You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 105 OCTOBER 14, 2012<br />
CHINMI 200 FAI NIH RANGON AIRPORT IN DR. LIAN<br />
HMUNG SAKHONG AN DON<br />
Yangon: Chin Literature<br />
and Culture Comittee<br />
(Universities, Yangon) hohatnak<br />
in Chin miphun dihlak minung<br />
200 renglo nih Kawlram tlangcungmi<br />
le Chinmi ramkhel hruaitu<br />
upa pakhat a simi Dr. Lian H. Sakhong<br />
cu Yangon, Minglardon Airport<br />
ah hlunghlainak in an don.<br />
10 October, zanlei suimilam<br />
2:00 ah a rak phanmi Ethnic<br />
Nationalities Council (ENC) Chiarman, CNC Chiarman le CNF Supreme<br />
Council chungtel Dr. Lian H. Sakhong donnak ah CLCC siangakchia<br />
pinah, Khumi Mino Bu, Chin Youth Forum, Lautu Family,<br />
Zophei Family, Aibur Family, Parties Palai cheukhat hna le upa 40<br />
renglo nih an donpi hna.<br />
A dongtu hna nih anmah le bu min cio in hlunghlai tein an<br />
donnak Kawl in catar tampi put in sunglawihnak an langhter pinah,<br />
Kawlca in catar an I putmi ah "ENC Chiarman kan in don", "Chin<br />
Siangakchia Hruaitu Hlun kan in don", "CNC Chiarman kan in don",<br />
"United National League for Democracy, General Secretary hlun kan<br />
in don" ti pawl telh in le pangpar oihnak le laithuam he an sunlawih.<br />
Dr. Lian H. Sakhong nih atu lio an donmi kong le Kawlram a ratnak<br />
kong he pehtlai in; kum 20 chung ram zamtak dirhmun in ka nunnak<br />
chungah lamhruai in Kawlram ka phak khawh caah Pathian min ka<br />
thangthat. Hlunghlai taktak in a ka donmi Chin miphun nan dihlak<br />
cungah kaa lawm. A bik in CLCC nan cungah lawmhnak tampi ka<br />
ngei. CLCC hi miphun caah riantuan kaa thoknak keimah ka nubu<br />
bantuk in ka ruah i ka thinlung ah hi hmun ah ka rak tuanmi hi a cam<br />
zungzal. Atu kan ram tampi thlennak cungah kaa lawm. Asinain kum<br />
60 a raumi tlangcungmi buainak hi cabuai cung biaruahnak lawng in<br />
phisin a hau. Meithal le hriam in phisin nakin a dong kho lai lo. Ka<br />
riantuan hawi tampi cu mual an liam. Ka ngeih a chia tuk. Zungzal ka<br />
theih peng hna lai. Cun atu UNLD hawile tthing he hmuhnak caan<br />
zong kaa ngaituk. Cun Chinmi bu le a dangdang bu he iton khawhnak<br />
caan ttha ka ngah lai caah kaa nuam tuk" tiah Airport i Speech a<br />
pekmi ah a chim.<br />
Hi donnak ah tuanvo latu CLCC a ttanpi tu hna le Chin Magazin Editor<br />
hlun Salai Samuel nih "atu bantuk in CLCC hruaitu hlun le Chin<br />
siangakchia pawl nih Chin tuanbia kan theih khawhnak dingah ca<br />
tampi a kan tialpiak tu le, Chin siangakchia cawlcanghnak ah hruaitu<br />
a simi pakhat kan don khawhmi cungah lung a hmui tuk" tiah <strong>The</strong><br />
Chinland Post sinah a chim.<br />
Apeh i "a minung ka hmuh in a muisam le a pum in upat awk a tlak<br />
cu um rih seh. Media pawl bia a lehmi hna le a biachimmi hrim rumra<br />
a ngei. Chin miphun ramkhel hruaitu amah bantuk kan ngeihmi hi<br />
Chin mi kan i van tha. Keimah tein Chinmi si, i uarnak a kai tuk" tiah<br />
a ti.<br />
Khumi Mino in nungak A. S. nih "Dr. Lian H. Sakhong ka hmuh i<br />
kaa lunghmuih tuk. A kong hi a hlan ah ka thei tuk lo. Donnak ah<br />
Khumi in a kan hruaitu kan ule nih a kong an kan chimh lawngah<br />
biatak tein miphun caah arak i zuamnak le upat a tlaknak hi ka<br />
fian. Chin miphun nih hi bantuk hruaitu kan ngeihmi hi kan van tha<br />
tuk" tiah <strong>The</strong> Chinland Post sinah a chim. Kawlram a um chungah a<br />
rat hnawhchanmi "Will current reform will bring genuin peace in<br />
Myanmar" timi tlangtar in tuahmi Kawlram fimthiam hna le President<br />
ruahnak petu telin seminar ah "2008 Kawlram phunghram nih tlangcungmi<br />
zeitluk in zalonnak a pek, ruahchanhnak a pek" timi ca a<br />
chuahpi lai. Cun 13 October ah CLCC hohatnak in Rangoon um<br />
UMFCCI ah Chin History, Culture and Identity tiin biachimhnak a<br />
ngei lai. Cu ah tlangcungmi hruaitu le Laimi lei in fimthiam tampi<br />
zong biachimnak an ngei ve lai. Cun Kawlram a um chungah MPs<br />
pawl training peknak, Laitlang lei va tlawn in, CNF nih mipi tonnak a<br />
tuahmi (Public Consultation) zongah a telpi hna lai tiah theih a si.<br />
(Cc: <strong>The</strong> Chinland Post)<br />
KANMAH THAWNG<br />
Cahmai: 2<br />
KAWLRAM CAAH JAPAN TIMHTUAHNAK VIALTE<br />
October 10, 2012: 2013<br />
ah Japan nih Kawlram a miak<br />
tlawm taktak in phaisa cawih<br />
hram kan thawk cang lai tiah<br />
Japan ramleng vunci Koriki Jojima<br />
nih October 10 ah tuahmi<br />
Kawlram lei banchamnak kongah<br />
ramkip phaisa lei Agency<br />
meeting ah a chim. IMF, World<br />
Bank, Asia development Bank<br />
le G7 in rianngeitu pawl cu<br />
meeting cu an kai dih. Japan nih<br />
Kawlram phaisa zeizat ka cawih<br />
lai ti a chimlo nain Electric, lam<br />
le hlei remhnak, khuate thanchonak<br />
le tilawng dinhnak chan<br />
he aa tlak in remhnak ca ka<br />
bawmh lai a ti. Cu meeting ah<br />
Kawlram zeitin kan bawmh lai<br />
timi hnatlaknak a um lo nain<br />
Kawlram phaisa cawihnak cu<br />
hmaikum January in Japan<br />
hruainak in kan thawk lai an ti.<br />
Kawlram nih Japan lei a bat mi<br />
hi Yen 500 billion ($6.4 billion)<br />
a si i, U <strong>The</strong>in Sein Japan a kal<br />
lioah 60% cu ngaihthiam nan si<br />
lai ee tiah Japan nih an rak ti.<br />
Asia le World Bank ah Kawlram<br />
a leiba $900 million a ngeihmi<br />
zong Japan Bank (Bank of<br />
Tokyo le Mitsubishi UFJ) nih<br />
<strong>kanmah</strong> nih kan cham lai an ti.<br />
Kawlram caah Japan timhtuahnak<br />
vialte hi Kawlram kong<br />
hlathlaitu pawl an khuaruah a<br />
har dih. Japan University pakhat<br />
ah Kawlram kong a thei mi pakhat<br />
nihcun Kawlram cu zang<strong>thawng</strong><br />
Japan le Tuluk an i cilnak<br />
hmun pakhat a si cang lai tiah<br />
<strong>News</strong> York Time ah a chim. Tuluk<br />
nih Kawlram sui le ngun<br />
lawng a zoh lioah Japan nihcun<br />
man a fawi mi Kawl riantuantu<br />
rian kawl piak in Thailand le Indonisia<br />
tikulh thilchuahnak ah<br />
hman a duh hna ti a si. Reuter<br />
Agency pakhat chimnak ahcun<br />
Japan cozah le pumpak chawlettu<br />
hna hrambunh ding le Kawlram<br />
bawmh an timhmi hi $18 billion<br />
hrawng a si te lai a ti. Hi phaisa hi<br />
a miak 0.01 a si lai i kum 50<br />
chung a cawih lai.<br />
A hramthawk kumhra cu a<br />
miak loin a cawih lai. Thanchonak<br />
lei zongah Japan nih<br />
bawmhnak tampi chuah a timh<br />
rih. U <strong>The</strong>in Sein nih lamhla<br />
khuate ah siangniamrun sianginn<br />
a rannak in sak kan duh tiah Japan<br />
sinah ca a rak tial bal. Rangon<br />
dinti remh zong Japan Engineer<br />
nih tuanvo lak an timh cang. Rangon<br />
ti peknak pipe 40% cu pipe a<br />
that lo caah ti a zut dih, a lak a si<br />
caah a rannak in remh a hau.<br />
Rangon mipi caah kal-umnak,<br />
Rangon mei a petu zung 4 remh<br />
ding, Pegu tiva ah hleidonh ding<br />
le Tilawa tilawng dinhnak bawmh<br />
dingin Japan nih an hlat hlai<br />
cuahmah lio a si. (Cc: Irrawaddy)<br />
MATUPI AH NIGHT-CLUB AN AWN<br />
October 11, 2012: Keimah<br />
cu Matupi khuapi<br />
chung um High School<br />
No. (1) ah Siang cachim<br />
pakhat ka si. Ka hmuh<br />
theihmi kong hi piangthlangtuk<br />
in ka chim a<br />
si ah cun ka rian in an<br />
kan chuah ding le ka umnak<br />
hmun an ka tthial<br />
ding a si caah, thli cung<br />
in a si ah, online media in a si ah a ran khawh chung in atu ka chimmi<br />
pawl he aa pehtlaimi nih ttuanvo nan laknak ding ah theihter kan duh<br />
hna” tiah siang cachim pakhat nih a chimmi cu Khonumthung<br />
<strong>thawng</strong>ca nih a ttial.<br />
Cu siang cachim pa nih amah a hmuh tonmi phun 9 in a<br />
langhtermi chung ah, #No. 7. nak ah, “Matupi khua chung, Sanbawng<br />
sang, Panaing lampi ah an awnmi Nigh-Club ah mino tete le<br />
tleirawl tete hna zan tinte an kalmi hi Chin nunphung he zong aa kalh<br />
i, biaknak he zong aa kalhmi a si” tiah a langhter.<br />
Hi bantuk tuahsernak tthalopi hi a tlau khawhnak ding caah thli cung<br />
in a si ah, online media in a si ah, hi kong he pehtlai in ttuanvo ngeitu<br />
hna nih an theih ding ah ka hung langhter duh tiah Siang cachim pa<br />
nih a chim. (Cc: Globalchin)