24.10.2014 Views

la cultura de seguridad y defensa. un proyecto en marcha - IEEE

la cultura de seguridad y defensa. un proyecto en marcha - IEEE

la cultura de seguridad y defensa. un proyecto en marcha - IEEE

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Pedro Bernal Gutiérrez<br />

La <strong>cultura</strong> <strong>de</strong> <strong>seguridad</strong> y <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa <strong>en</strong> España. Sus oríg<strong>en</strong>es y evolución<br />

La nueva concepción <strong>de</strong> <strong>la</strong>s Fuerzas Armadas como instrum<strong>en</strong>to al servicio <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> causa <strong>de</strong> <strong>la</strong> paz internacional y <strong>la</strong>s nuevas responsabilida<strong>de</strong>s asignadas para<br />

casos <strong>de</strong> catástrofes naturales y humanitarias han contribuido a configurar <strong>un</strong>a<br />

nueva imag<strong>en</strong>, pero han introducido <strong>un</strong> factor distorsionante al tratar <strong>de</strong> conf<strong>un</strong>dir<br />

al combati<strong>en</strong>te con <strong>un</strong> miembro <strong>de</strong> ONG.<br />

En <strong>la</strong> actualidad, el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> política común <strong>de</strong> <strong>seguridad</strong> y <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa<br />

europea, que ti<strong>en</strong>e su orig<strong>en</strong> <strong>en</strong> el Tratado <strong>de</strong> Lisboa, recoge aspectos que han<br />

v<strong>en</strong>ido <strong>en</strong>contrando bu<strong>en</strong>a aceptación por <strong>la</strong> ciudadanía, como son <strong>la</strong> búsqueda<br />

<strong>de</strong> paz y estabilidad, el apoyo a <strong>la</strong> justicia, <strong>la</strong> <strong>de</strong>mocracia, el <strong>de</strong>sarrollo y los<br />

<strong>de</strong>rechos humanos, <strong>la</strong> prev<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> conflictos y el empleo <strong>de</strong> medios <strong>de</strong> todo<br />

tipo para resolverlos.<br />

Su proyección sobre <strong>la</strong> nueva estrategia <strong>de</strong> <strong>seguridad</strong> españo<strong>la</strong> hace p<strong>en</strong>sar<br />

que contará con <strong>un</strong>a <strong>un</strong>animidad <strong>en</strong> cuanto a los ejes estratégicos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa<br />

nacional que no ha existido <strong>en</strong> los últimos 30 años, lo que t<strong>en</strong>drá <strong>un</strong> efecto<br />

favorable sobre <strong>la</strong> <strong>cultura</strong> <strong>de</strong> <strong>seguridad</strong> y <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa.<br />

■■<br />

Política <strong>de</strong> Def<strong>en</strong>sa, Política <strong>de</strong> Estado<br />

44<br />

Durante casi <strong>un</strong>a década, <strong>la</strong> política <strong>de</strong> Def<strong>en</strong>sa, basada <strong>en</strong> <strong>un</strong> mo<strong>de</strong>lo ori<strong>en</strong>tado<br />

a <strong>la</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa <strong>de</strong>l territorio no tuvo <strong>un</strong> gran protagonismo <strong>en</strong> <strong>la</strong> opinión pública<br />

ni estuvo especialm<strong>en</strong>te interre<strong>la</strong>cionada con otros <strong>de</strong>partam<strong>en</strong>tos, a pesar<br />

<strong>de</strong> que oficialm<strong>en</strong>te, <strong>la</strong>s disposiciones normativas reconocían que <strong>la</strong> Def<strong>en</strong>sa<br />

nos implicaba a todos.<br />

Es a partir <strong>de</strong> los 90 cuando, acor<strong>de</strong> con el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> política Exterior<br />

y <strong>de</strong> Seguridad, adquiere progresivam<strong>en</strong>te <strong>un</strong>a dim<strong>en</strong>sión internacional y se<br />

p<strong>la</strong>ntea <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> ir ligada con <strong>la</strong> política Exterior, con lo que <strong>la</strong> política<br />

<strong>de</strong> Def<strong>en</strong>sa precisa, al igual que aquel<strong>la</strong>, <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>un</strong>idad <strong>de</strong> acción y se subraya<br />

con más niti<strong>de</strong>z su carácter <strong>de</strong> política <strong>de</strong> Estado.<br />

La activa participación <strong>en</strong> operaciones internacionales y <strong>la</strong>s importantes y<br />

complejas <strong>de</strong>cisiones que han <strong>de</strong> ser tomadas <strong>en</strong> muchas ocasiones han traído<br />

consigo <strong>un</strong> mayor interés <strong>en</strong> <strong>la</strong> opinión pública y <strong>un</strong>a mayor pres<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> el<br />

p<strong>la</strong>no <strong>de</strong> <strong>la</strong> actualidad.<br />

Una característica frecu<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>la</strong> política <strong>de</strong> Def<strong>en</strong>sa, sobre todo <strong>en</strong> <strong>la</strong> última<br />

década, ha sido <strong>la</strong> falta <strong>de</strong> cons<strong>en</strong>so y <strong>la</strong> politización <strong>de</strong> <strong>la</strong>s dis<strong>en</strong>siones <strong>en</strong><br />

cuanto a <strong>la</strong> forma <strong>de</strong> gestión, que saltaban <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el Par<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to o <strong>la</strong> Comisión<br />

<strong>de</strong> Def<strong>en</strong>sa a <strong>la</strong> opinión pública. Sirvan como ejemplo <strong>la</strong>s controvertidas <strong>de</strong>cisiones<br />

re<strong>la</strong>cionadas con los conflictos <strong>de</strong> Irak o Afganistán, o con <strong>la</strong>s actuaciones<br />

<strong>en</strong> el caso <strong>de</strong> secuestros.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!