16.08.2013 Views

Het Europees ecologisch label: wat is zijn impact op de ... - Ecolabel

Het Europees ecologisch label: wat is zijn impact op de ... - Ecolabel

Het Europees ecologisch label: wat is zijn impact op de ... - Ecolabel

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ehoefte om zich te on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n, met het prioritair streven naar gemak of met <strong>de</strong> behoefte om te voelen dat men tot een sociale<br />

groep behoort.<br />

- Zelfs wanneer er een milieuvrien<strong>de</strong>lijker product verkrijgbaar <strong>is</strong>, <strong>is</strong> het niet vanzelfsprekend dat <strong>de</strong> consumenten er wetens en<br />

willens zullen voor kiezen, want er kunnen an<strong>de</strong>re factoren meespelen die ertoe lei<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> keuze valt <strong>op</strong> producten die min<strong>de</strong>r<br />

goed <strong>zijn</strong> voor het milieu, maar die betere producten <strong>zijn</strong> vanuit an<strong>de</strong>re oogpunten. Bijvoorbeeld: er bestaan wasmachines die<br />

veelzijdig en duurzaam <strong>zijn</strong> en die <strong>op</strong> <strong>de</strong> hulpbronnen besparen. Hun hogere kostprijs bij <strong>de</strong> aanko<strong>op</strong> wordt over <strong>de</strong> hele<br />

gebruiksduur genomen normaal gezien gecompenseerd door een daling van <strong>de</strong> gebruikskosten. Maar <strong>de</strong> gedachte om een machine<br />

langer te hou<strong>de</strong>n, spreekt niet alle consumenten aan. Er <strong>zijn</strong> er die liever min<strong>de</strong>r betalen bij <strong>de</strong> aanko<strong>op</strong>, om vervolgens vaker van<br />

machine te veran<strong>de</strong>ren en <strong>op</strong> die manier vol<strong>op</strong> <strong>de</strong> technolog<strong>is</strong>che vooruitgang te benutten.<br />

- Volgens <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers aan <strong>de</strong> enquête blijven <strong>de</strong> milieukwesties met betrekking tot <strong>de</strong> producten on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

vallen van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re actoren <strong>op</strong> <strong>de</strong> markt en in het bijzon<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> producenten. <strong>Het</strong> <strong>is</strong> voor <strong>de</strong> consumenten moeilijk om<br />

producten te selecteren <strong>op</strong> bas<strong>is</strong> van hun milieukenmerken. <strong>Het</strong> begrip "<strong>ecolog<strong>is</strong>ch</strong> product" blijft ondui<strong>de</strong>lijk. Bovendien vin<strong>de</strong>n ze<br />

dat alle producten die in <strong>de</strong> han<strong>de</strong>l komen, milieuvrien<strong>de</strong>lijk moeten <strong>zijn</strong> en daarom aan normen moeten beantwoor<strong>de</strong>n die<br />

vastgelegd en gecontroleerd wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> overheid.<br />

- Afgezien van <strong>de</strong> categorie van <strong>de</strong> consumenten die zich willen on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren door een milieuvrien<strong>de</strong>lijker gedrag<br />

aan te nemen of die het beste prijsren<strong>de</strong>ment willen bekomen, bijvoorbeeld, hebben <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re categorieën er meer behoefte aan<br />

om zich in een groep geïntegreerd te voelen en om in overeenstemming met een norm te han<strong>de</strong>len. In termen van producten kan<br />

dit <strong>op</strong> <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> manier geïnterpreteerd wor<strong>de</strong>n: <strong>de</strong> <strong>ecolog<strong>is</strong>ch</strong>e producten zullen keuze<strong>op</strong>ties wor<strong>de</strong>n wanneer het aanbod aan<br />

<strong>ecolog<strong>is</strong>ch</strong>e producten overvloedig, dui<strong>de</strong>lijk zichtbaar en gevarieerd zal <strong>zijn</strong> (met meer<strong>de</strong>re <strong>op</strong>ties, meer<strong>de</strong>re merken), met een<br />

vergelijkbare kwaliteit en een aanvaardbare prijs.<br />

Voor slechts weinig producten geldt dat ze in <strong>de</strong> eerste plaats wor<strong>de</strong>n gekocht omdat ze het milieu respecteren. De milieucriteria blijven<br />

bijzaak bij hetgeen <strong>de</strong> consumenten door mid<strong>de</strong>l van hun aank<strong>op</strong>en willen bereiken en spreken (nog) niet sterk aan. Niettemin lijken <strong>de</strong><br />

consumenten zich hoe langer hoe talrijker bewust te wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> milieueffecten van <strong>de</strong> productie, het gebruik en <strong>de</strong> eliminatie van <strong>de</strong><br />

producten die ze k<strong>op</strong>en. Er <strong>zijn</strong> er ook veel die verklaren dat ze bereid <strong>zijn</strong> om <strong>de</strong> milieu-<strong>impact</strong> van hun consumptie terug te schroeven.<br />

In <strong>de</strong> overwegingen die een consument met milieubekommern<strong>is</strong>sen maakt met betrekking tot <strong>de</strong> aanko<strong>op</strong> van bepaal<strong>de</strong> goe<strong>de</strong>ren, kan er<br />

een stuk "kies het milieuvrien<strong>de</strong>lijkste alternatief uit <strong>de</strong> set overwegingen" (21) voorkomen.<br />

Verschillen<strong>de</strong> auteurs komen tot <strong>de</strong> conclusie dat het <strong>ecolog<strong>is</strong>ch</strong> gedrag nauwer samenhangt met <strong>de</strong> persoonlijkheidsvariabelen dan met<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>mograf<strong>is</strong>che en socio-econom<strong>is</strong>che variabelen, zon<strong>de</strong>r dat er evenwel van een sterk verband sprake <strong>is</strong>. (17)<br />

Bovendien <strong>is</strong> het moeilijk om het bestaan van een algemeen <strong>ecolog<strong>is</strong>ch</strong> gedrag te bevestigen, zowel <strong>op</strong> het gebied van aanko<strong>op</strong>gedrag<br />

als van post-aanko<strong>op</strong>gedrag. Verschillen<strong>de</strong> studies tonen aan dat er maar een zwakke samenhang <strong>is</strong> tussen <strong>de</strong> diverse bestu<strong>de</strong>er<strong>de</strong><br />

milieugedragingen. Iemand kan <strong>zijn</strong> of haar hu<strong>is</strong>hou<strong>de</strong>lijk afval recycleren en in een auto met een groot benzineverbruik rij<strong>de</strong>n, of het<br />

kan net zo goed dat iemand plastic flessen wel en glazen flessen niet recycleert. (17)<br />

Wat motiveert <strong>de</strong> consumenten die tot han<strong>de</strong>len overgaan en naar milieuvrien<strong>de</strong>lijkere producten <strong>op</strong> zoek gaan?<br />

Proactieve houding ten overstaan van <strong>de</strong> milieubescherming<br />

Er bestaat een verband tussen <strong>de</strong> houding en het gedrag, zodanig zelfs dat <strong>de</strong> houding vaak gebruikt wordt om bepaal<strong>de</strong> gedragingen te<br />

voorspellen.<br />

De houding van een consument <strong>is</strong> <strong>zijn</strong> of haar aanleg om <strong>op</strong> een coherente manier gunstig of ongunstig te reageren <strong>op</strong> een<br />

gegeven voorwerp. Deze aanleg <strong>is</strong> het resultaat van een leerproces. (23)<br />

7<br />

© CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC © CRIOC

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!