ตารางที่ 2

Recommendations

Info

<strong>ตารางที่</strong> 2 (ต่อ) Lung Asthma Pneumonia Croup(laryngotracheobronchitis) Bronchiolitis Pulmonary contusion Adult respiratory distress syndrome Chronic obstructive pulmonary disease Pneumoconiosis Vascular Pulmonary embolism Pulmonary hypertension Cardiac Congestive cardiac failure Acute pulmonary edema Acute myocardial infarction Cardiac arrhythmias Others Psychogenic hyperventilation Poisoning, eg. carbon monoxide, cyanide Metabolic acidosis Anemia Guillain-Barre syndrome แนวทางการวินิจฉัยโรค 1. การซักประวัติ การซักประวัติของผู้ป่ วยที่มีอาการหอยเหนื่อยเริ่มตั ้งแต่ลักษณะความรู้สึกเหนื่อย ความสัมพันธ์กับ ท่าทาง การติดเชื ้อ สิ่งแวดล้อม ถ้าเป็ นอาการหอบเหนื่อยขณะนอนต้องลุกนั่งตลอดเวลา(orthopnea) มักบ่งถึง congestive heart failure หรือกล้ามเนื ้อกระบังลมทํางานผิดปกติ(diaphragmatic dysfunction)มักพบในคนอ้วน หรือโรคหืด(asthma)ที่กระตุ้นด้วยกรดไหลย้อน อาการเหนื่อยขณะนอนกลางคืนต้องตื่นขึ ้นมาหายใจเป็ นช่วงๆ(paroxysmal nocturnal dyspnea) อาจ บ่งถึง congestive heart failure หรือโรคหืด ส่วนอาการเหนื่อยเป็ นช่วงๆแบบทันทีทันใดอาจต้องนึกถึง myocardial ischemia ภาวะหลอดลมตีบ หรือ pulmonary embolism ถ้ามีอาการเหนื่อยเรื ้อรังอาจต้องนึกถึง COPD และ interstitial lung disease อาการหอบเหนื่อยเมื่อนั่งหรือยืนและอาการทุเลาลงเมื่อนอน(platypnea) ควรนึกถึงโรค left atrial myxoma หรือ hepatopulmonary syndrome หรือ pulmonary arteriovenous malformation สําหรับอาการ เหนื่อยเมื่อนอนตะแคงข้างใดข้างหนึ ่งลง(trepopnea) ควรนึกถึงภาวะ pleural effusionข้างเดียว โรคปอดและ หลอดลมใหญ่ข้างเดียว หรือ congestive heart failure นอกจากนี ้ควรซักประวัติการทํางานซึ ่งอาจเป็ นสาเหตุ ของโรคปอดจากการทํางานได้ เช่น asbestosis, silicosis เป็ นต้น
2. การตรวจร่างกาย ความผิดปกติจากการตรวจร่างกายอาจพบได้ตั ้งแต่แรกในขณะซักประวัติ เช่น ผู้ป่ วยพูดไม่จบ ประโยคต้องหยุดหายใจเพราะเหนื่อย เป็ นต้น ควรตรวจดูว่ามีการใช้กําลังงานเพื่อการหายใจมากขึ ้นหรือไม่ โดยดูจากกล้ามเนื ้อช่วยหายใจ(accessory muscle) การบุ ๋มของบริเวณเหนือกระดูกกลางอก(supraclavicular retraction) ต้องใช้มือยันพื ้นหรือยันเข่าข่างใดข้าหนึ ่งเพราะเหนื่อยมากบ่งถึงความผิดปกติตัวทําหน้าที่หายใจ (ventilatory pump) นอกจากนี ้การวัดสัญญาณชีพโดยเฉพาะอัตราการหายใจ อาจพบลักษณะ respiratory paradox หรือ abdominal paradox นั ่นคือท้องยุบขณะหายใจเข้าซึ ่งตรงข้ามกับการหายใจในคนปกติซึ ่งบ่งถึง กล้ามเนื ้อกระบังลมอ่อนแรง การตรวจพบ pulsus paradoxus เป็ นความแตกต่างของความดันเลือดซิสโตลิกที่ เปลี่ยนแปลงตามการหายใจเข้าและออกที่ค่ามากกว่า 10 mmHgอาจบ่งถึงโรค COPD หรือ cardiac tamponade การตรวจร่างกายทั ่วไปโดยดูภาวะซีด เขียวคลํ ้า ลักษณะที่พบในโรคตับแข็ง(spider nevi, palmar erythema, gynecomastia) มีประโยชน์เช่นเดียวกับการตรวจทรวงอกและปอดโดยการเคาะ หากเคาะแล้วทึบ อาจบ่งถึงนํ ้าในช่องเยื่อหุ้มปอดหรือก้อนที ่ปอด เคาะแล้วเสียงโปร่งอาจเป็ นโรค emphysema หรือ pneumothorax การฟังเสียงปอดหากพบ wheezes, rales, rhonchi, เสียงหายใจออกยาวและดังลดลง อาจต้อง นึกถึงโรคของหลอดลมอุดตัน และ interstitial edema หรือ fibrosis ลักษณะนิ้มปุ ้ ม(clubbing of fingers) อาจ บ่งถึงโรค interstitial pulmonary fibrosis หรือมะเร็งปอด ลักษณะนิ้วมือและนิ้วเท้าเปลี่ยนสีและปวดบวมเมื่อ โดนอากาศเย็น(Raynaud's phenomenon) อาจบ่งถึงโรคกลุ ่มเนื ้อเยื่อเกี่ยวพันที่สัมพันธ์กับโรคปอด เช่น scleroderma เป็ นต้น การตรวจร่างกายระบบหัวใจและหลอดเลือดก็มีความสําคัญ เช่น โรคหัวใจห้องขวา อาจตรวจพบ jugular venous distention บวมและเสียง 2 ของหัวใจดัง(loud S2) ส่วนโรคหัวใจห้องซ้าย อาจตรวจพบ S3 และ S4 gallops รวมถึงโรคลิ้นหัวใจอาจตรวจพบเสียง murmur การตรวจด้วยเครื่องมืออย่างง่ายเพื่อวัดระดับออกซิเจนในเลือดของผู้ป่ วยได้แก่ pulse oximetry โดย ใช้เครื่องมือที่เรียกว่า pulse oximeter เป็ นอุปกรณ์ขนาดเล็กและพกพาได้สะดวก ช่วยประเมินความรุนแรงของ ภาวะขาดออกซิเจนเบื ้องต้นได้ในขณะซักประวัติและตรวจร่างกาย 3. การตรวจสืบค้นเพิ่มเติม การถ่ายภาพรังสีทรวงอกเป็ นวิธีการตรวจเพิ ่มเติมแรกๆที่ควรส่งตรวจเนื่องจากช่วยวินิจฉัยสาเหตุของ อาการหอบเหนื่อยได้ค่อนข้างมาก ตัวอย่างเช่น ลักษณะที่มีปริมาณปอดขยายตัวมากผิดปกติบ่งถึง COPD แต่ ถ้าปอดขยายตัวน้อยอาจเกิดจาก interstitial edema, fibrosis, กล้ามเนื ้อกระบังลมทํางานผิดปกติ(diaphragmatic dysfunction) หรือผนังทรวงอกเคลื่อนตัวผิดปกติ ลักษณะที่มีเส้นเลือดโตผิดปกติอาจบ่งถึง pulmonary artery
Page 1 and 2: เอกสารประกอ
Page 3 and 4: อาการไอ (Cough) ก
Page 5 and 6: พยาธิสรีรวิ
Page 7 and 8: ตัวเซลล์ respirator
Page 9 and 10: Chronic cough ส่วนใหญ
Page 11 and 12: อาการไอเป็ น
Page 13 and 14: ตารางที่ 2 (ต่
Page 15 and 16: อาการเจ็บหน
Page 19 and 20: 2. การตรวจร่า
Page 23 and 24: โรคที่พบบ่อ
Page 25 and 26: อาการหอบเหน
Page 27: กรณีผู้ป่ วย
Page 31: เอกสารอ้างอ

ตารางที่ 2

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?