25.02.2015 Views

เดินเรือดาราศาสตร์ - โรงเรียนนายเรือ

เดินเรือดาราศาสตร์ - โรงเรียนนายเรือ

เดินเรือดาราศาสตร์ - โรงเรียนนายเรือ

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

สรุปยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

ฝายศึกษา <strong>โรงเรียนนายเรือ</strong><br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

1


หัวขอการบรรยาย<br />

๑. เครื่องมือที่ใชในการเดินเรือดาราศาสตร ๑๐ . การพิสูจนทราบวัตถุทองฟา<br />

๒. การปฎิบัติงานดาราศาสตรประจําวัน ๑๑ . เวลา<br />

๓. ระบบพิกัด ๑๒ . การคํานวณหาเสนตําบลที่<br />

๔. สามเหลี่ยมดาราศาสตร<br />

๕. หลักการพื้นฐาน<br />

๖. ปฏิทินดาราศาสตร<br />

๗. การคํานวณชนิดตาง ๆ<br />

๘. การปรับแกเครื่องวัดแดด<br />

๙. การแกสูง<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

2


๑. เครื่องมือที่ใชในการ<br />

เดินเรือดาราศาสตร<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

3


เครื่องวัดแดด (Sextant)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

4


ปฏิทินเดินเรือ (Nautical Almanac)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

5


นาฬิกาโครโนเมตร (Chronometer)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

6


นาฬิกาจับเวลา (Stop Watch)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

7


เครื่องคํานวณ (Scientific Calculator)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

8


Star Finder<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

9


เข็มทิศประกอบวงอาซิมัท<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

10


บรรทัดขนาน<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

11


ปากคีบ (Divider)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

12


กระดานหน (Maneuvering Board)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

13


แผนพล็อต (Plotting Sheet)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

14


แบบคํานวณหาเสนตําบลที่<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

15


๒. การปฏิบัติงานเดินเรือดาราศาสตร<br />

ประจําวัน<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

16


การปฏิบัติงานดาราศาสตรประจําวัน (Day’s Work)<br />

๑. พล็อตที่เรือรายงานในรอบ ๒๔ ชม.<br />

๒. คํานวณเวลาดวงอาทิตยขึ้น Civil Twilight ในตอนเชา หาชื่อดาวที่<br />

เหมาะสมพรอมมุมสูง และแอซิมัทโดยประมาณเตรียมไว<br />

๓. วัดสูงดาวเชา นํามาหาที่เรือแนนอน (Fix)<br />

๔. วัดแอมปลิจูดดวงอาทิตยเชา หาอัตราผิดเข็มทิศ<br />

๕. เทียบเวลา ๐๘๐๐ หาอัตราผิดนาฬิกาโครโนเมตร ไขลานนาฬิกา<br />

๖. วัดสูงดวงอาทิตย ๐๙๐๐ หาที่เรือแลนตรวจ (R Fix)<br />

๗. วัดสูงดวงอาทิตยขณะผานเมริเดียน หาละติจูด และ R Fix<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

17


การปฏิบัติงานดาราศาสตรประจําวัน (ตอ)<br />

๘. คํานวณหาระยะเรือเดินจากเที่ยงวันเมื่อวานถึงเที่ยงวัน ๆ นี้<br />

๙. รายงานที่เรือเวลาเที่ยง<br />

๑๐. วัดสูงดวงอาทิตย ๑๕๐๐ หา R Fix<br />

๑๑. วัดแอมปลิจูดดวงอาทิตย คํานวณหาอัตราผิดเข็มทิศ<br />

๑๒. คํานวณเวลาดวงอาทิตยตก Civil Twilight ในตอนเย็นหาชื่อดาวที่<br />

เหมาะสม พรอมมุมสูง และแอซิมัทโดยประมาณเตรียมไว<br />

๑๓. วัดสูงดาวเย็น คํานวณหา Fix<br />

๑๔. รายงานที่เรือ ๒๐๐๐ เขียนสมุดคําสั่งกลางคืน<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

18


๓. ระบบพิกัด<br />

(Coordinate Systems)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

19


ระบบพิกัด (Coordinate Systems)<br />

๑. ระบบพิกัดขอบฟา (Horizon System of<br />

Coordinate)<br />

๒. ระบบพิกัดศูนยสูตรฟา (Equinocial System of<br />

Coordinate)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

20


ทรงกลมทองฟา (Celestial Sphere)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

21


ตําบลที่วัตถุทองฟา (Geographic Position)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

22


จุดราศีเมษ (First Point of Aries)<br />

จุดราศีเมษ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

23


วงสูง ขั้วฟา เซนิท เนเดอร และขอบฟาทองฟา<br />

ขั้วฟาเหนือ<br />

เซนิท<br />

วงสูง<br />

ขอบฟาทองฟา<br />

ขั้วฟาใต<br />

เนเดอร<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

24


เมริเดียนทองฟา มุมเวลา และวงเวลา<br />

มุมแอซิมัท<br />

เมรเดียนทองฟากรีนิช<br />

วงเวลา<br />

วงสูง<br />

เมริเดียนทองฟาผูตรวจ<br />

ศูนยสูตรฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

25


เมริเดียนทองฟา วงเวลา มุมเวลาไซเดอเรียล และไรทแอสเซนชั่น<br />

มุมเวลาไซเดอเรียล<br />

วัตถุทองฟา<br />

วงเวลา<br />

ศูนยสูตรฟา<br />

จุดราศีเมษ<br />

ไรทแอสเซนชั่น<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

26


สูงวัดจากขอบฟา<br />

เซนิท<br />

วงสูง<br />

สูงวัด<br />

ขอบฟาทองฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

27


ระบบพิกัดขอบฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

28


ขอบฟาทองฟา<br />

มุมแอซิมัท<br />

มุมสูงจากขอบฟา<br />

ทิศเหนือ<br />

เซนิท<br />

ขั้วฟาเหนือ<br />

ระบบพิกัดขอบฟา<br />

กําหนดพิกัดของวัตถุ<br />

ดวยคามุมสูงจากขอบฟา<br />

(H) และแอซิมัท (Zn)<br />

เมริเดียนผูตรวจ<br />

แอซิมัท<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

29


ระบบพิกัดศูนยสูตรฟา<br />

เมริเดียนทองฟากรีนิช<br />

มุมเวลากรีนิช<br />

ดิคลิเนชั่น<br />

เสนศูนยสูตรฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

30


ศูนยสูตรฟา วงขนานดิคลิเนชั่น<br />

ระบบพิกัดศูนยสูตรฟากําหนด<br />

พิกัดดวยดิคลิเนชั่น (d) และมุม<br />

เวลากรีนิช (GHA)<br />

ดิคลิเนชั่น<br />

เมริเดียนฟาวัตถุทองฟา<br />

มุมเวลากรีนิชของวัตถุทองฟา<br />

มุมเวลาไซเดอเรียลของวัตถุทองฟา<br />

มุมเวลากรีนิชของจุดราศีเมษ<br />

เมริเดียนฟากรีนิช<br />

เมริเดียนฟาจุดราศีเมษ<br />

GHA O = GHA γ + SHA O<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

31


GHA O = GHA γ + SHA O<br />

LHA O = GHA O + E λ<br />

-W λ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

32


๔. สามเหลี่ยมดาราศาสตร<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

33


การรวมระบบพิกัดขอบฟาและศูนยสูตรฟาเขาดวยกัน<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

34


สามเหลี่ยมดาราศาสตร<br />

เมริเดียนทองฟาผูตรวจ<br />

ศูนยสูตรทองฟา<br />

ขอบฟาทองฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

35


สามเหลี่ยมเดินเรือ<br />

90˚ -d<br />

t<br />

90˚ -L<br />

Az<br />

90˚ -Hc<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

36


Intercept-Azimuth<br />

Sin Hc = Sin L Sin d + Cos L Cos d Cos t ----------- 1<br />

Cos Az = Sin d – (Sin L Sin Hc) ---------------------- 2<br />

Cos L Cos Hc<br />

Hc = สูงคํานวณ L = ละติจูด d = ดิคลิเนชั่น<br />

t = มุมเมริเดียน Az = มุมแอซิมัท<br />

ถา d กับ L ชื่อตางกันใหปอนคา d ดวยเครื่องหมาย –<br />

มุม Azimuth นําดวยชื่อ L ตามดวยชื่อ t<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

37


วิธีการแกสามเหลี่ยมดาราศาสตร<br />

๒. เครื่องคํานวณ<br />

๑. มาตราคํานวณ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

๓. คอมพิวเตอร<br />

38


๕. หลักการพื้นฐาน<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

39


วงสูงเทา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

40


ลําแสงขนานจากวัตถุทองฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

41


ความยาวรัศมีวงสูงเทา<br />

รัศมืวงสูงเทา =90˚ -H<br />

ขอบฟา<br />

ทัศนะ<br />

ลําแสงขนานจาก<br />

วัตถุทองฟา<br />

ขอบฟา<br />

ทองฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

42


วงสูงเทาบนผิวทรงกลม<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

43


หลักการหาเสนตําบลที่ดาราศาสตร<br />

ตําบลที่สมมุติผูตรวจ<br />

เสนตําบลที่จากการวัดสูง<br />

ดาว Capella เวลา 0643<br />

ตําบลที่จริงผูตรวจ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

44


หลักการหา Intercept<br />

ระยะ Intercept<br />

a<br />

เสนตําบลที่จากการวัดสูง<br />

ดาว Capella เวลา 0643<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

45


Hc ~ Ho = Intercept = a<br />

O<br />

a<br />

O<br />

AP<br />

a<br />

AP<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

46


การพล็อต Intercept และเสนตําบลที่<br />

สูงคํานวณมากกวา<br />

“ออกหาง” (Away)<br />

จาก GP<br />

สูงคํานวณนอยกวา<br />

“เขาหา”(Taward)<br />

ยัง GP<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

47


๖. ปฏิทินดาราศาสตร<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

48


ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

49


แกสูง ดวงอาทิตย ดาวฤกษ และดาว<br />

พระเคราะห ความสูง 0 ο -10 ο<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

50


แกสูง ดวงอาทิตย ดาวพระเคราะห<br />

และดาวฤกษ 10 ο -90 ο<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

51


แกสูงเพิ่มเติมสําหรับสภาวะ<br />

อากาศไมปกติ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

52


แกสูงดวงจันทร 0 ο -35 ο<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

53


แกสูงดวงจันทร 35 ο -90 ο<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

54


หนาประจําวันดานซาย<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

55


หนาประจําวันดานขวา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

56


คาเพิ่ม และแกไข<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

57


หาละติจูดโดยดาวเหนือที่<br />

LHA γ = 0 ο - 119 ο<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

58


หาละติจูดโดยดาวเหนือ<br />

LHA γ = 120 ο - 239 ο<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

59


หาละติจูดโดยดาวเหนือ<br />

LHA γ = 240 ο -359 ο<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

60


๗. การคํานวณชนิดตาง ๆ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

61


การคํานวณหา Intercept และ แอซิมัท<br />

ตัวอยาง 1 t = 63˚ E d = 12˚ N aL = 33˚S Ho = 15˚ 10. '2<br />

จงคํานวณหา Hc, Zn และ a<br />

Sin Hc = Sin L Sin d + Cos L Cos d Cos t<br />

= Sin 33 Sin (- 12) + Cos 33 Cos (-12) Cos 63<br />

Hc = 15˚ 01.'32<br />

Cos Az = Sin d – Sin L Sin Hc<br />

Az = 115.˚52<br />

Cos L Cos Hc<br />

Zn = S 115.˚52 E = 064.~47<br />

= Sin (-12˚) – Sin 33˚ Sin 15˚ 01.'32<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

Cos 33˚ Cos 15˚ 01.'32<br />

a = Hc ~ Ho = 15˚ 01.'32 – 15˚ 10.'2 = 8.'88 T<br />

62


ตัวอยาง 2<br />

การคํานวณหา Intercept และ แอซิมัท<br />

aL = 33˚ N t = 8˚ E d = 12˚ 32.'3 N Ho = 68˚ 15.'1<br />

จงคํานวณหา Hc, Zn และ a<br />

Sin Hc = Sin L Sin d + Cos L Cos d Cos t<br />

Hc<br />

= Sin 33˚ Sin 12˚ 33.'3 + Cos 33˚ Cos 12˚ 33.'3 Cos 8˚<br />

= 68˚ 17.'15<br />

Cos Az = Sin d – (Sin L Sin Hc) = Sin 12˚ 32.'3 – Sin 68 ˚17.'15<br />

Az = 158.˚45<br />

CosL CosHc<br />

Zn = N 158.˚45 E = 158.'45<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

Cos33˚ Cos 68˚ 17.'15<br />

a = Hc ~ Ho = 68˚ 17.'15 - 68˚ 15.'1 = 2.'4 A<br />

63


การหาอัตราผิดเข็มทิศ<br />

๑. โดยวิธีแอซิมัทดวงอาทิตยที่ขอบฟา<br />

๒. โดยวิธีแอซิมัทเวลา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

64


เทคนิคการแบริงดวงอาทิตยที่ขอบฟา<br />

D<br />

D/2<br />

D/2<br />

ขอบฟา<br />

ใหแบริงขณะที่ดวงอาทิตยอยูหางจากขอบฟาเปนระยะทางครึ่งหนึ่งของ<br />

เสนผาศูนยกลาง<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

65


แสงจากดวงอาทิตย<br />

กระจกเงาหันไปหา<br />

ดวงอาทิตย<br />

ปริซึม<br />

แสงสะทอนจากกระจกเงา<br />

ขีดแสงที่ขอบ<br />

แผนขมทิศ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

66


การหาอัตราผิดดวงอาทิตยโดยแบริงดวงอาทิตยทีขอบฟา<br />

ตัวอยาง ที่เรือ L = 33˚ 04.'0 N d = 13˚ 37.'5 N แบริงดวงอาทิตย<br />

ขณะกําลังตกดวยเข็มไยโรได 286.˚5 ใหหาอัตราผิดเข็มทิศไยโร<br />

วิธีทํา เนื่องจากดวงอาทิตยอยูที่ขอบฟาดังนั้น Hc = Ho = 0<br />

ดังนั้น Sin Hc = Sin L Sin d + Cos L Cos d Cos t = 0<br />

Cos Az = Sin d – Sin L Sin Hc<br />

Cos L Cos Hc<br />

แต Sin Hc = 0 และ Cos Hc = 1<br />

ดังนั้น Cos Az = Sin d = Sin 13˚ 37.'5 Az = N 73.˚67 W<br />

Cos L Cos 33˚ 04.'0<br />

Zn = 286.˚3 GE = GB – Zn = 286.˚5 – 286.˚3 = 0.˚2 W<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

67


การหาอัตราผิดเข็มทิศโดยแอซิมัทเวลา<br />

ตัวอยาง เวลา 16-26-32 ที่เรือ L = 33˚ 25.'2 S, λ= 139˚ 22.'8 W แบริงดวงอาทิตยดวยเข็มไยโร ได 297.˚5<br />

เข็มเรือนเอกได 290.˚5 วาริเอชั่น 5˚ E ใหหาอัตราผิดเข็มไยโรและเข็มทิศเรือนเอก เมื่อ t = 62˚ 44.'3 W,<br />

d = 13˚00.'1 N<br />

Sin Hc = Sin L Sin d + Cos L Cos d Cos t<br />

= Sin 33˚ 25.'2 Sin (- 13˚ 00.'1) + Cos 33˚ 25.'2 Cos (- 13˚ 00.'1) Cos 62˚ 44.'3<br />

Hc = 14.˚3949<br />

Cos Az = Sin d – Sin L Sin Hc = Sin (- 13 00.1) – Sin 33 25.2 Sin 14.3949<br />

Cos L Cos Hc Cos 33 25.2 Cos 14.3949<br />

Az = S 116.˚6 W (Zn) T = 296.˚6<br />

Zn = 296.˚6<br />

V = 5˚ E<br />

GB = 297.˚5 M = 291.˚6<br />

GE = 0.˚9 W<br />

D = 1.˚1 E<br />

(MB) C = 290.˚5<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

68


การหาละติจูด<br />

๑. ดวยการวัดสูงดวงอาทิตยขณะผานเมริเดียน<br />

๒. ดวยการวัดสูงดาวเหนือ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

69


การวัดสูงดวงอาทิตยขณะผานเมริเดียน<br />

เซนิท<br />

ดวงอาทิตยขณะ<br />

ผานเมริเดียน<br />

ขั้วฟาเหนือ<br />

90˚ - Ho<br />

Ho<br />

ดวงอาทิตยอยูในตําแหนง<br />

สูงสุดบนทองฟาขณะผาน<br />

เมริเดียน<br />

ขั้วฟาใต<br />

เนเดอร<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

70


ตัวอยาง 25 เม.ย. 1970 ที่เรือรายงานละติจูด 31˚ 34'.6 N ลองจิจูด 82˚ 45'.1 E วัด<br />

สูงดวงอาทิตยขณะผานเมริเดียนได Ho = 45˚ 30'.7 , เปดปฏิทินเดินเรือไดดิคลิ<br />

เนชั่นดวงอาทิตยขณะผานเมริเดียน d = 13˚ 04'.2 N จงคํานวณหาละติจูด<br />

วิธีทํา ระยะเซนิท Z = 90˚ –Ho = 90˚ –45˚ 30'.7 = 44˚ 29'.3 S<br />

Lat = (90˚ –Ho) –d = Z -d<br />

= 44' 29'.3 – 13˚ 04'.2<br />

= 31˚ 25'.1 S<br />

P n<br />

90˚-Ho<br />

S ●<br />

d<br />

●<br />

Lat<br />

Z<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

P s<br />

71


ดาวเหนือมีวงโคจรอยูใกลเคียงกับ<br />

ขั้วทองฟาเหนือ การวัดมุมสูงดาว<br />

เหนือจึงมีคาใกลเคียงกับละติจูดของ<br />

ผูตรวจ ซึ่งตองมีคาแกกอนจึงจะได<br />

คาละติจูดที่แทจริง โดยใชสูตร<br />

Lat= Ho -1˚ + a 0 +a 1 +a 2<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

72


ตัวอยาง 27 เม.ย. 1970 เวลาGMT 13 h –56 m –19 s<br />

ที่เรือรายงาน แลต 26˚ 35' N ลอง 133˚ 28'.1 W วัด<br />

สูงดาวเหนือได Ho = 26˚ 33'.1<br />

LHA γ = 290˚45' ใหคํานวณหาละติจูด<br />

วิธีทํา จากตารางดานซาย<br />

a 0 = 68.'4 a 1 = 0'.4 a 2 = 0'.2<br />

Lat = Ho - 1˚+ a 0 + a 1 + a 2<br />

= 26˚ 33'.1 - 1˚ + 68'.4 + 0'.4 + 0'.2<br />

= 26˚ 42'.1 N --------------- ตอบ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

73


๘. การปรับแกเครื่องวัดแดด<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

74


สวนประกอบเครื่องวัดแดด<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

75


กระจกดัชนีไมตั้งฉากกับโครง<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

76


ประแจ<br />

สปริงยึด<br />

บิดซายคลายออก<br />

บิดขวากวดเขา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

77


ตั้งแขนดัชนีที่คา 0 ถาดูขอบฟาไม<br />

ตอกันแสดงวาปรับไมถูกตอง<br />

ใชประแจขันเกลียวตัว<br />

นอกหลังกระจกขอบฟา<br />

จนไดแนวขอบฟา<br />

เดียวกัน<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

78


ขอบฟาเปนแนวเดียวกันแตวัตถุมี ๒<br />

ภาพในแนวซายขวา แสดงวากระจก<br />

ขอบฟายังไมตั้งฉากกับโครง<br />

ไขประแจเกลียวตัวในหลังกระจก<br />

ขอบฟาจนภาพทับกันสนิท<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

79


เอียงเครื่องวัดแดดไป-มา ถาเสนขอบฟาแยกออก<br />

จากกันใหกลับไปตั้งตนปรับเครื่องวัดแดดใหมตาม<br />

วิธีการที่กลาวมาแลว<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

80


แกนของการแกวง<br />

ขอบบน<br />

ขอบลางแตะขอบฟา<br />

การแกวงเครื่องวัดแดด<br />

ขอบฟา<br />

ภาพการแกวงของดวงอาทิตยเมื่อมองจากกลอง<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

81


การหาอัตราผิดเครื่องวัดแดด (Index Correction-IC)<br />

IC = 180 ο -½(R 1 + R 2 )<br />

เงาดวงอาทิตย<br />

ในขอบ<br />

นอกขอบ<br />

0˚ – 36' – 10" 359˚ – 33' – 20"<br />

0˚ – 36' – 20" 359˚ – 33' – 20"<br />

0˚ – 36' – 30" 359˚ – 33' – 30"<br />

R 1 = 0˚ – 36' – 20" R 2 = 359˚ – 33' – 30"<br />

IC = 180 ο -½[(0˚ – 36' – 20") + (359˚ – 33' – 30")]<br />

= - 4'.9 -------------------- ตอบ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

82


๙. การแกสูง<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

83


ขั้นตอนการแกสูงเครื่องวัดแดด<br />

๑. นําคาสูงวัด (hs)ไปแกคาอัตราผิด<br />

ดัชนี (Index Correction – IC)<br />

๒. แกคาสูงตา (Dip) ไดคาสูงปรากฏ<br />

(ha)<br />

๓. นําคา ha ไปเปดหาคาแกสูงใน<br />

ปฏิทินเดินเรือ จะไดสูงตรวจ<br />

(Ho) ที่จุดศูนยกลางโลก<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

84


ตารางแกสูง Sun, Star,<br />

Planet ป 1969<br />

คา ha<br />

Sun = 51 ο 53 ' .7<br />

Zunebelgnube = 64 ο 48 ' .3<br />

Jupiter = 18 ο 17 ' .2<br />

Venus = 41 ο 10 ' .0<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

85


ตัวอยางการแกสูงดวงอาทิตย<br />

วัดสูงดวงอาทิตยขอบบนเมื่อ 26 สิงหาคม 1969 ที่สูงตา 48 ฟุต ไดสูงวัดจากเครื่องวัด<br />

แดด (hs) = 51 ο 58 ' .4 อัตราผิดประจําเครื่อง (I) = - 0 ' .2 คาแกดัชนี (IC) = 2 ' .2<br />

“นอกขอบ” ใหหาสูงตรวจ (Ho)<br />

A<br />

I - 0 ' .2<br />

IC 2 ' .2<br />

สูงตา 48 ฟุต 6 ' .7<br />

hs 51 ο 58 ' .4<br />

ha 51 ο 53 ' .7<br />

คาแกจากตาราง 16 ' .6<br />

Ho 51 ο 37 ' .1<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

86


ตัวอยางการแกสูงดาวฤกษ<br />

วัดสูงดาว Zubenelgnubi ดวยเครื่องวัดแดดได 64 ο 52 ' .7 สูงตา 40 ฟุต คา<br />

แกดัชนี (IC) 1 ' .7 “ นอกขอบ” ใหหาสูงตรวจ (Ho)<br />

IC 1 ' .7<br />

O<br />

สูงตา 40 ฟุต - 6 ' .1<br />

hs 64 ο 52 ' .7<br />

ha 64 ο 48 ' .3<br />

คาแกจากตาราง - 0 ' .5<br />

Ho 64 ο 47 ' .8<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

87


ตัวอยางการแกสูงดาวเคราะห<br />

ผูตรวจสูงตา 29 ฟุต วัดสูง Jupiter ได 18 ο 20 ' .2 คาแกดัชนี 2 ' .2 ใหหาสูง<br />

ตรวจ (Ho)<br />

Jupiter<br />

IC 2 ' .2<br />

สูงตา 29 ฟุต - 5 ' .2<br />

hs 18 ο 20 ' .2<br />

ha 18 ο 17 ' .2<br />

คาแกจากตาราง - 2 ' .9<br />

Ho 18 ο 14 ' .3<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

88


ตัวอยางการแกสูงดาวพระเคราะห Venus & Mar<br />

ผูตรวจสูงตา 53 ฟุต วัดสูง Venus เมื่อ 22 มกราคม 1969 ดวยเครื่องวัดแดด<br />

ได 41 ο 17 ' .6 คาแกดัชนี (IC) –0 ' .5 ใหหาสูงตรวจ Ho<br />

Venus<br />

IC - 0 ' .5<br />

สูงตา 53 ฟุต - 7 ' .1<br />

hs 41 ο 17 ' .6<br />

ha 41 ο 10 ' .0<br />

คาแกจากตาราง - 1 ' .1<br />

คาแกเพิ่ม Venus 0 ' .2<br />

Ho 41 ο 09 ' .1<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

89


ตารางแกคาสูงดวงจันทรป 1969<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

90


ตัวอยางการแกสูงดวงจันทร<br />

วัดสูงขอบลางดวงจันทรดวยเครื่องวัดแดดได 56 ο 39 ' .7 สูงตา 25 ฟุต ไมมี<br />

คาแกดัชนี คา H.P. = 57 ' .6 ใหหาสูงตรวจ (Ho)<br />

K<br />

IC 0<br />

สูงตา 25 ฟุต - 4 ' .9<br />

hs 56 ο 39 ' .7<br />

ha 56 ο 34 ' .8<br />

คาแกจากตาราง 41 ' .8<br />

H.P. (57.6) 4 ' .9<br />

Ho 57 ο 21 ' .5<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

91


๑๐. การพิสูจนทราบวัตถุทองฟา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

92


การพิสูจนทราบวัตถุทองฟา<br />

๑. ใชแผนที่ดาว<br />

๒. ใช Star Finder<br />

๓. ใชโปรแกรมคอมพิวเตอรเชน Starry Night<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

93


แผนที ่ดาว<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

94


Star Finder<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

95


โปรแกรมคอมพิวเตอร<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

96


ขั้นตอนการใช Star Finder<br />

๑. คํานวณหามุมเวลาตําบลที่ของจุดราศีเมษจากสูตร<br />

LHA γ = GHA γ Eλ<br />

๒. เลือกแผนขอบฟาในซีกโลกเดียวกันกับผูตรวจโดยมีละติจูด<br />

ใกลเคียงกับที่เรือรายงาน<br />

๓. ครอบแผนในขอ ๒ ลงไปบนแผนฐานดาวที่อยูซีกโลกเดียวกัน<br />

ใหหัวลูกศรที่ขอบชี้ตรงกับ LHA γ ที่คํานวณไว<br />

๔. อานคามุมสูง และแอซิมัทของดาวที่เหมาะสม จดบันทึกไว และ<br />

พล็อตลงกระดานหนเพื่อความสะดวกในการใช<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

97


ตัวอยางการคํานวณสําหรับ Star Finder<br />

การคํานวณหาตําแหนงดาว<br />

วันที่ 9-5-86 เวลา GMT 0336 ที่เรือ แลต 32˚ 49' N ลอง 128˚ 57' W เข็ม 030˚<br />

คํานวณหา LHA γ ใชแผนขอบฟา 35˚N<br />

GHA γ 3 hr 28˚ 55.'7 Star Hc Zn<br />

36 m 9˚ 01.'5 Altair 53˚ 128˚<br />

GHA γ 3 hr 36 m 37˚ 57' Altares 26˚ 202˚<br />

+360˚ Arcturus 38˚ 269˚<br />

397˚ 57'<br />

Lon - 128˚ 57'<br />

LHA γ 269˚<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

98


LHA γ = 269˚<br />

Altair (53, 128)<br />

Antares (26, 202)<br />

เซนิท<br />

Arcturus (38, 269)<br />

ละติจูดเหนือ<br />

ขอบฟาแสดง แอซิมัท<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

99


การพล็อตตําแหนงดาวและเข็มลงบนกระดานหน<br />

เข็มเดินทาง<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

100


๑๑. เวลา<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

101


ความสัมพันธระหวางมุมและเวลา<br />

เวลา มุม<br />

24 ชม. 360˚<br />

1 ชม. 15˚<br />

1 นาที 15'<br />

4 นาที 1˚<br />

4 วินาที 1'<br />

1 วินาที 0'.25<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

102


ภาคเวลา (Time Zone)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

103


เวลาชากวาที่กรีนิช<br />

7˚30'<br />

7˚30'<br />

เมริเดียนผานหอ<br />

ตรวจดาวที่กรีนิช<br />

เวลาเร็วกวาที่กรีนิช<br />

-แตละโซนเวลามีความกวาง 15˚<br />

ของลองจิจูด โดยวัดออกไปจาก<br />

เมริเดียนมาตรฐานขางละ 7˚30'<br />

-ซีกโลกดานตะวันออกเวลาเร็ว<br />

กวาที่กรีนิช ดานตะวันตกชากวา<br />

ที่กรีนิช<br />

-ภาคเวลากําหนดโดยเลขประจํา<br />

ภาค (Zone Description – ZD)<br />

ซึ่งซีกตะวันออกมี่คาเปนลบ (-)<br />

และตะวันตกมีคาเปนบวก (+)<br />

โซนเวลาซึ่งอยูในแนวเมริเดียนแรก<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

104


วิธีการคํานวณหาเลขประจําภาคเวลา (ZD)<br />

• ใหเอา 15 ไปหารลองจิจูด<br />

เฉพาะที่เปนองศาเต็ม ๆ<br />

• ถาเหลือเศษนอยกวา 7˚30'<br />

ผลลัพทที่ไดซึ่งเปนจํานวน<br />

เต็มคือ ZD ที่ตองการ<br />

• ถาเหลือเศษมากกวา 7˚30'<br />

ใหเอา 1 ชั่วโมงไปบวกกับ<br />

ผลลัพธที่ไดซึ่งเปนจํานวน<br />

เต็มจึงเปน ZD ตามตองการ<br />

ตัวอยาง 1 เรืออยูที่ λ = 171˚ 14'.5 E จง<br />

หา ZD ของเรือนี้<br />

(171˚ 14'.5)/15 = 11 เศษ 6˚ 14'.5<br />

ซึ่งนอยกวา 7˚ 30' ดังนั้น<br />

ZD = - 11<br />

ตัวอยาง 2 เรืออยูที่ λ =38˚ 52'.4 W จง<br />

หา ZD ของเรือนี้<br />

(38˚ 52'.4)/15 = 2 เศษ 8˚ 52'.4 ซึ่ง<br />

มากกวา 7˚ 30' ดังนั้น<br />

ZD = + (2+1) = + 3<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

105


อักษรประจําภาคเวลา<br />

ตะวันตก<br />

เสนวันที่สากล<br />

ตะวันออก<br />

• แตละภาคเวลานอกจากมีเลข<br />

ประจําภาคแลวยังมีอักษรประจํา<br />

ภาคกํากับโดยเริ่มที่ภาคเวลา Zulu<br />

(Z) ที่เมริเดียนมาตรฐาน 0˚ ตาม<br />

ดวยอักษร A, B, C…ฯลฯ วนไป<br />

ทางตะวันออกจนมาบรรจบที่เดิม<br />

• การขยับไปทางตะวันออกทําให<br />

เวลาเร็วขึ้น 1 ชม.ทุก ๆ ภาคเวลา<br />

ที่เพิ่ม และเปนในทางกลับกันถา<br />

ขยับไปทางตะวันตก<br />

• ที่ลองจิจูด 180˚ คือ “เสนวันที่<br />

สากล” (International Date<br />

Line) ซึ่งเมื่อเรือผานเมริเดียนนี้<br />

จากตะวันตกไปตะวันออกใหเพิ่ม<br />

วันที่ขึ้น 1 วัน จากตะวันออกไป<br />

ตะวันตกใหลดวันที่ลง 1 วัน<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

106


เวลาเกิดปรากฏการณธรรมชาติ<br />

๑. เวลาดวงอาทิตยขึ้น – ตก<br />

๒. เวลาเกิดแสงเงินแสงทอง<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

107


ตัวอยางการคํานวณดวงอาทิตย<br />

ตัวอยาง จงหาเวลา ZT ดวงอาทิตยตกในวันที่ 26 เม.ย.1970 ที่ละติจูด<br />

17 ο 15'.5 S ลองจิจูด 150 ο 54'.6 E<br />

จากตาราง 10 ο S พระอาทิตยตก 17 h 52 m<br />

(LMT)<br />

20 ο S พระอาทิตยตก 17 h 41 m (LMT)<br />

ละติจูดเพิ่ม 10 ο เวลาลด = 11 m<br />

ละติจูดเพิ่ม 7 ο 15' เวลาลด = ( 11 x 7.25) / 10<br />

= 8 นาที<br />

ZT ที่ แลต 10 ο =17 h 52 m –8 m = 17 h 44 m<br />

ZD อยูที่ ลอง 150 ο ซึ่งชากวาเมริเดียนที่เรืออยู y 4 นาที<br />

[(54.6 x 4 s )/60] ดังนั้น ZT = 17 h 44 m –4 m = 17 h 40 m ตอบ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

108


๑๒. การคํานวณหาเสนตําบลที่<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

109


วิธีการคํานวณหาเสนตําบลที่<br />

๑. ใชมาตราคํานวณ<br />

๒. ใชเครื่องคํานวณ (Scientific Calculator)<br />

๓. ใชคอมพิวเตอรเฉพาะกิจ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

110


มาตราคํานวณหาเสนตําบทที่<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

111


เครื่องคํานวณ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

112


คอมพิวเตอรเฉพาะกิจ<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

113


การบันทึกใบยี่ตอก<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

114


ตัวอยางการคํานวณสําหรับ<br />

ดวงอาทิตย 25 April 1970<br />

(แบบคํานวณเกา)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

115


ตัวอยางการคํานวณสําหรับดวง<br />

อาทิตย 25 April 1970<br />

(แบบคํานวณใหม)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

116


หนาขวาสําหรับดวงอาทิตย<br />

25 April 1970<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

117


แกสูงดวงอาทิตย<br />

25 April 1970<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

118


Increment สําหรับดวงอาทิตย<br />

56 m 17 s<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

119


ตัวอยางการคํานวณสําหรับ<br />

ดาวฤกษ 25 April 1970<br />

(แบบคํานวณเกา)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

120


ตัวอยางการคํานวณสําหรับดาว<br />

ฤกษ 25 April 1970<br />

(แบบคํานวณใหม)<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

121


หนาซาย 25 April 1970<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

122


คาแกสูงสําหรับดาว<br />

ฤกษป 1970<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

123


Increment สําหรับ Rasalhague<br />

57 ο 19 '<br />

ยอวิชาเดินเรือดาราศาสตร นาวาเอก จรินทร บุญเหมาะ<br />

กองวิชาการเรือและเดินเรือ<br />

124

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!