của parafin, 

ghi lại nhiệt độ này). 

* Các chất khác nhau có thể nhiệt độ 

- Ghi lại nhiệt độ sôi của nước. nóng chảy khác nhau. -> giúp ta nhận 

- Khi nước sôi, lưu huỳnh đã nóng chảy biết chất này với chất khác 

chưa? 

2.Thí nghiệm 2: 

- Vậy em có nhận xét gì? 

* Tách riêng chất từ hỗn hợp muối ăn và 

Gv: hướng dẫn HS tiếp tục kẹp ống cát: 

nghiệm đun trên đèn cồn cho đến khi S - So sánh chất rắn ở đáy ống nghiệm với 

nóng chảy. Ghi nhiệt độ nóng chảy của 

S. 

-Vậy nhiệt độ nóng chảy của S hay của 

parafin lớn hơn ? 

Gv: Qua TN trên, em hãy rút ra nhận 

xét chung về sự nóng chảy của các chất 

ntn ? 

*Tách chất ra khỏi hỗn hợp. 

Hs: nghiên cứu cách tiến hành tr13. 



muối ăn ban đầu ? 

-Đun nước đã lọc bay hơi. 

-Nước bay hơi thu được muối ăn 


















Gv: Ta đã dùng những phương pháp gì 

để tách muối ra khỏi hỗn hợp muối và 

cát ? 


Làm bản tường trình thí nghiệm theo mẫu sau: 

STT Tên TN Tiến hành Hiện tượng 

1 

2 


Kiểm tra VS của học sinh. 


Hoàn thành nội dung thực hành, xem trước nội dung bài nguyên tử, xem lại 

phần sơ lược về NT ở vật lý lớp 7 và trả lời các câu hỏi sau: Nguyên tử là gì? Cấu 

tạo nguyên tử ntn? Điện tích các hạt cấu tạo nên nguyên tử? 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 5 : 

BÀI 4: NGUYÊN TỬ 



- Các chất đều được tạo nên từ các nguyên tử. 

- Nguyên tử là hạt vô cùng nhỏ, trung hoà về điện, gồm hạt nhân mang 

điện tích dương và vỏ nguyên tử là các electron (e) mang điện tích âm. 

- Hạt nhân gồm proton (p) mang điện tích dương và nơtron (n) không 

mang điện. 

- Vỏ nguyên tử gồm các eletron luôn chuyển động rất nhanh xung quanh 

hạt nhân và được sắp xếp thành từng lớp. 

- Trong nguyên tử, số p bằng số e, điện tích của 1p bằng điện tích của 1e 

về giá trị tuyệt đối nhưng trái dấu, nên nguyên tử trung hoà về điện. (Chưa có 

khái niệm phân lớp electron, tên các lớp K, L, M, N) 

2. Kĩ năng: 

- Xác định được số đơn vị điện tích hạt nhân, số p, số e, số lớp e, số e trong 

mỗi lớp dựa vào sơ đồ cấu tạo nguyên tử của một vài nguyên tố cụ thể (H, C, Cl, 

Na). 


- Hình thành thế giới quan khoa học và tạo cho HS hứng thú học bộ môn. 




pháp vấn đáp, nêu vấn đề. 
















- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị sẵn sơ đồ minh hoạ cấu tạo 3 NT: 

Hidro, oxi, natri. 

2. Học sinh: Làm các bài tập và xem trước nội dung bài học 





Qua các thí dụ về chất thì có chất mới có vật thể vậy chất được tạo ra từ đâu? 

Để tìm hiểu vấn đề này hôm nay chúng ta học bài nguyên tử. 



Hoạt động 1 

1. Nguyên tử là gì ? 

- GV đặt câu hỏi giúp học sinh nhớ lại chất và 

vật thể. 

? Vật thể được tạo ra từ đâu.(Từ chất). 

? Chất tạo ra từ đâu. 

- GV hướng dẫn HS sử dụng thông tin trong 

Sgk và phần đọc thêm (Phần 1). 

- HS trả lời câu hỏi: Nguyên tử là những hạt 


- HS nhận xét mối quan hệ giữa chất, vật thể 

* Nguyên tử là hạt vô cùng nhỏ và 

trung hoà về điện, từ đó tạo ra mọi 

chất. 

- Nguyên tử gồm: 

+ Hạt nhân mang điện tích dương . 

+ Vỏ tạo bởi 1 hay nhiều e mang 

điện tích âm. 

và nguyên tử được liên hệ từ vật lý lớp 

7.(Tổng điện tích của các hạt e có trị số tuyệt 

đối = Điện tích dương trong hạt nhân). 

*GVthông báo KL hạt: e = 9,1095. 

-Kí hiệu : Elect ron : e (-). 

Ví dụ: Nguyên tử Heli (Bt5 - 

trang6) 


2. Hạt nhân nguyên tử: 

-GV hướng dẫn HS đọc thông tin sgk. 

? Hạt nhân nguyên tử tạo bởi những loại hạt *Hạt nhân nguyên tử tạo bởi proton 

nào. 

và nơtron. 

? Cho biết kí hiệu, điện tích của các hạt. - Kí hiệu: + Proton : p (+) 

*GV thông báo KL của p,n: 

+ Nơtron : n (không 

+ p = 1,6726. 

mang điện). 

+ n = 1,6748. 

- HS đọc thông tin Sgk (trang 15). GV nêu 

khái niệm “Nguyên tử cùng loại” 

? Em có nhận xét gì về số p và số e trong - Nguyên tử cùng loại có cùng số p 

nguyên tử . 

trong hạt nhân (tức là cùng điện 

? So sánh KL hạt p, n, e trong nguyên tử. tích hạt nhân). 

- GV phân tích, thông báo: Vậy khối lượng 

Số p = Số e. 

của hạt nhân được coi là khối lượng của 

mhạt nhân mnguyên tử 

nguyên tử. 

- HS làm bài tập 2. 


3. Lớp electon: 

- GV thông báo thông tin ở Sgk. 

10 −28 g. 

10 −28 g. 

10 −28 g. 


















- GV hướng dẫn HS quan sát sơ đồ minh hoạ 3 

nguyên tử: H,O và Na. 

? Nhận xét số lớp e. Số e ở lớp ngoài cùng. 

Số p và số e. 

- Dùng nguyên tử Na,O phân tích: 

+ Na có 3 lớp e. 

+ O có 2 lớp e. 

* GV giải thích nguyên tử O 

- Yêu cầu HS dùng sơ đồ nguyên tử Na để 

giải thích. 

* GV đưa sơ đồ nguyên tử Mg,N Ca. 

? HS nhận xét số e tối đa ở lớp 1,2,3. 



- e chuyển động rất nhanh quanh 

hạt nhân và sắp xếp thành từng 

lớp. Mỗi lớp có 1 số e nhất định. 

- VD: Cấu tạo nguyên tử Oxi. 

+ Hạt nhân nguyên tử: có 8 điện 

tích. 

+ Số p: 8. 

+ Số e quay quanh hạt nhân:8. 

+ Số e ngoài cùng: 6 

* Số e tối đa : Lớp1: 2e. 

Lớp2: 8e. 

Lớp3: 8e. 

*Kết luận: (Sgk). 


- GV đưa ra một số mô hình cấu tạo rồi cho HS nhận xét về số e, p, số lớp, số e lớp 

ngoài cùng (bt1). 

- Nhắc lại toàn bộ nội dung chính của bài học. 


Xem trước nội dung bài nguyên tố hoá học và trả lời các câu hỏi sau: Nguyên tố 

hoá học là gì? Kí hiệu hoá học được viết ntn? Có bao nhiêu NTHH và phân loại. 

Làm bài tập 1, 3, 4, 5 (SGK) . 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 6 : BÀI 5: NGUYÊN TỐ HÓA HỌC (T1) 

I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 


- Những nguyên tử có cùng số proton trong hạt nhân thuộc cùng một 

nguyên tố hoá học. Kí hiệu hoá học biểu diễn nguyên tố hoá học. 

- Khối lượng nguyên tử và nguyên tử khối. 

2. Kĩ năng: 

- Đọc được tên một nguyên tố khi biết kí hiệu hoá học và ngược lại 

- Tra bảng tìm được nguyên tử khối của một số nguyên tố cụ thể. 






pháp quan sát, hoạt động nhóm, nêu vấn đề. 
















- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị tranh vẽ (hình 1.8 trang 19 SGK và 

bảng 1 trang 42), ống nghiệm chứa 1ml nước cất. 

2. Học sinh: Xem lại phần NTử ở tiết trước 



2. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới: 

+ Nguyên tử là gì? 

+ Nêu Cấu tạo hạt nhân nguyên tử? 


Trên nhãn hộp sữa có ghi thành phần canxi cao, thực ra phải nói trong thành 

phần sữa có nguyên tố hoá học canxi. Bài này giúp các em có một số hiểu biết về 

nguyên tố hoá học. 




I. Nguyên tố hoá học là gì? 

- GV cho HS nhắc lại khái niệm nguyên tử. 1. Định nghĩa: 

- GV nhắc lại , lấy ví dụ: Nước tạo bởi H 

và O. 

- HS đọc thông tin trong Sgk để khẳng 

định : Để có 1 gam nước có vô số nguyên 

tử H và O. 

- Nguyên tố hoá học là tập hợp những 

- GV nhắc lại Đ/N. 

nguyên tử cùng loại có cùng proton 

- HS đọc định nghĩa. 

trong hạt nhân. 

- GV phân tích: Hạt nhân nguyên tử tạo bởi - Số p là số đặc trưng của nguyên tố 

p và n. Nhưng chỉ có p là quyết định. hoá học. 

Những nguyên tử nào có cùng p thì cùng 1 2. Kí hiệu hoá học : 

nguyên tố hoá học. 

*Kí hiệu hoá học biểu diễn ngắn gọn 

? Vì sao phải dùng kí hiệu hoá học. nguyên tố hoá học . 

- GV giải thích: Kí hiệu hoá học được - Mỗi nguyên tố hoá học dược biểu 

thống nhất trên toàn thế giới. 

diễn bằng 1 hay 2 chữ cái. Trong đó 

?Bằng cách nào có thể biểu diễn ký hiệu chữ cái đầu được viết ở dạng chữ in 

hoá học của các nguyên tố . 

hoa gọi là kí hiệu hoá học. 

*Ví dụ1: 

- GV hướng dẫn cách viết ký hiệu hoá học - KHHH của nguyên tố Hyđro: H. 

(Dùng bảng ký hiệu của các nguyên tố). - KHHH của nguyên tố Oxi là: O. 

- HS viết ký hiệu của một số nguyên tố hoá - KHHH của nguyêntố Natri là: Na. 

học: 3 nguyên tử H, 5 nguyên tử K, - KHHH của nguyên tố Canxi là: Ca. 

6 nguyên tử Mg, 7 nguyên tử Fe.... *Ví dụ2: 

? Mỗi ký hiệu hoá học chỉ mấy nguyên tử 

của nguyên tố. 

- Cho 2 HS làm bài tập 3(Sgk trang 20) 

- GV bổ sung uốn nắn sai sót. 


- GV cho HS đọc thông tin trong Sgk. 



3H , 5K, 6Mg , 7Fe. 


* Quy ước; 

Mỗi kí hiệu của nguyên tố còn chỉ 1 

nguyên tử của nguyên tố đó. 

III. Có bao nhiêu nguyên tố hoá học? 















- HS quan sát tranh hình 1.8. 

? Nhận xét tỉ lệ % về KL của các ng. tố. 

- GV giải thích: 

+ Nguyên tố hoá học tự nhiên: Có trong vỏ 

trái đất, mặt trời, mặt trăng. 

+ Nguyên tố hoá học nhân tạo: Do con 

người tổng hợp. 

- GV cho HS lấy các ví dụ trong thực tế để 

chứng minh nhận xét này. 


- Đưa ra bảng để học sinh hoàn thành. 

- Cho các tổ thảo luận và cho trả lời. 

Tên KH Tổng số hạt 

NT HH trong NT 



- Có 110 nguyên tố hoá học. 

+ 92 nguyên tố tự nhiên. 

+ Còn lại : nguyên tố nhân tạo. 

- Các nguyên tố tự nhiên có trong vỏ 

TĐ rất không đồng đều. 

- Oxi là nguyên tố phổ biến nhất: 

49,4%. 

Số p Số n 

Số e 

34 12 

15 16 

18 6 

16 16 


Xem trước nội dung phần II và trả lời các câu hỏi sau: Đơn vị cacbon là gì? 

Nguyên tử khối là gì? 

Bài tập về nhà: 1, 3, 4, 5 (SGK) 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 7: 

BÀI 5: NGUYÊN TỐ HÓA HỌC (T2) 



- Giúp HS nguyên tử khối là gì? 

- HS biết được mỗi đơn vị cacbon bằng 1/12 khối lượng của nguyên tử 

cacbon. 

- Biết mỗi nguyên tố có nguyên tử khối riêng biệt. 

- Biết sử dụng bảng 1 (SGK - trang 42) để tìm các nguyên tố. 

2. Kĩ năng: 

- Biết dựa vào bảng 1 trang 42 để tìm ký hiệu và nguyên tử khối khi biết tên 

nguyên tố. 

- Xác định được tên và ký hiệu của nguyên tố khi biết nguyên tử khối 

- Rèn luyện kỹ năng tính toán. 





















quan sát, hoạt động nhóm, nêu vấn đề. 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị tranh vẽ bảng 1 SGK (T42) 

2. Học sinh: Xem lại phần NTHH, làm các bài tập, học thuộc 20 nguyên tố 

đầu bảng 




HS1: + NTHH là gì? Số gì đặc trưng cho NTHH? 

+ Viết kí hiệu của các nguyên tố sau: Liti, Beri, Cacbon, Nitơ, Oxi, Magiê, 

Natri, Nhôm, Photpho, Lưu huỳnh. 

HS2: + Tìm số proton của các nguyên tố trên. 


Để cho các trị số về khối lượng của nguyên tử đơn giản, dễ sử dụng trong khoa 

học người ta dùng một khái niệm mà hôm nay chúng ta cùng nghiên cứu. 




II. Nguyên tử khối: 

- GV cho HS đọc thông tin về khối lượng 

nguyên tử ở Sgk để thấy được khối lượng 

nguyên tử được tính bằng gam thì số trị rất 

nhỏ bé. 

- GV cho học sinh đọc thông tin các VD 

trong Sgk để đi đến kết luận. 

*GV: Vì vậy, trong khoa học dùng một 

cách riêng để biểu thị khối lượng của 

- NTK có khối lượng rất nhỏ bé. Nếu 

tính bằng gam thì có số trị rất nhỏ. 

KL 1 nguyên tử C = 1,9926. 

*Quy ước: Lấy 1/12 KLNT C làm 

đơn vị khối lượng nguyên tử gọi là 

đơn vị cac bon (viết tắt là đ.v.C). 

nguyên tử. 

- GV thông báo NTK của một số nguyên 

1đ.v.C = Khối lượng nguyên tử C 

tử. 

? Các giá trị này có ý nghĩa gì. 

- HS trả lời: Cho biết sự nặng nhẹ giữa hai 

Ví dụ: C = 12 đ.v.C 

H = 1 đ.v.C 

O = 16 đ.v.C 

các nguyên tử . 

? So sánh sự nặng nhẹ giữa nguyên tử H - KL tính bằng đ.v.C chỉ là khối 

và C , O và S. 

lượng tương đối giữa các nguyên tử 

? Có nhận xét gì về khối luợng khối lượng → NTK. 

tính bằng đ.v.C của các nguyên tử. 

? Vậy NTK là gì. 

* GV đặt vấn đề : Ghi như sau 

? Na = 24đ.v.C ; Al = 27đ.v.C có biểu đạt 

nguyên tử khối không. 

- HS:Có. 



1 

. 

12 

10 −23 g. 

*Định nghĩa: Nguyên tử khối là 

khối lượng của nguyên tử tính bằng 

đ.v.C 


* Vdụ: Na = 23 , Al = 27 , Fe = 56 ... 















- GV giải thích : NTK được tính từ chổ gán 

cho nguyên tử C có khối lượng = 12 chỉ là 

hư số thường bỏ bớt chữ đ.v.C. 


- GV hướng dẫn cho HS cách tra cứu bảng. 

- GV nêu các nguyên tố để học sinh tìm 

NTK. 

- Học sinh tra cứu theo 2 chiều: 

+ Tên nguyên tố, tìm nguyên tử khối. 

+ Biết nguyên tử khối,tìm tên và kí hiệu 

nguyên tố đó. 

-GV cho học sinh làm bài tập 5 tại lớp. 


- Cho HS đọc phần đọc thêm sgk 

- Làm bài tập số3 

- Cho 2 HS lên làm các bài 5, 6 tại lớp 

- Cho cả lớp nhận xét 

- GV nhận xét, bổ sung cần thiết 

GV gọi 2 HS lên giải BT 5,6. 

Bài tập 5: Nguyên tử magie: 



* Tra cứu bảng các nguyên tố: (Trang 

42). 

- Mỗi nguyên tố có 1NTK riêng biệt. 

- Biết tên nguyên tố → Tìm NTK. 

- Biết NTK → Tìm tên và kí hiệu 

nguyên tố. 

+ Nặng hơn, bằng 2 lần nguyên tử cácbon 

+ Nhẹ hơn, bằng 3/4 nguyên tử lưu huỳnh 

+ Nhẹ hơn, bằng 8/9 nguyên tử nhôm 

Bài tập 6: 

X =2.14 = 28. X thuộc nguyên tố Silic, Si 


Học bài, làm bài tập 4=>8 sgk trang 20 

Chuẩn bị bài mới : Đơn chất - hợp chất-phân tử 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 8 : BÀI 6: ĐƠN CHẤT VÀ HỢP CHẤT- PHÂN TỬ (T1) 



- Các chất (đơn chất và hợp chất) thường tồn tại ở ba trạng thái: Rắn, lỏng, 

khí. 

- Đơn chất là những chất do một nguyên tố hoá học cấu tạo nên. 

- Hợp chất là những chất được cấu tạo từ hai nguyên tố hoá học trở lên 

2. Kĩ năng: 
















- Quan sát mô hình, hình ảnh minh hoạ về ba trạng thái của chất. 

- Tính phân tử khối của một số phân tử đơn chất và hợp chất. 

- Xác định được trạng thái vật lý của một vài chất cụ thể. Phân biệt một chất 

là đơn chất hay hợp chất theo thành phần nguyên tố tạo nên chất đó. 

3. Thái độ: Hình thành thế giới quan khoa học và tạo cho HS hứng thú học bộ 

môn. 




pháp quan sát, hoạt động nhóm, nêu vấn đề. 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị tranh vẽ các mô hình của: đồng kim 

loại, khí oxi, khí hidro, nước và muối ăn 

2. Học sinh: Ôn lại tính chất trong bài 2, xem trước nội dung I, II của bài đơn 

chất và hợp chất. 




Viết kí hiệu của các nguyên tố sau và cho biết nguyên tử khối tương ứng: 

Liti, Beri, Cacbon, Nitơ, Oxi, Magiê, Natri, Nhôm, Photpho, Lưu huỳnh. Nêu nhiệm 

vụ của tiết học: Tìm hiểu về đơn chất, hợp chất. 





I. Đơn chất: 

Gv : Đưa ra một số ví dụ 

1. Đơn chất là gì? 

- Khí oxi tạo nên từ nguyên tố O. - Khí oxi tạo nên từ nguyên tố O. 

- K.loại Natri tạo nên từ nguyên tố Na. - K.loại Natri tạo nên từ nguyên tố Na. 

- K.loại nhôm tạo nên từ nguyên tố A - K.loại nhôm tạo nên từ nguyên tố Al. 

? Vậy đơn chất là gì. 

* Vậy khí oxi, kim loại Na, Al gọi là đơn 

- GV giải thích : Có một số nguyên tố chất. 

tạo ra 2,3 dạng đơn chất (Ví dụ nguyên * Định nghĩa: Đơn chất do 1 nguyên tố 

tố Cacbon). 

hoá học cấu tạo nên. 

- HS quan sát tranh vẽ các mô hình 

tượng trưng của than chì, kim cương. 

- GV đặt ra tình huống: Than củi và sắt có 

tính chất khác nhau không? 

? Rút ra sự khác nhau về tính dẫn điện, 

dẫn nhiệt ,ánh kim của các đơn chất. 

- GV cho học sinh thử tính dẫn điện và 

dẫn nhiệt của các kim loại Fe, Al, Cu. 



*Kết luận: Đ/c do 1 NTHH cấu tạo nên. 

Gồm 2 loại đơn chất: 

+ Kim loại. 

Đơn chất kim loại: Dẫn điện, dẫn nhiệt, 

có ánh kim. 


- Học sinh rút ra nhận xét. 

? Trong thực tế người ta dùng loại chất 

nào để làm chất cách điện.(Dùng C trong 

pin). 

+ Phi kim. 















? Có kết luận gì về đơn chất. 

- HS quan sát tranh mô hình kim loại Cu 

và phi kim khí H2, khí O2. 

? So sánh mô hình sắp xếp kim loại đồng 

với oxi, hiđro. 

? Khoảng cách giữa các nguyên tử đồng, 

oxi. Khoảng cách nào gần hơn. 

? Các chất: H2O, NaCl, H2SO4...lần lượt 

tạo nên từ những NTHH nào. 

- GV thông báo: Những chất trên là hợp 

chất. 


? Theo em chất ntn là hợp chất. 



Đơn chất phi kim: Không dẫn điện, dẫn 

nhiệt, không có ánh kim. 

2. Đặc điểm cấu tạo: 

- Đơn chất KL: Nguyên tử sắp xếp khít 

nhau và theo một trật tự xác định. 

- Đơn chất phi kim : Nguyên tử liên kết 

với nhau theo một số nhất định(Thường 

là 2). 

II. Hợp chất: 

1. Hợp chất là gì? 

VD:-Nước: H2O → Nguyên tố H và O. 

- GV giải thích và dẫn VD về HCVC và -M.ăn: NaCl Nguyên tố Na và Cl. 

HCHC. 

-A.sunfuric: H2SO4 → Nguyên tố H, S và 

O. 

* Định nghĩa: Hợp chất là những chất 

tạo nên từ 2 NTHH trở lên. 

- GV cho học sinh quan sát tranh vẽ mô - Hợp chất gồm: 

hình tượng trưng của H2O, NaCl(hình + Hợp chất vô cơ: 

1.12, 1.13) 

H2O, NaOH, NaCl, H2SO4.... 

? Hãy quan sát và nhận xét đặc điểm cấu + Hợp chất hữu cơ: 

tạo của hợp chất. 

CH4 (Mê tan), C12H22O11 (đường), 

C2H2 (Axetilen), C2H4 (Etilen).... 

2.Đặc điểm cấu tạo: 

- Trong hợp chất: Nguyên tố liên kết 

với nhau theo một tỷ lệ và một thứ tự 

nhất định 


- Cho 2 HS lên làm 3 (SGK) tại lớp 

- GV nhận xét, bổ sung cần thiết 

Bài 3: * Các đơn chất là: P, Mg vì tạo bởi 1 NTHH 

* Các hợp chất là: khí amoniac, axit clohidric, canxicacbonat, gluczơ vì mỗi 

chất trên đều do 2 NTHH tạo nên. 


Xem trước nội dung phần II và IV trong bài đơn chất và hợp chất và trả lời 

các câu hỏi sau: Phân tử là gì? Cách tính phân tử khối? 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


→ 















Ngày soạn : / / 2018 

TIẾT 9: BÀI 6: ĐƠN CHẤT VÀ HỢP CHẤT- PHÂN TỬ (T2) 



- Phân tử là những hạt đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử liên kết với 

nhau và thể hiện các tính chất hoá học của chất đó. 

- Phân tử khối là khối lượng của phân tử tính bằng đơn vị cacbon, bằng tổng 

nguyên tử khối của các nguyên tử trong phân tử. 

2. Kỹ năng: 

- Quan sát mô hình, hình ảnh minh hoạ về ba trạng thái của chất. 

- Tính phân tử khối của một số phân tử đơn chất và hợp chất. 

- Xác định được trạng thái vật lý của một vài chất cụ thể. Phân biệt một chất là 

đơn chất hay hợp chất theo thành phần nguyên tố tạo nên chất đó. 

3. Thái độ: Tạo hứng thú học tập bộ môn. 




giảng giải, hỏi đáp, quan sát hoạt động nhóm, luyện tập..... 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị tranh vẽ 1.10, 1.11, 1.12, 1.13, 1.14 

2. Học sinh: Ôn lại I, II của bài đơn chất và hợp chất, làm các bài tập. 




HS1: Làm bài tập 1 

HS2: Làm bài tập 2 

Ta đã biết có hai loại chất là đơn chất và hợp chất. Dù là đơn chất hay hợp chất 

cũng đều do các hạt nhỏ cấu tạo nên. Để biết đó là các hạt gì chúng ta cùng nghiên 

cứu bài này. 




- GV treo tranh vẽ 1.11, 1.12, 1.13 Sgk. III. Phân tử: 

- HS quan sát tranh vẽ mô hình tuợng trưng 1.Định nghĩa: 

các phân tử hiđro, oxi, nước. 

VD: - Khí hiđro, oxi : 2 nguyên tử 

? Mẫu khí hiđro và mẫu khí oxi các hạt phân 

tử có cách sắp xếp như thế nào. Nhận xét. 

? Tương tự, đối với nước, muối ăn. 

? Vậy các hạt hợp thành của 1 chất thì như 

thế nào. 

- GV: + Các hạt hợp thành của một chất thì 

đồng nhất như nhau về thành phần và hình 

dạng và kích thước. 



cùng loại liên kết với nhau. 

- Nước : 2H liên kết với 1O. 

- Muối ăn: 1Na liên kết với 1Cl. 
















+ Mỗi hạt thể hiện đầy đủ tính chất của chất 

và đại diện cho chất về mặt hóa học và được 

gọi là phân tử. 

? Phân tử là hạt như thế nào. 

- GV giải thích trường hợp phân tử các kim 

loại; phân tử là hạt hợp thành và có vai trò 

như phân tử như Cu, Fe, Al, Zn, Mg.... 



* Định nghĩa: Phân tử là hạt đại 

diện cho chất, gồm một số nguyên 

tử liên kết với nhau và thể hiện đầy 

đủ tính chất hoá học của chất. 

2.Phân tử khối: 

- Cho học sinh nhắc lại định nghĩa NTK. 

? Tương tự như vậy em hãy nêu định nghĩa * Định nghĩa: (skg) 

PTK. 

- GV lấy ví dụ giải thích. 

(H2O = 1.2 +16 = 18 đvC; 

CO2 = 12 + 16 . 2 = 44 đvC ) 

VD:O2 = 2.16 = 32 đvC ; Cl2 = 71 

- Từ VD trên HS nêu cách tính PTK của 1 đvC. 

chất. 

CaCO3 = 100 đvC ; H2SO4 = 

? Tính PTK các hợp chất sau: O2, 

98 đvC. 

Cl2,CaCO3; H2SO4, Fe2(SO4)3.... 

IV.Trạng thái của chất: 

- GV cho HS quan sát tranh 1.14. Nhận xét. - Mỗi mẫu chất là một tập hợp vô 

- GV thuyết trình: “ Mỗi....phân tử “. cùng lớn những hạt nguyên tử hay 

? Tuỳ ĐK nhiệt độ và P 1 chất có thể tồn tại phân tử . 

ở những trạng thái nào. 

- Tuỳ điều kiện môĩ chất có thể ở 3 

? So sánh sự sắp xếp và chuyển động của các trạng thái: rắn, lỏng, khí.ở trạng thái 

hạt nguyên tử, phân tử ở trạng rắn,lỏng, khí. khí các hạt cách xa nhau. 

? Trong đó ở trạng thái nào khoảng cách nào 

lớn nhất. 

*Kết luận: ( Sgk ) 

- HS nêu kết luận. 

- Gọi 3 HS đọc phần kết ghi nhớ. 


* Cho HS nhắc lại nội dung chính của bài: 

+ Phân tử là gi? 

+ Phân tử khối là gì? 

+ Khoảng cách các chất ở các thể rắn, lỏng, khí như thế nào? 

* Cho HS làm bài tập 6 

* GV nhận xét, bổ sung cần thiết 

Giải: Bài tập 6: CO2 = 44, CH4 = 16, HNO3 = 63, KMnO4 = 158 


Xem trước nội dung bài thực hành 2, ổn định chỗ ngồi trong PTN vào tiết thực 

hành sau và trả lời các câu hỏi sau: Chuyển động của chất rắn, lỏng, khí ntn? 

Bài tập về nhà: 4, 5, 7, 8 (SGK) . 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


















Ngày soạn : / /2018 

TIẾT 10 : BÀI 7: BÀI THỰC HÀNH 2: 

SỰ LAN TOẢ CỦA CHẤT 


1. Kiến thức: Biết được: Mục đích và các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện 

một số thí nghiệm cụ thể: 

- Sự khuếch tán của các phân tử một chất khí vào trong không khí. 

- Sự khuếch tán của các phân tử thuốc tím hoặc etanol trong nước. 


- Sử dụng dụng cụ, hoá chất tiến hành thành công, an toàn các thí nghiệm nêu ở 

trên. 

- Quan sát, mô tả hiện tượng, giải thích và rút ra nhận xét về sự chuyển động 

khuếch tán của một số phân tử chất lỏng, chất khí. 

- Viết tường trình thí nghiệm. 

3. Thái độ: Tạo hứng thú học tập bộ môn, nghiêm túc trong khi làm thí nghiệm 




giảng giải, hỏi đáp, quan sát hoạt động nhóm, thực hành..... 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị 4 bộ dụng cụ thí nghiệm: Kẹp, đũa thuỷ 

tinh, cốc thuỷ tinh, ống nghiệm, giá ống nghiệm, nút cao su; hoá chất: Dung dịch 

amoniac đặc, tinh thể KMnO4, giấy quỳ tím, tin thể iôt, hồ tinh bột 

2. Học sinh: Xem trước nội dung bài thực hành. 




Sự lan toả của chất lỏng, rắn, khí khác nhau ntn thì hôm nay chúng ta cùng 

làm thí nghiệm để nghiên cứu. 




1.Nêu mục tiêu,các bước tiến hành thí 

- Cho học sinh nêu mục tiêu, các nghiệm 1 

bước tiến hành thí nghiệm 1. + Lắp dụng cụ và hoá chất theo hướng dẫn 

- Hướng dẫn học sinh lắp dụng cụ, của giáo viên. 

cho hoá chất để tiến hành thí + Lấy 2 ống nghiệm , ống 1 đựng dung 

nghiệm . 

+ Cho học sinh tiến hành thí 

nghiệm , quan sát hiện tượng . 

- Trong dung dich ̣ amoniac có chất 

dich ̣ amoniac và ống 2 khô . 

Ố ng 1 cho giấy quỳ tím vào, quan sát . 

Ố ng 2 cho giấy quỳ tím ẩm vào đáy ống 


nghiệm, đặt ống nghiệm nằm ngang , lấy 

một ít bông đã tẩm dung dich ̣ amoniac đặt 















amoniac hoà tan làm cho giấy quỳ 

tím ở ống nghiệm 1 chuyển màu 

xanh. 

-Tại sao ở ống nghiệm 2 giấy quỳ 

tím không tiếp xúc với dung dich 

̣ 

amoniac mà sau môt ̣ thời gian lại 

chuyển màu xanh ? 

- Cho học sinh nêu mục tiêu của thí 

nghiệm và các bước tiến hành thí 

nghiệm. 

- Cho các nhóm tiến hành thí 

nghiệm theo hướng dẫn của giáo 

viên 

+ Cho các nhóm báo cáo kết quả, 

cả lớp bổ sung, đánh giá hoạt động 

của các thành viên trong nhóm, 

đánh giá sự thành công của thí 

nghiệm. 

ở miệng ống nghiệm, đậy kín nút cao su 

vào ống nghiệm 

2. Nhận xét : 

+ Ố ng nghiệm 1: Làm quỳ tím chuyển màu 

xanh. 

+ Ố ng nghiệm 2: Lúc đầu giấy quỳ tím 

không đổi màu, sau một thời gian giấy quỳ 

tím chuyển màu xanh. (khí amoniac lan tỏa 

tớ i giấy quỳ tiḿ ) 

- Nhận xét : Trong ống nghiệm 2 khí 

amoniac đã lan toả từ bông sang giấy quỳ 

tím ẩm, khí này tan vào nước có trong giấy 

quỳ tím tạo thành dung dich ̣ amoniac nên 

làm giấy quỳ chuyển màu xanh 

3. Đại diện một nhóm nêu mục tiêu các 

bước tiến hành thí nghiệm 2 

Các nhóm còn lại bổ sung. 

- Tiến hành thí nghiệm theo sự hướng dẫn 

của giáo viên . 

+ Quan sát và nhận xét hiện tượng : 

+ Cho vào hai cốc nước mỗi cốc một ít hạt 

kalipemanganat. 

Cốc 1 dùng đũa thuỷ tinh khuấy đều. 

Cốc 2 để yên, quan sát. 

- Nhận xét: 

+ Cốc 1 : Khi khuấy kalipemanganat tan 

nhanh vào nước làm toàn bộ nước trong 

dung dịch chuyển màu tím. 

+ Cốc 2 : Quan sát ta thấy màu tím từ các 

hạt thuốc tím lan toả dần lên trên. 


Kiểm tra vệ sinh của HS 


Hoàn thành nội dung thực hành, xem trước nội dung bài luyện tập (ôn lại nội 

dung các bài đã học) và trả lời các câu hỏi sau: Nguyên tử là gì? Phân tử là gì? Các 

kiến thức liên quan đến nguyên tử khối và phân tử khối.... 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


Ngày soạn : 

TIẾT 11 : BÀI 8: BÀI LUYỆN TẬP 1 



















- Hệ thống hoá kiến thức về các khái niệm cơ bản: chất, đơn chất, hợp chất, nguyên 

tử, nguyên tố hoá học, phân tử. 

- Củng cố: phân tử là hạt hợp thành của hầu hết các chất và nguyên tử là hạt hợp 

thành của đơn chất kim loại. 


- Rèn luyện kỹ năng phân biệt chất và vật thể, tách chất ra khỏi hỗn hợp, theo sơ 

đồ nguyên tử chỉ ra các thành phần cấu tạo nên nguyên tử, dựa vào bảng nguyên tử 

khối để tìm nguyên tử khối, phân tử khối và ngược lại 






- Thiết bị dạy học và học liệu: Sơ đồ trang 29 (SGK), bảng phụ ghi bài tập 

2. Học sinh: Ôn lại các khái niệm đã học 




Để hệ thống lại các kiến thức đã học hôm nay chúng ta cùng tiến hành luyện tập. 




- GV cho HS nhắc lại các kiến thức đã I. Kiến thức cần nhớ: 

học(Vật thể, chất, nguyên tử, phân tử). 1. Sơ đồ về mối quan hệ giữa các khái 

- GV đưa sơ đồ câm , học sinh lên bảng niệm: 

điền các từ- cụm từ thích hợp vào ô trống. 

Vật thể 

Vật thể (tự nhiên và nhân tạo) 

(Tự nhiên, nhân tạo) 

(Tạo nên từ NTHH) 

(Tạo nên từ1NTHH)(Tạo nên từ2 NTHH 

trở lên) 

* GV nhận xét, bổ sung và tổng kết các 

khái niệm trên. 

- GV tổ chức cho HS trò chơi ô chữ để 

khắc sâu các khái niệm đã học. 

Chất (tạo nên tử nguyên tố hoá học) 

Đơn chất 

Tạo nên tử 1 Ntố 

Kloại – Pkim 

VD: 



Hợp chất 

Tạo nên tử 2 Ntố 

HC Vô cơ – HC HCơ 


2. Tổng kết về chất, nguyên tử và phân 

tử: 

a) Chất 

b) Nguyên tử gồm hạt nhân và vỏ... 















- GV chia lớp theo nhóm, phổ biến luật 

chơi- cho điểm theo nhóm bằng viẹc trả 

lời câu hỏi. 

*Câu 1: (8 chữ cái) Hạt vô cùng nhỏ, 

trung hoà về điện. 

*Câu 2: ( 6 chữ cái) Gồm nhiều chất trộn 

lẫn với nhau. 

*Câu 3: (7 chữ cái) Khối lượng phân tử 

tập trung hầu hết ở phần này. 

*Câu4: (8 chữ cái) Hạt cấu tạo nên 

nguyên tử, mang giá trị điện tích âm. 

*Câu 5: (6 chữ cái) Hạt cấu tạo nên hạt 

nhân nguyên tử, mang giá trị điện tích 

dương. 

*Câu 6: (8 chữ cái) Chỉ tập trung những 

nguyên tử cùng loại( có cùng số proton 

trong hạt nhân). 

- Các chữ cái gồm: Ư,H, Â,N, P, T. 

Nếu học sinh không trả lời được thì có 1 

gợi ý 

- GV tổng kết, nhận xét. 

- GV đưa 1số bài tập lên bảng phụ, hương 

dẫn HS cách làm. 

*Bài tập 1: Phân tử một hợp chất gồm 1 

nguyên tử nguyên tố X liên kết với 4 

nguyên tử hiđro, và nặng bằng nguyên tử 

oxi. 

a, Tính NTK của X,cho biết tên và KHHH 

của nguyên tố X. 

b, Tính % về khối lượng của nguyên tố X 

trong hợp chất. 

- GV hướng dẫn: a,+ Viết CT hợp chất. 

Biết NTK của oxi → X. 

b, Biết KLNT C trong phân tử, tìm % C. 

b, +Từ PTK của hợp chất tìm được NTK 

của X. 

+ Tìm X. 



Nguyên tử cùng số p gọi là nguyên tố 

hoá học. Nguyên tử khối là khối lượng 

nguyên tử tính bằng đvC 

c) Phân tử ... 

N g u y e n t U 

h o n h o p 

h a t n h a n 

e l e c t r o n 

p r o t o n 

n g u y e n t o 

Từ chìa khoá là : PHÂN TỬ 

II. Bài tập: 

* BT 1,2 trang 30-31 

* BT1: Giải: 

a, KLNT oxi là: 16 đvC. 

- Gọi hợp chất là: XH4. 

Ta có: XH4 = 16 đvC. 

X + 4.1 = 16 đvC. 

X = 16 -4 = 12 đvC. 

Vậy X là Cac bon, kí hiệu: C. 

b, CTHH của hợp chất là CH4. 

KLPT CH4 = 12 + 4.1 = 16 đvC. 

KL nguyên tử C = 12 đvC. 

Vậy: 

% C = .100% = 75%. 



12 

16 

* BT2:( trang 31) 

Giải: 

a, Gọi CTPT hợp chất là: X2O. 
















Biết H2 = 2 đvC, mà X2O nặng hơn 

phân tử Hiđro 31 lần, nên: X2O = 2.31= 

62 đvC. 

b, → X2O = 2.X + 16 = 62 đvC. 

62 −16 

X = = 23dvC. 

2 

Vậy X là Natri, kí hiệu: Na. 


Cho học sinh nhắc lại 1 lần nữa các khái niệm quan trọng. 


Xem trước bài nội dung của bài 9 và trả lời các câu hỏi : công thức hoá học dùng 

làm gì? ý nghĩa của công thức hoá học? 

Bài tập về nhà: 5 (SGK). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 12 : 

BÀI 9: CÔNG THỨC HOÁ HỌC 


1. Kiến thức: Biết được: 

- Công thức hoá học (CTHH) biểu diễn thành phần phân tử của chất. 

- Công thức hoá học của đơn chất chỉ gồm kí hiệu hoá học của một nguyên tố 

(kèm theo số nguyên tử nếu có). 

- Công thức hoá học của hợp chất gồm kí hiệu của hai hay nhiều nguyên tố 

tạo ra chất, kèm theo số nguyên tử của mỗi nguyên tố tương ứng. 

- Cách viết công thức hoá học đơn chất và hợp chất. 

- Công thức hoá học cho biết: Nguyên tố nào tạo ra chất, số nguyên tử của 

mỗi nguyên tố có trong một phân tử và phân tử khối của chất. 


- Nhận xét công thức hoá học, rút ra nhận xét về cách viết công thức hoá học 

của đơn chất và hợp chất. 

- Viết được công thức hoá học của chất cụ thể khi biết tên các nguyên tố và số 

nguyên tử của mỗi nguyên tố tạo nên một phân tử và ngược lại. 

- Nêu được ý nghĩa công thức hoá học của chất cụ thể. 






- Thiết bị dạy học và học liệu: Tranh vẽ các mô hình tượng trưng của đồng, khí 

hidro, nước, muối ăn. 

2. Học sinh: Ôn lại các khái niệm đơn chất, hợp chất, phân tử. 





















Các em đã biết người ta dùng KHHH để biễu diễn NTHH. Thế còn chất thì biễu 

diễn bằng cách nào? 




-GV treo tranh vẽ mô hình tượng trưng 

một mẫu đồng, khí oxi, khí hydro. 

-Yêu cầu học sinh nhận xét số nguyên tử 

có trong 1 phân tử mỗi mẫu đơn chất 

trên. 

?Hạt hợp thành của đơn chất là gì? Đơn 

chất được tạo nên từ mấy nguyên tố hoá 

học? 

-HS: Hạt hợp thành đơn chất là nguyên 

tử hoặc phân tử. Đơn chất do 1 nguyên tố 

hoá học tạo nên (Mẫu đơn chất kim loại 

đồng, Đơn chất oxi). 

I.Công thức hoá học của đơn chất: 

1.Đơn chất kim loại: 

Hạt hợp thành là nguyên tử: Ký hiệu 

hoá học được coi là công thức hoá học. 

Ví dụ: Cu, Na, Zn, Fe. 

2.Đơn chất phi kim: 

-Hạt hợp thành là nguyên tử : Ký hiêu 

hoá học là công thức hoá học. 

Ví dụ: C, P, S. 

-Hạt hợp thành là phân tử (Thường là 

2): Thêm chỉ số ở chân ký hiệu. 

Ví dụ: O2, H2, N2. 

? Có đơn chất nào mà hạt hợp thành là 

phân tử không?(Phi kim là chất khí). 

- Hãy viết công thức hoá học của đơn II.Công thức hoá học của hợp chất: 

chất phi kim. 

- HS viết công thức chung của đơn 

chất(Au..). 

- GV treo tranh mô hình mẫu nước, khí 

- Công thức hoá học của hợp chất gồm 

ký hiệu hóa học của những nguyên tố 

tạo ra chất, kèm theo chỉ số ở chân. 

cacbonic, muối ăn. 

Tổng quát: A 

- HS phân tích hạt hợp thành của các chất 

A 

này. 

Ví dụ: H2O, CO2, NaCl. 

- HS suy ra cách viết công thức hoá học 

*Lưu ý: CaCO3 thì CO3 là nhóm 

của hợp chất từ công thức chung của đơn 

nguyên tử. 

chất. 

III.Ý nghĩa của công thức hoá học: 

- HS nêu A,B,C,x,y,z..biểu diễn gì? 

*Mỗi công thức hoá học chỉ 1 phân tử 

- GV lưu ý: Chỉ số là 1 thì không ghi. 

của chất cho biết: 

- HS viết công thức hoá học của các mẫu 

-Nguyên tố nào tạo ra chất. 

trên. 

-Số nguyên tử của mỗi nguyên tố trong 

* GV cho học sinh làm bài tập ở bảng 

1 phân tử chất. 

phụ.(Phần công thức hoá học của hợp 

-Phân tử khối của chất. 

chất). 

-GV đặt vấn đề: Các công thức hoá học 

trên cho ta biết gì. 

-HS thảo luận nhóm rồi ghi vào giấy trả 

lời. 

-GV tổng hợp lại. 

*GV lưu ý cách viết : 


x B 

y 

x B 

y 

C 


z 
















+Ký hiệu: 2Cl và Cl2. 

+Chỉ số: CO2. 

+Hệ số: 2H2O, 3H2. 


+ Xác định công thức nào là của đơn chất? của hợp chất từ một số công 

thức hóa học cho trước. 

+ Viết công thức hóa học của một số chất khi biết tên nguyên tố, số nguyên 

tử của mỗi nguyên tố 

+ Nêu ý nghĩa của một số công thức hóa học cho trước 


Xem trước bài nội dung của bài hoá trị và trả lời các câu hỏi: Hoá trị của 1 

nguyên tố được xác định ntn? Quy tắc xác định hoá trị và cách tính hoá trị của 

nguyên tố? Bài tập về nhà: 1, 2, 3, 4 (SGK). 

Bài tập về nhà: 5 (SGK). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 13 : 

BÀI 10: HOÁ TRỊ 



+ HS biết được hoá trị là gì, cách xác định hoá trị của 1 nguyên tố hoá học và 1 

số nhóm nguyên tử thường gặp 

+ Biết cách tính hoá trị và lập công thức học 


+ Có kĩ năng lập công thức của hợp chất 2 nguyên tố, tính hoá trị của nguyên tố 


3. Thái độ: Tạo hứng thú học tập bộ môn 




giảng giải, hỏi đáp, quan sát hoạt động nhóm 

- Thiết bị dạy học và học liệu: 

+ Tranh vẽ bảng 1 trang 42 SGK 

+ Bảng ghi hoá trị một số nhóm nguyên tử trang 43 SGK 

2. Học sinh: Đọc trước các nội dung đã giao về nhà trong bài hoá trị. 




- Gọi HS lên bảng kiểm tra: 

+ Bt 3 (SGK) 

+ Bt 4 (SGK) 
















Ta có thể biễu diễn hợp chất này, hợp chất khác với tỉ lệ số nguyên tử kết hợp 

khác nhau. Thế cơ sở nào để làm được điều đó? Để biết vì sao các em cùng học bài 

hoá trị. 




* GV đặt vấn đề: Muốn so sánh khả năng 

liên kết phải chọn mốc so sánh. 

- GV: Cho biết số p và n trong hạt nhân 

nguyên tử Hiđro? 

- HS: Có 1p và 1n nên khả năng liên kết 

của hiđro là nhỏ nhất nên chọn làm đơn vị 

và gán cho H hoá trị I. 

- HS đọc thông tin Sgk. 

- GV: Một nguyên tử của nguyên tố khác 

I. Hoá trị một nguyên tố được xác định 


* Cách xác định: 

+ Quy ước: Gán cho H hoá trị I , chọn 

làm đơn vị. 

+ Một nguyên tử của nguyên tố khác 

liên kết với bao nhiêu nguyên tử Hiđro 

thì nói nguyên tố đó có hoá trị bằng bấy 

nhiêu. 

liên kết được với bao nhiêu nguyên tử 

hiđro thì nói nguyên tố đó có hoá trị bằng 

bấy nhiêu. 

- HS cho ví dụ phân tích: HCl, H2O, NH3, 

Ví dụ : HCl: Cl hoá trị I. 

H2O:O............II 

NH3:N ...........III 

CH4: C ............IV 

CH4.Dựa vào đâu để tính hoá trị của:Cl,O, 

N, C. 

?Với hợp chất không có hiđro, thì xác định 

+Dựa vào khả năng liên kết của các 

nguyên tố khác với O.(Hoá trị của oxi 

bằng 2 đơn vị , Oxi có hoá trị II). 

hoá trị như thế nào. 

- HS đọc thông tin sgk. 

- HS phân tích ví dụ: K2O, BaO, SO2. 

?Xác định hoá trị nhóm nguyên tử như thế 

nào. 

Ví dụ: K2O: K có hoá trị I. 

BaO: Ba ..............II. 

SO2: S ..................IV. 

Ví dụ: HNO3, H2SO4, H3PO4, H2O 

(HOH). 

- GV hướng dẫn HS tra bảng hoá trị. 

- HS làm bài tâp. 2(sgk). 

(KH: K có hoá trị I. 

H2S:S ...............II. 

FeO: Fe ..........III. 

Ag2O: Ag ........ I 

SiO2: Si …….. IV) 

-Hoá trị của nhóm nguyên tử: 

Ví dụ: HNO3: NO3có hoá trị I. 

Vì :Liên kết với 1 nguyên tử H. 

H2SO4: SO4 có hoá trị II. 

HOH : OH .................I 

H3PO4: PO4................III. 

* Kết luận: Coi nhóm nguyên tử như 

một nguyên tố bất kỳ. 

- HS đọc phần kết luận(SGK). 

- Lưu ý: Nguyên tố có nhiều hoá trị. * Kết luận: (Sgk). 

- GV phân tích ví dụ dẫn dắt: Đặt dấu 

bằng: H2O: 2.I = 1.II 

SO2: 1.IV = 2.II 



II. Quy tắc hoá trị: 

1.Quy tắc: 

*CTTQ: AxBy → ax = by 

*Quy tắc: (sgk) 

x,y,a,b là số nguyên 

-Quy tắc này đúng cho cả B là nhóm 


- Rút ra công thức tổng quát. 

- HS đọc quy tắc. 

nguyên tử. 















- GV phân tichs ví dụ về nhóm nguyên tử: 

H2CO3: 2.I = 1.II 

Ca(OH)2: 1.II = 2.I 

- GV hướng dẫn HS làm bài tập 4 (sgk). 

FeSO4: 1.a = 1.II→ a = II 

2.Vận dụng: 

a.Tính hoá trị của một nguyên tố: 

ZnCl2: 1.a= 2.I → a= II 

AlCl3: 1.a= 3.I → a = III 

CuCl2: 1.a = 2.I → a= II 


*Yêu cầu HS nhắc lại các nội dung chính của bài: 

+ Hoá trị, hoá trị của H và O? 

+ Quy tắc hoá trị 

* Cho HS làm bài tập: Xác định hoá trị của nguyên tố hoặc nhóm nguyên tử trong 

các công thức sau: H2SO4, N2O5, MnO2, PH3, MgO theo quy tắc hoá trị, biết hoá trị 

H là I, O là II 

Giải: H2SO4: S ht VI, SO4 ht II; N2O5: N ht V; MnO2: Mn ht IV, PH3: P ht III, 

MgO: Mg ht II 


Ôn lại các khái niệm đã học, xem trước bài nội dung của phần II. 2 bài hoá trị và trả 

lời các câu hỏi : Từ công thức 

a b 

AB x y 

=> 

x 

y 

Bài tập về nhà: 1, 3, 4 (SGK). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

TIẾT 14 : 

BÀI 10: HOÁ TRỊ (Tiếp theo) 



+ Biết cách tính hoá trị và lập công thức học. 

+ Tiếp tục củng cố về CTHH. 


+ Có kĩ năng lập công thức của hợp chất 2 nguyên tố, tính hoá trị của nguyên tố 






giảng giải, hỏi đáp, quan sát hoạt động nhóm 


+ Tranh vẽ bảng 1 trang 42 SGK. 

+ Bảng ghi hoá trị một số nhóm nguyên tử trang 43 SGK. 

2. Học sinh: Đọc trước các nội dung đã giao về nhà trong phần còn lại của bài 

hoá trị. 


= ? 





















- Gọi HS lên bảng kiểm tra: 

HS1: Hoá trị là gì? Nêu quy tắc hoá trị. Viết biểu thức và cho ví dụ cụ thể. 

HS2: Bt 4 (SGK). HS3: Bt 10.5 (SBT). 

Giải: BT4: a) ZnCl2: Zn ht II, CuCl2: Cu ht II, AlCl3: Al ht III. 

b) FeSO4: Fe ht II 

BT10.5: Ba: II, Fe: III, Cu: II, Li: I 

Hôm trước chúng ta đã có cách tính hoá trị một nguyên tố khi biết CTHH, 

vậy nếu biết hoá trị rồi thì lập CTHH bằng cách nào? Bài hôm nay chúng ta sẽ 

nghiên cứu. 





- HS viết công thức tổng quát. 

- HS vận dụng công thức tổng quát để 

1.Tính hoá trị của một nguyên tố: 

* Ví dụ: Tính hoá trị của Al trong các 

hợp chất sau: AlCl3 (Cl có hoá trị I). 

giải: 

a.x= b.y - Gọi hoá trị của nhôm là a: 1.a = 3.I 

- Tương tự: Tính hoá trị các nguyên tố 

FeCl : a = II 

trong các hợp chất sau: FeCl2, MgCl2, 

CaCO3, Na2CO3, P2O5. 

- GV hướng dẫn HS làm bài tập 1,2, HS 

MgCl 2: a = II 

CaCO3 : a = II (CO3 = II). 

Na2SO3 : a = I 

dựa vào Cl để tính hoá trị các nguyên tố 

trong hợp chất 3, 4, 5. 

P2O5 

* Nhận xét: 

:2.a = 5.II →a = V. 

- HS rút ra nhận xét về áp dụng quy tắc 

làm bài tập. 

a.x = b.y = BSCNN. 

2.Lập CTHHcủa hợp chất theo hoá trị: 

- Xác định hoá trị các nguyên tố trong các * VD1: CTTQ: SxOy 

hợp chất sau: K2S, MgS, Cr2S3. 

Theo quy tắc: x . VI = y. II = 6. 


- GV cho HS làm bài tập ở Sgk (Ví dụ 1). 

- GV hướng dẫn HS chuyển công thức 

tổng quát thành dạng tỷ lệ: 

a.x = b.y → 

Vậy : x = 1; y = 3. 

CTHH: SO3 

* VD2 : Na x (SO4)y 

(x, y là số nguyên đơn giản nhất). 

x II 2 

= = 

- GV hướng dẫn HS cách tính x,y dựa vào 

. 

y I 1 

BSCNN. 

CTHH : Na2SO4. 

x b = 

y a 

- GV hướng dẫn lập công thức hoá học ở 

ví dụ 2. 

* Lưu ý: Nhóm nguyên tử ở công thức là 

1 thì bỏ dấu ngoặc đơn. 

* HS đọc đề bài. 

P (III) và H. 

C (IV) và S (II). 



* Bài luyện tập 5: 

PxHy : PH3. 

x II 1 

= = 

y III 3 


x II 1 

CxSy : = = → 

y IV 2 

x II 2 

FexOy: = = → 

y III 3 

CS2. 

Fe2O3. 















Fe (III) và O. 

- Gọi 3 HS lên bảng làm bài tập. 

- HS tiếp tục làm bài tập 5 (phần 2). 

*Bài tập 10.7 (Sbt). 

Lập công thức hoá học của những hợp 

chất tạo bởi 1 nguyên tố và nhóm nguyên 

tử sau: 

Ba và nhóm OH 

Cu.............. ..NO3 

Al ............... NO3 


* Công thức hoá học như sau: 

Ba(OH)2. 

CuNO3. 

Al(NO)3. 

Na3PO4. 

CaCO3. 

MgCl2. 

Yêu cầu HS nhắc lại các bước để lập một CTHH khi biết hoá trị 

* Cho HS làm bài tập theo nhóm và nộp lại 1 số bài chấm lấy 

điểm: Hãy cho biết các công thức sau đúng hay sai? Nếu sai hãy sửa lại cho đúng. 

a) K(SO4)2, CuO3, Na2O, FeCl3 

b) Ag2NO3, SO2, Al(NO3)2, Zn(OH)2, Ba2OH. 

Giải: 

Các công thức sai và sửa lại: a) K2SO4, CuO 

b) AgNO3, Al(NO3)3, Ba(OH)2 

* Nếu còn thời gian thì cho HS chơi trò chơi: “ai lập CTHH nhanh nhất”: 


Ôn lại các khái niệm đã học, xem trước bài nội dung của phần II. 2 bài hoá trị và trả 

lời các câu hỏi : Từ công thức 

a b 

AB x y 

=> 

x 

y 

Bài tập về nhà: 1, 3, 4 (SGK). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

= ? 




TIẾT 15 : BÀI 11: BÀI LUYỆN TẬP 2 



+ HS được ôn tập củng cố về công thức của đơn chất, hợp chất; củng cố được 

cách ghi, cách lập CTHH, cách tính phân tử khối của chất, ý nghĩa CTHH, khái 

niệm về hoá trị và quy tắc hoá trị. 


+ Tính hoá trị của nguyên tố, biết đúng sai, cũng như lập được CTHH của hợp 

chất khi biết hoá trị, kĩ năng làm bài tập, viết công thức. 



















- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giảng giải, hỏi đáp, quan sát, hoạt 

động nhóm, luyện tập 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Phiếu học tập và bảng phụ. 

2. Học sinh: Xem lại các nội dung đã dặn dò tiết học trước 




Nhằm củng cố và ôn tập lại các nội dung đã học để chuẩn bị cho bài kiểm tra 1 

tiết sắp tới, hôm nay chúng ta tiến hành luyện tập các nội dung đã học. 




- HS nhắc lại các kiến thức cần nhớ I. Các kiến thức cần nhớ: 

về công thức hoá học của đơn chất 1. Công htức hoá học: 

và hợp chất. 

* Đơn chất: A (KL và một vài PK) 

Ax(Phần lớn đ/c phi kim, x = 2) 

? HS nhắc lại khái niệm hoá trị. * Hợp chất: AxBy, AxByCz... 

Mỗi công thức hoá học chỉ 1 phân tử của 

- GV khai triển công thức tổng quát chất (trừ đ/c A). 

của hoá trị. 

2. Hoá trị: 

* Hoá trị là con số biểu thị khả năng liên kết 

? Biểu thức quy tắc hoá trị. của nguyên tử hay nhóm nguyên tử. 

- A, B : nguyên tử , nhóm n. tử. 

- x, y : hoá trị của A, B. 

→ x. a = y. b 

a. Tính hoá trị chưa biết: 

- GV đưa ra VD, hướng dẫn HS 

VD: PH3 , FeO , Al(OH)3 , Fe2(SO4)3 . 

cách làm. 

* PH3: Gọi a là hoá trị của P. 

- GV hướng dẫn HS cách lập công 

thức hoá học khi biết hoá trị. 

- HS: Lập công thức hoá học của: 

+ S (IV) và O. 

+ Al (III) và Cl (I). 

+ Al (III) và SO4 (II). 


x 

a 

A B 

b 

y 

PH3 → 1. a = 3. 1 a = 

3.1 

= III 

1 

* Fe2(SO4)3 : Gọi a là hoá trị của Fe. 

Fe2(SO4)3 → 

3. 

II 

a = = III 2 

* VD khác : Tương tự. 

b. Lập công thức hoá học: 

* Lưu ý: - Khi a = b → x = 1 ; y = 1. 

- Khi a b → x = b ; y = a. 

→ a, b, x, y là những số nguyên đơn giản 

nhất. 

b.Lập công thức hoá học: 


SO2 

AlCl3 



. 

. 














* GV đưa ra một số bài tập vận 

dụng những kiến thức đã học. 

+ BT1: Một hợp chất phân tử gồm 

2 nguyên tử nguyên tố X liên kết 

với 3 nguyên tử O và có PTK là 160 

đvC. X là nguyên tố nào sau đây. 

a. Ca. b. Fe. c. Cu. d. Ba. 

+ BT2: Biết P(V) hãy chọn CTHH 

phù hợp với quy tắc hoá trị trong số 

các công thức cho sau đây. 

a. P4O4 . b. P4O10 .c. P2O5 . d. P2O3 

+ BT3: Cho biết CTHH hợp chất 

của nguyên tố X với O và hợp chất 

của nguyên tố Y với H như sau: XO 

, YH3 . 

Hãy chọn CTHH phù hợp cho hợp 

chất của X với Y trong số các CT 

cho sau đây: a. XY3 b. X3Y c. 

X2Y3 d. X3Y2 e. XY 

+ BT4: Tính PTK của các chất sau: 

Li2O, KNO3 (Biết Li=7,O = 

16,K=39,N =14) 

+ BT5: Biết số proton của các 

nguyên tố : C là 6, Na là 11. 

Cho biết số e trong nguyên tử, số 

lớp e và số e lớp ngoài cùng của 

mỗi nguyên tử? 

Fe2(SO4)3 

II. Vận dụng: 

+ BT1: X a O II 

2 3 

→ 2. X + 3. 16 = 160. 

160 − 48 

2 

X = = 56. 

X = 56 đvC. Vậy X là Fe 

→ Phương án : d. 

V II 

+ BT2: P y → x. V = y. II 

TIẾT 16: 

KIỂ M TRA MÔṬ TIẾ T 


x 

O 

5 

→ Phương án : c 

BT3: 

X 

a O II 

Y 

→ 

a H I 

3 



x II 2 

= = 

y V 5 

1. II 

a = = II. 

1 

→ 

3. 

I 

a = = III 1 

Vậy CTHH của X và Y là : X3Y2 

→ Phương án : d 

.=>x = 2; y = 

→ X h.trị II. 

→Y h. trị III 

+ BT4: Li2O = 2. 7 + 16 = 25 đvC. 

KNO3 = 39 + 14 + 3. 16 = 101 đvC. 

+ BT5: - Nguyên tố C có : 6 e trong nguyên 

tử, 2 lớp e và 6 e lớp ngoài cùng. 

- Nguyên tố Na có : 11 e trong 

nguyên tử, 3 lớp e và 1 e lớp ngoài cùng. 


- Cách làm bài tập: Lập công thức hoá học, tính hoá trị của một nguyên tố chưa biết. 

- Cho HS chép bài ca hoá trị 


- Học thuộc hoá trị các nguyên tố có trong bảng ở Sgk.(Bảng trang 42). 

- Bài tập về nhà: 2, 3, 4 (Sgk). 

- Làm các bài tập trong SBT. 

- Ôn tập chuẩn bị cho giờ sau kiểm tra viết 45 phút. 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 
















̣ 

̣ 



- Nguyên tử , nguyên tố hóa ho ̣c 

- Đơn chất và hợp chất. Phân tử 

- Hóa tri 


- Viết công thứ c hóa ho ̣c 

- Phân biêt đơn chất, hợp chất qua công thứ c hóa ho ̣c 

- Vâṇ duṇg qui tắc hóa tri ̣để tińh hóa triḥay lâ ̣p công thứ c hóa ho ̣c 

- Tińh được phân tử khối của hợp chất 


II. CHUẨN BỊ : Đề kiểm tra 

III. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TẢ 

Tên chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Tổng 

TN TL TN TL TN TL 

1.Nguyên tử. Câu 1,2 

2 câu 

NTHH 

(1đ) 

2.Đơn chất – 

Câu 5 Câu 7 2 câu 

Hợp chất. phân 

tử 

(2đ) 

(2đ) 

3. CTHH. Hoá Câu 3,4 

Câu 6a Câu 6b 3 câu 

trị 

(1đ) 

(1đ) 

(3đ) 

SỐ CÂU 

TỔNG ĐIỂM 

TỈ LỆ % 

4 câu 

(2đ) 

20% 

1,5 câu 

(3đ) 

30% 

1,5câu 

(5đ) 

50% 

7 câu 

10đ 

`100% 

A. ĐỀ BÀI 

Phần I: TRẮC NGHIỆM (2đ) 

Hãy khoanh tròn vào chữ cái đứng trước cho câu trả lời đúng 

Câu 1:Kí hiệu hóa học của nguyên tố Oxi là 

A.Ox B. O C.Ô D. Oxi 

Câu 2:Nguyên tử khối của nguyên tố Cacbon là 

A.6đvC B. 24đvC C. 12đvC D. 8đvC 

Câu 3: Công thức hóa học của chất oxi là: 

A.O2 B. 2O C.Oxi D. O2 

Câu 4: Hóa trị của nguyên tố Hiđro là: 

A. I B. II C. III D. IV 

Phần II: TỰ LUẬN (8đ) 

Câu 5(2đ): 

Các cách viết sau: 1H2;2H2O; 3Fe ;4O chỉ ý gì? 

Câu 6(4đ): 

a) Công thức hóa học của chất nước là gì? 

b) Cho biết ý nghĩa công thức hóa học của chất nước 


















Câu 7 (2đ): 

Một hợp chất có phân tử gồm 1 nguyên tử của nguyên tố X liên kết với 2 

nguyên tử O và phân tử khối của hợp chât này là 44đvC. 

Hãy tính nguyên tử khối của nguyên tố X, cho biết tên và kí hiệu hóa học của 


B. ĐÁP ÁN + BIỂU ĐIỂM 

Phần I. TRẮC NGHIỆM (2đ) 

Câu 1 2 3 4 

Đáp án B C D A 

Biểu điểm 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 

Phần II. TỰ LUẬN (8đ) 

Câu 5 

2đ 

1H2 : 1 phân tử hiđro 

2H2O : 2 phân tử nước 

3Fe: 3 nguyên tử sắt 

4O: 4 nguyên tử Oxi 

0,5đ 

0,5đ 

0,5đ 

0,5đ 

Câu 6 

4đ 

a) CTHH của chất nước : H2O 1đ 

b) Ý nghĩa: 

- Chất nước được tạo nên từ H và O 

- Có 2 nguyên tử H và 1 nguyên tử O trong 1 phân tử nước 

- Phân tử khối của chất nước : 18 đvC 

1đ 

1đ 

1đ 

Câu 7 

2đ 

- Nguyên tử khối của nguyên tố X: gọi X là NTK của nguyên 1đ 

tố X 

X + 2O = 44 →X = 12đvC 

0,5đ 

- Tên nguyên tố X: Cacbon 

0,5đ 

- Kí hiệu hóa học: C 

IV. CỦNG CỐ: Thu bài kiểm tra 

V. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: Chuẩn bị trước bài 12: Sự biến đổi chất 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 17 : 


CHƯƠNG II: PHẢN ỨNG HOÁ HỌC 

SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 



















- Phân biệt được hiện tượng vật lý, hiện tượng hoá học 

- Biết phân biệt được các hiện tượng xung quanh là hiện tượng vật lí hay hiện 

tượng hoá học. 

2. Kỹ năng: Có kĩ năng quan sát thực hành thí nghiệm. 

3. Thái độ: Nhận thức đúng đắn trong nghiên cứu các sự vật hiện tượng. 



- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: 

+ Quan sát và nghiên cứ u tài liêụ 

+ Đàm thoai ̣ – Tìm tòi 

+ Hợp tác (thảo luâṇ nhóm) 

+ Phát hiêṇ và giải quyết vấn đề 

+ Phương pháp sử dụng thí nghiệm trực quan. 


+ Máy chiếu 

+ Hoá chất: nước, muối, đường, bột sắt, bột lưu huỳnh 

+ Dụng cụ: đèn cồn, nam châm, kẹp,giá thí nhgiệm,ống nghiệm, cốc thuỷ tinh. 

2. Học sinh: Xem lại các nội dung đã dặn dò tiết học trước 




Trong chương trước các em đã học về chất, chương này sẽ học về phản ứng. 

Ở đâu có vật thể là ở đó có chất. Chất có ở khắp mọi nơi nhưng thế giới vật chất 

luôn biến đổi không ngừng. Vậy làm sao xác định được những biến đổi ấy thuộc loại 

hiện tượng nào? Bài hôm nay sẽ giúp các em trả lời được các câu hỏi đó. 


HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu thế nào là hiện tượng vật lý 

(1) Mục tiêu: Biết được thế nào là hiện tượng vật lý? 

(2) Phương pháp/ kĩ thuật dạy học: GV sử dụng phương pháp trực quan, hoạt 

động nhóm, giải quyết vấn đề, kĩ thuật đặt câu hỏi.. 

(3) Hình thức tổ chức hoạt động: Dạy học cả lớp theo nhóm 

(4) Phương tiện dạy học: Máy chiếu 



GV: Các em quan sát hình ảnh trên bảng và I.Hiện tượng vật lí: 


nhận xét về sự biến đổi của chất trong mỗi thí 

nghiệm? 

- Gọi HS trả lời. 



1. Thí nghiệm: 

*TN1: Sự biến đổi của nước. 















* TN1: Sự biến đổi của nước: 

- Nước từ thể rắn chuyển thành thể lỏng, từ thể 

lỏng chuyển thành thể khí (hơi) và ngược lại 

- Nước vẫn giữ nguyên là nước ban đầu. 

*TN2: Sự biến đổi của gỗ 

-Từ thanh gỗ đóng thành bàn ghế gỗ. 

- Gỗ vẫn giữ nguyên là gỗ ban đầu. 

* TN3: Sự biến đổi của muối ăn. 

Các em làm thí nghiệm này theo nhóm theo 

cách tiến hành sau. 

Chia lớp thành 4 nhóm. Cử nhóm trưởng, thư 

ký nhóm. 

Nhóm trưởng lên nhận hóa chất và dụng cụ. 

Các nhóm tiến hành trong 4 phút. 

Tiến hành thí nghiệm, quan sát hiện tượng và 

ghi nhận xét hiện tượng vào phiếu. 

Tên TN 

TN3: Sự 

biến đổi 

của 

muối ăn 

Cách tiến 

hành 

Hòa tan muối 

ăn vào nước 

trong bát sứ, 

sau đó đun 

dung dịch muối 

ăn cho đến khi 

dung dịch muối 

ăn bay hơi hết. 

HS quan sát hình ảnh trả lời. 

Nước ⎯⎯→ ⎯ Nước ⎯⎯→ ⎯ Nước 

(rắn) (lỏng) (khí) 

=>Nước chỉ biến đổi về trạng thái. 

*TN2: Sự biến đổi của gỗ 

HS quan sát hình ảnh trả lời. 

Thanh gỗ → bàn ghế gỗ 

=>Gỗ chỉ biến đổi về hình dạng. 

* TN3: Sự biến đổi của muối ăn. 

HS tiến hành làm thí nghiệm theo 

nhóm. Nhận xét hiện tượng, viết 

sơ đồ quá trình biến đổi của muối 

ăn. 

Muối ăn muối ăn muối ăn 

(rắn) (dung dịch) (rắn) 

=> Muối ăn chỉ biến đổi về trạng 

thái. 

Đáp án phiếu học tập 1: 

Nhận xét 

- Muối ăn từ thể 

rắn tan vào trong 

nước chuyển 

thành dung dịch 

muối ăn, đun 

nóng nước bay 

hơi hết lại thu 

được muối ăn ở 

thể rắn. 

- Muối ăn vẫn giữ 

nguyên là muối 

ăn ban đầu. 



Sơ đồ quá trình biến đổi – yếu 

tố biến đổi. 

Muối ăn → muối ăn → muối ăn 

(rắn) (dung dịch) (rắn) 

=> Muối ăn chỉ biến đổi về trạng 


thái. 















? Vậy qua các thí nghiệm trên em có nhận xét gì về 

sự biến đổi của các chất? 

- Các chất chỉ biến đổi về trạng thái, hình dạng mà 

vẫn giữ nguyên là chất ban đầu. 

GV: Sự biến đổi của các chất như trên gọi là hiện 

tượng vật lí. Đó là nội dung thứ nhất của bài. 

I. Hiện tượng vật lý. 

?Từ thí nghiệm, nhận xét và giải thích vừa rồi hãy 

cho cô biết hiện tượng vật lí là gì? 

GV: Chốt kiến thức và đưa ra khái niệm về hiện 

tượng vật lí. 

GV: Vận dụng kiến thức vừa tìm hiểu, em hãy làm 

bài tập sau: 

Bài tập 1: Hãy xác định đâu là hiện tượng vật lí trong 

các hiện tượng sau: 

a) Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi. 

b) Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra chất khí 

mùi hắc (Khí lưu huỳnh đioxit). 

c) Hiện tượng sấm chớp. 

d) Dây sắt bị cắt nhỏ thành từng đoạn và tán thành 

đinh. 

GV gọi học sinh trả lời, các học sinh khác nhận xét 

và bổ sung. 

GV: Các hiện tượng vật lí là: a, c, d, do không có 

chất mới tạo thành. 

a. Chỉ có sự thay đổi về trạng thái. 

c. HS vận dụng kiến thức vật lý lớp 7, bài 17: Sự 

nhiễm điện do cọ sát (phần mục em có biết) để giải 

thích hiện tượng sấm chớp là hiện tượng vật lý. 

d. Chỉ có sự thay đổi về hình dạng. 




HS trả lời. 

- Các chất vẫn giữ nguyên là 

chất ban đầu. 

3. Kết luận: 

HS rút ra kết luận: 

- Hiện tượng vật lí là hiện 

tượng chất biến đổi mà vẫn 

giữ nguyên là chất ban đầu 

(chỉ có sự thay đổi về hình 

dạng, trạng thái, không sinh 

ra chất mới). 
















Hiện tượng (b) các em thấy không thuộc hiện tượng 

vật lý vậy nó thuộc loại hiện tượng gì? 

Đó là hiện tượng hóa học các em ạ. Thế nào là hiện 

tượng hóa học và làm thế nào để biết được đó là hiện 

tượng hóa học? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu phần tiếp 

theo. 

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu thế nào là hiện tượng hóa học 

(1) Mục tiêu: Biêt được thế nào là hiện tượng hóa học? 


động nhóm, giải quyết vấn đề 





GV: Giới thiệu các hóa chất cần dùng trong thí II. Hiện tượng hóa học: 

nghiệm giữa sắt bột tác dụng với lưu huỳnh 

bột => Yêu cầu HS nhận xét trạng thái màu 

sắc của các hóa chất. 

- Yêu cầu HS đọc cách tiến hành thí nghiệm. 

- 1 HS đọc to, rõ ràng cách tiến hành thí 

nghiệm. 

GV: Chiếu video thí nghiệm giữa sắt bột và 

lưu huỳnh bột. Yêu cầu HS quan sát và nhận 

xét hiện tượng? 

? Giải thích tại sao hỗn hợp lưu huỳnh bột và 

sắt bột ban đầu bị nam châm hút, còn sau khi 

đun nóng lại không bị nam châm hút. 

Trong hỗn hợp ban đầu có chứa sắt là kim loại 

có từ tính bị nam châm hút. Còn khi đun 

nóng phản ứng đã xảy ra, sinh ra chất mới màu 

xám đen không có từ tính không bị nam 

châm hút. 


a. Thí nghiệm 1: 

- Cách tiến hành: 

- Hiện tượng: 

- HS xem video và nhận xét hiện 

tượng xảy ra: 

+ Hỗn hợp bột sắt và bột lưu 

huỳnh ban đầu bị nam châm hút. 

+ Hỗn hợp nóng đỏ lên và chuyển 

dần sang màu xám đen khi đun 

nóng. 

+ Sản phẩm không bị nam châm 

hút. 



HS trả lời. 


+ Chất ban đầu: Sắt, lưu huỳnh. 


+ Chất mới sinh ra: Sắt (II) 

sunfua. ( Chất màu xám đen) 

=> có sự thay đổi về chất. 















? Từ thí nghiệm trên em có nhận xét gì về sự 

biến đổi của các chất? 

GV: Nhận xét và chốt kiến thức. 

GV: Hướng dẫn HS tiến hành thí nghiệm 2: 

Hình thức: hoạt động nhóm 2 bàn, thời gian: 4 

phút. 

+ Làm thí nghiệm: Cho dung dịch natri 

hiđroxit tác dụng với dung dịch đồng (II) 

sunphat. 

+ Quan sát thí nghiệm và nhận xét hiện tượng xảy 

ra? 

+ Hoàn thiện vào phiếu bài tập. 

- Yêu cầu đại diện các nhóm trình bày kết quả. 

- Đại diện các nhóm khác nhận xét và bổ sung. 

GV: Chiếu đáp án đúng để HS đối chiếu. 

b. Thí nghiệm 2: 

- Cách tiến hành: 

HS tiến hành làm thí nghiệm theo 

nhóm. 

- Hiện tượng: 


+ Chất ban đầu: Natri hiđroxit 

NaOH, đồng (II) sunfat CuSO4 

+ Chất mới sinh ra: 

Đồng (II) hiđroxit Cu(OH)2 (kết 

tủa màu xanh) và Natri sunfat 

Na2SO4. 

Đáp án phiếu học tập 2: 

Tên thí nghiệm Cách tiến hành Hiện tượng Nhận xét 

Thí nghiệm 2: 

- Quan sát màu sắc 

của dung dịch natri 

hiđroxit NaOH và 

dung dịch đồng 

(II) sunfat CuSO4. 

- Nhỏ vài giọt 

dung dịch 

hiđroxit 

natri 

NaOH 

vào ống nghiệm 

chứa dung dịch 

đồng (II) sunfat 

CuSO4 

- Ban đầu dung 

dịch natri hiđroxit 

NaOH không màu, 


(II) sunfat CuSO4 

có màu xanh lam. 

- Sau khi nhỏ dung 

dịch natri hiđroxit 

NaOH không màu, 


(II) sunfat CuSO4 

có màu xanh lam 

xuất hiện kết tủa 

màu xanh . 



+ Chất ban đầu: 

natri 

hiđroxit 

NaOH, đồng (II) 

sunfat CuSO4 

+ Chất mới sinh ra: 

Đồng (II) hiđroxit 

Cu(OH)2 (kết tủa 

màu xanh) và Natri 

sunfat Na2SO4. 













- Quan sát và nhận 

xét hiện tượng. 






GV: Qua các thí nghiệm trên em có nhận xét gì về 

sự biến đổi của các chất? 

GV: Vậy các quá trình biến đổi trên có phải là hiện 

tượng vật lí không? Tại sao? 

HS trả lời: Các quá trình trên không phải hiện 

tượng vật lí vì các quá trình trên đều sinh ra chất 

mới. 

GV: Thông báo: Các hiện tượng nêu trên là các 

hiện tượng hóa học, vậy hiện tượng hóa học là 

gì? 

GV: Nhận xét và chốt kiến thức. 

Bằng kiến thức vừa học em hãy phân tích chỉ ra 

“Hiện tượng b ở bài tập 1” là hiện tượng hóa học. 

Chất ban đầu: Lưu huỳnh và oxi. 

Chất mới sinh ra : Lưu huỳnh đioxit. 

GV: Từ các ví dụ và những nhận xét ở trên, em 

hãy nêu dấu hiệu để phân biệt hiện tượng vật lí và 

hiện tượng hóa học? 

HS trả lời: Dấu hiệu để phân biệt hai hiện tượng 

là có chất mới sinh ra hay không? (Hiện tượng vật 

lí không sinh ra chất mới, hiện tượng hóa học có 

sinh ra chất mới.) 

- Giáo viên đưa câu hỏi mở rộng, liên hệ thực tế: 

1. Lạc bị mốc là hiện tượng vật lí hay hiện tượng 

hóa học ? Giải thích? 

2. Hiện tượng “Ma trơi” có phải là hiện tượng hóa 

học không? 

GV nhận xét chốt kiến thức: 

- HS sử dụng kiến thức Sinh học 6, bài 51: Nấm 

kết hợp kiến thức Công nghệ 6, bài 16: An toàn 

thực phẩm trả lời câu hỏi 1. 

- Lạc bị mốc là hiện tượng hóa học.Vì lạc bị mốc 

là do một loại vi khuẩn nấm mốc phát triển trong 

điều kiện thuận lợi (nhiệt độ 25 – 30 0 C, độ ẩm 

85%), lấy chất hữu cơ có chứa trong hạt lạc làm 


- Các chất đã biến đổi thành chất 

khác. 


- Hiện tượng hóa học là chất 

biến đổi có tạo ra chất khác. 
















mất giá trị dinh dưỡng, mặt khác một số loài vi 

khuẩn gây mốc trong quá trình trao đổi chất còn 

thải ra cả chất độc. Chiếu Slide 11 (Giải thích về 

tác hại khi ăn lạc bị mốc). Độc tố vi nấm có tên là 

aflatoxin, rất bền vững ở nhiệt độ cao. Rang hay 

luộc chỉ có thể làm chết các bào tử mốc và làm 

giảm được phần nào độc tính chứ không phá hủy 

được hoàn toàn độc tố. Ăn phải lạc mốc sẽ bị 

nhiễm độc thần kinh, biểu hiện bằng các triệu 

chứng như co giật, liệt, rối loạn vận động, tổn 

thương thận, xuất huyết, hoại tử và thoái hóa gan. 

Ăn thường xuyên, ít một cũng gây rối loạn chức 

năng gan, dẫn đến xơ và ung thư gan. Chỉ cần hấp 

thu phải 2,5 miligam aflatoxin trong 89 ngày thì 

sau hơn một năm đã có thể khởi phát bệnh ung thư 

gan. Độc tố vi nấm aflatoxin không chỉ có trong 

lạc mốc mà còn có trong thực phẩm khô đã lên 

mốc.(Theo thông tin từ báo sức khỏe cho biết từ 

năm 2011 tại thôn Làng Rêu, xã Ba Điền, tỉnh 

Quảng Ngãi có 68% hộ dân đã ăn gạo mốc mắc 

hội chứng viêm da sừng dày bàn tay, bàn chân. Sử 

dụng gạo mốc lâu dài gây suy gan, ung thư gan. 

Đến năm 2014 Bộ y tế thống kê có 178 người mắc 

bệnh, trong đó có 19 trường hợp tử vong). Mặt 

khác một số thực phẩm sử dụng chất phụ gia trong 

quá trình chế biến, nếu sử dụng chất phụ gia vượt 

quá nồng độ cho phép gây ảnh hưởng lớn tới sức 

khỏe con người. Có những chất phụ gia dù chỉ 

dùng ở nồng độ cho phép khi người dân sử dụng 

không gây ngộ độc ngay, nhưng nếu sử dụng 

nhiều có thể gây tổn thương thận, rối loạn chức 

năng, ung thư…(Ví dụ hàn the). Do đó các em cần 

chú ý tới nguyên nhân và những biện pháp an toàn 

thực phẩm đã được học trong Công nghệ lớp 6 để 

thực hiện và tuyên truyền về vấn đề bảo vệ an toàn 

thực phẩm. 

- Giáo viên đưa kiến thức mở rộng để chốt kiến 

thức đúng : Kết hợp kiến thức hóa học 8, bài 24: 

Tính chất của oxi, kiến thức hóa học 11 nâng 

cao, tiết 23 bài 14: Photpho với kiến thức sinh 

học 8, bài 8: Cấu tạo và tính chất của xương để 

giải thích hiện tượng “Ma trơi”. Trong thành 

phần cấu tạo của xương người có phôt pho, khi 

cơ thể người bị chôn dưới đất xảy ra sự phân hủy 


















do các vi khuẩn trong đất, một lượng photpho 

được giải phóng dưới dạng photphin PH3 kèm 

theo một ít điphotphin P2H4. Photphin không tự 

bốc cháy ở nhiệt độ thường, khi đun nóng đến 

150 0 C thì mới cháy được. Còn điphotphin là chất 

lỏng, dễ bay hơi và tự bốc cháy ngoài không khí 

ở nhiệt độ thường và tỏa nhiều nhiệt. Chính nhiệt 

lượng tỏa ra trong quá trình này làm cho 

photphin bốc cháy. 

2P2H4 + 7O2 → 2P2O5 + 4H2O + Q (1) 

2PH3 + 4O2 → P2O5 + 3H2O + Q' (2) 

Các phản ứng (1) và (2) tỏa ra năng lượng dưới 

dạng ánh sáng. Do đó khi cháy hỗn hợp (PH3 và 

P2H4) có hình ngọn lửa vàng sáng, bay là là di 

động trên mặt đất, lúc ẩn lúc hiện mà người ta gọi 

đó là "Ma trơi". Quá trình trên xảy ra cả ngày lẫn 

đêm nhưng do ban ngày có các tia sáng của mặt 

trời nên ta không quan sát rõ như vào ban đêm. 

Hiện tượng “Ma trơi” chỉ là một quá trình hóa học 

xảy ra trong tự nhiên. Thường gặp “Ma trơi” ở 

nghĩa địa vào ban đêm. Có xuất hiện chất mới 

Hiện tượng hóa học. 

Hiện tượng ma trơi đuổi theo: khi gặp ma trơi, 

con người sẽ sợ, hoảng loạn và chạy. Khi đó sẽ 

sinh ra một luồng khí chuyển động làm ngọn lửa 

bay theo chiều gió theo hướng người chạy. 

HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập 

(1) Mục tiêu: HS được củng cố các khái niệm về hiện tượng vật lí, hiện tượng 

hóa học? 


động nhóm, giải quyết vấn đề 





Nêu mục tiêu và yêu cầu cần đạt - Chia nhóm theo hướng dẫn của giáo 

trong phần luyện tập: 

- Chia lớp thành 4 nhóm. 

- Giao nhiệm vụ cho mỗi tổ bằng các 

gói câu hỏi thảo luận cụ thể. 

viên. Mỗi nhóm bầu trưởng nhóm, thư 



kí. 

- Lắng nghe các nhiệm vụ giáo viên 

giao cho các tổ. 
















- Tổ chức cho đại diện các nhóm bốc 

thăm gói câu hỏi. 

- Tổ chức cho các nhóm thảo luận 

- Theo dõi, quan sát các nhóm thảo 

luận. 

- Tổ chức các nhóm thuyết trình nội 

dung gói câu hỏi. 

- Tổ chức đánh giá từng nhóm : 

+ Các nhóm tự đánh giá. 

+ Giáo viên đánh giá và cho điểm từng 

nhóm. 

I. GÓI CÂU HỎI SỐ 1. 

- Cử đại diện bốc thăm câu hỏi. 

- Thảo luận theo nhóm 

- Chuẩn bị nội dung thuyết trình ra 

bảng phụ. 

- Đại diện các nhóm thuyết trình theo 

thứ tự gói các câu hỏi. 

- Các nhóm khác lắng nghe 

- Các thành viên nhóm khác thắc mắc 

vấn đề chưa hiểu ( nếu có), yêu cầu 

các nhóm trả lời thắc mắc. 

- Các nhóm tự đánh giá 

- Lắng nghe GV đánh giá, tổng kết. 

Câu 1: Quá trình quang hợp của cây xanh là hiện tượng hóa học hay hiện tượng vật 

lí? Giải thích? 

Câu 2: Dựa vào kiến thức Sinh học lớp 6 đã học, hãy cho biết vì sao phải tích cực 

trồng cây gây rừng, bảo vệ rừng? 

Câu 1: 

Trả lời: 

- HS vận dụng kiến thức Sinh học lớp 6, bài 21: Quang hợp để giải thích. 

- Quá trình quang hợp của cây xanh là hiện tượng hóa học, vì có sinh ra chất mới. 

Chất ban đầu: Lá cây sử dụng chất diệp lục, ánh sáng, khí cacbonic, hơi nước. 

Chất mới sinh ra: Tinh bột, khí oxi. 

Câu 2: 


















HS vận dụng kiến thức Sinh học lớp 6, bài 46: 

Thực vật góp phần điều hòa khí hậu. 

+ Cần phải trồng nhiều cây xanh vì thực 

vật có tác dụng điều hòa lượng khí CO2 và O2 

trong không khí giúp không khí trong lành. 

+ Thực vật giúp điều hòa khí hậu. 

+ Làm giảm môi trường ô nhiễm: Lá cây 

có tác dụng ngăn bụi, một số thực vật tiết ra 

chất tiêu diệt một số vi khuẩn gây bệnh. 

II. GÓI CÂU HỎI SỐ 2. 

Ánh sáng 

Diệp lục 

CO 2 

H 2 O 

O 2 

Tinh bột 

Hiện tượng hóa học (vì có sinh ra chất mới sau quá 

trình quang hợp) 

Câu 1: Hiện tượng băng tan là hiện tượng hóa học hay hiện tượng vật lí? Giải thích. 

Câu 2: 

+ Nguyên nhân nào khiến Trái đất nóng lên? 

+ Hãy lấy ví dụ về hiện tượng ô nhiễm không khí xảy ra hằng ngày quanh em. Các 

khí này gây ra hậu quả gì với môi trường và sức khỏe con người? Nêu biện pháp bảo 

vệ môi trường? 

Trả lời. 

Câu 1: HS vận dụng kiến thức môn Vật lí lớp 6, Bài 24: Sự nóng chảy và đông đặc 

để giải thích. 

. - Hiện tượng băng tan là hiện tượng vật lí. Vì hiện 

tượng “Băng tan”, dưới tác dụng của nhiệt độ do 

Trái đất nóng lên khiến cho diện tích các dòng sông 

băng tan chảy không ngừng, chỉ có sự biến đổi về 

trạng thái không có sự tạo thành chất mới. 



Câu 2:* HS dựa vào kiến thức Địa lí 6, Bài 17: Lớp vỏ khí; Địa lí 7, Bài 17: Ô nhiễm 

môi trường đới ôn hòa để giải thích nguyên nhân khiến Trái đất nóng lên. Lấy được 

các ví dụ ô nhiễm môi trường không khí. Nêu được hậu quả do ô nhiễm không khí 

với môi trường. Kết hợp kiến thức Sinh học 6, Bài 46: thực vật góp phần điều hòa khí 


hậu; kiến thức môn GDCD 7, Bài 14: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên; 

hướng tới kiến thức Vật lí 9 , Bài 62: Điện gió- Điện mặt trời- Điện hạt nhân để đưa 

ra được các biện pháp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường sống. 















* Dựa vào kiến thức Sinh học lớp 8, Bài 22: Vệ sinh hô hấp nêu được tác hại tới sức 

khỏe con người do không khí bị ô nhiễm. 

- Do hàm lượng khí CO2 trong tầng khí quyển tăng lên gây thủng tầng ozon, tạo 

thành hiệu ứng nhà kính. Kết quả mặt trời chiếu xuống mặt đất nhưng nhiệt độ của 

mặt đất không bức xạ được vào vũ trụ làm cho Trái đất nóng lên. 

- Ví dụ về hiện tượng ô 

nhiễm môi trường: 

Đốt than, ,khói từ các 

nhà máy, khói bụi và khí 

thải từ các phương tiện 

giao thông, rác thải sinh 

hoạt… 

- Hậu quả : + Tác hại tới môi trường: 

+ Thủng tầng ozon. 

+ Tăng hiệu ứng nhà kính, khiến Trái đất 

nóng lên, khí hậu toàn cầu biến đổi. 

+ Ảnh hưởng tới sức khỏe con người: 

Tăng bệnh về đường hô hấp, bệnh ung 

thư da, đục thủy tinh thể…. 


















- Biện pháp bảo vệ môi 

trường: 

+ Cắt giảm lượng khí thải ô 

nhiễm bằng cách: Các chất 

khí thải từ các nhà máy 

phải được sử lí trước khi 

đưa ra môi trường. Không 

đổ và đốt rác thải bừa bãi 

không đúng nơi qui định… 

Trồng cây gây rừng, bảo vệ 

rừng. 

+ Sử dụng năng lượng 

sạch: Năng lượng gió biến 

đổi thành điện năng; Sử 

dụng pin mặt trời chuyển 

hóa năng lượng ánh sáng 

mặt trời thành điện năng. 

III. GÓI CÂU HỎI SỐ 3. 

Câu 1: Trong những quá trình kể dưới đây, cho biết đâu là hiện tượng vật lí, đâu là 

hiện tượng hóa học? Giải thích? 

1, Trong lò nung vôi, canxi cacbonat chuyển thành vôi sống (Canxi oxit), và 

khí cacbon đioxit thoát ra ngoài. 

2, Hiện tượng thủy triều. 

Câu 2: Ở nước ta hiện tượng triều cường hay xảy ra ở đâu? Hiện tượng đó ảnh hưởng 

như thế nào đến đời sống của người dân? 

Câu 1: 

Trả lời: 

1. Hiện tượng trong lò nung vôi, canxi cacbonat chuyển thành vôi sống (Canxi oxit), 

và khí cacbon đioxit thoát ra ngoài là hiện tượng hóa học, vì có sinh ra chất mới. 

Chất ban đầu: Canxi cacbonic. 


Chất mới sinh ra: Canxi oxit và khí cacbon đioxit. 

2. HS dựa vào kiến thức môn Địa lí lớp 6, bài 24: Biển và đại dương, phần 2- Sự vận 

động của nước biển và đại dương để giải thích. 

















- Hiện tượng thủy triều là hiện tượng vật lí, vì không 

có chất mới sinh ra. 

- Nguyên nhân sinh ra thủy triều là do sức hút của 

mặt Mặt trăng và Mặt trời. 

Câu 2: 

- Ở nước ta hiện tượng triều cường 

thường xảy ra nhiều nhất ở khu vực 

Nam Bộ và gây ra hậu quả nghiêm 

trọng đối với đời sống của người dân 

nơi đây. 

-Người dân phải di chuyển chỗ ở, ô 

nhiễm môi trường nước, ảnh hưởng tới 

sức khỏe, tới đời sống sinh hoạt, tới 

sản xuất nông nghiệp … 

IV. GÓI CÂU HỎI SỐ 4. 

Câu 1: Rác thải sinh hoạt đổ đống và đốt cháy là hiện tượng hóa học hay hiện tượng 

vật lí? Vì sao? 

Câu 2: + Đối với các loại rác thải phát sinh trong đời sống hàng ngày, người dân ở 

các vùng nông thôn thường có thói quen loại bỏ bằng cách đốt hoặc đổ rác bừa bãi 

ngoài đường, ao, hồ, sông ngòi… Em hãy nêu tác hại của việc làm đó? Biện pháp bảo 

vệ môi trường không bị ô nhiễm do rác thải? 

+ Hằng ngày gia đình em có nhiều rác thải sinh hoạt không? Em và gia đình 

đã sử lý rác thải đó như thế nào? 

Trả lời: 

Câu 1: Rác thải sinh hoạt đổ đống và đốt cháy là hiện tượng hóa học vì có sinh ra 

chất mới. 

- Rác thải đổ đống: Sinh ra các mùi hôi thối do vi khuẩn hoại sinh. 

- Rác thải đốt cháy: Sinh ra các khí độc như: Cl2, HCl, SO2, CO2… 


Câu 2: HS vận dụng kiến thức Sinh học 6, bài 50: Vi khuẩn để giải thích và liên hệ 

hành động thực tế tránh tác hại do vi khuẩn gây ra. 

















- Tác hại của rác thải đổ đống: 

+ Trong rác thải sinh hoạt có rác thải hữu cơ (lá cây, rau 

quả, vỏ trái cây, xác động vật..) vi khuẩn hoại sinh gây 

thối rữa chất hữu cơ tạo mùi hôi thối. 

+ Nước rỉ rác sinh ra sẽ chảy xuống ao hồ, làm ô nhiễm 

nguồn nước. 

+ Tạo nơi trú ngụ và phát triển lý tưởng của các loài gây 

bệnh hại cho người và gia súc. 

+ Rác thải khó phân hủy ảnh hưởng tới môi trường đất. 

- Tác hại của việc đốt rác thải không có sự phân loại: 

Khi đốt tất cả rác thải kể cả các loại chất dẻo như: chai 

nhựa, cao su, túi nilon..., các vật liệu này cháy không triệt 

để sẽ sinh ra các khí độc như: Cl2, HCl, SO2, CO2… đe 

dọa trực tiếp đến sức khỏe con người, gây khó thở, viêm 

đường hô hấp... 

* Biện pháp: Cần phân loại rác thải sinh hoạt. 

- Rác hữu cơ dễ phân hủy như các loại thức ăn thừa, hư 

hỏng (rau, cá chết...), vỏ trái cây,.... thu gom riêng vào vật 

dụng chứa rác để tận dụng ủ làm phân bón (Ủ phân 

compost). 

- Rác thải khó phân hủy : 

+ Rác tái chế: giấy, các tông, kim loại (khung sắt, máy tàu 

hỏng,...), các loại nhựa, vải vụn… để bán lại cho cơ sở tái 

chế. 

+ Rác không tái chế: Sành, đá cuội, … sẽ được thu gom và 

đưa đến điểm tập kết xử lý rác thải tập trung theo quy 

định. 


IV.TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP: 

1. Tổng kết: 

- Yêu cầu học sinh nêu lại các kiến thức của bài. 

2. Hướng dẫn học tập: 

- Học thuộc bài. 

















- Vận dụng kiến thức đã học giải thích những hiện tượng trong đời sống thường ngày. 

Nhận biết chúng thuộc loại hiện tượng vật lí hay hiện tượng hóa học như: 

a, Hiện tượng tuyết rơi. 

b, Dây tóc bóng đèn điện nóng và sáng lên khi có dòng điện chạy qua. 

c, Về mùa hè thức ăn thường bị ôi, thiu. 

d, Vắt chanh vào nước đậu thấy nước đậu nổi váng. 

...... 

- Làm bài tập 2, 3 – SGK trang 47, bài tập 12.2, 12.3, 12.4 SBT. 

- Đọc trước bài: Phản ứng hóa học. 

V. RÚT KINH NGHIỆM: 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 18: 

PHẢN ỨNG HOÁ HỌC 



- Nắm được khái niệm về phản ứng hoá học,biết được bản chất của phản ứng 

hoá học. 


- Rèn kỹ năng viết PTHH bằng chữ, xác định chất tham gia, chất tạo thành trong 

1 phản ứng hoá học. Kỷ năng làm việc với sgk, hoạt động nhóm. 

3. Thái độ: Có hứng thú trong học tập. 








- Thiết bị dạy học và học liệu: Tranh phóng to hình vẽ 2. 5 sgk. 

Dụng cụ và hoá chất để tiến hành thí nghiệm đốt cháy đường 

2. Học sinh: Chuẩn bị kĩ trước bài học. 







a. Kiểm tra bài cũ: Lấy ví dụ về hiện tượng vật lý và hiện tượng hoá học rồi từ đó 

phân biệt hiện tượng vật lý với hiện hoá học? 















b. Giới thiệu bài mới: Các em đã biết chất có thể biến đổi thành chất khác, quá 

trình đó gọi là gì? trong đó có gì thay đổi? Khi nào xảy ra? Dựa vào đâu mà biết 

được? để làm rõ vấn đề này chúng ta sẽ lần lượt nghiên cứu. 



- Từ 2 thí nghiệm đã xét ở bài trước 

HS nhớ lại và trả lời. 

? Fe và S có tác dụng với nhau không 

. Sinh ra chất nào. 

-GV:Quá trình biến đổi trên đã xãy ra 

PƯHH. 

- GV hướng dẫn HS cách viết và cách 

đọc, xác định được chất phản ứng và 

sản phẩm. 

? Khi nung đường cháy thành than và 

nước , chất nào là chất tham gia, chất 

nào là chất tạo thành (hay sản phẩm). 

- GV đưa bài tập 3(50) lên bảng . Yêu 

cầu HS lên bảng làm. 

? Trong PƯ trên chất phản ứng và 

chất sinh ra là những chất nào. 

* GV thông báo: Trong quá trình 

phản ứng, lượng chất phản ứng giảm 

dần, lượng chất sản phẩm tăng dần. 

* GV đặt vấn đề như phần đầu II. 

- GV cho HS quan sát hình 2.5 (ở 

bảng phụ) và trả lời câu hỏi. Hãy cho 

biết: 

? Trước phản ứng (hình a) có những 

phân tử nào. Các nguyên tử nào liên 

kết với nhau. 

? Trong phản ứng (hình b) các 

nguyên tử nào liên kết với nhau. So 

sánh số nguyên tử H và O trong p/ư 

(b) và trước p/ư (a ). 





I. Định nghĩa: 

* Quá trình biến đổi chất này thành chất 

khác gọi là PƯHH. 

* Tên chất phản ứng → Tên các sản phẩm 

( Chất tham gia) ( Chất sinh ra) 

VD: Phương trình chữ: 

Lưu huỳnh + sắt → Sắt (II) sunfua. 

Đường → Than + Nước. 

* Bài tập 3: 

Parafin + oxi → Nước + Cacbon đioxit. 

(Chất tham gia) (Chất sinh ra) 

II. Diễn biến của phản ứng hoá học: 

* Kết luận: “Trong PƯHH chỉ có liên kết 

giữa các nguyên tử thay đổi làm phân tử 

này biến đổi thành phân tử khác”. 

- HS đọc phần ghi nhớ. 

- GV hướng dẫn HS đọc bài đọc thêm. 

- HS trả lời: 

1. Phản ứng hoá học là gi? Cho VD minh hoạ. 

2. Hãy cho biết trong các quá trình biến đổi sau, hiện tuợng nào là hiện tượng vật 

lý, hiện tượng hoá học. Viết PT chữ của các PTPƯ. 
















a, Đốt cồn ( rượu etylic) trong không khí tạo ra khí cacbonic và nước. 

b, Biến gỗ thành giấy, bàn ghế.... 

c, Đốt bột nhôm trong không khí, tạo ra nhôm oxit. 

d, Điện phân nước ta thu được khí H2 và khí O2. 


- Học bài. 

- Bài tập về nhà: 2, 5, 6 (Sgk). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 19: PHẢN ỨNG HOÁ HỌC (tiếp theo) 



- Biết được phản ứng hoá học chỉ xảy ra khi các chất tiếp xúc trực tiếp với nhau; 

một số phản ứng cần có thêm điều kiện khác mới xãy ra. 

- Biết nhận biết có phản ứng hoá học. 


- Rèn kỹ năng quan sát nhận biết. Kỹ năng làm việc với sgk, hoạt động nhóm. 

3. Thái độ: Có hứng thú trong học tập. 



- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giảng giải, quan sát, hoạt động 

nhóm 



+ Hoá chất: Zn (Al), ddung dịch HCl, Phốt pho đỏ, đung dịch Na2SO4, dung 

dịch BaCl2, dung dịch CuSO4. 

+ Dụng cụ: Ống nghiệm, kẹp gổ, đèn cồn, môi sắt. 





Nêu định nghĩa phản ứng hoá học? Bản chất của phản ứng hoá học? 





HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu khi nào thì phản ứng hóa học xảy ra 

(1) Mục tiêu: Biêt được khi nào thì phản ứng hóa học xảy ra? 























* GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm hình 2.6 III. Khi nào thì phản ứng hoá học 

Sgk. 

xảy ra? 

+ TN: Cho 1ml dung dịch HCl vào ống 

nghiệm có chứa sẵn một vài mãnh kẽm. 

? Các nhóm HS quan sát và nêu hiện tượng? 

- HS: Có bọt khí xuất hiện, mãnh Zn tan dần. 

? ở TN trên muốn PƯHH xảy ra cần phải có 

điều kiện gì. 

- Các chất phản ứng tiếp xúc với 

- GV: Nếu diện tích tiếp xúc lớn thì phản ứng nhau. 

xảy ra càng nhanh. 

* GVđặt vấn đề: Nếu để P, C hoặc S trong 

không khí thì các chất có tự bốc cháy không. 

+ TN: Cho P đỏ vào muôi sắt và đốt trên ngọn 

lữa đèn cồn. 

? HS quan sát và nhận xét. 

? Vậy ta cần phải làm thế nào để PƯ x. ra. 

- GV: Có một số phản ứng không cần đến nhiệt 

độ. VD: Phả ứng giữa Zn và HCl. 

* GV đặt vấn đề: Nhân dân ta thường hay nấu - Cần đun nóng đến một nhiệt độ 

rượu, thì quá trình chuyển hoá từ tinh bột sang nào đó (tuỳ mỗi PƯ cụ thể) . 

rượu cần có điều kiện gì? 

- HS: Có men rươụ làm chất xúc tác. 

? Chất xúc tác có tác dụng gì. 

- Một số phản ứng cần có mặt chất 

- HS: Kích thích cho phản ứng xảy ra nhanh xúc tác. 

hơn.... 

*Kết luận: Phản ứng hoá học xảy 

- GV dẫn VD ở Sgk. 

ra khi các chất tiếp xúc với nhau, 

? Vậy khi nào thì PƯHH xảy ra. 

cung cấp nhiệt độ và chất xúc tác 

- GVhướng dẫn HS làm bài tập 4 (Sgk) 

HOẠT ĐỘNG 2: 

Làm thế nào để nhận biết được có phản ứng hoá học xảy ra? 

(1) Mục tiêu: Biêt được dấu hiệu để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra? 







- GV nhắc lại các thí nghiệm đã tiến hành ở tiết IV. Làm thế nào để nhận biết được 

18. 

có phản ứng hoá học xảy ra? 
















* GV hướng dẫn học sinh các nhóm làm thí 

nghiệm: + Cho đinh Fe (hoặc Zn) vào dung 

dịch CuSO4. 

+ Cho dd BaCl2 t/d với dd H2SO4. 

- HS làm thí nghiệm và quan sát hiện tượng xảy 

ra. 

? Biết được PƯHH này xảy ra nhờ vào dấu hiệu 

nào. 

- HS: Có chất mới tạo ra. 

- GV: Ta có thể biết được nhờ vào trạng thái 

như : 

+ Có chất khí bay ra (Cho Zn t/d với HCl) + 

Tạo thành chất rắn không tan như BaSO4 + Sự 

phát sáng (P, ga, nến cháy). 

+ Màu sắc biến đổi ( Fe t/d với CuSO4 



* Dấu hiệu nhận biết: Có chất mới 

tạo ra. 

- Màu sắc. 

- Trạng thái. 

- Tính tan. 

- Sự toả nhiệt, phát sáng. 

1. Khi nào thì PƯHH xảy ra? Dựa vào dấu hiệu nào để nhận biết có chất mới xuất 

hiện? 

2. Nhỏ vài gọt dung dịch HCl vào một cục đá vôi ( thành phần chính là Canxi 

cacbonat) ta thấy có xuất hiện bọt khí nổi lên. 

a, Dấu hiệu nào cho ta thấy có PƯHH xãy ra? 

b, Viết PT chữ của phản ứng, biết rằng sản phẩm là các chất: Can xi clorua, 

nước và Cacbon đioxit. 

2. Hướng dẫn học tập: Về làm các bài tập còn lại SGK 

V. RÚT KINH NGHIỆM: 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 20: BÀI THỰC HÀNH 3 



- HS phân biệt được hiện tượng vật lí và hiện tượng hoá học. 

- Nhận biết được dấu hiệu có phản ứng hoá học xảy ra. 



- Rèn luyện kỹ năng sử dụng dụng cụ, hoá chất trong phòng thí nghiệm. 


- Giáo dục ý thức cẩn thận, vệ sinh khi làm thí nghiệm. 



















- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giảng giải, quan sát,hoạt động 

nhóm 


* Dụng cụ: 

+ Giá thí nghiệm. 

+ Ống thuỷ tinh, ống hút. Ống nghiệm (có đánh số thứ tự 1, 2, 3, 4, 5). Ống 1, 3 

đựng nước, ống 4, 5 đựng nước vôi trong. Kẹp gỗ, đèn cồn. 

* Hoá chất: Dung dịch Natricácbonát. Dung dịch nước vôi trong. Thuốc tím. 





a. Kiểm tra bài cũ: 

- Phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hoá học? Cho ví dụ? 

- Dấu hiệu để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra? 

b. Giới thiệu bài mới: Trong bài thực hành này giúp ta phân biệt được hiện 

tượngvật lý và hiện tượng hoá học, dấu hiệu có phản ứng hoá học xảy ra 



- GV nêu tiến trình bài thực hành. 

- GV hướng dẫn HS làm thực hành và 

báo cáo kết quả thí nghiệm. 

* GV hướng dẫn làm thí nghiệm 

1(Sgk). 

Lấy 1 lượng thuốc tím, chia 3 phần: 

+ Phần I: Bỏ vào nước, lắc cho tan. 

+ Phần II: Bỏ vào ống nghiệm, đun 

nóng. Để nguội, đổ nước vào, lắc cho 

tan. 

- GV làm mẫu: Hoà tan thuốc tím và 

đun thuốc tím. 

- GV ghi kết quả lên bảng. Sau đó cho 

HS làm thí nghiệm. 

? Màu sắc của dd trong 2 ống nghiệm. 

? HS phân biệt được 2 quá trình: Hiện 

tượng vật lý và hiện tượng hoá học. 

-Hướng dẫn HS viết phương trình chữ. 




I. Tiến hành thí nghiệm: 

1.Thí nghiệm 1: Hoà tan và đun nóng 

kali pemanganat (thuốc tím) 

+ ống 1: Chất rắn tan hết → HTVL. 

+ ống 2: Chất rắn không tan hết, lắng 

xuống đáy ống nghiệm → HTHH. 

- Phương trình chữ: 

t 

Kali pemanganat ⎯⎯→ 

0 

Kali 

pecmanganat + 

Mangan đioxit + oxi. 
















*GV hướng dẫnHS làm thí nghiệm 

2(Sgk). 

a. Dùng ống tt thổi hơi thở vào: 

+ ống 1:Đựng H2O. 

+ ống 2: Đựng nước vôi trong. 

- HS quan sát và nhận xét. 

? Trong hơi thở ra có khí gì. Khi thổi 

vào 2 ống có hiện tượng gì. 

- GV hướng dẫn HS viết phương trình 

chữ. 

*GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm 

3(Sgk) 

b. Đổ dung dịch Natri cacbonat vào: 

+ ống 1: Đựng nước. 

+ ống 2: Đựng nước vôi trong. 

? HS nêu dấu hiệu của PƯHH. 

- GV hướng dẫn HS viết phương trình 

chữ. 

- GV giới thiệu chất tham gia phản ứng 

và chất tạo thành sau phản ứng. 

* GV yêu cầu HS viết bản tường trình. 


2.Thí nghiệm 2: Thực hiện phản ứng với 

canxi hiđroxit. 


- ống 1:Không có hiện tượng. 

- ống 2: Có PƯHH xãy ra. Nước vôi 

trong bị đục (Có chất rắn tạo thành). 

- Phương trình chữ: 

Cacbon đioxit + Canxi hiđroxit → 

Canxi cacbonat + Nước 


+ ống 1: Không có hiện tượng. 

+ ống 2: Có phản ứng hoá học xảy ra. Có 

chất rắn không tan trong nước. 

- phương trình chữ: 

Natri cacbonat + Canxi hiđroxit → 

Canxi cacbonat + Natri hiđroxit. 

II. Bản tường trình: 

- Học sinh viết và nộp bản tường trình. 

- GV hướng dẫn HS làm tường trình thực hành. 

- Cho các nhóm HS làm vệ sinh phòng thực hành . 


- Về nhà ôn tập các kiến thức đã học ở các bài trươc: Nguyên tử, phân tử, đơn chất, 

hợp chất, hoá trị, phản ứng hoá học, dấu hiệu để phản ứng hoá học xảy ra. 

- Đọc bài : Định luật bảo toàn khối lượng 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 21: 


ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN KHỐI LƯỢNG 



















- HS hiểu được nội dung của định luật, biết giải thích định luật dựa vào sự bảo 

toàn về khối lượng của nguyên tử trong phản ứng hoá học. 

- Biết vận dụng định luật để làm bài tập hoá học. 


- Tiếp tục nêu kỷ năng viết phương trình chữ cho HS. 


- Giáo dục thái độ cẩn thận, yêu thích bộ môn. 




nhóm 


* Dụng cụ: Cân, 2 cốc thuỷ tinh. 

* Hoá chất: 

+ Dung dịch Bariclorua. 

+ Dung dịch Natrisunphát 





a. Kiểm tra bài cũ: Khi nào thì PƯHH xảy ra? Dấu hiệu để nhận biết có phản 

ứng hoá học xảy ra? Cho ví dụ? 

b. Giới thiệu bài mới: Trong quá trình phản ứng hoá học xảy ra khi các chất ban 

đầu và chất tạo thành có thay đổi không? Liệu chúng có bằng nhau không? Đó là 

nội dung của bài ngày hôn nay. 



- GV giới thiệu 2 nhà bác học 

Lômônôxôp (Nga) và Lavoadie 

(Pháp). 

* GV làm thí nghiệm hình 2.7 (Sgk). 

+ Đặt trên đĩa cân A 2 cốc (1) và (2) 

có chứa 2 dung dịch BaCl2 và Na2SO4. 

+ Đặt quả cân lên đĩa B cho cân thăng 

bằng. 

- Gọi 1-2 HS lên quan sát vị trí kim 

cân. 




1.Thí nghiệm : 

(Sgk). 
















( Kim cân ở vị trí thăng bằng) 

- Sau đó GV đổ cốc 1 vào cốc 2, lắc 

cho dung dịch trộn vào lẫn nhau. 

? HS quan sát hiện tượng. Nhận xét vị 

trí kim cân.( Có chất rắn màu trắng 

xuất hiện - Đã có PƯHH xãy ra. Kim 

cân vẫn ở vị trí thăng bằng) 

? Trước và sau khi làm thí nghiệm, 

kim của cân vẫn giữ nguyên vị trí. Có 

thể suy ra điều gì. 

- GV thông báo: Đây chính là ý cơ bản 

của nội dung định luật bảo toàn khối 

lượng. 

- GV giới thiệu 2 nhà bác học 

Lômônôxôp (Nga) và Lavoadie 

(Pháp). 

? HS nhắc lại nội dung định luật (1-2 

HS). 

? GV yêu cầu HS lên bảng viết 

phương trình chữ của phản ứng. 

- GV hướng dẫn HS: Có thể dùng 

CTHH của các chất để viết thành 

PƯHH. 

? Trong PƯHH trên, theo em bản chất 

của phản ứng hoá học là gì. 

- HS trả lời. 

- GV bổ sung: Trong phản ứng hoá 

học: diễn ra sự thay đổi liên kết giữa 

các nguyên tử, còn số nguyên tử của 

mỗi nguyên tố giữ nguyên và khối 

lượng của các nguyên tử không đổi. Vì 

vậy tổng khối lượng của các chất được 

bảo toàn, làm cho phân tử chất này 

biến đổi thành phân tử chất khác. 

* ĐVĐ: Để áp dụng trong giải toán, ta 

viết nội dung định luật thành công 

thức như thế nào? 

- GV: Giả sử có PƯ giữa A và B tạo ra 

C và D thì công thức về khối lượng 

được viết như thế nào? 

-GV:Dùng ký hiệu khối lượng của các 

chất là m. 

? HS viết tổng quát. 

* Kết luận: Tổng khối lượng của các 

chất tham gia phản ứng bằng tổng khối 

lượng của các chất tạo thành sau phản 

ứng. 

2. Định luật : 

* Trong một PƯHH, tổng khối lượng 

của các chất sản phẩm bằng tổng khối 

lượng của các chất tham gia phản ứng. 

- Phương trình phản ứng: 

Bari clorua + Natri sunfat → 

Bari sunfat + Natri clorua. 

BaCl2 + Na2SO4 → 2NaCl + BaSO4 

(A) (B) (C) (D) 

3. áp dụng: 

* Tổng quát: 

mA + mB = mC + mD 

m + m 

SO 

+ mNa 

= m 

2 Ba O 4 


BaCl 

2 ¸ 

4 

NaCl 

* VD1: 

a. Phương trình chữ: 

Photpho + Oxi Điphtpho 

pentaoxit. 

b. Theo ĐLBTKL ta có: 

m + m = m 

O 

3,1 + m 

3,1 + m 

→ m 

O 

2 

P 

O 

O 



2 

2 

= m 

⎯ 0 

P 2 O 5 

P O 

2 

= 7,1 

t 

⎯→ 

5 

= 7,1 − 3,1 = 4( gam) 


* VD2: HS làm bài tập vào vở. 














? Từ phương trình chữ của PƯHH 

trên, áp dụng và viết công thức về khối 

lượng của PƯ. 

- HS lên bảng viết. 

- GV giải thích: Từ CT này, nếu biết 

KL của 3 chất ta tính được KL của các 

chất còn lại. 

* Bài tập 1: Đốt cháy hoàn toàn 3,1g 

Photpho (P) trong không khí, ta thu 

được 7,1 g hợp chất Điphotpho 

pentaoxit (P2O5). 

a. Viết PT chữ của phản ứng. 

b. Tính khối lượng oxi đã phản ứng. 

- HS áp dụng định luật để giải bài tập. 



- Nêu định luật và giải thích. 


- Học bài. 

- Làm bài tập: 1,2,3 (Tr 54 - Sgk). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 22: 

PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC 



- Giúp học sinh hiểu được PTHH dùng để biểu diễn phản ứng hoá học gồm công 

thức hoá học của các chất phản ứng và sản phẩm với hệ số thích hợp. 

- HS hiểu được ý nghĩa của PTHH là cho biết tỷ lệ về số nguyên tử, số phân tử 

giữa các chất trong phản ứng. 

- HS biết cách lập PTHH khi biết các chất phản ứng và sản phẩm 


- Rèn luyện kỹ năng lập PTHH 



- Tạo hứng thú học tập cho học sinh. 




















nhóm 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Giáo án + bảng phụ 

2. Học sinh: 

- Làm bài tập 

- Học trước bài PTHH 






a. Kiểm tra bài cũ: Gọi 2 học sinh lên làm bài tập 2,3 sgk/54 

b. Giới thiệu bài mới: Để biểu diễn cho phản ứng hoá học người ta lập PTHH. 

Vậy PTHH được lập như thế nào ta nghiên cứu bài học hôm nay! 




- GV hướng dẫn học sinh: Dựa vào pt 1. Lập phương trình hoá học: 

chữ: 

a. Phương trình hoá học: 

*Bài tập 3: HS viết công thức hoá học *Phương trình chữ: 

các chất trong phản ứng (Biết rằng:Ma Ma giê + oxi → Magiê oxit. 

giê oxit gồm: Mg và O). 

*Viết công thức hoá học các chất trong 

- GV: Theo định luật bảo toàn khối phản ứng: 

lượng: Số nguyên tử mỗi nguyên tố Mg + O2 → MgO 

trước và sau phản ứng không đổi. 

- HS nêu số nguyên tử oxi ở 2 vế pt 

- GV hướng dẫn HS thêm hệ số 2 trước 

MgO. 

2Mg + O2→ 2MgO 

- GV dẫn dắt để HS làm cho số nguyên 

tử Mg ở 2 vế phương trình cân bằng 

nhau. 

- HS phân biệt số 2 trước Mg và số 2 tử 

phẩn tử O2. 

(Hệ số khác chỉ số). 

- GV treo tranh 2.5 (sgk). 

- Hs lập phương trình hoá học giữa 

Hidro, oxi theo các bước: 

*Ví dụ: Lập phương trình hoá học: 

+ Viết phương trình chữ. 

+ Viết CTHH các chất trước và sau phản -Hydro + oxi → Nước. 

ứng. 

H2 + O2 → H2O 

+ Cân bằng số nguyên tử mỗi nguyên tố 

2H2 + O2 →2 H2O 

. 

*Phương trình hoá học biểu diễn ngắn 

- GV lưu ý cho HS viết chỉ số, hệ số. 

gọn phản ứng hoá học. 

- GV chuyển qua giới thiệu kênh hình ở 

sgk. 

2. Các bước lập phương trình hoá học: 

(SGK). 
















- Qua 2 ví dụ trên HS rút ra các bước lập 

phương trình hoá học. 

- HS thảo luận nhóm. 

- Đại diện nhóm nêu ý kiến của nhóm . 

- GV cho bài tập1 (Bảng phụ). 

*Đốt cháy P trong Oxi thu được P2O5. 

- HS làm: Gọi 2 HS đọc PƯHH. 

*Bài tập 2: (GV dùng bảng phụ). 

t 

Fe + Cl2 ⎯⎯→ 

o 

FeCl3 

t 

⎯ « t 

⎯→ 

*Bài tập 1: 

t 

4P + 5O2 ⎯⎯→ 

o 

2P2O5 


t 

2Fe + 3Cl2 ⎯⎯→ 

o 

2 FeCl3 

SO2 + O2 SO3 

Al2O3 + H2SO4 → Al2(SO4)3 + H2O 

- GV hướng dẫn HS cân bằng PTHH 

- Gọi HS lên bảng chữa bài. 


- HS nhắc lại nội dung chính của bài. 


- GV phát cho mỗi nhóm học sinh 1 bảng có nội dung sau: 

Al + Cl2 ? 

Al + ? → Al2O3. 

Al(OH)3 ? + H2O 

- GV phát bìa và phổ biến luật chơi. 

- Các nhóm chấm chéo nhau và rút ra cách làm . 

- Đại diện các nhóm giải thích lý do đặt các miếng bìa. 

- GV tổng kết trò chơi, chấm điểm nhận xét. 


- Học bài. Làm bài tập: 2,3,5,7, (sgk- 57,58). 

- Xem trước phần còn lại của bài. 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

⎯ o 

t 

⎯→ 

⎯ o 

t 

⎯→ 


t 

⎯ « t 

⎯→ 

2SO2 + O2 2SO3 

Al2O3 + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2O 


TIẾT 23: PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC( TIẾP THEO) 



- Học sinh hiểu được ý nghĩa phương trình hoá học. 

- Biết xác định tỷ lệ số nguyên tử, phân tử giữa các chất trong phản ứng. 



- Rèn luyện kỹ năng lập PTHH 

















- Tạo hứng thú học tập cho học sinh. 




nhóm 




- Xem trước phần còn lại của bài. 




a. Kiểm tra bài cũ: Phương trình hoá học là gì? nêu các bước lập PTHH? 

b. Giới thiệu bài mới: PTHH có ý nghĩa như thế nào ta nghiên cứu bài học hôm 

nay! 




-HS cho ví dụ về phản ứng hoá học. 1. Ý nghĩa của phương trình hoá học: 

-GV yêu cầu HS thảo luận nhóm trả lời: Ví dụ: 2H2 + O2 2H2O 

Nhìn vào phương trình hoá học cho ta -Biết tỷ lệ chất tham gia và chất tạo 

biết điều gì? 

-HS nêu ý kiến của nhóm . 

thành sau phản ứng. 

-Tỷ lệ số phân tử các chất . 

-GV tổng kết lại. 

*Ví dụ: Bài tập 2 (sgk). 

-HS viết phương trình phản ứng hoá 

học. Cho biết tỷ lệ số nguyên tử, phân tử 

*4Na + O2 → 2Na2O 

. 

-GV yêu cấuH làm bài tập 4. 

*P2O5 + 3H2O → 2H3PO4 

1 3 2 

2. Áp dụng: 

*2Fe + 3Cl2→ 2FeCl3 

*Bài tập 1: Lập phương trình hoá 

học.Cho biết tỷ lệ số nguyên tử , phân tử 

các cặp chất (Tuỳ chọn).trong phản ứng. 

*Bài tập 2: Đốt cháy khí Metan trong 

không khí thu được CO2 và H2O. 

-HS viết phương trình phản ứng. 

-GV lưu ý cách viết hệ số cách tính số 

nguyên tử các nguyên tố . 

-HS làm bài tập 6,7 (sgk). 

Na 

O 

2 



4 Na 4 

= ; = 

1 Na O 2 

2 

2 

Fe 

Cl 

⎯ o 

t 

⎯→ 

2 Fe 

= ; 

3 FeCl 

⎯ « 

t 

*CH4 +2O2 ⎯→ 

3 

2 

= 

2 

CO2 + 2H2O 

*Lưu ý: 

-Hệ số viết trước công thức hoá học 

các chất (Cao bằng chữ cái in hoa). 

-Nếu hệ số là 1 thì không ghi. 

*Ghi nhớ: 
















?Vậy em hiểu như thế nào về phương 

trình hoá học. 


Phương trình hoá học biểu diễn ngắn 

gọn phản ứng hoá học. Có 3 bước lập 

phương trình hoá học . 

-ý nghĩa của phương trình hoá học. 

Có các quá trình sau: K + H2O → KOH 

2 Ca + O2 → 2CaO 

H2 + O2 → H2O 

Cho biết trường hợp nào là 1 PTHH => muốn có 1 PTHH cần phải chú ý điều gì? 


Học bài làm bài tập còn lại sgk. Chuẩn bị kĩ trước bài tập bài luyện tập. 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 24: BÀI LUYỆN TẬP 3 



- Giúp học sinh củng cố kiến thức về phản ứng hoá học, nắm được định nghĩa, bản 

chất, điều kiện và dấu hiệu để nhận biết. 

- Nắm đuợc nội dung của ĐLBTKL, giải thích và áp dụng được. 

- Nắm được PTHH là để biểu diễn ngắn gọn phản ứng hoá học và ý nghĩa PTHH. 


- Phân biệt được hiện tượng hoá học. 

- Lập được PTHH khi biết chất phản ứng và sản phẩm. 


- Ý thức tự học và sự ham thích bộ môn. 




nhóm 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Hệ thống câu hỏi khái quát kién thức cần nhớ. 


- Chuẩn bị kĩ trước bài tập bài luyện tập. 





a. Kiểm tra bài cũ: (Kết hợp trong giờ) 

















b. Giới thiệu bài mới: Để củng cố kiến thức đã học về định luật BTKL và PTHH 

chúng ta tiến hành luyện tập. 



-GV treo bảng có một số phản ứng 

hoá học biểu diễn bằng các phương 

trình hoá học. 

-HS nêu chất tham gia, chất tạo 

thành. Cân bằng phương trình hoá 

học. 

- Lập PTHH phải làm gì? Vận dụng 

làm 

-Trong phản ứng hoá học các 

nguyên tử và phân tử như thếnào? 

- Ý nghĩa của phương trình hoá học. 

*Bài tập: Viết phương trình hoá học 

biểu diễn các quá trình biến đổi sau: 

a. Cho kẽm vào dung dịch HCl thu 

được ZnCl2 và H2. 

b. Nhúng dây nhôm vào dung dịch 

CuCl2 tạo thành Cu và AlCl3. 

c. Đốt Fe trong oxi thu được Fe3O4. 

*Bài tập 2: (sgk). 

- HS đọc đề. 

- Thảo luận, chọn phương án đúng. 

*Bài tập 3 (sgk): (Ghi ở bảng phụ). 

Nung 84 kg MgCO3 thu được m 

gam MgO và 44 kg CO2. 

a. Lập phương trình hoá học. 

b. Tính m của MgO. 

- HS làm bài tập. 

- GV hướng dẫn 

*Bài tập 4: Cho kim loại nhôm 

phản ứng vừa đủ với 2,3g axit 

clohidric (HCl), sau phản ứng thu 


1.Kiến thức cần nhớ: 

t 

*Ví dụ: N2 + 3H2 ⎯⎯→ 

o 

2NH3 

*Cách lập phương trình hoá học: 3 bước 

- Viết sơ đồ của pư, gồm CTHH của các chất 

pư và sản phẩm. 

- Cân bằng số nguyên tử của mỗi nguyên tố 

bằng cách chọn các hệ số thích hợp điền vào 

trước các CTHH. 

- Viết PTHH. 

Lưu ý: Khi chọn hệ số cân bằng: 

+ Khi gặp nhóm nguyên tố -> Cân bằng 

nguyên cả nhóm. 

+ Thường cân bằng nguyên tố có số nguyên 

tử lẻ cao nhất bằng cách nhân cho 2,4… 

+ Một nguyên tố thay đổi số nguyên tử ở 2 

vế PT, ta chọn hệ số bằng cách lấy BSCNN 

của 2 số trên chia cho số nguyên tử của 


2.Vận dụng: 

a. Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2 

b. Al + CuCl2 → AlCl3 + Cu 

c. 3Fe + 2O2 Fe3O4 

t 

⎯→ 


⎯ o 

*Bài tập 2: Đáp án D đúng. 

Vì: Trong phản ứng hoá học phân tử biến 

đổi, còn nguyên tử giữ nguyên. 

Nên tổng khối lượng các chất được bảo toàn. 


m = 84kg 

m 

MgCO 

CO 

2 

3 

= 44kg 

→ m 

MgO 

= ? 

Giải: 

a. MgCO3 ⎯⎯→ 

t o 

MgO + CO2 

b.Theo định luật bảo toàn khối lượng: 

m = m + m 

m 

MgCO 

MgO 

3 

= m 

MgO 

MgO 




− m 

CO 

CO 

2 

2 

= 84 − 44 = 40kg 

*Bài tập 4: a. 

2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2 

b. Theo định luật bảo toàn khối lượng: 














được 6,8g nhôm clorua (AlCl3) và 

giải phóng 0,2g khí H2. 

a.Viết PTHH của phản ứng xảy ra? 

b.Viết công thức về khối lượng của 

phản ứng 

c.Tính khối lượng nhôm đã tham 

gia phản ứng? 

Bài tập Lập PTHH và cho biết tỉ lệ 

của các chất trong các sơ đồ phản 

ứng hóa học sau: 

1. Fe + Cl2 FeCln 

2. FeS2+ O2 Fe2O3+ SO2 

3. FeS + O2 Fe2O3 + SO2 

4. FexOy + O2 Fe2O3 

5. Cu+O2+HCl CuCl2 +H2O 

6. Fe3O4 + C Fe+ CO2 

7. Fe2O3+H2 Fe+ H2O. 

8. FexOy+Al Fe+ Al2O3 

9. Fe + Cl2 FeCl3 

10. CO + O2 

CO2 


mAl + mHCl = mAlCl3 + mH2 

C. mAl = mAlCl3 + mH2 - mHCl 

= 6,8 + 0,2 – 2,3 = 4,7(g) 

Bài tập 

1. Fe + Cl2 FeCln 

2. FeS2+ O2 Fe2O3 + SO2 

3. FeS + O2 Fe2O3 + SO2 

4. FexOy + O2 Fe2O3 

5. Cu + O2+ HCl CuCl2 + H2O 

6. Fe3O4 + C Fe + CO2 

7. Fe2O3+ H2 Fe + H2O. 

8. FexOy +Al Fe + Al2O3 

9. Fe + Cl2 FeCl3 

10. CO + O2 CO2 

- Lập PTHH phải làm gì ? vận dụng làm Fe (OH)3 Fe2O3 + H2O 

- Trong phản ứng hoá học các nguyên tử và phân tử như thếnào? 


Ôn tập nội dung đã học trong chương 2 để tiết sau kiểm tra 1 tiết. 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

TIẾT 25: BÀI KIỂM TRA SỐ 2 






- Hiêṇ tươṇg vât ̣ lý, hiêṇ tươṇg hóa ho ̣c 

- Phản ứ ng hóa ho ̣c (khái niêṃ, diêñ biến, điều kiêṇ, dấu hiêụ nhâṇ biết) 

- Đinh ̣ luât ̣ bảo toàn khối lươṇg (nôi ̣ dung, giải thićh) 

- Cách lâ ̣p phương triǹh hóa ho ̣c 

















- Nhâṇ biết hiêṇ tươṇg vất lý, hiêṇ tươṇg hóa ho ̣c 

- Vâṇ duṇg đinh ̣ luât ̣ bảo toàn khối lươṇg 

- Lâ ̣p được phương triǹh hóa ho ̣c 

3. Thái độ: Có ý thức tự giác trong thi cử 

II. CHUẨN BỊ : Đề + đáp án 


A. MA TRÂṆ ĐỀ KIỂ M TRA 

CÁ C MỨ C ĐỘ NHÂṆ THỨ C 

TÊN 

Vâṇ duṇg 

CHỦ Nhâṇ biết Thông hiểu Vâṇ duṇg 

ở 

ĐỀ 

mứ c cao hơn 

TN TL TN TL TN TL TN TL 

Sự biến 

đổi chất 

PƯHH 

ĐLBTK 

L 

CÔṆ 

G 

0,5đ 0,5đ 

0,5đ 1đ 0,5đ 

0,5đ 

PTHH 3đ 2đ 5đ 

Tổng số 

Số điểm 

Tỷ lê ̣% 

1đ 

10% 

B. ĐỀ KIỂ M TRA 

1đ 

10% 

1đ 

10% 




2đ 

5đ 

50% 

2đ 

20% 

2đ 

2,5đ 

10đ 

100% 

Phần I. TRẮC NGHIỆM 

Câu 1: Ghép cột A với cột B cho phù hợp: 

A B Trả lời 

1) Hiện tượng vật lý 

2) Hiện tượng hóa học 

3) Dấu hiệu của phản ứng 

hóa học 

a) Quá trình biến đổi chất này thành chất 

khác 

b) Có chất mới tạo thành 

c) Chất biến đổi trạng thái 

1 – 

2 – 

3 – 

4 – 

4) Phản ứng hóa học d) Chất này biến thành chất khác 

Câu 2: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng trong các câu sau: 

1. Trong phản ứng hóa học: 

a. Nguyên tử được bảo toàn c. Nguyên tử biḅiến đổi 

b. Khối lượng các chất được bảo toàn d. Câu a và b đúng 

2. Trong một phản ứng hóa học, các chất phản ứng và sản phẩm phải chứa 

cùng: 

a. Số nguyên tử trong mỗi chất c. 

b. Số nguyên tố trong mỗi chất d. 

Số nguyên tử của mỗi nguyên tố 

Số phân tử trong mỗi chất 

3. Trong phản ứng hóa học, phân tử này biến thành phân tử khác do: 















a. Liên kết giữa các phân tử thay đổi 

b. Liên kết giữa các chất thay đổi 

c. Liên kết giữa các nguyên tử thay đôi 

d. Cả a, b và c đều đúng 

4. Đốt cháy 1,5 g kim loại Mg trong không khí thu được 2,5 g magie oxit MgO. 

Khối lượng oxi đã phản ứng là : 

a. 1 gam c. 1,2 gam 

b. 1,5 gam d. 4 gam 

Phần II. TỰ LUẬN 

Bài 1: Cho 6,5 g kẽm tác dụng với 7,3 g axit clohidric HCl sinh ra 13,6 g kẽm 

clorua ZnCl2 và khí hidro. 

a. Viết công thức khối lượng của phản ứng 

b. Tính khối lượng khí hidro sinh ra 

Bài 2: Lập phương trình hóa học của các phản ứng sau: 

a. Cr + O2 Cr2O3 d. Al + CuO Al2O3 + Cu 

b. KClO3 KCl + O2 e. BaCl2 + AgNO3 AgCl + 

Ba(NO3)2 

c. Na + O2 Na2O f. Al + HCl AlCl3 + H2 

Bài 3: Cho sơ đồ của phản ứ ng như sau: 

Al + CuSO4 ---> Alx(SO4)y + Cu 

a. Xác đinh ̣ các chỉ số x và y 

b. Lâ ̣p phương triǹh hóa ho ̣c. Cho biết tỷ lê ̣số nguyên tử , số phân tử giữa các 

chất trong phản ứ ng. 

C. ĐÁ P Á N VÀ BIỂ U ĐIỂ M 

A. Trắ c nghiêṃ: (3đ) 

Câu hỏi 1 2 

Trả lờ i 1c – 2d – 3b – 4a 1- a 2- c 3- c 4- a 

Câu 1: 1đ 

Câu 2: 2đ 

B. Tự luâṇ: (7đ) 

Bài 1: (2đ) 

a) m + m = m + m 

Zn HCl ZnCl2 H 2 

H 2 

b) m = 6,5 + 7,3 – 13,6 = 0,2 (g) 

Bài 2: (3đ) 

a) 4Cr + 3O2 → 2Cr2O3 

b) 2KClO3 → 2KCl + 3O2 

c) 4Na + O2 → 2Na2O 

d) 2Al + 3CuO → Al2O3 + 3Cu 

e) BaCl2 + 2AgNO3 → AgCl + Ba(NO3)2 

f) 2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2 

Bài 3: (2đ) 


















x II 

= 

y III 

a) Alx(SO4)y x . III = y . II = x = 2, y = 3 

b) 2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu 

Số ngtử Al : số phtử CuSO4 : số phtử Al2(SO4)3 : số ngtử Cu = 2 : 3 : 1 : 3 

IV.CỦNG CỐ: Thu bài. Nhận xét thái độ làm bài. 



....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


2 

3 


















Chương III: MOL VÀ TÍNH TOÁN HÓA HỌC 

TIẾT 26: 

MOL 



Giúp học sinh biết được khái niệm Mol là gì? Khối lượng Mol là gì? 

- Biết được thể tích Mol của chất khí và phát biểu đúng các khái niệm đó. 


Vận dụng được để làm bài tập tính được khối lượng, thể tích của chất khí. 

3. Thái độ: Ý thức tự học và lòng ham mê 



- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Phát hiêṇ và giải quyết vấn đề 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Giáo án 



- Học trước bài PTHH 



2. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới: Nhận xét bài kiểm tra. Nêu nhiệm vụ của 

tiết học: Tìm hiểu về Mol 




GV thuyết trình vì sao có khái niệm I. Mol là gì ? (n) 

về mol. 

* ĐN: Mol là lượng chất chứa 6.10 23 nguyên 

-GV: Mol là lượng chất chứa 6.10 23 tử hoặc phân tử chất đó. 

nguyên tử hoặc phân tử chất đó. -Con số 6.10 23 gọi là số Avogadro và được ký 

-HS đọc khái niệm và phần em có hiệu là N). 

biết. 

Ví dụ: 

?1mol Fe chứa bao nhiêu nguyên tử - 2 vd sgk. 

Fe. 

-1 mol nguyên tử H chứa N= 6.10 23 ngtử H - 

?1 mol nguyên tử H có bao nhiêu ntử 3 mol nguyên tử H có chứa 3N= 3.6.10 23 H 

H. ?3 mol nguyên tử H có bao nhiêu -1 mol phân tử H2 có N= 6.10 23 H2 

ntử H. 

-5 mol phân tử H2 có 5N= 5.6.10 23 H2 

?1 mol phân tử H2 có bao nhiêu ph.tử -4 mol phtử H2O có 4N= 4.6.10 23 H2O 

H2 


?5 mol phân tử H2 có bao nhiêu 

ph.tử H2 

?4 mol phtử H2O có bao nhiêu ph.tử 

H2O 

















? 1 mol Al chứa bao nhiêu nguyên tử 

Al. 

-GV dùng bảng phụ (có bài tập). 

*Bài tập 1: Điền chữ Đ vào đáp án 

mà em cho là đúng. 

a.Số nguyên tử Fe có trong 1 mol 

nguyên tử Fe bằng số nguyên tử Mg 

có trong 1 phân tử Mg? 

b.Số nguyên tử O có trong 1 phân tử 

oxi bằng số nguyên tử Cu có trong 1 

mol nguyên tử Cu? 

c.0,25 mol phân tử H2O có 1,5. 10 23 

phân tử nước. 

-HS làm bài tập vào vở. 

-1 em lên bảng làm bài sau đó HS 

khác bổ sung. 

-GV cho HS đọc thông tin trong sgk 

về khối lượng mol. 

-GV dùng bảng phụ yêu cầu HS điền 

cột 2 cho đầy đủ. 

-GV đưa giá trị mol ở cột 3. 

-HS so sánh phân tử khối và khối 

lượng mol của chất đó. 

-GV dùng bảng phụ: (có bài tập 2). 

*Bài tập 2: Tính khối lượng mol của 

các chất : H2SO4, Al2O3, SO2, 

C6H12O6, O2. 

-Gv thu 10 quyển vở chấm lấy điểm 

và nhận xét. 

-GV lưu ý : Phần này chỉ nói đến 

thể tích mol chất khí . 

-HS đọc thông tin sgk. 

-GV dùng tranh vẽ hình 3.1 cho HS 

quan sát. 

-HS quan sát nhận xét . 

(Khối lượng mol và thể tích mol). 

-GV nêu điiêù kiện nhiệt độ , áp suất 

(thể tích V), t o = 0 0 C , P = 1at. 

*GV đưa bài tập 3: (Bảng phụ). 

?Hãy cho biết câu nào đúng, câu nào 

sai: 


+ Đáp án a đúng. 

+ Đáp án c đúng. 

2. Khối lượng mol là gì? 

* Khái niệm: (sgk). 

-Ký hiệu là M. 

*Ví dụ: 

Chất PTK LK mol 

O2 32 dvc 32 gam 

CO2 44dvc 44 gam 

H2O 18 dvc 18 gam 

-Khối lượng mol(nguyên tử, phân tử) của 1 

chất có cùng số trị với nguyên tử khối hoặc 

phân tử khối của chất đó. 

*Làm bài tập vào vở. 

M(H2SO4)= 98 g 

M(Al2O3) = 102g…. 

3. Thể tích mol của chất khí là gì? 

-Thể tích mol của chất khí là thể tích chiếm 

bởi N phân tử của chất khí đó. 

-1 mol của bất kỳ chất khí nào (ở cùng điều 

kiện t o , áp suất) đều chiếm những thể tích 

bằng nhau. 

-ĐKTC: V bất kỳ chất khí nào cũng bằng 22,4 

lít. 

V = V = V = V 22, lit 

O N O CO 

= 4 

2 2 

2 


2 

4.Luyện tập: 

-HS làm sau đó lên bảng trả lời. 

*Câu đúng: 1,2. 


*Câu 3,4 sai. 
















1.ở cùng điều kiện nhiệt độ , V của 

0,5 mol khí N2 = V của 0,5 mol khí 

SO3. 

2.ở đktc thể tích của 0,25 mol khí 

CO là 5,6 lit. 

3.V của 0,5 mol H2 ở nhiệt độ 

thường là 11,2 lít. 

4.V của 1 gam H2 bằng V của 1 

gam kg O2 


-HS đọc phần ghi nhớ. 


- Học bài. Bài tập về nhà: 1,2,3,4 (sgk- 65). 

- Chuẩn bị kĩ bài học mới: CHUYỂN ĐỔI GIỮA KHỐI LƯỢNG, THỂ TÍCH 

VÀ LƯỢNG CHẤT 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 27: CHUYỂN ĐỔI GIỮA KHỐI LƯỢNG THỂ TÍCH VÀ LƯỢNG 

CHẤT. LUYỆN TẬP(t1) 



- Giúp học sinh biết chuyển đổi lượng chất (số mol chất) -> Khối lượng chất và 

ngược lại (chuyển khối lượng chất -> lượng chất) 

- Học sinh biết đổi lượng chất khí -> thể tích khí (đktc) và chuyển đổi thể tích khí 

->lượng chất. 


Rèn kỹ năng chuyển đổi, cách viết công thức. 

3. Thái độ: Tính chịu khó, lòng say mê 







- Học bài cũ. 

- Xem trước bài mới 



















2. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới: Làm bài tập 1/a, bài 2c/1 HS 

Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu về chuyển đổi giữa khối lượng, lượng chất 

và thể tích. 




1.Chuyển đổi giữa lượng chất và khối 

-GV hướng dẫn HS quan sát phần bài cũ lượng chất như thế nào? 

của HS 1(Câu a). 

-Ký hiệu n là số mol chất. 

?Muốn tính khối lượng của 1 chất ta làm -Ký hiệu m là khối lượng. 

thế nào? 

m= n . M (gam). (1). 

-HS: lấy khối lượng mol nhân với lượng Trong đó: +m là khối lượng. 

chất. 

+n là lượng chất (Số mol). 

+M là khối lượng molcủa chất. 

M 

( 

2 4 

H SO ) = 98 g 

m = 0,5.98 = 49 g 

*GV dùng bảng phụ ghi bài tập: 

Tính khối lượng của: 

0,25 mol CO2. (11 g). 

0,5 mol CaCO3. (50g). 

0,75 mol ZnO. (60,75g). 

-HS thảo luận lamg vào bảng nhóm. 

-GV: Cho biết 32 gam Cu có số mol là 

bao nhiêu? 

-HS vào công thức giải bài tập. 

*HS làm vào bảng nhóm: Tính khối 

lương mol của hợp chất A biêt: 0,125 

mol chất này có khối lượng là 12,25 gam. 

-GV cho HS nêu cách giải. 

-HS rút ra công thức. 

*áp dụng tính toán: 

a.Tính m của 0,15 mol Fe2O3. 

b.Tính n của 10 gam NaOH 

Xác định yêu cầu của đề. 

? Sử dụng công thức nào để tính 

Gv gọi 1 học sinh lên bảng 

Học sinh dưới lớp theo dõi, nhận xét. 

? Muốn tính được thể tích khí ở đktc em 

cần biết điều gì. 

? Tương tự với việc tính khối lượng chất. 

*Bài tập: 

*Bài tập: 

m 

n = (mol) 

M 

m 

M = (gam) 

n 


a. 

b. 

M 

m 

M 

N 



Fe O 

(2). 

(3). 

m 12,25 

M A 

= = = 98 gam. 

n 0,125 

Fe O 

2 

2 

3 

3 

NaOH 

NaOH 

= 56.2 + 16.3 = 160gam 

= n. 

m = 0,15.160 = 24gam 

= 23 + 16.3 = 40 gam. 

m 10 

= = = 0,25mol. 

M 40 

Bài tập 1: ( bài 4 sgk/67) 

a. mN = n.M = 0,5 . 14 = 7 ( g ). 

mCl = n.m = 0,1 . 35,5 = 3,55 ( g ). 

mO = n.M = 3.16 = 48 ( g ). 

b. mN2 = n.M = 0,5 . 28 = 14 ( g ). 

mCl2 = n.M = 0,1 . 71 = 7,1 ( g ). 

mO2 = n.M = 3 . 32 = 96 ( g ). 

c. mFe = n.M = 0,1 . 56 = 5,6 ( g ). 















Bài tập 2: 

Tính khối lượng, thể tích ở đktc, số phân 

tử có trong 0,35 mol CO2. 

Bài tập 3 

a. Tính thể tích ở đktc của 8 gam H2. 

b. Tính khối lượng của 5,6 lít CO2 ở đktc. 

Bài tập 4: 

Xác định CTHH của kim loại A biết 0.3 

mol A có khối lượng 16,8 gam 

Gọi 3 học sinh lên bảng chữa. 

Học sinh khác nhận xét 

Cho học sinh thảo luận nhóm tìm kq. 

Cho đại diện nhóm báo cáo, học sinh 

nhóm khác nhận xét. 

? để xác định được tên kim loại cần biết 

điều gì. 

? Gọi một học sinh lên bảng trình bày, hs 

khác nhận xét, bổ sung. 




mCu = n.M = 2,15. 64 = 137,6 ( g ). 

mH2SO4 = n.M = 0,8 . 98 = 78,4 ( g ). 

mCuSO4 = n.M = 0,5 . 160 = 80 ( g ). 

Bài tập 2: 

m = n.M = 0,35 x 44 = 15,4 gam 

V = n . 22,4 = 0,35 x 22,4 = 7,84 lít 

SPTCO2 = n.N= 0,35.6.10 23 =2,1 .10 23 pt. 

Bài tập 3 

m 8 = = 4 

M 2 

a. nH2 = ( mol ) 

VH2 = 22,4 . n = 22,4 . 4 = 89,6 ( l ). 

V 

22,4 

5,6 

22,4 

b. nH2 = = = 0,25 ( mol ) 

mCO2 = n.M = 0,25 . 44 =11 ( g ) 

Bài tập 4: 

m 16,8 

= = 56 

n 0,3 

MA = ( g ) 

Vậy kim loại A là Fe. 

- Kiểm tra phần ghi vào ô trống. 


- 5 công thức cần ghi nhớ. 


-Học bài. Làm bài tập:: 1,2,3 (sgk-76 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 28: CHUYỂN ĐỔI GIỮA KHỐI LƯỢNG THỂ TÍCH VÀ LƯỢNG 

CHẤT. LUYỆN TẬP(t2) 



- Giúp học sinh biết chuyển đổi lượng chất (số mol chất) -> Khối lượng chất và 

ngược lại (chuyển khối lượng chất -> lượng chất) 
















- Học sinh biết đổi lượng chất khí -> thể tích khí (đktc) và chuyển đổi thể tích khí 

->lượng chất. 


Rèn kỹ năng chuyển đổi, cách viết công thức. 





- Thiết bị dạy học và học liệu: Bảng phụ, bảng nhóm, phiếu học tập. 


- Ôn tập nội dung kiến thức đã học. 




a. Kiểm tra bài cũ 

a.Viết công thức chuyển đổi giữa khối lượng và lượng chất? 

Áp dụng tính: m của: 0,35mol K2SO4(M = 174g). 

0,15mol ZnO (M = 81g). 

Viết công thức chuyển đổi giữa lượng chất và thể tích? 

Tính:V của 0,125mol CO2 , 0,75mol NO2 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của bài học: luyện tập về chuyển đổi giữa lượng 

chất, thể tích và khối lượng. 




-GV cho HS quan sát kết quả kiểm tra 

bài cũ của HS 2. 

2. Chuyển đổi giữa lượng chất và thể 

tích khí: 

-GV : n là số mol chất. 

V là thể tích khí.(đktc) .Rúta ra công 

V= n. 22,4 (lít). (4). 

thức. 

-HS rút ra công thức tính. 

*Thể tích của 0,25 mol khí CO2 (đktc) 

là: 

-HS rút ra cong thức tính n = ? 

V CO 

= 0,25.22,4 = 5,6l 

2 

-GV hướng dẫn HS : 2 ví dụ sgk.. 

V 

3.Hoạt động 3: Bài tập củng cố. 

n = ( mol). 

22,4 

(5) 

*Điền các số thích hợp vào ô trống . 

n(mol) m(g) V(l) Số PT 

CO2 0,01 

N2 5,6 

V 

Ví dụ: 

n 

= 0,2.22,4 = 4,48l 

1,12 

= = 0,05mol 

22,4 



O 

A 

2 

n(mol 

) 



m(gam 

) 

V(l) 

Số PT 














SO3 1,12 

CH4 1,5.10 23 

-Chữa bài tập 3sgk: 

-HS đọc đề bài, tóm tắt. 

-Gọi 3 HS lên bảng làm 3 phần a,b,c. 

-HS 2 nêu cách làm. 

-Học sinh 3 nêu cách làm và giải bài 

tập. 

*Bài tập: Hợp chất A có công thức 

R2O. Biết rằng 0,25mol hợp chất A có 

khối lượng là 15,5g. Xác định công 

thức hợp chất A. 

-GV gợi ý cho HS làm từng bước. 

-Xác định ký hiệu của R. 

-Khối lượng mol của A. 

*Bài tập 2: Hợp chất B ở thể khí có 

công thức là: RO2. Biết rằng khối 

lượng của 5,6l khí B (đktc) là 16g. Xác 

định công thức của B. 

-GV hướng dẫn xác định MB 

-Xác định R.(MR). 

CO 0,01 0,44 0,22 0,06.10 2 

2 

4 

3 

N2 0,2 5,6 4,48 1,2.110 2 

SO 

3 

CH 

4 

1.Bài tập 3: 

a. 

b. . 

c. 

0,05 4 1,12 0,3.110 2 

0,25 4 5,6 1,5.10 23 

n 

n 

V 

V 

V 

n 

n 

n 

n 

Fe 

Cu 

CO 

H 

N 

hh 

H 

N 

2 

2 

CO 

2 

2 

m 28 

= = = 0,5mol 

M 56 

m 64 

= = = 1mol 

M 64 

2 

= n.22,4 

= 0,175.22,4 = 3,92l 

= 1,25.22,4 = 28l 

= 3.22,4 = 67,2l. 

= n 

2 

CO 

2 

+ n 

H 

+ n 

N 

0,44 

= = 0,02mol 

44 

0,04 

= = 0,02mol 

2 

0,56 

= = 0,02mol 

28 

nhh= 0,01+ 0,02 + 0,02 = 0,05mol 

Vkhí= 0,05. 22,4 = 1,12l. 

2.Bài tập: 

m m 15,5 

M = → M 

R O 

= = = 62g 

2 

n 

n 0,25 

62 −16 

M 

R 

= = 23g 

2 

2 

R là kim loại Na. Công thức hợp chất A 

là: Na2O. 

V 5,6 

nB 

= = = 0,25mol. 

22,4 22,4 

m 16 

M 

B 

= = = 64g 

n 0,25 

M = 64 −16.2 

= 32g 

R 




Vậy R là S. Công thức hoá học của hợp 

chất B là: SO2. 

2 

3 

3 















IV. CỦNG CỐ: Kiểm tra 15 phút 



Câu 1 : Đâu là hiện tượng hóa học trong các hiện tượng dưới đây ? 

A. Nước bị phân hủy tạo thành khí oxi và khí hidro 

B. Nước sôi C. Nước bốc hơi D. Nước đóng băng 

Câu 2 : Trong một phản ứng hóa học, tổng khối lượng các chất tham gia phản ứng 

như thế nào với tổng khối lượng các chất tạo thành sau phản ứng ? 

A. Có thể lớn hơn hoặc nhỏ hơn tùy vào từng phản ứng 

B. Lớn hơn C. Nhỏ hơn D. Bằng nhau 

Câu 3 : Cho phản ứng hóa học : A + B → C + D 

Nếu khối lượng của các chất A,C,D lần lượt là 20g, 35g và 15g thì khối lượng chất 

B đã tham gia phản ứng bằng bao nhiêu gam ? 

A. 15g B. 35g C. 20g D.30g 

Câu 4 : Cho PTHH : 2HgO → 2Hg + xO2 

Khi đó giá trị của x là : 

A. 2 B. 1 C. 3 D. 4 

Câu 5 : Cho PTHH : 2Cu + ? → 2CuO 

Chất cần điền vào dấu chấm hỏi là : 

A. O2 B. O C. 2O D. Cu 

Câu 6 : Một mol bất kì chất khí nào cũng có thể tích như nhau và bằng : 

A. 224 lit B. 22,4 lit C. 2,24 lit D. 22,4 ml 

Câu 7 : Mol là lượng chất có chứa bao nhiêu nguyên tử hoặc phân tử chất đó ? 

A. 6.10 21 B. 6.10 22 C. 6.10 24 D. 6.10 23 

Câu 8 : Khí oxi nặng hay nhẹ hơn bao nhiêu lần so với khí hidro ? 

A. Nặng hơn 8 lần B. Nhẹ hơn 16 lần 

C. Nặng hơn 16 lần D. Nhẹ hơn 8 lần 

Câu 9 : Trong phân tử CuO, oxi chiếm bao nhiêu phần trăm về khối lượng ? 

A. 80% B. 20% C. 40% D. 60% 

Câu 10 : 0,5 mol Fe có khối lượng bằng : 

A. 56g B. 112g C. 28g D. 14g 

ĐÁP ÁN 

1-A; 2-D; 3-B; 4-B; 5-A; 6-B; 7-D; 8-C; 9-B; 10-CV. 

HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: 

- Ôn các công thức tính, công thức chuyển đổi. 

- Bài tập: 3,6 (sgk- 67), 19.2, 19.3 (sbt). 

- Chuẩn bị kĩ trước bài :TỶ KHỐI CỦA CHẤT KHÍ 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


















TIẾT 29: 

TỶ KHỐI CỦA CHẤT KHÍ 



- Giúp học sinh xác định được tỷ khối của khí A đối với B. 

- Biết xác định tỷ khối của một chất khí đối với không khí. 

- Giải được các bài tập liên quan đến tỷ khối chất khí. 


- Rèn luyện kỹ năng vận dụng công thức . 

- Tính toán chính xác. 








- Làm bài tập. 

- Xem trước bài mới . 





- 1 HS trả lời 2 câu hỏi 1,2 cho biết công thức tính M, V và chuyển đổi. 

- 1 HS làm BT 3/a, c 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu về tỉ khối của chất 

khí. 




-HS nhận xét: 

1. Bằng cách nào để có thể biết được 

+ Bơm khí hydro vào bóng bay. khí A nặng hay nhẹ hơn khí khí B: 

+ Thổi khí CO2 vào bóng bay. *Công thức tính: 

?Khí nào nhẹ hơn. 

M 

A 

d 

A / B 

= 

?Tính tỷ khối như thế nào. 

M 

B 

-GV viết công thức tính tỷ khối lên Trong đó: 

bảng. 

dA/B là tỷ khối khí A so với khí B. 

-MA là khối lượng mol khí A. 

- MB là khối lượng mol khí B. 
















*GV đưa bài tập vận dụng ở bảng phụ. 

Bài tập: Hãy cho biết khí CO2 nặng 

hay nhẹ hơn khí H2 bao nhiêu lần. 

(GV gợi ý). 

-GV cho HS làm bài tập và chấm 5 

quyển vở lấy điểm. 

-GV hướng dẫn HS trả lời 

*Bài tập 2: (Bảng phụ).Điền vào các ô 

trống:. 

MA 

d (A/H2) 

? 32 

? 14 

? 8 

-HS thảo luận nhóm đưa ra kết quả. 

-GV giới thiệu các khí có trong bảng: 

SO2 , N2 , CH4. 

*Bài tập 2: GV từ công thức: Tính tỷ 

khối của chất khí. Nếu B là không khí 

thì tính như thế nào. 

*Bài tập vận dụng: Các khí SO3 , 

C3H6 nặng hay nhẹ hơn không khí bao 

nhiêu lần. 

-HS thảo luận nhóm nêu cách giải và 

kết quả. 

GV yêu cầu HS làm bài tập SGK 

Học sinh đọc đề bài. 

Xác định yêu cầu của đề. 

? Sử dụng công thức nào để tính 

Gv gọi 1 học sinh lên bảng 

Học sinh dưới lớp theo dõi, nhận xét. 

? Muốn tính được tỉ khối của chất khí 

đối với chất khí khác em cần biết điều 

gì. 

*Bài tập: 

= 12 + 16.2 = 44g 

= 35,5.2 = 71g 

= 1.2 = 2g 


M 

M 

M 

CO 

Cl 

H 

2 

2 

2 

44 

d( 

CO2 

/ H 

2 

) = = 22 

2 

71 

d( 

Cl2 

/ H 

2 

) = = 35,5 

2 

Trả lời: 

- Khí CO2 nặng hơn khí H2 : 22 lần. 

- Khí Cl2……………….H2 : 35,5 làn. 

MA 

d (A/H2) 

64 (SO2) 32 

28 (N2) 14 

16 (CH4) 8 

2. Bằng cách nào có thể biết được khí A 

nặng hay nhẹ hơn không khí bao nhiêu 

lần: 

d 

A / KK 

→ M 

A 

M 

= 

M 

A 

KK 

= 29. d 

M 

A 

= 

29 

A / KK 

Bài tập 1SGK / 69. 

a. Trong số các khí, khí hiđro nhẹ nhất 

( MH2 = 2 g), vì vậy tất cả những khí đã 

cho đều nặng hơn khí hiđro. Ta có: 

dN2/H2 = lần ; 

dO2/H2 = 

lần 

dCO/H2 = lần ; 

dSO2/H2 = 

dCl2/H2 = 

lần 

lần 

b. dN2/kk = 0,966 (nhẹ hơn kk 

0,966 lần) 



28 = 14 

2 

16 

32 = 

2 

28 = 14 

2 

32 

64 = 

2 

5 


71 = 35, 

2 

28 = 

29 














Hs thảo luận nhóm, làm bài tập. 

3 HS lên bảng trình bày. 

Hs nhận xét, bổ sung. 

dO2/kk = 1,103 ( nặng hơn kk 

1,103 lần) 

dCO/kk = 0, (nhẹ hơn kk 

0,966 lần) 

dSO2/kk = 

2,207 lần) 



32 = 29 

28 = 29 

966 

64 = 2, 

29 

207 

71 = 

29 

448 

(nặng hơn kk 

dCl2/kk = 2, (nặng hơn kk 

2,448 lần) 

Bài tập 2 SGK / 69. 

Khối lượng mol của khí đã cho là: 

a. M = 1,375 . 32 = 44 ( g ). 

M = 0,0625 . 32 = 2 ( g ). 

GV nhận xét, cho điểm. 

b. M = 2,207 . 29 = 64 ( g ). 

M = 1,172 . 29 = 34 ( g ). 

Bài tập 3 SGK/69. 

a. Những khí có tỉ khối đối với không khí 

lớn hơn 1 ( thu bằng cách đặt đứng bình). 

- Khí clo nặng hơn không khí 2,45 lần. 

- Khí cacbon đioxit nặng hơn không khí 

1,52 lần. 

b.Những khí còn lại có tỉ khối đối với 

không khí nhỏ hơn 1 ( thu bằng cách 

ngược bình ). 

- Khí hiđro nhẹ hơn không khí và nặng 

bằng 0,07 lần không khí. 

- Khí mêtan CH4 nhẹ hơn không khí và 

nặng bằng 0,55 lần không khí. 


- HS đọc phần em có biết.(Trang 96). 

- Vì sao khí CO2 thường tích tụ ở đáy giếng, đáy ao hồ? 


- Học bài 

- Đọc ghi nhớ. 

- Bài tập về nhà: 1,2,3 (sgk). 

- Soạn trước bài học: TÍNH THEO CTHH 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 



















TIẾT 30: TÍNH THEO CÔNG THỨC HOÁ HỌC(T1) 



- Giúp học sinh tính được thành phần % theo khối lượng của các nguyên tố có 

trong hợp chất khi biết CTHH của hợp chất đó. 

- Từ % của các nguyên tố tạo nên hợp chất -> HS biết xác định được CTHH. 




- Tính chịu khó, lòng say mê 






- Làm bài tập. 






- 1 HS làm bài tập 1/O2, Cl2 

- 1 HS làm bài tập 2/a2, b1 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu về bài: Tính theo 

CTHH. 




GV đưa ví dụ 1 sgk. 

1. Xác định thành phần phần trăm các 

- GV hướng dẫn các bước làm bài tập. nguyên tố trong hợp chất: 

- HS tính M của KNO3. 

* Vớ dụ 1(sgk) 

- Xác định số mol nguyên tử.K, N , O. * B1: Tính M của hợp chất. 

M KNO 

= 39 + 14.3 101g 

3 

= 

* B2: Xác định số mol nguyên tử mỗi 

nguyên tố trong hợp chất. 

- Trong 1mol KNO3có : 

+ 1 mol nguyên tử K. 

+ 1........................N. 

+ 3..........................O. 
















- Tính thành phần % của các nguyên 

tố trong hợp chất. 

- Cách 2 tính % của oxi. 

* GV đưa 2 ví dụ lên bảng. 

- HS thảo luận. 

- HS lamg bài vào vở. 

- GV đưa ví dụ ở bảng phụ . 

- Ví dụ: sgk. 

- GV cho HS thảo luận nhóm 

- HS đưa phương pháp giải từng bước 

và viết dạng công thức tổng quát. 

- HS tính số mol mỗi nguyên tử mỗi 

nguyên tố trong 1mol hợp chất là: 

Để tính % khối lượng của mỗi nguyên 

tố ta sử dụng công thức nào? 

Gv ghi và giải thích CT lên bảng. 

? Để thức hiện tính theo CTHH ta cần 

tuân theo những bước nào? 

Cho học sinh trả lời. 

Hs làm việc cá nhân sau 3 phút, yêu 

cầu học sinh báo cáo kết quả. 

Gọi 1 học sinh lên bảng trình bày, học 

sinh khác nhận xét, bổ sung 

* B3: Tính thành phần % mỗi nguyên tố: 

39 

% K = .100 = 36,8.% 

101 

14 

% N = .100 = 13,8% 

101 

48 

% O = .100 = 47,8% 

101 

* Ví dụ 2:Tính thành % theo khối lượng 

các nguyên tố trong Fe2O3. 

2. Biết thành phần các nguyên tố hãy xác 

định công thức hoá học của hợp chất: 

* Ví dụ: 

+ B1: Tìm khối lượng mỗi nguyên tố có 

trong 1mol hợp chất. 

+ B2: Tìm số mol nguyên tử mỗi nguyên 

tố trong 1mol hợp chất. 

+ B3: Suy ra chỉ số x,y z. 

Giải: 

* Khối lượng mỗi nguyên tố trong 1 mol 

hợp chất . 

Cu 

m 

m 

m 

Cu 

S 

O 

ò 

S 

y 

O 

z 

40 

= .160 = 64g 

100 

20 

= .160 = 32g 

100 

40 

= .160 = 64g 

100 

nCu= 1mol ; nS= 1mol ; nO= 4mol. 

Công thức hợp chất: CuSO4. 

Bài tập 1a SGK/71. 

CO : MCO = 12 + 16 = 28 (g) 

Trong 1 mol CO có 

mC = 12gam 

mO = 16 gam 

Vậy phần trăm khối lượng các nguyên tố 

trong hợp chất CO là: 

12.100% 

28 

16.100% 

28 



%C = = 42,85% 

%O = = 57,2% 


CO2: MCO2 = 12 + 16 . 2 = 44 (g) 

Trong 1 mol CO2 có 

mC = 12gam 

mO = 32 gam 















Để tính % khối lượng của mỗi nguyên 

tố ta sử dụng công thức nào? 

Gv ghi và giải thích CT lên bảng. 

Cho học sinh trả lời. 

Hs thảo luận sau 3 phút, yêu cầu học 

sinh báo cáo kết quả. 

Gọi 1 học sinh lên bảng trình bày, học 

sinh khác nhận xét, bổ sung 

Vậy phần trăm khối lượng các nguyên tố 

trong hợp chất CO2 là: 

%C = = 27,3% 

%O = = 72.7% 


a. Trong 1 mol phân tử đường C12H22O11 

có: 12 mol nguyên tử C ; 22 mol nguyên 

tử H; 11 mol nguyên tử O 

Vậy trong 1 mol p/tử đường C12H22O11 có: 

nC = 

nH = 

nO = 

12.100% 

44 

32.100% 

44 



12.1,5 

= 18 

1 

22.1,5 

= 33 

1 

11.1,5 

= 16,5 

1 

(mol) nguyên tử C 

(mol) nguyên tử H 

(mol) nguyên tử O 

b. MC12H22O11 = 12.12 + 22.1 + 11.16 = 

342g 

c. Trong 1 mol phân tử C12H22O11 khối 

lượng của các nguyên tố: 

mC= 12.12 = 144(g) ; mH = 22.1 = 22 ( g 

) 

mO = 11.16 = 176 ( g ). 




- Học bài . 

- Làm bài tập 1,2,4,5 (sgk). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 



















TIẾT 31: TÍNH THEO CÔNG THỨC HOÁ HỌC(T2) 



- Giúp học sinh tính được thành phần % theo khối lượng của các nguyên tố có trong 

hợp chất khi biết CTHH của hợp chất đó. 

- Từ % của các nguyên tố tạo nên hợp chất -> HS biết xác định được CTHH. 









- Học và làm bài tập. 






- Tính thành phần % các nguyên tố trong FeS2? 

- Bài tập 2 (sgk). 

b. Giới thiệu bài mới: Tiếp tục tìm hiểu về bài: Tính theo CTHH 




-GV đưa bài tập 1 (Bảng phụ). 1. Bài tập tính theo công thức hoá học có 

*Bài tập: Hợp chất khí A có 82,35%N liên quan đến tỷ khối hơi chất khí: 

, 17,65% H .Hãy cho biết : 

a. 

a.Công thức hoá học của hợp chất 

82,35.17 

m 

A.Bết tỷ khối của A đối với H2 là 

N 

= = 14g 

100 

8,5.b.Túnh số nguyên tử mỗi nguyên 

17,65.17 

tố trong 1,12l khí A.(đktc). 

mH 

= = 3g 

2 

100 

-HS thảo luận đưa ra cách giải. 

14 

n 

-Tính MA. 

N 

= = 1mol 

14 

-Tính mN , mH . 

3 

nH 

= = 3mol 

-Tính nN , nH . 

2 

1 

Công thức hoá học của hợp chất A là: 

NH3. 

M 

A 

= d M = 8,5.2 17 g 

A / B. H 

= 

2 
















-HS viết công thức hoá học của hợp 

chất. 

*Phần B GV gợi ý cho HS làm. 

-HS nhắc lại số avogadro. 

*GV đưa bài tập 2: 

Tính khối lượng của mỗi nguyên tố có 

trong 30,6g Al2O3. 

-HS thảo luận nhóm. 

-Nêu cách làm 

-HS giải bài tập. 

-Tính khối lượng mỗi nguyên tố có 

trong 30,6 gam Al2O3 

*Bài tập: Tính khối lượng hợp chất 

Na2SO4 chứa trong 2,3 gam Na 

-HS nhận xét bài tập khác bài tập 

trước như thês nào. 

-Tính M của Na2SO4. 

-Tính m của Na2SO4. 

Học sinh thảo luận nhóm 5’ gv thu kết 

quả, cho đại diện nhóm báo cáo. 

Nhóm khác nhận xét, bổ sung. 

Học sinh làm việc cá nhân, gv thu xác 

xuất 3-5 học sinh nhận xét. 

Cho 1 học sinh lên bảng chữa, học 

sinh khác nhận xét, bổ sung. 

Gv có thể chấm điểm cho học sinh. 

V 

1.12 

b. n = → nNH = = 0, 05mol 

3 

22,4 

22,4 

- Số mol nguyên tử N trong 0,05mol NH3 

là:0,05mol.Số nguyên tử N: 

N= 0,05.6.10 23 = 0,3.10 23 nguyêntử. 

- Số mol nguyên tử H trong 0,05 mol NH3 

là: 0,15mol. Số nguyên tử H: 

N= 0,15. 6.10 23 = 0,9.10 23 nguyên tử. 

2. Bài tập tính khối lượng các nguyên tố 

trong hợp chất: 

a.Tính : 

b.Tính %: 

M Al 

102 g 

O 

= 

2 3 

54 

% Al = 100 = 52,49% 

102 

% O = 100 − 52,94 = 47,06%. 

c.Tính khối lượng mỗi nguyên tố: 

52,94.30,6 

= = 16,2g 

100 

47,06.30,6 

= = 14,4g 

100 


m 

m 



Al 

O 

3. Bài tập 3: 

Trong 142 gam Na2SO4 có 46gam Na 

X gam..................2,3gam Na. 

M Na 

= 23.2 + 32 + 16.4 142 g 

SO 

= 

2 4 

142.2,3 

x = = 7,1gNa 

2SO 

46 


Khối lượng mỗi nguyên tố trong 1 mol 

hợp chất là: mCu = 80 %. 80 = 64 (gam). 

mO = 20% . 80 = 16 (g) 

* Trong 1 mol hợp chất có 

nCu = 80: 80 = 1 (mol) 

nO = 16: 16 = 1 (mol) 

* Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có 1 

nguyên tử Cu, 1 nguyên tử O. 

Vậy CTHH của hợp chất là: CuO 


MA = 17x 2 = 34 g 

Khối lượng mỗi nguyên tố trong 1 mol 

hợp chất là: 

mH = 5,88 %. 34 = 2 (gam). 

mNa = 94,12% . 34 = 32(g) 

* Trong 1 mol hợp chất có 

nH = 2: 1 = 2 (mol) 


4 














nS = 32: 32 = 1 (mol) 

* Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có 2 

nguyên tử H, 1 nguyên tử S. 

CTHH của hợp chất A: H2S 


- Nhắc lại các kiến thức về cách giải bài tập. 


- Nắm cách làm bài tập. 

- Làm bài tập: 4,5,6 (sgk). 21.3 , 21.5 , 21.6 (sbt). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 32: TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC(T1) 



- Từ PTHH và những số liệu của bài toán, HS biết cách xác định khối lượng của 

những chất tham gia hoặc khối lượng của sản phẩm. 

- Từ PTHH và những số liệu của bài toán, HS biết cách xác định thể tích của những 

chất khí tham gia (sản phẩm). 


- Rèn luyện kỹ năng tính toán và lập PTHH. 







- Thiết bị dạy học và học liệu: Giáo án (Tiết 1 phần I, Tiết 2 phần II) 


- Học bài cũ 





a. Kiểm tra bài cũ: Nêu các bước giải bài tập tính theo công thức hoá học ? 

b. Giới thiệu bài mới: Tìm hiểu về Tiết 1 của bài tính theo PTHH 



















- GV cho HS đọc ví dụ trong Sgk. 

- GV gợi ý, hướng dẵn HS cách giải theo các 

bước . 

* GV đưa ví dụ : (Bảng phụ). 

Đốt cháy hoàn toàn 13 gam Zn trong oxi thu 

được ZnO. 

a. Lập PTHH. 

b.Tính khối lượng ZnO thu được? 

c.Tính thể tích oxi đã dùng? (đktc). 

- HS viết công thức tính n, m, V. 

- Gọi 2 HS làm bài. 

* Ví dụ 2: 

Để đốt chấy hoàn toàn a gam Al cần dùng hết 

19,2g oxi. Phản ứng kết thúc thu được x gam 

Al2O3. 

a. Lập phương trình phản ứng. 

b. Tính a, x. 

- GV cho HS thảo luận nhóm . 

- HS làm các bước trên. 

- HS báo cáo kết quả. 

? Có thể dựa vào định luật bảo toàn khối 

lượng để tính có được không. 

Gv cho học sinh đọc đề bài. 

Xác định yêu cầu của đề bài. 

? Để tính được khối lượng của CaCO3 theo em 

cần phải biết điều gì 



1. Bằng cách nào tìm được khối 

lượng chất tham gia và sản phẩm: 

* Các bước giải: 

- Đổi số liệu đầu bài. Tính số mol 

của chất mà đầu bài cho. 

- Lập phương trình hoá học. 

- Dựa vào số mol chất đã biết để tính 

số mol chất cần tìm. 

- Tính m hoặc V. 

* Ví dụ : 

- Số mol Zn tham gia phản ứng. 

13 

n Zn = = 0, 2mol 

65 

a. PTHH: 

2Zn + O2 2ZnO 

2mol 1mol 2mol 

0,2mol ? mol ? mol 

t 

⎯→ 


⎯ 0 

b. Số mol ZnO tạo thành: 

0,2.2 

n ZnO 

= = 0,2mol. 

2 

Khối lượng ZnO thu được: 

mZnO = 0,2 . 81 = 16,2g. 

c.Tính thể tích oxi đã dùng: 

n 

V 

O2 

O2 

2. Bài tập3: 

1.0,2 

= = 0,1mol. 

2 

= n .22,4 = 0,1.22,4 = 2,24 l. 

O2 

19,2 

n O 

= = 0, 6mol 

2 

32 

4Al + 3O2 2Al2O3 

* Theo phương trình: 

Cứ 4mol Al cần 3mol O2 

a gam ......................0,6molO2. 

Bài tập 3 (a,b )SGK/75. 

- Phương trình hoá học: 

CaCO3 CaO + CO2 (1) 

a. 

- Số mol CaO điều chế được là: 

nCaO = 11,2 : 56 = 0,2 mol. 

- Theo phương trình hoá học ta có: 

nCaCO3 = nCaO = 0,2 ( mol ) 


⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ o 

t 

⎯→ 














? Đề bài cho biết những điều gì 

? Từ dữ kiện bài cho em hãy thảo luận tìm ra 

số mol của CaCO3 tạo thành. 

Gv cho học sinh thảo luận ghi kết quả ra nháp. 

Gv cho học sinh đổi chéo kết quả, nhận xét, 

chấm điểm. 

Gv thu kết quả của nhóm tốt nhất, kém nhất 

chữa, học sinh khác nhận xét, bổ sung. 

? Tương tự các em hãy giải bài tập 1b SGK. 

Học sinh làm việc cá nhân. 

Gv gọi 1 học sinh lên bảng, học sinh ở dưới 

lớp tự giải, đối chiếu với kết quả của bạn, nhận 

xét. 

? Có cách nào để tính nhanh khối lượng CO2 

sinh ra? 

GV yêu cầu HS làm bài tập 3: 

Bài tập 3 : 

Đốt cháy hoàn toàn 4,8 gam 1 kim loại hoá tri 

II bằng khí oxi dư thu được 8 gam oxit RO. 

Xác định tên kim loại. 

Để xác định được tên kim loại ta cần biết được 

điều gì? 

? Làm thế nào để tính được số mol của kim 

loại? 

Gv gợi ý cách giải. 

Gv có thể cho học sinh giải theo phương pháp 

đại số. 



- Nêu phương pháp vận dụng. 


Vậy cần dùng 0,2 mol CaCO3 để tạo 

ra 11,2 g CaO. 

b. 

- Số mol CaO điều chế được là: 

nCaO = 7 : 56 = 0,125 mol. 

- Theo phương trình hoá học ta có: 

nCaCO3 = nCaO = 0,125 ( mol ) 

- Khối lượng CaCO3 tham gia phản 

ứng là: 

mCaCO3 = 0,125 .100 = 12,5 (g) 

Bài tập 1b SGK/75. 

b. – Phương trình hoá học: 

Fe + 2 HCl → FeCl2 + H2 

- Số mol Fe tham gia phản ứng: 

nFe = 2,8 : 56 = 0,05 ( mol ) 

- Theo phương trình hoá học: 

nHCl = 2 nFe =2. 0,05 = 0,1(mol) 

-Khối lượng HCl cần dùng: 

mHCl = 0,1.36,5= 3,65( g ). 

Bài tập 3 : 

- Phương trình hoá học: 

2R + O2 → 2RO 

Theo ĐLBTKL ta có: 

mO2 = mRO – mR = 8 – 4,8 = 3,2 

(g) 

- Số mol O2 tham gia phản ứng: 

nO2= 3,2 : 32 = 0,1 mol 

- Theo phương trình phản ứng thì : 

nR = 2 nO2 = 0,1.2 = 0,2 mol 

- Nguyên tử khối của R là 

→ MR = m : n = 4,8 : 0,2 = 24 (g) 

Vậy kim loại hoá trị II cần tìm là Mg 

0,6.4 

= = 0,8mol 

3 

1 0,8 

= nAl 

= 0,4mol 

3 

2 2 

a = m = 0,8.27 = 21,6 g 


n 

n 

Al 



Al2 O 

= 

x = m 

Al 

= 0,4.102 = 

2 3 

Al O 

40,8g 















- Học bài nắm cách làm bài tập. 

- Bài tập về nhà: 1,2,3 (sgk). 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 33: TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC(T2) 



- Từ PTHH và những số liệu của bài toán, HS biết cách xác định khối lượng của 

những chất tham gia hoặc khối lượng của sản phẩm. 

- Từ PTHH và những số liệu của bài toán, HS biết cách xác định thể tích của 

những chất khí tham gia (sản phẩm 


- Rèn luyện kỹ năng tính toán và lập PTHH. 


Tính chịu khó, lòng say mê 




- Thiết bị dạy học và học liệu: Giáo án (Tiết 2 phần II) 


- Học bài cũ 





a. Kiểm tra bài cũ: Nêu các bước giải bài tập tính theo PTHH? 



b. Giới thiệu bài mới: Tìm hiểu về Tiết 2 của bài tính theo PTHH 


HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CHÍNH 

- GV cho HS đọc ví dụ trong Sgk. 1. Bằng cách nào tìm được khối lượng 

- GV gợi ý, hướng dẵn HS cách giải theo chất tham gia và sản phẩm: 

các bước . 

* Các bước giải: 

- Đổi số liệu đầu bài. Tính số mol của 

chất mà đầu bài cho. 

- Lập phương trình hoá học. 
















* GV đưa ví dụ : (Bảng phụ). 

Bài tập 1: Đốt cháy hoàn toàn 13 gam Zn 

trong oxi thu được ZnO. 

a. Lập PTHH. 

b.Tính khối lượng ZnO thu được? 

c.Tính thể tích oxi đã dùng? (đktc). 

- HS viết công thức tính n, m, V. 

- Gọi 2 HS làm bài. 

Bài tập 2: 

Để đốt chấy hoàn toàn a gam Al cần dùng 

hết 19,2g oxi. Phản ứng kết thúc thu được 

x gam Al2O3. 

a. Lập phương trình phản ứng. 

b. Tính a, x. 

- GV cho HS thảo luận nhóm . 

- HS làm các bước trên. 

- HS báo cáo kết quả. 

? Có thể dựa vào định luật bảo toàn khối 

lượng để tính có được không. 

Bài tập 3: 

Tính thể tích của oxi (đktc) cần dùng để 

đốt cháy hết 3,1 gam P. Tính khối lượng 

của chất tạo thành sau phản ứng. 

- HS đọc và tóm tắt đề bài. 

- Viết phương trình phản ứng. 

- Tính nP ? 

- Tính V của oxi cần dùng. 

- Dựa vào số mol chất đã biết để tính số 

mol chất cần tìm. 

- Tính m hoặc V. 

* Ví dụ : 

- Số mol Zn tham gia phản ứng. 

13 

n Zn = = 0, 2mol 

65 

a. PTHH: 

t 

2Zn + O2 ⎯⎯→ 

0 

2ZnO 


0,2mol ? mol ? mol 

b. Số mol ZnO tạo thành: 

0,2.2 

n ZnO 

= = 0,2mol. 

2 

Khối lượng ZnO thu được: 

mZnO = 0,2 . 81 = 16,2g. 

c.Tính thể tích oxi đã dùng: 

1.0,2 

= = 0,1mol. 

2 

= n .22,4 = 0,1.22,4 = 2,24 l. 


n 

V 

Bài tập 2: 

O2 

O2 

O2 

19,2 

n O 

= = 0, 6mol 

2 

32 

4Al + 3O2 2Al2O3 

* Theo phương trình: 

Cứ 4mol Al cần 3mol O2 

a gam ......................0,6molO2. 

n 

n 

Al 

⎯ o 

0,6.4 

= = 0,8mol 

3 

1 0,8 

= n 

3 Al 

= 

2 2 

Al2 O 

= 

a = m 

x = m 

Bài tập 3: 



Al 

Al O 

t 

⎯→ 

= 0,8.27 = 21,6 g 

= 0,4.102 

= 

2 3 

0,4mol 

40,8g 

m 3 ,1 

a. n P = = = 0, 1mol 

M 31 

4P + 5O2 → 2P2O5 


0,1mol x y 


0,1.5 

x = nO 

= = 0,125mol 

2 

4 

0,1.2 

y = nP O 

= = 0,05mol 

2 5 

4 

V O 

= n.22,4 

= 0,125 .22,4 2, 8l 

2 

= 














- Tính khối lượng của P2O5 

Bài tập 4: Đốt cháy hoàn toàn 1,12l CH4. 

Tính thể tích oxi cần dùng và thể tích khí 

CO2 tạo thành.(đktc). 

- HS đọc đề, tóm tắt đề bài. 

- HS thảo luận và làm bài vào vở. 

- Gọi 1 HS chữa bài. 

M 

P O 

= 31.2 + 16.5 = 142g 

2 5 

b. 

→ mP O 

= m. 

M = 0,05.142 = 7,1g 

2 5 

Bài tập 4: 

V 1,12 

a. n CH 

= = = 0, 05mol 

4 

22,4 22,4 

t 

b. CH4 + 2O2 ⎯⎯→ 

o 

CO2 + 2H2O 

n = 2nCH 

= 0,05.2 = 0,1mol 

= nCH 

= 0,05mol 


n 

V 

O 

2 

CO 

O 

2 

2 

4 

4 

= 0,1.22,4 = 2,24l 

VCO 

= 0,05.22,4 = 1,12l 


- GV nêu cách làm bài tập. 

- HS nhắc lại phương pháp làm bài tập. 


- Đọc phần ghi nhớ. Bài tập về nhà: 4,5 (Sgk). 

- Ôn tập những kiến thức đã học để hôm sau luyện tập. 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

... 





- Giúp học sinh biết cách chuyển đổi qua lại các đại lượng như số mol, khối 

lượng hoặc số mol chất khí và thể tích. 

- HS biết được ý nghĩa về tỷ khối chất khí, biết cách xác định được tỷ khối của 

khí này với khí khác (khí/không khí) 


- Biết vận dụng những kỹ năng đã học, để giải các bài toán. 

3. Thái độ: HS có ý thức tự giác, lòng đam mê 







- Ôn lại các khái niệm: 




















a. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ 

b. Giới thiệu bài mới: Để củng cố những kiến thức đã học hôm nay chúng ta luyện 

tập. 




1.Hoạt động1: 

1. Kiến thức cần nhớ: 

- GV cho HS thảo luận nhóm các nội 

m 

n = (mol) 

dung: Về khối lượng, số mol, thể tích. 

M 

; m = n. M (g) 

- HS nêu các công thức hoá học. 

Vk= n. 22,4 (l) ; n k 

= 

V 

(mol) 

2. Hoạt động 2: 

* Bài tập 4 (76). 

Hướng dẫn HS viết phương trình hoá 

học. 

- Tìm tỷ lệ số mol ở từng thời điểm nhiệt 

độ. 


- HS đọc tóm tắt đề bài. 

- Tính mc , mH . 

- Tính nc, nH . Suy ra x,y. 

- Viết công thức hoá học. 



→ CTHH của hợp chất: CH4 

b. Tính theo phương trình hoá học: 

- Viết công thức hoá học của hợp chất. 

t 

CH4 + 2O2 ⎯⎯→ 

o 

CO2 + 2H2O 

11,2 

- Tính n của CH4. 

nCH 

= = 0,5mol 

4 

22,4 


→ nO 

= 2nCH 

4 

= 0,5.2 = 1mol 

2 

*Bài tập 4(sgk- 79). 

HS đọc đề và tóm tắt. 


- Xác định điểm khác so với bài trên. CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + CO2+ H2O 

10 

- Thể tích của khí CO2 ở điều kiện 

n CaCO 

= = 0, 1mol 

3 

thường là: 24l/mol. 

100 


22,4 

S (Số nguyên tử hoặc phân tử ) = n. N 

S 

n = 

6.10 

23 

(mol) 

2. Luyện tập: 

a. PTHH: 2CO + O2 2CO2 

b. Hoàn chỉnh bảng: 

t o CO O CO2 

t0 20 10 0 

t1 15 7,5 5 

t2 3 1,5 17 

t3 0 0 20 


a. Tính : MA = 29. 0,552 = 16gam 

+ Công thức tổng quát: CxHy 

m 

m 

n 

n 

C 

C 

H 

H 

⎯ o 

75 

= .16 = 12g 

100 

25 

= .16 = 4g 

100 

12 

= = 1mol 

= x 

12 

4 

= = 4mol 

= y 

1 


t 

⎯→ 














- Tính M của CaCl2 . 

- Tính n của CaCO3. 

- Suy ra n và V của CO2. 

5. Hoạt động 5: Bài tập trắc nghiệm. 

Chọn đáp án đúng: 

1.Khí A có dA/H = 13. Vậy A là: 

a. CO2 c. C2H2 

b. CO. d. NO2 

2.Chất khí nhẹ hơn không khí là: 

a. Theo phương trình: 

n = n = 0,1mol 

→ m 

= n. 

m = 0,1.111= 

11,1 g 




b. 

n 

n 

V 

CaCO 

CO 



3 

CaCO 

CaCO 

2 

CaCl 

3 

3 

2 

CaCl 

2 

5 

= = 0,05mol 

100 

= n = 0,05mol 

CO 

2 

= 0,05.24 = 1,2l 

a.Cl2 

c.CH4 

b.C2H6 

d.NO2 * Đáp án đúng là: c. 

- HS nhận xét đưa ra kết quả đúng. 

3. Số nguyên tử O trong 3,2gam O2 . 

a.3.10 23 c.9.10 23 * Đáp án đúng là: c. 

b.6.10 23 d.1,2.10 23 

* Đáp án đúng là: d 

IV. CỦNG CỐ: GV cho HS nhắc lại lý thuyết cơ bản. 


- Ôn tập lại lý thuyết. 

- Bài tập: 1,2,5 (Sgk- 79). 

- Ôn tập những kiến thức đã học để hôm sau ôn tập học kì I 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 


TIẾT 35: 

ÔN TẬP HỌC KỲ I 



-Học sinh ôn lại các kiến thức cơ bản, quan trọng trong học kỳ I. 

-Củng cố cách lập công thức hoá học, phương trình hoá học, hoá trị, công thức 

chuyển đổi, tỷ khối. 

2. Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng vận dụng và biến đổi công thức. 






2. Học sinh: Học ôn tốt. 

















b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Ôn tập học kì I. 



*.Hoạt động 1: 

GV dùng bảng phụ ghi sẵn hệ thống câu 

hỏi về nguyên tử, phân tử…. 

-HS trả lời, cho ví dụ. 

-GV cho HS tham gia trò chơi ô chữ. 

*Ô 1: Có 6 chữ cái. (Tỷ khối). H 

Ô 2: Có 3………… (Mol). O 

Ô 3: Có 7 …………(Kim loại). A 

Ô4: Có6…………..(Phân tử). H. 

Ô5 : Có 6………….(Hoá trị). O. 

Ô 6: Có 7………….(Đơn chất)…C. 

*. Hoạt động 2: 

-GV yêu cầu học sinh nêu cách lập công 

thức hoá học. 

-Nêu cách làm. 

-Hoá trị các nguyên tố, nguyên tử, nhóm 

nguyên tử. 

* .Hoạt động 3: 

*Bài tập 1: Cho sơ đồ phản ứng: 

Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 

a.Tính mFe và mHCl đã phản ứng. Biết 

rằng:Khí thoát ra là 3,36l (đktc). 

b.Tính khối lượng của FeCl2 tạo thành. 

-GV cho HS đọc đề bài, tóm tắt. 

-Nêu cách giải. 

-Tính m của Fe, m của HCl. 

-Tính khối lượng của FeCl2 tạo thành. 

-HS nêu các bước giải. 

Bài tập 2: Người ta cho 4,8 kim loại A vào 

tác dụng với đồng (II) sunfat có công thức 

CuSO4 tạo thành ASO4 và 12,8 gam kim 

loại Cu theo phản ứng. 

A + CuSO4 → ASO4 + Cu. 


1. Hệ thống hoá kiến thức: 

*Hàng dọc: HOA HOC 

2. Lập công thức hoá học - Hoá trị: 

I II 

III I 

K2SO4 Al(NO3)3 

? ? ? ? 

Fe(OH)2 Ba3(PO4)2 

3. Giải toán hoá học: 


a. 

3,36 

n H 

= = 0, 15mol 

2 

22,4 

Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 

1 2 1 1 

*Theo phương trình hoá học: 

n 

n 

Fe 

HCl 



= n 

FeCl 

2 

= 2nH 

= n 

2 

H 

2 

= 0,15mol 

= 2.0,15 = 0,3mol 

mFepư = 0,15 . 56 = 8,4 g. 

MHCl= 0,3 . 36,5 = 10,95 g 

b.Khối lượng của hợp chất FeCl2: 

m FeCl 

= n. 

M = 0,15.127 19, 05 g 

2 

= 

A + CuSO4 → ASO4 + Cu. 

Theo phương trình: 1 

1 (mol) 

Theo đề bài: 0,2 

0,2 (mol) 


MA = 4,8 24 

0, 2 = 

Vậy A là magiê (Mg). 














a) Hỏi trong công thức ASO4; A thể 

hiện hoá trị nào? 

b) Tìm số mol kim loại A và xác định 

Bài tập 3 

A là kim loại nào. 

1. Tính tỉ khối của khí nitơ so với khí 

cacbonic và với không khí (M = 29) 

28 

d 

N 

= 0,64 

2 

CO 44 

2 

28 

d 

N 

= 0,97 

2 

kk 29 

= 23.2 + 32 + 16.4 = 142 g / mol 

M ( ) 

Na2SO 

4 

%mNa = 23.2 .100% 32,4% 

142 

%mS = 32 .100% = 22,5% 

142 

%m 100% − O 

32,4% − 22,5% 45,1% 

2. Tính tỉ lệ phần trăm các thành phần 

Tìm số mol Na = 5 mol 

nguyên tố trong hợp chất Na2SO4. m 

Cho 3.10 24 nguyên tử Na, tính khối 

lượng Na 


- HS nêu lại các kiến thức cơ bản. 

- Cách giải các bài tập. 


- Giải các bài tập còn lại (Trong bài luyện tập - Ôn tập). 

- Chuẩn bị kiểm tra HKI theo đề của trường. 


....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

....................................................................................................................................... 

= 5.23 = 115( gam) 


Na 




TIẾT 36: 

KIỂ M TRA HỌC KỲ I 

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thứ c 

- Đơn chất, hợp chất, hỗn hợp; Nguyên tử , phân tử , phân tử khối 

- Hóa tri, ̣lâ ̣p công thứ c hóa ho ̣c theo hóa tri ̣ 

- Đinh ̣ luât ̣ bảo toàn khối lươṇg 

- Công thứ c chuyển đổi giữa m, n, V và số nguyên tử (phân tử ) 

- Tỷ khối của chất khí 

- Tińh thành phần % các nguyên tố theo CTHH, lâ ̣p CTHH khi biết thành 

phần % các nguyên tố và khối lươṇg mol 

- Tińh khối lươṇg hay thể tićh các chất tham gia và taọ thành trong phản ứ ng 

2. Kỹ năng 

- Vâṇ duṇg các công thứ c chuyển đổi giữa m, n và V 

- Lâ ̣p được phương triǹh hóa ho ̣c 















- Tińh thành phần % các nguyên tố theo CTHH, lâ ̣p CTHH khi biết thành 

phần % cá c nguyên tố và khối lươṇg mol 

3. Điṇh hướ ng phá t triển năng lực 

- Năng lực sử duṇg ngôn ngữ hóa ho ̣c 

- Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn hóa ho ̣c 

- Năng lực tińh toán 

- Năng lực vâṇ duṇg kiến thứ c hóa ho ̣c vào cuô ̣c sống. 

II. MA TRÂṆ ĐỀ KIỂ M TRA 


TÊN CHỦ 

ĐỀ Nhâṇ biết Thông hiểu Vâṇ duṇg 

Hó a tri ̣ 

Số câu 


Tỷ lệ% 

Phương 

triǹh hó a ho ̣c 

Số câu 


Tỷ lệ% 

Tính theo 

công thứ c 

hó a ho ̣c 

Số câu 


Tỷ lệ% 

Tính theo 

phương triǹh 

hó a ho ̣c 

Số câu 


Tỷ lệ% 

Tổng số câu 

Tổng số điểm 

Tỷ lệ% 

Biết các bướ c 

lâ ̣p CTHH 

của hợp chất 

theo hóa tri ̣ 

1 

1,5đ 

15% 

1 

1,5đ 

15% 

Lâ ̣p được 

CTHH theo 

hóa tri ̣ 

1 

1,5đ 

15% 



hóa ho ̣c 

1 

2đ 

20% 


công thứ c hóa 

ho ̣c khi biết 

khối lươṇg 

mol và thành 

phần % theo 

khốim lươṇg 

các nguyên tố 

1 

3đ 

30% 

Tińh được 

khối lươṇg 

hoă ̣c thể tićh 

các chất theo 


hóa ho ̣c 

1 

2đ 

20% 

4 

8,5đ 

85% 



Vâṇ duṇg ở 


CÔṆG 

2 

3đ 

30% 

1 

2đ 

20% 

1 

3đ 

30% 

1 

2đ 

20% 

5 

10đ 

100% 
















III. ĐỀ KIỂ M TRA 

1. Lý thuyết 

a. Nêu các bướ c lâ ̣p công thứ c hóa ho ̣c của hợp chất khi biết hóa tri ̣của các 

nguyên tố hay nhó m nguyên tử ? 

b. Á p duṇg: Lâ ̣p công thứ c hóa ho ̣c của hợp chất taọ bở i Al (III) và SO4 (II) 

2. Bài tâ ̣p 

Bài 1: 

Lâ ̣p các phương triǹh hóa ho ̣c sau: 

a. Fe + Br2 ---> FeBr3 

b. NaNO3 ---> NaNO2 + O2 

c. Al + HCl ---> AlCl3 + H2 

d. FeCl3 + AgNO3 ---> AgCl + Fe(NO3)3 

Bài 2: 

Xác định công thức hóa học của khí A biết khí A nặng hơn khí hidro 8 lần, 

thành phần theo khối lượng của khí A là: 75% C và 25% H 

Bài 3: 

Cho 13 gam kẽm tác duṇg vớ i axit clohiđric theo sơ đồ phản ứ ng: 

Zn + HCl ---> ZnCl2 + H2 

a. Lâ ̣p phương triǹh hóa ho ̣c của phản ứ ng. 

b. Tińh thể tićh khí hiđro thu được ở đktc. 

c. Tińh khối lươṇg axit clohiđric cần dùng. 

IV. ĐÁ P Á N VÀ BIỂ U ĐIỂ M 

1. Lý thuyết (3đ) 

a. Các bướ c lâ ̣p công thứ c hóa ho ̣c: (1,5đ) 

- Viết công thứ c chung : (A, B là ký hiêụ hóa ho ̣c; a, b là hóa tri ̣của 

A, B) 

- Theo qui tắc hóa tri, ̣lâ ̣p biểu thứ c: x . a = y . b 

- Chuyển thành tỷ lê: 

̣ 

- Choṇ x = b (hoă ̣c b’), y = a (hoă ̣c a’), viết công thứ c hóa ho ̣c. 

b. Á p duṇg: (1,5đ) 

III II 

- Công thứ c chung: Al x 

(SO4) 

- Theo qui tắc hóa tri: ̣ x . III = y . II 

- Chuyển thành tỷ lê: 

̣ 

- Choṇ x = 2, y = 3 công thứ c hóa ho ̣c: Al2(SO4)3 

2. Bài tâ ̣p: (7đ) 

Bài 1 (2đ) 

a. 2Fe + 3Br2 → 2FeBr3 

A 

a 

x 

B 

b y 

x b b' 

= = 

y a a' 

x II 2 

= = 

y III 3 



y 


















b. 2NaNO3 → 2NaNO2 + O2 

c. 2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2 

d. FeCl3 + 3AgNO3 ---> 3AgCl + Fe(NO3)3 

Bài 2 (3đ) 

Khối lượng mol của A: MA = 8x2 = 16(g) (0,5đ) 

mC = 75/100 x 16 = 12(g) 

(0,5đ) 

mH = 16 – 12 = 4(g) 

(0,5đ) 

nC = 12/12 = 1 mol 

(0,5đ) 

nH = 4/1 = 4 mol 

(0,5đ) 

Suy ra số nguyên tử C là 1, số nguyên tử H là 4,Vậy CTHH là CH4 

Bài 3 (2đ) 

13 

65 

Số mol kẽm: nZn = = 0,2 (mol) (0,5đ) 

Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2 

1mol 2mol 

1mol 

0,2 → 0,4 → 0,2(mol) 

Thể tićh khí hiđro: V = 0,2.22,4 = 4,48 (l) 

Khối lươṇg axit clohiđric: m = 0,4.36,5 = 14,6 (g) 

(0,5đ) 

(0,5đ) 

(0,5đ) 

(0,5đ) 

V. TIẾN HÀNH KIỂM TRA: 

a. Ổn định lớp 

b. Tổ chức kiểm tra 

- Phát đề. 

- Thu bài. 

c. Dặn dò 

- Về nhà xem lại bài. 

VI. RÚ T KINH NGHIÊṂ 

……………………………………………………………………………………… 

……………………………………………………………………………………… 



















TIẾT 37: TÍNH CHẤT CỦA OXI (Tiết 1) 



- Học sinh nắm được các kiến thức :Trong ĐK thường về nhiệt độ và áp suất, 

oxi là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, nặng hơn không khí. 

Khí o xi là một đơn chất rất hoạt động, dễ dàng tham gia phản ứng hoá học với nhiều 

kim loại, phi kim, oxi có hoá trị II. 

- Học sinh viết được PTPƯ của oxi với P, S. 

- Nhận biết được khí o xi, biết cách sử dụng đèn cồn và cách đốt một chất trong 

oxi. 

2. Kỹ năng: Quan sát thí nghiệm. 






+ Dụng cụ: Bình thuỷ tinh, đèn cồn, muôi sắt, diêm. 

+ Hoá chất: Khí oxi nguyên chất, P, S. 

2. Học sinh: Chuẩn bị trước bài học. 





b. Giới thiệu bài mới: Ở các lớp dưới và ở chương I, II, III các em biết gì về 

nguyên tố oxi, về đơn chất phi kim oxi? Các em có nhận xét gì về màu sắc, mùi vị 

và tính tan trong nước của khí oxi? Oxi có thể tác dụng với các chất khác được 

không ? Nếu được thì mạnh hay yếu? 




- Yêu cầu HS nêu những gì biết được về - KHHH: O. 

khí 

- CTHH : O2. 

oxi ( như: KHHH, CTHH, NTK, PTK). - NTK : 16. 

- GV cung cấp thêm thông tin về oxi. - PTK : 32. 


I. Tính chất vật lí: 

- GV cho HS quan sát lọ thuỷ tinh có - Chất khí, không màu, không mùi, ít 

chứa khí oxi, yêu cầu HS nhận xét về: tan trong nước, nặng hơn không khí. 

Màu sắc, mùi, trạng thái và tính tan Hoá lỏng ở -183 độ C. 

trong nước. 

- Yêu cầu HS tính tỉ khối của oxi đối với 

không khí. 

- GV bổ sung. 

II. Tính chất hoá học: 


1. Tác dụng với phi kim: 

a. Với lưu huỳnh: 


















* GV làm thí nghiệm: Đưa muôi sắt có 

chứa bột S vào ngọn lửa đèn cồn. Sau 

đó đưa S đang cháy vào lọ thuỷ tinh có 

chứa khí oxi. 

- Yêu cầu HS quan sát và nêu hiện 

tượng. 

- PTHH: 

t 

? So sánh các hiện tượng S cháy trong S + O2 ⎯⎯→ 

0 

SO2 

không khí và trong oxi. 

(Lưu huỳnh đioxit) 

- GV: Chất khí đó là lưu huỳnh đioxit: b. Với photpho: 

SO2( còn gọi là khí Sunfurơ). 

- Gọi 1 HS viết PTPƯ. 

* GV làm TN: Đốt P đỏ trong không khí - PTHH: 

và trong khí oxi. 

4P + 5O2 2P2O5 

- Yêu cầu HS quan sát và nêu hiện 

(Điphotpho pentaoxit) 

tượng. 

? So sánh các hiện tượng P cháy trong 

không khí và trong oxi. 

- GV giới thiệu: Bột đó là Điphotpho 

pentaoxit P2O5 tan được trong nước. 

- Gọi 1 HS lên bảng viết PTPƯ. 


- Yêu cầu HS làm các bài tập sau: 

* Bài tập 1: Đốt cháy 6,2g P trong bình chứa 6,72 l khí oxi ( ở đktc) tạo thành P2O5. 

a. Chất nào còn dư, chất nào thiếu? 

A. P còn dư, O2 thiếu. B. P còn thiếu, O2 dư. 

C. Cả 2 chất vừa đủ. D. Tất cả đều sai. 

b. Khối lượng chất tạo thành là bao nhiêu? 

A. 15,4g. B. 16g. 

C. 14,2g. D. Tất cả đều sai. 

* Bài tập 2: Đốt cháy S trong bình chứa 7 lít khí O2. Sau phản ứng người ta thu được 

4,48 lít khí SO2. Biết các khí ở đktc. Khối lượng S đã cháy là: 

A. 6,5g. B. 6,8g. 

C. 7g. D. 6,4g. 


- Học bài. 

- Đọc phần ghi nhớ, học theo bài ghi. 

- Bài tập: 4, 6 (Sgk- 84) 


........................................................................................................................................ 


⎯ 0 

t 

⎯→ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


















TIẾT 38: TÍNH CHẤT CỦA OXI (Tiết 2) 



- Học sinh nắm được một số TCHH của oxi. 

- Cách điều chế oxi trong phòng TN và trong CN. 


- Rèn luyện kĩ năng lập PTPƯ của oxi với một số đơn chất và một số hợp chất 

khác. 

- Tiếp tục rèn luyện cách giải các bài toán theo PTHH. 






+ Dụng cụ: Đèn cồn, môi sắt, diêm. 

+ Hoá chất: Khí oxi nguyên chất, dây sắt. 






b. Giới thiệu bài mới: Ở bài trước các em đã biết ở nhiệt độ cao O2 tác dụng 

với các đơn chất phi kim P và S, nội dung bài học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu 

sự tác dụng của O2 với đơn chất kim loại và hợp chất. 




* .Hoạt động1: 

2. Tác dụng với kim loại: 

* GV làm thí nghiệm: Lấy một đoạn dây sắt 

cuốn hình lò xo đưa vào bình chứa khí oxi. 

? Có dấu hiệu của PƯHH không. 

* Quấn vào đầu dây sắt một mẫu than gỗ, 

đốt cho than và dây sắt nóng đỏ rồi đưa vào 

bình chứa khí oxi. 


- PTHH: 

t 

- GV: Các hạt nhỏ màu nâu đó là oxit sắt từ: 3Fe + 2O2 ⎯⎯→ 

0 

2Fe3O4 

Fe3O4. 

(Oxit sắt từ) 

- Yêu cầu HS viết PTPƯ. 

- GV giới thiệu: O xi còn tác dụng với các 

chất như: Xenlulozơ, metan, butan... 


3. Tác dụng với hợp chất: 

- PTHH: 
















* GV : Khí metan có trong khí bùn ao, phản 

ứng cháy của metan trong không khí tạo 

thành khí cacbonic, nước, đồng thời toả 

nhiều nhiệt. 


- Từ những TCHH của khí oxi hãy rút ra kết 

luận về đơn chất oxi. 

CH4 + 2O2 

t 

⎯⎯→ 

0 

CO2 + 2H2O 

* Kết luận: Khí o xi là một đơn chất 

phi kim rất hoạt động, đặc biệt ở nhiệt 

độ cao, dễ dàng tham gia PƯHH với 

nhiều phi kim, kim loại và hợp chất. 

Trong các hợp chất oxi có hoá trị II. 

IV. CỦNG CỐ: - Yêu cầu HS làm các bài tập sau: 

* Bài tập 1: Khi đốt quặng kẽm sunfua ZnS, chất này tác dụng với oxi tạo thành ZnO 

và khí SO2. Nếu cho 19,4g ZnS tác dụng với 8,96 lít khí o xi thì khí SO2 sinh ra có thể 

tích là bao nhiêu? 

A. 8,96 lít. B. 4,48 lít. 

C. 5,4 lít. D. 4,4 lít. 

* Bài tập 2: Đốt cháy hết 3,2 g khí metan trong không khí sinh ra khí CO2 và nước. 

a. Viết PTPƯ. 

b. Tính thể tích khí oxi ( ở đktc) 

c. Tính khối lượng khí cacbonic tạo thành. 

* Hướng dẫn bài tập 5: 

PTHH: C + O2 CO2 

1mol 

1mol 

0,75mol ? 

S + O2 SO2 

1mol 

1mol 

0,75mol ? 

⎯ 0 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

t 

⎯→ 

- Khối lượng của 0,5% S trong 24g than đá: 

- ..........................1,5% tạp chất..................: 

0,5 

m S 

= 24.000 = 120g. 

100 

1,5 

= 24.000 

100 

m t / c 

= 360g 



Vậy khối lượng của C trong 24kg than đá là: 24.000 – ( 120 + 360) = 23.520g. 

Số mol của các chất trong than đá → số mol và thể tích CO2, SO2. 

120 

nS 

= 3,75mol 

→ nSO 

= 3,75mol 

V 3,75.22,4 84( ). 

2 

SO 

= = l 

2 

32 

+ 23.520 

nC 

= 196mol 

→ nCO 

= 196mol 

V 196.22,4 4390,4( l). 

2 

CO 

= = 

2 

12 



- Bài tập: 1, 2, 3, 5 (Sgk- 84). 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


. 



































TIẾT 39: SỰ OXI HOÁ - PHẢN ỨNG HOÁ HỢP. ỨNG DỤNG CỦA OXI 



- HS hiểu được khái niệm sự ô xi hoá, phản ứng hoá hợp và phản ứng toả nhiệt. 

- Biết ứng dụng của ô xi 


- Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng 


- Giáo dục ý thức học tập bộ môn 




- Thiết bị dạy học và học liệu: Tranh vẽ ứng dụng của oxi 






1. Nêu các tính chất hoá học của ô xi, viết phương trình phản ứng minh hoạ. 

2. Bài tập 4 (SGK trang 84) 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu về sự oxi hoá – Phản 

ứng hoá hợp - Ứng dụng của oxi. 





I. Sự oxi hoá 

- GV yêu cầu HS nhận xét các VD ở (1). * VD: 

? Hãy cho biết các phản ứng hoá học trên S + O2 SO2 

có đặc điểm gì giống nhau. 

4P + 5O2 2P2O5 

( Những PƯ trên đều có O2 t/d với các 

3Fe + 2O2 2Fe3O4 

chất). 

CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O 

- GV: Những PƯHH kể trên được gọi là 

* Định nghĩa: Sự tác dụng của oxi với 

sự oxi hoá các chất đó. 

một chất là sự oxi hoá. 

? Vậy sự oxi hoá một chất là gì. 

* GV lưu ý: Chất đó có thể là đơn chất 

hay hợp chất. 

- Yêu cầu HS lấy VD về sự oxi hoá xảy 

ra trong đời sống hằng ngày. 


II. Phản ứng hoá hợp: 

GV đưa ra 1 số VD: Hãy quan sát 1 số 

- PTPƯ: 

p/ư sau: 

t 

? Hãy nhận xét và ghi số chất p/ư và số 

2Na + S ⎯⎯→ 

0 

Na2S. 

t 

chất sản phẩm trong các PƯHH. 

2Fe + 3Cl2 ⎯⎯→ 

0 

2FeCl3 

Na2O + H2O → 2NaOH 


t 

⎯→ 


⎯ 0 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

t 

⎯→ 














- GV thông báo: Các PƯHH trên được gọi 

là phản ứng hoá hợp. 

? Vậy phản ứng hoá hợp là gì. 

* GV giới thiệu về phản ứng toả nhiệt 

( Như các PƯ trên). 

Ngoài ra còn có một số phản ứng thu 

nhiệt. 

VD: N2 + O2 → 2NO 

⎯ 0 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ DP 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 



t 

4Fe(OH)2+2H2O + O2 ⎯⎯→ 

0 

4Fe(OH)3 

* Định nghĩa: Phản ứng hoá hợp là 

PƯHH trong đó chỉ có một chất mới 

(SP) được tạo thành từ 2 hay nhiều chất 

ban đầu. 

* Phản ứng toả nhiệt là phản ứng hoá 

học của oxi với các chất khác có toả ra 

năng lượng. 

III. ứng dụng của oxi: 

1. Sự hô hấp: 

- Sự hô hấp của con người và động vật. 

- Phi công, thợ lặn, chiến sĩ chữa cháy. 

2. Sự đốt nhiên liệu: 

- Nhiên liệu cháy trong o xi tạo ra nhiệt 

độ cao hơn trong không khí. 

- Sản xuất gang thép. 

- Chế tạo mìn phá đá. 

- Đốt nhiên liệu trong tên lửa. 

2KClO3 

t 2KCl + 3O2 

* Hoạt động 3: 

- GV treo tranh vẽ ứng dụng của oxi cho 

HS quan sát. 

? Em hãy kể tên các ứng dụng của oxi mà 

em biết trong cuộc sống. 

- GV chiếu lên màn hình những ứng dụng 

của oxi. 

- GV: Hai lĩnh vực quan trọng nhất là: 

+ Sự hô hấp. 

+ Sự đốt nhiên liệu. 

IV. CỦNG CỐ: - Yêu cầu HS nhắc lại nội dung chính của bài. 

+ Sự o xi hoá là gì? 

+ Định nghĩa PƯHH. 

+ Ứng dụng của oxi. 


* Bài tập 1: Hoàn thành các PTPƯ sau: 

a. Mg + ? MgS. 

b. ? + O2 Al2O3. 

c. H2O H2 + O2. 

d. CaCO3 CaO + CO2. 

e. ? + Cl2 CuCl2. 

f. Fe2O3 + H2 Fe + H2O. 

* Bài tập 2: Lập PTPƯ biểu diễn các phản ứng hoá hợp sau: 

a. Lưu huỳnh với nhôm. 

b. O xi với magie. 

c. Clo với kẽm. 



- Bài tập: 1, 2, 3, 4, 5 (Sgk- 87). 

VI. RÚT KINH NGHIỆM: https://123doc.org/trang-ca-nhan-3408296-loc-tin-tai.htm 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

















........................................................................................................................................ 

Ngày soạn: 14/01/2019 

TIẾT 40: 

OXIT 



- HS nắm được khái niệm sự ô xít, sự phân loại ô xít và cách gọi tên ô xít. 

- Nắm được kỹ năng lập CTHH của oxít 


- Rèn kỹ năng lập PTHH và CTHH 


- Giáo dục tính cẩn thận. 




- Thiết bị dạy học và học liệu: Phiếu học tập, bảng phụ. 






- Nêu định nghĩa phản ứng hoá hợp - Cho VD. 

- Nêu định nghĩa sự ô xi hoá? Cho VD. 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu về khái niệm, phân 

loại và tên gọi của oxit. 




*. Hoạt động1: 

I. Định nghĩa: 

- GV VD ở (1). Giới thiệu : Các chất tạo 

thành ở các PƯHH trên thuộc loại oxit. * VD: CuO, Na2O, FeO, SO2, CO2... 

? Hãy nhận xét thành phần của các oxit 

đó. 

* Định nghĩa: Oxit là hợp chất của hai 

( Phân tử có 2 nguyên tố, trong đó có 1 nguyên tố, trong đó có một nguyên tố 

nguyên tố là oxi) 

là 

- Gọi 1 HS nêu định nghĩa oxit. oxi. 

* GV đưa bài tập: Trong các hợp chất 

sau, hợp chất nào thuộc loại oxit. 

H2S, CO, CaCO3, ZnO, Fe(OH)2, K2O, 

MgCl2, SO3, Na2SO4, H2O, NO. 

- Yêu cầu 1 HS lên bảng trả lời. 

? Vì sao các hợp chất H2S, Na2SO4 

không phải là oxit. 


- GV yêu cầu HS nhắc lại: 

II. Công thức: 
















+ Qui tắc hoá trị áp dụng đối với hợp 

chất hai nguyên tố. 

+ Thành phần của oxit. 


- Yêu cầu HS viết công thức chung của 

oxit. 

- GV cho HS quan sát VD (Phần I). 

? Dựa vào thành phần có thể chia oxit 

thành mấy loại chính. 

- GV chiếu lên màn hình. 

? Em hãy cho biết kí hiệu về một số phi 

kim thường gặp. 

- Yêu cầu HS lấy 3 VD về oxit axit. 

- GV giới thiệu một số oxit axit và các 

axit tương ứng của chúng. 

* GV lưu ý: Một ssó KL ở trạng thái 

hoá trị cao cũng tạo ra oxit axit. 

VD: Mn2O7 → axit pemanganic HMnO4. 

CrO3 axit cromic H2CrO3. 

→ 

? Em hãy kể tên những kim loại thường 

gặp. 

- Yêu cầu HS lấy 3 VD về oxit bazơ. 

- GV giới thiệu một số oxit bazơ và các 

bazơ tương ứng của chúng. 

- GV chiếu lên màn hình nguyên tắc gọi 

tên 

oxit. 

- Yêu cầu HS gọi tên các oxit bazơ ở 

phần 

III b. 

- Nêu nguyên tắc gọi tên oxit đối với 

trường hợp kim loại nhiều hoá trị và phi 

kim nhiều hoá trị. 

? Em hãy gọi tên của FeO, Fe2O3, CuO, 

Cu2O. 

* Công thức chung: 

n II 

M O → x. n y. 

II. 

x y 

= 

III. Phân loại: 

* 2 loại chính : 

+ Oxit axit. 

+ Oxit bazơ. 

a. Oxit axit: Thường là oxit của phi kim 

và tương ứng với một axit. 

- VD: CO2, SO2, SO3, P2O5, N2O5... 

+ CO2 tương ứng với axit cacbonic 

H2CO3 

+ SO2 tương ứng với axit sunfurơ 

H2SO3 

+ P2O5 tương ứng với axit photphoric 

H3PO4 



b. Oxit bazơ: Là oxit của kim loại và 

tương ứng với một bazơ. 

- VD: K2O, MgO, Li2O, ZnO, FeO... 

+ K2O tương ứng với bazơ kali hiđroxit 

KOH. 

+ MgO tương ứng với bazơ magie 

hiđroxit Mg(OH)2. 

+ ZnO tương ứng với bazơ kẽm 

hiđroxit 

Zn(OH)2. 

IV. Cách gọi tên: 

* Tên oxit: Tên nguyên tố + oxit. 

VD: K2O : Kali oxit. 

MgO: Magie oxit. 

+ Nếu kim loại có nhiều hoá trị: 

Tên oxit bazơ: 

Tên kim loại (kèm theo hoá trị) + oxit. 

- FeO : Sắt (II) oxit. 

- Fe2O3 : Sắt (III) oxit. 

- CuO : Đồng (II) oxit. 

- Cu2O : Đồng (I) oxit. 

+ Nếu phi kim có nhiều hoá trị: 

Tên oxit bazơ: 
















- GV giới thiệu các tiền tố (tiếp đầu 

ngữ) 

- Yêu cầu HS đọc tên: SO2, CO2, N2O3, 

N2O5. 

* BT:Trong các o xit sau, oxit nào là 

oxit axit, oxit nào là oxit bazơ: SO3, 

Na2O, CuO, SiO2. 

Hãy gọi tên cac oxit đó. 



Tên phi kim (có tiền tố chỉ số nguyên 

tử PK) + oxit (có tiền tố chỉ số nguyên 

tử 

oxi). 

Tiền tố: - Mono: nghĩa là 1. 

- Đi : nghĩa là 2. 

- Tri : nghĩa là 3. 

- Tetra : nghĩa là 4. 

- Penta : nghĩa là 5. 

- SO2 : Lưu huỳnh đioxit. 

- CO2 : Cacbon đioxit. 

- N2O3 : Đinitơ trioxit. 

- N2O5 : Đinitơ pentaoxit. 

* HS làm vào vỡ. 

IV. CỦNG CỐ: - HS nhắc lại nội dung chính của bài: 

+ Định nghĩa oxit? 

+ Phân loại oxit. 

+ Cách gọi tên oxit. 


* Bài tập 1: Cho các oxit có CTHH sau: 

1. SO2; 2. NO2; 3. Al2O3; 4. CO2; 5. N2O5; 6. Fe2O3; 7. CuO; 8. P2O5; 9. CaO; 

10. SO3. 

a. Những chất nào thuộc loại oxit axit: 

A. 1, 2, 3, 4, 8, 10. B. 1, 2, 4, 5, 8, 10. 

C. 1, 2, 4, 5, 7, 10. C. 2, 3, 6, 8, 9, 10. 

b. Những chất nào thuộc loại oxit bazơ: 

E. 6, 7, 9, 10. G. 3, 4, 5, 7, 9. 

G. 3, 6, 7, 9. H. Tất cả đều sai. 

* Bài tập 2: Phần trăm về khối lượng của oxi cao nhất trong oxit nào cho dưới đây: 

A. CuO B. ZnO C. PbO D. MgO E. CaO 



- Bài tập: 1, 2, 3, 4, 5 (Sgk- 91). 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


















Ngày soạn : ................... 

TIẾT 41: ĐIỀU CHẾ OXI - PHẢN ỨNG PHÂN HUỶ 



- HS biết phương pháp điều chế ô xi, cách thu khí O2 trong phòng thí nghiệm và 

cách sản xuất ô xi trong công nghiệp. 

- Nắm được khái niệm phản ứng phân huỷ và dẫn ra được ví dụ minh hoạ. 

ô xít và cách gọi tên ô xít. 

- Nắm được kỹ năng lập CTHH của oxít 


- Rèn luyện kỹ năng lập phương trình hoá học. 


- Giáo dục ý thức học tập bộ môn. 




- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị thí nghiệm điều chế oxi từ cách thu đẩy 

không khí và đầy nước. 

+ Dụng cụ: 

- Giá sắt, ống nghiệm, ống dẫn kí. 

- Đèn cồn, diêm, chậu thuỷ tinh. 

- Lọ thuỷ tinh có nút (2 chiếc) 

- Bông. 

+ Hoá chất: KMnO4. 






1. Nêu định nghĩa oxít? Phân loại? Cho ví dụ: 

2. Chữa bài tập 4 (SGK). 

+ Những chất thuộc loại oxít Bazơ: Fe2O3, CuO, CaO 

+ Những chất thuộc loại oxít axít: SO3; N2O5; CO2. 

b. Giới thiệu bài mới: Khí oxi có rất nhiều trong không khí. Có cách nào tách được khí 

oxi từ không khí? Trong phòng thí nghiệm muốn có một lượng nhỏ khí oxi thì làm thế 

nào? 

Nội dung bài học ngày hôn nay ta sẽ nghiên cứu vấn đề đó. 



















*.Hoạt động1: 

- GV nêu câu hỏi cho HS thảo luận: Những 

chất như thế nào có thể được dùng làm 

nguyên liệu để điều chế oxi trong PTN. 

? Hãy kể tên những chất mà trong thành 

phần có nguyên tố oxi. Trong những chất 

trên những chất nào kém bền và dễ bị phân 

huỷ. 

- HS thảo luận và trả lời câu hỏi. 

- GV giới thiệu nguyên liệu, sản lượng và 

gí thành và cách điều chế khí oxi trong 

phòng thí nghiệm. 

* GV làm thí nghiệm: Điều chế khí o xi 

bằng cách đun nóng KMnO4 và KClO3 có 

chất xúc tác là MnO2. 


? Biết khí o xi nặng hơn không khí và tan ít 

trong nước, có thể thu khí oxi bằng những 

cách nào. 

- HS quan sát GV thu khí oxi bằng cách 

đẩy không khí và đẩy nước. 

- HS rút ra kết luận. 

* Hoạt động 2. 

- GV giới thiệu nguyên liệu, sản lượng và 

giá thành sản xuất khí oxi trong CN. 

? Trong thiên nhiên, nguồn nguyên liệu 

nào được dùng để sản xuất oxi. 

- GV: Không khí và nước là hai nguồn 

nguyên liệu vô tận để sản xuất khí oxi 

trong công nghiệp. 

- Yêu cầu HS đọc thông tin trong Sgk. 


- GV cho HS nhận xét các PƯHH có trong 

bài và điền vào chổ còn trống. 

- GV thông báo: Những PƯHH trên đây 

thuộc loại phản ứng phân huỷ 

? Vậy phản ứng phân huỷ là gì. 

* Hãy so sánh phản ứng hoá hợp và phản 

ứng phân huỷ và điền vào bảng sau: 

PƯHH 

PƯPH 

Số chất 

phản ứng 

Số chất sản 

phẩm 

I. Điều chế khí oxi trong phòng thí 

nghiệm: 

* Nguyên liệu: 

- Hợp chất giàu oxi. 

- Dễ bị phân huỷ ở nhiệt độ cao: 

KMnO4, KClO3. 


t 

2KMnO4 ⎯⎯→ 

0 

K2MnO4 + MnO2 + 

O2. 

2KClO3 ⎯⎯→ 

t 0 

2KCl + 3O2. 

* Cách thu khí oxi: 

+ Bằng cách đẩy không khí. 

+ Bằng cách đẩy nước. 


Trong PTN, khí oxi được điều chế 

bằng cách đun nóng những hợp chất 

giàu oxi và dễ bị phân huỷ ở nhiệt 

độ cao như KMnO4 và KClO3. 

II. Sản xuất khí o xi trong công 

nghiệp: 

* Nguyên liệu: Không khí và nước. 

a. Sản xuất khí oxi từ không khí. 

b. Sản xuất khí oxi từ nước. 

2H2O 2H2 + O2 


⎯ 0 



⎯ DP 

t 

⎯→ 

⎯→ 

III. Phản ứng phân huỷ: 

VD: 

2KMnO4 K2MnO4+MnO2 +O2. 

2KClO3 

t 

⎯⎯→ 

0 

2KCl + 3O2. 

2H2O ⎯⎯→ 

DP 2H2 + O2 

* Định nghĩa: Phản ứng phân huỷ là 

phản ứng hoá học trong đó một chất 

sinh ra hai hay nhiều chất mới. 

Số chất Số chất 

phản ứng sản phẩm 

PƯHH 2(or 1 

nhiều) 















* BT: Cân bằng các PƯHH sau và cho biết 

phản ứng nào là PƯPH, PƯHH. 

t 

a. FeCl2 + Cl2 ⎯⎯→ 

0 

FeCl3. 

t 

b. CuO + H2 ⎯⎯→ 

0 

Cu + H2O. 

t 

c. KNO3 ⎯⎯→ 

0 

KNO2 + O2. 

t 

d. Fe(OH)3 ⎯⎯→ 

0 

Fe2O3 + H2O. 

t 

e. CH4 + O2 ⎯⎯→ 

0 

CO2 + H2O. 



PƯPH 1 2(or 

nhiều) 

t 

a. 2FeCl2 +Cl2 ⎯⎯→ 

0 

2FeCl3 

(PƯHH) 

t 

b. CuO + H2 ⎯⎯→ 

0 

Cu + H2O. 

t 

c. 2KNO3 ⎯⎯→ 

0 

2KNO2 +O2(PƯPH) 

t 

⎯→ 

d.2Fe(OH)3 

Fe2O3+3H2O(PƯPH) 

t 

e. CH4 + 2O2 ⎯⎯→ 

0 

CO2 + 2H2O. 

https://123doc.org/trang-ca-nhan- 

3408296-loc-tin-tai.htm 

IV. CỦNG CỐ: - Yêu cầu HS nhắc lại nội dung chính của bài. 


* Bài tập1: Tính thể tích khí oxi (đktc) sinh ra khi nhiệt phân 24,5 g kaliclorat 

KClO3. 

A. 5,6 l B. 6,2 l C. 6,5 l D. 6,72 l 

* Bài tập 2: Khi phân huỷ 2,17g HgO, người ta thu được 0,112 l khí oxi (đktc). Khối 

lượng thuỷ ngân thu được là: 

A. 2,17g B. 2g C. 2,01g D. 3,01g 



- Bài tập: 1, 2, 3, 4, 5, 6 (Sgk- 94). 

- Đọc bài mới "không khí và sự cháy". 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ................... 

TIẾT 42: 

KHÔNG KHÍ - SỰ CHÁY 



- HS biết được không khí là hỗn hợp nhiều chất khí thành phần của không khí 

theo thể tích gồm: 78%N2, 21%O2, 1% các khí khác. 

- HS nắm được sự cháy và sự ô xi hoá. 

- Biết và hiểu điều kiện phát sinh và dập tắt sự cháy. 


- Rèn kỹ năng quan sát, phân tích làm TN 


- Giáo dục ý thức giữ gìn không khí tránh ô nhiễm và phòng chống cháy. 




⎯ 0 


















- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị bộ thí nghiệm xác định thành phần không 

khí. 

+ Dụng cụ: Chậu thuỷ tinh, ống thuỷ tinh có nút, có muối sắt, đèn cồn. 

+ Hoá chất: P (đỏ), H2O. 






1. Sự khác nhau giữa phản ứng phân huỷ phản ứng hoá hợp? Dẫn ra 2 ví dụ để minh 

hoạ. 

2. Những chất nào trong số những chất sau dùng để điều chế khí oxi trong PTN 

a. CaCO3 b. H2O c. KClO3 d. Fe3O4 e. Fe2O3 f. KMnO4 g. Không khí. 

b. Giới thiệu bài mới: Có cách nào chúng ta có thể xác định được thành phần phần 

trăm của không khí? Không khí có liên quan gì đến sự cháy, và tại sao khi gió to đám 

cháy lại bùng lên to hơn? Và làm gì để dập tắt được đám cháy. Để trả lời cho những 

câu hỏi đó chúng ta sễ nghiên cứu bài “Không khí – sự cháy”. 





- HS quan sát thí nghiệm do GV biểu 

diễn. 

* Thí nghiệm: Đốt P đỏ (dư) ngoài không 

khí rồi đưa nhanh vào ống hình trụ và đậy 

I. Thành phần của không khí: 


* Xác định thành phần của không 

khí: 

(Sgk) 

kín miệng ống bằng nút cao su.( H4.7 - 

95) 

- Hs quan sát và trả lời câu hỏi. 

? Mực nước trong ống thuỷ tinh thay đổi 

như thế nào khi P cháy. 

? Chất nào ở trong ống đã tác dụng với P 

để tạo ra khói trắng P2O5 đã tan dần trong 

nước. 

? O xi trong không khí đã phản ứng hết 

chưa. Vì sao. 

(Vì P dư nên oxi trong kk p/ư hết. Vì vậy 

áp suất trong ống giảm, do đó nước dâng 

lên) 

? Nước dâng lên đến vạch số 2 chứng tỏ 

điều gì. 

* Kết luận: 

Không khí là một hỗn hợp khí trong 

đó: 

- Khí oxi chiếm khoảng 1/5 về thể 

tích. 

( Chính xác là khoảng 21% về V kh. 

khí). 

- Phần còn lại hầu hết là khí nitơ. 

? Tỉ lệ thể tích chất khí còn lại trong ống 

là bao nhiêu . Khí còn lại là khí gì . Tại 

sao. 
















? Từ đó em hãy rút ra KL về thành phần 

của không khí. 


- GV đặt câu hỏi cho HS thảo luận. 

? Theo em trong không khí còn có những 

chất gì. Tìm các dẫn chứng để chứng 

minh. 

- GV cho HS trả lời các câu hỏi trong Sgk 

và rút ra kết luận. 


- Yêu cầu các nhóm thảo luận và trả lời 

câu hỏi. 

? Không khí bị ô nhiễm gây ra những tác 

hại như thế nào. 

? Chúng ta nên làm gì để bảo vệ bầu 

không khí trong lành, tránh ô nhiễm. 

- GV giới thiệu thêm một số tư liệu, tranh 

ảnh về vấn đề ô nhiễm không khí và cách 

giữ cho không khí trong lành. 




2. Ngoài khí oxi và khí nitơ, không 

khí còn chứa những chất nào khác? 

* Kết luận: 

Trong không khí ngoài khí oxi và khí 

nitơ; còn có hơi nước, khí cacbonic, 

một số khí hiếm như Ne, Ar, bụi 

khói...cá chất này chiếm khoảng 1% 

thể tích không khí. 

3. Bảo vệ không khí trong lành, tránh 

ô nhiểm: 

- Không khí bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng 

đến sức khoẻ của con người và đời 

sống của mọi sinh vật. 

- Biện pháp bảo vệ: Xử lí các khí 

thải, trồng và bảo vệ cây xanh. 

- Yêu cầu HS nhắc lại nội dung chính của bài. 

+ Thành phần chính của không khí. 

+ Các biện pháp bảo vệ không khí trong lành. 



- Bài tập: 1, 2, 3, 4, 5, 6 (Sgk- 94). 

- Đọc bài mới "không khí và sự cháy" tiếp theo. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ................... 

TIẾT 43: KHÔNG KHÍ - SỰ CHÁY(Tiết 2) 



- HS biết được không khí là hỗn hợp nhiều chất khí thành phần của không khí 

theo thể tích gồm: 78%N2, 21%O2, 1% các khí khác. 

- HS nắm được sự cháy và sự ô xi hoá. 



- Rèn kỹ năng quan sát, phân tích làm TN 

















- Giáo dục ý thức giữ gìn không khí tránh ô nhiễm và phòng chống cháy. 








+ Phương pháp sử dụng thí nghiệm trực quan. 



+ Tranh ảnh về sự cháy và sự oxi hoá chậm trong thực tế. 

2. Học sinh: Xem kĩ phần còn lại của bài học. 





1. Cho biết thành phần của không khí. 

2. Không khí bị ô nhiểm có thể gây ra những tác hại gì? Phải làm gì để bảo vệ không 

khí trong lành? 

b. Giới thiệu bài mới: Sự cháy và sự oxi hoá chậm có điểm gì giống và khác nhau? 

Điều kiện phát sinh sự cháy và muốn dập tắt được đám cháy ta phải thực hiện những 

biện pháp nào? 


HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu thế nào là sự cháy 

(1) Mục tiêu: Biêt được thế nào là sự cháy? 

(2) Phương pháp/ kĩ thuật dạy học: GV sử dụng phương pháp trực quan, hoạt động 

nhóm, giải quyết vấn đề, kĩ thuật đặt câu hỏi.. 





GV đặt vấn đề: Trong không khí có chứa II. Sư cháy và sự oxi hoá chậm: 

nhiều oxi. Nói đến oxi là nói đến sự cháy. 1. Sự cháy: 

Hiểu một cách đơn giản: Sự cháy là phản ứng - VD: Ga cháy, nến cháy. 

giữa một chất với oxi tạo nên ngọn lửa quen 

thuộc đối với chúng ta. 

- Yêu cầu HS nhắc lại khái niệm “Sự oxi * Sự cháy là sự oxi hoá có toả 

hoá” 

- HS nhắc lại hiện tượng quan sát được khi 

cho P và S cháy trong không khí và trong khí 

oxi. 

- Yêu cầu HS nêu một số VD về sự cháy diễn 

ra trong thực tế. 



nhiệt và phát sáng. 

- Sự cháy của một chất trong 

không khí và trong khí oxi: 

+ Giống nhau: Đều là sự oxi hoá. 

+ Khác nhau : Sự cháy trong 

không khí xảy ra chậm hơn, tạo 
















- GV: Hiện tượng một chất tác dụng với oxi 

kèm theo sự toả nhiệt và phát sáng được gọi 

là sự cháy. 

? Vậy theo em, sự cháy là gì? 

? Sự cháy của một chất trong không khí và 

trong khí oxi có gì giống và khác nhau? 

- HS thảo luận và trả lời, GV bổ sung. 



ra nhiệt độ thấp hơn khi cháy 

trong khí oxi. 

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu thế nào là sự oxi hóa chậm 

(1) Mục tiêu: Biêt được thế nào là sự oxi hóa chậm? 







- Yêu cầu HS dẫn 1 vài VD về sự 2. Sự oxi hoá chậm: 

oxihoá chậm xảy ra trong đời sống . - VD: 

? Vậy sự oxi hoá chậm là gì? + Al, Fe bị gỉ. 

- GV: Trong điều kiện nhất định, sự + Sự oxi hoá chậm xảy ra trong cơ thể 

oxi 

người. 

hoá chậm có thêt chuyển thành sự * Sự oxi hoá chậm là sự oxi hoá có toả 

cháy, đó là sự tự bốc cháy. 

nhiệt và phát sáng. 

- Yêu cầu HS phân biệt giữa sự cháy 

Sự oxi hoá 

Sự cháy 

và sự oxi hoá chậm. 

chậm 

Sự oxi hoá, Sự oxi hoá, 

Giống 

có toả nhiệt có toả nhiệt 

Có phát sáng Không phát 

https://123doc.org/trang-ca-nhan- 

Khác 

sáng 

3408296-loc-tin-tai.htm 

HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu điều kiện phát sinh và dập tắt sự cháy. 

(1) Mục tiêu: Biêt được điều kiện phát sinh và dập tắt sự cháy? 







- GV đặt vấn đề: ? Than gỗ, cồn để lâu trong 3. Điều kiện phát sinh và các biện 

không khí không tự bốc cháy. Vậy muốn cho pháp để dập tắt sự cháy: 

chúng cháy cần phải làm gì? 

* Điều kiện phát sinh sự cháy: 

? Nếu ta đậy kín bếp than đang cháy sẽ có - Chất phải nóng đến nhiệt độ 

hiện tượng gì. Vì sao? 

cháy. 

- HS rút ra điều kiện phát sinh sự cháy và biện - Phải có đủ khí oxi cho sự cháy. 

pháp dập tắt sự cháy? 

* Biện pháp dập tắt sự cháy: 


















- Hạ nhiệt độ của chất cháy 

xuống dưới nhiệt độ cháy. 

- Cách li chất cháy với khí oxi. 



- Yêu cầu học sinh nêu lại các kiến thức của bài. 

2. Hướng dẫn học tập: 

- Học thuộc bài. 

- Vận dụng kiến thức đã học giải thích những hiện tượng trong đời sống thường 

ngày. V. RÚT KINH NGHIỆM: 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ................... 

TIẾT 44: BÀI LUYỆN TẬP SỐ 5 


1. Kiến thức: Hệ thống hoá các kiến thức đã học. 

+ Tính chất của ôxi, ứng dụng và điều chế. 

+ Khái niệm ô xi, sự phân loại. 

+ Khái niệm về phản ứng hoá hợp, phản ứng phân huỷ. 

+ Thành phần của không khí. 



- Tiếp tục rèn luyện kỹ năng viết phương trình, giải toán, phân biệt các loại phản 

ứng hoá học. 


- Giáo dục ý thức cẩn thận, độc lập. 




- Thiết bị dạy học và học liệu: Bảng phụ, 

2. Học sinh: Ôn lại các kiến thức đã học. 




a. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra. 

b. Giới thiệu bài mới: Nội dung bài học ngày hôm nay giúp các em củng cố 

những kiến thức đã học trong chương như: những tính chất và điều chế khí oxi, thành 

phần của không khí, định nghĩa về sự phân loại oxit, sự oxihoá, phản ứng hoá hợp, 

phản ứng phân huỷ. 




















- GV cho 1 - 2 học sinh đã được chuẩn 

bị trước trình bày bảng tổng kết những 

kiến thức cơ bản trong chương “Oxi – 

không khí”. 

- HS khác bổ sung, làm rõ mối liên hệ 

giữa TCVL và TCHH, điều chế và ứng 

dụng của oxi, thành phần của không khí, 

định nghĩa và phân loại oxit. 

- Cho HS nêu rõ sự khác nhau về các 

khái niệm: Phản ứng hoá hợp và phản 

ứng phân huỷ, sự cháy và sự oxi hoá 

chậm, oxit axit và oxit bazơ. 


- GV cho các nhóm làm các bài tập định 

tính, sau đó trình bày trước lớp, HS các 

nhóm khác đối chiếu. 

- GV uốn nắn những sai sót điển hình. 

* BT1: Viết các PTPƯ biểu diễn sự cháy 

trong oxi của các đơn chất: C, P, H2, Al. 


*BT2: Yêu cầu 1 HS lên bảng làm bài 

tập 6 (Sgk – 101). 

I. Kiến thức cần nhớ: 

- HS thảo luận nhóm và ghi lại ý kiến của 

mình vào giấy. 

- GV chiếu nội dung các nhóm lên màn 

hình. 




* BT1: a. C + O2 CO2. 

b. 4P + 5O2 2P2O5 

c. 2H2 + O2 2H2O. 

d. 4Al + 3O2 2Al2O3. 

* BT2: 

a. 2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + 

O2. 

t 

⎯→ 

t 

⎯→ 

b CaO + CO2 CaCO3 

c. 2HgO 2Hg + O2. 

d. Cu(OH)2 CuO + H2O. 

- PƯHH: b. 

Vì từ nhiều chất tạo thành 1 chất mới. 

- PƯPH : a, c, d. 

Vì từ một chất ban đầu tạo ra nhiều chất 

mới. 

* BT3: Phát cho mỗi nhóm một tấm bìa * BT3: 

có ghi các CTHH sau: 

CaCO3, CaO, P2O5, SO2, SO3, BaO, 

CuO, K2O, FeO, Fe2O3, SiO2, Na2O, 

CO2, MgO, KNO3, H2SO4, MgCl2, H2S, 

Fe(OH)3, KOH... 

- Các nhóm thảo luận rồi dán vào chỗ 

trống thích hợp trong bảng sau. 

- Thời gian 1 phút. 

Oxit bazơ 

Oxit axit 



⎯ 0 

⎯ 0 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 














TT Tên gọi 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

Canxi oxit. 

Ba ri oxit. 

Đồng (I) oxit. 

Đồng (II) oxit. 

Sắt (II) oxit. 

Sắt (III) oxit. 

Kali oxit. 

Natri oxit. 

Magie oxit. 

Công 

thức 

* BT4: Yêu cầu 1 HS lên bảng làm bài 

tập 8 

( Sgk -101). 

- GV hướng dẫn HS cách làm, gọi 1 

HS lên bảng giải. 

+ Viết PTHH. 

+ Tìm thể tích khí 

TT Tên gọi 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

* BT4: 

PTHH: 

Điphotpho pentaoxit. 

Lưu huỳnh đioxit. 

Lưu huỳnh tri oxit. 

Silic đioxit. 

Nitơ monooxit. 

Nitơ đioxit. 

Điphôtpho trioxit. 

Cacbon đioxit. 

Cacbon monooxit. 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

Công 

thức 

2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + 

O2. 

a. Thể tích oxi cần thu được là: 

100 . 20 = 2000(ml) = 2 (l). 

Vì bị hao hụt 10% nên thể tích O2 ( thực 

tế) cần điều chế là: 

10 

2 + 2. = 2,2( l) 

100 

Số mol o xi cần điều chế là: 

n O 

Theo phương trình: 

n 

KMnO 

m 

4 

= 2. n 

KMnO 

4 

O 

2,2 

= 0,0982 ( mol ) 

2 

22,4 

2 

= 2.0,982 = 0,1964( mol). 

= 0,1964.158 = 31,0312( g) 

b. 2KClO3 2KCl + 3O2. 

2mol 

3mol 

? 0,0982mol 

n 

KClO 3 

m 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

0,0982.2 

= = 0,0654667( mol) 

3 

= 0,0654667.122,5 = 8,02( g). 


- Yêu cầu HS nhắc lại cách giải toán theo phương trình hoá học. 

- Hướng dẫn một số bài tập về nhà 


- Về nhà làm bài tập 2, 3, 4, 5, 7, 8 (b) trang 101/SGK. 

- Chuẩn bị bài thực hành: "Điều chế ôxi và cách thu khí oxi". 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


KClO 3 



. 














........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 




Ngày soạn : ................... 

TIẾT 45: BÀI THỰC HÀNH SỐ 4 


1. Kiến thức: HS biết cách điều chế và thu khí ôxi trong phòng thí nghiệm. 

- Rèn kỹ năng làm thí nghiệm; điều chế ôxi, thu ôxi, ôxi tác dụng với một số đơn 

chất (Ví dụ: C, S, ...) 


- Rèn luyện kỹ năng thực hành. 






- Thiết bị dạy học và học liệu: Chuẩn bị làm 2 thí nghiệm. 

+ TN1: Điều chế và thu khí oxi. 

+ TN2: Đốt (p) trong không khí và trong oxi 

+ Dụng cụ: 

+ Đèn cồn, 1 chiếc 

+ Ống nghiệm (có nút cao su và ống dẫn khí) 

+ Lọ nứt nhám: 2 chiếc 

+ Muối sắt, chậu thuỷ tinh để nước 

+ Hoá chất: KMnO4, bột lưu huỳnh, nước. 

2. Học sinh: Chuẩn bị bản tường trình dạng trống. 





b. Giới thiệu bài mới: Để điều chế oxi trong phòng thí nghiệm người ta sử dụng những 

hoá chất nào, phương pháp nào dùng để điều chế oxi trong PTN, thực hiện các PƯHH 

của o xi với một số đơn chất khác ra sao. Nội dung bài học ngày hôm nay giúp chúng 

ta cũng cố những kiến thức đã học,: đồng thời rèn luyện kĩ năng thao tác thí nghiệm. 






















- GV kiểm tra các dụng cụ, hoá chất; kiểm tra 

các kiến thức có liên quan đến bài thực hành. 

? Nêu phương pháp điều chế và cách thu khí oxi 

trong PTN. 

? Nhắc lại TCHH của oxi. 


- GV hướng dẫn học sinh kĩ thuật lắp ráp dụng 

cụ và tiến hành thí nghiệm như hình 4.6 họăc 

hình 4.8 Sgk. 

VD: + Cách cho hoá chất KMnO4 vào ô/n. 

+ Cách đậy và xoay nút cao su ( có ống dẫn khí 

xuyên qua) vào ô/n sao cho chặt, kín. 

+ Cách dùng đèn cồn đun nóng phần ống 

nghiệm có chứa hoá chất. 

+ Cách đưa que đóm có than hồng vào miệng 

ống nghiệm để nhận ra khí oxi. 

- Yêu cầu HS ghi ngay nhận xét hiện tượng TN 

và viết PTHH vào bản tường trình. 

- Yêu cầu HS giải thích dựa vào TCVL nào của 

oxi mà có 2 cách thu khí khác nhau. 


- HS chuẩn bị dụng cụ như hình 4.1 Sgk. 

- GV hướng dẫn: Lấy một đũa thuỷ tinh đã được 

đốt nóng cho chạm vào một cục nhỏ hay bột S. 

S nóng chảy bám ngay vào đũa thuỷ tinh. 

- Yêu cầu HS nhận xét và viết PTPƯ. 

- GV hướng dẫn cách viết bản tường trình theo 

mẫu sau. 

TT 

1 

2 

Tên thí 

nghiệm 

Mục đích TN 

* Điều chế và thu khí oxi. 

- Phân huỷ hợp chất giàu o xi và 

không bền bỡi nhiệt như 

KMnO4, KClO3. 

- Cách thu khí oxi: 

+ Bằng cách đẩy nước. 

+ Bằng cách đẩy không khí. 


* Đốt cháy S trong không khí và 

trong khí oxi. 

- S cháy trong không khí với 

ngọn lữa mà xanh mờ. 

- S cháy trong khí oxi với ngọn 

lữa sáng rực hơn. 

II. Tường trình: 

Cách 

tiến 

hành 



Hiện tượng 

Giải 

thích 

Viết 

PTPƯ 

......... ........... ........... ........... ........... 



- Nhắc lại nguyên liệu, cách điều chế và thu khí oxi, TCHH của oxi. 


- Ôn tập các kiến thức cơ bản trong chương, chuẩn bị giờ sau kiểm tra. 


















........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

̣ 

̣ 

̣ 

̣ 

Ngày soạn : ................... 

TIẾT 46: 

KIỂ M TRA 


1. Kiến thức: Củng cố 

- Tińh chất, ứ ng duṇg và điều chế oxi 

- Khái niêṃ, phân loai và goị tên oxit 

- Phản ứ ng hóa hợp, phản ứ ng phân hủy 


- Vâṇ duṇg qui tắc hóa tri 

- Chuyển đổi giữa các đai lươṇg: m, n, V và số nguyên tử (phân tử ) 

- Tińh theo công thứ c hóa ho ̣c và phương triǹh hóa ho ̣c 












MA TRÂṆ ĐỀ KIỂ M TRA 


CÔṆG 

TÊN 

Thông 

Vâṇ duṇg 

Nhâṇ biết 

Vâṇ duṇg 

ở 

CHỦ ĐỀ 

hiểu 


TN TN TN TL TN TL 


Tińh 

Tińh 

Tính chấ t PƯHH để 

được m 

được 

– Điều điều chế 

hoă ̣c V 

số mol 

chế oxi oxi trong 

theo 

trong 

PTN 

PTHH 

PƯHH 

Số câu 1 

1 

1 3 

điểm 0,5đ 

4đ 

1đ 5,5đ 

Tỷ lệ% 5% 

40% 

10% 55% 

Sự oxi 

Xác 

hó a 

đinh 
















Số câu 


Tỷ lệ% 

Oxit 

Số câu 


Tỷ lệ% 

Tổng số 

câu 


Tỷ lệ% 

1 

0,5đ 

5% 

Phân 

biêt 

̣ 

oxit 

axit, 

oxit 

bazơ 

1 

0,5đ 

5% 

1 

0,5đ 

5% 

được 

chất tác 

duṇg 

vớ i oxi 

1 

0,5đ 

5% 

Tińh 

được 

PTK 

của 

oxit; 

thành 

phần 

khối 

lươṇg 

nguyên 

tố oxi 

2 

1đ 

10% 

3 

1,5đ 

15% 

Lâ ̣p 

được 

CTHH 

của oxit 

1 

2đ 

20% 

2 

6đ 

60% 



Xác 

đinh ̣ tỷ 

lê ̣khối 

lươṇg 

giữa 

hai 

nguyên 

tố 

1 

0,5đ 

5% 

1 

0,5đ 

5% 

15 

0,5đ 

5% 

5 

4đ 

40% 

9 

̣ 

IV. ĐỀ KIỂ M TRA 

A. Trắ c nghiêṃ 

Câu 1: Các oxit: CO2, SO2, N2O5, Al2O3, Fe3O4 được tạo thành khi oxi hó a cá c 

đơn chất: 

a. C, S, N2, Al2, Fe3 c. C, S, N2, Al, Fe 

b. C2, S2, N2, Al2, Fe3 d. C, S, N Al, Fe 

Câu 2: Trong các nhóm oxit dưới đây, nhóm gồm các oxit axit là: 

a. BaO, Na2O, CO2, CaO c. BaO, Na2O, CaO, MgO 

b. SO3, N2O5, MgO, P2O5 d. CO2, SO3, N2O5, P2O5 

Câu 3: Oxit chứa 20% oxi (về khối lượng) là: 

a. MgO c. Fe2O3 

b. CuO d. CaO 

Câu 4: Một oxit có phân tử khối bằng 142. Công thức của oxit đó là: 

a. NO2 c. N2O5 

b. P2O3 d. P2O5 

Câu 5: Môt oxit có tỷ lê ̣khố i lươṇg giữa hai nguyên tố bằng 3 : 2. Oxit đó là: 

a. CaO c. CuO 

b. Fe2O3 d. MgO 


1 

1đ 

10% 

10đ 

100% 















̣ 

Câu 6: Phản ứ ng hó a ho ̣c dùng để điều chế khí oxi trong phòng thí nghiêṃ là: 

a. 2HgO Nung nó ng 

2Hg + O2 c. 2KMnO4 Nung nó ng 

K2MnO4 + MnO2 + O2 

b. 2H2O Điêṇ phân 2H2 + O2 

B. Tự luâṇ 

d. Cả a, b, c đều đúng 

Bài 1: Một oxit tạo bởi hai nguyên tố là Al và oxi trong đó tỷ lệ khối lượng giữa sắt 

và oxi là mAl : mO = 9 : 8. Tìm công thức phân tử của oxit đó. 

Bài 2: Đốt cháy hoàn toàn 6,2 gam photpho tạo thành điphotpho pentaoxit P2O5. 

a. Viết phương triǹh hóa ho ̣c của phản ứ ng 

b. Tính thể tích oxi (đktc) cần dùng. 

c. Tính số gam KMnO4 cần phân hủy để điều chế lượng oxi nói trên. 

Bài 3: Đốt cháy 5,4g nhôm trong biǹh kiń chứ a 11,2 lít khí oxi (đktc). 

a. Viết phương triǹh hóa ho ̣c của phản ứ ng 

b. Sau phản ứ ng chất nào còn dư? Khối lươṇg (nếu P dư) hay thể tićh (nếu O2 

dư) là bao nhiêu? 

V. ĐÁ P Á N VÀ BIỂ U ĐIỂ M 

A. Trắ c nghiêṃ (3đ) 

Câu hỏ i 1 2 3 4 5 6 

Trả lờ i c d b d d c 

B. Tự luâṇ (7đ) 

Bài 1 (2đ) 

- Công thứ c tổng quát: AlxOy 0,5đ 

- Khối lươṇg mỗi nguyên tố: mAl = 27x, mO = 16y 

- Theo đề bài: mAl : mO = 27x : 16y 0,5đ 

- Rút ra tỷ lê: x : y = 2 : 3 0,5đ 

- CTHH của oxit là Al2O3 0,5đ 

Bài 2 (3,5đ) 

- Số mol nhôm : nP = 6,2 : 31 = 0,2(mol) 0,5đ 

a) 4P + 5O2 → 2P2O5 0,5đ 

4 mol 5mol 2 mol 

0,2 → 0,25 → 0,1 0,25đ 

b) V O = 0,1 . 22,4 = 2,24 (lít) 

2 

0,5đ 

m P2O5 = 0,1 . 142 = 14,2 (g) 0,5đ 

c) 2KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 + O2 0,5đ 

2 mol 1 mol 

0,5 mol ← 0,25 mol 0,25đ 

m KMnO 4 

= 0,5 . 158 = 79 (g) 0,5đ 

Bài 3 (1,5đ) 




nAl = 0,2(mol) 0,25đ 

n O 2 

=0,5(mol) 0,25đ 

4Al + 3O2 → 2Al2O3 0,5đ 

Lập tỉ lệ Số mol dư 0,25đ 

Tính được chất dư 0,25đ 


















- Nhắc lại nguyên liệu, cách điều chế và thu khí oxi, TCHH của oxi. 


- Ôn tập các kiến thức cơ bản trong chương, chuẩn bị giờ sau kiểm tra. 


.................................................................................................................................... 

........................................................................................................................................ 

..................................................................................................................................... 

Ngày soạn : ................... 

Chương V: HIĐRÔ - NƯỚC 

TIẾT 47: TÍNH CHẤT ỨNG DỤNG CỦA HIĐRO ( Tiết 1) 



- HS biết được Hiđrô là 1 chất khí, nhẹ nhất trong tất cả các khí, có tính khử. 

- Nắm được khí H2 tác dụng với ô xi ở dạng đ/c và hợp chất. 

- Biết được hỗn hợp giữa khí O2 và H2 là hỗn hợp nổ để vận dụng hợp lý. 

- Nắm được ứng dụng của hidro. 


- Giúp HS làm được TN đốt và thử H2 đúng theo quy tắc. 

- Viết được các phương trình phản ứng xảy ra. 

3. Thái độ: - Giáo dục ý thức cẩn thận, độc lập. 




- Thiết bị dạy học và học liệu: Giáo án. 

+ ống nghiệm đựng khí H2, 2 quá bóng bơm H2. 

+ Hoá chất: dung dịch HCl, Zn/, CuO. 

+ Dụng cụ; Phễu thuỷ tinh, bình thuỷ tinh có nút cao su, ống dẫn khí, giá sắt, 

cốc thuỷ tinh, ống nghiệm không đáy có nút cao su đậy hai đều có ống dẫn khí, đèn 

cồn. 

2. Học sinh: Xem lại tính chất của o xi, đọc trước bài mới. 




a. Kiểm tra bài cũ: Nhận xét bài KT 

+ Tiết 1: Tính chất vật lý, tính chất hoá học, tác dụng với o xi. 

+ Tiết 2: Tác dụng với CuO và ứng dụng. 

b.Giới thiệu bài mới: Tìm hiểu về tính chất và ứng dụng của Hiđro. 




- Yêu cầu HS nêu những gì biết được về - KHHH: H. - NTK: 1. 

Hiđro như: KHHH, NTK, CTHH, PTK. - CTHH : H2. - PTK: 2. 

Hoạt động1: 

- GV cho HS quan sát lọ đựng khí H2. I. Tính chất vật lí: 
















Yêu cầu HS nhận xét: Trạng thái, màu 

sắc... 

- GV làm TN: Thả quả bóng bay bơm khí 

H2 trong không khí. 

Yêu cầu HS rút ra kết luận về tỉ khối của 

khí H2 so với không khí. 

- GV cho HS đọc thông tin và trả lời câu 

hỏi ở Sgk. 

- Qua việc quan sát và làm thí nghiệm. 

Yêu cầu HS rút ra kết luận về TCVL của 

H2. 

- GV giới thiệu dụng cụ, hoá chất dùng để 

điều chế khí H2. Giới thiệu cách thử độ 

tinh khiết khí H2. 


* GV làm thí nghiệm: 

+ Đốt cháy khí H2 trong không khí. 

- Yêu cầu HS quan sát và nhận xét. 

+ Đưa ngọn lữa H2 đang cháy vào lọ đựng 

khí oxi. 

- HS quan sát và so sánh với hiện tượng 

trên. 

- GV cho một vài HS quan sát lọ thuỷ 

tinh. 

? Vậy các em rút ra kết luận gì từ thí 

nghiệm trên. 

- Gọi 1 HS lên bảng viết PTPƯ. 

- GV: Có thể thực hiện thí nghiệm tương 

tự như hình 5.1(b). Phản ứng hiđro cháy 

trong 

oxi toả nhiều nhiệt, vì vậy người ta dùng 

hiđro làm nguyên liệu cho đèn xì oxiaxetilen 

để hàn cắt kim loại. 

- GV giới thiệu: Nếu lấy tỉ lệ về thể tích: 

VH 

2 

2 

= . thì khi đốt hiđro, hỗn hợp sẽ gây 

V 1 

O 

2 

1. Quan sát và làm thí nghiệm: 

Sgk. 

2. Trả lời câu hỏi: 

Sgk. 


Chất khí, không màu, không mùi, 

không vị, nhẹ nhất trong các chất khí, 

tan rất ít trong nước. 

II. Tính chất hóa học 

1. Tác dụng với ô xi 

a. Thí nghiệm: 

Sgk. 

b. Nhận xét hiện tượng và giải thích 

- H2 cháy trong không khí với ngọn 

lữa màu xanh mờ. 

- H2 cháy trong oxi với ngọn lửa mạnh 

hơn 

Trên thành lọ xuất hiện những giọt 

nước. 

*Hiđro đã phản ứng với oxi tạo thành 

nước 

- PTHH: 

t 

2H2 + O2 ⎯⎯→ 

0 

2H2O 

nổ mạnh. 

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi trong c. Trả lời câu hỏi : 

Sgk. 

Đọc thêm (trang - 109). 

- GV cho HS đọc bài đọc thêm(Sgk- 109) 

để hiểu thêm về hỗn hợp nổ. 

IV. CỦNG CỐ: Bài tập: Đốt cháy 2,8 lit khí hiđro sinh ra nước. 

a. Tính thể tích và khối lượng o xi cần dùng cho thí nghiệm trên. 



→ 
















b. Tính khối lượng nước thu được. (Thể tích các chất khí đo ở đktc) 

V. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: - Học bài, làm bài tập 1, 4, 5 Sgk. 

- Xem trước bài mới cho giờ sau. 


........................................................................................................................................ 

................................................................................................................................... 

..................................................................................................................................... 

Ngày soạn : ................ 

TIẾT 48: TÍNH CHẤT ỨNG DỤNG CỦA HIĐRO (Tiết 2) 



- Biết và hiểu được hiđro có tính khử, hiđro không những tác dụng được với 

oxi đơn chất mà còn tác dụng được với oxi ở dạng hợp chất. Các phản ứng này đều 

toả nhiệt. 

- Học sinh biết hiđro có nhiều ứng dụng, chủ yếu do tính chất rất nhẹ, do tính 

khử và khi cháy đều toả nhiệt. 


- Tiếp tục rèn luyện cho học sinh làm bài tập tính theo PTHH 


- Hứng thú học tập bộ môn. 





+ Dụng cụ: Đèn cồn, ống nghiệm có nhánh, ống dẫn bằng nút cao su, nút cao su 

có ống dẫn khí, ống thuỷ tinh thủng 2 đầu, ống nghiệm, cốc thuỷ tinh. 

+ Hoá chất: Zn, dung dịch HCl, nước. 

2. Học sinh: Xem kĩ phần còn lại của bài. 





1. So sánh sự giống và khác nhau về TCVL của hiđro và oxi. 

2. Tại sao trước khi sử dụng hiđro để làm thí nghiệm, chúng ta cần phải thử độ tinh 

khiết của khí hiđro? Nêu cách thử? 

b.Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu phần còn lại của bài – 

TÍNH CHẤT VÀ ỨNG DỤNG CỦA HIĐRÔ. 





- GV giới thiệu dụng cụ, hoá chất và mục 

đích thí nghiệm. 


II. Tính chất hoá học: 



2. Tác dụng với đồng (II) oxit: 















* GV làm TN cho HS quan sát: Cho luồng 

khí hiđro đi qua bột đồng (II) oxit. Sau đó 

dùng đèn cồn đốt nóng phần ống nghiệm 

chứa CuO. 

- GV cho HS quan sát, nhận xét hiện 

tượng. 

? Ở nhiệt độ thường có phản ứng hoá học 

xảy ra không. 

? Đốt nóng CuO tới khoảng 400 0 C rồi cho 

luờng khí H2 đi qua, thì có hiện tượng gì. 

? Vậy các em rút ra kết luận gì từ thí 

nghiệm trên. 


? Em hãy nhận xét về thành phần phân tử 

của các chất tham gia và tạo thành trong 

phản ứng trên. 

? Trong p/ư trên H2 có vai trò gì. 

- Qua TCHH của H2 yêu cầu HS rút ra kết 

luận về đơn chất Hiđro. 

- GV thông báo: ở những nhiệt độ khác 

nhau, Hiđro đã chiếm nguyên tố oxi của 

một số oxit kim loại để tạo ra kim loại. 

Đây là một trong những phương pháp để 

điều chế kim loại. 

* Bài tập: Viết PTPƯHH khí H2khử các 

oxit sau: a. Sắt(III) oxit. 

b. Thuỷ ngân(II) oxit. 

c. Chì(II) oxit. 

- Yêu cầu các nhóm làm vào phiếu học tập 

và đại diện các nhóm lên bảng trình bày. 

- Chuyển tiếp : Chúng ta đã học xong tính 

chất của H2. Những tính chất này có nhiều 

ứng dụng trong đời sống và sản xuất. 

*.Hoạt động 2. 

- Yêu cầu HS quan sát hình 5.3 Sgk, nêu 

ứng dụng của hiđro và cơ sở khoa học của 

những ứng dụng đó. 



a. Thí nghiệm : 

Sgk. 

b. Nhận xét hiện tượng : 

- Ở t 0 thường : Không có PƯHH xảy 

ra. 

- Ở 400 0 C : Bột CuO (đen) → đỏ 

gạch(Cu) 

và có những giọt nước tạo thành. 

* Hiđro phản ứng với đồng(II) oxit tạo 

thành nước và đồng. 

- PTHH: 

H2 + CuO H2O + Cu 

(đen) (đỏ gạch) 

Khí H2 đã chiếm nguyên tố oxi trong 

hợp chất CuO. Ta nói H2 có tính khử 

(khử O2). 

* Kết luận: Sgk. 

3H2 + Fe2O3 3H2O + 2Fe 

H2 + HgO H2O + Hg 

H2 + PbO H2O + Pb 

t 

⎯→ 


⎯ 0 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

III. Ứng dụng: 

1. Nhiên liệu : Tên lửa, ôtô, đèn xì oxi 

- axetilen. 

2. Nguyên liệu sản xuất : amoni¨c, axit 

vµ nhiÒu HCHC. 

3. Bơm kinh khí cầu, bóng thám 

không. 

IV. CỦNG CỐ: * Bài tập: Khử 48 gam đồng(II) o xit bằng khí H2. Hãy tính. 

a. Khối lượng kim loại đồng thu được. 

b. Tính thể tích khí H2(đktc) cần dùng. 

(Cho biết Cu = 64; O = 16) 


- Học bài, làm bài tập 2, 3, 6 Sgk. 

















- Xem trước bài mới cho giờ sau. 

* Hướng dẫn câu 6 Sgk. 

- Số mol khí H2 và khí O2 theo bài ra: 

t 

2H2 + O2 ⎯⎯→ 

0 

2H2O 


0,375mol 0,125mol ?mol 

- Từ PTHH và số mol các chất, ta có tỉ số: 

0,375 0,125 

Vậy H2 dư, số mol H2O được tính theo O2. 

2 1 

- Số gam nước thu được là: 

0,125.2 

m H 

.18 4,5( gam) 

2 O 

= = 

1 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ...................... 

TIẾT 49: ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ 



- Giúp HS hiểu phương pháp cụ thể và nguyên liệu điều chế H2 trong phòng thí nghiệm 

là dung dịchh HCl, H2SO4 (l), Zn, Al (Fe). Biết được nguyên tắc điều chế trong công nghiệp. 


- Phân biệt được phản ứng. 

- Kỹ năng lắp ráp dụng cụ, nhận biết được H2. 

- Cách thu khí H2. 


- Hứng thú học tập bộ môn. 





+ Hoá chất: Dung dịch HCl (H2SO4), Zn (Al) 

+ Dụng cụ: 3 ống nghiệm, 3 nút cao su có lỗ, ống dẫn khí, phễu có khoá, 2 bình 

2. Học sinh: Xem kĩ phần còn lại của bài. 





- Làm bài tập 3 (HS) 

- 1 HS cho biết phản ứng oxi hoá khử là gì? Cho ví dụ xác định 2 quá trình. 
















b.Giới thiệu bài mới: Trong PTN và trong CN nhiều khi người ta cần dùng khí hđro. 

Làm thế nào để điều chế được khí hiđro? Phản ứng điều chế khí hiđro trong PTN thuộc 

loại phản ứng nào. Bài học hôm nay chúng ta sẽ rõ. 




I. Điều chế khí hiđro trong PTN : 


- Nguyên liệu: 

* GV thông báo: Trong các PTN hoá học + Kim loại: Zn, Fe, Al, Pb.. 

người ta thường điều chế H2 với lượng lớn + Ddịch axit: HCl loãng, H2SO4 loãng. 

như dụng cụ được trình bày ở hình 5.7a 

Sgk. 

- GV nêu mục đích TN, nêu dụng cụ- hoá 

chất. 

- Gọi 1 HS đọc nội dung thí nghiệm. 

- GV chia lớp thành 8 nhóm (8 bàn), hướng a. Thí nghiệm: 

dẫn HS nhận xét vào phiếu học tập. Sgk. 

* GV làm thí nghiệm biẻu diễn, HS quan b. Nhận xét: 

sát và nhận xét các hiện tượng sau: Sgk. 

+ Khi cho 2- 3ml dd HCl vào ống nghiệm 

có sẵn 1 mẫu kẽm. 

+ Đưa que đóm còn tàn đỏ vào đầu ống dẫn 

khí. 

+ Đưa qua đóm đang cháy vào đầu ống dẫn 

khí. 

+ Cô cạn dung dịch trong ống nghiệm. 

- GV chiếu kết quả của 1 số nhóm lên màn PTHH: Zn + HCl → ZnCl2 + H2 

hình, các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung. 

- Yêu cầu HS viết lên bảng PTPƯ. 

* GV thông báo: Để điều chế khí hiđro có 

thể thay dung dịch a xit HCl bằng dung 

dịch H2SO4 loãng, thay Zn bằng các kim c. Điều chế và thu khí hiđro: 

loại như Fe hay Al. 

- GV giới thiệu: Có thể điều chế khí H2 

với lượng lớn hơn như hình 5.5 a,b. 

? Em hãy nhắc lại TCVL của H2. 

? Vậy khi biết TCVL của H2 là tan ít trong 

nước và nhẹ hơn không khí. Em có thể cho 

biết có thể thu khí H2 bằng những cách 

nào. 

- GV điều chế hiđro bằng 2 cách, học sinh 

quan sát. 

? Em hãy so sánh sự giống nhau và khác 

nhau qua cách thu khí H2 và khí O2. 



Có 2 cách thu: 

- Bằng cách đẩy nước. 

- Bằng cách đẩy không khí. 
















* Chuyển tiếp: Để điều chế khí H2 với một 

khối lượng lớn để phục vụ trong cuộc 

sống, với nguồn nguyên liệu rẽ tiền- có sẵn 

trong tự nhiên. Người ta điều chế H2 trong 

công nghiệp. 


- GV cho HS làm bài tập. 

* Bài tập: Viết các PTPƯ sau: 

a. Sắt t/d với dung dịch axit sunfuric. 

b. Nhôm t/d với dung dịch axit clohiđric. 

? Trong 2 phản ứng trên, nguyên tử của 

đơn chất Fe hoặc Al đã thay thế nguyên tử 

nào của axit. 

- GV thông báo: Hai PƯHH trên được gọi 

là phản ứng thế. 

? Vậy phản ứng thế là PƯHH như thế nào. 

* Bài tập: Em hãy cho biết các PTPƯ sau 

thuộc loại phản ứng nào? 

a. P2O5 + 3H2O → 2H3PO4 

b. Cu + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2Ag 

c. Mg(OH)2 MgO + H2O 

d. Na2O + H2O → 2NaOH 

e. Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2 

f. MgO + CO Mg + CO2 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 



II. Phản ứng thế là gì? 

1. Trả lời câu hỏi: 

PTHH: 

Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2 

2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2 


* Phản ứng thế là PƯHH giữa đơn chất 

và hợp chất, trong đó nguyên tử của đơn 

chất thay thế nguyên tử của một nguyên 

tố trong hợp chất. 

* HS: 

- a, d: PƯHH. 

- c : PƯPH. 

- b, e: PƯT. 

- f : PƯ OXIHóA- KHử, PƯ THẾ. 

IV. CỦNG CỐ: * Bài tập: Cho 13g Zn vào dung dịch chứa 0,5mol axit HCl. 

1. Thể tích khí H2 (đktc) thu được là: 

A. 1,12 lít B. 2,24 lít C. 3,36 lít D. 4,48 lít 

2. Chất còn dư sau phản ứng là: 

A. Zn B. HCl C. 2 chất vừa hết. D. Không xác định được. 


- Học bài, làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 Sgk. 

- GV hướng dẫn bài tập 5 trang 117 Sgk. 

+ Tính số mol của Fe và H2SO4 theo bài ra. 

+ Viết PTHH. 

+ Lập tỉ lệ, tìm số mol chất dư sau phản ứng. Sau đó tính khối lượng chất dư. 

+ Dựa vào số mol chất còn lại ( chất không dư). Tìm số mol và thể tích của khí H2. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 







Ngày soạn : ...................... 















- Củng cố hệ thống hoá các kiến thức và khái niệm hoá học về tính chất vật lý, tính chất 

hoá học (tính khử của H2), ứng dụng phương pháp điều chế khí H2 -> so sánh được với oxi. 

- Giúp HS hiểu được khái niệm phản ứng thế, phản ứng oxi hoá khử, xác định được sự 

khử và sự oxi hoá. 

- So sánh và phân biệt được các loại phản ứng. 


- Rèn luyện kỹ năng viết PTHH - so sánh. 


- HS có tính tự giác trong học tập 




- Thiết bị dạy học và học liệu: Giáo án, bảng phụ, phiếu học tập 


- Học ôn toàn bộ chương 

- Xem trước nội dung của bài luyện tập. 




a. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ. 

b.Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học – Luyện tập chương 4. 






- GV cho 1- 2HS đã được chuẩn bị 

trước trình bày bảng tổng kết những - HS nhắc lại các kiến thức cần nhớ. 

kiến thức cơ bản về: TCVL, TCHH, 

ƯD và ĐC khí H2. 

- Các HS khác bổ sung dưới sự 

hướng dẫn của GV đẻ làm rõ mối 

liên hệ giữa các TCVL, TCHH, ƯD 

và ĐC khí H2; so sánh các tính chất 

và cách điều chế của khí H2- O2. 

- GV cho HS trả lời các câu hỏi. 

? Định nghĩa PƯ thế, PƯ oxihoá- - HS nêu định nghĩa. 

khử, sự khử, sự oxihoá, chất khử, 

chất oxihoá. 

- Phân biệt sự khác nhau giữa các loại PƯ. 

? Sự khác nhau của PƯ thế với PƯ 

hoá hợp và PƯ phân huỷ. 


II. Luyện tập: 

- GV phân lớp thành 4 nhóm làm * Bài tập 1: trang 118 Sgk. 

t 

các bài tập 1, 2, 3, 4. Sau đó các PTHH: 2H2 + O2 ⎯⎯→ 

0 

2H2O 
















nhóm lần lượt trình bày trước lớp, 

để các nhóm khác trong lớp đối 

chiếu, sữa chữa. 

- GV uốn nắn những sai sót điển 

hình. 

- GV hướng dẫn cách giải 2 bài toán 

5 và 6 trang 119 Sgk. 

- GV có thể chỉ định 2 HS lên bảng. 

+ 

HS1: Làm bài tập 5. 

+ HS2: Làm bài tập 6. 

Tất cả các HS còn lại làm bài tập 5 

hoặc 6 trong giấy nháp. 



t 

3H2 + Fe2O3 ⎯⎯→ 

0 

2Fe + 3H2O 

t 

4H2 + Fe3O4 ⎯⎯→ 

0 

3Fe + 4H2O 

t 

H2 + PbO ⎯⎯→ 

0 

Pb + H2O 

- Các PƯ trên đều thuộc PƯ oxihoá- khử vì 

có đồng thời cả sự khử và sự oxihoá. 

+ Phản ứng a: PƯ hoá hợp. 

+ Phản ứng b, c, d: PƯ thế. 

(Theo định nghĩa) 

* Bài tập 2: trang 118 Sgk. 

- Dùng que đóm đang cháy cho vào mỗi lọ 

+ Lọ làm que đóm bùng sáng: khí O2. 

+ Lọ có ngọn lữa xanh mờ : khí H2. 

+ Lọ không làm thay đổi ngọn lữa của que 

đóm đang cháy: không khí. 

* Bài tập 3: trang 119 Sgk.Câu trả lời C là 

đúng. 


a. PTHH:CO2 + H2O H2CO3 (1) 

SO2 + H2O H2SO3 (2) 

Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2 (3) 

P2O5 + 3H2O → 2H3PO4 (4) 

PbO + H2 Pb + H2O (5) 

b. PƯ 1, 2, 4: PƯ hoá hợp. 

PƯ 3, 5 : PƯ thế. 

PƯ 5 : Đồng thời là PƯ oxihoá - khử. 


a. PTHH: 

CuO + H2 Cu + H2O (1) 

Fe2O3 + 3H2 2Fe + 3H2O (2) 

b. - Chất khử : H2. 

Vì H2 đã chiếm oxi của chất khác. 

- Chất o xihoá: CuO và Fe2O3. 

Vì CuO và Fe2O3 đã nhường oxi cho chất 

khác. 

c. – Khối lượng Cu thu được từ 6 gam hỗn 

hợp 2 kim loại: 6g – 2,8g = 3,2g Cu. 

3,2 

Lượng đồng thu được: nC u 

= = 0, 05mol 

64 

2,8 

Lượng sắt thu được: n Fe 

= = 0, 05mol 


⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

→ 

→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

56 

Thể tích khí H2 cần dùng để khử CuO theo 

PTHH (1): 















- GV thu vở nháp của 1 số HS kiểm 

tra, cho điểm. 

- Sau khi HS làm xong BT ở bảng, 

các 

HS còn lại nhận xét, sữa chữa từng 

bài. 

- GV bổ sung, chốt lại những kết 

luận quan trọng. 

0,05.1 

nH = = 0,05mol 

→ V 0,05.22,4 1,12( l) 

2 H 

= = 

2 

1 

- Thể tích khí H2 cần dùng để khử CuO theo 

PTHH (2): 

0,05.3 

nH = = 0,075mol 

→ V 0,075.22,4 1,68( l) 

2 H 

= = 

2 

2 

Vậy thể tích khí H2 cần dùng (ở đktc) để khử 

hỗn hợp 2 oxit: V H 

= 1,12 + 1,68 = 2,8( l) 

2 


a. PTHH: 

Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2 (1) 

65g 

22,4 l 

2Al + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2 (2) 

2.27=54g 

3. 22,4 l 

Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2 (3) 

56g 

22,4 l 

b. Theo PTHH (1, 2, 3). Cùng một lượng 

kim loại tác dụng với lượng axit dư thì: 

- Kim loại Al sẽ cho nhiều hiđro hơn: 

( 54g Al sẽ cho 3. 22,4 l = 67,2 l H2 ) 

- Sau đó là kim loại Fe: 

( 56g Fe sẽ cho 1. 22,4 l = 22,4 l H2 ) 

- Cuối cùng là kim loại Zn: 

( 65g Zn sẽ cho 1. 22,4 l = 22,4 l H2 ) 

c. Nếu dùng một lượng khí H2, thí dụ 22,4 l 

thì 

- Khối lượng kim loại ít nhất là Al: 

54 

= 18g. 

3 

- Sau đó là kim loại Fe: 

- Cuối cùng là Zn: 



56 

= 56g. 

1 

65 

= 65g. 

1 

IV. CỦNG CỐ: Lập PTHH của các phản ứng sau và phân biệt các phản ứng đó? 

canxi oxit + nước -> can xi hiđroxit (Ca(OH)2) 

Magie + Axít colohiđrit → Magieclorua (MgCl2) + hiđro 

Sắt (III) oxít + cac bon oxít (CO) → sắt + cácbon đioxít. 


- Học ôn toàn bộ chương 

- Xem trước bài thực hành. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


















........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ...................... 




- HS nắm vững nguyên tắc đ/c khí H2 trong phòng TN, tính chất vật lý (nhẹ nhất, ít tan 

trong H2O), tính chất hoá học (tính khử). 


- Lắp ráp dụng cụ TN, đ/c H2 biết cách thu khí H2 bằng 2 cách, cách nhận biết H2. 

- Làm được thí nghiệm giữa H2 với CuO. 


- HS có ý thức bảo vệ an toàn, ý thức tổ chức KL 





+ Hoá chất: Zn, dung dịch HCl; CuO 

+ Dụng cụ: ống nghiệm, đèn cồn, ống dẫn khí, nút cao su, chậu thuỷ tinh. 


- Xem trước lý thuyết 

- Đọc trước bài thực hành. 





b.Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Thực hành về điều chế và thu khí 

hiđro và thử tính chất của khí hiđro. 






+ HS đọc trước + GV hướng dẫn => các 


nhóm tiến hành làm (dưới sự giám sát và Đ/c khí H2 từ HCl và Zn đốt cháy khí 

KT của GV). 

H2. 

- Cho Zn → dung dịch HCl có khí 

+ GV cho các nhóm tự lắp ráp dụng cụ để 

thoát ra. 

thu khí H2 bằng cách đẩy không khí (hình - Đốt khí cháy với ngọn lửa xanh nhạt 

5.4) 

=> khí H2. 

2. Thí nghiệm 2: Thu khí H2 bằng cách 

đẩy không khí. 

+ Các thao tác đầu như TN1. 

- GV kiểm tra bổ sung (? tác dụng của đ/c - Lấy thêm 1 ống nghiệm úp lên ống 

trực tiếp) 

dẫn khí H2 (sau 1 phút) => đưa miệng 
















+ Các nhóm lấy hoá chất và tiến hành 

làm TN như hướng dẫn (GV hướng dẫn 

giám sát). 

+ HS tự làm tương trình TN3 và viết 

PTPƯ 

ống nghiệm vào gần ngọn đèn cồn => 

khí thu được cháy. 

3. Thí nghiệm 3: H2 khử CuO 

+ Cho vào ống nghiệm 10 ml dung 

dịch HCl 4 - 5 viên kẽm dẫn H2 qua 

ống có CuO (thử H2 nguyên chất) chưa 

cho đèn cồn vào quan sát => không 

hiện tượng. 

- Cho đèn cồn nung nóng CuO=> hiện 

tượng màu đen của CuO (dần dần) -> 

đỏ Cu và hơi H2O (ống nghiệm mờ) 


Làm bản tường trình thí nghiệm theo mẫu sau: 

Hiện 

STT Tên TN Dụng cụ-hoá chất Tiến hành 

Giải thích PTPƯ 

tượng 

1 ............... .............................. .................. .................. ................... ............... 

2 ................ .............................. .................. .................. ................... ............... 


- Thu dọn - vệ sinh dụng cụ. 

- Nộp tường trình 


- Học ôn tập tốt để tiết sau luyện tập. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

TIẾT 52: 

NƯỚC 





Ngày soạn : ...................... 
















- Học sinh biết và hiểu thành phần hoá học của hợp chất nước gồm 2 nguyên tố 

là hiđro và oxi, chúng hoá hợp với nhau theo tỉ lệ về thể tích là 2 phần hiđro và 1 phần 

oxi và tỉ lệ về khối lượng là 8 oxi và 1 hiđro. 


- Rèn luyện kỹ năng viết và tính toán. 


- Ý thức bảo vệ nguồn nước, giữ nguồn nước. 





+ Dụng cụ: Điện phân và tổng hợp H2O (5.10, 5.11). Tranh 5.10, 5.11 







b.Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu về tiết đầu tiên của bài 

Nước. 




- GV giới thiệu nội dung bài học. 

* GV đặt vấn đề: Những nguyên tố hoá 

học nào có trong thành phần của nước? 

Chúng hoá hợp với nhau như thế nào về 

thể tích và khối lượng? Để giải đáp câu 

hỏi này ta làm hai TN sau. 

I. Thành phần hoá học của nước: 


1. Sự phân huỷ nước: 

- GV giới thiệu dụng cụ điện phân nước, a. Quan sát thí nghiệm và trả lời câu hỏi: 

nêu mục đích thí nghiệm. 

Sgk. 

- Gọi 1 - 2 HS lên bàn GV quan sátTN0. 

* GV làm thí nghiệm: Lắp thiết bị phân 

huỷ nước (hình 5.10). Sau đó cho dòng 

điện một chiều đi qua nước (có phathêm 

1 ít dd H2SO4 để làm tăng độ dẫn b. Nhận xét: 

điện của nước. 

- Trên bề mặt 2 điện cực xuất hiện bọt khí. 

- Yêu cầu HS quan sát hiện tượng, nhận + Cực âm : Khí H2. 

xét. 

? Khi cho dòng điện 1 chiều đi qua nước, 

ta thấy có hiện tượng gì. 

? Nhận xét tỉ lệ thể tích chất khí ở 2 ống 

A và B. 

+ Cực dương: Khí O2. 


- V = V . 

H 2 

2 

O 2 

- PTHH: 

2H2O 

⎯→2H2 + O2 


⎯ đp 
















- GV làm TN : Đưa qua đóm lần lượt vào 

2 ống nghiệm A và B. 

HS quan sát và nhận xét. 

? Xác định chất khí trong 2 ống nghiệm 

A và B là khí gì. 

- Từ đó yêu cầu HS rút ra kết luận về quá 

trình phân huỷ nước bằng dòng 

điện.Viét PTPƯ. 


-GV treo tranh hình 5.11 Sgk trang 122. 

Thiết bị tổng hợp nước. 

Cho HS trả lời các câu hỏi. 

? Thể tích khí H2 và thể tích khí O2 nạp 

vào ống thuỷ tinh hình trụ lúc đầu là bao 

nhiêu. ? Khác nhau hay bằng nhau. 

? Thể tích còn lại sau khi hỗn hợp nổ (do 

đốt bằng tia lữa điện) là bao nhiêu. 

- HS: Còn 1/4. 

? Vậy đó là khí gì. ( khí oxi). 

? Cho biết tỉ lệ về thể tích giữa hiđro và 

khí oxi khi chúng hoá hợp với nhau tạo 

thành nước. 


- GV nêu vấn đề: Có thể tính được thành 

phần khối lượng của các nguyên tố hiđro 

và oxi trong nước được không? 

- Yêu cầu các nhóm thảo luận để tính: 

+ Tỉ lệ hóa hợp (về khối lượng) giữa 

hiđro và oxi. 

+ Thành phần phần trăm (về khối lượng) 

của hiđro và oxi trong nước. 


- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau: 

? Nước là hợp chất được tạo thành bỡi 

những nguyên tố nào. 

? Chúng hoa hợp với nhau theo tỉ lệ về 

khối lượng và thể tích như thế nào. 

? Em rút ra CTHH của nước. 

2. Sự tổng hợp nước: 

a. Quan sát tranh vẽ (hoặc xem băng hình) 

mô tả thí nghiệm: 

Sgk. 

b. Nhận xét: 

- Sau khi đốt: Hỗn hợp gồm 4 thể tích H2 

và O2 


- 

→ 

1V 

H 2 

1 . 

hóa hợp với 

V O2 

PTHH: 

2V 

O2 

2H2 + O2 

→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

H2O. 

2H2O. 

a. Giả sử có 1mol o xi phản ứng: 

- KL oxi p/ư là : 

- KL hiđro p/ư là: 

Tỉ lệ hoá hợp (về khối lượng) giữa hiđro 

và oxi là: 



m O 

= 1.32 32 g 

m 

4 1 = . 

32 8 

2 

= 

= 2.2 

H O 

= 4 

2 

b. Thành phần % (về khối lượng): 

1 

% H = .100% 11.1. 

1+ 

8 

% O = 100% −11,1 

88,9%. 


- Nước là hợp chất tạo bỡi 2 nguyên tố là 

hiđro và oxi. 

- Tỉ lệ thể tích: 2 phần khí khí H2 và 1 

phần khí O2. 

- Tỉ lệ khối lượng: 1 phần H2 và 8 phần 

oxi. 

→ CTHH của nước: H2O. 


- GV cho HS làm 1 số bài tập sau: 

*BT1:Tính thể tích khí hiđro và khí oxi (đktc) cần tác dụng với nhau để tạo ra 7,2 g 

nước. 


g 
















* BT2: Đốt cháy hốn hợp khí gồm 1,12 l H2 và 1,68 l khí O2 (đktc). Tính khối lượng 

nước tạo thành sau khi phản ứng cháy kết thúc. 


- Đọc bài đọc thêm trang 125. Làm các bài tập 2, 3 Sgk trang 125. 

- GV hướng dẫn HS làm bài tập 4 Sgk. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ................... 

TIẾT 53: 

NƯỚC (Tiếp theo) 



- Học sinh biết và hiểu tính chất vật lí và tính chất hoá học của nước. 

- Học sinh hiểu và vết được phương trình hoá học thể hiện được tính chất hoá 

học của nước. 


- Tiếp tục rèn luyện kĩ năng tính toán thể tích các chất khí theo phương trình hoá 

học 


- Học sinh biết được những nguyên nhân làm ô nhiểm nguồn nước và biện pháp 

phòng chống ô nhiểm, có ý thức giữ cho nguồn nước không bị ô nhiểm. 



- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giảng giải , quan sát , hoạt động 

nhóm 

thí nghiệm 


+ Dụng cụ: Côc thuỷ tinh, phễu, ống nghiệm, môi sắt, lọ thuỷ tinh nút nhám đã 

thu sẵn khí oxi. 

+ Hoá chất: P, Na, H2O. 






a. Kiểm tra bài cũ: Nêu thành phần định tính và định lượng của nước? 

b.Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu về phần còn lại của bài 

Nước. 




- GV giới thiệu mục tiêu bài học. I. Tính chất của nước: 

* . Hoạt động1: 

1. Tính chất vật lí: 
















- GV cho HS quan sát 1 cốc nước hoặc 

liên hệ thực tế và nhận xét các tính chất 

vật lí của nước. 

* . Hoạt động2: 

* GV làm TN0: 

+ Nhúng quỳ tím vào cốc nước. 


+ Cho 1 mẩu Na nhỏ vào cốc nước. 

- HS nhận xét hiện tượng. Yêu cầu HS 

viết PTHH xảy ra. 

? Cho biết chất rắn tạo thành sau khi làm 

bay hơi nước của dung dịch là chất nào. 

? Tại sao phải dùng lượng nhỏ mà không 

dùng lượng lớn kim loại natri. 

? Phản ứng của Natri với nước thuộc loại 

phản ứng gì. Vì sao. 

- GV thông báo: Ở nhiệt độ thường nước 

có thể t/d với 1 số kim loại khác như K, 

Ca, Ba... 

* GV làm TN0: Cho vào bát sứ 1 cục 

nhỏ vôi sóng CaO. Rot một ít nước vào 

vôi sống. Nhúng một mẫu giấy quỳ tím 

vào dung dịch nước vôi . 

- Yêu cầu HS nhận xét hiện tượng xảy 

ra. Viết PTHH. 

? Phản ứng của CaO với nước thuộc loại 

phản ứng gì. Vì sao. 

- GV thông báo: Ở nhiệt độ thường nước 

có thể t/d với 1 số oxit bazơ khác như 

Na2O, K2O, BaO, Li2O... 

* GV làm TN0: Cho nước hoá hợp với 

điphot pentaoxit. Nhỏ 1 vài giọt tạo 

thành lên mẫu giấy quỳ tím. 

- HS nhận xét hiện tượng. Viết PTHH. 

- GV thụng bỏo: Ở nhiệt độ thường nước 

có thể t/d với 1 số oxit axit khác như 

SO2, SO3, P2O5.... 


- GV cho HS tự nghiên cứu nội dung 

Sgk. 

- Chất lỏng, không màu, không mùi, 

không vị, sụi ở 100ºC, hoỏ rắn ở 0ºC, ở 

4ºC D = 1g/ml. 

- Hoà tan nhiều chất: Rắn. lỏng, khí. 

2. Tính chất hoá học: 

a. Tác dụng với kim loại: 

* Thí nghiệm: 

(Sgk). 


(Sgk.) 

* PTHH: 

2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 


 



b. Tác dụng với oxit bazơ: 


(Sgk.) 


(Sgk.) 

* PTHH: 

CaO + H2O → Ca(OH)2. 

- Hợp chất tạo ra do oxit bazơ hóa hợp 

với nước thuộc loại bazơ. Dung dịch 

bazơ làm đổi màu quỳ tím thành xanh. 

c. Tác dụng với oxit axit: 


(Sgk.) 


( Sgk.) 

* PTHH: 

P2O5 + 3H2O → 2H3PO4. 

- Hợp chất tạo ra do nước tác dụng với a 

xit thuộc loại axit. Dung dịch axit làm 

đổi màu quỳ tím thành đỏ. 















? Hãy dẫn ra một số dẫn chứng về vai trò 

quan trọng của nước trong đời sống và 

sản xuất. 

? Theo em nguyên nhân của sự ô nhiểm 

nguồn nước là ở đâu. Cách khắc phục. 



II. Vai trò của nước trong đời sống và 

sản xuất: 

(Sgk) 

IV. CỦNG CỐ: GV cho HS làm 1 số bài tập sau: 1, 5, 6 Sgk. 

V. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ: Làm các bài tập còn lại ở Sgk trang 125. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : .................... 

TIẾT 54: 

AXIT - BA ZƠ - MUỐI. LUYỆN TẬP 



- Giúp HS biết và hiểu được cách phân loại A xít - Ba zơ - Muối, phân biệt gốc A xít, 

nhóm OH theo thành phần và gọi tên. 

- Phân tử A xít gồm 1 (nhiều) nguyên tử Hiđro liên kết với gốc A xít. 

- Phân tử Bazơ gồm 1 (nhiều) nguyên tử Hiđro liên kết với 1 (nhiều) nhóm OH. 

- Phân tử Muối gồm 1 (nhiều) nguyên tử Hiđro liên kết với 1 (nhiều) gốc a xít. 

- Củng cố được các kiến thức đã học về cách phân loại ô xít, CTHH, cách gọi tên, mối 

quan hệ với a xít. Ba zơ, Muối. 

- HS đọc được tên của một số hợp chất vô cơ khi nhìn vào công thức và viết được 

CTHH khi có tên. 


- Rèn luyện kỹ năng phân tích - v iết PTHH tính toán theo PT. 


- Ý thức tự học. 




nhóm 

thí nghiệm 



- Xem trước bài mới. Học bài cũ 





- Cho các chất sau SO2, K2O, Ca tác dụng với H2O => hãy lập PTHH? 

- 1 HS làm BT 3/SGK 
















b.Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu tiết đầu tiên của bài AXIT- 

BAZƠ-MUỐI 




- GV cho HS lấy một vài VD về 

các axit. 

- Yêu cầu HS nhận xét về thành 

phần phân tử và thử nêu ra định 

nghĩa axit. 

- GV cho các HS khác nhận xét, bổ 

sung. 

Đồng thời GV chốt lại định nghĩa 

trong Sgk. 

- GV giới thiệu CTHH của axit. 

Yêu cầu HS lập nội dung vào bảng 

1. 

Tên axit 

CTHH 

Axit clohiđric 

Axit nitric 

Axit sunfuric 

Axit cacbonic 

Axit photphoric 

G: Các nguyên tử HS này có thể 

thay thế bănbg2 các nguyên tử kim 

loại. 

-Nếu gốc axit là A với hoá trị là n 

→ em hãy rút ra công thức chung 

của axit. 

-Dựa vào thành phần có thể chia 

axit thành 2 loại: 

+Axit không có oxi. 

+Axit có oxi. 

→ Hãy lấy ví dụ minh họa? 

-Hướng dẫn HS làm quen với một 

số gốc axit ở bảng phụ lục 2/156 → 

viết công thức của axit. 

-Giới thiệu. 


I. Axit: 

1. Khái niệm: 

a. Trả lời câu hỏi: 

Sgk. 


- VD: HCl, H2S, H2SO4 , HNO3, H2CO3, 

H3PO4. 

- TPPT: Có 1 hay nhiều nguyên tử hiđro liên 

kết với gốc axit (- Cl, =S, =SO4, -NO3...) 

c. Kết luận: 

* Phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên 

tử hiđro liên kết với gốc axit, các nguyên tử 

hiđro này có thể thay thế bằng các nguyên tử 

kim loại. 

Thành phần 

Số nguyên tử 

Gốc axit 

H 



Hoá trị của 

gốc axit 

2. Công thức hoá học: 

- Gồm một hay nhiều nguyên tử hiđro và gốc 

axit. 

Công thức chung: HnA. 

Trong đó: - H: là nguyên tử hiđro. 

- A: là gốc axit. 

3. Phân loại: 

- 2 loại: 

+ Axit không có oxi: HCl, H2S, HBr, HI, 

HF... 
















Gốc axit. 

− NO3 (nitrat). 

= SO4 (sunfat). 

PO4 (photphat). 

Tên axit. 

a. nitric (HNO3). 

H2SO4 (a. sunfuric). 

H3PO4 (a. photphoric). 

→ cách đọc tên ? 

Nguyên tắc: 

Chuyển đuôi at → ic. 

Chuyển đuôi it → ơ. 

Vấn đề: = SO3 : sunfit. 

→ Hãy đọc tên axit tương ứng. 

-Yêu cầu HS: đọc tên các axit: HBr, 

HCl. 

-Chuyển đuôi ua → hidric. 

- Br: Bromua 

- Cl: clorua 

→ Tên gọi chung: 

Bài tập 1: viết công thức hoá hóa 

học của các axit sau: 

- axit sunfuhidric. 

- axit cacbonic. 

- axit photphoric. 

Bài tập 2: Hãy cho biết CTHH của 

những oxit axit tương ứng với 

những axit sau: H2CO3 



+ Axit có oxi: H2SO4, HNO3, H3PO4, 

H2CO3... 

4. Tên gọi: 

a. Axit không có oxi : 

Tên axit : Axit + tên phi kim + hiđric. 

VD : - HCl : Axit clohiđric. 

- H2S : Axit sunfuhiđric. 

b. Axit có oxi: 

* Axit có nhiều nguyên tử oxi: 

Tên axit : Axit + tên phi kim + ic. 

VD : - HNO3 : Axit nitric. 

- H2SO4 : Axit sunfuric. 

* Axit có ít nguyên tử oxi : 

Tên axit : Axit + tên phi kim + ơ. 

VD : - H2SO3 : Axit sunfur¬. 

H3PO4 , H2SO4 , HNO3,H2SO3 

GV theo dõi chỉnh sửa bổ sung 

thêm nếu cần. 

IV. CỦNG CỐ: GV cho HS làm 1 số bài tập sau:1, 2, 3, 4 Sgk. 


- Làm các bài tập 5,6 ở Sgk trang 130. 

- Đọc trước bài bazo: Tiết 2. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


Ngày soạn : .................... 

















TIẾT 55: 

AXIT - BA ZƠ - MUỐI. LUYỆN TẬP (Tiếp) 


1. Kiến thức: HS biết được: 

- Đinh ̣ nghĩa bazơ theo thành phần phân tử 

- Cách gọi tên, phân loại bazơ 


- Phân loại được bazơ theo công thức hóa học cụ thể. 

- Viết được CTHH của một số bazơ 

- Đọc được tên một số bazơ theo CTHH cụ thể và ngược lại. 

- Phân biệt được một số dung dịch bazơ cụ thể bằng giấy quỳ tím. 

- Tính được khối lượng một số bazơ tạo thành trong phản ứng. 


- Giúp HS có thái độ yêu thích hoc bộ môn hoá học. 



- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giảng giải , quan sát , hoạt động nhóm 

thí nghiệm 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Bảng phụ kẻ trước có tên CTHH của một số hợp chất 

bazơ 


- Tìm hiểu nội dung bài học trước khi đến lớp 





Câu 1: Định nghĩa axit? Cho ví dụ? 

Câu 2: Phân loại oxit và cách gọi tên axit? 

b. Giới thiệu bài mới: Vậy là chúng ta đã tìm hiểu xong axit, hôm nay chúng ta sẽ 

nghiên cứu sang một hợp chất nữa đó là bazơ Vậy bazơ có tính chất gì? Được phân 

loại như thế nào và gọi cách gọi tên như thế nào? 




- GV: Kể tên một số CTHH của bazơ II. Bazơ : 

mà em biết? 

1. Khái niệm: 

- GV: Nhận xét thành phần phân tử của a. Trả lời câu hỏi: Sgk. 

bazơ đó? 


- GV: Thông báoNhóm ( - OH ) có hoá - VD : NaOH, Ca(OH)2, Fe(OH)2, 

trị I 

Fe(OH)3... 

- GV: Treo bảng phụ và YC HS thảo 

luận với các nội dung sau : 

- TPPT: Có một nguyên tử kim loại và 

- Thành phần ( nguyên tử kim loại , 1 hay nhiều nhóm – OH. 

nhóm OH), hóa trị của kim loại? c. Kết luận: 

- GV: Dựa vào tính tan bazơ được chia 

làm mấy loại? Cho ví dụ cụ thể? 
















- GV: Yêu cầu HS đọc thông tin SGK 

và cho biết cách đọc tên của bazơ? 

- GV: YC HS gọi tên các bazơ: 

LiOH, Fe(OH)2, Fe(OH)3 

Bài tập 1:Viết CTHH của oxit tương 

ứng với các bazơ tương ứng sau: 

Ca(OH)2, Fe(OH)2, Mg(OH)2 Zn(OH)2 

Bài tập 2: Cho 2,3 gam viên natri vào 

nước, tính khối lượng Natri hidroxit tạo 

thành? 



* Phân tử bazơ gồm có một nguyên tử 

kim loại liên kết với một hay nhiều 

nhóm hiđroxit(- OH) 


- Gồm nguyên tử KL và một hay nhiều 

nhóm 

- OH. 

Công thức chung: M(OH)n 

Trong đó: - M: là nguyên tử kim loại. 

- A: là nhóm hiđroxit. 


Tên bazơ : Tên KL (kèm theo hoá trị 

nếu KL có nhiều hoá trị) + hiđroxit. 

VD : NaOH : Natri hiđroxit. 

Fe(OH)3 : Sắt (III) hiđroxit. 


- 2 loại: 

* Bazơ tan trong nước : NaOH, KOH... 

* Bazơ không tan trong nước: 

Cu(OH)2, Mg(OH)2... 

IV. CỦNG CỐ: Cho hs nhắc định nghĩa về bazơ, cách gọi tên và phân loại bazơ? 


- Học bài. 

- làm bài tập về nhà: 4 SGK/ 130. 

- Chuẩn bị bài “ axit – bazơ - muối” tiếp theo tiết sau học. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


Ngày soạn : .................. 

TIẾT 56: 

AXIT - BA ZƠ - MUỐI. LUYỆN TẬP (Tiếp) 



- Học sinh hiểu được muối là gì. Cách phân loại và goi tên muối. 















- Rèn luyện cách đọc được tên của một số hợp chất vô cơ khi bíêt CTHH và 

ngược lại, viết CTHH khi biết tên của hợp chất. 


- Tiếp tục rèn luyện kĩ năng viết PTHH. 


- Giúp HS có thái độ yêu thích hoc bộ môn hoá học. 




nhóm 

thí nghiệm 

- Thiết bị dạy học và học liệu: Bảng phụ, máy hắt, giấy trong, bút dạ. 


- Ôn tập kĩ công thức, tên gọi của oxit- bazơ, muối. 





1. Viết công thức chung của oxit, bazơ, axit. 

2. HS chữa bài tập 2, 4 Sgk. 

b. Giới thiệu bài mới: Tìm hiểu phần còn lại của bài AXIT-BAZƠ-MUỐI 





III. Muối: 

- GV cho HS viết một số công thức 1. Khái niệm: 

muối đã biết. 

a. Trả lời câu hỏi: 

- Yêu cầu HS nhận xét về thành phần Sgk. 

phân tử và thử nêu ra định nghĩa về b. Nhận xét: 

muối. 

- VD: NaCl, CuSO4, Na2CO3, CaCO3, 

NaNO3... 

- GV cho các HS khác nhận xét, bổ - TPPT: Có nguyên tử kim loại và gốc 

sung. 

axit. 

Đồng thời GV chốt lại định nghĩa trong c. Kết luận: 

Sgk 

* Phân tử muối gồm có một hay nhiều 

- GV giới thiệu CTHH của bazơ. Lấy nguyên tử kim loại liên kết với một hay 

VD minh hoạ. 

nhiều gốc axit. 



- GV hướng dẫn HS cách gọi tên muối 



- Gồm một nguyên tử kim loại và một 

hay nhiều nhóm hiđroxit. 


MxAy. 

Trong đó: - M: là nguyên tử kim loại. 

- A : là gốc axit. 

VD : Na2CO3 . 

- GV thuyết trình phân loại muối. NaHCO3. 
















- GV hướng dẫn HS cách gọi tên muối 


- GV thuyết trình phân loại muối. 



Gốc axit : = CO3 - HCO3. 


Tên muối : Tên KL (kèm theo hoá trị 

nếu KL có nhiều hoá trị) + tên gốc axit. 

VD : - Na2SO4 : Natri sunfat. 

- Na2SO3 : Natri sunfit. 

- ZnCl2 : Kẽm clorua. 


- 2 loại: 

* Muối trung hoà: Là muối mà gốc axit 

không có nguyên tử hiđro có thể thay 

thế bằng nguyên tử kim loại. 

VD : CuSO4, Na2CO3, CaCO3, 

NaNO3... 

* Muối axit: Là muối mà trong đó gốc a 

xit còn nguyên tử hiđro chưa được thay 

thế bằng nguyên tử kim loại. 

VD: NaHCO3, NaHSO4, Ca(HCO3)2... 

IV. CỦNG CỐ: GV cho HS làm bài tập sau: 5,6 Sgk. 


- Học bài và làm bài tập. Ôn lại các định nghĩa, cách gọi tên, phân loại 

oxit, axit, bazơ, muối 

- Ôn tập kiến thức trong chương, chuẩn bị cho giờ sau luyện tập. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : .................... 




- Củng cố và hệ thống hoá các kiến thức cơ bản - KNHH, thành phần hoá học của H2O. 

- Nắm được tính chất hoá học của H2O là tác dụng được với một số kim loại ở nhiệt độ 

thường, ôxít Bazơ -> Bazơ, ôxít axít -> Axít. 

- HS hiểu được định nghĩa, CTHH, cách gọi tên phân loại các Axít, Bazơ - Muối và nhận 

biết được khi nhìn vào CTHH. 

- Biết vận dụng các kiến thức cơ bản đó để làm BT. 


- Rèn luyện phương pháp học tập môn hoá học, vận dụng. 

3. Thái độ: Tính tự giác, lòng đam mê. 





















nhóm 

thí nghiệm 



- Học ôn lại các kiến thức cơ bản của chương, làm BT. 





b. Giới thiệu bài mới:Nêu nhiệm vụ của tiết học: Luyện tập về nước và các hợp chất 

vô cơ. 






- GV cho HS đã chuẩn bị trước trình bày - Học sinh thảo luận, trình bày bảng 

tổng kết về thành phần hoá học định tính và tổng kết. 

định lượng của nước, về các tính chất hoá 

học của nước. 

Cho HS khác nhận xét, bổ sung. 

- Cho HS khác trình bày bảng tổng kết về 

định nghĩa, công thức, cách gọi tên và phân 

loại các axit- bazơ- muối. 

GV chỉ định một số HS khác nhận xét, bổ 

sung. 


II. Bài tâp: 

- GV phân công nhóm HS làm các bài tập * Bài tập 1 : Trang 131. 

1, 2, 3 hoặc 4. Sau đó lần lượt trình bày a. PTHH : 

trước lớp để các HS trong lớp đối chiếu, sửa 2K + 2H2O → 2KOH + H2 

chữa. 

Ca + 2H2O → Ca(OH)2 + H2 

GV uốn nắn những sai sót điển hình. b. Các phản ứng trên thuộc loại phản 

ứng thế. 

* Bài tập 2 : Trang 132. 

- Yêu cầu HS lập PTHH. Chỉ ra chất sản + a, b, c: HS lập PTHH. 

phẩm, xác định loại chất. 

+ d, e: 

- Chất sản phẩm ở a (NaOH, KOH) là 

bazơ kiềm. 

- Chất sản phẩm ở b (H2SO3, H2SO4, 

HNO3 ) là axit. 

- Chất sản phẩm ở c(NaCl, Al2(SO4)3 

) là muối. 

- Yêu cầu HS nhắc lại hoá trị của các gốc * Bài tập 3: Trang 132. 

axit. 

- Đồng(II) clorua : CuCl2. 

- Kẽm sunfat : ZnSO4. 
















- GV hướng dẫn HS cách giải. 

+ Đặt CT chung. 

+ Tìm khối lượng của kim loại và khối 

lượng oxi trong 1mol oxit. 

+ Rút ra số mol nguyên tử kim loại và oxi 

trong hợp chất oxit. 

+ Lập CTHH. 

- Sắt(III) sunfat : Fe2(SO4)3. 

- Magie hiđrocacbonat: Mg(HCO3)2. 

- Canxi photphat : Ca3(PO4)2. 

- Natri hiđrophotphat : NaH2PO4. 

* Bài tập 4: Trang 132. 

- Đặt CTHH của oxit kim loại là 

MxOy. 

- Khối lượng kim loại trong một mol 

oxit là: 

70 

160. 

= 112( g) 

100 

- Khối lượng oxi có trong 1mol đó là: 

160 – 112 = 48 (g) 

Ta có: 

x. 

M = 112 

 

y.16 

= 48 

- GV chỉ định 1HS lên bảng chữa bài tập 5 M = 56. M là kim loại Fe. 

Sgk. 

CTHH của oxit: Fe2O3, đó là sắt (III) 

Các HS còn lại làm bài tập 5 vào giấy nháp. oxit. 

GV chấm điểm 1 số HS. 

* Bài tập 5: Trang 132. 

- HS làm ở bảng. 

IV. CỦNG CỐ: GV cho HS làm bài tập ở sách bài soạn. 


Yêu cầu HS ôn tập kiến thức trong chương, chuẩn bị cho giờ thực hành hoá học. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ...................... 

TIẾT 58: 

KIỂM TRA MỘT TIẾT 



- Học sinh nắm được tính chất, ứng dụng của hiđro. 

- Học sinh nắm vững phản ứng oxi hoá – khử, phản ứng thế, cách điều chế hiđro 

trong phòng thí nghiệm, trong công nghiệp. 


- Rèn luyện cho học sinh kĩ năng viết phương trình hoá học, viết công thức hoá 

học, tính theo phương trình hoá học. 

3. Thái độ: Giáo dục cho học sinh tính cẩn thận, tính trung thực trong thi cử. 




nhóm 

thí nghiệm 


→ 



 

x 

= 2. 

 

y 

= 3. 

















- Học ôn lại các kiến thức cơ bản của chương, làm BT. 





b. Giới thiệu bài mới:Nêu nhiệm vụ của tiết học: Luyện tập về nước và các hợp chất 

vô cơ. 


Thiết lập ma trận hai chiều: 

Tên chủ đề 

Chủ đề 1 

Oxi – Hidro , nước, 

axit, bagiơ, muối 

Số câu 

Số điểm 

Chủ đề 2 

Phản ứng hóa học và 

PTHH 

Số câu 

Số điểm 

Chủ đề 3 

Bài tập hóa học 

Số câu 

Số điểm 

Tổng số câu 

số điểm 

Mức độ nhận biết 

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng 

TL TL TL 

Biết được tính 

nhận biết 

chất vật lí và tính 

các khí 

chất hóa học của 

không màu 

hidro. Nước, 

là CO2, H2, 

O2. 

1 

3 

1 

2,5 

Khái niệm phản Hoàn thành 

ứng phân hủy và PTHH. Phân 

phản ứng hóa hợp loại PƯHH 

2.a 

1,5 

- Nhận biết cách 

khử oxit kim loại 

tốt và đạt hiệu quả. 

4.b 

1 

2 câu 

5 điểm 



Tổng 

điểm 

2 câu 

3,5 điểm 


2.b 

2 

0,5 câu 

2 điểm 

Tính thể 

tích của 

hidro (đktc) 

dựa vào 

khối lượng 

chất tham 

gia p/ư. 

4.a 

2 

1,5 câu 

3 đểm 

1 câu 

3,5điểm 

1 câu 

3 điểm 


4 câu 

10 điểm 














ĐỀ BÀI 

Câu 1. (2,5 điểm) 

1. Dung dịch axit làm giấy quỳ tím chuyển thành màu gì? Dung dịch bazơ làm giấy 

quỳ tím chuyển thành màu gì? 

2.Viết các công thức hóa học ứng với các tên gọi sau đây: 

a, Sắt (III) oxit :.................. e, Kali clorua:............................... 

b, Lưu huỳnh đioxit :.......... g, Axit photphoric:....................... 

c, Axit sunfuric :………… h, Natri hiđrocacbonat:…………. 

d, Natri hiđroxit :……….. k, Sắt (III) hiđroxit:…………….. 

Câu 2 (2,0 điểm): Hoàn thành các phương trình hóa học sau và cho biết mỗi phản ứng 

thuộc loại nào? 

0 

0 

t 

t 

a. H2 + .......... ⎯⎯→ H2O b. H2 + Fe2O3 ⎯⎯→ ........... + 

............. 

c. Al(OH)3 Al2O3 + H2O d. Zn + HCl → .............. + ................. 

Câu 3 (2,0 điểm): Có 3 lọ đựng riêng biệt các khí không màu là CO2, H2, O2. Hãy 

trình bày cách nhận biết các chất khí trong mỗi lọ. 

Câu 4 (3.5 điểm): Cho 28g sắt phản ứng hoàn toàn với dd axit sunfuric loãng (dư). 

a/ Viết phương trình hoá học cho phản ứng trên. 

b/ Tính thể tích hidro sinh ra (đktc). 

c/ Nếu dùng toàn bộ lượng hiđro bay ra ở trên đem khử 12g bột CuO ở nhiệt 

độ cao thì chất nào còn dư? dư bao nhiêu gam? 

ĐÁP ÁN VÀ BIỂU CHẤM 

Câu 1 Dung dịch axit làm giấy quỳ tím chuyển thành màu đỏ 1,0đ 

Dung dịch bazơ làm giấy quỳ tím chuyển thành màu xanh 

FeO,NaCl, CO , , 

, NaOH , Fe(OH)3 1,5đ 

Câu 2 a. 4P + 5O2 2P2O5 Phản ứng hóa hợp 0,5 đ 

b. H2 + CuO Cu + H2O Phản ứng thế 0,5 đ 

c. 2Al(OH)3 Al2O3 + 3H2O Phản ứng phân hủy 

0,5 đ 

d. Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2 Phản ứng thế 

0,5 đ 

Câu 3 Cho tàn đóm đang cháy lần lượt vào từng lọ: 

0,5 đ 

- Khí ở lọ nào làm que đóm tắt ngay là lọ chứa khí N2 0,5 đ 

- Khí ở lọ nào làm que đóm bùng cháy mãnh liệt hơn là lọ 0,5 đ 

chứa khí O2 

0,5 đ 

- Khí ở lọ nào làm que đóm cháy với ngọn lửa màu xanh 

nhạt là lọ chứa khí H2 

Câu 4 a. Fe + 2HCl ⎯⎯→FeCl2 + H2 (1) 

0,5 đ 

b. Fe + 2HCl ⎯⎯→FeCl2 + H2 

0,5mol 

0,5mol 

Số mol của Zn phản ứng: nFe = 28 : 56 = 0,5 mol 

Theo PTHH: ta có: n 

H = nFe = 0,5 mol 

2 

Thể tích khí H2 (đktc): VH 2 

= 0,5 x 22,4 = 11,2 (lit) 

o 

t 

⎯⎯→ 

2 

H PO 

0 

t 

⎯⎯→ 

o 

t 

⎯⎯→ 

3 4 

0 

t 

⎯⎯→ 

KHCO 3, 

H SO 


2 4 




0,5 đ 

0,25 đ 

0,25 đ 
















o 

t 

c. CuO + H2 ⎯⎯→ Cu + H2O (2) 

0,25 đ 

Số mol của 12g CuO: nCuO = 12 

0,25 đ 

= 0,15 mol 

80 0,25 đ 

Theo câu b, ta có: n 

H 

= 0,5mol 

0,25 đ 

2 

Theo PTHH (2): Ta có tỉ lệ: 0,5 

1 > 0,15 

0,25 đ 

1 

0,25 đ 

Vậy H2 phản ứng còn dư 

Số mol của H2 còn dư: 0,5 – 0,15 = 0,35 mol 

Khối lượng của H2 còn dư: 0,35 x 2 = 0,7g 

IV. CỦNG CỐ: GV phát đề kiểm tra cho HS và giám sát việc làm bài của HS 

Thu bài và nhận xét ý thức làm bài của HS. GV chấm chặt chẽ và chữa bài kiểm tra 

cho HS 



........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ...................... 




- Giúp HS củng cố và nắm vững được tính chất hoá học của H2O (tác dụng với một 

số KL ở nhiệt độ thường, tác dụng với một số ôxit bazơ và ô xít a xít). 


- Rèn luyện kĩ năng làm TN và quan sát TN (Tác dụng giữa H2O với Na, CaO, 

P2O5). 


- Ý thức kĩ luật và biện pháp để đảm bảo an toàn trong khi làm TN. 




nhóm 

thí nghiệm 


+ Hoá chất: Na, CaO, quỳ tím (phênolptalêin), phốt pho (P). 

+ Dụng cụ: ống nghiệm, chén sứ, cặp gỗ, giá, cốc thuỷ tinh, phễu, giấy lọc, thìa 

sắt, đèn cồn, nút cao su. 


- Học bài tính chất hoá học của H2O. Xem trước bài mới. 




















b. Giới thiệu bài mới:Nêu nhiệm vụ của tiết học: Thực hành về Tính chất hoá học của 

nước. 




- GV nêu mục tiêu của bài thực hành. 



- GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm 1. 1. Thí nghiệm 1: Nước tác dụng với 


natri. 

+ Nhỏ vài giọt dung dịch phenol a. Cách làm: 

phtalein vào một cốc nước (hoặc cho Sgk. 

mẫu giấy quỳ tím vào). 

b. Hiện tượng: 

+ Dùng kẹp sắt kẹp miếng natri (nhỏ bằng - Miếng nat ri chạy chạy trên mặt nước. 

hạt đỗ) cho vào cốc nước. 

- Có khí thoát ra. 

- Yêu cầu HS quan sát và rút ra nhận xét. - Quỳ tím chuyển sang màu xanh. 

Viết PTHH. 

c. Phương trình hóa học: 

2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 

- GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm 2. Phản ứng của natri với nước tạo thành 


dung dịch bazơ. 

+ Cho một mẫu nhỏ vôi sống (bằng hạt 2. Thí nghiệm 2: Nước tác dụng với vôi 

ngô) vào bát sứ. 

sống CaO. 

+ Rót một ít nước vào vôi sống. Cho 1-2 a. Cách làm: 

giọt dung dịch phenolphtalein vào dung Sgk. 

dịch nước vôi. 

b. Hiện tượng: 

- Yêu cầu các nhóm làm và nêu nhận xét. - Mẫu vôi sống nhão ra. 

Viết PTHH. 

- Dung dịch phenolphtalein đang từ 

không màu chuyển sang màu hồng. 

- Phản ứng tỏa nhiều nhiệt. 

c. Phương trình hóa học: 

CaO + H2O → Ca(OH)2. 

Phản ứng của vôi sống với nước tạo 

thành bazơ. 

3. Thí nghiệm 3: Nước tác dụng với 

- GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm 3. điphotpho pentaoxit. 


a. Cách làm:Sgk. 

+ Đốt P trên ngọn lữa đèn cồn rồi đưa b. Hiện tượng: 

nhanh P đang cháy vào lọ thủy tinh. - Photpho cháy sinh ra khói màu trắng. 

+ Khi P ngừng cháy, rót một ít nước vào - Miếng giấy quỳ tím chuyển tành màu 

lọ, lắc nhẹ. 

đỏ. 

+ Cho một mẫu quỳ tím vào dung dịch c. Phương trình hóa học: 

mới tạo thành. 

P2O5 + 3H2O → 2H3PO4. 

- Yêu cầu các nhóm làm và nêu nhận xét. → Phản ứng của điphotpho pentaoxit 

Viết PTHH. 

với nước tạo thành dung dịch axit. 



→ 

→ 

















- Học sinh viết tường trình thí nghiệm. 

- Học sinh viết tường trình theo mẫu sẵn 

có. 




IV. CỦNG CỐ: - GV nhắc lại các TCHH của nước. 


- Nhận xét giờ thực hành. Học sinh vệ sinh phòng học, dụng cụ. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ...................... 

Chương III: 

DUNG DỊCH 

TIẾT 60: 

DUNG DỊCH 


1. Kiến thức: HS hiểu được khái niệm dung môi chất tan và dung dịch. 

- Nắm được dung dịch bão hoà và dung dịch chưa bảo hào. 

- Tìm hiểu được biện pháp thúc đẩy sự hoà tan chất rắn trong H2O được nhanh 

hơn nhờ: Khuấy, đun nóng, nghiền nhỏ. 

- HS biết được cách pha chế dung dịch bảo hoà và chưa bảo hoà. 


- Phân tích so sánh 


- Ý thức kĩ luật và biện pháp để đảm bảo an toàn trong khi làm TN. 




nhóm 

thí nghiệm 


+ Nước, muối hạt to, nhỏ, dầu ăn 

+ Dụng cụ: Đũa thuỷ tinh, đèn cồn, ống nghiệm, cốt thuỷ tinh. 






a. Kiểm tra bài cũ: Nhận xét bài thực hành qua kết quả tường trình. 

b. Giới thiệu bài mới: 


















GV hỏi: Nước có những tính chất vật lí gì? 

HS trả lời: Hoà tan nhiều chất rắn lỏng khí 

GV Chia nhóm: Phát dụng cụ và hoá chất thực 

hành. 

Gv hướng dẫn HS thực hành thí nghiệm: 

Thí nghiệm 1: Cho một thìa đường vào cốc nư- 

ớc khuấy nhẹ 

Thí nghiệm 2: Cho một thìa dầu ăn vào 1 cốc 

nước, 1 cốc dầu hỏa khuấy nhẹ. 

HS các nhóm làm thí nghiệm 

? Quan sát và nêu hiện tuợng quan sát được? 

Nêu nhận xét của các nhóm? 

GV: ở thí nghiệm 1: 

+ Nước là dung môi 

+ Đường là chất tan 

+ Nước đường là dung dịch 

? Vậy ở thí nghiệm 2 đâu là dung môi , đâu là 

chất tan, đâu là dung dịch? 

HS suy nghĩ trả lời: 

GV Nhận xét hỏi 

Theo các em nước có phải là dung môi của các 

chất không? Vì sao? 

HS trả lời : Không vì một số chất không tan 

trong nước như dầu hoả xăng... 

GV Từ thí nghiệm 1 và 2: 

? Vậy dung môi là gì? 

? Chất tan là gì? 

? Dung dịch là gì? 

HS suy nghĩ và trả lời 

GV Nhận xét chốt kiến thức: 

? Lấy vài ví dụ về dd và chỉ rõ đâu là dung môi 

đâu là chất tan? 

HS lấy ví dụ: 

GV đưa bài tập luyện tập 1: Em hãy xác định 

đâu là dung dich, dung môi, chất tan trong ví 

dụ Nước biển. 

HS suy nghĩ làm bài tập 

GV gọi 1 HS lên trình bày HS khác nhận xét bổ 

sung nếu có 

GV nhận xét đánh giá cho điểm. 




I. Dung môi - Chất tan - Dung 

dịch 

1. Thí nghiệm1:Cho một thìa 

đường vào cốc nước khuấy nhẹ. 

- Nhận xét: Đường tan trong nước 

tạo thành nước đường. 

+ Nước là dung môi 

+ Đường là chất tan 

+ Nước đường là dung dịch 

2. Thí nghiệm 2: Cho một thìa 

dầu ăn vào 1 cốc nước, 1 cốc dầu 

hỏa khuấy nhẹ 

- Nhận xét: Xăng hoà tan được 

dầu ăn, nước không hoà tan đựoc 

dầu ăn. 

+ Xăng là dung môi của dầu ăn, 

Nước không phải là dung môi của 

dầu ăn. 


- Dung môi là chất có khả năng hòa 

tan chất khác để tạo ra dung dịch. 

- Chất tan là chất bị hòa tan trong 

dung môi. 

- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất 

của dung môi và chất tan. 

m(dd)= m (ct) + m (dm) 

GV: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm: 
















Cho tiếp tục đường vào thí nghiệm 1, 

khuấy nhẹ. 

GV Yêu cầu HS 

? Hãy nêu hiện tượng quan sát được? 

GV: Giai đoạn đầu còn hòa tan thêm được đ- 

ường là dd chưa bão hòa. 

Giai đoạn sau: không thể hòa tan thêm được nữa 

gọi là dd bão hòa. 



Bài luyện tập 1: 

+ Chất tan: Muối, một số chất 

khác 

+ Dung môi: Nuớc 

+ Dung dịch: Nước biển 

GV Từ thí nghiệm trên hỏi : 

II. Dung dịch chưa bão hòa, 

? Thế nào là dd bão hòa , dd chưa bão hòa? dung dịch bão hòa: 

HS trả lời: 

1. Thí nghiệm : Cho dần dần và 

Gv Nhận xét và chốt kiến thức: 

liên tục đường vào cốc nước, 

? Muốn điều chế dung dịch bão hoà từ dung khuấy nhẹ. 

dịch chưa bão hoà ta làm như thế nào và ngược - Nhận xét: 

lại? 

+ Giai đoạn đầu còn hòa tan thêm 

HS suy nghĩ trả lời 

được đường là dd chưa bão hòa. 

GV Nhận xét đánh giá 

+ Giai đoạn sau: Không thể hòa tan 

GV: tiến hành thí nghiệm: 

thêm được nữa gọi là dd bão hòa. 

- Cho vào mỗi cốc nước ( 25 ml nước) 5gam 

muối ăn 

2. Kết luận 

+ Cốc 1: Để yên 

- ở một nhiệt độ xác định: 

+ Cốc 2: Khuấy đều 

+ Dung dịch cha bão hòa là dd có 

+ Cốc 3: Đun nóng 

thể hòa tan thêm chất tan. 

+ Cốc 4: Nghiền nhỏ muối ăn. 

+ Dung dịch cha bào hòa là dung 

HS Quan sát và ghi lại nhận xét. 

dịch không thể hòa tan thêm chất 

GV hỏi 

tan. 

? Vậy muốn quá trình hòa tan chất rắn trong nư- III. Làm thế nào để quá trình 

ớc được nhanh hơn nên thực hiện các phương hòa tan chất rắn trong nước 

pháp nào? 

diễn ra nhanh hơn 

? Tại sao khuấy dung dịch hòa tan chất rắn - Khuấy dd: Tạo ra sự tiếp xúc 

nhanh hơn? 

mới giữa chất rắn và dd. Chất rắn 

? Vì sao khi đun nóng dd quá trình hòa tan bị hòa tan nhanh hơn. 

nhanh hơn 

- Đun nóng dd: Các phân tử 

GV cho HS trả lời 

chuyển động nhanh hơn làm tăng 

Nhận xét và chốt kiến thức: 

số lần va chạm giữa các phân tử 

nớc và bề mặt chất rắn. 

- Nghiền nhỏ chất rắn: Làm tăng 

diện tích tiếp xúc của chất rắn với 

phân tử nớc nên quá trình hòa tan 

nhanh hơn. 

* Kết luận chung : SGK - 137 


- Dung dịch là gì? Dung dịc bão hoà và dung dịch chưa bão hoà? 


















- Trộn 5g cồn vào 10 g nước. Câu nào dưới đây diễn đạt đúng: 

A. Nước là chất tan, cồn là dung môi 

B. Cồn là chất tan, nước là dung môi 

C. Cồn và nước có thể là dung môi và chất tan 

D. Cả hai vừa là dung môi, vừa là chất tan 


- BTVN: 1, 2, 3, 4, 5, 6 

- Xem trước nội dung bài 41. Độ tan của một chất trong nước. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ........................ 

TIẾT 61: ĐỘ TAN CỦA MỘT CHẤT TRONG NƯỚC 



- Bằng thực nghiệm HS có thể nhận biết được chất tan và chất không tan trong 

nước. 

- Biết được độ tan của một chất H2O là gì? Các yếu tố ảnh hưởng đến độ tan của 

1 chất trong nước. 


- Làm TN và quan sát phân tích. 


- Ý thức tự giác, tính KL 




nhóm 

thí nghiệm 









a. Kiểm tra bài cũ: 1 HS làm BT4, 1 HS làm BT 2,3. 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học – Tìm hiểu về độ tan của một chất 





*.Hoạt động 1:- 
















- Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm dưới 

sự hướng dẫn của giáo viên. 

* Thí nghiệm: Lấy vài mẫu canxi cacbonat 

sạch (CaCO3) cho vào nước cất, lắc mạnh. 

Lọc lấy nước lọc. Nhỏ vài giọt nước lọc 

trên tấm kính sạch. Làm bay nước từ từ 

cho đến hết. 

- Yêu cầu HS quan sát và rút ra kết luận. 

- GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm 2. 

* Thí nghiệm: Thay muối CaCO3 bằng 

NaCl rồi làm thí nghiệm như trên. 

- Yêu cầu các nhóm làm và nêu nhận xét. 

? Vậy qua các thí nhghiệm trên, em có thể 

rút ra kết luận gì về tính tan của các chất. 

- GV thông báo: Ngoài những chất tan và 

không tan trong nước như NaCl, CaCO3, 

còn có những chất tan nhiều trong nước 

như đường, rượu etylic, kali nitrat...và có 

những chất ít tan trong nước như canxi 

sunfat, canxi hỉđoxit... 

- GV cho HS quan sát bảng tính tan. 

Yêu cầu HS thảo luận và rút ra nhận xét về 

tính tan của một số axit, bazơ, muối. 


- GV: Để biểu thị khối lượng chất tan trong 

một khối lượng dung môi, người ta dùng 

độ tan. 

- GV thông báo: Có nhiều cách biểu thị độ 

tan(...). Song ở trường phổ thông, chúng ta 

biểu thị độ tan của một chất trong nước là 

số gam chất tan trong 100g nước. 

- Gọi 1 HS đọc định nghĩa. 

- GV cho HS quan sát hình 6.5 Sgk. 

Yêu cầu HS nhận xét độ tan của chất rắn 


? Độ tan của chất rắn trong nước phụ thuộc 

vào yếu tố nào. 

- GV cho HS quan sát hình 6.6 Sgk. 



I. Chất tan và chất không tan: 

1. Thí nghiệm về tính tan của chất: 

a. Thí nghiệm 1: 

- Cách làm: Sgk. 

- Quan sát : Làm bay hơi, trên tấm kính 

không để lại dấu vết. 

- Kết luận: CaCO3 không tan trong 

nước. 

b. Thí nghiệm 2: 

- Cách làm: Sgk. 

- Quan sát : Làm bay hơi, trên tấm kính 

có vết mờ. 

- Kết luận: NaCl tan được trong nước. 

* Kết luận chung: 

- Có chất tan và có chất không tan trong 

nước. 

- Có chất tan nhiều và có chất tan ít 


2. Tính tan trong nướccủa một số axit, 

bazơ, muối: 

- Axit: Hầu hết axit đều tan trong nước, 

trừ a xit sili xic ( H2SiO3). 

- Bazơ: Phần lớn các bazơ không tan 

trong nước, trừ một số như: KOH, 

NaOH, Ba(OH)2, còn Ca(OH)2 ít tan. 

- Muối: 

+ Những muối natri, kali đều tan. 

+ Những muối nitrat đều tan. 

+ Phần lớn muối clorua, sunfat tan 

được. 

Phần lớn muối cacbonat không tan. 

II. Độ tan của một chất trong nước: 

1. Định nghĩa: 

Độ tan (kí hiệu là S) của một chất trong 

nước là số gam chất đó hòa tan trong 

100g nước để tạo thành dung dịch bão 

hòa ở một nhiệt độ xác định. 

- VD: Sgk. 


2. Những yếu tố ảnh hưởng đến độ tan: 

a. Độ tan của chất rắn trong nước phụ 

thuộc vào nhiệt độ. 

















? Độ tan của chất khí trong nước phụ thuộc b. Độ tan của chất khí trong nước phụ 

vào yếu tố nào. 

thuộc vào nhiệt độ và áp suất. 


Gv cho HS nhắc lại nội dung chính của bài: 

- Định nghĩa về độ tan 

- Các yếu tố ảnh hưởng đến độ tan 

GV Cho HS làm bài tập sau: 

Quan sát H6.5 và làm bài tập: 

a. Cho biết độ tan của NaNO3 ở 10 0 C. 

b. Tính khối lượng NaNO3 tan trong 50g nước để tạo ra dung dịch bão hòa ở 10 0 C 

Đáp án: a) HS quan sát H6.5 

- Độ tan của NaNO3 ở 10 0 C là 80g 

b) Vậy 50 g nước ở 10 0 C hoà tan được 40 g NaNO3 


- . BTVN: 1,2,3.sgk – 142 

- Đọc và chuẩn bị bài 42 Nồng độ dung dịch 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : .......................... 

TIẾT 62: NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH (tiết 1). 



- Học sinh biết ýnghĩa của nồng độ phần trăm và nhớ công thức tính nồng độ. 


- Biết vận dụng công thức tính nồng độ phần trăm của dung dịch và những đại 

lượng liên quan đến dung dịch như khối lượng chất tan, khối lượng dung dịch để làm 

các bài tập. 


- Ý thức tự giác, tính KL 





















nhóm 

thí nghiệm 










1. Định nghĩa độ tan. Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến độ tan. 

2. Học sinh chữa bài tập 1, 5Sgk(trang 142). 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học – Tìm hiểu về độ tan của một chất 





GV: Giới thiệu 2 loại nồng độ 

I . Nồng độ phần trăm 

- Nồng độ % và nồng độ mol/ lit 

Gv Yêu cầu HS đọc sgk 

Nồng độ % là gi? 

HS trình bày 

GV Nhắc lại khái niệm 

* Định nghĩa: Nồng độ % (ký hiệu C%) 

của một dung dịch cho ta biết số gam 

chất tan có trong 100g dung dịch. 

* Công thức tính nồng độ phần trăm 

GV Thông báo công thức tính nồng độ % 

của dung dịch 

Yêu cầu HS Nêu ký hiệu: 

C% = 

Trong đó : 

. 100% 

Khối lượng chất tan: mct 

Khối lượng dung dịch: mdd 

Nồng độ %: C% 

Khối lượng chất tan: mct 

Khối lượng dung dịch: mdd 

Nồng độ %: C% 

*Khối lượng dung dịch = khối lượng 

dung môi + Khối lượng chất tan: 

mdd = mct + mdd 

VD 1: Hòa tan 10g đường vào 40g 

nước. Tính nồng độ % của dung dịch thu 

Gv yêu cầu HS làm ví dụ 1 

được. 

Gv yêu cầu HS đọc đầu bài xác định đầu 

Giải: 

bài. 

mct = mđường = 10g 

? Theo đề bài đường gọi là gì, nước gọi là mdm = mH2O = 40g. 

gì. 

mdd = mct + mdm = 10 + 40 = 50g. 

? Khối lượng chất tan là bao nhiêu. 

m ct 10 

C% = . 100% = x 100% = 

? Khối lượng dm là bao nhiêu. 

mdd 

50 

? Viết biểu thức tính C%. 

20% 

? Khối lượng dd được tính bằng cách nào 



m 

m 

ct 

dd 














-Yêu cầu HS đọc vd 2. 

? Đề bài cho ta biết gì. 

? Yêu cầu ta phải làm gì. 

? Khối lượng chất tan là khối lượng của 

chất nào. 

? Bằng cách nào (dựa vào đâu) tính được 

mNaOH. 

Vậy:nồng độ phần trăm của dung dịch là 

20% 

VD2: Tính khối lợng NaOH có trong 

200gdd NaOH 15%. 

Giải: 

m ct 

Biểu thức: C% = . 100% 

mct = 

mNaOH = 

C% dd 

. m 

100 


mct 

C% 



m 

.m 

100% 

dd 

C% ddNaOH 

m 

m 

ct 

dd 

= 

15.200 

100 

20 

10 

= 30g 

So sánh đề bài tập vd 1 và vd 2 → tìm đặc Vậy: Khối lượng NaOH là 30gam 

điểm khác nhau. 

VD 3: Hòa tan 20g muối vào nước đươc 

? Muốn tỡm được mdd của một chất khi dung dịch có nồng độ là 10%. 

biết mct và C% ta phải làm cách nào? a. Tính khối lượng dd nước muối thu 

?Dựa vào biểủ thức nào ta có thể tính được 

được mdm. 

b. Tính khối lượng nước cần dùng cho 

- Tiếp tục GV yêu cầu học sinh đọc ví dụ sự pha trộn. 

3 

Giải: 

+ Yêu cầu học sinh đưa ra phương pháp 

giải 

a/ mct = mmuối = 20g. 

+Cần phải sử dụng công thức hóa học nào C% = 10%. 

để giải?. 

Biểu thức: C% = . 100% 

+Yêu cầu Hs giải 

- Cuối cùng GV nhận xét và kết luận bài mdd = . 100% = . 100% = 

học. 

200g 

b/ Ta có: mdd = mct + mdm 

mdm = mdd – mct = 200 – 20 = 180g 


- GV cho HS làm thêm 1 số bài tập ở sách bài soạn. 


- Yêu cầu HS nắm công thức tính nồng độ % của dung dịch. 

- Bài tập về nhà: 1, 6, 7 Sgk (trang 145- 146). 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ........................ 

TIẾT 63: NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH (tiết 2). 



















- Học sinh hiểu được khái niệm nồng độ mol của dung dịch. 

- Biết vận dụng công thức tính nồng độ mol để làm các bài tập. 


- Tiếp tục rèn luyện kĩ năng làm bài tập tính theo phương trình có sử dụng đến 

nồng độ mol. 


- Tính chuyên cần. 




nhóm 

thí nghiệm 










1. Nêu khái niệm nồng độ phần trăm. Viết biểu thức tính, chú thích. 

2. Học sinh chữa bài tập 1, 5, 7 Sgk(trang 145- 146). 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Tìm hiểu phần còn lại của bài học: 

Nồng độ dung dịch 





1. Nồng độ phần trăm của dung 

- GV giới thiệu: Có nhiều cách biểu thị nồng dịch(C%): 

độ mol (như sgk đề cập). 

2. Nồng độ mol của dung 

Sau đó giới thiệu với HS: Nội dung bài này tìm dịch(CM): 

hiểu nồng độ mol theo số mol chất tan có trong * Định nghĩa: 

1 lít dung dịch. 

Nồng độ mol(kí hiệu là CM) của 

- GV chiếu định nghĩa nồng độ mol lên màn dung dịch cho biết số mol chất 

hình và dẫn ra công thức tính. 

tan có trong 1 lít dung dịch. 

- GV nêu VD: Dung dịch HCl 2M cho biết Công thức tính: 

trong 1 lít dung dịch a xit HCl có hòa tan 2mol 

n 

C M 

= ( mol / l) 

HCl (có khối lượng là 36,5g.2 = 73g) 

V 

- GV yêu cầu HS sử dụng công thức tính nồng Trong đó: 

độ phần trăm giải một số bài tập. 

- n: Số mol chất tan(mol). 

+ Tính nồng độ mol của dung dịch khi biết số - V: Thể tích dung dịch(lít). 

mol (hoặc khối lượng) chất tan và thể tích của 

dung dịch. 

















* VD1: trong 200ml dung dịch có hoà tan 16 g 

Na0H. Tính nồng độ mol của dung dịch. 

- GV: Đối Vd 2 ra lít. 

- Tính số mol chất tan. 

- Áp dụng biểu thức để tính CM 

* VD2: Tính khối lượng H2S04 có trong 50 ml 

d 2 H2S04 2M. 

- GV yêu cầu HS tóm tắt đầu bài và nêu các 

bước giải. 

(+ Tính nH2S04 có trong d 2 H2S042M 

+ Tính MH2S04 

+ Tính mH2S04). 

* VD3: Trộn 2 lít dung dịch đường 0,5 M với 3 

lít dung dịch đường 1 M. Tính nồng độ mol của 

dung dịch sau khi trộn. 

? Gọi HS nêu các bước giải. 

- Tính số mol có trong dung dịch 1 

- Tính số mol có trong dung dịch 2 

- Tính V của dung dịch sau khi trộn 

* VD1: Vdd = 200 ml = 0,2 l 

mNa0H = 16g. CM dd = ? 

m 16 

nNa0H = = = 0,4( moe) 

M 40 

(MNa0H = 23 + 16 + 1 = 40) 

n 

V 

0,4 

0,2 

CM = = = 0,2( M ) 

* VD2: 

Vd = 50ml 

- Số mol H2S04 có 

CMdd = 2M trong 50 ml d 2 H2S04 

mH2S04 = ? 

CM .V = 2 . 0,05 = 0,1(mol) 

MH2S04= 1.2 + 32+ 16.4 = 98(g) 

mH2S04 =n.M = 0,1. 98 = 98 (g) 

* VD3: 

- Số mol đường có trong d 2 1: 

n1 = CM1.V1 = 0,5 x 2 = 1 (mol) 

- Số mol đường có trong dung 

dịch 2 

n2 = CM2 .V2 = 1 x 3 = 3 (mol) 

- V của d 2 sau khi trộn: 

Vdd = 2 + 3 = 5 (lít) 

- Số mol có trong dd sau khi trộn: 

n = 1 + 3 = 4 (mol) 

- Nồng độ mol của d 2 sau khi 

trộn: 

CM = 



n 4 = = 0,8M 

V 5 


- Giáo viên cho học sinh làm bài tập sau . 

+ Tính số gam chất tan cần dùng đề pha chế dung dịch sau. 

2,5 lít dung dịch NaCl 0,9 M . 

Hướng dẫn: 

+ Theo bài ra ta có số mol NaCl : = 2,5.0,9 = 2,25 ( mol ) . 

Khối lượng NaCl cần để pha chế : = 2,25.58,5 = 131,6 ( gam ) . 


- Yêu cầu HS nắm công thức tính nồng độ mol của dung dịch. 

- Bài tập về nhà: 1, 6, 7 Sgk (trang 145- 146). 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 


















.............................................................................................................................................................. 

.................................................................................................................. 

Ngày soạn : ......................... 

TIẾT 64: PHA CHẾ DUNG DỊCH ( Tiết 1) 



- Học sinh thực hiện tính toán các đại lượng liên quan đến dung dịch như: nct, 

mct, mdd, mdm để từ đó đáp ứng được yêu cầu pha chế một khối lượng hay một thể 

tích dung dịch với nồng độ theo yêu cầu pha chế. 

- Biết pha chế một dung dịch theo những số liệu đã tính toán. 


- Tính toán, pha chế. 


- Tính hứng thú học tập bộ môn. 



- Phương pháp và kỹ thuật dạy học trọng tâm: Giảng giải, quan sát, hoạt động nhóm 

thí nghiệm 


+ Dụng cụ: Cân, cốc thủy tinh có vạch, ống trong, đũa thủy tinh. 

+ Hóa chất: CuSO4, H2O. 


- Chuẩn bị kĩ bài học. 

Ôn tập cách tính nồng độ phần trăm và nồng độ mol 





1. Nêu khái niệm nồng độ phần trăm, nồng độ mol. 

Viết biểu thức tính, chú thích. 

2. Học sinh chữa bài tập: 3, 4 Sgk. 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của bài học: Tìm hiểu về pha chế dung dịch. 




- GV yêu cầu HS nhắc lại các công thức I. Cách pha chế một dung dịch theo 

tính nồng độ dung dịch. 

nồng độ cho trước: 

- Giới thiệu mục tiêu bài học: Tính toán và 

giới thiệu cách pha chế. 



* Bài tập 1: Từ muối CuSO4, nước cất và a. Tính toán: 

những dụng cụ cần thiết, hãy tính toán và - Tìm khối lượng chất tan: 


10.50 

m CuSO 

= = 5( g). 

4 

a. 50g dd CuSO4 có nồng độ 10%. 

100 
















b. 50ml dd CuSO4 có nồng độ 1M. 

- GV hướng dẫn HS các bước giải. 

a. + Tìm khối lượng chất tan. 

+ Tìm khối lượng nước. 

+ Nêu cách pha chế. Sử dung dụng cụ 

hóa chất để pha chế. 

b. + Tìm số mol chất tan. 

+ Tìm khối lượng chất tan. 



* .Hoạt động2: 

* Bài tập 2: Từ muối ăn NaCl, nước cất và 

những dụng cụ cần thiết, hãy tính toán và 


a. 100g dd NaCl có nồng độ 20%. 

b. 50ml dd NaCl có nồng độ 2M. 

- GV yêu cầu HS nêu cách giải và cách pha 

chế các dung dịch theo nồng độ cho trước. 

- Chiếu lên màn hình phần tính toán và cách 

làm của các nhóm. 

- Gọi đại diện 2 nhóm lên pha chế theo các 

bước đã nêu. 

- Tìm khối lượng dung môi (nước): 

mdm = mdd - mct = 50 - 5 = 45(g). 

- Cách pha chế: 

+ Cân lấy 5g CuSO4 rồi cho vào 

cốc. 

+ Cân lấy 45g (hoặc đong 45ml) 

nước cất, rồi đổ dần vào cốc và 

khuấy nhẹ. 

→ Thu được 50g dd CuSO4 10%. 

b. Tính toán: 

- Tìm số mol chất tan: 

n CuSO 

= 0,05.1 = 0,05( mol ). 

4 

- Tìm khối lượng của 0,05mol 

CuSO4: 


+ Cân lấy 5g CuSO4 rồi cho vào 

cốc. 

+ Đổ dần dần nước cất vào cốc và 

khuấy nhẹ cho đủ 50ml dung dịch. 

Thu được 50ml dd CuSO4 1M. 


a. Tính toán: 

- Tìm khối lượng chất tan: 

m CuSO 

= 0,05.160 = 8( 

4 

g 


→ 

20.100 

m NaCl 

= = 20( g). 

100 

- Tìm khối lượng dung môi (nước): 

mdm = mdd - mct = 100- 20 = 80(g). 


+ Cân lấy 20g NaCl rồi cho vào cốc. 

+ Đong 80ml nước, rót vào cốc và 

khuấy đều để muối ăn tan hết. 

Thu được 100g dd NaCl 20%. 


- Tìm số mol chất tan: 

→ 



n NaCl 

= 0,05.2 

= 0,1( mol ). 

- Tìm khối lượng của 0,1mol NaCl. 

m NaCl 

= 0,2.58,5 

= 5,85( g). 


+ Cân lấy 5,85g NaCl rồi cho vào 

cốc. 

+ Đổ dần dần nước cất vào cốc cho 

đến vạch 50ml, khuấy nhẹ. 

→ Thu được 50ml dd NaCl 2M. 


). 

















- GV cho HS làm thêm 1 số bài tập : 

* Đun nhẹ 40g dung dịch NaCl cho đến khi nước bay hơi hết, người ta thu được 8g 

muối NaCl khan. 

Tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được. 


- Yêu cầu HS nắm các công thức tính nồng độ của dung dịch. 

- Bài tập về nhà: 1, 2, 3 Sgk (trang 149). 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ........................... 

TIẾT 65: PHA CHẾ DUNG DỊCH ( Tiết 2) 



- Học sinh biết cách tính toán để pha loãng dung dịch theo nồng độ cho trước. 

- Bước đầu làm quen với việc pha loãng một dung dịch với những dung cụ và 

hóa chất đơn giản có sẵn trong phòng thí nghiệm. 


- Tính toán, pha chế. 


- Tính hứng thú học tập bộ môn. 




nhóm 

thí nghiệm 


+ Dụng cụ: Cân, cốc thủy tinh có vạch, ống trong, đũa thủy tinh. 

+ Hóa chất: CuSO4, H2O. 

2. Học sinh: Ôn tập cách tính nồng độ phần trăm và nồng độ mol. 




a. Kiểm tra bài cũ: Chữa bài tập: 3, 4 Sgk. 

b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của bài học: Tìm hiểu về pha chế dung dịch. 



















Hoạt động 1. 

- Giới thiệu mục tiêu bài học. 

Bài tập: Từ nước cất và những dụng cụ cần 

thiết, hãy tính toán và giới thiệu cách pha 

chế. 

a. 100ml dd MgSO4 0,4M từ dung dịch 

MgSO4 2M. 

b. 150g dd NaCl 2,5% từ dung dịch NaCl 

10%. 

- GV hướng dẫn HS các bước giải. 

a. + Tìm số mol Mg SO4 có trong dd cần 

pha chế. 

+ Tìm thể tích dung dịch ban đầu cần lấy. 



b. + Tìm khối lượng NaCl có trong 50g dd 

NaCl 2,5%. 

+ Tìm khối lượng dd NaCl ban đầu có 

chứa khối lượng NaCl trên. 

+ Tìm khối lượng nước cần dùng để pha 

chế. 




- GV cho HS làm bài tập 4 Sgk. 

I. Cách pha chế một dung dịch theo 

nồng độ cho trước: 

II. Cách pha loãng một dung dịch 

theo nồng độ cho trước: 

* Bài tập: 

a. Tính toán: 

- Tìm số mol chất tan có trong 

100ml dd MgSO4 0,4M. 

n MgSO 

= 0,4.0,1 = 0,04( mol ). 

4 

- Tìm thể tích dung dịch MgSO4 2M 

trong đó có chứa 0,04mol MgSO4. 

0,04 

V = = 0,02( l) 

= 20( ml). 

2 


+ Đong lấy 20ml dd MgSO42M rồi 

cho vào cốc chia độ có dung tích 

200ml. 

+ Thêm từ từ nước cất vào cốc đến 

vạch 100ml và khuấy đều. 

Thu được 100ml dd MgSO4 

0,4M. 


- Tìm khối lượng NaCl có trong 

150g dd NaCl 2,5%: 


→ 

2,5.150 

m NaCl 

= = 3,75( g). 

100 

- Tìm khối lượng dd NaCl ban đầu 

có chứa 3,75g NaCl. 

3,75.100 

m dd 

= = 37,5( g). 

10 

- Tìm khối lượng nước cần dùng để 

pha chế: 

m 



= 150 − 37,5 

112 ,5( 

H 

g 

2 O 

= 


+ Cân lấy 37,5g dd NaCl 10% ban 

đầu, sau đó đổ vào cốc nước có dung 

tích khoảng 200ml. 

+ Cân lấy 112,5g nước cất, sau đó 

đổ vào cốc đựng dung dịch NaCl nói 

trên, khuấy đều. 

→ Thu được 150g dd NaCl 2,5%. 


). 
















Hãy điền những giá trị chưa biết vào ô để trống trong bảng, bằng cách thực hiện các 

tính toán theo mỗi cột: 

Dd 

Đ.lượng 

NaCl 

(a) 

Ca(OH)2 

(b) 

BaCl2 

(c) 

KOH 

(d) 

CuSO4 

(e) 

m 

ct 30g 0,148g 3g 

mH 

2 O 170g 

m 

dd 

150g 

V 

dd 

200ml 300ml 

D dd 

( g / ml ) 1,1 1 1,2 1,04 1,15 

C% 20% 15% 

C 

M 

2,5M 

- Gäi lÇn lît tõng nhãm lªn ®iÒn vµo bng. Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. 

- GV chiÕu kÕt qu lªn mµn h×nh. 


- Yêu cầu HS ôn lại các kiến thức trong chương 6. Chuẩn bị cho giờ sau luyện tập. 

- Bài tập về nhà: 5 Sgk (trang 149). 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ..................... 




- Biết khái niệm độ tan của một chất trong nước và những yếu tố nào ảnh 

hưởng đến độ tan của chất rắn và chất khí trong nước. 

- Biết ý nghĩa của nồng độ phần trăm và nồng độ mol là gì. Hiểu và vận dụng 

được công thức tính nồng độ phần trăm và nồng độ mol của dung dịch để tính toán 

nồng độ dung dịch hoặc các đại lượng liên quan đến nồng độ dung dịch. 

- Biết tính toán và cách pha chế một dung dịch theo nồng độ phần trăm và 

nồng độ mol với những yêu cầu cho trước. 


- Tính toán, giải bài tập. 


- Tính hệ thống, Yêu thích môn học 




nhóm 

thí nghiệm 

















+ Máy chiếu, giấy trong, bút dạ. Phiếu học tập. 

2. Học sinh: Ôn tập các khái niệm: Độ tan, dung dịch, dung dịch chưa bão hòa, 

dung dịch bão hòa, nồng độ phần trăm và nồng độ mol. 





b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Luyện tập 





- GV tổ chức cho HS ôn lại các kiến thức cơ 

bản trong chương. 

- GV chuẩn bị trước câu hỏi trên giấy, phát 

cho mỗi nhóm HS, với nội dung: 

? Độ tan của một chất trong nước là gì. 

I. Kiến thức: 

1. Độ tan của một chất trong nước là gì? 

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến độ 

tan? 

a. Độ tan: 

* Khái niệm: Sgk. 

- GV cho HS vận dụng làm bài tập sau. 

* Bài tập: Tính khối lượng dung dịch 

KNO3 bão hòa (ở ) có chứa 63,2g 

KNO3 ( biết 

. 

- Vận dụng: 

- GV gọi đại diện các nhóm nêu các bước + KL D D KNO3 bão hòa (ở ) có 

làm. 

chứa 31,2g KNO3 là: 

+ Tính KL nước, KLD D bão hòa KNO3 (ở 

) có chứa 63,2g KNO3 . 

+ Khối lượng nước hòa tan 63,2g KNO3 

+ Tính khối lượng dung dịch bão hòa (ở để tạo được dung dịch bão hòa(ở 

) chứa 63,2g KNO3 . 

)là: 200g 

Khối lượng dung dịch KNO3 bão 

? Nếu thay đổi nhiệt độ sẽ ảnh hưởng như hòa 

thế nào đến: 

(ở ) có chứa 63,2g KNO3 là: 

+ Độ tan của chất rắn trong nước. 

+ Độ tan của chất khí trong nước. 

b. Những yếu tố ảnh hưởng đến độ tan: 

- GV chuẩn bị trên giấy, phát cho các nhóm - VD: Sgk. 

HS với nội dung: 

? Hãy cho biết ý nghĩa của nồng độ phần 

trăm và nồng độ nol của dung dịch. 

? Hãy cho biết: 

2. Nồng độ dung dịch cho biết những 

+ Công thức tính nồng độ phần trăm và gì? 

nồng độ mol. 

a. Nồng độ phần trăm của dung dịch? 

20 

20 

0 

0 

C 

C 

20 

0 

C 

S KNO 

= 31,6 

3 

g 

+ Từ mỗi công thức trên, ta có thể tính được 

những đại lượng nào có liên quan đến dung 

dịch. 

- Sau 3- 5 phút các nhóm HS phát biểu và 

sữa chữa cho nhau. GV kết luận. 

) 

= 100 + 31,6 


m 

→ 

m 

= m 

+ m 

20 

0 

C 

131,6( 

dd H 

g 

2O 

KNO 

= 

3 

20 

0 

C 

= m 

+ m 

= 200 + 63,2 

20 

263,2( 

dd H 

g 

2O 

KNO 

= 

3 


* Công thức tính: 

m 

C % = 

m 




ct 

dd 

.100 % 

b. Nồng độ mol của dung dịch? 

0 

). 

C 

). 














- GV chia lớp thành 4 nhóm. Phát phiếu học 

tập cho các nhóm, với nội dung sau: 

Phiếu 1: Có 50g dd đường có nồng độ 20%. 

+ Hãy tính toán các đại lương cần dùng 

(đường và nước). 

+ Giới thiệu cách pha chế dung dịch. 

* Phiếu 2: Cần có 40 ml dd NaOH 0,5M. 

+ Hãy tính toán các đại lượng cần dùng 

(NaOH). 

+ Giới thiệu cách pha chế dung dịch. 

* Phiếu 3: Cần pha chế 50g dd đường có 

nồng độ 5% từ dd đường nồng độ 20%. 

+ Hãy tính toán các đại lương cần dùng cho 

sự pha chế (khối lượng dd đường và nước). 

+ Giới thiệu cách pha loãng. 

* Phiếu 4: Cần pha chế 50ml d d NaOH 

0,5M từ dd NaOH có nồng độ 2M. 

+ Hãy tính toán các đại lương cần dùng cho 

sự pha chế (số mol NaOH và thể tích dd 

NaOH 2M). 

+ Giới thiệu cách pha loãng. 

- GV cho HS làm các bài tập 2, 4 Sgk. 

*Hoạt động 2. 

- Cho học sinh nghiên cứu và làm bài tập 

sau : 

a . Pha 200 ml dung dịch NaCl 0,5 M từ 

dung dịch NaCl 2M . 

b. Pha 100 gam dung dịch KOH 5% từ dung 

dịch KOH 10% . 

- Cho các nhóm nhận xét , đánh giá , bổ 

sung cho đúng . 


* Công thức tính: 

n 

C M 

= ( mol / l) 

V 

3. Cách pha chế dung dịch như thế nào? 

* Đáp án của các phiếu trên: 

- Phiếu 1: 

10g đường và 40g nước. 

- Phiếu 2: 

0,02mol NaOH. 

(0,02. 40 = 80g NaOH) 

- Phiếu 3: 

12,5g dd đường 20% và 37,5g 

nước. 

- Phiếu 4: 

Lấy 12,5g ml dd NaOH 2M pha 

với 37,5 ml nước 




a) Số mol của chất tan là: 

nct = 0,5 . 0,2 = 0,1 (mol) . 

Thể tích của dung dịch cần lấy để pha : 

V = 0,1/2 = 0,05 ( lít ) = 0,05.1000 = 50 

(ml) + 

Cách pha chế : Đong lấy 50 ml dung 

dịch NaCl 2M cho vào cốc có dung tích 

phù hợp , rót nước từ từ vào cốc cho đến 

vạch 200 ml , khuấy nhẹ ta được dung 

dịch như yêu cầu . 

b)Khối lượng KOH : mKOH = 100.5/100 

=5(gam) . 

Khối lượng dung dịch KOH ban đầu cần 

lấy là : m ddKOH= 5.100/10 = 50 

(gam) . 

Khối lượng nước cần lấy để pha : 

mdm = 100 - 50 =50 (gam). 

+ Cách pha chế : Cân lấy 50 gam dung 

dịch KOH 5% cho vào cốc có dung tích 

phù hợp , cân lấy 50 gam nước cho từ từ 


















vào cốc đựng chất tan khuấy nhẹ ta 

được dung dịch đã cho . 


- GV nhắc lại nội dung cần nhớ trong chương 6. 


- GV hướng dẫn bài tập 4. Bài tập về nhà: 3, 6 Sgk (trang 151). 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

.............................................................................................................................................................. 

.................................................................................................................. 

Ngày soạn : ..................... 

TIẾT 67: 

ÔN TẬP HỌC KỲ II 



- Học sinh được hệ thống hóa các kiến thức cơ bản trong năm học: Các khái 

niệm về nguyên tử, nguyên tố hóa học, đơn chất, hợp chất, phân tử, hóa trị, phản ứng 

hóa học, định luật BTKL, thể tích mol của chất khí, sự oxi hóa... 

- Nắm và phân biệt được các loại PƯHH: PƯ hóa hợp, PƯ phân hủy, PƯ thế, 

PƯ tỏa nhiệt, PƯ oxi hóa khử. 

- Nắm được các công thức, biểu thức: Định luật BTKL, biểu thức tính hóa trị, tỉ 

khối của chất khí, công thức chuyển đổi giữa m, V và m, công thức tính nồng độ d.dịch. 


- Rèn luyện kĩ năng tính hóa trị của nguyên tố, lập CTHH, lập PTHH, bài tập áp 

dụng định luật BTKL, phân loại và gọi tên các loại HCVC. 

3. Thái độ: - Liên hệ được các hiện tượng xảy ra trong thực tế 




nhóm 

thí nghiệm 


+ Máy chiếu, giấy trong, bút dạ. Phiếu học tập. 

2. Học sinh: Ôn tập các kiến thức cơ bản trong năm. 





b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Ôn tập cuối năm. 




















- GV tổ chức cho HS ôn lại các kiến thức cơ 

bản trong năm thông qua đàm thoại bằng cách 

đặt các câu hỏi. 

- GV chuẩn bị trước câu hỏi trên giấy, phát 

cho mỗi nhóm HS, với nội dung như trên. 

- Đại diện các nhóm trả lời. Các nhóm khác 

lắng nghe, bổ sung. 

- GV có thể bổ sung, sửa lỗi và rút ra kết luận 

khi cần thiết. 

- Yêu cầu nhóm 1, 2, 3 báo cáo về TCHH của 

oxi, hiđro, nước. 

Nhóm 4 bổ sung. GV kết luận. 

- HS nhắc lại các công thức tính quan trọng đã 

học. 

+ CT chuyển đổi giữa m, V và n. 

+ Công thức tính tỉ khối của chất khí. 

+ Công thức tính C% và CM. 

*. Hoạt động 2. 

- GV đưa nội dung các bài tập lên màn hình. 

Yêu cầu các nhóm nêu cách làm. 



I. Kiến thức cơ bản: 

1. Các khái niệm cơ bản: 

- Nguyên tử. 

- Nguyên tố hóa học. Nguyên tử 

khối. 

- Đơn chất, hợp chất. Phân tử. 

- Quy tắc hóa trị. Biểu thức. 

- Hiện tượng vật lí. Hiện tượng hóa 

học. 

Phản ứng hóa học. 

- Định luật BTKL. Biểu thức. 

- Mol, khối lượng mol, thể tích mol 

chất khí 

- Nêu khái niệm các loại phản ứng 

hóa học. 

- Dung dịch, dung môi, chất tan. 

- Nồng độ phần trăm và nồng độ 

mol/l. 

2. Các tính chất hóa học: 

- Tính chất hóa học của oxi. 

- Tính chất hóa học của hiđro. 

- Tính chất hóa học của nước. 

3. Các công thức tính cần nhớ: 

- Biểu thức tính hóa trị: 

→ a. x = b. 

y( 

x = a; 

y = b) 


A 

a 

x 

B 

b 

y 

- Công thức chuyển đổi giữa m, V và 

n: 

m 

m = n. 

M → n = 

M 

( m = m + m ). 

dd 

* m 

dd 

= V 

dm 

ml 

. D. 

ct 

m 

→ M = . 

n 

- Công thức tính tỉ khối của chất khí. 

d 

d 

A 

B 

A 

kk 

M 

= 

M 

A 

B 

. 

M 

A 

= 

29. 

- Công thức tính C% và CM: 

mct 

C% 

= .100%. 

m 


n 

CM 

= . 

V 


dd 














* Bài tập1: Tính hóa trị của Fe, Al, S trong 

các hợp chất: FeCl2, Al(OH)3, SO3. 

* Bài tập 2: Lập CTHH và tính PTK của các 

chất sau: Ca (II) và OH; H (I) và PO4; Fe (III) 

và SO4; C (IV) và O. 

* Bài tập 3: Đốt cháy 16g C trong o xi thu 

được 27g CO2. Tính KL oxi p/ư. 

* Bài tập 4: Lập các PTHH sau và cho biết 

chúng thuộc loại p/ứ gì. 

a. Mg + O2 → MgO. 

b. Al + HCl → AlCl3 + H2. 

c. KOH + ZnSO4 → Zn(OH)2+ K2SO4 

d. Fe2O3 + H2 → Fe + H2O. 

* Bµi tËp5: Cã c¸c oxit sau: CaO, SO2, P2O5, 

Fe2O3, CO2, BaO, K2O. 

T×m oxit axit, oxit baz¬? 



- HS: 

Hóa trị của Fe, Al, S lần lượt là: II, 

III, VI. 

- HS: Ca(OH)2 = 74đv.C ; H3PO4 = 

98đv.C 

Fe2(SO4)3 = 400đv.C ; CO2 = 

44đv.C 

- HS: áp dụng định luật BTKL, ta có: 

mC + mO 

= m m m m 27 16 9g. 

2 CO 

→ 

2 O 

= 

2 CO 

− 

2 C 

= − = 

- HS: 

+ HS lập PTHH. 

+ Các loại phản ứng: 

a. P/ư hóa hợp. b. P/ư thế. 

a. P/ư trao đổi. b. P/ư oxihóa 

khử. 

- HS: 

+ Các oxit axit : SO2, P2O5, CO2. 

+ Các oxit bazơ: CaO, Fe2O3, BaO, 

K2O. 


- GV nhắc lại nội dung cần nhớ . 


- GV hướng dẫn HS chuẩn bị nội dung ôn tập giờ sau. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ..................... 

TIẾT 68: 

ÔN TẬP HỌC KỲ II 



- Học sinh nắm chắc các khái niệm và cách tính nồng độ phần trăm và nồng độ 

mol. Công thức chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích và lượng chất. 

- Hiểu và vận dụng được công thức tính nồng độ phần trăm và nồng độ mol của 

dung dịch để tính toán nồng độ dung dịch hoặc các đại lượng liên quan đến nồng độ 

dung dịch. 
















- Biết tính toán và cách pha chế một dung dịch theo nồng độ phần trăm và nồng 

độ mol với những yêu cầu cho trước. 


- Tính toán, giải bài tập. 

3. Thái độ: Yêu thích môn học 




nhóm thí nghiệm 


2. Học sinh: Ôn tập các khái niệm và công thức tính nồng độ phần trăm và nồng 

độ mol. Cách tính toán pha chế một dung dịch theo nồng độ phần trăm và nồng độ 

mol với những yêu cầu cho trước. 





b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Ôn tập cuối năm (tt) 





I. Bài tập nồng độ dung dịch : 

- Yêu cầu HS nhắc lại khái niệm và công thức - HS : 

tính nồng độ C% và CM. 

* Bài tập: Hòa tan 8g CuSO4 trong 100ml H2O. 

Tính nồng độ phần trăm và nồng độ mol của 

dung dịch thu được. 

- GV gọi đại diện các nhóm nêu các bước làm. 

? Để tính CM của dung dịch ta phải tính các đại Đổi 100ml H2O = 100g ( vì 

lượng nào. Nêu biểu thức tính. 

) 

? Để tính C% của dung dịch ta còn thiếu đại 

lượng nào. Nêu cách tính. 


* Bài tập: Cho 50ml dung dịch HNO3 8M được 

pha loãng đến 200ml. 

II. Bài tập pha chế dung dịch: 

Tính nồng độ mol của dung dịch HNO3 sau khi - HS: 

pha loãng. 

Đổi 50ml = 0,05l. 

- Các nhóm thảo luận, nêu cách giải. 

- Gọi 1 HS lên bảng trình bày. 

* Bài tập: Cho 16g CuSO4 hòa tan vào trong 

nước để được 20ml dung dịch.Tính nồng độ mol 

của dung dịch. 



100ml 

= 0,1 l; 

M 

→ n 

→ C 

= 160( g). 


CuSO 4 

M 

D H O 

/ 

→ m 

= 1g 

2 

→ C% 

→ n 

→ C 

- HS: 

CuSO 4 

m 8 

= = = 0,05( mol). 

M 160 

n 0,05 

= = = 0,5( M ). 

V 0,1 

ddCuSO 

HNO 

4 

ddCuSO 

3 

M HNO 

3 

ml 

= m 

4 

= C 

= 

H O 

2 

+ m 

CuSO 

8 

= .100% 7,4%. 

108 

M 

. V 

0,4 

0,16 

= 2,5( M ). 

4 

= 100 + 8 = 108( g) 

= 8.0,05 = 0,4( mol). 


16 

n CuSO 

= = 0,1( mol ). 

4 

160 















* Bài tập: Cho 5,6g Fe phản ứng hoàn toàn với 

dung dịch HCl. Phản ứng xảy ra theo sơ đồ sau: 

Fe + HCl → FeCl2 + H2. 

a. Lập PTHH của phản ứng trên. 

b. Tính thể tích khí hiđrro thu được ở điều kiện 

tiêu chuẩn. 

c. Tính khối lượng muối FeCl2 tạo thành sau 

phản ứng. 

- Yêu cầu các nhóm thảo luận để đưa ra các bước 

giải. 


0,1 

→ C M 

= = 10( M ). 

0,01 

III. Bài tập tính theo phượng 

trình hóa học: 

- HS : 

m 5,6 

n Fe 

= = = 0,1( mol). 

M 56 

a. PTHH của phản ứng: 

Fe + 2HCl → FeCl2 + H2. 


? → ? → ? 

b. Thể tích khí hiđrro thu được 

ở điều kiện tiêu chuẩnlà: 

= 0,1( mol). 

= n.22,4l 

= 0,1.22,4 = 2,24( l). 


n 

H 

2 

→ V 

= n 

H 

2 

Fe 

c. Khối lượng muối FeCl2 tạo 

thành sau phản ứng: 

n 

FeCl 

2 

→ m 

= n 

FeCl 

3 

Fe 

= 0,1( mol). 

= 0,1.127 = 12,7( g). 


- GV nhắc lại nội dung chính bài ôn tập. 


- GV nêu phương pháp giải các bài toán định lượng. 

- Ôn tập các kiến thức cơ bản về các dạng bài tập định tính và định lượng, chuẩn bị 

cho kiểm tra học kì II. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

Ngày soạn : ..................... 

TIẾT 69: 

KIỂM TRA HỌC KÌ II 

I. Mục tiêu. 

Kiểm tra mức độ nắm kiến thức của HS và làm thước đo đanh giái xếp loại 

học sinh cuối năm. 

II.Chuẩn bị. 

KHUNG MA TRÂṆ 


Nôi ̣ dung kiến 

thứ c 


Mứ c đô ̣nhâṇ thứ c 

Thông Vâṇ duṇg 

hiểu 



Vâṇ duṇg 

ở mứ c đô ̣ 

cao 

Côṇg 













Oxit- Axit 

Bazơ – Muối 

1 câu 

2 điểm 

20% 

1 câu 

2 điểm 

20% 

Đề 

ra 

: 




Phản ứ ng hoá 

ho ̣c 

Hiđro- Nước 

Dung dịch 

Tińh toán hoá 

ho ̣c 

Số câu 


Tỉ lê ̣% 

1 câu 

2 điểm 

20% 

4 câu 

1 điểm 

10% 

4 câu 

1 điểm 

10% 

4 câu 

2 điểm 

20% 

1 câu 

2 điểm 

20% 

2 câu 

2 điểm 

20% 

7 câu 

6 điểm 

60% 

1 câu 

1 điểm 

10% 

1 câu 

1 điểm 

10% 

8 câu 

3 điểm 

30% 

1 câu 

2 điểm 

20% 

3 câu 

3 điểm 

30% 

13 câu 

10 điểm 

100% 

Câu 1 :( 1 đ) 

a) Oxit là gì ? 

b) Trong các oxit sau: CaO, CO2 , MgO, SO2 , P2O5, Fe3O4 . 

- Oxit nào thuộc oxit axit. 

- Oxit nào thuộc oxit bazơ. 

Câu 2 (2đ) 

Viết các PTHH theo sơ đồ biến hóa sau (ghi điều kiện phản ứng nếu có). 

Cu -> CuO -> H2O -> H2SO4 -> H2. 

Câu 3 : ( 3 đ) 

a. Cho biết các chất dưới đây thuộc loại hợp chất nào ? Viết công thức các chất đó: 

Natrihiđrôxit; Axit photphoric; Natri Clorua ; 

b. Cho các chất sau: K; BaO; SO2 đều tác dụng được với nước. 

Viết phương trình phản ứng hóa học xảy ra? 

c. Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các lọ dung dịch mất nhãn sau : NaCl; 

NaOH; H2SO4 

Câu 4 : (2đ) 

Trong phòng thí nghiệm oxit sắt từ (Fe3O4) được điều chế bằng cách dùng oxi để oxi 

hóa sắt ở nhiệt độ cao. 
















a. Tính khối lượng sắt và thể tích khí oxi ( ở đktc) cần thiết để điều chế được 

3,48 gam oxit sắt từ. 

b. Để có được lượng oxi trên cần phải phân hủy bao nhiêu gam kaliclorat? 

Câu 5: (1,5đ) 

a. Trong 200 ml dung dịch có hòa tan 16 gam CuSO4. Hãy tính nồng độ mol của 

dung dịch CuSO4? 

b. Dung dịch H2SO4 có nồng độ 14 %. Hãy tính khối lượng H2SO4 có trong 150 

gam dung dịch? 

Câu6: (0,5 đ ) 

Đốt cháy hoàn toàn 7,2 g kim loại R có hóa trị II thu được 12 g oxit. Xác định tên 

nguyên tố R trên. 

(Cho biết Fe : 56; O : 16; K : 39; Cl: 35,5; Al : 27; H : 1 ) 

CÂU 

Câu 1 

Câu 2 

Câu 3 

ĐÁP ÁN 

KIẾN THỨC CẦN ĐẠT 

a) Oxit là gì ? 

b) Trong các oxit sau: CaO, CO2 , MgO, SO2 , P2O5, Fe3O4 

. 

- Oxit nào thuộc oxit axit. 

- Oxit nào thuộc oxit bazơ. 

a). Oxit là hợp chất của hai nguyên tố, trong đó có một 

nguyên tố là oxi. 

b)- Oxit bazơ: CaO,MgO,Fe3O4 

- Oxit axit: CO2 ,SO2, P2O5 

Viết các PTHH theo sơ đồ biến hóa sau (ghi điều kiện phản 

ứng nếu có). Cu -> CuO -> H2O -> H2SO4 -> H2. 

(Mỗi PTHH viết đúng và đủ điều kiện (0,5đ) 

t 

2Cu + o 

O2 2CuO 

t 

CuO + o 

H2 H2O + Cu 

H2O + SO3 H2SO4 

H2SO4 + Zn ZnSO4 + H2 (HS có thể dùng 

kim loại mạch khác) 

a. Cho biết các chất dưới đây thuộc loại hợp chất nào ? Viết 

công thức các chất đó: Natrihiđrôxit; Axit photphoric; Natri 

Clorua ; 

b. Cho các chất sau: K; BaO; SO2 đều tác dụng được với 

nước. 

Viết phương trình phản ứng hóa học xảy ra? 

c. Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các lọ dung 

dịch mất nhãn sau : NaCl; NaOH; H2SO4 

3 đ 

(Mỗi công thức viết đúng và loại chất đúng (0,25đ) 




1 đ 

0,5 đ 

0,5 đ 

0,5 đ 


0,75 đ 














Natri hidroxit NaOH :Bazơ tan trong nước (kiềm) 

Axit photphoric H3PO4 : Axit 

Natri Clorua NaCl : Muối. 

2K + 2H2O 2KOH + H2 

BaO + H2O Ba(OH)2 

1 ,5đ 

SO2 + H2O H2SO3 

Nhận biết bằng quì tím 

0,75 đ 

Trong phòng thí nghiệm oxit sắt từ ( Fe3O4) được điều chế 2đ 

Câu 4 bằng cách dùng oxi để oxi hóa sắt ở nhiệt độ cao. 

Tính khối lượng sắt và thể tích khí oxi ( ở đktc) cần thiết để 

điều chế được 3,48gam oxit sắt từ. 

Để có được lượng oxi trên cần phải phân hủy bao nhiêu 

gam kaliclorat? 

Câu 4 a. 3Fe + 2O2 → Fe3O4 0.25 đ 

nFe3O4 = 3,48/232 =0,015 mol 

nFe = 0,045 mol 

0.25 đ 

mFe = 0,06 x 56 = 2,52 gam 

0.25 đ 

nO 2 = 0,03 mol 

0.25 đ 

VO 2 = 0,03 x 22,4= 0,672l 

0.25 đ 

b. 2KClO3 → 2KCl + 3 O2 0.25 đ 

nKClO3 = 0,03x2/3 = 0,02 mol 

0.25 đ 

mKClO3 = 0,02x 122,5 = 2,45 gam 

0.25 đ 

Trong 200 ml dung dịch có hòa tan 16 gam CuSO4. Hãy 1, 5 đ 

tính nồng độ mol của dung dịch CuSO4? 

Câu 5 Dung dịch H2SO4 có nồng độ 14 %. Hãy tính khối lượng 

H2SO4 có trong 150 gam dung dịch? 

CCuSO4 = 0,1/0,2 = 0,5 M 

0,75 đ 

m = 14 x150/100= 21 gam 

0,75 đ 

Đốt cháy hoàn toàn 7,2 g kim loại R có hóa trị II thu được 0,5 đ 

12 g oxit. Xác định tên nguyên tố R trên 

2R + O2 

gọi x là nguyên tử khối của R ta có 

2R + O2 

2x 

2(x+16) 

Câu 6 7,2g 12g 

7,2 . 2(x+16) = 2x . 12 

14,4x + 230,4 = 24x 

230,4 = 24x - 14,4x 

230,4 = 9,6x 

x = 230,4 : 9,6 = 24 

Vậy R là Mg 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

t0 

⎯⎯→ 2RO 

t0 

⎯⎯→ 2RO 




















Ngày soạn : ................. 




- Học sinh biết tính toán, pha chế những dung dịch đơn giản theo nồng độ khác 

nhau. 


- Rèn luyện kĩ năng tính toán, kĩ năng cân đo hóa chất trong PTN. 

3. Thái độ: Rèn tính cẩn thận, yêu thích môn học 




nhóm thí nghiệm 


+ Dụng cụ: Cốc thủy tinh dung tích 100ml - 250ml, ống đong, cân, đũa thủy 

tinh, giá thí nghiệm. 

+ Hóa chất : Đường trắng khan, muối ăn khan, nước cất. 

2. Học sinh: Ôn tập các khái niệm và công thức tính nồng độ phần trăm và nồng 

độ mol. Cách tính toán pha chế một dung dịch theo nồng độ phần trăm và nồng độ mol 

với những yêu cầu cho trước. 





b. Giới thiệu bài mới: Nêu nhiệm vụ của tiết học: Thực hành. 




- Kiểm tra tình hình chuẩn bị 

I. Pha chế dung dịch: 

- GV nêu mục tiêu của bài thực hành. 

- Nêu cách tiến hành đối với mỗi TN pha chế 

là: 

+ Tính toán để có các số liệu pha chế 

+ Các nhóm tiến hành pha chế theo các số 

liệu vừa tính được. 

- Hãy tính toán và pha chế các dd sau: 


1. Thực hành 1: 

* Thực hành 1: 50g dd đường có nồng độ - Phần tính toán: 

15%. 

+ Khối lượng chất tan (đường) cần 

- GV hướng dẫn HS làm TN1. 

dùng là: 

- Yêu cầu HS tính toán để biết được khối 

15.50 

m ct 

= = 7,5( g). 

lượng đường và khối lượng nước cần dùng. 

100 

- Gọi 1 HS nêu cách pha chế. 

+ Khối lượng nước cần dùng là: 

- Các nhóm thực hành pha chế. 

mdm = 50- 7,5 = 42,5(g). 

















* Thực hành 2: 100ml dd NaCl có nồng độ 

0,2M. 

- Yêu cầu các nhóm tính toán để có số liệu 

của TN2. 




* Thực hành 3: 50g dd đường 5% từ dd 

đường có nồng độ 15% ở trên. 


của TN3. 




* Thực hành 4: 50ml dd NaCl có nồng độ 

0,1M từ dd NaCl có nồng độ 0,2M trở lên. 


của TN4. 





- Phần thực hành: Cân 7,5g đường 

khan cho vào cốc có dung tích 

100ml, khuấy đều với 42,5g nước, 

được dung dịch đường 15%. 


- Phần tính toán: 

+ Số mol chất tan (NaCl) cần dùng 

n NaCl 

= 0,2.0,1 

= 0,02( mol ). 

+ Khối lượng NaCl cần dùng là: 

m NaCl 

= 0,02.58,5 

= 1,17( g). 

- Phần thực hành: Cân 1,17g NaCl 

khan cho vào cốc chia độ. Rót từ từ 

nước vào cốc và khuấy đều cho đến 

vạch 100ml, được 100ml dung dịch 

NaCl 0,2M. 



+ Khối lượng chất tan(đường) có 

trong 50g dd đường 5% là: 

5.50 

m ct 

= = 2,5( g). 

100 

+ Khối lượng dd đường 15% có 

chứa 2,5g đường là: 

2,5.100 

= 16,7( g) 

15 


m dd 

+ Khối lượng nước cần dùng là: 

mdm = 50- 16,7 = 33,3(g). 

- Phần thực hành: Cân 16,7g dd 

đường 15% cho vào cốc có dung 

tích 100ml. Thêm 33,3g nước 

(hoặc 33,3ml) vào cốc, khuấy đều, 

được 50g dd đường 5%. 



+ Số mol chất tan (NaCl) có trong 

50ml dd 0,1M cần pha chế là: 

n NaCl 

= 0,1.0,05 

= 0,005( mol ). 

+ Thể tích dd NaCl 0,2M trong đó 

có chứa 0,005mol NaCl là: 


0,005 

V = = 0,025( l) 

= 25( ml ). 

0,2 

- Phần thực hành: Đong 25ml dd 

NaCl 0,2M cho vào cốc chia độ. 
















Rót từ từ nước vào cốc đến vạch 

50ml. Khuấy đều, được 50ml dd 

NaCl 0,1M. 


- Học sinh viết tường trình thí nghiệm. - Học sinh viết tường trình theo 

mẫu sẵn có. 


- GV nhắc lại cách pha chế dung dịch theo nồng độ cho trước. 


- Nhận xét giờ thực hành. 

- Học sinh vệ sinh phòng học, dụng cụ. 


........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................ 

........................................................................................................................................

GIÁO ÁN MÔN HÓA HỌC LỚP 8 - ĐƠN VỊ TRƯỜNG THCS THỊ TRẤN - NĂM HỌC 2018 - 2019

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?