21.06.2013 Views

Rol de Klotho y FGF23 en la regulación del fosfato y calcio plasmático

Rol de Klotho y FGF23 en la regulación del fosfato y calcio plasmático

Rol de Klotho y FGF23 en la regulación del fosfato y calcio plasmático

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Está involucrado <strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción hormonal <strong>de</strong>l<br />

<strong>fosfato</strong> p<strong>la</strong>smático, g<strong>en</strong>erando hipofosfatemia e<br />

hiperfosfaturia (2,3) . Disminuye <strong>la</strong> reabsorción <strong>de</strong><br />

<strong>fosfato</strong> <strong>en</strong> el túbulo proximal r<strong>en</strong>al al reducir los<br />

niveles <strong>de</strong>l cotransportador sodio-<strong>fosfato</strong> tipo<br />

2a (NaPi-2a) <strong>en</strong> <strong>la</strong> membrana apical (7) . A<strong>de</strong>más<br />

reduce <strong>la</strong> síntesis <strong>de</strong> vitamina D por supresión <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> expresión <strong>de</strong>l g<strong>en</strong> Cyp27b1 que codifica para <strong>la</strong><br />

<strong>en</strong>zima 1α-hidroxi<strong>la</strong>sa, <strong>la</strong> cual transforma <strong>la</strong> forma<br />

inactiva <strong>de</strong> vitamina D <strong>en</strong> vitamina D activa, y<br />

también por aum<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> expresión <strong>de</strong>l g<strong>en</strong> Cyp24<br />

que codifica para <strong>la</strong> <strong>en</strong>zima 24-hidroxi<strong>la</strong>sa, <strong>la</strong> cual<br />

inactiva vitamina D (2) . Junto con esto, <strong>FGF23</strong> inhibe<br />

<strong>la</strong> expresión y secreción <strong>de</strong> PTH, sintetizada <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />

glándu<strong>la</strong>s paratiroi<strong>de</strong>s, <strong>la</strong> cual aum<strong>en</strong>ta <strong>la</strong> síntesis <strong>de</strong><br />

vitamina D y los niveles <strong>de</strong> <strong>fosfato</strong> p<strong>la</strong>smático (4) .<br />

Los efectos <strong>de</strong> <strong>FGF23</strong> y su capacidad <strong>de</strong> disminuir<br />

los niveles p<strong>la</strong>smáticos <strong>de</strong> <strong>fosfato</strong> y <strong>la</strong> expresión <strong>de</strong><br />

vitamina D y PTH, han hecho p<strong>la</strong>ntear <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia<br />

<strong>de</strong> un feedback negativo <strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong>l <strong>fosfato</strong><br />

p<strong>la</strong>smático, que involucra riñón, hueso y glándu<strong>la</strong>s<br />

paratiroi<strong>de</strong>as (<strong>de</strong>nominado eje <strong>en</strong>docrino huesoriñón-paratiroi<strong>de</strong>s)<br />

(4) , <strong>en</strong> el cual <strong>FGF23</strong> (junto con<br />

<strong>Klotho</strong>) t<strong>en</strong>dría un rol importante <strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción<br />

<strong>de</strong> los mecanismos <strong>de</strong> disminución <strong>de</strong> <strong>la</strong> fosfatemia,<br />

fr<strong>en</strong>te a un aum<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l <strong>fosfato</strong> p<strong>la</strong>smático.<br />

KlotHo Y FgF23<br />

En el estudio <strong>de</strong> ratones transgénicos KO para<br />

<strong>FGF23</strong>, se <strong>de</strong>scubrió que éstos pres<strong>en</strong>taban un f<strong>en</strong>otipo<br />

<strong>de</strong> características simi<strong>la</strong>res al ratón <strong>Klotho</strong> -/-<br />

(baja sobrevida, retraso <strong>de</strong> crecimi<strong>en</strong>to, hipogonadismo,<br />

atrofia tímica, sarcop<strong>en</strong>ia, atrofia cutánea,<br />

<strong>en</strong>fisema pulmonar, osteoporosis, hipercalcemia,<br />

hiperfosfatemia e hipervitaminosis D) (12) . Esto<br />

hizo p<strong>la</strong>ntear <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> una vía <strong>de</strong> transducción<br />

<strong>de</strong> señales común para <strong>Klotho</strong> y <strong>FGF23</strong>.<br />

Estudios posteriores mostraron que <strong>Klotho</strong> era<br />

capaz <strong>de</strong> unirse a FGFR1 (receptor <strong>de</strong> <strong>FGF23</strong>), y<br />

más aún, <strong>Klotho</strong> sería un correceptor obligatorio<br />

<strong>de</strong> <strong>FGF23</strong> (2,14) . Análisis bioquímicos han <strong>de</strong>mostrado<br />

que <strong>la</strong> afinidad <strong>de</strong> <strong>FGF23</strong> por su receptor es<br />

muy baja, y dadas <strong>la</strong>s conc<strong>en</strong>traciones p<strong>la</strong>smáticas<br />

<strong>de</strong> <strong>FGF23</strong> <strong>en</strong> condiciones fisiológicas, no sería capaz<br />

<strong>de</strong> g<strong>en</strong>erar transducción <strong>de</strong> señales al unirse al<br />

receptor. Sin embargo, al agregar <strong>Klotho</strong>, <strong>la</strong> afinidad<br />

<strong>de</strong>l receptor aum<strong>en</strong>ta significativam<strong>en</strong>te y permite<br />

<strong>la</strong> activación <strong>de</strong> FGFR1 con conc<strong>en</strong>traciones<br />

fisiológicas <strong>de</strong> <strong>FGF23</strong> (14,16) .<br />

Estudios posteriores han confirmado estos resultados,<br />

lo que se ha <strong>de</strong>nominado como <strong>la</strong> vía <strong>Klotho</strong>/<strong>FGF23</strong>.<br />

Dada <strong>la</strong> evi<strong>de</strong>ncia actual, ésta sería <strong>la</strong><br />

principal responsable <strong>de</strong> los efectos sobre el <strong>fosfato</strong><br />

p<strong>la</strong>smático mediados por <strong>FGF23</strong>. Aunque recién se<br />

comi<strong>en</strong>za <strong>la</strong> caracterización <strong>de</strong> sus mecanismos <strong>de</strong><br />

acción, actualm<strong>en</strong>te es aceptado que los efectos <strong>de</strong><br />

<strong>Klotho</strong> están dados principalm<strong>en</strong>te por acciones sobre<br />

<strong>la</strong> vía <strong>de</strong> señalización Wnt, <strong>la</strong> vía <strong>de</strong> señalización<br />

insulina/factor <strong>de</strong> crecimi<strong>en</strong>to insulino-simil (IGF1)<br />

y <strong>la</strong> señalización mediada por el factor <strong>de</strong> crecimi<strong>en</strong>to<br />

fibroblástico 23 (<strong>FGF23</strong>), por <strong>la</strong> activación <strong>de</strong>l receptor<br />

FGFR1 (1,2,9) . Esta última ti<strong>en</strong>e un rol es<strong>en</strong>cial<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> homeostasis <strong>de</strong>l <strong>fosfato</strong> p<strong>la</strong>smático,<br />

elem<strong>en</strong>to c<strong>la</strong>ve <strong>en</strong> el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l f<strong>en</strong>otipo<br />

<strong>de</strong> <strong>en</strong>vejecimi<strong>en</strong>to precoz <strong>de</strong>l ratón <strong>Klotho</strong> -/-(4,10) .<br />

FGFR1 es un receptor canónico <strong>de</strong> múltiples<br />

FGFs, que <strong>Klotho</strong> lo convierte <strong>en</strong> un receptor específico<br />

para <strong>FGF23</strong> (14) . Activa múltiples vías <strong>de</strong><br />

transducción <strong>de</strong> señales como PI3K/AKT, JAK/<br />

STAT y MAPK. Se expresa <strong>en</strong> múltiples tejidos<br />

como riñón, paratiroi<strong>de</strong>s, cerebro, músculo estriado,<br />

pulmón, mama y próstata, <strong>en</strong>tre otros.<br />

mecanismo <strong>de</strong> regU<strong>la</strong>ción <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> eXpresión <strong>de</strong> FgF23<br />

Estudios reci<strong>en</strong>tes han <strong>de</strong>mostrado que vitamina<br />

D aum<strong>en</strong>ta <strong>la</strong> expresión <strong>de</strong> <strong>FGF23</strong>. La administración<br />

par<strong>en</strong>teral <strong>de</strong> 1,25-dihidroxi vitamina D <strong>en</strong><br />

ratones aum<strong>en</strong>ta los niveles p<strong>la</strong>smáticos <strong>de</strong> <strong>FGF23</strong><br />

www.redclinica.cl 27

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!