olbani, jorjia _ warumatebloba (1961-1962 wlebi) problemis aRwera olbaniSi (jorjiis Stati) Zalian mkacri segregaciuli kanonebi moqmedeb<strong>da</strong>. xalxma kings qalaqSi Casvla <strong>da</strong> maTTan saubari sTxova. zogierTi olbaniSi kingis Casvlis winaaRmdegi iyo, radganac isini adgilobrivi moZraobis adgilze gakontrolebis momxreebi iyvnen. ra gegma iyo <strong>da</strong> ra mox<strong>da</strong> xalxi nebayoflobiT arRvev<strong>da</strong> segregaciul kanonmdeblobas, <strong>da</strong>apatimres aseulobiT a<strong>da</strong>miani. saprotesto moZraobas kingic SeuerT<strong>da</strong> <strong>da</strong> Can<strong>da</strong>, rom 1961 wlis dekemberisTvis maT gamarjvebisTvis un<strong>da</strong> mieRwiaT. kingma uari ganacxa<strong>da</strong> Tavdebis Tanxis sanacvlod cixi<strong>da</strong>n gamosvlaze <strong>da</strong> patimrobaSi <strong>da</strong>rCa. iseTi STabeWdileba Seiqmna, TiTqos qalaqis xelisufleba mzad iyo cvlilebebis gasatareblad, magram <strong>da</strong>pirebebi <strong>da</strong>pirebad <strong>da</strong>rCa _ kingi cixi<strong>da</strong>n gamovi<strong>da</strong>, magram realurad araferi Secvlila... 1962 wlis gazafxulze moZraoba kvlav Seeca<strong>da</strong>, gaaqtiurebuliyo. kingma fici <strong>da</strong>do, rom sasurveli Sedegis miRwevas araZaladobrivi kampaniis meSveobiT SeZleb<strong>da</strong>. am moZraobaSi bevri a<strong>da</strong>miani aqtiurad iyo Cabmuli, magram Sedegi kvlav ar Can<strong>da</strong>. adgilobrivi policiis ufrosi priCeti aqtivistebs Tavazianad istumreb<strong>da</strong> satusaRoSi. rodesac demonstrantebi policiis Senobis win muxlebze <strong>da</strong>Coqili loculobdnen, policiis ufrosic maTTan erTad loculob<strong>da</strong>. Tumca am movlenebis gaSuqeba Zalzed rTuli iyo. 1962 wlis 20 ivliss federalurma sasamarTlom qalaqSi saprotesto aqciebis Catareba akrZala. kingi <strong>da</strong> sxva liderebi orWofobdnen. ar icodnen, ra moemoqme<strong>da</strong>T, <strong>da</strong>erRviaT sasamarTlos brZaneba (manamde federaluri sasamarTlo <strong>a<strong>da</strong>mianis</strong> <strong>uflebebi</strong>s mimarT kargad iyo ganwyobili) Tu brZola gaegrZelebinaT. ga<strong>da</strong>wy<strong>da</strong>, droebiT SeCerebuliyvnen <strong>da</strong> brZanebis gauqmebisaTvis mieRwiaT. warumatebloba liderTa ga<strong>da</strong>wyvetilebam moqmedebebis gaWianurebis Sesaxeb azrTa sxva<strong>da</strong>sxvaoba gaamZafra <strong>da</strong> Zaladoba gaaRviva. sabolood sasamarTlos ga<strong>da</strong>wyvetileba gaauqmes, magram ukve Zalzed gvian iyo. kingma mogvianebiT aRiara, rom moqmedebis <strong>da</strong>yovneba Secdoma iyo, ramac mTeli Zalisxmeva xerxemalSi ga<strong>da</strong>texa. birmingemi, alabama – warmateba (Tebervali, 1963 weli) problemis aRwera es iyo siZulviliT <strong>da</strong>muxtuli <strong>da</strong> rasobrivad Zalzed <strong>da</strong>pirispirebuli qalaqi. policiis ufross, `buRa~ konors, Savkaniani demonstrantebis mimarT uxeSobis demonstrirebis sulac ar eSino<strong>da</strong>. ra gegma iyo <strong>da</strong> ra mox<strong>da</strong> gaimarTa mSvidobiani marSi. kingi <strong>da</strong> bevri sxva aqtivisti <strong>da</strong>apatimres <strong>da</strong> cixeSi Casves. swored aq <strong>da</strong>wera kingma Tavisi cnobili `werili birmingemis cixi<strong>da</strong>n~, romliTac man im sasuliero pirebs mimarTa, vinc <strong>samoqalaqo</strong> <strong>uflebebi</strong>s moTxovnas ar SeuerTdnen. es werili mTels qveyanaSi farTod gavrcel<strong>da</strong> <strong>da</strong> klasikad iqca. mogvianebiT kingi cixi<strong>da</strong>n gamouSves, magram <strong>rogorc</strong> Can<strong>da</strong>, moZraoba sakmaod <strong>da</strong>sustebuli iyo. gaCn<strong>da</strong> axali idea _ moZraobaSi moswavleebi CaebaT. bavSvebis quCaSi gasvlisaken mowodeba sakmaod rTuli ga<strong>da</strong>wyvetileba iyo, radganac oponentTa mxri<strong>da</strong>n mwvave kritikas gamoiwvev<strong>da</strong>, magram aqtivistebs ukan ar <strong>da</strong>uxeviaT. meore dRes 1000-ze meti mozardi, romelTagan zogierTi mxolod 6 wlis iyo, quCaSi gamovi<strong>da</strong>. im dRes policiam 900 demonstranti <strong>da</strong>apatimra <strong>da</strong> cixeSi maT ga<strong>da</strong>sayvanad saskolo avtobusebi gamoiyena. am scenam policiis erT-erTi kapitani SeZra: 19/0 /0 /07/2003 /0 2003 Tavisufleba Tavisufleba 27
28 Tavisufleba Tavisufleba 19/0 /0 /07/2003 /0 2003