safrTxis winaSe myofi mcenareTa saxeobebiT vaWroba saqarTveloSi
safrTxis winaSe myofi mcenareTa saxeobebiT vaWroba saqarTveloSi
safrTxis winaSe myofi mcenareTa saxeobebiT vaWroba saqarTveloSi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
samkurnalo mcenareebiT <strong>vaWroba</strong><br />
Cveni qveynis erT-erTi umniSvnelovanesi genetikuri resursia samkurnalo<br />
mcenareebi, romliTac mdidaria saqarTvelos flora. sxvadasxva mkvlevarebi<br />
miuTiTeben daaxlobiT 450-mde saxeobis mcenareze, romelTac samkurnalo<br />
Tvisebebi gaaCniaT da gamoiyenebian xalxur da mecnierul medicinaSi. <strong>mcenareTa</strong><br />
samkurnalod gamoyenebas <strong>saqarTveloSi</strong> uZvelesi tradicia gaaCnia. bolo wlebis<br />
ganmavlobaSi arsebobs garkveuli daintereseba ucxo qveynebidan regionSi<br />
arsebuli samkurnalo mcenareuli resursebis mimarT. aRniSnulidan gamomdinare,<br />
aucilebelia, rom moxdes genetikur resursebis xelmisawvdomobaze kontrolis<br />
meqanizmisa da maTgan miRebuli sargeblis samarTliani ganawilebis principis<br />
integrireba veluri mcenareebis dacvisa da sargeblobis maregulirebel erovnul<br />
sakanonmdeblo bazaSi, raTa visargebloT biomravalferovnebis konvenciiT<br />
miniWebuli uflebebiT.<br />
adgilobrivi mosaxleoba samedicino miznebisaTvis <strong>mcenareTa</strong> sxvadasxva saxeobebs<br />
iyenebs. upiratesad es aris balaxovani mcenareuloba da iSviaTad, xeebi da buCqebi,<br />
sokoebi da wyalmcenareebi. maTi ZiriTadi nawilis Segroveba xdeba bunebaSi,<br />
rac safrTxes uqmnis <strong>mcenareTa</strong> populaciebs. aseTi praqtika iwvevs samkurnalo<br />
<strong>mcenareTa</strong> mravalferovnebis mkveTr daqveiTebas.<br />
samwuxarod, am sferoSi arsebuli sakanonmdeblo baza TiTqmis ar arsebobs, xolo<br />
bolo perodSi miRebuli normatiuli aqtebis Sedegad, praqtikulad daucveli<br />
darCa aramerqnuli resursebi.<br />
<br />
2005 wlamde <strong>saqarTveloSi</strong> arsebobda garkveuli sakanonmdeblo baza <strong>mcenareTa</strong><br />
veluri saxeobebis (maT Soris samkurnalo <strong>mcenareTa</strong>) dacvisa da maTi bunebidan<br />
amoRebis regulirebisaTvis. aRniSnul sakiTxebs iTvaliswinebda saqarTvelos<br />
kanonebi `garemos dacvis Sesaxeb~, `daculi teritoriebis sistemis Sesaxeb~,<br />
`garemosdacviTi nebarTvebis Sesaxeb~ `saqarTvelos tyis kodeqsi~, `daculi<br />
teritoriebis sistemis Sesaxeb~ aseve sxva normatiuli aqtebiT (mag. saqarTvelos<br />
satyeo meurneobis saxelmwifo departamentis Tavmjdomaris brZanebebi da sxv). es<br />
kanonebi ar aris gauqmebuli, Tumca mniSvnelovnad SeizRuda 2004 wlis zafxulSi<br />
saqarTvelos kanonis ”licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb” miRebis Semdeg da<br />
praqtikulad ufunqciod darCa.<br />
`garemos dacvis Sesaxeb~ kanonis (1996) Tanaxmad (muxli 47) <strong>safrTxis</strong> <strong>winaSe</strong><br />
<strong>myofi</strong> veluri mcenareebi registrirebulni unda iqnen <strong>safrTxis</strong> <strong>winaSe</strong> <strong>myofi</strong><br />
veluri mcenareebisa da gareuli cxovelebis `wiTel nusxasa~ da `saqarTvelos<br />
wiTel wignSi~, romelTa sistematur ganaxlebasa da gamocemas organizebas uwevs<br />
saqarTvelos garemos dacvisa da bunebrivi resursebis saministro.<br />
<strong>safrTxis</strong> <strong>winaSe</strong> <strong>myofi</strong> veluri mcenareebisa da gareuli cxovelebis `wiTeli<br />
nusxisa~ da `saqarTvelos wiTeli wignis~ warmoebis wess gansazRvravs Sesabamisi<br />
kanoni, romelic miRebulia 2003 wlis ivnisSi. am kanonidan gamondinare,<br />
saqarTvelos prezidentis brZanebulebiT (#303, 2006 wlis 2 maisi) ki damtkicda<br />
saqarTvelos ”wiTeli nusxa”. `wiTel nusxaSi~ Setanili <strong>mcenareTa</strong> saxeobebis<br />
mimarT akrZalulia yovelgvari saqmianoba (mopoveba, Wra, Tibva), rac iwvevs maTi<br />
raodenobis Semcirebas.<br />
15