Klik hier voor bijkomende informatie omtrent dit project

Het onderzoek kan starten met de vraag of er segregatie/
ongelijkheid is in de stad. De bedding van het thema segregatie in het
ruimer kader van gelijkheid en ongelijkheid in de stad wordt door elke
vakdiscipline geëxpliciteerd én meegenomen doorheen het project.
Het historisch onderzoek kan nagenoeg parallel verlopen met dat van
aardrijkskunde. Het lijkt trouwens wenselijk om de moeilijkheidsgraad
op eenzelfde niveau te houden … en te bewaken. De
probleemstelling, de rode draad in het onderzoek, moet duidelijk en
eenvoudig zijn.
1. de beschrijvende fase
Na een eerste verkenning van statistische bronnen en vaststelling van
segregatie/ ongelijkheid komt de volgende vraag: hoe komt die
segregatie/ ongelijkheid tot uiting in de stad?
We proberen de tweespalt gelijkheid en ongelijkheid te beschrijven én
te verklaren.
Hoe komt de ongelijkheid tot uiting in de stad (algemeen en/ of in de
19 de en de 20 ste eeuw? In deze fase beperken de leerlingen zich tot
een beschrijving van de ongelijkheid in de stad in verschillende
periodes (beschrijvende fase). Dit gebeurt aan de hand van
teksten, beeld- en cijfermateriaal. Na deze fase schetsen de leerlingen
‘een’ beeld van de stad op verschillende tijdstippen. Kennis van de
uiterlijke verschijning van steden dragen immers erg veel bij tot een
begrip van de sociale, economische en politieke achtergronden.
Belangrijk is de discussie in de klasgroep over dat stadsbeeld: in
welke mate is dat beeld geëvolueerd? Onder begeleiding van de
leerkracht worden tijdens de discussie een aantal belangrijke
bevindingen genoteerd. Die bevindingen vormen de basis voor de
volgende stap: de verklaring (verklarende fase).
2. de verklarende fase
Bestaande documenten en publicaties vormen het uitgangspunt voor
het verfijnen van die vraag. Studie en verwerking van studiemateriaal
kan best gebeuren via groepswerk. Iedere groep neemt dan
bijvoorbeeld een gebied/ periode/ bron onder de loep en de
bevindingen worden naderhand in plenum uitgewisseld.
De leerlingen beslissen in die verklarende fase zelf welke bevinding
ze willen verklaren. Bijvoorbeeld: bepaalde leerlingen willen een
verklaring vinden voor de sterk stijgende bevolking; andere leerlingen
willen de toename van de Turkse gemeenschap in hun stad
onderzoeken, …. Leerlingen met eenzelfde keuze vormen samen een
groep. De leerkracht kan ook een andere groepsindeling maken:
bijvoorbeeld één groep bestudeert het midden van de 19 de eeuw, een
andere groep het begin van de 20 ste eeuw, …
De groepen formuleren zelf hun onderzoeksvraag en stippelen
zelf de best te volgen weg uit om die verklaringen te vinden.
Meestal zal een combinatie van studie en veldwerk (bezoek
stedelijke dienst, archief, interview, enquête, …) noodzakelijk zijn. In
deze fase worden – net als bij de groep ruimte – vaardigheden en
attitudes belangrijk. De opdracht van de leerkracht wordt vanaf dan
16