02.02.2015 Views

La geografía de los recursos naturales en Cuba: potencial natural y ...

La geografía de los recursos naturales en Cuba: potencial natural y ...

La geografía de los recursos naturales en Cuba: potencial natural y ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Cuadro 2 Valores <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong> para <strong>los</strong> municipios seleccionados<br />

Municipios<br />

Valor <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong> expresado<br />

por<br />

i = n<br />

P = Z Pi-Ki<br />

i =l<br />

Sandino<br />

Mariel<br />

Regla<br />

<strong>La</strong> Sierpe<br />

Najasa<br />

Isla <strong>de</strong> la Juv<strong>en</strong>tud<br />

Mayari<br />

Los tipos <strong>de</strong> combinaciones territoriales <strong>de</strong><br />

<strong>recursos</strong> <strong><strong>natural</strong>es</strong> <strong>en</strong> <strong>Cuba</strong>: jerarquía y<br />

distribución regional<br />

<strong>La</strong> similitud o difer<strong>en</strong>cia estructural <strong>de</strong> <strong>los</strong><br />

municipios permitió relacionar <strong>los</strong> cálcu<strong>los</strong> <strong>de</strong>l<br />

pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong> y las combinaciones territoriales<br />

<strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>recursos</strong> <strong><strong>natural</strong>es</strong> mediante un<br />

método tipológico.<br />

Los dos criterios principales para la <strong>de</strong>finición <strong>de</strong><br />

tipos fueron el valor <strong>de</strong> la sumatoria obt<strong>en</strong>ida<br />

(pot<strong>en</strong>cial <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> <strong><strong>natural</strong>es</strong>), <strong>en</strong> primer<br />

lugar, y las características <strong>de</strong> la combinación<br />

hallada (su estructura), <strong>en</strong> segundo lugar.<br />

El método <strong>de</strong> tipificación probabilístlca empleado<br />

(Propin y Thürmer, 1986), ha sido probado con<br />

éxito <strong>en</strong> el análisis regional, <strong>en</strong> casos especlficos<br />

<strong>de</strong> la Provincia Ciego <strong>de</strong> Ávila (Instituto <strong>de</strong><br />

Geografía, 1989) y otros. En este caso, su<br />

aplicación permite <strong>de</strong>finir tipos a partir <strong>de</strong> dos<br />

caracteristicas consi<strong>de</strong>radas a criterio <strong>de</strong>l especialista<br />

como las más importantes, <strong>en</strong> nuestro<br />

caso el valor <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong>, <strong>en</strong> primera<br />

instancia, y la combinación <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> pres<strong>en</strong>tes,<br />

<strong>en</strong> segunda.<br />

Para <strong>Cuba</strong> se obtuvieron diez tipos <strong>de</strong> combinaciones<br />

territoriales <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> <strong><strong>natural</strong>es</strong><br />

relacionados con el pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong>:<br />

Tipo I valores muy bajos <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong> y<br />

homog<strong>en</strong>eidad <strong>en</strong> la combinación<br />

Tipo II: valores bajos <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong> con<br />

aus<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> no r<strong>en</strong>ovables.<br />

Tipo III: valores bajos <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong>.<br />

aus<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> no r<strong>en</strong>ovables y altos<br />

valores <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> edáficos.<br />

Tipo IV: valores bajos y medios <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial<br />

<strong>natural</strong>.<br />

Tipo V: valores medios y bajos <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial<br />

<strong>natural</strong> con valores altos <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> turlsticos.<br />

Tipo VI: valores medios <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong> con<br />

valores medios <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> edáficos y minerales<br />

no metálicos, y valores bajos <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>recursos</strong><br />

forestales y turísticos.<br />

Tipo VII: valores medios <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong>,<br />

aus<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> minerales y altos valores<br />

<strong>de</strong> <strong>recursos</strong> forestales y turísticos.<br />

Tipo V111: valores altos <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>iial <strong>natural</strong> con<br />

déficit <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> forestales y minerales<br />

metálicos.<br />

Tipo IX: valores altos <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong> y<br />

predominio <strong>de</strong> <strong>recursos</strong> r<strong>en</strong>ovables.<br />

Tipo X: valores muy altos <strong>de</strong>l pot<strong>en</strong>cial <strong>natural</strong>.<br />

<strong>La</strong> distribución territorial <strong>de</strong> <strong>los</strong> tipos revelados<br />

pres<strong>en</strong>ta regularida<strong>de</strong>s regionales específicas <strong>en</strong><br />

concordancia con ciertos rasgos espaciales <strong>de</strong> la<br />

economla cubana (Luna, 1993). <strong>La</strong> <strong>de</strong>finición <strong>de</strong>l<br />

carácter causal o casual <strong>en</strong>tre la aparición <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>terminadas combinaciones territoriales <strong>de</strong> <strong>los</strong><br />

<strong>recursos</strong> <strong><strong>natural</strong>es</strong> y el tipo y nivel <strong>de</strong> asimilación<br />

económica7 (Propin y Bridón, 1989) permitió<br />

revelar regularida<strong>de</strong>s geográficas como:<br />

104 Invesfrgac~ones Geográficas, Boletin 40, 1999

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!