Kwaliteitsgids Gelderse Vallei - Provincie Utrecht

6
1. Lezen Is beGrIjPen
nederland heeft een rijke diversiteit aan
landschappen. Veel van deze landschappen zijn
uniek, niet alleen binnen ons eigen land, maar
ook buiten onze grenzen. In de nota ruimte
heeft het Ministerie van VroM (tegenwoordig
Ministerie van Infrastructuur en Milieu)
aangegeven welke twintig landschappen in ons
land zó uniek zijn, dat we extra aandacht moeten
besteden aan het behoud, het beheer en de
ontwikkeling ervan. Met het benoemen van de
‘kernkwaliteiten’ van de nationale Landschappen
heeft VroM invulling gegeven aan datgene wat
die landschappen van alle andere gebieden in
ons land onderscheidt.
het is de taak van de provincies om de
nationale Landschappen exact te begrenzen en
de kernkwaliteiten uit te werken. In de provincie
Utrecht is de begrenzing vastgelegd in de
streekplanuitwerking nationale Landschappen
van april 2008. alleen voor het Groene hart
heeft het rijk zelf de begrenzing vastgesteld.
Uit de begrenzing blijkt dat Utrecht voor het
grootste deel in een nationaal Landschap ligt.
dit is voor de provincie aanleiding geweest om
ook de landschappen zonder deze ‘status’, de
Utrechtse heuvelrug en Gelderse Vallei, in deze
kwaliteitsgids op te nemen.
doeL Van de KWaLIteItsGIds
Met het uitwerken van de kernkwaliteiten in
deze kwaliteitsgids geeft de provincie Utrecht
antwoord op een aantal vragen. Wat betekenen
bijvoorbeeld ‘openheid’, ‘(veen)weidekarakter’
Kwaliteitsgids utrechtse landschappen - gelderse vallei
1.1 KernKWaLIteIten UItWerKen
of ‘samenhangend stelsel’ eigenlijk? Welke
aspecten in het landschap zorgen ervoor
dat je de kernkwaliteiten beleeft? daarbij
beperkt de gids zich niet tot wat feitelijk in
het landschap zichtbaar is. de kernkwaliteiten
zijn in de loop van de tijd in de landschappen
ontstaan. daarom gaat de gids ook in op de
gebeurtenissen en menselijke verhalen achter
de kernkwaliteiten. dit geeft meerwaarde aan de
kernkwaliteiten en verdiept de beleving ervan.
het doel van de kwaliteitsgids is het concreet
maken van de kernkwaliteiten van de utrechtse
landschappen, zodat iedereen begrijpt over
welke elementen het gaat.
de gids heeft nog een tweede doel. een
landschap is een levend geheel, dat door
de jaren heen geleidelijk verandert. zonder
die veranderingen wordt het landschap een
museumstuk. het is absoluut niet de bedoeling
dat de nationale en andere landschappen ‘op
slot’ gaan. sterker nog: om het landschap vitaal
te houden zijn nieuwe ontwikkelingen juist vaak
nodig én ze geven kansen om de kernkwaliteiten
te verstevigen. ontwikkelingen kunnen echter
vele vormen krijgen. hoe kunnen ze zó worden
geplaatst en vormgegeven dat ze voortbouwen
op de landschappelijke kernkwaliteiten?
het tweede doel van de kwaliteitsgids is
het bieden van inspiratie en houvast geven
voor het omgaan met ontwikkelingen zodat
de kernkwaliteiten voor de toekomst zijn
zekergesteld en zelfs beter beleefbaar worden.