You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Whiplash</strong>-inloop 29-03-2005 13:26 Pagina 42<br />
De whiplashspiraal<br />
Bijna een kwart van de whiplashpatiënten is meer dan twee maanden<br />
ziek, zonder dat er sprake is van aanwijsbare lichamelijke klachten.<br />
Hebben we hier met aanstellers van doen? Dat is een voor de hand<br />
liggende vraag waar op dit moment geen bevredigend antwoord op<br />
gegeven kan worden. Maar wat erger is: de vraag stellen betekent dat<br />
je de ziekte instandhoudt. De verwarring over de ware aard van<br />
whiplash zet een stress-spiraal in werking die de genezing van whiplash<br />
blokkeert. Of we met aanstellers te maken hebben of niet: meer<br />
begrip vermindert het ziekteverzuim. Het geval van bedrijfsarts Yvonne<br />
is illustratief voor wat er aan de hand is. In november 2001 heeft<br />
ze een kop-staartbotsing. Ze heeft geluk gehad, vindt ze, haar kinderen<br />
waren thuis en zelf mankeert ze niets. De volgende dag kreeg ze<br />
last van een raar gevoel in haar hoofd, ze had een drukkend gevoel<br />
op haar achterhoofd, ze kon haar nek niet meer draaien, kon zich<br />
niet concentreren en was vergeetachtig. Zo vergat ze bijvoorbeeld<br />
haar dochtertje van twee eten te geven. Yvonne voelt zich steeds<br />
minder begrepen en wordt wanhopiger. Na twee maanden probeerde<br />
Yvonne weer aan het werk te gaan. Dit mislukte. Bij de eerste<br />
patiënt die in haar spreekkamer zat te huilen, sprongen de tranen in<br />
haar ogen. Ze meldde zich opnieuw ziek en is nog steeds niet aan het<br />
werk. Haar eigen bedrijfsarts vindt dat ze ondanks haar klachten<br />
weer aan het werk kan. Yvonne snapt het niet: ‘Hoe kan ik werken als<br />
ik nog geen dag op kan zijn?’ Haar bedrijfsarts: ‘Ik ben bang dat als je<br />
niet aan de slag gaat je de feeling met het werk kwijt raakt.’ Ook de<br />
manager en haar collega’s vinden dat ze terug moet komen. In het<br />
begin waren ze reuze sympathiek, maar de steun neemt af. Ook haar<br />
man en schoonmoeder stellen kritische vragen: ‘Is het wel whiplash,<br />
ben je niet gewoon overspannen?’ De bezorgdheid van de omgeving<br />
is natuurlijk terecht, van de mensen die langer dan drie maanden<br />
ziek thuis blijven keren weinig terug in het arbeidsproces. Maar<br />
Yvonne voelt zich steeds minder begrepen en steeds eenzamer. Haar<br />
werk is weggevallen, de relatie met haar echtgenoot staat onder<br />
spanning en ook aan de kinderen beleeft ze weinig plezier. De neerwaartse<br />
spiraal lijkt een glijbaan richting WAO. Wat Yvonne overkomt,<br />
overkomt het gros van de whiplashpatiënten. Er is een incident<br />
dat gepaard gaat met een plotseling en heftig heen en weer bewegen<br />
van de nek. Na dit incident doet zich een aantal onbegrepen klachten<br />
voor. Het slachtoffer raakt in verwarring en de omgeving reageert<br />
met onbegrip. Dit leidt tot toenemende stress, waardoor de klachten<br />
niet verdwijnen. Wat weer tot meer verwarring, onbegrip en weer<br />
extra stress leidt. Ziedaar de whiplashspiraal. Hoe doorbreek je die<br />
spiraal en zorg je ervoor dat whiplashpatiënten sneller beter worden?<br />
Een advies aan collega-hulpverleners:<br />
1. Accepteer dat langdurige whiplashklachten kunnen voorkomen<br />
en dat mensen die daaraan lijden niet massaal fraudeurs zijn die<br />
misbruik maken van verzekeringen en sociale zekerheid. In het<br />
algemeen fraudeert tien procent van de patiënten, dat zal bij<br />
whiplash niet anders zijn.<br />
42<br />
W HIPLASH, EEN STRIJD OM ERKENNING