Ahozko Euskal Literatura Antologia liburua_interneterako

More documents

Recommendations

Info

20 Xabier Payaiparraldeko bilduma eredugarrion parekoa izan liteke Unamunok,Vicente Aranak eta Camilo Villabasok xix. gizaldi bukaeran sortutakoErriko Yakintza, arestian aipatutako “folklore” hitzaren euskaratzeadena, hain zuzen (eta Resurrección María de Azkue euskaltzainbu-ruak Euskalerriaren Yakintza izena jarri zion bere bildumari).Kontinente zaharrean han-hemenka ugaritu ziren bilduma guztieierreparatuz gero, jasotako kontakizun, kantu eta abarrek ezaugarriandana askotarikoa islatzen dute. Lanok oro har testuinguru komunhonetan koka litezke: funtsezkoa da igorleak aditzera ematen duenahartzaile batek edo batzuek entzuna izatea. Komunikazio une eta gunehorri performance esaten zaio. Performance delakoa bertsoa botatzea,balada kantatzea edo ipuina kontatzea bera da, ahozko literatur adierazpideenune gorena. Literatura idatziaren kasuan ez bezala, mezua-ren igorpena eta harrera une berdin horretan gertatzen dira, eta unehorren esanguratsutasunak baldintzatuko du bertso, balada edo ipuinhorrek ahozkotasunaren zikloan egingo duen bidea.1. Taula. Ahozkotasunaren Zikloa1) EKOIZPENA2) IGORPENA3) HARRERA3) GORDETZEA5) ERREPIKAPENA1 Oroimen bidezkoa2 Idatzia3 Bestelakoa1 Ahozkoa2 Ahozkoa + keinu bidezkoa3 Idatzia4 Bestelakoa1 Entzumen bidezkoa2 Ikus-entzunezkoa3 Irakurketa bidezkoa4 Bestelakoa1 Oroimen bidezkoa2 Idatzia3 Audioa grabatuta4 Ikus-entzunezkoa grabatua5 Bestelakoa1 Ahozkoa2 Idatzia3 Audio grabatua entzunda4 Bideoa ikus-entzunda5 Bestelakoa
Ahozko Euskal Literaturaren Antologia 21Ahozko literaturaren baitakoa izateak ez du esan nahi bertso,balada edo ipuin horrek osoki ahozko jardunbideen bitartez sortuaizan behar duenik; zehazki, pentsa liteke ezinbesteko baldintza baka-rra dela igorletik hartzailerako jauzia esan-entzunez egitea, bainabaldintza hori berori ere ez da erabat funtsezkoa, Milman Parry iker-tzaileak Odisearen eta Homeroren lanen gainean egindako azterketak(Parry, 1987) erakutsi baitzuen ahozko literaturaren berezko ezauga-rriak euskarri idatzietan ere antzeman daitezkeela (ezaugarri horienikertzaile nagusiak Ong, Parry, Lord eta Foley izan ziren). Taulak era-kusten duenari jarraiki, ahozko literaturaren parte diren sorkuntzekbost urrats izaten dituzte aukeran:1) Ekoizpena: igorleak esan, errezitatu edo kantatuko duenarenprestaketa aldez aurrekoa zein unean bertan egindakoa izandaitekeenez, lana izan liteke buruan prestatua, paperean ida-tzia edo beste baliabideren baten bitartez ekoitzia.2) Igorpena: pauso honetan igorleak dituen bideak jasotzen dira.3) Harrera: hirugarren urratsak hartzaileak mezua jasotzekoaukerak islatzen ditu.4) Gordetzea: hartzaileak informazioa ez ahazteko moduari dago-kio laugarren urratsa, eta xx. mendearen hasierara arte nagu-siki ahoz ahokoa edo idatzia izan bada ere, gaur egun grabaziobidez egiten da pausoa. Grabagailuen agerpenak oroimenarenbalio hautatzailea ahultzea eragin du hein handi batean, orduarte memoriak soilik biltzen baitzituen igorleak modu gogoan-garrian azaldu eta hartzaileak esanguratsutzat jotzen zituenaleak.5) ) Errepikapena: Aurreko puntuan bezalaxe, errepikapenerakobide ohikoena gaur egun grabazioen erreprodukzioa da, duelagutxi arte ahozkoa edo idatzia izanagatik.Zikloak oinarrizko bost urrats azaldu arren, ahozko literaturarengenero guztiek ez dituzte bost pausook betetzen: tradiziozko generoekbai, baina ez tradiziozkoek lehen hiru pausoak baino ez dituzte bete-tzen. Tradiziozko generoak dira hasieran egile jakin bat edo batzukdituen sorkaria hartzaileek jaso eta belaunaldiz belaunaldi irauna-razteko xedea dutenak; literatura ez tradizionala, aldiz, performancedelakoan hasi eta amaitu egiten da eta behin-behinean ez du ezer
Page 3 and 4: Xabier PayaAhozko Euskal Literatura
Page 6 and 7: Igarkizunak. . . . . . . . . . . .
Page 8 and 9: 8 Joxerra GarziaZabal hartuz gero,
Page 10 and 11: 10 Joxerra Garziatzen duenez. Zorio
Page 12 and 13: 12 Joxerra Garziabatuaren eremuan z
Page 15: Hasierako OharrakLanen transkribape
Page 18 and 19: 18 Xabier PayaEsnatu da trikua habi
Page 22 and 23: 22 Xabier Payairaunarazteko asmorik
Page 24 and 25: 24 Xabier Payaipuinak, errefrauak,
Page 26 and 27: 26 Xabier PayaGoiko zortzi genero e
Page 28 and 29: 28 Xabier PayaKoldo Mitxelenak aipa
Page 30 and 31: 30 Xabier Paya1) Historiaurrea: : a
Page 32 and 33: 32 Xabier Payakonbiatuagatiknoizen
Page 34 and 35: 34 Xabier PayaZabala:Fernando, zuze
Page 36 and 37: 36 Xabier Payajuteko arratsaldian;z
Page 38 and 39: 38 Xabier PayaASTRONAUTARI TELEFONO
Page 40 and 41: 40 Xabier PayaMadril aldera joaten
Page 42 and 43: 42 Xabier PayaUMEZURTZ ABERATSAREN
Page 44 and 45: 44 Xabier PayaEta zifrarik ez zazu
Page 46 and 47: 46 Xabier PayaAipagarria da Txirrit
Page 48 and 49: 48 Xabier Payabeste gañekoan etzan
Page 50 and 51: 50 Xabier PayaZuek ez bazerate kont
Page 52 and 53: 52 Xabier PayaLau urte lehenago, 19
Page 54 and 55: 54 Xabier PayaSarasuak “sortutako
Page 56 and 57: 56 Xabier Payabeti egin dezu berdin
Page 58 and 59: 58 Xabier Payatza garaikidearen sin
Page 60 and 61: 60 Xabier Payapilota partida bat iz
Page 62 and 63: 62 Xabier PayaiiiHamarretako jeikit
Page 64 and 65: 64 Xabier PayaiiModu horretan jarri
Page 66 and 67: 66 Xabier PayaEz pizterik ez euster
Page 68 and 69: 68 Xabier PayaBERTSOTAN BAIDoinua:
Page 70 and 71:
70 Xabier PayavSentimenduak adieraz
Page 72 and 73:
72 Xabier PayaDoinua: ETAren su ete
Page 74 and 75:
74 Xabier Payaeta norantza mugitu.B
Page 77 and 78:
KoplakMendi altuan elurra,bota suta
Page 79 and 80:
Koplak 79gabeko erroldeaez dala seg
Page 81 and 82:
Koplak 81Lezamako neskatillaneskati
Page 83 and 84:
Koplak 83Begira nago begira,kamio b
Page 85 and 86:
Koplak 85Uzaba jauna ixilik dao taj
Page 87 and 88:
Genero epiko-lirikoa“Kanpai bat e
Page 89 and 90:
Genero epiko-lirikoa 89AMODIOAAmodi
Page 91 and 92:
Genero epiko-lirikoa 91beha en’er
Page 93 and 94:
Genero epiko-lirikoa 93ASTOA ETA OT
Page 95 and 96:
Genero epiko-lirikoa 95MATEO TXISTU
Page 97 and 98:
Genero epiko-lirikoa 97Gomizek asko
Page 99 and 100:
Genero epiko-lirikoa 99eutsi egiten
Page 101 and 102:
Genero epiko-lirikoa 101Eroan naizu
Page 103 and 104:
Genero epiko-lirikoa 103Berton dauk
Page 105 and 106:
Genero epiko-lirikoa 105bai aita fr
Page 107 and 108:
Genero epiko-lirikoa 107Nondikoa da
Page 109 and 110:
Genero epiko-lirikoa 109Berterretxe
Page 111 and 112:
Genero epiko-lirikoa 111HAMALAU HER
Page 113 and 114:
Herri antzerkia“Zuberoa da oraind
Page 115 and 116:
Herri Antzerkia 1151996 Garindaine
Page 117 and 118:
Herri Antzerkia 1171910 Ozaze JEANN
Page 119 and 120:
Herri Antzerkia 1199. Taula. Pastor
Page 121 and 122:
Herri Antzerkia 121xHolaz behera ha
Page 123 and 124:
Herri Antzerkia 123Pertsonaia Talde
Page 125 and 126:
Herri Antzerkia 125XORROTXEN KOPLAK
Page 127 and 128:
Herri Antzerkia 1271) ) Xaribaria:Z
Page 129:
Herri Antzerkia 129TOBERA. MAKEAKO
Page 132 and 133:
132 Xabier PayaTXALOPIN TXALOTxalop
Page 134 and 135:
134 Xabier Payazapata berri txuria.
Page 136 and 137:
136 Xabier PayaTXARRANTXAAtso zahar
Page 138 and 139:
138 Xabier PayaZURGINA ETA SEMEABeh
Page 140 and 141:
140 Xabier PayaGaizki jan, gaizki l
Page 143 and 144:
Genero erritualaBaga, biga, higa,la
Page 145 and 146:
Genero errituala 145aipu ugari bilt
Page 147 and 148:
Genero errituala 147ARRAIN SALTZAIL
Page 149 and 150:
Genero aplikatuakBizirik dagoen diz
Page 151 and 152:
Genero aplikatuak 151ez beguic icus
Page 153 and 154:
Genero aplikatuak 153euqui gura adi
Page 155 and 156:
Azken hitzaAhozko literaturari, ida
Page 157 and 158:
ESTEKA INTERESGARRIAKBertsolaritza:
Page 159 and 160:
BIBLIOGRAFIAAgirre, Juan Bautista:
Page 161 and 162:
Genero aplikatuak 161Kaltzakorta, J
Page 163:
Genero aplikatuak 163Vinson, Julien
Page 168 and 169:
Colección Euskal AntologiakDirecci
Page 170 and 171:
Canciones de cuna . . . . . . . . .
Page 172 and 173:
172 Joxerra Garzialiar a lo largo d
Page 174 and 175:
174 Joxerra Garziaserie de estricta
Page 176 and 177:
176 Joxerra Garzianunca se había e
Page 178 and 179:
178 Joxerra Garziaa quien considera
Page 181 and 182:
ANTOLOGÍA DE LITERATURA ORAL VASCA
Page 183 and 184:
Antología de Literatura Oral Vasca
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Bertsolarismo“La vida del hombres
Page 193 and 194:
Bertsolarismo 193aun así, otro dat
Page 195 and 196:
Bertsolarismo 195y otros estados) r
Page 197 and 198:
Bertsolarismo 197en el bolsillo;ten
Page 199 and 200:
Bertsolarismo 199lo que te digo:ten
Page 201 and 202:
Bertsolarismo 201El maestro, al ver
Page 203 and 204:
Bertsolarismo 203Antes de llegar al
Page 205 and 206:
Bertsolarismo 205SAN PEDRO Y SAN IS
Page 207 and 208:
Bertsolarismo 207EL NUEVO HERMANO D
Page 209 and 210:
Bertsolarismo 209Mendiluze:Y me ir
Page 211 and 212:
Bertsolarismo 211(Etxezarreta, 1993
Page 213 and 214:
Bertsolarismo 213El bertsolarismo s
Page 215 and 216:
Bertsolarismo 215lloraba mientras e
Page 217 and 218:
Bertsolarismo 2171986: : SEBASTIAN
Page 219 and 220:
Bertsolarismo 219historia del berts
Page 221 and 222:
Bertsolarismo 221se han desvanecido
Page 223 and 224:
Bertsolarismo 223junto a mi mujer,o
Page 225 and 226:
Bertsolarismo 225Tabla 4. Periodos
Page 227 and 228:
Bertsolarismo 227VENTAJAS DE LA MAL
Page 229 and 230:
Bertsolarismo 229en eso es hábil c
Page 231 and 232:
Bertsolarismo 231antes no sabíamos
Page 233 and 234:
Bertsolarismo 233xi¡Qué pena, la
Page 235 and 236:
Bertsolarismo 235ivBizet se acordó
Page 237 and 238:
Bertsolarismo 237viiiDudo sobre si
Page 239 and 240:
Bertsolarismo 239ivHa extendido las
Page 241:
Bertsolarismo 241Con los ojos bien
Page 244 and 245:
244 Xabier Payasiones o ritos que s
Page 246 and 247:
246 Xabier PayaMari Carmen, la cost
Page 248 and 249:
248 Xabier PayaSi son buenos,no son
Page 250 and 251:
250 Xabier PayaCoplas de rondaComo
Page 252 and 253:
252 Xabier Payaalegrémonos todospo
Page 254 and 255:
254 Xabier PayaLírica popularLa l
Page 256 and 257:
256 Xabier PayaCARIÑO, ¿DÓNDE ES
Page 258 and 259:
258 Xabier Paya¿Qué tendría tu p
Page 260 and 261:
260 Xabier Payaalguno, y puso rumbo
Page 262 and 263:
262 Xabier Paya— ¿Qué quieres,
Page 264 and 265:
264 Xabier PayaEl lucero del alba h
Page 266 and 267:
266 Xabier PayaLa obra Euskal balad
Page 268 and 269:
268 Xabier Paya“Joven maestro del
Page 270 and 271:
270 Xabier Paya“En el establo ten
Page 272 and 273:
272 Xabier PayaANA JUANIXEUn día e
Page 274 and 275:
274 Xabier PayaNo quiero francesasy
Page 276 and 277:
276 Xabier PayaEl señor conde, nob
Page 278 and 279:
278 Xabier Payaasí lo acordó la f
Page 281 and 282:
Género teatral“Zuberoaes el úni
Page 283 and 284:
Género teatral 2831996 Garindaine
Page 285 and 286:
Género teatral 2851910 Ozaze JEANN
Page 287 and 288:
Género teatral 287historia constan
Page 289 and 290:
Género teatral 289ixEn la mejor ed
Page 291 and 292:
Género teatral 291Tabla 10. Person
Page 293 and 294:
Género teatral 293COPLAS DE LOS XO
Page 295 and 296:
Género teatral 2951) El xaribari:E
Page 297:
Género teatral 297para saciarnos t
Page 300 and 301:
300 Xabier Payapara que todos nos s
Page 302 and 303:
302 Xabier PayaEL NIÑITOEl niñito
Page 304 and 305:
304 Xabier Payainformación sobre l
Page 307 and 308:
Género cotidiano“Gezurra esan nu
Page 309 and 310:
Género cotidiano 309— Sí, sí,
Page 311 and 312:
Género cotidiano 311Saltzen dabile
Page 313:
Género cotidiano 313“Bai”“S
Page 316 and 317:
316 Xabier PayaTabla 12. Clasificac
Page 318 and 319:
318 Xabier PayaUN ÁNGEL DICEUn án
Page 320 and 321:
320 Xabier Paya¡Oh! Pello, Pello,
Page 322 and 323:
322 Xabier PayaLa predicación vasc
Page 324 and 325:
324 Xabier Payagrande es el amor qu
Page 326 and 327:
326 Xabier Payaestuvieras, tan velo
Page 328 and 329:
328 Xabier Payasea porque no se ha
Page 330 and 331:
330 Vínculos de interés• http:/
Page 332 and 333:
332 BibliografíaBarandiaran, Luis.
Page 334 and 335:
334 BibliografíaOyharçabal, Berna
Page 339 and 340:
Xabier PayaAnthology of Basque Oral
Page 341 and 342:
CONTENTSNot Gone With the WindJoxer
Page 343 and 344:
NOT GONE WITH THE WINDJoxerra Garzi
Page 345 and 346:
Not Gone With the Wind 345is consid
Page 347 and 348:
Not Gone With the Wind 347excellent
Page 349:
Not Gone With the Wind 349this mate
Page 353 and 354:
ANTHOLOGY OF BASQUE ORAL LITERATURE
Page 355 and 356:
Anthology of Basque Oral Literature
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363:
Page 366 and 367:
366 Xabier PayaAs Koldo Mitxelena s
Page 368 and 369:
368 Xabier Paya1980-1999 From singi
Page 370 and 371:
370 Xabier PayaTOLOSA, 1802.Fernand
Page 372 and 373:
372 Xabier Payamaster would have me
Page 374 and 375:
374 Xabier PayaAmerica was nothingu
Page 376 and 377:
376 Xabier PayaPHONECALL TO SPACEMa
Page 378 and 379:
378 Xabier Payais sent to Madrid.Ho
Page 380 and 381:
380 Xabier PayaTHE RICH ORPHAN’S
Page 382 and 383:
382 Xabier Payayou don’t even nee
Page 384 and 385:
384 Xabier Payaten thirty in the mo
Page 386 and 387:
386 Xabier PayaAlfontso Irigoien’
Page 388 and 389:
388 Xabier Payadecision because the
Page 390 and 391:
390 Xabier Paya1986: : SEBASTIAN LI
Page 392 and 393:
392 Xabier PayaSarasua, respectivel
Page 394 and 395:
394 Xabier Payanow lost.He wanted t
Page 396 and 397:
396 Xabier PayaI’ve gone crazy wo
Page 398 and 399:
398 Xabier Payafestival to festival
Page 400 and 401:
400 Xabier PayaiiFather permitted m
Page 402 and 403:
402 Xabier PayaAir: Norteko trenbid
Page 404 and 405:
404 Xabier PayaAir: Dozena bat bert
Page 406 and 407:
406 Xabier Payaso that I can sing m
Page 408 and 409:
408 Xabier Payablack, white, and in
Page 410 and 411:
410 Xabier Payacalm in the storm,la
Page 412 and 413:
412 Xabier PayaLet us abandon each
Page 415 and 416:
CoupletsIt is snowing in the mounta
Page 417 and 418:
Couplets 417A long time ago I saidM
Page 419 and 420:
Couplets 419red wine is also darkan
Page 421 and 422:
Couplets 421The water of the sea is
Page 423 and 424:
Couplets 423OLES TA OLESGreetings,
Page 425 and 426:
The Lyric-Epic Genre“Somewhere a
Page 427 and 428:
The Lyric-Epic Genre 427of two step
Page 429 and 430:
The Lyric-Epic Genre 429I’ll tell
Page 431 and 432:
The Lyric-Epic Genre 431Legends are
Page 433 and 434:
The Lyric-Epic Genre 433The King fo
Page 435 and 436:
The Lyric-Epic Genre 435as well as
Page 437 and 438:
The Lyric-Epic Genre 437Ballads hav
Page 439 and 440:
The Lyric-Epic Genre 439He picked a
Page 441 and 442:
The Lyric-Epic Genre 441‘When Jau
Page 443 and 444:
The Lyric-Epic Genre 443“It’s n
Page 445 and 446:
The Lyric-Epic Genre 445Mother, wha
Page 447 and 448:
The Lyric-Epic Genre 447BERETERRETX
Page 449 and 450:
The Lyric-Epic Genre 449THE 14 DEAT
Page 451 and 452:
The Theatre Genre“Zuberoais the o
Page 453 and 454:
The Theatre Genre 4531995 Arrokiaga
Page 455 and 456:
The Theatre Genre 4551910 Ozaze Jea
Page 457 and 458:
The Theatre Genre 457Table 9. Struc
Page 459 and 460:
The Theatre Genre 459xAnd so begant
Page 461 and 462:
The Theatre Genre 461Table 10. Char
Page 463 and 464:
The Theatre Genre 463a dance called
Page 465 and 466:
The Theatre Genre 465Given that the
Page 467:
The Theatre Genre 467The livestock
Page 470 and 471:
470 Xabier PayaTXALOPIN TXALOTxalop
Page 472 and 473:
472 Xabier PayaIf father would beha
Page 474 and 475:
474 Xabier PayaTURNIPIt goes in rou
Page 476 and 477:
friend or well-known person. The mo
Page 478 and 479:
478 Xabier PayaUholde handienak ere
Page 480 and 481:
480 Xabier PayaSayings and repliesT
Page 483 and 484:
The Ritual GenreBaga, biga, higa,la
Page 485 and 486:
erences to nature, whether seasonal
Page 487 and 488:
The Ritual Genre 487FISH SELLERI am
Page 489 and 490:
The Applied GenreThe classification
Page 491 and 492:
The Applied Genre 491that it can sc
Page 493 and 494:
The Applied Genre 493One man, becau
Page 495 and 496:
The Applied Genre 495ConclusionOral
Page 497 and 498:
INTERESTING LINKSBertsolaritza:•
Page 499 and 500:
BIBLIOGRAPHYAgirre, Juan Bautista:
Page 501 and 502:
Bibliography 501Garzia, Joxerra.
Page 503:
Bibliography 503Urkizu, Patricio. E
Page 506 and 507:
Abraham Pastorala: 1928ko apirila.T
Page 508 and 509:
KantiniersaXIX. mendeko itxurako ka
Page 510:
BuhameakZurezko ezpata handi bana e
show all

Ahozko Euskal Literatura Antologia liburua_interneterako

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?