Huishoudboekje - In voor zorg!
Huishoudboekje - In voor zorg!
Huishoudboekje - In voor zorg!
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Huishoudboekje</strong><br />
mijn boekje
Toegenegen<br />
Zij zijn zich aan het losmaken<br />
van de omgeving waarin ze groot werden.<br />
Zij zijn niemand anders dan <strong>voor</strong>heen,<br />
voel maar: de vertrouwde hand, zoen op wang.<br />
Alleen kunnen wij de wereld waarin ze<br />
aankwamen niet vinden.<br />
Oude en nieuwe boeken worden achter<br />
elkaar in hun hoofden open en dicht geslagen.<br />
Soms verhalen ze (hardop of fluisterend)<br />
over iemand die je niet eerder kende.<br />
Blijf luisteren, schuif dichterbij.<br />
Laat ze niet alleen als ze ver dwalen<br />
in andere taal die ze spreken.<br />
Maak jezelf niet wijs dat er nog weinig<br />
in hun leven toe doet, wandel genegen<br />
hun naamloze dagen in en uit, totdat<br />
een vlinder of engel de boeken sluit.<br />
Henk van Zuiden
Wat zit er in dit<br />
huishoudboekje?<br />
<strong>In</strong>leiding – Terug in de tijd 4-5<br />
Eten en drinken – Huiselijk eten! 6-7<br />
Wassen – Kleine wasjes, grote wasjes 8-9<br />
Schoonmaken – Alles spic en span 10-11<br />
Activiteiten binnen en buiten de groep – Samen uit en thuis 12-13<br />
Toegang tot de woning – Binnen zonder kloppen 14-15<br />
Aankleding studio en woonkamer – Thuis in ieder huis 16-17<br />
Postbe<strong>zorg</strong>ing – Dat geef ik je op een briefje 18-19<br />
Behandeling – Is er een dokter in de zaal? 20-21<br />
Mantel<strong>zorg</strong>er – Waar zouden we zijn zonder… 22-23<br />
Vrijwilliger – Maar niet vrijblijvend 24-25<br />
Veiligheid en veilig werken – Veilig en vertrouwd 26-27<br />
Huishoudbudget en bestellingen - Let op de kleintjes 28-29<br />
Medicijnen - Voorkomen is beter dan genezen 30-31<br />
Afval en technisch onderhoud - Klusserklus 32-33<br />
Vervoer - Wie gaat er mee? 34-35
<strong>Huishoudboekje</strong> –<br />
Terug in de tijd<br />
Voor mensen met dementie is het prettig<br />
als de omgeving bekend <strong>voor</strong>komt en de<br />
inrichting herinneringen aan vroeger naar<br />
boven haalt. Bij Zorgspectrum staat dat<br />
centraal bij het inrichten van de woning<br />
en bij het project kleinschalig wonen <strong>voor</strong><br />
mensen met dementie (ZZP 5 of 7). Wij<br />
streven naar gewoon als het kan en bijzonder<br />
als het moet.<br />
Leefritme<br />
Het is niet gemakkelijk aan te sluiten bij<br />
het leefritme van dementerende mensen die<br />
teruggaan in de tijd. Zorgspectrum wil mensen<br />
met dementie houvast bieden in een wereld<br />
die steeds chaotischer overkomt. Wij willen de<br />
bewoners ondersteunen door het bieden van<br />
structuur en een dagindeling die aansluit bij<br />
het individuele ritme, het aanbieden van de<br />
juiste prikkels op de juiste momenten en het<br />
vermijden van afleidende prikkels.<br />
“ SLuit jij aan Bij het<br />
Leefritme Van de<br />
dementerende menS?”<br />
huiselijk leven<br />
Huishoudelijke taken en alles wat daarbij<br />
komt kijken, stimuleert en activeert bewoners.<br />
Herkenbare en betekenisvolle prikkels zoals<br />
geuren, geluiden en handelingen. Prikkels die<br />
aan vroeger doen denken. Bewoners die zelf<br />
een (kleine) bijdrage mogen leveren aan het<br />
huiselijke leven, voelen zich een stuk prettiger.<br />
4
Succes<br />
Medewerkers zijn de sleutel tot succes in dit<br />
project. Je werkt vaker zelfstandig en verricht<br />
meer verschillende taken (wassen, begeleiden,<br />
activeren, enzo<strong>voor</strong>ts). Het dagelijks leven van<br />
de bewoners en jouw ondersteuning daarbij<br />
bepalen jouw werkzaamheden. Het vraagt dat<br />
jij je inleeft in de bewoners, dat je je actief<br />
opstelt, dat je meer aandacht schenkt aan en<br />
meer afstemt met de individuele bewoner.<br />
“ Betrek jij de BeWoner Bij<br />
jouW WerkZaamheden?”<br />
Voor jou!<br />
Geef jij ook kleur en inhoud aan het leven<br />
van de bewoners? Met dit persoonlijke<br />
huishoudboekje willen wij je helpen om je<br />
werk met plezier te blijven doen. Nodig jij de<br />
bewoners uit om jou een handje te helpen?<br />
Tip:<br />
Vul de tips gerust aan.<br />
Dit boekje is van jou!<br />
Lees dit boekje ook eens<br />
door met de bewoners.
Eten en drinken -<br />
Huiselijk eten!<br />
Woensdag gehaktdag?<br />
Kies samen met de bewoners wat er vandaag<br />
op het menu staat. Zorg <strong>voor</strong> voldoende<br />
variatie en denk aan de Schijf van vijf. Praat<br />
met bewoners over vroeger. Praten over eten<br />
brengt herinneringen boven. Houd rekening met<br />
bekende <strong>voor</strong>keuren of afkeuren. Weet dat een<br />
gewone maaltijd vanwege de belevingsrijkdom<br />
de <strong>voor</strong>keur heeft boven dieetproducten.<br />
Werk aan de winkel<br />
Maak aan de hand van het menu een lijst <strong>voor</strong><br />
de boodschappen en/of bestellingen. Houd<br />
rekening met een maaltijd <strong>voor</strong> zes tot zeven<br />
personen. Laat de bewoners je gerust helpen.<br />
Beweging, frisse lucht en onder de mensen<br />
komen, doet bewoners goed.<br />
over de kook<br />
Zorg dat er bij het bereiden van de maaltijd<br />
in ieder geval twee personen aanwezig zijn.<br />
Laat een bewoner gerust meekijken naar jouw<br />
kookkunsten. Zelf de handen uit de mouwen<br />
steken, dat mag een bewoner natuurlijk altijd.<br />
Blijf jij er wel even bij?<br />
aan tafel!<br />
Kijk met elkaar wat het beste past bij de<br />
bewoners. Samen aan één tafel of op de eigen<br />
studio. Kijk naar de wensen van bewoners en de<br />
interactie tussen de bewoners. Er is altijd ruimte<br />
<strong>voor</strong> een gast (familielid of vrijwilliger) om mee<br />
te eten en nodig ze uit om mee te helpen..<br />
Samen aan de afwas<br />
Ruim samen de tafel af en zet alles in de<br />
keuken. Kies <strong>voor</strong> de vaatwasser of was gewoon<br />
met de hand. Verdeel de rollen. Wie spoelt af,<br />
wie wast af, wie droogt af en wie ruimt op.<br />
Ouderwets gezellig toch?<br />
“ Prik jij geZeLLig een<br />
Vorkje mee?”<br />
6
Bloemkoolgeurtje? Weg ermee!<br />
Je kent het vast, kookgeurtjes.<br />
Vooral het bereiden van<br />
bloemkool, kan zo’n vervelend<br />
geurtje veroorzaken. De<br />
bloemkoolgeur verbloemen en<br />
inruilen <strong>voor</strong> een aangenaam<br />
geurtje? Niet moeilijk!<br />
• Zet een extra pannetje op<br />
het fornuis, met een beetje<br />
kaneel en suiker. Laat het<br />
warm worden. Dat <strong>zorg</strong>t<br />
<strong>voor</strong> een lekkere geur in de<br />
keuken;<br />
• Doe een stukje witbrood bij<br />
de bloemkool, dat neemt de<br />
bloemkoolgeur op;<br />
Tips<br />
• Voeg een klontje boter toe<br />
aan het kookwater en de<br />
vervelende lucht zal er<br />
vrijwel niet meer zijn.<br />
Of doe een scheutje<br />
citroensap bij het water en<br />
het geurtje van de bloemkool<br />
is verleden tijd.<br />
mijn tips
Wassen – Kleine wasjes,<br />
grote wasjes!<br />
maandag: wasdag!<br />
Kies een dag in de week om met bewoners<br />
de was te doen. Dat geeft invulling aan de<br />
dag. Kies ook een vaste volgorde van taken.<br />
Het sorteren van het wasgoed, het vullen van<br />
de trommel, het aanzetten van de droger of<br />
het met z’n tweeën opvouwen van de schone<br />
lakens.<br />
Wit bij wit, bont bij bont<br />
Laat bewoners gerust een handje helpen.<br />
Verzamel al het wasgoed en sorteer samen de<br />
witte en de bonte was. Let ook op het waslabel.<br />
Betrek de bewoners bij de keuze van waspoeder,<br />
wasverzachter en vlekkenmiddel. Vul samen de<br />
trommel en controleer het wasprogramma en<br />
de temperatuur.<br />
Was dat nou van mij?<br />
Zorg dat wasgoed niet kwijtraakt of wordt<br />
verwisseld. Een merkje op kleding en linnengoed<br />
van de bewoners <strong>voor</strong>komt dat. Vraag nieuwe<br />
bewoners hun (nieuwe) wasgoed te merken.<br />
Wast een berg, kost een beetje<br />
Voor het wassen in de woning (gebruik van<br />
wasmachine- en droogtrommel, waspoeder<br />
en tijd van de medewerker) worden kosten bij<br />
de bewoner in rekening gebracht. Stimuleer<br />
nieuwe bewoners om hun eigen bed- en<br />
linnengoed mee te brengen, net als thuis.<br />
kind kan de was doen<br />
Soms is het de wens van de bewoner of de<br />
familie dat de kleding door de familie wordt<br />
gewassen. Dat kan natuurlijk ook.<br />
“ Steek jij ook de handen<br />
uit de mouWen?”<br />
8
Laat maar lekker - wat minder - draaien!<br />
Het is verstandig de wasdroger<br />
zo kort mogelijk te laten<br />
draaien. Dat bespaart een<br />
hoop energie. Maar je wilt de<br />
natte was natuurlijk wel zo<br />
snel mogelijk droog hebben.<br />
Dat doe je zo: laat de was<br />
goed centrifugeren, <strong>voor</strong>dat<br />
je het in de wasdroger stopt.<br />
Dan kun je droger een korter<br />
programma laten draaien. Dat<br />
bespaart op de lange termijn<br />
een hoop energie.<br />
mijn tips<br />
Bij warm weer, kun je de<br />
wasdroger helemaal laten <strong>voor</strong><br />
wat ie is. Hang het wasgoed<br />
buiten aan de waslijn en<br />
binnen een paar uur is het<br />
droog.<br />
Tips<br />
Ontdek je een vlek in het<br />
wasgoed? Zoek de vlek op in<br />
de vlekkenwijzer.<br />
www.uwhulpinhuis.nl
Schoonmaken –<br />
Alles spic en span<br />
Schoon schip maken<br />
Werken en wonen is plezieriger in een<br />
schone ruimte. Schoonmaken hoeft geen<br />
vervelende klus te zijn. Met (een beetje) hulp<br />
van de bewoner is dat juist gezellig. Roep<br />
herinneringen over vroeger op en luister naar<br />
de verhalen die daarbij horen. En je verzet<br />
ongemerkt bergen werk.<br />
helder mientje<br />
Bespreek met de bewoners wat er die dag moet<br />
worden schoongemaakt. Betrek bewoners actief<br />
bij de klusjes. Laat je helpen met het afstoffen<br />
van de meubels met plumeau of stofdoek. Neem<br />
ook het water geven van de planten op in het<br />
poetsschema om te <strong>voor</strong>komen dat ze nooit of<br />
juist elke dag water krijgen.<br />
Warm sopje<br />
Helpen bij het schoonmaken van de eigen<br />
woning geeft de bewoner een voldaan gevoel.<br />
Het warme sop aan de handen prikkelt en activeert.<br />
Laat bij het afsoppen van het aan recht en<br />
keukenblok de bewoners helpen. Neem elke dag<br />
een schone theedoek, handdoek en vaatdoek.<br />
hulp in huis<br />
Maak bij de komst van een nieuwe bewoner<br />
samen met de familie afspraken over het<br />
schoonhouden van de studio. Het kan de wens<br />
van de familie zijn om deze ruimte zelf schoon<br />
te houden, maar dat mogen zij ook uitbesteden<br />
aan Zorgspectrum. Dan komen de kosten <strong>voor</strong><br />
rekening van de bewoner.<br />
grote schoonmaak<br />
Voor het schoonmaken van de vloeren,<br />
wanden en ramen van de individuele studio’s<br />
en van de gemeen schappelijke ruimtes <strong>zorg</strong>t<br />
Zorgspectrum. Deze kosten komen <strong>voor</strong><br />
rekening van de AWBZ en hoeft de bewoner dus<br />
niet zelf te betalen.<br />
hygiënisch schoon<br />
Bewoners die een po gebruiken hebben een po<br />
op naam. Zorg dat deze po in de badkamer van<br />
de studio blijft. Reinig de po na gebruik volgens<br />
de <strong>voor</strong>schriften.<br />
“ Laat jij de handjeS<br />
WaPPeren?”<br />
10
Het wordt vaak vergeten:<br />
de bovenkant van de<br />
keukenkastjes. Misschien niet<br />
altijd onbewust, want een leuk<br />
klusje is het niet. De bovenkant<br />
van de kastjes schoonhouden<br />
zonder te soppen, schuren en<br />
je hoofd regelmatig te stoten?<br />
Dat kan. Maak het nog één<br />
keer grondig schoon en leg<br />
er dan een oude krant op,<br />
vervang die eens in de drie<br />
maanden. Dat scheelt werk!<br />
Tips<br />
Meer handige poetsadviezen<br />
vind je op:<br />
www.schoonmakenhuishouden.nl<br />
Bovenkant keukenkastjes schoonmaken? hoeft niet meer!<br />
mijn tips
Activiteiten binnen en buiten<br />
de groep - Samen uit en thuis<br />
gelukkig hebben we de foto’s nog<br />
Mensen met dementie voelen zich thuis in een<br />
vertrouwde omgeving. Ga met de bewoner een<br />
gesprek aan over vroeger. Hoe heeft u uw man/<br />
vrouw ontmoet? Maak gebruik van de foto’s die<br />
aan de muur hangen. Praat over de erfstukken.<br />
Help bewoners met het opzoeken van de<br />
gelukkige momenten uit het verleden. Laat het<br />
verleden herleven.<br />
rituelen<br />
Probeer uit te vinden wat de bewoner nodig<br />
heeft om zich lekker in zijn vel te voelen.<br />
Ontdek wat rituelen zijn die bijdragen aan<br />
het welbevinden van de bewoner. Regel<br />
bij<strong>voor</strong>beeld dat iemand elke dag de krant komt<br />
<strong>voor</strong>lezen. Herinner de bewoner op tijd aan<br />
een televisieprogramma dat hij of zij niet wil<br />
missen. Zing samen de liedjes van vroeger en<br />
van nu.<br />
uitstapjes<br />
Ga er met de bewoners eens op uit. Vertel<br />
de bewoners dat zij kunnen deelnemen aan<br />
activiteiten die Zorgspectrum organiseert.<br />
Voor sommige activiteiten kan de bewoner<br />
om een bijdrage worden gevraagd. Bedenk<br />
dat bewoners ook kunnen deelnemen aan<br />
activiteiten van externe verenigingen. De<br />
bewoner en zijn familie moeten dit zelf regelen.<br />
Stimuleer familie en bewoner samen dingen<br />
buitenshuis te doen.<br />
hulp van buitenaf<br />
Kom je er zelf niet uit? Weet dat er anderen<br />
zijn die jou kunnen helpen. Schakel daar<strong>voor</strong> de<br />
hulp in van een vakkracht of een vrijwilliger.<br />
“ Zet jij de BLoemetjeS<br />
Buiten?”<br />
12
de paden op, de lanen in<br />
Buitenlucht doet een mens<br />
goed! Ga met de bewoner<br />
naar buiten, wandel een<br />
stukje, neem een appel of<br />
pakje drinken mee <strong>voor</strong> op een<br />
bankje. Buiten zijn en lopen<br />
geeft automatisch gespreksstof<br />
en afleiding. En tijdens een<br />
wandeling zijn stiltes geen<br />
probleem.<br />
Een drupje regen kan geen<br />
kwaad! Een hoosbui is<br />
Tips<br />
een ander verhaal, speur<br />
daarom van te voren even op<br />
buienradar:<br />
www.buienradar.nl<br />
Zie ook p. 35 <strong>voor</strong> het liedje<br />
mijn tips
Toegang tot de woning –<br />
Binnen zonder kloppen<br />
Woon-werkverkeer<br />
Houd er rekening mee dat je werkt op de<br />
woonplek van de bewoners. Bewoners zijn<br />
gesteld op rust, orde en overzicht. Zorg<br />
er<strong>voor</strong> dat het niet een komen en gaan is van<br />
onbekenden in de woning. Probeer het ‘woonwerkverkeer’<br />
te beperken.<br />
Sleutel tot succes<br />
Bewoners hebben zelf de <strong>voor</strong>deursleutel van<br />
hun eigen woning . Zij bepalen dus (in beperkte<br />
mate) wie er toegang hebben tot hun woning.<br />
Bewoners die niet zelfstandig naar buiten<br />
kunnen, krijgen geen <strong>voor</strong>deursleutel van de<br />
woning, maar wel van de studio.<br />
Welkom<br />
Besef dat iedere bewoner recht heeft op<br />
privacy. Ga nooit, ook al heb je de sleutel,<br />
zomaar een studio binnen. Bel of klop eerst aan<br />
en wacht op antwoord. Dat is wel zo netjes.<br />
Visite!<br />
De bewoner krijgt ook bezoek. Leg uit dat<br />
familie van de bewoners moeten aanbellen als<br />
ze op bezoek komen. Ook medewerkers van<br />
Zorgcentrum bellen eerst aan. Zorg dat nieuwe<br />
gasten zich even <strong>voor</strong>stellen aan de bewoners.<br />
Sleutelkinderen<br />
Weet dat familieleden van de bewoner soms<br />
zelf een sleutel van de studio hebben.<br />
“ Ben jij de SLeuteL tot<br />
SucceS?“<br />
14
Witte zwanen, zwarte zwanen!<br />
Wie gaat er mee naar<br />
engelland varen?<br />
Engelland is gesloten<br />
De sleutel is gebroken<br />
Is er dan geen timmerman<br />
Die de sleutel maken kan?<br />
Laat doorgaan<br />
Laat doorgaan<br />
Wie achter is moet <strong>voor</strong>gaan!<br />
mijn tips<br />
Tips
Aankleding studio en<br />
woonkamer –<br />
Thuis in ieder huis<br />
gezellig huiselijk<br />
Huiselijkheid en gezelligheid dragen bij aan het<br />
welbevinden. Zorg er met je collega’s <strong>voor</strong> dat<br />
de woonkamer <strong>voor</strong> de bewoners huiselijkheid<br />
en gezelligheid uitstraalt.<br />
tussen kunst en kitsch<br />
Kleed de gezamenlijke ruimte aan met<br />
voldoende prikkels die <strong>voor</strong> bewoners<br />
herinneringen oproepen aan wat zij kennen.<br />
Denk aan planten, tafelkleden op tafel, foto’s<br />
van familie aan de muur, schilderijen van oude<br />
taferelen. Zorg dat iedere bewoner een ‘eigen’<br />
stoel in de gezamenlijke huiskamer heeft.<br />
eigen haard is goud waard<br />
Maak met de bewoner afspraken over de<br />
inrichting van de eigen woning. Houd rekening<br />
met zijn/haar wensen. Zorg dat de inrichting<br />
bijdraagt aan het ‘thuisgevoel’. Plaats het<br />
vertrouwde meubilair en de eigen spulletjes<br />
zo in de ruimte dat het naar de zin is van<br />
de bewoner. Houd rekening met voldoende<br />
werkruimte <strong>voor</strong> jezelf en een veilige<br />
woonomgeving.<br />
Van het huis<br />
Voor een veilig bed met een huiselijke<br />
uitstraling en <strong>voor</strong> het stofferen van de studio<br />
<strong>zorg</strong>t Zorgspectrum. Dat krijgen de bewoners zo<br />
gezegd van het huis.<br />
“ Ben jij een echte<br />
huiSmuS?”<br />
16
knutsel een placemat in elkaar<br />
Maak samen met de bewoner<br />
een placemat. Zet er de<br />
eetgewoontes van de bewoner<br />
op. Handig <strong>voor</strong> jou en <strong>voor</strong> de<br />
bewoner. Versier de placemat<br />
met foto’s, van de bewoner en<br />
van familie en bekenden. Zodat<br />
de bewoner tijdens ontbijt,<br />
lunch en avondeten het gevoel<br />
heeft dat zijn/haar dierbaren<br />
ook een beetje mee-eten.<br />
mijn tips<br />
Tips
Postbe<strong>zorg</strong>ing –<br />
Dat geef ik je op een briefje<br />
er is er een jarig…<br />
Mensen met dementie vinden het plezierig<br />
om af een toe een kaart of brief per post<br />
te ontvangen. Het maakt een feestdag of<br />
verjaardag extra tastbaar. Zorg dat de kaart<br />
zichtbaar aanwezig is in de studio. Grijp de<br />
gelegenheid aan om eens te praten over familie<br />
en vrienden.<br />
uitgaande post<br />
Om post te krijgen, is het nodig om zelf ook<br />
iets te sturen, bij<strong>voor</strong>beeld een kaartje <strong>voor</strong><br />
een jarige vriend of zieke zus. Maak samen<br />
met de bewoner een keuze uit verschillende<br />
ansichtkaarten. Bedenk samen de tekst <strong>voor</strong><br />
de kaart. Help hem of haar met het schrijven<br />
als dat nodig is. Breng de kaart samen naar de<br />
brievenbus, dan is de bewoner ook even in de<br />
frisse buitenlucht.<br />
aan huis be<strong>zorg</strong>d<br />
Iedere bewoner heeft binnen een wooncomplex<br />
zijn of haar eigen adres. Breng de post naar<br />
de bewoner. Lees de kaart of brief <strong>voor</strong> (als de<br />
bewoner dat wil). Maak een praatje over degene<br />
die de kaart heeft gestuurd. Voor de bewoner is<br />
het een welkome afwisseling.<br />
“ kijk jij uit naar de<br />
PoStBode?”<br />
18
een verjaardag vergeten is er niet meer bij<br />
Een verjaardag vergeten.<br />
Het overkomt iedereen wel<br />
eens. Je kunt het eenvoudig<br />
<strong>voor</strong>komen. Koop of maak<br />
samen met de bewoner een<br />
verjaardagskalender. Schrijf<br />
hier alle verjaardagen van<br />
familie en andere dierbaren<br />
mijn tips<br />
op. Plak er foto’s bij, dat<br />
geeft de bewoner meer<br />
herkenning. Hang de kalender<br />
op een plaats waar de bewoner<br />
regelmatig komt en deze<br />
goed kan zien. Vergeet niet<br />
maandelijks de goede maand<br />
<strong>voor</strong>op te hangen.<br />
Tips<br />
Kaart versturen? Maak er<br />
samen met de bewoner eens<br />
een! Iedereen waardeert een<br />
zelfgemaakte kaart. Neem een<br />
kijkje op www.vistaprint.nl of<br />
www.kruidvat.nl.
Behandeling –<br />
Is er een dokter in de zaal?<br />
klaarstaan<br />
Kwaliteit van de begeleiding, de <strong>zorg</strong>- en<br />
dienstverlening is belangrijk <strong>voor</strong> het woon- en<br />
leefklimaat in de woningen. Psychologen en<br />
fysiotherapeuten, logopedisten, diëtisten en koks<br />
staan klaar om hun deskundigheid en vaar digheden<br />
in te zetten. Maak daarvan gebruik.<br />
net als t(e)huis<br />
Binnen een kleinschalige woonomgeving<br />
staat de behandelaar meer op afstand dan in<br />
de thuissituatie of bij individueel wonen in<br />
het woon<strong>zorg</strong>centrum. Naast het methodisch<br />
werken en het regelmatig evalueren is het<br />
belangrijk dat je met de artsen en psycholoog<br />
afspraken maakt waarop jij moet letten. Jij bent<br />
een van de mensen die veranderingen bij de<br />
bewoner direct kan opmerken.<br />
Vaste behandelaars<br />
Voor het behandelen van bewoners worden<br />
vaste behandelaars ingezet (zoals bij cliënten<br />
met een ZZP met behandeling). Weet dat<br />
behandelaren op vaste tijden beschikbaar zijn<br />
en dat bij spoed een bezoek van bij<strong>voor</strong>beeld<br />
een arts is gewaarborgd.<br />
doktersbezoek<br />
Voor diagnostische taken bezoekt de<br />
behandelaar de bewoner in zijn eigen studio.<br />
Zij zijn gewend behandeltaken te delegeren<br />
en <strong>voor</strong>al coachend en controlerend op te<br />
treden. Begrijp dat jou kan worden gevraagd<br />
therapeutische interventies uit te voeren onder<br />
supervisie van de behandelaar. Maak hierover<br />
duidelijke afspraken en laat je goed informeren.<br />
Vraag door als iets niet helemaal duidelijk is.<br />
Zorg dat er voldoende contact is tussen jou en<br />
de behandelaar.<br />
achter gesloten deuren<br />
Als de aanwezigheid van de cliënt niet gewenst<br />
of noodzakelijk is, vinden de gesprekken<br />
(bij<strong>voor</strong>beeld met mantel<strong>zorg</strong>ers of andere<br />
belanghebbenden) niet in de studio plaats. Zoek<br />
hier<strong>voor</strong> buiten de woning een ruimte op met<br />
voldoende privacy.<br />
“Let jij WeL eVen goed oP?”<br />
20
maak een levenskalender<br />
De levenskalender helpt de<br />
naaste omgeving van de<br />
bewoner een beeld te krijgen<br />
van hoe het leven was <strong>voor</strong><br />
de ziekte of aandoening en zo<br />
een beeld te geven van wie<br />
de persoon was en is. Vraag<br />
familieleden om het leven van<br />
de bewoner in woord en beeld<br />
op de levenskalender te zetten.<br />
Wat <strong>voor</strong> leven leidde iemand?<br />
Wie was hij? Hoe gaf die mens<br />
Tips<br />
vorm en zin aan het leven?<br />
Wat was belangrijk? Wie<br />
waren belangrijk?<br />
Kijk ook eens op:<br />
www.metdejaren.nl<br />
www.btsg.nl<br />
mijn tips
Mantel<strong>zorg</strong>er – Waar zouden<br />
we zijn zonder…<br />
afspraak is afspraak<br />
Vooral de mantel<strong>zorg</strong>er levert een grote<br />
bijdrage aan het welbevinden en de kwaliteit<br />
van het leven van de bewoner. Bespreek bij<br />
het eerste contact met de mantel<strong>zorg</strong>er de<br />
(wederzijdse) verwachtingen. Leg de afspraken<br />
goed vast in het <strong>zorg</strong>leefplan en in de agenda.<br />
Zorg dat afspraken niet vrijblijvend zijn zodat<br />
de mantel<strong>zorg</strong>er weet waar hij of zij aan toe is<br />
en jij ook.<br />
thuis in huis<br />
Zorg dat de mantel<strong>zorg</strong>er zich welkom en thuis<br />
voelt. De mantel<strong>zorg</strong>er mag zich in de studio<br />
van de bewoner vrij bewegen. Hij of zij mag<br />
zich tot op zekere hoogte vrij bewegen in de<br />
woongroep. Zorg dat de medebewoners er geen<br />
last van hebben.<br />
Werk samen<br />
Laat mantel<strong>zorg</strong>ers een vaste rol spelen in de<br />
dagelijkse <strong>zorg</strong> binnen de groep (bij<strong>voor</strong>beeld<br />
helpen met eten). Zij doen dat onder jouw<br />
verantwoordelijkheid. Blijf werken aan het<br />
samenspel en de communicatie tussen bewoner,<br />
mantel<strong>zorg</strong>er en woon<strong>zorg</strong>begeleider.<br />
Wel of niet roken?<br />
Voor bewoners en mantel<strong>zorg</strong>ers geldt het<br />
algemeen rookbeleid van Zorgspectrum. <strong>In</strong> de<br />
woonkamer mag niet worden gerookt, maar in<br />
de studio wel, mits dat veilig is.<br />
“kan jij ook niet Zonder?”<br />
22
Zorg jij <strong>voor</strong> de mantel<strong>zorg</strong>er?<br />
Mantel<strong>zorg</strong>ers hebben vaak<br />
een lange weg achter de rug<br />
met de ziekte van hun partner<br />
of familielid. Zij zijn soms echt<br />
even ‘uitgewoond’. Geef ze de<br />
tijd en rust om bij te komen<br />
maar betrek ze wel zoveel<br />
mogelijk bij het dagelijks<br />
gebeuren in de woongroep en<br />
bij hun verwant. Vraag wat<br />
ze graag willen bijdragen en<br />
vertel zelf ook wat mogelijk<br />
is. Verlies ze niet uit het oog.<br />
Benoem wat je ziet of denkt<br />
te zien. Drink een kopje koffie<br />
samen. Toon begrip. Je wilt een<br />
mantel<strong>zorg</strong>er niet kwijtraken<br />
doordat je ze te nadrukkelijk<br />
vraagt direct iets te doen of je<br />
ze te veel los laat. Wijs ze op<br />
gespreksgroepen in de buurt<br />
en op de Alzheimer-cafés.<br />
Tips<br />
www.mezzo.nl<br />
www.mantel<strong>zorg</strong>info.nl<br />
www.sensoor.nl telefonische<br />
hulpdienst dag en nacht<br />
bereikbaar 0900-0767<br />
www.alzheimernederland.nl<br />
mijn tips
Vrijwilliger –<br />
Maar niet vrijblijvend<br />
Ben je gehecht aan jouw team?<br />
Een woongroep is een kleine leefgemeenschap<br />
met een hecht team met bekende begeleiders.<br />
Daarom komt een vrijwilliger ook vast op een<br />
woongroep om samen met het team een vaste<br />
kern te vormen.<br />
Wie heeft dat zo afgesproken?!<br />
Vrijwilligers nemen een belangrijke plaats in<br />
binnen de woongroepen. Besef dat ook hier<br />
geldt: zeggen wat je doet en doen wat je zegt.<br />
Het is belangrijk dat de vrijwilliger zich houdt<br />
aan afspraken, doelstellingen en de visie van<br />
de organisatie. <strong>In</strong>formeer de vrijwilliger over<br />
de regels, afspraken en begeleiding door een<br />
medewerker van het team.<br />
kies keurig<br />
De vrijwilliger in de groep heeft vaak één op<br />
één contact met de bewoners en levert een<br />
wezenlijk aandeel in de woongroep. Bekijk<br />
samen met de vrijwilliger wat hij of zij aan<br />
vaardigheden heeft te bieden aan de individuele<br />
bewoner of aan de groep.<br />
Setje<br />
Vrijwilligers worden gekoppeld aan een vaste<br />
begeleider uit de woongroep. Deze <strong>zorg</strong>t <strong>voor</strong><br />
het vastleggen van afspraken, begeleiding,<br />
evaluaties en eventuele tussentijdse gesprekken.<br />
De vrijwilliger gaat waar nodig mee in<br />
teambuilding, visiebesprekingen, relevante<br />
scholingsmomenten enzo<strong>voor</strong>ts.<br />
“ WiL jij ook eenS<br />
Vrij(WiLLiger) Zijn?”<br />
24
Vrijwilligen doe je zo!<br />
Kies een vrijwilliger op:<br />
• uitstraling<br />
• motivatie<br />
• betrouwbaarheid<br />
• talent<br />
• enthousiasme<br />
•<br />
Vraag een vrijwilliger<br />
• op een vast moment van<br />
de week<br />
• bij de dagelijkse maaltijd<br />
• <strong>voor</strong> een blokje om<br />
• <strong>voor</strong> een gang naar de<br />
plaatselijke super<br />
• en stuur hem met een<br />
bewoner het bos in<br />
• <strong>voor</strong> een klusje in en<br />
om huis<br />
•<br />
Tips<br />
Prijs een vrijwilliger om haar/<br />
zijn:<br />
• betrokkenheid<br />
• aanwezigheid<br />
• creativiteit<br />
• gezelligheid<br />
•<br />
mijn tips
Veiligheid - Veilig<br />
en vertrouwd<br />
Veiligheid <strong>voor</strong>op<br />
Besef dat vaak alleen werken en alleen<br />
aanwezig zijn in de woning je kwetsbaar kan<br />
maken. Zorg dat je weet hoe te handelen bij<br />
calamiteiten.<br />
Volg dit stappenplan:<br />
Bel<br />
1. een collega van de naastgelegen woning<br />
2. de leidinggevende of dienstdoende<br />
leidinggevende<br />
3. de incidentendienst (de AWN-coördinatoren)<br />
4. de calamiteitendienst<br />
5. 112<br />
Bij ernstig onveilig voelen altijd 112 bellen!<br />
Leer van je fouten<br />
Het is belangrijk dat je veilig werkt met elkaar<br />
en dat iedereen zich vertrouwd voelt. Zo leer<br />
je ook meer van elkaar. Geef collega’s tips en<br />
feedback in het belang van de bewoner. Stel je<br />
in gesprekken open <strong>voor</strong> opbouwende kritiek.<br />
Durf fouten toe te geven en leer van feedback.<br />
Laat je eens verrassen<br />
Laat je eens verrassen door het dagelijks<br />
leven van de bewoners. Zie wat er allemaal<br />
kan gebeuren als je gewoonten en strakke<br />
procedures los laat. Laat de bewoners jou<br />
uitdagen en kijk naar de behoeften van de<br />
bewoners. De interactie met de bewoners geeft<br />
leven in de brouwerij.<br />
“ Zorg jij dat de kuSt<br />
VeiLig iS?”<br />
26
Laat een bewoner niet vallen<br />
Veiligheid staat <strong>voor</strong>op.<br />
Voorkom dat een bewoner kan<br />
struikelen of vallen door de<br />
checklist in te vullen. Zo maak<br />
je het risico op een ongeval zo<br />
klein mogelijk.<br />
www.veiligheid.nl<br />
mijn tips<br />
Tips
Huishoudbudget en<br />
bestellingen – Let op de<br />
kleintjes<br />
kijk, kies en koop<br />
Kijk bij het inkopen naar de kosten en naar de<br />
tijd die jij er in moet steken. Kies welke manier<br />
van inkopen het best bij jullie situatie past.<br />
Houd daarbij rekening met de ligging van de<br />
woning in vergelijking met de winkels en de<br />
budgettaire mogelijkheden. Maak afspraken met<br />
je leidinggevende over de inkopen per woning<br />
of per cluster woningen.<br />
heb je ze op een rijtje?<br />
Maak <strong>voor</strong>af een boodschappenlijstje. Kijk naar<br />
aanbiedingen, maar koop niets wat je niet nodig<br />
hebt. Vergelijk prijzen en maak er desnoods een<br />
spelletje van: wat is duurder? Vraag altijd een<br />
kassabon. Koop verse groenten en fruit van het<br />
seizoen dat is goedkoper. Spaar het milieu en<br />
schaf een stevige boodschappentas aan.<br />
ken je huishoudportemonnee<br />
Vraag om de maandelijkse financiële<br />
overzichten van de afdeling EAS zoals dat met<br />
jouw leidinggevende is afgesproken. Zo weet je<br />
welke bedragen beschikbaar zijn en hoeveel er<br />
al van is uitgegeven. Houd je geld over? Spaar<br />
dat op en gebruik het om in de woongroep<br />
leuke dingen van te doen. Ga eens uit eten, of<br />
neem een extra dikke biefstuk.<br />
“PaS jij oP de kLeintjeS?”<br />
28
Zo koop je goed!<br />
Voeding, huishoudelijke<br />
artikelen<br />
• Regel je eigen inkopen bij<br />
de supermarkt in de buurt.<br />
Laat eventueel be<strong>zorg</strong>en<br />
als het veel is. Denk ook<br />
eens aan de winkel van<br />
het woon<strong>zorg</strong>centrum of<br />
verpleeghuis.<br />
• Of bestel bij een leverancier<br />
die per woning komt afleveren.<br />
• Of bestel bij het magazijn<br />
van het woon<strong>zorg</strong>centrum of<br />
verpleeghuis.<br />
mijn tips<br />
dieetproducten/maaltijden<br />
• Koop dieetproducten of maaltijden<br />
gewoon in een winkel.<br />
• Of bestel rechtstreeks bij de<br />
leverancier.<br />
• Of bestel bij de keuken van<br />
het woon<strong>zorg</strong>centrum of verpleeghuis.<br />
De kosten <strong>voor</strong><br />
dieetproducten worden bij de<br />
bewoner in rekening<br />
gebracht.<br />
Tips<br />
Verpleegartikelen,<br />
incontinentiemateriaal<br />
• Bestel verpleegartikelen en<br />
incontinentiemateriaal bij<br />
het woon<strong>zorg</strong>centrum of het<br />
verpleeghuis.<br />
• Of bestel bij de leverancier<br />
en laat het afleveren bij de<br />
woning of centraal.
Medicijnen – Voorkomen is<br />
beter dan genezen<br />
nog een pilletje<br />
Maak afspraken met de arts of de behandelaar<br />
over het medicijngebruik van elke bewoner. Laat<br />
je goed <strong>voor</strong>lichten. Wees altijd extra alert bij<br />
het klaarmaken van de pillendoosjes. Laat een<br />
collega meekijken.<br />
Vergeetachtig?<br />
Geef de medicijnen op een vast tijdstip,<br />
bij<strong>voor</strong>beeld meteen na de maaltijd. Medicijnen<br />
die tegelijk mogen worden genomen, geef je<br />
ook tegelijkertijd zodat eventueel vergeten<br />
wordt <strong>voor</strong>komen.<br />
even iets <strong>voor</strong>schrijven<br />
Noteer van elke bewoner het medicijngebruik.<br />
Zorg dat deze informatie direct toegankelijk is<br />
<strong>voor</strong> de arts of behandelaar als deze op visite<br />
komt bij de bewoner. Als er veranderingen zijn<br />
in het medicijngebruik, laat je daar dan goed<br />
over <strong>voor</strong>lichten.<br />
“ moet jij nog een<br />
PiLLetje?”<br />
30
ja Zuster nee Zuster<br />
niet met de deuren slaan!<br />
ja zuster, nee zuster!<br />
niet op de stoelen staan!<br />
ja zuster, nee zuster!<br />
denk aan de buren!<br />
ja zuster, nee zuster!<br />
‘t zijn heel dunne muren!<br />
ja zuster, nee zuster!<br />
laten we allemaal doen wat we willen<br />
zonder te schreeuwen en zonder te gillen<br />
doe wat je het liefste doet<br />
ja zuster, nee zuster<br />
dan is het altijd goed<br />
ja zuster, nee zuster, ja zuster, nee zuster, ja<br />
zuster, nee zuster<br />
Tips<br />
www.kiesbeter.nl/medische-informatie<br />
mijn tips
Afval en technisch<br />
onderhoud - Klusserdeklus<br />
afval scheiden<br />
Plak stickers op de verschillende afvalbakken<br />
zodat de bewoner weet wat waarin moet.<br />
Gebruik een schema om jezelf er aan te<br />
helpen herinneren wanneer welk afval wordt<br />
opgehaald. Zorg dat het afval op tijd buiten<br />
staat.<br />
klusje klaren<br />
Alle klusjes in en rondom huis die bewoners<br />
<strong>voor</strong>heen zelf thuis ook deden, worden door<br />
de woon<strong>zorg</strong>begeleiders en mantel<strong>zorg</strong>ers<br />
gedaan. Bij<strong>voor</strong>beeld iets aan de muur hangen,<br />
een kapotte lamp vervangen, de gootsteen<br />
ontstoppen enzo<strong>voor</strong>ts. Bespreek met de<br />
bewoners welke klusjes er liggen en wie er een<br />
handje wil helpen.<br />
twee linkerhanden<br />
Maak afspraken met collega’s wie klusjes<br />
in de gemeenschappelijke ruimtes <strong>voor</strong> zijn<br />
rekening neemt (ophangen foto’s, gaatje boren<br />
lamp ophangen enz.). Doe een beroep op een<br />
vrijwilliger of erkend klusbedrijf als geen van de<br />
collega’s kan klussen.<br />
Overleg met je leidinggevende over<br />
ingewikkelde klussen aan de woning waar<strong>voor</strong><br />
je een klusbedrijf wilt inschakelen. Dan komen<br />
de kosten <strong>voor</strong> rekening van Zorgspectrum.<br />
eigen huis en tuin<br />
Laat de aankleding van de studio van<br />
bewoners en kleine reparaties uitvoeren door<br />
familieleden. Als er geen familie is, <strong>zorg</strong> dan<br />
dat de werkzaamheden door de begeleiders, een<br />
vrijwilliger of een erkende klusbedrijf worden<br />
uitgevoerd. Bij het klussen in de studio door een<br />
klusbedrijf komen de kosten <strong>voor</strong> rekening van<br />
de bewoner.<br />
“ kun jij dit kLuSje<br />
kLaren?”<br />
32
Zo maak je een afvalkalender Tips<br />
Soort afval<br />
Huishoudelijk afval<br />
GFT<br />
Glas<br />
Papier<br />
Plastic<br />
Batterijen/chem. afval<br />
Naaldcontainer<br />
Grof afval<br />
Hoe vaak opgehaald Welke dag Waar en/of door wie<br />
mijn tips
Vervoer – Wie gaat er mee?<br />
op stap<br />
Als bewoners gebruik moeten maken van<br />
vervoer, dan <strong>zorg</strong> jij als begeleiding dat dit<br />
wordt geregeld. Bedenk ook dat je vrijwilligers<br />
kunt regelen via de receptie van het<br />
woon<strong>zorg</strong>centrum of verpleeghuis of via de<br />
vrijwilligerscoördinator.<br />
rij ik of rij jij?<br />
De bestuurder (vrijwilliger of medewerker) moet<br />
steeds in bezit zijn van een geldig rijbewijs.<br />
Voor vrijwilligers is dit in het kwaliteitssysteem<br />
opgenomen.<br />
Weet dat de bestuurder van de privéauto<br />
aansprakelijk is bij ongevallen. Controleer<br />
<strong>voor</strong>af of er een ongevallen-inzittenden<br />
verzekering is afgesloten. Natuurlijk mag de<br />
medewerker of vrijwilliger er<strong>voor</strong> kiezen de<br />
eigen auto niet te gebruiken.<br />
ik ga op reis…<br />
Besef dat begeleiding tijdens de rit een<br />
verantwoordelijkheid is van de locatie die<br />
de uitstap organiseert. Denk er aan dat als<br />
een bewoner insuline nodig heeft, er een<br />
medewerker moet meegaan die de bevoegdheid<br />
heeft om insuline toe te dienen.<br />
Busje komt zo<br />
Denk ook eens aan de activiteitenbus van<br />
Zorgspectrum die staat gestationeerd bij<br />
De Geinsche Hof. Reserveer de bus. Haal<br />
de autopapieren en –sleutel op bij de<br />
receptie. <strong>In</strong> de bus is (verplicht) aanwezig:<br />
navigatie, verbanddoos, gevarendriehoek,<br />
brandblusapparaat, paraplu’s en regenponcho’s.<br />
Overige spullen die in de bus aanwezig zijn:<br />
fleecedekens, reflecterende vestjes, reserveincontinentiemateriaal<br />
en reservekleding.<br />
“ maak jij dat je<br />
Wegkomt?”<br />
34
de paden in...<br />
De paden op, de lanen in<br />
Vooruit met flinke pas.<br />
Met stralend oog, en blijde zin<br />
En goedgevulde tas<br />
De zonne lacht ons vrolijk toe<br />
Ons groet der voog’len zang<br />
En wij we worden vast niet moe<br />
Al wand’len w’ uren lang<br />
Tratatata bom bom tratatata bom, bom<br />
Al wand’len w’ uren lang<br />
Tips<br />
Marcheren is gezond <strong>voor</strong> ‘t bloed<br />
Verruimd wordt d’ enge borst<br />
‘t Versterkt de spier van been en voet<br />
‘t Wekt eetlust op en dorst<br />
Daarom <strong>voor</strong>uit en in de maat<br />
Zo netjes als ‘t maar kan<br />
Nu ‘t eensgezind en ord’lijk gaat<br />
Heeft elk plezier ervan<br />
Tratatata bom bom tratatata bom, bom<br />
Heeft elk plezier ervan<br />
www.9292ov.nl
colofon:<br />
Redactie: Reëlle Communicatie<br />
Fotografie: Reëlle Communicatie<br />
Ontwerp: Member Since<br />
Druk: Esenes