Añorga, 16 de Julio de 1956 Núm. 267 - gorga.eu
Añorga, 16 de Julio de 1956 Núm. 267 - gorga.eu
Añorga, 16 de Julio de 1956 Núm. 267 - gorga.eu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A mí se me cae la baba oyendo a un bersolari. No se<br />
compren<strong>de</strong> cómo diantre se las arregla para buscar rápido<br />
el pensamiento justo, la réplica tulminante, la rima<br />
precisa. En el supuesto que me marcaran un punto cualquiera,<br />
como les marcan a los bersolaris que luego siguen y<br />
siguen con lo mismo; digo, pues, que me sueltan por<br />
ejemplo,<br />
Astuak txakurrari izatzian kosk.. .<br />
y me han partido por el eje; me quedo como un poste<br />
horas y más horas arrascóndóme el cerebelo y mirando<br />
al cielo por si viene algo. Al final, nada, cero.<br />
Sin embargo, para un bersolari, para Echai<strong>de</strong> por<br />
ejemplo, eso es Jauja; coge al aire la i<strong>de</strong>a como quien<br />
atrapa al aire una mariposa y contesta tan fresco algo<br />
así como<br />
... txakurrak astoari eman diyo bost<br />
¿ Eh? ¿Qué les parece?<br />
Son verda<strong>de</strong>ramente un prodigio, y no lo digo por los<br />
versos que son una birria, sino por los bersolaris.<br />
Cierto que en esto también, como en todo, hoy clases:<br />
unos, tienen tratamiento <strong>de</strong> vuecencia, como Basarri y<br />
Uztapi<strong>de</strong>. A estos hay que echarles rancho aparte. Otros<br />
son buenos pero menos buenos, porque se pue<strong>de</strong> ser<br />
bueno, y más bueno y menos bueno... ¡bueno! Vds. me<br />
entien<strong>de</strong>n. Entre estos, pues, están estos castizos amigos<br />
que todos los años por nuestras fiestas <strong>de</strong>l Carmen suben<br />
al estrado y <strong>de</strong>s<strong>de</strong> allí hacen gala <strong>de</strong> su ingenio, <strong>de</strong> su<br />
flexibilidad mental y <strong>de</strong> su espíritu haciendo pasar a todos<br />
los presentes momentos verda<strong>de</strong>ramente gratos. Suele<br />
ser un número atrayente, simpático e interesante en grado<br />
sumo. Es <strong>de</strong> ver con qué garbo salen <strong>de</strong>l atolla<strong>de</strong>ro ...<br />
y <strong>de</strong> las emboscadas que se tien<strong>de</strong>n entre sí. Hay veces<br />
que ... pero no; enseguida le dan «giravuelta » y salen<br />
arreando. Yo no entiendo palote <strong>de</strong> esto, pero me do que<br />
el más académico es Julián Echai<strong>de</strong>. En cambio Echenique<br />
es más «pacharoso», más rotundo.<br />
Hablaba yo <strong>de</strong> estas cosas con Echai<strong>de</strong> y Echenique<br />
cuando <strong>de</strong> pronto el primero soltó como una andanada el<br />
siguiente «berso»:<br />
6<br />
Donostiara bialdu ziñun<br />
etxadiko maixu jaunak<br />
antz irudia ateratzera<br />
ango egille onenak<br />
bi<strong>de</strong>an zuzen jarri ez baziñun<br />
zaintzaritzan zegoenak<br />
bai, Joxe Mari, al perrik ziñun<br />
txirrindarak eta tresnak<br />
zure abezti gabe, igaro<br />
biarko giñun Carmenak<br />
i.' ^<br />
efiraa betziya ..<br />
En cuanto que oyó Echenique el envío <strong>de</strong> Julián,<br />
reaccionó al instante, replicando con donosura <strong>de</strong> la siguiente<br />
manera:<br />
Aizu Julian zure bertzuak<br />
neri egindit graziya<br />
erantzuera ematendizut<br />
oso ondo mereziya<br />
ain egoki moldatu<strong>de</strong>zu<br />
baña gezurra guziya<br />
zuk beziñ ondo ezagutzen<strong>de</strong>t<br />
aspaldiyan Donostiya<br />
nola bertako semia naizen<br />
bertan jayo eta aziya<br />
Hablando <strong>de</strong> bersolaris es <strong>de</strong> justicia mencionar esos<br />
que no digo callando, porque esto se hace a voces, pero<br />
sí en «petit comité» cantan versos que es un primor.<br />
Entre estos que conocemos están Justino Arruti, Joshé Mari<br />
Garmendia, Shegundo Loinaz, y sobre estos, por cien codos<br />
el médico, D. José Almandoz. Arruti es bueno, pero echa<br />
mano <strong>de</strong> versos aprendidos <strong>de</strong> memoria, y así suce<strong>de</strong> que<br />
suelta uno <strong>de</strong> miedo y resulta que, a lo mejor es <strong>de</strong><br />
Txirrita. Joshé Mari necesita su día. Hay veces que, nada;<br />
otros en cambio se agiganta y no tiene rival. Shegundo<br />
es bueno y tiene gran estilo pero, aunque él no lo crea<br />
así, no llega a la altura <strong>de</strong> D. José. El que es «poto» lo<br />
que se dice «poto, poto », es Joshé Aguirre. Tanto que a<br />
su lado me creo la reencarnación <strong>de</strong> Bilintx ...<br />
BGix,Gtl2tJG<br />
bri .a.d<br />
^ LYr^<br />
. ^ '. _^___- =<br />
^01W;.i4,- .. i<br />
^ ^: