Bart van der Graaf - DGMR
Bart van der Graaf - DGMR
Bart van der Graaf - DGMR
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Beheersing Industriële trillingen<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong><br />
co-auteur Doede Wessels<br />
<strong>DGMR</strong>, Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software<br />
Arnhem - Den Haag - Drachten – Sittard<br />
026 3512141 / info@dgmr.nl / www dgmr.nl<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Inhoud<br />
• Introductie<br />
• Wet en regelgeving, Richtlijnen<br />
• Praktijkvoorbeelden<br />
• Rationele trillingsbeheersing<br />
De ‘techniek’<br />
De ‘regulering’ door overheid<br />
• Conclusies en aanbevelingen<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 1 <strong>van</strong> 22*<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 2 <strong>van</strong> 22*<br />
1
Beheersing Industriële trillingen<br />
Introductie (1) <strong>DGMR</strong> ervaringen<br />
• Trillingshin<strong>der</strong> door industrie<br />
typische industriële branches: paarse(groene) boekje<br />
betrekkelijk incidenteel<br />
apparaten met grote vrije krachten en momenten<br />
vaker midden en oost Ne<strong>der</strong>land ?!<br />
hardnekkige/langdurige kwesties<br />
• Wettelijk ka<strong>der</strong>:<br />
aanwezig maar niet uniform en onvolledig<br />
Signalen <strong>van</strong> de overheid:<br />
Kleine populatie gehin<strong>der</strong>den<br />
Lastige gevallen: dan gebiedsafhankelijke norm aanbevolen<br />
De SBR is toch effectief (min. V&W juni 2010)<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Wet en regelgeving, Richtlijnen (1)<br />
• Burgerlijk wetboek: geen hin<strong>der</strong> door rumoer, trillingen, etc.<br />
• Wabo en Barim (activiteitenbesluit)<br />
type A en B: SBR-Trillingen deel B tabel 2<br />
type C: bevoegd gezag maatwerk<br />
• Geen rekenvoorschrift noch emissiesterkte limieten<br />
• BBT (Brefs uit IPPC):<br />
Geen aandacht voor trillingen!<br />
• OLO OmgevingsLoket Online:<br />
vergunning ‘check’ en ‘aanvraag’<br />
technische leidraad ontbreekt<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 3 <strong>van</strong> 22*<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 4 <strong>van</strong> 22*<br />
2
Beheersing Industriële trillingen<br />
Wet en regelgeving, Richtlijnen (2)<br />
Richtlijnen:<br />
• Toetsingska<strong>der</strong><br />
Emissie eisen: geen !<br />
Immissie eisen:<br />
SBR richtlijn Trillingen deel B Hin<strong>der</strong> voor personen in gebouwen:<br />
Aan veran<strong>der</strong>ing on<strong>der</strong>hevig<br />
Meer<strong>der</strong>e interpretaties mogelijk<br />
Niet vrij <strong>van</strong> discussie (bestaand of nieuw, bijlage 5)<br />
Handreiking Industrielawaai en Vergunningverlening (Handreiking)<br />
• Reken voorschrift<br />
Complete overdrachtpad: geen ‘genormaliseerde’ ontwerpmethode<br />
Emissiesterkte: wel rekenmethoden! zie werktuigbouw schoolboekjes!<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Praktijkvoorbeelden (1)<br />
metaal scheiding AVI resten en kantoor<br />
Mobiele puinbreker en woning<br />
Gieterij Tb en kantoor<br />
Grote P-industrie en woningen<br />
Bouw afval recycling en omgeving<br />
Gieterij D-L en woningen<br />
Fabriek prefab betonwaren en woningen<br />
Niet opgenomen (geen hin<strong>der</strong> bij <strong>der</strong>den):<br />
Betonklinkerproductie<br />
Weverij<br />
Productie kunstofvloerbedekking<br />
Watten pads stanserij<br />
Metaalwaren stansen en knippen<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 5 <strong>van</strong> 22*<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 6 <strong>van</strong> 22*<br />
3
Beheersing Industriële trillingen<br />
Praktijkvoorbeelden (2)<br />
isolatie<br />
begane grond<br />
1ste verdieping<br />
apparaat<br />
sink/float trilgoot<br />
mobiele puinbreker (shovel en<br />
vrachwagens)<br />
puinbreker: mobiele<br />
puinbreker+schudzeef(onbalansmoto<br />
r)+2 loopbanden<br />
krukas gedreven trilgoot<br />
(afschudden vormzand) diverse machines<br />
onbalansmotor op<br />
resonantietafel (transport<br />
(tril)band) +/- 23 (max. 67)<br />
kN<br />
diverse machines en<br />
vorkheftrucks<br />
aandrijfmotor nee deels nee nee nee nee nee<br />
apparaat nee nee nee nee nee nee nee<br />
fundatie betonnen vloer verrijdbare stalen constructie bodem betonnen vloer onbekend<br />
fun<strong>der</strong>ing<br />
bodem<br />
betonplaat 'op<br />
staal'<br />
bovenste 1,5 a 2 m leem<br />
op zand<br />
betonplaat 'op<br />
staal' betonplaat 'op staal' betonplaat 'op staal'<br />
lichte klei met homogeen<br />
profiel, klei op grof zand<br />
betonplaat 'op<br />
staal'<br />
bovenste 1,5 a 2 m leem op zand<br />
(daaron<strong>der</strong> stuwwallen en<br />
kleileemkoppen) keileem en zand klei op grof zand, grof zand<br />
lage betonnen sokkel op<br />
betonnen vloer onbekend<br />
betonplaat 'op<br />
staal'<br />
betonplaat 'op<br />
staal'<br />
tot -3,5 m: zand met dunne<br />
slappere laag humeus en<br />
beekklei/veen zand stuwwal<br />
afstand [m] 12 30 a 40 95-145 en 12 50-85 100 à 110 75 > 50<br />
Woning of kantoor K W K K W W W<br />
constructie metselwerk op staal ? kanaalplaat in metselwerk betonvloer op staal houten vloer in metselwerk houten vloer in metselwerk betonvloer in metselwerk<br />
Vmax - - - 0,25 (verticaal) - - 0,45 (V)<br />
Vper - - - 0,08 - - 0,03 (V)<br />
constructie<br />
staalbetonvloer op<br />
staalconstructie<br />
houten vloer in metselwerk<br />
kanaalplaat vloer op<br />
staalconstructie<br />
kanaalplaat vloer op<br />
staalconstructie<br />
Vmax 0,75 0,4 - 0,75 0,5 en 2,2 0,46 -0,56 (verticaal)<br />
Vper 0,22<br />
0,04-0,08 vert 0,02-<br />
0,14 hor 0,12 en 0,33 0,13<br />
dom. Frequentie<br />
(gebied) [Hz] - 7 - 30 Hz<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Praktijkvoorbeelden (3)<br />
houten vloer in metselwerk houten vloer in metselwerk betonvloer in metselwerk<br />
0,4 hori 0,12<br />
verti<br />
0,17 hori 0,05<br />
vert<br />
0,4-0,45<br />
(horizontaal) 0,17-<br />
0,3 (verticaal)<br />
0,2-0,34<br />
(horizontaal) 0,09-<br />
0,15 (verticaal)<br />
0,65 (V) 0,23<br />
(H)<br />
0,05 (V) 0,02<br />
(H)<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 7 <strong>van</strong> 22*<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 8 <strong>van</strong> 22*<br />
4
Beheersing Industriële trillingen<br />
Praktijkvoorbeelden (4)<br />
Droogschud zeef Afzuigventilator<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Praktijkvoorbeelden (5)<br />
• Bevindingen Industriële trillingshin<strong>der</strong> kwesties:<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 9 <strong>van</strong> 22*<br />
typische industrietakken<br />
specifieke apparaten met vrije krachten en/of momenten<br />
kenmerken<br />
Oorzaken: geen/onjuiste maatregel (isolatie, paalfun<strong>der</strong>ing)<br />
Afstanden: ook groot tot > 100 m<br />
Bronnen:<br />
Productiemachines: bedrijfsduur V per<br />
» Vrije krachten en momenten<br />
» Resonantiewerking<br />
» Start/stop V max<br />
Intern/lokaal transport: incidenteel V max<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 10 <strong>van</strong> 22*<br />
5
Beheersing Industriële trillingen<br />
Rationele beheersing: ‘De techniek’ (1)<br />
Model<br />
Bronnen<br />
Fundatie en fun<strong>der</strong>ing<br />
Ont<strong>van</strong>gende constructie<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Rationele beheersing: ‘De techniek’ (2)<br />
Bron<br />
Overdracht<br />
Ont<strong>van</strong>ger<br />
Machine<br />
opstelling: vast/verend<br />
Fundatie<br />
fun<strong>der</strong>ing<br />
bodem bij bron<br />
Afstand<br />
bodem bij ont<strong>van</strong>ger<br />
fun<strong>der</strong>ing<br />
Fundatie<br />
bouwkundige constructie<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 11 <strong>van</strong> 22*<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 12 <strong>van</strong> 22*<br />
6
Beheersing Industriële trillingen<br />
Rationele beheersing: ‘De techniek’ (3)<br />
Trillingsoverdrachtmodel<br />
Bron<br />
Overdracht<br />
Ont<strong>van</strong>ger<br />
Vrije krachten, Momenten<br />
stationair en/of impuls Nihil of<br />
opstelwijze<br />
fundatie<br />
Verend opstellen = isoleren<br />
reductie 80% tot 99%<br />
fun<strong>der</strong>ing Fun<strong>der</strong>ing op palen<br />
bodem<br />
afstand Groot genoeg?<br />
fun<strong>der</strong>ing Nieuwbouw: paalfun<strong>der</strong>ing<br />
Bestaand: respecteren<br />
fundatie<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Constructie gebouw Stijf, massa en gedempt<br />
Rationele beheersing: ‘De techniek’ (4)<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 13 <strong>van</strong> 22*<br />
• On<strong>der</strong>delen in overdrachtmodel<br />
A. vrije krachten en momenten <strong>van</strong> machines eenvoudig (LA)<br />
B. trillingsisolatie en overdracht naar fundatie eenvoudig (LA)<br />
C. (Paal)fun<strong>der</strong>ingen in bodem matig complex (EEM)<br />
D. Overdracht in bodem en overgang naar gebouw complex (EEM)<br />
E. Rekenmodel dynamisch gedrag gebouwen matig complex (EEM)<br />
• Emissies: definitie mogelijkheden<br />
Machine bronsterkte: rekenstap A (werktuigbouw schoolboek!)<br />
Machine verend opgesteld: rekenstap A x B<br />
Fun<strong>der</strong>ing in de bodem: rekenstappen A x B x C<br />
LA = lineaire algebra<br />
EEM = Eindige elementen methode<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 14 <strong>van</strong> 22*<br />
7
Beheersing Industriële trillingen<br />
• Rekenmodel overdracht in EEM:<br />
Delen <strong>van</strong> EEM overdrachtmodel op te nemen in eenvoudiger matrix<br />
rekenmodel (voorbeeld VP damwand en VP drempel)<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Rationele beheersing<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 15 <strong>van</strong> 22*<br />
• Bron: (trillingopwekmechanismen):<br />
Vrije krachten en momenten<br />
Onbalans onbalans as, krukas<br />
Heen en weer gaande beweging drijfstang, zuiger<br />
verbrandingsmotor<br />
pomp, compressor<br />
Resonantie triltafel/transportband<br />
structuurdynamica<br />
• Overdracht: (beheersingsprincipes):<br />
Opstelwijze: Isoleren<br />
Demping<br />
Fundatie: Massa<br />
Fun<strong>der</strong>ing: paalstijfheid = koppelen aan grote massa<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 16 <strong>van</strong> 22*<br />
8
Beheersing Industriële trillingen<br />
Rationele beheersing<br />
• Fundatie en fun<strong>der</strong>ing<br />
bodemson<strong>der</strong>ing en monstername<br />
grondon<strong>der</strong>zoek <strong>van</strong> sterkte-vervormingsgedrag bodem<br />
specialistisch karakter: EEM studie<br />
• Ont<strong>van</strong>gende constructie<br />
Bodemson<strong>der</strong>ing en monstername<br />
fun<strong>der</strong>ing<br />
Structuur: wanden/kolommen en vloervelden<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 17 <strong>van</strong> 22*<br />
Rationele beheersing, Overheids ‘regulering’(2)<br />
Vraag en antwoord in OLO (vergunning check en aanvraag)<br />
Simpele vraag ? Alles trilt in een productie lijn!<br />
Alleen grote vrije krachten en momenten rele<strong>van</strong>t!<br />
Beter: branche gericht<br />
- concrete vraagstelling<br />
- voorbeelden geven<br />
- leveranciersverklaring bijsluiten<br />
Juiste antwoorden ? Dan leidraad gewenst!<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 18 <strong>van</strong> 22*<br />
9
Beheersing Industriële trillingen<br />
Conclusies huidige situatie<br />
Wettelijk ka<strong>der</strong><br />
aanwezig maar niet uniform en onvolledig<br />
kansen aanwezig om effectiviteit te verhogen (OLO)<br />
Nieuwe situaties<br />
bronmaatregelen technisch niet complex<br />
Wetgever rationele aanpak niet gereguleerd<br />
Bestaande situaties<br />
Saneren (verbeteren of geheel opheffen)<br />
kostbaar en<br />
Langdurig proces<br />
vaak bij bedrijven met continuïteitsproblemen<br />
Beheersing Industriële trillingen<br />
Aanbevelingen (1)<br />
• Vooroordelen wegnemen<br />
Trillingsbeheersing is niet ‘moeilijk’<br />
maatregelen zijn niet onbetaalbaar<br />
• Atten<strong>der</strong>en: Achteraf oplossen wel kostbaar, dus geen risico!<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 19 <strong>van</strong> 22*<br />
• Rationele aanpak ‘Techniek’<br />
Branche gericht<br />
Quick scan <strong>van</strong> risico<br />
concrete fabrikantverklaring voor specifieke apparaten<br />
Werkingsprincipe en opgave vrije krachten en momenten<br />
Maatregelen<br />
verend opstellen en/of<br />
paalfun<strong>der</strong>ing<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 20 <strong>van</strong> 22*<br />
10
Beheersing Industriële trillingen<br />
Aanbevelingen (2)<br />
• Rationele aanpak wetgever<br />
Uniforme aanpak wettelijk ka<strong>der</strong><br />
Limieten Emissie: mogelijkheden na<strong>der</strong> exploreren<br />
» Immissie: <strong>van</strong> SBR naar NEN of NEN-EN-ISO norm ?<br />
SBR aan veran<strong>der</strong>ing on<strong>der</strong>hevig<br />
SBR meer<strong>der</strong>e interpretaties mogelijk<br />
SBR niet vrij <strong>van</strong> discussie (bestaand of nieuw, bijlage 5)<br />
Objectiveren: opstellen rekenvoorschrift<br />
Initiatief en realisatie beter begeleiden<br />
OLO vraag en antwoord<br />
Branche afhankelijke vragen<br />
leidraad voor initiatiefnemer bij beantwoording<br />
(trillings)vragen<br />
Bouwvergunningsprocedure: leidraaid vergunningverlener<br />
Dank voor uw aandacht<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong><br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 21 <strong>van</strong> 22*<br />
<strong>DGMR</strong>, Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software<br />
Arnhem - Den Haag - Drachten – Sittard<br />
026 3512141 / info@dgmr.nl / www dgmr.nl<br />
<strong>Bart</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Graaf</strong>, 22 <strong>van</strong> 22*<br />
11