18.06.2018 Views

Los desafíos de América Latina y el Caribe con respecto al financiamiento para el desarrollo en el contexto de la Agenda 2030

La Agenda 2030 para el Desarrollo Sostenible, la Agenda de Acción de Addis Abeba de la Tercera Conferencia Internacional sobre la Financiación para el Desarrollo, el Marco de Sendái para la Reducción del Riesgo de Desastres 2015-2030 y el Acuerdo de París sobre el clima delinean una nueva agenda de desarrollo. Esta nueva agenda implica una transformación profunda del desarrollo sostenible que requiere una gran movilización de recursos internos y externos, acompañada por un cambio en la financiación, la organización y la asignación de recursos.

La Agenda 2030 para el Desarrollo Sostenible, la Agenda de Acción de Addis Abeba de la Tercera Conferencia Internacional sobre la Financiación para el Desarrollo, el Marco de Sendái para la Reducción del Riesgo de Desastres 2015-2030 y el Acuerdo de París sobre el clima delinean una nueva agenda de desarrollo. Esta nueva agenda implica una transformación profunda del desarrollo sostenible que requiere una gran movilización de recursos internos y externos, acompañada por un cambio en la financiación, la organización y la asignación de recursos.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

40<br />

Comisión E<strong>con</strong>ómica <strong>para</strong> <strong>América</strong> <strong>Latina</strong> y <strong>el</strong> <strong>Caribe</strong> (CEPAL)<br />

En diciembre <strong>de</strong> 2017, se estableció un grupo <strong>de</strong> trabajo integrado por instituciones region<strong>al</strong>es<br />

c<strong>la</strong>ves, <strong>en</strong>tre <strong>el</strong><strong>la</strong>s <strong>el</strong> Banco C<strong>en</strong>tr<strong>al</strong> <strong>de</strong>l <strong>Caribe</strong> Ori<strong>en</strong>t<strong>al</strong> (ECCB), <strong>el</strong> C<strong>en</strong>tro <strong>para</strong> <strong>el</strong> Cambio Climático<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> Comunidad <strong>de</strong>l <strong>Caribe</strong> (CCCCC), <strong>la</strong> Secretaría <strong>de</strong> <strong>la</strong> Comunidad <strong>de</strong>l <strong>Caribe</strong> (CARICOM) y <strong>la</strong><br />

Organización <strong>de</strong> Estados <strong>de</strong>l <strong>Caribe</strong> Ori<strong>en</strong>t<strong>al</strong> (OECO), <strong>para</strong> abordar los <strong>de</strong>t<strong>al</strong>les técnicos así como <strong>la</strong>s<br />

mod<strong>al</strong>ida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>de</strong>sembolso, proyecto, s<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> sectores prioritarios <strong>para</strong> inversión, responsabilidad<br />

y requisitos <strong>de</strong> información.<br />

La implem<strong>en</strong>tación activa <strong>de</strong> <strong>la</strong> propuesta <strong>de</strong> <strong>la</strong> CEPAL sobre <strong>el</strong> <strong>al</strong>ivio <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>uda y <strong>la</strong> iniciativa<br />

<strong>de</strong> <strong>con</strong>struir resili<strong>en</strong>cia ha com<strong>en</strong>zado a llevarse a cabo <strong>en</strong> cuatro fases distintas. La primera fase<br />

implicó crear un grupo <strong>de</strong> trabajo que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>ra <strong>la</strong>s mod<strong>al</strong>ida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> iniciativa. La segunda fase<br />

<strong>con</strong>sistirá <strong>en</strong> <strong>el</strong>aborar perfiles <strong>de</strong> <strong>de</strong>uda <strong>para</strong> un límite máximo <strong>de</strong> tres países <strong>de</strong>l <strong>Caribe</strong> que acuer<strong>de</strong>n<br />

participar <strong>en</strong> <strong>el</strong> p<strong>la</strong>n piloto <strong>de</strong> <strong>la</strong> iniciativa. La tercera fase requerirá <strong>el</strong> compromiso perman<strong>en</strong>te <strong>con</strong><br />

los países acreedores, <strong>la</strong>s instituciones y <strong>el</strong> fondo ver<strong>de</strong> <strong>de</strong>l clima, a fin <strong>de</strong> <strong>de</strong>terminar cuál es <strong>la</strong> mejor<br />

manera <strong>de</strong> hacer progresar <strong>la</strong> iniciativa <strong>con</strong> su apoyo. Por último, <strong>la</strong> fase cuatro supondrá ev<strong>al</strong>uar <strong>la</strong><br />

viabilidad operativa <strong>de</strong> <strong>la</strong> propuesta y, <strong>en</strong> caso <strong>de</strong> que <strong>la</strong> fase piloto sea un éxito, expandir <strong>la</strong> iniciativa<br />

hacia otros Estados miembros.<br />

D. El pap<strong>el</strong> <strong>de</strong> los capit<strong>al</strong>es privados externos <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo<br />

La región <strong>de</strong>be abordar <strong>el</strong> <strong>de</strong>safío <strong>de</strong> atraer capit<strong>al</strong> <strong>para</strong> <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo productivo si <strong>de</strong>sea impulsar<br />

una mayor diversificación hacia sectores más int<strong>en</strong>sivos <strong>en</strong> <strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>tos especi<strong>al</strong>izados, <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r<br />

capacida<strong>de</strong>s a niv<strong>el</strong> loc<strong>al</strong> y mant<strong>en</strong>er <strong>la</strong> competitividad <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>la</strong>rgo p<strong>la</strong>zo, a <strong>la</strong> vez que promueve <strong>el</strong><br />

<strong>de</strong>sarrollo sost<strong>en</strong>ible (CEPAL, 2015b).<br />

El capit<strong>al</strong> privado se guía princip<strong>al</strong>m<strong>en</strong>te por <strong>el</strong> b<strong>en</strong>eficio e<strong>con</strong>ómico, lo que pue<strong>de</strong> ocasionar que<br />

<strong>la</strong> inversión sea insufici<strong>en</strong>te <strong>en</strong> áreas cruci<strong>al</strong>es <strong>para</strong> <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo sost<strong>en</strong>ible (como <strong>la</strong> reducción <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

pobreza o <strong>el</strong> cambio climático), si <strong>el</strong> r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to esperado —ajustado <strong>al</strong> riesgo correspondi<strong>en</strong>te— es<br />

insatisfactorio <strong>en</strong> com<strong>para</strong>ción <strong>con</strong> otras opciones <strong>de</strong> inversión. Por <strong>la</strong>s características <strong>de</strong> sus inc<strong>en</strong>tivos<br />

—como <strong>el</strong> hecho <strong>de</strong> que <strong>en</strong> <strong>el</strong> costo <strong>de</strong>l capit<strong>al</strong> no se incluyan <strong>con</strong>si<strong>de</strong>raciones <strong>de</strong> sost<strong>en</strong>ibilidad—, los<br />

mercados y los flujos <strong>de</strong> capit<strong>al</strong> operan <strong>en</strong> un marco <strong>de</strong> corto p<strong>la</strong>zo, lo que pue<strong>de</strong> llevar a que se pas<strong>en</strong><br />

por <strong>al</strong>to inversiones <strong>de</strong> capit<strong>al</strong> <strong>con</strong> r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>tos <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>la</strong>rgo p<strong>la</strong>zo, a que no se v<strong>al</strong>ore <strong>de</strong>bidam<strong>en</strong>te<br />

<strong>la</strong> sost<strong>en</strong>ibilidad y a que se <strong>de</strong>stin<strong>en</strong> recursos don<strong>de</strong> m<strong>en</strong>os se necesitan. La t<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia a privilegiar<br />

<strong>el</strong> corto p<strong>la</strong>zo y <strong>la</strong> f<strong>al</strong>ta <strong>de</strong> at<strong>en</strong>ción a los efectos externos <strong>de</strong>gradan los inc<strong>en</strong>tivos <strong>para</strong> invertir <strong>en</strong><br />

negocios sost<strong>en</strong>ibles (CEPAL, 2015b).<br />

Si se <strong>de</strong>sea <strong>en</strong>cauzar <strong>el</strong> capit<strong>al</strong> privado <strong>para</strong> promover <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo sost<strong>en</strong>ible, se <strong>de</strong>b<strong>en</strong> crear<br />

inc<strong>en</strong>tivos <strong>para</strong> que todos los actores r<strong>el</strong>evantes <strong>en</strong> los mercados <strong>de</strong> capit<strong>al</strong>es t<strong>en</strong>gan <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta los<br />

aspectos r<strong>el</strong>acionados <strong>con</strong> <strong>la</strong> sost<strong>en</strong>ibilidad. Al mismo tiempo, los responsables <strong>de</strong> <strong>la</strong> formu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong><br />

políticas <strong>de</strong>b<strong>en</strong> incorporar los temas r<strong>el</strong>acionados <strong>con</strong> <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo sost<strong>en</strong>ible <strong>en</strong> <strong>la</strong>s políticas sobre los<br />

mercados <strong>de</strong> capit<strong>al</strong>es. Es preciso que <strong>la</strong>s extern<strong>al</strong>ida<strong>de</strong>s corporativas se intern<strong>al</strong>ic<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong>s cu<strong>en</strong>tas<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s empresas a través <strong>de</strong> medidas fisc<strong>al</strong>es, normas y mecanismos <strong>de</strong> mercado (CEPAL, 2015b).<br />

Se requerirán interv<strong>en</strong>ciones gubernam<strong>en</strong>t<strong>al</strong>es efici<strong>en</strong>tes y s<strong>el</strong>ectivas <strong>para</strong> diseñar inc<strong>en</strong>tivos<br />

apropiados <strong>con</strong> <strong>el</strong> fin <strong>de</strong> que <strong>el</strong> capit<strong>al</strong> privado <strong>con</strong>tribuya a cumplir <strong>con</strong> los objetivos <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo<br />

sost<strong>en</strong>ible. El sector público <strong>de</strong>be basarse <strong>en</strong> su pap<strong>el</strong> cada vez más r<strong>el</strong>evante <strong>para</strong> <strong>la</strong> inclusión <strong>de</strong><br />

criterios <strong>de</strong> r<strong>en</strong>tabilidad soci<strong>al</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> análisis costo-b<strong>en</strong>eficio. Pue<strong>de</strong> proporcionar <strong>financiami<strong>en</strong>to</strong> público<br />

a sectores que g<strong>en</strong>er<strong>en</strong> b<strong>en</strong>eficios soci<strong>al</strong>es significativos, pero no atraigan sufici<strong>en</strong>tes flujos privados.<br />

También pue<strong>de</strong> crear un <strong>en</strong>torno favorable e inc<strong>en</strong>tivos a<strong>de</strong>cuados <strong>para</strong> ayudar a mant<strong>en</strong>er un perfil<br />

<strong>de</strong> riesgo-r<strong>en</strong>tabilidad capaz <strong>de</strong> atraer capit<strong>al</strong> privado y dirigirlo hacia los objetivos <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo<br />

(CEPAL, 2015b).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!