21.06.2013 Views

Rol de Klotho y FGF23 en la regulación del fosfato y calcio plasmático

Rol de Klotho y FGF23 en la regulación del fosfato y calcio plasmático

Rol de Klotho y FGF23 en la regulación del fosfato y calcio plasmático

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Sin embargo, el mo<strong>de</strong>lo clásico propuesto no logra<br />

explicar a<strong>de</strong>cuadam<strong>en</strong>te el mecanismo <strong>de</strong> regu<strong>la</strong>ción<br />

para <strong>de</strong>sc<strong>en</strong><strong>de</strong>r el <strong>calcio</strong> y <strong>fosfato</strong> p<strong>la</strong>smático<br />

(<strong>la</strong> hormona hipocalcémica calcitonina ti<strong>en</strong>e un<br />

escaso rol <strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción fisiológica <strong>de</strong>l <strong>calcio</strong>,<br />

tanto <strong>en</strong> humanos como <strong>en</strong> otras especies) (24) . Esto<br />

ha hecho p<strong>la</strong>ntear <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> otros mediadores<br />

<strong>en</strong>docrinos involucrados, los cuales se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran<br />

actualm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> investigación.<br />

D<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> estos pot<strong>en</strong>ciales mediadores, <strong>de</strong>stacan<br />

2 proteínas <strong>de</strong>scubiertas <strong>en</strong> los últimos 15 años que<br />

han <strong>de</strong>mostrado efectos relevantes <strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción<br />

<strong>de</strong>l <strong>fosfato</strong> p<strong>la</strong>smático (y <strong>en</strong> m<strong>en</strong>or grado, con el<br />

<strong>calcio</strong> p<strong>la</strong>smático), l<strong>la</strong>madas <strong>Klotho</strong> y <strong>FGF23</strong>. Estas<br />

molécu<strong>la</strong>s actúan <strong>en</strong> forma conjunta, interaccionando<br />

con los compon<strong>en</strong>tes <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo clásico,<br />

logrando un efecto hipofosfatémico.<br />

El objetivo <strong>de</strong> esta revisión es <strong>de</strong>scribir <strong>la</strong>s características<br />

g<strong>en</strong>erales <strong>de</strong> <strong>Klotho</strong> y <strong>FGF23</strong>, y sus efectos<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> homeostasis <strong>de</strong>l <strong>fosfato</strong> p<strong>la</strong>smático,<br />

junto con su pot<strong>en</strong>cial rol <strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción<br />

<strong>de</strong>l equilibrio <strong>de</strong>l <strong>calcio</strong> p<strong>la</strong>smático.<br />

26<br />

KlotHo<br />

<strong>Klotho</strong> es un g<strong>en</strong> <strong>de</strong>scubierto <strong>en</strong> 1996 que fue<br />

i<strong>de</strong>ntificado inicialm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> ratones transgénicos<br />

que expresaban un f<strong>en</strong>otipo particu<strong>la</strong>r, interpretado<br />

como simi<strong>la</strong>r al <strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to humano<br />

prematuro (1,2,15) . Ellos pres<strong>en</strong>taban una sobrevida<br />

muy disminuida respecto a ratones controles<br />

(mortalidad <strong>de</strong> 100% a los 100 días), retraso <strong>de</strong>l<br />

crecimi<strong>en</strong>to, <strong>en</strong>fisema pulmonar, atrofia tímica,<br />

atrofia gonadal, sarcop<strong>en</strong>ia, atrofia cutánea, arteriosclerosis,<br />

osteoporosis, calcificación ectópica,<br />

hipercalcemia, hiperfosfatemia e hipervitaminosis<br />

D (15) . Estos ratones t<strong>en</strong>ían inhibida <strong>la</strong> expresión <strong>de</strong><br />

un g<strong>en</strong> localizado <strong>en</strong> el cromosoma 13, el que fue<br />

<strong>de</strong>nominado <strong>Klotho</strong>, <strong>la</strong> diosa griega que hacía girar<br />

el te<strong>la</strong>r <strong>de</strong>l hilo <strong>de</strong> <strong>la</strong> vida.<br />

estrUctUra Y eXpresión <strong>de</strong> KlotHo<br />

<strong>Klotho</strong> se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra <strong>en</strong> el cromosoma 13q12 <strong>en</strong> el<br />

ratón y el hombre. Consta <strong>de</strong> 5 exones y 4 intrones<br />

y mi<strong>de</strong> más <strong>de</strong> 50 Kb. El transcrito <strong>de</strong>l g<strong>en</strong> ti<strong>en</strong>e un<br />

tamaño <strong>de</strong> 5,2 Kb; por splicing alternativo se obti<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

2 transcritos, uno que da orig<strong>en</strong> a una proteína<br />

transmembrana <strong>de</strong> 1012 aminoácidos y el otro, a<br />

una proteína secretable <strong>de</strong> 549 aminoácidos (13) . En<br />

el ratón, <strong>la</strong> expresión <strong>de</strong> <strong>Klotho</strong> transmembrana<br />

predomina por sobre <strong>la</strong> proteína secretada, mi<strong>en</strong>tras<br />

que <strong>en</strong> el hombre, se origina principalm<strong>en</strong>te <strong>la</strong><br />

isoforma secretable (13,17) . Ambas formas pres<strong>en</strong>tan<br />

actividad β-glucuronidasa (2) , relevante <strong>en</strong> algunos<br />

efectos <strong>de</strong> <strong>Klotho</strong>, <strong>de</strong>tal<strong>la</strong>dos más a<strong>de</strong><strong>la</strong>nte.<br />

El g<strong>en</strong> <strong>Klotho</strong> se expresa predominantem<strong>en</strong>te <strong>en</strong><br />

el riñón, principalm<strong>en</strong>te a nivel <strong>de</strong> <strong>la</strong>s célu<strong>la</strong>s <strong>de</strong>l<br />

túbulo distal (13) . Otros sitios don<strong>de</strong> se expresa, <strong>en</strong><br />

niveles significativam<strong>en</strong>te m<strong>en</strong>ores, son <strong>la</strong>s célu<strong>la</strong>s<br />

ep<strong>en</strong>dimales <strong>de</strong>l plexo coroi<strong>de</strong>o cerebral, hipófisis,<br />

glándu<strong>la</strong> paratiroi<strong>de</strong>a, músculo esquelético, p<strong>la</strong>c<strong>en</strong>ta,<br />

vejiga, colon, oído interno, nodo sinoauricu<strong>la</strong>r,<br />

páncreas, testículo y ovario (1,13) .<br />

La exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> una isoforma transmembrana y<br />

una secretada, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> <strong>la</strong> evi<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> alteraciones<br />

<strong>de</strong>scritas <strong>en</strong> el ratón <strong>Klotho</strong> -/- <strong>en</strong> órganos<br />

don<strong>de</strong> no hay expresión <strong>de</strong> <strong>Klotho</strong>, hizo p<strong>la</strong>ntear<br />

que <strong>Klotho</strong> tuviera una acción <strong>en</strong>docrina, lo cual<br />

ha sido <strong>de</strong>mostrado <strong>en</strong> estudios posteriores, t<strong>en</strong>i<strong>en</strong>do<br />

un rol significativo <strong>en</strong> <strong>la</strong> interacción con<br />

<strong>FGF23</strong> (14) .<br />

FgF23<br />

<strong>FGF23</strong> (fibrob<strong>la</strong>st growth factor 23) es un g<strong>en</strong><br />

<strong>de</strong>scubierto <strong>en</strong> 2000, localizado <strong>en</strong> el cromosoma<br />

12p13 <strong>en</strong> el hombre, que codifica para una proteína<br />

secretable <strong>de</strong> 250 aminoácidos (19,20) . Es sintetizada<br />

fundam<strong>en</strong>talm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el hueso por los osteocitos,<br />

y es capaz <strong>de</strong> activar el receptor FGFR1, ubicado<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> membrana p<strong>la</strong>smática (14) .<br />

Revista Hospital Clínico Universidad <strong>de</strong> Chile

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!