11.06.2013 Views

LEI NO JUSTISA IHA TIMOR-LESTE - La'o Hamutuk

LEI NO JUSTISA IHA TIMOR-LESTE - La'o Hamutuk

LEI NO JUSTISA IHA TIMOR-LESTE - La'o Hamutuk

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

4espondente sira iha sur8ey LMM` m3s husu konaBFP lian saida mak sira prefere liu Fa material<br />

eskrita. 9ha akordu ho Figura 1M? iha pursentu 53 indika Tetum? tuir tan lahasa 9ndonesia neOeFR<br />

sita signifikamente iha sidadaun uitoan deOit (1_q). 9ha pursentu 3 deOit mak sita !ortuguRs? no iha<br />

pursentu aOas 13 mak hateten katak sira la hatene lian neOeFR mak sira prefere liu? neOeFR refleta<br />

situasaun analfaFetiDmu iha TimorBCeste. DalaBidaBtan? preferRnsia lian selukBseluk sira neOeFR sita<br />

iha dialetu reSional? iha numeru marSinal ida (entre husi 1q toOo 3q).<br />

Tenke nota m3s katak emFora lahasa 9ndonesia iha deOit pursentu 1_ ema Timor neOeFR prefere<br />

nuOudPr lian eskrita? persentaSen idaBneOe nota aOas liu kompara ho sira neOeFR identifika prefere atu<br />

hetan informasaun oralmente (Lq). 9ha raDaun posi8el ida Fa diferRnsia idaBneOe katak iha<br />

9ndoneDia nia ukun? sistema edukasaun formal nomos sistema go8ernasaun utiliDa lian lahasa<br />

9ndonesia hodi halo ema Farak la kompriende lee ho diak ho lian Tetum.<br />

Tetum<br />

Bahasa Indonesia<br />

Baikeno<br />

Kemak<br />

Mamba'e<br />

Portuguese<br />

Tokodede<br />

Seluk<br />

La hatene<br />

Lian saida mak ita prefere liu atu simu informasaun liu husi material eskrita sira?<br />

2%<br />

2%<br />

2%<br />

3%<br />

2%<br />

7%<br />

13%<br />

16%<br />

Survey 2008<br />

:!u11LM<br />

Figura 10<br />

9ha tinan LMM4? respondente sira m3s husu konaBFP lian saida mak sira bele lee. Fo ho resposta<br />

multiplu? dadus neOe hatudu katak iha pursentu _1 ema Timor Fele lee Tetum? pursentu 4` lahasa<br />

9ndonesia? pursentu 1M !ortugRs. 6imillante ho dadus neOeFR apreDenta iha leten konaBFP aFilidade<br />

koalia lian ida 8ersus aFilidade atu simu informasaun 8erFal ho lian ida? sur8ey LMM` klarifika liutan<br />

konaBFP lian saida mak ema Timor sira prefere liu en termu material eskrita nian. hanesan eDemplu?<br />

haske pursentu 4` TimorBoan reklama katak sira Fele lee lahasa 9ndonesia? maiFe iha pursentu 1_<br />

deOit hateten katak sira prefere simu material eskrita ho lahasa 9ndonesia. 7nkuantu? liu metade<br />

(53q) husi TimorBoan hateten sira prefere simu material eskrita ho lian Tetum? proporsaun idaB<br />

neOe sei dook liu kompara ho lian sira seluk. 9ha tempu hanesan? falta iha lingua ida neOeFR maioria<br />

prefere iha puFliku suSere katak TimorBCeste sei iha hela prosesu tranDisaun linguistika ida? neOeFR<br />

seidauk liu tinan sanulu deDde sistema edukasaun hahu utiliDa lian Tetum nuOudPr lian primeiru<br />

hodi lee no hakerek.<br />

53%<br />

25 | P a j i n a

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!