EL ORADOR (A MARCO BRUTO) - GutenScape.com
EL ORADOR (A MARCO BRUTO) - GutenScape.com
EL ORADOR (A MARCO BRUTO) - GutenScape.com
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Marco Tulio Cicerón El orador (a Marco Bruto)<br />
summae eloquentiae species exprimenda est.<br />
Quem hoc uno excellere [id est oratione], cetera<br />
in eo latere indicat nomen ipsum; non enim<br />
inventor aut <strong>com</strong>positor aut actor qui haec<br />
<strong>com</strong>plexus est omnia, sed et Graece ab<br />
eloquendo rhetor et Latine eloquens dictus est;<br />
ceterarum enim rerum quae sunt in oratore<br />
partem aliquam sibi quisque vindicat, dicendi<br />
autem, id est eloquendi, maxima vis soli huic<br />
conceditur.<br />
[62] Quamquam enim et philosophi quidam<br />
ornate locuti sunt—si quidem et Theophrastus a<br />
divinitate loquendi nomen invenit et Aristoteles<br />
Isocratem ipsum lacessivit et Xenophontis voce<br />
Musas quasi locutas ferunt et longe omnium<br />
quicumque scripserunt aut locuti sunt exstitit et<br />
suavitate et gravitate princeps Plato—, tamen<br />
horum oratio neque nervos neque aculeos<br />
oratorios ac forensis habet. [63] Loquuntur cum<br />
doctis, quorum sedare animos malunt quam<br />
incitare, et de rebus placatis ac minime<br />
turbulentis docendi causa non capiendi<br />
loquuntur, ut in eo ipso, quod delectationem<br />
aliquam dicendo aucupentur, plus non nullis<br />
quam necesse sit facere videantur. Ergo ab hoc<br />
genere non difficile est hanc eloquentiam, de<br />
qua nunc agitur, secernere. [64] Mollis est enim<br />
oratio philosophorum et umbratilis nec<br />
sententiis nec verbis instructa popularibus nec<br />
vincta numeris, sed soluta liberius; nihil iratum<br />
habet, nihil invidum, nihil atrox, nihil<br />
miserabile, nihil astutum; casta, verecunda,<br />
virgo incorrupta quodam modo. Itaque sermo<br />
potius quam oratio dicitur. Quamquam enim<br />
omnis locutio oratio est, tamen unius oratoris<br />
locutio hoc proprio signata nomine est.<br />
[65] Sophistarum, de quibus supra dixi, magis<br />
distinguenda similitudo videtur, qui omnes<br />
eosdem volunt flores quos adhibet orator in<br />
causis persequi. Sed hoc differunt quod, cum sit<br />
his propositum non perturbare animos, sed<br />
placare potius nec tam persuadere quam<br />
delectare, et apertius id faciunt quam nos et<br />
crebrius, concinnas magis sententias exquirunt<br />
quam probabilis, a re saepe discedunt, intexunt<br />
fabulas, verba altius transferunt eaque ita<br />
disponunt ut pictores varietatem colorum, paria<br />
paribus referunt, adversa contrariis,<br />
saepissimeque similiter extrema definiunt.<br />
35<br />
y de la perfecta elocuencia. El nombre mismo<br />
indica que la elocución ha de ser su principal<br />
mérito. No se te llama inventor, <strong>com</strong>positor o<br />
actor, sino en griego rhetor, y en latín<br />
elocuente. De todas las demás condiciones que<br />
en el orador hay, todos pueden reclamar alguna<br />
parte; pero solo a él se concede el lauro de la<br />
elocuencia,<br />
pues aunque algunos filósofos han escrito con<br />
elegancia, tanto que Teofrasto alcanzó por esto<br />
el renombre de divino, y Aristóteles reprendió<br />
al mismo Isócrates, y por la voz de Jenofonte<br />
dicen que hablaron las Musas, y Platón se<br />
aventajó en gravedad y elegancia a todos los<br />
que escribieron o hablaron antes que él; sin<br />
embargo, su discurso no tiene nervio ni aguijón<br />
oratorio o forense. Hablan con doctos, y quieren<br />
sosegar sus ánimos más bien que conmoverlos.<br />
Hablan de cosas tranquilas y nada turbulentas, y<br />
hablan para enseñar, no para soprender; y hasta<br />
cuando logran producir agrado, paréceles a<br />
algunos que han pasado los límites de su<br />
ciencia. No es difícil distinguir esta elocuencia<br />
de la que ahora estamos explicando. El estilo de<br />
los filósofos es sencillo y reposado; no tiene ni<br />
sentencias ni palabras populares, ni esta sujeto a<br />
número, sino libre y suelto. Nada tiene de<br />
airado, de envidioso, de atroz, de admirable ni<br />
de astuto: es siempre casto, ruboroso, virgen,<br />
digámoslo así. Más bien debe llamarse<br />
conversación que discurso. Porque aunque toda<br />
alocución sea discurso, sólo a los del orador se<br />
aplica con propiedad este nombre.<br />
Hay que hacer excepción de los sofistas, que<br />
usan las mismas flores que emplea el orador en<br />
las causas civiles. Pero se diferencian en que su<br />
propósito no es perturbar los ánimos, sino<br />
entretenerlos: no tanto persuadir <strong>com</strong>o deleitar;<br />
y lo hacen con más frecuencia y más a las claras<br />
que los otros, buscan sentencias brillantes más<br />
que probables, se apartan muchas veces del<br />
asunto, mezclan fábulas, hacen traslaciones de<br />
palabras y las disponen a la manera que los<br />
pintores varían el color, y oponen<br />
antitéticamente las palabras, o hacen que los<br />
períodos se correspondan en su cadencia.