Stickers en symbolen op de Spaanse snelwegen - Hieke Voorberg

Tekst Hieke Voorberg, Beeld Stock, FotoFocus Nimke de Bruyne & Jack tillmanns
‘¡Lo siento! No to er mundo puede se de Jere’
Op deze bumpersticker staat ‘Het spijt me, niet
iedereen kan uit Jeréz komen’ (met Andalusisch
accent geschreven).
Jeréz is inderdaad een mooie stad, en zeker
beter onderhouden dan de auto van
de trotse eigenaar.
56 VIVA ESPAÑA & TEMPERAMENT
Stickers en symbolen
op de Spaanse snelweg
Wie dikwijls de Spaanse snelwegen trotseert, is vast de variëteit aan bumperstickers
opgevallen. Wat beweegt toch die Spaanse automobilisten om hun voertuig vol
te plakken? Viva España gaat op zoek naar het verhaal achter de belangrijkste
Spaanse autostickers. Zodat je voortaan ook weet wie er in Spanje voor je rijdt.
‘Mijn andere auto is een Porsche’, ‘baby aan boord, ‘papa, rijd niet zo hard!’ en ‘toeter niet zo, het
irriteert me’. Een greep uit de populaire kreten die door Spaanse automobilisten in stickervorm op de
auto worden geplakt. Autostickers verschenen in Spanje voor het eerst in de jaren zestig. Een sticker
op de wagen werd gezien als een symbool van moderniteit. Na een tijdje ging de Spaanse overheid
zich ermee bemoeien: het Ministerie van Verkeer maakte zich zorgen over de slechte zichtbaarheid
door de volgeplakte achterruiten. De volgende generatie stickers was transparant, maar werd gemakkelijk
verschroeid door de hete zon. Begin deze eeuw doken sterkere varianten op, die een veilige plek
kregen op de bumper van de auto.
La Margarita
Hij houdt van me, hij houdt niet van me. Aan de bladranden van de mar-
griet wordt ook op de Spaanse schoolpleinen getrokken om te zien
of de liefde voor de leukste jongen van de school toekomst heeft.
Nu vrolijken de bloemen in stickervorm de auto’s op de Spaanse
snelweg op. De populariteit van de margrietstickers op de Spaanse
auto’s is te danken aan wereldkampioen Formule 1: Fernando Alonso
Díaz en zijn collega’s van het Renault de Fórmula 1 team. Zij
dragen de margriet op hun uniform dat ze aantrekken zodra
ze het racecircuit betreden. Deze geel-witte bloem is het
logo van het Italiaanse merk Guru. Dit kledingmerk sponsort
sinds 2004 de Asturiaanse coureur en zijn collega’s.
Een jaar later werden door automobilisten in heel Spanje
‘de bloemetjes buiten gezet’. De Spaanse krant El Mundo
noemt dit fenomeen ‘Alonsimanía’, oftewel de ‘Alonsialisering’.
Omdat de margriet met hem en dus met Renault werd geassocieerd,
surften veel automobilisten naar de website van de Franse autofabrikant
op zoek naar de sticker. Slimmere weggebruikers kloppen rechtstreeks
aan bij fabrikant Guru.
Begin deze eeuw doken nieuwe
varianten op die een veilige plek
kregen op de bumper van de auto
Ruc Català
Veel Catalanen houden van hun ‘land’ Catalonië en drukken dat graag
uit. Er zijn tegenwoordig in de regio een hoop stickers in omloop
waarin nationalisten hun separatistische denkwijze kunnen uitdrukken.
Zo verruilen sommige Catalanen het logo met de ‘E’ van Spanje
op het nationale kentekenbewijs voor een gele sticker met daarop de
letters CAT, van Catalonië. Maar gebruikelijker is de sticker van een
ezel, in Spanje ook wel ‘ el burro Catalan’ genoemd. Een automobilist
die de wagen met de Catalaanse ezel versiert kan daarvoor een aantal
redenen hebben. Velen zien de ezel als het symbool
van Catalonië en een tegenhanger van de
Spaanse (Osborne) stier. De ontstaansgeschiedenis
van het beestje is echter wat onschuldiger. Het
dier is in werkelijkheid een ezelsoort in Girona die
met uitsterven wordt bedreigd. Om hiervoor de aandacht
te trekken, ontwierpen natuurliefhebbers Jaume
Sala en Álex Ferreiro uit Banyoles een sticker waarop de ezel staat afgebeeld.
Zij en hun vrienden plakten deze op de achterruit van hun auto.
Toen de pers erover berichtte werd het initiatief door veel Catalanen
overgenomen. De ezel zelf werd zo gehyped dat men binnen korte tijd
vergat dat het om een uitstervende diersoort gaat. De ezel wordt tegenwoordig
zelfs afgedrukt op de Catalaanse vlag en op T-shirts. Bovendien
is het symbool gebruikt in een frisdrankreclame van drankenfabrikant
Refresk Cat. Een Catalaanse sticker dus, die je vooral tegenkomt in
deze Noord-Spaanse regio. De soorten variëren van een geheel
zwarte tot een ezel met een witte snuit.
Meer informatie via
www.burrocatala.com
t r a f i c o
VIVA ESPAÑA & TEMPERAMENT 57

El Niño de Tarifa
El Niño de Tarifa is een wit spookje dat voor een oranje achtergrond
ietwat boos naar zijn tenen kijkt. Dit ondeugende jongetje heeft zijn
herkomst in surfparadijs Tarifa, waar het altijd hard waait. Dat is waarschijnlijk
de reden dat het haar van de kleine lijkt op een golf en als
door de wind gewaaid overeind staat. Sommigen noemen het spookje
liefkozend ‘Herby’. Dit is de koosnaam voor de Oostenrijkse Herbert
Newman, die met zijn ouders als klein kind naar Spanje verhuisde. Hij
groeide uit tot een slimme en creatieve ondernemer. Op 19-jarige leeftijd
opende hij zijn eerste kledingwinkel. Naar eigen zeggen heeft hij er nu
‘40 en nog wat’. De kleding is sportief, richt zich op surfers en gaat de
concurrentie aan met gevestigde merken als QuikSilver en RipCurl. Een
automobilist die zich met dit merk wil associëren hoeft alleen maar naar
een van de 700 verkooppunten van El Niño de Tarifa
te gaan om daar een kledingstuk te kopen. Het
etiket op elk kledingstuk is namelijk voorzien
van een niño-sticker. De kledinglijn geniet
internationale bekendheid en Newman heeft
uitbreidingsplannen naar Italië, Portugal
en waarschijnlijk ook Nederland. Dus
wie weet zien we de stickers binnenkort
ook op de Nederlandse snelwegen
verschijnen.
Soy Rociero
De sticker met de opdruk ‘soy rociero’ wordt op de bumper geplakt door
de katholieke weggebruikers in Spanje. Je spot de sticker vooral veel op
de snelwegen in Andalusië. El Rocío is een bedevaartplaats in de buurt
van Cádiz (in de provincie Huelva). De stickers zijn het initiatief van de
religieuze katholieke beweging in El Rocío. Zij organiseren met Pinksteren
een bedevaart ter ere van de gelijknamige maagd. De heilige bevindt
zich in een kapel in El Rocío. De plek wordt beschouwd als een van de
belangrijkste bedevaartsoorden van Spanje, waar katholieken uit de hele
wereld op af komen. Automobilisten met deze sticker op de auto zijn hier
waarschijnlijk naartoe op weg, komen hier vandaan of willen het hele jaar
door op deze wijze de maagd van Rocío eer bewijzen.
Wie dikwijls de Spaanse
snelwegen trotseert, is
vast de variëteit aan veelal
komische bumperstickers
opgevallen.
El cabrito de Fuertaventura
Automobilisten uit Fuertaventura hebben hun eigen sticker, een geit. Het
beestje is zwart van kleur en draagt op zijn rug het woord ‘cabrita’
(geitje) in witte letters. De inwoners van dit Canarische eiland leven
vooral van het toerisme, maar houden er ook de agrarische activiteit van
geitenhouderij op na. Er wonen ongeveer 40.000 geiten op het eiland.
Zij produceren melk voor de beroemde geitenkaas van Fuerteventura,
een belangrijk exportproduct. Terwijl de geitenfokkers het druk hebben
met de beesten zelf, heeft de toeristische sector het
beestje gebombardeerd tot hét logo van het eiland.
Dus nu kopen toeristen kleding en souvenirs
waarop de geit staat afgebeeld. Natuurlijk
is de geit ook in stickervorm te koop. Rijdt
er dus iemand met een geitensticker voor je
dan heb je te maken met a. een geitenhouder
uit Fuertaventura b. een trotse eilandbewoner of c. een
toerist die er op vakantie is geweest.
Meer informatie www.cabrito-fuerteventura.com
Osborne stier
Het is geen sticker, maar wel noemenswaardig. Door heel Spanje ver-
spreid en op de meest verrassende plekken langs de snelweg staat ‘el
Toro’. Dit is een 12 meter hoge metalen stier, die geassocieerd wordt met
het Spaanse stierenvechten. De stier is echter hét beeldmerk van Osborne,
de producent van alcoholische dranken, ooit opgericht door Thomas
Osborne Mann (1921). De in Exeter geboren Engelsman installeerde
zich in de achttiende eeuw in Cádiz. Om de Osborne-wijnen aan de man
te brengen, liet hij door gerenommeerd kunstenaar Manuel Prieto in
1956 een silhouet van een stier ontwerpen. Het symbool werd uit hout
gesneden en was vier meter hoog. De eerste stieren die aan de kant
van de snelweg werden geplaatst droegen nog een reclameboodschap
voor de brandy van Osborne. Dat verdween toen het hout werd verruild
voor metaal en de stier tot 12 meter in de lucht groeide. In 1964 telde
Spanje maar liefst 500 Osborne stieren. Eind jaren ‘80 dreigde de stier
ten onder te gaan aan de nieuwe reclameregelgeving, maar het Spaanse
Hooggerechtshof oordeelde dat de stier behoorde tot het nationaal erfgoed.
Iets wat is uitgegroeid tot nationaal symbool haal je natuurlijk
niet zomaar van de weg. Je komt het de gevechtsstier overal tegen. Op
ansichtkaarten, T-shirts en petten. Ook wordt el Toro soms afgedrukt op
de Spaanse vlag die gehesen wordt tijdens landelijke sportevenementen
of bij internationale vredesmissies van het Spaanse leger. Het aantal Osborne
stieren dat nu in Spanje staat bedraagt 90, waarvan de meesten in
Andalusië, Castilla- La Mancha, Castilla y León en in Valencia. Omdat de
inwoners van Catalonië niet zo happig zijn op stierenvechten en veel liever
naar hun eigen ezel kijken, werden de stieren in Catalonië meerdere
malen vernield door vandalisten. Nu staat daar nog slechts één overeind.
Meer informatie www.osborne.es
t r a f i c o
58 VIVA ESPAÑA & TEMPERAMENT VIVA ESPAÑA & TEMPERAMENT 59