richtlijnenboek voor het opstellen en beoordelen van ... - Lne.be

v)Effectgroepenvi)Effectgroepenvii)Effectgroepen
Verlies erfgoedwaarde
De kern van het landschappelijke erfgoed is het landschappelijke structuur die gegroeid is uit een
eeuwenlange organisatie en herinrichting door de mens van zijn leefmilieu. Deze basisstructuren zijn
soms nog duidelijk bewaard gebleven in het landschap, alhoewel het gebruik en de invulling van de
ruimten en het gebruik of de functie van de constituerende elementen in de loop van de tijd veranderd
zijn geworden. Zowel deze structuren als elementen vormen het landschappelijk erfgoed. Behalve deze
zichtbare relicten, zijn er nog heel wat getuigenissen van ons erfgoed onzichtbaar en niet gekend, maar
potentieel aanwezig onder ieder materiële laag van het huidige landschap. De bodem en iedere
constructie vormt een waar archief van ons natuurlijk en cultuurhistorisch erfgoed. Gebieden waar het
bodemprofiel niet verstoord is geworden, bezitten een hoge kans dat hierin waardevolle artefacten of
sporen van een natuurlijke ontwikkeling bewaard zijn gebleven. Het beoordelen van die potentiële
waarde door het aangeven van aandachtsgebieden is een taak van deze discipline. Het onderzoeken van
deze potenties valt buiten de m.e.r.-opdracht. Wel zal moeten aangegeven worden of een aanvullend
gespecialiseerd onderzoek nodig is alvorens de activiteiten van de ingreep te starten.
De aandachtspunten bij de effectvoorspelling en -beoordeling met betrekking tot de erfgoedwaarde zijn
o.m. :
-het gekende archeologisch patrimonium : ligging, omvang, functie (funerair, bewoning, ...), ouderdom,
kwaliteit/mate van conservering, materialen (hout, aardewerk, metaal, ...), (bodem)sporen,
zeldzaamheid, roerend-onroerend, zichtbaar-onzichtbaar, representativiteit,...;
-het bouwkundig erfgoed : ligging, type, oorspronkelijke en huidige functie, bouwkundige
kenmerken/stijl, materialen, restauratie, vervuiling/aantasting, representativiteit,...;
-historisch-geografische elementen en structuren : perceleringspatronen, landgebruik/bodembezetting,
nederzettingsvormen en patronen,...Belangrijke beoordelingscriteria zijn gaafheid, volledigheid,
representativiteit;
-het overig cultuurhistorisch patrimonium, onroerend uit aard of door bestemming : b.v. orgels,
muurschilderingen, glasramen enz.. Het betreft hier objecten waarvan het belang algemeen gekend is
door bescherming of inventarisatie;
-de visueel-ruimtelijke samenhang van 'ensembles' (b.v. stads- en dorpsgezichten)
-het geo-patrimonium : relicten van natuurlijke landschapsontwikkelingen (landduinen, vennen,
meanders en kronkelbergen, veengebieden,...);
-het statuut van de relicten : beschermd-onbeschermd-beschermenswaardig.
32
m.e.r.-richtlijnenboek : deel 11 discipline monumenten, landschappen en materiële goederen