Mystica theologia divi Thom : utriusque theologi ... - Traditio-op.org

QlT.ESTrO I. DTSPUTATIO PROOEMIALIS 15
intellectum, sensitivus formam apprehensam per sensum :
ergo
nequit esse actus voluntatis sine prsevia cognitione: hoc enim
esset contra voluntatis naturam. Et hsec est sententia Aristo-
telis, VI Ethic, cap. ii, asserentis appetitum nihil prosequi,
vel fugere, nisi quod in cognitione fuerit. Et II De anima, c. ni
et VII Ethic. cap. xi, dicit quod voluntas, aut dolor, non est
sine perceptione jucundi vel molesti. Idem dicit Augustinus
VIII De Trin., cap. iv, et lib. X, cap. i, dicens nuUo modo posse
amari ignotum, licet possit sciri quod non diligitur. Ex quo
ortum habuit illud dictum : Nihil volitum, quin prsecognitum.
Et cognitio quse debet prsecedere ad volitionem, non sufficit
tantum habitualis, sed requiritur actualis, sive formalis , sive
virtualis: quia si sufficeret habitualis , sequeretur quod etiam
in dormientibus posset esse usus libertatis , quia in illis est
cognitio habitualis. Quod est falsum , etiam stando in ordine
gratise secundum legem ordinariam : et de facto , quantumcumque
aliquis raptum vel extasim patiatur, falsum est esse
actum amoris sine prsevia cognitione. — Extasis significat
excessum quemdam mentis , quo intellectus alienatur et distrahitur
ab objectis in quse secundum suam naturam tendebat,
ut attendat ad illa quEB sunt prseter ejus naturam. Unde extasis
et raptus formaliter non est nisi in intellectu , et solum est
in voluntate causaliter ; quatenus aliquando ex vehementia
amoris mens extra se fertur ad considerationem eorum quse
pertinent ad rem amatam , et distrahitur a consideratione
objectorum sibi naturalium , ut in altiora et divina objecta
ratione hujusmodi amor solet appellari fervens,
feratur : qua
per similitudinem ad fervorem aquse quse ebulliendo extra
,
egreditur. Hoc supposito , multis in locis probat D. Thomas
extasim vel raptum esse non posse absque cognitione. 1 2 ,
qusest. 28, art. 3, dicit quod extasis contingit secundum vim
apprehensivam et secundum vim appetitivam simul, et quod
amor facit meditari rem amatam. Et, 2 2, qusest. 195, art. 1 ,
dicit raptum consistere in abstractione a sensibus divina virtute
facta , ita tamen ut homo elevetur ad supernaturalium
cognitionem. Et, art. 3 ad 1, cum numerasset tres modos raptus
, iu omnibus illis asserit inveniri contemplationem. Et
solut. ad 4, optime advertit signanter dixisse D. Paulum non
tantum esse raptum usque ad tertium coelum, ratione scilicet
;