ჩვენი საქართველო, მე-5 კლასი, მოსწავლის წიგნი, 1-ლი ნაწილი

gakveTilis struqtura
sakvanZo
kiTxva
Tavi da
saTauri
sakvanZo
sityvebi
leqsikoni
1
ra gvexmareba Cveni samSoblos mxareebis SeswavlaSi
mecnierebis romeli dargi da rogor swavlobs
Cveni samSoblos mxareebs?
wyaro 1. herodote
msof lioSi pirvel
istorikosad iTvleba
leqsikoni
istoria _ ZvelberZnuli
sityvaa da Txrobas
niSnavs.
mematiane _ istoriuli
movlenebis werilobiT
gadmomcemi. Zvelad
istorikoss ase
erqva.
arqeologia berZnuli
sityvaa. `arqaos~
Zvels niSnavs, `logos~
_ moZRvrebas.
xalxisa da qveynis warsulis Sesaswavlad mecnierebi
sxvadasxva saSualebas iyeneben. upirvelesad, es aris
werilobiTi wyaroebi. xangrZlivi istoriis manZilze,
mas Semdeg, rac adamianebma damwerloba Seqmnes, mematianeebi
aRwerdnen momxdar faqtebs. adamianebi mogzaurobdnen
da aseve aRwerdnen maTgan gansxvavebuli
kulturisa da tradiciis mqone xalxebs; afiqsirebdnen
adamianTa jgufebis mier sacxovrebeli adgilis Secvlas,
anu migracias, saxelmwifoebis warmoqmnas, omebs,
xalxTa Soris urTierTobis sxva formebs; rogori samosi,
sacxovrebeli, sakvebi, satransporto saSualebebi
hqondaT maTTvis ucnob Tu nacnob xalxebs. mematianeTa
mier dafiqsirebul yvela am da sxva movlenas istorikosebi
swavloben. ase rom, istoria adamianis, xalxebisa
da qveynebis warsulis Semswavleli mecnierebaa.
warsulis SeswavlaSi gvexmareba arqeologiac, romelic
mecnierulad swavlobs miwisqveS arsebuli Zveli
kulturis naSTebs.
wyaro 2. arqeologiuri samuSaoebi ZuZuanas mRvimeSi.
imereTi
davaleba
1. ras swavlobs istoria?
2. ras swavlobs arqeologia?
warsuli cxovrebis SeswavlaSi Zalian didi wvlili
Seaqvs eTnografias. istoriisa da arqeologiisgan gansxvavebiT,
igi Tanamedroveobasac Seiswavlis. eTnografiis
interesis sagania sxvadasxva xalxis warmomavloba,
maT mier Seqmnili tradiciebi, wes­Cveulebebi, cxovrebis
wesi. igi swavlobs xalxis cxovrebasTan dakavSirebul
yvela problemas rogorc warsulSi, aseve awmyo­
Si. Tu arqeologi kulturis warsul naSTebs miwisqveS
eZebs, eTnografi am kulturis movlenebs xalxSi moipovebs.
Cveni samSoblos SecnobaSi gvexmareba geografiac.
geografia Seiswavlis dedamiwisa da misi calkeuli
nawilebis, qveynebis bunebas, mosaxleobas, meurneobas,
maT teritoriul ganlagebasa da Taviseburebebs. Cveni
samSoblos warsuli da kultura, istoriul­eTnografiul
mxareTa Taviseburebebi bunebriv­geografiuli
faqtorebiTac aris ganpirobebuli. Sesabamisad, istoria,
eTnografia, geografia erTmaneTTan mWidrod aris
dakavSirebuli.
davaleba
3. ras swavlobs eTnografia? Seni azriT, rogor dagexmareba
igi Seni mxaris SeswavlaSi.
4. ra aris geografia da ras swavlobs igi?
5. moiZie suraTi, foto da nebismieri ram, romelic
aRwers a) Seni mxaris bunebas; b) Seni mxarisTvis
damaxasiaTebel cxovrebis wess.
uZvelesi Zafi da Tafli
dedamiwis istoriaSi yvelaze
Zveli Zafi saqarTvelos teritoriaze
aRmoaCines. qarTvelma arqeologebma
dasavleT saqarTveloSi,
imereTSi, ZuZuanas gamoqvabulSi miakvlies
Zveli Zafis nimuSs. rodesac
mec nierulad Seiswavles, aRmoCnda,
rom igi daax loebiT 34 aTasi wlis
win mcenare selisgan iyo damzadebuli.
aseve saqarTveloSi, borjomis
raionSi, arqeologiuri gaTxrebis
dros, mec nierebma yvelaze Zvel
Tafls miakvlies. savaraudod, Tixis
WurWeli 5500 wlis winandelia
da masSi Tafli inaxeboda.
wyaro 3. uZvelesi Tafli
leqsikoni
eTnografia Zvelber­
Znuli sityvaa. `eTnos~
xalxs niSnavs,
`grafos~ _ aRweras.
geografia berZnuli
sityvaa. safuZvlad
udevs `ge/gea~,
rac dedamiwas da
`grafo~ _ aRwe ras
niSnavs.
12 Cveni saqarTvelo 5
Sesavali
13
istoriis furclebi
wyaros saxiT
mocemuli
ilustracia
kiTxvebi da
davalebebi
rubrika
miTebi da legendebi
saintereso informacia
pirovneba istoriaSi
4 Cveni saqarTvelo 5