26.01.2015 Views

maswavlebelTa saWiro da mosalodneli raodenobis Sesaxeb kvleva

maswavlebelTa saWiro da mosalodneli raodenobis Sesaxeb kvleva

maswavlebelTa saWiro da mosalodneli raodenobis Sesaxeb kvleva

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>maswavlebelTa</strong> profesiuli ganviTarebis centri<br />

socialuri kvlevisa <strong>da</strong> analizis instituti<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>da</strong> <strong>mosalodneli</strong><br />

<strong>raodenobis</strong> <strong>Sesaxeb</strong> <strong>kvleva</strong><br />

2008<br />

weli<br />

1


kvleviTi proeqtis samuSao jgufi:<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> profesiuli ganviTarebis centri:<br />

sofio gorgoZe _ centris direqtori<br />

paata sirbilaZe _ proeqtebis koordinatori<br />

maia araviSvili _ kvlevebis koordinatori<br />

nika cimakuriZe _ registraciis koordinatori<br />

socialuri kvlevisa <strong>da</strong> analizis instituti:<br />

iago kaWkaWiSvili _ centris direqtori<br />

lali suTiaSvili _ kvlevebis menejeri<br />

mamuka na<strong>da</strong>reiSvili _ statistikosi<br />

lia mezvriSvili _ sociologi/analitikosi<br />

ivane min<strong>da</strong>Ze _ konsultanti<br />

© <strong>maswavlebelTa</strong> profesiuli ganviTarebis centri<br />

2


sarCevi<br />

I <strong>maswavlebelTa</strong> arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> raodenobebs Soris balansis<br />

<strong>kvleva</strong> (monacemTa bazebis statistikuri analizi)<br />

I. monacemTa bazebis analizis meTodologia................................................5<br />

II. arsebuli situaciis analizi..................................................................................10<br />

III. cxrilebi.....................................................................................................................................21<br />

II <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli nakadis <strong>kvleva</strong>:<br />

saqarTvelos saSualo skolebis <strong>maswavlebelTa</strong> gamokiTxvis<br />

Sedegebi<br />

kvlevis meTodologia...........................................................................................................36<br />

I. saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare<br />

reformebis Sefaseba...............................................................................................................39<br />

II. <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>maswavlebelTa</strong> sertificirebis mimarT..........44<br />

III. maswavleblad muSaobis upiratesobebi <strong>da</strong> skolaSi muSaobis<br />

alternativa.....................................................................................................................................57<br />

IV. saSualo ganaTlebis sferoSi arsebuli problemebi..............74<br />

ZiriTadi Sedegebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvnebi..................................................................................78<br />

III <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>mosalodneli</strong> nakadis <strong>kvleva</strong>:<br />

saqarTvelos umaRlesi saswavleblebis studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

gamokiTxvis Sedegebi<br />

kvlevis meTodologia..........................................................................................................83<br />

I. saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare<br />

reformebis Sefaseba..............................................................................................................90<br />

II. <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>maswavlebelTa</strong> sertificirebis mimarT.........93<br />

III. saSualo ganaTlebis sistemis problemebi;<br />

3


maswavleblad muSaobis upiratesobebi...............................................................96<br />

IV. skolaSi maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebis survili;<br />

maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebis <strong>da</strong>matebiTi pirobebi;<br />

maswavlebloba versus sxva saqmianoba................................................................102<br />

V. ganaTlebis magistraturis Taviseburebebis Sefaseba;<br />

ganaTlebis magistraturaSi Cabarebis survili;<br />

sasurveli minimaluri xelfasebi...........................................................................122<br />

ZiriTadi Sedegebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvnebi................................................................................133<br />

IV Semajamebeli <strong>da</strong>skvna....................................................................................................138<br />

4


<strong>maswavlebelTa</strong> arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> raodenobebs<br />

Soris balansis <strong>kvleva</strong><br />

(monacemTa bazebis statistikuri analizi)<br />

I. monacemTa bazebis analizis meTodologia<br />

1.1. skolebSi arsebuli maswavleblebis <strong>raodenobis</strong> gamoTvla<br />

saqarTvelos skolebSi dRes arsebuli maswavleblebis <strong>raodenobis</strong><br />

<strong>da</strong>Tvlisas gamoyenebul iqna saqarTvelos ganaTlebisa <strong>da</strong><br />

mecnierebis saministros mier gadmocemuli skolebisa <strong>da</strong> maswavleblebis<br />

monacemTa baza.<br />

arsebuli situaciis analizis procesSi maswavleblebis<br />

raodenobebi <strong>da</strong>iTvala mxolod imaTgan, vinc, gadmocemuli bazebis<br />

mixedviT, amJamad aswavlis erovnuli saswavlo gegmiT (2007-<br />

2008 saswavlo wlis mdgomareobiT) gaTvaliswinebul aucilebel<br />

sagnebs. es sagnebia:<br />

1. qarTuli ena <strong>da</strong> literatura;<br />

2. mSobliuri ena (araqarTuli skolebisaTvis);<br />

3. maTematika;<br />

4. fizika;<br />

5. qimia;<br />

6. biologia;<br />

7. istoria<br />

8. geografia;<br />

9. ucxo ena (rusuli, inglisuri, germanuli, franguli <strong>da</strong> sxv.);<br />

10. xazva 1 ;<br />

11. SromiTi swavleba 2 ;<br />

12. samoqalaqo ganaTleba;<br />

13. musika;<br />

14. saxviTi xelovneba;<br />

15. fizikuri aRzr<strong>da</strong>.<br />

5


maswavleblebis raodenobaSi aseve CaTvlilia <strong>da</strong>wyebiTi klasis<br />

maswavleblebi;<br />

monacemTa bazaSi zogierT pe<strong>da</strong>gogs miTiTebuli hqon<strong>da</strong>, rom<br />

is aris bunebismetyvelebis maswavlebeli. Tu am maswavlebels<br />

miTiTebuli hqon<strong>da</strong>, rom is aswavlis mxolod <strong>da</strong>wyebiT klasebs,<br />

maSin is CavTvaleT <strong>da</strong>wyebiTi klasebis maswavleblad,sxva SemTxvevaSi<br />

es maswavleblebi arcerT konkretul sagans ar mivakuTneT<br />

<strong>da</strong> maTi raodenoba calkea <strong>da</strong>Tvlili (vfiqrobT, am kontingentis<br />

gamoyeneba SegveZleba yvela im vakansiis Sesavsebad, rac calkeuli<br />

sabunebismetyvelo sagnebis swavlebas SeiZleba axldes ama<br />

Tu im regionis/raionis skolebSi).<br />

gar<strong>da</strong> am sagnebisa, monacemTa bazaSi miTiTebuli iyo erovnuli<br />

saswavlo gegmis mixedviT Semdegi arasavaldebulo sagnebi:<br />

ekonomika, qoreografia, metyveleba <strong>da</strong> logika, eTika, filosofia<br />

<strong>da</strong> religia, sasceno xelovneba, socialuri fsiqologia, astronomia,<br />

fsiqologia, sazRvargareTis literatura, sainformacio <strong>da</strong><br />

sakomunikacio teqnologiebi, esTetika, soflis meurneobis safuZvlebi,usafrTxoeba,sagangebo<br />

situaciebi <strong>da</strong> samoqalaqo Tav<strong>da</strong>cva,<br />

<strong>da</strong>wyebiTi samxedro momzadeba, agroteqnika, avtosaqme, samedicino<br />

sanitaruli momzadeba, religiebi <strong>da</strong> sazogadoeba, Jurnalistika,<br />

politologia. rogorc ukve aRiniSna, am sagnebis <strong>maswavlebelTa</strong><br />

raodenoba ar aris CaTvlili skolis <strong>maswavlebelTa</strong> saerTo<br />

raodenobaSi.<br />

1,2 – xazva 2008-2009 saswavlo wlis erovnul saswavlo gegmaSi amoRebulia, xolo SromiTi swavleba<br />

gaerTianebulia saganSi – saxviTi <strong>da</strong> gamoyenebiTi xelovneba.<br />

6


zogierT SemTxvevaSi, maswavlebels miTiTebuli hqon<strong>da</strong>, rom<br />

igi aswavlis ramdenime sagans. imisaTvis, rom ar momx<strong>da</strong>riyo ormagi<br />

<strong>da</strong>Tvla (anu, erTi <strong>da</strong> igive maswavlebeli ramdenjerme ar<br />

yofiliyo CaTvlili) <strong>da</strong> Tanac gaTvaliswinebuliyo is faqti,<br />

rom mocemul skolas aRniSnuli sagnebis maswavlebeli hyav<strong>da</strong>,<br />

gamoviyeneT Semdegi midgoma: yovel pe<strong>da</strong>gogs ganesazRvra erTi<br />

saStato erTeuli. Tu pe<strong>da</strong>gogi aswavlis ramdenime, programiT<br />

gaTvaliswinebul sagans,maSin am maswavleblis saStato erTeuli<br />

Tanabrad ganawil<strong>da</strong> aRniSnul sagnebze. magaliTad,Tu bazaSi pe<strong>da</strong>gogs<br />

ewera, rom igi aswavlis rogorc qimias, ise biologias, Cven<br />

vTvlidiT, rom am skolaSi aris 0.5 saStato erTeulze momuSave<br />

biologiis maswavlebeli <strong>da</strong> 0.5 saStato erTeulze momuSave qimiis<br />

maswavlebeli, anu, saboloo jamSi, erTi maswavlebeli <strong>da</strong> ara _<br />

ori. amiT Tavi<strong>da</strong>n avicileT <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli <strong>raodenobis</strong><br />

xelovnurad gazrdis safrTxe.<br />

TiToeul saganSi, skolaSi momuSave <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba<br />

<strong>da</strong>iTvala rogorc am saganSi <strong>da</strong>kavebuli maswavleblebis<br />

saStato erTeulebis jami.<br />

1.2. skolebSi <strong>saWiro</strong> maswavleblebis <strong>raodenobis</strong> gamoTvla<br />

skolaSi <strong>saWiro</strong> maswavleblebis <strong>raodenobis</strong> <strong>da</strong>Tvlisas<br />

visargebleT saqarTvelos ganaTlebisa <strong>da</strong> mecnierebis saministros<br />

mier 2007 wels miRebuli erovnuli saswavlo gegmiT,sa<strong>da</strong>c<br />

mocemulia 2007-2008 saswavlo wels moqmedi saaTobrivi bade.<br />

vinai<strong>da</strong>n aRniSnul dokumentSi ar aris miTiTebuli me-XII<br />

klasis saaTobrivi bade, amitom gamoTvlebis procesSi <strong>da</strong>Svebulia,rom<br />

me-XII klasSi saaTebi sagnebis mixedviT isevea ganawilebuli,<br />

rogorc me-XI klasSi.<br />

gamoTvlebis procesSi visargebleT Semegi midgomiT:<br />

1. <strong>da</strong>wyebiT klasebad gansazRvrulia I–VI klasebi. CavTvaleT,<br />

rom skolaSi un<strong>da</strong> iyos imdeni <strong>da</strong>wyebiTi klasis maswavlebeli,<br />

ramdeni <strong>da</strong>wyebiTi klasicaa (anu erT klass un<strong>da</strong> hyavdes erTi<br />

maswavlebeli) <strong>da</strong> TiToeulma masze gapirovnebul klasSi un<strong>da</strong><br />

aswavlos yvela sagani _ ucxo enis, musikis, fizikuri aRzrdis <strong>da</strong><br />

7


saxviTi <strong>da</strong> gamoyenebiTi xelovnebis gar<strong>da</strong>. am SemTxvevaSi, <strong>da</strong>wyebiTi<br />

klasebis maswavleblis <strong>da</strong>tvirTva meryeobs kviraSi 16-<strong>da</strong>n<br />

18 saaTamde, klasebis mixedviT.<br />

2. VI-XII klasebSi yovel j-ur saganSi skolaSi Casatarebeli<br />

jamuri saaTebis <strong>raodenobis</strong> <strong>da</strong>Tvlisas, visargebleT formuliT:<br />

sa<strong>da</strong>c<br />

pi aris paralelebis raodenoba i-ur klasSi;<br />

sij – i-ur klasSi j-ur saganSi Casatarebeli programiT gaTvaliswinebuli<br />

aucilebeli saaTebis raodenoba.<br />

3. skolaSi <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenoba <strong>da</strong>viTvaleT<br />

sami gansxvavebuli midgomiT:<br />

8<br />

= ∑<br />

i<br />

i j<br />

pirveli varianti (minimaluri):<br />

T<br />

j<br />

p s<br />

i<br />

vinai<strong>da</strong>n skolaSi maswavleblis sruli ganakveTi Seadgens<br />

kviraSi 18 saaTs, amitom j-ur saganSi <strong>saWiro</strong> maswavleblebis<br />

raodenoba Mi gamoTvlil iqna am saganSi skolaSi Casatarebeli<br />

jamuri saaTebis Ti <strong>raodenobis</strong> 18-ze gayofiT:<br />

T<br />

j<br />

M<br />

j<br />

=<br />

1 8<br />

(1)<br />

am formuliT miRebuli maswavleblebis raodenoba maTematikurad<br />

zustia, magram misi gamoyenebiT miRebuli Sedegi, SesaZloa,<br />

ver asaxavdes realobas, vinai<strong>da</strong>n yovelTvis ar aris SesaZlebeli<br />

yvela maswavleblis sruli StatiT <strong>da</strong>tvirTva. amas SeiZleba sxva<strong>da</strong>sxva<br />

mizezi hqondes:<br />

• maswavlebeli aswavlides im sagans (sagnebs), romelTa<br />

moculoba ar utoldeba 18 saaTian kvireul <strong>da</strong>tvirTvas.<br />

aseTi sagnebi SeiZleba iyos yvela is sagani, romelzec<br />

Se<strong>da</strong>rebiT naklebi saaTebia gamoyofili;<br />

• skolaSi klasebis raodenoba iyos arasakmarisi imisaTvis,<br />

rom yvela maswavlebels SeeZlos normatuli <strong>da</strong>tvirTvis<br />

Sesruleba (es viTareba tipuria soflis skolebisaTvis).<br />

zemoTqmuli<strong>da</strong>n gamomdinare, am variantiT <strong>da</strong>Tvlili maswav-


leblebis raodenoba, cxadia, ar miuaxlovdeba pe<strong>da</strong>gogTa realur<br />

ricxvs,aramed iqneba bevrad ufro naklebi. skolebis optimizaciis<br />

politikam SeiZleba Seamciros sxvaoba am meTodiT <strong>da</strong>Tvlil<br />

<strong>da</strong> realur raodenobebs Soris. Tumca, am sxvaobis minimumamde<br />

<strong>da</strong>yvana mainc SeuZlebelia.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, aRniSnuli formuliT miRebuli Sedegi SeiZleba<br />

ar iyos mTeli ricxvi.<br />

aRniSnuli<strong>da</strong>n gamomdinare, skolaSi <strong>saWiro</strong> maswavleblebis<br />

raodenoba <strong>da</strong>vTvaleT meore midgomiTac.<br />

meore varianti (maqsimaluri):<br />

Tu skolaSi romelime saganSi Casatarebeli saaTebis raodenoba<br />

naklebia 18-ze, CavTvaleT, rom skolas am saganSi sWirdeba<br />

erTi maswavlebeli.<br />

Tu skolaSi romelime saganSi Casatarebeli saaTebis raodenoba<br />

18-ze metia,maSin am saganSi <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenoba<br />

gamoiTvleba (1) formuliT miRebuli Mi ricxvis <strong>da</strong>mrgvalebiT.<br />

magaliTad, Tu (1) formulis Tanaxmad skolas sWirdeba 1.7 biologiis<br />

<strong>da</strong> 3.2 maTematikis maswavlebeli, maSin CavTvliT, rom am<br />

skolaSi un<strong>da</strong> aswavlos biologiis orma <strong>da</strong> maTematikis samma<br />

maswavlebelma.<br />

es aris <strong>maswavlebelTa</strong> is maqsimaluri raodenoba romelic<br />

sWirdeba skolas.<br />

mesame varianti (optimaluri):<br />

Teoriulad SesaZlebelia,rom qalaqSi maswavleblebi srulad<br />

iyvnen <strong>da</strong>tvirTulni. kerZod, Tu maswavlebels erT skolaSi ar<br />

hyofnis saaTebi sruli <strong>da</strong>tvirTvis Sesasruleblad,es <strong>da</strong>naklisi<br />

SesaZlebelia Seivsos imave qalaqis sxva skolaSi muSaobiT. soflis<br />

SemTxvevaSi es Se<strong>da</strong>rebiT rTulia ga<strong>da</strong>adgilebis problemebis<br />

gamo. am <strong>da</strong>Svebis gaTvaliswinebiT, skolaSi <strong>saWiro</strong> maswavleblebis<br />

<strong>raodenobis</strong> <strong>da</strong>saTvlelad gamoviyeneT mesame midgomac:<br />

qalaqis skolebSi maswavleblebi <strong>da</strong>viTvaleT pirveli variantiT,<br />

xolo soflis skolebi _ meore variantiT. mesame varianti warmoadgens<br />

Sualedurs pirvelsa <strong>da</strong> meores Soris.<br />

9


II. arsebuli situaciis analizi<br />

2.1. maswavleblebis arsebuli raodenoba<br />

raionSi/regionSi <strong>saWiro</strong>/arsebuli maswavleblebis raodenoba<br />

warmoadgens mocemuli raionis/regionis skolebSi <strong>saWiro</strong>/arsebuli<br />

maswavleblebis jams.<br />

dReisaTvis saqarTvelos 2,462 skolaSi erovnuli saswavlo<br />

gegmiT (2007-2008 saswavlo wlisTvis) gaTvaliswinebul aucilebel<br />

sagnebs aswavli<strong>da</strong> 71,192 maswavlebeli.<br />

maswavleblebis raodenoba regionebis <strong>da</strong> sagnebis mixedviT<br />

mocemulia diagramebze #1 <strong>da</strong> #2, xolo <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba<br />

calkeul sagnebSi, raionebis mixedviT mocemulia cxrilSi #1.<br />

D<br />

diagrama #1<br />

maswavleblebis raodenoba regionebis mixedviT<br />

14,025<br />

11,406<br />

6,431<br />

5,703<br />

7,898<br />

4,571<br />

7,355<br />

7,665<br />

2,609<br />

2,252<br />

1,276<br />

kaxeTi<br />

Tbilisi<br />

Si<strong>da</strong> qarTli<br />

qvemo<br />

qarTli<br />

aWara<br />

guria<br />

samegrelo,<br />

zemo svaneTi<br />

imereTi<br />

samcxejavaxeT<br />

raWaleCxumi,<br />

qvemo svaneTi<br />

mcxeTa<br />

mTianeTi<br />

10


diagrama #2<br />

maswavleblebis raodenoba sagnebis mixedviT<br />

15 753<br />

9 097<br />

766<br />

11 661<br />

6 821<br />

4 560<br />

2 624 2 222 2 454 2 332<br />

2 068 2 211 3 169 1 496 1 075 2 109 771<br />

zogadi <strong>da</strong>wyebiTi<br />

qarTuli<br />

sxva mSobliuri<br />

ena<br />

maTematika<br />

fizika<br />

qimia<br />

biologia<br />

geografia<br />

istoria<br />

ucxo ena<br />

musika<br />

saxviTi<br />

xelovneba<br />

fizikuri aRzr<strong>da</strong><br />

samoqalaqo<br />

ganaTleba<br />

xazva<br />

SromiTi swavleba<br />

bunebismetyvele<br />

ba<br />

2.2. <strong>maswavlebelTa</strong> mier ramdenime sagnis swavlebis SemTxveva.<br />

monacemTa bazaSi fiqsirebuli, sabaziso <strong>da</strong> saSualo skolis<br />

aucilebeli sagnis 56,980 maswavlebli<strong>da</strong>n 11,827 (maswavleblebis<br />

20.8%) or <strong>da</strong> met sagans aswavlis. qalaqSi es ricxvi Se<strong>da</strong>rebiT<br />

pataraa (12.2%), maSin roca soflis maswavleblebis 28.1% erTze<br />

met sagans aswavlis.<br />

9,294 maswavlebeli aswavlis or sagans (<strong>maswavlebelTa</strong> 16.3%),<br />

1,958 sam sagans (3.4%), 574 sam <strong>da</strong> met sagans.<br />

yvelaze xSirad iTavseben sagans “samoqalaqo ganaTleba”. am<br />

sagnis 2,908 maswavlebli<strong>da</strong>n 2,589 (89.0%) sxva sagansac aswavlis.<br />

rogorc Cans,es sagani ZiriTa<strong>da</strong>d SeTavsebuli aqvT istoriis maswavleblebs.<br />

aRniSnuli sagnis 76.1% istoriasac aswavlis (2,214<br />

SemTxveva).<br />

aseve tipuria xazvis SeTavseba. xazvis maswavleblebis 82.7%<br />

sxva sagansac aswavlis. xazvis maswavleblebis 33.9% aswavlis<br />

maTematikasac, 25.0% saxviT xelovnebas, an 16.9% Sromas.<br />

11


Sromis maswavleblebis 62.9% aswavlis sxva sagansac. ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

biologias (14.3%), maTematikasa(13.6%) <strong>da</strong> fizikur aRzr<strong>da</strong>s<br />

(12.3%).<br />

aseve xSiria istoriisa <strong>da</strong> geografiis (729 SemTxveva), maTematikisa<br />

<strong>da</strong> fizikis (1,085 SemTxveva), biologiisa <strong>da</strong> qimiis (1,135<br />

SemTxveva) SeTavseba.<br />

2.3. <strong>maswavlebelTa</strong> demografia.<br />

rogorc <strong>mosalodneli</strong> iyo, <strong>maswavlebelTa</strong> ZiriTadi nawili<br />

qalia. kacebi Seadgenen pe<strong>da</strong>gogebis 12.9%-s. maTi xvedriTi wili<br />

yvelaze nakleba<strong>da</strong>a warmodgenili TbilisSi (5.5%) <strong>da</strong> yvelaze<br />

metad _ aWaraSi (20.4%).<br />

maswavleblebis ganawileba sqesis mixedviT regionalur Wril-<br />

Si mocemulia diagramaze #3.<br />

diagrama #3<br />

pe<strong>da</strong>gogebis ganawileba sqesis mixedviT regionalur<br />

WrilSi<br />

20% 19% 19% 17% 15% 15% 13% 11% 9% 8% 5% 13%<br />

80% 81% 81% 83% 85% 85% 87% 89% 91% 92% 95% 87%<br />

kaci<br />

qali<br />

aWara<br />

raWaleYxumi<br />

<strong>da</strong> qvemo<br />

qvemo<br />

qarTli<br />

guria<br />

imereTi<br />

samegrel<br />

o-zemo<br />

svaneTi<br />

Si<strong>da</strong><br />

qarTli<br />

samcxejavaxeTi<br />

mcxeTamTianeTi<br />

kaxeTi<br />

Tbilisi<br />

sul<br />

12


<strong>maswavlebelTa</strong> saSualo asaki Seadgens 47.4 wels. yvelaze<br />

“axalgazrdulia” aWaris maswavleblebi (maTi saSualo asakia<br />

44.8), xolo yvelaze “asakovani” _ raWa-leCxumis/qvemo svaneTis<br />

maswavleblebi (saSualo asakia 49.0 weli) (ix. diagrama #4).<br />

diagrama #4<br />

maswavleblebis saSualo asaki regionebis mixedviT<br />

47.5 47.6 47.7 47.8 47.9 48.0<br />

48.8 48.9 49.0<br />

47.4<br />

44.8<br />

45.4<br />

aWara<br />

samcxejavaxeTi<br />

qvemo<br />

qarTli<br />

Tbilisi<br />

same<br />

grelozemo<br />

svaneTi<br />

imereTi<br />

guria<br />

Si<strong>da</strong><br />

qarTli<br />

kaxeTi<br />

mcxeTamTianeTi<br />

raWaleCxumi<br />

<strong>da</strong><br />

qvemo<br />

svaneTi<br />

sul<br />

2.4. <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> raodenobebis Tanafardoba<br />

imisaTvis, rom <strong>da</strong>gvedgina, Tu ramdenad uzrunvelyofilia<br />

skolebi ama Tu im sagnis maswavleblebiT, skolaSi arsebuli maswavleblebis<br />

raodenobas gamovakeliT saswavlo procesis normaluri<br />

mimdinareobisaTvis <strong>saWiro</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba. Tu<br />

sxvaoba <strong>da</strong>debiTia, es gviCvenebs, rom skolaSi mocemuli sagnis<br />

maswavlebeli <strong>saWiro</strong>ze metia, xolo Tu sxvaoba uaryofiTia, es<br />

niSnavs, rom skolas am sagnis maswavlebeli aklia.<br />

cxrilebSi calkea gamoyofili im <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba,<br />

romlebsac monacemTa bazaSi miTiTebuli hqon<strong>da</strong>T, rom aswavlidnen<br />

bunebismetyvelebas an bunebismcodneobas. isini ar arian CaTvlilni<br />

arc erT sxva sagnis <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobaSi.<br />

yvela gamoTvla Catarebulia zemoT aRniSnuli sami variantisTvis<br />

cal-calke.<br />

13


arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis Se<strong>da</strong>rebam<br />

gviCvena, rom ZiriTadi problema, samive variantis SemTxveva-<br />

Si, iqmneba <strong>da</strong>wyebiTi klasebis maswavleblebiT <strong>da</strong>kompleqtebisas.<br />

es bunebrivia, radgan aqamde <strong>da</strong>wyebiT klasebad iTvlebo<strong>da</strong><br />

I-IV klasebi <strong>da</strong> amitom <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenoba mniSvnelovnad<br />

gaizar<strong>da</strong>.<br />

pirveli varianti (ix. cxrilebi #2, #5 <strong>da</strong> #8) 1 :<br />

diagrama #5<br />

arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobebs Soris sxvaoba<br />

qalaq/soflis WrilSi (varianti1)<br />

4000<br />

3000<br />

2000<br />

1000<br />

0<br />

-1000<br />

-2000<br />

-3000<br />

zogadi<br />

<strong>da</strong>wyebiTi<br />

qarTuli<br />

sxva mSobliuri<br />

ena<br />

maTematika<br />

fizika<br />

qimia<br />

biologia<br />

geografia<br />

istoria<br />

ucxo ena<br />

musika<br />

saxviTi<br />

xelovneba<br />

fizikuri<br />

aRzr<strong>da</strong><br />

samoqalaqo<br />

ganaTleba<br />

xazva<br />

SromiTi<br />

swavleba<br />

bunebismetyveleba<br />

qalaqi<br />

sofel<br />

i<br />

-4000<br />

-5000<br />

1 gawiTlebuli ujrebi cxrilebSi miuTiTebs, rom gvaqvs <strong>maswavlebelTa</strong> nakleboba.<br />

14


diagrama #8<br />

arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobebs<br />

Soris sxvaoba qalaq/soflis WrilSi (varianti2)<br />

3000<br />

2000<br />

1000<br />

0<br />

-1000<br />

-2000<br />

-3000<br />

zogadi<br />

<strong>da</strong>wyebiTi<br />

qarTuli<br />

sxva mSobliuri<br />

ena<br />

maTematika<br />

fizika<br />

qimia<br />

biologia<br />

geografia<br />

istoria<br />

ucxo ena<br />

musika<br />

saxviTi<br />

xelovneba<br />

fizikuri<br />

aRzr<strong>da</strong><br />

samoqalaqo<br />

ganaTleba<br />

xazva<br />

SromiTi<br />

swavleba<br />

bunebismetyveleba<br />

qalaqi<br />

sofel<br />

i<br />

-4000<br />

-5000<br />

mTlianobaSi, am variantis SemTxvevaSi, arsebuli maswavleblebis<br />

raodenoba 9,786 erTeuliT aWarbebs <strong>saWiro</strong>s.<br />

TiTqmis yvela sagnis maswavlebeli ufro metia <strong>saWiro</strong>ze _<br />

<strong>da</strong>wyebiTi klasebis, fizikuri kulturis <strong>da</strong> musikis maswavleblebis<br />

gar<strong>da</strong>. es situacia meordeba praqtikulad yvela regionSi.<br />

mxolod samcxe-javaxeTis regionSia ucxo enis maswavleblebis<br />

mcire nakleboba. aqve aRsanisnavia, rom Tbilisis skolebSi fiqsirdeba<br />

geografiis maswavleblebis nakleboba.<br />

analogiuri situacia SenarCunebulia qalaq/soflis WrilSic<br />

(ix. diagrama #5).<br />

15


umetes raionebSi, <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli jamuri raodenoba<br />

metia <strong>saWiro</strong>ze. gamonakliss mxolod ramdenime raioni warmoadgens.<br />

maTgan, maswavleblebis yvelaze didi deficiti aris dmanisisa<br />

<strong>da</strong> mestiis raionebSi, sa<strong>da</strong>c pe<strong>da</strong>gogebis arsebuli raodenoba,<br />

Sesabamisad, 19.1% <strong>da</strong> 10.7%-iT naklebia <strong>saWiro</strong>ze.<br />

meore varianti (ix. cxrilebi #3, #5 <strong>da</strong> #8):<br />

am variantis SemTxvevaSi, <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli raodenoba<br />

3,669-iT naklebia <strong>saWiro</strong>ze.<br />

arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebs Soris sxvaoba regionebisa<br />

<strong>da</strong> sagnebis mixedviT mocemulia diagramebze #6 <strong>da</strong> #7.<br />

diagrama #6<br />

arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobebs Soris<br />

sxvaoba regionebis mixedviT (varianti2)<br />

800<br />

600<br />

400<br />

200<br />

0<br />

-200<br />

-400<br />

-600<br />

-800<br />

-1000<br />

kaxeTi<br />

Tbilisi<br />

Si<strong>da</strong> qarTli<br />

qvemo qarTli<br />

samcxe-javaxeT<br />

aWara<br />

guria<br />

samegrelo, zemo<br />

svaneTi<br />

imereTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo<br />

svaneTi<br />

mcxeTa mTianeTi<br />

-1200<br />

-1400<br />

16


diagrama #7<br />

arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobebs Soris<br />

sxvaoba sagnebis mixedviT (varianti2)<br />

4000<br />

3000<br />

2000<br />

1000<br />

0<br />

-1000<br />

-2000<br />

-3000<br />

-4000<br />

-5000<br />

zogadi <strong>da</strong>wyebiTi<br />

qarTuli<br />

sxva mSobliuri ena<br />

maTematika<br />

fizika<br />

qimia<br />

biologia<br />

geografia<br />

istoria<br />

ucxo ena<br />

musika<br />

saxviTi xelovneba<br />

fizikuri aRzr<strong>da</strong><br />

samoqalaqo ganaTleba<br />

xazva<br />

SromiTi swavleba<br />

-6000<br />

-7000<br />

am variantSi, <strong>da</strong>wyebiTi klasebis, fizikuri aRzrdis <strong>da</strong> musikis<br />

maswavleblebis gar<strong>da</strong>, pe<strong>da</strong>gogebis nakleboba SeimCneva samoqalaqo<br />

ganaTlebis, saxviTi <strong>da</strong> gamoyenebiTi xelovnebis maswavleblebSi.<br />

naklebobaa, aseve, qimiis, biologiisa <strong>da</strong> geografiis<br />

maswavleblebSi. Tumca, <strong>mosalodneli</strong>a, rom maTi kompensireba<br />

garkveulwilad xdeba bunebismetyvelebis maswavleblebis xarjze<br />

2 .<br />

am variantSi, <strong>maswavlebelTa</strong> yvelaze mwvave nakleboba SeimCneva<br />

mTian raionebSi: mestiaSi, yazbegSi, axalgorSi, duSeTSi, walka-<br />

Si, dmanisSi, TeTriwyaroSi, xulosa <strong>da</strong> SuaxevSi, sa<strong>da</strong>c arsebuli<br />

pe<strong>da</strong>gogebis saerTo raodenoba 30-60%-iT naklebia <strong>saWiro</strong>ze.<br />

aRsaniSnavia, rom did qalaqebSi (Tbilisi, quTaisi, gori, baTumi,<br />

rusTavi, foTi), am variantSic ki, <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba<br />

<strong>saWiro</strong>ze metia.<br />

17


ac Seexeba regionebs, maswavleblebis naklebobaa yvela regionSi,<br />

gar<strong>da</strong> Tbilisis, agreTve, kaxeTisa <strong>da</strong> Si<strong>da</strong> qarTlis regionebisa.<br />

SesamCnevia (am variantisTvis) gansxvaveba qalaqsa <strong>da</strong> sofelSi<br />

arsebul mdgomareobas Soris. qalaqSi <strong>saWiro</strong>ze 8.2%-iT meti maswavlebelia,<br />

maSin roca sofelSi pe<strong>da</strong>gogTa raodenoba <strong>saWiro</strong>ze<br />

13.2%-iT naklebia (ix. diagrama #8).<br />

mesame varianti (ix. cxrilebi #4, #7 <strong>da</strong> #8):<br />

am variantis SemTxvevaSi, <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli raodenoba<br />

mxolod 785-iT naklebia <strong>saWiro</strong>ze. es kidev erTxel miuTiTebs<br />

imaze, rom mesame varianti yvelaze ufro adekvaturad asaxavs arsebul<br />

realobas.<br />

mesame variantis SemTxvevaSi, arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebs<br />

Soris sxvaoba, regionebisa <strong>da</strong> sagnebis mixedviT, mocemulia<br />

diagramebze #9 <strong>da</strong> #10.<br />

2 monacemTa bazaSi maswavleblebs registraciisas miTiTebuli aqvT bunebismetyvelebis maswavlebeli,<br />

bunebismetyvelebaSi ki gaerTianebulia qimia, biologia <strong>da</strong> fizika.<br />

18


diagrama #9<br />

arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobebs Soris<br />

sxvaoba regionebis mixedviT (varianti3)<br />

2000<br />

1500<br />

1000<br />

500<br />

0<br />

-500<br />

-1000<br />

-1500<br />

kaxeTi<br />

Tbilisi<br />

Si<strong>da</strong> qarTli<br />

qvemo qarTli<br />

samcxe-javaxeT<br />

aWara<br />

guria<br />

samegrelo, zemo<br />

svaneTi<br />

imereTi<br />

raWa-leCxumi, qvemo<br />

svaneTi<br />

mcxeTa mTianeTi<br />

diagrama #10<br />

arsebul <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobebs<br />

Soris sxvaoba sagnebis mixedviT (varianti3)<br />

4000<br />

2000<br />

0<br />

-2000<br />

-4000<br />

-6000<br />

zogadi<br />

<strong>da</strong>wyebiTi<br />

qarTuli<br />

sxva<br />

mSobliuri<br />

maTematika<br />

fizika<br />

qimia<br />

biologia<br />

geografia<br />

istoria<br />

ucxo ena<br />

musika<br />

saxviTi<br />

xelovneba<br />

fizikuri<br />

aRzr<strong>da</strong><br />

samoqalaqo<br />

ganaTleba<br />

xazva<br />

SromiTi<br />

swavleba<br />

-8000<br />

19


2.5. <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>saWiro</strong> <strong>raodenobis</strong> prognozireba<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> momavalSi <strong>saWiro</strong> <strong>raodenobis</strong> prognozireba<br />

ganxorciel<strong>da</strong> im <strong>da</strong>SvebiT, rom sapensio asaks miRweuli maswavlebeli<br />

aucileblad gava pensiaze, xolo sxva mizeziT pe<strong>da</strong>gogi<br />

samuSaos ar <strong>da</strong>tovebs.<br />

dReisaTvis sapensio asakisaa <strong>da</strong>axloebiT 8,500 maswavlebeli.<br />

Cvens mier miRebuli <strong>da</strong>Svebis SemTxvevaSi, Semdeg wlebSi (2009-<br />

2018 ww.) <strong>da</strong>axloebiT 1000-1500 axali maswavlebeli <strong>da</strong>gvWirdeba<br />

weliwadSi.<br />

2018 wlisTvis, pirveli variantis SemTxvevaSi, <strong>da</strong>gvWirdeba<br />

<strong>da</strong>axloebiT 11 aTasi, meore variantis SemTxvevaSi _ <strong>da</strong>axloebiT<br />

22 aTasi, xolo mesame variantis SemTxvevaSi _ <strong>da</strong>axloebiT 20<br />

aTasi axali maswavleblis momzadeba.<br />

uaxloes 5 weliwadSi <strong>maswavlebelTa</strong> nakleboba <strong>mosalodneli</strong>a<br />

Semdeg sagnebSi: musika, fizikuri aRzr<strong>da</strong>, samoqalaqo<br />

ganaTleba, saxviTi <strong>da</strong> gamoyenebiTi xelovneba. rac Seexeba qimias<br />

<strong>da</strong> biologias, sa<strong>da</strong>c aseve SeiniSneba <strong>maswavlebelTa</strong> nakleboba,<br />

maTi kompensireba SesaZloa moxdes im maswavleblebis xarjze,<br />

romelTac sagnis grafaSi monacemTa bazaSi miTiTebuli aqvT<br />

“bunebismetyveleba”.<br />

<strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenoba <strong>da</strong> sxvaoba arsebul <strong>da</strong><br />

<strong>saWiro</strong> maswavleblebs Soris wlebis mixedviT (regionalur <strong>da</strong><br />

sagnobriv WrilebSi) mocemulia cxrilebSi ##9 – 16 2 .<br />

3 vinai<strong>da</strong>n axali erovnuli saswavlo gegmis mixedviT, xazva amoRebulia, xolo Sroma gaerTianebulia<br />

saxviT <strong>da</strong> gamoyenebiT xelovnebaSi, prognozirebisas xazvis <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba gaTvaliswinebuli<br />

ar aris.<br />

20


cxrilebi<br />

cxrili #1: arsebuli maswavleblebis raodenoba calkeul sagnebSi, raionebis<br />

mixedviT<br />

21


cxrili #2: arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis sxvaoba<br />

sagnebSi, raionebis mixedviT<br />

(pirveli varianti)<br />

23


cxrili #3: arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis sxvaoba<br />

sagnebSi raionebis mixedviT<br />

(meore varianti)<br />

25


cxrili #4: arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis sxvaoba<br />

sagnebSi raionebis mixedviT<br />

(mesame varianti)<br />

27


cxrili #5: arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis sxvaoba<br />

sagnebSi, regionebis mixedviT<br />

(pirveli varianti)<br />

cxrili #6. arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis sxvaoba<br />

sagnebSi, regionebis mixedviT<br />

(meore varianti)<br />

29


cxrili #7. arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis sxvaoba<br />

sagnebSi regionebis mixedviT<br />

(mesame varianti)<br />

30


cxrili #8: arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebi <strong>da</strong> maT Soris sxvaobebi<br />

sxva<strong>da</strong>sxva variantebSi, qalaq/soflis WrilSi<br />

31


cxrili #9: dReisaTvis momqmedi maswavleblebi<strong>da</strong>n skolaSi <strong>da</strong>mrCeni maswavleblebis<br />

<strong>raodenobis</strong> prognozi 2008-18 wlebSi, regionebis mixedviT<br />

cxrili #10: 2009-18 wlebSi, arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis<br />

sxvaobis prognozi regionebis mixedviT (pirveli varianti)<br />

32


cxrili #11: 2009-18 wlebSi, arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis<br />

sxvaobis prognozi regionebis mixedviT (meore varianti)<br />

cxrili #12: 2009-18 wlebSi, arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis<br />

sxvaobis prognozi regionebis mixedviT (mesame varianti)<br />

33


cxrili #13: dReisaTvis momqmedi maswavleblebi<strong>da</strong>n skolaSi <strong>da</strong>mrCeni maswavleblebis<br />

<strong>raodenobis</strong> prognozi sxva<strong>da</strong>sxva wlebSi, sagnebis mixedviT<br />

cxrili #14: 2009-18 ww. arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis<br />

sxvaobis prognozi, sagnebis mixedviT (pirveli varianti)<br />

34


cxrili #15: 2009-18 ww. arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis<br />

sxvaobis prognozi, sagnebis mixedviT (meore varianti)<br />

cxrili #16: 2009-18 ww. arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> maswavleblebis raodenobebis<br />

sxvaobis prognozi, sagnebis mixedviT (mesame varianti)<br />

35


<strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli nakadis <strong>kvleva</strong>:<br />

saqarTvelos saSualo skolebis maswavlebel-<br />

Ta gamokiTxvis Sedegebi<br />

kvlevis meTodologia<br />

kvlevis mizani iyo <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli nakadis ganwyobebis<br />

<strong>da</strong> molodinebis <strong>kvleva</strong>, rasac, saboloo jamSi, un<strong>da</strong> ganesaz-<br />

Rvra <strong>maswavlebelTa</strong> mobilobis _ skolaSi <strong>da</strong>rCenis Tu skoli<strong>da</strong>n<br />

gadinebis Taviseburebebi.<br />

gamokvlevis tipi: erovnuli SerCevis raodenobrivi <strong>kvleva</strong>.<br />

kvlevis meTodi: pirispir interviu.<br />

kvlevis instrumenti; kiTxvari, romelic moicav<strong>da</strong> Ria, <strong>da</strong>xurul<br />

<strong>da</strong> naxevrad <strong>da</strong>xurul kiTxvebs.<br />

kvlevis samizne jgufs warmoadgens saxelmwifo/kerZo skolebSi<br />

<strong>da</strong>saqmebuli maswavleblebi.<br />

aRniSnuli jgufi CaiTvala, rogorc <strong>da</strong>moukidebeli generaluri<br />

erToblioba,romlis mimarTac aigo reprezentatuli Ser-<br />

Ceva.<br />

samizne jgufis Taviseburebebis Sesabamisad, SemuSav<strong>da</strong> kiTxvari,<br />

romelmac moicva Semdegi Temebi:<br />

36


• rogor afaseben maswavleblebi saSualo ganaTlebis<br />

sistemaSi mimdinare reformebs (upiratesobebi <strong>da</strong> naklovanebebi)<br />

• miiReben Tu ara isini monawileobas sasertifikacio<br />

gamocdebSi, romelic <strong>da</strong>iwyeba 2010 wli<strong>da</strong>n<br />

• ra aris, maTi azriT, zoga<strong>da</strong>d, saSualo ganaTlebis<br />

sistemis <strong>da</strong>, kerZod, maTi sakuTari skolebis ZiriTadi problemebi,<br />

romlebic pirvel rigSi un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>iWras<br />

• apireben Tu ara, rom <strong>da</strong>rCnen skolebSi, Tu <strong>da</strong>toveben<br />

skolas uaxloesi 10 wlis ganmavlobaSi<br />

• Seicvlian Tu ara samuSaos im SemTxvevaSi, Tu gamoCndeba<br />

sxva, ukeTesad anazRaurebadi samsaxuri<br />

• ra aris mTavari motivacia maTTvis, visac surs skolis<br />

<strong>da</strong>toveba ra SemTxvevaSi Seicvlidnen ga<strong>da</strong>wyvetilebas<br />

• ra aris skolaSi maswavleblad muSaobis upiratesobebi<br />

<strong>da</strong> ra alternativebi aqvs mas.<br />

SerCeva<br />

generaluri erToblioba: saqarTvelos skolebis maswavleblebi.<br />

SerCevis baza: ganaTlebisa <strong>da</strong> mecnierebis saministros mier<br />

mowodebuli skolebis baza, <strong>maswavlebelTa</strong> raodenobebis miTiTebiT.<br />

SerCevis moculoba: 4000 <strong>da</strong>srulebuli interviu.<br />

SerCevis dizaini: orsafexuriani stratificirebuli SerCeva.<br />

Tav<strong>da</strong>pirvelad SerCevis mTeli moculoba ga<strong>da</strong>nawil<strong>da</strong> regionebze<br />

ise, rom TiToeuli regionisaTvis SerCeviTi cdomileba<br />

ar yofiliyo 5%-ze meti 95%-iani saimedoobiT. mTeli qveynis mas-<br />

StabiT,SerCevis modeli uzrunvelyofs Sefasebis maqsimum 2%-ian<br />

cdomilebas (ix. cxrili #1a):<br />

37


cxrili #1a<br />

stratifikacia ganxorciel<strong>da</strong> ori niSnis mixedviT:<br />

stratebSi interviuebis raodenoba ga<strong>da</strong>nawil<strong>da</strong> maTSi maswavleblebis<br />

<strong>raodenobis</strong> proporciulad.<br />

SerCevis pirvelad erTeuls warmoadgen<strong>da</strong> skola. yovel Ser-<br />

Ceul skolaSi un<strong>da</strong> Catarebuliyo 10 interviu (gar<strong>da</strong> <strong>da</strong>wyebiTi<br />

skolebisa, sa<strong>da</strong>c tardeba 6 interviu)<br />

skolebis SerCeva ganxorciel<strong>da</strong> PPS (Probability Proportional to<br />

Size) meTodiT.<br />

sul SerCevaSi moxv<strong>da</strong> 403 saSualo skola, saqarTvelos 11<br />

regionSi (ix. cxrili #1b):<br />

38


cxrili #1b<br />

yovel SerCeul skolaSi interviuers ganesazRvra,romeli sagnis<br />

maswavleblebi gamoekiTxa. skolebis (rogorc saxelmwifo,ise<br />

kerZo) SerCeva ganxorciel<strong>da</strong> ise, rom yvela skolaSi gamoikiTxa<br />

TiTqmis yvela arsebuli sagnis erTi maswavlebeli mainc.<br />

Tu skolaSi romelime sagans ramdenime maswavlebeli aswavli<strong>da</strong>,<br />

maTgan respondenti SeirCa <strong>da</strong>badebis TariRis principiT.<br />

I. saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare reformebis<br />

Sefaseba<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> gamokveTili umravlesoba (73.2%) sakuTari<br />

informirebulobis xarisxs, saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare<br />

reformebis <strong>Sesaxeb</strong>, afasebs, rogorc `sakmariss~. sruli<br />

informaciis flobaze pretenzias mxolod 17.4% acxadebs. <strong>maswavlebelTa</strong><br />

Soris yoveli meaTe aRiarebs, rom mwiri informacia<br />

gaaCnia mimdinare reformebze (ix. diagrama #1):<br />

39


diagrama #1<br />

ramdenad sruli informacia gaqvT bolo wlebSi<br />

saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare reformebis<br />

<strong>Sesaxeb</strong><br />

maqvs<br />

sakmarisi<br />

informacia<br />

73.2%<br />

maqvs sruli<br />

informacia<br />

17.4%<br />

informacia<br />

saerTod<br />

ar maqvs<br />

0.1%<br />

maqvs mwiri<br />

informacia<br />

9.3%<br />

pe<strong>da</strong>gogTa aseve gamokveTili umravlesobis (70.7%) ganwyoba,<br />

saerTo jamSi,gatarebuli reformebis mimarT <strong>da</strong>debiTia: maTi azriT,am<br />

reformebma xeli Seuwyo saSualo ganaTlebis sistemis ganviTarebas<br />

saqarTveloSi. Tumca, isic aRsaniSnavia, rom pe<strong>da</strong>gogTa<br />

am nawilis umciresobas Seadgenen isini, vinc erTmniSvnelovnad<br />

<strong>da</strong>debiTad afasebs saSualo ganaTlebis reformas, anu fiqrobs,<br />

rom gatarebulma cvlilebebma mniSvnelovnad Seuwyo xeli am<br />

sferos ganviTarebas saqarTveloSi. saerTo pozitiuri Sefasebis<br />

fonze, sayuradReboa isic, rom yoveli meoTxe gamokiTxuli pe<strong>da</strong>gogi<br />

Tvlis, rom gatarebuli reformebi xels uSlis saSualo<br />

ganaTlebis sistemis ganviTarebas. (ix. diagrama #2):<br />

40


cxrili #2<br />

maswavleblebs saSualeba hqon<strong>da</strong>T, SeefasebinaT saSualo<br />

ganaTlebis sferoSi gatarebuli esa Tu is konkretuli cvlileba<br />

an RonisZieba. rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, pe<strong>da</strong>gogTa<br />

ganskuTrebul mxar<strong>da</strong>Weras imsaxurebs Semdegi cvlilebebi<br />

Tu RonisZiebebi:<br />

• erTiani erovnuli gamocdebis SemoReba;<br />

• erovnuli saswavlo gegmebis <strong>da</strong>nergvis treningebi;<br />

• skolis bazaze <strong>maswavlebelTa</strong> profesiuli ganviTarebis<br />

treningebi;<br />

• moswavleTa qcevis kodeqsis Seqmna;<br />

• axali erovnuli saswavlo gegmebis SemoReba.<br />

<strong>da</strong>debiTi Sefasebis velSi eqceva, agreTve:<br />

• sameurveo sabWoebis Seqmna;<br />

• axali saskolo saxelmZRvaneloebis <strong>da</strong>nergva;<br />

• moswavleTa Sefasebis wesi.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa gamokveTilad uaryofiT Sefasebas imsaxurebs mxolod<br />

erTi cvlileba: 12 wliani saSualo ganaTlebis SemoReba.<br />

uaryofiTi Sefasebis velSi eqceva, agreTve, sagnebis trimestruli<br />

swavleba.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa Sefasebebi gaiyo (Tumca, ramdenadme uaryofiTi aqcentiT)<br />

iseT cvlilebebTan <strong>da</strong>kavSirebiT, rogoricaa skolis<br />

direqtorTaA SerCevis axali wesi <strong>da</strong> <strong>da</strong>finansebis vauCerul<br />

sistemaze ga<strong>da</strong>svla.<br />

41


Sedegebi detalurad mocemulia cxrilSi #3:<br />

cxrili #3<br />

reformebis mimarT pe<strong>da</strong>gogTa pozitiuri <strong>da</strong>mokidebuleba<br />

kidev erTxel vlindeba im konkretuli cvlilebebis Sefasebisas,<br />

romelTa gatarebac axlo momavalSi igegmeba. kerZod, laparakia<br />

or mniSvnelovan cvlilebaze:<br />

I cvlileba: ara zoga<strong>da</strong>d bakalavriatisa <strong>da</strong> magistraturis,<br />

aramed mxolod ganaTlebis bakalavriatis <strong>da</strong> ganaTlebis magistraturis<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebuls SeeZleba skolaSi maswavleblad<br />

muSaobis <strong>da</strong>wyeba;<br />

II cvlileba: ganaTlebis bakalavriatis kurs<strong>da</strong>mTavrebuls<br />

SeeZleba aswavlos mxolod <strong>da</strong>wyebiT klasebSi (I-VI klasi),xolo<br />

ZiriTad <strong>da</strong> <strong>da</strong>mamTavrebel klasebSi _ mxolod ganaTlebis magistraturis<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebuls.<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, <strong>maswavlebelTa</strong> umravlesobas<br />

orive cvlilebis gatareba gamarTlebulad miaCnia. Tumca,<br />

gasaTvaliswinebelia isic, rom, sul mcire, yoveli mesame maswavlebeli<br />

met-naklebad gaumarTleblad miiCnevs <strong>maswavlebelTa</strong><br />

kategoriul <strong>da</strong>yofas <strong>da</strong>wyebiTi <strong>da</strong> ara<strong>da</strong>wyebiTi klasebis pe<strong>da</strong>gogebad.<br />

1 pe<strong>da</strong>gogTa 4.0% acxadebs, rom aRniSnuli treningebi ar gauvlia.<br />

2 pe<strong>da</strong>gogTa 11.7% acxadebs, rom aRniSnuli treningebi ar gauvlia.<br />

42


Sedegebi detalurad mocemulia cxrilSi #4:<br />

cxrili #4<br />

43


II. <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>maswavlebelTa</strong> sertificirebis<br />

mimarT<br />

2.1. sertificirebis zogadi Sefaseba <strong>da</strong> informirebulobis<br />

xarisxi<br />

gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, rom <strong>maswavlebelTa</strong> 2010 wlisTvis<br />

<strong>da</strong>gegmili sertificirebis 3 , rogorc saSualo ganaTlebis<br />

mimdinare reformis erT-erTi etapis, mimarT <strong>maswavlebelTa</strong><br />

<strong>da</strong>mokidebuleba araerTgvarovania. Tu pe<strong>da</strong>gogTa Tvalsazriss<br />

mTlianobaSi SevafasebT, SeiZleba iTqvas, rom respondentTa didi<br />

umravlesoba (TiTqmis 80%-mde), zoga<strong>da</strong>d, sertificirebis momxrea.<br />

Tumca, pe<strong>da</strong>gogTa am nawilSi ganwyoba, ZiriTa<strong>da</strong>d, or gansxvavebul<br />

pozicias Soris nawildeba: erTi poziciis Tanaxmad, <strong>maswavlebelTa</strong><br />

sertificireba 2010 wlisTvis drouli <strong>da</strong> aucilebelia,<br />

xolo,pe<strong>da</strong>gogTa meore,ufro didi nawilis azriT,sertificireba<br />

<strong>saWiro</strong>a, oRond, ara am etapze.<br />

sertificirebis mimarT kategoriulad uaryofiT <strong>da</strong>mokidebulebas<br />

amJRavnebs TiTqmis yoveli mexuTe gamokiTxuli pe<strong>da</strong>gogi.<br />

Sedegebi detalurad ix. diagramaze #2:<br />

diagrama #2<br />

rogoria Tqveni <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>maswavlebelTa</strong><br />

sertificirebis (2010 wlisTvis) mimarT<br />

<strong>maswavlebelTa</strong><br />

serTificireba 2010<br />

wlisTvis<br />

<strong>da</strong>gvianebulia<br />

6%<br />

<strong>maswavlebelTa</strong><br />

serTificireba 2010<br />

wlisTvis drouli<br />

<strong>da</strong> aucilebelia<br />

33%<br />

<strong>maswavlebelTa</strong><br />

serTificireba<br />

<strong>saWiro</strong>a, oRond ara<br />

am etapze<br />

40%<br />

<strong>maswavlebelTa</strong><br />

serTificirebis<br />

<strong>saWiro</strong>ebas saerTod<br />

ver vxe<strong>da</strong>v<br />

19%<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

4%<br />

3 rogorc cnobilia, saqarTvelos ganaTlebisa <strong>da</strong> mecnierebis saministro 2010 wels iwyebs <strong>maswavlebelTa</strong><br />

sertificirebas. 2010-<strong>da</strong>n 2014 wlis CaTvliT, sertificireba iqneba nebayoflobiTi,<br />

xolo Semdeg _ savaldebulo. amasTan, maswavleblebs eZlevaT SesaZlebloba, ramdenjerme gavidnen<br />

gamocdebze.<br />

44


pe<strong>da</strong>gogTa poziciebi erTmaneTs <strong>da</strong>Sor<strong>da</strong> im sakiTxSic, Tu<br />

ramdenad srulyofil informacias floben isini sertificirebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli iseTi sakiTxebis <strong>Sesaxeb</strong>, rogoricaa sertificirebis<br />

vadebi, kriteriumebis <strong>da</strong> a.S. gamokiTxvis SedegebSi<br />

ori urierTgamomricxavi Sefaseba prevalirebs: a) `maqvs met-naklebad<br />

sruli informacia~ <strong>da</strong> b) `maqvs mwiri informacia~<br />

(ix. diagrama #3):<br />

diagrama #2<br />

ramdenad sruli informacia gaqvT imis <strong>Sesaxeb</strong>, Tu<br />

rogor un<strong>da</strong> Catardes <strong>maswavlebelTa</strong> sertificireba<br />

maqvs metnaklebad<br />

sruli<br />

informacia<br />

42%<br />

maqvs mwiri<br />

informacia<br />

44%<br />

maqvs<br />

amomwuravi<br />

informacia<br />

5%<br />

miWirs<br />

pasuxis gacema<br />

1%<br />

informacia<br />

saerTod ar<br />

maqvs<br />

8%<br />

2.2. sertificirebis procesSi monawileoba<br />

apireben Tu ara maswavleblebi sertificirebis procesSi<br />

monawileobas gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, rom pe<strong>da</strong>gogTa didi<br />

umravlesobis (86.3%)monawileobisTvis aris ganwyobili, Tumca,<br />

maTgan mxolod <strong>da</strong>axloebiT naxevars aqvs myarad ga<strong>da</strong>wyvetili,<br />

miiRos monawileoba (`aucileblad miviReb monawileobas~). aRsaniSnavia,<br />

rom <strong>maswavlebelTa</strong> mTel korpusSi mxolod 1.0% aRmoCn<strong>da</strong><br />

iseTi, vinc uari ganacxa<strong>da</strong> sertificirebaSi monawileobaze.<br />

<strong>da</strong>matebiT kidev 6.4% armonawileobisaken ixreba.<br />

45


Sedegebi detalurad ix. diagramaze #4:<br />

diagrama #4<br />

miiRebT Tu ara monawileobas sertificirebis<br />

procesSi<br />

aucileblad<br />

miviReb<br />

monawileobas<br />

45.7%<br />

albaT,<br />

miviReb<br />

monawileobas<br />

40.6%<br />

jer ar<br />

ga<strong>da</strong>miwyvetia<br />

6.3%<br />

ar miviReb<br />

monawileobas<br />

1.0%<br />

albaT, ar<br />

miviReb<br />

monawileobas<br />

6.4%<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> is mcire nawili (7.4%), romelmac uaryofiTi<br />

<strong>da</strong>mokidebuleba gamoxata sertificirebis procesSi monawileobaze,<br />

ZiriTad mizezad imas asaxelebs, rom gamocdebis Cabarebis<br />

moTxovna maTTvis Seuracxmyofelia. <strong>da</strong>saxelebulia sxva obieqturi<br />

(mag. `ise<strong>da</strong>c vapireb skolis <strong>da</strong>tovebas~) Tu subieqturi<br />

(mag. `ar maqvs imedi, rom gamocdebi samarTlianad Catardeba~)<br />

mizezebic. Tumca, am azrs imdenad cota pe<strong>da</strong>gogi iziarebs, rom<br />

misi generalizeba SeuZlebelia (ix. cxrili #5):<br />

cxrili #5<br />

46


SeniSvna: cxrilSi monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia pe<strong>da</strong>gogTa mTeli<br />

SerCevi<strong>da</strong>n; amasTan, respondentebs SeeZloT <strong>da</strong>esaxelebinaT er-<br />

Tze meti mizezi (amitom, pasuxTa jami 7.4%-s aWarbebs).<br />

ramdenad myaria pe<strong>da</strong>gogTa erTi nawilis uari sertificirebis<br />

procesSi monawileobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gamokiTxvis Sedegebi<br />

aCvenebs, rom <strong>maswavlebelTa</strong> im jgufi<strong>da</strong>n (7.4%), romelic<br />

uaryofiTa<strong>da</strong>a ganwyobili sertificirebisadmi,yoveli mesame aRiarebs,rom<br />

<strong>mosalodneli</strong>a,Seicvalos pozicia <strong>da</strong> gavides sasertifikacio<br />

gamocdebze. am SesaZleblobas ar miesalmeba aRniSnuli<br />

kategoriis respondentTa Uumravlesoba (56.0%, rac mTeli SerCevisaTvis<br />

4.1%-ia), Tumca, maT Sorisac ki ufro mcire nawils Seadgenen<br />

isini, vinc ga<strong>da</strong>wyvetilad pasuxobs, rom pozicias ar Seicvlis<br />

<strong>da</strong> ar miiRebs monawileobas sertificirebis procesSi. es<br />

nawili pe<strong>da</strong>gogTa saerTo SerCevisaTvis 1.6%-s Seadgens. amdenad,<br />

gamokiTxvis monacemebiT irkveva, rom dRes <strong>da</strong>saqmebul pe<strong>da</strong>gogTa<br />

mxolod 1.6% ambobs uars sasertifikacio gamocdebis Cabarebaze<br />

<strong>da</strong>, uares SemTxvevaSi, es ricxvi SeiZleba 4.2%-mde gaizardos<br />

(ix. diagrama #5):<br />

diagrama #5<br />

ramdenad <strong>mosalodneli</strong>a, rom SeicvaloT pozicia<br />

<strong>da</strong> miiRoT monawileoba sasertifikacio gamocdebSi<br />

3.0%<br />

2.5%<br />

2.6%<br />

2.0%<br />

1.5%<br />

1.7%<br />

1.6%<br />

1.0%<br />

0.9%<br />

0.6%<br />

0.5%<br />

0.0%<br />

savsebiT<br />

<strong>mosalodneli</strong>a<br />

ufro<br />

<strong>mosalodneli</strong>a,<br />

vidre ara<br />

ufro ar aris<br />

<strong>mosalodneli</strong>,<br />

vidre ki<br />

ar aris<br />

<strong>mosalodneli</strong><br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

47


SeniSvna: am SekiTxvas pasuxobs pe<strong>da</strong>gogTa 7.4%,vinc uaryofiTa<strong>da</strong>a<br />

ganwyobili sertificirebis procesSi monawileobisaTvis.<br />

sertificirebis mimarT negatiurad ganwyobil pe<strong>da</strong>gogTa is<br />

nawili (5.2%), romelic ar gamoricxavs, rom SeiZleba pozicia Seicvalos,<br />

sertificirebaSi monawileobis mTavar pirobad ayenebs<br />

imas, rom gamocdebi Catardes iseTi testebiT, romelTa Sinaarsi<br />

ganisazRvreba im sagniTa <strong>da</strong> klasiT, romelsac aswavlian. ramdenadme<br />

gasaTvaliswinebel pirobas warmoadgens, agreTve, sertificirebis<br />

gavlis Semdeg realuri privilegiebis miniWeba. <strong>da</strong>nar-<br />

Ceni pirobebis xvedriTi wili umniSvneloa (ix. cxrili #6):<br />

cxrili #6<br />

SeniSvna: am SekiTxvas pasuxobs pe<strong>da</strong>gogTa 5.2%, vinc ar gamoricxavs,<br />

rom SeiZleba Seicvalos pozicia <strong>da</strong> miiRos monawileoba<br />

sasertifikacio gamocdebSi. amasTan, respondentebs SeeZloT, <strong>da</strong>esaxelebinaT<br />

erTze meti piroba (amitom, pasuxTa jami 5.2%-s aWarbebs).<br />

pe<strong>da</strong>gogTa im didi umravlesobi<strong>da</strong>n (86.3%), vinc sasertifikacio<br />

gamocdebis Cabarebas apirebs, ZiriTadi nawili (44.6%) amas<br />

2010 wlisTvis gegmavs. sainteresoa, rom sakmaod did raodenobas<br />

(30%-mde) uWirs <strong>da</strong>asaxelos is weli, rodesac sasertifikacio<br />

gamocdebze gava (ix. diagrama #6):<br />

48


diagrama #6<br />

romel wels apirebT sertificirebis gavlas<br />

2010 wels<br />

38.4%<br />

44.6%<br />

2011 wels<br />

2012 wels<br />

2013 wels<br />

2014 wels<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

5.9%<br />

5.1%<br />

8.3%<br />

7.2%<br />

2.8%<br />

2.4%<br />

8.8%<br />

7.5%<br />

% vinc apirebs Caabaros<br />

saserTifikacio gamocdebi<br />

% mTeli SerCevi<strong>da</strong>n<br />

29.6%<br />

25.7%<br />

SeniSvna: pirvel svetSi Sedegebi <strong>da</strong>Tvlilia <strong>maswavlebelTa</strong><br />

im raodenobi<strong>da</strong>n, romelic apirebs (`aucileblad~ an `albaT~)<br />

Caabaros sasertifikacio gamocdebi (aseTia 86.3%); xolo, meore<br />

svetSi monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia pe<strong>da</strong>gogTa mTeli SerCevi<strong>da</strong>n.<br />

is, rom saqarTvelos <strong>maswavlebelTa</strong> ZiriTadi nawili ganwyobilia<br />

sertificirebis procesSi monawileobisaTvis, imiTac <strong>da</strong>sturdeba,<br />

rom isini apireben xelmeored gavidnen gamocdebze, Tu<br />

maTi pirveli <strong>da</strong> Semdegi mcdelobac warumateblad <strong>da</strong>mTavr<strong>da</strong><br />

(ix. diagramebi ##7,8):<br />

49


diagrama #7<br />

Tu mox<strong>da</strong> ise, rom sertificirebis pirveli<br />

mcdeloba TqvenTvis warumateblad <strong>da</strong>srul<strong>da</strong>,<br />

apirebT Tu ara xelmeored CaabaroT gamocdebi<br />

vapireb<br />

83.1%<br />

miWirs<br />

pasuxis<br />

gacema<br />

8.8%<br />

ar vapireb<br />

8.1%<br />

SeniSvna: Sedegebi <strong>da</strong>Tvlilia <strong>maswavlebelTa</strong> mTeli SerCevis<br />

im raodenobi<strong>da</strong>n, romelic apirebs, Caabaros sasertifikacio<br />

gamocdebi (aseTia 86.3%).<br />

50


diagrama #8<br />

Tu mox<strong>da</strong> ise, rom sertificirebis meore mcdelobac<br />

TqvenTvis warumateblad <strong>da</strong>srul<strong>da</strong>, apirebT Tu ara<br />

kidev gaxvideT gamocdebze<br />

vapireb<br />

77.4%<br />

miWirs<br />

pasuxis<br />

gacema<br />

9.7%<br />

ar vapireb<br />

12.9%<br />

SeniSvna: Sedegebi <strong>da</strong>Tvlilia <strong>maswavlebelTa</strong> im raodenobi<strong>da</strong>n,<br />

romelic apirebs, xelmeored gavides sasertifikacio gamocdebze<br />

im SemTxvevaSi,Tu misi pirveli mcdeloba warumateblad <strong>da</strong>srul<strong>da</strong><br />

(aseTia 83.1% <strong>maswavlebelTa</strong> mTeli SerCevis im raodenobi<strong>da</strong>n,<br />

romelic, saerTod, apirebs, Caabaros sasertifikacio gamocdebi).<br />

rogor afaseben sasertifikacio gamocdebisaTvis sakuTar SesaZleblobebs<br />

maswavleblebi (imis gaTvaliswinebiT, rom maTi SesaZleblobebi<br />

obieqturad Sefasdeba) rogorc gamokiTxvis Sedegebi<br />

aCvenebs, gamocdebis verCabarebis (anu, konkursSi vergasvlis)<br />

SiSi pe<strong>da</strong>gogTa Zalze mcire raodenobas awuxebs. sertificirebaSi<br />

monawileobis msurveli pe<strong>da</strong>gogebi ZiriTa<strong>da</strong>d or, TiTqmis<br />

51


Tanabar kategoriad iyofian: a) isini,vinc fiqroben,rom gamocdebs<br />

uproblemod Caabareben, radgan maTi kvalifikacia maRalia <strong>da</strong> b)<br />

isini, vinc fiqroben, rom gamocdebs im SemTxvevaSi Caabareben, Tu<br />

amisaTvis <strong>da</strong>matebiT seriozulad moemzadebian.<br />

Sedegebi detalurad ix. cxrilSi #7:<br />

cxrili #7<br />

SeniSvna: pirvel svetSi Sedegebi <strong>da</strong>Tvlilia <strong>maswavlebelTa</strong><br />

mTeli SerCevis im raodenobi<strong>da</strong>n, vinc apirebs, Caabaros sasertifikacio<br />

gamocdebi (aseTia 86.3%).<br />

rogorc gamokiTxvis sxva Sedegebi aCvenebs, <strong>maswavlebelTa</strong><br />

mier sakuTari Sansebis Sefaseba praqtikulad emTxveva maTive<br />

skolis <strong>maswavlebelTa</strong> saerTo SesaZleblobebis Sefasebas, saserTifikacio<br />

gamocdebis warmatebiT CabarebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

kerZod, respondnetTa didi umravlesoba miiCnevs, rom maTi skolis<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli Semadgenlobis TiTqmis 73.0% SeZlebs<br />

sertificirebis warmatebiT gavlas (ix. cxrili #8):<br />

cxrili #8<br />

52


is, rom pe<strong>da</strong>gogebs sakmaod maRali warmodgena aqvT sakuTari<br />

kolegebis kvalifikaciaze, gamokiTxvis sxva monacemebiTac <strong>da</strong>sturdeba.<br />

respondentTa gamokveTili umravlesoba (60%-ze meti)<br />

maTi skolis <strong>maswavlebelTa</strong> kvalifikacias afasebs, rogorc `sa-<br />

Sualoze maRals~, 15% ki _ rogorc `Zalze maRals~. praqtikulad<br />

aravin miuTiTebs pe<strong>da</strong>gogTa Tun<strong>da</strong>c saSualoze <strong>da</strong>bal kvalifikaciaze<br />

(ix. diagrama #9):<br />

diagrama #9<br />

rogor SeafasebdiT <strong>maswavlebelTa</strong> kvalifikaciis<br />

dones Tqvens skolaSi<br />

70%<br />

61.2%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

15.2%<br />

20.5%<br />

10%<br />

0%<br />

Zalze<br />

maRalia<br />

saSualoze<br />

maRalia<br />

saSualoa<br />

0.5%<br />

saSualoze<br />

<strong>da</strong>balia<br />

0%<br />

Zalze<br />

<strong>da</strong>balia<br />

2.6%<br />

miWirs<br />

pasuxis<br />

gacema<br />

rac Seexeba pe<strong>da</strong>gogTa molodins imasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, Tu<br />

ramdenad samarTlianad Catardeba sasertifikacio gamocdebi,<br />

gamokiTxva sakmaod optimistur Sedegebs aCvenebs: sertificirebis<br />

met-naklebad samarTlianad Catarebis molodini aqvs <strong>maswavlebelTa</strong><br />

gamokveTil umravlesobas (64.8%). met-nakleb usamarTlobas,<br />

am mimarTulebiT, respondentTaAgacilebiT naklebi<br />

raodenoba _ 16.0% _ elodeba. amasTan, TiTqmis yovel mexuTe pe<strong>da</strong>gogs<br />

uWirs, Seafasos sertificirebis samarTlianobis xarisxi<br />

(ix. diagrama #10):<br />

53


diagrama #10<br />

rogor fiqrobT, samarTlianad Catardeba Tu ara<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> sasertifikacio gamocdebi<br />

samarTlianad<br />

Catardeba<br />

21.5%<br />

64.8 %<br />

ufro<br />

samarTlianad<br />

Catardeba,<br />

vidre<br />

usamarTlod<br />

43.3%<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

19.1%<br />

usamarTlod<br />

Catardeba<br />

3.6%<br />

16.0 %<br />

ufro<br />

usamarTlod<br />

Catardeba,<br />

vidre<br />

samarTlianad<br />

12.4%<br />

pe<strong>da</strong>gogTa poziciebi ramdenime nawilad gaiyo im sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, Tu vin un<strong>da</strong> Caataros sasertifikacio gamocdebi.<br />

yvelaze meti momxre hyavs pozicias, rom gamocdebis Catareba uzrunvelyos<br />

Tavad skolis direqciam. gamokveTili mxar<strong>da</strong>mWerebi<br />

hyavs sxva instituciebsac: ganaTlebis saministros resurs-centrebi<br />

<strong>da</strong> gamocdebis erovnuli centri. rogorc Cans, es sakiTxi<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli korpusis segregacias iwvevs<br />

(ix. diagrama #11):<br />

54


diagrama #11<br />

vin un<strong>da</strong> Caataros <strong>maswavlebelTa</strong> sasertifikacio<br />

gamocdebi<br />

ganaTlebis<br />

saministros<br />

resurs-centrebma<br />

26.0%<br />

ucxoelma<br />

<strong>da</strong>moukidebelma<br />

eqspertebma<br />

6.9%<br />

gamocdebis<br />

erovnulma<br />

centrma<br />

25.7%<br />

Tavad skolis<br />

direqciam<br />

35.4%<br />

sxva<br />

0.4%<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

5.6%<br />

sertificirebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli mosazrebebi<br />

gamokiTxvam gamokveTa pe<strong>da</strong>gogTa poziciebi iseT sakiTxebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, rogoricaa:<br />

• sertificireba _ savaldebulo moTxovna, Tu pe<strong>da</strong>gogis<br />

nebayoflobiTi arCevani<br />

• sertificirebis gavla, rogorc maswavleblis skolaSi<br />

<strong>da</strong>rCenis mTavari piroba Tu alternatiuli midgomebis Sesa-<br />

Zlebloba<br />

• sertificireba, rogorc maswavleblebisTvis realuri<br />

privilegiebis miniWebis safuZveli, Tu _ misi profesionalizmis<br />

simboluri demonstrireba<br />

55


aRniSnul sakiTxebTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<strong>maswavlebelTa</strong>AgamokveTili<br />

umravlesoba Semdeg midgomas emxroba: a) sertificireba un<strong>da</strong><br />

iyos mxolod nebayoflobiTi; b) im pe<strong>da</strong>gogebs, romlebic ver<br />

Caabareben gamocdebs, un<strong>da</strong> SeeZloT skolaSi <strong>da</strong>rCena Sesabamisi<br />

vakansiis Seuvseblobis SemTxvevaSi; g) sertificirebul maswavleblebs<br />

un<strong>da</strong> mieniWoT garkveuli privilegiebi (mag. gaezardoT<br />

xelfasi).<br />

gamokiTxvis Sedegebi ufro detalurad mocemulia cxrilSi #9:<br />

cxrili #9<br />

56


III. maswavleblobis upiratesobebi <strong>da</strong> skolaSi<br />

muSaobis alternativa<br />

skolaSi maswavleblad muSaobis upiratesobebi<br />

pe<strong>da</strong>gogebma skolaSi muSaobis yvelaze did upiratesobad CaTvales<br />

bavSvebTan/axalgazrdebTan muSaobis SesaZlebloba. mniSvnelovan<br />

upiratesobebad CaiTvala, agreTve, stabiluri samuSaos<br />

<strong>da</strong> meti Tavisufali drois qona ojaxisaTvis.<br />

57


detalurad Sedegebi ix. cxrilSi #10:<br />

cxrili #10<br />

gamokiTxva aCvenebs, rom maswavleblebi, erTi mxriv, sakuTari<br />

profesiis prestiJs icaven, xolo, meore mxriv, ar isurvebdnen<br />

maTi ojaxis wevrisTvis skolaSi muSaobas. kerZod, maswavlebel-<br />

Ta gamokveTili umravlesoba (60.1%) miiCnevs, rom maswavlebloba<br />

sapatio profesiaa, romelsac a<strong>da</strong>mianebi Segnebulad irCeven;<br />

yoveli meore gamokiTxuli maswavlebeli imasac eTanxmeba, rom<br />

maswavleblad muSaobas swavlaSi warCinebuli studentebi iwyeben.<br />

Tumca, rodesac saqme arCevanze midgeba, pe<strong>da</strong>gogebi TavianTi<br />

axloblebisaTvis sxva samsaxurSi <strong>da</strong>saqmebas isurveben. cxadia,<br />

aseT disonanss respondentTa mosazrebebsa <strong>da</strong> praqtikul rekomen<strong>da</strong>ciebs<br />

Soris Tavisi mizezebi moeZebneba, romlebic, SesaZloa,<br />

saSualo ganaTlebis winaSe mdgari problemebiT iyos gamowveuli<br />

(amaze cota qvemoT iqneba saubari).<br />

58


ufro detalurad <strong>maswavlebelTa</strong> ganwyobebi pe<strong>da</strong>gogis profesiis<br />

Taviseburebebis <strong>Sesaxeb</strong> ix. cxrilSi #:11:<br />

cxrili #11<br />

skolaSi maswavleblad muSaobis alternativa<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, anazRaurebis faqtori<br />

Zalze mniSvnelovania imisaTvis, rom maswavleblebma alternatiul<br />

samsaxurze (samsaxuris gamocvlaze) ifiqron. igive anaz-<br />

RaurebiT sxva samsaxuris SeTavazebis SemTxvevaSi,<strong>maswavlebelTa</strong><br />

umravlesoba myarad icavs Tavis statuss <strong>da</strong> ar apirebs Seelios<br />

maswavleblobas. pe<strong>da</strong>gogTa mxolod Zalze mcire raodenoba gamoicvli<strong>da</strong><br />

siamovnebiT samsaxurs imave anazRaurebis pirobebSic<br />

ki. viTareba arsebiTad icvleba maSin, rodesac respondentebs<br />

sTavazoben ukeTesad anazRaurebad sxva iseT samsaxurs, romelic<br />

maT interesebsac pasuxobs. am SemTxvevaSi,yoveli meoTxe pe<strong>da</strong>gogi<br />

(24.4%) samsaxuris gamocvlas upirobod Tanxmdeba, xolo, <strong>da</strong>matebiT,<br />

yoveli mesame (32.5%) _ samsaxuris Secvlisaken ixreba.<br />

59


gamokiTxvam gamoavlina erTgul pe<strong>da</strong>gogTa is nawili, romelic<br />

maswavleblobas arcerT sxva samsaxurSi ar gacvli<strong>da</strong>, Tun<strong>da</strong>c<br />

ukeTesi anazRaurebis SeTavazebis sanacvlod. aseTia pe<strong>da</strong>gogTa<br />

mTeli SerCevis meoTxedi (24.8%).<br />

aRniSnul sakiTxze gamokiTxvis Sedegebi detalurad mocemulia<br />

diagramebze ##12,13:<br />

diagrama #12<br />

<strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara met-naklebad saintereso<br />

samsaxurs igive anazRaurebiT<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

31.2%<br />

araviTar<br />

SemTxvevaSi ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

52.6%<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

7.7%<br />

aucileblad<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

3.6%<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

4.9%<br />

60


diagrama #13<br />

<strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara met-naklebad saintereso<br />

samsaxurs ukeT es i anazRaurebiT<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

32.5%<br />

araviTar<br />

SemTxvevaSi ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

24.8%<br />

aucileblad<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

24.4%<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

6.1%<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebo<br />

di<br />

12.2%<br />

diagramaTa monacemebi kidev erT saintereso Sedegs iZleva:<br />

jamSi, im <strong>maswavlebelTa</strong> xvedriTi wili, romlebic sxva samsaxur-<br />

Si ga<strong>da</strong>svlas (imave,an ukeTesi anazRaurebis pirobebSi),sul cota,<br />

ar gamoricxaven mainc, 47.4%-ia, rodesac laparakia imave anazRaurebiT<br />

sxva samsaxuris <strong>da</strong>wyebaze, <strong>da</strong> _ 75.2%, rodesac laparakia<br />

ukeTes anazRaurebaze.<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> am nawilma, gamokiTxvis procesSi, gansazRvra:<br />

a) is minimaluri anazRaureba, romelic maTTvis iqnebo<strong>da</strong><br />

skolaSi maswavleblad <strong>da</strong>rCenis sakmarisi piroba;<br />

b) anazRaurebis is raodenoba, romlis SemTxvevaSic <strong>da</strong>-<br />

Tanxmdebodnen skolis <strong>da</strong>tovebas <strong>da</strong> sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>svlas.<br />

61


ogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs,minimaluri anazRaureba,<br />

romlebsac maswavleblebi skolaSi <strong>da</strong>rCenisTvis asaxeleben, Tve-<br />

Si saSualod 690 laria (minimaluri anazRaurebis es moculoba<br />

<strong>da</strong>axloebiT oTxjer metia, vidre dRes arsebuli minimaluri xelfasi<br />

_ 170 lari TveSi). sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>svlis `safasuri~<br />

gacilebiT Zviria _ TveSi saSualod 1100 lari.<br />

gamokiTxvis zusti Sedegebi mocemulia cxrilebSi ##12; 13; 14:<br />

cxrili #12<br />

SeniSvna: monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia <strong>maswavlebelTa</strong> im raodenobi<strong>da</strong>n,<br />

romelmac SekiTxvaze: `<strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara sxva samsaxurs<br />

ukeTesi anazRaurebiT~ gasca nebismieri pasuxi, gar<strong>da</strong><br />

erTisa: `araviTar SemTxvevaSi ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi~.<br />

cxrili #13<br />

SeniSvna: monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia <strong>maswavlebelTa</strong> im raodenobi<strong>da</strong>n,<br />

romelmac SekiTxvaze: `<strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara sxva samsaxurs<br />

ukeTesi anazRaurebiT~ gasca nebismieri pasuxi, gar<strong>da</strong><br />

erTisa: `araviTar SemTxvevaSi ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi~.<br />

62


aRniSnuli monacemebiT irkveva, rom, 700 lariani minimaluri<br />

anazRaureba sakmarisia imisaTvis, rom dRes momuSave <strong>maswavlebelTa</strong><br />

60.7%-ma, vinc, sul cota, ar gamoricxavs, rom, SeTavazebis<br />

SemTxvevaSi, sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>va, sakuTari Sromis ukugeba<br />

adekvaturad CaTvalos <strong>da</strong> gauCndes motivacia skolaSi <strong>da</strong>rCenisTvis.<br />

skolaSi <strong>da</strong>rCenisTvis minimaluri anazRaurebis,iseve rogorc<br />

sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>svlisTvis sakmarisi anazRaurebis monacemebi,<br />

SesaZlebelia, warmovadginoT finansuri intervalebis saxiT<br />

_ imaze miTiTebiT, Tu <strong>maswavlebelTa</strong> ra nawilisTvisaa sakmarisi<br />

esa Tu is finansuri anazRaureba skolaSi <strong>da</strong>sarCenad,an sxva samsaxurSi<br />

ga<strong>da</strong>sasvlelad (ix. diagramebi ##14;15):<br />

diagrama #14<br />

minimaluri anazRaureba skolaSi <strong>da</strong>sarCenad<br />

120%<br />

32%<br />

35%<br />

100%<br />

100%<br />

30%<br />

80%<br />

93%<br />

25%<br />

60%<br />

50%<br />

19%<br />

60%<br />

67%<br />

76% 76%<br />

17%<br />

20%<br />

15%<br />

40%<br />

20%<br />

0%<br />

10%<br />

2%<br />

1%<br />

200<br />

laramde<br />

maswavleblebi<br />

5%<br />

8% 8%<br />

200-300<br />

lari<br />

5%<br />

18%<br />

301-400<br />

lari<br />

401-500<br />

lari<br />

6%<br />

10%<br />

501-600<br />

lari<br />

4%<br />

7%<br />

601-700<br />

lari<br />

6%<br />

9%<br />

701-800<br />

lari<br />

1%<br />

0.4%<br />

801-900<br />

lari<br />

10%<br />

901-1000<br />

lari<br />

4%<br />

7%<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

10%<br />

5%<br />

0%<br />

63


SeniSvnebi:<br />

1. wiTel svetebSi mocemulia im <strong>maswavlebelTa</strong> procentuli<br />

raodenobebi,romlebmac SekiTxvaze: „ra aris is minimaluri<br />

anazRaureba, romelic TqvenTvis skolaSi maswavleblad <strong>da</strong>r-<br />

Cenis sakmarisi piroba iqnebo<strong>da</strong>“ _ <strong>da</strong>asaxeles gansazRvruli<br />

Tanxa (aseTia <strong>maswavlebelTa</strong> saerTo SerCevis 60.7%).<br />

2. lurj svetebSi im <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba, romlebmac<br />

gansazRvruli Tanxa <strong>da</strong>asaxeles skolaSi <strong>da</strong>rCenisTvis,<br />

warmodgenilia, rogorc calke erToblioba (100%) <strong>da</strong> pasuxebi<br />

ga<strong>da</strong>nawilebulia am erTobliobis SigniT.<br />

3. rux svetebze aRniSnuli procentebi aRwers <strong>maswavlebelTa</strong><br />

im jamur moculobas, romelic skolaSi <strong>da</strong>rCeba, Sesabamisi<br />

finansuri anazRaurebis SemTxvevaSi.<br />

diagrama #15<br />

sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>svlisTvis sakmarisi anazRaureba<br />

120%<br />

32%<br />

35%<br />

100%<br />

100%<br />

30%<br />

80%<br />

20%<br />

79%<br />

21%<br />

25%<br />

20%<br />

60%<br />

40%<br />

20%<br />

0%<br />

5%<br />

2%<br />

3%<br />

0.4% 2%<br />

0.2%<br />

2%1%<br />

200<br />

laramde<br />

maswavleblebi<br />

200-300<br />

lari<br />

301-400<br />

lari<br />

17%<br />

8%<br />

13%<br />

401-500<br />

lari<br />

5%<br />

26%<br />

8%<br />

501-600<br />

lari<br />

34%<br />

5%<br />

8%<br />

601-700<br />

lari<br />

46%<br />

7%<br />

12%<br />

701-800<br />

lari<br />

47%<br />

2%<br />

1%<br />

801-900<br />

lari<br />

901-1000<br />

lari<br />

13%<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

15%<br />

10%<br />

5%<br />

0%<br />

64


SeniSvnebi:<br />

1. wiTel svetebSi mocemulia im <strong>maswavlebelTa</strong> procentuli<br />

raodenobebi, romlebmac SekiTxvaze: „ra anazRaurebis<br />

SemTxvevaSi <strong>da</strong>TanxmdebodiT sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>svlas“ _<br />

gansazRvruli Tanxa <strong>da</strong>asaxeles (aseTia <strong>maswavlebelTa</strong> saer-<br />

To SerCevis 62.5%).<br />

2. lurj svetebSi im <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba, romlebmac<br />

gansazRvruli Tanxa <strong>da</strong>asaxeles sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>svlisTvis,<br />

warmodgenilia, rogorc calke erToblioba (100%) <strong>da</strong><br />

pasuxebi ga<strong>da</strong>nawilebulia am erTobliobis SigniT.<br />

3. rux svetebze aRniSnuli procentebi aRwers <strong>maswavlebelTa</strong><br />

im jamur moculobas, romelic, Sesabamisi finansuri<br />

anazRaurebis SemTxvevaSi, sxva samsaxurSi wamsvlelia.<br />

minimaluri anazRaurebis <strong>Sesaxeb</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> Tvalsazrisi<br />

korelaciaSia respondentTa mTeli SerCevis mier maswavleblis<br />

saSualo anazRaurebis gansazRvrasTan _ esaa, sruli ganakveTisaTvis<br />

<strong>da</strong>axloebiT 760 lari TveSi. rogorc Cans, minimalur <strong>da</strong><br />

saSualo xelfass Soris sxvaoba <strong>da</strong>axloebiT 70 laria<br />

(ix. cxrili #14):<br />

cxrili #14<br />

saSualo anazRaurebis <strong>Sesaxeb</strong> <strong>maswavlebelTa</strong> mosazrebebi<br />

SesaZlebelia, agreTve, warmovadginoT finansuri intervalebis<br />

saxiT _ imaze miTiTebiT, Tu <strong>maswavlebelTa</strong> ra jamuri nawilisTvisaa<br />

sakmarisi saSualo anazRaurebis esa Tu is finansuri moculoba<br />

(ix. diagrama #16):<br />

65


120%<br />

maswavleblis saSualo anazRaureba sruli ganakveTisaTvis<br />

diagrama #16<br />

35%<br />

100%<br />

30%<br />

28%<br />

100%<br />

30%<br />

80%<br />

91%<br />

20%<br />

25%<br />

70%<br />

71%<br />

19%<br />

20%<br />

60%<br />

40%<br />

20%<br />

0%<br />

0.3%<br />

0.2%<br />

200<br />

laramde<br />

4%<br />

maswavleblebi<br />

4%<br />

4%<br />

200-300<br />

lari<br />

11%<br />

40%<br />

6%<br />

6%<br />

301-400<br />

lari<br />

401-500<br />

lari<br />

51% 58%<br />

11%<br />

11%<br />

501-600<br />

lari<br />

7%<br />

7%<br />

601-700<br />

lari<br />

11%<br />

11%<br />

701-800<br />

lari<br />

2%<br />

1.6%<br />

801-900<br />

lari<br />

901-1000<br />

lari<br />

9%<br />

9%<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

15%<br />

10%<br />

5%<br />

0%<br />

SeniSvnebi:<br />

66<br />

1. wiTel svetebSi mocemulia im <strong>maswavlebelTa</strong> procentuli<br />

raodenobebi, romlebmac SekiTxvaze: „ramdeni un<strong>da</strong> iyos<br />

maswavleblis saSualo anazRaureba sruli ganakveTisaTvis“<br />

_ <strong>da</strong>asaxeles gansazRvruli Tanxa (aseTia <strong>maswavlebelTa</strong><br />

saerTo SerCevis 94.9%).<br />

2. lurj svetebSi im <strong>maswavlebelTa</strong> raodenoba, romlebmac<br />

gansazRvruli Tanxa <strong>da</strong>asaxeles, warmodgenilia, rogorc<br />

calke erToblioba (100%) <strong>da</strong> pasuxebi ga<strong>da</strong>nawilebulia am<br />

erTobliobis SigniT.<br />

3. rux svetebze aRniSnuli procentebi aRwers <strong>maswavlebelTa</strong><br />

im saerTo moculobas, romlis warmodgenac saSualo<br />

anazRaurebis <strong>Sesaxeb</strong> Tavsdeba Sesabamis finansur interval-<br />

Si.


skolaSi <strong>da</strong>rCenis survili<br />

dRes skolaSi <strong>da</strong>saqmebul <strong>maswavlebelTa</strong> did umravlesobas<br />

surs skolaSi <strong>da</strong>rCena. saqarTveloSi arsebuli umuSevrobis<br />

masStabebis gaTvaliswinebiT, es Sedegi savsebiT bunebrivia<br />

(ix. diagrama #17):<br />

diagrama #17<br />

gsurT Tu ara, dResdReobiT, skolaSi <strong>da</strong>rCena<br />

diax, msurs<br />

86.4%<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

8.7%<br />

ara, ar msurs<br />

4.9%<br />

pe<strong>da</strong>gogTa 70%-s met-naklebad Camoyalibebuli pozicia aqvs<br />

imasTan <strong>da</strong>kavSirebiTac, Tu ramden xanSi <strong>da</strong>anebebs Tavs maswavleblobas.<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, uaxloes 10<br />

weliwadSi <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>da</strong>axloebiT meoTxedi (25.3%) apirebs<br />

skoli<strong>da</strong>n wasvlas. amasTan, 10 wlian periodSi, skoli<strong>da</strong>n wamsvlelTa<br />

proporciebi calkeul wlebs Soris TiTqmis Tanabrad<br />

nawildeba. es niSnavs, rom aRniSnul periodSi, <strong>maswavlebelTa</strong><br />

67


kadrebis gadinebis TvalsazrisiT, raime koliziebs ar un<strong>da</strong> velodoT.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa ZiriTadi nawili (45.5%) skoli<strong>da</strong>n wasvlas 10 welze<br />

ufro gvian gegmavs. un<strong>da</strong> aRiniSnos isic, rom respondentTa sakmaod<br />

did raodenobas gauWir<strong>da</strong> imis gansazRvra, Tu rodis wava<br />

skoli<strong>da</strong>n (ix. diagrama #18):<br />

diagrama #18<br />

ramden xanSi <strong>da</strong>anebebT Tavs maswavleblobas<br />

ufro gvian<br />

45.5%<br />

10.9%<br />

1-<strong>da</strong>n 10<br />

wlamde<br />

25.2%<br />

miWirs<br />

asuxis gacema<br />

29.2%<br />

4.3%<br />

1.2%<br />

1.1%<br />

1.4% 1.2%<br />

1.9%<br />

1.5%<br />

1.3%<br />

0.4%<br />

2009<br />

wels<br />

2010<br />

wels<br />

2011<br />

wels<br />

2012<br />

wels<br />

2013<br />

wels<br />

2014<br />

wels<br />

2015<br />

wels<br />

2016<br />

wels<br />

2017<br />

wels<br />

2018<br />

wels<br />

kvlevis Sedegad gamoikveTa is ZiriTadi mizezebi, ris gamoc<br />

pe<strong>da</strong>gogebi, uaxloes 10 wlian periodSi, skoli<strong>da</strong>n wasvlas apireben:<br />

a) pensiaSi gasvla;<br />

b) <strong>da</strong>bali anazRaureba.<br />

68<br />

mizezebis CamonaTvali detalurad mocemulia cxrilSi #15:


cxrili #15<br />

regionebis WrilSi ganxiluli monacemebi aCvenebs,rom uaxloes<br />

10 weliwadSi skolis <strong>da</strong>tovebas guriisa <strong>da</strong> kaxeTis regionebis<br />

yoveli mesame maswavlebeli apirebs. skoli<strong>da</strong>n wamsvlel pe<strong>da</strong>gogTa<br />

xvedriTi wili, sxva regionebTan Se<strong>da</strong>rebiT, mniSvnelovnad<br />

klebulobs raWa-leCxumi/qvemo svaneTisa <strong>da</strong> samcxe-javaxeTis regionebis<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> Soris (ix. diagrama #19):<br />

diagrama #19<br />

skoli<strong>da</strong>n wamsvlel pe<strong>da</strong>gogTa raodenoba<br />

TiToeul regionSi<br />

(momavali 10 wlis ganmavlobaSi)<br />

Tbilisi<br />

28.1<br />

kaxeTi<br />

32.7<br />

Si<strong>da</strong> qarTli<br />

qvemo qarTli<br />

samegrelo/zemo svaneTi<br />

aWara<br />

25.0<br />

25.4<br />

23.9<br />

21.4<br />

guria<br />

33.1<br />

imereTi<br />

25.8<br />

raWa-leCx./qv. svaneTi<br />

samcxe-javaxeTi<br />

11.8<br />

11.4<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

24.7<br />

69


ogorc <strong>mosalodneli</strong> iyo, momavali 10 wlis ganmavlobaSi<br />

skoli<strong>da</strong>n wamsvlel pe<strong>da</strong>gogTa Soris yvelaze did jgufs Seadgenen<br />

56 wlis <strong>da</strong> ufrosi asakis maswavleblebi, xolo yvelaze<br />

mcirericxovan jgufs _ 36 wlamde pe<strong>da</strong>gogebi (ix. diagrama #20):<br />

diagrama #20<br />

skoli<strong>da</strong>n wamsvlel pe<strong>da</strong>gogTa<br />

ganawileba asakis mixedviT<br />

(momavali 10 wlis ganmavlobaSi) 40.8%<br />

24.7%<br />

10.7% 11.3% 12.4%<br />

35 wlis<br />

CaTvliT<br />

36-42 wlis 43-48 wlis 49-55 wlis 56 wlis <strong>da</strong><br />

ufrosi<br />

70


ac Seexeba imas, Tu romeli sagnis maswavleblebi apireben<br />

ufro metad skolis <strong>da</strong>tovebas 10 wlis periodSi, <strong>kvleva</strong>m aCvena,<br />

rom yoveli meore xazvis maswavlebeli amas apirebs (Tumca, isic<br />

un<strong>da</strong> gaviTvaliswinoT, rom xazvis <strong>maswavlebelTa</strong> xvedriTi wili<br />

saerTo SerCevaSi Zalze mcirea _ 0.1%). sxva sagnebis <strong>maswavlebelTa</strong>A<br />

Soris gamoirCevian, agreTve, fizikisa <strong>da</strong> xatvis maswavleblebi:<br />

TiTqmis yoveli mesame skoli<strong>da</strong>n wasvlas gegmavs (ix.<br />

diagrama #21):<br />

diagrama #21<br />

skoli<strong>da</strong>n wamsvlel pe<strong>da</strong>gogTa<br />

xvedriTi wili sagnebis mixedviT<br />

(momavali 10 wlis ganmavlobaSi)<br />

xazva<br />

fizika<br />

xatva<br />

maTematika<br />

mSobliuri ena <strong>da</strong> literatura<br />

rusuli<br />

qimia<br />

asazogadoebaT-mcodneoba<br />

meore ucxo ena<br />

geografia<br />

biologia<br />

istoria<br />

Sroma<br />

<strong>da</strong>wyebiTi<br />

fizikuri aRzr<strong>da</strong><br />

astronomia<br />

musika<br />

sxva<br />

informatika<br />

6.2%<br />

31.9%<br />

31.1%<br />

28.2%<br />

28.2%<br />

27.6%<br />

27.1%<br />

26.6%<br />

25.9%<br />

25.2%<br />

24.0%<br />

22.9%<br />

22.9%<br />

22.3%<br />

21.9%<br />

21.3%<br />

20.2%<br />

15.1%<br />

53.3%<br />

71


IV. saSualo ganaTlebis sferoSi arsebuli<br />

problemebi<br />

im problemebs Soris, romlebic, rogorc zoga<strong>da</strong>d saSualo<br />

ganaTlebis sferos, ise konkretulad saSualo skolebis winaSe<br />

dgas, pe<strong>da</strong>gogebi erTmniSvnelovnad <strong>da</strong> upiratesad miuTiTeben<br />

<strong>da</strong>bali xelfasebis arsebobaze. es problema didi SualediT aRemateba<br />

<strong>da</strong>narCeni problemebis reitings.<br />

skolebis winaSe arsebul problemebs Soris ikveTeba mwiri<br />

materialur-teqnikuri bazis problema. sagulisxmoa,rom am problemaze,<br />

rogorc zoga<strong>da</strong>d saSualo ganaTlebis sferos naklze,<br />

pe<strong>da</strong>gogTa gacilebiT naklebi raodenoba miuTiTebs. aq uTuod<br />

igrZnoba PR kampaniis kvali: xSirad xdeba apelireba imaze, rom<br />

saSualo skolebis materialur-tenikuri baza saqarTveloSi<br />

mniSvnelovnad gaumjobes<strong>da</strong>. Sesabamisad, maswavleblebi fiqroben,<br />

rom aRniSnuli bazis simwire aris ara tipuri problema, aramed<br />

_ mxolod calkeuli skolebis <strong>da</strong>, maT Soris, maTi skolisac.<br />

aRniSvnis Rirsia, agreTve, respondentTa mier iseTi problemebis<br />

win wamoweva, rogoricaa moswavleTa <strong>da</strong>bali motivacia swavlisaTvis,<br />

skolebSi disciplinis moSla <strong>da</strong> sxv.<br />

problemaTa reitingebi mocemulia cxrilSi #20:<br />

74


cxrili #20<br />

maswavleblebis gamokveTil umravlesobas sjera,rom uaxloes<br />

wlebSi <strong>da</strong>saxelebuli prolemebis nawili ga<strong>da</strong>iWreba. ukiduresad<br />

optimisturi („yvela problema ga<strong>da</strong>iWreba“), iseve rogorc<br />

pesimisturi prognozebis („viTareba ar Seicvleba“ <strong>da</strong> „viTareba<br />

gauaresdeba“) xvedriTi wili sakmaod <strong>da</strong>balia<br />

(ix. diagrama #22):<br />

75


diagrama #22<br />

moxdeba Tu ara problemebis ga<strong>da</strong>Wra uaxloes<br />

wlebSi<br />

yvela problema<br />

ga<strong>da</strong>iWreba<br />

15.0%<br />

problemebis<br />

nawili ga<strong>da</strong>iWreba<br />

67.8%<br />

viTareba ar<br />

Seicvleba<br />

10.1%<br />

problemebi<br />

gaRrmavdeba <strong>da</strong><br />

viTareba<br />

gauaresdeba<br />

1.9%<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

5.1%<br />

aris Tu ara zemoaRniSnuli problemebi ufro metad sajaro,<br />

Tu kerZo skolebisTvis <strong>da</strong>maxasiaTebli <strong>da</strong> iwvevs Tu ara es<br />

problemebi maT Soris, swavlebis xarisxis TvalsazrisiT, mniSvnelovan<br />

gansxvavebas rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs,<strong>maswavlebelTa</strong><br />

Tvalsazrisi am sakiTxis garSemo erTmaneTs Sordeba:<br />

Se<strong>da</strong>rebiT ufro didi nawili (37.8%) Tvlis, rom swavlebis<br />

xarisxi <strong>da</strong>axloebiT Tanabaria orive tipis skolebSi. gansxvavebul<br />

poziciazea pe<strong>da</strong>gogTa ori sxva<strong>da</strong>sxva jgufi, romlebic upiratesobas<br />

an sajaro skolas aZleven, an _ kerZos (ix. diagrama<br />

#23):<br />

76


diagrama #23<br />

Tu Seva<strong>da</strong>rebT, sad ufro maRalia swavlebis<br />

xarisxi - sajaro Tu kerZo skolebSi<br />

kerZo skolebSi<br />

ufro maRalia,<br />

vidre sajaro<br />

skolebSi<br />

22%<br />

sajaro skolebSi<br />

ufro maRalia,<br />

vidre kerZo<br />

skolebSi<br />

28%<br />

<strong>da</strong>axloebiT<br />

Tanabaria rogorc<br />

kerZo, ise sajaro<br />

skolebSi<br />

38%<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

12%<br />

77


ZiriTadi Sedegebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvnebi<br />

saSualo ganaTlebis sferoSi gatarebuli reformebis mimarT<br />

pe<strong>da</strong>gogTa gamokveTili umravlesoba (70.7%) <strong>da</strong>debiTa<strong>da</strong>a ganwyobili<br />

<strong>da</strong> miiCnevs, rom am reformebma, saerTo jamSi, xeli Seuwyo<br />

saSualo ganaTlebis sistemis ganviTarebas saqarTveloSi.<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> gansakuTrebul mxar<strong>da</strong>Weras imsaxurebs Semdegi<br />

reformistuli cvlilebebi: erTiani erovnuli gamocdebis<br />

SemoReba; erovnuli saswavlo gegmebis <strong>da</strong>nergvis treningebi; skolis<br />

bazaze <strong>maswavlebelTa</strong> profesiuli ganviTarebis treningebi;<br />

moswavleTa qcevis kodeqsis Seqmna; axali erovnuli saswavlo<br />

gegmebis SemoReba.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa gamokveTilad uaryofiT Sefasebas imsaxurebs mxolod<br />

erTi cvlileba: 12 wliani saSualo ganaTlebis SemoReba.<br />

uaryofiTi Sefasebis velSi eqceva sagnebis trimestruli swavlebac.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa Sefasebebi erTmaneTs <strong>da</strong>Sor<strong>da</strong> (gaiyo) iseT cvlilebebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT,rogoricaa skolis direqtorTaA SerCevis<br />

axali wesi <strong>da</strong> <strong>da</strong>finansebis vauCerul sistemaze ga<strong>da</strong>svla.<br />

pe<strong>da</strong>gogebi, ZiriTa<strong>da</strong>d, gamarTlebulad miiCneven momavalSi<br />

<strong>da</strong>gegmil cvlilebebs, romelTa Tanaxma<strong>da</strong>c: a) skolaSi maswavleblad<br />

muSaobis <strong>da</strong>wyeba SeeZlebaT mxolod ganaTlebis bakalavriatis<br />

<strong>da</strong> magistraturis kurs<strong>da</strong>mTavrebulebs <strong>da</strong> b) bakalavrs<br />

SeeZleba aswavlos mxolod <strong>da</strong>wyebiT klasebSi, xolo magistrs<br />

_ mxolod ZiriTad <strong>da</strong> <strong>da</strong>mamTavrebel klasebSi. Tumca, am ukanasknel<br />

(b) moTxovnas pe<strong>da</strong>gogTa mesamedze meti ar miesalmeba.<br />

2010 wlisTvis <strong>da</strong>gegmili sertificirebis mimarT <strong>maswavlebelTa</strong><br />

<strong>da</strong>mokidebuleba araerTgvarovania. Sefasebebi gaiyo ara<br />

sertificirebis principul <strong>saWiro</strong>ebasTan, aramed imasTan <strong>da</strong>kav-<br />

SirebiT,Tu rodisaa mizanSewonili misi Catareba: pe<strong>da</strong>gogTa erTi<br />

nawili miiCnevs,rom <strong>maswavlebelTa</strong> sertificireba 2010 wlisTvis<br />

drouli <strong>da</strong> aucilebelia, xolo, meore, ufro didi nawilis azriT,<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> sertificireba <strong>saWiro</strong>a, oRond, ara am etapze,<br />

aramed ufro gvian.<br />

78


sagulisxmoa, rom sertificirebis mimarT kategoriulad<br />

uaryofiT <strong>da</strong>mokidebulebas amJRavnebs TiTqmis yoveli mexuTe<br />

gamokiTxuli pe<strong>da</strong>gogi.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa poziciebi erTmaneTs <strong>da</strong>Sor<strong>da</strong> im sakiTxSic, Tu<br />

ramdenad srulyofil informacias floben isini sertificirebis<br />

vadebis, kriteriumebis <strong>da</strong> a.S. <strong>Sesaxeb</strong>. aq ori sapirispiro Sefaseba<br />

ikveTeba: a) `maqvs met-naklebad sruli informacia~ <strong>da</strong> b)<br />

`maqvs mwiri informacia~.<br />

myari ga<strong>da</strong>wyvetileba sasertifikacio gamocdebSi monawileobisTvis<br />

miRebuli aqvs pe<strong>da</strong>gogTa 45.7%-s. Tumca, kidev 40.6% ganwyobilia<br />

monawileobisaTvis (`albaT miviReb monawileobas~).<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs,dRes <strong>da</strong>saqmebul pe<strong>da</strong>gogTa<br />

mxolod 1.6% ambobs uars sasertifikacio gamocdebis Cabarebaze<br />

<strong>da</strong>, uares SemTxvevaSi, es ricxvi SeiZleba 4.1%-mde gaizardos.<br />

sertificirebaSi monawileobaze uaris ZiriTad mizezad pe<strong>da</strong>gogebi<br />

imas asaxeleben, rom gamocdebis Cabarebis moTxovna maT-<br />

Tvis Seuracxmyofelia.<br />

sertificirebis mimarT negatiurad ganwyobil pe<strong>da</strong>gogTa is<br />

nawili (5.2%), romelic ar gamoricxavs, rom SeiZleba pozicia<br />

Seicvalos, mTavar pirobad ayenebs imas, rom gamocdebi Catardes<br />

iseTi testebiT, romelTa Sinaarsi ganisazRvreba im sagniTa <strong>da</strong><br />

klasiT, romelsac isini aswavlian.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa ZiriTadi nawili (38.4%) sertificirebis gamocdebze<br />

gasvlas 2010 wlisTvis gegmavs. yovel meoTxe pe<strong>da</strong>gogs<br />

uWirs, <strong>da</strong>asaxelos is weli, rodesac gamocdebs Caabarebs. aRsani-<br />

Snavia, rom <strong>maswavlebelTa</strong> didi umravlesoba sertificirebaSi<br />

monawileobas im SemTxvevaSic gegmavs, Tu pirveli <strong>da</strong> meore mcdelobac<br />

warumateblad <strong>da</strong>mTavr<strong>da</strong>.<br />

sertificirebis met-naklebad samarTlianad Catarebis molodini<br />

aqvs <strong>maswavlebelTa</strong> gamokveTil umravlesobas (64.8%). metnakleb<br />

usamarTlobas, am mimarTulebiT, respondentTaAgacilebiT<br />

naklebi raodenoba _ 16.0% elodeba. amasTan, TiTqmis yovel mexuTe<br />

pe<strong>da</strong>gogs uWirs, Seafasos sertificirebis samarTlianobis<br />

xarisxi.<br />

79


sasertifikacio gamocdebis verCabarebis SiSi pe<strong>da</strong>gogTa Zalze<br />

mcire raodenobas awuxebs (3.2%). sertificirebaSi monawileobis<br />

msurveli pe<strong>da</strong>gogebi ZiriTa<strong>da</strong>d or, TiTqmis Tanabar kategoriad<br />

iyofian: a) isini, vinc fiqroben, rom gamocdebs uproblemod<br />

Caabareben, radgan maTi kvalifikacia maRalia <strong>da</strong> b) isini, vinc<br />

fiqroben, rom gamocdebs im SemTxvevaSi Caabareben, Tu amisaTvis<br />

<strong>da</strong>matebiT moemzadebian.<br />

pe<strong>da</strong>gogTa poziciebi ramdenime nawilad gaiyo im sakiTxTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, Tu vin un<strong>da</strong> Caataros sasertifikacio gamocdebi.<br />

yvelaze meti momxre hyavs pozicias, rom gamocdebis Catareba uzrunvelyos<br />

Tavad skolis direqciam. gamokveTili mxar<strong>da</strong>mWerebi<br />

hyavs sxva instituciebsac: ganaTlebis saministros resurs-centrebi<br />

<strong>da</strong> gamocdebis erovnuli centri.<br />

gamoikveTa pe<strong>da</strong>gogTa midgoma sertificirebasTan <strong>da</strong>kavSirebul<br />

sxva<strong>da</strong>sxva sakiTxis mimarT: a) sertificireba un<strong>da</strong> iyos mxolod<br />

nebayoflobiTi; b) im pe<strong>da</strong>gogebs, romlebic ver Caabareben<br />

gamocdebs, un<strong>da</strong> SeeZloT skolaSi <strong>da</strong>rCena Sesabamisi vakansiis<br />

Seuvseblobis SemTxvevaSi; g) sertificirebul maswavleblebs<br />

un<strong>da</strong> mieniWoT garkveuli privilegiebi (mag. gaezardoT xelfasi).<br />

skolaSi muSaobis mTavar upiratesobad maswavleblebi bavSvebTan/axalgazrdebTan<br />

muSaobis SesaZleblobas miiCneven. mniSvnelovan<br />

upiratesobebad CaiTvala, agreTve, stabiluri samuSaos<br />

<strong>da</strong> meti Tavisufali drois qona ojaxisaTvis.<br />

<strong>kvleva</strong>m aCvena, rom maswavleblis profesis `idealuri~ (araempiriuli)<br />

tipi ewinaaRmdegeba respondentTa warmodgenas am profesiis<br />

empiriuli Rirebulebis <strong>Sesaxeb</strong>. respondentebi,erTi mxriv,<br />

Tvlian, rom pe<strong>da</strong>gogoba sapatio profesiaa <strong>da</strong> mas ara xelmocaruli,<br />

aramed warmatebuli a<strong>da</strong>mianebi irCeven. Tumca, meore mxriv,<br />

pe<strong>da</strong>gogebs ar surT, rom maTi ojaxis wevrma muSaoba skolis<br />

maswavleblad <strong>da</strong>iwyos. amis mizezi un<strong>da</strong> veZeboT im problemebSi,<br />

rac dRes saSualo ganaTlebis sistemis <strong>da</strong>,konkretulad,skolebis<br />

winaSe dgas. am problemebs Soris, gamokiTxvis SedegebiT, umwvavesia<br />

<strong>da</strong>bali xelfasebis problema. ikveTeba,agreTve,skolebis<br />

materialur-teqnikuri bazis simwire. aRniSvnis Rirsia respondentTa<br />

mier iseTi problemebis win wamowevac, rogoricaa moswavleTa<br />

<strong>da</strong>bali motivacia swavlisaTvis, skolebSi disciplinis<br />

moSla <strong>da</strong> sxv.<br />

80


maswavleblebis gamokveTil umravlesobas sjera,rom uaxloes<br />

wlebSi <strong>da</strong>saxelebuli prolemebis nawili ga<strong>da</strong>iWreba. ukiduresad<br />

optimisturi, iseve rogorc pesimisturi prognozebis xvedri-<br />

Ti wili sakmaod <strong>da</strong>balia.<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, anazRaurebis faqtori<br />

Zalze mniSvnelovania imisaTvis, rom maswavleblebma alternatiul<br />

samsaxurze (samsaxuris gamocvlaze) ifiqron. igive anaz-<br />

RaurebiT sxva samsaxuris SeTavazebis SemTxvevaSi, maswavlebel-<br />

Ta umravlesoba (sul mcire, 52.6%) ar apirebs skolis <strong>da</strong>Tmobas.<br />

viTareba arsebiTad icvleba maSin, rodesac respondentebs sTavazoben<br />

ukeTesad anazRaurebad sxva iseT samsaxurs, romelic maT<br />

interesebsac pasuxobs. am SemTxvevaSi, yoveli meoTxe pe<strong>da</strong>gogi<br />

(24.4%) samsaxuris gamocvlas upirobod Tanxmdeba, xolo <strong>da</strong>matebiT,<br />

yoveli mesame (32.5%) _ samsaxuris Secvlisaken ixreba.<br />

jamSi, im <strong>maswavlebelTa</strong> xvedriTi wili, romlebic sxva samsaxurSi<br />

ga<strong>da</strong>svlas (imave, an ukeTesi anazRaurebis pirobebSi),<br />

sul cota, ar gamoricxaven mainc, 47.4%-ia, rodesac laparakia imave<br />

anazRaurebiT sxva samsaxuris <strong>da</strong>wyebaze, <strong>da</strong> _ 75.2%, rodesac<br />

laparakia ukeTes anazRaurebaze.<br />

gamokiTxvam gamoavlina erTgul pe<strong>da</strong>gogTa is nawili _ TiTqmis<br />

25%, anu yoveli meoTxe pe<strong>da</strong>gogi _ romelic maswavleblobas arcerT<br />

sxva samsaxurSi ar gacvli<strong>da</strong>, Tun<strong>da</strong>c ukeTesi anazRaurebis<br />

SeTavazebis sanacvlod.<br />

is maswavleblebi, romlebic, sul cota, ar gamoricxaven,<br />

rom ukeTesi anazRaurebis pirobebSi skolas <strong>da</strong>toveben (aseTia,<br />

rogorc iTqva,75.2%),asaxeleben minimalur anazRaurebas skolaSi<br />

<strong>da</strong>rCenisTvis _ esaa, <strong>da</strong>axloebiT, 690 lari TveSi. sxva samsaxurSi<br />

ga<strong>da</strong>svlisTvis finansuri piroba gacilebiT Zviria _ saSualod<br />

1100 lari TveSi.<br />

amrigad, 700 lariani minimaluri anazRaureba sakmarisia imisaTvis,<br />

rom dRes momuSave <strong>maswavlebelTa</strong> 60.7%-ma, vinc, sul cota,<br />

ar gamoricxavs, rom SeTavazebis SemTxvevaSi sxva samsaxurSi ga<strong>da</strong>va,<br />

sakuTari Sromis ukugeba adekvaturad CaTvalos <strong>da</strong> gauCndes<br />

motivacia skolaSi <strong>da</strong>rCenisTvis (yovel SemTxveaSi, <strong>da</strong>rCeba<br />

manam, vidre ar gamouCndeba sxva, minimum 1100 lariani samsaxuri<br />

TveSi).<br />

81


maswavleblis sasurveli minimaluri xelfasi korelaciaSia<br />

maswavleblis sasurvel saSualo anazRaurebasTan _ esaa <strong>da</strong>axloebiT<br />

760 lari TveSi sruli ganakveTisaTvis (rogorc Cans,<br />

minimalur <strong>da</strong> saSualo xelfass Soris sxvaoba <strong>da</strong>axloebiT 70<br />

laria).<br />

dRes skolaSi <strong>da</strong>saqmebul <strong>maswavlebelTa</strong> 86.4%-s surs skolaSi<br />

<strong>da</strong>rCena. pe<strong>da</strong>gogTa 70%-s met-naklebad Camoyalibebuli<br />

pozicia aqvs imasTan <strong>da</strong>kavSirebiTac, Tu ramden xanSi <strong>da</strong>anebebs<br />

Tavs maswavleblobas. pe<strong>da</strong>gogTa ZiriTadi nawili (45.5%) skoli<strong>da</strong>n<br />

wasvlas 10 welze ufro gvian gegmavs. uaxloes 10 weliwadSi<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> <strong>da</strong>axloebiT meoTxedi (25.3%) apirebs skolis<br />

<strong>da</strong>tovebas. amasTan, 10 wlian periodSi, skoli<strong>da</strong>n wamsvlelTa<br />

proporciebi calkeul wlebs Soris TiTqmis Tanabrad nawildeba<br />

(weliwadSi saSualod 2.5%). es niSnavs, rom aRniSnul periodSi,<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> kadrebis gadinebis TvalsazrisiT, raime koliziebs<br />

ar un<strong>da</strong> velodoT.<br />

pensiaSi gasvla <strong>da</strong> <strong>da</strong>bali anazRaureba <strong>da</strong>saxelebulia im<br />

ZiriTad mizezebad, ris gamoc pe<strong>da</strong>gogebi, uaxloes aTwlian periodSi,<br />

skoli<strong>da</strong>n wasvlas apireben.<br />

82


<strong>maswavlebelTa</strong> <strong>mosalodneli</strong> nakadis <strong>kvleva</strong>:<br />

saqarTvelos umaRlesi saswavleblebis studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

gamokiTxvis Sedegebi<br />

kvlevis meTodologia<br />

gamokvlevis ZiriTadi mizani iyo <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>mosalodneli</strong><br />

nakadis <strong>kvleva</strong> potenciur samizne jgufebSi, anu umaRlesi<br />

saswavleblebis ramdeni studentisa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulis mozidvaa<br />

<strong>mosalodneli</strong> skolaSi maswavleblad.<br />

gamokvlevis tipi: erovnuli SerCevis raodenobrivi <strong>kvleva</strong>.<br />

kvlevis meTodi: pirispir interviu.<br />

kvlevis instrumenti _ kiTxvari, romelic moicav<strong>da</strong> Ria, <strong>da</strong>xurul<br />

<strong>da</strong> naxevrad <strong>da</strong>xurul SekiTxvebs.<br />

<strong>kvleva</strong> mimarTuli iyo or samizne jgufze:<br />

1. umaRlesi saswavleblebis (rogorc pe<strong>da</strong>gogiuri, ise arape<strong>da</strong>gogiuri<br />

profilis) studentebi;<br />

2. umaRlesi saswavleblebis (rogorc pe<strong>da</strong>gogiuri, ise arape<strong>da</strong>gogiuri<br />

profilis) kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi.<br />

aRniSnuli jgufebi CaiTvala, rogorc <strong>da</strong>moukidebeli generaluri<br />

erTobliobebi. amdenad, reprezentatuli SerCeva aigo Ti-<br />

Toeul samizne jgufTan mimarTebaSi.<br />

83


84<br />

kvlevis ZiriTadi Temebia:<br />

• saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare reformebis Sefaseba;<br />

• <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>maswavlebelTa</strong> sertificirebis mimarT;<br />

• problemebi saSualo ganaTlebis sistemaSi;<br />

• maswavleblad muSaobis upiratesobebi;<br />

• skolaSi maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebis survili; maswavleblad<br />

muSaobis <strong>da</strong>wyebis <strong>da</strong>matebiTi pirobebi; maswavlebloba<br />

versus sxva saqmianoba;<br />

• ganaTlebis magistraturis Taviseburebebis Sefaseba;<br />

ganaTlebis magistraturaSi Cabarebis survili.<br />

SerCeva:<br />

a) studentebisaTvis<br />

SerCeviTi erToblioba: saqarTvelos umaRlesi saswavleblebis<br />

is studentebi, romlebic:<br />

S1. amTavreben III kurss <strong>da</strong> 2008-09 wlebSi iqnebian bakalavriatis<br />

<strong>da</strong>mamTavre-beli (me-IV) kursis studentebi.<br />

<strong>da</strong><br />

S2. swavloben iseT specialobebze, rom potenciurad (survilisa<br />

<strong>da</strong> Sesabamisi sakvalifikacio gamocdis Cabarebis SemTxvevaSi)<br />

Sansi aqvT, gaxdnen maswavle-blebi.<br />

aseTi specialobebad miCneul iqna:<br />

• sabunebismetyvelo specialobebi: maTematika, fizika,<br />

qimia, biologia, geografia;<br />

• humanitaruli specialobebi: filologia (qarTuli,<br />

rusuli,inglisuri,germanuli,franguli,azerbaijanuli,somxuri),<br />

istoria;<br />

• fizikuri aRzr<strong>da</strong>;<br />

• musika <strong>da</strong> saxviTi xelovneba.<br />

SerCevis baza: mecnierebisa <strong>da</strong> ganaTlebis saministros mier<br />

mowodebuli studentebis baza (umaRlesi saswavleblebisa <strong>da</strong><br />

specialobebis miTiTebiT).


SerCevis moculoba: 600 <strong>da</strong>srulebuli interviu.<br />

SerCevis dizaini: orsafexuriani stratificirebuli SerCeva.<br />

bazis mixedviT, samizne (generaluri) erToblioba Seadgen<strong>da</strong><br />

3464 students.<br />

stratifikacia ganxorciel<strong>da</strong> specialobebis mixedviT. sul<br />

gamoiyo 13 strata.<br />

studentebis raodenoba, stratebis mixedviT, ase gamoiyureba<br />

(ix. cxrili #1a):<br />

cxrili #1a<br />

Tav<strong>da</strong>pirvelad SerCevis mTeli moculoba ga<strong>da</strong>nawil<strong>da</strong><br />

stratebSi, maTSi studentebis <strong>raodenobis</strong> proporciulad.<br />

SerCevis pirvelad erTeuls (klasters) warmoadgens fakulteti.<br />

TiToeul SerCeul fakultetze gamoikiTxeba 5 studenti (gar<strong>da</strong><br />

musikisa <strong>da</strong> saxviTi xelovnebis fakultetebisa, sa<strong>da</strong>c, Sesabamisad,<br />

gamoikiTxeba 2 <strong>da</strong> 3 studenti). SesarCevi fakultetebis<br />

85


aodenoba ganisazRvra strataSi Casatarebeli interviuebis 5-ze<br />

gayofiT.<br />

fakultetebis SerCeva ganxorciel<strong>da</strong> PPS (Probability Proportional<br />

to Size) meTodiT.<br />

SerCevis meorad erTeuls warmoadgens studenti.<br />

studentebis SerCeva ganxorciel<strong>da</strong> martivi SemTxveviTi Ser-<br />

Cevis saSualebiT. Sedga <strong>da</strong>matebiTi sia. im SemTxvevaSi, Tu romelime<br />

SerCeul studentTan intervius Catareba ver moxerx<strong>da</strong> (kontaqti<br />

ar Sedga an uari ganacxa<strong>da</strong> interviuze),maSin mas Caenacvla<br />

imave klasteris studenti <strong>da</strong>matebiTi sii<strong>da</strong>n.<br />

b) umaRlesi saswvleblis kurs<strong>da</strong>mTavrebulTaTvis<br />

SerCeviTi erToblioba: saqarTvelos umaRlesi saswavleblebis<br />

is kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi, romlebmac:<br />

S1. <strong>da</strong>amTavres bakalavriati 2007 an 2008 wels.<br />

<strong>da</strong><br />

S2. swavlobdnen iseT specialobebze, rom potenciurad<br />

(survilisa <strong>da</strong> Sesabamisi sakvalifikacio gamocdis Cabarebis<br />

SemTxvevaSi) Sansi aqvT, gaxdnen maswavleblebi, magram jer ar<br />

muSaoben maswavleblad.<br />

aseT specialobebad miCneul iqna:<br />

• sabunebismetyvelo specialobebi: maTematika, fizika,<br />

qimia, biologia, geografia;<br />

• humanitaruli specialobebi: filologia (qarTuli,<br />

rusuli,inglisuri,germanuli,franguli,azerbaijanuli,somxuri),<br />

istoria;<br />

• fizikuri aRzr<strong>da</strong>;<br />

• musika <strong>da</strong> saxviTi xelovneba.<br />

SerCevis baza: mecnierebisa <strong>da</strong> ganaTlebis saministros mier<br />

mowodebuli studentebis baza (umaRlesi saswavleblebisa <strong>da</strong><br />

specialobis miTiTebiT).<br />

86


SerCevis moculoba: 400 <strong>da</strong>srulebuli interviu: 200 interviu<br />

2007 wels kurs<strong>da</strong>mTavrebulebTan <strong>da</strong> 200 interviu 2008 wels<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebTan.<br />

SerCevis dizaini: orsafexuriani stratificirebuli SerCeva.<br />

bazis mixedviT samizne erToblioba Seadgen<strong>da</strong> 19122 kurs<strong>da</strong>mTavrebuls.<br />

stratifikacia ganxorciel<strong>da</strong> specialobebis mixedviT. kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

raodenoba stratebis mixedviT Semdegia<br />

(ix. cxrili #1b):<br />

cxrili #1b<br />

SerCeva gakeT<strong>da</strong> 2007 <strong>da</strong> 2008 wlebSi kurs<strong>da</strong>mTavrebulebisaTvis<br />

cal-calke.<br />

Tav<strong>da</strong>pirvelad SerCevis mTeli moculoba ga<strong>da</strong>nawil<strong>da</strong><br />

stratebSi, maTSi studentebis <strong>raodenobis</strong> proporciulad.<br />

SerCevis pirvelad erTeuls (klasters) warmoadgens fakulteti.<br />

TiToeul SerCeul fakultetze gamoikiTxa 5 kurs<strong>da</strong>mTavrebuli<br />

(gar<strong>da</strong> musikisa <strong>da</strong> saxviTi xelovnebis fakultetebisa, sa<strong>da</strong>c<br />

87


gamoikiTxa 2 an 3 respondenti).<br />

SesarCevi fakultetebis raodenoba ganisazRvra strataSi<br />

Casatarebeli interviuebis 5-ze gayofiT.<br />

fakultetebis SerCeva ganxorciel<strong>da</strong> PPS (Probability Proportional<br />

to Size) meTodiT.<br />

SerCevis meorad erTeuls warmoadgens studenti.<br />

respondentebis SerCeva ganxorciel<strong>da</strong> martivi SemTxveviTi<br />

SerCevis saSualebiT.<br />

Sedga <strong>da</strong>matebiTi sia. im SemTxvevaSi, Tu romelime SerCeul<br />

respondentTan intervius Catareba ver moxerx<strong>da</strong> (kontaqti ar<br />

Sedga an uari ganacxa<strong>da</strong> interviuze), maSin mas Caenacvla imave<br />

klasteris respondenti <strong>da</strong>matebiTi sii<strong>da</strong>n.<br />

sabolood, SerCevis moculobebi stratebSi Semdegnairad ga<strong>da</strong>nawil<strong>da</strong><br />

(ix. cxrili #1g):<br />

cxrili #1g<br />

SerCevis dizaini mocemulia cxrilebSi: ##2a,2b, regionebisa<br />

<strong>da</strong> umaRlesi saswavleblebis mixedviT:<br />

88


cxrili #2a<br />

cxrili #2b<br />

89


I. saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare reformebis<br />

Sefaseba<br />

saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare reformebis <strong>Sesaxeb</strong><br />

studentebisa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis informirebulobis<br />

xarisxi, maTive subieqturi TviTSefasebiT, praqtikulad erTnairia<br />

_ orive jgufis umravlesoba (60%-mde) acxadebs, rom sakmaris<br />

informacias flobs reformebis <strong>Sesaxeb</strong>. saerTo jamSi, kargad<br />

informirebulTa (maTive TviTSefasebi<strong>da</strong>n gamomdinare) xvedriTi<br />

wili, orive jgufSi, mniSvnelovnad (orjer <strong>da</strong> ufro metad) sWarbobs<br />

cu<strong>da</strong>d informirebulTa xvedriT wils (ix. diagrama #1):<br />

diagrama #1<br />

ramdenad sruli informacia gaqvT bolo wlebSi<br />

saSualo ganaTlebis sferoSi mimdinare reformebis<br />

<strong>Sesaxeb</strong><br />

70<br />

60<br />

58.5<br />

59.3<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

50<br />

40<br />

30<br />

29.6<br />

29.5<br />

20<br />

10<br />

10.2<br />

9.2<br />

1.7<br />

2.0<br />

0<br />

maqvs sruli<br />

informacia<br />

maqvs sakmarisi<br />

informacia<br />

maqvs mwiri<br />

informacia<br />

informacia<br />

saerTod ar<br />

maqvs<br />

orive samizne jgufis didi umravlesoba aRiarebs,rom gatarebulma<br />

reformebma xeli Seuwyo saSualo ganaTlebis sistemis<br />

ganviTarebas saqarTveloSi. uaryofiTad respondentTa mxolod<br />

mcire raodenoba afasebs<br />

(ix. diagrama #2):<br />

90


diagrama #2<br />

rogor imoqme<strong>da</strong> gatarebulma reformebma saSualo<br />

ganaTlebis sistemis ganviTarebaze saqarTveloSi<br />

70<br />

60<br />

55.8<br />

60.3<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

16.9<br />

18.9<br />

mniSvnelovnad<br />

Seuwyo xeli<br />

ufro xeli Seuwyo,<br />

vidre SeuSala<br />

14.7<br />

10.9<br />

ufro xeli SeuSala,<br />

vidre Seuwyo<br />

3.0<br />

1.2<br />

mniSvnelovnad<br />

SeuSala xeli<br />

9.5<br />

8.7<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

rac Seexeba bolo wlebSi ganaTlebis sferoSi gatarebuli<br />

konkretuli reformistuli cvlilebebis Sefasebas, respondent-<br />

Ta aSkara mxar<strong>da</strong>Weras (orive samizne jgufSi) imsaxurebs Semdegi<br />

cvlilebebi:<br />

• erTiani erovnuli gamocdebis SemoReba (am cvlilebas yvelaze<br />

didi mxar<strong>da</strong>Wera aqvs);<br />

• skolebSi sameurveo sabWoebis Seqmna;<br />

• skolebis <strong>da</strong>finansebis vauCerul sistemaze ga<strong>da</strong>svla.<br />

ufro <strong>da</strong>debiTi Sefasebis velSi eqceva, agreTve, skolebisaTvis<br />

axali erovnuli saswavlo gegmebis Seqmna.<br />

91


espondentTa gamokveTilad uaryofiTi Sefaseba (orive samizne<br />

jgufSi) wilad xv<strong>da</strong> 12 wliani saSualo ganaTlebis SemoRebas.<br />

uaryofiTi Sefasebis velSi eqceva skolis direqtorTa Ser-<br />

Cevis axali wesic.<br />

rogorc studentebis, ise kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis azri gaiyo<br />

axali saskolo saxelmZRvaneloebis SefasebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT:<br />

erT nawils es saxelmZRvaneloebi moswons, xolo meore, Se<strong>da</strong>rebiT<br />

mcire nawils _ ara.<br />

Sedegebi ufro detalurad mocemulia cxrilSi #:3:<br />

cxrili #3<br />

orive jgufis respondentebs erTmaneTisTvis un<strong>da</strong> See<strong>da</strong>rebinaT<br />

saSualo <strong>da</strong> umaRlesi ganaTlebis sferoebSi Catarebuli<br />

cvlilebebi <strong>da</strong> aReniSnaT, romeli sferos reformireba aRmoCn<strong>da</strong><br />

ufro warmatebuli. am sakiTze respondentTa poziciebi (orive<br />

jgufSi) araerTgvarovania. SeimCneva jgufebis Tvalsazrisebs<br />

Soris gansxvavebac. kerZod, yoveli mesame gamokiTxuli studenti<br />

92


miiCnevs, rom ufro warmatebuli aRmoCn<strong>da</strong> umaRlesi ganaTlebis<br />

sferoSi gatarebuli cvlilebebi. es pozicia am jgufSi ufro<br />

gamokveTilia. rac Seexeba kurs<strong>da</strong>mTavrebulebs, am pozicias imdenive<br />

momxre hyavs, ramdenic alternatiul mosazrebas, romlis<br />

Tanaxma<strong>da</strong>c, orive sferoSi gatarebuli cvlilebebi erTnairad<br />

warmatebulia. orive sferoSi cvlilebebis warumateblobaze<br />

gamokiTxulTa mxolod mcire raodenoba miuTiTebs (ix. cxrili<br />

#4):<br />

cxrili #4<br />

II. <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>maswavlebelTa</strong> sertificirebis<br />

mimarT<br />

gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs,rom <strong>maswavlebelTa</strong> sertificireba<br />

1 orive samizne jgufis respondentebi saSualo ganaTlebis<br />

sferoSi mimdinare reformis aucilebel etapad miiCneven. metic:<br />

gamokiTxulTa mniSvnelovani raodenoba Tvlis, rom 2010 wlisTvis<br />

sertificirebis <strong>da</strong>gegmva <strong>da</strong>gvianebulic kia. am procesis ga<strong>da</strong>debas<br />

an saerTod mis arCatarebas gamokiTxulTa mcire nawili<br />

uWers mxars (ix. diagrama #3):<br />

93


diagrama #3<br />

rogoria Tqveni <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>maswavlebelTa</strong><br />

sertificirebis (2010 wlisTvis) mimarT<br />

serTificireba 2010<br />

wlisTvis<br />

<strong>da</strong>gvianebulia<br />

26.1<br />

31.2<br />

serTificireba 2010<br />

wlisTvis drouli<br />

<strong>da</strong> aucilebelia<br />

46.7<br />

49.9<br />

serTificireba<br />

<strong>saWiro</strong>a, oRond ara<br />

am etapze<br />

8.2<br />

10.4<br />

serTificirebis<br />

<strong>saWiro</strong>ebas saerTod<br />

ver vxe<strong>da</strong>v<br />

4.7<br />

7.4<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

6.5<br />

8.9<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> sertificirebis mimarT respondentTa aSkara<br />

mxar<strong>da</strong>Wera <strong>da</strong><strong>da</strong>stur<strong>da</strong> gamokiTxvis sxva monacemebiTac:<br />

• rogorc studentTa,ise kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa gamokveTili umravlesoba<br />

miiCnevs, rom sertificireba savaldebulo un<strong>da</strong> iyos<br />

maswavleblebisTvis;<br />

• respondentTa umravlesobaSi erTsulovnebaa imasTan <strong>da</strong>kav-<br />

SirebiTac,rom sertificirebagavlil maswavleblebs mieceT privilegiebi<br />

(mag. gaezardoT xelfasi <strong>da</strong> sxv.).<br />

1 rogorc cnobilia, saqarTvelos ganaTlebisa <strong>da</strong> mecnierebis saministro 2010 wels iwyebs <strong>maswavlebelTa</strong><br />

sertificirebas. 2010-<strong>da</strong>n 2014 wlis CaTvliT, sertificireba iqneba nebayoflobiTi,<br />

xolo Semdeg _ savaldebulo. amasTan, maswavleblebs eZlevaT SesaZlebloba, ramdenjerme gavidnen<br />

gamocdebze.<br />

94


is,rasac gamokiTxulTa umravlesoba (orive jgufSi) ar eTanxmeba,<br />

esaa <strong>maswavlebelTa</strong>Tvis, Tu isini sertificirebas ver gaivlian,<br />

skolaSi muSaobis akrZalva (Tumca, aseT simkacres mainc<br />

yoveli mesame gamokiTxuli iziarebs). respondentebi ufro metad<br />

ixrebian imisken, rom sertificirebagauvlel maswavleblebs<br />

mieceT skolaSi muSaobis ufleba, Tu mocemul saganSi pe<strong>da</strong>gogis<br />

vakansia skolaSi ver Seivso.<br />

ufro detalurad Sedegebi ix. cxrilSi #5:<br />

cxrili #5<br />

95


III. saSualo ganaTlebis sistemis problemebi;<br />

maswavleblad muSaobis upiratesobebi<br />

3.1. saSualo ganaTlebis sistemis problemebi<br />

saSualo ganaTlebis sistemaSi arsebul problemebs Soris<br />

pirveli adgili uWiravs <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>da</strong>bali anazRaurebis<br />

problemas. amaze, rogorc studentTa, ise kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

gamokveTili umravlesoba miuTiTebs.<br />

sxva problemaTa Soris met-naklebad gamoikveTa:<br />

• skolebSi disciplinis moSla;<br />

• <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>da</strong>bali kvalifikacia;<br />

• moswavleTa <strong>da</strong>bali motivacia swavlisaTvis;<br />

• mwiri materialur-teqnikuri baza.<br />

sainteresoa, rom kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa jgufSi (studentebisagan<br />

gansxvavebiT) skolebSi korufciis problemis arsebobazec<br />

gaamaxviles yuradReba.<br />

problemaTa sruli CamonaTvali mocemulia cxrilSi #6:<br />

cxrili #6<br />

96


SeniSvna: respondentebs miewo<strong>da</strong>T problemebis CamonaTvali,<br />

sai<strong>da</strong>nac maT SeeZloT amoerCiaT sami, maTi azriT, yvelaze mniSvnelovani<br />

problema. swored amitom, pasuxTa procentuli jami<br />

100%-s aWarbebs.<br />

respondentebi (orive jgufSi) sakmaris optimizms amJRavneben<br />

imasTan <strong>da</strong>kavSirebiT,moxdeba Tu ara saSualo ganaTlebis winaSe<br />

mdgari zemoaRniSnuli problemebis ga<strong>da</strong>Wra uaxloes wlebSi.<br />

dominanturi pozicia am SemTxvevaSi isaa, rom uaxloes wlebSi<br />

problemebis mxolod nawilis ga<strong>da</strong>Wra moxerxdeba. ukiduresad<br />

optimistur (`uaxloes wlebSi yvela problema ga<strong>da</strong>iWreba~) <strong>da</strong>,<br />

gansakuTrebiT, pesimistur prognozebs (`viTareba ar Seicvleba~,<br />

an `viTareba gauaresdeba~) respondentebi naklebad akeTeben.<br />

(ix. diagrama #4):<br />

diagrama #4<br />

moxdeba Tu ara saSualo ganaTlebis problemebis<br />

ga<strong>da</strong>Wra uaxloes wlebSi<br />

uaxloes wlebSi yvela problema<br />

ga<strong>da</strong>iWreba<br />

14.6<br />

18.8<br />

uaxloes wlebSi problemebis nawili<br />

ga<strong>da</strong>iWreba<br />

problemebi problemebadve <strong>da</strong>rCeba<br />

<strong>da</strong> viTareba ar Seicvleba<br />

7.5<br />

6.9<br />

66.3<br />

70.7<br />

problemebi gaRrmavdeba <strong>da</strong> viTareba<br />

gauaresdeba<br />

1.0<br />

1.7<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

6.4<br />

6.0<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

97


3.2. maswavleblad muSaobis upiratesobebi<br />

orive samizne jgufma skolaSi maswavleblad muSaobis Ziri-<br />

Tad upiratesobebad (romelTa gamoc vinmem,SesaZloa,es profesia<br />

airCios) <strong>da</strong>asaxela:<br />

• bavSvebTan/axalgazrdebTan muSaoba;<br />

• stabiluri samuSao;<br />

• meti Tavisufali dro ojaxisaTvis.<br />

aRsaniSnavia,rom Zalze mcirea respondentTa is nawili (orive<br />

samizne jgufSi), romelic fiqrobs, rom skolaSi maswavleblad<br />

muSaobas aranairi upiratesoba ara aqvs.<br />

detalurad Sedegebi mocemulia cxrilSi #:7<br />

cxrili #7<br />

SeniSvna: respondentebs SeeZloT <strong>da</strong>esaxelebinaT ori upiratesoba;<br />

aqe<strong>da</strong>n gamomdinare, pasuxTa procentuli jami 100%-s<br />

aWarbebs.<br />

98


gamokiTxvam aCvena, rom skolis pe<strong>da</strong>gogoba, respondentTa umravlesobisaTvis,<br />

ar aris swavlaSi <strong>da</strong> saqmeSi xelmocarul-<br />

Ta `TavSesafari~. piriqiT, maTi azriT, skolaSi maswavleblobas<br />

ufro is kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi iwyeben,vinc umaRles saswavlebel-<br />

Si gamorCeuli studenti iyo <strong>da</strong> rom maswavlebloba warmatebuli<br />

a<strong>da</strong>mianebis Segnebuli arCevania (ix. cxrili #8):<br />

cxrili #:8<br />

ismis kiTxva: aris Tu ara pe<strong>da</strong>gogobis yvela is zemoaRniSnuli<br />

xibli, razec respondentebi miuTiTeben, sakmarisi safuZveli<br />

imisTvis, rom maT sakuTari ojaxis wevrisaTvis maswavlebloba<br />

isurvon, sxva saqmianobis <strong>da</strong>wyebis sanacvlod rogorc gamokiTxvis<br />

Sedegebi aCvenebs _ ara. aq saqme gvaqvs erTgvar kognitur<br />

disonansTan, romelic SeiZleba ase aRiweros: maswavlebloba<br />

kargi profesiaa,magram arc imdenad,rom is sasurvel saqmianobad<br />

miviCnioT. es niSnavs, rom respondentebisTvis skolis pe<strong>da</strong>gogoba<br />

pozitiuri simboluri xatia, Tumca, rogorc ki es xati realobas<br />

(anu, sakuTar gamocdilebas) `exeba~, misi <strong>da</strong>debiTi Sinaarsi fermkrTaldeba<br />

(ix. cxrili #9):<br />

99


cxrili #9<br />

is, rom respondentebi realurad maswavleblis profesias ar<br />

aRiqvamen, rogorc konkurenturnarians, sxva profesiebTan Se<strong>da</strong>rebiT,<br />

<strong>da</strong>sturdeba gamokiTxvis im monacemebiT, romlebic, respondentTa<br />

TvalsazrisiT, sxva<strong>da</strong>sxva profesiaTa prestiJulobas<br />

gansazRvravs.<br />

yvelaze prestiJul profesiaTa sia, studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

azriT, ase gamoiyureba:<br />

• eqimi;<br />

• biznesis administratori;<br />

• Jurnalisti;<br />

• mosamarTle;<br />

• umaRlesi saswavleblis pe<strong>da</strong>gogi.<br />

yvelaze araprestiJul profesiebad respondentebma miiCnies<br />

xelosnoba <strong>da</strong> baRis maswavlebloba 2 .<br />

rac Seexeba skolis maswavleblobas, es profesia, orive jgufis<br />

respondentTa SefasebiT,prestiJulobis velSi moxv<strong>da</strong>. Tumca,<br />

misi reitingi 15 CamoTvlil profesias Soris me-10 adgils ikavebs<br />

<strong>da</strong> ufro <strong>da</strong>bali aRmoCn<strong>da</strong>, vidre, magaliTad, iseTi profesiebis,<br />

rogoricaa, sportsmenoba <strong>da</strong> msaxioboba.<br />

Sedegebi detalurad mocemulia cxrilSi #10:<br />

100


cxrili #10<br />

SeniSvna: profesiaTa prestiJuloba Sefasebulia 5 qulian skalaze,<br />

sa<strong>da</strong>c cifri 1 aRniSnavs `yvelaze araprestiJuls~, xolo<br />

5 _ `yvelaze prestiJuls~. skalis neitraluri punqtia 3. profesiebi,<br />

romelTa reitingi 3-ze _ prestiJulobis velSi.<br />

2 respondentebma, mocemuli CamonaTvalis mixedviT, gansazRvres profesiaTa prestiJulobis done.<br />

profesiaTa sia Sedga imis gaTvaliswinebiT, rom mas moecva saqmianobis sxva<strong>da</strong>sxva sfero <strong>da</strong> tipi.<br />

101


IV. skolaSi maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebis<br />

survili; maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebis <strong>da</strong>matebiTi<br />

pirobebi; maswavlebloba versus sxva<br />

saqmianoba<br />

4.1. maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebis survili<br />

SekiTxvaze: `gsurT Tu ara skolaSi maswavleblad muSaobis<br />

<strong>da</strong>wyeba~ _ studentebma <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebma gansxvavebulad<br />

upasuxes. studentebis umravlesoba skolaSi muSaobis<br />

survils ar gamoxatavs, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa survilebi, am<br />

mimarTulebiT, gayofilia. aseTi sxvaoba un<strong>da</strong> aixsnas im garemoebiT,<br />

rom studentebi, jerjerobiT, ar <strong>da</strong>mdgaran samuSao adgilebis<br />

Sovnis sirTuleebis winaSe. amdenad, maTi survilebi am<br />

mimarTulebiT ufro `Tavisufalia~. rac Seexeba kurs<strong>da</strong>mTavrebulebs,<br />

isini ufro metad acnobiereben umuSevrobis saSiSroebas<br />

<strong>da</strong>, Sesabamisad, ufro metad `ufrTxildebian~ SesaZlo samuSao<br />

adgilebs (miT ufro, Tu gaviTvaliswinebT, rom gamokiTxul kurs<strong>da</strong>mTavrebulTaASoris<br />

80%-ze meti umuSevaria).<br />

konkretuli Sedegebi mocemulia diagramaze #5<br />

diagrama #5<br />

gsurT Tu ara skolaSi maswavleblad muSaobis<br />

<strong>da</strong>wyeba<br />

msurs /<br />

ufro<br />

msurs, 42.0<br />

studentebi<br />

ar msurs /<br />

ufro ar<br />

msurs, 53.6<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

miWirs<br />

pasuxis<br />

gacema, 4.4<br />

msurs /<br />

ufro<br />

msurs, 49.6<br />

miWirs<br />

pasuxis<br />

gacema, 3.0<br />

ar msurs /<br />

ufro ar<br />

msurs, 47.4<br />

3 <strong>da</strong>mwyebi maswavleblis sruli ganakveTi moicavs 18 saaTian <strong>da</strong>tvirTvas kviraSi.<br />

102


aris Tu ara sakmarisi maswavleblad muSaobis survili imisaTvis,<br />

rom respondnetebi <strong>da</strong>Tanxmdnen muSaobis <strong>da</strong>wyebas im xelfasiT<br />

(170 lari), rac <strong>da</strong>mwyebi maswavleblis Tviur anazRaurebas<br />

Seadgens srul ganakveTze 3 <br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, respondentTa mzaoba<br />

maswavleblobisTvis am SemTxvevaSi kidev ufro iklebs <strong>da</strong><br />

orive jgufis umravlesoba uars acxadebs am xelfasiT muSaobis<br />

<strong>da</strong>wyebaze (es uari zogjer principulia (`ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi~),<br />

xolo zogjer _ naklebad principuli (`albaT ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi~).<br />

samizne jgufebs Soris mcire gansxvaveba mainc SeimCneva:<br />

maTi xvedriTi wili, vinc zemoaRniSnuli anazRaurebiT maswavleblobas<br />

emxroba , kurs<strong>da</strong>mTavrebulTaASoris ufro metia, vidre<br />

studentTa Soris. savaraudoa, rom am SemTxvevaSic igive mizezi<br />

moqmedebs, razec zemoT iyo saubari (ix. diagram #6):<br />

diagrama #6<br />

<strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara <strong>da</strong>mwyebi maswavleblis<br />

xelfasiT (170 l. TveSi) skolaSi muSaobis <strong>da</strong>wyebas<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

40.0<br />

40.7<br />

16.8<br />

23.3<br />

19.8<br />

17.9<br />

18.6<br />

13.9<br />

4.9<br />

4.2<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

103


* * *<br />

sainteresoa erTi garemoeba: studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

mTel SerCevaSi arsebul ganawilebasTan Se<strong>da</strong>rebiT, icvleba<br />

Tu ara im respondentTa socialur-demografiuli suraTi,<br />

romlebic Tanaxma arian skolaSi muSaoba 170 lariani xelfasiT<br />

<strong>da</strong>iwyon<br />

gamokiTxvis Sedegebis mixedviT, socialur-demografiuli maxasiaTeblebi,romlebic<br />

sayuradRebo gansxvavebas iwveven,Semdegia:<br />

sqesi,umaRlesi saswavlebeli,specialoba,akademiuri moswreba <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>saqmebis statusi. kerZod:<br />

• 170 lariani xelfasiT skolaSi muSaobis msurvelTa Soris<br />

qalebis raodenoba matulobs, xolo mamakacebis, piriqiT,<br />

mcirdeba (mTel SerCevaSi arsebul ganawilebasTan Se<strong>da</strong>rebiT);<br />

• am xelfasiT maswavleblobis <strong>da</strong>wyebis msurvelTa Soris<br />

izrdeba pe<strong>da</strong>gogiuri profilis umaRlesi saswavleblebis<br />

(ilia WavWavaZis sax. saxelmwifo universiteti, Telavis<br />

saxelmwifo universiteti, axlacixis instituti, quTaisis<br />

akaki wereTlis saxelobis universiteti) respondentTa (ZiriTa<strong>da</strong>d,<br />

studentTa) xvedriTi wili; piriqiT, am xelfasiT<br />

maswavleblobis msurvelTa Soris mcirdeba Tsu-s rogorc<br />

studentebis, ise kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis, stu-sa <strong>da</strong> soxumis<br />

universitetis studentebis xvedriTi wili.<br />

• aRniSnuli anazRaurebiT maswavleblobis msurveleb-<br />

Si aSkarad izrdeba <strong>da</strong>wyebiTi ganaTlebis specialobis respondentTa<br />

raodenoba. matulobs, agreTve, qarTuli enisa <strong>da</strong><br />

literaturis specialobis respondentTa ricxvic, rasac ver<br />

vityviT, vTqvaT, sabunebismetyvelo specialobebis respondentebze.<br />

• am anazRaurebiT maswavleblobis <strong>da</strong>wyebis msurvelTa<br />

Soris saSualo ganaTlebis respondentebs Se<strong>da</strong>rebiT naklebad<br />

vxvdebiT.<br />

• cxadia, am anazRaurebiT pe<strong>da</strong>gogobis msurvelTa Soris<br />

umuSevar respondentTa xvedriTi wili, saerTo ganawilebasTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT, aSkarad matulobs.<br />

104


Sedegebi detalurad ix. cxrilSi #11:<br />

cxrili #11<br />

SeniSvnebi:<br />

• cxrilSi mocemulia mxolod is maxasiaTeblebi, romlebic<br />

statistikurad mniSvnelovania saerTo SerCevaSi arsebul<br />

ganawilebasTan gansxvavebis TvalsazrisiT. amdenad,<br />

garkveul maxasiaTeblebTan (umaRlesi saswavlebeli, specialoba)<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, pasuxTa procentuli jami 100%-s ar<br />

Seadgens.<br />

105


• mocemul cxrilSi erTmaneTTan Sesa<strong>da</strong>reblad aRebulia<br />

ori erToblioba: a) studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

mTeli SerCeva (600 studenti <strong>da</strong> 400 studenti) <strong>da</strong> b) isini,<br />

vinc 170 lariani xelfasiT skolaSi muSaobaze Tanaxmani<br />

arian. ase rom, vTqvaT, cxrilSi mocemuli monacemi, rom (b)<br />

kategoriis studentTa Soris 30.8% ucxo enis pe<strong>da</strong>gogebi<br />

arian, cxadia, ar niSnavs imas, rom ucxo enis specialobis<br />

studentTa 30.8% am xelfasiT skolaSi wamsvlelia. Tu am<br />

raodenobas mTeli SerCevisTvis <strong>da</strong>viTvliT, ucxo enis specialobis<br />

mqone studentTa xvedriTi wili iqneba 5.2%.<br />

4.2. maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebis <strong>da</strong>matebiTi pirobebi<br />

orive jgufis im respondentebs, romlebsac ar gamouTqvamT<br />

principuli Tanxmoba skolaSi 170 larad maswavleblad muSaobis<br />

<strong>da</strong>wyebaze (anu, maT, vinc upasuxes: `albaT <strong>da</strong>vTanxmdebodi~, `albaT<br />

ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi“ <strong>da</strong> „ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi“), SesaZlebloba<br />

hqon<strong>da</strong>T,Ria SekiTxvaSi gamoexataT TavianTi pozicia imis <strong>Sesaxeb</strong>,<br />

Tu ra iqnebo<strong>da</strong> is minimaluri anazRaureba, romlis SemTxveva-<br />

Sic skolaSi maswavleblad muSaobas <strong>da</strong>iwyebdnen. respondentTa<br />

Tvalsazrisebi ase ganawil<strong>da</strong> (ix. cxrili #12):<br />

cxrili #12<br />

SeniSvna: cxrilSi monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia ara mTeli SerCevi<strong>da</strong>n<br />

4, aramed respondentTa im raodenobi<strong>da</strong>n, romelmac SekiTxvaze:<br />

„<strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara <strong>da</strong>mwyebi maswavleblis xelfasiT (170<br />

lari) skolaSi muSaobaze“ _ ar upasuxa „<strong>da</strong>vTanxmdebodi“.<br />

106


espondentTa mzaoba gazrdili anazRaurebis pirobebSi skolaSi<br />

muSaobis <strong>da</strong>sawyebad, sxva<strong>da</strong>sxva finansuri intervalis<br />

mixedviT, ase ganawil<strong>da</strong> (ix. diagramebi ##7,8):<br />

diagrama #7<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>sawyebad<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

39%<br />

80%<br />

85%<br />

88%<br />

93% 93%<br />

98%<br />

100%<br />

45%<br />

40%<br />

35%<br />

70%<br />

60%<br />

25%<br />

67%<br />

30%<br />

25%<br />

50%<br />

40%<br />

48%<br />

19%<br />

20%<br />

30%<br />

12%<br />

13%<br />

15%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

6%<br />

studentebi<br />

9%<br />

200<br />

laramde<br />

200-300<br />

lari<br />

301-400<br />

lari<br />

8%<br />

401-500<br />

lari<br />

5%<br />

5%<br />

3%<br />

2%<br />

3%<br />

1%<br />

501-600<br />

lari<br />

601-700<br />

lari<br />

701-800<br />

lari<br />

0% 0%<br />

801-900<br />

lari<br />

4%<br />

3%<br />

901-1000<br />

lari<br />

1%<br />

2%<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

10%<br />

5%<br />

0%<br />

4 mTeli SerCeva, anu a) 600 studenti <strong>da</strong> b) 400 kurs<strong>da</strong>mTavrebuli.<br />

107


diagrama #8<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>sawyebad<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

36%<br />

78%<br />

84%<br />

87%<br />

90%<br />

92%<br />

95%<br />

100%<br />

40%<br />

35%<br />

30%<br />

60%<br />

21%<br />

61%<br />

25%<br />

50%<br />

42%<br />

20%<br />

40%<br />

15%<br />

30%<br />

11% 10%<br />

1%<br />

10%<br />

20%<br />

10%<br />

6%<br />

19% 17%<br />

6%<br />

4% 3%<br />

3% 3%<br />

3%<br />

2% 2% 2% 2%<br />

5%<br />

3%<br />

5%<br />

0%<br />

200<br />

laramde<br />

200-300<br />

lari<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

301-400<br />

lari<br />

401-500<br />

lari<br />

501-600<br />

lari<br />

601-700<br />

lari<br />

701-800<br />

lari<br />

801-900<br />

lari<br />

901-1000<br />

lari<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

0%<br />

108<br />

SeniSvnebi diagramebisTvis ##7,8:<br />

1. wiTel svetebSi mocemulia respondentTa is raodenoba,<br />

romelmac SekiTxvaze: „<strong>da</strong>iwyebdiT Tu ara skolaSi muSaobas<br />

<strong>da</strong>mwyebi maswavleblis xelfasiT (170 lari) “ _ <strong>da</strong>asaxela<br />

gansazRvruli Tanxa (aseTia studentebis mTeli SerCevis<br />

63.2%, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis mTeli SerCevis 53.4%).<br />

2. lurj svetebSi respondentTa is raodenoba, romelmac<br />

gansazRvruli Tanxa <strong>da</strong>asaxela, war-modgenilia, rogorc<br />

calke erToblioba (100%) <strong>da</strong> pasuxebi ga<strong>da</strong>nawilebulia am<br />

erTobliobis SigniT.<br />

3. rux svetebze gamoxatuli procentebi aRwers respondentTa<br />

im jamur xvedriT wils, romelic, Sesabamisi finansuri<br />

anazRaurebis SemTxvevaSi, maswavleblad muSaobaze<br />

<strong>da</strong>Tanxmdeba.


4.3. maswavlebloba versus sxva saqmianoba<br />

ismis kiTxva: ramdenad orientirebulia skolaSi muSaobaze<br />

samizne jgufebis is nawili, romelic, arsebuli Tu ukeTesi<br />

anazRaurebis pirobebSi, ar gamoricxavs skolaSi maswavleblad<br />

muSaobis <strong>da</strong>wyebas (anu, es is nawilia, romelic ar irCevs pozicias:<br />

„aranairi anazRaurebis pirobebSi ar <strong>da</strong>viwyebdi skolaSi<br />

muSaobas “) rogorc ukve aRvniSneT, am poziciazea studentebis<br />

11.2% <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis - 8.3%.<br />

gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, rom am kategoriis studentebis<br />

40.4%_isTvis, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa 38.9%-isTvis maswavlebloba<br />

ar aris prioritetuli saqmianoba <strong>da</strong> mas siamovnebiT an<br />

umtkivneulod Caanacvlebdnen sxva, imave rangis <strong>da</strong> anazRaurebis<br />

samsaxuriT.<br />

109


Mmaswavleblobas, imave rangis <strong>da</strong> anazRaurebis sxva samsaxurTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT, met-naklebad prioritetulad Tvlis maswavleblobis<br />

mimarT loialurad ganwyobili studentebis 44.3%, xolo<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa 48.6% (ix. diagrama #9):<br />

diagrama #9<br />

Tu, maswavleblobis gar<strong>da</strong>, SemogTavavzeben sxva, metnaklebad<br />

saintereso, samsaxurs igive anazRaurebiT,<br />

<strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara<br />

28.7<br />

29.2<br />

24.5<br />

27.0<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

19.8<br />

21.6<br />

11.7<br />

9.7<br />

15.3<br />

12.4<br />

aucileblad<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

araviTar<br />

SemTxvevaSi ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

SeniSvna: diagramaze monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia ara mTeli Ser-<br />

Cevi<strong>da</strong>n, aramed samizne jgufebis im raodenobi<strong>da</strong>n, romelic ar<br />

irCevs pozicias: „aranairi anazRaurebis pirobebSi ar <strong>da</strong>viwyebdi<br />

skolaSi muSaobas“.<br />

110


a <strong>da</strong>skvna SeiZleba gamovitanoT am monacemebi<strong>da</strong>n (igulisxmeba diagrama<br />

#9)<br />

SeiZleba iTqvas, rom maswavleblobis kandi<strong>da</strong>tTa xvedriTi wili, orive<br />

samizne jgufSi, kidev ufro gamoikveTa: studentTa Soris (mTeli SerCevis<br />

gaTvaliswinebiT) 39.3%, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris _ 44.5% SeiZleba<br />

ganvixiloT, rogorc maswavleblobis potenciur kandi<strong>da</strong>tTa baza.<br />

meore mxriv, rogorc monacemebi aCvenebs, studentTa am nawili<strong>da</strong>n mxolod<br />

17.6% gamoxatavs maswavleblad <strong>da</strong>saqmebis principul survils (es praqtikulad<br />

is raodenobaa, romelic pe<strong>da</strong>gogobaze arsebuli anazRaurebis<br />

pirobebSic Tanxmdeba). studentTa <strong>da</strong>rCenili nawili (21.7%) maswavleblobas<br />

sxva saqmianobasTan Se<strong>da</strong>rebiT prioritetulad miiCnevs, Tumca,<br />

ara ualternativod. (rogorc irkveva, es is nawilia, romelic maswavleblobaze<br />

mxolod gazrdili anazRaurebis pirobebSi Tanxmdeba).<br />

rac Seexeba kurs<strong>da</strong>mTavrebulebs (romlebic maswavleblobis met-naklebad<br />

realur kandi<strong>da</strong>tebad moazrebian), maTgan mxolod 19.7%-ia maswavleblobaze<br />

principulad orientirebuli, xolo 24.8% maswavleblobas prioritetulad<br />

miiCnevs, Tumca, ara ualternativo saqmianobad (maT Soris<br />

absolutur umravlesobas isini Seadgenen, vinc maswavleblad muSaobas<br />

mxolod gazrdili anazRaurebis pirobebSi <strong>da</strong>Tanxmdeba).<br />

maSasa<strong>da</strong>me, SeiZleba iTqvas, rom studentebis <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis<br />

dRes arsebul nakadSi maswavleblad <strong>da</strong>saqmebisTvis yvelaze realuri<br />

raodenoba studentebs Soris aris TiTqmis 18%, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulebs<br />

Soris _ TiTqmis 20%. es maCveneblebi orive jgufisaTvis SeiZleba<br />

mniSvnelovnad gaizardos (maqsimaluri Teoriuli zRvari studentTa Soris<br />

40%-mdea, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTaA Soris _ 45%-mde). amis mTavar pirobas,<br />

rogorc iTqva, minimaluri xelfasis 300%-mde gazr<strong>da</strong> warmoadgens.<br />

gamokiTxvis Sedegad SesaZlebeli gax<strong>da</strong> respondentTa im<br />

nawilis gamovlena, visTvisac maswavlebloba upirvelesi prioritetia<br />

<strong>da</strong> mas sxva profesiaSi ar gacvlian. indikatorad gamoyenebul<br />

iqna respondentebis ga<strong>da</strong>wyvetileba, Tu ras airCeven isini<br />

_ maswavleblobas Tu met-naklebad sainterso sxva samsaxurs<br />

ukeTesi anazRaurebiT.<br />

111


un<strong>da</strong> aRiniSnos isic, rom am arCevanis winaSe <strong>da</strong>dgnen is respondentebi,<br />

romlebic ar gamoricxaven skolaSi maswavleblad<br />

muSaobas (anu, es is nawilia, romelic ar iziarebs pozicias:<br />

„aranairi anazRaurebis pirobebSi ar <strong>da</strong>viwyebdi skolaSi muSaobas.“).<br />

gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, rom maswavleblobis mimarT<br />

loialurad ganwyobili respondentebis _ rogorc studentebis,<br />

ise kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis _ mxolod mcire nawili amJRavnebs<br />

principul erTgulebas skolis pe<strong>da</strong>gogis saqmianobis mimarT.<br />

studentebs Soris pozicias _ „araviTar SemTxvevaSi ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

sxva samsaxurs ukeTesi anazRaurebiT“ _ irCevs 4.5%,xolo<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris 3.5.%. maswavleblobis aseT „upirobo<br />

siyvarulTan“ siaxloves amJRavnebs <strong>da</strong>matebiT respondentTa is<br />

nawili,vinc irCevs pozicias: „albaT ar <strong>da</strong>vTanxmdebodi sxva samsaxurs<br />

ukeTesi anazRaurebiT“ (ix. diagrama #10):<br />

diagrama #10<br />

Tu, maswavleblobis gar<strong>da</strong>, SemogTavavzeben sxva, metnaklebad<br />

saintereso, samsaxurs ukeTesi<br />

anazRaurebiT, <strong>da</strong>TanxmdebodiT Tu ara<br />

43.0<br />

48.9<br />

38.5<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

31.6<br />

6.4<br />

5.9<br />

4.5<br />

3.5<br />

7.5<br />

10.0<br />

aucileblad<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

araviTar<br />

SemTxvevaSi ar<br />

<strong>da</strong>vTanxmdebodi<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

SeniSvna: diagramaze monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia ara mTeli Ser-<br />

Cevi<strong>da</strong>n, aramed samizne jgufebis im raodenobi<strong>da</strong>n, romelic ar<br />

irCevs pozicias: „aranairi anazRaurebis pirobebSi ar <strong>da</strong>viwyebdi<br />

skolaSi muSaobas.“.<br />

112


Tu diagramaze mocemul maCveneblebs samizne jgufebis mTeli<br />

SerCevisTvis <strong>da</strong>viTvliT, aRmoCndeba, rom maswavleblobis „Tavga<strong>da</strong>kluli“<br />

msurvelebi studentTa arsebul nakadSi mxolod<br />

4.0%-ia, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris _ 3.2%. met-naklebad ase-<br />

Tive ganwyobisaa <strong>da</strong>matebiT studentebis 5.6% <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis<br />

5.5%.<br />

4.4. maswavlebloba arakomfortul (an,„eqstremalur“) pirobebSi<br />

gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, rom orive jgufis im respondentTa<br />

gamokveTili umravlesoba (65%-ze meti), romlebic ga<strong>da</strong>WriT<br />

ar ewinaaRmdegebian skolaSi maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebas<br />

(anu, ar irCeven pozicias: „aranairi anazRaurebis pirobebSi<br />

ar <strong>da</strong>viwyebdi skolaSi muSaobas.), maswavleblad wasvlaze ar<br />

Tanxmdeba, Tu amisTvis sakuTari sacsovrebeli adgilis Secvla<br />

mouwevs. aseT „msxverpls“ umtkivneulod gaiReb<strong>da</strong> studentTa mxolod<br />

10.6% <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa 13.8%.<br />

Sedegebi detalurad ix. diagramaze #11:<br />

diagrama #11<br />

<strong>da</strong>iwyebdiT Tu ara maswavleblad muSaobas im<br />

skolaSi, romelic Tqvengan sacxovrebeli adgilis<br />

Secvlas iTxovs<br />

46.8<br />

44.6<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

10.6<br />

13.8<br />

16.2<br />

15.1<br />

20.6<br />

20.3<br />

5.8<br />

6.2<br />

<strong>da</strong>viwyebdi yvela<br />

SemTxvevaSi<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

ar <strong>da</strong>viwyebdi<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

113


SeniSvna: diagramaze monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia ara mTeli Ser-<br />

Cevi<strong>da</strong>n, aramed samizne jgufebis im raodenobi<strong>da</strong>n, romelic ar<br />

irCevs pozicias: „aranairi anazRaurebis pirobebSi ar <strong>da</strong>viwyebdi<br />

skolaSi muSaobas“.<br />

rogorc irkveva, anazRaurebis faqtorma, SesaZloa, mniSvnelovnad<br />

Secvalos im respondentebis ganwyoba, romlebsac<br />

ar surT maswavleblobisTvis sacxovrebeli adgilis Secvla.<br />

kerZod, TveSi 780 laramde minimaluri anazRaurebis pirobebSi,<br />

aseT studentTa 57.4% Tanxmdeba maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebas<br />

sxva sacxovrebel adgilas. igives gaakeTeb<strong>da</strong> am kategoriis<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa 61.1%, Tu minimaluri anazRaureba TveSi 830<br />

laramde iqnebo<strong>da</strong><br />

detaluri monacemebi ix. cxrilSi #13:<br />

cxrili #13<br />

SeniSvna: cxrilSi monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia samizne jgufebis<br />

ara mTeli SerCevi<strong>da</strong>n, aramed im raodenobi<strong>da</strong>n, romelic:<br />

a) ar irCevs pozicias: „aranairi anazRaurebis pirobebSi ar<br />

<strong>da</strong>viwyebdi skolaSi muSaobas“;<br />

b) SekiTxvaze: `<strong>da</strong>iwyebdiT Tu ara maswavleblobas im skolaSi,<br />

romelic Tqvengan sacxovrebeli adgilis Secvlas iTxovs~ - ar<br />

pasuxobs `<strong>da</strong>viwyebdi~.<br />

114


sacxovrebeli adgilis Secvlis SemTxvevaSi, respondentTa<br />

mzaoba maswavleblobisaTvis, sxva<strong>da</strong>sxva finansuri intervalis<br />

mixedviT, ase ganawil<strong>da</strong> (ix. diagramebi ##12,13):<br />

diagrama #12<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblobisaTvis, sacxovrebeli<br />

adgilis Secvlis SemTxvevaSi<br />

100%<br />

24%<br />

100%<br />

25%<br />

90%<br />

80%<br />

87%<br />

20%<br />

70%<br />

69%<br />

70%<br />

17%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

1%<br />

1%<br />

9%<br />

3%<br />

7%<br />

10% 11%<br />

5%<br />

19%<br />

43%<br />

54%<br />

5%<br />

11%<br />

63%<br />

4%<br />

9%<br />

3%<br />

6%<br />

1%<br />

1%<br />

8%<br />

6%<br />

13%<br />

15%<br />

10%<br />

5%<br />

0%<br />

200<br />

laramde<br />

studentebi<br />

200-300<br />

lari<br />

301-400<br />

lari<br />

401-500<br />

lari<br />

501-600<br />

lari<br />

601-700<br />

lari<br />

701-800<br />

lari<br />

801-900<br />

lari<br />

901-1000<br />

lari<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

0%<br />

115


diagrama #13<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblobisaTvis, sacxovrebeli<br />

adgilis Secvlis SemTxvevaSi<br />

100%<br />

18%<br />

100%<br />

20%<br />

90%<br />

18%<br />

80%<br />

86%<br />

16%<br />

70%<br />

13% 73% 14% 14%<br />

70%<br />

14%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

2%<br />

1%<br />

3%<br />

8%<br />

7%<br />

5%<br />

18%<br />

10%<br />

9%<br />

37%<br />

48%<br />

5%<br />

11%<br />

57%<br />

5%<br />

9%<br />

6%<br />

1%<br />

2%<br />

7%<br />

7%<br />

12%<br />

10%<br />

8%<br />

6%<br />

4%<br />

2%<br />

0%<br />

200<br />

laramde<br />

200-300<br />

lari<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

301-400<br />

lari<br />

401-500<br />

lari<br />

501-600<br />

lari<br />

601-700<br />

lari<br />

701-800<br />

lari<br />

801-900<br />

lari<br />

901-1000<br />

lari<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

0%<br />

116<br />

SeniSvnebi diagramebisTvis ##12,13:<br />

1. wiTel svetebSi mocemulia respondentTa is raodenoba,<br />

romelmac SekiTxvaze: „ram-dens un<strong>da</strong> Seadgendes minimaluri<br />

anazRaureba imisTvis, rom <strong>da</strong>TanxmdeT maswavleblad muSaobas<br />

sacxovrebeli adgilis Secvlis SemTxvevaSi“ _ <strong>da</strong>asaxela<br />

gansazRvruli Tanxa (aseTia studentebis 45.1%, xolo<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis 48.7%).<br />

2. lurj svetebSi respondentTa is raodenoba, romelmac<br />

gansazRvruli Tanxa <strong>da</strong>asax-ela, warmodgenilia, rogorc<br />

calke erToblioba (100%) <strong>da</strong> pasuxebi ga<strong>da</strong>nawilebu-lia am<br />

erTobliobis SigniT.<br />

3. rux svetebze gamoxatuli procentebi aRwers respondentTa<br />

im jamur xvedriT wils, romelic, garkveuli finansuri<br />

anazRaurebis SemTxvevaSi, maswavleblad muSaobaze<br />

<strong>da</strong>Tanxmdeba.


kidev ufro mcirea studentebis <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis<br />

mzaoba maswavleblad muSaobisaTvis maSin, Tu maT pe<strong>da</strong>gogoba<br />

rTuli klimaturi pirobebis <strong>da</strong> mouwyobeli sacxovrebeli garemos<br />

(ugzooba, ugazoba <strong>da</strong> a.S.) viTarebaSi mouwevT. Tumca, am<br />

SemTxvevaSic ki,mniSvneloba aqvs imas,rTuli sacxovrebeli garemo<br />

respondentebs sakuTar regionSi xvdebaT, Tu _ sxva regionSi.<br />

sakuTar regionSi rTul klimatur sacxovrebel pirobebSi maswavleblobis<br />

msurveli Zalian cotaa, xolo sxva regionSi, praqtikulad,<br />

ar arsebobs.<br />

Sedegebi detalurad mocemulia diagramebze ##14,15:<br />

diagrama #14<br />

<strong>da</strong>iwyebdiT Tu ara maswavleblad muSaobas Tqveni<br />

regionis im nawilSi, romelic rTuli klimaturi <strong>da</strong><br />

sacxovrebeli pirobebiT gamoirCeva<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

4.3<br />

4.6<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

23.8<br />

17.8<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

14.3<br />

50.0<br />

54.1<br />

17.3<br />

ar <strong>da</strong>viwyebdi<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

7.5<br />

6.2<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

117


diagrama #15<br />

<strong>da</strong>iwyebdiT Tu ara maswavleblad muSaobas sxva<br />

regionSi, romelic rTuli klimaturi <strong>da</strong><br />

sacxovrebeli pirobebiT gamoirCeva<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

1.7<br />

2.7<br />

albaT,<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

7.2<br />

6.2<br />

albaT, ar<br />

<strong>da</strong>viwyebdi<br />

12.1<br />

73.6<br />

74.1<br />

13.2<br />

ar <strong>da</strong>viwyebdi<br />

miWirs pasuxis<br />

gacema<br />

5.5<br />

3.8<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

SeniSvna: diagramebze monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia ara mTeli Ser-<br />

Cevi<strong>da</strong>n, aramed samizne jgufebis im raodenobi<strong>da</strong>n, romelic ar<br />

irCevs pozicias: „aranairi anazRaurebis pirobebSi ar<strong>da</strong>viwyebdi<br />

skolaSi muSaobas“.<br />

icvleba Tu ara respondentTa mzaoba maSin, rodesac saqmeSi<br />

anazRaurebis faqtori erTveba gamokiTxva aCvenebs, rom rTul<br />

klimatur <strong>da</strong> sacxovrebel garemoSi maswavleblobis mimarT metnaklebad<br />

skeptikurad ganwyobil respondentTa (orive jgufSi)<br />

Soris:<br />

a) sul mcire, yoveli meore 5 Seicvli<strong>da</strong> pozicias <strong>da</strong> sakuTari<br />

regionis rTul pirobebSi <strong>da</strong>iwyeb<strong>da</strong> maswavleblobas, Tu minimaluri<br />

anazRaureba iqnebo<strong>da</strong>, <strong>da</strong>axloebiT, 820 lari (studentebis<br />

azriT) an 900 lari (kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis azriT);<br />

b) sul mcire, yoveli mesame 6 <strong>da</strong>Tanxmdebo<strong>da</strong> sxva regionis<br />

rTul pirobebSi maswavleblobas, Tu minimaluri anazRaureba<br />

118


iqnebo<strong>da</strong> <strong>da</strong>axloebiT 1230 lari (studentebi), an _ 1310 laramde<br />

(kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi).<br />

sakuTar an sxva regionSi rTulis sacxovrebeli garemos pirobebSi<br />

respondentTa mzaoba maswavleblobisaTvis, sxva<strong>da</strong>sxva<br />

finansuri intervalis mixedviT, ase ganawil<strong>da</strong> (ix. diagramebi<br />

##16,17,18,19):<br />

5 rTul pirobebSi muSaobis mimarT skeptikurad ganwyobili studentebis 54.8% <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis<br />

53.3%.<br />

6 rTul pirobebSi muSaobis mimarT skeptikurad ganwyobili studentebis 37.4% <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis<br />

35.0%.<br />

119


diagrama #16<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblobisaTvis, rTuli<br />

sacxovrebeli garemos pirobebSi (sakuTar regionSi)<br />

100%<br />

100%<br />

20%<br />

90%<br />

17%<br />

17%<br />

18%<br />

80%<br />

85%<br />

15%<br />

16%<br />

70%<br />

14%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

studentebi<br />

2%<br />

1%<br />

200<br />

laramde<br />

4%<br />

11%<br />

9%<br />

200-300<br />

lari<br />

10%<br />

5%<br />

21%<br />

301-400<br />

lari<br />

8%<br />

38%<br />

401-500<br />

lari<br />

47%<br />

9%<br />

58%<br />

12%<br />

5%<br />

4% 4%<br />

501-600<br />

lari<br />

601-700<br />

lari<br />

67% 68%<br />

9%<br />

701-800<br />

lari<br />

0.3%<br />

0.7%<br />

801-900<br />

lari<br />

8%<br />

901-1000<br />

lari<br />

7%<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

12%<br />

10%<br />

8%<br />

6%<br />

4%<br />

2%<br />

0%<br />

diagrama #17<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblobisaTvis, rTuli<br />

sacxovrebeli garemos pirobebSi (sxva regionSi)<br />

100%<br />

38%<br />

100%<br />

40%<br />

90%<br />

35%<br />

80%<br />

30%<br />

70%<br />

60%<br />

62%<br />

25%<br />

50%<br />

18%<br />

20%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

200<br />

laramde<br />

studentebi<br />

2%<br />

0.8% 1%<br />

2% 6%<br />

200-300<br />

lari<br />

3%<br />

301-400<br />

lari<br />

31%<br />

41%<br />

44%<br />

3% 20%<br />

6%<br />

14%<br />

8%<br />

401-500<br />

lari<br />

2%<br />

6%<br />

501-600<br />

lari<br />

11%<br />

4% 3%<br />

601-700<br />

lari<br />

10%<br />

701-800<br />

lari<br />

1%<br />

3%<br />

801-900<br />

lari<br />

901-1000<br />

lari<br />

12%<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

15%<br />

10%<br />

5%<br />

0%<br />

120


diagrama #18<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblobisaTvis, rTuli<br />

sacxovrebeli garemos pirobebSi (sakuTar regionSi)<br />

100%<br />

100%<br />

25%<br />

90%<br />

80%<br />

21%<br />

84%<br />

20%<br />

70%<br />

70%<br />

73%<br />

16%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

1%<br />

0.3%<br />

200<br />

laramde<br />

3%<br />

6%<br />

7%<br />

200-300<br />

lari<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

6%<br />

13%<br />

20%<br />

301-400<br />

lari<br />

10%<br />

40%<br />

401-500<br />

lari<br />

46%<br />

3%<br />

6%<br />

501-600<br />

lari<br />

57%<br />

5%<br />

10%<br />

601-700<br />

lari<br />

6%<br />

13%<br />

701-800<br />

lari<br />

3%<br />

1%<br />

801-900<br />

lari<br />

6%<br />

12%<br />

901-1000<br />

lari<br />

7%<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

15%<br />

10%<br />

5%<br />

0%<br />

diagrama #19<br />

minimaluri anazRaureba maswavleblobisaTvis, rTuli<br />

sacxovrebeli garemos pirobebSi (sxva regionSi)<br />

100%<br />

90%<br />

100%<br />

32%<br />

35%<br />

30%<br />

80%<br />

70%<br />

25%<br />

68%<br />

60%<br />

19%<br />

20%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

11%<br />

9%<br />

36%<br />

13%<br />

46%<br />

10%<br />

49%<br />

10%<br />

15%<br />

10%<br />

20%<br />

10%<br />

1%<br />

3%<br />

3%<br />

14%<br />

23%<br />

3%<br />

4%<br />

3%<br />

1%<br />

3%<br />

6%<br />

5%<br />

0%<br />

200<br />

laramde<br />

200-300<br />

lari<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

3%<br />

301-400<br />

lari<br />

401-500<br />

lari<br />

501-600<br />

lari<br />

601-700<br />

lari<br />

701-800<br />

lari<br />

801-900<br />

lari<br />

901-1000<br />

lari<br />

1000<br />

lari <strong>da</strong><br />

meti<br />

0%<br />

121


122<br />

SeniSvnebi diagramebisTvis ##16,17,18,19:<br />

1. wiTel svetebSi mocemulia respondentTa is raodenoba,<br />

romelmac SekiTxvaze: „ramdeni un<strong>da</strong> iyos minimaluri anaz-<br />

Raureba, rom maswavleblad <strong>da</strong>iwyoT muSaoba Tqvens/sxva regionSi<br />

rTuli sacxovrebeli garemos pirobebSi“ _ <strong>da</strong>asaxela<br />

gansazRvruli Tanxa (aseTia studentebis 46.5% (sakuTari<br />

regioni) <strong>da</strong> 32.4% (sxva regioni), xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis<br />

46.7% (sakuTari regioni) <strong>da</strong> 31.5% (sxva regioni)).<br />

2. lurj svetebSi respondentTa is raodenoba, romelmac<br />

gansazRvruli Tanxa <strong>da</strong>asaxela, warmodgenilia, rogorc<br />

calke erToblioba (100%) <strong>da</strong> pasuxebi ga<strong>da</strong>nawilebulia am<br />

erTobliobis SigniT.<br />

3. rux svetebze gamoxatuli procentebi aRwers respondentTa<br />

im jamur xvedriT wils, romelic, garkveuli finansuri<br />

anazRaurebis SemTxvevaSi, maswavleblad muSaobaze<br />

<strong>da</strong>Tanxmdeba.<br />

V. ganaTlebis magistraturis Taviseburebebis<br />

Sefaseba; ganaTlebis magistraturaSi Cabarebis<br />

survili; sasurveli minimaluri xelfasebi<br />

5.1. ganaTlebis magistraturis Taviseburebebis Sefaseba<br />

orive samizne jgufis respondentebma, ZiriTa<strong>da</strong>d, moiwones sa-<br />

Sualo ganaTlebis reformis farglebSi <strong>da</strong>gegmili axali iniciativebi:<br />

I iniciativa: ara zoga<strong>da</strong>d bakalavriatisa <strong>da</strong> magistraturis,<br />

aramed mxolod ganaTlebis bakalavriatisa <strong>da</strong> ganaTlebis magistraturis<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebuls SeeZleba skolaSi maswavleblad<br />

muSaobis <strong>da</strong>wyeba;<br />

II iniciativa: ganaTlebis bakalavrs SeeZleba aswavlos mxolod<br />

<strong>da</strong>wyebiT klasebSi (I-VI klasi), xolo ZiriTad <strong>da</strong> <strong>da</strong>mamTavrebel<br />

klasebSi _ mxolod ganaTlebis magistraturis kurs<strong>da</strong>mTavrebuls.<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

gamokveTili umravlesoba (60-62%) aRniSnul iniciativebs<br />

gamarTlebulad (savsebiT an ufro) miiCnevs<br />

(ix. diagrama #20):


diagrama #20<br />

ramdenad gamarTlebulad migaCniaT axali<br />

iniciativebi<br />

gamarTlebulia (savsebiT an ufro)<br />

I iniciativa<br />

59.4<br />

62.2<br />

II iniciativa<br />

63.1<br />

61.2<br />

ar aris gamarTlebuli (sruliad an ufro)<br />

I iniciativa<br />

33.1<br />

32.5<br />

II iniciativa<br />

29.6<br />

33.7<br />

miWirs pasuxis gacema<br />

I iniciativa<br />

II iniciativa<br />

7.4<br />

7.2<br />

studentebi<br />

5.2<br />

5.0<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

5.2. ganaTlebis magistraturaSi Cabarebis survili<br />

mas Semdeg,rac respondentebs miewo<strong>da</strong>T informacia ganaTlebis<br />

magistraturis xangrZlivobis (2 weli) <strong>da</strong> savaraudo safasuris<br />

(weliwadSi 1500 lari)<strong>Sesaxeb</strong>, maT <strong>da</strong>esvaT SekiTxva, Tu ramdenad<br />

<strong>mosalodneli</strong>a, rom isini, aRniSnuli pirobebis gaTvaliswinebiT,<br />

Caabareben ganaTlebis magistraturaSi, raTa Semdeg <strong>da</strong>iwyon maRal<br />

klasebSi maswavleblad muSaoba. studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

pasuxebi ase ganawil<strong>da</strong> (ix. diagrama #21):<br />

123


diagrama #21<br />

ramdenad <strong>mosalodneli</strong>a, rom CaabaroT ganaTlebis<br />

magistraturaSi<br />

studentebi<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

42.2<br />

40.9<br />

17.5<br />

20.3<br />

16.9 16.0 16.7<br />

14.3<br />

9.4<br />

5.7<br />

aucileblad<br />

Cavabareb<br />

albaT,<br />

Cavabareb<br />

albaT, ar<br />

Cavabareb<br />

ar Cavabareb<br />

miWirs<br />

pasuxis<br />

gacema<br />

rogorc diagramaze motanili monacemebi aCvenebs, orive samizne<br />

jgufSi TiTqmis Tanabari raodenoba, saSualod 17%, gamoxatavs<br />

gamokveTil mzadyofnas (arsebuli pirobebiT) ganaTlebis<br />

magistraturaSi Cabarebis <strong>Sesaxeb</strong>. respondentTa umravlesoba am<br />

perspeqtivas uaryofiTad uyurebs.<br />

im respondnetebma, romlebsac ganaTlebis magistraturaSi Casabareblad<br />

gamokveTili mzadyofna ar aRmoaCn<strong>da</strong>T, <strong>da</strong>asaxeles<br />

sakuTari mizezebi amisaTvis. am mizezebs Soris ZiriTa<strong>da</strong>d gamoikveTa<br />

sami mizezi:<br />

1. swavla fasiania;<br />

2. maswavlebloba ar Sedis Cems gegmebSi (ar vapireb maswavleblobas);<br />

3. ar Rirs Cabareba im xelfasis fasad, rasac maswavleblebs<br />

uxdian.<br />

124


detalurad Sedegebi ix. cxrilSi #16:<br />

cxrili #16<br />

SeniSvna: cxrilSi monacemebi <strong>da</strong>Tvlilia respondentTa im<br />

raodenobi<strong>da</strong>n, romlebmac SekiTxvaze _ `ramdenad <strong>mosalodneli</strong>a,<br />

rom CaabaroT ganaTlebis magistraturaSi~ ar upasuxes: `aucileblad<br />

Cavabareb~.<br />

gamokiTxva iTvaliswineb<strong>da</strong> imis garkvevas, ramdenad izrdeba<br />

ganaTlebis magistraturaSi Cabarebis motivacia samizne jgufebSi,<br />

Tu maTTvis SeTavazebuli iqneba Semdegi SeRavaTiani pirobebi:<br />

• ganaTlebis magistraturaSi swavla iqneba ufaso;<br />

• magistraturis xangrZlivoba Semcirdeba erT wlamde;<br />

• magistraturis kurs<strong>da</strong>mTavrebul maswavleblebs mniSvnelovnad<br />

gaezrdebaT xelfasi.<br />

gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, rom samive es piroba mniSvnelovnad<br />

amaRlebs magistraturaSi Cabarebis motivacias <strong>da</strong><br />

zrdis SesaZlo kandi<strong>da</strong>tTa raodenobas. Tumca, un<strong>da</strong> aRiniSnos,<br />

rom magistraturaSi swavlis safasuris gauqmebam gansakuTrebiT<br />

imoqme<strong>da</strong> respodentTa ganwyobaze.<br />

125


gamokiTxvis Sedegebi, samive aRniSnuli SeRavaTiani pirobis<br />

gaTvaliswinebiT, samizne jgufebis mTeli SerCevisTvis, detalurad<br />

mocemulia cxrilebSi ##:17,18<br />

cxrili #:17 studentebi<br />

126


cxrili #:18 kurs<strong>da</strong>mTavrebulebi<br />

ismis kiTxva: ramdenia im respondentTa xvedriTi wili,romelTac:<br />

a) arc erTi zemoT <strong>da</strong>saxelebuli piroba (ufaso magistratura,<br />

erTwliani magistratura, xelfasis momateba) cal-calke ar aris<br />

sakmarisi imisaTvis, rom ganaTlebis magistraturaSi Caabaros<br />

b) am pirobebi<strong>da</strong>n ar akmayofilebs ori piroba mainc imisaTvis,<br />

rom ganaTlebis magistraturaSi Caabaros<br />

Sedegebi,orive jgufis mTeli SerCevisTvis,ixileT cxrilSi #19:<br />

127


cxrili #19<br />

rogorc Sedegebi aCvenebs, arc Tu ise didia im respondentTa<br />

xvedriTi wili, visTvisac romelime erTi <strong>da</strong>saxelebuli SeRava-<br />

Tiani piroba iyos sruliad arasakmarisi imisTvis, rom magistraturaSi<br />

Cabarebisken ubiZgos.<br />

axla sainteresoa _ isini, visac ar akmayofilebs arcerTi<br />

calke aRebuli piroba magistraturaSi Casabareblad, Seicvlian<br />

Tu ara pozicias, Tu romelime ori piroba an samive erTad (kombinaciaSi)<br />

iqna SeTavazebuli (ix. cxrili #20):<br />

cxrili #20<br />

128


ogorc monacemebi aCvenebs, respondentTa es kategoria (anu,<br />

isini, visTvisac magistraturaSi Casabareblad sakmarisi motivacia<br />

ar aRmoCn<strong>da</strong> arc erTi SeTavazebuli piroba) sakmaod Zneli<br />

`gadmosabirebeli~ aRmoCn<strong>da</strong> <strong>da</strong> vercerTma SeTavazebulma kombinaciam,<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d, Sedegi ver gamoiRo. erTgvar gamonakliss<br />

warmoadgens mxolod samive pirobis gaerTianebuli varianti: am<br />

variantma skeptikos respondentTa garkveul nawilSi magistraturaSi<br />

Cabarebis mimarT interesi gaaCina.<br />

rac Seexeba im mcirericxovan respondentebs (romlebic, calcalke<br />

aRebul romelime or SeTavazebul pirobas arasakmarisad<br />

miiCneven), Tu SevTavazebT maT mier arasakmarisad gamocxadebul<br />

pirobaTa kombinacias, gansazRvruli nawili icvlis pozicias <strong>da</strong><br />

magistraturaSi Cabarebisken ixreba.<br />

Sedegebi orive jgufis mTeli SerCevisaTvis detalurad ix.<br />

cxrilSi #21:<br />

cxrili #21<br />

129


gamokiTxvis Sedegebma gamoavlina, agreTve, im respondentTa<br />

xvedriTi wili, romlebic arcerTi zemoaRniSnuli (ix. cxrili<br />

#21) ori pirobis kombinacias sakmarisad ar miiCneven imisaTvis,<br />

rom magistraturaSi CabarebisTvis pozitiurad ganewyon. esaa<br />

studentTa 5.0%,xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa 8.2%. sakiTxavia,rogor<br />

moiqcevian es respondentebi, Tu maT SesTavazeben samive pirobis<br />

gaerTianebas, anu Tu magistratura iqneba ufaso, erTwliani <strong>da</strong><br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebul maswavlebels xelfasic gaezrdeba rogorc<br />

gamokiTxvis qvemoT motanili Sedegebi aCvenebs, am kategoriis respondentTa<br />

umravlesobaze aseTi SeRavaTi <strong>da</strong>debiTad moqmedebs<br />

<strong>da</strong> maT magistraturaSi CabarebisTvis ganawyobs (ix. cxrili<br />

#22):<br />

cxrili #22<br />

130


5.3. sasurveli minimaluri xelfasebi<br />

ismis kiTxva: ra iqnebo<strong>da</strong> maswavleblis sasurveli minimaluri<br />

xelfasi yvela im respondentisaTvis, romelic, ama Tu im pirobiT,<br />

ganaTlebis magistraturaSi Cabarebas pozitiurad uyurebs<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs:<br />

• ganaTlebis magistraturaSi Cabarebis msurvelTa mier<br />

maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebisTvis moTxovnili minimaluri<br />

xelfasi 500-<strong>da</strong>n 600 laramde meryeobs. es ramdenadme aWarbebs<br />

(100-150 laris farglebSi) maswavleblobis `safasurs~<br />

im SemTxvevisTvis, rodesac pe<strong>da</strong>gogad muSaobis <strong>da</strong>wyebis<br />

pirobas ganaTlebis magistraturis gavla ar warmoadgens<br />

(rogorc adre aRiniSna,saSualo minimaluri sasurveli xelfasi<br />

am SemTxvevaSi 500 laramdea). maSasa<strong>da</strong>me, bakalavriatis<br />

studentebisTvis <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebisTvis ganaTlebis<br />

magistraturis gavlis aucilebeloba (skolaSi muSaobis<br />

<strong>da</strong>sawyebad) ramdenadme aZvirebs maswavleblis vakansias.<br />

• maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebisaTvis minimaluri xelfasis<br />

<strong>raodenobis</strong> gansazRvraze gavlenas ar axdens ganaTlebis<br />

magistrturaSi Casabareblad SeTavazebuli sxva<strong>da</strong>sxva<br />

SeRavaTiani piroba: arc is, rom magistratura iyos ufaso;<br />

arc is, rom misi xangrZlivoba Semcirdes erT wlamde <strong>da</strong><br />

arc is, rom magistraturagavlil maswavleblebs gaezardoT<br />

xelfasi.<br />

• rac Seexeba minimaluri xelfasis gansazRvris SesaZlo<br />

cvalebadobebs ganaTlebis magistraturis sxva<strong>da</strong>sxva SeRavaTiani<br />

pirobis kombinaciis SemTxvevaSi,gamokiTxvam <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stura,<br />

rom aseTi urTierT<strong>da</strong>mokidebuleba, praqtikulad, ar<br />

arsebobs.<br />

ufro detalurad Sedegebi ix. cxrilSi #23:<br />

131


gamokiTxvis Sedegebi, orive samizne jgufis saerTo SerCevisaTvis,<br />

aseTia (ix. cxrili #23):<br />

cxrili #23.<br />

132


ZiriTadi Sedegebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvnebi<br />

samizne jgufebis (studentebisa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis) umravlesoba<br />

<strong>da</strong>debiTad afasebs bolo wlebSi saSualo ganaTlebis<br />

sferoSi gatarebul reformebs <strong>da</strong> miiCnevs, rom am reformebma<br />

xeli Seuwyo saSualo ganaTlebis ganviTarebas saqarTvelo-<br />

Si. yvelaze didi mxar<strong>da</strong>Wera (orive jgufSi) wilad xv<strong>da</strong> er-<br />

Tiani erovnuli gamocdebis SemoRebas. warmatebul cvlilebebad<br />

aRiqmeba skolebSi sameurveo sabWoebis Seqmna <strong>da</strong> skolebis<br />

<strong>da</strong>finansebis vauCerul sistemaze ga<strong>da</strong>svla. <strong>da</strong>debiTi Sefasebis<br />

velSi eqceva, agreTve, skolebisaTvis axali erovnuli saswavlo<br />

gegmebis Seqmna.<br />

respondentTa gamokveTilad uaryofiTi Sefaseba (orive samizne<br />

jgufSi) wilad xv<strong>da</strong> 12 wliani saSualo ganaTlebis SemoRebas.<br />

uaryofiTi Sefasebis velSi eqceva skolis direqtorTa Ser-<br />

Cevis axali wesic.<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> sertificirebis moTxovnis mimarT orive jgufis<br />

respondentebSi aSkara mxar<strong>da</strong>Weraa: umravlesoba miiCnevs,rom<br />

sertificireba savaldebulo un<strong>da</strong> iyos maswavleblebisaTvis.<br />

amasTan, vinc sertificirebas gaivlis, un<strong>da</strong> mieniWos sxva<strong>da</strong>sxva<br />

privilegia (mag. gaezardos xelfasi). maTi azriT, sertificirebagauvlel<br />

maswavlebels mxolod im SemTxvevaSi un<strong>da</strong> mieces<br />

skolaSi muSaobis ufleba, Tu mis saganSi pe<strong>da</strong>gogis vakansia Seuvsebeli<br />

<strong>da</strong>rCeba.<br />

saSualo ganaTlebis sferoSi arsebul problemebs Soris yvelaze<br />

mwvave problemad orive samizne jgufSi <strong>maswavlebelTa</strong>A<strong>da</strong>bali<br />

anazRaureba <strong>da</strong>saxel<strong>da</strong>. sxva problemaTa Soris met-naklebad<br />

gamoikveTa: skolebSi disciplinis moSla; <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>da</strong>bali<br />

kvalifikacia; moswavleTa <strong>da</strong>bali motivacia swavlisaTvis; mwiri<br />

materialur-teqnikuri baza.<br />

gamokiTxvam aCvena, rom orive jgufis respondentebSi maswavleblis<br />

profesiis simboluri <strong>da</strong> realuri sazrisebi sakmaod<br />

Sordeba erTmaneTs. maswavleblis profesiis simboluri xati (anu,<br />

maswavlebloba, rogorc aseTi) realurze gacilebiT pozitiuria<br />

_ am xatis mixedviT, maswavlebloba sapatio profesiaa, romelsac<br />

swavlaSi warCinebuli <strong>da</strong> warmatebuli a<strong>da</strong>mianebi Segnebulad<br />

133


irCeven. Tumca, rodesac saqme exeba am profesiis sakuTari ojaxis<br />

wevrTa gamocdilebaSi `Semotanas~, es ukve aRar warmoadgens<br />

sasurvel perspeqtivas respondentTaTvis <strong>da</strong> maTi umravlesoba<br />

sxva profesiis <strong>da</strong>uflebas uWers mxars.<br />

amis <strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebelia isic, rom respondentebma aRiares maswavleblis<br />

profesiis naklebkonkurentuloba sxva profesiebTan<br />

Se<strong>da</strong>rebiT. 15 CamoTvlil profesias Soris respondentebma maswavlebloba<br />

gacilebiT naklebprestiJulad miiCnies, vidre eqimis,<br />

biznesis administratoris, Jurnalistis, mosamarTlis, umaRlesi<br />

saswavleblis pe<strong>da</strong>gogis. sportsmenis, mecnier-muSakis, msaxiobis<br />

<strong>da</strong> sxv. profesiebi. saboloo jamSi, 15 profesiisAreitingSi maswavleblobam<br />

me-10 adgili <strong>da</strong>ikava.<br />

studentTa arsebuli korpusi<strong>da</strong>n, 170 lariani anazRaurebis<br />

pirobebSi,realurad SesaZlebelia <strong>da</strong>axloebiT 17%-is rekrutireba<br />

maswavleblad. kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris aseTi potenciis matarebelia<br />

23%. kvlevis Sedegebi aCvenebs, rom maswavleblobis<br />

msurvelTa ricxvi orive samizne jgufSi mniSvnelovnad gaizrdeba,<br />

Tu moxdeba minimaluri anazRaurebis SeTavazeba 460-470 laris<br />

farglebSi. gazrdili anazRaurebis pirobebSi studentTa <strong>da</strong>matebiT<br />

63.5%, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa <strong>da</strong>matebiT 59% loaluria<br />

maswavleblis saqmianobis mimarT (anu, es nawili skolas ganixilavs,<br />

rogorc maTi <strong>da</strong>saqmebis SesaZlo instituts).<br />

is nawili,romelic gamoricxavs skolaSi maswavleblad muSaobas<br />

(<strong>da</strong> am sakiTxs anazRaurebaze <strong>da</strong>mokidebulad ar miiCnevs)<br />

studentTa Soris 11%-ia, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris – 8%.<br />

gamokiTxvis Sedegad kidev ufro gamoikveTaAmaswavleblobis<br />

kandi<strong>da</strong>tTa baza studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTA Soris _ im<br />

respondentTa gamoyofiT,romelTac maswavlebloba, imave rangisa<br />

<strong>da</strong> anazRaurebis sxva samsaxurTan Se<strong>da</strong>rebiT, met-naklebad prioritetulad<br />

miaCnia.<br />

saboloo jamSi, irkveva, rom studentebisa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis<br />

dRes arsebul nakadSi maswavleblad <strong>da</strong>saqmebisTvis yvelaze<br />

realuri raodenoba studentebs Soris aris TiTqmis 18%,<br />

xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulebs Soris _ TiTqmis 20%. es maCveneblebi<br />

orive jgufisaTvis SeiZleba mniSvnelovnad gaizardos (maqsimaluri<br />

Teoriuli zRvari studentTa Soris 40%-mdea,xolo kurs-<br />

134


<strong>da</strong>mTavrebulTaA Soris _ 45%-mde). amis mTavar pirobas, rogorc<br />

iTqva, minimaluri xelfasis 300%-mde gazr<strong>da</strong> warmoadgens.<br />

gamokiTxvam gamoavlina maswavleblobis yvelaze erTgul respondentTa<br />

nawili, romelic am saqmianobas ar gacvli<strong>da</strong> sxva,<br />

ufro maRalanazRaurebad samsaxurSi. rogorc <strong>mosalodneli</strong> iyo,<br />

es nawili, orive samizne jgufSi, gacilebiT mcirea, vidre maswavleblobis<br />

„Cveulebrivi“ msurvelebis: studentTa Soris aseTia<br />

4.0% (romelsac, ukeTes SemTxvevaSi, SeiZleba kidev 5.6% <strong>da</strong>ematos)<br />

<strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris _ 3.2% (romelsac, ukeTes SemTxvevaSi,<br />

SeiZleba kidev 5.5% <strong>da</strong>ematos).<br />

studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa mxolod mcire nawili (Sesabamisad,9.5%<br />

<strong>da</strong> 12.9%) gamoTqvams mzadyofnas imisaTvis,rom maswavlebloba,dRes<br />

arsebuli anazRaurebis pirobebSi,sxva sacxovrebel<br />

adgilas <strong>da</strong>iwyos. Tumca, anazRaurebis gazrdis SemTxvevaSi<br />

viTareba arsebiTad icvleba: Tu minimaluri anazRaureba TveSi<br />

<strong>da</strong>axloebiT 780 lari iqneba, <strong>mosalodneli</strong>a, <strong>da</strong>matebiT studentebis<br />

45.1% <strong>da</strong>Tanxmdes maswavleblobas sxva sacxovrebel adgilas.<br />

sacxovrebeli adgilis gamocvlas <strong>da</strong> maswavleblobis <strong>da</strong>wyebas<br />

SesaZleblad miiCnevs kurs<strong>da</strong>mTavrebulebis 48.7%,<strong>da</strong>axloebiT,830<br />

lariani minimaluri anazRaurebis pirobebSi.<br />

kidev ufro „Zviri“ jdeba maswavlebloba im SemTxvevaSi, Tu<br />

respondentebs mis <strong>da</strong>wyebas sTavazoben rTul klimatur <strong>da</strong> sacxovrebel<br />

pirobebSi, miT ufro, sxva regionSi ga<strong>da</strong>svliT. am SemTxvevaSi<br />

respondentTa mzaoba maswavleblobisaTvis (arsebuli<br />

anazRaurebis pirobebSi) uaRresad <strong>da</strong>balia. Tumca, finansebi am<br />

SemTxvevaSic mniSvnelovani aRmoCn<strong>da</strong> respondentTa motivaciis<br />

zrdisTvis. gansakuTrebiT maSin, rodesac saqme sakuTar regionSi<br />

rTul pirobebSi muSaobas exeba _ yoveli meore studenti,minimum<br />

820 lariani anazRaurebis pirobebSi,SesaZleblad miiCnevs maswavleblad<br />

muSaobas. yoveli meore kurs<strong>da</strong>mTavrebulisaTvis aseT<br />

viTarebaSi maswavleblobis safasuri cota ufro meti aRmoCn<strong>da</strong><br />

_ minimum 900 laramde.<br />

rac Seexeba maswavleblobis <strong>da</strong>wyebas sxva regionis rTul<br />

klimatur <strong>da</strong> sacxovrebel viTarebaSi _ anazRaurebis faqtori<br />

<strong>da</strong>debiTi motivaciis gaCenisaTvis efeqturi aRmoCn<strong>da</strong> student-<br />

Ta <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa, saSualod, mesamedisaTvis, Tumca, gacilebiT<br />

maRali minimaluri anazRaurebis fasad: studentebisTvis<br />

135


es minimumi 1230 laria, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulebisTvis _ 1310<br />

lari. orive jgufSi yoveli meore respondenti acxadebs, rom<br />

aranairi anazRaurebis fasad ar <strong>da</strong>iwyeb<strong>da</strong> muSaobas sxva regionis<br />

sacxovreblad rTul garemoSi.<br />

orive jgufis respondentTa umravlesoba iwonebs saSualo<br />

ganaTlebis reformis farglebSi <strong>da</strong>gegmil axal iniciativebs,<br />

romlebic iTvaliswinebs imas, rom a) skolaSi maswavleblad<br />

muSaobis <strong>da</strong>wyeba SeeZleba mxolod ganaTlebis bakalavriatisa<br />

<strong>da</strong> magistraturis kurs<strong>da</strong>mTavrebulebs <strong>da</strong> b) ganaTlebis bakalavrs<br />

SeeZleba aswavlos mxolod <strong>da</strong>wyebiT klasebSi (I-VI klasi),<br />

xolo ZiriTad <strong>da</strong> <strong>da</strong>mamTavrebel klasebSi _ mxolod ganaTlebis<br />

magistraturis kurs<strong>da</strong>mTavrebuls.<br />

ganaTlebis magistraturaSi Cabarebis gamokveTil survils, im<br />

SemTxvevaSi, Tu is iqneba orwliani <strong>da</strong> fasiani (weliwadSi 1500<br />

lari), studentTa Soris TiTqmis 18%, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

Soris _ 17% gamoTqvams. respondentTa <strong>da</strong>rCenili nawili, romelsac<br />

aseTi survili ar gamouTqvams, amisaTvis sxva<strong>da</strong>sxva mizezs<br />

asaxelebs, romelTa Soris ikveTeba sami: a) swavla fasiania; b)<br />

maswavlebloba ar Sedis Cems gegmebSi; g) ar Rirs magistratura-<br />

Si Cabareba im xelfasis fasad, rasac maswavleblebs uxdian.<br />

rogorc gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, ganaTlebis magistraturaSi<br />

Cabarebis mimarT met-naklebad skeptikurad ganwyobil<br />

respondentTa `gadmosabireblad~ efeqturia iseTi SeRavaTebi,<br />

rogoricaa magistraturis safasuris moxsna, misi xangrZlivobis<br />

erT wlamde Semcireba <strong>da</strong> magistraturis gavlis safasurad<br />

maRali anazRaurebis SeTavazeba maswavleblad muSaobis <strong>da</strong>wyebisas.<br />

<strong>da</strong>matebiT, orive jgufis respondentTa mniSvnelovan nawils<br />

(meryeobs 33%-<strong>da</strong>n 48.0%-mde), ama Tu im <strong>da</strong>saxelebuli SeRavaTis<br />

pirobebSi, gauCn<strong>da</strong> magistraturaSi Cabarebis mimarT interesi.<br />

im respondentTa xvedriTi wili, romelTaTvisac sakmarisi ar<br />

aRmoCn<strong>da</strong> arc erTi, calke aRebuli SeRavaTiani piroba imisTvis,<br />

rom ganaTlebis magistraturaSi Cabarebaze ifiqros, studentTa<br />

Soris 9.7%-ia,xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris _ 6.6%. am nawilis<br />

gadmobireba, ZiriTa<strong>da</strong>d, warumatebeli aRmoCn<strong>da</strong> iseTi `momxibvleli~<br />

SeTavazebebis miuxe<strong>da</strong>vad, rogoricaa samive zemoaRniSnuli<br />

pirobis (ufaso, erTwliani magistratura <strong>da</strong> misi <strong>da</strong>srulebis<br />

Semdeg maRali anazRaureba), an maTgan romelime oris erTdrou-<br />

136


lad <strong>da</strong>kmayofileba.<br />

im respondentTa xvedriTi wili, romelTac magistraturis mimarT<br />

interesi ar gauRviZa aRniSnuli sami pirobi<strong>da</strong>n romelime,<br />

calke aRebulma orma pirobam, studentTa Soris 8.5%-ia, xolo<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris _ 11.3%. am kategoriis respondentTa<br />

garkveul nawilSi efeqturad imuSava ori SeRavaTiani pirobis<br />

gaerTianebis SeTavazebam: studentTa Soris <strong>da</strong>matebiT 3.5%, xolo<br />

kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris _ 3.1% <strong>da</strong>debiTad ganewyo ganaTlebis<br />

magistraturaSi Cabarebis mimarT.<br />

gamokiTxvis Sedegad gamovlin<strong>da</strong> respondentTa kidev erTi<br />

mcirericxovani kategoria _ isini, visTvisac arc erTi romelime<br />

ori SeRavaTiani pirobis kombinacia sakmarisi ar aRmoCn<strong>da</strong><br />

ganaTlebis magistraturis mimarT interesis gaCenisTvis (studentebSi<br />

aseTi 5.0%-ia,xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulebSi _ 8.2%). Tumca,aRmoCn<strong>da</strong>,rom<br />

Tu am kategorias samive zemoaRiSnul SeRavaTs erTad<br />

SevTavazebT, maTma mniSvnelovanma nawilma, <strong>mosalodneli</strong>a, pozicia<br />

Seicvalos <strong>da</strong> magistraturaSi Caabaros (studentebs Soris<br />

poziciis Secvlis mzaobas gamoxatavs 3.7%, xolo kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa<br />

Soris 5.0%).<br />

gamokiTxvis Sedegebi aCvenebs, rom ganaTlebis magistraturis<br />

gavlis aucilebloba pe<strong>da</strong>gogad muSaobis <strong>da</strong>wyebis `safasurs~<br />

ramdenadme aZvirebs: Tu, ganaTlebis magistraturis moTxovnis<br />

gareSe, sasurveli minimaluri xelfasi TveSi 500 laramdea, magistraturaSi<br />

Cabarebis pirobis arsebobis SemTxvevaSi minimaluri<br />

xelfasis raodenoba 600 laramde matulobs. amasTan, minimaluri<br />

xelfasis <strong>raodenobis</strong> gansazRvraze gavlenas ar axdens ganaTlebis<br />

magistraturaSi Casabareblad SeTavazebuli sxva<strong>da</strong>sxva SeRavaTiani<br />

piroba: arc is, rom magistratura iyos ufaso; arc is, rom<br />

misi xangrZlivoba Semcirdes erT wlamde <strong>da</strong> arc is, rom magistraturagavlil<br />

maswavleblebs gaezardoT xelfasi.<br />

137


Semajamebeli <strong>da</strong>skvna 1<br />

1. <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> raodenoba<br />

erovnuli saswavlo gegmiT (2007-2008 saswavlo wlebisTvis)<br />

gaTvaliswinebul aucilebel sagnebSi 2 dRes <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli<br />

raodenobaa 71,191, xolo <strong>saWiro</strong> _ 71,976, anu maswavlebel-<br />

Ta <strong>saWiro</strong> raodenoba saqarTvelos skolebSi arsebulze 785-iT<br />

metia.<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli <strong>da</strong> <strong>saWiro</strong> raodenobebi, regionebisa<br />

<strong>da</strong> sagnebis mixedviT mocemulia cxrilebSi ##1,2:<br />

cxrili #1: <strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli raodenoba<br />

1 SeniSvna: Semajamebeli <strong>da</strong>skvnisTvis vixelmZRvanelebT<br />

skolebSi maswavleblebis <strong>saWiro</strong> <strong>raodenobis</strong> gansazRvris mesame<br />

variantiT, romelic, Cveni azriT, yvelaze ufro realisturad gamoiyureba.<br />

2 es sagnebia: qarTuli ena <strong>da</strong> literatura, mSobliuri ena<br />

(araqarTuli skolebisaTvis), maTematika, fizika, qimia, biologia,<br />

istoria, geografia, ucxo ena, xazva, SromiTi swavleba, samoqalaqo<br />

ganaTleba, musika, saxviTi xelovneba, fizikuri aRzr<strong>da</strong><br />

138


cxrili #2: <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>saWiro</strong> raodenoba<br />

3 2009 wlis saswavlo gegmiT SromiTi swavleba gaerTian<strong>da</strong> saxviT <strong>da</strong> gamoyenebiT xelovnebaSi,<br />

amdenad maTi monacemebi erTa<strong>da</strong>a <strong>da</strong>Tvlili.<br />

4 samoqalaqo ganaTlebis maswavlebeli ar hyavs 590 skolas.<br />

139


2. <strong>maswavlebelTa</strong> nakleboba<br />

maswavleblebTa nakleboba ZiriTa<strong>da</strong>d modis iseT sagnebze,<br />

rogoricaa:<br />

• fizikuri aRzr<strong>da</strong> (un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ematos 1703 pe<strong>da</strong>gogi, anu arsebulis<br />

53.7%);<br />

• musika (un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ematos 979 pe<strong>da</strong>gogi, anu arsebulis<br />

47.3%);<br />

• samarTali-samoqalaqo ganaTleba (un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ematos 544<br />

pe<strong>da</strong>gogi, anu arsebulis 36.1%);<br />

aRniSnul sagnebSi 4 <strong>maswavlebelTa</strong> nakleboba, SesaZloa,<br />

gamowveuli iyos Semdegi mizezebiT:<br />

1. axali erovnuli saswavlo gegmis mixedviT, zogierT saganSi<br />

(mag. musika) saaTebis raodenoba gazrdilia.<br />

2. moiTxoveba,rom <strong>da</strong>wyebiT klasebSi calke maswavlebeli<br />

hyavdes fizikur aRzr<strong>da</strong>s <strong>da</strong> musikas.<br />

bevr skolas aRniSnul sagnebSi saerTod ar hyavs pe<strong>da</strong>gogebi.<br />

Tavis mxriv, amis mizezebi, SesaZloa, iyos: a)skolebSi Sesabamisi<br />

infrastruqturis (sportuli <strong>da</strong>rbazi, musikis, Sromis oTaxebi <strong>da</strong><br />

sxv.) ararseboba; b) arsebuli stereotipi, rom aRniSnuli sagnebi<br />

ar aris mTavari; g) skolaSi muSaobis msurvel Sesabamis specialistTa<br />

nakleboba; d) zogierTi sagani (mag. samoqalaqo ganaTleba)<br />

Se<strong>da</strong>rebiT axalia programisTvis <strong>da</strong> sxv. gar<strong>da</strong> amisa, aRsaniSnavia,<br />

rom skolebi ganicdian deficitur sagnebSi specialistebis<br />

simcires. am sagnebs, rogorc wesi, iTavseben sxva disciplinebis<br />

maswavleblebi. kerZod, samoqalaqo ganaTlebis, maswavleblebi<br />

paralelurad arian sxva sagnebis maswavleblebic.<br />

<strong>da</strong>wyebiTi klasebis <strong>maswavlebelTa</strong> mwvave naklebobaa saqarTvelos<br />

yvela regionis TiTqmis yvela skolaSi. amis mizezi isaa,<br />

rom tradiciulad <strong>da</strong>wyebiT klasebad iTvlebo<strong>da</strong> I-IV klasebi,<br />

xolo axali erovnuli saswavlo gegmis mixedviT <strong>da</strong>wyebiT klasebad<br />

iTvleba I-VI klasebi. aqe<strong>da</strong>n gamomdinare, <strong>saWiro</strong> maswavleblebis<br />

raodenoba, MmniSvnelovnad gaizar<strong>da</strong>.<br />

140<br />

specialurad un<strong>da</strong> aRiniSnos geografiis <strong>maswavlebelTa</strong> Ses-


axeb: bazebis analizi aCvenebs, rom geografiis maswavleblTa arsebuli<br />

raodenoba <strong>saWiro</strong>ze 435-iT naklebia (anu <strong>da</strong>samatebelia<br />

arsebuli <strong>raodenobis</strong> 18.6%).<br />

Tu <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>da</strong>nakliss regionul WrilSi ganvixilavT,<br />

TiTqmis yvela regioni imeorebs saqarTvelos masStabiT arsebul<br />

tendenciebs. Tumca, arsebobs garkveuli ga<strong>da</strong>xrebi:<br />

• samoqalaqo ganaTlebis <strong>maswavlebelTa</strong> ara Tu <strong>da</strong>naklisi,<br />

aramed siWarbec kia Tbilisis skolebSi (samoqalaqo ganaTlebis<br />

91 maswavlebeli zedmetia <strong>saWiro</strong> raodenobaze);<br />

• <strong>da</strong>matebiT, saxviTi xelovnebis maswavleblebis nakleboba<br />

fiqsirdeba qvemo qarTlis (77 maswavlebliT), samcxe-javaxeTis<br />

(75-iT), aWaris (18-iT), raWa-leCxum/qvemo svaneTis (27-iT) <strong>da</strong> mcxeTamTianeTis<br />

(19-iT) skolebSi;<br />

• samcxe-javaxeTis, raWa-leCxumis, qvemo svaneTis <strong>da</strong> mcxeTamTianTis<br />

skolebSi bunebismetyvelebis arsebul <strong>maswavlebelTa</strong><br />

raodenoba ver akompensirebs pea<strong>da</strong>gogTa naklebobas iseT sagnebSi,<br />

rogoricaa fizika, qimia, biologia.<br />

3. <strong>maswavlebelTa</strong> siWarbe<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> arsebuli raodenoba <strong>saWiro</strong> raodenobaze metia<br />

erovnuli saswavlo gegmiT gaTvaliswinebul Semdeg aucilebel<br />

sagnebSi:<br />

• qarTuli ena <strong>da</strong> literatura (<strong>saWiro</strong> raodenoba 3,122<br />

pe<strong>da</strong>gogiT, anu 34.3%-iT naklebia arsebulze);<br />

• mSobliuri ena araqarTuli skolebisaTvis (<strong>saWiro</strong><br />

raodenoba 242 pe<strong>da</strong>gogiT, anu 31.5%-iT naklebia arsebulze);<br />

• maTematika (<strong>saWiro</strong> raodenoba 1,182 pe<strong>da</strong>gogiT, anu 17.3%-<br />

iT naklebia arsebulze);<br />

• fizika (<strong>saWiro</strong> raodenoba 423 pe<strong>da</strong>gogiT, anu 16.1%-iT<br />

naklebia arsebulze);<br />

• biologia (<strong>saWiro</strong> raodenoba 253 pe<strong>da</strong>gogiT, anu 10.3%-iT<br />

naklebia arsebulze);<br />

• istoria (<strong>saWiro</strong> raodenoba 875 pe<strong>da</strong>gogiT, anu 19.2%-iT<br />

naklebia arsebulze);<br />

• ucxo ena (<strong>saWiro</strong> raodenoba 2,649 pe<strong>da</strong>gogiT, anu 22.7%-<br />

iT naklebia arsebulze);<br />

141


Tu <strong>maswavlebelTa</strong> siWarbes regionul WrilSi ganvixilavT,<br />

TiTqmis yvela regioni imeorebs saqarTvelos masStabiT arsebul<br />

tendenciebs. Tumca, arsebobs garkveuli ga<strong>da</strong>xrebi. kerZod,<br />

saqarTvelos mTian regionebSi (samcxe-javaxeTi, mcxeTa-mTianeTi,<br />

raWa-leCxum/qvemo svaneTi) ucxo enis, fizikisa <strong>da</strong> biologiis <strong>maswavlebelTa</strong><br />

naklebobaa:<br />

1. ucxo enis pe<strong>da</strong>gogebi <strong>saWiro</strong>ze naklebia samcxe-javaxeTSi<br />

89-iT, xolo mcxeTa-mTianeTSi - 24-iT;<br />

2. biologiis pe<strong>da</strong>gogebi <strong>saWiro</strong>ze naklebia samcxe-javaxeTSi<br />

41-iT, raWa-leCxum/qvemo svaneTSi - 24-iT, xolo mcxeTamTianeTSi<br />

- 15-iT;<br />

3. fizikis pe<strong>da</strong>gogebi <strong>saWiro</strong>ze naklebia samcxe-javaxeT-<br />

Si 12-iT, raWa-leCxum/qvemo svaneTSi - 19-iT, xolo mcxeTamTianeTSi<br />

- 18-iT;<br />

4. momavali 10 wlis ganmavlobaSi <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>raodenobis</strong><br />

cvlilebis prognozi<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> momavalSi <strong>saWiro</strong> <strong>raodenobis</strong> prognozireba<br />

eyrdnoba Semdeg <strong>da</strong>Svebebs:<br />

142<br />

1. sapensio asaks miRweuli maswavlebeli aucileblad<br />

gava pensiaze, xolo sxva mizeziT pe<strong>da</strong>gogi samuSaos ar <strong>da</strong>tovebs;<br />

2. saswavlo gegmebi arsebiTad ar Seicvleba;<br />

3. klasebis jamuri raodenoba arsebiTad ar Seicvleba.<br />

Tu aRniSnuli <strong>da</strong>Svebebi <strong>da</strong>irRva (kerZod, Tu saswavlo sagnebis<br />

saaTobrivi bade <strong>da</strong> klasebis jamuri raodenoba arsebi-<br />

Tad Seicvala, an Tu uaxloesi 10 wlis manZilze maswavlebel-<br />

Ta skolebi<strong>da</strong>n masobrivi gadineba mox<strong>da</strong>), maSin <strong>maswavlebelTa</strong><br />

<strong>raodenobis</strong> prognozirebis maCveneblebi moiTxovs Sesabamis koreqtirebas.<br />

un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom prognozirebis modelSi mizanSewonilad<br />

ar CaiTvala demografiuli suraTis, kerZod, Sobadobis maCveneblebis<br />

gaTvaliswineba. aRsaniSnavia,rom maswavleblebis <strong>saWiro</strong><br />

raodenoba mniSvnelovanwilad <strong>da</strong>mokidebulia ara moswavleebis,


aramed klasebis raodenobaze. marTalia, moswavleebisa <strong>da</strong> klasebis<br />

raodenobaTa Soris garkveuli mimarTeba arsebobs,Tumca,es ar<br />

aris mWidro korelaciuri kavSiri _ moswavleTa saerTo raodenoba<br />

ar gansazRvravs klasebis raodenobas (magaliTad, sofelSi<br />

rogorc 5, ise 30 moswavleze erTi klasi gaixsneba, xolo 31 moswavleze<br />

ukve 2 klasis gaxsna iqneba <strong>saWiro</strong>).<br />

zemoT aRniSnuli <strong>da</strong>Svebebis gaTvaliswinebiT, momavali 10<br />

wlis ganmavlobaSi <strong>maswavlebelTa</strong> <strong>raodenobis</strong> cvlilebis prognozi<br />

aseTia:<br />

dReisaTvis sapensio asakisaa, <strong>da</strong>axloebiT, 8 500 maswavlebeli,<br />

romlebic (Cven mier miRebuli <strong>da</strong>Svebis _ pensiaSi gasvlis _<br />

SemTxvevaSi) 2009 wlamde <strong>da</strong>toveben skolas. Semdegi 10 wlis periodSi<br />

(2009-2018 ww.), amave mizeziT, weliwadSi, <strong>da</strong>axloebiT, 1000-<br />

1500 maswavlebeli <strong>da</strong>tovebs skolas.<br />

es monacemebi Seesabameba <strong>maswavlebelTa</strong> gamokiTxvis Sedegebs,<br />

romelTa Tanaxmad, momavali 10 wlis ganmavlobaSi, <strong>da</strong>axloebiT,<br />

18_20 aTasi maswavlebeli (anu <strong>maswavlebelTa</strong> saerTo <strong>raodenobis</strong><br />

<strong>da</strong>axloebiT 25%) apirebs sxva<strong>da</strong>sxva mizeziT (pensiaSi gasvla,<br />

xelfasis sicire <strong>da</strong> sxv.) skolis <strong>da</strong>tovebas.<br />

Tu gaviTvaliswinebT <strong>maswavlebelTa</strong> dReisaTvis <strong>saWiro</strong><br />

raodenobas <strong>da</strong> <strong>da</strong>vuSvebT, rom es moTxovna ar Seicvleba uaxloesi<br />

10 wlis manZilze, 2018 wlisTvis, <strong>da</strong>axloebiT, 20 aTasi axali<br />

maswavleblis momzadeba iqneba <strong>saWiro</strong>.<br />

regionul WrilSi suraTi ar icvleba: 2009 wli<strong>da</strong>n yvela regionSi<br />

iqneba <strong>maswavlebelTa</strong> nakleboba.<br />

uaxloes 3-4 weliwadSi <strong>maswavlebelTa</strong> Se<strong>da</strong>rebiT naklebi<br />

<strong>raodenobis</strong> momzadeba iqneba <strong>saWiro</strong> iseT sagnebSi, rogoricaa:<br />

qarTuli ena <strong>da</strong> literatura, sxva mSbliuri ena (araqarTuli<br />

skolebisTvis), istoria, ucxo ena, maTematika, fizika.<br />

2009 wli<strong>da</strong>nve <strong>maswavlebelTa</strong> nakleboba <strong>mosalodneli</strong>a Semdeg<br />

sagnebSi: musika, fizikuri aRzr<strong>da</strong>, samoqalaqo ganaTleba, aseve _<br />

qimia, biologia <strong>da</strong> geografia.<br />

143


ogorc studentTa <strong>da</strong> kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa <strong>kvleva</strong>m aCvena, am<br />

samizne jgufebis <strong>da</strong>axloebiT 20% gamoTqvams survils, arsebuli<br />

anazRaurebis pirobebSi <strong>da</strong>iwyos skolaSi maswavleblad muSaoba.<br />

2007 <strong>da</strong> 2008 wlebSi umaRles saswavlebelTa im fakultetebis<br />

bakalavriati, romlebic studentebs saskolo disciplinebis<br />

profiliT amzadeben, <strong>da</strong>asrula <strong>da</strong>axloebiT 19 000-ma studentma<br />

(9 500-ma weliwadSi), xolo bakalavriatis IV kursze ga<strong>da</strong>vi<strong>da</strong><br />

aRniSnuli profilis 3 500-mde studenti 5 . es niSnavs, rom 2007 <strong>da</strong><br />

2008 wlebSi kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris, <strong>da</strong>axloebiT, 3 800 a<strong>da</strong>miani<br />

gamoTqvams skolaSi muSaobis survils, xolo 2009 <strong>da</strong> Semdeg<br />

wlebSi kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa Soris maswavleblobis msurvelTa<br />

ricxvi Semcirdeba <strong>da</strong> iqneba, <strong>da</strong>axloebiT, 600-700.<br />

Tu gaviTvaliswinebT, rom skolebi<strong>da</strong>n <strong>maswavlebelTa</strong> gadinebis<br />

sakompensaciod yovelwliurad <strong>saWiro</strong>a, <strong>da</strong>axloebiT, 2 000<br />

pe<strong>da</strong>gogi, maSin, savaraudoa, rom pe<strong>da</strong>gogobis msurvelTa <strong>mosalodneli</strong><br />

nakadi ver Seavsebs pe<strong>da</strong>gogTa momavalSi <strong>saWiro</strong> raodenobas.<br />

gasaTvaliswinebelia is garemoebac, rom zogierT saganSi<br />

<strong>maswavlebelTa</strong> siWarbe (mag. qarTuli ena <strong>da</strong> literatura, ucxo<br />

ena, istoria) narCundeba momavali, sul mcire, 5 wlis ganmavloba-<br />

Si. Tumca am sagnebSi <strong>maswavlebelTa</strong> siWarbis miuxe<strong>da</strong>vad, regionul<br />

WrilSi SeiZleba sxvagvari suraTi gvqondes <strong>da</strong> zogierT<br />

saswavlo disciplinaSi maswavleblis vakansia ar Seivsos.<br />

5 kurs<strong>da</strong>mTavrebulTa ricxvi 2007-2008 ww.-Si TiTqmis ganaxevr<strong>da</strong>, risi axsnac nawilobriv imiT<br />

SeiZleba, rom zogierTma umaRlesma saswavlebelma ver gaiara akreditacia.<br />

144


145


146

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!