You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ilingvizms ganvixilavT kognitur<br />
ganviTarebasTan kavSirSi.<br />
enobrivi ganviTareba<br />
(bihevioristuli, kognitivisturi da<br />
konstruqtivistuli Teoriebi)<br />
ena TavisTavad ar viTardeba, igi<br />
uSualod ukavSirdeba bavSvis<br />
fizikur, emociur, kognitur<br />
aspeqtebs, bavSvis enobrivi<br />
ganviTareba xangrZlivi da rTuli<br />
procesia, romelic gulisxmobs<br />
Sesabamis socialur garemosa da<br />
kulturuli fonis gaTvaliswinebas.<br />
enis aTviseba ar Semoifargleba<br />
mxolod garkveuli sityvebisa da<br />
gramatikuli struqturebis codniT,<br />
am procesSi monawileobas iRebs<br />
rogorc fonologiuri nawili, aseve<br />
semantikuri aspeqti (vode, 1988).<br />
im meqanizmis garkveva, romelic<br />
enobriv ganviTarebas udevs<br />
safuZvlad, mxolod 21-e saukunis<br />
problema ar aris, igi uZvelesi<br />
sadiskusio sakiTxia, romliTac<br />
Tavis droze dainteresebulni iyvnen<br />
cnobili enaTmecnierebi Hhumboldti<br />
da f. de sosiuri. garda<br />
enaTmecnierebisa, am sakiTxma<br />
daintereseba hpova fsiqologiaSic,<br />
vinaidan enobrivi ganviTareba<br />
uSualod daukavSirda bavSvis<br />
kognitur ganviTarebas (m.Qqurdiani,<br />
saleqcio kursidan, 2007).<br />
fsiqologiaSi aRniSnul<br />
sakiTxTan dakavSirebiT cnobilia<br />
bihevioristuli, kognitivisturi da<br />
konstruqtivistuli Teoriebi.<br />
cnobilia skineris enobrivi<br />
ganviTarebis Teoria, romelic man<br />
1957 wels Camoayaliba, igi<br />
bihevioristuli midgomis gamoxatva<br />
iyo enis swavlis sakiTxTan<br />
dakavSirebiT. skineris Teoria<br />
eyrdnoboda struqturalist<br />
leonard blumfildis „enis<br />
Teorias“ (blumfildi, 1933).<br />
blumfildi am naSromSi sruliad ar<br />
bilingvuri ganaTleba, #9, 2012<br />
30<br />
ugulvebelyofda enis swavlis<br />
procesSi azrobriv mniSvnelobas,<br />
Tumca miiCnevda, rom semantikuri<br />
asociaciuroba enobrivi formirebis<br />
procesSi iyo umniSvnelo. misi<br />
azriT, bavSvi enas swavlobs<br />
imitaciis gziT, iseve, rogorc sxva<br />
danarCen yoveldRiur aqtivobebs.<br />
skineris Teoriis mixedviT,<br />
bavSvis enobrivi ganviTareba<br />
dakavSirebulia stimulTan da<br />
ganmtkicebasTan (anu, Tuki bavSvs<br />
eZleva stimuli sityvis saxiT, es<br />
sityva ukavSirdeba pirobiTad raime<br />
nivTs, maSin, savaraudod, moxdeba<br />
misi ganmtkiceba).<br />
bihevioristi fsiqologebi<br />
miiCnevdnen, rom enis formirebisaTvis<br />
mniSvnelovania sami ram:<br />
ganmeoreba, mibaZva da daswavla, anu<br />
bavSvebi swavloben imas, rac esmiT<br />
(al-jeaseri, 2009).<br />
am midgomis sawinaaRmdego azri<br />
maleve gaCnda fsiqologiaSi.<br />
bihevioristebs daupirispirdnen<br />
kognitivistebi, romlebic miiCnevdnen,<br />
rom mxolod imitacia swavlis<br />
procesSi araa sakmarisi. kogniturma<br />
fsiqologiam win wamoswia enobrivi<br />
ganviTarebis procesSi semantikis<br />
roli da aRniSna, rom bavSvSi<br />
dabadebidanve aris potenciali<br />
imisa, rom iswavlos ena (ragi, 2007).<br />
noam Comski am movlenas uwodebda<br />
enis SeZenis mowyobilobas da<br />
miiCnevda, rom bavSvs aqvs garkveuli<br />
Tandayolili unari, daamuSaos<br />
informacia da Seqmnas Sida<br />
struqturebi /language acquisition<br />
device/ LAD (al-jeaseri, 2009).<br />
enis SeZenis Tandayolili unaris<br />
wyalobiT, bavSvs SeuZlia Tqvas<br />
iseTi sityvebi da Camoayalibos<br />
gramatikuli struqturebi, romlebic<br />
mas jer ar mousmenia. magaliTad,<br />
inglisur enaSi, rogorc viciT,<br />
arsebobs wesieri da arawesieri<br />
zmnebi, romelTa formebic