Drugie oczy pilota - Katowice Airport

5 (19) 2008 

Bolonia – miasto z temperamentem 

Bologna – a tempremental city 

W cieniu minaretu Yivli 

In the shadow of Yivli Minare 

Drugie oczy pilota 

A pilot’s extra pair of eyes

Jeśli latać to tylko z Katowic 

Katowice – the only airport worth flying from 

Teneryfa 

Costa del Sol 

Oslo Sztokholm 

Shannon Dublin 

Glasgow 

Edynburg 

Malmö 

Liverpool 

Doncaster-Sheffield 

Cork Düsseldorf 

Birmingham 

Bristol Eindhoven 

Londyn Bruksela 

Warszawa 

Dortmund 

Kolonia-Bonn 

Frankfurt Katowice 

Frankfurt-Hahn 

Stuttgart 

Monachium 

Paryż 

Mediolan 

Turyn Bolonia 

Varna 

Burgas 

Rzym 

Faro 

Barcelona 

Saloniki 

Agadir 

Malaga 

Ibiza Majorka 

linie czarterowe 

charter airlines 

Tunis 

Monastir 

Djerba 

Kalabria 

Korfu 

Zakhyntos 

Chania 

Bodrum 

Heraklion 

Rodos 

Dalaman 

Antalya 

Paphos 

Tel Aviv 

Sharm el Sheikh 

Hurghada 

Taba

Szanowni Państwo! 

Z radością oddajemy w wasze ręce piąty już w tym roku 

numer „Silesia Airport” – magazynu Międzynarodowego Portu 

Lotniczego (MPL) Katowice. Jest to wydanie wyjątkowe z dwóch 

względów. Po pierwsze odświeżyliśmy jego szatę graficzną. Mamy 

nadzieję, że przypadnie ona do gustu Czytelnikom i z większą 

ochotą będziecie Państwo sięgać po nasz dwumiesięcznik. 

Po drugie informujemy w tym numerze o historycznym wydarzeniu, 

które miało miejsce 8 października br. na naszym lotnisku: 

po raz pierwszy w historii MPL Katowice odprawiono dwumilionowego 

pasażera w ciągu jednego roku. warto w tym miejscu 

przypomnieć, że w przeszłości, aby 

osiągnąć taki wynik, potrzebne było 

około 10 lat. ten kolejny rekord świadczy, 

że mimo dekoniunktury w całej 

światowej gospodarce i w segmencie 

przewozów lotniczych, w śląskim porcie 

ruch pasażerski nadal z powodzeniem 

rozwija się. Niezwykle nas cieszy, 

że ludzie chcą i lubią latać z Katowic. 

Zapewniam Państwa, iż ze strony Górnośląskiego 

towarzystwa Lotniczego 

SA – firmy zarządzającej lotniskiem – 

– będzie robione wszystko, aby MPL 

Katowice był nadal najbardziej przyjazny 

dla pasażerów i linii lotniczych nie 

tylko na południu kraju, ale także 

w całej Polsce. 

Życzę Państwu miłej lektury i licznych 

powrotów na nasze lotnisko! 

Dear Passengers and Guests! 

wStęP 

InTRODuCTIOn 

It is with great pleasure that we present to you this year’s 

fifth issue of “Silesia Airport” – Katowice Airport’s bi-monthly 

magazine. this issue is unique for two reasons. Firstly, the magazine 

has a fresh, new layout which we hope our passengers and 

guests will enjoy and which will encourage you to continue wanting 

to take a copy. Secondly, we are proud to report the historic 

milestone that took place on 8th October this year at Katowice 

Airport: the two-millionth passenger this year. It is worth 

mentioning that in the airport’s beginnings, it took 10 years to 

achieve a similar result. This record only serves to underline that 

despite global economic downturn 

– in aviation also, passenger 

traffic at Silesia’s airport is continuing 

to rise. we are thrilled 

that so many people choose to 

fly from Katowice. I would like 

to assure you that the upper 

Silesian Aviation Group, under 

whose management is Katowice 

Airport, will continue to 

do everything in its power to 

ensure that Katowice Airport 

remains the most passenger- 

and airline-friendly airport not 

only in southern Poland, but on 

a national scale. 

I sincerely hope you enjoy 

this issue and we hope to see 

you often at our airport! 

Artur Tomasik 

Prezes Zarządu GtL SA 

President of the Board of GTL SA 

SILESIA AIRPORT 1

3 

5 

8 

10 

12 

16 

19 

22 

24 

26 

28 

30 

2 SILESIA AIRPORT 

SPIS treśCI 

TABLE OF COnTEnTS 

Aktualności | news 

Kulturalna Metropolia | A Cultural Metropolis 

Dobroczynność | Charity 

Odwiedzam Altusa | Visiting Altus 

Bolonia | Bologna 

Drugie oczy pilota | A pilot’s extra pair of eyes 

w cieniu minaretu Yivli | In the shadow of Yivli Minare 

Kadry dla lotnictwa | Aviation personnel 

NOSPr | nPRSO 

śląska Podróż w Czasie | Silesia – A Journey Through Time 

Pupil pilotów | the Pilot’s pet 

Pomysł na śląsk | A concept for Silesia 

redaktor naczelny | editor in-chief 

Piotr Adamczyk 

rada Programowa | Programme Board 

Monika Krzykawska 

Monika Olszewska 

Artur Tomasik 

Paweł wojda 

wydawca | Publisher 

Górnośląskie towarzystwo Lotnicze SA 

Upper Silesian Aviation Group 

www.gtl.com.pl 

Przekład | translation 

Eva Piotrowska 

Korekta | Proofreading 

Dorota Mańka 

Stali współpracownicy 

regular contributors 

Anna Lenar 

Teresa Semik 

Jacek Cwetler 

Cezary Orzech 

Andrzej Wiktorowicz 

skład i opracowanie graficzne 

typesetting and graphics 

Adam Krawczyk 

reklama | Advertising 


tel.: +48 32 39 27 194 

padamczyk@gtl.com.pl 

Okładka | Cover 


Kontakt | Contact 

redakcja@gtl.com.pl 

Patronat | Patron 

Urząd Marszałkowski województwa śląskiego 

Marshal Office of the Silesian Voivodeship 

www.silesia-region.pl 

śląska Organizacja turystyczna 

Silesian tourist Organisation 

www.silesia-sot.pl 

Śląskie. Pozytywna energia Silesia. Positive energy 

REKLAMA

Dwumilionowy pasażer 

w dniu 8 października br., 

po raz pierwszy w historii Mię- 

dzynarodowego Portu Lotniczego 

(MPL) Katowice w Pyrzowi- 

cach, został odprawiony dwumilionowy 

pasażer w ciągu 

jednego roku. Okazała się nim 

Pani Olga rzebka, podróżująca 

linią ryanair do Dublina. Pasażerka 

leciała w odwiedziny do 

swojego brata, mieszkającego 

w Irlandii. Od przedstawicieli 

Górnośląskiego towarzystwa 

Lotniczego SA – spółki zarządzającej 

katowickim lotniskiem 

– otrzymała upominek, który 

składał się z karty „Premium Card”, umożliwiającej m.in. bezpłatne 

korzystanie z parkingu MPL Katowice do końca 2009 roku, 

gadżety firmowe, kwiaty, a także kosz ze słodyczami i alkoholami, 

ufundowany przez sklepy Baltona. Ponadto przedstawicielka linii 

lotniczej ryanair przekazała dwumilionowemu pasażerowi dwa 

bilety na dowolną trasę tej linii z wylotem z Katowic. wzrost ruchu 

na katowickim lotnisku dobrze obrazuje liczba odprawionych 

pasażerów: rok temu, 8 października, było ich 1,56 mln. Zgodnie 

z prognozami, w tym roku w MPL Katowice obsłużonych zostanie 

ok. 2,5 mln pasażerów. 

Nowe trasy z Katowic 

Dwie niskokosztowe linie lotnicze, operujące z Międzynarodowego 

Portu Lotniczego (MPL) Katowice w Pyrzowicach zapowiedziały, 

iż na przełomie października i listopada bieżącego roku 

otworzą nowe połączenia z katowickiego lotniska do europejskich 

miast. Jedno z nich – do Bolonii – uruchomi 27 października 

węgierski przewoźnik wizz Air. Loty na tej trasie odbywać się 

będą dwa razy w tygodniu w poniedziałki i piątki. Jednocześnie 

do siedmiu w tygodniu wizz Air zwiększy częstotliwość lotów 

z Katowic do Rzymu. Z kolei irlandzka niskokosztowa linia lotnicza 

Ryanair otworzy w sezonie zimowym trzy nowe trasy 

z Katowic. w dniu 27 października zostaną zainaugurowane połączenia 

do Birmingham i Londynu-Stansted. 

na pierwszym 

z wymienionych kierunków 

ryanair operować będzie pięć 

razy w tygodniu, na drugim loty 

odbywać się będą codziennie. 

Ponadto 5 listopada na katowickie 

lotnisko powróci połączenie 

do Shannon, realizowane wcześniej 

przez Centralwings. Na tej 

trasie irlandzki przewoźnik będzie 

latać trzy razy w tygodniu: 

we wtorki, środy i niedziele. 

Dzięki trzem nowym kierunkom 

linia Ryanair w sumie 

będzie dysponować pięcioma 

połączeniami z MPL Katowice. 

fot. Piotr Adamczyk 


AKtUALNOśCI 

nEWS 

Two millionth passenger 

On the 8th October 

this year, Katowice Airport 

in Pyrzowice, achieved 

another milestone, and 

celebrated not just its 

millionth, but its two millionth 

passenger passing 

through the airport in 

one calendar year. Ms 

Olga rzebka, booked on 

a ryanair flight to Dublin 

to visit her brother, who’s 

living in Ireland, was the 

lucky passenger. The prize 

for the two millionth passenger 

consisted of a GTL 

Premium Card, which includes free parking at Katowice Airport 

till the end of 2009, GtL corporate merchandise and flowers, 

and a basket of several bottles of alcohol and sweets from the 

Baltona Duty Free Store. A ryanair representative offered the 

two millionth passenger two free tickets on any ryanair flight 

from Katowice. Passenger numbers best illustrate of the growth 

of air traffic at Katowice Airport – on 8th October 2007, there 

were 1.56mln passengers whereas this year, it’s forecast that 

2.5mln passengers will pass through the airport before the end 

of the year. 

DwUMILIONOwY PASAŻer MPL KAtOwICe PANI OLGA rZeBKA wrAZ Z PrZeDStAwICIeLAMI 

GtL SA, BALtONY I rYANAIrA | KAtOwICe AIrPOrt’S twO MILLIONtH PASSeNGer, MS OLGA 

rZeBKA, wItH rePreSeNtAtIVeS OF GtL, BALtONA AND rYANAIr 

New connections from Katowice 

two low-cost airlines operating from Katowice Airport – wizz 

Air and ryanair, have announced the addition of new connections 

from Katowice to other european cities starting from 

late-October and early-November this year. From 27th October, 

Hungarian airline, wizz Air, will begin operating two flights a 

week (Mondays and Fridays) to Bologna. Wizz Air has also decided 

to increase the number of flights from Katowice to rome, 

to 7 a week. Irish budget airline, ryanair, on the other hand, will 

open three new routes from Katowice, in time for the winter 

season. the 27th October will see the launch of connections 

to Birmingham and London-Stansted, with five flights a week 

to Birmingham and daily 

flights to London-Stansted. 

the 5th November 

will see a return of the 

Katowice-Shannon connection, 

which was earlier 

operated by Centralwings. 

Ryanair has announced 

there will be three flights 

weekly to Shannon – Tues- 

days, wednesdays and 

Sundays. 

With these three new 

destinations, ryanair will 

bring its total number of 

routes, from Katowice 

Airport, up to five. 

SILESIA AIRPORT 3


AKtUALNOśCI 

nEWS 

Trzy kwartały 2008 roku w statystykach 

Zgodnie z przewidywaniami, ruch pasażerski w Międzynarodowym 

Porcie Lotniczym (MPL) Katowice w pierwszych trzech 

kwartałach 2008 r. nadal dynamicznie wzrastał. Porównując ten 

okres do analogicznego w roku 2007, całkowita liczba pasażerów 

odprawionych na katowickim lotnisku wzrosła o 28%, 

z 1 515 108 w ubiegłym roku do 1 943 942 w tym roku. Zwiększyła 

się też liczba oprawionych pasażerów czarterowych: z 368 382 

w roku 2007 do 532 646 

w pierwszych dziewięciu miesiącach 

roku bieżącego, co dało 

44% wzrost w tej gałęzi ruchu 

pasażerskiego. większa niż 

w porównywanym okresie roku 

ubiegłego, całkowita liczba odprawionych 

pasażerów wpłynęła 

na wzrost liczby operacji lotniczych, 

których było w MPL Katowice 

o 14% więcej niż w przeciągu 

trzech kwartałów 2007 r. 

w październiku 2008 r., po raz 

pierwszy w historii MPL Katowice, 

przekroczona została liczba 

2 milionów odprawionych pasażerów 

w jednym roku. 

Katowickie Prezentacje Biblioteczne 

Katowickie Prezentacje Biblioteczne to organizowana corocznie 

przez Bibliotekę śląską impreza, której celem jest integracja 

środowiska bibliotekarskiego w woj. śląskim, wymiana zawodowych 

doświadczeń oraz promocja książki dla dzieci. Biblioteki publiczne, 

prowadzące bogatą i zróżnicowaną działalność na rzecz 

dzieci i młodzieży, mają okazję do przedstawienia swoich dokonań 

w atrakcyjnej wizualnie formie (stoiska, wystawy, prezentacje 

multimedialne). w trakcie imprezy 

odbywają się także koncerty, kiermasze 

i konkursy, ale przede wszystkim 

wykłady, spotkania, warsztaty oraz 

prelekcje z udziałem zaproszonych 

gości – znanych pisarzy, artystów, 

ludzi nauki i osób związanych z książką 

dla dzieci. Do tej pory gośćmi imprezy 

byli m.in.: wanda Chotomska, 

Joanna Papuzińska, edward Lutczyn, 

Janusz L. wiśniewski, Lech Janerka, 

Maciej Orłoś. Każdego roku podczas 

Katowickich Prezentacji Bibliotecznych 

wręczane są literackie Nagrody 

„Guliwera” – czasopisma o książce dla 

dziecka, którego redakcja mieści się 

w Bibliotece śląskiej. „Prezentacje” 

odbywają się w listopadzie, a każda 

edycja ma swoje hasło przewodnie lub 


poświęcona jest wybranej tematyce. 

tegoroczna edycja odbędzie się 14 listopada 

i będzie towarzyszyła „śląskim 

targom Książki”. 

fot. Archiwum Biblioteki śląskiej 

Statistics – Three quarters of 2008 

Katowice Library Presentations 

JeDNYM Z GOśCI IMPreZY BYł MACIeJ OrłOś | OnE OF THE 

GUeStS wAS MACIeJ OrłOś 

As forecast, passenger traffic at Katowice Airport in the 

first three quarters of 2008 has continued its dynamic rise. In 

comparison to the corresponding time period in 2007, the total 

number of passengers passing through Katowice Airport rose by 

28%, from 1 515 108 last year to 1 943 942 this year. the number 

of charter passengers has also risen – from 368 382 in 2007 to 

532 646 in the first nine months of this year – that’s a 44% increase 

in this branch 

of passenger traffic. 

The overall increase 

in passenger volume, 

has resulted in a 14% 

increase in aircraft 

operations, in comparison 

to the first 

three quarters of 

2007. In October 

2008, the number of 

passengers passing 

through Katowice 

Airport will, for the 

first time in its history 

cross the two 

million mark. 

the Katowice Library Presentations are an annual event organised 

by the Silesian Library. Its aim is to integrate the library 

scene in the Silesian region, by creating an environment in which 

people can exchange ideas regarding professional development 

and promote children’s books. Public libraries which create 

a rich and varied range of activities for young children and older 

readers, are given the opportunity to present their achievements 

in a visually attractive manner – stands, 

exhibitions, multimedia presentations 

etc. The event is interspersed with 

concerts, fairs and competitions, but 

most importantly lectures, meetings, 

workshops and guest speakers – wellknown 

authors, artists and specialists 

in fields related to children’s literature. 

Past guests have included Wanda 

Chotomska, Joanna Papuzińska, edward 

Lutczyn, Janusz L. wiśniewski, Lech 

Janerka and Maciej Orłoś. the “Guliver” 

Literature prizes – journals on children’s 

books, which are edited and prepared 

at the Silesian Library, are awarded 

every year, during the Katowice Library 

Presentations. the Presentations are 

held in november every year and each 

edition has its own motto or is dedicated 

to a specific theme. this year’s edition 

will be held on the 14th November and 

will run in conjunction with the Silesian 

Book Fair.

fot. Daniel Mitros 

Kulturalna Metropolia 

A Cultural Metropolis 

REGIOn 

LOCAL 

Życie kulturalne Metropolii Górnośląskiej zaskakuje bogactwem i różnorodnością. teatry, filharmonie, 

opera, galerie i muzea zaspokoją nawet najbardziej wyrafinowane gusty. elitarne międzynarodowe 

konkursy, prestiżowe festiwale, projekty realizowane przez śląski teatr tańca, Galerię Kronika, czy 

Galerię rondo Sztuki, są kulturalną wizytówką Metropolii. Kalendarz imprez wypełniony jest po brzegi. 

wiele w nim wydarzeń o randze ogólnopolskiej i międzynarodowej, przyciągających tysiące gości z Polski 

i zagranicy. 

the cultural life of the Upper Silesian Metropolis is 

simultaneously rich and diverse. theatres, orchestral 

performances, opera, galleries and museums – 

enough to satisfy even the most refined tastes. elite 

international competitions, prestigious festivals, 

projects of the Silesian Dance theatre, the Kronika 

Gallery or the rondo Gallery, together form 

a cultural showpiece of the Metropolitan Area. 

the Calendar of events is full to the brim, and 

teeming with not only local events but those 

of national and international significance, attracting 

thousands of guests from all over Poland and abroad.

REGIOn 

LOCAL 


Górnośląski Festiwal Sztuki Kameralnej – odbywa się co roku 

w listopadzie, stanowi prezentację najbardziej fascynujących 

zjawisk z różnych dziedzin sztuki, polskiej i zagranicznej. Imprezy 

muzyczne, plastyczne, literackie i teatralne, z których każda jest 

wielkim wydarzeniem, odbywają się w różnych miejscach Metropolii 

Górnośląskiej. Gwiazdą tegorocznej edycji festiwalu jest 

zespół Mercury rev z USA. 

Międzynarodowy Festiwal „Śląska Jesień Gitarowa” – odbywa 

się co dwa lata w październiku, w tychach. w ciągu kilku 

dni trwania festiwalu swoje recitale prezentują światowej klasy 

gitarzyści, odbywają się koncerty gitarowe z towarzyszeniem orkiestr, 

a także konkurs gitarowy im. Jana edmunda Jurkowskiego. 

Ogólnopolski Festiwal Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje” – 

– odbywa się co roku w marcu i jest jednym z najważniejszych festiwali 

teatralnych w kraju; prezentuje to, co najlepsze w polskim 

teatrze. w festiwalu uczestniczą znakomite zespoły aktorskie 

najlepszych teatrów w Polsce, a główną nagrodą jest prestiżowy 

„Laur Konrada”. 

Off Festival – organizowany co roku w sierpniu, w Mysłowicach. 

Festiwal prezentuje muzykę alternatywną i jest jedną 

z najważniejszych imprez muzycznych w Polsce. w ciągu dwóch 

dni na kilku scenach występuje kilkudziesięciu artystów, polskich 

i zagranicznych, oklaskiwanych przez wielotysięczną, międzynarodową 

widownię. Dyrektorem artystycznym Off Festivalu jest 

Artur Rojek. 

Rawa Blues Festiwal – jeden z największych na świecie festiwali 

muzyki bluesowej, odbywający się co roku w październiku, 

w katowickim Spodku. Prezentuje najlepszych polskich i zagranicznych 

artystów bluesowych. Jego twórcą i organizatorem jest 

Ireneusz Dudek. 

Międzynarodowa Konferencja Tańca Współczesnego i Festiwal 

Sztuki Tanecznej – organizowane co roku na przełomie 

czerwca i lipca przez Śląski Teatr Tańca w Bytomiu. wydarzenia, 

w czasie których można obejrzeć wspaniałe spektakle taneczne 

w wykonaniu polskich i zagranicznych artystów, a także zapoznać 

się z ich doświadczeniami i pomysłami na temat tańca i budowania 

własnych, oryginalnych form ekspresji. 

to tylko kilka spośród cyklicznych imprez odbywających się 

na terenie Metropolii Górnośląskiej. warto czekać na ich kolejne 

edycje, bo gwarantują przeżycia kulturalne najwyższej próby. 

Metropolia jednak żyje kulturą na co dzień: liczne teatry (m.in. 

Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, Teatr 

Rozrywki w Chorzowie, Gliwicki Teatr Muzyczny) proponują 

spektakle dramatyczne, komediowe, muzyczne i offowe; muzea 

i galerie (m.in. Muzeum Śląskie, Galeria Rondo Sztuki, Galeria 

Szyb Wilson, Muzeum Zamek Piastowski, Centrum Sztuki 

Współczesnej „Kronika”) prezentują cenne i różnorodne eksponaty, 

kreują też niezwykłe artystyczne wydarzenia łączące różne 

dziedziny sztuki. Mówiąc o muzeach nie sposób nie wspomnieć 

o unikatowych obiektach na Szlaku Zabytków Techniki (m.in. 

Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu, 

Tyskie Muzeum Piwowarstwa, Radiostacja Gliwicka, czy Centralne 

Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach), które są muzealną 

fot. Krzysztof Krzemiński 

fot. Sławomir Kokoszka 

fot. Krzysztof Kadis 

OFF FeStIVAL 2008 

GLIwICKIe SPOtKANIA teAtrALNe | GLIWICE THEATRE MEETInGS 

PrZeDStAwIeNIe PLeNerOwe OPerY śLąSKIeJ w BYtOMIU | OPEn AIR PERFORMAnCES 

OF THE SILESIAn OPERA In BYTOM 

chlubą naszego regionu, wyjątkowymi w skali europy przykładami 

dziedzictwa epoki industrialnej. wielość i różnorodność 

kulturalnych propozycji Metropolii odpowiada wielości i różnorodności 

gustów i oczekiwań jej mieszkańców i gości. Kultura jest 

nieodłącznym elementem życia wielkiego miasta, zaspokaja jego 

potrzeby, kształtuje wizerunek. Zanurzając się w życiu kulturalnym 

najszybciej, najprzyjemniej i najpełniej można poznać 

specyfikę, charakter i klimat miasta. Zapraszamy do poznawania 

Metropolii Górnośląskiej poprzez jej kulturę. 

Szczegółowe informacje na temat wydarzeń i instytucji kulturalnych 

wymienionych w tekście znajdą Państwo na stronie 

www.gzm.org.pl w zakładce „kultura”.

fot. Archiwum Filharmonii śląskiej 

fot. Marty Scholl 

fot. Archiwum uM Sosnowiec 

Ars Cameralis Silesiae Superioris – This annual event held 

in November presents the most fascinating events, from many 

different branches of the arts on a national and international 

level. each of the events, ranging from music, fine arts, literature 

and theatre are held in locations throughout the Upper Silesian 

Metropolis. the stars of this year’s festival will be Mercury rev 

from the uSA. 

“Silesian Autumn of Guitars” International Festival – This 

biennial event takes place in October in tychy. For over a week, 

enthusiasts can enjoy recitals by world-class guitarists, per- 

FILHArMONIA śLąSKA | THE SILESIAn PHILHARMOnIC ORCHESTRA 

śLąSKI teAtr tAńCA | THE SILESIAn DAnCE THEATRE 

SOSNOwIeCKIe CeNtrUM SZtUKI | THE SOSnOWIEC ART CEnTRE 

formances of concertos for guitar and orchestra and the Jan 

edmund Jurkowski guitar competition.. 

“Interpretations” – the Polish Festival Celebrating the Art 

of Directing – taking place every year in March and presenting 

the best that Polish theatre has to offer, this is one of the most 

important theatre festivals in the country. the festival attracts 

the best threatre groups in the country all vying for the prestigious 

”Konrad Award”. 

The Off Festival – Organised every year in August in 

Mysłowice, this festival highlighting alternative music is amongst 

the most important musical events of its type in Poland. Over 

two days, on several stages, over 50 artists from Poland and 

abroad entertain audiences of thousands from all over the 

world. the artistic director of the Off Festival is leader of Myslovitz, 

Artur rojek. 

Rawa Blues Festival – One of the largest blues festivals in the 

world takes place every October at the “Spodek” entertainment 

Centre in Katowice. the festival is a celebration of the best blues 

artists from Poland and the world. Ireneus Dudek is the festival’s 

founder and organiser. 

International Contemporary Dance Conference and Performance 

Festival – This annual event organised by the Silesian 

Dance Theatre and held in June and July in Bytom, includes 

spectacular dance events performed by many world class 

performers from Poland and abroad. It also gives audiences 

and participants the opportunity to share in the performers’ 

experiences and ideas regarding dance and the development of 

individual and original forms of expression. 

It’s well worth the wait to participate in successive editions of 

these cyclical events as they guarantee an extremely high calibre 

of performance. It’s important to realise, that cultural events 

in the Metropolis are available on a daily basis – with theatre 

productions covering all genres at the Stanisław Wyspiański Silesian 

Theatre in Katowice, The Chorzów Theatre or the Musical 

Theatre in Gliwice; or museums and galleries such as the Silesian 

Museum, the Rondo Gallery, the Wilson Mineshaft Gallery, the 

Piast Castle Museum and the Kronika Gallery, presenting 

a diverse range of artistic events connecting all aspects of art. 

Speaking of museums it’s impossible not to mention facilities 

unique to the region – such as those on the Industrial Monuments 

Heritage Route – including the Historic “Guido” Coalmine 

in Zabrze, the Brewing Museum in tychy, the Gliwice Radio 

Station and the Central Fire Service Museum in Mysłowice. 

these museums are the pride of our region, and unique in the 

whole of europe, in terms of industrial heritage. 

The sheer volume and diversity of cultural events in the Metropolis 

corresponds to the diversity of the cultural tastes of the 

area’s inhabitants and visitors. Culture forms an integral element 

of life in this enormous metropolis, satiates its needs and shapes 

its image. Delving into the cultural life of an area, is the fastest 

and most pleasant way in which to be introduced to the uniqueness, 

character and atmosphere of the city. 

experience the Upper Silesian Metropolis through its culture. 

For more information visit www.gzm.org.pl. 

SILESIA AIRPORT 7

Fundacja Pracownicza PrO-eKO w łaziskach 

Górnych została ustanowiona 

w 1993 r. przez kierownictwo 

elektrowni łaziska i organizacje 

związkowe, działające w tej 

firmie. Misją Fundacji jest niesienie 

pomocy społeczeństwu 

Ziemi śląskiej. Działania PrOeKO 

wspierają ochronę zdrowia, 

pomoc społeczną, działalność 

oświatową, podnoszenie kwalifikacji 

zawodowych, ochronę środowiska, 

wypoczynek, sport i rekreację oraz 

szeroko rozumianą działalność kulturalną. 

Fundacja jest wszędzie tam, gdzie ludzie oczekują 

pomocy. 

Najważniejszym z kierunków jej działalności jest 

jednak pomoc publicznej służbie zdrowia. Z pomocy Fundacji 

korzystały m.in. szpitale w tychach, Mikołowie, Żorach 

i Orzeszu, Górnośląskie Centrum Medyczne w Ochojcu, Centrum 

Zdrowia Dziecka i Matki w Katowicach-Ligocie, Centralny Szpital 

Specjalistyczny w Katowicach-Ligocie, a także Górnośląskie 

Centrum Rehabilitacji „Repty” w Tarnowskich 

Górach. Ostatnim dziełem jest zakończony niedawno 

remont i modernizacja Oddziału Chirurgii 

Ogólnej i Naczyniowej Szpitala wojewódzkiego 

w tychach. wspieranie służby zdrowia to przede 

wszystkim pomoc ludziom tracącym to, co najważniejsze 

– zdrowie. 

Fundacja realizuje swoją misję poprzez następujące 

programy: 

• „wszystkie dzieci są nasze” (m.in. programy 

badań profilaktycznych, hospicja i domy pomocy 

społecznej dla dzieci, „zielone szkoły”, 

organizacja kolonii, remonty szkół, przedszkoli 

i domów dziecka) 

• pomoc dla służby zdrowia (finansowanie 

i dofinansowywanie prac modernizacyjnych 

i remontowo-budowlanych oraz zakup nowoczesnych 

urządzeń i sprzętu medycznego) 

• działalność na rzecz kultury (m.in. remonty 

i renowacje zabytkowych obiektów, sponsoring 

wydawnictw, wystaw, produkcji filmów 

oświatowych, festiwali i konkursów) 

• działalność na rzecz sportu i turystyki 


DOBrOCZYNNOśĆ 

CHARITY 

I Ty BąDź DARCZyńCą! 

Aby wesprzeć Fundację poprzez przekazanie 

1% podatku, należy w rocznym zeznaniu 

podatkowym PIT podać nazwę organizacji: 

„Fundacja Pracownicza PRO-EKO” oraz nr KRS: 

0000064561. 

Innych wpłat darowizn można dokonać 

na konta: 

19 1370 1170 0000 1706 4600 6300 

90 1370 1170 0000 1701 4600 6300 

www.pro-eko.win.pl 

the PrO-eKO workers’ Foundation in 

łaziska Górne was established in 

1993 by the management of the 

łaziska Power Plant together 

with the union organisations 

functioning within the company. 

Since its inception, 

the Foundation’s mission has 

been to provide support to 

the community in the greater 

Silesian region. Active works of the 

Foundation have thus far included 

health care, community aid, education, 

professional development, environmental 

protection, sport and recreation and a wide 

range of cultural activities. 

However, the most important activities entail the 

public health system. Hospitals which have benefitted 

from PrO-eKO’s assistance include those in tychy, Mikołów, 

Żory and Orzesze, as well as the Upper Silesian Centre for 

Medicine in Ochojec, the Hospital for Mothers and Children in 

Katowice-Ligota and the Upper Silesian rehabilitation Centre 

“repty” in tarnowskie Góry. the Foundation’s 

latest task has involved the renovation and 

upgrading of the General and Vascular Surgery 

ward at the tychy District Hospital. Supporting 

the health system is, above all else, helping people 

who have lost what, in essence, is the most 

vital – their health. 

the PrO-eKO Foundation provides the following 

programmes: 

• “All children are ours” (including preventative 

testing, hospices and community aid for 

children, school camps, summer holiday 

camps, renovation of schools, preschools and 

orphanages, 

• health care assistance (financing and subsidising 

building, renovation and upgrade 

projects as well as purchasing up to date 

medical equipment), 

• cultural activities (renovation and upkeep of 

heritage sites, sponsoring publishing projects, 

exhibitions, educational film productions, 

festivals and competitions), 

• sport and tourism assistance. 

yOu CAN DONATE TOO! 

To support the Foundation by donating your 

1% of tax, all you need to do is enter 

the „Fundacja Pracownicza PRO-EKO” into 

your Polish tax return and the KRS no.: 

0000064561. 

All other donations are always extremely 

welcome. Our bank account number is: 

19 1370 1170 0000 1706 4600 6300 

90 1370 1170 0000 1701 4600 6300 

www.pro-eko.win.pl

fot. Archiwum Altus 

INNOwACYJNY śLąSK 

InnOVATIVE SILESIA 

Na śląsk przylatuję kilka razy w roku, prawie zawsze w interesach. 

O Altusie, leżącym w samym sercu Katowic, tuż obok 

Spodka, dowiedziałem się od znajomego biznesmena. Od tego 

czasu zawsze zatrzymuję się właśnie w tym budynku. tu jest 

wszystko, czego potrzebuję: najlepszy hotel w Katowicach, 

stylowe restauracje, kasyno, ekskluzywne butiki, salony i banki – 

– a wszystko razem zamknięte w najwyższym budynku w południowej 

Polsce. 

Z lotniska do Altusa zazwyczaj jadę taksówką, ale można też 

dostać się tanim i szybkim autobusem. ten nowoczesny budynek 

widać już z daleka, gdyż góruje nad całym centrum Katowic. 

Będąc jeszcze w drodze, obiecuję sobie, że na pewno pójdę do 

Sky-Baru, bo to chyba najwyżej położony pub w Polsce. Ponad 

100 m wysokości robi wrażenie. tam, z 29. piętra, rozpościera 

się panorama śląska – już nie tego co kiedyś, zachmurzonego 

dymem z kopalń i hut, ale rozwijającej się aglomeracji z zielenią 

i najlepszymi drogami w kraju. 

Hotel wybrałem bardzo dobrze. Zresztą, jeśli w regionie odbywa 

się wielkie wydarzenie, to główni aktorzy zawsze zamieszkują 

w Qubusie. O jego klasie świadczą gwiazdy, które odwiedzały 

to miejsce – Sting, Genesis, Metallica (podobno dużo czasu 

spędzili w kasynie), Pearl Jam, najlepsi siatkarze katowickiego 

finału Ligi światowej czy bokserzy: tomasz Adamek, Andrzej 

Gołota i sławny promotor Don King. 

Jeśli mam coś do załatwienia na mieście, to na posiłek zawsze 

wracam do Altusa – z rynku to zaledwie 2 minuty spacerem, 

a można tu naprawdę smacznie zjeść. O podniebienie zadba 

restauracja japońska (świetna sałatka z pulpecikami z łososia) 

i śródziemnomorska (polecam zapiekaną doradę ze szpinakiem, 

borowikami i szyjkami rakowymi), kawiarnie, winiarnia i wspominany 

już Sky-Bar. O ciało z kolei troszczyć się będzie Fitness Klub, 

salony piękności i studio kreacji sylwetki. 

Altus to także centrum handlowo-rozrywkowe. w ekskluzywnych 

salonach odzieżowych i butikach wiele czasu spędza moja 

żona. twierdzi, że to najlepsze miejsce, by oddać się szaleństwu 


Odwiedzam Altusa 

Visiting Altus 

GALerIA ALtUS OFerUJe SwOIM KLIeNtOM PrODUKtY NAJwYŻSZeJ KLASY | THE ALTuS 

SHOPPING ArCADe OFFerS ItS CUStOMerS PrODUCtS OF tHe HIGHeSt QUALItY 


SYMBOLeM KAtOwIC StAł SIę NOwOCZeSNY BIUrOwIeC ALtUS | THE ALTuS BuILDInG 

HAS BECOME A SYMBOL OF KATOWICE 

zakupów – na szczęście w budynku jest kilka oddziałów banków. 

Do dyspozycji jest też podziemny parking mieszczący ponad 500 

samochodów. 

Zazwyczaj przystaję na chwilę w atrium, by zaspokoić moje 

duchowe potrzeby. tam w Galerii prezentowane są prace najlepszych 

śląskich artystów. Słyszałem też, że z okazji tradycyjnych 

świąt jak Dzień Kobiet, Dzień Dziecka czy walentynki, w budynku 

odbywają się imprezy z udziałem znanych i lubianych osób. 

Byli tu m.in. Maciej Kuroń, Grażyna Brodzińska czy zespół Feel. 

Dlatego też polecam wszystkim znajomym, odwiedzającym ten 

bogaty w możliwości region, aby zakwaterowali się w budynku 

Altus – nie sposób się tutaj nudzić. 

Altus oznacza na śląsku nową jakość. Ze względu na prestiżowy 

charakter i wszechstronność jest regionalnym centrum 

biznesowym. 

— Swoje siedziby mają tu największe firmy. Altus wyznacza 

kierunek, w którym podąża rozwój całego Śląska, a dzięki nowoczesnej 

architekturze jest najlepszą wizytówką współczesnych 

Katowic — mówi Magdalena twarowska, Zarządca Budynku.


ALtUS, BęDąCY NOwOCZeSNą wIZYtówKą śLąSKA, tO tAKŻe NAJwYŻSZY BUDYNeK w POłUDNIOweJ POLSCe | APArt FrOM BeING tHe PrIDe OF SILeSIA, It IS ALSO tHe HIGHeSt BUILDING 

In SOuTHERn POLAnD 

I visit Silesia several times a year, on business. From a fellow 

businessman, I found out about Altus, in the very heart of Katowice, 

right near the Spodek entertainment Centre. Since then, 

I always stay there as it offers everything I need: the best hotel 

in Katowice, fantastic restaurants, a casino, exclusive boutiques 

– and all this in the tallest building in southern Poland. 

Generally catch a taxi from the airport straight to Altus, but 

you can also get there by express bus. towering over the city, 

you can’t miss it. In the taxi, I look forward to a drink at Sky- 

Bar – reputedly the highest pub in Poland. At over 100m above 

the ground, it’s amazing. the view from the 29th floor offers 

up an undisturbed panorama of upper Silesia – not the industrial, 

dirty, smoke-choked Silesia of old, but views of the green, 

developing agglomeration with lush forests and the best roads in 

the country. 

Opening the door to my hotel room, I know I couldn’t have 

chosen a better place. everyone who’s anyone stays at the 

five-star Qubus Hotel Prestige – Genesis, Metallica (apparently 

they spent a loooot of time in the casino), Pearl Jam, as well as 

the world’s best volleyballers in Katowice for the world Volleyball 

League finals, and boxing greats: tomasz Adamek, Andrzej 

Gołota and the famous boxing promoter – Don King. 

even if I have errands to run in the city, I come back to Altus 

for meals. It’s only two minutes walk from the main square, and 

there’s so much to choose from. I’m a great fan of the salmon 

dumpling salad from the Japanese restaurant and the gilt-head 

bream baked with spinach, porcini mushrooms and crab meat, 

from the mediterranean menu. the cafes are great, as is the 

wine bar and I’ve already mentioned Sky-Bar. there’s also a Fitness 

Club and beauty salons on site. And the shopping mall. My 

wife spends many hours perusing the exclusive clothes stores 

and boutiques. She says that since she’s already there, she may 

as well make the most of it...there are also several banks and 

parking for 560 cars. 

I can often be found in the Atrium, particularly when feel 

I want to ‘feed the soul.’ the photographic gallery featuring the 

best Silesian artists is stunning. I’ve also heard that on special 

days such as International women’s day, Childrens’ Day or 

Valentine’s Day, Altus organises special events featuring wellknown 

and admired celebrities – such as Maciej Kuroń, Grażyna 

Brodzińska and the band “Feel”. that’s why I always tell my 

friends visiting this region, which is so rich in possibilities, to stay 

at Altus – it’s impossible to be bored. 

Altus is the new Silesian benchmark for quality. Due to its 

prestige and versatility, it’s the region’s business centre. Many of 

the largest companies have made Altus their headquarters and 

thanks to its contemporary and progressive style, it’s Katowice’s 

showpiece. that’s why I recommend it everyone visiting this 

opportunity-rich region. 

Altus has set a new benchmark for quality in Silesia. Due to its 

prestigious character and versatility, it is the region’s centre of 

business. 

— The largest companies all have their headquaters here. Altus 

is leading Silesia into the right direction for regional development 

and with its contemporary design, it is the best showpiece 

Katowice could ask for — says Magdalena twarowska, Centre 

Manager. 

REKLAMA 

SILESIA AIRPORT 11

fot. www.sxc.hu 

nA WEEKEnD 

nA WEEKEnD 

Bolonia – miasto 

z temperamentem 

trudno uwierzyć w określenie „miasto z temperamentem”, 

kiedy stanie się w południe na Piazza Maggiore w Bolonii. Gołębie 

spokojnie dziobią bruk przed bazyliką św. Petrioniusza – 

– jedną z najpiękniejszych gotyckich budowli na południe od Alp. 

także spacer przed fontannę Neptuna, o pół wieku starszą od 

gdańskiej i bardzo do niej podobną, nie dostarczy nam emocji. 

Jest ciepło, sennie, jak w innych włoskich miastach, których centrum 

pamięta średniowiecze. Ale nie dajmy się zmylić – Bolonia 

to miasto lekko szalone. 

Decydują o tym studenci. Uniwersytet w Bolonii jest najstarszą 

uczelnią świata zachodniego. Powstał w roku 1088, a 70 lat 

później Fryderyk Barbarossa nadał mu przywilej, dzięki któremu 

uniwersytet zyskał eksterytorialność i niezależność od władzy 

świeckiej. Potem ten dokument kopiowali założyciele uczelni 

w Padwie, Krakowie, Pradze, Paryżu i Oksfordzie. w 350-tysięcznej 

Bolonii studentów jest... 100 000 na 23. wydziałach. A zapytani 

o najsłynniejszego absolwenta uczelni odpowiadają, że jest 

ich trzech: Dante Aligheri, Mikołaj Kopernik i – bijący tamtych 

popularnością – sędzia piłkarski Pierluigi Collina, którego łysinę 

zna cały świat. 


Bologna – a tempremental city 

BOLONIA Z LOtU PtAKA | A BIrD’S eYe VIew OF BOLOGNA 

At midday on the Piazza Maggiore in Bologna, it’s difficult to 

believe that it’s really such a “tempremental” city. the pigeons 

are peacefully pecking the cobble stones in front of the Basilica 

of San Petronio – one of the most stunning examples of gothic 

architecture south of the Alps. A walk to the fountain of Neptune, 

which is not only half a century older than the one in Gdansk but 

also bearing more than a passing resemblance to it, could set 

your heartrate up a notch, but it’s a warm and sleepy city just 

like any other in Italy, whose centres remember the Middle Ages. 

But don’t let this fool you – Bologna is just a little bit crazy. 

they blame it on the students. established in 1088, the 

university of Bologna is the oldest university in the Western 

world. 70 years later Frederic Barbarossa granted the university 

extraterritorial rights and civil independance. this document 

was duplicated by the founders of the universities in Padua, 

Kraków, Prague, Paris and Oxford. Of the 350 000 people living 

in Bologna, 100 000 are...students. Ask any student who is the 

University’s most famous graduate and you’re likely to hear one 

of three answers: Dante Aligheri, Nicolaus Copernicus or, the 

most popular answer – Pierluigi Collina, the football referee,


Mieszkańcy innych zakątków Italii przyznają, że temperament 

Bolonii kształtuje także kuchnia. w krainie kluch, pizzy i makaronów 

kuchnia bolońska zdecydowanie wyróżnia się różnorodnością. 

tu także jada się tłusto i pożywnie, królują sosy, i to tu 

wynaleziono mortadelę. Gęsto sypie się serem typu parmezan 

i mocno wędzi szynki. Ale bolońskich smakołyków opowiedzieć 

się nie da. Kto chce, niech pójdzie na via Clavature, via Pescherie 

Vecchie albo via Orefici, siądzie w knajpce i da wolną rękę kelnerowi! 

tanio nie będzie, ale tej uczty długo się nie zapomni. 

Architektonicznym symbolem Bolonii są dwie wieże. Mierząca 

88 m torre Asinelli jest prosta, natomiast druga, zbudowana 

w XI w. torre Garisenda z upływem czasu zaczęła się przechylać, 

BOLONIA NOCą | BOLOGnA BY nIGHT 

ul. Lotnisko 81, tel.: 032 787 33 50, 032 787 33 51 

fot. www.istockphoto.com 

DwIe wIeŻe: tOrre GArISeNDA Z LeweJ I tOrre ASINeLLI Z PrAweJ | THE TWO 

tOwerS: tOrre GArISeNDA ON tHe LeFt AND tOrre ASINeLLI ON tHe rIGHt 

who’s bald head is amongst the world’s most recognisable. 

People from other areas in Italy admit that Bologna’s temperament 

is also influenced by its food. with the diversity of its 

cuisine, Bologna stands out in the land of pizza and pasta. Hearty 

meals here are standard. Sauces rule and it’s here that Mortade- 

lla was first made. the area is famed for its cured hams and sau- 

sages, as well as cheeses, such as the famed Parmigiano-reggiano. 

It’s impossible to describe Bolognese delicacies in print. You’ll 

just have to sit down in a restaurant on via Clavature, via Pescherie 

Vecchie or via Orefici and let the waiter take you to foodie 

heaven. It won’t be cheap, but it’ll be one memorable meal. 

REKLAMA 

SILESIA AIRPORT 13


nA WEEKEnD 

nA WEEKEnD 

więc w XIV wieku rozebrano jej górną część i stoi nadal. Nie 

jest tak sławna jak wieża w Pizie, ale dla bolończyków stanowi 

obiekt nierozerwalnie związany z ich miastem. takich obronnych 

wież było w szesnastowiecznej Bolonii przeszło sto. Uchowały 

się tylko te dwie. O tej krzywej, Garisenda, w „Boskiej Komedii” 

wspomina Dante Aligheri. 

tym, którzy do stolicy emilia-romania wpadną na krótko, 

podsuwamy „ściągę” z zestawem obiektów, które koniecznie 

trzeba obejrzeć. Zaczęliśmy od bazyliki San Petronio, w której 

warto zwrócić uwagę na freski Giovanniego da Modena i pięknego 

św. rocha, namalowanego przez Parmigianino. Nie można 

też pominąć Pinacoteca Nazionale z wdzięczną św. Cecylią pędzla 

rafaela Santi. Kolejnym obiektem na naszej mapie jest Palazzo 

re enzo, nazwane na cześć króla Sycylii, więzionego tu ponad 

20 lat po bitwie pod Fossaltą. warto zwiedzić stare Archiginnasio, 

które mieści teatro Anatomico. trzeba zajrzeć do bazyliki 

S. Stefano, kościołów S. Sepolcro i Crocifisso z nagrobkiem 

św. Petroniusza i pięknego Palazzo Podesta. 

Ale wróćmy do średniowiecznego centrum, które senne rano, 

wieczorem staje się jednym z najweselszych miejsc we włoszech. 

Studenci skończyli dzień nauki na Uniwersytecie Bolońskim i teraz 

jest ich wszędzie pełno. Siedzą w ogródkach, piją wino, spotykają 

się na randkach, krążą w portykach wąskich uliczek. Stare 

miasto o czerwonych murach ożywia ich młodość. 

Na koniec kilka praktycznych rad dla tych, którzy zechcą 

odwiedzić Bolonię. Miejsca w hotelach lub schroniskach warto 

zarezerwować wcześniej, bo stale są zatłoczone. restauracje im 

bliżej Piazza Maggiore, tym są droższe, ale kilka przecznic dalej 

zapłacimy nawet o 20-30% mniej. Z lotniska Marconi jedzie się 

do centrum autobusem ok. 20 minut. Dworzec kolejowy jest przy 

Porta Galleria, a autobusowy przy Piazza XX Settembre. Samochód 

najlepiej zostawić na parkingu na peryferiach miasta. 

Miłego spotkania z temperamentną Bolonią! 


SYreNA – CZęśĆ FONtANNY NePtUNA | tHe MerMAID – A PArt OF tHe NePtUN’S 

FOunTAIn 


BAZYLIKA SAN PetrONIO | BASILICA OF SAn PETROnIO 

Bologna has two architectural symbols – both of them 

towers. the 88-metre torre Asinelli is straight, whereas the 

torre Garisenda, erected in the 11th century, began to lean. In 

the 14th century, the top part of the tower was taken down and 

the tower is still standing. It’s not as famous as the one in Pisa, 

but for the Bolognese, it’s an integral part of their city. In fact, 

there were over 100 of these fortress towers in 16th century 

Bologna, but only these two towers remain. Dante Aligheri mentions 

torre Garisenda in the Divine Comedy. 

For those who are only planning a short visit to the capital of 

emilia-romagna, here’s a “cheat sheet” of the places not to be 

missed. Start from the Basilica of San Petronio and its frescoes 

painted by Giovanni da Modena and St Roch by Parmigianino. 

then visit the Pinacoteca Nationale, which is home to rafael 

Santi’s painting of St Cecilia. Next, make your way to Palazzo 

re enzo, named after the King of Scicily, who was held captive 

here for over 20 years after the Battle of Fossalta. It’s also worth 

visiting the Anatomical theatre in the old part of Archiginnasio. 

the Santo Stefano basilica and the Santo Sepolcro and Crocifisso 

churches, where you will find the headstone of St Petronius and 

the stunning Palazzo Podesta are a must. 

But let’s get back to the city centre dating back to the Middle 

Ages, whose tranquil mornings transform into a party atmosphere 

every evening. Students, having finished a day of lectures 

at the University of Bologna, come here to relax, meet with 

friends, drink wine and party. the old town, with its red walls 

seems to encourage their youth. 

On a practical note, it’s worth making reservations at hotels 

and youth hostels alike, as they are always busy. the closer a 

restaurant is to Piazza Maggiore, the more expensive it is. A few 

side streets away, and your bill will be 20–30% lower. It takes 20 

minutes to get to the city centre from Marconi Airport. The railway 

station is at Porta Galleria, and the bus terminal is at Piazza 

XX Settembre. It’s best to leave your car at a parking station on 

the city’s outskirts. 

Have fun in the tempremental city! 

Andrzej Wiktorowicz

SILESIA AIRPORT 15

LOTnISKO OD ZAPLECZA 

tHe AIrPOrt – BeHIND tHe SCeNeS 


Drugie oczy pilota 

A pilot’s extra pair of eyes 

Aby móc trafić do celu, piloci pierwszych samolotów mieli do dyspozycji 

kompas i mapę rozłożoną na kolanach, czyli najprostsze z możliwych pomoce 

nawigacyjne. Początkowo latano tylko w dobrych warunkach atmosferycznych 

i wyłącznie w dzień, z widocznością ziemi. Przed lądowaniem obsługa lotniska 

wykładała na ziemi dużą płócienną literę „t”, pokazującą kierunek wiatru. 

Ponieważ łączność radiowa była jeszcze w powijakach, komunikowano się 

alfabetem Morse’a za pomocą telegrafu. Sygnał lotniska Katowice, KtC, trzeba 

było wówczas wystukać tak: // . – / – / –.–. // 

to get to their destination, pilots of the earliest aircraft had the very most 

basic navigational instruments at their disposal – a compass and a map unfurled 

on their laps. the first pilots generally flew only when atmospheric conditions 

were good and only during daylight hours – ensuring good visibility of the 

earth below. Prior to landing, airport staff would place a huge letter “t” 

made of canvas, showing wind-direction. Because radio contact was still in its 

early days, Morse Code and the telegraph was used to communicate. Katowice 

Airport’s signal – KtC –, therefore, would have looked like this: // . – / – / –.–. //

fot. Artur nyk 

to już zamierzchła historia. współczesne systemy nawigacyjne 

są technicznie niezwykle wyrafinowane i cały czas udoskonalane. 

tak jest również w Międzynarodowym Porcie Lotniczym 

(MPL) Katowice w Pyrzowicach. 

Za kontrolę ruchu lotniczego w naszym kraju odpowiada Pol- 

ska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP), która jest członkiem 

międzynarodowej Organizacji Służb Żeglugi Powietrznej Lotnictwa 

Cywilnego CANSO (Civil Aviation Navigation Services 

Organization). Około 600 osób czuwa w Polsce nad bezpieczeństwem 

lotów, wykonując jeden z najbardziej stresujących 

i odpowiedzialnych zawodów na świecie. ruchem samolotów 

na lotniskach sterują kontrolerzy wieżowi. Nadzorują kołowanie 

samolotów ze stanowisk postojowych do momentu, gdy 

pilot zgłosi gotowość do startu. Dbają także o to, by zachowane 

były odpowiednie odległości (separacje) między samolotami 

startującymi i lądującymi. Z kolei odlatujący samolot przejmują 

pod swoją opiekę kontrolerzy radarowej kontroli zbliżania i tzw. 

obszaru, śledząc przelot do miejsca przeznaczenia. Za pomocą 

radarów, na bieżąco przez całą dobę obserwują wszystkie statki 

powietrzne, znajdujące się nad Polską: samoloty liniowe, prywatne, 

charterowe, sanitarne, turystyczne oraz sportowe – w tym 

szybowce, balony i paralotnie. 

Aby to wszystko ogarnąć, potrzebny jest specjalistyczny 

sprzęt i systemy współdziałania z kontrolerami innych państw. 

Dlatego trwają intensywne prace nad wprowadzeniem nowe- 

go systemu operacyjnego o nazwie Pegasus 21, który zastąpi 

obecny, działający od wczesnych lat dziewięćdziesiątych. 

MPL Katowice będzie jednym z pierwszych portów lotniczych 

w kraju, na którym system Pegasus zostanie zainstalowany 

(w chwili obecnej są montowane jego elementy). Dzięki temu 

zwiększy się nie tylko bezpieczeństwo, ale przede wszystkim 

punktualność samolotów rejsowych oraz dwukrotnie wzrośnie 

możliwość przyjmowania samolotów. Pegasus dostarcza więcej 

danych pilotowi, dzięki czemu pilot samodzielnie może decydo- 

But that’s all ancient history. Modern navigation systems are 

technically sophisticated and are being continually refined – as it 

is at Katowice International Airport in Pyrzowice. 

Air traffic control in Poland falls under the Polish Air Navigation 

Service Agency, which is a member of the Civil Aviation 

Navigation Services Organisation. In Poland, approximately 

600 people keep watch over the safety of flights being performed 

over the country – people who hold one of the most 

stressful and responsible jobs in the world. Aircraft are directed 

by controllers in the air traffic control tower. these controllers 

oversee aircraft from the moment they start taxiing from their 

parking areas to the moment when a pilot announces readiness 

for take off. they also make sure that there’s enough separation 

between aircraft taking off and landing. However, the control of 

airborne aircraft is handed over to an area control centre which 

guides the plane to its destination. Using radars, these air traffic 

controllers continually observe all airborne objects over Poland: 

airlines, private and charter aircraft, mediflight services, tourism 

and sport aircraft – including hot air balloons, gliders and 

paragliders. 

Specialist equipment and systems enabling the interaction 

between controllers in other countries are necessary, in order to 

keep all these aircraft in check. 

At the moment, intensive work is being carried out on the 

installation of a new operating system – Pegasus 21, which 

will replace the existing system dating back to the early 90s. 

Katowice Airport will be one of the first airports in the country 

to have the Pegasus system installed (elements of it are being 

currently mounted). Safety will increase as a reasult and, what 

is more, flights will be more punctual and twice as many aircraft 

will be able to be accepted at the airport. Pegasus delivers more 

information to pilots, thus allowing pilots to make independant 

decisions regarding altitude on approaches to landing, not waiting 

for controller instructions at every stage. 

SILESIA AIRPORT 17

wać np. o zmianie wysokości podczas podchodzenia do lądowania, 

nie czekając każdorazowo na polecenie kontrolera. 

Montaż podzielono na trzy etapy. Jeszcze w tym roku system 

zostanie zainstalowany także w Krakowie, a później w Gdańsku 

i warszawie. Całość ma ruszyć najpóźniej w 2010 roku. 

Zanim Pegasus zacznie działać w MPL Katowice, lotnisko 

otrzyma także nowy system precyzyjnego lądowania ILS (Instru- 

ment Landing System). Prace montażowe już się zakończyły. 

w tej chwili dobiegają końca testy techniczne, tzw. obloty. Jeśli 

wszystko pójdzie zgodnie z planem, ILS będzie pracował w chwi- 

li, gdy ten numer magazynu „Silesia Airport” dotrze do rąk Czy- 

telników, czyli przed okresem jesiennych mgieł – zmory nie tylko 

pilotów. to niezwykle istotne, bo ILS jest jednym z kilku systemów 

wspomagających lądowanie, wykorzystywany głównie 

przy złej pogodzie. Ma za zadanie prowadzić statek powietrzny 

z nakazanym kursem lądowania po ścieżce podejścia. Zainstalo- 

wany w MPL Katowice system ILS będzie spełniał od strony funkcjonalnej 

takie same zadania, jak w innych portach lotniczych. 

Jest jednak najbardziej zaawansowany technologicznie. Producentem 

urządzenia jest firma thales – przodująca w tej dziedzinie 

na rynku światowym, która także zajmuje się jego montażem. 

Katowicki ILS jest dostosowany do kategorii III, czyli najwyższej 

ze stosowanych na świecie. 


Słowo Prezesa dla „Silesia Airport” 

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej 

(PAŻP) z radością obserwuje wzrost 

śląskiego lotniska. Prognozy o historycznym 

rekordzie, jaki będzie miał miejsce 

w tym roku w Pyrzowicach, utwierdzają 

mnie w przekonaniu, że decyzje o inwestycjach 

w Pyrzowicach były słuszne. 

w czasie, gdy media donoszą o kłopotach kolejnych przewoźników 

i na tej podstawie wyrokują o nadchodzącym kryzysie, in- 

formacja o już obsłużonych 1,7 mln pasażerów i prognoza mówią- 

ca o przeszło dwóch milionach pasażerów, którzy do końca tego 

roku skorzystają z usług śląskiego lotniska, jest optymistycznym 

sygnałem, że spowolnienie w tej branży nie jest przesądzone. 

Dla Państwa (podróżnych) bezpieczeństwa i komfortu, Polska 

Agencja Żeglugi Powietrznej, której mam zaszczyt prezesować, 

buduje w Pyrzowicach nowy ILS (Instrument Landing System) 

oraz wdraża nowy system zarządzania ruchem lotniczym – 

– Pegasus 21. 

Instrument Landing System (ILS) jest jednym z kilku systemów 

wspomagających lądowanie, wykorzystywanym głównie przy złej 

pogodzie, zaś system zarządzania ruchem lotniczym „Pegasus 21” 

jest niezbędny dla bezpieczeństwa i punktualności podróży. 

Obydwie inwestycje rozpoczną swoją pracę na lotnisku jeszcze 

w tym roku. 

Mam nadzieję, że nasze prace, których efekty są dla podróżnych 

zwykle niedostrzegalne, będą przekładały się na utrzymanie 

wysokiego poziomu bezpieczeństwa ruchu lotniczego 

i punktualności. 

Krzysztof Banaszek 

Prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej 

fot. PAŻP 

the installation of Pegasus has been divided into three stages. 

this year, the system will also be installed in Kraków, then 

in Gdańsk and warsaw. the entire system will be running in 

2010. 

Before Pegasus is in operation at Katowice Airport, the airport 

will also receive a new, precise Instrument Landing System 

(ILS). the assembly of this system has concluded. Currently, 

technical testing is finishing. If everything goes to plan, the ILS 

will be already in operation by the time this issue of “Silesia 

Airport” reaches its readers – so, before the foggy season 

finishes – the bane of not just pilots. this is extremely important 

as the ILS is one of the systems which is used to assist landings in 

bad weather. It guides aircraft in landing along a predetermined 

route. Although the ILS installed at Katowice Airport will function 

in the same way as at other airports, it is, techonologically, 

the most advanced. 

thales, the world leader in the production of such systems, 

has installed a highest category III ILS at Katowice Airport, thus 

making it equal with the highest category ranking sysems in the 

world. 

“Silesia Airport” – The Presidents Foreword 

the Polish Air Navigation Services Agency 

(PANSA) is delighted to observe the growth of 

Silesia’s airport. the prognosis of the record 

due to take place this year at Pyrzowice serves 

only strengt-hen my conviction that decisions 

concerning in-vestment projects at Pyrzowice 

were accurate. 

At a time when media reports inform us of the troubles of 

airline after airline and forecast impending doom on the entire 

industry, information regarding 1,7 million passengers passing 

through our airport so far this year, and the high possibility of 

the airport reaching a record-breaking 2 million passengers 

utilising its services before the end of the year, is an optimistic 

signal proving that a slowing of the aviation industry is not 

necessarily a predetermined fact. 

the Polish Air Navigation Services Agency, of which I am 

proud to be President, is building a new Instrument Landing Sys- 

tem (ILS) at Pyrzowice Airport and is also introducing the new 

Pegasus 21 air traffic control system for the increased comfort 

and safety of passengers. 

The ILS is one of several instrument landing approach systems 

particularly valuable in inclement weather, whereas the 

Pegasus 21 air traffic control system is essential for not only the 

safety of passengers, but also the reliability of flights. Both of 

these investments will be up and running by the end of this year. 

I sincerely hope, that our work, which is in the most, impercep- 

tible to passengers will translate into maintaining the high level of 

punctuality and airline safety synonymous with Katowice Airport. 

Krzysztof Banaszek 

President of Polish Air Navigation Services Agency 

Czarek Orzech

fot. Jacek Birnbach 

nA WAKACJE 

nA WAKACJE 

W cieniu minaretu Yivli 

In the shadow of Yivli Minare 

w turcji wierzą, że gdy mężczyzna poczuje osłabienie swych sił, powinien czym 

prędzej wybrać się do Antalyi. Bez trudu odnajdzie górujący nad tym malowniczym 

miastem minaret Yivli – pozostałość po meczecie zburzonym przed wiekami. 

Powinien położyć na fallicznym symbolu tego grodu swoje dłonie i pokłonić się 

przed Allahem, a wszelka słabość od niego odejdzie. 

turks believe that when a man feels weak, he should quickly make his way to 

Antalya. It shouldn’t be a problem to find the Yivli minaret, the only remaining 

element of a mosque which was destroyed many centuries ago, towering over the 

picturesque city. the man should place his hands on this city’s phallic symbol and 

bow to Allah. All manner of weakness and tiredness will disappear. 

SILESIA AIRPORT 19


nA WAKACJE 

nA WAKACJE 

Jeśli ktoś nie ma kłopotów zdrowotnych, to powinien odwiedzić 

stolicę tureckiej riwiery tym bardziej. Bo nigdzie w całym 

basenie morza śródziemnego (może poza Chorwacją) woda nie 

jest tak błękitna, żwirowe plaże tak czyste, a pogoda tak stuprocentowo 

niezawodna. 

Antalyę założył 150 lat p.n.e. król Pergamonu Attalos II i to 

od jego imienia nazywała się Attalia. Na rzecz rzymian stracił ją 

jego następca i ostatni pergamoński władca Attalos III. Potem 

to miejsce przechodziło z rąk do rąk. rządzili tu Bizantyjczycy, 

tureccy Seldżukowie, Arabowie, wenecjanie, Genueńczycy i dopiero 

w roku 1432 sułtan Murad II ostatecznie włączył prowincję 

i miasto do turcji Osmańskiej. właściciele Antalyi na ogół burzyli 

zabytki zostawione przez poprzedników, stąd obecnie więcej do 

zwiedzania jest w okolicy, niż w samej metropolii, liczącej prawie 

800 000 mieszkańców. Ale zwiedzać jest co! Przede wszystkim 

starówkę Kaleici, gdzie przetrwał zespół drewnianych domów 

z okresu imperium osmańskiego. Z czasów rzymskich zachowała 

się brama Hadriana, którą postawiono by uczcić wizytującego 

miasto cesarza. 

Komu nie wystarczy tych atrakcji, tego małe autobusy, zwane 

dolmusz (a kursuje ich tu mnóstwo), mogą zawieźć do ruin Perge. 

to miasto uważane jest za najpiękniejsze w Azji Mniejszej. Jego 

mieszkańcy tak szanowali urok grodu, że... bez walki poddali się 

Aleksandrowi Macedońskiemu, by jego wojska nie zniszczyły 

miasta. Między innymi dzięki temu do dzisiaj można podziwiać 

ruiny nimfeum, łaźni, gimnazjonu, teatru i wspaniałego stadionu 

dla 12 000 widzów. Część rzeźb pergeńskich przeniesiono do 

Muzeum Antalyi. 

Z Perge warto pojechać do jaskiń Karain, malowniczych 

wodospadów Dueden, czy do Adany i górskiego termessos, bo 

turecka riwiera wciśnięta jest między morze a malownicze 


tUreCKIe GórY ZACHwYCAJą | THE STunnInG TuRKISH MOunTAInS 

pasmo gór taurus. w ciągu jednego dnia można wspaniałą wy- 

cieczkę górską połączyć z morskimi kąpielami, a nurkowa- 

nie lub żeglowanie na drewnianej łodzi, zwanej guelet, z odwiedzinami 

w ogrodzie botanicznym, gdzie rośnie 3 000 endemicznych 

roślin. Największą atrakcją jest jednak oczywiście plaża. 

Są dwie konkurujące: kamienista Konyaalti i piaszczysta Lara 

Plaji. 

A potem zakupy (względnie tanio!) i wieczór z szaszłykiem 

polanym pikantnym sosem hibes, który robi się na bazie oleju 

sezamowego, albo przypominającym pizzę plackiem lahmacun 

z baraniną lub kebabem pieczonym na ruszcie. Kraj to muzułmański, 

ale nikt nie spojrzy krzywo na hotelowych gości, którzy 

zechcą miejscowe potrawy popić winem, choć są też lokale, 

w których alkoholu nie sprzedaje się. Miejscowi kelnerzy zwykli 

przy liczeniu rachunku mylić się na swoją korzyść, ale skontrolowani 

szybko błędy w obliczeniach korygują. Jest to swego 

rodzaju rytuał tak popularny, jak targowanie się o każdy produkt 

kupowany na miejscowym bazarze. 

Okolice Antalyi to jeden z największych turystycznych rajów. 

Zamożni Amerykanie, Niemcy i rosjanie (ich jest najwięcej) 

masowo wykupują położone na zboczach gór domy, z okien 

których roztacza się cudowny widok na morskie zatoki. 

Do Antalyi pociągiem praktycznie dojechać się nie da, jazda 

autobusem jest tu męcząca, ale za to miejscowe lotnisko jest 

nowoczesne i ma połączenia ze wszystkimi większymi miastami 

europy. Komunikacja miejska to rozbudowana sieć autobusów 

i wspomnianych już dolmuszów. By pojechać do turcji, która 

od lat próżno stuka do bram Ue, potrzebna jest wiza. Ci, którzy 

liczą na posmakowanie szczypty egzotyki, z pewnością nie 

zawiodą się. Antalya dla europejskich przybyszów jest miejscem, 

w którym mogą poczuć zapach Orientu.


the capital of the turkish riviera is a must particularly for 

those who don’t have health issues. Nowhere else in the Mediterranean 

(apart from perhaps Croatia) is the water so blue, the 

gravel beaches so clean and the weather so 100% reliable. 

In 150BC, King Attalos II of Pergamon founded the city of 

Attalia (named after the King himself). His successor and last king 

of Pergamon, Attalos III, lost the city to the romans. the city 

then passed through the hands of many rulers – the Byzantine 

empire, the Seljuk turks, the Arabs, the Venetians and the Genevians 

and it was only in 1432 that Sultan Murad II incorporated 

the city and province into Ottoman turkey. 

Antalya’s new ‘owners’ razed all the monuments left behind 

by their predecessors to the ground – to such an extent, that 

there’s more to explore in the surrounding areas than in the metropolis 

(pop.over 700 000) itself. But there still is enough to see. 

First and foremost, Kaleici old town, to see the several surviving 

wooden houses dating back to the Ottoman empire. From the 

roman times, Hadrian’s Gate, which was erected in honour of 

the visiting emperor, still stands. 

Not enough attractions? Catch one of the little dolmusch buses 

which will take you to the Perge – the ruins of a city known 

as the most beautiful in Asia Minor. Its inhabitants respected 

the beauty of their city to such an extent that they surrendered 

outright to Alexander the Great so that his armies would not 

destroy the city. As a result, the nymphaeum, baths, palaestra, 

theatre and an amazing stadium seating 12 000 people are still 

standing today, however, some of the sculptures have been 

moved from Perge to Antalya. From Perge it’s worth travelling 

on to the Karain Cave, the stunning Dueden waterfall, to Adana 

and Termessos in the mountains 

The Turkish Riviera is squeezed in between the sea and the 

tUreCKI FOLKLOr | TuRKISH FOLKLORE 


MeCZet | MOSQUe 

stunning Taurus Mountains. In one day you can combine a trip 

into the mountains and bathing in the sea, or perhaps diving or 

sailing on wooden boats called gulets with visiting a botanical 

garden home to 3000 plant species native to this region. the 

biggest attraction is of course the beach. there are two rival 

beaches – the pebbly Konyaalti Plaj and the sandy Lara Plaj. 

The (cheap) shopping and evenings spent over a shish kebab 

drenched in spicy hibes sauce based on tahini - or perhaps a 

piece of lamb lahmacun which looks a bit like pizza, or a kebab 

straight from the grill...Although it’s an Islamic country, noone 

will consider it rude if hotel guests would like to savour the local 

wines. Visitors need to be aware, however, that some restaurants 

will not sell alcohol. Local waiters tend to total the bill to 

their own advantage, but when checked, will add everything correctly. 

It’s become a sort of local custom as popular as haggling 

for every product at a local market. 

The areas around Antalya are arguably the largest tourist 

havens in the world. rich Americans, Germans (by far the largest 

group) and Russians are buying out hill-side homes with stunning 

sea views. 

It’s virtually impossible to get to Antalya by train, bus trips 

are exhausting, but the airport is modern and offers connections 

to all the larger european cities. Public transport in Antalya 

consists of a large bus network and the dolmusches mentioned 

earlier. 

A visa is needed to visit turkey, which has for many years 

aspired to be part of the eU. If you’re looking for a taste of the 

exotic and the smell of the Orient, you will not be disappointed! 

Andrzej Wiktorowicz 

SILESIA AIRPORT 21


KADRY DLA LOTnICTWA 

AVIATIOn PERSOnnEL 


Kadry dla lotnictwa 

Aviation personnel 

Szybki rozwój transportu lotniczego w ostatnich latach 

w Polsce wywarł olbrzymią presję na zarządzających lotniskami, 

którzy w krótkim czasie stanęli przed problemem koniecznej 

szybkiej rozbudowy infrastruktury lotniskowej, dostosowania 

swoich przedsiębiorstw do całkowicie nowych zadań oraz szeroko 

rozumianej nieodzownej zmiany organizacji swojej pracy. 

Z drugiej strony, aby sprostać popytowi na przewozy zarówno 

pasażerskie, jak i cargo, przewoźnicy lotniczy rozwijają swoją flo- 

tę samolotów i – mimo różnych kłopotów, np. z kosztami pali- 

wa – uruchamiają kolejne nowe połączenia. Sytuacja ta, plasują- 

ca nas w gronie krajów o największej dynamice rozwoju transportu 

lotniczego (choć w liczbach bezwzględnych daleko nam 

jeszcze do europejskich standardów), spowodowała pojawienie 

się problemu w zupełnie nowym miejscu: braku właściwie przygotowanych 

kadr. Dzisiaj zdajemy sobie już sprawę, że barierą 

rozwoju nie są już tylko finanse, potrzebne na rozbudowę infrastruktury, 

skomplikowane przepisy i procedury, ale także – a mo- 

że niebawem przede wszystkim – brak wystarczającej liczby wykształconych 

fachowców. Zaczynając od pilotów, mechaników, 

a kończąc na... dobrych finansistach, którzy powinni nie tylko 

the dynamic growth in recent years, of the air-transport 

industry in Poland, has resulted in airport management groups 

needing to provide necessary upgrades in airport infrastructure, 

adjusting their companies to perform a large number of 

entirely new tasks resulting in major organisational changes. 

Airlines have also needed to adapt the constantly rising demand 

for services from both the passenger and cargo sector, by 

increasing fleet numbers and, despite problems such as fuel 

prices, launching additional connections. this situation, placing 

Poland amongst countries with the most dynamic growth in the 

air transport sector (though, in real terms, still trailing behind 

european standards), has resulted in a problem not yet observed 

until now – the lack of appropriately trained staff. 

It is obvious now, that finances are not the single most essential 

barrier needed to be overcome in the development of 

infrastructure, nor are complicated regulations and procedures, 

but also – and what will soon be first and foremost – a lack of 

trained personnel starting from pilots and mechanics, through 

to financial advisors. these financial advisors need to be not 

only well-versed in the mechanics of the current global markets,


doskonale znać się na ekonomicznych mechanizmach współczesnej 

zglobalizowanej gospodarki, ale także rozumieć i „czuć” 

specyfikę branży lotniczej. 

wychodząc naprzeciw tym problemom, Politechnika śląska 

w Gliwicach, Urząd Lotnictwa Cywilnego w warszawie oraz Górnośląskie 

towarzystwo Lotnicze SA w Katowicach, pod patronatem 

Ministra transportu, podpisały pod koniec ubiegłego roku 

list intencyjny w sprawie powołania Centrum Kształcenia Kadr 

Lotnictwa Cywilnego europy środkowo-wschodniej. Olbrzymie 

i ambitne zadanie, równocześnie wyzwanie, ale – jak powszechnie 

oceniono w branży – pomysł wyjątkowo trafny i na czasie. 

Politechnika śląska podjęła temat, widząc zarówno możliwość 

uatrakcyjnienia oferty dla studentów i innych osób, zamierzających 

kształcić się na różnych poziomach, jak i rozumiejąc doskonale, 

że odpowiedzieć na potrzeby gospodarki regionu i kraju 

jest jej oczywistym obowiązkiem. w lutym bieżącego roku Senat 

Uczelni podjął decyzję o powołaniu Centrum, które rozpoczęło 

organizować i przygotowywać pierwsze programy kształcenia. 

Centrum jest jednostką organizacyjną Politechniki śląskiej, 

współpracującą ze wszystkimi zainteresowanymi wydziałami 

Uczelni, co pozwala uzyskać szeroki aspekt kształcenia. Już dziś 

można poinformować o trzech przygotowanych i uruchamianych 

studiach podyplomowych, w których wykładowcami będą 

fachowcy z kraju i zagranicy: 

• „Organizacja Lotnictwa Cywilnego w unii Europejskiej” (studium 

trwa, uruchomiony jest nowy nabór) 

• „telekomunikacja w lotnictwie” (aktualnie trwa nabór) 

• „Projektowanie lotnisk” (przygotowywany do uruchomienia 

od lutego przyszłego roku) 

równocześnie opracowywane są różne formy szkoleniowe, 

zorientowane na doskonalenie kadr portów lotniczych w zakresie 

bezpieczeństwa, służb ochrony, służb ratownictwa, dyżurnych 

i in., szkolenia specjalistycznego personelu latającego i naziemnego 

(pilotów, informatorów FIS/AFIS/rIS, kontrolerów ruchu 

lotniczego i nawigatorów, mechaników lotniczych i in.), a także 

kursy języka angielskiego zorientowanego na lotnictwo oraz różne 

seminaryjne formy kształcenia, np. w zakresie planów generalnych 

lotnisk. Mam nadzieję, że w niedługim czasie na łamach 

„Silesia Airport” będę mógł poinformować o naborze słuchaczy 

na poszczególne szkolenia. 


but also understand and “feel” the idiosyncracies of the aviation 

sector. 

towards the end of last year, under the patronage of the 

Minister of transport, the Silesian University of technology in 

Gliwice, the Civil Aviation Office in warsaw, together with the 

Upper Silesian Aviation Group in Katowice, signed a letter of 

intent regarding the Central and eastern european Civil Aviation 

Personnel Training Centre. 

this monumental and ambitious undertaking has been 

universally praised within the industry as being a particularly appropriate 

and topical. The Silesian university of Technology has 

shown great interest in this project not only in terms of increasing 

the University’s offer for students, but has also shown a deep 

understanding of the necessity and duty of fulfilling the requirements 

of both regional and national markets. In February of this 

year, the University Senate voted in favour of the Centre and 

organisational and programming work was initiated. the Centre 

is an administrative unit of the Silesian University of technology, 

which will collaborate with all applicable University Faculties and 

Departments, thus optimising the Centre’s educational scope. 

three post-graduate diplomas are already being offered, all of 

which are being taught by experts from Poland and abroad: 

• the Organisation of Civil Aviation in the european Union (in 

progress, new intake being accepted), 

• telecommunications in aviation (new intake), 

• Airport design (in preparation for launch from February 

2009). 

There are also many professional development and training 

opportunities being developed for current airport personnel 

(safety, security services, emergency services etc), training for 

specialised air and land personnel (pilots, as well as FIS/AFIS/ 

rIS personnel, air traffic controllers and navigators, aviation 

mechanics etc.) as well as english for Aviation language courses 

and many seminar-style courses. I sincerely hope that in the near 

future, I will have the pleasure to inform Silesia Airport readers 

of new courses awaiting intakes. 

Dr inż. Eugeniusz Wróbel 

Przewodniczący rady Naukowo-Programowej Centrum, 

były wiceminister transportu 

Chairman of the educational Programming Council, 

former Deputy Minister for Transport 

http://lotnictwo.polsl.pl 

SILESIA AIRPORT 23

fot. Bartek Barczyk 

KuLTuRA 

CuLTuRE 

68. sezon Narodowej Orkiestry Symfonicznej 

Polskiego Radia w Katowicach (NOSPR) 

68th Season of the National Polish radio Symphony 

Orchestra in Katowice (nPRSO) 

• Zespół z ponad 70-letnią tradycją. 

• Jedna z największych orkiestr europejskich. 

• Na przestrzeni lat Zespół kierowany był przez Grzegorza Fitelberga 

– założyciela Orkiestry oraz m.in. Jana Krenza, Kazimierza 

Korda, Antoniego wita i Gabriela Chmurę. w 2000 roku 

dyrektorem naczelnym i programowym została Joanna wnuk- 

-Nazarowa. Pierwszym dyrygentem gościnnym jest Stanisław 

Skrowaczewski, a dyrygentem honorowym Jan Krenz. NOSPr 

pozostaje pod rozpoczętą w zeszłym sezonie artystyczną 

opieką Jerzego Semkowa – w październiku i grudniu dyrygent 

poprowadzi koncerty, będące kontynuacją cyklu „Brahms 

w interpretacji Semkowa”. w styczniu 2009 r. funkcję dyrektora 

muzycznego NOSPr obejmie Jacek Kaspszyk – kolejny, 

po Antonim wicie i Gabrielu Chmurze, laureat konkursu 

Herberta von Karajana. 

• Orkiestra miała zaszczyt występować z artystami światowej 

sławy, m.in. z M. Argerich, L. Bernsteinem, P. Domingo, 

M. Maiskim, K. Masurem, M. Pollinim, M. rostropowiczem, 

A. rubinsteinem, I. Sternem, K. Zimermanem. 

• NOSPr współpracowała z jednymi z największych kompo- 


• 

• 

• 

• 

zytorów drugiej połowy XX wieku: witoldem Lutosławskim, 

Krzysztofem Pendereckim i Henrykiem Mikołajem Góreckim, 

prezentując pierwsze wykonania ich dzieł. 

Zespół ma wyjątkowy dorobek fonograficzny – zrealizował 

ponad 190 płyt dla prestiżowych wytwórni, a także nagrania 

ścieżek filmowych do największych dzieł polskiej kinematografii. 

NOSPr koncertuje na całym świecie w najważniejszych centrach 

muzycznych, będąc zapraszaną do udziału w prestiżowych 

wydarzeniach artystycznych. 

NOSPr jest pomysłodawcą i organizatorem biennale „Festiwal 

Prawykonań – Polska Muzyka Najnowsza”, której trzecia 

edycja odbędzie się w marcu 2009 r. 

w ostatnich latach NOSPr dała się poznać szerokiej publiczności 

realizując kilka spektakularnych i niekonwencjonalnych 

NOSPr NA POKłADZIe DArU MłODZIeŻY PODCZAS MUZYCZNeJ PODróŻY MOrSKIeJ | NPrSO ON tHe DeCK OF DAr MłODZIeŻY DUrING tHe MUSICAL SeA VOYAGe

projektów: „Maraton twórczości Góreckiego”, „Pociąg do muzyki 

Kilara”, „Muzyczna podróż morska” oraz „Dzień Kilara”. 

10.10.2008, godz. 19.30 

Inauguracja sezonu 2008/2009 

dyrygent: Jerzy Semkow, solista: rudolf Buchbinder 

Brahms – I Koncert fortepianowy, III Symfonia 

9.11.2008 – Kraków, 10.11.2008 – Katowice, 11.11.2008 – 

– Warszawa 

Koncerty z okazji 90-lecia odzyskania niepodległości 

dyrygent: wojciech Michniewski; soliści: Iwona Hossa, ewa 

Marciniec, rafał Bartmiński, Piotr Nowacki, Piers Lane; Chór 

Polskiego radia w Krakowie, Chór Filharmonii śląskiej 

Panufnik – A Procession for Peace, Paderewski – Koncert fortepianowy, 

Kilar – Te Deum (światowe prawykonanie) 

• Over 70 years of tradition 

• One of the largest orchestras in Europe 

• For many years the Orchestra was directed by Grzegorz Fitelberg 

– the orchestra’s founder, as well as others such as Jan 

Krenz, Kazimierz Korda, Antoni wit and Gabriel Chmura. In 

2002, Joanna wnuk-Nazarowa became the general and progamme 

director. Stanisław Skrowaczewski is the chief guest 

conductor and the honorary chief conductor is Jan Krenz. 

Jerzy Semkow will continue in the role of artistic director until 

December – to complete the “Brahms – as interpreted by 

Semkow” cycle of concerts. In January, 2009, Jacek Kasprzyk 

will take over the role of musical director – following on from 

Antoni wit and Gabriel Chmura, who was the laureat of the 

Herbet von Karajan competition 

• The Orchestra has had the privelege to perform with worldclass 

artists such as M. Argerich, L. Bernstein, P. Domingo, 

M. Maiskim, K. Masur, M. Pollin, M. rostropowicz, A. rubinstein, 

I. Stern and K. Zimerman 

• NOSPr has collaborated with several of the world’s most 

prominent composers of the second half of the 20th century: 

witold Lutosławski, Krzysztof Penderecki and Henryk Mikołaj 

Górecki, often performing world premieres of their work 

• the Orchestra has a large repertoire of recordings – over 190 

albums for influential record labels as well as film scores for 

major Polish cinematographic masterpieces 

• Invited to take part in prestigious artistic events, NOSPr performs 

worldwide in the most important music centres. 

• NOSPr is the organisor of the biennial “Festival of Premieres 

– Contemporary Polish Music” – the 3rd edition will take 

place in March 2009 

• In recent years, NOSPr has increased its audience base with 

innovative events: “the marathon of Górecki’s works”, “Drive 

to Kilar’s Music”, “Musical Sea Voyage” and “Kilar’s Day”. 

10.10.2008, 7:30 pm 

2008/2009 Season Inauguration 

conductor: Jerzy Semkow, soloist: rudolf Buchbinder 

Brahms – Piano Concerto No. I, Symphony No.3 

9.11.2008 – Kraków, 10.11.2008 – Katowice, 11.11.2008 – warsaw 

90th anniversary of regaining independance 

conductor – wojciech Michniewski, soloists – Iwona Hossa, 

ewa Marciniec, rafał Bartmiński, Piotr Nowacki, Piers Lane, 

28.11.2008 – 9.12.2008 

Festiwal Górecki • Penderecki – w 75. rocznicę urodzin 

13.12.2008, godz. 19.30 

dyrygent: Jerzy Semkow; soliści: Viviane Hagner, Alban 

Gerhardt 

Brahms – Koncert podwójny na skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę, 

IV Symfonia 

Pełny program koncertów na stronie: www.nospr.org.pl 

narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach 

National Polish radio Symphony Orchestra in Katowice 

Sala koncertowa im. G. Fitelberga | Fitelberg Concert Hall 

pl. Sejmu śląskiego 2, 40-032 Katowice 

tel. (032) 251 89 03, 255 32 61 

e-mail: nospr@nospr.org.pl 

Polish radio Chorus in Cracow, Silesia Philharmonic Choir 

Panufnik – A Procession for Peace, Paderewski – Piano con 

certo, Kilar – Te Deum (world premiere) 

28.11 – 9.12.2008 

Górecki • Penderecki Festival – 75th Birthday celebration 

13.12.2008, 7:30pm 

conductor – Jerzy Semkow, soloists – Viviane Hagner, Alban 

Gerhardt 

Brahms – Double Concerto for violin, cello and orchestra, 

Brahms – Symphony No. 4 

For full concert information visit: www.nospr.org.pl 

REKLAMA 

SILESIA AIRPORT 25

fot. Urząd Marszałkowski województwa śląskiego 

śLąSKA PODróŻ w CZASIe 

SILeSIA – A JOUrNeY tHrOUGH tIMe 

trasę czerwoną, podobnie jak opisaną w poprzednim 

numerze czarną, zaczynamy w Katowicach-Nikiszowcu, 

na jednym z najpiękniejszych w europie osiedli robotniczych. 

wybudowane na początku XX wieku dla pracowników 

towarzystwa Górniczego „Spadkobiercy Jerzego von 

Giesche”, urzeka swoim niezaburzonym układem architektonicznym. 

Osiedle zachwyca wręcz niesamowitym spokojem, 

harmonijnym rozplanowaniem domów, porządkiem i wyczuwalnym 

duchem minionych lat. Spacerując brukowanymi uliczkami 

nieustannie towarzyszy nam czerwony kolor cegieł, 

z których wzniesiono całe osiedle. 

Kolor ten będzie z nami także w trakcie zwiedzania 

drugiego punktu wycieczki, jakim jest Centralne 

Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach. To unikatowa 

placówka w skali całej Polski. 


ArtUKUł POwStAł DZIęKI 

THIS ARTICLE IS SPOnSORED BY 

Śląska Podróż w Czasie 

Trasa Czerwona 

Silesia – A Journey Through Time 

The Red Route 

trzeci artykuł z cyklu, w którym prezentujemy 

atrakcyjny produkt turystyczny pod nazwą 

„śląska Podróż w Czasie”, poświęcony jest 

drugiej z możliwych do odbycia w ramach tej 

oferty, wycieczce po obiektach wchodzących 

w skład Szlaku Zabytków techniki 

województwa śląskiego. 

AUtODrABINY | FIRE LADDER TRuCKS 

śLąSKIeJ OrGANIZACJI tUrYStYCZNeJ 

SILESIAn TOuRIST ORGAnISATIOn 

this, third, in our cycle of articles titled 

“Silesia – A Journey through time”, is dedicated 

to the second of three available day trips 

along the Industrial Monuments Heritage 

route, which we are showcasing. 

the red route, as the Black route which was presented in 

the previous issue, begins at Katowice-Nikiszowiec, on one of 

the most beautiful workers’ housing estates in europe. Built at 

the beginning of the 20th century for the workers of the ”Heirs 

of Jerzy von Giesche Mining Association”, the estate enchants 

visitors with its architectural layout which has amazingly remained 

intact. the peaceful atmosphere within the estate, the 

well-kept streets and the perceptible spirit of the past captivate 

all who come here. walking along the streets, we are accompanied 

by the red hue of the bricks, of which the entire estate was 

built. 

the colour red accompanies us to the next stop on our tour – 

to the Central Fire Service Museum in Mysłowice.



Można tutaj obejrzeć m.in. najstarszą w kraju drewnianą 

sikawkę konną z 1717 r. Z pojazdów mechanicznych warto zwrócić 

uwagę na autodrabinę „Metz”, zabudowaną na podwoziu 

Mercedes Benz z 1938 r., autodrabinę „Magirus” z 1927 r., czy 

autopogotowie na podwoziu „Polski Fiat 621” z 1938 r. ekspozycję 

uzupełniają różnego rodzaju przedmioty związane z pracą 

strażaków, np. motopompy przenośne i przewoźne, drabiny 

drewniane i sprzęt ratowniczy, czy też sprzęt alarmowy. 

Opuszczając Mysłowice żegnamy się z czerwonym kolorem, 

by już do końca wycieczki mieć do czynienia tylko ze złotym. taki 

kolor ma bowiem piwo, które od 1629 roku jest produkowane 

w Tyskich Browarach Książęcych. w trakcie pasjonującej wy- 

DrewNIANA SIKAwKA KONNA | wOODeN HOrSe-DrAwN FIre PUMP 

ZABYtKOwA CZęśĆ BrOwArów tYSKICH | THE HISTORIC PARTS OF THE TYCHY BREWERY 

cieczki po tyskim Browarze w towarzystwie przewodnika, można 

dokładnie prześledzić w tych zabytkowych budynkach współczesny, 

niezwykle nowoczesny proces ważenia piwa. wrażenie 

robi także ogromna kolekcja kufli, podkładek pod piwo i innych 

przedmiotów związanych z szeroko pojętym browarnictwem, 

zgromadzonych w Muzeum Piwowarstwa, które znajduje się na 

terenie Browaru. Zwiedzanie Muzeum i całego Browaru jest obowiązkowym 

punktem każdego miłośnika złocistego napoju. 

więcej informacji na temat tej i pozostałych wycieczek, dostępnych 

w ramach oferty turystycznej „śląska Podróż w Czasie”, 

można uzyskać na stronie internetowej Szlaku Zabytków techniki 

pod adresem www.gosilesia.pl/szt/ 

this museum is a one of a kind in Poland and offers visitors 

the opportunity to see the oldest wooden horse-drawn fire 

pump dating back to 1717 and the “Metz” fire ladder truck built 

on a Mercedes Benz chassis from 1938, the “Magirus” fire ladder 

truck from 1927, or the 1938 ambulance built on a “Polish Fiat 

621” chassis. these exhibits are supplemented with all manner 

of articles related to the fire service – portable motor pumps, 

wooden ladders and alarm and rescue equipment 

Upon leaving Mysłowice, we farewell the colour red, and welcome 

the gold colour which will accompany us for the remainder 

of the trip. this is the colour of beer, which from 1629 has been 

produced at the Brewery in Tychy. During the enthralling guided 

tour of the Brewery, it is possible to follow the incredibly modern 

process of beer production within the historic walls of the 

brewery. the huge collection of beer mugs, coasters and other 

memorabilia broadly related to the brewing industry housed 

within the Brewing Museum in tychy, is truly awe-inspiring. Visiting 

the Museum and the Brewery is a must for all lovers of the 

amber ale. 

More information regarding this and other day trips available 

as part of the “Silesia – A Journey through time” offer, can be 

found on the Industrial Monuments Heritage Route at 

www.gosilesia.pl/szt/ 

SILESIA AIRPORT 27

fot. Air Italy – Piotr Nowak, Sun express – Bartłomiej Nogieć 

FLOTA 

FLEET 

Boeing 757 

Pupil pilotów 

the Pilots’ Pet 

BOeINGI 757 LINII AIr ItALY POLSKA OrAZ SUNeXPreSS NA KAtOwICKIM LOtNISKU | SUNeXPreSS AND AIr ItALY BOeING 757 AIrCrAFtS At KAtOwICe AIrPOrt


Boeing 757, produkt największego koncernu lotniczego 

na świecie z siedzibą w Chicago, uważany jest za jedną z najlepszych 

konstrukcji tej firmy w jej wieloletniej historii. Model 757 

to wąskokadłubowy samolot pasażerski, przewidziany do lotów 

na średnich i dalekich dystansach. wprowadzono go do użytku 

w 1983 roku, a jego produkcję zakończono w roku 2005. Maszyna 

była produkowana w dwóch podstawowych wersjach pasażerskich: 

757-200 i 757-300, różniących się m.in. ilością miejsc. 

Pierwszą z wymienionych wersji mogło podróżować od 200. 

do 234. pasażerów, drugą – od 243. do 289. Ponadto produkowano 

model 757-200F, czyli wersję przystosowaną w całości do 

przewozu ładunków cargo. Prędkość przelotowa wersji 757-200 

wynosi 850 km/h, masa startowa tego modelu to 115 ton, 

a zasięg 7220 km. Mierzy on 47 m długości i 13 m wysokości, 

a jego rozpiętość skrzydeł to 38 m. w ciągu 23. lat produkcji 

firma Boeing sprzedała 1050 sztuk wszystkich typów modelu 757, 

a 1030 z nich nadal jest we flocie linii lotniczych na całym świecie. 

Samolot ten, w powszechnej opinii pilotów i służb odpowiedzialnych 

za bezpieczeństwo lotów, uważany jest za bardzo 

przyjazny w pilotażu oraz wysoce niezawodny. w Międzynarodowym 

Porcie Lotniczym Katowice można spotkać Boeinga 757 

w barwach takich linii, jak: Air Italy Polska, Sun D’or i Sunexpress. 

the Boeing 757, a product of the world’s largest aviation company 

which is based in Chicago, is considered to be one of the 

finest conctructions of its illustrious history. Launched in 1983, 

the 757 is a narrow-bodied middle to long distance passenger 

aircraft. the last 757 aircraft rolled off the production line in 

2005. two basic versions of the 757 were produced - the 757-200 

and the 757-300, which differed in eg. the number of passengers 

they could accomodate. the 757-200 was able to cater for 200- 

234 passengers, whereas the -300 version could accomodate 

243-289 people. there was also a 757-200F model which was 

adapted for carrying freight. At 47m long, 13m high, with a wing 

span of 38m and a maximum take-off weight of 115 tonnes, the 

757-200 is able to reach a cruising speed of 850km/h and has 

a range of 7 220km. In the 23 years the 757 was produced, the 

Boeing company sold 1050 of this aircraft, with 1030 still in active 

service in airlines all over the world. the 757 is considered 

by pilots and services responsible for airline safety, to be the 

amongst the most pilot-friendly and reliable aircrafts in existence. 

the Boeing 757 visits Katowice Airport in the liveries of Air 

Italy Polska, Sun D’or and Sunexpress. 

BOeING 757 LINII SUNeXPreSS | SUNeXPreSS BOeING 757 AIrCrAFt 

SILESIA AIRPORT 29


POMYSł NA śLąSK 

A COnCEPT FOR SILESIA 

Co dziesiąty absolwent szkoły wyższej w Polsce zdobył 

wykształcenie w województwie śląskim. Jest to jeden z największych 

w kraju ośrodków naukowych i akademickich, który 

zatrudnia 9,2 tys. nauczycieli, co stanowi prawie 20% całej kadry. 

Pod tym względem województwo śląskie znajduje się na trzecim 

miejscu w kraju, po mazowieckim i małopolskim. Z kolei pod 

względem liczby studentów Górny śląsk zajmuje drugie miejsce 

po Mazowszu, ale przed Małopolską. 

Na 44. wyższych uczelniach o kierunkach politechnicznych, 

uniwersyteckich i specjalistycznych, a także w 13. filiach i wydziałach 

zamiejscowych kształci się ponad 203 tys. studentów. 

Prawie połowa z nich zdobywa wiedzę w systemie dziennym. 

Największymi państwowymi uczelniami w regionie są: Uniwersytet 

śląski w Katowicach, Politechnika śląska w Gliwicach, śląski 

Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Akademia ekonomiczna 

w Katowicach, Akademia Muzyczna w Katowicach, Politechnika 

Częstochowska, Akademia wychowania Fizycznego w Katowicach, 

Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, Akademia 

techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej i Akademia Jana 


Kształcenie elit 

educating the elite 

PATROnAT 

PATROn 

One in ten Polish university graduates has received his or her 

education in Silesia. the region is one of the country’s largest 

educational centres employing 20% (9200) of the country’s educators, 

thus placing the region in 3rd place behind the Mazowsze 

and Małopolska regions. In terms of student numbers, however, 

upper Silesia takes second place behind Mazowsze and is ahead 

of Małopolska. 

Over 203 000 students study at the 44 tertiary institutions 

in the region. Almost half of these are full time students (who 

study during weekdays, rather than weekends). the largest 

state-funded institutions in the region are: the Silesian University 

in Katowice, the University of technology in Gliwice, 

the Silesian Medical University i Katowice, the University in 

economics in Katowice, the Academy of Music in Katowice, the 

University of technology in Częstochowa, the Academy of Physical 

education in Katowice, the Academy of Fine Arts in Katowice, 

the University of Bielsko-Biała and the Jan Długosz Academy 

in Częstochowa. 65.6% of all post-secondary students in Silesia 

study at these institutions. 

BUDYNeK wYDZIAłU PrAwA I ADMINIStrACJI UNIwerSYtetU śLąSKIeGO | THE FACuLTY OF LAW AnD ADMInISTRATIOn OF THE SILESIAn unIVERSITY

fot. Archiwum Politechniki śląskiej 

wYDZIAł CHeMII POLIteCHNIKI śLąSKIeJ | THE FACuLTY OF CHEMISTRY OF THE SILESIAn 

unIVERSITY OF TECHnOLOGY 

Długosza w Częstochowie. wykształcenie zdobywa w nich 65,6% 

ogółu śląskich studentów. 

rocznie na rynek pracy naszego województwa wchodzi 

ponad 40 tys. absolwentów szkół wyższych. Ma to wpływ na 

zmianę oblicza tego regionu, w którym ciągle dominuje przemysł 

ciężki. Zlokalizowanych jest tutaj 38 czynnych kopalń węgla 

kamiennego, 25 hut i zakładów hutniczych, 43 elektrownie 

i elektrociepłownie. Zmiany, związane z restrukturyzacją gospodarki 

spowodowały już, że szybciej rozwijają się tu nowoczesne, 

przyszłościowe gałęzie, jak elektronika i przemysł samochodowy. 

w te zmiany wpisują się również śląskie uczelnie. 

Poziom wykształcenia mieszkańców Górnego śląska przedstawia 

się niekorzystnie na tle innych zurbanizowanych województw, 

ale to skutek olbrzymich zaniedbań minionych dekad. 

Dyplomem studiów wyższych legitymuje się 9,2% mieszkańców 

regionu – to o 1 punkt procentowy mniej od średniej krajowej. 

Optymistyczne jest jednak, że w stosunku do 1988 r. liczba osób 

kończących studia wyższe zwiększyła się znacznie. Podobnie jak 

w całym kraju, kobiety w woj. śląskim są lepiej wykształcone 

i częściej niż mężczyźni kończą studia wyższe (9,2% kobiet i 8,6% 

mężczyzn). 

Gdy 40 lat temu powstawał Uniwersytet śląski z filii Uniwersytetu 

Jagiellońskiego w Krakowie, żałowano mu miejsca. teraz 

stoją przed nim otworem okazałe budynki nie tylko w Katowicach, 

ale także w sąsiednim Sosnowcu, Chorzowie, Jastrzębiu 

i rybniku. Na Uniwersytecie śląskim na 41. kierunkach studiuje 

39,3 tys. osób. 

Politechnika śląska, która szczyci się 60-letnią historią, kształci 

obecnie 32 tys. studentów. Jej absolwenci i pracownicy zajmują 

kluczowe stanowiska w gospodarce i polityce. Główną siedzibą 


PATROnAT 

PATROn 

Annually, over 40 000 tertiary graduates enter the job market 

in Silesia. this has an enormous effect on the transformation 

of the region, in which heavy industry continues to dominate 

– with 38 working coalmines, 25 steelworks and smelting 

plants and 43 heat and power stations. Changes with regards to 

economic restructuring have resulted in progressive industries 

as well as those looking towards future needs such as electronics 

and the car industry, developing most rapidly. these changes 

have also affected Silesia’s educational instutitions. 

the education level of the population of Upper Silesian does 

not fare well in terms of other highly urbanised regions in Poland. 

this, however, is a direct result of decades of neglect. 9,2% 

of Silesia’s inhabitants have completed tertiary education – 1% 

less than the national average. Optimistic is the fact that in relation 

to 1988, the number of people completing tertiary education 

has risen dramatically. Similarly to the rest of the Poland, 

Silesian women are better educated and are more likely to gain 

a tertiary education (9,2% women, 8,6% men). 

when the Silesian University was established 40 years ago 

as a branch of the Jagellonian University in Kraków, authorities 

weren’t overly interested in offering the university buildings in 

Katowice. today, authorities not only in Katowice, but also in 

neighbouring Sosnowiec, Chorzów, Jastrzebie and rybnik are 

only too happy to offer their buildings for the university’s use. 

Currently, 39 300 students are enrolled in 41 faculties at the 

Silesian university. 

established 60 years ago, the Silesian University of technology, 

has a current student population of 32 000. Its graduates 

and staff hold key positions within the Polish economy and 

politics. the university’s main campus is in Gliwice, where 9 out 

of its 12 faculties are located, along with the university administration 

buildings. the Organisation and Management Department 

is in Zabrze, and the Materials engineering and Metallurgy 

Department as well as the Transport Deparment are housed in 

Katowice. 

the engineering education Centre is in rybnik, as is the Organisation 

and Management Department which, founded here in 

1999, also conducts integrational studies for the disabled at the 

rehabilitation Centre in repty. Postgraduate diplomas have begun 

at the Central and eastern european Civil Aviation Personnel 

Training Centre as part of the Silesian university of Technology. 

this Centre is the University’s answer to the continually growing 

need of specialist aviation personnel. the Silesian University of 

BUDYNeK reKtOrAtU UNIwerSYtetU śLąSKIeGO | BuILDInG OF unIVERSITY AuTHORItIeS 

AND ADMINIStrAtION, SILeSIAN UNIVerSItY 

SILESIA AIRPORT 31

POMYSł NA śLąSK 

A COnCEPT FOR SILESIA 

uczelni są Gliwice, gdzie znajduje się 9 z 12. wydziałów, a także 

administracja centralna i rektorat. wydział Organizacji i Zarządzania 

mieści się w Zabrzu, a wydział Inżynierii Materiałowej 

i Metalurgii oraz wydział transportu ulokowane są w Katowicach. 

Ponadto w rybniku funkcjonuje Centrum Kształcenia Inżynierów, 

a od 1999 r. wydział Organizacji i Zarządzania prowadzi 

w Ośrodku rehabilitacyjnym w reptach studia integracyjne dla 

niepełnosprawnych. w tym roku akademickim na Politechnice 

uruchomiono studia podyplomowe w ramach Centrum Kształcenia 

Kadr Lotnictwa Cywilnego europy środkowo-wschodniej. 

Jest to odpowiedź uczelni na coraz większe zapotrzebowanie 

szeroko pojętej branży lotniczej na wykształconych specjalistów. 

Aktualnie w rankingach szkół wyższych, wśród uczelni technicznych, 

Politechnika śląska zajmuje drugie miejsce w Polsce za 

Politechniką warszawską. 

Kolejna placówka – śląski Uniwersytet Medyczny – uczy na 

kierunkach lekarskich, farmacji, analityki medycznej, zdrowia 

publicznego, pielęgniarstwa i położnictwa. Posiada również 

certyfikat Departamentu edukacji Stanów Zjednoczonych, co 

pozwala mu kształcić lekarzy także w języku angielskim. 

Najstarszą wyższą uczelnią na Górnym śląsku jest Akademia 

Muzyczna w Katowicach. Jej początki wiążą się z założonym 

w 1929 r. Państwowym Konserwatorium Muzycznym. O randze 

uczelni najlepiej świadczą znakomici wychowankowie, m.in. 

pianiści: Krystian Zimerman, tadeusz Żmudziński i Beata Bilińska, 

kompozytorzy: wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki oraz 

wykonawcy muzyki jazzowej i estradowej: Krystyna Prońko, 

Stanisław Sojka, wojciech i Jacek Niedziela. Dziś akademia może 

pochwalić się nową inwestycją. to Centrum Nauki i edukacji Muzycznej 

„Symfonia” z salą audytoryjną o zmiennej aranżacji 

i akustyce, laboratorium dźwięku i salą do zajęć terapeutycznych. 

Niektóre publiczne uczelnie od kilku lat przygotowują się do 

uruchomienia tzw. e-studiów (distance learning). w tym celu 

podpisały porozumienie, aby móc wspólnie opracować, wdrożyć 

i użytkować system zdalnej edukacji w województwie śląskim. 

w blisko 30. szkołach niepaństwowych studiuje 61,3 tys. młodzieży 

całego województwa. Do największych należą trzy w Katowicach: 

Górnośląska wyższa Szkoła Handlowa, śląska wyższa 

Szkoła Zarządzania im. gen. Jerzego Ziętka oraz Międzynarodowa 

Szkoła Bankowości i Finansów, a także, z siedzibą w tychach, 

wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych. 

województwo śląskie staje się jednym z najważniejszych 

ośrodków badawczych w kraju (drugie po mazowieckim). Ma 

tu siedziby m.in. Polska Akademia Nauk – 6 placówek, a wśród 

zlokalizowanych 26. jednostek badawczo-rozwojowych również 

m.in. Główny Instytut Górnictwa, Instytut Metalurgii Żelaza oraz 

Instytut Techniki i Aparatury Medycznej. 

Ilość miejsc w akademikach utrzymuje się na stałym poziomie 

około 13 tys., ale ze względu na niski standard i oddalenie od 

uczelni, coraz mniej żaków chce w nich mieszkać. Zaledwie 12% 

ogółu studentów uczelni dziennych korzysta z akademików. Uniwersytet 

śląski planuje zbudować nowy kampus akademicki 

w centrum Katowic, blisko wznoszonej siedziby Muzeum śląskiego. 

Niewątpliwie studenci ożywią to miejsce. 

w strategii rozwoju województwa śląskiego do roku 2020 

wzrost wykształcenia mieszkańców należy do zadań priorytetowych. 


Teresa Semik 


PATROnAT 

PATROn 

technology ranked 2nd in Poland, behind the warsaw University 

of Technology. 

the Silesian Medical University educates future doctors, 

pharmacists, medical analysts, public health specialists, nurses 

and midwives. It also holds USA Department of education certification 

allowing for students to study medicine in english. 

the oldest tertiary institution in Upper Silesia is the Academy 

of Music in Katowice. Its beginnings date back to the establishment 

of the Conservatorium of Music in 1929. the Academy’s 

world-renowned graduates need no introduction and include; 

pianists: Krystian Zimerman, tadeusz Żmudziński, and Beata 

Bilińska; composers: wojciech Kilar and Henryk Mikołaj Górecki; 

jazz musicians and stars of show-business: Krystyna Prońko, 

Stanisław Sojka and wojciech and Jacek Niedziela. the Academy 

of Music is proud of its newest investment – the “Symfonia” Centre 

for research and Music education, including an auditorium 

with alterable floor design and accoustics, a sound laboratory 

and music therapy facilities. 

Several public tertiary institutions are in the process of developing 

e-learning platforms and have entered into agreement in 

order to prepare and implement a distance learning platform for 

the Silesian Region. 

61 300 students attend the almost 30 non-public tertiary 

institutions in the region. the largest of these are three colleges 

in Katowice and one in tychy: the Katowice School of economics, 

the General Jerzy Ziętek Silesian School of economics and the 

International School of Banking and Finance, and the School of 

Management and Social Sciences in Tychy. 

The upper Silesian Region is becoming one of the most 

important centres for research in Poland and is currently ranked 

second to the Mazowsze region. The Polish Academy of Sciences 

is based in the region with 6 institutions, and 26 research and 

development divisions including: the Central Mining Institute, 

Institute for Ferrous Metallurgy and the Institute of Medical 

Technology and Equipment. 

Dormitory accomodation for students has remained a static 

13 000 for many years. However, due to its low standard and distance 

from university departments, fewer students are choosing 

to live in student dorms. Only 12% of full time students live in 

university housing. The Silesian university is planning to build 

new student dorms in the centre of Katowice, near the Museum 

of Silesia. Students are sure to liven up the area! 

In terms of Silesia’s development strategies up to 2020, improving 

education levels is a top priority. 

AKADeMIA eKONOMICZNA w KAtOwICACH | unIVERSITY OF ECOnOMICS In KATOWICE

Drugie oczy pilota - Katowice Airport

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?