ROODKAPJE VERKLAARD - Yoga Intervision Circle

worden getypeerd. Onder andere door verduidelijking van hun sociale - en gezinscontext.
Wanneer dat zich voordoet is het van belang na te gaan of onze thema-hypothese er door
wordt ondersteund. Kijken wij naar Roodkapje dan zien wij inderdaad aan het begin van het
verhaal haar sociale context geëtaleerd. Dus gaan we na of wij daarin onze hypothese
bevestigd zien, mogelijk zelfs versterkt, dat narcistische bezetting het centrale thema van het
sprookje is.
Om de sociale context waarin sprookjes zijn ingebed te achterhalen, kijken wij niet alleen
naar welke personen, welk soort familie - en milieu-omstandigheden, worden vermeld, wij
kijken ook naar wat en wie er ontbreken. Dat laatste is bij Roodkapje van belang. Want over
broertjes en zusjes wordt niet gesproken. Noch over vriendjes en vriendinnetjes. Roodkapje is
dus enig kind. Nou ja, je weet hoe het is met enig-kinderen: zij worden zeer bemind. Tot aan
de grond toe verwend soms, zoals men vroeger zei.
Ook de vader ontbreekt. Betekenisvol, aangezien vaders staan voor exploratie. Het is de vader
in ons van waaruit wij onze kinderen tot exploratie stimuleren. Waarmee gezegd wil zijn dat
die aanmoediging in geval van Roodkapje ontbrak. Ik kom daar nog op terug. Wat de moeder
betreft, vermoedelijk is de moeder weduwe. Of ongehuwd, wat ook kan. Ook vroeger. Hoe
het ook zij, de familiesituatie is er een waarbij er een moeder is met een dochtertje. Plus een
oma. Maar die woont verderop. Ook al zonder man. Over andere kinderen van grootmoeder
wordt niet gesproken. Kortom er is sprake van een enig kindsituatie, in wat wij tegenwoordig
een eenoudergezin noemen. Mogelijk dat ook moeder en grootmoeder, ooit samen een
dergelijke gezinssituatie kenden. Van een vaderlijn is immers geen sprake.
Zonder betrokkenen daarmee te diskwalificeren: in menig eenkind-eenoudergezin doet
narcistische bezetting zich voor. Als moeder - meestal zijn het moeders die eenkindeenoudergezinnen
runnen - al niet haar zorgen met het eigen kind bespreekt, dan voelt het aan
moeders non verbale signalen wel aan dat zij zorgen heeft. Helpen, kinderlijke pogingen
daartoe, niet tot last willen zijn, lief zijn voor, worden al snel dé manieren waarlangs het
liefde en bevestiging krijgt. Soms zelfs met rolwisseling - in vakjargon: parentificatie - als
gevolg. Kortom, de conclusie lijkt gerechtvaardigd: Roodkapjes sociale context bevestigt
onze hypothese dat narcistische bezetting het centrale thema van het sprookje is.
9. EXPLORATIEDRANG
Terug naar Roodkapje zelf. Pleasing is, gelukkig maar, niet het enige dat kinderen kenmerkt.
Ook kinderen die narcistisch bezet worden, ik zei het zo even al, worden gekenmerkt door
exploratiedrang. Die drang stoort zich niet aan de wensen van moeder en vader, noch aan die
van grootmoeders. Als het centrale thema van Roodkapje narcistische bezetting is, en dat is
het voor mij, dan is het thema dus tegelijk óók: exploratiedrang. Laten we nagaan of we
daarvoor steun kunnen vinden bij wat er, al spoedig na het begin, volgt.
“Op een dag zei haar moeder tegen haar: “Kom, Roodkapje, hier heb je een stuk koek en een
fles wijn, breng dat naar je grootmoeder, zij is ziek en zwak en dit zal haar goed doen. Ga nu
maar voor het te warm wordt en als je buiten komt, loop dan netjes en rustig en dwaal niet
van het pad af, anders val je en breek je de fles en dan heeft grootmoeder niets. En als je haar
kamer binnenkomt, vergeet dan niet goedemorgen te zeggen en snuffel niet eerst overal rond”.
"Ik zal goed oppassen", zei Roodkapje tegen haar moeder en gaf er haar de hand op.”
Roodkapje8 8