5 Mei 1923: Radio Malabar wordt geopend - Radio Kootwijk

More documents

Recommendations

Info

Doch de zender deed het die middag minder goed dan' s ochtends, omdat de duur van de voorbereiding veel te kort was geweest. Verder werkte het weer niet mee, daar in de late middag een hevige onweersbui op kwam opzetten. Tot dusver hadden we zoiets nog niet meegemaakt, omdat de zender op zulke ogenblikken niet bij gestaan had. Men had dus helemaal geen ervaring, wat op zulke momenten moest worden gedaan. Toen zich dan ook de eerste atmosferische ontladingen voordeden en de waarden van de antenne wat raar gingen doen, werd de zender afgezet. Na een uurtje klaarde het weer op, doch toen bleek het niet mogelijk de zender weer aan te krijgen, vanwege het vele water dat zich in de vlamkamer verzameld had. Het beste zou toen geweest zijn de machinezender bij te laten zetten, doch dat durfden we op eigen houtje niet te doen. We wisten maar al te goed, dat Dr. de Groot er op stond, dat de grote booglamp de eer van het overbrengen van het telegram moest hebben. Zelfs durfden we het niet aan, hem op te bellen. Tot onze verwondering kwam kort daarop Dr. de Groot zelf aan de telefoon met de order de machinezender bij te laten zetten. Hiermede ging enige tijd heen, omdat de monteur van Telefunken eerst opgehaald moest worden. Toen dan eindelijk deze zender bij stond, werd hij niet meer gehoord, omdat de gunstige tijd voor het verkrijgen van een goede verbinding reeds verstreken was... Hiermede was het lot van de 5e Mei beslist, want die dag kwam het openingstelegram niet meer over. De volgende dag was het Zondag. Kort na middernacht werd de grote booglamp opnieuw aangezet. Deze tijd was het best voor het maken van verbinding. Daar de zender niet langer dan een anderhalf uur bij kon staan en daarna weer enige uren moest stoppen, werd in overleg met Tjangkring, het meest geschikte uur uitgezocht. Maar, dit heeft niet mogen baten, ook toen hoorde Sambeek ons niet. (later bleek, dat bij vergissing op een - voor de nacht - veel te lange golf was gewerkt, zodat Holland ons niet had kunnen horen. 6 Mei ' s middags ging de boog weer aan. Tot overmaat van ramp luisterde Sambeek die ochtend (het was toen ochtend in Holland) niet uit. Vermoedelijk was men in Indië zowel als in Holland, een beetje de kluts kwijt geraakt. Geen wonder, dat ook deze vierde poging op niets moest uitlopen. Dan het dus' s avonds nog maar eens geprobeerd. Zondagavond om 7 uur stond de machinezender bij voor het overbrengen van regeringstelegrammen. De grote booglamp was toen nog niet klaar om bijgezet te worden. Trouwens, het was toen ook nog niet mogelijk, met beide zenders tegelijk te werken. Het toeval wilde, dat het moment om verbinding te maken toen heel goed moet zijn geweest, want de machinezender werd uitstekend gehoord. Waarom Dr. de Groot van deze gelegenheid geen gebruik heeft gemaakt het openingstelegram via deze zender over te laten brengen, is weer een raadsel. Blijkbaar heeft hij nog een laatste poging willen wagen met zijn grote booglamp. Hoe laat de machinezender is afgegaan en de grote booglamp is bijgezet, is mij niet bekend. Doch hij heeft bijgestaan, want hij werd die avond inderdaad gehoord, evenwel veel te zwak om neembaar te zijn. Daarbij schijnt de toon schor geweest te zijn, terwijl het eigenlijke sein zwakker was, dan het contrasein. Vermoedelijk was de zender toen al niet meer in goede conditie, vanwege het vele water, dat zich, door het veelvuldig gebruik van de laatste dagen, in de vlamkamer verzameld had. Zo hij goed gewerkt had, had hij even sterk als de machinezender geweest moeten zijn. Te 9.45 at werd weer op de machinezender overgegaan, deze werd ook toen gehoord, maar het telegram aan de Koningin werd niet herhaald... Zo ging ook de zesde Mei voorbij. Ook die dag was het telegram niet overgekomen. Van verdere pogingen met de zenders werd afgezien en het telegram werd per kabel overgeseind! o-o-o-o-o-o-o
2: Reacties op de mislukte opening (fragmentarisch) Het ligt voor de hand, dat het échec op de Malabar veel stof heeft doen opwaaien. De dagbladen wijdden boze artikelen aan het geval. Geen dezer, die ook nog maar een goed woord over had voor Dr. de Groot, niettegenstaande hij nog niet zo lang geleden door deze bladen werd verheerlijkt. En zoals het dan gewoonlijk gaat: men valt van het ene uiterste in het andere en gaat verschrikkelijk overdrijven. Zo ook hier. Voor een groot deel was de totale ommezwaai van de pers een gevolg van een tekortkoming aan voorlichting. Wanneer onze dienst van tevoren een korte mededeling had verstrekt omtrent de slechte toestand waarin de vlamkamer verkeerde, dan was het publiek al vast een beetje voorbereid geweest op een mogelijke mislukking. Nu dit niet was gebeurd, verkeerde iedereen in de veronderstelling, dat de opening vlot van stapel zou lopen. Maar al te vaak waren de geweldige mogelijkheden van de zender van Dr. de Groot publiek gemaakt, zodat geheel Indië met spanning zat te wachten op de dag, waarop de wereld getoond zou worden, waartoe men op de Malabar in staat was. Niemand in geheel Indië had er ook maar een moment aan gedacht, dat er iets mis kon lopen. Daarom kwam de slag ook wel wat al te hard aan. Men was zo aan de successen van Dr. de Groot gewend geraakt en er waren altijd zulke wonderen op de Malabar gepresteerd, dat men deze tegenslag moeilijk kon verwerken en het eigenlijk als een belediging voor de Indische gemeenschap beschouwde. Geen wonder, dat de bladen geen woorden genoeg konden vinden hun misnoegen te uiten, hetgeen nog werd verergerd, doordat men niet precies wist hoe de vork in de steel zat. Hierdoor begaf men zich op zijwegen, zonder de eigenlijke oorzaak aan te roeren…Al waren de ontboezemingen wel wat overdreven en soms weinig ter zake, in de grond bevatten zij toch wel enige waarheid. Zo bijvoorbeeld hetgeen door de pers te berde werd gebracht omtrent de machinezender. Het was namelijk een feit, dat in de loop der jaren door Dr. de Groot niets nagelaten was de grote booglampzender op te hemelen (met de beste bedoelingen natuurlijk maar niettemin onvoorzichtig) en de machinezender stelselmatig af te kammen……. Personeelsetentje na de openingsceremonie op 5 mei 1923
Page 1 and 2: 5 Mei 1923: Radio Malabar wordt geo
Page 3 and 4: te geven. Met kwistige hand werden
Page 5: Deze voorzorgsmaatregel was dus goe

5 Mei 1923: Radio Malabar wordt geopend - Radio Kootwijk

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?